r. w sprawie aplikacji kuratorskiej. Na podstawie art. 76 ust. 6 i art.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia …… r. w sprawie aplikacji kuratorskiej.
Na podstawie art. 76 ust. 6 i art. 80 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – o kuratorach sądowych
(Dz. U. Nr 98, poz. 1071) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1 Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa tryb przeprowadzania konkursu na stanowisko aplikanta
kuratorskiego, obowiązki związane z zajmowaniem stanowiska aplikanta, organizację
aplikacji kuratorskiej, zakres egzaminu kuratorskiego, skład komisji egzaminacyjnej, sposób
powoływania i wysokość wynagrodzenia jej członków oraz tryb postępowania komisji
egzaminacyjnej.
§ 2. Zgłoszenia kandydatów na aplikantów przyjmuje prezes sądu okręgowego w terminie
wskazanym w ogłoszeniu, o którym mowa w § 14 ust. 3.
§ 3. Na pisemny wniosek aplikanta, prezes sądu okręgowego zatrudniający aplikanta może
wyrazić zgodę na jego przeniesienie do innego sądu okręgowego.
§ 4. Aplikant jest obowiązany:
1) sumiennie wykonywać powierzone obowiązki i polecenia przełożonego oraz dbać w
czasie pracy i poza pracą o powagę sądu
2) uczestniczyć w zajęciach szkoleniowych;
3) stale podnosić poziom swojej wiedzy zawodowej.
§ 5. 1. Zadania aplikanta i sposób ich wykonania określają kierownik zespołu kuratorskiej
służby sadowej i patron aplikanta (osoby kierujące jego szkoleniem).
§ 6. 1. Aplikant bez zgody prezesa sądu okręgowego nie może wykonywać dodatkowego
zatrudnienia i innych zajęć utrudniających pełnienie obowiązków aplikanta.
2. Jeżeli aplikant nie może pełnić swoich obowiązków z powodu choroby lub innej
uzasadnionej przyczyny, powinien o tym niezwłocznie zawiadomić prezesa sądu, w którym
aktualnie odbywa praktykę oraz właściwego kierownika szkolenia, na żądanie którego
powinien złożyć odpowiednie dowody i wyjaśnienia.
3. Aplikantowi w czasie trwania aplikacji przysługuje dwutygodniowy płatny urlop szkoleniowy
w okresie poprzedzającym egzamin końcowy.
Rozdział 2 Aplikacja kuratorska i egzamin kuratorski
§ 7. 1. Minister Sprawiedliwości wyznacza termin konkursu dla kandydatów na aplikantów
kuratorskich, zwanego dalej "konkursem" oraz ustala limity miejsc na aplikację dla
poszczególnych okręgów sądów okręgowych, biorąc pod uwagę potrzeby kadrowe i
możliwości finansowe oraz organizacyjne sądów.
2. Konkurs rozpoczyna się nie później niż 15 lipca każdego roku i odbywa się w tym samym
czasie we wszystkich sądach okręgowych, w których są wolne etaty.
3. Nie później niż 45 dni przed terminem konkursu Minister Sprawiedliwości zamieszcza
ogłoszenie o terminie konkursu w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i Biuletynie Informacji
Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji
publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.3)), w którym podaje w szczególności:
1) termin złożenia zgłoszenia o przystąpieniu do egzaminu konkursowego na aplikację
kuratorską, zwanego dalej "zgłoszeniem";
2) siedziby sądów okręgowych, w których prowadzony będzie nabór na aplikację;
3) limity miejsc na aplikację w poszczególnych okręgach sądów okręgowych;
4) termin przeprowadzenia konkursu dla kandydatów na aplikantów.
4. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, powinno zawierać:
1) wniosek o dopuszczenie do egzaminu konkursowego;
2) ankietę personalną opracowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości;
3) życiorys;
4) urzędowo poświadczony odpis dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych,
pedagogicznych, psychologicznych, socjologicznych lub politologicznych i uzyskania
tytułu magistra prawa, pedagogiki, psychologii, socjologii lub politologii
5) informację z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż
miesiąc przed złożeniem zgłoszenia;
6) 3 zdjęcia.
5. Jeżeli zgłoszenie nie spełnia wymogów formalnych określonych w ust. 4, prezes sądu
okręgowego wzywa kandydata do usunięcia braków formalnych w trybie określonym w art.
