deklaracja środowiskowa - Regionalna Dyrekcja Ochrony
Transkrypt
deklaracja środowiskowa - Regionalna Dyrekcja Ochrony
Strona 1 z 37 DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA REGIONALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH 2016 ul. Dąbrowskiego 22, 40-032 Katowice Strona 2 z 37 Szanowni Państwo, Przekazujemy Państwu drugie wydanie naszej deklaracji środowiskowej zawierającej podstawowe informacje o Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach. Minął rok od wdrożenia w naszym urzędzie systemu EMAS. Zostaliśmy wpisani do rejestru EMAS w dniu 2 grudnia 2015 r. pod numerem PL 2.24-019-64. Był to kolejny rok intensywnej pracy naszej instytucji w ciągu którego doskonaliliśmy aspekty środowiskowe naszej działalności. Rolą Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach jest troska o to, aby zrównoważony rozwój oznaczał mądre koegzystowanie człowieka i przyrody. Naszym obowiązkiem jest zapobieganie działaniom szkodliwym dla środowiska już na poziomie planowania inwestycji i oddzielanie tych dobrze od źle zaplanowanych. Nasze województwo jest doskonałym przykładem tego, że pomimo konieczności uwzględniania wymogów szeroko pojętej ochrony środowiska, możliwa jest realizacja inwestycji. Odpowiadamy także za tworzenie i likwidację form przyrody oraz zarządzanie rezerwatami i obszarami Natura 2000 w naszym województwie. Mamy ich całkiem sporo, bo ponad 276 tys. hektarów. A mamy co chronić, bowiem wbrew potocznemu przekonaniu województwo śląskie, kojarzone głównie z terenami zdegradowanymi w wyniku działań przemysłu, poszczycić się może wieloma miejscami o naprawdę dużej wartości. Część terenów chronimy poprzez wspieranie naturalnych procesów przyrodniczych i ograniczaniu do minimum ingerencji człowieka. Są to rezerwaty przyrody, mamy ich 64 w naszym województwie. System EMAS to system ekozarządzania i audytu, który wpisuje się w naszą działalność i pozwoli na skuteczne i systemowe zarządzanie działalnością środowiskową realizowaną przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Katowicach. /-/ Bernard Błaszczyk Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach Strona 3 z 37 Spis treś ci: Słowo wstępne ..…………………………………….…………………………………..……... 2 1. Informacja nt. organizacji ………………………………………..……………………. 4 2. Polityka środowiskowa ...…..………………………………………………………… 10 3. System zarządzania środowiskowego ..……...……………………………….. 11 4. Aspekty środowiskowe ………..…………………..…………………………………. 13 5. Cele środowiskowe …..…..……………………………...…………………………….. 21 6. Efektywność i wskaźniki środowiskowe ..……………………………………. 24 7. Wymagania prawne .……………………………………………………………………. 30 8. Komunikacja ……………………………………………………..………………………... 31 9. Kontakt …………………..…………………………………………………………………… 33 10. Oświadczenie weryfikatora ……..……………………………………………….. 33 Strona 4 z 37 1. Informacja nt. organizacji 1.1. Nazwa i adres Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach ul. Dąbrowskiego 22 40-032 Katowice Tel. 32 42 06 801, 32 42 06 810 Fax 32 42 06 884 e-mail: [email protected] strona internetowa RDOŚ: http://www.katowice.rdos.gov.pl siedziba w Bielsku-Białej: ul. Piastowska 40 43-300 Bielsko-Biała tel. 33 81 36 225, 226 Kancelaria RDOŚ mieści się w siedzibie w Katowicach. Strona 5 z 37 Siedziba Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach mieści się w budynku przy ul. Dąbrowskiego 22, którego właścicielem jest firma F&K Investment. Dodatkowa lokalizacja w Bielsku-Białej mieści się w budynku Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, przy ul. Piastowska 40. 1.2. Kierownictwo Bernard Błaszczyk Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach. Jolanta Prażuch Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach, Regionalny Konserwator Przyrody w Katowicach. 1.3. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach jest instytucją, która odpowiada za realizację polityki ochrony środowiska w zakresie zarządzania ochroną przyrody, w tym obszarami Natura 2000 oraz udziału w procesie inwestycyjnym. Realizuje zadania dotyczące zapobiegania i naprawy szkód w środowisku oraz procesu udostępniania informacji o środowisku przyrodniczym. Urząd powstał na mocy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 353 z późn. zm.). Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska jest urzędem administracji rządowej niezespolonej powołanej rozporządzeniem z dnia 10 listopada 2008 r. Ministra Środowiska w sprawie nadania statutu Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach (Dz. U. Nr 202, poz. 1255 z późn. zm.) Podstawowe zadania Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach to: współudział w realizacji polityki ochrony środowiska w zakresie ochrony przyrody i kontroli procesu inwestycyjnego, w tym: Strona 6 z 37 • strategicznych ocen oddziaływania na środowisko • przeprowadzanie ocen oddziaływania przedsięwzięć na środowisko lub udział w tych ocenach, tworzenie i likwidacja form ochrony przyrody oraz wydawanie decyzji • na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, wykonywanie zadań związanych z: siecią Natura 2000 - opracowywanie projektu listy obszarów, nadzorowanie • funkcjonowania tych obszarów i prowadzenie ewidencji, składanie raportów i notyfikacji do Komisji Europejskiej, sporządzanie projektu krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania • różnorodności biologicznej oraz programu działań w tym zakresie, opracowywanie programów ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, • zwierząt i grzybów, wydawanie zezwoleń, w tym m.in.: • odstępstwach od zakazów na terenie rezerwatów przyrody, • dotyczących hodowli i rozmnażania zwierząt i roślin, zezwoleń na wywóz za granicę meteorytów i kopalnych szczątków roślin i zwierząt, pozyskiwania gatunków objętych ochroną gatunkową i innych, na • utworzenie i prowadzenie ogrodu botanicznego lub zoologicznego, a także ośrodka rehabilitacji zwierząt. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach działa w zgodzie z wymaganiami prawnymi i innymi dotyczącymi środowiska. Odnosi się to zarówno do sfery wykonywania ustawowych zadań, jak i własnego oddziaływania na środowisko poprzez wykorzystywanie powierzonych jej zasobów. Misja: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach, mając na względzie jakość życia obecnego i przyszłych pokoleń, realizując politykę państwa, troszczy się o ochronę i racjonalne korzystanie z zasobów środowiska. Wizja: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach jest profesjonalną, nowoczesną, racjonalną i otwartą na współpracę organizacją, przyczyniającą się do sprawnego zarządzania środowiskiem naturalnym. Strona 7 z 37 1.4. Struktura Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach W strukturze jednostki działają następujące wydziały: Wydział Ocen Oddziaływania na Środowisko Do kompetencji Wydziału należy przygotowywanie opinii i uzgodnień w toku prowadzenia strategicznych ocen oddziaływania na środowisko, prowadzenie postępowań w sprawie wydania decyzji środowiskowych między innymi dla przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych; dróg; linii kolejowych; napowietrznych linii elektroenergetycznych; instalacji do przesyłu ropy naftowej; produktów naftowych substancji chemicznych lub gazu; sztucznych zbiorników wodnych; obiektów jądrowych; składowisk odpadów promieniotwórczych; zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny; przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego; inwestycji w zakresie terminalu; inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi; przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych; przedsięwzięć polegających na poszukiwaniu lub rozpoznawaniu złóż kopalin lub na wydobywaniu kopalin ze złóż, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, prowadzonych na podstawie koncesji; przedsięwzięć polegających na zmianie lub rozbudowie ww. przedsięwzięć. Wydział przygotowuje opinie o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, a także uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięć w ramach oceny oddziaływania na środowisko w postępowaniach prowadzonych przez inne organy. Wydział współpracuje z Regionalną Komisją Ocen Oddziaływania na Środowisko, będącą organem opiniodawczo-doradczym do spraw ocen oddziaływania na środowisko, w tym prowadzi jej obsługę biurową. Wydział Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000 Do zadań Wydziału należy zarządzanie i koordynowanie zasobami przyrody w celu zachowania zrównoważonego użytkowania oraz odnawiania zasobów, terenów i składników przyrody. Do podstawowych zadań należy m. in.: prowadzenie rejestru form ochrony przyrody, przygotowanie projektów zarządzeń Regionalnego Dyrektora w sprawie rezerwatów przyrody, prowadzenie spraw związanych z przygotowaniem i zatwierdzeniem zadań ochronnych oraz planów ochrony dla rezerwatów przyrody, prowadzenie spraw dotyczących zezwoleń na odstępstwa od zakazów, obowiązujących w rezerwatach przyrody. Ponadto Wydział jest odpowiedzialny za prowadzenie spraw Strona 8 z 37 dotyczących zezwoleń na odstępstwa od zakazów obowiązujących w stosunku do gatunków dziko występujących roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową, a także prowadzenie spraw dotyczących sporządzania projektów planów zadań ochronnych i planów ochrony dla obszarów Natura 2000. Wydawanie zaświadczeń o braku wpływu przedsięwzięcia na obszary Natura 2000 niezbędne do występowania o dofinansowanie przedsięwzięć z środków unijnych. Przygotowywanie opinii merytorycznych na potrzeby Wydziału Ocen Oddziaływania na Środowisko oraz Wydziału Zapobiegania i Naprawy Szkód w Środowisku. Prowadzenie działań edukacyjnych i informacyjnych związanych z ochroną przyrody. Wydział prowadzi obsługę organizacyjną Regionalnej Rady Ochrony Przyrody w Katowicach. Wydział Zapobiegania i Naprawy Szkód w Środowisku oraz Informacji o Środowisku i Zarządzania Środowiskiem Do kompetencji Wydziału należy prowadzenie postępowań związanych z zapobieganiem szkodom w środowisku i ich naprawą, udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie oraz informacji publicznej, prowadzenie postępowań związanych z gospodarką odpadami na terenach zamkniętych oraz wydawanie opinii w zakresie spełniania wymagań prawnych dotyczących ochrony środowiska przez organizację ubiegającą się o wpis do krajowego rejestru systemu ekozarządzania i audytu (EMAS). Wydział Organizacyjno–Finansowy Do kompetencji Wydziału należy obsługa organizacyjna, administracyjna, kadrowa i finansowa urzędu. Ponadto w strukturze jednostki działają: Pełnomocnik ds. informacji niejawnych, Samodzielne stanowisko ds. BHP, Radca prawny. Do realizacji zadań związanych z wdrożeniem systemu EMAS powołano pełnomocnika ds. Zarządzania Środowiskowego. Szczegółowy zakres zadań Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska określa Zarządzenie nr 12/2015r. Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 14 maja 2015 r. w sprawie ustalenia Regulaminu Organizacyjnego w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach. 1.5. Funkcję organu wyższego stopnia w stosunku do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach pełni Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. 1.6. Ogólna liczba zatrudnionych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach liczy 59 pracowników (58,5 etatów), w tym 6 pracowników w siedzibie w Bielsku-Białej (2 osoby z Wydziału Strona 9 z 37 Ocen Oddziaływania na Środowisko i 4 osoby z Wydziału Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000 - osoby te są bezpośrednio podległe naczelnikom w siedzibie głównej). Schemat organizacyjny RDOŚ Katowice: Zatrudnienie w RDOŚ w Katowicach od roku 2009 kształtowało się następująco: Rok wg stanu na dzień 31 grudnia 2009 52,5 et. 2010 58,35 et. 2011 57,7 et. 2012 56,5 et. 2013 56,5 et. 2014 58,25 et. 2015 58,5 et. Strona 10 z 37 2. Polityka środowiskowa Strona 11 z 37 3. System zarządzania środowiskowego System Zarządzania Środowiskowego jest integralną częścią funkcjonującej w jednostce kontroli zarządczej, łączącej w sobie zarządzanie poprzez procesy, cele i kompetencje. Jest on zgodny z wymaganiami EMAS. Został on wkomponowany w obowiązujące w RDOŚ procedury kontroli zarządczej. System jest zgodny z wymaganiami EMAS i spójny z elementami zarządzania przez procesy, cele i kompetencje w urzędzie. Fundamentalnymi zasadami działania organizacji w duchu EMAS, realizowanymi w Regionalnej Dyrekcji, jest zgodność z wszystkimi wymaganiami prawnymi w obszarze środowiska, które dotyczą działalności oraz zaangażowania pracowników na każdym szczeblu. Zakres systemu zarządzania środowiskowego obejmuje wszystkie działania prowadzone przez RDOŚ związane z realizacją ustawowych zadań regionalnego dyrektora ochrony środowiska. System jest wdrożony, utrzymywany i doskonalony we wszystkich lokalizacjach. Odpowiedzialność za System Zarządzania Środowiskowego spoczywa na Regionalnym Dyrektorze Ochrony Środowiska w Katowicach, który formułuje wytyczne dla ustanawianych celów środowiskowych oraz dla dalszego rozwoju systemu EMAS. Do koordynacji działania systemu ekozarządzania i audytu powołany został Pełnomocnik ds. EMAS i pełni swoje obowiązki oraz korzysta z powierzonych mu uprawnień łącząc je z podstawowym zakresem zadań pracowniczych. Pracownicy zostali powiadomieni o powołaniu Pełnomocnika drogą mailową. Przy podejmowaniu i realizacji zadań związanych z prawidłowym działaniem systemu EMAS wsparcie Pełnomocnika stanowi zespół projektowy, powołany w ramach projektu Procesy, cele, kompetencje – zintegrowane zarządzanie w urzędzie, aktywnie uczestniczący we wszystkich etapach wdrażania systemu ekozarządzania i audytu EMAS. Podstawowe elementy SZŚ to: Polityka środowiskowa; aspekty środowiskowe; wymagania prawne i inne; cele, zadania i programy środowiskowe; zasoby, role, odpowiedzialność i uprawnienia; kompetencje, szkolenia, świadomość; komunikacja; dokumentacja; nadzór nad dokumentami; sterowanie operacyjne; gotowość i reagowanie na awarie; monitorowanie i pomiary; ocena zgodności; niezgodności, działania korygujące i zapobiegawcze; nadzór nad zapisami, audyty wewnętrzne i przegląd zarządzania. W jednostce wdrożona jest kontrola zarządcza, która stanowi ogół działań podejmowanych przez kierownictwo dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Raz w roku opracowywany jest plan działalności Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach, w którym określane są cele i najważniejsze zadania służące osiągnięciu celów z uwzględnieniem planu finansowego jednostki. W tym też dokumencie wyznaczane są mierniki określające stopień realizacji poszczególnych celów, które są powiązane ze znaczącymi aspektami środowiskowych jednostki. Strona 12 z 37 W razie wystąpienia niezgodności podejmowane są działania naprawcze, które mają na celu wyeliminowanie powstałej sytuacji oraz opracowywane skuteczne działania zapobiegające występowaniu podobnym problemom w przyszłości. Regularnie odbywają się narady kierownictwa Regionalnej Dyrekcji, podczas których ustalane są nie tylko bieżące strategie działania urzędu, ale także rozpatrywane sprawy zgłaszane przez pracowników za pośrednictwem naczelników wydziałów. Wszystkie zarządzenia Regionalnego Dyrektora są zamieszczane w Intranecie i aktualizowane na bieżąco. W komunikacji wewnętrznej wykorzystywana jest także droga mailowa. Komunikacja, zarówno zewnętrzna jak i wewnętrzna, odbywa się zgodnie z Regulaminem Organizacyjnym oraz Regulaminem Pracy, a także wynika wprost z opisów stanowisk i zakresów zadań pracowników. Ponadto, w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach prowadzony jest stały nadzór nad dokumentacją i zapisami. Obowiązuje instrukcja kancelaryjna, która określa sposób dokumentowania przebiegu załatwiania i rozstrzygania spraw w urzędzie. Jako narzędzie wspierające wykonywanie czynności kancelaryjnych funkcjonuje elektroniczny system zarządzania dokumentacją, zwany EZD. Pracownicy urzędu mają opracowane opisy stanowisk pracy oraz sporządzone zakresy czynności