KOLOSY 20-22 marca 2009 r. 2008 XI Ogólnopolskie Spotkania

KOLOSY 20-22 marca 2009 r. 2008 XI Ogólnopolskie Spotkania

Y
S
O
KOL
za rok
2008
XI Ogólnopolskie Spotkania
Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów
20-22 marca 2009 r.
a
d
a
k
De
w
ó
S
O
L
O
K
Dziś aż trudno w to uwierzyć, ale jeszcze 10 lat temu nie było
w naszym kraju imprezy, która promowałaby osiągnięcia polskich
podróżników wśród szerokiej publiczności. Autorzy często wybitnych
dokonań pozostawali niedocenieni i zupełnie nieznani poza obrębem
swoich zamkniętych środowisk. Zmieniło się to dopiero za sprawą
Kolosów i Ogólnopolskich Spotkań Podróżników.
Pod koniec lutego 1999 roku, przy okazji targów turystycznych
Kaszuby’99, do Gdyni zaproszeni zostali z całej Polski wybitni alpiniści,
żeglarze i wędrowcy. Przez trzy dni wygłaszali prelekcje na temat
swoich wypraw i byli gospodarzami wystawowych stoisk. Prezentowane na nich zdjęcia i eksponaty z podróży cieszyły się ogromnym
zainteresowaniem publiczności odwiedzającej targi. Tak wyglądały
I Ogólnopolskie Spotkania Podróżników.
Januszowi Janowskiemu, pomysłodawcy imprezy, ten sukces jednak
nie wystarczył. Rozmowy z uczestnikami zainspirowały go do
poszukiwania jeszcze bardziej spektakularnej formuły prezentacji
i promocji polskich dokonań podróżniczo-eksploracyjnych. Tak
narodziły się Kolosy.
Pomysł przyznawania nagród za wybitne osiągnięcia w dziedzinie
podróży, żeglarstwa, alpinizmu i eksploracji jaskiń (a także za „wyczyn
roku”) był ze wszech miar oryginalny. Gotowe wzory nie istniały
– „Rejs Roku” w Polsce czy „Złoty Czekan” we Francji to zamknięte
imprezy dla hermetycznych środowisk. Kolosy miały natomiast zagospodarować całość aktywności polskich globtroterów i poszukiwaczy
przygód. I znakomicie im się to udało.
Ci, którzy na co dzień zmagają się z przestrzenią i podejmują ambitne
przedsięwzięcia eksploracyjne, mogli wreszcie zaistnieć w mediach i
świadomości ludzi, a tym samym promować nadzwyczaj interesujący
styl życia i „zarazić” swoją pasją przyszłych naśladowców.
21 października 1999 roku podczas konferencji prasowej w Poznaniu,
Janowski po raz pierwszy publicznie przedstawił swoją koncepcję
nagradzania najwybitniejszych osiągnięć polskich podróżników
statuetkami przedstawiającymi słynne posągi z Wyspy Wielkanocnej.
Pierwszy finał Kolosów odbył się 17-18 marca 2000 roku w Wieliczce. Impreza okazała się spektakularnym sukcesem. Honorowy
patronat nad przedsięwzięciem objął premier Jerzy Buzek, a relacje
z wydarzenia ukazały się we wszystkich najważniejszych polskich
mediach. Podkreślano nowatorstwo pomysłu, doskonałą organizację
oraz celowość promowania podróżniczych osiągnięć, a także wysoki
poziom dokonań laureatów. Tak wyglądał początek Kolosów. Potem
było już tylko lepiej.
Przez pierwsze lata utrzymywano formułę, zgodnie z którą w trakcie
Ogólnopolskich Spotkań Podróżników kapituła Kolosów ogłaszała
„Wszak istnieje coś takiego, jak zarażenie podróżą
i jest to rodzaj choroby w gruncie rzeczy nieuleczalnej”
Ryszard Kapuściński
Szanowni Państwo!
nominacje do Kolosów, zaś wręczenia statuetek dokonywano podczas
odrębnej ceremonii (w latach 2001-2002 w Krakowie). Od 2003
roku oba wydarzenia odbywają się wspólnie w Gdyni: finał Kolosów
stanowi zwieńczenie Spotkań. Kilkakrotne zmiany miejsca odbywania
imprez nie wynikały bynajmniej z kłopotów organizatorów (Janusz
Janowski pozostaje nim nieprzerwanie od samego początku,
natomiast Jacka Olszewskiego z Urzędu Miasta Gdynia w 2005 roku
zastąpiła Agnieszka Krasińska). Wręcz przeciwnie – Spotkania i Kolosy
cieszą się z roku na rok coraz większym zainteresowaniem publiczności. W tym roku ciesząca się coraz większym zainteresowaniem
publiczności impreza po raz pierwszy odbywa się supernowoczesnej
Hali Sportowo-Widowiskowej „Gdynia”.
Sukces Kolosów i Spotkań sprawił, że imprezy znalazły wielu
naśladowców. W ostatnich latach zorganizowano wiele mniej lub
bardziej podobnych przedsięwzięć. Przyczyniło się to do mobilizacji i
ożywienia środowiska podróżniczo-eksploracyjnego oraz popularyzacji „globtroterskiego” stylu życia.
Po raz kolejny spotykamy się w Gdyni na XI Ogólnopolskich
Spotkaniach Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów, by celebrować osiągnięcia niezwykłych osób – polskich podróżników.
Z radością przyjmuję fakt, iż z roku na rok powiększa się krąg
sympatyków, którzy przybywają na spotkania – ludzi ciekawych świata i niecodziennych historii, pragnących wysłuchać
i obejrzeć relacje z wypraw.
Spotkania te, ukazują ludzi, którzy łączą podróże z pasją,
mają oryginalne pomysły na realizowanie swoich marzeń
oraz doskonale wiedzą jak je urzeczywistnić.
Z podziwem patrzę na tak wielkie grono entuzjastów
i miłośników wielkiej przygody, którzy dążą do spełnienia
pragnień, pozornie nierealnych, wręcz niewiarygodnych,
fantastycznych. Podróże to wspaniała okazja do poznawania
tradycji, kultur oraz zwyczajów innych narodów.
Wyprawy zarówno dalekie, jak i te bliskie kształcą,
dostarczają wielu niezapomnianych wrażeń i wspomnień.
Życzę wszystkim niezwykłych przeżyć oraz motywacji
do podejmowania kolejnych wyzwań.
Prezydent Gdyni
Wojciech Szczurek
Y
S
O
L
O
K
4
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Kapituła
Piotr Chmieliński
Maciej Kuczyński
W latach 1979–1981 wraz z kajakową grupą „Canoandes ’79” zdobył 24 rzeki, w tym 12 dziewiczych. W 1981 r.
grupa dokonała pierwszego spływu kanionem rzeki Colca
– najgłębszym kanionem na Ziemi (rekord Guinnessa).
„Paddler Magazine” uznał zdobycie kanionu za jedną
z najważniejszych ekspedycji rzecznych XX wieku. W 1985 r.
współorganizował wyprawę Amazonką. Jako jedyny
z grupy pokonał kajakiem i pontonem każdy kilometr rzeki,
od źródeł do ujścia (drugi rekord Guinnessa). W 1998 r. trafił
na listę 21 największych odkrywców i zdobywców XX wieku.
Członek The Explorers Club w Nowym Jorku. W 2000 r.
Chmieliński, wraz z pozostałymi członkami grupy Canoandes, otrzymał Super Kolosa za zdobycie kanionu Colca.
W Kapitule od 2003 r.
Pisarz, publicysta, speleolog, odkrywca, badacz zagadek
przeszłości. Współtwórca taternictwa jaskiniowego w Polsce.
Prowadził wyprawy odkrywcze do najgłębszych jaskiń
i w góry Europy i obu Ameryk. Kierował polsko-wenezuelską
wyprawą na dziewiczy płaskowyż Sarisarinama w Amazonii,
odkrywając olbrzymie, pierwsze znane na świecie jaskinie
w skałach kwarcytowych, będące zarazem najstarszymi,
liczącymi miliard lat jaskiniami świata. Kierownik wypraw
geofizycznych i paleontologicznych PAN. Współzałożyciel
Stacji Polskiej na Spitsbergenie oraz organizator wypraw PAN
na pustynię Gobi. Honorowy członek Polskiego Związku Alpinizmu, członek The Explorers Club. Autor ponad 30 książek,
wydanych w łącznym nakładzie ponad 1,6 mln egzemplarzy.
W Kapitule od 1999 r.
Leszek Cichy
Wojciech Jacobson
Himalaista, pierwszy zdobywca Mount Everestu zimą. Wspina się od 1969 r., dużo w sezonach zimowych w Tatrach i Alpach. W Karakorum stanął w 1974 r. na szczycie dziewiczego
Shispare (7619 m), na ośmiotysięcznik Gaszerbrum II wszedł
nową drogą w roku następnym, podobnie jak w Himalajach
na Yalung Kang – zachodni wierzchołek Kangczendzangi
(8505 m). Mierzył się też z innymi ośmiotysięcznikami:
Makalu, trzykrotnie z K2 (z tego raz zimą). Jest pierwszym
Polakiem, który zdobył Koronę Ziemi. Zrobił to w ambitnym
stylu: na Aconcagui (6960 m) w Ameryce Południowej poprowadził nową, trudną drogę południową ścianą, na Mount
McKinley (6193 m) dokonał pierwszego polskiego przejścia
najdłuższej i najpiękniejszej drogi Cassina na południowej
ścianie. Na Evereście stanął w zimie w czasie pamiętnej
wyprawy 1979/1980.
W Kapitule, z przerwami, od 2000 r.
Żeglarstwo uprawia od 1949 r. Przepłynął ponad 255 tys.
mil morskich. Towarzyszył Ludomirowi Mączce w pierwszej
fazie rejsu dookoła świata. W latach 1985–1988 brał udział
w rejsie arktycznym J. Kurbiela, którego celem było pierwsze
pokonanie Przejścia Północno-Zachodniego małym jachtem,
na trasie z zachodu na wschód. W tym okresie spędza kilka
miesięcy we wioskach Innuitów. Rejsy na wszystkie kontynenty (poza Antarktydą) i po wszystkich oceanach świata,
w tym przejście Cieśniny Magellana i zamknięcie tym samym
kręgu wokół obu Ameryk. Ceni sobie wyróżnienia związane
z rejsami: Srebrny Sekstant w 1985 i 1988 r. (z J. Kurbielem
i L. Mączką) oraz nagrodę Grotmasztu Bractwa Kaphornowców (1989). Postoje na licznych archipelagach i wizyty w
rzadko penetrowanych miejscach, jak wyspy Saint Paul czy
Chagos na Oceanie Indyjskim, Pitcairn, Palmyra, Galapagos
i wiele innych na Pacyfiku, a także trzykrotne odwiedziny
na ukochanej Wyspie Wielkanocnej, krainie Kolosów.
W Kapitule od 2000 r.
Janusz Janowski
Wydawca, dziennikarz, pomysłodawca Spotkań Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów oraz Kolosów. W wolnych chwilach fotograf
i miłośnik starych fortyfikacji. W latach 1993-2000 wydawał i redagował, wraz żoną Anną, magazyn turystyczno-kulturalny
„Wędrowiec”. Właściciel agencji MART – organizatora Kolosów i współorganizatora Spotkań. W Kapitule od 1999 r.
