Polska
Transkrypt
Polska
1015 25 Polska transformacja Od niepewności do sukcesu Polish Transformation From Suspense to Success www.mttp.pl/25 rozszerzenie stworzyło europę Enlargement made Europe Javier Solana Wielkie rozszerzenie niewątpliwie było najważniejszym wydarzeniem ostatnich dekad w Europie. Polski sukces może dać Staremu Kontynentowi zastrzyk nowej energii i nadziei. / Without a doubt, the Great Enlargement was the most important European event in the last decades. Poland’s FOt.: archiwum TT / PhOTo: TT archive success story may give the Old Continent new energy and hope. Wspomnienie wielkiego rozszerzenia przynosi mi głęboką satysfakcję. W owym czasie wybór był tylko jeden: pozwolić wschodniej części Europy ostatecznie zjednoczyć się z zachodnią, tak aby mogła cieszyć się polityczną wolnością oraz gospodarką wolnorynkową. Proces ten trwał bardzo krótko. Polska oraz inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej wniosły do UE entuzjazm i „świeżą krew”, co w znaczący sposób wpłynęło także na kraje zachodnie. Rozszerzenie przywróciło Unii równowagę. Tylko z wami w swoich szeregach Europa jest Europą. Europejskie priorytety Podział Europy był dla niej szkodliwy, niósł zagrożenie także dla innych państw. Popełniliśmy ogromne błędy w historii, w tym w XX w. dwie europejskie wojny wywołały poważne I feel deep satisfaction when I think of the Great Enlargement. It was for us the only thing to do: to let the eastern part of Europe finally reunite with the western one, so it could enjoy political freedom and a free market economy. The whole process took very little time. Poland and other Eastern and Central Europe countries brought to the EU all their enthusiasm and ‘new blood,’ and this influenced the West itself considerably. The enlargement rebalanced the European Union. Europe is Europe only with you in it. European priorities Europe’s division wasn’t good for Europe but it was dangerous for others as well. We made many great mistakes in the past and in the 20th century, two European wars harmed the other continents severely. Today European powers zniszczenia na innych kontynentach. Współcześnie państwa europejskie korzystają ze zjednoczenia, ale leży ono w interesie całej społeczności międzynarodowej, która zyskała pewność, że kraje członkowskie UE nie zaczną ponownie walczyć ze sobą, wpędzając innych w kłopoty. W odniesieniu do świata zewnętrznego w nadchodzących dekadach UE powinna skoncentrować się na trzech najważniejszych kwestiach: sąsiedztwie (zwłaszcza w odniesieniu do wschodniej i południowej granicy), bezpieczeństwie energetycznym oraz oddziaływaniu europejskiej integracji na resztę świata. Musimy poważnie podchodzić do naszych zobowiązań oraz sprawić, by polityka zagraniczna i bezpieczeństwa była rzeczywiście wspólna. Jako że częścią składową bezpieczeństwa jest siła militarna, musimy zbudować europejską hard power. NATO pozostanie organizacją gwarantującą swoim członkom bezpieczeństwo i ochronę, ale nie powinno stawiać się w roli światowego żandarma. Szczególnej ostrożności wymaga jego wschodnia flanka. W ostatnich dwóch dekadach relacje Zachodu z Rosją przechodziły przez różne fazy. Rosja zaakceptowała, choć nie bez trudności, rozszerzenie UE o kraje byłego bloku wschodniego. W 1997 r. zostało podpisane historyczne porozumienie o współpracy NATO i Rosji. Równowaga została zaburzona przez kolejne rozszerzenie oraz pojawienie się rosyjskich dążeń do zbudowania Unii Euroazjatyckiej, będącej czymś na kształt UE-bis, z siedzibą w Moskwie. Udział Ukrainy w tej politycznej inicjatywie ma kluczowe znaczenie, ale rosyjskie podejście do swojego sąsiada może być dzwonkiem alarmowym zarówno dla Europejczyków, jak i dla reszty świata – jasno pokazuje konieczność budowania lepszego globalnego zarządzania (global governance). Potrzeba globalnego zarządzania Multilateralizm może przybierać wiele form, a liczba i natura problemów, z którymi borykamy się dzisiaj (i żaden z nich nie da się rozwiązać przez pojedyncze państwo), każą nam szukać nowych rozwiązań. Jednocześnie powinniśmy sprawić, benefit by being united but the whole international community benefits from it as well by being sure EU member states will not fight each other again and won’t put anybody else in trouble. In international relations, in the next decades the European Union should concentrate on three major issues: proximity (especially its eastern and southern border), energy security and Europe’s added value towards the rest of the world. We have to be serious about our commitments and truly make foreign and security policy common ones. Military force is part of security so we have to build Europe’s hard power. NATO will continue to be an organisation providing security and protection to its members but it should not position itself as the global policeman. And we have to be particularly careful about the eastern flank. In the last two decades, the West’s relations with Russia have been through different phases. Russia accepted, not without difficulty, the