pracowniczych, które szczegółowo określają obowiązki, uprawnienia i odpowiedzialności w zakresie powierzonym im zadań wynikających z działalności Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach. Wymienione dokumenty są na bieżąco aktualizowane i dostosowane do zmieniających się przepisów prawnych. Wdrożenie systemu ekozarządzania i audytu EMAS poprzedziło powołanie zespołu projektowego oraz wyznaczenie pełnomocnika ds. ekozarządzania i audytu EMAS. W ramach podjętych działań zrealizowano następujące zadania: zidentyfikowano funkcjonowania i oceniono Regionalnej aspekty Dyrekcji środowiskowe Ochrony wszystkich Środowiska w obszarów Katowicach wyodrębniając znaczące aspekty środowiskowe, przeprowadzono wstępny przegląd środowiskowy, opracowano politykę środowiskową, wyznaczono cele środowiskowe i mierniki ich realizacji, przeprowadzono szkolenia w celu podniesienia świadomości środowiskowej pracowników, przygotowano się na możliwość wystąpienia sytuacji awaryjnych oraz prowadzone są działania w celu zapobiegania powstania sytuacjom awaryjnym, okresowo monitorowana jest skuteczność realizacji celów środowiskowych, wprowadzono w ramach oraz okresowych przeglądów. kontroli zarządczej przeprowadzanie audytów Strona 13 z 37 RDOŚ w Katowicach jest jednostką administracji publicznej niezespolonej (kod działalności NACE/PKD 84). Zgodnie z rozporządzeniem EMAS klasyfikuje się do małych organizacji. 4. Aspekty środowiskowe 4.1. Aspekty bezpośrednie i pośrednie Na etapie wstępnego przeglądu środowiskowego dokonano identyfikacji bezpośrednich i pośrednich aspektów środowiskowych oraz oceny ich wpływu na środowisko. Ocena opierała się na kryteriach wypracowanych specjalnie do naszej specyfiki, które zaprezentowano poniżej: KRYTERIA OCENY ZNACZENIA ASPEKTÓW ŚRODOWISKOWYCH Kryterium nr 1: Wpływ na środowisko – waga następstwa Ocena Ocena Niska 1 Liczba kó 5 pkt. Opis/przykład Umiarko wana 2 10 pkt. Mogące mieć trwały lub znaczący wpływ na środowisko, np. wytwarzanie odpadów komunalnych nadających się do selektywnej zbiórki, emisje do powietrza z samochodów osobowych, zużycie energii elektrycznej itp.. Wysoka 3 20 pkt. Mające duży wpływ na środowisko lub których następstwa są bardzo trudne do usunięcia np. wytwarzanie odpadów niebezpiecznych, poważne awarie ekologiczne. Mało znaczące lub mające niewielki wpływ na środowisko, np. wytwarzanie odpadów komunalnych nie nadających się do selektywnej zbiórki, pobór wody do celów socjalnych z wodociągów, odprowadzanie ścieków bytowych do kanalizacji, zużycie papieru do drukarek itp.. Postępowanie, które mogą mieć potencjalny niski pośredni wpływa na środowisko. Kryterium nr 2: Częstotliwość wystąpienia Niska (nie częściej niż 10 razy w roku) 1 5 pkt. Może się czasem zdarzyć, np. wytwarzanie niektórych odpadów niebezpiecznych (zużyte świetlówki, zużyte opakowania po środkach niebezpiecznych) i innych niż niebezpieczne (zużyte tonery), sprzęt elektroniczny wycofany z eksploatacji; dodatkowo awarie i wycieki. Strona 14 z 37 Umiarkowana (częściej niż raz na Wysoka (stale lub częściej niż raz na 2 Zarządzenia wewnętrzne 1 Opinie, uzgodnienia, publikacje Decyzje 2 3 3 10 pkt. Występuje nieregularnie, np. powstawanie ścieków z wód opadowych na parkingach, wytwarzanie odpadów związane z organizacją spotkań, konferencji, wydarzeń. 20 pkt. Występuje często lub w sposób ciągły, np. emisja zanieczyszczeń do powietrza z samochodów, wytwarzanie odpadów komunalnych, zużycie papieru do drukarek, zużycie wody, zużycie energii itp.. Kryterium nr 3: Kryterium formalno-prawne 5 pkt. Sprawa nie wymaga formalnego uregulowanie lub jest uregulowana umową/porozumieniem 10 pkt. Sprawa kończy wydaniem opinii, publikacją lub wpisem do rejestru lub wymaga formalnego uregulowanie innego niż decyzja lub uzgodnienie. 20 pkt. Spraw kończy się wydaniem decyzji, uzgodnienia dyrektora urzędu. Kryterium nr 4: Znaczenie dla zainteresowanych stron – pracowników, społeczeństwa, opinii publicznej Niskie 1 5 pkt. Umiarkowane 2 10 pkt. Wysokie 3 20 pkt. Nie 1 0 pkt. Tak 2 20 pkt. Niskie znaczenie dla zainteresowanych stron pracowników, firm, społeczeństwa, opinii publicznej. Sporadyczne zapytania dotyczące danego obszaru lub ich brak. Umiarkowane znaczenie dla zainteresowanych stron - pracowników, firm, społeczeństwa, opinii publicznej. Duże znaczenie dla zainteresowanych stron pracowników, firm, społeczeństwa, opinii publicznej. Częste lub bardzo częste zapytania dotyczące danego obszaru. Kryterium nr 5: Ustawowe zadania RDOŚ Nie jest to działanie wprost opisane w ustawowych zdaniach RDOŚ Jest to działanie wprost opisane w ustawowych zdaniach RDOŚ Ocenione aspekty zostały podzielone na znaczące (tj. takie które uzyskały min. 80 pkt) i nieznaczące (tj. takie które uzyskały 79 i mniej punktów). OCENA ZNACZENIA ASPEKTÓW ŚRODOWISKOWYCH Znaczenie Punkty - suma punktów wszystkich kryteriów Aspekt Wysokie Średnie lub Niskie 80-100 ≤79 ZNACZĄCY NIEZNACZĄCY Strona 15 z 37 W odniesieniu do aspektów znaczących ustalone zostały cele środowiskowe i zdefiniowano mierniki ich realizacji. Działalność Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach w kontekście EMAS jest wyjątkowa - niewielka organizacja której bezpośredni wpływ na środowisko nie jest znaczący - stąd też znaczącymi aspektami środowiskowymi okazały się wyłącznie procesy pośrednie. 4.2. Aspekty pośrednie Lp. Aspekt środowiskowy Wpływ na środowisko 1. Prowadzenie postępowań w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 2. Wydawanie zezwoleń na podejmowanie czynności podlegających zakazom w stosunku do gatunków roślin, grzybów i zwierząt objętych ochroną gatunkową 3. Prowadzenie postępowań związanych z przyjmowanie zgłoszeń i/lub wydawaniem decyzji o warunków przeprowadzenia działań, o których mowa w art. 118, 118a i 118b ustawy o ochronie przyrody Uzgodnienia w ramach postępowań związanych z wydawaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Zapobieganie, ograniczenie, minimalizacja zagrożeń negatywnego oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć o znaczeniu ogólnopolskim mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa – informowanie społeczeństwa o potencjalnym zagrożeniach dla środowiska oraz życia i zdrowia ludzi oraz kształtowanie postaw pro-środowiskowych. Utrzymywanie równowagi w środowisku między społeczeństwem a przyrodą a również w ramach możliwości utrzymania środowiska. Zabezpieczenie odpowiedniego stanu ochrony gatunkowej, w tym trwałości populacji gatunków roślin, grzybów i zwierząt objętych ochroną gatunkową. Budowanie świadomości społecznej w zakresie ochrony gatunkowej. Wsparcie badań i rozwoju nauk przyrodniczych. Wpływ na zachowanie we właściwym stanie ekosystemów wodnych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, związanych ze środowiskiem wodnym i podmokłym. 4. Zapobieganie, ograniczenie, minimalizacja zagrożeń negatywnego oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Wymagania prawne art. 75 ust 1 ustawy ooś Ocena ogólna 100 pkt art. 56 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody 100 pkt art. 118, 118a i 118b ustawy o ochronie przyrody 100 pkt art. 77 ustawy ooś 90 pkt Strona 16 z 37 5. Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie oraz informacji publicznej 6. Ustanawianie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 7. Prowadzenie postępowań w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięć na obszar na Natura 2000 8. Podejmowanie działań zapobiegawczych i naprawczych 9. Ustanawianie planów ochrony dla obszarów Natura 2000 10. Wydawanie zezwoleń na przetrzymywanie, hodowlę, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie gatunków Kształtowanie postaw prośrodowiskowych, budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz poczucia współodpowiedzilaności za ochronę środowiska naturalne. Wsparcie systemu ochrony przyrody oraz systemu ocen oddziaływania na środowisko. Utrzymanie właściwego stanu oraz poprawa przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000. Ochrona i zachowanie bioróżnorodności. art. 28 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Edukacja ekologiczna, kształtowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie dotyczącym obszarów Natura 2000 Zapobieganie, ograniczenie, minimalizacja zagrożeń negatywnego oddziaływania planowanych przedsięwzięć na obszary Natura 2000. Zabezpieczenie utrzymania przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000 we właściwym stanie. Zabezpieczenie przed wystąpieniem zanieczyszczenia lub szkody w środowisku lub zapewnienie realizacji działań naprawczych i/lub zapobiegawczych, w tym m.in. zaprzestanie dalszego zanieczyszczania, przywracanie środowiska do stanu sprzed zaistnienia zanieczyszczenia lub do stanu zbliżonego do poprzedniego spełniającego standardy, stworzenie warunków do samoregulacji środowiska naturalnego. Utrzymanie właściwego stanu oraz poprawa przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000. Ochrona i zachowanie bioróżnorodności. art. 28 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Edukacja ekologiczna, kształtowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie dotyczącym obszarów Natura 2000 Zabezpieczenie populacji rodzimych gatunków flory i fauny. Ograniczenie uwalniania do środowiska zwierząt mogących zagrozić rodzimym gatunkom lub siedliskom przyrodniczym. Podnoszenie świadomości społecznej Dział II ustawy ooś 90 pkt art. 28 ustawy o ochronie przyrody 90 pkt art. 96, 97 i 98 ustawy ooś 85 pkt art. 16 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie 85 pkt art. 29 ustawy o ochronie przyrody 85 pkt art. 120 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody 80 pkt Strona 17 z 37 11. 12. 13. 14. 15. obcych roślin, zwierząt lub grzybów, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić rodzimym gatunkom lub siedliskom przyrodniczym Uzgadniania i opiniowanie w ramach strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w zakresie dotyczącym projektów dokumentów strategicznych m.in. polityk, strategii, planów lub programów Uzgadnianie i opiniowanie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Opiniowanie w ramach postępowań związanych z wydawaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Wydawanie decyzji w sprawie nakładania obowiązku usunięcia odpadów z miejsc nie przeznaczonych do ich składowania lub magazynowania z nieruchomości, którymi włada gmina jako władający powierzchnią ziemi a nie będących w posiadaniu innego podmiotu bądź znajdujących się na terenach zamkniętych Prowadzenie postępowań w związku ze zgłoszeniem wystąpienia bezpośredniego w zakresie zagrożeń związanych z uwalnianiem do środowiska zwierząt mogących zagrozić rodzimym gatunkom lub siedliskom przyrodniczym. art. 46-50, art. 53, art. 54 i art. 57 ustawy ooś 80 pkt art. 46-50, art. 53, art. 54 i art. 57 ustawy ooś 80 pkt Zapobieganie, ograniczenie, minimalizacja zagrożeń negatywnego oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Zabezpieczenie przestrzegania standardów ochrony środowiska w zakresie gospodarki odpadami na terenach zamkniętych. Ograniczenie negatywnego wpływu odpadów na środowisko oraz życie i zdrowie ludzi. Poprawa stanu środowiska, zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska. art. 64 ustawy ooś 80 pkt art. 26 ustawy o odpadach 80 pkt Zabezpieczenie przed wystąpieniem zanieczyszczenia lub szkody w środowisku lub zapewnienie realizacji działań naprawczych i/lub zapobiegawczych, art. 15 i art. 24 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku 80 pkt Zapobieganie, ograniczenie, minimalizacja zagrożeń negatywnego oddziaływania na środowisko poprzez wpływ na kształtowanie polityki regionalnej w zakresie ochrony środowiska, ochrony przyrody i krajobrazu w odniesieniu do wszystkich komponentów środowiska. Zapobieganie, ograniczenie, minimalizacja zagrożeń negatywnego oddziaływania na środowisko poprzez wpływ na kształtowanie polityki regionalnej w zakresie ochrony środowiska, ochrony przyrody i krajobrazu. Strona 18 z 37 zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku 16. Wydawanie zezwoleń na odstępstwa od zakazów obowiązujących w rezerwatach przyrody 17. Prowadzenie rejestrów form ochrony przyrody oraz uzupełniania bazy GIS w tym m.in. zaprzestanie dalszego zanieczyszczania, przywracanie środowiska do stanu sprzed zaistnienia zanieczyszczenia lub do stanu zbliżonego do poprzedniego spełniającego standardy, stworzenie warunków do samoregulacji środowiska naturalnego. Zapewnienie trwałości ochrony elementów podlegających ochronie w rezerwacie. Nadzór nad spełnieniem zakazów i utrzymanie przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000 we właściwym stanie lub poprawienie przedmiotów ochrony. i ich naprawie art. 15 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody 80 pkt Wsparcie systemu ochrony przyrody oraz systemu ocen oddziaływania na środowisko. Kształtowanie postaw prośrodowiskowych, budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa. Wsparcie badań naukowych oraz rozwoju w zakresie systemu ochrony przyrody i systemu ocen oddziaływania na środowisko. art. 114 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody i art. 5 ust. 1 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej 80 pkt Wszystkie znaczące aspekty środowiskowe znajdują swoje odzwierciedlenie w celach RDOŚ, które są monitorowane i poddawane okresowym przeglądom. 4.3. Aspekty bezpośrednie Aspekty środowiskowe bezpośrednie wynikają z przebywania pracowników w siedzibie urzędu i ich codziennej pracy. Aspekty te związane są z wykorzystywaniem wody do celów socjalno-bytowych, oddziaływaniem na energii środowisko elektrycznej, wytwarzaniem gruntowo-wodne poprzez odpadów, korzystanie przez pracowników z parkingu, emisją spalin powstającą w wyniku użytkowania 4 samochodów osobowych oraz wykorzystaniem materiałów i urządzeń stanowiących wyposażenie stanowisk pracy. Za aspekty środowiskowe bezpośrednie uznać też trzeba sytuacje awaryjne takie jak: pożar, awarie klimatyzatora i serwera, wypadki samochodowe. Żaden z aspektów środowiskowych bezpośrednich nie został uznany za znaczący. Wszystkie aspekty bezpośrednie są aspektami nieznaczącymi, w ocenie uzyskały 35 punktów lub poniżej. Oczywiście nie oznacza ten fakt, że aspekty te pozostają poza zainteresowaniem urzędu. RDOŚ podejmuje działania zmierzające do ograniczenia wpływu aspektów bezpośrednich na środowisko, tj. wprowadzenie tzw. Dobrych Praktyk w zakresie. Strona 19 z 37 Zużycia energii – we wszystkich lokalizacjach (Katowice i Bielsko-Biała) korzysta się z energii elektrycznej, w siedzibie w Katowicach na korytarzach funkcjonują wyłączniki czasowe oświetlenia. Energie cieplną dostarczają zewnętrzne zakłady ciepłownicze, (Katowice i Bielsko-Biała). Pracownicy posiadają wiedze w zakresie oszczędzania energii elektrycznej (m.in. oznakowanie w toaletach i aneksach kuchennych – oszczędzaj światło). Zużycia wody – możliwości ograniczenia zużycia wody nie są zbyt duże, jednak apeluje się do pracowników o zwracanie uwagi na zużywaną ilość wody(m.in. oznakowanie w toaletach i aneksach kuchennych – oszczędzaj wodę). Wytwarzania ścieków socjalno-bytowych – możliwości ograniczenia tego aspektu są niewielkie. Emisji do powietrza związanej z eksploatacją samochodów służbowych – systematycznie podejmujemy próby wymiany pojazdów służbowych na pojazdy nowe przy jednoczesnym pozbywaniu się starych pojazdów. W chwili obecnej RDOŚ w Katowicach dysponuje łącznie 4 pojazdami tj. samochodem Suzuki Jimny (2005), Renault Kangoo (2009), Dacia Duster (2013), Opel Mokka (2014). Emisji do powietrza związanej z eksploatacją klimatyzatorów – wyłącznie w siedzibie RDOŚ w Katowicach w pomieszczeniu serwerowni funkcjonuje przenośny klimatyzator Zibro P-122 wykorzystujący czynnik chłodzący: ekologiczny czynnik R407C, jednak ze względu na to, że w urządzeniu tym ilość czynnika chłodzącego nie przekracza ilości granicznych określonych w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, nie są wykonywane obowiązki nałożone