podsumowanie uwag do rozdziału Podstawowe źródła

Strategia na rzecz
Odpowiedzialnego Rozwoju
- podsumowanie uwag do rozdziału
Podstawowe źródła finansowania Strategii
Warszawa, 15 grudnia 2016 r.
Podstawowe źródła finansowania Strategii
•
Realizacja wszystkich celów rozwojowych Strategii będzie wymagała zaangażowania
znacznych środków publicznych (krajowych i zagranicznych) oraz prywatnych,
szacowanych do 2020 r. na około 1,5 bln złotych po stronie sektora publicznego oraz
ponad 0,6 bln w ramach inwestycji prywatnych.
•
Na potrzeby Strategii opracowany został przez ekspertów MR i MF, we współpracy z
zespołem naukowym pod kierunkiem dr M. Bitnera projekt klasyfikacji wydatków
rozwojowych sektora instytucji rządowych i samorządowych (KWR) w oparciu o
obowiązującą klasyfikację budżetową. Opracowanie KWR jest jednym z projektów
strategicznych SOR i przygotowany dotychczas projekt klasyfikacji będzie przedmiotem
dalszych prac, w szczególności w świetle planowanej reformy systemu budżetowego.
•
Szacunki obejmują swoim zakresem nie tylko środki na finansowanie nowych działań
zawartych w SOR, ale wszystkie środki o charakterze rozwojowym, które wpisują się
swoim zakresem w Strategię. Uwzględniono zatem w szacunkach środki m.in.
Narodowego Funduszu Zdrowia i JST, które mają charakter rozwojowy.
2
Podstawowe źródła finansowania Strategii
•
Szacunku kosztów realizacji strategii dokonano w oparciu o dane z roku 2015 z
uwzględnieniem prognoz kształtowania się wydatków sektora instytucji rządowych i
samorządowych zawartych w Programie Konwergencji. Aktualizacja 2016, stanowiącym
element Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2016-2019. Plan ten
uwzględnia proponowane rozwiązania dot. programów społecznych oraz działań mających
na celu zwiększenie poziomu dochodów, polegające na uszczelnieniu systemu
podatkowego.
•
Założono, że realizacja celów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wymaga
zmian w poziomie i strukturze publicznych wydatków rozwojowych. Ze względu na
nadal duże potrzeby, założono utrzymanie udziału nakładów na transport, wzrost na
rozwój zasobów ludzkich, wzrost na działania związane z modernizacją przemysłu, a w
szczególności na działania zwiększające innowacyjność produktów, usług, technologii i
procesów, wzrost nakładów na B+R i wydatków wspierających działalność MŚP, w tym na
rozwój eksportu, zmniejszenie udziału nakładów na edukację, a zwiększenie na ochronę
zdrowia oraz opiekę długookresową, wzrost nakładów na usługi publiczne, w tym także
związane z poprawą bezpieczeństwa publicznego oraz na informatyzację/cyfryzację
gospodarki, administracji i szeroko zakrojonego funkcjonowania państwa.
Źródła finansowania SOR
Krajowe
środki
publiczne
• środki budżetu państwa, państwowych funduszy celowych
oraz agencji wykonawczych
• środki budżetów jednostek samorządu terytorialnego
• środki innych jednostek oraz form organizacyjno-prawnych
sektora finansów publicznych
• fundusze zarządzane w ramach Polskiego Funduszu Rozwoju
Źródła
zagraniczne
• środki Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych
z budżetu UE alokowane na okres programowania 2014-2020
(UP, programy operacyjne, PROW)
• programy i inicjatywy unijne inne niż EFSI (np. CEF, Horyzont 2020,
COSME, LIFE, Erasmus+, EaSI)
• mechanizmy finansowe EOG i NMF
• zagraniczne programy kredytowe, poręczeniowe i gwarancyjne
(Plan Junckera, EBI, programy z BŚ)
Środki
prywatne
• środki sektora bankowego (kredyty udzielane w ramach
systemu gwarancji i poręczeń)
• potencjał inwestycyjny przedsiębiorstw
• potencjał inwestycyjny spółek skarbu Państwa
Uwagi do Finansowania SOR (1)
•
Ewaluacja ex-ante:
Uwagi dotyczyły ryzyka braku wystarczających środków finansowych niezbędnych do
realizacji
zadań postawionych w SOR, ponieważ środki NFZ nie mogą stanowić źródła finansowania SOR.
Środki finansowe będące w dyspozycji NFZ pochodzą ze składek i są "znaczone" w sensie ich
przeznaczenia. Nie powinny być więc traktowane jako źródło wydatków rozwojowych.
•
KWRiST
Uwagi dotyczyły braku wskazania wielkości nakładów finansowych niezbędnych do realizacji
zaplanowanych działań; rozwinięcia rozdziału o szacunki wartości przypadających na poszczególne
cele szczegółowe. Wątpliwości co do zwiększenia wydatków przez samorządy terytorialne na
realizację SOR i uwzględniania środków NFZ jako źródła finansowania SOR.