Y
KOLOS Y 20 08
Marcin Miotk
Himalaista, dokonał pierwszego polskiego wejścia bez tlenu
na Mount Everest. Zdobył również dwa inne ośmiotysięczniki: Shisha Pangma Middle, Cho Oyu oraz uczestniczył w wyprawie na Annapurne. W latach 2002-2007 uczestniczył
w kilku wyprawach w Pamir i Tien Shan, co zaowocowało
tytułem Śnieżnej Pantery – za zdobycie pięciu najwyższych
szczytów w byłym ZSRR. W stylu alpejskim dokonał trzeciego polskiego wejścia na Pik Pobiedy. Od 2007 roku członek
zarządu Polskiego Związku Alpinizmu (PZA).
W Kapitule od 2008 r.
Andrzej Urbanik
Dziennikarz, lekarz, podróżnik, żeglarz, organizator wypraw.
Zwiedził ponad sto krajów i odbył dwie podróże dookoła
świata. Autor licznych wydawnictw, w tym pierwszego
polskiego przewodnika dla globtroterów. W 1976 r. utworzył
Bank Informacji Trampingowej, który obecnie działa
w oparciu o serwis: www.travelbit.pl. W 1985 r. stworzył
kultowy OSOTT, najstarszą polską imprezę globtroterską.
W 2005 r., jako jeden z pionierów i twórców polskiego ruchu
globtroterskie, otrzymał Nagrodę Specjalną Kolosów.
W Kapitule od 2007 r.
Marek Słodownik
Dziennikarz, redaktor magazynu „H2O”. W latach osiemdziesiątych odbył wiele rejsów żeglarskich po Bałtyku i Morzu
Północnym. W latach dziewięćdziesiątych korespondent
prasy żeglarskiej w Londynie. Studiował mass media communication w Westminster University of London.
W Kapitule, z przerwami, od 1999 r.
Piotr Drożdż
Wspinaczkę górską i skałkową uprawia od 1995 r. Od 1999 r.
jest instruktorem wspinaczki sportowej. Od 2002 r. pełni funkcję redaktora naczelnego magazynu „Góry”. Redaguje również
międzynarodowy serwis internetowy www.climbandmore.
com oraz książki górskie. Opublikował kilkadziesiąt artykułów
na tematy alpinistyczne w prasie krajowej i zagranicznej.
W latach 2006–2007 był członkiem międzynarodowego jury
prestiżowej nagrody „Arco Rock Legends”.
W Kapitule od 2004 r.
5
Michał Gradziński
Uprawia taternictwo jaskiniowe od 1985 r. Kierował licznymi
wyprawami, m.in. do jaskiń Francji, Słowenii, Austrii,
Włoch, Ukrainy oraz do jaskiń lawowych Wysp Kanaryjskich.
Jest jednym z redaktorów czasopisma „Jaskinie”.
W Kapitule od 2002 r.
Janusz Czerwiński
Długoletni dziennikarz trójmiejskiej prasy codziennej. Autor
m.in. dwóch edycji „Księgi Przygody” – roczników wydarzeń
w świecie polskich podróżników. W latach 2002–2008
redaktor prowadzący miesięcznika „Poznaj Świat”. Prezes
Polskiego Klubu Przygody. W Kapitule od 2003 r.
Monika Witkowska
Nałogowa podróżniczka – odwiedziła ponad 120 krajów
na wszystkich kontynentach, przy czym ulubiony jej sposób
podróżowania to jeżdżenie na własną rękę, lokalnymi środkami
lokomocji lub autostopem. Żeglarka – przepłynęła jachtem Pacyfik i Atlantyk, opłynęła Horn, uczestnicząc w rejsach zarówno
na małych jachtach, jak i żaglowcach, zrobiła po morzach
i oceanach ponad 25 tys. mil morskich. Oprócz wody kocha też
góry – zdobyła m.in. Aconcaguę (6960 m), Matterhorn i Mount
Blanc, Chimborazo (6310 m), Lobouche East (6119 m), Kilimandżaro, Elbrus. Lubi sporty adrenalinowe – skakała na bungy,
zrobiła kurs spadochronowy i paralotniowy, posiada licencję
nurkową, jeździ na nartach, uprawia windsurfing. Z zawodu
dziennikarka pisząca o podróżach a także pilot wycieczek.
W Kapitule od 1999 r.
Grzegorz Głazek
Wspina się od przeszło 20 lat. Wytyczył kilkanaście nowych
dróg w Tatrach, współautor kultowego przewodnika
wspinaczkowego po Tatrach Polskich (1989), autor wielu
szczegółowych opracowań z Tatr i Alp, oraz pierwszej dokładnej mapy satelitarnej K2 i Baltoro w Karakorum (2004),
współautor Satelitarnego Atlasu Tatr i Podtatrza 1:15 000
(2006). Współpracownik m.in. brytyjskiego miesięcznika
„Climb” (do 2004 „High Mountain”) i rocznika „American
Alpine Journal”. Kieruje Centrum Dokumentacji Wysokogórskiej przy Polskim Związku Alpinizmu.
W Kapitule od 2003 r.
Y
S
O
L
O
K
6
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Galeria sławy
Laureaci Kolosów 1999–2007
Kolosy 1999
Kopalnia Soli „Wieliczka”
]] Super Kolos Andrzej Zawada wraz
z zespołem za zdobycie Mount Everestu
zimą, w 20. rocznicę wydarzenia.
]] Podróże Romuald Koperski za rejs
wzdłuż syberyjskiej rzeki Leny i za ciekawe
przedstawienie życia mieszkańców Syberii.
]] Żeglarstwo kpt. Janusz Kurbiel
za żeglarski rejs o charakterze naukowo-badawczym do zachodnich brzegów Grenlandii.
]] Alpinizm Jacek Fluder, Stanisław
Piecuch i Janusz Gołąb za zdobycie
ściany Kedar Dome w Himalajch.
]] Eksploracja Jaskiń Andrzej Ciszewski
wraz z zespołem za rekord świata
w głębokości jaskiń.
]] Alpinizm Anna Czerwińska za wejście
na Mount Everest i skompletowanie tym samym
Korony Ziemi.
]] Eksploracja Jaskiń grupa groto­łazów
pod kierownictwem Daniela
Oleksego za wyeksplorowanie ponad
3600 metrów korytarzy Jaskini Pod Śnieżnymi
Korkami w masywie Tannengebirge-Ost w Austrii.
]] Wyczyn Roku Janusz Bochenek
za samotną zimową wędrówkę po lodzie
wokół jeziora Bajkał.
Kolosy 2001
Kraków
]] Alpinizm Jacek Czyż za wytyczenie
nowej drogi na El Capitan w USA, jednej
z najtrudniejszych tras wspinaczkowych świata.
Kolosy 2000
Kraków
]] Podróże Łukasz Henzel i zespół
za spływ tratwą z Krakowa do Gdańska
i walkę z falą powodziową.
]] Żeglarstwo Jerzy Wąsowicz za wyprawę
do obu Ameryk na jachcie „Antica”, własnoręcznie
przerobionym ze zbu­dowanego w 1953 roku
kutra rybackiego.
]] Super Kolos Ryszard Schramm
za wybitne osiągnięcia w górach wysokich
i na Spitsbergenie. 34 pierwsze wejścia na
szczyty. W Tatrach – pierwsze przejście całości
grani głównej (1955 r.) i zimowe tzw. grani
Tatr Polskich (1957 r).
]] Podróże zespół pod kierownictwem
Marka Tomalika uczestnicy polsko-polonijnej wyprawy „Australia Zachodnia 2002”.
Eksploracja pustynnego wnętrza Australii.
]] Super Kolos Ludomir Mączka
za całokształt żeglarskich dokonań,
w tym rejsy „Marią”. W sumie 30 lat na jachcie,
160 tys. mil morskich żeglugi.
]] Podróże zespół pod kiero­wnictwem
Wojciecha Wiltosa za wyprawę Atacama
2000 w rejon Kordyliery Domeyki w północnym
Chile.
Kolosy 2002
Gdynia
]] Nagroda Dziennikarzy Michał Thlon,
Piotr Różalski za ponadtysiąckilometrowy
trawers pustyni Gobi.
]] Wyczyn Roku Krzysztof Starnawski
za najgłębsze polskie nurkowanie (130 m)
w jaskini Hranicka Propast.
]] Super Kolos Grupa kajakowa
Canoandes ’79 za zdobycie dziewiczego
kanionu rzeki Colca w Peru, najgłębszego
kanionu świata, w 20. rocznicę wydarzenia.
Sylwia Bukowicka już zdobywczyni wielu
sześcio- i siedmiotysięczników.
]] Eksploracja Jaskiń Zbigniew Rysiecki
z zespołem za połączenie systemów jaskiń
w Alpach Austriackich.
]] Wyczyn Roku Sylwester Czerwiński
za samotną podróż rowerem do Chin
i z powrotem.
]] Eksploracja Jaskiń grupa grotołazów
z Nowego Sącza pod kierownictwem
Marka Lorczyka za eksplorację Jaskini
Małej w Tatrach i odkrycie największej komory
w tych górach.
]] Nagroda Dziennikarzy Jacek Karaś i
Rafał Świętoniowski za wyprawę psim
zaprzęgiem „Śladami odkrywców Arktyki”.
]] Nagroda imienia Andrzeja Zawady
Tomasz Fiedorowicz grotołaz, uczestnik
międzynarodowej wyprawy w dziewiczy rejon
rzeki Ba w Papui-Nowej Gwinei.
]] Nagroda Dziennikarzy Sylwester
Czerwiński
Kolosy 2003
Gdynia
]] Nagroda imienia Andrzeja Zawady
(dla najlepiej zapowiadającego się młodego
podróżnika do lat 26)
]] Super Kolos Stanisław SzwarcBronikowski za „wędrowanie ku źródłom,
ku poznaniu całości, ku syntezie”.
Y
Wybitny podróżnik, reżyser i operator
filmowy, dziennikarz. Jego filmy to pełne
głębokich refleksji relacje z wędrówek
tropami niezwykłych zjawisk, ginących kultur,
cywilizacji, które już nie istnieją.
]] Podróże Kinga Choszcz i Radosław
„Chopin” Siuda za pięcioletnią podróż
autostopem dookoła świata.
]] Żeglarstwo Jacek Wacławski za roczną
wyprawę jachtem „Stary” do akwenu
Antarktyki.
]] Alpinizm Marcin Tomaszewski,
Krzysztof Belczyński i Dawid
Kaszlikowski za wytyczenie trudnej drogi
na Citadel w odległym i niezna­nym dotąd
Polakom masywie Kichatna na Alasce.
]] Wyczyn Roku Andrzej Urbańczyk
za przepłynięcie tratwą północnego Pacyfiku
i pobicie rekordu wszech czasów długości rejsu
na tratwie (5880 mil morskich).
]] Nagroda Dziennikarzy wyprawa
kajakowa Himalayak 2003 za
ekstremalnie trudny spływ dziką rzeką Dudh
Kosi wypływającą spod Mount Everestu.
]] Nagroda imienia Andrzeja Zawady
Maciej Ciesielski – alpinista, autor
licznych przejść w górach Alaski, Dolinie
Yosemite (USA), w Alpach Francuskich
i w Tatrach.