64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
6. Zgłoszenie może również złożyć kandydat, który złożył zaświadczenie, z którego wynika,
iż zdał on wszystkie egzaminy i odbył praktyki przewidziane w planie wyższych studiów, o
których mowa w ust. 4 pkt 4 oraz ma wyznaczony termin egzaminu magisterskiego.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu konkursowego takiego kandydata jest złożenie przez
niego, nie później niż 5 dni przed terminem egzaminu konkursowego, odpisu dyplomu lub
zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego.
7. Prezes sądu okręgowego zwraca kandydatowi zgłoszenie złożone po terminie.
§ 8. 1. Nie później niż 21 dni przed terminem konkursu Prezes Sądu Okręgowego powołuje
komisję egzaminacyjną do przeprowadzenia konkursu, która składa się z: prezesa sądu
okręgowego lub jego przedstawiciela, który przewodniczy komisji, dwóch sędziów sądu
okręgowego orzekających w wydziałach: cywilnym (do spraw małżeńskich i opiekuńczych) i
karnym oraz kuratora okręgowego, jego zastępcy i kuratora specjalisty.
2. W przypadku nieobecności kuratora okręgowego lub jego zastępcy, przewodniczący
komisji do komisji egzaminacyjnej powołuje kuratora zawodowego wybranego przez
zgromadzenie kuratorów na członka komisji egzaminacyjnej do przeprowadzenia egzaminu
kuratorskiego lub innego kuratora zawodowego o odpowiednio wysokich kwalifikacjach i
doświadczeniu zawodowym.
3. W charakterze obserwatorów w pracach komisji uczestniczyć może przedstawiciel
Krajowej Rady Kuratorów, przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości oraz, na zaproszenie
przewodniczącego komisji, pracownik naukowo-dydaktyczny, zatrudniony w wyższej uczelni i
posiadający tytuł lub stopień naukowy z dziedziny nauk prawnych, pedagogicznych,
psychologicznych lub socjologicznych. Przewodniczący komisji wyznacza spośród członków
komisji sekretarza komisji.
4. Członkami komisji nie mogą być osoby, które z kandydatem przystępującym do egzaminu
pozostają w stosunku małżeństwa, pokrewieństwa albo powinowactwa do drugiego stopnia,
przysposobienia ani też we wspólnym pożyciu. Członkowie komisji przed powołaniem do
składu komisji składają stosowne oświadczenia.
5. Komisja egzaminacyjna ocenia, czy kandydat na aplikanta odpowiada wymaganiom
określonym w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - o kuratorach sądowych.
§ 9. 1. Konkurs składa się z części pisemnej i ustnej.
2. Część pisemna trwa 90 minut i składa się z przygotowanych przez Krajową Szkołę
Sądownictwa i Prokuratury, zwanego dalej „Szkołą”, 60 pytań testowych jednokrotnego
wyboru i 1 pytania opisowego. Za każdą prawidłową odpowiedź na pytanie testowe komisja
przyznaje ½ punktu, a za opracowanie pytania opisowego od 0 do 10 punktów. Maksymalna
liczba punktów z części pisemnej wynosi 40.
3. Egzamin konkursowy przeprowadza się w wydzielonej sali, w warunkach zapewniających
kandydatom samodzielną pracę, przy czym w sali - poza zdającymi - mogą być obecni tylko
członkowie komisji egzaminacyjnej i osoby, o których mowa w § 8 ust. 3. Opuszczenie sali w
trakcie egzaminu dopuszczalne jest w wyjątkowych przypadkach, pod nadzorem członka
komisji egzaminacyjnej, wskazanego przez przewodniczącego.
4. Prace egzaminacyjne oznacza się indywidualnym kodem. Każdy kandydat otrzymuje
wylosowaną przez siebie kopertę, na której widnieje numer kodu. Numer kodu kandydat
wpisuje w prawym górnym rogu na pierwszej stronie testu. W kopercie umieszczona jest
czysta kartka, na której kandydat zapisuje swoje imię i nazwisko, umieszcza ją z powrotem w
kopercie, zakleja i przed przystąpieniem do rozwiązywania testu oddaje członkowi komisji.
Koperty - do czasu rozkodowania prac - przechowuje przewodniczący komisji. Prace są
rozkodowywane po ich sprawdzeniu.
5. Do czasu ogłoszenia wyników z części pisemnej, przewodniczący komisji przechowuje
testy w kancelarii tajnej właściwego sądu okręgowego, z wyłączeniem czasu niezbędnego do
przeprowadzenia egzaminu oraz sprawdzenia prac. Komisja sprawdza prace z części
pisemnej egzaminu konkursowego niezwłocznie po jej zakończeniu, w siedzibie komisji
egzaminacyjnej, przy czym każda praca podlega sprawdzeniu przez dwóch członków
komisji. Otwarcie koperty z odpowiedziami do testu następuje komisyjnie po zakończeniu
części pisemnej egzaminu.
