C 55 50 45 35 40

Transkrypt

C 55 50 45 35 40
Arkusz informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Spis treÊci
Str.
Wst´p ................................................................................................................... 2 -
3
Równowa˝enie termiczne .................................................................................... 3 -
6
Zagro˝enie bakteriologiczne ............................................................................... 7 -
9
Korozja i osady .................................................................................................... 9 - 11
Zagro˝enie poparzeniem ..................................................................................... 11 - 12
Komentarz ............................................................................................................ 12
Przyk∏ady zastosowania MTCV ........................................................................... 13
MTCV wielofunkcyjny termostatyczny
zawór cyrkulacyjny .............................................................................................. 15 - 30
CCR sterownik procesu dezynfekcji .................................................................... 31 - 34
TWA-A nap´d termiczny ...................................................................................... 35 - 36
Pt 1000 czujnik temperatury ................................................................................ 37 - 38
TVM-W termostatyczny zawór mieszajàcy .......................................................... 39 - 42
MSV-C r´czny zawór równowa˝àcy .................................................................... 43 - 52
2
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Szanowni Paƒstwo
Na przestrzeni ostatnich kilku lat wiele nowych czynników mia∏o wp∏yw na
zastosowane rozwiàzania w instalacjach ciep∏ej wody u˝ytkowej i cyrkulacji.
Niewàtpliwie do najwa˝niejszych nale˝y zaliczyç:
• Wzrastajàce koszty podgrzania ciep∏ej wody
• Wysokie koszty wody
• Zwi´kszone wymagania u˝ytkowników
• Zabezpieczenia u˝ytkowników przed poparzeniami
• Nowe wymagania dotyczàce temperatury ciep∏ej wody u˝ytkowej oraz
okresowego przegrzewu instalacji *) (Rozporzàdzenie ministra infrastruktury
z dn. 12 IV 2002; Dz. U. 75, § 120; 15 VI 2002, § 130)
Wychodzàc naprzeciw powy˝szym wymaganiom firma Danfoss
przygotowa∏a uniwersalny system rozwiàzaƒ, spe∏niajàcych najbardziej
wyrafinowane oczekiwania, takie jak:
• Zmniejszenie kosztów podgrzania ciep∏ej wody
• Zmniejszenie zu˝ycia wody poprzez skrócenie czasu oczekiwania na ciep∏à
wod´
• Zapewnienie jednakowej temperatury w ca∏ej instalacji c.w.u. niezale˝nie od
po∏o˝enia punktu poboru (termiczne zrównowa˝enie instalacji)
• Mo˝liwoÊç zwalczenia bakterii Legionelli (dezynfekcja termiczna) w sposób
automatyczny przy jednoczesnym zabezpieczeniu instalacji przed
nadmiernym wytràcaniem si´ osadów wapiennych i zmniejszenie korozji
• Zmniejszenie ryzyka poparzenia w czasie dezynfekcji termicznej
• Mo˝liwoÊç monitorowania procesu dezynfekcji, temperatur w instalacji
cyrkulacyjnej wraz z sekwencyjnym sterowaniem dezynfekcji termicznej
• Mo˝liwoÊç zrównowa˝enia hydraulicznego za pomocà r´cznych zaworów
MSV-C sieci ciep∏ej wody u˝ytkowej
Niniejsza broszura stanowi zebrane wytyczne do projektowania,
dodatkowo opatrzone wprowadzeniem teoretycznym. Wszelkie materia∏y do
projektowania dost´pne sà równie˝ na wydawanych cyklicznie CD-ROMach,
a tak˝e w internecie: http://www.danfoss.pl. Informacja techniczna
dost´pna jest pod adresem: [email protected]. Tam prosimy kierowaç
pytania i uwagi, dotyczàce zasad doboru naszych urzàdzeƒ, a nasi
konsultanci w rzeczowy sposób udzielà Paƒstwu potrzebnych informacji.
Z powa˝aniem
Danfoss sp. z.o.o.
*) - ust. 1. W budynkach z wyjàtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w instalacji ciep∏ej wody
powinien byç zapewniony sta∏y obieg wody, tak˝e na odcinkach przewodów o obj´toÊci wewnàtrz przewodu
powy˝ej 3 dm3 prowadzàcych do punktów czerpalnych.
- ust. 2. Instalacja ciep∏ej wody powinna zapewniaç uzyskanie w punktach czerpalnych temperatury wody nie ni˝szej
ni˝ 55 °C i nie wy˝szej ni˝ 60 °C, przy czym instalacja ta powinna umo˝liwiaç przeprowadzanie jej okresowej
dezynfekcji termicznej przy temperaturze wody nie ni˝szej ni˝ 70 °C.
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
3
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Równowa˝enie termiczne,
wymiarowanie instalacji
A. Metody obliczeniowe stosowane w latach
70 i 80 okreÊla∏y wymagany strumieƒ wody
cyrkulacyjnej w ca∏ej instalacji na
podstawie strat ciep∏a z przewodów
rozprowadzajàcych ciep∏à wod´ u˝ytkowà
przy za∏o˝onym obliczeniowym spadku jej
temperatury od w´z∏a do najbardziej
niekorzystnie po∏o˝onego punktu poboru
wody lub na podstawie krotnoÊci jej
wymiany.
Wadà tej metody jest okreÊlenie
przep∏ywów w poszczególnych pionach
proporcjonalnie do sumy równowa˝ników
przypadajàcych na dany pion.
W przypadku identycznego obcià˝enia
pionów (typowy przyk∏ad wyst´pujàcy
w budownictwie wielorodzinnym) przez
pion po∏o˝ony najbli˝ej w´z∏a przep∏ywa
ta sama iloÊç wody co przez pion po∏o˝ony
najdalej. Oczywiste jest, ˝e sch∏odzenie
wody p∏ynàcej do ostatniego pionu b´dzie
wi´ksze ni˝ w przypadku po∏o˝onego
najbli˝ej.
OkreÊlone tak przep∏ywy nie zapewniajà
odpowiednich temperatur w punktach
poboru, rysunki 2 i 3 przedstawiajà wyniki
obliczeƒ na przyk∏adzie typowej instalacji
ciep∏ej wody u˝ytkowej wraz z cyrkulacjà
dla budynku 10 kondygnacyjnego
z∏o˝onego z 12 pionów. Wykres rozk∏adu
temperatur przedstawiony na rysunku 3
wyraênie pokazuje zró˝nicowanie
temperatur od 52 °C do 47 °C
w najbardziej odleg∏ym pionie.
B. Obecnie stosowana metoda obliczeniowa
uwzgl´dnia oprócz strat ciep∏a
w przewodach rozprowadzajàcych równie˝
straty w przewodach cyrkulacyjnych.
Przy okreÊleniu strat ciep∏a uwzgl´dnia si´
rodzaj i gruboÊç izolacji termicznej
przewodów oraz wyst´pujàcà ró˝nic´
temperatur pomi´dzy czynnikiem p∏ynàcym
w przewodach a otoczeniem.
W obliczeniach na wst´pie przyjmujemy
sch∏odzenie wody w instalacji tj. ró˝nic´
temperatur pomi´dzy temperaturà zasilania
a temperaturà powrotu z cyrkulacji
do miejsca podgrzewu. Obecnie zalecane
wych∏odzenie waha si´ w przedziale
5 - 10 °C (w zale˝noÊci od temperatury
zasilania).
4
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Tak przyj´ta metoda zapewnia jednakowe
temperatury w ka˝dym pionie przy
jednoczesnym zró˝nicowaniu przep∏ywu
przez poszczególne piony - rysunek 3 i 4.
Poni˝ej przedstawiono za∏o˝enia oraz
podstawowe wzory u˝yte do obliczeƒ:
Nat´˝enie przep∏ywu w poszczególnych
odcinkach instalacji uzale˝nia si´ od wielkoÊci
strat cieplnych, gdzie:
•
•
m=
∑Q
[kg/s],
cw ∆tcwu
a zatem
•
∑Q
v• =
[dm3/s]
ρcw ∆tcwu
(1)
•
∑Q - straty ciep∏a [kW]
ρ
- g´stoÊç wody [kg/m3]
cw - ciep∏o w∏aÊciwe wody, [kJ/(kgK)]
∆tcwu - spadek temperatury c.w.u
w instalacji (5 - 10 °C)
Straty ciep∏a w poszczególnych odcinkach
instalacji oblicza si´ na podstawie zale˝noÊci:
•
Q=Kjlcwu ∆t = lcwuq
q
-
(2)
jednostkowa strata ciep∏a
w przewodach ciep∏ej wody [W/m]
Kj - wspó∏czynnik przenikania ciep∏a dla
przewodu instalacji ciep∏ej wody
z uwzgl´dnieniem wp∏ywu izolacji,
[W/(mK)]
Icwu - d∏ugoÊç analizowanego odcinka
przewodu [m]
∆t - ró˝nica temperatur mi´dzy temperaturà
ciep∏ej wody w przewodach
a temperaturà otoczenia [K]
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Równowa˝enie termiczne,
wymiarowanie instalacji
(c.d.)
Ustalenia strumienia cyrkulacyjnego
przep∏ywajàcego przez poszczególne dzia∏ki piony instalacji przeprowadza si´ na
podstawie znajomoÊci nat´˝enia strumienia
dop∏ywajàcego do danego w´z∏a odga∏´zienia oraz strat cieplnych
poszczególnych odcinków instalacji ciep∏ej
wody i cyrkulacji.
•
Vp -
obliczeniowy strumieƒ obj´toÊciowy
wody w poziomym przewodzie za
w´z∏em, strumieƒ przep∏ywajàcy
[dm3/s];
WartoÊç przep∏ywu w poziomym przewodzie
instalacji - strumieƒ przechodzàcy, oblicza si´
z zale˝noÊci:
•
•
•
Vp = Vc - Vo [dm3/s]
•
•
•
•
(5)
Vo, Qo, ∆to
•
•
•
Przep∏yw przez kolejne dzia∏ki oblicza si´
dalej z zale˝noÊci (4) i (5).
Vp, Qp, ∆tp
Vc = Vo + Vp
Rys. 1 Schemat obliczeniowy w´z∏a instalacji
c.w.u.
Przep∏yw w poszczególnych pionach instalacji
oblicza si´ przy za∏o˝eniu, ˝e wartoÊç
sch∏odzenia w przewodach ciep∏ej wody
danego pionu, liczàc od w´z∏a, do
najwy˝szego punktu poboru w pionie jest
taka sama jak w pozosta∏ej cz´Êci instalacji.
Natomiast przep∏yw w ca∏ej instalacji jest
sumà przep∏ywów w poszczególnych
odcinkach uk∏adu, stàd:
•
•
•
Vc = Vo + Vp
Majàc okreÊlone Êrednice i strumienie wody
w poszczególnych odcinkach instalacji
oblicza si´ straty hudrauliczne ca∏ego uk∏adu.
Uwzgl´dnia si´ przy tym zarówno wielkoÊç
strat liniowych jak i miejscowych przewodów
(mo˝na przyjàç ˝e wynoszà one 20 - 40%
wartoÊci oporów liniowych, w zale˝noÊci od
rodzaju instalacji) oraz opory urzàdzeƒ do
przygotowania ciep∏ej wody i armatury
regulacyjnej wbudowanej w instalacj´.
(3a)
•
•
Qo
ρcw ∆to
•
Qp
ρcw ∆tp
Vo =
(3b)
•
Vp =
(3c)
∆to = ∆tp
(3d)
Straty ciÊnienia w instalacji cyrkulacyjnej
oblicza si´ wtedy z zale˝noÊci:
Po podstawieniu zale˝noÊci (3b) i (3c) do
(3a) i podzieleniu zale˝noÊci przez (3b)
otrzymuje si´
•
Vo
•
Vc
•
=
•
Qo
∆pp = (1.2 ÷ 1.4) x (∑I x R) + ∆pR + ∆pw [Pa] (6)
•
Qo + Qp
stàd:
•
Qo
Vo = Vc x •
[dm3/s]
Qo + Qp
•
•
(4)
gdzie:
•
Vo -
•
Qo •
Qp •
Vc -
Na podstawie obliczonych przep∏ywów wody
w poszczególnych dzia∏kach dokonuje si´
doboru Êrednic przewodów cyrkulacyjnych,
zachowujàc odpowiednie za∏o˝enia. Przy
okreÊlaniu Êrednic przewodów cyrkulacyjnych
pr´dkoÊç czynnika powinna zawieraç si´ w
zakresie vcyrk = 0,2÷0,5 m/s, przy czym nie
powinna przekraczaç wartoÊci vmax ≤ 1 m/s.
Nie zaleca si´ stosowania Êrednic rur
stalowych mniejszych ni˝ 15 mm w instalacji
ciep∏ej wody z cyrkulacjà, gdy˝ mogà one
ulec zamulaniu.
gdzie:
∆pp
obliczeniowy strumieƒ obj´toÊciowy
wody w pionie cyrkulacyjnym
strumieƒ odga∏´zienia, [dm3/s];
obliczeniowa strata ciep∏a w pionie
cyrkulacyjnym odga∏´zienia, [W];
obliczeniowa strata ciep∏a w poziomym przewodzie za w´z∏em, [W];
obliczeniowy ca∏kowity strumieƒ
obj´toÊciowy wody wyp∏ywajàcej
z podgrzewacza ciep∏ej wody do
instalacji, strumieƒ dop∏ywajàcy
[dm3/s];
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
- straty w obiegu ciep∏ej wody
i cyrkulacji potrzebne do doboru
pompy cyrkulacyjnej, [Pa];
1.2÷1.4 - 20 ÷ 40% strat miejscowych
w instalacji ciep∏ej wody u˝ytkowej
z cyrkulacjà;
l
- d∏ugoÊç dzia∏ki, [m];
R
- jednostkowa strata liniowa, [Pa/m];
∆pR
- strata ciÊnienia na urzàdzeniu
regulacyjnym (np. regulacyjnym
zaworze termostatycznym), [Pa];
∆pw
- strata ciÊnienia na urzàdzeniu
przygotowujàcym ciep∏à wod´
u˝ytkowà, (np. wymiennik,
podgrzewacz ciep∏ej wody), [Pa].
5
Arkusz Informacyjny
Równowa˝enie termiczne
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
2. Termiczne zrównowa˝enie instalacji METODA DYNAMICZNA
METODY RÓWNOWA˚ENIA
Metoda ta opiera si´ na zastosowaniu
termostatycznych zaworów cyrkulacyjnych
zapewniajàcych utrzymanie sta∏ej temperatury w ka˝dym pionie instalacji niezale˝nie od zmieniajàcych si´ parametrów
wody. Regulacja sprowadza si´ do nastawy
˝àdanych temperatur w miejscach monta˝u
zaworu. Skomplikowane obliczenia hydrauliczne zwiàzane z wyrównywaniem ciÊnieƒ w
w´z∏ach nie sà wymagane. Termostatyczny
zawór cyrkulacyjny w sposób automatyczny
utrzymuje minimalny przep∏yw w cyrkulacji
przy jednoczesnym utrzymaniu ˝àdanej temperatury.
Po wyznaczeniu oporów hydraulicznych
ca∏oÊci instalacji nale˝y wykonaç regulacj´
uk∏adu instalacji c.w.u. Mo˝na dokonaç tego
metodami:
1. Hydrauliczne zrównowa˝enie instalacji METODA STATYCZNA
Metoda ta opiera si´ na obliczaniu wartoÊci
ciÊnienia do wyrównania w poszczególnych
punktach w´z∏owych instalacji cyrkulacji
oraz doborze odpowiednich urzàdzeƒ
d∏awiàcych nadmiar ciÊnienia
w poszczególnych w´z∏ach.
Zrównowa˝enie takie nie zapewnia
utrzymania w∏aÊciwej temperatury we
wszystkich punktach instalacji z powodu:
• Zmieniajàcych si´ warunków w instalacji
na skutek odk∏adania si´ osadów w instalacji (zmieniajàcy si´ wspó∏czynnik chropowatoÊci)
• Nieuwzgl´dnienia wp∏ywu zmieniajàcych
si´ rozbiorów c.w.u. na temperatur´
cyrkulacjii i na wartoÊç przep∏ywów
• Zmiennych warunków obliczeniowych na
skutek zmieniajàcych si´ temperatur otoczenia zale˝nych od pory roku, co powoduje
wyst´powanie ró˝nych strat ciep∏a
• Zró˝nicowania temperatur obliczeniowych
otoczenia zale˝nych od miejsca lokalizacji
pionu w budynku (Êciany szczytowe, szachty
wentylowane, itd.). Problem szczególnie
istotny dla rozleg∏ych instalacji c.w.u.
i cyrkulacji
• Cz´sto wyst´pujàcych ró˝nic pomi´dzy
za∏o˝eniami projektowymi przyj´tymi do
obliczeƒ, a wykonaniem rzeczywistym
instalacji
1
2
3
4
5
6
W poni˝szym przykladzie przedstawiono wyniki
obliczeƒ dla dwóch ró˝nych metod (autor: dr
hab. in˝. W. Szaflik, mgr in˝. A Ma∏ysa, Politechnika Szczeciƒska).