Kolosy 2004
Gdynia
]] Super Kolos Marek Kamiński
i Wojciech Moskal za największy w historii
polskiej polarystyki wyczyn sportowy – dotarcie
do bieguna północnego po 770-kilome­trowym,
72-dniowym marszu z wyspy Ward Hunt,
bez wspomagania z zewnątrz, poprzedzone
dokonanym przez nich w 1993 roku pierwszym
polskim, 600-kilometrowym przejściem
lądolodu Grenlandii. Przyznany w 10. rocznicę
wydarzenia.
]] Podróże Arkadiusz Milcarz za wyprawę
Afryka Maraton. Relację z niej przekazał
w sposób porywający, wykracza­jący poza
schematy reporterskiego rzemiosła.
KOLOS Y 20 08
7
]] Żeglarstwo Jindrích Kuchejda Michal
Nešvara i Ivan Orel za pięcioletnią
wyprawę na samodzielnie wybudowanym
jachcie „Victoria”, zrealizowaną w duchu radości
żeglowania trasą wielkiego Ferdynanda
Magellana.
]] Żeglarstwo Barbara Królikowska
za rejs jachtem „Karolka” dookoła świata.
Wieloletni trud przygotowań i realizacja
wielkiego marzenia w gronie najbliższej
rodziny. Spokojnie i bez zbędnej sensacji,
czyli zgodnie z dobrą praktyką morską.
]] Alpinizm Wyprawa zimowa na
Sziszapangmę: Piotr Morawski,
Simone Moro, Jacek Jawień, Dariusz
Załuski i Jan Szulc (kier.) Zdobyli zimą
kolejny, ósmy już ośmiotysięcznik, pierwszy
po 16 latach i dający Polakom bezwzględne
prowadzenie w tej dziedzinie.
]] Alpinizm Marcin Miotk za pierwsze polskie
wejście bez tlenu na Mount Everest, dokonane
samotnie, w dobrym, profesjonalnym stylu.
]] Wyczyn Roku Jan Mela za zdobycie
w jednym roku, w wieku 15 lat, obu biegunów
Ziemi. Za pokonanie własnych słabości
i sprostanie psychicznej presji, jaką stwarza
zaintere­sowanie milionów obserwatorów.
Za podróż w głąb siebie i właściwe
spożytkowanie dokonanych tam odkryć.
]] Nagroda Dziennikarzy Wyprawa zimowa
na Sziszapangmę
]] Nagroda imienia Andrzeja Zawady
Dominik Bac, Sławek Skalmierski
i Jacek Wacławski uczestnicy nagrodzo­
nego Kolosem 2003 rejsu jachtem „Stary”.
Dominik i Sławek brali udział w wyprawie
„Dakar 2004”.
Kolosy 2005
Gdynia
]] Super Kolos Kazimierz Kowalski
za całokształt pionierskich dokonań jako
współtwórca taternictwa jaskiniowego,
odkrywca i zdobywca w 1956 roku światowego
rekordu głębokości 1122 metrów w jas­kini
Gouffre Berger w Alpach Francuskich.
]] Podróże Piotr Opacian za samotną
podróż kajakiem przez dżunglę 700 kilometrów
w górę rzeki Madidi, przez bezludne tereny,
nieopra­cowane kartograficznie Wyprawa
zrealizowana mimo niestabilności politycznej
Boliwii. Ciekawe obserwacje etnograficzne
i antropologiczne. Poszukiwanie śladów
zaginionego norweskiego podróżnika,
tropienie legendy „wielkiej małpy”.
Bogate i nietuzinkowe obserwacje flory i fauny.
Paro­tygodniowy pobyt.
]] Eksploracja Jaskiń wyprawa
zorganizowana przez Sekcję
Taternictwa Jaskiniowego Klubu
Wysokogórskiego Kraków za odkrycie
i eksplorację jaskini Poljska jama, która
w połączeniu z jaskinią Mala Boka utworzyła
system o głębokości 1319 metrów w masywie
Kanin w Słowenii.
]] Wyczyn Roku Jakub Postrzygacz za
pokonanie rowerem, bez wsparcia, tereno­
wego szlaku Canning Stock Route w Australii
Zachodniej. Wielki, samotny rowerowy trawers:
2100 kilometrów przez cztery pustynie, 33 dni
wielkiego wysiłku, sprawdzian odporności
organizmu oraz siły woli.
]] Nagroda Dziennikarzy Piotr Opacian
za samotny rejs „Kajakiem w górę Madidi”
]] Nagroda imienia Andrzeja Zawady
grupa młodych grotołazów
za projekt Hagengebirge 2006,
poparty ich osiągnięciami w eksploracji
jaskiniowej tego alpejskiego masywu.
Kolosy 2006
Gdynia
]] Super Kolos Krzysztof Wielicki
za całokształt osiągnięć wspinaczkowych
i eksploracyjnych w górach wysokich,
a szczególnie:
• za odegranie pionierskiej roli w himalaizmie
zimowym, poprzez pierwsze wejścia zimowe
na Mount Everest, Kangczendzangę i Lhotse
• za liczne inne, świetne stylowo wejścia na
szczyty siedmio- i ośmiotysięczne, często
nowymi drogami, samotne lub najszybsze
• za zdobycie Korony Himalajów jako piąty
człowiek w historii.
Y
S
O
L
O
K
8
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Galeria sławy
Laureaci Kolosów 1999–2007
]] Nagroda specjalna Kinga Choszcz
nagrodzona pośmiertnie, w dowód uznania
za niezwykłą pasję, odwagę i nadanie swoim
podróżom głęboko humanistycznego wyrazu.
Owocem ostatniej wyprawy było nie tylko
wykupienie przez nią z niewoli i zwrócenie
rodzinie afrykańskiej dziewczynki, ale także
po raz kolejny pokazanie takiego modelu
wędrowania po świecie, w którym można być
kimś więcej niż tylko biernym podróżnikiem,
zajętym własnymi emocjami.
]] Podróże Mikołaj Książek, Katarzyna
Gembalik za podróż poprzez którą chcieli
pokazać prawdziwe oblicze takich krajów
jak Afganistan i Pakistan – postrzeganych
za sprawą mediów tylko jako wylęgarnie
terroru. Olśniewający pomysł i brawurowy
powrót do Polski, niepowtarzalną, „kosmiczną”
pakistańską ciężarówką.
]] Żeglarstwo kpt. Tadeusz Natanek
z załogą za wyprawę Arktyka 2006.
Sto lat po Amundsenie, w ciągu jednego sezonu
jachtem żaglowym „Nekton”, przepłynęli
wśród lodów (ze wschodu na zachód)
Przejście Północno-Zachodnie. Taki wyczyn
w świecie żeglarskim stanowi od zawsze jedno
z największych wyzwań. To pierwsze takie
przejście pod polską banderą.
]] Nagroda Dziennikarzy Romek i Jonasz
Zańko „Jedziemy na wycieczkę, bierzemy
misia w teczkę”.
]] Nagroda im. Andrzeja Zawady Adam
Pustelnik Alpinista wytyczył w 2006 roku
nową klasyczną drogę „Amba” w rejonie
AK-Su w Kirgistanie, za co został wyróżniony
w Kolosach w kategorii „Alpinizm”. Dodatkowo
przyznany grant ma ułatwić realizację
wyprawy w niedawno otwarty rejon szczytu K6
w Karakorum.
KOLOSY 2007
Gdynia
]] Super Kolos Kpt. Krzysztof Baranowski,
za całokształt żeglarskich dokonań, a szczególnie:
• za dwa samotne rejsy dookoła świata
(w obecnym roku mija 35. rocznica ukończenia
pierwszego z nich i 8. rocznica drugiego)
• za inicjatywę budowy żaglowców „Pogoria”
i „Fryderyk Chopin”, których rejsy na stale weszły
do historii żeglarstwa polskiego
• za wykreowanie idei rejsów „Szkoły
pod żaglami” i prowadzenie ich z młodzieżą
polską, a także międzynarodową
• za liczne inne ambitne rejsy, inicjatywy
i osiągnięcia, w tym za działalność
publicystyczną i popularyzatorską.
]] Alpinizm Kolosa nie przyznano.
]] Eksploracja Jaskiń Kolosa nie przyznano.
]] Wyczyn Roku GRZEGORZ SZYSZKOWSKI
za wyprawę rowerową Altiplano 2006. Samotna
podróż, bez wsparcia z zewnątrz, w skrajnie
trudnych, pustynnych warunkach. Ponad dwa
tysiące kilometrów przemierzonych w Andach
na dużych wysokościach – nawet ponad 5500
metrów. Zdobycie dwóch sześciotysięczników,
pokonanie pustyni Atacama.
]] ALPINIZM Łukasz Depta, Piotr
Głuszek i Wojciech Kozub, za nowe
drogi na dziewicze szczyty w mało znanej
dolinie Thalle w Karakorum, pokonywane stylu
dawnych pionierów, w tym zwłaszcza za wielką
nową drogę na Honboro Peak West.
]] Eksploracja jaskiń Kolosa nie przyznano.
]] Podróże Anna i Jakub Urbańscy,
za pełne pasji etnograficzno-fotograficzne
podróże na Papuę, w trakcie których
dokumentują świat powoli odchodzący
w niebyt. Efektem tych wypraw było m.in.
zebranie imponującej kolekcji etnograficznej
plemienia Asmat. Podczas ostatniego wyjazdu,
w sierpniu 2007 roku, przemierzyli pieszo
okryty złą sławą płaskowyż Ellit.
]] Wyczyn roku Lech i Wojciech
Flaczyńscy, za pierwsze polskie spłynięcie
potężną i dziką rzeką Kuskokwim na Alasce
z wysokości jeziora Minchumina aż do jej ujścia
do Morza Beringa i całą wyprawę, w trakcie
której zmagali się z dziewiczą amerykańską
tundrą, co jednak nie przeszkodziło im –
po drodze – w zdobyciu szczytu McKinleya
]] Żeglarstwo Załoga jachtu „Stary”,
za wzorowe przygotowanie wyprawy
żeglarskiej dookoła Ameryki Północnej
zrealizowanej w ciągu dwóch sezonów
żeglarskich. Wyprawa została zorganizowana
z okazji 100-lecia pierwszej ekspedycji
Roalda Amundsena przez Przejście PółnocnoZachodnie. Jacht „Stary” był pierwszą jednostką
żaglową pod polską banderą, która okrążyła
Amerykę Północną.
]] Nagroda specjalna Marek Kaczanowski,
Maciej Łęgowski i członkowie
7. Gdańskiej Integracyjnej Drużyny
Harcerskiej KEJA – uczestnicy wyprawy
„Nie ma rzeczy niemożliwych – Korona
Gór Polski”. Osoby biorące w niej udział,
pełnosprawni na równi z niepełnosprawnymi,
nie tylko wspięły się na wszystkie najwyższe
szczyty polskich pasm górskich, ale przede
wszystkim przezwyciężyły wiele stereotypów
i przełamały mnóstwo barier – tych fizycznych
i mentalnych. Wspólnie pracowali i nawzajem
się wspierali, by dzięki determinacji i silnej woli,
zrealizować swoje marzenia.
