1_roln_ns1s_ergo_2016-10-01-www

Dr hab. inż. Wiesława Ł. Nowacka
• [email protected]
• Pokój 2/85b; blok 34
• Tel. +48(22) 5938035
• Strona kontaktowo-informacyjna
http://forergo.pl
1
W. Ł. Nowacka
Literatura przedmiotu
Wiesława Ł. Nowacka:
Ergonomia i ochrona pracy.
Wybrane zagadnienia.
Wydawnictwa SGGW 2013
Józefaciuk J., Nowacka W.
Ćwiczenia z ergonomii i ochrony pracy. Wyd. SGGW.
Zestaw zagadnień prawnych z zakresu
bezpieczeństwa i higieny pracy
przeznaczonych do samodzielnego opracowania
2
W. Ł. Nowacka
Zagadnienia prawne do samodzielnego opracowania
Akty prawne z zakresu bezpieczeństwa pracy, których znajomość obowiązuje studentów MSTiR
przystępujących do zaliczenia przedmiotu „Podstawy ergonomii z elementami bezpieczeństwa i
higieny pracy”. Zalecane źródła znaleźć można na stronach:
http://isap.sejm.gov.pl
http://www.ciop.pl
Rozporządzenie Ministra Pracy I Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. (Dz.U. 1998 nr 148 poz. 973 z dnia 10
grudnia 1998 r.)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Dz. U.
Nr 60, poz. 279)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy przy ręcznych pracach transportowych. (Dz. U. Nr 26, poz. 313, zm. Dz. U. 2000 nr 82 poz. 930,
Dz.U. 2009 nr 56 poz. 462 )
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków
przy pracy. Dz.U. 2009 nr 105 poz. 870.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie zasad oraz trybu
uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru
karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania. Dz. U. 2002 nr 237 poz. 2015.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych. Dz.U. 2009 nr 105
poz. 869.
Ustawa z dn. 30 października 2002 r o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy lub chorób
zawodowych (Dz. U. 2002, nr 199, poz. 1673, ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 w sprawie szkolenia w dziedzinie
bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz.U. 1996 nr 62 poz. 285 ze zm.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz.
U. 1997 nr 109 poz. 704, ze zm.
3
W. Ł. Nowacka
Do zaliczenia przedmiotu konieczna jest:
Znajomość materiału
wykładowego, literatury
przedmiotu
Zadania do zrealizowania:
Człowiek (C)
Technika (T)
Środowisko (O)
1. EMO –projekt indywidualny (max 2MB)
2. Adaptacja LD- projekt indywidualny-na zajęciach
2. Zaliczenie pisemne w sesji
Termin przesłania EMO w formacie Office
15 stycznia 2017
4
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA
Zaliczenie:
1. Praca własna –EMO-10PUNKTÓW
Opracowanie o charakterze naukowej pracy
semestralnej z racji jej zawartości merytorycznej
i rozległości
5
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA
Wymagania ogólne
1. Opracowania przygotowane w formacie
MICROSOFT OFFICE (WORD)
2. Temat listu podobnie jak nazwa pliku-mają
mieć charakter w pełni indywidualny
nazwisko_imie_wrib_niestacj_EMO
6
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA
Zaliczenie:
Praca własna-adaptacja LD
i/lub-lista tematyczna/pierwszy wykład
LD-5 punktów
7
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA
Zaliczenie:
Aktywność na zajęciach (wykłady)
–z „zaskakującymi” pytaniami
A-5 punktów
Na kolejnym spotkaniu pytanie z zakresu
zagadnień prawnych„profilaktyczne posiłki i napoje”
„ręczne prace transportowe”
8
W. Ł. Nowacka
Zakres
Liczba
punktów
Ergonomia, antyergonomia, brak ergonomii w moim otoczeniu-EMO
10
Adaptacja Listy Dortmundzkiej-(pierwszy wykład)
5
Aktywność studenta (drugi wykład)
5
Kolokwium końcowe-2 pytania po 5 punktów
10
Łącznie
30
Dostateczny
Dost. plus
Dobry
Dobry plus
B. dobry
(50%+1punkt)-60%
61-70%
71-80%
81-90%
91-100%
9
W. Ł. Nowacka
Ergonomia
IEA
definicje
Ergonomia lub czynnik ludzki (human factor)
określa stosunki powstające między człowiekiem a jego
zajęciem, sprzętem i środowiskiem w najszerszym tego słowa
rozumieniu, włączając w to sytuacje związane z pracą,
zabawą, rekreacją i podróżą.
Definicja powszechnie stosowana w Polsce:
Ergonomia jest syntetyczną wiedzą stosowaną, która zajmuje
się dostosowaniem pracy do fizycznych i psychicznych
możliwości człowieka dla zapewnienia mu warunków do pracy
możliwie sprawnej, nie zagrażającej zdrowiu i wykonywanej
możliwie niskim kosztem biologicznym, a równocześnie
zajmuje się ona dostosowaniem człowieka do pracy w tak
ukształtowanych dla jego potrzeb warunkach.
10
W. Ł. Nowacka
Ergonomia
definicje
Fizyczna/fizjologiczna e.
Kognitywna e.
Organizacyjna e.
11
W. Ł. Nowacka
Ergonomia
Dziedziny specjalizacji
definicje
Fizyczna/fizjologiczna–powiązana
z
anatomicznymi,
antropometrycznymi,
fizjologicznymi
i
biomechanicznymi
charakterystykami
człowieka w relacji do jego aktywności
fizycznej.
