zystanie energii ze źróde∏ odnawialnych w Wielkopolsce

EDUKACJA
f
˝e koszty transportu stajà si´ mniejsze. Zr´bki
spala si´ jednorodnie w specjalnych piecach
lub dodaje do mia∏u w´glowego i spala w skojarzeniu. Spalanie takie jest bardziej efektywne.
Przeprowadzone próby spalania mokrych
zr´bków o wilgotnoÊci 50 – 60% z mia∏em,
którego wilgotnoÊç by∏a ni˝sza ni˝ 10% da∏y
najlepsze wyniki ekonomiczne. Metod´ skojarzonà stosuje si´ w Austrii.
Z drewna wierzbowego mo˝na produkowaç
brykiety opa∏owe lub granulat opa∏owy. Produkcja obydwu form wymaga jednak dosuszenia zr´bków wierzbowych do wilgotnoÊci 16%
w przypadku produkcji brykietów i oko∏o 1920% w przypadku produkcji granulatu. Dosuszaniene do podanej wilgotnoÊci jest proce-
sem bardzo energoch∏onnym. Bilans energii
wyjÊcia i energii wejÊcia jest cz´sto niekorzystny.
Innà, bardziej ekonomicznie i energetycznie op∏acalnà formà przygotowania
drewna wierzbowego do spalania, jest produkcja sieczki z pr´tów jednorocznych.
Zalety tej formy to:
q zbiór plonu co roku,
q ∏atwoÊç przesuszenia,
q ∏atwoÊç wykonania,
q mo˝liwoÊç spalania (podobnie jak i granulatu) w systemach grzewczych bezobs∏ugowych.
Wady to:
q zbiór plonu co roku powoduje, ˝e nie
w pe∏ni wykorzystuje si´ genetyczne mo˝li-
woÊci produkcji przyrostu bowiem najwi´ksza masa drewna przyrasta w trzecim roku po
Êci´ciu,
q ekonomiczna wra˝liwoÊç na transport.
Literatura
1. Szczukowski S., Tworkowski J., Wiwat M., Przyborowski J.: Wiklina (Salix sp.). Uprawa i mo˝liwoÊci wy-
korzystania. Akademia Rolniczo-Techniczna im. Micha∏a Oczapowskiego Olsztyn 1998.
2. The Centre for Biomass Technology 2001. Energetyczne wykorzystanie drewna.
dr in˝. Jan Wies∏aw Dubas, firma Wena
Wykorzystanie energii ze êróde∏ odnawialnych w Wielkopolsce
O
stanie czystoÊci powie trza decyduje wielkoÊç
i przestrzenny rozk∏ad
Tab. 1. Instalacje dzia∏ajàce
Wyszczególnienie
chodzieski
czyszczeƒ, z uwzgl´dnieniem prze-
czarnkowsko-trzcianecki
gnieênieƒski
k´piƒski
mian fizykochemicznych zachodzà cych w atmosferze. Za podstawowe
zanieczyszczenia atmosfery uznaje
si´ dwutlenek siarki, dwutlenek
koniƒski
leszczyƒski
mi´dzychodzki
nowotomyski
azotu i py∏y. G∏ównymi zaÊ êród∏a mi emisji tych zanieczyszczeƒ sà:
energetyka zawodowa i sektor ko -
ostrowski
pilski
munalno-bytowy, transport, ko munikacja i energetyka zawodowa
oraz energetyka i technologie prze-
pleszewski
mys∏owe.
Od kilku lat wielkoÊç emisji z terenu kraju, jak i Wielkopolski wykazuje tendencj´
spadkowà. Spadek ten jest wynikiem stosowania nowoczesnych urzàdzeƒ odpylajàcych,
wprowadzania nowych technologii oraz zmiany noÊnika energii, likwidacji kot∏owni lokalnych i pod∏àczenia odbiorców do miejskiej
sieci cieplnej oraz sta∏ej kontroli systemu ciep∏owniczego, pozwalajàcej na zmniejszenie
strat ciep∏a.
W ostatnim dziesi´cioleciu wzros∏o zainteresowanie wykorzystaniem energii ze êróde∏
odnawialnych OZE w Êwiecie, równie˝ w Polsce. Polska posiada stosunkowo du˝y potencja∏ tych êróde∏.
Wielkopolska nale˝y do II klasy obszarów
w Polsce, pod wzgl´dem zasobów energii wia-
12
Eksploatowana instalacja
Powiaty
emisji ze wszystkich êróde∏ zanie -
p∏ywów transgranicznych i prze -
èród∏o
poznaƒski
szamotulski
energia s∏oneczna gm. Chodzie˝ - Zespó∏ Szkó∏ Ekonomiczno-Technicznych dzi´ki kolektorom wykorzystuje
energi´ s∏onecznà do zasilania komputerów pracujàcych w szkole.
energia wody
gm. Trzcianka ( elektrownia wodna na rzece Trzcinicy w miejscowoÊci Trzcianka
energia s∏oneczna gm. Trzemeszno m. Trzemeszno dom mieszkalny - pow. 24 m2 do c.w.u i c.o
pompy ciep∏a
gm. Baranów - pompy ciep∏a do ogrzewania szkó∏ w ¸´ce Mroczeƒdskiej oraz S∏upi,
gm. Bralin ( pompy ciep∏a do ogrzewania budynku gimnazjum w miejscowoÊci Bralin
energia biomasy gm. Sompolno - kot∏ownia opalana s∏omà (100 kW) przy masarni
pompa ciep∏a
gm. Âwi´ciechowa - pompa ciep∏a do ogrzewania i klimatyzowania budynku mieszkalnego
w po∏àczeniu z kot∏em gazowym
energia wody
gm. Kwilcz - elektrownia wiatrowa EW - 160, zasila gminnà oczyszczalnie Êcieków.
energia wody
gm. Miedzichowo - prywatna elektrownia wodna na rzece Czarna Woda w Miedzichowie o
energia s∏oneczna mocy 7 kW/h
gm. Opalenice dom mieszkalny powierzchnia 6 m2 do c.w.u
energia biomasy gm. Nowe Skalmierzyce - energia spalania s∏omy do ogrzewania mieszkaƒ (moc 1MW),
biogaz
gm. Raszków - oczyszczalnia Êcieków
energia wody
gm. Pi∏a - elektrownia wodna o mocy 1140 kW,
biogaz
gm. ¸ob˝enica - elektrownia wodna o mocy 50 kW,
gm. Wyrzysk - dwie elektrownie wodne o ∏àcznej mocy 110 kW,
gm. Szyd∏owo - trzy elektrownie wodne o ∏àcznej mocy 1430 kW
gm. Szyd∏owo - elektrownia wykorzystujàca biogaz z wysypiska o mocy 130 kW
energia biomasy gm. Czermin - prywatna kot∏ownia opalana s∏omà
biogaz
gm. Pleszew - wykorzystanie energii biogazu,
gm. Pleszew - kot∏ownia opalana biogazem w Grupowej Oczyszczalni Âcieków w Kucharach
gm. Kleszczewo - kolektory s∏oneczne w oÊrodku KASKADA w Krzy˝ownikach.
energia s∏oneczna gm. Tarnowo Podgórne m. Przeêmierowo, dom mieszkalny, basen
energia biomasy, gm. Tarnowo Podgórne miejscowoÊç Chyby, os. Zielone - dom mieszkalny
biogaz
gm. Czerwonak - m. Kicin - pow. 6 m2 do c.w.u
energia wiatru gm. Kórnik m. Robakowo - dom mieszkalny - pow. 6 m2
gm. Komorniki m. Plewiska - dom mieszkalny powierzch. 6 m2
Wielkopolski Park Narodowy - obiekty nale˝àce do WPN sà ogrzewane drewnem,
gm. Suchy Las - elektrownia biogazowa
.gm. Mosina - Sowiniec elektrownia wiatrowa
gm. Wronki - dwie prywatne elektrownie wodne (Smolnica i Chojno M∏yn)
energia wody
gm. Obrzycko - dwa kolektory s∏oneczne indywidualnych budynków mieszkalnych, energia
energia s∏oneczna geotermalna do ogrzewania jednego budynku mieszkalnego,
energia biomasy gm. Szamotu∏y - pompa ciep∏a do ogrzewania pomieszczeƒ sportowych Szamotulskiego
OÊrodka Sportu i Rekreacji oraz dwa kolektory s∏oneczne do c.w.u w Zak∏adzie Gospodarki
Komunalnej,
gm. Kaêmierz - ogrzewanie pa∏acu w Bytyniu z wykorzystaniem ciep∏a wód Jez. Bytyƒskiego
(moc 125 kW).
gm. Kaêmierz - kot∏ownia lokalna opalana s∏omà do ogrzewania osiedla mieszkaniowego i
szko∏y podstawowej (Sokolniki Wielkie),
Czysta Energia 2/2003
EDUKACJA
Êredzki
energia s∏oneczna
Êremski
energia biomasy,
pompy ciep∏a
wrzesiƒski
energia s∏oneczna
z∏otowski
energia wody
gm. Pniewy - kot∏ownia opalana s∏omà w miejscowoÊci Che∏mno
gm. ZaniemyÊl - kolektor s∏oneczny na prywatnym domu mieszkalnym,
gm. Âroda Wlkp. - kolektor s∏oneczny na czterech prywatnych domach mieszkalnych,
gm. Âroda Wlkp., Instytut Ochrony RoÊlin Stacja DoÊwiadczalna w Winnej Górze ogrzewanie
w ciel´tniku i prosiàtniku oraz drugi kolektor dla potrzeb pralni znajdujàcej si´ na terenie IOÂ
obs∏ugujàca trzy okoliczne szpitale..
Ârem - oczyszczalnia Êcieków wykorzystuje biogaz i ciep∏o Êcieków przez pomp´ ciep∏a, do
ogrzewania komór fermentacyjnych, zbiornika gazu, budynków biurowych i warsztatowych,
ogrzewaniem awaryjnym jest ogrzewanie elektryczne
gm. WrzeÊnia m. Przyborki - powierzchnia kolektora 75 m2 do ogrzewania wody w 2 basenach wewn´trznym i zewn´trznym, c.w.u i c.o
gm. WrzeÊnia m. WrzeÊnia - dwa domy mieszkalne - powierzchnia ka˝dego z kolektorów
6 m2 - c.w.u
gm. WrzeÊnia m. WrzeÊnia - dom mieszkalny - pow. 24 m2 do c.w.u i wody w basenie
gm. Lipka - elektrownie wodne (Trudna, Sto∏uƒsko),
gm. Z∏otów - elektrownia wodna (Dzier˝o˝enko),
gm. Krajenka - elektrownie wodne (Krajenka, Stru˝yska),
gm. Tarnówka - elektrownie wodne (Tarnówka, Ptusza),
gm. Jastrowie - elektrownie wodne (Smolary, Jastrowie),
gm. Okonek - elektrownie wodne (Podgaje, ¸omczewo, W´gorzewo, Lubnica).
Miasta na prawach powiatu
Poznaƒ
energia s∏oneczna
Kalisz
Leszno
Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 1 kolektory s∏oneczne wspomagajàce
kot∏owni´ gazowà
Szpital Kolejowy ul. Orzeszkowa - powierzchnia 24 m2
Dom Pomocy Spo∏ecznej ul. Czekalska - powierzchnia 50 m2
Wielkopolskie Centrum Chorób P∏uc i Gruêlicy ul. Szamarzewskiego - powierzchnia 40 m2
ogrzewa c.w.u, wod´ w basenie, c.o i nawiew klimatyzacyjny
dom mieszkalny ul. Ostroroga - pow. 12 m2 do c.w.u i wody w basenie
dom mieszkalny ul. Toruƒska - pow. 9 m2 c.w.u
Strzeszyn Grecki - pow. 6 m2 do c.w.u
Apteka i dom mieszkalny D´biec - do c.w.u i c.o
Myjnia samochodowa ul. Jugos∏owiaƒska, pow. 36 m2 ogrzewanie wody na potrzeby technologiczne myjni
Elektrownia wodna pracujàca przy jazie kaêmierzowskim na rzece ProÊnie o mocy 40 kW przy
pracujàcej du˝ej turbinie i 24 kW przy pracujàcej ma∏ej turbinie.
Kolektory s∏oneczne zainstalowane na dachach bloków mieszkalnych wspomagajàce podgrzewanie c.w.u razem z kot∏owniami gazowymi kondensacyjnymi (dla oko∏o 100 mieszkaƒ)
Tab. 2. Instalacje planowane
Wyszczególnienie
Powiaty
èród∏o
czarnkowsko-trzcianecki
energia geotermalna,
energia wiatru
energia biogazu
energia wody
energia geotermalna,
energia biogazu,
energia wody
jarociƒski
kaliski
koniƒski
koÊciaƒski
krotoszyƒski
nowotomyski
energia wiatru
energia biogazu
energia geotermalna
pleszewski
energia s∏oneczna
Êremski
wàgrowiecki
energia biomasy
energia wiatru
Instalacje planowane
Czarnków ( wykorzystanie energii geotermalnej do zasilania systemu ciep∏owniczego,
gm. Wàgrowiec - plany zainstalowania 50 szt. elektrowni wiatrowych
Jarocin - plany wykorzystania biogazu na terenie sk∏adowiska odpadów w Jarocinie
gm. Blizanów - projekt prywatnej elektrowni wodnej w Jastrz´bnikach
gm. Âlesin - potencjalne êród∏a energii geotermalnej znajdujà si´ w miejscowoÊciach:
G∏´bockie i Doborów,
gm. Âlesin - projekt elektrowni na gaz wysypiskowy przy sk∏adowisku w Goraninie,
gm. Stare Miasto - projekt elektrowni wodnej na rzece Powie.
gm. Czempiƒ - projekt powstania 19 si∏owni wiatrowych o mocy od 1,5 do 2,5 MW
Krotoszyn - plany wykorzystania biogazu na terenie wysypiska miejskiego.
gm. Nowy TomyÊl - projekt powstania pomp ciep∏a dla ogrzewania budynków gimnazjum
w Boruji KoÊcielnej
Pleszew - projekt wykorzystania w Samodzielnym Publicznym Zak∏adzie Opieki Zdrowotnej energii z kolektorów s∏onecznych.
gm. Brodnica - plany budowy elektrowni o mocy 1MW na bazie spalania biomasy
gm. Wàgrowiec - plany budowy kilkudziesi´ciu elektrowni wiatrowych
trowej (>750 – 1000 kWhm-2rok-1 na wysokoÊci 10 metrów w terenie otwartym). Ârednia roczna pr´dkoÊç wiatru na wysokoÊci 10
m w terenie otwartym przekracza 4,0 m/s,
a w okresie zimy i wiosny 4,5 m/s. Zró˝nicowanie topografii terenu województwa zwi´ksza potencja∏ wiatrowy. Si∏ownie wiatrowe
pracujà w Kwilczu i pod Mosinà. Dla gmin
Wàgrowiec i Czempiƒ w opracowaniu sà plany zainstalowania kilkudziesi´ciu elektrowni
wiatrowych.
Potencja∏ energii s∏onecznej jest mniejszy
ni˝ wiatrowej. Wielkopolska le˝y w III klasie
zasobów energii s∏onecznej w Polsce (900
kWhm-2rok-1). Pozwala to jednak z powodzeniem na stosowanie urzàdzeƒ do pozyskiwania, przetwarzania w ciep∏o u˝ytkowe i magazynowania energii s∏onecznej. Jak dotychczas
w Wielkopolsce pracuje relatywnie niewiele
kolektorów s∏onecznych, montowanych g∏ównie na prywatnych budynkach mieszkalnych,
szpitalach oraz blokach, w celu wspomagania
podgrzewania ciep∏ej wody u˝ytkowej.
W niewielkim stopniu wykorzystywane
jest ciep∏o gruntu, wód jeziornych czy Êcieków. W fazie dokumentacyjnej jest eksploatacja wód geotermalnych w Czarnkowie i Kole.
W Wielkopolsce pracuje pi´ç kot∏owni
opalanych s∏omà, ogrzewajà one budynki
mieszkalne, gospodarcze, szklarnie, masarnie.
Przy bogatej tradycji m∏ynów wodnych,
pracuje obecnie tylko 25 elektrowni wodnych, g∏ównie w powiecie pilskim i z∏otowskim.
W niewielkim stopniu wykorzystuje si´
biogaz, zaledwie na dwóch sk∏adowiskach
i w jednej oczyszczalni Êcieków.
Dzia∏ajàce i planowane instalacje wykorzystujàce OZE przedstawia tabele 1 i 2.
Dane pozyskano z Urz´dów Powiatowych
i EMARU Sp. z o.o.
Literatura
1. Fiedorow M.: ¸apanie wiatru. „G∏os Wielkopolski”
marzec 2001.
2. Strzy˝yƒski P.: Energia odnawialna – szansa dla Wiel-
kopolski. „Przeglàd Komunalny”, Dodatek specjalny
1/2001.
4. Praca zbiorowa: Ocena wst´pna jakoÊci powietrza
w Wielkopolsce. Biblioteka Monitoringu Ârodowiska,
Poznaƒ 2002.
Danuta Krysiak, Wydzia∏ Monitoringu Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Ârodowiska w Poznaniu
ZAPRASZAMY NA STRON¢ INTERNETOWÑ „CZYSTEJ ENERGII”
www.czystaenergia.pl
nasz adres e-mail: [email protected]
q zamów prenumerat´ q zareklamuj si´ na naszych ∏amach q
Czysta Energia 2/2003
13