]] Nagroda dziennikarzy Lech i Wojciech
Flaczyńscy
Y
© Trosamange | Dreamstime.com
PIĄTEK
a
c
r
a
m
20
DZIEŃ WODY
I FOTOPLASTYKONU
Prowadzenie: Dariusz Podbereski, Tomasz Sobieszczański-Lobo
Fotoplastykon cz. 1
9.30–12.45 Blok I
Wyprawa Speleoklubu Bobry do Minye
– najgłębszej jaskiniowej studni Oceanii
Tomasz Kuźnicki, Zenon Kondratowicz
Jeżeli jest gdzieś koniec świata, to właśnie tam. Na PapuiNowej Gwinei. Dziewicze dżungle, odizolowane od świata
górskie wioski, Papuasi, którzy z podejrzanym uśmiechem
mówią, że już nie jedzą ludzkiego mięsa...
Ten papuaski ład zakłóciła polska wyprawa. Dziewięciu grotołazów wyruszyło na Nową Brytanię, by w sercu wyspy zejść
do Minye – najgłębszej studni jaskiniowej Oceanii.
Trzy tygodnie przedzierania się przez dziki ląd, morza,
dżunglę, góry. W końcu jaskinia. Głęboka na 417 m. Otwór
o podobnej średnicy. Jako jeden z nielicznych obiektów
widoczny z kosmosu. Wystarczy tylko zjechać na dno i wyjść.
Spełniły się ich marzenia. Niestety, cena sukcesu była duża.
Zbyt duża...
Śladami rdzennych mieszkańców Kanady
Katarzyna Masin
Filmowa dokumentacja samochodowej podróży przez
Kanadę – od Montrealu aż po wyspę Vancouver i z powrotem. Łącznie prawie 12 tys. km w drodze. Katarzyna Masin
pokonywała ogromne przestrzenie i przyglądała się życiu
współczesnych Indian: Oijbway, Blackfoot, Okanagan i
Kwakiutl.
Y
S
O
L
O
K
10
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Arabia: od starożytności po nowoczesność
Michał Witkiewicz
Pełna przygód i nieoczekiwanych zwrotów akcji wędrówka
przez Półwysep Arabski. Na jej trasie znalazły się zarówno
starożytne zabytki jak i nowoczesne miasta nad Zatoką
Perską, a podróżnik przekonał się, że tam, gdzie nie dotarła
masowa turystyka, doświadczyć można niewiarygodnej
wprost życzliwości i gościnności Arabów, żyjących w często
nieprzyjaznym człowiekowi środowisku.
przemierzając następnie Wyżynę Tybetańską i pustynną północ dwie siostry dotarły na Jedwabny Szlak, by wschodnim
wybrzeżem powrócić do miasta, z którego wyruszyły.
Przerwa 12.45–13.15
Wodo-dział
13.15–15.55 Blok II
Brzmienia południowych Indii
Kajakiem przez Toskanię
Krzysztof Gruba
Celina Mróz i Anna Michalak
Przy dźwiękach muzyki przez skąpane w słońcu południowe
stany Indii: Kerala, Goa, Tamil Nadu i Maharasztra. Krzysztof
Gruba odwiedził buddyjskie jaskinie, upajał się zapachami
hinduskiej kuchni i wziął udział w święcie Sziwy. Widział, jak
wyznawcy tego gniewnego boga, przyozdobieni w ludzkie
kości, trzymając w ustach bawole języki, paradują ulicami
świętego miasta Tiruvannamalai.
Region Khumbu: Himalaje dla każdego
Wojciech Zwierzyński
Wędrówka rzadko uczęszczanym szlakiem trekkingowym
w rejonie Khumbu w Nepalu. Przemierzając go, Adam Zwierzyński pokonał przełęcze Renjo La (5340 m n.p.m.) i Cho La
(5420 m n.p.m.), wszedł na Gokyo Ri i Kala Patthar, a także
odwiedził bazę pod Mount Everestem.
Filipiny: jeden kraj, 7107 wysp
Katarzyna Leończak, Jakub Świtoński
Malownicza podróż przez białe plaże i zielone pola ryżowe
Filipin. Poszukiwanie endemicznych gatunków zwierząt,
zjawiskowych raf koralowych i jednego z niewielu miejsc
na świecie, w którym można popływać razem z rekinami
wielorybimi. A wszystko w cieniu drzemiących wulkanów
oraz rosnących wszędzie palm kokosowych.
Chiny i ich odległe krainy
Ewa Burakiewicz
Wielka „pętla” wokół kraju tak wielkiego i różnorodnego, że
przekraczanie granic kolejnych prowincji było jak przechodzenie pomiędzy odmiennymi światami. Kierując się z
Hongkongu przez tropikalne południe ku granicy z Birmą,
Spływ rzeką Ombrone przez słabo zaludnioną część Toskanii
aż do Morza Tyrreńskiego, następnie zaś przepięknym odcinkiem wybrzeża wzdłuż parku Maremma i wokół skalistego
półwyspu Monte Argentario.
Wyprawa obfitowała w przygody, szczególnie na pierwszym etapie. Bardzo niski poziom wody w rzece sprawił, że
uczestnicy byli w stanie przepływać dziennie (choć bardziej
było to przepychanie się z kajakami przez zawały) znacznie
mniej kilometrów, niż planowali. Zapasy szybko się kończyły,
a przy z rzadka tylko zamieszkanych brzegach nie było gdzie
się zaopatrzyć w żywność.
Xingu 2008: wiosłując przez Terras Indigena
Iwona Opacian
Próba spłynięcia prawym dopływem Amazonki na odcinku
od Canarana do Altamiry przez tereny należące do rdzennej
ludności indiańskiej. Iwonie Opacian, jej mężowi Piotrowi
oraz Michałowi Kochańczykowi udało się to, czego nie
dokonali przed nimi żadni samodzielni wioślarze z zewnątrz:
spłynęli środkowe i dolne Xingu od Rio Comandante Fontuera do Altamiry.
Kajakarze nie tylko musieli sobie radzić z groźnymi kataraktami przy niskim stanie wody w rzece, lecz także wykazać się
nie lada zdolnościami negocjacji, gdy zostali uwięzieni przez
Indian Kayapo z wioski Kokrajmoro.
Bajkał wpław
Wojciech Grzesiok
Grupa ratowników WOPR Bytom dokonała rzeczy, która
nie udała się wcześniej nikomu: przepłynięcia wpław
najgłębszego jeziora na świecie. Mający oparcie jedynie w
spiętych w trymaran trzech pontonach uczestnicy wyprawy
codziennie przez blisko miesiąc schodzili do wody, by sys-
Y
KOLOS Y 20 08
tematycznie pokonywać kolejne kilometry Bajkału. Z wody
wygoniły ich dopiero trzy trzęsienia ziemi i przedwcześnie
nadciągająca jesień.
Ałtaj bliski sercu
Wiesław Michalak, Jarosław Frąckiewicz
Piękna wiosenna kajakowa podróż przez wody Syberii.
Najpierw po otoczonym lasami cedrowymi, okwieconymi
brzegami i wyrastającymi z ponad nich ośnieżonymi szczytami Ałtaju Jeziorze Tieleckim, następnie wypływającą z niego
rzeką Biją, a wreszcie potężnym Obem aż do miejscowości
Barnauł. Blisko miesiąc spędzony na obcowaniu z surową syberyjską przyrodą w rosyjskim kajaku „Tajmień”, rozmowach
z pełnymi radości i życzliwości ludźmi zamieszkującymi te
strony oraz niezapomnianych chwilach przy wspólnym stole.
„Dar Pomorza”: podwójny jubileusz
Marek Twardowski, kpt.ż.w. Marek Marzec
Prelekcja specjalna z okazji wyjątkowego, bo podwójnego
jubileuszu „Daru Pomorza”. Ten jeden z najpiękniejszych zachowanych żaglowców na świecie, stojący dziś dumnie przy
nabrzeżu gdyńskiego portu, był pierwszą jednostką, która
poniosła biało-czerwoną flagę na przylądek Horn i opłynęła
z nią świat. Było to w latachtrzydziestych XX wieku. Dziś symbol polskiego żeglarstwa obchodzi jubileusz 80-lecia służby
pod polską banderą.
W 2009 roku mija też równo 100 lat od momentu zbudowania tego najsłynniejszego polskiego żaglowca.
Godz. 15.55–16.25 PRZERWA
16.25–19.30 BLOK III
Solo dookoła Europy: koncert na żaglach
Henryk Widera
Koncertmistrz Henryk Widera grał w szczecińskiej operze i
operetce pierwsze skrzypce. Gdy przeszedł na emeryturę,
nie zamierzał spuszczać z tonu.
Na maleńkim „Gawocie” wyruszył samotnie 15 maja 2006
roku. Jego trasa wiodła ze Szczecina przez Bałtyk, Morze
Północne, wokół Wysp Brytyjskich, następnie wzdłuż Francji
i Półwyspu Iberyjskiego na Morze Śródziemne. Dalej przez
Baleary, Sardynię, Sycylię, Maltę oraz porty Grecji i Turcji
przeszedł na Morze Czarne. Planował rosyjskimi rzekami
11
dotrzeć aż do Murmańska, nie uzyskał jednak pozwoleń. Ale
nie zrezygnował: lądem wrócił do Polski i zwodował jacht
na Wiśle, by kontynuować swój rejs. Gdy 11 października
2008 roku, po przepłynięciu 8 tys. mil morskich, powrócił do
Szczecina, miał 78 lat.
„Victorią” dookoła świata – Kolos 2004
Michal Nešvara
Niezwykle sympatyczny czeski żeglarz powróci do czasów,
gdy wraz z grupą podobnych sobie zapaleńców przez pięć lat
pływał dookoła świata na samodzielnie zbudowanym jachcie
„Victoria”, by uczcić w ten sposób pamięć Ferdynanda Magellana. Do wyczynu wielkiego portugalskiego odkrywcy Czesi
nawiązali zresztą nie tylko poprzez szlak zbliżony do trasy
wyprawy sprzed pięciu wieków, lecz także stylizując swoją
jednostkę na statek z dawnej epoki – karakę. W tym celu przebudowali znaleziony w Polsce niedokończony kadłub jachtu.
Przepłynęli trzykrotnie Atlantyk, Cieśninę Magellana,
Pacyfik, Cieśninę Torresa, Ocean Indyjski, Przylądek Dobrej
Nadziei i ponownie Atlantyk (dwukrotnie), pokonując
bezpiecznie wszelkie trudności techniczne i żeglugowe. Do
Szczecina powrócili w sierpniu 2004 roku. Kilka miesięcy
później otrzymali Kolosa.
Nahanni / Omo 2008
Maciej Tarasin
Dwie górskie rzeki, dwa kraje (a nawet światy), trzech wioślarzy. Maciej Tarsin w ciągu jednego roku spłynął najpierw
wraz z Grzegorzem Szałajskim kanadyjską Nahanni (od Nood
Island Lakes do Nahanni Butte, Terytoria Północno-Zachodnie), zaś kilka miesięcy później razem z Piotrem Opacianem
rzeką Omo w południowo-zachodniej Etiopii. Łącznie blisko
1000 km pośród niesamowitej przyrody.
Nurkowania na krańcach świata – Kolos 1999
Krzysztof Starnawski
Został laureatem Kolosa ’99 w kategorii Wyczyn Roku za
ustanowienie rekordu Polski w nurkowaniu głębinowym w
jaskiniach (130 m), ale było mu mało. Rok później, w tej samej
jaskini – Hranická propast na Morawach – zszedł pod powierzchnię wody o ponad 50 m niżej, osiągając imponującą
głębokość 181 m. Ten wynik wyniósł go do ścisłej światowej
czołówki nurków jaskiniowych i zapewnił trwałe miejsce w
historii sportów ekstremalnych.