Przedstawione wyniki obliczeƒ obrazujà wartoÊci przep∏ywów oraz temperatur w poszczególnych pionach dokonane dwiema metodami:
A - metoda okreÊlajàca przep∏yw w pionach
proporcjonalnie do sumy równowa˝ników
przypadajàcych na pion
B - metoda oparta na okreÊleniu prze∏ywów
w instalacji na podstawie strat ciep∏a
w przewodach rozprowadzajàcych
i cyrkulacyjnych
Za∏o˝enia:
• Budynek 10 kondygnacyjny, 12 pionów
c.w.u. wraz z cyrkulacjà
• temperatura zasilania tcwu = 55 °C
• spadek temperatury c.w.u. ∆t = 5 °C
• wspó∏czynnik przenikania ciep∏a dla nieizolowanych przewodów stalowych
K = 12 W/(m2K)
• wartoÊç Êrednic przewodów w instalacji
podano w tabeli na rysunku 2
• temperatury obliczeniowe:
- to = +5 °C dla nie ogrzewanych piwnic
- to = +25 °C dla przewodów prowadzonych
w bruzdach i kana∏ach instalacyjnych
7
8
9
10
11
12
1.IX
1.VIII
1
numer dzia∏ki
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1.VII
Êrednica c.w.u.
1.VI
Êrednica cyrkulacji
1.V
d∏ugoÊç dzia∏ki
1.IV
1.III
1.II
1.I
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Rys. 2 Schemat instalacji obliczeniowej ciep∏ej wody u˝ytkowej z cyrkulacjà w budynku 10-cio
kondygnacyjnym o 12-tu pionach
6
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Równowa˝enie termiczne
(ciàg dalszy)
0,14
Przep∏yw [l/s]
0,12
0,1
0,08
0,06
0,04
0,02
0
1
2
3
4
5
6
metoda statyczna
7
8
9
10
11
12
Nr pionu
metoda dynamiczna
Rys.3 Przep∏yw cyrkulacyjny przez piony instalacji sk∏adajàcej si´ z 12-tu pionów
53.00
Temperatura [ °C]
52.00
51.00
50.00
49.00
48.00
47.00
46.00
45.00
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Nr pionu
metoda statyczna
metoda dynamiczna
Rys.4 Temperatury w najwy˝szych punktach instalacji sk∏adajàcej si´ z 12-tu pionów
Legionella pneumophila
- zagro˝enie
bakteriologiczne
W ostatnich latach wzros∏o zainteresowanie
s∏u˝b epidemiologicznych, a tak˝e in˝ynierów
sanitarnych niebezpieczeƒstwem wtórnego
zanieczyszczenia wody wodociàgowej,
g∏ównie typu bakteriologicznego. Bakterie
rodzaju Legionelli wyst´pujà mi´dzy
innymi w:
• Instalacjach ciep∏ej wody u˝ytkowej
• Du˝ych systemach klimatyzacyjnych
• Nawil˝aczach
• Wannach z hydromasa˝em
Pierwsze sygna∏y na temat zaka˝enia
wywo∏anymi bakterià Legionella pochodzà
ju˝ z 1968, pierwsze badania datujà si´
od roku 1976 (w zwiàzku z wypadkami
Êmiertelnymi w Philadelfi, USA).
Rodzaj Legionella obejmuje 25 gatunków,
z poÊród których mo˝na wyró˝niç oko∏o
50 serotypów z czego, a˝ 18 gatunków jest
chorobotwórczych dla cz∏owieka, mi´dzy
innymi: L. pneumophilla, L. bozemani,
L. micdadei itp.
Legionelloza jest chorobà wywo∏anà bakterià
Legionella pneumophila. Choroba ta ma dwie
formy: Legionelloz´ oraz tak zwanà goraczk´
Pontiac.
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Ze wzgl´du na inhalacyjny charakter zaka˝eƒ
bakteriami rodzaju Legionella niebezpieczne
jest pojawienie si´ bakterii w instalacjach
wodnych wytwarzajàcych arerozele wodnopowietrzne. Doskona∏e warunki istniejà przede
wszystkim w zbiornikach i instalacjach ciep∏ej
wody du˝ych kompleksów mieszkalnych
i budynków u˝ytecznoÊci publicznej (hotele,
szpitale, sanatoria, domy opieki spolecznej,
itd.)
Jakie sà najcz´Êciej spotykane objawy
Legionellozy ?
Osoby zara˝one bakterià Legionella
pneumophila najcz´Êciej majà goraczk´,
dreszcze i kaszel, który mo˝e byç zarówno
wykrztuÊny jak i suchy. Spotykane sà rownie˝
objawy jak bóle mi´Êni, bóle g∏owy, ogólne
zm´czenie, utrata apetytu, czasami biegunka.
Testy laboratoryjne wykazujà zmniejszenie
funkcjonowania nerek. PrzeÊwietlenia
rentgenowskie mogà wskazywaç na zapalenie
p∏uc. Na podstawie ogólnych objawów jest
trudno rozró˝niç Legionelloz´ od typowych
objawów zapaleƒ p∏uc - wymagane sà
dodatkowe testy lub badania kliniczne.
7
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Legionella pneumophila
- zagro˝enie
bakteriologiczne (c.d.)
Nale˝y przy tym zaznaczyç, i˝ jest to choroba
zakaêna, ale nie zaraêliwa, wielouk∏adowa
z dominujàcymi objawami zapalenia p∏uc.
Okres wyl´gania si´ choroby jest ró˝ny,
w postaci p∏ucnej trwa zwykle 5 - 6 dni.
dowo 50 °C, zmniejszenie iloÊci bakterii z 1000
jednostek do 100 wymaga czasu 2 - 3 godziny.
Proces pasteryzacji jest znacznie szybszy
przy wy˝szych temperaturach. Punkty
przeci´cia linii sta∏ej temperatury 50 °C z osià
odci´tych pokazujà, ˝e do uzyskania wody
praktycznie wolnej od bakterii Legionnella p.
potrzebny jest czas oko∏o 7 godzin, natomiast
przy temperaturze 54 °C wymagany czas
wynosi 1 - 3 godziny. Natomiast przy
temperaturze 48 °C ten proces wymaga∏by
a˝ 30 godzin.
Kto mo˝e ulec zaka˝eniu?
Ludzie w ka˝dym wieku mogà ulec zaka˝eniu,
ale najbardziej nara˝one sà osoby w wieku
Êrednim oraz starszym w szczególnoÊci
osoby palàce papierosy czy chorujàce na
choroby przewlek∏e. Do grupy wysokiego
ryzyka zalicza si´ osoby ze spadkiem
odpornoÊci w wyniku d∏ugotrwa∏ego leczenia,
osoby chore na raka, dietetyków oraz chorych
na AIDS.
Warto przeÊledziç równie˝ przebieg zmian
iloÊci bakterii w zale˝noÊci od zmiennej
temperatury wody (autor: dr in˝. J. Wollerstrand
Uniwersytet w Lund). Przebieg naniesiony jest
linià grubà. Pierwotnie woda zawiera 100
kolonii bakterii. W pierwszej fazie nast´puje
wzrost bakterii przy temperaturze 40 °C,
nast´pnie wolniejsze lub szybsze ich
obumieranie w temperaturze 50 - 54 - 50 °C,
po czym nast´puje powrót do powolnego ich
przyrostu. Przebieg tej linii obrazuje, ˝e
okresowy umiarkowany wzrost temperatury
wody (bez kontroli wymaganego czasu
pasteryzacji dla danej temperatury) zmniejsza
iloÊç bakterii w c.w.u., ale nie jest w stanie
ich ca∏kowicie usunàç. Podobny proces mo˝e
zachodziç w rzadko u˝ywanej cz´Êci
instalacji c.w.u. lub w wych∏odzonej cz´Êci
cyrkulacyjnej.
Jakie sà podstawowe formy leczenia?
W leczeniu objawów Legionellozy stosuje
si´ antybiotyki. Decyzj´ o sposobie leczenia
podejmuje lekarz. Goràczka Pontiac - nie
wymaga specjalnego leczenia.
Gdzie i w jakich warunkach rozwija si´
bakteria?
Bakterie sà organizmami mezofilnymi. Ich
wzrost nast´puje w temperaturze 22 - 43 °C.
Optymalna temperatura wynosi 36 - / + 1 °C.
Czas regeneracji komórek w tej temperaturze
wynosi 6 - 8 godzin.
Bakterie bytujàce w innych organizmach
mogà namna˝aç si´ w temperaturze nawet
do 67 °C. Wzrost bakterii nast´puje przy
odczynie pH 5,5 - 9,2, optymalny jest odczyn
6,8 - 7,0 pH.
Bakteria podlega procesowi pasteryzacji po
przekroczeniu temperatury 46 °C.
Wa˝ne jest zaznaczenie faktu, i˝ rozwój bakterii
odbywa si´ nie w samej wodzie, ale w biofilmie
powstajàcym na ka˝dej powierzchni kontaktujàcej si´ z wodà, ró˝ny mo˝e byç jedynie czas
potrzebny na powstanie osadów oraz ich "od˝ywcza" wartoÊç dla bakterii. Niedawno poznanà formà rozwoju bakterii jest tworzenie kolonii
wewnàtrz ameb ˝yjàcych w wodzie, które stanowià swoisty parasol ochrony dla Legionelli p.
W przypadkach takich wymagane tempertury
pasteryzacji wynosiç mogà nawet 70 °C. Nale˝y
jednak mieç na uwadze, i˝ stosowanie tak wysokich temperatur stworzy du˝e zagro˝enie poparzenia, a poprowadzona bez kontroli czasu
dezynfekcja, mo˝e byç powodem nadmiernego wytràcania si´ kamienia w instalacji.
Poni˝ej przedstawiona jest zale˝noÊç wed∏ug
Brundretta pomi´dzy intensywnoÊcià
rozmna˝ania si´ lub obumierania bakterii
Legionella p. w zale˝noÊci od temperatury.
OÊ rz´dna, o skali logarytmicznej to iloÊç
kolonii bakterii na mililitr wody, a oÊ odci´ta
to czas. Dla wybranej skali, zale˝noÊç mi´dzy
iloÊcià bakterii a czasem jest przy sta∏ej
temperaturze liniowa.
Mo˝na bezpoÊrednio odczytaç, i˝ dla przyk∏a-
10000
30 - 40 °C
46 °C
Liczba bakterii / ml H2O
1000
48 °C
40 °C
50 °C
100
54 °C
40 °C
10
1
0
58 °C
54 °C
1
2
50 °C
3
4
5
czas (godziny)
Rys. 5. Wp∏yw temperatury wody na iloÊç bakterii.
8
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
6
7
8
9
10
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Legionella pneumophila
- zagro˝enie
bakteriologiczne (c.d.)
W jaki sposób zabezpieczyç si´ przed
bakterià?
Istnieje kilka metod zwalczania bakterii Legionelli. Poni˝ej opisano niektóre z nich:
• Chlorowanie.
W tym celu stosuje si´ dawki 50 mg Cl2/l
w ciàgu 3 godzin, a nast´pnie utrzymuje
si´ st´˝enia Cl2 na poziomie 2 - 3 mg.
Mo˝na te˝ stosowaç zwiàzek chloraminy,
który najskuteczniejszy jest w temperaturze
30 °C.
Stosowanie chloru i jego zwiàzków jest
skuteczne, ale wymaga sta∏ego monitorowania systemu ze wzgl´du na to, ˝e podczas chlorowania mogà powstaç zwiàzki
o w∏aÊciwoÊciach kancerogennych. Zwiàzki
te mogà stanowiç zagro˝enie dla u˝ytkowników wody, poza tym stosowanie dawek
chloru zwi´ksza korozyjnoÊç instalacji.
• Jodowanie
W tym celu stosowane dawki wynoszà
16 mg/l jodków, a czas kontaktu wynosi∏
1 godzin´.
• Ozonowanie
Stosowanie ozonu O3 - silnego utleniacza
powoduje redukcj´ zawartoÊci bakterii
w ciagu 5 min. a˝ o 99%. Jednak skutki
uboczne stosowania silnego utleniacza
sk∏aniajà do ograniczonego stosowania
w instalacjach ciep∏ej wody.
Przedstawione powy˝ej metody chemiczne ze
wzgl´du na du˝e trudnoÊci wynikajàce ze sposobu dawkowania, kontroli oraz niekorzystny
wp∏yw na w∏aÊciwoÊci wody i agresywny charakter w stosunku do instalacji sk∏aniajà raczej
do zastosowania metod fizycznych, jak:
• Ultrafiolet
Stosowane sà urzàdzenia emitujàce promieniowanie UV o d∏ugoÊci fali 254 nm
i nat´˝eniu wynoszàcym 2.04 mW s/cm2
co powoduje redukcj´ bakterii o 90 %. Na
skutecznoÊç tej metody ma wp∏yw m´tnoÊç
wody, jej barwa oraz temperatura. Ponadto
powstajàce osady nawet wielkoÊci 10 µm
w wodzie znacznie zmniejszajà sprawnoÊç
wy˝ej wymienionych urzàdzeƒ.
Korozja i osady
Instalacja ciep∏ej wody nara˝ona jest na dwa
niezale˝ne procesy:
• Korozj´
• Wytràcanie si´ osadów
O szybkoÊci zachodzenia obu procesów, a co
za tym idzie trwa∏oÊci eksploatacyjnej instalacji
c.w.u. decydujà st´˝enia i stosunki st´˝eƒ
substancji rozpuszczonych w wodzie,
obecnoÊç koloidów i zawiesin, szybkoÊci
przep∏ywu wody oraz jej temperatura.
Najwa˝niejszà rol´ jednak odgrywajà sk∏ad
chemiczny oraz temperatura.
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
• Dezynfekcja termiczna
Alternatywnà metodà fizycznà jest dezynfekcja termiczna. Polega ona na podgrzaniu wody do temperatury dezynfekcji
i utrzymaniu jej przez odpowiedni czas.
Powy˝szà metod´ nale˝y stosowaç cyklicznie w uk∏adach instalacji ciep∏ej wody
z cz´stotliwoÊcià zale˝nà od rodzaju instalacji oraz stwierdzonych iloÊci bakterii
w systemie. Stosowanie tej metody regulujà
odpowiednie przepisy (patrz Wst´p).
Wnioski:
Odkrycie nowej bakterii wystepujàcej w instalacji ciep∏ej wody mo˝e spowodowaç wiele
zagro˝eƒ bezpoÊrednio dla zdrowia u˝ytkownika. Obecnie znane metody prewencji dajà
mo˝liwoÊç zwalczenia tego niebezpieczeƒstwa.
Najbardziej efektywna oraz naj∏atwiejsza do
realizacji i zarazem najtaƒsza jest metoda
dezynfekcji termicznej. Zastosowanie w odpowiedni sposób tej metody przy jednoczesnym
wyposa˝eniu instalacji w system pe∏nej kontroli (MTCV + TVM + CCR) daje gwarancje
u˝ytkownikowi wykonania przegrzewu ca∏ej
instalacji do odpowiedniej temperatury przez
wymagany czas przy jednoczesnej ochronie
instalacji przed zarastaniem (odk∏adaniem si´
kamienia), zabezpieczeniem u˝ytkownika przed
poparzeniem oraz zredukowanie kosztów podgrzania wody do minimum.
Podczas projektowania i eksploatacji instalacji nale˝y przestrzegaç nast´pujàcych zasad:
• Utrzymywaç w instalacjach zimnej wody
temperatury < 20 °C, a w instalacjach wody
ciep∏ej temperatur´ 55 - 60 °C
• Izolowaç od siebie obydwie instalacje
w celu zachowania odpowiednich temperatur
• Nie dopuszczaç do powstawania zastoin
poprzez odpowiednie zaprojektowanie
cyrkulacji
• Okresowo przegrzewaç instalacje w celu
przeprowadzenia dezynfekcji termicznej
w temperaturze nie ni˝szej ni˝ 70 °C
Powy˝sze wskazówki pozwolà uniknàç
zagro˝eƒ spowodowanych bakterià
Legionella pneumophila.