6. Do części ustnej zostają dopuszczeni kandydaci, którzy uzyskali co najmniej 30 punktów z
części pisemnej konkursu. W przypadku gdy minimum to uzyska mniejsza liczba kandydatów
niż dwukrotność limitu przyjęć na aplikację w danym okręgu sądu okręgowego, do części
ustnej dopuszczeni zostają kandydaci, którzy otrzymali kolejno największą liczbę punktów,
wówczas jednak liczba kandydatów dopuszczonych do części ustnej nie może przekroczyć
wskazanej wyżej dwukrotności limitu przyjęć. Jeżeli więcej niż jeden kandydat uzyska taką
samą liczbę punktów, jak ostatni spośród wyłonionych w ten sposób kandydatów, wszyscy
oni zostają dopuszczeni do części ustnej konkursu.
7. Część ustna obejmuje sprawdzian wiadomości ogólnych, wiadomości z zakresu prawa,
pedagogiki, resocjalizacji, psychologii, socjologii oraz znajomości podstaw systemu organów
władzy i administracji publicznej oraz organów wymiaru sprawiedliwości.
8. Pytania na część ustną konkursu przygotowuje Szkoła w formie pisemnych zestawów.
Członkowie komisji egzaminacyjnej mogą zadawać pytania dodatkowe, związane
tematycznie z pytaniami z wylosowanego zestawu.
9. Każdy z członków komisji egzaminacyjnej ocenia odpowiedź kandydata na wylosowany
przez niego zestaw pytań w skali od 0 do 6 punktów, biorąc pod uwagę treść merytoryczną,
sposób formułowania myśli, logikę myślenia oraz poprawność językową wypowiedzi. Punkty
uzyskane od wszystkich członków komisji egzaminacyjnej sumuje się. Maksymalna liczba
punktów z części ustnej wynosi 36.
§ 10. 1. Komisja egzaminacyjna przedstawia prezesowi sądu okręgowego wyniki konkursu
wraz z dokumentacją.
2. Na podstawie przedstawionych wyników konkursu prezes sądu okręgowego ustala listę
osób zakwalifikowanych do odbywania aplikacji, biorąc za podstawę sumę punktów
uzyskanych przez kandydata w czasie konkursu. W razie uzyskania przez kilku kandydatów
tej samej liczby punktów bierze również pod uwagę ocenę końcową widniejącą na dyplomie.
§ 11. 1 Aplikant odbywa praktykę zgodnie z harmonogramem aplikacji: 6 miesięcy z zakresu
wykonywania orzeczeń w sprawach rodzinnych i dla nieletnich i 6 miesięcy z zakresu
wykonywania orzeczeń w sprawach karnych.
2. W okresie aplikacji w zespole wykonującym orzeczenia w sprawach rodzinnych i dla
nieletnich, aplikant zapoznaje się z organizacją pracy kuratora rodzinnego i zasadami
działania zespołu kuratorskiej służby sądowej, w tym współpracy z wydziałem rodzinnym i
nieletnich oraz wydziałem cywilnym dla spraw rodzinnych sądu okręgowego.
3. W okresie aplikacji w zespole wykonującym orzeczenia w sprawach karnych, aplikant
zapoznaje się z organizacją pracy kuratora dla dorosłych i zasadami działania zespołu
kuratorskiej służby sądowej, w tym zasadami współpracy z wydziałem karnym, grodzkim i
wykonawczym sądu rejonowego, a także wydziałem karnym odwoławczym i penitencjarnym
sądu okręgowego.
§ 12. Zajęcia seminaryjne dla aplikantów rozpoczynają się 1 września i trwają do 30 czerwca
następnego roku. Zajęcia odbywają się w ośrodkach szkoleniowych Szkoły, w formie 3
dniowych zjazdów.
§ 13. Przedmiotem zajęć seminaryjnych jest:
1) Konstytucja RP – 3 godziny
2) prawo karne materialne, procesowe i wykonawcze - 24 godziny;
3) prawo cywilne i postępowanie cywilne - 6 godzin;
4) prawo rodzinne i opiekuńcze oraz ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich 18 godzin;
5) ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych i Rozporządzenie MS Regulamin
urzędowania sądów powszechnych – 5 godzin
6) ustawa o kuratorach sądowych i przepisy wykonawcze do tej ustawy – 21 godzin;
7) ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz przepisy
wykonawcze – 3 godziny;
8) ustawa o zapobieganiu narkomanii - 2 godziny,
9) pedagogika resocjalizacyjna - 12 godzin
10) elementy psychologii w pracy kuratora sądowego - 6 godzin;
11) metodyka pracy kuratora z elementami pracy socjalnej - 60 godzin
12) etyka i etykieta zawodowa - nie mniej niż 8 godzin;
§ 14. Nadzór nad przebiegiem szkolenia aplikantów sprawuje prezes sądu okręgowego za
pośrednictwem kuratora okręgowego, a w zakresie szkolenia teoretycznego nadzór sprawuje
Dyrektor Szkoły.