Po prawie 10 latach Krzysztof Starnawski opowie o wszystkich swoich wyczynach.
Y
S
O
L
O
K
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
kpt. ż.w. Jerzy Jaszczuk
Prezentacja poświęcona żaglowcowi s/y „Generał Zaruski”.
Ten drewniany tradycyjny kecz gaflowy został zbudowany
w 1939 roku w Szwecji na polskie zamówienie jako szkolny
jacht żaglowy. Nazwano go tak na cześć Mariusza Zaruskiego, który jako wybitny organizator i kapitan szkunera „Zawisza Czarny” położył ogromne zasługi dla rozwoju polskiego
żeglarstwa morskiego przed II wojną światową.
Odebrany ze stoczni dopiero w 1946 roku jacht przez wiele
lat służył pod polską banderą jako jednostka szkoleniowa,
potem popadł jednak w ruinę. Obecnie prowadzona jest
zbiórka pieniędzy, które mają zostać przeznaczone na rewitalizację „Generała Zaruskiego”.
19.30–20.00 PRZERWA
© Blueice69caddy | Dreamstime.com
S/y „Generał Zaruski”
© Eric Gevaert | Dreamstime.com
12
Y
KOLOS Y 20 08
FOTOPLASTYKON cz. 2
20.00–23.30 BLOK IV
Kamczatka: z niedźwiedziami na rybach
Żaneta i Jacek Govenlockowie
Najpierw towarzyszyli niedźwiedziom polującym nad
Jeziorem Kurylskim na płynące na tarło łososie. Potem wraz
z ludem Ewenów wypasali renifery w zagubionej gdzieś
pośród wulkanów dolinie. Wspięli się też na Gorełyj i Mutnowski, gdzie lodowce wraz z gejzerami tworzą istne cuda
natury, i podziwiali stoki czynnego wciąż wulkanu Tolbaczik,
na których testowano kiedyś słynny radziecki pojazd księżycowy, łunochod.
Libia i Szkocja: impresje
Joanna i Stanisław Strelnikowie
Impresje z podróży po dwóch bardzo różnych, ale równie
nasyconych historią krajach. W Libii podróżnicy wędrowali
w czasie od antyku (ruiny rzymskiego miasta Leptis Magna),
przez średniowiecze (oaza Ghadamis) aż po współczesność
(Tobruk i gigantyczny system tzw. Wielkiej Sztucznej Rzeki).
W Szkocji, mieszance kultury celtyckiej i brytyjskiej, podziwiali unikatową przyrodę, budowle neolityczne na Orkadach
i współczesne rezydencje arystokratów.
13
Kamerun 2008
Michał Szymański
Pokaz zdjęć z podróży po Kamerunie, w trakcie której Michał
Szymański m.in. wszedł na najwyższy szczyt Afryki Zachodniej (będąca wciąż czynnym wulkanem Góra Kamerun, 4095
m n.p.m.), wędrował po górach Mandara oraz odwiedził Park
Narodowy Waza na północy kraju. Sprawdzał też, jaka jest
maksymalna pojemność kameruńskiej taksówki.
Ekspedycja Muztagh Ata 2008
Wojciech Suchy
Muztagh Ata (7546 m) – 43 pod względem wysokości szczyt
świata. Położony w chińskim paśmie Kunlun Shan, z dala
od popularnych miejsc wypraw wysokogórskich, nieopodal
cieszącego sie złą sławą – Kongur Shan. Muztagh Ata, czyli
„Ojciec Lodowych Gór” jest górą nieprzewidywalną, wielodniowym wyzwaniem trekkingowym, walką ze stromymi
stokami, silnym mrozem, głębokim śniegiem. Co roku tylko
niewielu udaje się osiągnąć wierzchołek. Kolejną próbę wejścia na szczyt podjęła szóstka Polaków. Będzie to opowieść
o przygotowaniach i ekspedycji, ale przede wszystkim o tym,
że warto próbować podejmować trudne wyzwania.
Curry Chaos Tour 2008
Adam Szostek
Spotkania na ścieżkach Afryki
Dorota Łajło
Fotograficzna opowieść o spotkaniach z Afryką: o dziecięcych
troskach i radościach uczniów małej kenijskiej szkoły, o życiu
niewielkiej społeczności Masajów oraz o ogromnej fascynacji
pięknem i tajemnicą afrykańskiej przyrody. Dorota Łajło,
autorka znakomitych zdjęć (ubiegłoroczna zwyciężczyni
konkursu „Foto Glob”), która od lat wytrwale poznaje Czarny
Kontynent, tym razem podzieli się swoimi wrażeniami z Kenii.
Absurd Expedition 2008: pustkowia Ameryki
Piotr Milaniak
Andyjskie płaskowyże Puna de Atacama oraz Altiplano to
jedne z najbardziej niedostępnych miejsc na świecie. Pewnie
dlatego wyprawę, której celem było samotne przejechanie
ich obu rowerem bez jakiegokolwiek wsparcia z zewnątrz,
Piotr Maliniak nazwał „Absurd Expedition”. Oczywiście wziął
w niej udział. Sam.
Z deskorolką pod pachą i od czasu do czasu pod stopami
Adam Szostek przez dwa miesiące przemierzał drogi i bezdroża Indii od Himalajów aż po plaże Goa. Łącznie ok. 10 tys.
km. W tym czasie trzykrotnie odwiedził Delhi, raz Bombaj,
wszędzie zaś delektował się smakami lokalnych restauracji.
Curry Chaos Tour to oryginalne przedsięwzięcie, o którym
jego autor potrafi opowiadać z humorem i dystansem do
siebie.
Oko na Maroko
Mateusz Krakowiak
Do Maroka w poszukiwaniu niezakłamanego oblicza islamu
oraz z nadzieją na poznanie zwyczajów i kultury Berberów. Uczestnicy tej wyprawy odwiedzili Fez, Chechaouen,
Marakesz, Tanger, Essauirę i Casablancę, wybrali się też na
Jabal Toubkal, najwyższy szczyt Atlasu Wysokiego. To, co
zobaczyli, przeszło ich najśmielsze oczekiwania.
© Spanky69 | Dreamstime.com
Sobota
21 marca
DZIEŃ PODRÓŻY I WYCZYNU
Prowadzenie: Dariusz Podbereski
9.30–12.50 BLOK V
Granice bez barier: Azja Środkowa 2008
Żaglowozem przez Pustynię Gobi
Jacek Jarosik
Anna Grebieniow
Kontynuacja przedsięwzięcia „Granice bez barier”, które
Jacek Jarosik prezentował już w Gdyni rok temu. Tym razem
na offroadową wyprawę z udziałem osoby niepełnosprawnej wybrał się aż do Mongolii. Ponownie posłużył mu do
tego własnoręcznie zmodernizowany i wyremontowany
samochód Żuk.
Podróż poślubna dookoła świata
Jola i Jarek Kanianowie
Wspaniały początek wspólnego życia – trwająca osiem
miesięcy podróż poślubna dookoła świata. Miało być dłużej,
ale po drodze pojawił się pasażer na gapę i do Polski wrócili
już w trójkę, gdy Jola była w piątym miesiącu ciąży.
Na „nową drogę” wyruszyli z Trójmiasta, kierując się na
Ukrainę. Po 246 dniach dowiedli, że Ziemia naprawdę jest
okrągła. Pokonali w tym czasie 95 tys. km najrozmaitszymi
środkami lokomocji, odwiedzili 19 krajów i byli na pięciu
kontynentach (z czego na czterech już we troje).
30 lat temu trzech Polaków udowodniło, że do żeglugi wcale
nie potrzeba wody. Samodzielnie skonstruowanymi trójkołowymi żaglowozami przemierzyli 800 km przez pustynię
Gobi. W 2008 roku w podobną trasę ruszyła wyprawa mająca
przypomnieć wyczyn Wojciecha Skarżyńskiego, Bogdana Pigłowskiego i Ryszarda Łuniewskiego. Tym razem żaglowozy
były dwa: jeden nowy, drugi zaś wciąż pamiętający poprzedni rejs. Pilotującym je załogom w pokonaniu liczącej 1500
km trasy nie przeszkodził nawet nagły atak zimy i spadek
temperatury do minus 12°C.
Honorowym gościem i „ojcem chrzestnym” ekspedycji był
Wojciech Skarżyński, dziś 76-letni „żaglonauta” z 1978 roku.
Do ciepłych krajów
Paweł Wróblewski
Samotna siedmiomiesięczna podróż rowerem przez Afrykę
Zachodnią i Środkową w poszukiwaniu współczesnej afrykańskiej sztuki i rytmu życia mieszkańców kontynentu. Nie-
KOLOS Y 20 08
zwykłe przedsięwzięcie, niezwykły człowiek i niezwykły finał:
wyprawę Piotra Wróblewskiego zakończyło poznanie w D.R.
Konga 27-letniej absolwentki Akademii Sztuk Pięknych, Chantal. Już niedługo, w Kinszasie, odbędzie się ich ślub.
Wczasy w Syrii, czyli misie w więzieniu
Jonasz i Romek Zańko
Ojciec i syn jak co roku wyruszyli autostopem z misiami w
plecaku. Tym razem na Bliski Wschód. Już w Allepo zostali zaproszeni przez policję na niezapomniane wczasy w syryjskim
więzieniu. Tam spełniły się ich marzenia o egzotycznych
przygodach. Przyspieszony kurs języka, arabska gościnność,
pyszne falafle i „szaj”, rzewne pieśni, codzienne walki z
więzienną strażą o jedzenie oraz sportowa rywalizacja z towarzyszami niedoli na olimpiadzie – a wszystko to w małej
celi. Podróżnicy opowiedzą też o chwilach grozy i wyjaśnią,
dlaczego Jonasz powiedział: „Ale, tu jest fajnie!”.
Rajd Lajkonika – „maluchami” do Mongolii
Rafał Łabuz, Tomasz Turchan
Grupa zapaleńców ze Stowarzyszenia Górsko-Biwakowego
Wieliczka podjęła się cokolwiek karkołomnego zadania
– przejechania połowy Azji w fiatach 126p. Choć ich zasoby
finansowe były wybitnie skromne, wybitna była też determinacja. Niezwykły plan z powodzeniem doprowadzili do
końca, docierając „maluchami” aż do Mongolii i z powrotem.
56 dni, 4 „maluchy”, 8 osób i 17,5 tys. km przygody.
PRZERWA 12.50–13.20
13.20–16.30 BLOK VI
Solna karawana przez Saharę:
Timbuktu–Taoudenni–Timbuktu
Jakub Pająk
Wyjątkowo oryginalne i niezwykle interesujące przedsięwzięcie: Jakub Pająk przyłączył się do transportującej sól
tradycyjnej saharyjskiej karawany i przez sześć tygodni
przemierzył 1500-kilometrowy szlak z Timbuktu do położonych na północ od tego miasta kopalń soli w Taoudenni i z
powrotem. Nie licząc aparatu fotograficznego, nie korzystał
przy tym z żadnych zdobyczy współczesnej cywilizacji. Codzienne życie i ciężką pracę mieszkańców Sahary podglądał
naprawdę z bliska, samemu pełniąc w karawanie funkcję
pomocnika i poganiacza wielbłądów.