Korozja
Zjawisko to zachodzi g∏ownie w instalacjach
wykonanych z rur stalowych ocynkowanych,
które powszechnie stosowane by∏y w budownictwie wielorodzinnym w latach 70 i 80. Zastàpienie tego podstawowego materia∏u miedzià, tworzywem sztucznym zdecydowanie
zmniejsza ryzyko wystàpienia korozji. Musimy
jednak pami´taç, o istniejàcych instalacjach
oraz o fakcie, i˝ materia∏ ten w dalszym ciàgu
jest dost´pny i u˝ywany w instalacjach c.w.u.
(np.: poziome rozprowadzenia).
9
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Korozja i osady (c.d.)
Instalacje c.w.u. zasilane sà wodà wodociàgowà, od której wymaga si´ spe∏nienia norm
sanitarnych. Uzdatnianie g∏ównie prowadzone
jest pod tym kàtem, cz´sto jednak sk∏adniki
zawarte w wodzie, chocia˝ sà oboj´tne lub
nawet korzystne z punktu widzenia zdrowotnego mogà nadawaç wodzie silne w∏asnoÊci korozyjne.
Pierwszym czynnikiem, od którego zale˝na
jest szybkoÊç procesu korozji jest stosunek
zawartych w wodzie sk∏adników ochronnych
(jak kwaÊne w´glany, wodorotlenki, jony
wapniowe) i korozyjnych (jak chlor, chlorki,
azotany oraz tlen i dwutlenek wegla).
Szkodliwe substancje zawarte w wodzie
powodujàce powstanie osadów (popularnie
zwanych kamieniem kot∏owym) to wodorow´glany wapnia, magnezu, ˝elaza dwuwartoÊciowego i manganu. G∏ównym jednak sk∏adnikiem
kamienia w instalacjach ciep∏ej wody jest
w´glan wapnia w postaci kryszta∏ów kalcytu
lub / i aragonitu.
Wapƒ tworzy tzw. twardoÊç w´glanowà,
wyst´puje on w wodzie jako dobrze
rozpuszczalny wodorow´glan wapnia
(Ca(HCO3)2) znajdujàcy si´ w stanie
równowagi z trudno rozpuszczalnym
w´glanem wapnia (CaCO3).
Drugim czynnikiem jest temperatura wody,
która wp∏ywa na zmian´ sk∏adu i struktury
powstajàcych produktów korozji cynku a tym
samym na ich w∏asnoÊci ochronne. Podczas,
gdy w wodzie zimnej produkty korozji tworzà
szczelnie i dobrze przywierajàcà do pod∏o˝a
warstw´ ochronnà, to w temp. 40 - 80 °C stajà
si´ ziarniste i luêno zwiàzane z metalem.
Maksimum korozji cynku zachodzi przy temperaturze 65 °C - dla przyk∏adu szybkoÊç korozji
w tym Êrodowisku jest 10 razy wy˝sza ni˝ w
temperaturze 55 °C!
Stan równowagi mo˝na opisaç równaniem:
CaCO3 + H2O + CO2 ↔ Ca(HCO3)2
Dodatkowym niekorzystnym czynnikiem sà
wahania temperatury powodujàce powstanie
zjawiska zmiany biegunowoÊci uk∏adu cynk
- ˝elazo, znacznie przyspieszajàcego korozj´.
Na skutek przebicia pow∏oki cynkowej (wzrost
temperatury ponad 65 °C) nast´puje przebiegunowanie uk∏adu cynk - ˝elazo i gwa∏towna
korozja stali przy jednoczesnym hamowaniu
korozji cynkowej.
W podobny sposób tworzà si´ w´glany
magnezu, manganu i ˝elaza (nale˝y tu
zaznaczyç, i˝ Mg (HCO3)2 charakteryzuje si´
znacznie wi´kszà rozpuszczalnoÊcià, która
jednak maleje przy wzroÊcie temperatury,
twody > 75 °C)
Wytràcanie si´ osadów
Na skutek zmian fizyko-chemicznych pod
wp∏ywem ogrzewania wody powstajà osady,
b´dàce przyczynà z∏ego funkcjonowania
instalacji c.w.u. (zarastanie przewodów,
zwi´kszenie szorstkoÊci powierzchni Êcian
przewodów, a przez to bezpoÊredni wp∏yw
na hydraulik´ uk∏adu).
Warunkiem utrzymania w wodzie dobrze
rozpuszczalnego wodorow´glanu jest
obecnoÊç w uk∏adzie dwutlenku w´gla.
Ta minimalna wartoÊç dwutlenku zwana jest
dwutlenkiem równowagi, niestety w czasie
podgrzewania wody nast´puje usuni´cie
CO2 co powoduje przesuni´cie stanu
równowagi w kierunku trudno rozpuszczalnego
w´glanu wapnia.
Na szybkoÊç powstawania osadów
w´glanowych ma wp∏yw wiele czynników.
Do najwa˝niejszych zaliczyç nale˝y:
• temperatura wody
• poczàtkowe st´˝enie wodorow´glanów
w wodzie
• czas i sposób podgrzewania
szybkoÊç rozk∏adu . w mval/min
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
35 °C 40 °C 45 °C 50 °C 55 °C 60 °C 65 °C 70 °C 75 °C
temperatura °C
twardoÊç wody 15°n
twardoÊç wody 16°n
twardoÊç wody 17°n
(n - twardoÊç wody w stopniach niemieckich)
Rys. 6. SzybkoÊç termicznego rozkadu wodorotlenku wapniowego w pierwszej minucie ogrzewania.
10
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Korozja i osady (c.d.)
Wysoka twardoÊç wody oraz wysoka
temperatura przyspieszajà szybkoÊç rozk∏adu
wodorow´glanu wapnia, co mo˝e byç
powodem przyspieszonego procesu
wytràcania si´ osadów wapniowych.
Analizujàc powy˝szy wykres mo˝na stwierdziç
wzrost temperatury z 45 °C do 60 °C powoduje
czterokrotne zwi´kszenie szybkoÊci rozk∏adu
Ca(HCO3)2 - g∏ównego sk∏adnika kamienia
kot∏owego. Fakt ten t∏umaczy cz´sto
wyst´pujàce problemy z "zarastaniem"
instalacji cyrkulacji ciep∏ej wody u˝ytkowej
- kontrola zarówno odpowiedniej jakoÊci wody
oraz temperatury jest gwarantem zapewniajàcym prawid∏owà prac´ instalacji c.w.u.
Dla u˝ytkowników instalacji c.w.u. zasilanych
w wod´ o wysokiej twardoÊci jest to sygna∏
o bezwzglednym obowiàzku utrzymywania
odpowiednich temperatur, w przeciwnym razie
mogà ulec ca∏kowitemu zaroÊni´ciu nawet
po okresie kilkuletniej eksploatacji. Dla instalacji zasilanych wodà miekkà, nawet temperatury wysokoÊci 65 °C, nie stanowià wi´kszego zagro˝enia (dla st´˝eƒ poni˝ej 10 °n
- prawie 9 - krotnie zmniejszenie rozk∏adu
wodorow´glanów).
Aby zrozumieç proces powstawania kamienia
kot∏owego, nale˝y zaznaczyç, i˝ szybkoÊç
termicznego rozk∏adu wodorow´glanów nie
jest jednoznaczna w bezpoÊredni sposób
z powstaniem osadu w´glanowego. Po rozk∏adzie - nast´puje proces wytràcania osadów
zale˝ny od wielu parametrów, zarówno przyspieszajàcych jak i hamujàcych.
Mo˝na do nich zaliczyç:
• Materia∏, z którego wykonane sà instalacje
(mosiàdz, miedê - posiadajàca silne antychemosorpcyjne w∏aÊciwoÊci - opóêniajàce
proces krystalizacji - czyli wytràcania
osadów)
• Sposób ogrzewania wody
• Obcià˝enie cieplne powierzchni ogrzewalnej
urzàdzeƒ podgrzewajàcych c.w.u.
• Pr´dkoÊç przep∏ywu wody
Zagro˝enie poparzeniem
Oprócz komfortu jaki zaspokaja ciep∏a woda
u˝ytkowa, powinno si´ równie˝ zabezpieczyç
bezpieczne jej u˝ytkowanie. Aby spe∏niç t´
rol´ woda musi posiadaç odpowiednià
temperatur´.
Co w∏aÊciwie oznacza odpowiednia
temperatura ciep∏ej wody u˝ytkowej?
Odpowiednia temperatura ciep∏ej wody to
taka temperatura, która zapewnia maksymalny
komfort u˝ytkownikowi a jednoczeÊnie:
• zabezpiecza wod´ przed ska˝eniem
bakterià Legionella
• zabezpiecza u˝ytkownika przed
poparzeniami
• zmniejsza ryzyko wytràcania si´ osadów
w instalacjach do minimum
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Tabela: warunki powstawania osadu
w´glanowego
twardoÊç
w´glanowa
wody, °n
7
10
15
16
17
Czas rozpocz´cia powstawania
osadu, (godziny)
30 °C 40 °C 50 °C 60 °C 70 °C
120
120
120
120
120
48
24
24
24
24
24
5
2
1
1
natychmiast
Na podstawie przytoczonych danych mo˝na
ogólnie stwierdziç, i˝ im wy˝sza temperatura,
d∏u˝szy czas ogrzewania i wy˝sze st´˝enie
wodorow´glanów, tym proces powstawania
osadów jest szybszy. Z przedstawionej tablicy
wynika, i˝ krytyczna temperatura dla zapoczàtkowania powstania kamienia zale˝na jest
od twardoÊci w´glanowej (twardoÊç w´glanowa powoduje zawartoÊç dwuw´glanu wapnia
i magnezu). I tak temperatura krytyczna,
Tkryt. = 50 °C ju˝ dla twardoÊci > 15 °n - przy
czym rozpocz´cie powstawania osadów
nast´puje ju˝ po 1 godzinie. Dla tej samej
temperatury, Tkryt. = 50 °C i twardoÊci < 7 °n,
powstawanie osadów rozpoczyna si´ "dopiero"
po 24 godzinach.
Wnioski:
Problem zwiàzany z wytràcaniem si´ kamienia
oraz z korozjà instalacji c.w.u. mo˝e byç
ograniczony do minimum pod warunkiem:
• ZnajomoÊci parametrów jakoÊciowych
wody instalacyjnej (przestrzeganie
jakoÊciowych norm),
• Utrzymywanie odpowiedniej sta∏ej temperatury w instalacji ciep∏ej wody u˝ytkowej
i cyrkulacji,
• Ograniczenie wahaƒ temperatury do
niezb´dnego minimum (kontrolowane
przegrzewy instalacji w funkcji czasu
i temperatury podczas dezynfekcji),
• Zapewnienie odpowiednich pr´dkoÊci
przep∏ywu oraz dobór odpowiednich
materia∏ów instalacyjnych.
Rolà tego opracowania jest przedstawienie
wskazówek, którymi powinny kierowaç si´
osoby odpowiedzialne za projektowanie,
nadzór i eksploatacj´ instalacji ciep∏ej wody
u˝ytkowej. Dokument ten nie zast´puje
lokalnych przepisów oraz wytycznych
obowiàzujacych w zakresie projektowania
instalacji c.w.u. i cyrkulacji.
Zgodnie z obowiàzujàcym prawem w∏aÊciciele
budynków (lub osoby odpowiedzialne) majà
obowiàzek zapewnienia u˝ytkownikom bezpiecznych warunków u˝ytkowania budynków
oraz ich instalacji (jak np. ciep∏a woda
u˝ytkowa).
11
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Zagro˝enie poparzeniem
(c.d.)
Jak wspomniano w poprzednim punkcie, wysokie ryzyko ska˝enia wody w instalacji c.w.u.
bakterià Legionella wymaga utrzymywania
stosunkowo wysokich temperatur w granicach
55 - 60 °C, czasami nawet wy˝szych (dezynfekcja). Tak wysoka temperatura mo˝e byç
przyczynà bardzo powa˝nych wypadków.
Tysiàce dzieci, osób starszych oraz niepe∏nosprawnych co roku doznaje powa˝nych uszkodzeƒ cia∏a na skutek poparzeƒ spowodowanych zbyt wysokà temperaturà w instalacjach ciep∏ej wody lub te˝ ze z∏ym dzia∏aniem
urzàdzeƒ regulujàcych bàdê te˝ produkujàcych
ciep∏à wod´. Wed∏ug statystyk Êwiatowych
prawie 30% wszystkich poparzeƒ zwiàzanych
jest bezpoÊrednio z ciep∏à wodà. Najcz´Êciej
poszkodowane to osoby starsze oraz dzieci
poni˝ej pi´ciu lat. Prace badawcze przeprowadzone przez wielu naukowców - dla przyk∏adu
przytoczony poni˝ej wykres zale˝noÊci stopnia
poparzenia w funkcji temperatury wody oraz
czasu kontaktu z wodà (autorzy: dr Moritz A.R.,
dr Henriques F.C. - American Journal of Pathology). Na podstawie tego wykresu mo˝na
stwierdziç, i˝ poparzenia trzeciego stopnia mogà powstaç ju˝ w czasie od 1 do 30 sekund w
temperaturze pomi´dzy 54 do 70 °C!
W temperaturze 63 °C poparzenia pierwszego
stopnia mogà pojawiç si´ w czasie krótszym
ni˝ 2 sekundy. W wodzie o temperaturze 49 °C
poparzenie pierwszego stopnia jest du˝ym
zagro˝eniem przy kontakcie z wodà w czasie
d∏u˝szym ni˝ 5 minut.
Poniewa˝ niemowl´ta, ma∏e dzieci czy osoby
starsze nie reagujà odpowiednio szybko w sytuacji pojawienia si´ ciep∏ej wody - utrzymanie
sta∏ej bezpiecznej temperatury w instalacji
c.w.u. w celu zapobie˝enia oparzeniom staje
si´ koniecznoÊcià.
Jak widaç proces zwiàzany z utrzymaniem
odpowiedniej temperatury w instalacji jest zjawiskiem bardzo z∏o˝onym. Kiedy zmniejszymy
temperatur´ c.w.u. w celu zapobiegni´cia poparzeniom, uzyskujemy idealne temperatury
dla rozwoju bakterii Legionelli. Natomiast wysokie temperatury zdolne zabiç (dezynfekcja
termiczna) bakteri´ stanowià du˝e ryzyko poparzeƒ a ponadto przyspieszajà proces wytràcania si´ osadów wapniowych i zarastania instalacji c.w.u. oraz cyrkulacji. W wielu przypadkach wysoka temperatura redukuje jedne zagro˝enia, z drugiej zaÊ strony zwi´ksza ryzyko wystàpienia innych.
Bibliografia:
• Brundrett, G.W.: Legionella and Building
Services, Butterworth-Heinemann Ltd. 1992.”
• Chudzicki J. Bakterie Legionella w instalacjach
sanitarnych, Politechnika, Warszawska, 1997
• Evans, C.C.: Clinical Aspects of Legionnaires
Disease. Health Estate Journal, June 1993
• Makin, T. Legionnaires Disease Infection Control. Health Estate Journal, June 1993
• Seminar. Bakteriefrit varmt brugsvand - hvordan?
Odense Congress Center, Februar 2001
• Walker, J.T. & C.V. Keevi: The influence of
plumbing tube materials, water chemistry and
temperature on bio fouling of plumbing circuits
with particular reference to colonisation of Legionella pneumophila ICA Project 437 C. International Copper Association Ltd., New York,
• Wollerstrand J., Lund Institute of Technology,
Sweden, Cyrkulacja Ciep∏ej Wody U˝ytkowej w
Êwietle nowych wymagaƒ temperaturowych i sanitarnych, Mi´dzyzdroje 1999,
• Yu, V.L.: Resolving and Controversy on Environmental Cultures for Legionella - a modest proposal, Disinfection Control and Hospital Epidemiology, 1998, vol. 19, No. 12, pp. 893-897.
