inteligencja językowa

Transkrypt

inteligencja językowa
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO
są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego.
MATERIAŁY
Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
www.prototo.pl
BUDOWANIE AKTYWNOŚCI
EDUKACYJNEJ UCZNIA
mgr Joanna Morawska
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
RODZAJE INTELIGENCJI
ORAZ ICH WYKORZYSTANIE
DO CELÓW OSOBISTYCH
I ZAWODOWYCH
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
HOWARD GARGNER
TWÓRCA TEORII INTELIGENCJI WIELORAKICH
• amerykański psycholog i neurolog,
• profesor Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu
Bostońskiego,
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Każdy jest inteligentny!
Każdy na swój indywidualny profil
inteligencji.
Żaden profil nie jest lepszy od drugiego!
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA JĘZYKOWA
• wrażliwy na wzorce,
• zorganizowany,
• systematyczny,
• posiada umiejętność rozumowania,
• lubi słuchać, czytać, pisać ,
•
nie ma kłopotów z ortografią,
• lubi gry słowne,
• zapamiętuje szczegóły ,
• dobry mówca,
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA MATEMATYCZNO-LOGICZNA
• lubi myśleć abstrakcyjnie
• lubi precyzyjnie się wysławiać
• lubi liczyć
• lubi być dobrze zorganizowany
• stosuje logiczne struktury myślowe
• lubi pracować z komputerem
• lubi rozwiązywać problemy
• lubi eksperymentować w logiczny sposób
• robi uporządkowane notatki
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA WIZUALNO-PRZESTRZENNA
• myśli obrazami
• tworzy w umyśle rozmaite wizerunki rzeczywistości
• używa przenośni
• ma poczucie sensu całości
• lubi sztukę
• odczytuje diagramy i wykresy
• zapamiętuje informacje w postaci obrazów
• ma dobre wyczucie koloru
• podczas tworzenia obrazu danej rzeczy korzysta ze wszystkich
zmysłów
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA MUZYCZNA
• wrażliwość na rytm oraz tonację i barwę dźwięków
• wrażliwość na ładunek emocjonalny muzyki
• wrażliwość na złożoną strukturę muzyki
• czasami głębokie uduchowienie
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA KINESTETYCZNA
•
wyjątkowe panowanie nad własnym ciałem
•
umiejętność rozłożenia czynności w czasie
•
reakcje automatyczne, właściwe odruchy
•
najlepiej uczy się poprzez ruch
•
lubi uczestniczyć w zajęciach sportowych
•
lubi dotykać, ma zdolności do rękodzielnictwa
•
lubi działać
•
lubi pomoce, którymi może manipulować
•
pamięta raczej to, co było wykonywane
•
bardzo wrażliwy na otoczenie
•
słuchając, bawi się różnymi przedmiotami
•
wierci się, jeśli jest zbyt mało przerw
•
uzdolniony manualnie
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA INTERPERSONALNA
• dobry negocjator
• łatwo nawiązuje kontakty z innymi ludźmi
• potrafi odczytywać cudze intencje
• lubi przebywać wśród ludzi
• ma wielu przyjaciół
• dobrze porozumiewa się z innymi, czasem nimi manipuluje
•
lubi zajęcia grupowe
• podczas dyskusji lubi występować w roli mediatora
• lubi współpracować
• bez trudu odczytuje znaczenie sytuacji towarzyskich
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA
• znajomość siebie
• wyczulony na uznawane przez siebie wartości
• w pełni świadomy swoich uczuć
• wyczulony na własny życiowy cel
• ma dobrze rozwiniętą samoświadomość
• ma intuicję
• potrafi sam się motywować
• jest w pełni świadomy własnych zalet i słabości
• bardzo skryty
• pragnie odróżniać się od większości
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA JĘZYKOWA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
•
opowiadać historyjki
•
grać w gry pamięciowe dotyczące nazw i miejsc
•
czytać i pisać opowiadania i anegdoty
•
układać skecze
•
czytać artykuły prasowe
•
przeprowadzać wywiady
•
układać zagadki, gry ortograficzne
•
łączyć czytanie i pisanie z innymi dziedzinami
•
redagować gazetkę
•
toczyć debaty i dyskusje
•
korzystać z edytora tekstu jako sposobu wprowadzania do wiedzy informatycznej