15
Pielgrzymka pokoju: Rzym–Pekin 2008
Damian Żurawski, Rafał Walezy
Rowerowo-samochodowa pielgrzymka, której patronem
i „pomysłodawcą” był papież Jan Paweł II. 2 kwietnia 2008
roku, w trzecią rocznicę śmierci Karola Wojtyły, dwóch młodych podróżników wyruszyło z Rzymu, by przemierzyć szlak
niezrealizowanego marzenia papieża o podróży do Rosji,
Mongolii i Chin.
Rafał Walezy i Damian Żurawski, nim przez Wadowice,
Moskwę i Ułan Bator dotarli do Pekinu, pokonali blisko 12 tys.
km. Po drodze odwiedzili wiele miejsc ważnych dla przedstawicieli różnych wyznań i narodowości, przede wszystkim
jednak spotykali ludzi oraz poznawali ich kulturę, zwyczaje i
wierzenia.
Prowadził ich los, czyli autostopem
dookoła świata – Kolos 2003
Radosław „Chopin” Siuda
Bilet w jedną stronę, dwa plecaki, niecałe 600 dolarów,
niewiele planów i dużo marzeń. Tyle mieli ze sobą, kiedy wylądowali w Nowym Jorku. Wiedzieli jedno – chcą objechać
świat dookoła. Cały!
Jak tego dokonać prawie bez pieniędzy? Jak to zrobić, aby
jak najbliżej poznać ludzi i kultury przemierzanych krajów?
Oczywiście – autostopem! Kto by przypuszczał, że zajmie im
to pięć lat.
O tej legendarnej podróży nagrodzonej Kolosem 2003 przypomni sam Chopin. Kinga odeszła od nas trzy lata temu...
Mukongo: Minkebe Expedition
Andrzej Muszyński
Fascynujące przedsięwzięcie zrealizowane w samym sercu
Afryki. Andrzej Muszyński, Paweł Wojtszyn i Tomek Gola w
lipcu 2008 roku wraz z grupą tragarzy przez trzy tygodnie
przedzierali się mukongo, czyli ścieżkami słoni, przez niemal
dziewiczą dżunglę Minkebe w Gabonie. Eksplorowali także
nietknięte ludzką stopą rejony dorzecza Mvoung oraz
wspinali się na inselbergi – spektakularne ostańce skalne
wyrastające ponad monolit lasu równikowego.
Nim dotarli do wyznaczonego celu – miasta Makokou –
doświadczyli strachu, głodu, wycieńczenia i regularnych
ataków słoni, ale zetknęli się z unikatową, całkiem dziką
przyrodą oraz przeżyli przygodę życia.
Wyprawa odbyła się pod auspicjami WWF, miała też rekomendację Królewskiego Towarzystwa Geograficznego w
Londynie.
Y
S
O
L
O
K
16
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Zielony lądolód: Grenlandia 2008
Grzegorz Gontarz, Szymon Gontarz, Piotr Zaśko
Trzy osoby, dwa huragany, jeden cel: trawers największej
wyspy świata. Realizacja marzenia i walka o przetrwanie
w trakcie 35 dni 665-kilometrowego marszu przez tysiące
szczelin. Zakończone sukcesem zmagania trójki śmiałków z
lodem, śniegiem, wodą, wiatrem, mrozem i ciężarem 300-kilogramowego bagażu.
Przejście największego po Antarktydzie lądolodu świata,
który pokrywa 84% powierzchni wyspy nazwanej przez wikingów „Zielonym Lądem” (Grønland), okazało się niezwykle
trudnym i wyczerpującym zadaniem.
Godz. 16.30–17.00 PRZERWA
zimy podjęło je trzech doświadczonych syberyjskich wygów,
dwóch Polaków i Rosjanin.
Przemierzając bezdrożami północną Syberię w ekstremalnie
trudnych o tej porze roku warunkach specjalnie przygotowanym na potrzeby wyprawy MAN-em, dotarli od strony lądu
na krańce Czukotki, osiągając 175° 42` długości geograficznej
zachodniej. Pokonali tym samym dotychczasowe międzynarodowe ekspedycje, którym nie udało się tak daleko dotrzeć
na wschód.
Po krótkim odpoczynku na końcu świata wśród Czukczów
ponownie zmierzyli się ze srogą syberyjską zimą, wracając
do Europy tym samym pojazdem. W sumie 80 dni, 12 stref
czasowych i prawie 40 tys. km drogi.
„Que te vaya bien!” – samotnie zimą
rowerem przez Andy
Piotr Strzeżysz
17.00–19.15 BLOK VII
Rapa Nui: jaskinie w „pępku świata”
Andrzej Ciszewski, Marcin Jamkowski, Rafał Kardaś
Ukoronowanie wieloletniej działalności eksploracyjnej
Polaków na Wyspie Wielkanocnej, której wymiernym
efektem są m.in. dokładne pomiary i mapy aż 320 jaskiń,
które przecinają powierzchnię tego niewielkiego skrawka
lądu na Pacyfiku.
Tegoroczny etap ekspedycji pod kierownictwem Andrzeja
Ciszewskiego (naukowym kierownikiem wyprawy był prof.
Zdzisław Jan Ryn) był wyjątkowo owocny. Polakom udało
się bowiem uzyskać zgodę miejscowej Rady Starszych na
prowadzenie badań w jaskiniach należących do poszczególnych rodów zamieszkujących wyspę od pokoleń, do których
to miejsc przybywający na Rapa Nui naukowcy nie mają
zwykle dostępu.
Badacze dokonali wielu niezwykle cennych ustaleń na temat
kultury i historii mieszkańców Wyspy Wielkanocnej, zaznaczyli liczne stanowiska archeologiczne i antropologiczne
oraz m.in. zebrali materiał do dalszych badań, które powinny
pozwolić wreszcie ustalić, skąd i kiedy przybyli na wyspę
pierwsi ludzie.
Z przylądka Roca w Portugalii nad Cieśninę
Beringa – Wielki Wyścig sto lat później
Romuald Koperski, Marian Pilorz, Viktor Makarovskiy
Celem „Ekspedycji Stulecia 2008” było upamiętnienie setnej
rocznicy słynnego Wielkiego Wyścigu z Nowego Jorku do
Paryża, a także przejechanie w warunkach syberyjskiej zimy
wytyczonej, lecz niepokonanej przed stu laty trasy, wiodącej
przez tereny północnej Syberii na krańce Czukotki. Ubiegłej
Będąca wyrazem niezwykłej determinacji, siły, ale i pokory
rowerowa podróż przez Andy, w trakcie której Piotr Strzeżysz
nie ograniczał się do pokonywania odległości, ale przede
wszystkim mierzył się z wysokościami. Dwukrotnie podjął
próbę wjechania na wulkan Aucanquilcha i choć ostatecznie
nie stanął na szczycie, to pomimo dwudziestopięciostopniowego mrozu, huraganowego wiatru i krańcowego wyczerpania udało mu się dotrzeć aż na wysokość 6070 m n.p.m.
W trakcie całej, trwającej dziewięć tygodni wyprawy rowerzysta przebył blisko 4000 km (z czego wiele po drogach
szutrowych i bezdrożach), pokonując łącznie prawie 40 km
przewyższeń.
Nawet najbardziej zmęczony znajdował radość w spotkaniach z uśmiechniętymi, przyjaznymi ludźmi, wśród których
odkrywał starą prawdę, że do szczęścia wystarczy być.
Tribi Sun: saharyjskie serca
Beata Jakuszewska
Skończyła studia, spakowała plecak i pojechała do Afryki.
Tak to się zaczęło i tak trwało: bez planu, bez terminu, bez
konkretnego celu. Wreszcie, po przejechaniu autostopem i
przewędrowaniu pieszo łącznie ok. 13 tys. km, Beata Jakuszewska się zatrzymała. Było to w małej marokańskiej wiosce
M’hamid el Ghizzlane, nazywanej „wrotami Sahary”.
Przez sześć kolejnych miesięcy mieszkała wraz z nomadami
z plemienia Arib, którzy, stopniowo się z nią oswajając, coraz
bardziej wtajemniczali ją w swoje życie. W kontakcie z inną,
zanikającą już kulturą poznawała siebie i odkrywała to, co
naprawdę ważne.
19.15–19.45 PRZERWA
Y
KOLOS Y 20 08
17
19.45–23.30 BLOK VIII
AP Expedition 2008:
siedem miesięcy w drodze
Michał Apollo, Marek Żołądek
Niezmiernie różnorodne przedsięwzięcie dwóch
młodych podróżników z Małopolski. W podróży byli
co prawda aż siedem miesięcy, mieli więc na to wszystko
trochę czasu, ale lista celów osiągniętych w ramach AP
Expedition 2008 naprawdę robi wrażenie: zdobycie
najwyższych szczytów Ameryki Północnej (Denali /
Mount McKinley) i Australii (Góra Kościuszki), badania
glacjologiczne na Alasce i odwiedzenie jeszcze sześciu
innych stanów USA.
Od surowego i mroźnego klimatu Denali i Morza Beauforta, po równie surowe, choć znacznie mniej chłodne
australijskie pustynie. Samolotami, samochodami,
pieszo – ciągle w ruchu, by przeżyć i doświadczyć jak
najwięcej.
Rowerem do Ambinanitelo:
70 lat po Fiedlerze
Odpowiedzialność za tę wyprawę ponosi Arkady
Fiedler. To jego książki, a zwłaszcza „Gorąca wieś
Ambinanitelo”, zaraziły trzech rowerzystów pasją
do Madagaskaru. Postanowili, że sami dotrą do
wioski, w której mieszkał i którą opisał Fiedler. I
że zrobią to w możliwie najbardziej ekstremalny
sposób: rowerami, przemierzając najmniej zbadane, górzyste, porośnięte gęstą dżunglą rejony
wyspy, wytyczają nowe drogi w terenie, w który nikt się nie
zapuszcza. Bo ich celem nie było Madagaskar zobaczyć, ale
go przeżyć.
Dopięli swego. Dotarli do Ambinanitelo, a w nim do Alphonse’a Isaia. 89-latek to ostatni żyjący mieszkaniec wioski,
który pamięta polskiego podróżnika z maszyną do pisania.
Opowiedział im, jak potoczyły się dalsze losy bohaterów
książki Fiedlera.
W Dolinie Baliem – pół wieku od neolitu
Anna i Jakub Urbańscy
Kolejna podróż w czasie i przestrzeni Anny i Jakuba Urbańskich – jak zwykle na Papuę i jak zwykle w poszukiwaniu
ginących kultur, by ocalić je od zapomnienia. Tym razem w
Dolinę Baliem, zamieszkaną przez plemię Dani.
O jego istnieniu świat dowiedział się niespełna 80 lat temu,
zaś pierwsi przybysze dotarli tam jeszcze później, bo dopiero
© Wizzard | Dreamstime.com
Arkadiusz Ziemba, Piotr Sudoł, Zbigniew Sas
w latach pięćdziesiątych XX wieku. W dolinie wciąż
panowała wówczas epoka kamienia łupanego, a ludzie
pogrążeni w permanentnych wojnach plemiennych praktykowali kanibalizm.
Zdobywcy Kolosa 2007 opowiedzą o tym, jak Dani przetrwali
konfrontację z cywilizacją XX wieku.