80
lekkie
oparzenia
powierzchniowe
75
oparzenia ci´˝kie
III stopnia
70
Temperatura
wody (°C)
65
60
zagro˝enie
poparzeniem
55
50
45
40
35
30
0,1
1,0
10,0
100,0
1.000,0
Czas kontaktu z wodà (s)
Rys. 7. Wyst´powanie poparzeƒ
12
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
10.000,0
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
Zagro˝enie poparzeniem
(c.d.)
Wnioski:
Zaproponowane rozwiàzanie firmy Danfoss
pozwala zredukowaç jednoczeÊnie wszystkie przedstawione zagro˝enia dajàc wysoki
komfort oraz gwarancj´ bezpiecznego korzystania z instalacji ciep∏ej wody u˝ytkowej.
Zastosowanie elektronicznego sposobu sterowania procesem dezynfekcji termicznej
(CCR) umo˝liwia uzyskanie wysokiej gwarancji likwidacji zagro˝enia bakterià przy
jednoczesnym skróceniu procesu do niezb´dnego minimum.
Zastosowanie Wielofunkcyjnego Termostatycznego Zaworu Cyrkulacyjnego (MTCV)
pozwala uzyskaç sta∏à i jednakowà temperatur´ w ca∏ej instalacji c.w.u, a jednoczesne zastosowanie Termostatycznego Zaworu Mieszajàcego (TVM) zabezpiecza u˝ytkowników przed mo˝liwymi poparzeniami dajàc komfort uzyskiwania sta∏ej
bezpiecznej temperatury w miejscach poboru ciep∏ej wody.
Podstawowe zastosowania
Zalecane schematy instalacji ciep∏ej wody u˝ytkowej (c.w.u.) i cyrkulacji
zimna woda
Rys. 8. Przyk∏ad zastosowania zaworu MTCV (wersja A) w uk∏adzie cyrkulacji c.w.u.
B
so
TWA-A
TWA-A
TWA-A
TWA-A
TWA-A
TWA-A
TWA-A
TWA-A
A
Rys. 9. Przyk∏ad zastosowania MTCV (wersja C sterowana elektronicznie) w instalacji cyrkulacji c.w.u.
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
13
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
14
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà
ciep∏ej wody u˝ytkowej
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór
Cyrkulacyjny - MTCV
Rys.1) Wersja podstawowa - A
Zastosowanie
Rys.2) Wersja z automatycznà
funkcjà dezynfekcyjnà - B (termometr
jako wyposa˝enie dodatkowe)
MTCV - jest wielofunkcyjnym termostatycznym
zaworem cyrkulacyjnym przeznaczonym do
stosowania w instalacjach ciep∏ej wody u˝ytkowej z cyrkulacjà.
MTCV - zapewnia termiczne równowa˝enie w
instalacji cyrkulacyjnej, utrzymujàc jednakowà
temperatur´ w ca∏ym uk∏adzie, jednoczeÊnie ograniczajàc przep∏yw cyrkulacyjny do niezb´dnego minimum, koniecznego dla uzyskania ˝àdanych temperatur.
Podstawowe funkcje
MTCV (c.d. na str. 17)
• Termostatyczna regulacja temperatury
wody w instalacji cyrkulacyjnej w zakresie
35 - 60 °C - wersja A, rys. 1
• Automatyczna dezynfekcja realizowana
w sta∏ej temperaturze > 65 °C
z jednoczesnym zabezpieczeniem instalacji
cyrkulacyjnej przed przekroczeniem
temperatury 75 °C (automatyczne odci´cie
cyrkulacji) - wersja B, rys. 2
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Rys.3) Wersja z elektronicznym
sterowaniem procesu dezynfekcji - C
JednoczeÊnie mo˝e byç realizowany proces
dezynfekcji dwiema metodami:
• Za pomocà dezynfekcyjnego modu∏u
termicznego - rys.2, wersja B.
• Za pomocà elektronicznego modu∏u
sterujàcego, wspó∏pracujàcego z nap´dami
termicznymi TWA-A i czujnikami
temperatur Pt 1000
(rys. 3), wersja C.
• Automatyczna dezynfekcja sterowana
elektronicznie z mo˝liwoÊcià wyboru
temperatury dezynfekcji wraz
z okreÊleniem czasu dezynfekcji
- wersja C, rys. 3,
• Mo˝liwoÊç automatycznego p∏ukania
instalacji poprzez okresowe obni˝enie
temperatury wody w obiegu cyrkulacji osiàgni´cie maksymalnych przep∏ywów
przez MTCV
15
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Rys.4. Przyk∏ad zastosowania zaworu MTCV (wersja A) w uk∏adzie cyrkulacji c.w.u.
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
Rys.5. Przyk∏ad zastosowania zaworu MTCV wersja B z automatycznà funkcjà dezynfekcyjnà w uk∏adzie cyrkulacji c.w.u. i zaworem mieszajàcym
B
0
1
2
S2
7
S2
TWA-A
8
S2
TWA-A
9
S2
TWA-A
10
S2
TWA-A
15
S2
TWA-A
16
S2
TWA-A
S2
TWA-A
A
Rys.6. Przyk∏ad zastosowania MTCV (wersja C z elektronicznym sterowaniem procesu dezynfekcji) w instalacji cyrkulacji c.w.u.
16
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
TWA-A
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Podstawowe funkcje
MTCV (c.d. ze str. 15)
• Funkcja pomiaru temperatury
(termometr jako wyposa˝enie
dodatkowe)
• Mo˝liwoÊç zabezpieczenia nastawy
temperatury
• Mo˝liwoÊci ciàg∏ego monitorowania
temperatury cyrkulacji - wersja C, rys. 3
• Funkcja odci´cia pionu - specjalne z∏àczki
z wbudowanym zaworem kulowym
• Adaptacja zaworu przez zmian´ jego
funkcji w warunkach pracy,
pod ciÊnieniem wody
• Serwis - w przypadku koniecznym
wymiana fabrycznie skalibrowanego
elementu termostatycznego.
grzybka zaworu - w tym wypadku nast´puje
ograniczenie przep∏ywu wody cyrkulacyjnej.
Zasada dzia∏ania
W przypadku obni˝enia temperatury
w stosunku do wartoÊci nastawionej,
nast´puje otwieranie si´ zaworu - wzrost
przep∏ywu przez pion cyrkulacyjny.
Charakterystyka pracy zaworu przedstawiona jest na rysunku 13 wykres 1 - A.
W przypadku przekroczenia temperatury wody
cyrkulacyjnej o 5 °C w stosunku do nastawy
na zaworze - przep∏yw przez zawór zanika.
Rys. 7. MTCV wersja podstawowa - A
MTCV - jest zaworem bezpoÊredniego
dzia∏ania o dzia∏aniu proporcjonalnym. Zawór
wyposa˝ony jest w termostatyczny element
regulacyjny (rys. 8, element 4) umieszczony
w grzybku zaworu (rys. 8, element 3). Wzrost
temperatury wody cyrkulacyjnej powoduje
rozszerzanie si´ elementu termostatycznego,
który bezpoÊrednio oddzia∏ywuje na po∏o˝enie
Spr´˝yna bezpieczeƒstwa (rys. 8, element 2)
zabezpiecza termostatyczny element regulacyjny przed uszkodzeniem w przypadku
wzrostu temperatury ponad wartoÊç
nastawionà.
Os∏ona elementu termostatycznego (rys. 8,
element 13) zabezpiecza przed bezpoÊrednim
kontaktem z wodà, zwi´kszajàc jego ˝ywotnoÊç. JednoczeÊnie zapewnia to precyzyjnà
regulacj´.
1. Korpus zaworu
2. Spr´˝yna
3. Grzybek
4. Element termostatyczny
5. Uszczelnienia typu - oring
6. Spr´˝yna bezpieczeƒstwa
7. PierÊcieƒ nastawczy
8. Pokr´t∏o nastawy temperatury
9. ZaÊlepka nastawy temperatury
10. Grzybek g∏owicy dezynfekcyjnej
11. Spr´˝yna bezpieczeƒstwa
12. ZaÊlepka gniazda pomiaru
temperatury
13. ZaÊlepka gniazda modu∏u
dezynfekcyjnego
Rys. 8. Budowa zaworu wersja podstawowa A
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
17
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Zasada dzia∏ania
Zamontowanie modu∏u dezynfekcyjnego powoduje otwarcie by-passu, (Kv min=0.15 m3/h),
który umo˝liwia przy wzroÊcie temperatury
przeprowadzenie dezynfekcji. W wersji A zaworu MTCV - by-pass ten jest zamkni´ty - zabezpieczenie przed zarastaniem i osadami.
Daje to mo˝liwoÊç adaptacji zaworu do dezynfekcji nawet po d∏ugim okresie eksploatacji
w wersji A.
Rys. 9. MTCV wersja z automatycznà funkcjà
dezynfekcyjnà - B,
*) Termometr jako wyposa˝enie dodatkowe
Wersja podstawowa A mo˝e byç adaptowana
w szybki i prosty sposób, do funkcji dezynfekcyjnej w celu zwalczania bakterii Legionelli
w przypadku stwierdzenia zagro˝enia jej
obecnoÊcià, w instalacji ciep∏ej wody
i cyrkulacji.
Po wykr´ceniu zaÊlepki g∏owicy
dezynfekcyjnej (rys. 8, element 9) - (operacje
mo˝na dokonaç pod ciÊnieniem wody) nale˝y
zamontowaç termostatyczny modu∏
dezynfekcyjny (rys. 10, element 14),
który w sposób automatyczny zgodnie
z wykresem regulacyjnym (rys. 13 - wykres B)
b´dzie realizowa∏ przegrzew danego pionu
instalacji c.w.u.
W podstawowym zakresie regulacji 35 - 60 °C
pracuje modu∏ regulacyjny oparty na elemencie
termostatycznym (rys. 8, element 4). Wzrastajàca temperatura wody cyrkulacyjnej (rozpocz´ty proces dezynfekcji) powoduje zanik
przep∏ywu przez gniazdo modu∏u regulujàcego, - ciàg∏y przep∏yw wody przez zawór
zapewnia by-pass. Przy wzroÊcie temperatury
ponad 65 °C funkcj´ regulacyjnà przejmuje
modu∏ dezynfekcyjny otwierajàc przep∏yw
przez gniazdo dezynfekcyjne. Proces ten
realizowany jest do osiàgni´cia temperatury
70 °C - przy dalszym wzroÊcie temperatury
nast´puje zmniejszenie przep∏ywu (proces
termicznego zrównowa˝enia instalacji w czasie
dezynfekcji). Przy osiàgni´ciu temperatury
75 °C nast´puje zanik przep∏ywu wody
cyrkulacyjnej - zabezpieczenie pionów
instalacji ciep∏ej wody i cyrkulacji przed nadmiernym odk∏adaniem kamienia oraz mniejsze
ryzyko poparzeƒ.
Wersj´ A i B opcjonalnie mo˝emy wyposa˝yç
w termometr bimetaliczny w celu kontroli
temperatury wody cyrkulacyjnej.
1-13
14
15
16
17
Rys.10. Budowa zaworu, wersja B
18
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
jak na rysunku 8
by-pass
termometr
uszczelka (Cu)
modu∏ dezynfekcyjny
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
• Mo˝liwoÊç sterowania procesem przegrzewu niezale˝nie od êród∏a ciep∏a
• W zakresie temperatur 35 °- 60 °C podstawowà regulacj´ zapewnia modu∏ regulacyjny. W przypadku rozpocz´cia procesu
przegrzewu sygna∏ przesy∏any jest do CCR
Master. Sygna∏ rozpocz´cia procesu przegrzewu przesy∏any jest z czujnika temperatury umieszczonego zgodnie ze schematem na rysunku 6.
Zasada dzia∏ania
Rys. 11. Wersja z elektronicznym sterowaniem
procesu przegrzewu - C
Wersja podstawowa A jak równie˝ wersja B
- mogà byç adaptowane do elektronicznie sterowanego procesu przegrzewu za pomocà regulatora CCR Master - Sterownik Procesu Przegrzewu Termicznego Master. Po usuni´ciu zaÊlepki g∏owicy przegrzewu (rys. 8, element 9)
nale˝y zamontowaç adapter (rys. 12, element
22) oraz nap´d termiczny TWA-A (Arkusz TWA
-A). W gniazdo pomiaru temperatury nale˝y zamontowaç czujniki temperatury Pt 1000.
Nap´d i czujnik temperatury nale˝y pod∏àczyç
do sterownika CCR Master zgodnie z instrukcjà monta˝u.
Elektroniczne sterowanie procesem przegrzewu zapewnia:
• Ca∏kowità kontrol´ nad procesem przegrzewu poprzez indywidualne sterownie pionami
• Wybór temperatury przegrzewu (jednej z 8
wartoÊci)
• Wybór czasu przegrzewu (jednego z 4 wartoÊci)
• Wskazanie pionów w których nie nastàpi∏
przegrzew
• Sygnalizacj´ rzeczywistego czasu przegrzewu dla ca∏ej instalacji c.w.u
• Skrócenie czasu przegrzewu do minimum
dzi´ki sekwencyjnemu sterowaniu pionami
• Oszcz´dnoÊci energii
• Maksymalne zabezpieczenie instalacji przed
skutkami odk∏adania si´ osadów w instalacji na skutek utrzymywania wysokich temperatur
• Zabezpieczenie pompy przed kawitacjà w
przypadku zamkni´cia wszystkich zaworów
• Zminimalizowanie ryzyka poparzeƒ
• Ciàg∏y monitoring temperatur w poszczególnych pionach
• Mo˝liwoÊç pod∏àczenia do istniejàcych sterowników w w´z∏ach cieplnych (np. ECL)
lub te˝ do istniejàcego systemu monitoringu w budynku (RS 485) (Arkusz CCR).
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
W tym przypadku, jeÊli wzrost temperatury
wody cyrkulacyjnej powy˝ej nastawionej
temperatury przegrzewu trwa ponad 5 minut, to rozpocz´ty zostaje proces przegrzewu. CCR Master steruje zaworem MTCV poprzez nap´d termiczny TWA-A-NC. Sygna∏
rozpocz´cia przegrzewu powoduje jednoczesne otwarcie wszystkich g∏owic przegrzewu (w tej wersji by-pass jest zamkni´ty
- rys. 12 element 23). Rozpocz´cie procesu
sygnalizowane jest wskaênikiem Êwietlnym
- LED (czerwony).
Najszybszy wzrost temperatury przegrzewu
uzyskujemy w pionie po∏o˝onym najbli˝ej
zasilania. Po osiàgni´ciu temperatury przegrzewu, czujnik Pt 1000 przekazuje sygna∏
do sterownika CCR Master i rozpoczyna si´
proces przegrzewu wed∏ug wczeÊniej zadeklarowanego czasu.
Po tym czasie CCR Master zamyka przep∏yw poprzez modu∏ przegrzewu. Wi´kszy
strumieƒ wody cyrkulacyjnej zaczyna p∏ynàç do pozosta∏ej cz´Êci instalacji - przesuwajàc w ten sposób proces przegrzewu poprzez wszystkie piony - poczàwszy od pierwszego do ostatniego. Po osiàgni´ciu przegrzewu na ostatnim pionie CCR Master sygnalizuje wskaênikiem LED (czerwonym)
koniec procesu przegrzewu. Funkcja ta pozwala okreÊliç rzeczywisty czas potrzebnego przegrzewu - odpowiednio dla ka˝dego
typu budynku i instalacji.
Podczas utrzymywania si´ wysokiej temperatury po dokonaniu dezynfekcji (przegrzewu), (z jakiÊ powodów temperatura zasilania nie zosta∏a obni˝ona, zamkni´te wszystkie zawory MTCV) CCR uruchamia funkcj´
zabezpieczenia pompy przed kawitacjà - nast´puje otwarcie przep∏ywu poprzez g∏owic´ na pierwszym pionie cyrkulacyjnym. Proces ten jest realizowany do momentu obni˝enia temperatury uk∏adu cyrkulacyjnego.
(CCR Master / Slave - patrz Arkusz).
Charakterystyka MTCV w wersji C przedstawiona na rys. 13 wersja C.
19
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
1-13 jak na rysunku 8
18 by -pass (zamkniety po
wkr´ceniu adaptera)
19 czujnik temperatury Pt 1000
20 uszczelnienie (Cu)
21 adapter do nap´du TWA-A
Rys.12. Budowa zaworu, wersja C
Dane techniczne
Maksymalne ciÊnienie pracy
CiÊnienie próbne
Maksymalna temperatura
Kvs przy temperaturze 20 °C DN 15
DN 20
Histereza
1,5 K
10 bar
16 bar
100 °C
1.5 m3/h
1.8 m3/h
Wykres pracy zaworu
MTCV
Materia∏y majàce kontakt z wodà
Korpus .