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA MATEMATYCZNO-LOGICZNA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
•
stymulować rozwiązywanie problemów
•
grać w gry wymagające obliczeń matematycznych
•
analizować i interpretować dane
•
rozumować
•
zachęcać do rozwijania mocnych stron
•
zachęcać do doświadczeń praktycznych
•
tworzyć prognozy
•
pozwalać, by zadania wykonywane były krok po kroku
•
myśleć dedukcyjnie
•
tworzyć arkusze kalkulacyjne
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA WIZUALNO-PRZESTRZENNA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
•
podczas nauki korzystać z ilustracji
•
rysować machinalnie przy różnych okazjach
•
rysować wykresy, mapy
•
łączyć sztukę z innymi przedmiotami
•
korzystać z Map Skojarzeń
•
wizualizować różne zagadnienia
•
oglądać lub tworzyć filmy
•
umieszczać na ścianach bodźce peryferyjne – np. plansze
•
korzystać z mimiki
•
zmieniać położenie w pomieszczeniu
•
przedstawiać plany i cele za pomocą diagramów
•
grupować elementy
•
podkreślać na kolorowo
•
stosować grafikę komputerową
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA MUZYCZNA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
•
graj na instrumencie muzycznym
•
ucz się poprzez piosenki
•
ucz się słuchając muzyki barokowej
•
pracuj z muzyką
•
zapisz się do chóru
•
komponuj muzykę
•
łącz muzykę z innymi przedmiotami
•
zmieniaj nastrój za pomocą muzyki
•
korzystaj z muzyki, aby się odprężyć
•
wyobrażaj sobie lub rysuj obrazy słuchając muzyki
•
ucz się przez rapowanie, wiersze i chóralne czytanie
•
komponuj muzykę za pomocą komputera
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA KINESTETYCZNA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
•
wykonuj ćwiczenia fizyczne, stawaj się podczas nich przedmiotem, o którym się uczysz
•
wykorzystuj taniec/ ruch do nauki
•
odgrywaj to, czego się uczysz
•
w naukach ścisłych używaj pomocy naukowych
•
zadbaj o to, aby mieć dużo zmian rytmu i przerw
•
włącz ruch do wszystkich przedmiotów, których się uczysz
•
powtarzaj w myśli materiał, gdy pływasz lub biegasz
•
korzystaj z modeli, urządzeń, klocków Lego
•
rób wycieczki
•
bierz udział w grach zespołowych
•
odgrywaj scenki i różne role
•
pstrykaj palcami, klaszcz, tup, skacz, wspinaj się
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA INTERPERSONALNA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
• ucz się wspólnie z innymi
• rób dużo przerw, które pozwolą na nawiązanie kontaktów
towarzyskich
• ucz się w parze z inną osobą
• często kontaktuj się z innymi
• prowadź koleżeńskie rozmowy przez telefon
• wydawaj przyjęcia i świętuj to, czego się nauczyłeś
• zmień naukę w zabawę
• włącz kontakty międzyludzkie do wszystkich przedmiotów
• pracuj w zespołach
• ucz się przez pomaganie innym
• opiekuj się innymi
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA
Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia:
• prowadź osobiste rozmowy „od serca”
• korzystaj z działań stymulujących rozwój osobisty, by przełamać czynniki blokujące
uczenie
• dokładnie wypytuj o określone działanie
• myśl o swoim myśleniu
• zostawiaj sobie czas na refleksję
• prowadź samodzielne badania
• słuchaj podszeptów swojej intuicji
• dyskutuj o swoich doświadczeniach i związanych z nimi uczuciach, zastanawiaj się nad
nimi i opisuj je
• pozwól sobie być odmiennym od innych
• pisz książki i dzienniki opisujące historię twojego życia
• kontroluj własną naukę
• ucz osobistej afirmacji
• ucz dociekliwości
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Kiedy uda się określić co jest mocną, a co
słabą stroną dziecka, można potem
tę wiedzę wykorzystywać…
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Można używać „silnych” inteligencji do przyswajania wiadomości w tych
dziedzinach, w których dziecko jest słabsze:
• silną inteligencję muzyczną można wykorzystywać do radzenia sobie
z matematyką poprzez...
