Ukraina. Syndrom postkolonialny

Mykoła Riabczuk
Ukraina. Syndrom postkolonialny
Ukraina. Syndrom postkolonialny to zbiór
najważniejszych esejów Mykoły Riabczuka z
ostatnich lat, częściowo publikowanych wcześniej
w polskiej prasie. Autor koncepcji „dwóch Ukrain”
podejmuje próbę odpowiedzi na pytania o
dzisiejszą Ukrainę jako punkt odniesienia
obierając perspektywę postkolonialną. Porusza
aktualne, ważne, a niekiedy trudne tematy ukraińskie rozdarcie między Wschodem a
Zachodem, polityczne problemy związane z
dziedzictwem rosyjskiego kolonializmu i ich
związki z kulturą czy kwestia Stepana Bandery.
Odnosi się także do bieżących wydarzeń, takich
jak protesty na Majdanie.
Jak określa w przedmowie do polskiego wydania autor, Syndrom postkolonialny to „szkice
dotyczące nie tylko stosunków ukraińsko-rosyjskich, ale także ukraińsko-ukraińskich (ukraińsko„kreolskich”); artykuły poświęcone nie tylko problemom politycznym, związanym z kolonializmem i
jego dziedzictwem, ale także – w pierwszym rzędzie – problemom kulturowym (w najszerszym
tego słowa znaczeniu) i psychologicznym.”
Naukowa rzetelność w połączeniu z publicystycznym polotem sprawia, że książka może być
atrakcyjna zarówno dla specjalistów, jak i wszystkich zainteresowanych współczesną Ukrainą.
Mykoła Riabczuk to osoba, od której bardzo wiele się nauczyłem. Właściwie ciągle się uczę.
Riabczuk jest przede wszystkim błyskotliwym politologiem, który nie tylko reprezentuje wybitny
poziom intelektualny oraz nienaganny styl, ale także pokazuje moralny wymiar swojej profesji:
kim powinien być prawdziwy, a nie wynajęty politolog. Jest, można rzec, sumieniem tego zawodu.
Jurij Andruchowycz
Riabczukowska diagnoza kondycji tożsamości ukraińskiej jest wręcz bezlitosna, ale nie ulega on,
częstej wśród ukraińskich publicystów, pokusie, by szukać winnych tego stanu rzeczy w
zewnętrznym otoczeniu. Przełamanie i zwalczenie tych schematów jest podstawowym
wyzwaniem dla ukraińskiej inteligencji.
Bogumiła Berdychowska
O Autorze:
Mykoła Riabczuk (1953 r.) – ukraiński krytyk literacki,
eseista i publicysta. Jest autorem książek i artykułów na
temat społeczeństwa obywatelskiego, tożsamości
narodowej, nacjonalizmu i transformacji
postkomunistycznej w byłych republikach radzieckich. W
Polsce publikował na łamach „Więzi”, „Tygodnika
Powszechnego”, „Herito”, „Czasu Kultury”, „Akcentu”,
„Dekady Literackiej”, „Kultury Enter”. Do tej pory ukazały
się polskie przekłady trzech jego książek: Od Małorosji do Ukrainy (2002 r.), Dwie Ukrainy
(Wydawnictwo KEW, 2004 r.) oraz Ogród Metternicha (Wydawnictwo KEW, 2010 r.). Obecnie jest
prezesem ukraińskiego PEN Clubu, współpracownikiem Centrum Studiów Europejskich
Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu
Warszawskiego. Od 2014 r. przewodniczy jury Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus”.
Tytuł oryginału: Постколоніальний синдром
Data wydania: 14 maja 2015
Redakcja i korekta: Kamila Zimnicka
Projekt okładki: Jagoda Pecela
Projekt graficzny i skład: Mariusz Warchoł
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Cena: 39,90 zł
ISBN 978-83-7893-117-1
ISBN 978-83-7893-069-0 (ePub i mobi)
Kontakt z mediami, egzemplarze recenzenckie: Katarzyna Pyrka, [email protected]
Spis treści
Przedmowa do polskiego wydania
1. Ambiwalentne pogranicze
2. Kolonializm inaczej. O przydatności metodologii postkolonialnej do badań nad Europą
postkomunistyczną
3. Eurazja jako eufemizm. Nowa Europa Wschodnia i dyskurs wykluczenia
4. Dyskurs dominacji: z problematyki “asymetrycznych” stosunków ukraińsko-rosyjskich
5. Literatura oblężonej twierdzy
6. Ukraińska kultura po komunizmie: między postkolonialnym wyzwoleniem a neokolonialnym
zniewoleniem
7. Gogol i wojna tożsamości
8. Petlura i petlurowszczyzna: między heroizacją a demonizacją
9. Kultura pamięci i polityka zapomnienia
10. Wojny dyskursów. Notatki z placu boju
11. Bandera a sprawa ukraińska
12. Od WCzK do SBU: ciągłość i modyfikacja „antynacjonalistycznych” dyskursów i polityki
13. Wizyty patriarchy jako zwierciadło kreolizacji
14. Prawie jeden naród? Jak Rosjanie patrzą na Ukrainę
15. Mistrzowie kultury, kremlowska hucpa i specjalne wojny
16. Majdan: trzecia próba