O-ring
Spr´˝yny, grzybki
Bràz Rg5
EPDM
Stal nierdzewna
Nastawa 50 ˚C
Dezynfekcja
wersja B
Kvs
wersja C
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Przepływ
Regulacja
podstawowa
wersja A
25
35
45
K vmin
55
65
K vdis
75
85
Rys.13. Charakterystyka regulacyjna zaworu MTCV
- Wersja A - podstawowa charakterystyka
regulacyjna
- Wersja B
Kv min = 0.15 m3/h - min. Przep∏yw przez
by-pass, przy zamkni´tym module
regulacyjnym
*Kv des = 0.50 m3/h dla DN 15 mm
*Kv des = 0.60 m3/h dla DN 20 mm - maksymalny
Kv des przep∏yw dezynfekcyjny dla temperatury
70 °C
20
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
- Wersja C
*Kv des = 0.60 m3/h dla DN 15 i DN 20 mm
- maksymalny przep∏yw dezynfekcyjny dla
wpe∏ni otwartego modu∏u dezynfekcyjnego
(TWA-A)
Kv des - Kv dla procesu dezynfekcyjnego
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Nastawa temperatury
4
3
2
1
55
55
40
35
60
60
°C
45
45
40
°C
50
50
5
6
35
Rys.14. Nastawa temperatur
Zakres regulacji: 35 °- 60 °C
MTCV- posiada nastaw´ fabrycznà temperatury
wykonanà na wartoÊç 50 °C.
Zmian´ nastawy temperatury dokonujemy po usuni´ciu zabezpieczenia - plastykowej zaÊlepki
za pomocà Êrubokr´ta wykorzystujàc szczelin´
(4). Nast´pnie poprzez obrót Êruby nastawy
temperatury (5) za pomocà klucza imbusowego
wzgl´dem punktu odniesienia a skalà temperatury wybieramy ˝àdanà temperatur´ cyrkulacji.
Po dokonaniu nastawy nale˝y wcisnàç plastykowà nasadk´ w otwór Êruby. Zalecana jest
kontrola nastawionej wartoÊci za pomocà termometru.
Oznaczenia
1
2
3
4
5
6
PierÊcieƒ ze skalà temperatury
PierÊcieƒ z punktem odniesienia
Zabezpieczenie nastawy temperatury plastykowa nasadka
Szczelina do usuni´cia zaÊlepki
Âruba nastawy temperatury - klucz
imbusowy 2, 5 mm
Punkt odniesienia nastawy temperatury
palnego*). Ró˝nica temperatur pomi´dzy nastawà a wartoÊcià w punkcie czerpalnym wynika ze
strat ciep∏a na odcinku od tego punktu do miejsca monta˝u MTCV.
*) - w przypadku zamontowania TVM -termostatycz-
Wykonanie nastawy
Monta˝
Nale˝y skontrolowaç temperatur´ wody wyp∏ywajàcà z ostatniego na danej ga∏´zi punktu czer-
nych zaworów mieszajàcych - przed miejscem pod∏àczenia zaworu mieszajàcego
Wymagana nastawa na zaworze MTCV zale˝y
od wymaganej temperatury w ostatnim punkcie
czerpalnym na danym pionie i strat ciep∏a pomi´dzy tym punktem a miejscem zabudowy zaworu.
Szukane:
Prawid∏owa nastawa temperatury na zaworze
MTCV
Przyk∏ad:
Dane:
Wymagana temperatura w punkcie czerpalnym
48 °C
Spadek temperatury pomi´dzy punktem czerpalnym a zaworem 3K
Nastawa zaworu:
48 - 3 = 45 °C
Do po∏àczenia zaworu z instalacjà zalecane sà
z∏àczki redukcyjne. Sà one dostarczane jako
wyposa˝enie dodatkowe.
Zawór montowany jest na przewodzie cyrkulacyjnym. Mo˝liwe sà ró˝ne pozycje i miejsca
monta˝u.
W z∏àczce zabudowanej jest zawór kulowy, co
umo˝liwia demonta˝ zaworu MTCV podczas ewentualnego czyszczenia. Przed zaworem (wyjÊcie z podgrzewacza lub podejÊcie pod pionem
ciep∏ej wody), w zale˝noÊci od jakoÊci wody w
instalacji zalecany jest filtr.
Nie zaleca si´ stosowania izolacji na zaworze
MTCV ze wzgl´du na opóênienie reakcji wbudowanego w zawór elementu termostatycznego
odpowiedzialnego za utrzymanie prawid∏owej
temperatury wody cyrkulacyjnej.
Rozwiàzanie:
Uwaga: Po wykonaniu nastawy nale˝y
skontrolowaç rzeczywistà temperatur´
za pomocà termometru
Kierunek przep∏ywu wody musi byç zgodny ze
strza∏kà na korpusie.
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
21
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Zamawianie
Gwint
wewn´trzny
DN 15
DN 20
A
ISO 7/1
a
ISO 7/1
Rp 1/2
Rp 3/4
Rp 1/2
Rp 3/4
H
mm
79
92
H1
mm
129
129
L
mm
75
80
L1
mm
215
230
Nr Katalogowy
003Z0515
003Z0520
Rys. 15
Akcesoria i cz´Êci zamienne
Nr katalogowy
Nazwa
Uwagi
Modu∏ regulacyjny (A, B, C)
DN 15 / DN 20
003Z1033
Modu∏ dezynfekcyjny (B)
DN 15 / DN 20
003Z1021
G1/2 x Rp 1/2
003Z1027
G3/4 x Rp 3/4
003Z1028
Z∏àczki z odci´ciem
(klucz 5 mm) DN 15
Termometr z adapterem
DN 15 / DN 20
003Z1023
Uchwyt do ESMB Pt 1000
DN 15 / DN 20
Adapter do nap´du TWA-A NC
DN 15 / DN 20
003Z1024
003Z1022
Nap´d termiczny TWA-A NC, 230 V
Nap´d termiczny TWA-A NC, 24 V
Nadrz´dny sterownik procesu dezynfekcji
CCR Master - 8 - pionów
Podrz´dny sterownik procesu dezynfekcji
CCR Slave - 8 - pionów
patrz Arkusz
Informacyjny
003Z1025
003Z1026
087B1184
patrz Arkusz
Informacyjny
Powierzchniowy czujnik temperatury
ESM-11
Modu∏ ECA 9010
088H3110
patrz Arkusz
Informacyjny
Uniwersalny czujnik temperatury ESMB
Pt 1000
Powierzchniowy czujnik temperatury
ESMC Pt 1000
088H3112
087N0011
087B1165
patrz Arkusz Informacyjny
Zestaw: nap´d termiczny TWA-A NC 230V
087B3081
003Z1042
+ czujnik ESMB
Zestaw: nap´d termiczny TWA-A NC 24V
+ czujnik ESMB
Z∏àczki do rur patrz - Arkusz Informacyjny Termostaty grzejnikowe RTD
22
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
003Z1043
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Sposób monta˝u
ciep∏a woda
zimna woda
TWA-A
cyrkulacja
Rys. 16
Zaleca si´ monta˝ zaworu MTCV mo˝liwie najbli˝ej ostatniego punktu czerpalnego.
Spadek ciÊnienia 1 bar, DN 15
70
60
Temperatura wody
cyrkulacyjnej °C
nastawa
60 °C
50
nastawa 50 °C
40
nastawa
40 °C
30
20
10
0
0
0.20
0.40
0.60
Rys. 17. Przep∏yw w funkcji temperatury
0.80
1.00
1.20
1.40
1.60
Kv (m3/h)
Tabela 1
Temperatura wody cyrkulacyjnej °C
Charakterystyki
Nastawa zaworu
60 °C
65
62.5
60
57.5
55
52.5
50
47.5
45
42.5
40
37.5
35
32.5
30
Nastawa zaworu
55 °C
60
57.5
55
52.5
50
47.5
45
42.5
40
37.5
35
32.5
30
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Nastawa zaworu
50 °C
55
52.5
50
47.5
45
42.5
40
37.5
35
32.5
30
Nastawa zaworu
45 °C
50
47.5
45
42.5
40
37.5
35
32.5
30
Nastawa zaworu
40 °C
45
42.5
40
37.5
35
32.5
30
Kv (m3/h)
0
0.181
0.366
0.542
0.711
0.899
1.062
1.214
1.331
1.420
1.487
1.505
1.505
1.505
1.505
23
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Charakterystyki
Spadek ciÊnienia - proces dezynfekcji DN 15
80
Temperatura wody
cyrkulacyjnej °C
75
wersja B
70
65
wersja C
60
55
0
0.10
0.20
0.30
0.40
0.500
0.60
Kv (m3/h)
Rys. 18
Spadek ciÊnienia 1 bar, DN 20
70
60
Temperatura wody
cyrkulacyjnej °C
50
nastawa
60 °C
nastawa 50 °C
40
nastawa
40 °C
30
Przyk∏ad 1
20
10
0
0
0.20
0.366
0.40
0.60
0.80
1.00
1.20
1.40
1.60
1.80
Kv (m3/h)
Rys. 19
Temperatura wody cyrkulacyjnej °C
Tabela 2
24
Nastawa zaworu Nastawa zaworu Nastawa zaworu Nastawa zaworu Nastawa zaworu
60 °C
55 °C
50 °C
45 °C
40 °C
65
60
55
50
45
62.5
57.5
52.5
47.5
42.5
60
55
50
45
40
57.5
52.5
47.5
42.5
37.5
55
50
45
40
35
52.5
47.5
42.5
37.5
32.5
50
45
40
35
30
47.5
42.5
37.5
32.5
45
40
35
30
42.5
37.5
32.5
40
35
30
37.5
32.5
35
30
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Kv (m3/h)
0
0.172
0.366
0.556
0.738
0.921
1.106
1.286
1.440
1.574
1.671
1.737
1.778
2.00
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Charakterystyki
Spadek ciÊnienia - proces dezynfekcji DN 20
80
wersja B
Temperatura wody
cyrkulacyjnej °C
75
70
65
wersja C
60
55
0
0.10
0.20
0.30
0.40
0.50
0.60
0.70
3
Rys 18
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Kv (m /h)
25
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Przyk∏ad obliczeniowy
Obliczenia przeprowadzono w instalacji
z∏o˝onej z 8 pionów w budynku 3
kondygnacyjnym.
Zasada obliczeƒ oraz wszystkie zale˝noÊci
zosta∏y podane we wprowadzeniu w rozdziale
"Równowa˝enie termiczne instalacji
cyrkulacyjnej".
W celu uproszczenia obliczeƒ przyj´to
nast´pujace za∏o˝enia:
• Strata ciep∏a 1 mb rurociàgu,
q =10 W/m (*)
(*
- w rzeczywistych uk∏adach obliczeniowych nale˝y
okreÊliç straty ciep∏a dla instalacji zgodnie z danymi
dla u˝ytych materia∏ów.
Obliczenia
• Temperatura zasilania instalacji ciep∏ej
wody, Ts = 55 °C
• Spadek temperatury w instalacji c.w.u
i cyrkulacji ∆T= 5 K
• D∏ugoÊç poziomów Li = 10 m
• D∏ugoÊç pionów li = 10 m
• Instalacja na za∏àczonym rysunku:
Straty ciep∏a obliczane sà w zale˝noÊci od:
- Ârednicy rurociagu
- Stosowanych materia∏ów izolacyjnych
- Temperatury otoczenia, w którym
prowadzona jest instalacja
- Dla budynków zmodernizowanych analizy
stanu (sprawnoÊci istniejàcej instalacji)
Obliczenia:
• straty ciep∏a
Qr - straty ciep∏a w pionie
Qh - straty ciep∏a w poziomie
Qr = lpion x q = 20 x 10 = 200 W
Qh = lpoziom x q = 10 x 10 = 100 W
•
Vo
Regulacja podstawowa
•
•
Vp
Vc
•
f=
• Tabela z wynikami obliczeƒ
Vo
•
•
Vo + V p
Tabela 3
piony
pion
1
2
3
4
5
6
7
8
26
straty ciep∏a
poziomy ca∏kowite w
ka˝dej cz´Êci
Qr (W)
Qh (W)
(W)
200
200
200
200
200
200
200
200
100
100
100
100
100
100
100
100
300
300
300
300
300
300
300
300
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
∑Q
(W)
2400
2100
1800
1500
1200
900
600
300
przep∏yw w
Przep∏yw
wspó∏czynnik poszcz. pionach ca∏kowity
•
•
Vo (l/h)
Vc (l /h)
412
36
0,09
376
38
0,1
339
40
0,12
299
43
0,14
256
47
0,18
210
52
0,25
157
63
0,4
94
94
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
• Ca∏kowity przep∏yw w instalacji ciep∏ej
wody u˝ytkowej i cyrkulacji obliczamy na
podstawie zale˝noÊci we wprowadzeniu:
"Równowa˝enie termiczne"
•
•
V =
∑Q
ρ cw ∆t cwu
stàd:
V Ctotal = 2,4 / (1 x 4,18 x 5)
= 0,114 l/s = 412 l/h
Wymagany ca∏kowity przep∏yw cyrkulacyjny
w celu pokrycia strat ciep∏a w uk∏adzie
wynosi:
412 l/h - pompa cyrkulacyjna b´dzie
wymiarowana dla tego przep∏ywu
• Przep∏yw w ka˝dym pionie obliczany jest
na podstawie wzoru (patrz: wprowadzenie)
•
•
•
Q
Vo = V c × • o •
Qo + Q p
stàd wymagany dla pionu 1 przep∏yw
cyrkulacyjny w celu pokrycia strat ciep∏a
w tym pionie:
Przep∏yw przez kolejne piony obliczamy
w ten sam sposób.
• Spadki ciÊnieƒ
W celu uproszczenia obliczeƒ przyjeto
nast´pujàce za∏o˝enia:
- Liniowy spadek ciÊnienia, pl = 60 Pa/m
(dla uproszczenia przyj´to dla ca∏ej
instalacji jednakowy)
- Miejscowe spadki ciÊnieƒ przyj´to na
poziomie 33 % liniowych, pr = 0,33 pl
pr = 0,33 x 60 = 19,8 Pa/m ≈ 20 Pa/m
Do obliczeƒ przyj´to:
p = pl + pr = 60 + 20 = 80 Pa/m
- Spadek ciÊnienia na zaworze
cyrkulacyjnym MTCV, jest obliczany
za pomocà wzoru:
•
2
∆pMTCV = (0.01 x Vo / kv)
gdzie kv odczytywana z wykresu
rys. 19; kv = 0.36 m3/h dla
nastawy 50 °C i temperatury wody 50 °C
•
Qo - przep∏yw przez MTCV (l/h)
•
V o1 = 412 x (200 / (200+2100) = 36 l/h
Tabela 4
Spadki ciÊnieƒ
Pion
p-ca∏kowity
W poziomie spadek w
obiegu
(kPa)
(kPa)
W pionie
(kPa)
na zaworze MTCV
•
∆p MTCV
Vo
spadek na
przep∏yw
zaworze
(l/h)
(kPa)
1
1.6
1.6
14.4
36
0.97
2
3
1.6
1.6
1.6
1.6
12.8
11.2
38
40
1.07
1.19
4
5
6
7
8
1.6
1.6
1.6
1.6
1.6
1.6
1.6
1.6
1.6
1.6
9.6
8.0
6.4
4.8
3.2
43
47
52
63
94
1.38
1.64
2.01
2.96
6.59
• Przy obliczeniu spadku ciÊnienia na
zaworze termostatycznym nale˝y
uwzgl´dniç temperatur´ wody
cyrkulacyjnej. MTCV charakteryzuje si´
zmiennà wartoÊcià wspó∏czynnika Kvs
w zale˝noÊci od nastawy oraz wartoÊci
temperatury wody cyrkulacyjnej.
Spadek ciÊnienia na zaworze mo˝e byç
równie˝ obliczony na podstawie zale˝noÊci
(patrz dane tabela nr 4).