w ustawie dla operatorów urządzeń, które te wartości przekraczają, w tym obowiązki sprawozdawcze. Klimatyzator jest serwisowany w firmie zewnętrznej - Autoryzowany Serwis Naprawy Sprzętu AGD s.c., 40-887 Katowice, ul. Ułańska 16. Zużycia papieru - w 2013 r. w RDOS w Katowicach wprowadzono Elektroniczny System Zarządzania Dokumentami, który w znaczący sposób ograniczył zużycie papieru. Obieg dokumentów w jednostce odbywa się częściowo drogą elektroniczną. W chwili obecnej ograniczenie zużycia papieru w ramach „Dobrych Praktyk” sprowadza się do wykorzystania zbędnych, zapisanych kartek, jako tzw. brudnopisów oraz unikania drukowania niektórych dokumentów, jak również wprowadzenia bezwzględnej zasady wydruku dwustronnego. Ponadto większość dokumentów jest drukowana na papierze pochodzącym z recyklingu. Wytwarzania odpadów komunalnych – są one segregowane we wszystkich lokalizacjach, pojemniki są odpowiednio oznaczone; śmieci są odbierane przez firmę zewnętrzną wybraną przez administratora obiektu. Strona 20 z 37 Wytwarzania odpadów niebezpiecznych – m. in. odpady zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego są przekazywane upoważnionym jednostkom zewnętrznym, które wystawiają tzw. Karty przekazania odpadu. Powstawania odpadów budowlanych oraz remontowych – są to sytuacje mało prawdopodobne, gdyż RDOŚ w Katowicach nie jest właścicielem lokali w żadnej z siedzib jednostki i nie przeprowadza prac budowlanych. Ponadto promowane i wdrażane są też zasady tzw. „zielonych zamówień”, tj. takich, w których uwzględnia się aspekty środowiskowe, m. in. dotyczących redukcji emisji CO 2 , poprawy efektywności energetycznej czy ochrony zasobów naturalnych, co również ma pośredni wpływ i osób współpracujących z urzędem. na świadomość ekologiczną pracowników Strona 21 z 37 5. Cele środowiskowe 5.1. Główne cele przyjęte do realizacji w 2016 roku Cel Zadanie Nazwa miernika Zachowanie odpowiedniego stanu środowiska Wydawanie decyzji, uzgodnień i opinii o środowiskowych uwarunkowaniach, przeprowadzanie ocen oddziaływania na środowisko Liczba prowadzonych i zakończonych rozstrzygnięciem postępowań w zakresie ocen oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć Liczba prowadzonych i zakończonych rozstrzygnięciem postępowań w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Liczba wydanych decyzji, postanowień, opinii i uzgodnień w zakresie ochrony przyrody Wydawanie opinii i uzgodnień w ramach postępowań dotyczących strategicznych ocen oddziaływania na środowisko Zapewnienie zachowania wartości przyrodniczych terenów cennych pod względem przyrodniczym oraz ochrona fauny i flory poprzez efektywne orzekanie Prowadzenie postępowań administracyjnych z zakresu ochrony przyrody w tym: odnośnie do oceny wpływu przedsięwzięć na obszary Natura 2000, wydawanie odstępstw od zakazów obowiązujących w stosunku do rezerwatów przyrody, gatunków podlegających ochronie gatunkowej, gatunków obcych i niebezpiecznych, odnośnie do wpływu ustaleń pul i upul na zasoby przyrodnicze, uzgadnianie uchwał właściwych organów Wartość miernika na 31.12.2015 Planowana wartość na koniec 2016 Wartość miernika bazowa na 31.12.2014 1270 1275 1275 1300 1300 1305 2818 2130 2200 Strona 22 z 37 Zmiana nastawienia społeczeństwa wobec gatunków chronionych poprzez zadośćuczynienie poniesionym szkodom Zapewnienie właściwego stanu jakości środowiska poprzez określenie warunków korzystania ze środowiska samorządowych odnośnie do powołania lub zniesienia formy ochrony przyrody oraz przyjmowanie zgłoszeń i/lub wydawaniem decyzji o warunkach przeprowadzenia działań, o których mowa w art. 118, 118a i 118b ustawy o ochronie przyrody. Prowadzenie postępowań w celu zadośćuczynienia poniesionym szkodom Prowadzenie postępowań sektorowych w zakresie ochrony środowiska na terenach zamkniętych Prowadzenie postępowań w zakresie nakazu usunięcia odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania (tereny zamknięte lub tereny będące we władaniu gminy) Zapobieganie i naprawa szkód w środowisku Prowadzenie postępowań administracyjnych w sprawie uzgodnienia warunków prowadzenia działań naprawczych na skutek wystąpienia szkody w środowisku Prowadzenie postępowań mających na celu ustalenie wystąpienia szkody w środowisku lub zagrożenia szkody w środowisku Liczba zrekompensowanych szkód w stosunku do liczby oszacowanych szkód w danym roku 35/50 35/50 37/48 Liczba prowadzonych i zakończonych rozstrzygnięciem postępowań sektorowych w zakresie ochrony środowiska na terenach zamkniętych Liczba prowadzonych i zakończonych rozstrzygnięciem postępowań w zakresie nakazu usunięcia odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania Liczba prowadzonych i zakończonych rozstrzygnięciem postępowań w sprawie uzgodnienia warunków prowadzenia działań naprawczych Liczba zgłoszeń dotyczących wystąpienia szkody w środowisku lub zagrożenia wystąpienia szkody w środowisku 15 30 30 12 10 8 3 10 10 31 25 25 Strona 23 z 37 Prowadzenie postępowań mających na celu nakazanie podjęcia działań naprawczych Prowadzenie postępowań w sprawie historycznego zanieczyszczenia powierzchni ziemi Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie Wzmocnienie komunikacji pomiędzy wydziałami w zakresie spraw merytorycznych Wzmocnienie dialogu ze społeczeństwem Prowadzenie i zarządzenie systemem informatycznym (GIS) Liczba prowadzonych i zakończonych rozstrzygnięciem postępowań mających na celu nakazanie podjęcia działań naprawczych Liczba prowadzonych postępowań w sprawie historycznego zanieczyszczenia powierzchni ziemi Liczba rekordów danych wprowadzonych do baz 2 5 2 11 10 brak danych 400 600 600 Prowadzenie publicznie dostępnych, elektronicznych rejestrów i wykazów danych o środowisku i udostępnianie informacji Liczba informacji zamieszczonych w publicznie dostępnych wykazach Liczba prowadzonych postępowań w trybie wnioskowym 1921 1800 1862 304 200 213 Spotkania Międzywydziałowego Zespołu Współpracy na Rzecz Wypracowywania Wspólnych opinii na zadany temat Liczba spotkań Międzywydziałowego Zespołu na Rzecz Wypracowywania Wspólnych Opinii Liczba osób uczestniczących w spotkaniach upowszechniających dobre praktyki w zakresie ocen odziaływania na środowisko Liczba wydarzeń upowszechniających wiedzę o ochronie środowiska 4 12 Powstał w marcu 2015 r. 22 30 - 80 35 7 10 10 Organizacja szkoleń dla samorządów lokalnych z zakresu ocen oddziaływania na środowisko Uczestnictwo w konferencjach / seminariach dotyczących ochrony środowiska Strona 24 z 37 Cele środowiskowe są spójne z polityką środowiskową RDOŚ w Katowicach, odnoszą się do znaczących aspektów środowiskowych oraz wynikają z działalności statutowej urzędu. Cele i zadania są realizowane w ramach kontroli zarządczej i budżetu zadaniowego, w którym są wskazane mierniki dla poszczególnych celów oraz oparte są na planie działalności jednostki. Strona 25 z 37 6. Efektywność i wskaźniki środowiskowe RDOŚ dokłada starań, aby jak najefektywniej zarządzać znaczącymi aspektami środowiskowymi, a wyniki tego zarządzania określa efektywność środowiskowa, która badana jest poprzez monitorowanie osiągnięcia mierników budżetu zadaniowego, monitoring ryzyk i kontrolę zarządczą. Nie odnieśliśmy się do sektorowych dokumentów referencyjnych, z tego względu, że nie zostały jeszcze opublikowane dane referencyjne dotyczące naszej działalności. Po szczegółowej analizie głównych wskaźników efektywności środowiskowej podanych w załączniku IV rozporządzenia EMAS, stwierdzono, że wskaźniki te nie mają znaczenia dla bezpośrednich aspektów środowiskowych w RDOŚ. Aspekty te są związane z prowadzeniem działalności biurowej w urzędzie. Z żadnym z bezpośrednich aspektów nie wiąże się znaczący wpływ na środowisko. Wniosek ten jest wynikiem analizy przeprowadzonej przez RDOŚ zgodnie z wytycznymi rozporządzenia EMAS. Częścią tej analizy była ocena znaczenia aspektów środowiskowych, dokonana podczas wstępnego przeglądu środowiskowego. Oznacza to, że nasz najistotniejszy wpływ na środowisko jest wpływem