Zalecenie Komisji w sprawie ochrony godności kobiet i mężczyzn w

ZALECENIE KOMISJI
z dnia 27 listopada 1991 r.
w sprawie ochrony godnoœci kobiet i mê¿czyzn w miejscu pracy
(92/131/EWG)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzglêdniaj¹c Traktat ustanawiaj¹cy Europejsk¹ Wspólnotê Gospodarcz¹, a w szczególnoœci drugi akapit artyku³u 155
Traktatu,
a tak¿e maj¹c na uwadze, ¿e:
niepo¿¹dane zachowania seksualne lub inne zachowania zwi¹zane z p³ci¹, a naruszaj¹ce godnoœæ kobiet i mê¿czyzn w
pracy, z uwzglêdnieniem zachowania prze³o¿onych lub kolegów - s¹ nie do zaakceptowania - i mog¹ w pewnych
okolicznoœciach byæ uznane za sprzeczne z zasad¹ równego traktowania w znaczeniu, jakie nadaje tej zasadzie artyku³ 3,
4 i 5 dyrektywy Rady 76/ 207/EEC z dnia 9 lutego 1976 r. w sprawie wprowadzania w ¿ycie zasady równego traktowania
1
mê¿czyzn i kobiet w zakresie dostêpu do zatrudnienia, szkolenia zawodowego i awansu oraz warunków pracy , (pogl¹d
poparty przez orzecznictwo s¹dowe niektórych pañstw cz³onkowskich);
2
w nawi¹zaniu do zalecenia Rady z 13 grudnia 1984 r. w sprawie popierania pozytywnych dzia³añ na rzecz kobiet wiele
pañstw cz³onkowskich podjê³o ró¿norodne œrodki i dzia³ania maj¹ce m.in wp³yw na poszanowanie godnoœci kobiet w
miejscu pracy;
3
Parlament Europejski, w swojej uchwale z 11 czerwca 1986 r. dotycz¹cej przemocy wobec kobiet , nawo³ywa³ rz¹dy
pañstw, komitety dzia³aj¹ce na rzecz równych szans oraz zwi¹zki zawodowe do podjêcia wspólnych kampanii informacyjnych w zakresie kreowania w³aœciwej œwiadomoœci indywidualnych praw wszystkich cz³onków si³y roboczej;
Komitet Doradczy do spraw Równych Szans Kobiet i Mê¿czyzn, w swojej opinii z 20 czerwca 1988 r., jednog³oœnie
wskaza³ na to, ¿e powinien byæ przyjêty kodeks zachowania w sytuacji napastowania seksualnego w miejscu pracy, gdzie
takie napastowanie seksualne nale¿y odnosiæ do obu p³ci;
Komisja w swoim programie dzia³añ odnosz¹cych siê do wprowadzzenia w ¿ycie Wspólnotowej Karty Podstawowych
Praw Socjalnych dla Pracowników podjê³a siê sprawdzenia stopnia ochrony pracowników i ich godnoœci w miejscu
4
pracy, maj¹c wzgl¹d na raporty i polecenia odnosz¹ce siê do ró¿nych aspektów stosowania prawa wspólnotowego ;
5
Rada w swojej uchwale z 29 Maja 1990 r. w sprawie ochrony godnoœci kobiet i mê¿czyzn w miejscu pracy zapewnia , ¿e
zachowanie bazuj¹ce na seksualnoœci naruszaj¹ce godnoœæ kobiet i mê¿czyzn w miejscu pracy, w³¹czaj¹c w to zachowanie
prze³o¿onych i kolegów, stwarza sytuacjê pogwa³cenia godnoœci pracowników, która nie mo¿e byæ tolerowana, i nawo³uje pañstwa cz³onkowskie oraz instytucje i organy Wspólnoty Europejskiej do kreowania pozytywnych œrodków, maj¹cych na celu stworzenie w pracy klimatu, w którym kobiety i mê¿czyŸni szanuj¹ wzajemnie swoj¹ integralnoœæ;
Komisja, w swoim trzecim programie dzia³ania na rzecz równych szans kobiet i mê¿czyzn (1991 do 1995), zgodnie z
paragrafem 3 ust. 2 uchwa³y z 29 maja 1990 r., postanowi³a sformu³owaæ kodeks zachowania odnosz¹cy siê do ochrony
6
godnoœci kobiet i mê¿czyzn w pracy , bazuj¹cy na doœwiadczeniu i najlepszej praktyce w pañstwach cz³onkowskich, aby
kierowaæ podejmowaniem i stosowaniem pozytywnych œrodków przeznaczonych do kreowania takiego klimatu w miejscu pracy, w którym kobiety i mê¿czyŸni szanuj¹ nawzajem swoj¹ integralnoœæ;
7
