Wydawnictwo Dialog (c) Copyright wersja elektroniczna

Transkrypt

Projekt okładki i rysunki:
Sylwia Mazur
Portret autora na okładce
Tom Kass
Skład komputerowy i łamanie
Agencja Wydawnicza „Siódemka”
Piotrków Trybunalski
Włodzimierz Ibron
Stanisław Stępień
Copyright by
Wydawnictwo Akademickie
DIALOG
ISBN (ePub) 978-83-8002-265-2
ISBN (Mobi) 978-83-8002-269-0
Wydawnictwo Akademickie DIALOG
00–112 Warszawa, ul. Bagno 3/218
Dialog (c) Copyright wersja elektroniczna
tel./fax 022 620 87Wydawnictwo
03
e–mail: [email protected]
www.wydawnictwodialog.pl
Skład wersji elektronicznej:
Virtualo Sp. z o.o.
Spis treści
•
Dedykacja
•
Słowo wstępne
•
Zmiana
•
Sella
•
Aby sprawiedliwości stało się zadość
•
Starożytny lud Harmazańczyków
•
Zew natury
•
Ogłoszenie matrymonialne
•
Żaba o złotym głosie
•
Szkoła
•
Dzień sądu
•
Bociany
•
Tabletki na mądrość
•
Kryzys
•
Leśna Akademia Nauk
•
Lwia omyłka
•
Tam gdzie był raj
•
Paw
•
Oficjalne zaproszenie
•
Kogut
•
Sny małego królika
•
Maski
Wszystkie rozdziały dostępne w pełnej wersji książki.
Słowo wstępne
Autor tych opowiadań jest Syryjczykiem. Urodził się w roku 1955, do 1979
przebywał w rodzinnym Aleppo, potem przyjechał na studia do Polski. W Polsce
przebywa do dnia dzisiejszego. Prezentowane tu opowiadania zostały wybrane
z dwóch wydanych w 1978 i 1979 roku oraz trzech przygotowanych do druku zbiorów
opowiadań Georgesa Kassa.
Wydawcy i autor nazywają zbiory opowiadaniami dla dzieci. Jak wszystkie
opowiadania o zwierzętach i te są przeznaczone głównie dla dzieci, ale również jak
każde opowiadania o zwierzętach czytać je będą wszyscy. Bajka o zwierzętach była
najpopularniejszą formą literacką od zarania dziejów ludzkości. Przypomnijmy grecką
tradycję Ezopa, indyjskie zbiory Hitopadesi i Pańczatantry. Jest rzeczą niezwykle
interesującą, że bajka zwierzęca dotarła do świata islamu (i do świata arabskiego)
z obu tych kręgów kulturowych. Najstarsze bajki arabskie o zwierzętach wiążą się
z postacią mędrca Lukmana, który jako żywo przypomina Ezopa. Czytelnik polski
może ten sąd zweryfikować zaglądając do fragmentów przełożonych przez J.
Sękowskiego. Czy zbieżność między Ezopem a arabskim Lukmanem jest
przypadkowa, czy też mamy do czynienia z zapożyczeniem — trudno stwierdzić. Jeśli
natomiast chodzi o bajki
indyjskie,
to (c)
z całą
pewnością
wiemy, że zostały przeniesione
Wydawnictwo
Dialog
Copyright
wersja elektroniczna
do świata muzułmańskiego dzięki pośrednictwu syryjskiemu i perskiemu.
Zislamizowany Pers Ibn al-Mukaffa, przełożył w połowie VIII wieku zbiór
Pańczatantra nazywając go od imion dwu szakali protagonistów Kalilą i Dimną. Ten
zbiór zrobił oszałamiającą karierę na całym świecie, po Biblii został przełożony na
największą liczbę języków. Później w kulturze islamu bajka zwierzęca uległa
znamiennym przekształceniom, bo pojawiła się w literaturze, już niejako utwór, który
można by umieścić w kategorii bajek, lecz została przeniesiona do gatunku anegdoty,
pouczającej opowieści. Tak właśnie bajka zwierzęca wygląda w zbiorze Al-Dżahiza
(zm. 869) zatytułowanym Kitab al-hajawan (Księga zwierząt) czy Ad-Damiriego (zm.
1405) pod tym samym tytułem. Tu opowieść o zwierzętach staje się pretekstem do
wyłożenia całej wiedzy humanistycznej ówczesnego świata. Dopiero „Tysiąc i jedna
noc” powstała w X w., a ostatecznie zredagowana około wieku XIV znów powraca do
wzorów zewnętrznych, niearabskich acz muzułmańskich w bajce zwierzęcej.
Georges Kass również do tej tradycji nawiązuje. Widać jednak, że ma za sobą
wiedzę tych kilku tysięcy lat rozwoju bajki, co więcej wiedzę współczesnego pisarza,
żyjącego w zupełnie innym środowisku. I choć podobnie jak Kalila i Dimna jego bajki
mają tkwić w materii politycznej, to różnica jest znamienna. O ile Kalila i Dimna
poucza, jak być dobrym władcą, jak się wystrzegać przywar, to bajki Kassa szydzą
z wielkich tego świata. Kass pokazuje niedorzeczność, okrucieństwo i bezsens, jaki się
zakrada w naszych czasach na najwyższe poziomy sprawowania władzy.
Taka jest już pierwsza bajka o sowie i modliszce. Kass nie poucza władców, że
z silnym przeciwnikiem należy się liczyć, ale bezlitośnie oskarża asekuranctwo
władców nieliczących się z losem poddanych.
Gorzka to lektura, ale też gorzkie są doświadczenia ludzi w dzisiejszym świecie,
ludzi zmuszonych do cierpienia pod bezlitosną władzą, która raz nazywa się
