Odlewy cienkościenne z żeliwa sferoidalnego – aspekty

Odlewy cienkościenne z żeliwa sferoidalnego
– aspekty technologiczne
Marcin Górny
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Katedra Inżynierii Stopów
i Kompozytów Odlewanych, Wydział Odlewnictwa,
ul. Reymonta 20, 30-059 Kraków, Polska
Kontakt korespondencyjny: e-mail: [email protected]
Żeliwo należy traktować jako potencjalny materiał do otrzymywania odlewów lekkich
o dobrych właściwościach mechanicznych i użytkowych, których koszt otrzymywania jest
stosunkowo mały. Z punktu widzenia ekonomii i ekologii odlewy cienkościenne z żeliwa
sferoidalnego mogą konkurować pod względem właściwości mechanicznych z odlewami „lekkimi” ze
stopów aluminium.
Prototypowe odlewy z żeliwa sferoidalnego jako zamienniki odlewów
ze stopów aluminium
Podsumowanie
1.Odlewy cienkościenne z żeliwa sferoidalnego stanowią doskonały materiał bazowy do obróbki cieplnej, ponieważ nie
wymagają drogich pierwiastków stopowych, ani długich czasów obróbki cieplnej.
2. Bardzo duża liczba kulek grafitu w odlewach cienkościennych z żeliwa sferoidalnego i krótkie drogi dyfuzji pierwiastków
stopowych przyczyniają się do skrócenia czasu ausferrytyzacji.
3. Możliwa jest produkcja odlewów cienkościennych z żeliwa sferoidalnego o osnowie ausferrytycznej o wysokich
właściwościach mechanicznych i przy krótkiej obróbce cieplnej.
4. Odlewy cienkościenne z żeliwa sferoidalnego są tańsze, lżejsze i wykazują lepsze właściwości mechaniczne niż ich
odpowiedniki, wykonane ze stopów aluminium. Wykonano prototypowe cienkościenne odlewy: wspornika, wirnika
sprężarki, wahacza samochodowego oraz obręczy koła z żeliwa sferoidalnego, które (uwzględniając właściwości
mechaniczne) mogą stanowić istotną konkurencję dla odlewów ze stopów aluminium.
5. Żeliwo sferoidalne wykazuje bardzo dobrą płynność w cienkościennych kanałach. Można otrzymywać odlewy
cienkościenne o znacznych rozmiarach.
6. Dodatki Cu i Ni w znaczący sposób poprawiają właściwości mechaniczne żeliwa sferoidalnego w odlewach
cienkościennych.
8. Eliminację zabieleń w odlewach cienkościennych z żeliwa sferoidalnego można skutecznie osiągnąć poprzez wpływ na
stan fizykochemiczny ciekłego metalu oraz poprzez oddziaływanie na szybkość stygnięcia.