enlargement of the EU to the countries of the former Soviet Bloc. In 1997, a historical agreement of cooperation between NATO and Russia was signed. This equilibrium was broken by a new NATO enlargement and Russia’s new desire to build the Eurasian Union, a sort of EU-bis chaired from Moscow. The presence of Ukraine in this political concept is fundamental, but Russia’s approach to its neighbour may be a wake-up call both for Europeans and the rest of the world: it clearly demonstrates the need for better global governance. A call for global governance Multilateralism can take many forms and the number and nature of the problems we face today - none of which can be resolved by individual countries – leads us to look for new solutions. At the same time, we should make multinational institutions – such as the UN, IMF or World Bank – operate better and in a truly global fashion. Europe should play an active and important role in the process of creating institutions for the multi-polar world. The European Union has by instytucje międzynarodowe – takie jak ONZ, MFW czy Bank Światowy – działały skuteczniej i w sposób prawdziwie globalny. Europa powinna odgrywać ważną i aktywną rolę w procesie kreowania instytucji dostosowanych do świata wielobiegunowego. Unia Europejska dysponuje doświadczeniem w osiąganiu porozumień i kompromisów. Jednak aby było to możliwe, Stary Kontynent musi być zjednoczony. Obecność Polski w Europie, z jej optymizmem i doświadczeniem historycznym, może okazać się kluczowa. Tego samego dnia – 4 czerwca 1989 r., kiedy Polska przeprowadziła pierwsze wolne wybory od zakończenia II wojny światowej – na placu Tiananmen trwały masowe protesty przeciwko partii komunistycznej. Ćwierć wieku później żyjemy w zupełnie innym świecie: Chiny są drugą największą gospodarką świata, a już niedługo w pierwszej dziesiątce największych potęg ekonomicznych nie będzie żadnego kraju z Europy. Historia polskiego sukcesu daje Europie energię i nadzieję. Ta radykalna zmiana, dokonana zaledwie w ciągu ostatniej dekady, jest jednym z największych dokonań naszej ery. Polska zwiększyła swój PKB o ponad 40 proc., zmodernizowała infrastrukturę, zreorganizowała administrację, potroiła wymianę handlową z UE. Co więcej, w czasie kryzysu utrzymała imponujące tempo rozwoju gospodarczego. Wzięła też udział we wszystkich misjach NATO od czasu przystąpienia do Sojuszu – nie bez trudności, ale zawsze z hojnością. Wielkie nadzieje Polska zyskała ogromny szacunek ze strony europejskich przywódców i wśród ogółu Europejczyków. Następnym krokiem powinno być wejście do strefy euro. Byłoby to z korzyścią dla Polski, ale też dla wszystkich krajów członkowskich, gdyż to właśnie wspólna waluta będzie kluczowym czynnikiem postępującej integracji w nadchodzących dekadach. Nie zapominajcie, że nie tylko Europa jest bardzo ważna dla Polski, ale też Polska jest bardzo ważna dla Europy. Potrzebujemy waszego entuzjazmu, waszej lojalności wobec europejskich ideałów i waszych wartościowych obywateli, aby europejski projekt zmierzał naprzód. ❙ experience in reaching consensus and compromises. To do that though, the Old Continent has to be united. And Poland’s presence in Europe, with its optimism and historical experience, may be crucial. On the very same day of June 4 1989, when Poland held its first free elections since WWII, there were massive protests against the communist party on Beijing’s Tiananmen Square. After a quarter century we live in a very different world: China is the world’s second economic power and soon there will be no European country among the world’s top 10 economies. Poland’s success story gives Europe energy and hope. Its radical transition in just a decade is one of the great success stories of our era. Poland has grown by over 40 per cent, changed its infrastructure, restructured its administration and its economy and tripled its export to the EU. Moreover, during the crisis it maintained an impressive rate of economic growth. It has participated in all the NATO missions since joining the alliance – not without difficulty but always with generosity. Poland – high hopes Your country gained great respect from European leaders and Europeans at large. The next step is to join the eurozone. It would be good for Poland but also for all the member states because the common currency will be a key factor in further integration over the next decades. Don’t forget that while Europe is very important for Poland, Poland is also very important for Europe. We need your enthusiasm, your loyalty to European ideals and your high-quality people to carry the European project forward. ❙ Javier Solana: polityk, sekretarz generalny NATO w latach 1995–1999. Wysoki przedstawiciel UE ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa i sekretarz generalny Rady UE (1999–2009) / politician, Secretary General of NATO between 1995 and 1999. Served as the EU High Representative for Common Foreign and Security Policy and Secretary General of the European Council (1999-2009)