MK_13_11_1 Socjologia polityki - Instytut Socjologii i Kognitywistyki

Socjologia polityki
SYLABUS
A. Informacje ogólne
Elementy składowe
sylabusu
Opis
Nazwa jednostki
prowadzącej kierunek
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Profil studiów
Forma studiów
Kod przedmiotu
Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii
Język przedmiotu
Polski
Rodzaj przedmiotu
Dziedzina i dyscyplina nauki
Rok studiów/semestr
Wymagania wstępne (tzw.
sekwencyjny system zajęć
i egzaminów)
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z podziałem
na formy prowadzenia zajęć
Obowiązkowy, MK_11 Socjologia polityki
Nauki społeczne, socjologia
Rok III, semestr V
Socjologia
Studia pierwszego stopnia
Ogólnoakademicki
Stacjonarne
0500-SS1-3SPL
brak
30 godzin wykładów, 30 godzin ćwiczeń
Charakterystyka procesów politycznych w różnych ustrojach politycznych ze szczególnym
uwzględnieniem demokracji liberalnych, zmiany w koncepcjach polityki i władzy w
globalizującym się świecie.
Wykłady, ale możliwość zadawania pytań, ewentualna dyskusja. Przygotowanie krótkiego
wystąpienia przygotowującego do egzaminu itp. Przedmiot kończy się egzaminem ustnym.
Sam student wybiera sobie trzy z poniższych segmentów (patrz: tematy wykładów) i je
referuje. Wykładowca zadaje dodatkowe pytania dla poznania ogólnej orientacji studenta w
przedmiocie.
Obecność na zajęciach jest obowiązkowa i sprawdzana. Nieobecności zdecydowanie
wpływają na obniżenie oceny.
Założenia i cele przedmiotu
Metody dydaktyczne oraz
ogólna forma zaliczenia
przedmiotu
Efekty kształcenia
W1. Student zna podstawowe pojęcia odnoszące się do współczesnej polityki oraz
funkcjonowania jednostek w życiu publicznym.
U1. Na podstawie zdobytej wiedzy student potrafi krytycznie analizować działania ze
sfery polityki zarówno w formie ustnej (dyskusja) jak i pisemnej (kolokwium, esej).
U2. Student potrafi przygotować i wygłosić publicznie prezentację dotyczą zagadnień
współczesnej polityki w oparciu o zgromadzoną wiedzę socjologiczną.
K1. Student ma świadomość zmian zachodzących w terminologii oraz w orientacjach
metodologicznych w obrębie socjologii polityki.
K2. Student jest otwarty na pracę w grupie, potrafiąc przyjmować w niej różne role.
Dostrzega potrzebę kreatywnego kierowania zespołem ludzkim, potrafi skutecznie
planować i realizować wykonywanie zadania w określonym czasie.
K3. Student jest świadomy złożoności i wieloaspektowości polityki i potrafi rozumieć
i przyjmować różne perspektywy widzenia na zjawiska polityczne.
Punkty ECTS
4
Bilans nakładu pracy
studenta
108 godzin obejmuje:
Udział w wykładach - 30 godzin
Udział w ćwiczeniach , 30 godzin,
Konsultacje - 8 godzin,
Przygotowanie projektu – 24 godziny
Przygotowanie i pisemne zaliczenie przedmiotu – 16 godzin
Odniesienie do kierunkowych
efektów kształcenia
S1_W01, S1_W09,
S1_U02, S1_U18
S1_U20, S1_U22
S1_K02,
S1_K03, S1_K05
S1_K10
Nakład pracy studenta związany z zajęciami:
Wskaźniki ilościowe
Data opracowania:
Liczba godzin
Punkty
ECTS
Wymagającymi bezpośredniego udziału
nauczyciela
68
2,52
O charakterze praktycznym
40
1,48
1.09.2015
Koordynator
przedmiotu:
Dr hab. Prof. UwB Walter Żelazny
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS
Wykład
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej
kierunek
Język przedmiotu
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
oraz forma prowadzenia zajęć
Liczba punktów ECTS
Prowadzący
Treści merytoryczne przedmiotu
Opis
Socjologia polityki
0500-SS1-3SPL
socjologia
Wydział Historyczno-Socjologiczny
polski
Rok III, semestr V
30 godzin wykładów (możliwość zadawania pytań, 2 godz.
ewentualnych dyskusji)
4
dr hab. Walter Żelazny, prof. UwB