pośrednim związanym z realizacją ustawowych zadań przypisanych regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska. Zestawienie ilości odpadów Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach przesyła, co roku do Urzędu Marszałkowskiemu Województwa Śląskiego zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów, o sposobie gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku lub unieszkodliwienia odpadów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych danych o odpadach (Dz.U. z 2010 r. Nr 249, poz.1674). Zbiorcze informacje przekazywane do organów właściwych w zakresie ilości przekazanych odpadów w latach 2011-2015 r. Ilość przekazanych odpadów 08 03 18 odpadowy toner drukarski inny niż 2011 2012 2013 2014 2015 [Mg] [Mg] [Mg] [Mg] [Mg - - - - - - 0,140 - - - - 0,188 0,054 0,080 - wymieniony w 08 03 17 16 02 13 zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy (1) inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 16 02 14 zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 13 Odpad inny niż niebezpieczny Strona 26 z 37 16 02 16 niesegregowane tusze, tonery 0,0512 0,039 - - 0,073 bezmodułowe Ponadto Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach przesyła do Urzędu Marszałkowskiemu Województwa Śląskiego sprawozdanie dotyczące korzystania ze środowiska tj. informację o ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, dane, na podstawie których określono te ilości, informacje o wysokości należnych opłat oraz zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat w latach 2008 - 2015 do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego zgodnie z: 1) ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, 2) ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, 3) rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów, 4) ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Zbiorcze informacje przekazywane do organów właściwych w zakresie emisji gazów z pojazdów służbowych w latach 2011-2015 r. Rodzaj silnika spalinowego Rodzaj paliwa Silniki w samochodach osobowych zarejestrowanych po raz pierwszy w okresie 01.01.2001 r. – 31.12.2005 r. lub z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań EURO 3 Silniki w samochodach osobowych zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31.12.2005 r. lub z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań EURO 4 Silniki w samochodach osobowych z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań EURO 5 2012 [Mg] 0,8437 2013 [Mg] 0,7367 2014 [Mg 0,7564 2015 [Mg 0,1422 gaz płynny propan-butan 0,2590 0,2628 0 0 benzyna silnikowa 0,0780 0,0369 0,3634 0,0920 gaz płynny propan-butan olej napędowy benzyna silnikowa 0,4127 0,5960 0,4265 0,5315 1,1692 0 0,9608 0 2,2458 0 2,3247 0,9222 benzyna silnikowa Wskaźniki działalności środowiskowej Wskaźnik główny Średnie zatrudnienie (B) 1. Efektywność energetyczna 2. Efektywne wykorzystanie materiałów jednostka 2012 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. etat 56, 5 56, 5 58, 25 Aspekt środowiskowy nieznaczący. Brak technicznych możliwości określenia wskaźnika - zużycie energii rozliczane jest ryczałtowo w ramach umowy najmu pomieszczeń biurowych z zarządcą nieruchomości, tj. ,,FK INVESTMENT” Aspekt środowiskowy nieznaczący. Nie opracowano tego wskaźnika środowiskowego, ponieważ ilość zużytego papieru i innych materiałów zależy od liczby załatwianych spraw, Strona 27 z 37 a ta z kolei nie jest zależna od liczby wpływających wniosków, na które RDOŚ nie ma wpływu. 3. Odpady Liczba A - masa przekazanych odpadów niebezpiecznych w danym roku (A) R= A/ B 4. Emisja Roczna emisja zanieczyszczeń do powietrza - zużycie paliwa - na podstawie sprawozdań o ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza silniki EURO 3 zasilane benzyną silnikową (A) R= A/ B Roczna emisja zanieczyszczeń do powietrza - zużycie paliwa - na podstawie sprawozdań o ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza - silniki EURO 4 zasilane benzyną silnikową (A) R= A/ B Roczna emisja zanieczyszczeń do powietrza - zużycie paliwa - na podstawie sprawozdań o ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza silniki EURO 5 zasilane benzyną silnikową (A) R=A/B 5. Różnorodność biologiczna Powierzchnia zajmowana przez RDOS (A) R= A/ B Mg 0,367 0,054 0,080 0,073 Mg/etat 0,0065 0,0096 0,0014 0,0014 Mg 0,8437 0,7367 0,7564 0,1422 Mg/etat 0,014 0,0130 0,0129 0,0024 Mg 0,0780 0,0369 0,3634 0,0920 Mg/etat 0,0013 0,0006 0,0062 0,0016 Mg 0 0 0 0,9222 pow. m² 713,99 pow. 12,63 m²/etat 6.Różnorodność biologiczna - własny wskaźnik określony przez RDOS Wskaźnik główny jednostka 2012 r. Liczba obszarów Natura 2000 w liczba 35 województwie (B) Liczba obszarów Natura 2000 z ustanowionymi planami zadań liczba 1 ochronnych (A) R= A/ B liczba/licz 0,0278 ba 0,0158 736,49 13,03 736,49 12,64 736,49 12,59 2013 r. 39 2014 r. 39 2015 r. 45 7 11 14 0,1795 0,2821 0,3111 Ewidencja korzystania ze środowiska prowadzona jest w Wydziale Organizacyjno -Finansowym. Pozostałe dane źródłowe - karty drogowe (źródło informacji o ilości Strona 28 z 37 zużytego paliwa) są przechowywane w Wydziale Organizacyjno-Finansowym. Wg danych firm serwisujących klimatyzatory, dotychczas nie było potrzeby uzupełniania czynników chłodzących. Lokalizacje Siedziba w Katowicach RDOŚ w Katowicach korzysta z pomieszczeń biurowych zlokalizowanych w budynku podpiwniczonym przy ul. Dąbrowskiego 22 w Katowicach. Łączna powierzchnia biurowa użytkowana na IV piętrze budynku wynosi 655,19 m². Pomieszczenia te wynajmowane są na podstawie umowy wynajmu zawartej z właścicielem nieruchomości FK Investment Sp. z o. o. z siedzibą w Katowicach przy ulicy Porcelanowej 19. Obiekt wybudowany ok. 1940 roku to 6 kondygnacyjny budynek ukształtowany w formie litery U, z wewnętrznym podwórzem gospodarczym i garażami. Główne wejście do budynku prowadzi od. ul. Dąbrowskiego. Jest to budynek użyteczności publicznej z przeznaczeniem do wykonywania funkcji biurowej. Siedziba w Bielsku-Białej Budynek Placówki Zamiejscowej Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bielsku-Białej przy ulicy Piastowskiej 40 został wybudowany w latach siedemdziesiątych. Jest to obiekt 5 kondygnacyjny, całkowicie podpiwniczony z częścią jednokondygnacyjną od strony północnej. Budynek posiada bezpośrednie połączenie (przez łącznik i holl) z budynkiem Starostwa Bielskiego. Przedmiotowy obiekt jest budynkiem użyteczności publicznej. Łączna powierzchnia biurowa użytkowana na IV piętrze budynku wynosi 81,3 m². Sytuacje awaryjne Jako potencjalne sytuacje awaryjne w siedzibie RDOS w Katowicach można wymienić możliwość pożaru, awarii sieci doprowadzającej wodę, odprowadzającej ścieki, awarii instalacji elektrycznej (brak dopływ energii elektrycznej) W lokalizacjach w Katowicach i Bielsku – Białej zamontowany jest system czujników ppoż. połączonych z siedzibą Straży Pożarnej. Dodatkowo na każdym z zajmowanych przez Dyrekcję pięter znajduje się po kilka gaśnic, których stan techniczny jest kontrolowany co roku, zgodnie z terminem ważności. Budynek jest cały czas nadzorowany przez firmę zatrudnianą przez właściciela nieruchomości. W dyżurce przy wejściu do budynku jest obecny przez całą dobę jeden portier, który dysponuje możliwością zawiadomienia straży pożarnej, policji, straży miejskiej. Te zabezpieczenia znacznie zmniejszają ryzyko pożaru, jak i innych awarii. Od roku 2012 (moment wprowadzenia się do nieruchomości w Katowicach) zaistniały 2 sytuacje awaryjne związane z brakiem dopływu energii elektrycznej. Awarie Strona 29 z 37 te po telefonicznym zgłoszeniu przez zarządcę budynku zostały usunięte. W lokalizacji w Bielsku-Białej nie odnotowano sytuacji awaryjnych. Wymagania w stosunku do pracowników Promowane są postawy prośrodowiskowe - wydano zalecenia dot. dwustronnego drukowania, wprowadzono Elektroniczne Zarządzanie Dokumentacją i zalecono elektroniczne przygotowywanie projektów pism i korespondencji wewnętrznej, do organów administracji publicznej pisma dostarczane są elektronicznie - za pośrednictwem platformy e-PUAP. Docelowo planuje się drukowanie na papierze ekologicznym 60 % dokumentów. Jednym z warunków niezbędnych do wdrożenia systemu zarządzania EMAS jest świadome i aktywne uczestnictwo pracowników. Bez ich udziału skuteczność zarządzania pozostaje pod wielkim znakiem zapytania. Jednym z elementów wdrożenia EMAS były informacje na temat systemu, przekazywane wszystkim pracownikom, ze szczególnym uwzględnieniem roli, jaką będą odgrywać w tej szczególnej organizacji. Wszyscy pracownicy, niezależnie od zajmowanego stanowiska, uczestniczą w działalności na rzecz ochrony środowiska, a najwyższe kierownictwo deklaruje wsparcie tych działań. Projekty Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach prowadzi wiele projektów w zakresie obszarów Natura 2000, zrównoważonego rozwoju oraz ocen oddziaływania na środowisko, dofinansowanych ze środków: Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Instrumentu Finansowego Life+. Obecnie realizowane projekty: Rozpoznanie miejsc występowania, określenie stanu ochrony, identyfikacja zagrożeń, działań ochronnych i zakresu monitoringu siedlisk przyrodniczych, a także gatunków bezkręgowców oraz kręgowców i ich siedlisk w obszarze Natura 2000 Stawy Łężczok PLH240010 na potrzeby sporządzenia planu zadań ochronnych Rozpoznanie obszarów występowania, identyfikacja zagrożeń oraz określenie warunków ochrony i zakresu monitoringu najlepiej zachowanych płatów siedlisk leśnych będących przedmiotami ochrony obszarów Natura 2000: Beskid Żywiecki Strona 30 z 37 PLH240006, Beskid Śląski PLH240005 i Beskid Mały PLH240023, w tym wskazanie miejsc które kwalifikują się do uznania za cenne fragmenty rodzimej przyrody proponowane do wyłączenia z użytkowania gospodarczego Wykonanie ekspertyzy dotyczącej uzupełnienia stanu wiedzy w zakresie nietoperzy i jaskiń nieudostępnionych do zwiedzania, w tym na potrzeby realizacji działań ochronnych wynikających z opracowanego planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Beskid Żywiecki PLH240006 oraz planowanych do opracowania planów zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Beskid Śląski PLH240005 i obszaru Natura 2000 Beskid Mały PLH240023” Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt przed antropopresją w rejonie Pilska” Uzupełnienie stanu wiedzy dotyczącej wybranych gatunków ptaków, będących przedmiotami ochrony obszaru specjalnej ochrony ptaków Beskid Żywiecki PLB240002 Występowanie, ocena stanu ochrony, zagrożenia i monitoring siedlisk i gatunków leśnych na obszarach sieci Natura 2000: Przełom Warty koło Mstowa, Ostoja Olsztyńsko-Mirowska, Ostoja Złotopotocka, Ostoja Kroczycka, Ostoja Środkowojurajska, Buczyny w Szypowicach i Las Niwiski oraz Źródła Rajecznicy z uwzględnieniem terenów przyległych. Realizacja działań ochronnych w obszarze Natura 2000 Suchy Młyn. Występowanie, ocena stanu ochrony, zagrożenia i monitoring wybranych gatunków bezkręgowców oraz kręgowców i ich siedlisk na obszarach sieci Natura 2000: Ostoja Olsztyńsko-Mirowska, Ostoja Złotopotocka, Ostoja Kroczycka, Ostoja Środkowojurajska, Przełom Warty koło Mstowa i Białka Lelowska z uwzględnieniem terenów przyległych. Rozpoznanie i ochrona siedlisk podmokłych oraz górskich potoków ważnych dla zachowania we właściwym stanie ochrony wybranych gatunków będących przedmiotami ochrony Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Beskid Mały” PLH240023 i Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Beskid Śląski” PLH240005 Identyfikacja obszarów występowania, zagrożenia, ochrona oraz monitoring skał wapiennych, jaskiń i schronisk skalnych, występujących na obszarach sieci NATURA 2000: Ostoja Olsztyńsko-Mirowska, Ostoja Złotopotocka, Ostoja Kroczycka, Ostoja Środkowojurajska wraz uwzględnieniem terenów przyległych. Rozpoznanie obszarów występowania, identyfikacja zagrożeń oraz określenie warunków ochrony i zakresu monitoringu półnaturalnych siedlisk przyrodniczych będących przedmiotami ochrony na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Beskid Żywiecki PLH 24006, specjalnego obszaru ochrony siedlisk Beskid Śląski PLH 24005 i specjalnego obszaru ochrony siedlisk Beskid Mały PLH 240023. Strona 31 z 37 Zapewnienie właściwego stanu ochrony obszarów czynnych przyrodniczo. Wykonanie zabiegów ochrony przyrody na terenie Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000 Szachownica – Jaskinia Szachownica I etap 2 i Jaskinia Szachownica II Działania edukacyjno-informacyjne Oznakowanie kolejnych obszarów Natura 2000 i rezerwatów przyrody w województwie śląskim. Do chwili obecnej zrealizowano m. in. następujące projekty (stan na koniec 2015 roku): Rozpoznanie obszarów występowania, identyfikacja zagrożeń oraz określenie warunków ochrony i zakresu monitoringu przedmiotów ochrony związanych ze środowiskiem wodnym na terenie Specjalnego Obszaru Ochrony Siedliskowej Natura 2000 „Beskid Żywiecki”; Renowacja gniazd bociana białego w województwie śląskim; Identyfikacja obszarów występowania, zagrożenia, ochrona oraz monitoring skał wapiennych, jaskiń i schronisk skalnych, występujących na obszarach sieci NATURA 2000: Ostoja Olsztyńsko-Mirowska, Ostoja Złotopotocka, Ostoja Kroczycka, Ostoja Środkowojurajska wraz uwzględnieniem terenów przyległych; Rozpoznanie i ochrona siedlisk podmokłych oraz górskich potoków ważnych dla zachowania we właściwym stanie ochrony wybranych gatunków będących przedmiotami ochrony Specjalnego Obszaru Ochrony Siedliskowej „Beskid Mały” PLH240023 i Specjalnego Obszaru Ochrony Siedliskowej „Beskid Śląski” PLH240005; Realizacja działań z zakresu ochrony przyrody w rezerwatach przyrody; Realizacja działań ochronnych w obszarze Natura 2000 Suchy Młyn; Oznakowanie granic dwunastu obszarów Natura 2000 w województwie śląskim; Występowanie, ocena stanu ochrony, zagrożenia i monitoring siedlisk i gatunków leśnych na obszarach sieci Natura 2000: Przełom Warty koło Mstowa, Ostoja Olsztyńsko-Mirowska, Ostoja Złotopotocka, Ostoja Kroczycka, Ostoja Środkowojurajska, Buczyny w Szypowicach i Las Niwiski oraz Źródła Rajecznicy z uwzględnieniem terenów przyległych; Rozpoznanie obszarów występowania, identyfikacja zagrożeń oraz określenie warunków ochrony i zakresu monitoringu półnaturalnych siedlisk przyrodniczych będących przedmiotami ochrony na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Beskid Żywiecki PLH240006, specjalnego obszaru ochrony siedlisk Beskid Śląski PLH 240005 i specjalnego obszaru ochrony siedlisk Beskid Mały PLH 240023; Wydanie ulotek edukacyjnych popularyzujących znaczenie martwego drewna Strona 32 z 37 i informujących o niebezpieczeństwie dla dzikich zwierząt stwarzanym przez śmieci pozostawione w ich siedlisku; Wykonanie zabiegów ochrony przyrody na terenie Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Szachownica" nr LIFE12 NAT/PL/000012 – Jaskinia Szachownica I etap 1. Oznakowanie tablicami urzędowymi obszarów Natura 2000, rezerwatów przyrody i granic ostoji w województwie śląskim; Ochrona miejsc lęgowych bociana białego w województwie śląskim; Zapewnienie właściwego stanu ochrony populacji warzuchy polskiej Cochlearia polonica wraz z identyfikacją potencjalnych miejsc introdukcji oraz introdukcją gatunku na nowe stanowiska; Ochrona populacji dużych drapieżników: niedźwiedzia i wilka poprzez identyfikację miejsc rozrodu, przeciwdziałanie szkodom wyrządzanym przez duże drapieżniki, przeciwdziałanie synantropizacji niedźwiedzi oraz działania edukacyjne”; Projekt „Zorganizowanie ponadlokalnej akcji edukacyjnej - działania promujące Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000 w województwie śląskim”; Waloryzacja przyrodnicza Doliny Pilicy; Opracowanie dotyczące obszarów Natura 2000: Ostoja Kroczycka, Ostoja Środkowojurajska; Wirtualny nie znaczy nierealny - geoportal form ochrony przyrody Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach; "Natura nie boli" - kampania promująca Sieć Natura 2000. Ilość obszarów objętych planami zadań ochronnych na obszarze województwa śląskiego, stan na koniec 2014 r. - 11 sztuk, na koniec 2015 r. - 13 sztuk, plan na koniec 2016 r. – 16 sztuk. Strona 33 z 37 Wykres obrazujący ilość potencjalnego wpływu na środowisko w wyodrębnionych obszarach w poszczególnych latach: 2012 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 2617 3058 3290 3578 o ochronie przyrody 1125 2063 2742 3322 75 41 69 46 Prawo ochrony środowiska, o odpadach, o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie Ponadto cyklicznie prowadzone są szkolenia dla przedstawicieli jednostek administracji publicznej w zakresie ocen oddziaływania na środowisko. Organizowane są konkursy dla dzieci i młodzieży mające na celu podniesienie świadomości ekologicznej. 