•
∆p MTCV = (0.01 x Vo / Kv)
2
CiÊnienie
dyspozycyje
(kPa)
21
CiÊnienie dyspozycyjne w obiegu:
ppomp = ∆pobiegu + ∆pMTCV
= 14.4 + 6.59 = 21 kPa
gdzie:
∆pobiegu - spadek ciÊnienia w obiegu
krytycznym tab. 4 (spadki
na wszystkich urzàdzeniach
np. kocio∏, filtry, wodomierz).
stàd:
2
∆p MTCV = (0.01 x 94,27 / 0,366)
wymagane = 6.59 kPa
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
27
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Dezynfekcja
Kolejnym etapem jest obliczenie przep∏ywu i wymaganego ciÊnienia dyspozycyjnego podczas
przegrzewu dezynfekcyjnego przy temperaturze
czynnika 70°C. Przegrzew wykonywany jest przy
u˝yciu zaworów MTCV rozbudowanych do wersji
B lub C. Zwi´kszone straty ciep∏a powodujà proporcjonalny wzrost wymaganego przep∏ywu. W
przypadku regulacji przep∏ywu za pomocà termostatycznego modu∏u dezynfekcyjnego w wersji B mogà pojawiaç si´ nieregularnie w poszczególnych pionach zmiany przep∏ywu. Dla
wartoÊci przep∏ywu dezynfekcyjnego obliczane
jest wymagane ciÊnienie dyspozycyjne i na tej
podstawie dobierana jest pompa. Zmienne przep∏ywy uniemo˝liwiajà równie˝ precyzyjne okreÊlenie czasu przegrzewu poszczególnych pionów, a wi´c ca∏kowity czas dla instalacji nie mo˝e byç krótszy ni˝ wielokrotnoÊç czasu dla jednego pionu dla danej temperatury. Aby usunàç
te niedogodnoÊci zalecana jest wersja C, która
umo˝liwia przede wszystkim:
• Ciàg∏y pomiar temperatury i czasu dezynfekcji
• Odci´cie pionów zdezynfekowanych
• Jednoczesne przegrzewanie kilku pionów - skrócenie ca∏kowitego czasu
Zatem jedynie dla wersji C jest mo˝liwoÊç wykonania obliczeƒ sprawdzajàcych czy pompa dobrana dla warunków podstawowych pozwoli na
wykonanie przegrzewu.
Straty ciep∏a i ciÊnienia powinny byç obliczone
dla nowych warunków wyst´pujàcych podczas
dezynfekcji
- temperatura zasilania w czasie dezynfekcji
tdis = 70 °C
- Przyj´ta temperatura otoczenia do obliczeƒ
w ca∏ej instalacji
tamb = 20 °C
tamb przyjmowaç wg obowiàzujàcych norm
tsup temperatura c.w.u.
1. Straty ciep∏a
Patrz: wprowadzenie, rozdzia∏: Termiczne
równowa˝enie, wzór 1
→ Kj x I = q1 / ∆t1
= Kj q1 ∆t1
dla regulacji podstawowej
Dla danego przypadku:
Qdis = Qr + Qh
Q = 14,3 W/m
Obliczenia:
• straty ciep∏a
Qr - straty ciep∏a w pionie
Qh - straty ciep∏a w poziomie
Qr = lpion x q = (10 + 10) x 14.3 W/m
= 286 W
Qh = lpoziom x q = (8 x 10) x 14.3 W/m
= 1144 W
Qdis = 1430 W = 1.43 kW
Przep∏yw:
V dis = 1.43 /4.18 x 5 = 0.0684 l/s = 246 l/h
3. Wymagane ciÊnienie
Wymagane ciÊnienie podczas dezynfekcji
powinno byç sprawdzone dla rurociàgów
i zaworów MTCV
pdispump = ∆pdis(obiegu)+ ∆pMTCV
gdzie:
•
∆pMTCV = (0.01 x Vo / Kv )2
stàd:
∆pMTCV = (0.01 x 246 / 0.6 )2 = 16,81 kPa
Z powodu ni˝szego przep∏ywu z warunkami
postawowymi, spadek ciÊnienia w instalacji
powinien byç obliczony
∆p = ξ
v2
2
gdzie:
v - pr´dkoÊç wody ( m/s )
Porównujàc warunki podczas regulacji
postawowej i dezynfekcji uzyskujemy:
•
•
2
2
pdis = pbasicx ( V dis ) / ( V C )
gdzie :
•
V dis - przep∏yw dezynfekcyjny (l/h)
•
V C - przep∏yw podstawowy (l/h)
Stàd dla pierwszej cz´Êci instalacji:
2
= Kj q2 ∆t2
→ Kj x I = q2 / ∆t2
dla procesu dezynfekcji
stàd:
q2 = q1
∆t2
∆t1
(
= q1
t dis- t amb
t sup- t amb
dla tego przypadku:
q2 = 10
(
70 °C - 20 °C
55 °C - 20 °C
)
)
= 14.3 W/m
W tym przypadku podczas dezynfekcji
straty ciep∏a wzrastajà o 43%
2. Wymagany przep∏yw
Z powodu sekwencyjnego procesu
dezynfekcji tylko krytyczny obwód powinen
byç obliczany
28
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
pdis = 80 x (246/412) = 29 Pa/m
Te obliczenia powinny byç przeprowadzone
dla ca∏ego obiegu krytycznego.
W tabeli sà wyniki tych obliczeƒ:
Dla obiegu krytycznego:
pdis(obiegu)= 0.57 + 0.68 + 0.84 +1.08 +
1.48 + 2.20 + 3.93 + 21.92
= 32.70 kPa
pdispomp = pdis(obiegu)+ pMTCV = 32.70 + 16.81
= 49.51 kPa
Pompa powinna byç dobrana, aby spe∏niç
dwa warunki:
•
regulacja podstawowa,
V0 = 412 l/h i ppomp = 21 kPa
•
dezynfekcja
V 0 = 246 l/h i Ppomp = 49.51 kPa
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
Przyk∏ad
Tabela 5
Spadek ciÊnienia w obiegu krytycznym podczas procesu dezynfekcji
Nowy spadek
Przep∏yw (l/h)
D∏ugoÊç
Spadek ciÊienia
Ca∏kowity
ciÊnienia
(m)
(kPa)
spadek ciÊnienia
Podstawowy Dezynfekcyjny
(Pa/m)
412
376
339
299
256
210
157
94
246
246
246
246
246
246
246
246
29
34
42
54
74
110
196
548
20
20
20
20
20
20
20
40
0.57
0.68
0.84
1.08
1.48
2.20
3.93
21.92
32.70
∑ 32.70
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
29
Arkusz Informacyjny
Wielofunkcyjny Termostatyczny Zawór Cyrkulacyjny - MTCV
30
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
Sterownik dezynfekcji pionów
typu CCR
Zastosowanie
CCR jest elektronicznym sterownikiem do realizacji automatycznego procesu dezynfekcji,
sterujàcym pracà MTCV (Wielofunkcyjnych
Termostatycznych Zaworów Cyrkulacyjnych)
z nap´dami termicznymi TWA-A oraz czujnikami temperatury Pt 1000.
CCR optymalizuje czas dezynfekcji ca∏ej instalacji zmniejszajàc jej energoch∏onnoÊç i czas
wykonania oraz informuje o jej wykonaniu w
poszczególnych pionach.
Temperatura dezynfekcji jak i czas jej realizacji jest programowany :
• Wybór 8 temperatur z przedzia∏u 50 °C
- 78 °C
• dla ka˝dej temperatury sà mo˝liwe do wybrania 4 czasy trwania dezynfekcji
CCR wyposa˝ony jest w Êwiecàce diody LED, sygnalizujàce stan procesu dezynfekcji.
CCR umo˝liwia w razie potrzeby zabezpieczenie pompy cyrkulacyjnej c.w.u. przed kawitacjà.
Podstawowy sterownik - CCR Master, posiada
mo˝liwoÊç sterowania pracà 8 pionów cyrkulacyjnych wyposa˝onych w MTCV (8 wyjÊç
- TWA-A, 9 wejÊç - Pt 1000).
Zamawianie
Produkt
TYP
Nadrz´dny sterownik procesu dezynfekcji CCR master
Podrz´dny sterownik procesu dezynfekcji CCR slave
Dane techniczne
Sterownik uzupe∏niajàcy - CCR Slave (uk∏ad
elektroniczny montowany do wspólnej obudowy z CCR Master) umo˝liwia rozbudowanie
uk∏adu o kolejne 8 pionów (8 wyjÊç - TWA-A,
8 wejÊç - Pt 1000). W przypadku iloÊci pionów
wi´kszej ni˝ 16, nale˝y rozbudowaç uk∏ad
o kolejny CCR Master oraz CCR Slave wed∏ug
tej samej zasady: CCR Master - 8 pionów,
CCR Slave - 8 pionów.
Sterownik zasilany jest standardowym napi´ciem 230 V pràdu przemiennego 50 Hz.
W przypadku sterowania nap´dów TWA-A o
napi´ciu 24 V wymagane jest u˝ycie zewn´trznego transformatora.
Sygna∏ rozpocz´cia procesu dezynfekcji pobierany jest bezpoÊrednio z czujnika temperatury umieszczonego na kolektorze zasilajàcym (np. ESMC Rys. 6) - So.
CCR w wersji wyposa˝onej w komunikacj´ RS
485 mo˝e byç sterowany i monitorowany zdalnie z komputera PC. Do transmisji danych
CCR u˝ywa standardowego protoko∏u znakowego, pr´dkoÊç 9600 kbps. Ramka transmisji:
bit startu, 8 bitów danych, bit stopu. Szczegó∏owy protokó∏ transmisji znajduje si´ w DTR.
Napi´cie
Zasilania
230 V a.c.
230 V a.c.
napi´cie
regulacji
24, 230 V a.c.
24, 230 V a.c.
numer
nap´d
typ / iloÊç katalogowy
NC / 8
NC / 8
003Z1025
003Z1026
Napi´cie zasilania
IloÊç wyjÊç sterowniczych
Sygna∏ wyjÊciowy
WyjÊcie przekaênikowe pompy
WyjÊcie sygna∏u alarmowego
Temperatura otoczenia
Temperatura transportu
Stopieƒ ochrony
D∏ugoÊç kabla przy∏àczeniowego
207-253 V a.c.
8
230 V a.c. lub 24 V d.c.
Max obcià˝enie przekaênika 230 V a.c. (2A)
Max obcià˝enie przekaênika 230 V a.c. (2A)
0 - 50 °C
-20 -60 °C
IP 40
150 cm
Waga
230 V a.c.: 0.9 kg
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
31
Arkusz Informacyjny
Sterownik dezynfekcji pionów typu CCR
Zasada dzia∏ania
Proces dezynfekcji
• Raportowanie b∏´dów w procesie dezynfekcji
Dezynfekcja nie dokona si´ je˝eli:
- temperatura na pionie nie mo˝e zostaç utrzymana z powodu braku odpowiedniej temperatury na zasilaniu c.w.u.;
- temperatura na pionie jest utrzymywana zbyt
krótko (regulator w´z∏a wy∏àczy∏ proces przed
jego faktycznym zakoƒczeniem);
- pion jest zakamieniony i goràca woda do niego nie dociera (wych∏adza si´ w czasie powolnego przep∏ywu przez pion pomimo goràcego zasilania c.w.u).
• Rozpocz´cie procesu
Sygna∏ o rozpocz´ciu procesu dezynfekcji
jest przekazywany do CCR z czujnika temperatury So pod∏àczonego do CCR. Czujnik
nik So umieszczony na kolektorze zasilajàcym uk∏ad c.w.u. (Rys 6. strona 16) za∏àcza
proces dezynfekcji, gdy Êrednia d∏ugoterminowa temperatura (z 5 minut) ciep∏ej wody
u˝ytkowej przekroczy nastawionà temperatur´ dezynfekcji. Po rozpocz´ciu procesu
CCR za∏àcza si∏owniki TWA-A i otwiera zawory MTCV na wszystkich pionach. Rozpocz´cie procesu wskazuje LED. Nast´pnie po
20 minutach dokonuje pomiaru post´pu procesu na podstawie pomiaru tempa wzrostu
temperatur w pionach. JeÊli post´p jest zbyt
ma∏y (a wi´c wyst´puje prawdopodobieƒstwo
nieosiàgni´cia ˝àdanych temperatur) CCR
wykonuje ocen´ pionów wg tempa wzrostu
temperatury i zamyka po∏ow´ z nich. Sà to
piony w których tempo wzrostu temperatury jest najni˝sze. Zatem pompa pracuje na
mniejszà iloÊç pionów. Po kolejnych 20 minutach dokonywana jest nast´pna ocena post´pu wzrostu temperatury - jeÊli jest nadal za
ma∏y, to zamykana jest kolejna po∏owa pionów o najni˝szym tempie wzrostu temperatury. W najgorszym przypadku przep∏yw dezynfekcyjny mo˝e odbywaç si´ tylko przez
jeden pion i dezynfekcja realizowana jest pion
po pionie. JeÊli i tym razem nie ma zadowalajàcego post´pu, mo˝e to oznaczaç b∏´dy
w instalacji: za niska temperatura zasilania,
za du˝e straty hydrauliczne, za ma∏a wydajnoÊç pompy lub jej wysokoÊç podnoszenia.
Jednak potencjalna mo˝liwoÊç dokonania dezynfekcji jest wykorzystana, nawet w najbardziej niesprzyjajàcych warunkach termiczych.
• Zakoƒczenie procesu dezynfekcji
CCR Master wyposa˝ony jest w przekaênik
z bezpotencja∏owym stykiem FCRC (free contact relay CCR ) do sygnalizacji stanu pracy. FCRC jest zwarty, gdy proces dezynfekcji
jest realizowany i rozwarty, gdy proces jest
zakoƒczony. Przekaênik ten mo˝e przekazywaç zwrotnie informacj´ o zakoƒczeniu procesu do regulatora w w´êle (wy∏àczenie przekaênika FCRC wy∏àcza proces dezynfekcji w
regulatorze w w´êle). Po zakoƒczeniu dezynfekcji w ostatnim pionie CCR rozwiera FCRC
dajàc sygna∏ o zakoƒczeniu procesu. Sterownik w´z∏a cieplnego lub kot∏a obni˝a temperatur´ zasilania instalacji c.w.u. i wtedy rozwiera styk FCRE. Przytrzymanie zwartego styku FCRE (pomimo zakoƒczenia procesu), a˝
do obni˝enia temperatury pozwala w CCR
prowadziç proces ochrony pompy przed kawitacjà.
• Zabezpieczenie pompy
Po zakoƒczeniu procesu dezynfekcji i podczas utrzmywania si´ podwy˝szonej tempeperatury (by-passy zaworów MTCV zamkni´te), CCR otwiera by-pass pierwszego pionu
zabezpieczajàc pomp´ przed kawitacjà. Po
obni˝eniu temperatury CCR zamyka by-pass
pierwszego pionu, regulacj´ przejmujà modu∏y regulacyjne w zaworach MTCV. Kiedy w
czasie dezynfekcji w którymkolwiek pionie nie
zostanie osiàgni´ta temperatura dezynfekcyjna, np. obni˝ono temperatur´ c.w.u. przed zakoƒczeniem procesu itp., LED wska˝e numer
pionu w którym nie zrealizowano dezynfekcji.
Gdyby temperatura zasilania c.w.u. mierzona czujnikiem So spad∏a poni˝ej temperatury dezynfekcji (lub zosta∏by rozwarty So przez
FCRE) - zanim piony "zakoƒczà" proces dezynfekcji - regulator zasygnalizuje poprzez
diody LED, które z pionów nie zosta∏y jeszcze zdezynfekowane.
• Realizacja procesu dezynfekcji
JeÊli po 20 minutach ocena post´pu wskazuje na mo˝liwoÊç realizacji dezynfekcji jednoczeÊnie w kilku pionach, to CCR pozostawia na nich si∏owniki TWA-A otwarte. Kiedy
temperatura wody cyrkulacyjnej w danym pionie, osiagnie wartoÊç zadanà (temperatura
dezynfekcji) rozpoczyna si´ dla tego pionu
odliczanie czasu dezynfekcji. W czasie dezynfekcji w pionie utrzymywana jest sta∏a temperatura poprzez regulacj´ otwarcia TWA-A w
trybie PWM (puls wide modulation). Po up∏ywie czasu dezynfekcji CCR zamyka by-pass
dezynfekcyjny w danym pionie.
Temperatura procesu dezynfekcji oraz czas jej realizacji w ka˝dym pionie instalacji c.w.u.
