kierunek: ___________2015-06-24 Egzamin z przedmiotu kultura
Transkrypt
kierunek: ___________2015-06-24 Egzamin z przedmiotu kultura
Imię i nazwisko: ________________________________________________ kierunek: ___________2015-06-24 Egzamin z przedmiotu kultura myślenia i argumentacji I. Test wyboru. W poniższej tabeli pod numerem pytania wpisz symbol dobrej odpowiedzi. Dobre odpowiedzi wyróżniono na żółto. 1. Pragmatyka jest nauką o: A. budowie znaków. B. relacjach zachodzących między znakami. C. relacjach zachodzących między znakami a światem. D. użyciu znaków. 2. Przeczytaj uważnie następującą wypowiedź argumentacyjną: Badania pokazały, że wśród 10 najlepszych klas maturalnych w naszym województwie występuje 7 klas małych, tj. klas o liczbie uczniów mniejszej niż 20. Można więc przypuszczać, że niska liczba uczniów w klasie przekłada się na wysoką skuteczność nauczania. Okazuje się jednak, że również wśród 10 najgorszych klas maturalnych naszego województwa znajduje się 7 klas o liczbie uczniów mniejszej niż 20. Zatem skuteczność nauczania w klasie nie zależy od jej wielkości. Wniosek tej wypowiedzi argumentacyjnej można wyrazić za pomocą następującego zdania: A. Można przypuszczać, że niska liczba uczniów w klasie przekłada się na wysoką skuteczność nauczania. B. Skuteczność nauczania w klasie nie zależy od jej wielkości. C. Skuteczność nauczania w klasie zależy od jej wielkości. D. Około 70% klas maturalnych w naszym województwie stanowią klasy o liczbie uczniów mniejszej niż 20. 3. Przeczytaj uważnie następującą wypowiedź argumentacyjną: Wprowadzenie demokracji w europejskich krajach postkomunistycznych doprowadziło do zwiększenia dobrobytu ich obywateli oraz ustabilizowało sytuację polityczną w regionie. Zatem wprowadzenie demokracji w Afganistanie również przełoży się na wzrost zamożności Afgańczyków oraz stabilność w rejonie Środkowego Wschodu. Jest to argument: A. z podobieństwa. B. ad hominem. C. dedukcyjny. D. abdukcyjny. 4. Kontrprzykładem dla opinii „Każdy kraj, w którym wprowadzono demokrację, wszedł na ścieżkę rozwoju gospodarczego” jest zdanie: A. w Afganistanie wprowadzono demokrację i Afganistan wszedł na ścieżkę rozwoju gospodarczego. B. w Afganistanie nie wprowadzono demokracji i Afganistan wszedł na ścieżkę rozwoju gospodarczego. C. w Afganistanie wprowadzono demokrację i Afganistan nie wszedł na ścieżkę rozwoju gospodarczego. D. w Afganistanie nie wprowadzono demokracji i Afganistan nie wszedł na ścieżkę rozwoju gospodarczego 5. Maksyma jakości głosi: A. mów na temat. B. mów prawdę i wygłaszaj opinie, dla których masz uzasadnienie. C. podawaj tyle informacji, ile trzeba. D. mów w sposób zwięzły i uporządkowany. II. Pytania otwarte 6. Podaj dwie różne interpretacje wypowiedzi „Porównajmy oceny Marioli z ocenami Kazimierza”. Czy wypowiedź ta jest wieloznaczna leksykalnie, czy składniowo? Uzasadnij swoją odpowiedź identyfikując i nazywając przyczynę tej wieloznaczności. Możliwe są przynajmniej trzy dobre odpowiedzi (wystarczyło podać jedną z nich): (1) Rozważana wypowiedź jest wieloznaczna składniowo (czyli jest amfibolią) ze względu na składnię dopełniacza we frazach „ocena Marioli” oraz „ocena Kazimierza”: możemy mieć na myśli albo porównywanie ocen uzyskanych przez Mariolę i Kazimierza, albo porównanie ocen, których autorami są Mariola i Kazimierz. (2) Rozważana wypowiedź jest wieloznaczna składniowo ze względu na polisemiczność słowa „ocena”: może ono oznaczać albo ocenę uzyskaną w szkole, albo ocenę w sensie opinii o kimś lub o czymś. (3) Rozważana wypowiedź jest wieloznaczna składniowo ze względu na wieloznaczność nazwy własnej „Kazimierz”: może się ona odnosić albo do pewnego mężczyzny noszącego to imię, albo do miasta Kazimierz nad Wisłą, albo do dzielnicy Krakowa. 7. (a) Wskaż ukrytą przesłankę (tj. entymemat) wypowiedzi argumentacyjnej z pytania 3. Następnie (b) podaj możliwą krytykę tego argumentu. (a) Ukryta przesłanka: „Aktualna sytuacja w Afganistanie jest podobna do tej, w której znajdowały się jakiś czas temu europejskie kraje postkomunistyczne” lub, krócej, „Afganistan jest podobny do europejskich krajów postkomunistycznych”. To przesłanka stwierdzająca podobieństwo: bez niej argument z pytania 3 nie byłby w ogóle argumentem z podobieństwa. (b) Krytyka argumentu: ww. wymieniona przesłanka stwierdzająca podobieństwo jest fałszywa, tj. bieżąca sytuacja w Afganistanie odbiega znacznie od tej, w której znajdowały się niedawno europejskie kraje postkomunistyczne; różnica jest istotna, gdyż dotyczy warunków umożliwiających działanie demokracji na rzecz dobrobytu. 8. Jaka, Twoim zdaniem, może być implikatura konwersacyjna wypowiedzi rozmówcy B z poniższego dialogu? A: Idziemy do kina? B: Muszę uczyć się do egzaminu. Uzasadnij swoją odpowiedź wskazując maksymę konwersacyjną, którą wykorzystuje się podczas komunikowania tej implikatury. Rozmówca B pozornie narusza maksymę stosunku, która nakazuje nam mówić na temat: na pytanie o to, czy B pójdzie z A do kina, B mówi o konieczności nauki do egzaminu. Jednak odpowiedź B jest na temat, jeśli założymy, że mówiąc „Muszą uczyć się do egzaminu” B komunikuje, że nie może pójść do kina; ta ostatnia treść (tj. „B nie może iść do kina”) jest implikaturą konwersacyjną rozważanej wypowiedzi. Innymi słowy, maksyma stosunku jest zachowana na poziomie znaczenia wtórnego (tj. implikatury konwersacyjnej) rozmówcy B.