•
Lewiatan
Uwagi dotyczyły wskazania, które z planowanych działań i które projekty będą finansowane z budżetów
poszczególnych instytucji w ramach ich ustawowych zadań i środków, a na które potrzebne jest
dodatkowe finansowanie; rozszerzenie źródeł finansowania Strategii o leasing; nie wskazywania jako
źródła finansowania Strategii programów europejskich, tj. Horyzont 2020, COSME, LIFE, ponieważ
środki w ramach tych programów są dostępne w drodze konkursów i zakładanie a priori, że w latach
2016-2020 dadzą nam one ponad 12 mld zł jest nadużyciem.
5
Uwagi do Finansowania SOR (2)
•
Obywatele, instytucje
Uwagi dotyczyły braku danych na temat wielkości dodatkowego finansowania w stosunku do
sytuacji status quo. Niektóre kategorie finansowania SOR określono jako neutralne z perspektywy
sytuacji sektora finansów publicznych i trudno dostępne jako źródło nowych środków na finansowanie
SOR – NFZ, jst.
•
Rada Dialogu Społecznego
Uwagi dotyczyły uwzględniania środków NFZ i JST oraz funduszy celowych – FP i PFRON, ponieważ
fundusze te maja ustawowo zdefiniowane zadania i środki w nich gromadzone ze składek
przedsiębiorców mają finansować te zadania, a nie SOR. Brak w Strategii precyzyjnego harmonogramu
i montażu finansowego.
•
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Uwagi dotyczyły przede wszystkim uwzględnienia środków w ramach I filara WPR jako prorozwojowych.
•
Ministerstwo Finansów
Uwagi dotyczyły stosowanej terminologii (m.in. sektor general government, WPFP, Plan Konwergencji,
odniesień do dodatkowych źródeł zwiększania dochodów, nieuwzględniania całości środków NFZ jako
rozwojowych, korekty kwot podanych w tabeli).
6
Uwagi do Finansowania SOR (3)
•
Opinie, eksperci
Uwagi dotyczyły kwestii, że środki na finansowanie SOR to w większości wydatki sztywne,
uwzględnione w WPFP, i obejmują środki już z 2015 r; źródła finansowania SOR są oparte o
reklasyfikację istniejących wydatków budżetowych; uwzględniania środków NFZ i funduszy
unijnych jako źródła finansowania SOR; braku odniesienia do problemu rosnących kosztów
utrzymania inwestycji infrastrukturalnych po 2020 r.; braku wyceny kosztów w ramach
poszczególnych obszarów interwencji; marginalnej roli PFR.
Zmiany w Finansowaniu będące odpowiedzią
na zgłaszane uwagi
•
Rozdział został uzupełniony o strukturę zadaniową wydatków (wg zakresu interwencji), wzmocniona
została kwestia generowania środków na rozwój po 2020r.;
•
Źródła finansowania zostały uzupełnione o leasing i dopłaty bezpośrednie, oszacowano skalę
zaangażowania sektora prywatnego;
•
Należy mieć na uwadze, że SOR jest dokumentem obejmującym wszystkie najważniejsze płaszczyzny
funkcjonowania państwa, obejmuje zatem swoim zakresem całość strategicznych zadań wynikających z
funkcji państwa, także tych dotychczas realizowanych i kontynuowanych;
•
Część dot. finansowania Strategii ma zatem charakter ramowy, nie jest dokładnym planem finansowym.
Strategia ma charakter kompleksowy i obejmuje swoim zakresem wszystkie obszary życia społecznogospodarczego, a nie jedynie wybrane działania.
•
Szacunków wydatków na realizację Strategii dokonano przy założeniu, że wszystkie wydatki objęte
Strategią maja charakter rozwojowy. Obejmują one swoim zakresem nie tylko środki na finansowanie
nowych działań przedstawionych w SOR, ale wszystkie środki o charakterze rozwojowym, które wpisują
się swoim zakresem w Strategię.
8
Zmiany w Finansowaniu będące odpowiedzią na
zgłaszane uwagi
•
Wydatki NFZ i funduszy celowych – FP i PFRON mają charakter rozwojowy, dlatego zostały
uwzględnione w ramach finansowych strategii. Wydatki NFZ mają charakter rozwojowy, ponieważ są
przeznaczone na zapewnienie opieki i ochrony zdrowia społeczeństwu, co jest szczególnie istotne przy
prognozowanych zmianach demograficznych (starzenie się społeczeństwa). Działania określone w SOR
wpisują się w zadania, jakie są określone w ustawie o FP.
•
Odnośnie środków programów europejskich: wszystkie kwoty dla okresu 2016-2020 to są szacunki
dokonane w oparciu o dotychczasowe wydatkowanie. Dlatego również dla ww. inicjatyw oszacowano
kwotę w oparciu o dotychczasowy i zakładany udział polskich podmiotów w programach zarządzanych
centralnie przez KE.
•
Nie można zgodzić się z tezą, że rola PRF w mobilizacji kapitału prywatnego będzie marginalna,
ponieważ do 2020 r. ze względu na proponowane instrumenty i narzędzia (ventures, seed, private
equity) efekt mnożnikowy dla gospodarki będzie znacząco wyższy niż w przypadku tradycyjnych
instrumentów (kredyt, pożyczka). Instrumenty oferowane przez PFR będą znakomitym uzupełnieniem
instrumentów oferowanych przez sektor komercyjny, co wpłynie na zmniejszenie się luki w
zapotrzebowaniu na kapitał w kraju.
Dziękuję za uwagę