- programowanie realizowane za pomocà mikroprze∏àczników w CCR
32
Temperatura
dezynfekcji
(°C)
1
2
3
4
50
380
400
420
54
58
62
66
70
74
78
60
15
12
10
6
4
2
80
20
18
15
10
6
4
100
30
24
20
15
8
6
450
120
50
30
25
20
10
8
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Nastawa czasu dezynfekcji (min)
Arkusz Informacyjny
Sterownik dezynfekcji pionów typu CCR
Zasada dzia∏ania
• Dodatkowe funkcje (patrz instrukcja
u˝ytkownika CCR)
W czasie realizacji procesu dezynfekcji,
zielona dioda LED wskazuje nr pionu,
a czerwona wskazuje:
- pion w którym dezynfekcja ju˝ zosta∏a
zrealizowana (0 impulsów)
LED 1 ON
LED 1 OFF
AWARIA
CZUJNIKA
TEMPERATURY LED 2 ON
1
S2
- pion w którym dezynfekcja aktualnie jest
realizowana (1 impuls)
- pion w którym jest uruchomiony proces
zabezpieczenia pompy (2 impulsy)
- pion w którym wystàpi∏a nieudana
dezynfekcja (3 impulsy)
- pion w którym nastàpi∏o uszkodzenie
czujnika temperatury (4 impulsy)
Nr
1
Nr
2
PAUZA
PAUSE
PAUSE
LED 2 OFF
LED 1 ON
2
PROCES S2
NIE
WYKONANY
POPRAWNIE
Nr
2
Nr
3
PAUZA
LED 1 OFF
LED 2 ON
PAUSE
PAUSE
LED 2 OFF
LED 1 ON
Nr
1
Nr
2
PAUZA
LED 1 OFF
ZABEZPIECZENIE
POMPY
3
W S2
LED 2 ON
PAUZA
PAUZA
LED 2 OFF
LED 1 ON
4
PROCES S2
W TOKU
Nr
4
Nr
5
PAUZA
LED 1 OFF
LED 2 ON
PAUZA
PAUZA
LED 2 OFF
LED 1 ON
5
PROCES S2
WYKONANY
POPRAWNIE
Nr
5
Nr
6
PAUZA
LED 1 OFF
LED 2 ON
PAUZA
PAUZA
LED 2 OFF
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
33
Arkusz Informacyjny
Sterownik dezynfekcji pionów typu CCR
Schemat pod∏àczenia
elektrycznego
CCR - MASTER
DO
SLAVE
230V50Hz
L
A
RS 485
B
IQ BUS
S8 S7 S6
TR8
TR7
TR6
V7
V6
S5
S4
S3
S2
S1
S0
V8 A
S5
S4
S3
S2
S1
S0
V8
A
TR5
TR4
TR3
TR2
TR1
V5
V4 A
V3
V2 A
V1
A
B
N
NO COM NC
*)
S8 S7 S6
V7
V5
V6
V4
V3
V2
Styki bezpotencja∏owe
do sterowania
regulatorem w´z∏a
V1
*) Pierwsze wolne wejÊcie czujnika temperatury
zwarte np. gdy 5 czujników to wejÊcie 6.
Zasilanie
nap´dów
230/24V
CCR - SLAVE
DO
MASTER
TR16
S8 S7 S6
S16
S15
S5
S4
S3
S2
S1
S0
S14
S13
S12
S11
S10
S9
V1 A
TR15 TR14
V2
V16 V15
V3
TR13 TR12
A
V4
V14 V13
V5 A
TR11 TR10
V6
V12 V11
V7 A
TR9
V8
V10 V9
A
B
Zasilanie
nap´dów
230V
Przyk∏ad po∏àczeƒ elektrycznych dla: CCR Master + CCR Slave 230V (pozosta∏e wersje w instrukcji).
Wymiary
34
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
Nap´d termiczny TWA-A
Zastosowanie
Do sterowania pracà zaworu MTCV (C),
wyposa˝onego w adapter, u˝ywany jest
nap´d termohydrauliczny TWA-A.
TWA-A zastosowany do wspó∏pracy
z MTCV, w stanie beznapi´ciowym
pozostaje zamkni´ty. Po podaniu
napi´cia nap´d zaczyna otwieraç zawór
i rozpoczyna dezynfekcj´.
Zamawianie
Typ
TWA-A
TWA-A
Dane techniczne
Napi´cie zasilania
Napi´cie
230 V~
24 V
Stan zaworu
NC
NC
Numer katalogowy
088H3112
088H3110
24 V AC/DC +30% do - 15% 230 V AC. +10% do - 15%
Cz´stotliwoÊç pràdu
50 - 60 Hz
Pobór mocy
2W
Czas otwarcia zaworu MTCV
< 5 min
Temperatura otoczenia
0 - 50 °C
Stopieƒ ochrony
D∏ugoÊç kabla
IP 41
1200 mm
Maksymalny skok zaworu
3 mm
Po∏àczenia elektryczne
i monta˝
Nap´dy TWA-A w wersji NC/normalnie zamkni´tej sà wyposa˝one
we wskaênik po∏o˝enia oraz blokad´ u∏atwiajàcà monta˝
79
Wymiary
Gwint
wewn´trzny
DN 15
DN 20
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
A
ISO 7/1
Rp 3/4
Rp 1
a
ISO 7/1
Rp 1/2
Rp 3/4
H
mm
79
92
H1
mm
129
129
L
mm
75
80
L1
mm
215
230
Nr katalogowy
003Z0515
003Z0520
35
Arkusz Informacyjny
Nap´d termiczny TWA-A
36
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
Czujniki temperatury (Pt 1000)
ESM-11, ESMB, ESMC
Zastosowanie
Czujniki z platynowym elementem, 1000 Ω
w temp. 0 °C, stanowià pe∏nà ofert´ czujników
stosowanych w uk∏adach ciep∏owniczych.
Wszystkie czujniki sà urzàdzeniami dwuprzewodowymi i wszystkie pod∏àczenia sà
wymienne.
Zamawianie
ESMC
ESMB
ESM-11
Czujnik typu ESM-11 wyposa˝ony zosta∏
w powierzchni´ kontaktowà spr´˝ystà dla
zapewnienia w∏aÊciwej wymiany ciep∏a
z rurami o ró˝nych rozmiarach. Czujniki
zawierajà platynowà wk∏adk´ dzi´ki czemu
charakterystyka ich zgodna jest z normà
europejskà EN 60751.
Czujniki temperatury
Typ
Opis
ESM-11
Czujnik powierzchniowy
ESMB
ESMC
Czujnik uniwersalny
Czujnik powierzchniowy
Nr katalogowy
087B1165
087B1184
087N0011
Akcesoria i cz´Êci zamienne
Nr katalogowy
Typ
Opis
Tuleja
Zanurzeniowa, stalowa 100 mm, dla ESMB (087N0010)
084N1082
Tuleja
Zanurzeniowa, stalowa 250 mm, dla ESMB (087N0010)
Pasta przewodzàca 3,5 cm3
084N1083
041E0110
Pod∏àczenia
elektryczne
Kabel po∏àczeniowy: 2 x 0,4 - 1,5 mm2
Charakterystyka rezystancji
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
37
Arkusz Informacyjny
Czujniki temperatury ESM-11, ESMB, ESMC
Dane podstawowe
Wszystkie czujniki zawierajà element Pt 1000. Instrukcje dostarczane sà razem z urzàdzeniami.
Typ
Zakres temperatur
Stopieƒ ochrony
0 do 100 °C
0 do 100 °C
0 do 100 °C
0 do 200 °C
IP 32
IP 54
IP 54
-
ESM-11
ESMB
ESMC
Tuleje
Sta∏a czasowa
3s
20 s
10 s
Opis w danych uzupe∏niajàcych
PN
25
Pakowanie
ESM-11
Materia∏y
ESMB
ESMC
Pokrywa:
Podstawa:
Obudowa:
Kable:
Obudowa:
Kable:
ABS
PC (poliw´glan)
18/8 Stal nierdzewna
2.5 m, PVC, 2 x 0.2 mm2
Cz´Êç górna - nylon; Cz´Êç dolna - nikiel powlekany Cu
2 m, PVC, 2 x 0.2 mm2
Rurka i korpus: AISI 316
¸àczówka dla dwóch przewodów w podstawie
ESMB
Dwa kable (2 x 0,2 mm2)
ESMC
Dwa kable (2 x 0,2 mm2)
ESM-11/ESMC Zaciski do rur DN 15-65 (dostarczane z produktem)
Monta˝
ESMB
W rurze, w p∏askiej powierzchni lub w tulejach
G 1/2 A
Tuleje
x
= PE (polietylen) torba
xx = Tekturowe
Pod∏àczenia
elektryczne
Dane uzupe∏niajàce
Tuleje
ESM-11
Charakterystyki czujników
Sta∏a czasowa
Zgodne z EN 60751, Klasa 2 B
ESMU (Cu) w tuleji
ESMB w tuleji
Wymiary
ESMC
ESM-11
38
Tuleja dla ESMB
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
ESMB
Max. odchy∏ka 2 K
32 s (dla wody)
160 s (dla powietrza)
20 s (dla wody)
140 s (dla powietrza)
xx
x
x
Arkusz Informacyjny
Termostatyczny Zawór
Mieszajàcy TVM-W
Zastosowanie
TVM-W jest mieszajàcym zaworem bezpoÊredniego dzia∏ania, umo˝liwiajàcy dostaw´ wody o wymaganej, sta∏ej i bezpiecznej temperaturze.
TVM-W:
- nastawa temperatury zmieszania mi´dzy
35 °C a 60 °C
- blokada wykonanej nastawy
- DN 20
- zamkni´cie strumienia wyp∏ywajàcego,
podczas zaniku jednego ze strumieni dop∏ywajàcych
Szybka reakcja elementów termostatycznych
powoduje dok∏adnà regulacj´ temperatury.
Zawór przeznaczony jest dla pojedynczych
lub kilku punktów czerpalnych (w ∏azienkach,
nad umywalkami, w natryskach, bidetach itp.).
TVM-W
TVM-W
Podczas ewentualnych zak∏óceƒ w dop∏ywie
któregokolwiek ze strumieni zamykany jest
wyp∏yw. Takie rozwiàzanie gwarantuje
wysokie bezpieczeƒstwo u˝ytkowania.
Zawór zabezpiecza przed ewentualnym poparzeniem, np. podczas koniecznej termodezynfekcji przeciwko bakterii Legionella
pneumofila.
TVM-W
Zalecany schemat instalacji ciep∏ej
wody u˝ytkowej z zaworem TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
TVM-W
1
2
2
2
TWA-A
MTC-V
7
2
TWA-A
MTC-V
8
2
TWA-A
MTC-V
9
2
TWA-A
MTC-V
10
2
TWA-A
MTC-V
15
2
TWA-A
MTC-V
16
2
TWA-A
MTC-V
TWA-A
MTC-V
Zalecane kompletne rozwiàzanie uk∏adu ciep∏ej wody i cyrkulacji
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
39
Arkusz Informacyjny
Termostatyczny Zawór Mieszajàcy TVM-W
Monta˝
Wymiennik
Zasobnik
Pompa cyrkulacyjna
z.w.
z.w.
c.w.u.
Typowe zastosowania zaworu TVM-W.
TVM-W utrzymuje sta∏à temperatur´ c.w.u w instalacji z cyrkulacjà lub poszczególnych
punktach czerpalnych.
Wymaganà temperatur´ uzyskuje si´ przez
zmieszanie strumieni wody zimnej i ciep∏ej.
W efekcie êród∏o ciep∏ej wody u˝ytkowej
o podwy˝szonej temperaturze uzyskuje
zwi´kszonà wydajnoÊç, a podwy˝szona temperatura jej magazynowania zabezpiecza
przed rozwojem bakterii Legionella.
Zawór mo˝e byç montowany w dowolnej
pozycji.
- W sytuacjach gdzie ciÊnienie wody goràcej
mo˝e przekraczaç ciÊnienie wody zimnej
oraz w instalacjach hydroforowych nale˝y
na dop∏ywach zamontowaç zawory zwrotne
- Zalecane jest stosowanie zaworów
redukcyjno-odcinajacych na dop∏ywach
- Praca zaworu TVM-W jest najefektywniejsza,
jeÊli ciÊnienia na dop∏ywach sà równe
- Zaleca si´ aby temperatura goràcej wody
by∏a o co najmniej 10 °C wy˝sza od
temperatury wody wyp∏ywajàcej.
Zamawianie i wymiary
DN gwint wewn´trzny
ISO 228/1
L
20
H
40
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
G1
L
mm
77
H
mm
ci´˝ar
kg
numer
katalogowy
110-115
0.41
003Z1125
Z∏àczki (2 szt.)
DN
Z∏àcze
numer
katalogowy
15
Rp1 x G 1/2
Rp1 x G 3/4
003Z1031
003Z1032
Arkusz Informacyjny
Termostatyczny Zawór Mieszajàcy TVM-W
Dane techniczne
Zgodne ze standardem:....................................
WRAS(UK) QAS (Aus) and
ASSE 1016 (USA)
Nastawa fabryczna....................................50 °C
Zimna woda - temperatura
zasilania................................................5 - 30 °C
Ciep∏a woda - temperatura
zasilania..............................................60 - 90 °C
Nastawa wody wyp∏ywajàcej
pomi´dzy..........................................35 - 60 (°C)
Stabilizacja temperatury.........................+/- 2 K
Maksymalne ciÊnienie
robocze..................................................10 bar
CiÊnienie zasilania,
dynamiczne.................................500 kPa max
Maksymalny spadek ciÊnienia.................1 bar
Minimalny przep∏yw...............................4 l/min
W celu uzyskania prawid∏owej temperatury
wody zmieszanej, temperatura dop∏ywajàcej
c.w.u. powinna byç co najmniej o 10 K wy˝sza
od nastawy tamperatury na zaworze.
Materia∏y cz´Êci, które posiadajà
kontakt z wodà:
t∏ok..............konstrukcyjne tworzywo sztuczne
wrzeciono, grzybek.....................mosiàdz DZR
spr´˝yna..................................stal nierdzewna
O- ringi....................................................EPDM
Odci´cie w przypadku zaniku
dop∏ywu zimnej wody w czasie...........1,5 sek
Kvs = 2,2 m3/h
Materia∏:
Korpus................................Rg5 (bràz armatni)
300
Spadek ciÊnienia (kPa)
250
200
150
100
50
0
0
10
20
30
40
50
60
70
Przep∏yw (l/min)
Budowa
c.w.u. ¡
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
¡ z.w.
1. Korpus - bràz armatni, RG 5
2. T∏ok regulacyjny - konstrukcyjne tworzywo
sztuczne
3. Woskowy element termostatyczny w obudowie
z miedzi
4. Rura zmieszania - konstrukcyjne tworzywo
sztuczne
5. Spr´˝yna powrotna - stal nierdzewna
6. Grzybek - mosiàdz DZR
7. Wrzeciono - mosiàdz DZR
8. Spr´˝yna bezpieczeƒstwa - stal nierdzewna
9. PierÊcieƒ blokujàcy - ABS
10. Pokr´t∏o nastawcze
41
Arkusz Informacyjny
Termostatyczny Zawór Mieszajàcy TVM-W
Ustawiania
Istniejà trzy sposoby ustawiania temperatury
1. Ustawienie i zablokowanie mo˝liwoÊci
dalszej zmiany nastawy
2. Ustawienie i pozostawienie pe∏nej
mo˝liwoÊci dalszej zmiany nastawy
3. Ustawienie i pozostawienie ograniczonej
mo˝liwoÊci dalszej zmiany nastawy
W ka˝dym ze sposobów na wst´pie nale˝y
odkr´ciç Êrub´ zabezpieczajàcà i zdjàç
pokr´t∏o nastawcze. PierÊcieƒ blokujàcy
powinien byç ustawiony tak, aby pokrywa∏ si´
ze znacznikiem na korpusie.
1. Ustawianie i zablokowanie
1. Odkr´ciç Êrub´ zabezpieczajàca i zdjàç
pokr´t∏o nastawcze
2. Upewniç si´, ˝e pierÊcieƒ blokujàcy jest
ustawiony tak, ˝e jego wypust blokujàcy
pokrywa si´ ze znacznikiem
na korpusie.
3. Zdjàç pokr´t∏o nastawcze i za∏o˝yç je,
upewniajàc si´, ˝e wypust blokujàcy
NIE JEST zaczepiony na pokr´tle.
4. Ustawiç wymaganà temperatur´.
5. Za∏o˝yç pokr´t∏o nastawcze upewniajàc
si´, ˝e wypust blokujàcy JEST
zaczepiony na pokr´tle.
6. Wkr´cic Êrub´ zabezpieczajàcà
2. Ustawienie z mo˝liwoÊcià zmiany nastawy
1. Odkr´ciç Êrub´ zabezpieczajàcà i zdjàç
pokr´t∏o nastawcze
2. Upewniç si´, ˝e pierÊcieƒ blokujàcy jest
ustawiony tak, ˝e jego wypust blokujàcy
pokrywa si´ ze znacznikiem
na korpusie.
3. Za∏o˝yç pokr´t∏o nastawcze, upewniajàc
si´, ˝e wypust blokujàcy NIE JEST
zaczepiony na pokr´tle.
4. Ustawiç wymaganà temperatur´ np. 38 °C
5. Zdjàç pokr´t∏o nastawcze i za∏ó˝yç je
upewniajàc si´, ˝e znacznik MIN pokrywa si´ ze znacznikiem na korpusie.
6. Wkr´ciç Êrub´ zabezpieczajàcà
7. Zmierzyç temperatur´ wody na wylocie
i wyregulowaç jà zgodnie z wymaganiami
3i4
5i6
1i2
1i2
5
3. Ustawianie z ograniczonà mo˝liwoÊcià
zmiany nastawy
1. Odkr´ciç Êrub´ zabezpieczajàca, zdjàç
pokr´t∏o nastawcze i pierÊcieƒ blokujàcy.
2. Za∏o˝yç pierÊcieƒ blokujàcy tak, aby
wymagana górna nastawa temperatury
pokry∏a si´ ze znacznikiem
na korpusie (np. 56 °).
3. Za∏o˝yç pokr´t∏o nastawcze, upewniajàc
si´, ˝e wypust blokujàcy NIE JEST
zaczepiony na pokr´tle i ustawiç
temperatur´ na np. 35 °C.
4. Zdjàç pokr´t∏o nastawcze i za∏o˝yç je,
upewniajàc si´, ˝e znacznik NIE
pokrywa si´ ze znacznikiem na
korpusie.
5. Obróciç pokr´t∏o nastawcze w kierunku
przeciwnym do ruchu wskazówek zegara
do wyczuwalnego oporu przy nastawie
maksymalnej temperatury.
6. Zmierzyç temperatur´ wody na wylocie;
jeÊli jest za wysoka - obróciç pierÊcieƒ
blokujàcy o jeden karb w kierunku
przeciwnym do ruchu wskazówek
zegara.
7. Powróciç do punktu 3 i powtórzyç
operacje do wyczuwalnego oporu
przy nastawie maksymalnej temperatury.
8. Za∏o˝yç Êrub´ zabezpieczajàcà.
9. Ustawiç wymaganà temperatur´
42
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
3i4
3
4
1
2
5
Arkusz informacyjny R´czny zawór równowa˝àcy
do MSV-C
Zastosowanie
Zawory MSV-C przeznaczone sà do równowa˝enia instalacji ciep∏ej wody u˝ytkowej zasilanych z w´z∏ów grupowych.
Zastosowanie zaworów MSV-C:
• rozdziela obiegi
• ogranicza spadek ciÊnienia na zaworach MTCV
Pokr´t∏o posiada funkcj´ odci´cia. WartoÊç nastawy widoczna jest wokó∏ podstawy pokr´t∏a.
Nastawa mo˝e byç zablokowana. Zawory posiadajà po∏àczenia na gwint wewn´trzny. Korpus zaworu wykonany jest z mosiàdzu DZR.
Mosiàdz DZR jest zalecany do instalacji c.w.u.
Bud.1
Bud.2
W´ze∏
Bud.3
Schemat instalacji c.w.u. zasilanej
z w´z∏a grupowego.
Zamawianie
Zawó
w r MSV-C bez z∏àczek pomiarowych
wó
Typ
Wykonanie
Zawór wykonany
z mosiàdzu DZR
bez kryzy
pomiarowej
DN
kvs
15
20
25
3.9
7.3
11.8
21.6
28.5
32
40
50
50.5
Gwint
wew.
Nr katalogowy
Rp 1/2"
Rp 3/4"
Rp 1
003Z3030
003Z3031
003Z3032
Rp 1 1/4"
Rp 1 1/2"
Rp 2
003Z3033
003Z3034
003Z3035
Izolacja
Typ
Nr katalogowy
DN 15
DN 20
DN 25
DN 32
003Z3040
003Z3041
003Z3042
003Z3043
DN 40
DN 50
003Z3044
003Z3045
-30 °C do 120 °C (λ=0.028 W/mK).
w p∏aszczu poliestrowym.
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
43
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Budowa
14
8
7
1. Korpus zaworu
2. Os∏ona
16
´pnej
4. Grzybek zaworu
5. 0-ring (EPDM)
7. Wskaê
9. Os∏ona
10. Â
6
2
´pnej
5
à
nastaw´ wst´p à
11
3
14.
15.
16.
17.
blokujacy
´t∏a
Nalepka z opisem
Skala nastaw pe∏nych
Skala nastaw u∏
Uszczelnienie grzybka
1
15
12
9
17
4
Blokowanie nastawy i odcinanie przep∏ywu
∏
∏ywu
Zawory MSV-C umo
wu przez obrót pokr
pokrywie pokr´t∏
sem zaworu.
à odci´cie przep∏y-
´ naklejka z opi-
Nastawa wst´pna mo˝e zostaç zablokowana
za pomoc
ór
nadal b´
óg∏ odcinaç przep∏yw.
44
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wykonanie nastawy
Nastawa wykonywana jest za pomocà pokr´t∏a.
WartoÊç nastawy jest widoczna na skalach.
Skale wokó∏ wrzeciona oznaczajà pe∏ne nastawy,widoczne z ka˝dej strony wrzeciona. WartoÊci dziesi´tne ustawiane sà na skali nastaw
u∏amkowych.Obrót pokr´t∏a zgodnie z ruchem wskazówek zegara zmniejsza nastaw´
a˝ do zamkni´cia. Obrót przeciwnie do ruchu
wskazówek zegara zwi´ksza nastaw´.
Zalecane jest utrzymanie co najmniej 25 %
otwarcia zaworu, a wi´c nastawy nie mniejszej
ni˝ 2.
Przep∏yw minimalny zapewnia spadek na
kryzie ≥ 1 kPa.
Nastawa wykonywana jest za pomocà pokr´t∏a
DN
15
20
25
32
40
50
Dane techniczne
Przep∏yw minimalny
Q [l/s]
0,055
0,11
0,21
0,46
0,7
1,3
Nastawa 0,0 zawór zamkni´ty.
Nastawa 8,0 zawór ca∏kowicie otwarty.
Spadek ciÊnienia
otwarcie 25 % [kPa]
2366 Q2
1250 Q2
1203 Q2
284 Q2
203 Q2
49 Q2
Maksymalne ciÊnienie robocze
16 bar
CiÊnienie próbne
25 bar
Maksymalne ciÊnienie ró˝nicowe na zaworze
1.5 bar (150 kPa)
Temperatura czynnika
-10°C ÷ 120 °C
Materia∏ cz´Êci majàcych kontakt z wodà:
Korpus zaworu, wrzeciono
Grzybek
mosiàdz DZR
Przepona, 0-ringi
EPDM
Spr´˝yna
stal nierdzewna
Przyk∏ad
MSV-C
∆pi
Spadek ciÊnienia na zaworze MSV-C
∆pm Spadek ciÊnienia na zaworze
odcinajàcym
∆pr
Wymagane ciÊnienie przed obiegiem
∆pa
Dost´pne ciÊnienie przed obiegiem
Rozwiàzanie:
Przyk∏ad:
Szukane:
Ârednica zaworu i nastawa
Dane:
Maks. przep∏yw Q = 0.80 [m3/h]
∆pr = 15 [kPa]
∆pa = 45 [kPa]
∆pm = 10 [kPa]
Ârednica i nastawa zaworu MSV-C:
Ârednica DN 20.
CiÊnienie ró˝nicowe dla zaworu MSV-C
wynosi:
∆pi (MSV-C) = ∆pa - ∆pr - ∆pm
∆pi = 45 [kPa] - 15 [kPa] - 10 [kPa] = 20 [kPa].
Prawid∏owy wymiar zaworu i nastawa
wst´pna mogà byç okreÊlone na
podstawie diagramu (przyk∏ad).
WartoÊç nastawy wynosi 3,2.
Nastawa mo˝e byç równie˝ obliczona ze wzoru:
Kv =
Kv =
Q
∆pi
0,80 m3/h
0,2 bar
Kv = 1,77 m3/h co odpowiada nastawie 3,2
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
45
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarowanie
DN 15
DN 15
IloÊç obrotów WartoÊç K
v
pokr´t∏a
2
0.6
3
1.1
4
1.6
5
2.1
6
2.8
7
3.2
8
3.9
Maksymalna pr´dkoÊç
przep∏ywu:
Ciecze ≤ 4 m/s,
Gaz ≤ 60 m/s
Para -
46
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Charakterystyka przep∏ywu DN 15
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarowanie c.d.
DN 20
DN 20
IloÊç obrotów WartoÊç K
v
pokr´t∏a
2
3
4
5
6
7
8
Charakterystyka przep∏ywu DN 20
0.9
1.8
2.8
3.9
5.2
6.3
7.3
Maksymalna pr´dkoÊç
przep∏ywu:
Ciecze ≤ 4 m/s,
Gaz ≤ 60 m/s
Para -
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
47
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarowanie
DN 25
DN 25
IloÊç obrotów WartoÊç K
v
pokr´t∏a
2
0.8
3
1.8
4
3.3
5
5.5
6
8.3
7
10.2
8
11.8
Maksymalna pr´dkoÊç
przep∏ywu:
Ciecze ≤ 4 m/s,
Gaz ≤ 60 m/s
Para -
48
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Charakterystyka przep∏ywu DN 25
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarowanie c.d.
DN 32
DN 32
IloÊç obrotów WartoÊç K
v
pokr´t∏a
2
3
4
5
6
7
8
Charakterystyka przep∏ywu DN 32
2.6
5.1
8.9
14.0
17.0
20.0
21.6
Maksymalna pr´dkoÊç
przep∏ywu:
Ciecze ≤ 4 m/s,
Gaz ≤ 60 m/s
Para -
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
49
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarowanie
DN 40
DN 40
IloÊç obrotów WartoÊç K
v
pokr´t∏a
2
3
4
5
6
7
8
3.1
7.2
13.5
18.5
24.0
26.0
28.5
Maksymalna pr´dkoÊç
przep∏ywu:
Ciecze ≤ 4 m/s,
Gaz ≤ 60 m/s
Para -
50
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Charakterystyka przep∏ywu DN 40
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarowanie c.d.
DN 50
DN 50
IloÊç obrotów WartoÊç K
v
pokr´t∏a
2
3
4
5
6
7
8
Charakterystyka przep∏ywu DN 50
5.4
13.8
24.5
33.0
41.0
49.0
50.5
Maksymalna pr´dkoÊç
przep∏ywu:
Ciecze ≤ 4 m/s,
Gaz ≤ 60 m/s
Para -
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
51
Arkusz Informacyjny
R´czny zawór równowa˝àcy do MSV-C
Wymiarownie
52
DN
Gwint
SW
15
20
25
32
40
50
Rp 1/2
Rp 3/4
Rp 1
Rp 11/4
Rp 11/2
Rp 2
28
33
40
51
56
71
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
A
mm
137.5
157
160
171
212
231
B
mm
119
138.5
154
168.5
211
230
C
mm
68
77
91
108
116
143
D
mm
15
16.3
19.1
21.4
21.4
25.7
E
mm
162.5
189.5
201.5
220
276
301.6
F
mm
52
52
52
52
58
58
Ci´˝ar
[kg]
0.475
0.645
0.860
1.275
1.890
2.800
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
53
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
54
VD.57.A8.49 © Danfoss 12/2005
Arkusz Informacyjny
System sterowania instalacjà cyrkulacyjnà ciep∏ej wody u˝ytkowej
VD.57.A8.49
© Danfoss 12/2005 / DTP i Druk : DigiArt
Energooszczędne Rozwiązania
Danfoss to światowy producent urządzeń regulacyjnych i kontrolno-pomiarowych dla wielu gałęzi gospodarki.
Dzięki ciągłym inwestycjom w rozwój technologii, które zapewniają ludziom komfort i oszczędność firma
Danfoss osiągnęła pozycję lidera w dziedzinie ogrzewnictwa. Oferta firmy obejmuje urządzenia służące do
automatycznej regulacji węzłów cieplnych, kotłowni oraz instalacji centralnego ogrzewania, ciepłej wody
użytkowej, wentylacji i klimatyzacji. Opracowane przez Danfoss nowoczesne programy obliczeniowe dla
projektantów i instalatorów pozwalają na łatwy i szybki dobór urządzeń zgodnie z obowiązującymi standardami
technicznymi.
Zawory i głowice termostatyczne. Termostat grzejnikowy jest tym elementem,
który zapewnia odpowiedni klimat wnętrza. Utrzymując wymaganą temperaturę i komfort cieplny, termostaty Danfoss pomagają uzyskać oszczędności w zużyciu energii
cieplnej, nawet do 20%. Najstarsze z nich działają w Polsce bezawaryjnie od ponad 30
lat. Marka Danfoss oznacza blisko 60-letnie doświadczenie w projektowaniu i produkcji termostatów. Niezawodność wynika z jakości, doświadczenia i nowoczesnej
technologii.
Wentylatory dają możliwość łatwej wymiany powietrza w pomieszczeniach. W swoim
asortymencie Danfoss posiada wentylatory łazienkowe, kanałowe, dachowe o budowie
osiowej i promieniowej stosowane w różnych aplikacjach począwszy od mieszkalnictwa
poprzez budownictwo użyteczności publicznej, a na zastosowaniach przemysłowych
kończąc.
Zawory równoważące to jedna z serii produktów firmy Danfoss z obszaru automatyki dla ogrzewnictwa i klimatyzacji. Program produkcji obejmuje zawory ręczne i automatyczne. Zawory oprócz funkcji regulacyjnych ułatwiają diagnostykę i konserwację
instalacji centralnego ogrzewania i chłodzenia. Ponadto zastosowanie zaworów regulacyjnych w instalacji ciepłej wody użytkowej pozwala uzyskać znaczne oszczędności
na kosztach eksploatacji.
Automatyka węzłów cieplnych i kotłowni. Danfoss należy do czołowych producentów automatyki ciepłowniczej na świecie. Kompleksowa oferta urządzeń do
pomiaru i automatycznej regulacji ciepła obejmuje wszystkie etapy jego przesyłania: począwszy od źródła ciepła, poprzez sieć i węzły cieplne, aż po odbiorców
indywidualnych.
Regulatory temperatury do układów klimatyzacji. Nowa seria produktów Danfoss
może być stosowana do sufitów chłodzących oraz systemów klimakonwektorów.
Program produkcji obejmuje elementy regulacji temperatury i zaworów równoważących. Produkty Danfoss dedykowane dla układów klimatyzacji są alternatywnym
i bardzo konkurencyjnym rozwiązaniem pod względem całkowitych kosztów instalacji
w fazie inwestycji i eksploatacji.
System sterowania instalacją ciepłej wody użytkowej. Firma Danfoss oferuje
uniwersalny system, który pozwala efektywnie zmniejszyć koszty podgrzania ciepłej
wody. System zapewnia jednakową temperaturę w całej instalacji c.w.u. niezależnie od
miejsca poboru wody. Ponadto skutecznie zwalcza bakterie Legionelli w sposób
automatyczny przy jednoczesnym zabezpieczeniu instalacji przed nadmiernym wytrącaniem się osadów i zmniejszenia korozji. Zaproponowany system daje gwarancję
wysokiego komfortu korzystania z ciepłej wody.
Informacje zawarte w katalogu mogą ulec zmianie jako efekt stałych ulepszeń i modernizacji naszych urządzeń.
Danfoss Sp. z o.o.
ul. Chrzanowska 5,
05-825 Grodzisk Mazowiecki
tel. (022) 755 07 00,
fax (022) 755 07 01,
e-mail: [email protected],
www.danfoss.pl