…wyśpiewywanie
wzorów
matematycznych,
co
pozwala
dziecku
zapamiętać wzór dużo szybciej, niż kiedy zmuszone jest kilkakrotnie
czytać i zapamiętywać powtarzając regułkę
•
silną inteligencję ruchową można wykorzystać zachęcając dziecko,
aby zapamiętywało np. skacząc w określonym rytmie
• inteligencję wizualno – przestrzenną można wykorzystać prosząc, aby
dziecko opracowało makietę mieszkania i w ten sposób nauczyło się
nazw przedmiotów w języku angielskim
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Można budować wysoką samoocenę dziecka, które z jednej strony
uświadamia sobie, że w jakiejś dziedzinie nie najlepiej sobie radzi, ale
za to np. szybko uczy się słówek w języku angielskim, pięknie maluje,
buduje wspaniałe konstrukcje, czy też błyskawicznie zapamiętuje
rytmy, które usłyszy.
Dziecko przekonuje się, że słabe strony można rozwijać, wykorzystując
mocne.
Trzeba wspierać i rozwijać zdolności, aby dziecko odnosiło sukcesy
w dziedzinach, które go interesują.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
ZASTOSOWANIE TEORII GARDNERA W EDUKACJI
WYMAGA SPEŁNIENIA KILKU WARUNKÓW:
• Określenia
profilu
inteligencji
nauczyciela,
aby
wyeliminować
nieświadome preferowanie metod nauczania zgodnych z jego
profilem.
• Określenia profilu inteligencji każdego dziecka w klasie, korzystając
w przypadku młodszych dzieci głównie z obserwacji, a w przypadku
starszych – przeprowadzając odpowiednie testy (program „Młody
mistrz”. www.mistrz.edu.pl).
• Określenie profilu dominacji (w zakresie: ręki, nogi, oka, półkuli
mózgowej oraz zmysłów: wzroku, słuchu, ruchu).
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
ZASTOSOWANIE TEORII GARDNERA W EDUKACJI
WYMAGA SPEŁNIENIA KILKU WARUNKÓW:
• Dobierania metod nauczania, uczenia się stosownie do profilu
inteligencji i dominacji każdego dziecka.
• Urządzenia klasy szkolnej tak, aby dzieci znalazły w niej kąciki
zapewniające „wielointeligentne” funkcjonowanie.