7. Wymagania prawne Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach, jako organ administracji publicznej działa, zgodnie z zasadą praworządności, na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Funkcjonujący w urzędzie system kontroli zarządczej powoduje wypełnienie tej zasady. W Regionalnej Dyrekcji prowadzony jest rejestr aktów normatywnych wydanych przez Regionalnego Dyrektora, w tym zarządzeń wewnętrznych dotyczących spraw Strona 34 z 37 organizacyjnych, kadrowych i majątkowych RDOŚ, prowadzony jest zbiór aktów prawa miejscowego ustanawiających plany zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000, zbiór wydanych przez Dyrektora upoważnień dla pracowników do podejmowania w jego imieniu czynności i wykonywania zadań oraz zbiór zawartych umów i porozumień, co pozwala na efektywne funkcjonowanie jednostki. W RDOŚ prowadzony jest również na bieżąco wykaz dokumentów, w oparciu o które funkcjonuje w RDOŚ system kontroli zarządczej, zawierający dane o aktach prawnych powszechnie obowiązujących oraz aktach kierownictwa wewnętrznego, które zawierają przepisy dotyczące lub regulujące działalność RDOŚ. Każdy ma dostęp do ww. dokumentów. Dla sprawnego i zgodnego z przepisami prawa działania Regionalnej Dyrekcji pracownicy mają stały dostęp do różnych źródeł informacji: m.in. Internetu, Systemu Informacji Prawnej LEX, dostęp do dysku wspólnego na którym znajdują się informacje dot. zarządzeń, ważniejszych decyzji itp., poczty elektronicznej. 8. Komunikacja RDOŚ prowadzi otwarty dialog ze społeczeństwem, w tym promuje własną działalność i uzyskiwane efekty. Komunikacja ze społeczeństwem jest wpisana w charakter działalności RDOŚ i jej misję. Odbywa się m. in. poprzez udzielanie odpowiedzi na skargi, wnioski obywateli, zapytania i interpelacje poselskie i senatorskie, prowadzenie udziału społeczeństwa w ramach procedury oceny oddziaływania na środowisko, współpracę z organizacjami ekologicznymi, seminaria, konferencje, działania edukacyjno-promocyjne, kontakt ze środkami społecznego przekazu. Współpracujemy z największymi mediami w regionie (Gazeta Wyborcza, Dziennik Zachodni, TVP SA, Polskie Radio S.A., komercyjne rozgłośnie radiowe), a także prasą lokalną docierającą z informacjami do precyzyjnie określonych grup. Dzięki temu mamy możliwość informowania o podejmowanych przez Dyrekcję działaniach w zakresie ochrony środowiska w tym ochrony przyrody. Właściwie dobrany przekaz informacyjny wsparty doświadczeniem dziennikarzy, stanowi jednocześnie narzędzie do edukacji ekologiczne oraz dialogu ze społeczeństwem. Informując w odpowiedniej formie, o prowadzonych działaniach ochronnych w stosunku do mało popularnego gatunku, przekazujemy informację o jego wartości przyrodniczej, pożądanych zachowań, ewentualnych konsekwencjach w przypadku łamania obowiązujących przepisów. Dobra współpraca z mediami umożliwia promowanie właściwych postaw, promowanie dobrych praktyk oraz wzmacnianie przekazu akcji i projektów, których celem jest edukacja ekologiczna. Strona 35 z 37 Otwarty dialog ze społeczeństwem to również organizacja szkoleń przez RDOŚ K-ce, których odbiorcami byli przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, a także Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach, Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej, Zarządów Melioracji i Urządzeń Wodnych oraz projektantów urządzeń wodnych, a także inwestorzy, autorzy raportów, organy administracji, praktycy, naukowcy, mieszkańcy oraz organizacje realizujące działania na siedliskach chronionych, zarządcy budynków, lokalna ludność. Dotychczas zorganizowaliśmy m. in. szkolenia: „Analiza przedsięwzięcia/dokumentu strategicznego pod katem jego wpływu na klimat” Ocena wpływu zamierzeń niewymagających uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na obszary sieci Natura 2000 „Ocena jakości prognozy i raportu oddziaływania na środowisko oraz karty informacyjnej przedsięwzięcia”. Aktualizacja przepisów szczegółowych dotyczących gospodarki odpadami”. „Spotkanie informacyjne z zakresu bazy danych ocen oddziaływania na środowisko dla jednostek samorządu terytorialnego z województwa śląskiego”. „Strategiczny Plan Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 oraz wsparcie adaptacji w nowej perspektywie finansowej. Adaptacja do zmian klimatu w ramach RPO WSL 2014-2020 oraz Kontraktu Terytorialnego”. „Ocena wpływu przedsięwzięć na cele środowiskowe JCW jako element raportu ooś – aspekty praktyczne”. „Ochrona gatunkowa (ptaki i nietoperze) w postępowaniach ocen oddziaływania na środowisko ze szczególnym uwzględnieniem postępowań dotyczących odnawialnych źródeł energii”. współorganizator I Ogólnopolska Konferencja Naukowa - „Zachowanie unikatowych walorów przyrodniczych Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej poprzez racjonalnie prowadzoną gospodarkę na obszarach chronionych”. kilkanaście spotkań na terenie gmin w zakresie wyznaczania i funkcjonowania obszarów NATURA 2000 - odbyło się kilkanaście takich spotkań na terenie gmin, które taką chęć wyraziły. szkolenia dotyczące ochrony gatunkowej (w szczególności ochrony ptaków i nietoperzy) na terenach zainwestowanych i w związku z termomodernizacjami Strona 36 z 37 (dla zarządców budynków, pracowników urzędów); jest to kontynuowane jeżeli, któryś samorząd zgłosiłby taka potrzebę. pogadanki z zakresu szkód wyrządzanych przez bobry. Obecnie realizowane lub zakończone w ostatnim czasie projekty: Akcja edukacyjna „Moc wartości dla przyszłości” mająca na celu podniesienie poziomu akceptacji Sieci Natura 2000 oraz upowszechnienie wiedzy o zasadach ochrony tych obszarów. Akcja „Natura nie boli” której celem było zaprezentowanie Sieci Natura 2000 jako nowoczesnego i obowiązującego w całej Unii Europejskiej systemu. „W plecaku z naturą - propagowanie spotkań z przyrodą” - projekt miał na celu przybliżenie piękna przyrody województwa śląskiego, walkę ze stereotypowym jej postrzeganiem jako zdegradowanej działalnością przemysłową. Konkursy fotograficzne: • „Natura 2000 - moc wartości dla przyszłości” którego celem było zwrócenie uwagi młodzieży na urodę miejsc wartościowych przyrodniczo oraz przybliżenie idei i poszerzenie wiedzy na temat Sieci Natura 2000. • „Natura 2000 i człowiek = zrównoważony rozwój” którego celem jest pokazanie, jak różnorodne mogą być zależności na styku przyrody i działalności człowieka, a także zwrócenie uwagi że przestrzeganie zasad ochrony przyrody, nie jest balastem w życiu codziennym i przeszkodą w aktywności społeczeństw. Ochrona dużych drapieżników „Edukować i poprawiać wizerunek” - akcja mająca na celu ochronę niedźwiedzi i wilków między innymi poprzez poprawę ich wizerunku. Cykl ulotek edukacyjnych dotyczących wybranych obszarów Natura 2000 w województwie śląskim. Cykl ulotek edukacyjnych dotyczących biologii i zasad ochrony wybranych gatunków chronionych, występujących na terenie województw śląskiego. 9. Kontakt Informacje można uzyskać na stronie internetowej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach: http://katowice.rdos.gov.pl/. Funkcję pełnomocnika ds. EMAS pełni pani Grażyna Gruszewska, tel. 32 42 06 824, e-mail: [email protected]., a jego zastępcy pan Radosław Krawczyk, tel. 32 42 06 800, e-mail: radosł[email protected]. Strona 37 z 37 10. Oświadczenie weryfikatora