Co to jest polityka. Różne ujęcia. Definicje z zakresu
antropologii kulturowej i socjologii. Próba definicji
socjologicznych i politologicznych.
Typy sprawowania władzy. Typologia: tyrania, oligarchia,
ochlokracja, biurokracja, autorytaryzm, anarchia, junta,
faszyzm, komunizm, monarchia, władza Ludu,
demokracja itp.
Partie polityczne jako baza organizacji życia społecznego.
Społeczeństwo, jego stratyfikacja. Wybory. Elity. Elity
władzy. Lewica, prawica. Równość, wolność.
Legitymizacja władzy. Suwerenność. Władza suwerenna,
władza Ludu. Od władzy „Pana” do władzy Ludu. W jaki
sposób Lud może sprawować władzę? Kto kształtuje
Lud.? Władza środków masowego przekazu.
Regionalizacja, państwo jako korporacja. Dzielona
suwerenność na przykładzie państw konfederacyjnych i
federalnych.
Klasyczny, monteskiuszowski podział władzy w państwie
nowożytnym, różne warianty władzy ustawodawczej,
wykonawczej, sądowniczej. Instytucje i instrumenty
władzy w demokracji. Prawodawstwo i prawo.
Aksjologiczne
dylematy
demokracji
liberalnej.
Demokracja jako władza większości przy zachowaniu
praw mniejszości. Jakich mniejszości? Jakich praw
mniejszości?
Kultura polityczna, kultura popularna a polityka. Zaufanie
w polityce. „Bunt Mas” , rewolucje, wojny.
Grupy interesu, lobbing i renta polityczna.
Kapitał(y) a władza. Pieniądz a władza. Wielki kapitał a
władza. Korupcja polityczna. Banki, nieruchomości,
instrumenty bankowe, władza i gospodarka.
Konflikt i konsensus polityczny.
Opinia publiczna. Badanie opinii publicznej. Strategie
manipulacji opinią publiczną.
Marketing polityczny. Wybory. Amerykański (USA,
Kanada) a europejski(e) system(y) wyborczy(e).
Charakterystyczne
dla
Polski
(od
czasów
porozbiorowych) orientacje geopolityczne (endeckie i
socjalistyczne) w kształtowaniu polskiego systemu
politycznego i wyłaniania władzy. Czy wraz z integrację
europejską nadchodzi kres orientacji endeckich i
socjalistycznych w Polsce, czy wciąż one trwają ulegając
Efekty kształcenia wraz ze
sposobem ich weryfikacji
przeobrażeniom. Jakim?
efekty
W1. Student zna podstawowe pojęcia
odnoszące się do współczesnej polityki oraz
funkcjonowania jednostek w życiu
publicznym.
weryfikacja
Ocena bieżąca,
egzamin ustny,
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Obecność na zajęciach jest obowiązkowa i sprawdzana.
Nieobecności wpływają na obniżenie oceny, chroniczne
nieobecności mogą być powodem niedopuszczenia do egzaminu.
Przedmiot kończy się egzaminem ustnym (w formie wygłaszanego
referatu). Studenci wybierają trzy zagadnienia z treści
merytorycznych przedmiotu do omówienia podczas egzaminu.
Wykładowca zadaje ewentualnie dodatkowe pytania dla
sprawdzenia ogólnej orientacji studenta/ów w przedmiocie.
Studenci przygotowują się do egzaminu w grupach 3 osobowych.
Egzamin odbywa się przy obecności wszystkich studentów
egzaminowanych i studenci mają prawo do proponowania oceny.
Na czas dyskusji nad oceną egzaminowani proszeni są opuścić salę
egzaminacyjną. Egzaminowani oceniani są za opanowanie
materiału i jego prezentację. Na końcową notę składają się
następujące kryteria: opanowanie referowanego materiału - 70%,
umiejętność jego prezentacji - 30%.
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Literatura obowiązkowa

Potulski Jakub., Socjologia polityki, Wydawnictwo
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.
 Ryszka Franciszek, Nauka o polityce, PWN,
Warszawa 1984.
 Wiatr Jerzy J., Socjologia polityki, Wydawnictwo
Naukowe Scholar, Warszawa 1999.
 Wnuk-Lipiński Edmund, Socjologia życia publicznego,
Wydawnictwo
Naukowe
Scholar,
Warszawa 2008.

Literatura uzupełniająca:








Almond A.G., Intelektualny rodowód pojęcia
obywatelskiej kultury politycznej, „Studia Nauk
Politycznych”, nr 1/1986.
Domański H., Rychard A., Śpiewak P. Polska jedna
czy wiele? TRIO Warszawa 2005
Kojder A. Godność i siła prawa, Oficyna Naukowa
Warszawa 1995.
Kurczewska J., (red.) Kultura narodowa i polityka,
Warszawa 2000.
Lipset M.S., Homo politicus. Społeczne podstawy
polityki, Warszawa, PWN 1998.
Rychard A. Władza i interesy w gospodarce, UW.
Warszawa 1987
Szczupaczyński Z., Władza i społeczeństwo,
SCHOLAR Warszawa 1998
Turner H.J., Struktura teorii socjologicznej, PWN
Warszawa 2012.
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS
Ćwiczenia
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej
kierunek
Język przedmiotu
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
oraz forma prowadzenia zajęć
Liczba punktów ECTS
Prowadzący
Treści merytoryczne przedmiotu
Opis
Socjologia polityki
0500-SS1-3SPL
Socjologia
Wydział Historyczno-Socjologiczny
Polski
Rok III, semestr V
30 godzin ćwiczeń
4
mgr Maciej Białous