• Zapoznania rodziców z profilem inteligencji dziecka, by mogli
stosownie do niej organizować jego środowisko pozaszkolne.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
METODY NAUCZANIA A INTELIGENCJE
WIELORAKIE
Do rozwijania poszczególnych rodzajów inteligencji szczególnie
przydatne
są
następujące
metody,
rozumiane
jako
strategie
przekazywania wiedzy:
• wykład, praca z tekstem, rozmowa, dyskusja, pytania i odpowiedzi –
inteligencja językowa
• ćwiczenia,
dyskusja,
pytania
i
odpowiedzi
–
inteligencja
matematyczno-logiczna
• pokaz, demonstracje, gry dydaktyczne – inteligencja wizualnoprzestrzenna
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
METODY NAUCZANIA A INTELIGENCJE
WIELORAKIE
• pokaz, słuchanie, zajęcia rytmizujące – inteligencja muzyczna
• drama, gry i zabawy – inteligencja kinestetyczna
•
praca
grupowa,
gry
dramowe
teatralne
–
inteligencja
obserwowanie
–
inteligencja
–
inteligencja
i
interpersonalna
• praca
indywidualna,
słuchanie,
intrapersonalna
• wykład,
pokaz,
obserwacja,
doświadczenia
przyrodnicza.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
„KLUCZEM DO POWODZENIA W NAUCE
I KARIERZE ZAWODOWEJ JEST
POZNANIE WŁASNEGO STYLU I PRACY”
B. Prashing
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Należy wykorzystywać nauczanie
holistyczne, które pozwoli oddziaływać na
wielość inteligencji
i zmysłów.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
Koncepcja siedmiu rodzajów inteligencji człowieka
oparta jest na przesłankach biologicznych, na nowoczesnej
psychologii oraz anatomii mózgu. Powinna być ona brana
pod
uwagę
w
uwzględnieniem
pracy
z
uczniów
uczniami,
ze
szczególnym
przejawiających
trudności
w zetknięciu z klasycznym nauczaniem, zdiagnozowanych
przez specjalistów, uchodzących za uczniów przeciętnych
lub słabych.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
„JEŚLI CHCEMY POMÓC DZIECIOM,
MUSIMY SIĘ ZAJĄĆ ICH MÓZGIEM –
W KOŃCU NIE CZYTAJĄ NERKAMI”. D.Waber
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
WSPÓŁCZESNE BADANIA NAD MÓZGIEM
MOC MÓZGU WG NAUKOWCÓW
W UJĘCIU LEWITONA
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
• W chwili urodzenia w mózgu człowieka znajduje się około stu
miliardów komórek nerwowych, czyli neuronów.
• Przez całe życie, by nie zapaść w sen, mózg przetwarza trzy miliardy
impulsów na sekundę.
• Ustalono, że przeciętny wskaźnik inteligencji wynosi 100; u geniusza
160; jednak zwykły człowiek wykorzystuje tylko około czterech procent
całkowitej, potencjalnej mocy mózgu; pozostało zatem jeszcze 96
procent jego niewykorzystanej mocy.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
• System nerwowy zaczyna się kształtować w 20 dni od momentu
poczęcia; mózg natomiast zaczyna się rozwijać, poczynając od 35
dnia życia płodu.
• Złe odżywianie matki może prowadzić do zmniejszenia się liczby
neuronów aż o pięćdziesiąt procent w stosunku do średniej ich liczby
u dobrze odżywionego płodu.
• W dwudziestym tygodniu ciąży cały system nerwowy płodu,
z piętnastoma miliardami neuronów , jest wykształcony i znajduje się
na swoim miejscu.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
• większość z nas może jednocześnie odebrać siedem różnych
fragmentów informacji, takich jak dźwięk, bodźce wzrokowe, niuanse
myślowe czy uczucia. Potrzeba jednej ósmej sekundy, by przetworzyć
jedną informację i przejść do następnej.
• Codziennie stawiając mózgowi nowe wyzwania, pobudza się dendryty
do
połączeń
z
innymi
komórkami
mózgu.
Stymulacja
jest
najważniejsza. Pobudzając mózg, dostarczamy komórkom „energii”,
której potrzebują, żeby utrzymać aktywność i zwiększać liczbę
połączeń.
• Zatem jeśli dzieci, szczególnie te z dysfunkcjami, będą nauczane
polifonicznie, z nastawieniem na stymulację pracy mózgu , sukces
może być naszym udziałem, a co szczególnie ważne – sukcesem
ucznia.
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
SCHEMAT STYMULACJI PRACY MÓZGU NEGATYWNY
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska
SCHEMAT STYMULACJI PRACY
MÓZGU - pozytywny
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" J. Morawska