Parlament Europejski 22 paŸdziernika 1991 r. przyj¹³ uchwa³ê dotycz¹c¹ ochrony godnoœci kobiet i mê¿czyzn w pracy ;
podczas gdy, Komitet Ekonomiczny i Socjalny 30 paŸdziernika 1991 r., wyda³ opiniê dotycz¹c¹ ochrony godnoœci kobiet
8
i mê¿czyzn w pracy ,
ZALECA, CO NASTÊPUJE:
Artyku³ 1
Zaleca siê, aby pañstwa cz³onkowskie podejmowa³y dzia³ania w celu uœwiadamiania, ¿e zachowanie maj¹ce charakter
seksualny lub inne zachowanie bazuj¹ce na seksualnoœci naruszaj¹ce godnoœæ kobiet i mê¿czyzn w pracy, w³¹czaj¹c w to
zachowania prze³o¿onych i kolegów - jest nie do zaakceptowania, jeœli:
74
(a) takie zachowanie jest niepo¿¹dane, nieuzasadnione i napastliwe w stosunku do odbiorcy;
(b)dana osoba odmawia lub zachodzi relacja podporz¹dkowania, a takie zachowanie ze strony pracodawców lub
pracowników (w³¹czaj¹c prze³o¿onych lub kolegów) stanowi w sposób wyraŸny lub dorozumiany podstawê
wydania decyzji dotycz¹cej dostêpu tej osoby do szkolenia zawodowego, dostêpu do zatrudnienia, ci¹g³oœci
zatrudnienia, awansu, p³acy lub jakiejkolwiek innej decyzji odnosz¹cej siê do zatrudnienia; i / lub
(c) takie zachowanie stwarza dla odbiorcy sytuacjê zastraszenia, wrogoœci lub poni¿enia w œrodowisku pracy takie zachowanie mo¿e, w szczególnych okolicznoœciach, byæ uznane za sprzeczne z zasad¹ równego traktowania w œwietle artyku³u 3, 4. i 5. Dyrektywy 76/207/EEC.
Artyku³ 2
Poleca siê, aby pañstwa cz³onkowskie podejmowa³y dzia³ania w sektorze publicznym w celu zastosowania kodeksu
praktyki ustalonego przez Komisjê dotycz¹cego ochrony godnoœci kobiet i mê¿czyzn w pracy, za³¹czonego do tego
dokumentu. Dzia³ania pañstw w zakresie podejmowania i stosowania pozytywnych œrodków przeznaczonych do stworzenia klimatu w pracy, w którym kobiety i mê¿czyŸni bêd¹ szanowaæ wzajemnie swoj¹ ludzk¹ integralnoœæ powinny
s³u¿yæ przyk³adem dla sektora prywatnego.
Artyku³ 3
Poleca siê, aby pañstwa zachêca³y pracodawców oraz reprezentantów pracowników do kreowania œrodków s³u¿¹cych
implementacji kodeksu praktyki ustalonego przez Komisjê dotycz¹cego ochrony godnoœci kobiet i mê¿czyzn w pracy.
Artyku³ 4.
Pañstwa powinny informowaæ Komisjê w okresie trzech lat od daty tego polecenia o œrodkach podjêtych w celu wprowadzenia tego polecenia w ¿ycie, tak aby pomóc Komisji w przygotowaniu raportu o wszystkich takich œrodkach. Komisja
w ci¹gu tego okresu powinna zapewniæ jak najwiêksz¹ dostêpnoœæ tego kodeksu praktyki. Raport powinien skontrolowaæ
poziom œwiadomoœci tego kodeksu, jego przewidywan¹ skutecznoœæ, jego poziom zastosowania oraz rozmiar jego u¿ycia
we wspólnym interesie partnerów socjalnych.
Artyku³ 5.
Niniejsze zalecenie jest skierowane do pañstw cz³onkowskich Unii Europejskiej.
Sporz¹dzono w Brukseli, 27 listopada 1991 r.
W imieniu Komisji
VASSO PAPANDREOU
Cz³onek Komisji
1
Dz.U. WE nr L 39 z 14. 02. 1976, str. 40.
Dz.U. WE nr L 331 z 19.12. 1984, str. 34.
3
Dz.U. WE nr C 176 z 14.07.1986, str. 79.
4
COM (89) wersja ostateczna z dnia 29.11.1989. Na przyk³ad: „Godnoœæ kobiet w miejscu pracy: raport na temat molestowania
seksulanego w pañstwach cz³onkowskich Wspólnot Europejskich”, paŸdziernik 1987, Michael Rubenstein (ISBN 92-825-8764-9)
5
Dz.U. WE nr C 157, z 27.06.1990 str. 3.
6
COM (90) 449 wersja ostateczna, z 06.11.1990.
7
Dz.U. WE nr C 305, z 25.11.1991.
8
Dz.U. WE nr C 14, z 20.01.1992.
2
75