(Tematy: pozycja pracy, czynności transportowe wykonywane
ręcznie, czynności monotypowe, MSD, kształtowanie przestrzeni
pracy, każdej aktywności, dobór i usprawnianie stanowiska
roboczego, zdrowie i bezpieczeństwo zatrudnionych)
Kognitywna – powiązana z procesami umysłowymi takimi jak:
percepcja, pamięć, rozumienie, aktywność motoryczna w relacji do
ich wpływu na interakcje międzyludzkie i czynniki otoczenia.
(Tematy: obciążenie psychiczne i mentalne, decyzje , wydajność i
efektywność pracy, sprawność działania, niezawodność-pewność
działania i reakcji, interakcje na specyficznych stanowiskach
pracy, stres w pracy, uczenie się w pracy, możliwości
12
usprawniania procesów pracy przez poprawę dizajnu)
W. Ł. Nowacka
Ergonomia
Dziedziny specjalizacji
definicje
Organizacyjna
optymalizacja systemów socjotechnicznych
włączając w to struktury organizacyjne, politykę i procedury.
(Tematy: komunikacja i zarządzanie personelem, zarządzanie i
sterowanie pracą, czasem pracy, pracą zespołową, współudziałem
pracowniczym, ergonomia zespołów ludzkich i ich współpracy,
nowe wzorce zachowań, działań i współpracy, organizacje
wirtualne, praca na odległość, zarządzanie jakością, e-learning,
itp.)
13
W. Ł. Nowacka
Ergonomia – wiedza interdyscyplinarna (syntetyczna)
14
Struktura wielodyscyplinarna nauki ergonomii (Na podstawie Franusa)
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA – podstawowe cele
Ograniczanie liczby wypadków pracy pracy i chorób zawodowych
Powstrzymanie wzrostu kosztów ubezpieczeń pracowniczych
Wzrost wydajności pracy
Ograniczanie absencji w pracy
Wzrost jakości pracy
Usprawnianie organizacji pracy
Rozwijanie i uzupełnianie unormowań krajowych
15
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA – wymierne korzyści
Wzrost wydajności pracy
poprawa efektywności przedsiębiorstwa
Poprawa jakości produktu poprawa efektywności przedsiębiorstwa
Zwiększenie dbałości o sprzęt, narzędzia oszczędności na remontach
z powodu przedłużenia czasu używania sprzętu przy zachowaniu
jego sprawności
Zmniejszenie liczby wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Zmniejszenie liczby dni absencji chorobowej
poprawa
efektywności wydatków
przedsiębiorstwa,
zmniejszenie
obciążeń budżetu
zmniejszenie
na leczenie
i odszkodowania
(poszkodowany i rodzina)
16
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA – niewymierne korzyści
Lepsze
przystosowanie
do pracy a zwłaszcza
do znoszenia
Poprawa
samopoczuciasię
pracowników
wzrost tzw.
motywacji pracy
obciążeń
psychicznych
przy
wykonywaniu
jej w lepszych warunkach
wyższa wydajność i jakość pracy, mniejsza
Pogłębienie zainteresowania
pracą wyższa wydajność i jakość pracy
wypadkowość
Zmniejszenie konfliktów międzyludzkich w ujęciu
pracownik pracownik
pracownik pracodawca
mniejsza wypadkowość
wyższa wydajność i jakość pracy,
17
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA DLA ORGANIZACJI
zmniejsza znaczenie różnic indywidualnych, cechy maszyn, urządzeń i narzędzi
są przystosowane do przeciętnych możliwości człowieka
większa jest liczba osób, które maszyny te mogą obsługiwać
- mniejsza jest potrzeba badań selekcyjnych
zmniejsza znaczenie czynnika szkolenia zawodowego –
- krótsze szkolenie umożliwia osiągnięcie niezbędnej sprawności zawodowej
zmniejsza zmęczenie pracą,
zwiększa wydajność pracy
zapobiega patologicznym skutkom
wykonywania pracy,
ograniczenie ilości chorób zawodowych,
zmniejsza liczbę wypadków przy pracy
- szacuje się, że około 85% wypadków wiąże się
z działalnością człowieka ,
a przede wszystkim z nieodpowiednim zsynchronizowaniem maszyny
z możliwościami psychofizycznymi człowieka.
18
W. Ł. Nowacka
ERGONOMIA – podstawowe cele
i metody pracy
Ocena czynników ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy
Identyfikacja i wartościowanie istniejących zagrożeń
Zalecenia dla nadzoru zawodowego i administracyjnego
przedsiębiorstwa oraz organów kontrolnych mające na celu
redukcję stwierdzonych zagrożeń ze strony środowiska pracy
Edukacja i kształcenie na wszystkich szczeblach zarządzania
przedsiębiorstwem i wykonawstwa pracy
19
W. Ł. Nowacka
Ergonomia – wiedza stosowana
ma służyć człowiekowi natychmiast
gdy napotka trudności w realizacji pracy,
sytuacje stwarzające realną groźbę
niepomyślnych skutków - przemęczenia,
zagrożenia chorobą, wypadkiem.
ERGONOMIA KONCEPCYJNA
wyprzedzająca
zapobiegająca
projektowa
ERGONOMIA KOREKCYJNA
usuwanie istniejących niedogodności,
usterek, błędów,
wadliwych rozwiązań
20
W. Ł. Nowacka