W „Sercu Świata”:
Sierra Nevada de Santa Marta
Claudia Cardenas i Dominik Bac
Wyprawa w Sierra Nevada de Santa Maria, najwyższe nadmorskie pasmo górskie na świecie, wyrastające w odległości
ledwie 40 km od brzegów Morza Karaibskiego, której największą wartością była jednak nie wspinaczka i zdobywanie
szczytów, ale dotarcie do mieszkających tam Indian Kogi i
Arhuacos.
Y
S
O
L
O
K
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Określający siebie mianem „strażników Ziemi” spadkobiercy prekolumbijskiej cywilizacji Tairona 500 lat temu oparli
się najazdowi Hiszpanów, skrywając się w niedostępnych
górach i do dziś żyją w podobny jak wówczas sposób.
„El Condor Rio Colca 2008”
AKT Watra
Akademicka wyprawa, której celem była eksploracja
górnego, wciąż dziewiczego odcinka najgłębszego kanionu
świata. Ekspedycja do Cruz del Condor w peruwiańskim kanionie Colca miała zwieńczyć dzieło rozpoczęte blisko 30 lat
temu przez członków słynnej grupy Canoandes ’79, polskich
odkrywców kanionu.
Rowerem na Igrzyska: Sopot–Pekin 2008
Krzysztof Skok
Kiedy opowiadał o swoich planach, wszyscy pukali się w
czoło: „Nigdy jeszcze nie przejechałeś 100 km w jeden dzień,
a teraz chcesz w cztery miesiące pokonać 10 tys. km?!”. Ale to
go nie zrażało, bo miał marzenie: pojechać na igrzyska olimpijskie w Pekinie. I nic nie mogło mu w tym przeszkodzić.
Ani kontuzja kolana, której nabawił się już przy wyjeździe ze
Smoleńska, ani tym bardziej stan wyjątkowy w Ułan Bator.
Zgodnie z zamierzeniami 8 sierpnia wjechał do Pekinu, zwiedził wioskę olimpijską i kibicował polskim reprezentantom,
na własne oczy widząc, jak zdobywają trzy złote medale.
W trakcie całej podróży spędził na rowerze 123 dni, pedałując łącznie przez prawie 600 godzin. Chociaż miał ze sobą
namiot, ani razu go nie rozłożył. Niemal każdą noc spędzał
bowiem w gościnie u spotkanych w drodze, zawsze mu
życzliwych mieszkańców Azji.
„Burning Man”,
czyli siedem dni pustynnej utopii
Artur Filipczak
Odbywający się co roku festiwal „Burning Man”, to jedno z
bardziej oryginalnych przedsięwzięć artystyczno-społecznych we współczesnym świecie. Na jeden tydzień w samym
sercu pustyni powstaje kilkudziesięciotysięczne miasto, które tworzą przybywający na tę okazję ludzie z całego świata.
Przez siedem dni żyją wyrzekając się takich dobrodziejstw
cywilizacji, jak pieniądz czy handel – odpłatnie dostępna jest
tylko kawa, herbata i jakże pożądany lód. Nie ma sponsorów
i komercyjnych mediów, jest za to przestrzeń dla artystycznej ekspresji, twórczości i pomysłowości. Ucieczka od
codzienności choćby na tydzień.
© Uros Ravbar | Dreamstime.com
18
© Roberto Caucino | Dreamstime.com
Y
Niedziela
22 marca
DZIEŃ GÓR
I KOLOSÓW
Prowadzenie: Tomasz Walkiewicz
9.50–12.50 BLOK IX
Free Tibet Expedition 2008:
lodowce Ameryki Północnej
Marek Klonowski, Tomasz Mackiewicz
40-dniowa ekstremalna podróż przez dzikie ostępy Alaski i
Jukonu. Licząca około 400 km trasa wiodła z Zatoki Yakutat
przez siedem lodowców aż do źródeł rzeki Chitna, którą
Klonowski i Mackiewicz spłynęli pontonem do cywilizacji.
Wcześniej na swojej trasie spotkali zaledwie cztery osoby.
Zdobyli też „przy okazji” główny wierzchołek Mount Logan
(najwyższy szczyt Kanady).
Wyprawa obfitowała w emocje: było szczęśliwe ocalenie z
lodowej szczeliny, wpadnięcie w rwący nurt Chitny, marsz
we mgle przez lodospady, krytyczne dwa dni bez jedzenia,
ale także telefoniczne oświadczyny ze szczytu Mount Logan
i ogromna satysfakcja z dokonanego osiągnięcia.
Siwy Kocioł – nowa jaskinia w Tatrach
Filip Filar, Michał Parczewski
Najciekawsze jaskiniowe dokonanie w Tatrach od czasu
pogłębienia Jaskini Małej w Mułowej, dające interesujące
perspektywy na przyszłość.
Na przełomie roku 2007 i 2008, po pokonaniu ciasnego korytarza, kruchego meandra i szeregu studni dochodzących do
80 m głębokości, speleolodzy osiągnęli obecne dno jaskini
znajdujące się na głębokości blisko 300 m.
Wiele wskazuje na to, że Siwy Kocioł uda się połączyć z
położoną nieco niżej Śnieżną Studnią. Gdy do tego dojdzie,
powstanie drugi w Tatrach system o deniwelacji 800 m.
Y
S
O
L
O
K
20
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
Lodowa Góra
13.20–16.00 BLOK X
Leszek Cichy
Gunnbjorns Fjeld to najwyższy szczyt Arktyki i zarazem najwyższa góra Grenlandii (3694 m n.p.m.). Ma postać nunataku, czyli wierzchołka wznoszącego się ponad powierzchnię
lodowca. 31 maja 2008 roku na szczyt wyruszyła pierwsza
polska wyprawa w składzie: Leszek Cichy, Marek Kamiński,
Tomasz Walkiewicz, Mirosław Polowiec, Ryszard Rusinek.
W trakcie wyprawy alpinistom sprzyjało wyjątkowe szczęście. W chwili, gdy wspinali się na wierzchołek, przypadkowo przelatujący nad nimi pilot wykonał serię zdjęć, dzięki
czemu powstał unikatowy dokument – zdobywanie szczytu
uwiecznione z lotu ptaku.
Każdy ma swoje Kilimandżaro
Janek Mela, Piotr Pogon
Niezwykła wyprawa, której pięcioro niepełnosprawnych
uczestników stanęło na najwyższym szczycie Afryki – na wysokość 5895 m weszli Kasia Rogowiec, Janek Mela, Krzysiek
Gardaś, Piotrek Pogon i Łukasz Żelechowski. Każdy z nich
zdobył w ten sposób swoje Kilimandżaro.
Pozostali uczestnicy – wśród nich m.in. Angelika Chrapkiewicz-Gądek, Jarek Rola i Piotrek Truszkowski, poruszający się
na wózkach, oraz Krzysztof Głombowicz, wspinający się o
kulach – dotarli na wysokość 5200 m, stając się tym samym
pierwszymi ludźmi w historii, którym z taką niepełnosprawnością udało się dotrzeć tak wysoko.
To wszystko nie byłoby możliwe, gdyby nie pozostali
uczestnicy wyprawy, będący ich „nogami”. Organizatorem
wyprawy była Fundacja Anny Dymnej „Mimo Wszystko”.
Dzień Niepodległości,
czyli Pharilapcha w stylu alpejskim
Michał Król, Andrzej Sokołowski, Przemek Wójcik
Trudności sięgające WI5+, M7, teren, w którym bardzo często
niemożliwa była asekuracja, oraz kłopoty ze zdrowiem – tak
w wielkim skrócie wyglądały zmagania z północną ścianą
Pharilapcha (6017 m n.p.m.) w dolinie Khumbu, w Himalajach.
Polscy wspinacze wytyczyli i pokonali w stylu alpejskim
nową drogę, którą nazwali Dniem Niepodległości. Liczy 1300
m długości i biegnie centralną z trzech lodowych linii znajdujących się na północnej ścianie Pharilapcha. Droga okazała
się trudniejsza niż przewidywano, dlatego alpiniści byli nią
wprost zachwyceni. Wspinaczka była możliwa dosłownie do
ostatniego metra.
12.50–13.20 PRZERWA
Dziewięć dni walki
z zachodnią ścianą Asana – Kirgizja 2008
Wojciech Kozub
Celem krakowskiej wyprawy w Dolinę Kara Su w zachodniej
części Kirgistanu było przejście klasyczne bardzo trudnej
technicznie Aussie Free Route na Piku Asan (4230 m) –
1200m/VI 5.11d. Wojciech Kozub, Łukasz Depta, Andrzej
Głuszek (laureaci Kolosa 2007 w kategorii Alpinizm) i Piotr
Sztaba przez dziewięć dni zmagali się z trudnościami wspinaczkowymi, kapryśną pogodą i własnymi słabościami, ale w
końcu stanęli na szczycie.
Hochschartehöhlensystem
Zbigniew Rysiecki
Przez ostatnie 27 lat najgłębszą jaskinią odkrytą przez
Polaków była Studnia Jubileuszowa w masywie Hocher
Göll w Alpach Salzburskich. Do głębokości minus 1173 m
wyeksplorowała ją w latach 1980–1981 grupa grotołazów
kierowana przez Christiana Parmę. We wrześniu 2008 roku
wreszcie się to zmieniło: trzyosobowa wyprawa kierowana
przez Zbigniewa Rysieckiego przyłączyła Jaskinię Zjadak
(minus 329 m) do Systemu Jaskiń Hochscharte (również w
masywie Hocher Göll), w wyniku czego powstał system o
łącznej głębokości minus 1189 m.
Osiągnięcie rekordowego wyniku to uwieńczenie długotrwałej i żmudnej eksploracji masywu Hocher Göll, którą
polscy grotołazi z wielu klubów prowadzą pod kierownictwem Zbigniewa Rysieckiego od 1990 roku.
Sezon na ośmiotysięczniki
Kinga Baranowska
Nie dość, że w 2008 roku zdobyła dwa ośmiotysięczniki, to
uczyniła to jako pierwsza Polka w historii. Najpierw 1 maja,
po 19 dniach wspinaczki w bardzo trudnych, wietrznych
warunkach, stanęła na szczycie Dhaulaghiri (8167 m n.p.m.).
Szczególnie dramatyczne było zejście z wierzchołka,
Baranowska pomagała bowiem schodzić wyczerpanym
himalaistom z Hiszpanii. Zaledwie kilka miesięcy później, 5
października, Polka zdobyła Manaslu (8163 m n.p.m.) – ósmy
pod względem wysokości szczyt Ziemi.
To czwarty i piąty ośmiotysięcznik w dorobku znakomitej
młodej himalaistki pochodzącej z Kaszub. Na swoim koncie
ma ponadto Cho Oyu (w 2003 r.), Broad Peak (w 2006 r.) i
Nanga Parbat (w 2007 r.).
Y
KOLOS Y 20 08
Dziewicza ściana Kedar Dome – Kolos 1999
Janusz Gołąb
To jeden z największych sukcesów w wspinaczce wielkościanowej przełomu XX i XXI wieku – zdobycie dziewiczej
wschodniej ściany Kedar Dome (6831 m n.p.m.) w Himalajach
Garhwalu (Indie). Za to wybitne osiągnięcie zespół, w skład
którego oprócz Gołąba wchodzili Jacek Fluder i Stanisław
Piecuch, otrzymał w 2000 roku Kolosa w kategorii „Alpinizm”.
Pokonanie 1400-metrowej, niemal gładkiej i pionowej
powierzchni zajęło polskim himalaistom dwa tygodnie.