komunizmem, raz socjalizmem, raz demokracją. A zawsze jest tak samo samolubna
i bezwzględna.
Życzę Państwu przyjemnej lektury.
Janusz Danecki
Zmiana
Rozdział pierwszy
W pewnym z miast zamieszkałych przez szarańczę, a pozostającym pod opieką
Sowy, żyła szarańcza życiem szczęśliwym, w pewnym sensie. Należało, co cesarskie
— oddać cesarzowi; każdego dnia szarańcza dawała królowej Sowie trzy szarańcze,
a ona zjadała jedną po drugiej. Dzięki temu jej opieka rozciągała się nad miastem —
a przynajmniej tak się to nazywało.
Owego ranka przywędrowała do miasta zielona modliszka i zaatakowała pierwszą
napotkaną szarańczę. Połamała silnymi szczękami, po czym przełknęła kawałek po
kawałku. I utrwalił się następujący stan rzeczy: każdego dnia trzy szarańcze dla Sowy,
aby zapewnić dalszą opiekę, a czwarta dla modliszki, ponieważ nikt ich nie ochraniał.
Mieszkańcy szarańczego miasta zebrali się i zadecydowali, że do Sowy uda się
delegacja starszyzny, przekaże jej trzy szarańcze na obiad i zażąda ochrony, ponieważ
to jej płacą za opiekę.
Rozdział drugi
Delegacja miasta szarańczy wkroczyła przed oblicze królowej Sowy, gdy tylko ta
skończyła pożerać ostatnią szarańczę z przydziału na ten dzień. Do przodu wystąpił
najstarszy członek delegacji; powitał władczynię łzami, zamiótł skrzydłami ziemię
i przemówił:
— Pani nasza, Szacowna Królowo! Oto przybyła do naszego miasta krwiożercza
bestia sama siebie nazywająca modliszką; przybyła rankiem i pożarła pierwszą
szarańczę jaką zobaczyła. Ona nas zniszczy, o Pani nasza, nie zostawi nas
w pomyślności, do jakiej nas przywiodłaś, o Pani i Królowo naszych serc i naszego
życia!
Królowa wykrzyknęła wzburzona:
— Ależ ona rzuca mi wyzwanie! I kradnie moje pożywienie! Po czym, aby
poprawić wrażenie, dodała:
— Chciałam powiedzieć, że ona rzuca mi wyzwanie i niszczy szczęście mojego
ludu. Wiele poniosłam ofiar, zanim mój lud osiągnął to, co osiągnął. Jak to?
Przychodzi taka modliszka i codziennie zjada szarańczę? Jak to możliwe? Jutro
rozpatrzę tę sprawę.
Starszyzna oddaliła się, a każdy z nich był przekonany, iż modliszka dokona żywota
w dziobie wszechmocnej Królowej Sowy.
Rozdział trzeci
Następnego dnia po wizycie delegacji u królowej Sowy, modliszka nie pokazała się
w mieście; minął dzień szczęśliwy, o jakże szczęśliwy! Wszyscy spali spokojnie
dziękując losowi za obecność Sowy i jej opiekę. Wybrali dla niej trzy tłuste szarańcze,
aby przekazać je rankiem następnego dnia.
Rano, po przebudzeniu, mieszkańcy miasta napotkali obwieszczenie królowej Sowy,
w którym było napisane:
Obwieszczenie,
Królowa Sowa w trosce o przedstawicieli narodu i ich posiadłości, dążąc do
wprowadzenia w całym królestwie sprawiedliwości i pamiętając o szczęściu tego
królestwa i szczęściu jego narodu, zadecydowała, co następuje:
1 — mianować panią, Modliszkę ministrem i doradcą królowej 2 — nadać
niniejszym pani Modliszce tytuł Jej Wysokości poprzedzający nazwisko 3 — podatek za
opiekę powiększyć z trzech, do sześciu szarańczy. Prosimy obywateli o przyjęcie
powyższego do wiadomości i życzymy narodowi nieprzerwanej pomyślności i szczęścia
Jej Wysokość Wielmożna Królowa Sowa
Wydawnictwo Akademickie DIALOG
specjalizuje się w publikacji książek dotyczących języków, zwyczajów, wierzeń,
kultur, religii, dziejów i współczesności świata Orientu.
Naszymi autorami są znani orientaliści polscy i zagraniczni, wybitni znawcy tematyki
Wschodu.
Wydajemy także przekłady bogatej i niezwykłej literatury pięknej krajów Orientu.
Redakcja: 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/219
tel. (0 22) 620 32 11, (0 22) 654 01 49
e-mail: [email protected]
Biuro handlowe: 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/218
tel./faks (0 22) 620 87 03
e-mail: [email protected]
www.wydawnictwodialog.pl
Serie Wydawnictwa Akademickiego DIALOG:
• Języki orientalne
• Języki Azji i Afryki
Wydawnictwo Dialog
(c) Copyright
wersja elektroniczna
• Literatury
orientalne
• Skarby Orientu
• Teatr Orientu
• Życie po japońsku
• Sztuka Orientu
• Dzieje Orientu
• Podróże – Kraje – Ludzie
• Mądrość Orientu
• Współczesna Afryka i Azja
• Vicus. Studia Agraria
• Orientalia Polona
• Literatura okresu transformacji
• Literatura frankofońska
• Być kobietą
• Temat dnia
• Życie codzienne w…
Prowadzimy sprzedaż wysyłkową

Wydawnictwo Dialog (c) Copyright wersja elektroniczna

Transkrypt

Podobne dokumenty