§ 15. 1. Na wniosek kuratora okręgowego prezes sądu okręgowego wyznacza w
porozumieniu z prezesem sądu, do którego aplikant został skierowany, patrona aplikanta na
czas odbywania aplikacji w poszczególnych zespołach.
2. Patron zapoznaje aplikanta z czynnościami należącymi do zakresu obowiązków aplikanta
a także raz na trzy miesiące przedstawia kuratorowi okręgowemu pisemną opinię o
przebiegu szkolenia praktycznego w okresie aplikacji i postępach poczynionych przez
aplikanta.
3 Aplikant kuratorski w okresie aplikacji sprawuje 5 dozorów i 5 nadzorów na zasadach, jakie
stosuje się wobec kuratorów społecznych
§ 16 1. Po zakończeniu każdej z części szkolenia teoretycznego, z zakresu problematyki
prawnej i z zakresu metodyki pracy kuratora sądowego, aplikant zdaje kolokwium
organizowane przez Szkołę .
2. Termin kolokwium wyznacza Dyrektor Szkoły. Część pisemna kolokwium trwa 2 godziny i
polega na rozwiązaniu testu złożonego z 50 pytań jednokrotnego wyboru i pisemnym
opracowaniu jednego z dwóch tematów. Część ustna polega na udzieleniu odpowiedzi na
pytania, które w formie pisemnych zestawów zawierających 4 pytania przygotowuje Centrum
Szkolenia z zakresu objętego kolokwium. Kolokwium przeprowadza komisja egzaminacyjna
powołana przez Dyrektora Szkoły. Problemy i pytania na część pisemną i ustną kolokwium
opracowuje Szkoła.
§ 17. 1. Aplikanci składają egzamin kuratorski przed komisją egzaminacyjną powoływaną
przez prezesa sądu okręgowego
2. Komisja egzaminacyjna składa się z przewodniczącego, którym jest prezes lub
wiceprezes sądu okręgowego, sekretarza, którym jest kurator okręgowy, 2 sędziów sądu
okręgowego - specjalistów z zakresu prawa karnego i rodzinnego, 2 kuratorów zawodowych
– specjalistów w zakresie poszczególnych specjalizacji. Minister Sprawiedliwości może
skierować swojego przedstawiciela do pracy w komisji egzaminacyjnej. Do członków komisji
stosuje się odpowiednio przepis § 8 ust. 4. W przypadku wyłączenia wszystkich osób
uprawnionych do pełnienia funkcji przewodniczącego albo sekretarza komisji egzaminacyjnej
Minister Sprawiedliwości powołuje na te funkcje sędziego właściwego sądu okręgowego.
3. Podczas egzaminu mogą być obecni przedstawiciel Krajowej Rady Kuratorów oraz osoby
zaproszone przez przewodniczącego komisji, które nie mogą brać udziału w naradzie
rozstrzygającej o wynikach egzaminu.
§ 18. 1. Egzamin
Sprawiedliwości.
kuratorski
odbywa
się
w terminie
wyznaczonym
przez
Ministra
2. O składzie komisji egzaminacyjnej oraz terminie i miejscu egzaminu przewodniczący
komisji zawiadamia, co najmniej miesiąc wcześniej, członków komisji oraz aplikantów
przystępujących do egzaminu.
§ 19. 1. Egzamin kuratorski składa się z części pisemnej i ustnej.
2. Komisja wystawia oceny za każdą pracę pisemną i z każdego przedmiotu na egzaminie
ustnym.
3. Oceny, o których mowa w ust. 2, mogą być określone oznaczeniem "minus" oraz "plus",
przy czym "plus" powoduje zwiększenie wartości oceny o 0,5, a "minus" zmniejszenie o 0,25.
§ 20. 1. Część pisemna trwa 6 godzin i odbywa się w obecności co najmniej dwóch członków
komisji egzaminacyjnej.
2. Część pisemna polega na opracowaniu wniosku wraz z uzasadnieniem, należącego do
zadań kuratora dla dorosłych i kuratora rodzinnego, na podstawie akt sądowych
zakwalifikowanych przez komisję egzaminacyjną lub opracowanych na potrzeby egzaminu.