Wspinali się właściwie non stop, przez ostatnich pięć dni
prawie w ogóle nie jedząc. Trudności na tej ścianie, przez
znawców uważanej za największe wyzwanie całego regionu
Gangotri, sięgają VIII, A3+.
21
17.00–19.00 Finał Kolosów
Prowadzenie: Hanna Wilczyńska-Toczko
i Radosław „Chopin” Siuda
Kailasz – najświętsza góra świata
Marek Kalmus
Wybitny znawca kultury tybetańskiej w podróży wokół góry,
na której szczyt nikomu nie wolno się wspiąć. Położona w
Zachodnim Tybecie Kaliasz (po tybetańsku Kang Rinpocze)
to tron bogów i oś wszechświata – najświętsza góra dla
wyznawców hinduizmu, buddyzmu, dżinizmu i bonu. Trasa
pielgrzymki wiedzie 50-kilometrową ścieżką okalającą
masyw i przecinającą przełęcz Dolma La (5631 m n.p.m.). Dopiero ci, którzy przejdą ją dwanaście razy, mogą wspiąć się
wyżej – podniebną drogą wśród skalnych i lodowych zerw
na przełęcze położone powyżej 6000 m n.p.m.
16.00–16.30 PRZERWA
16.30–17.00
Koncert grupy Własny Port
19.10–19.40
Samotny rejs dookoła świata
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz
Nawet dziś, gdy kobiece żeglarstwo wyczynowe staje się
coraz bardziej popularne i nie brak coraz bardziej ambitnych rejsów, jej wyczyn wciąż robi ogromne wrażenie. W
ubiegłym roku minęła jego 30. rocznica. Z tej okazji Krystyna
Chojnowska-Liskiewicz, pierwsza na świecie kobieta, która
samotnie opłynęła kulę ziemską, przypomni, jak w latach
1976–1978, żeglując na jachcie „Mazurek”, pokonała blisko 30
tys. mil morskich.
19.50–20.50
Ogłoszenie laureatów konkursów
publiczności i losowanie nagród
dla uczestników głosowania
Organizator zastrzega sobie możliwość zmian w programie.
Y
S
O
L
O
K
j
u
ż
ó
r
d
Po
ą
w
o
ł
g
z
22
X I O O G Ó L N O P O L S K I E S P OT K A N I A P o d r óż ników, Ż e g l a r z y i A l pinistów
SEMINARIUM
W Sali Seminaryjnej – hol główny. Wstęp wolny.
Nowa propozycja dla
zaawansowanych podróżników. Cykl wykładów
poświęconych wybranym
zagadnieniom związanym
z różnymi aspektami „życia
w drodze”. Prelegenci to doświadczeni globtroterzy.
Sobota, 21 marca 2009 r., 2.00–13.00
Monika Witkowska
19.00–20.00
Agnieszka Wroczyńska
\\
\\
\\
\\
\\
\\
\\
\\
\\
Dr Agnieszka Wroczyńska – lekarka w Krajowym Ośrodku
Medycyny Tropikalnej w Gdyni. Praktyki medyczne odbywała
m.in. w Peru i Singapurze, a w latach 2005–2007 brała udział
w medycznych projektach rozwojowych MSZ w Centrum
Medycznym Świętego Łukasza w Kifangondo w Angoli. Jest
współautorką poradnika „Podróże i zdrowie”.
Kobieta sama w podróży
plusy i minusy: podróżowanie w pojedynkę czy z kimś
zagrożenia: co robić, aby się niepotrzebnie nie narażać
w czym się przydaje kobiecość, jak ją wykorzystywać
relacje z mężczyznami spotykanymi w czasie podroży
higiena i zdrowie
kłopotliwe sytuacje
co warto zabrać w podroż i jak się ubierać
kobieta w dżungli, na morzu, w górach, na pustyni
traktowanie samotnie podróżujących kobiet w różnych
kulturach/krajach
\\ gdzie się kobietom podróżuje łatwo,
a gdzie wręcz odwrotnie
Monika Witkowska – z ponad 130 krajów, które odwiedziła,
dużą część przejechała w pojedynkę, nie mając na miejscu żadnych kontaktów, podróżując miejscowymi środkami lokomocji
lub autostopem.
16.00–17.00
Michał Kochańczyk
O sposobach organizacji
ambitnych przedsięwzięć podróżniczych
\\ wybór celu, opracowanie programu wyjazdu, zdobywanie
użytecznych informacji, przewodników, map, materiałów
zdjęciowych
\\ dobór zespołu
\\ koncepcje sposobów gromadzenia środków, sprzętu,
wyposażenia, usług na wyprawę
\\ przygotowanie oferty dla sponsorów
\\ strategia pozyskiwania sponsorów
\\ metody pozyskiwania patronatów i zaplecza medialnego
oraz zasady promocji wyprawy w mediach
\\ podstawowe rady o dokumentowaniu wyprawy
\\ działalność związana ze „sprzedażą” wyników wyprawy
Michał Kochańczyk – alpinista, afrykanista, polarnik, żeglarz,
kierownik i uczestnik kilkudziesięciu wypraw w różne rejony
świata. Prezes Klubu Wysokogórskiego „Trójmiasto”.
Zdrowie w tropiku – fakty i legendy
Niedziela, 22 marca 2009 r., 12.40–13.30
Bogusław Ogrodnik
Trudności techniczne i zagrożenia
zdrowotne w nurkowaniu głębokim
Projekcja filmu „Projekt 9000” o osiągnięciu największej
na świecie deniwelacji (różnicy wysokości) przez jednego
człowieka. Wyczynu tego dokonał Bogusław Ogrodnik:
zdobywając w 2006 roku Mount Everest, wspiął się na 8848 m,
a po zanurkowaniu na 163 m przekroczył 9000 m.
Doświadczona grupa nurków pokaże sprzęt do nurkowań
głębokich i opowie o zagrożeniach związanych z uprawianiem
tej dyscypliny.
Bogusław Ogrodnik zdobył Koronę Ziemi, jest instruktorem
nurkowania, nurkiem technicznym i jaskiniowym. Uczestniczył
m.in. w biciu rekordu świata w nurkowaniu technicznym Nuno
Gomeza (Synaj 2004) oraz w przedsięwzięciu „Polish DPV
projekt „Mexico 2005” (rekord świata w penetracji jaskiniowej:
14 000 m).
15.30–16.30
Robert Szymczak
Zagrożenia gór wysokich – poradnik
szamana wysokogórskiego
Robert Szymczak pracuje w Klinice Medycyny Ratunkowej
Akademii Medycznej w Gdańsku. Należy do Międzynarodowego
Towarzystwa Medycyny Wysokogórskiej. Jest prawdopodobnie
pierwszym polskim lekarzem, który zdobył szczyt powyżej
8000 m. 10 dni temu wrócił z zimowej wyprawy na niezdobyty
do tej pory zimą Broad Peak (8047m). Przeżył i wiedzą o tym
jak przeżyć w górach chce się z Wami podzielić.
Y
ą
n
a
st
o
z
Po
z nami...
KOLOS Y 20 08
23
Jacek Wiśniowski (1966–2008)
Z racji miejsca zamieszkania głównym terenem zainteresowań speleologicznych Jacka
były Sudety. Tam też nawiązał kontakt z członkami Speleoklubu Bobry Żagań, do którego
wkrótce wstąpił. Jacek brał udział w eksploracji wielu sudeckich jaskiń na górze Połom
koło Wojcieszowa. Efektem prac był inwentarz jaskiń pod tytułem „Jaskinie Sudetów”
(red. prof. M. Pulina). W latach 2001–2004 kontynuował działalność sudecką, eksplorując
Jaskinię Urodzinową na Połomie oraz Jaskinię Imieninową – jedyną jaskinię w Polsce
rozwiniętą w łupkach.
Jacek był też współorganizatorem wielu cykli Speleomistrzostw Polski.
Do największych osiągnięć należy udział w najszybszym sportowym przejściu jaskini Jean
Bernard – wówczas najgłębszej jaskini świata (1992 r.), udział (ekipa wspierająca) w dotychczas
niepobitym rekordzie świata we wspinaczce jaskiniowej – jaskinia Chieve w Meksyku (1994 r.).
Osobnym rozdziałem jest działalność w masywie Tennengebirge ost w Alpach. Jacek dokonał
tam w 1992 roku drugiego przejścia najgłębszej studni jaskiniowej świata Hades (minus
455m). W 1996 roku wyeksplorował do głębokości minus 1011 m jaskinię Bleikogelhohle.
Jest też współodkrywcą jaskini Jack Daniels. W 2007 roku wspólnie z klubowymi kolegami
osiągnął minus 748 m. To jedna z głębszych na świecie jaskiń odkrytych i wyeksplorowanych
przez Polaków. W 2008 roku uczestniczył w pierwszym polskim przejściu najgłębszej studni
Oceanii – Minye, na Papui-Nowej Gwinei (minus 417 m).
Na tej właśnie wyprawie zachorował na malarię.
Wszyscy, którzy znali Jacka, pamiętają go jako bezproblemowego, wesołego faceta,
któremu żadne, najtrudniejsze nawet wyzwanie jaskiniowe nie było straszne.
W naszej pamięci zostaniesz na zawsze…
Przyjaciele
Sławek Kunc (1981–2008)
Nie lubił, kiedy się go nazywało podróżnikiem, za to bardzo lubił podróżować. W ciągu
swojego o wiele zbyt krótkiego życia zorganizował i odbył mnóstwo mniejszych oraz
większych wypraw po Polsce, Europie, Azji i Afryce. Ta ostatnia była jego największą
pasją. Odwiedzał ją aż czterokrotnie, podróżując po Etiopii, Afryce Zachodniej, Maroku
i Sudanie.
W styczniu planował wyruszyć tam po raz kolejny – organizował wyprawę „Śladami
Kazimierza Nowaka – Afryka 2009”, za której projekt otrzymał Nagrodę im. Andrzeja
Zawady. Niestety, na kilka tygodni przed jej rozpoczęciem, 9 grudnia 2008 roku, zmarł
tragicznie w Krakowie. Miał 27 lat. Jego stratę odczuło bardzo wiele osób, bo dla wielu
był ważnym człowiekiem.
Urodził się w Tarnowie, do którego zawsze lubił wracać, i w którym czuł się naprawdę
u siebie. W Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim, ukończył geografię i zarządzanie
w turystyce. Był współzałożycielem i pierwszym redaktorem naczelnym Magazynu
Podróżników „Globtroter”.
Pasjonowały go jednak nie tylko podróże. Kochał sport, zwłaszcza koszykówkę, ale
również piłkę nożną i żużel, był namiętnym kibicem Unii Tarnów (z czwartoligową
drużyną piłkarzy potrafił jeździć nawet na drugi koniec Polski). Uwielbiał robić zdjęcia
(był laureatem wielu nagród fotograficznych), oglądać filmy, czytać. Potrafił wynajdywać
wyjątkowo oryginalną muzykę i mało znane miejsca.
Był skromny, chętny do pomocy, ponadprzeciętny, ciekawy świata. Miał też mnóstwo
wad. Ale dziś nawet ich brakuje. Momentami tak bardzo, że aż trudno uwierzyć.
„Dziadzia”, „Hajle”, „Wiesiu” – tak na niego mówiliśmy. Szacunek i dzięki za wszystko.
Piotr Tomza