Efekty kształcenia wraz ze
sposobem ich weryfikacji
Efekt
Przedmiot i zakres badań socjologii polityki, definicje
polityki z zakresu socjologii i innych nauk społecznych.
Główne podejścia teoretyczne i metodologiczne w
socjologii polityki.
Władza jako zjawisko socjologiczne, typy sprawowania
władzy.
Partie polityczne. Oś lewica-centrum-prawica i inne
przykady podziałów politycznych.
Demokracja i jej rodzaje. Instytucje władzy w systemach
demoktatycznych. Problem praw mniejszości w
systemach demokratycznych.
Kultura polityczna, rola zaufania, kapitału społecznego i
kulturowego w działaniach politycznych.
Społeczeństwo obywatelskie i polityka.
Opinia publiczna a zachowania polityczne. Badania opinii
publicznej. Polityka a nowe media.
Konflikty w życiu politycznym.
Patologie życia politycznego
Teorie zmiany instytucjonalnej i społecznej
Praktyczny wymiar działań politycznych 1: polityka
kulturalna na przykładzie współczesnych państw
europejskich
Praktyczny wymiar działań politycznych 2: polityka
pamięci na przykładzie współczesnych państw
europejskich
Weryfikacja
W1. Student zna podstawowe pojęcia
odnoszące się do współczesnej polityki oraz
funkcjonowania jednostek w życiu
publicznym.
U1. Na podstawie zdobytej wiedzy student
potrafi krytycznie analizować działania ze
sfery polityki zarówno w formie ustnej
(dyskusja) jak i pisemnej (kolokwium, esej).
U2. Student potrafi przygotować i wygłosić
publicznie prezentację dotyczą zagadnień
współczesnej polityki w oparciu o
zgromadzoną wiedzę socjologiczną.
Udział w
dyskusji,
kolokwium,
prezentacja
prezentacja
K1. Student ma świadomość zmian
zachodzących w terminologii oraz w
orientacjach metodologicznych w obrębie
socjologii polityki.
K2. Student jest otwarty na pracę w grupie,
potrafiąc przyjmować w niej różne role.
Dostrzega potrzebę kreatywnego kierowania
zespołem ludzkim, potrafi skutecznie planować
i realizować wykonywanie zadania w
określonym czasie.
K3. Student jest świadomy złożoności i
wieloaspektowości polityki i potrafi rozumieć i
przyjmować różne perspektywy widzenia na
zjawiska polityczne.
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Udział w
dyskusji,
kolokwium,
prezentacja
Udział w
dyskusji,
ćwiczenia w
trakcie zajęć
Udział w
dyskusji,
kolokwium,
prezentacja
Podstawą do zaliczenia kursu jest obecność na ćwiczeniach
(dopuszczalna maksymalnie jedna nieobecność w semestrze,
kolejne nieobecności muszą być odrobione w czasie dyżuru).
Studenci będą oceniani na podstawie punktów otrzymywanych za
merytoryczny udział w zajęciach (maksymalnie 6 p., tj. 20%
oceny), przygotowanie projektów (maks. 9 p., tj. 30% oceny) oraz
pisemne kolokwium na zakończenie kursu składające się z pytań
otwartych-zagadnień problemowych związanych z tematyką zajęć
(maks. 15 p., 50% oceny).
 M. Dobry, Socjologia kryzysów politycznych, Warszawa
1995.
 A. Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu
samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Warszawa
2013.
 M. Grabowska, T. Szawiel, Budowanie demokracji.
Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo
obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Warszawa
2001.
 M. Jarosz, Władza, przywileje, korupcja, Warszawa 2004
 I. Krzemiński (red.), Socjologia a przemiany
współczesnego świata, Warszawa 2004.
 S. M. Lipset, Homo politicus. Społeczne podstawy polityki,
Warszawa 1995.
 J. Potulski, Socjologia polityki, Gdańsk 2008.
 J. Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo.
Antologia tekstów z zakresu socjologii polityk, T.1-2,
Warszawa 1995, 1998.
 J. Wiatr, Socjologia polityki, Warszawa 1999.
 E. Wnuk-Lipiński, Socjologia życia publicznego,
Warszawa 2008.
 P. Żuk, Kultura a polityka, Warszawa 2015.
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus