spis treœci

SPIS TREŒCI
Wstêp ...........................................................................................................................
I.
7
Niepodleg³a Ukraina – pañstwo regionów w poszukiwaniu to¿samoœci
narodowej .................................................................................................................. 29
1. Tożsamość narodowa a potrzeba historycznej legitymizacji ...................... 29
2. Tradycyjna ukraińska historiografia versus radziecki wariant historii Ukrainy
– schematy podlegające modyfikacji ..........................................................
51
2.1. Główne nurty ukraińskiej historiografii po 1991 roku .....................
2.2. Charakterystyka nurtu narodowego .................................................
2.3. Charakterystyka nurtu postradzieckiego ..........................................
51
56
65
3. Dwa bieguny ukraińskiej politycznej konstrukcji: Donbas i Galicja.
Problem wewnętrznego mitotwórstwa: banderowcy kontra bandyci .........
73
II. „Ruska” kultura Ukrainy .....................................................................................
1. „Ruska” kultura Ukrainy jako element instrumentarium pojęciowego
91
analizy nowoczesnego ukraińskiego społeczeństwa ...................................
91
2. Oswajanie stepu. Historyczne procesy migracyjne na terytorium
dzisiejszego Donbasu i ich rola w kształtowaniu specyfiki regionu ...........
93
2.1. Pierwsza fala żywiołowej kolonizacji stepu i fenomen Kozaczyzny 93
2.2. Kolonizacja kontrolowana. Step w granicach Imperium Rosyjskiego 101
2.3. Druga fala żywiołowej kolonizacji i rozkwit Noworosji ................. 105
3. Paradoksy modernizacji .............................................................................. 109
3.1. Udział Ukraińców w transformacji świata agrarnego ...................... 109
3.2. Rosyjskość jako platforma porozumienia. Kształtowanie się
ukraińsko-rosyjskiej koalicji dominującej ....................................... 117
5
Donbas-Ukraina.indd 5
2014-03-28 09:05:28
SPIS TREŒCI
4. Triumf inżynierii społecznej – Donbas w ramach Ukraińskiej Socjalistycznej
Republiki Radzieckiej ................................................................................. 123
4.1. Kompromis rosyjskiego bolszewizmu z ukraińskim nacjonalizmem 123
4.2. Miejsce Donbasu w najważniejszych koncepcjach Ukrainy
na początku XX wieku ..................................................................... 128
4.3. Granice republikańskie a granice regionów ekonomicznych.
Poszukiwanie gwarancji wewnątrzzwiązkowego bezpieczeństwa .. 144
5. Asymilować, adaptować czy akceptować? Status „ruskiej” kultury Ukrainy
po 1991 roku ............................................................................................... 154
III. Kultura górnicza ......................................................................................................
1. Od ziemi niczyjej do beneficjum Johna Hughesa .......................................
2. Ludowość górnicza w Donbasie końca XIX i początku XX wieku ...........
3. Witryna socjalizmu – Donbas pod egidą władzy radzieckiej .....................
4. Prorepublikański ruch strajkowy Donbasu .................................................
5. Bogaty kraj biednych ludzi, czyli awers i rewers transformacji ustrojowej
173
173
185
192
204
w Donbasie .................................................................................................. 210
IV. Separatyzm – autonomia – regionalizm. Miejsce Donbasu w nowym
uk³adzie odniesienia ............................................................................................... 221
1. Ruchy separatystyczne na obszarze byłego ZSRR .....................................
2. Regionalizm niepodległej Ukrainy a paradygmat państwa narodowego ....
3. Liderzy potencjalnego separatyzmu w Donbasie ........................................
3.1. Rosyjska mniejszość narodowa w Donbasie ....................................
3.2. Elity regionalne – grupy interesu i ich polityczna ekspozytura .......
4. Strategie legitymizacyjne elit regionalnych Donbasu .................................
4.1. Przejęcie kontroli nad ruchem strajkowym ......................................
4.2. Rywalizacja z elitami regionalnymi Dniepropietrowska .................
4.3. Objęcie władzy w kraju ....................................................................
5. Separatyzm jako dyskursywny sposób radzenia sobie z peryferyjnością ...
221
230
233
236
244
254
256
264
267
272
Zakoñczenie ............................................................................................................... 279
Bibliografia ................................................................................................................ 287
Akty prawne i zbiory dokumentów ............................................................. 287
Literatura przedmiotu ................................................................................... 288
Zasoby internetowe ...................................................................................... 302
Summary .................................................................................................................... 303
6
Donbas-Ukraina.indd 6
2014-03-28 09:05:28