3. W trakcie części pisemnej aplikant może posługiwać się tekstami aktów prawnych i
komentarzami.
§ 21. Komisja egzaminacyjna dopuszcza aplikanta do części ustnej egzaminu po uzyskaniu
przez niego ocen pozytywnych z części pisemnej.
§ 22. 1. Część ustna polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania, które w formie pisemnych
zestawów przygotowuje Szkoła. Członkowie komisji mogą zadawać pytania dodatkowe,
związane tematycznie z pytaniami z wylosowanego zestawu.
2. Przedmiotami części ustnej egzaminu są:
1) prawo rodzinne i opiekuńcze oraz postępowanie cywilne
2) prawo karne materialne, procesowe i wykonawcze;
3) pedagogika i resocjalizacja
4) psychologia i socjologia
5) metodyka pracy kuratora sądowego
3. Zakres przedmiotowy egzaminu z dyscyplin, o których jest mowa w ust. 2 pkt 1 i 2,
określony jest potrzebami wynikającymi z zadań kuratora sądowego
4. W trakcie części ustnej egzaminu aplikant może posługiwać się tekstami aktów prawnych
udostępnionymi przez komisję. Czas przygotowania do odpowiedzi z każdego z
przedmiotów, o których mowa w ust. 2, wynosi nie mniej niż 10 minut.
§ 23. 1. Warunkiem zdania części ustnej egzaminu jest otrzymanie ocen pozytywnych ze
wszystkich przedmiotów.
2. Rezygnacja z odpowiedzi jest równoznaczna z uzyskaniem oceny niedostatecznej.
3. W przypadku nieprzystąpienia aplikanta kuratorskiego do części ustnej egzaminu, po
uzyskaniu ocen pozytywnych z części pisemnej, komisja odnotowuje ten fakt w protokole i
przesyła go prezesowi sądu okręgowego.
§ 24. 1. Komisja ustala łączną ocenę części pisemnej i ustnej egzaminu stopniami:
1) celujący - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 5,75 do 6,0;
2) bardzo dobry plus - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 5,25 do 5,74;
3) bardzo dobry - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 4,75 do 5,24;
4) dobry plus - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 4,25 do 4,74;
5) dobry - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 3,75 do 4,24;
6) dostateczny plus - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 3,25 do 3,74;
7) dostateczny - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 2,75 do 3,24;
8) niedostateczny.
2. Z przebiegu i wyników poszczególnych części egzaminu kuratorskiego komisja sporządza
protokół, który podpisują przewodniczący i wszyscy członkowie komisji egzaminacyjnej. W
protokole, oprócz ocen z poszczególnych przedmiotów, mogą być zawarte dodatkowe uwagi
i spostrzeżenia komisji.
§ 25. 1. Prezes sądu okręgowego może udzielić aplikantowi kuratorskiemu zezwolenia na
zdawanie egzaminu kuratorskiego w terminie późniejszym, jeżeli uzna, że choroba, wypadek
losowy lub inna wykazana przez aplikanta okoliczność daje podstawę do udzielenia takiego
zezwolenia.
2. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, prezes sądu okręgowego udziela na pisemny
wniosek aplikanta, złożony nie później niż miesiąc od ustania przyczyny uzasadniającej
nieprzystąpienie do egzaminu.
3. Aplikanci, którzy nie zdali egzaminu, mogą składać go ponownie tylko raz przed komisją
egzaminacyjną powołaną w Ministerstwie Sprawiedliwości, w trybie określonym w § 17 ust. 2
z tym że przewodniczącym komisji jest przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości, wytypowany
z grona sędziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości.
4. Aplikant, który nie przystąpił do egzaminu w wyznaczonym terminie i nie uzyskał
zezwolenia prezesa na zdawanie go w terminie późniejszym albo odstąpił bez
usprawiedliwienia od egzaminu w czasie jego trwania, składa egzamin tylko raz według
zasad, jak w przypadku uzyskania oceny niedostatecznej.
5. Egzamin składany ponownie podlega powtórzeniu w całości.
§ 26. 1. Przewodniczący i członkowie komisji egzaminacyjnej za przeprowadzenie części
ustnej egzaminu kuratorskiego otrzymują wynagrodzenie w wysokości 1,0% miesięcznego
wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu okręgowego w pierwszej stawce awansowej za
każdego aplikanta zdającego egzamin.
2. Wynagrodzenie w tej samej wysokości otrzymuje również członek komisji egzaminacyjnej
za sprawdzenie jednej pracy pisemnej.
§ 27. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.