przyczyny problemu, jego skutki i możliwości przeciwdziałania
Transkrypt
przyczyny problemu, jego skutki i możliwości przeciwdziałania
CZYSTE POWIETRZE DLA TARGÓWKA ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA – PRZYCZYNY PROBLEMU, JEGO SKUTKI I MOŻLIWOŚCI PRZECIWDZIAŁANIA Artur Jerzy BADYDA Warszawa, 12 listopada 2015 r. Wprowadzenie 2 GŁÓWNE ŹRÓDŁA EMISJI o Zasadniczymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza są (dane za rok 2012) Sektor komunalno-bytowy Główne źródło emisji pyłów PM10 (42,9% w UE; 55,7% w PL) PM2,5 (55,3% w UE; 51,9% w PL) Główne źródło emisji WWA (66,5% w UE; 87,2% !!! w PL) Główne źródło emisji CO (44,2% w UE; 64,1% w PL) Główne źródło emisji PCDD/PCDF (49,9% w PL) Transport Główne źródło emisji NOx (39,2% w UE; 33,2% w PL) Istotne źródło emisji CO (24,6% w UE; 23,2 w PL) Istotne źródło emisji pyłów 3 PM10 (12,9% w UE; 9,6% w PL) PM2,5 (14,6% w UE; 16,6% w PL) GŁÓWNE ŹRÓDŁA EMISJI o Ponadto do źródeł tych należą Produkcja i dystrybucja energii Główne źródło emisji SOx (60,1% w UE; 51,9% w PL) Główne źródło emisji Hg (33,9% w UE; 55,3% w PL) Istotne źródło emisji NOx (22,4% w UE; 31,8% w PL) Procesy produkcyjne Zauważalne źródło emisji pyłów Zauważalne źródło emisji WWA 4 Jakość powietrza 5 PROBLEMY JAKOŚCI POWIETRZA o W Polsce jakość powietrza kształtują przede wszystkim źródła komunalno-bytowe i transport drogowy o Skutkiem relatywnie dużej emisji zanieczyszczeń do powietrza są regularne przekroczenia stężeń dopuszczalnych Powszechnie pyłów (PM10 i PM2,5) i BaP Lokalnie NOx i O3 o Problemy odpowiedniej jakości powietrza są szczególnie istotne na terenach miejskich, ze względu na Koncentrację licznych źródeł emisji na stosunkowo niewielkich obszarach (zarówno w dużych aglomeracjach miejskich, jak i w miastach małej i średniej wielkości) Narastający udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności 6 PROBLEMY GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI o W 2013 roku w Polsce Wytworzono 141,888 mln ton odpadów W tym 11,295 mln Mg odpadów komunalnych Zebrano 9,474 mln Mg odpadów komunalnych Z tego przeznaczono do Termicznego przekształcenia 0,766 mln Mg Biologicznego przetwarzania 1,231 mln Mg Składowania 5,979 mln Mg W systemie brakuje: 11,295-9,474=1,821 mln Mg Gdzie są te odpady? 7 ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA NA ŚWIECIE o Zanieczyszczenie powietrza jest poważnym problemem wielu miast Świata o Źródłami emisji są zwykle transport, gospodarka komunalna i/lub przemysł o Wśród 10 najbardziej zanieczyszczonych miejsc na Świecie Po 2 znajdują się w Chinach, Indiach i Rosji Po 1 znajduje się w Azerbejdżanie, Peru, Ukrainie i Zambii 8 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 9 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 10 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 11 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 12 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 13 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 14 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 15 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 16 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 17 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 18 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA W EUROPIE o Emisje te w znacznym stopniu kształtują jakość powietrza, choć nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na stężenia zanieczyszczeń, jakie są rejestrowane w systemach monitoringu 19 ”Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 JAKOŚĆ POWIETRZA NA ŚWIECIE o Na tle całego Świata, pod względem skali problemu zanieczyszczeń powietrza, Unia Europejska wypada całkiem dobrze 20 JAKOŚĆ POWIETRZA NA ŚWIECIE o Na tle całego Świata, pod względem skali problemu zanieczyszczeń powietrza, Unia Europejska wypada całkiem dobrze 21 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 22 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 23 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 24 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 25 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 26 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 27 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Na podstawie: „Ochrona środowiska 2014”. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014 28 JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE ol.p. W Miasto grupie 10 Liczba dni z przekroczeniem dopuszczalnego miast Unii Europejskiej, średniodobowego stężenia PM10 1cechujących Pernik – BG się największą liczbą 180 2przekroczeń Plovdiv – BGdopuszczalnego 161 3 Kraków – PL 151 średniodobowego stężenia pyłów PM10 4 Pleven – BG 150 znajduje się aż 6 polskich miast 5 Dobrich – BG 145 29 6 Nowy Sącz – PL 126 7 Gliwice – PL 125 8 Zabrze – PL 125 9 Sosnowiec – PL 124 10 Katowice – PL 123 … … … 80 Warszawa – PL 58 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE o W porównaniu z wieloma polskimi miastami jakość powietrza jest zatem relatywnie dobra, ale … o … nadal występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń, … o … a do rekomendowanych przez WHO stężeń PM10 jeszcze nam daleko 30 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE o W porównaniu z wieloma polskimi miastami jakość powietrza jest zatem relatywnie dobra, ale … o … nadal występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń, … o … a do rekomendowanych przez WHO stężeń PM10 jeszcze nam daleko 31 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE o W porównaniu z wieloma polskimi miastami jakość powietrza jest zatem relatywnie dobra, ale … o … nadal występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń, … o … a do rekomendowanych przez WHO stężeń PM10 jeszcze nam daleko 32 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE o W porównaniu z wieloma polskimi miastami jakość powietrza jest zatem relatywnie dobra, ale … o … nadal występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń, … o … a do rekomendowanych przez WHO stężeń PM10 jeszcze nam daleko 33 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE o Średnioroczne stężenia benzo[a]pirenu (dopuszczalne 1 ng/m3) w Warszawie w 2014 roku wyniosły: 2,53 ng/m3 przy ul. Tołstoja (Bielany) 2,84 ng/m3 przy ul. Anieli Krzywoń (Wola) o Są to (za wyjątkiem Ostrołęki) najniższe stężenia zanotowane w 11 punktach pomiarowych na Mazowszu 34 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Na podstawie: „Roczna ocena jakości powietrza”. Raport za rok 2014. WIOŚ Warszawa 2015 35 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Na podstawie: Interaktywne mapy o jakości powietrza, www.wios.warszawa.pl o Średnioroczne stężenia benzo[a]pirenu (dopuszczalne 1 ng/m3) w Warszawie w 2014 roku wyniosły: 2,53 ng/m3 przy ul. Tołstoja (Bielany) 2,84 ng/m3 przy ul. Anieli Krzywoń (Wola) o Są to (za wyjątkiem Ostrołęki) najniższe stężenia zanotowane w 11 punktach pomiarowych na Mazowszu 36 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Na podstawie: Interaktywne mapy o jakości powietrza, www.wios.warszawa.pl o Średnioroczne stężenia benzo[a]pirenu (dopuszczalne 1 ng/m3) w Warszawie w 2014 roku wyniosły: 2,53 ng/m3 przy ul. Tołstoja (Bielany) 2,84 ng/m3 przy ul. Anieli Krzywoń (Wola) o Są to (za wyjątkiem Ostrołęki) najniższe stężenia zanotowane w 11 punktach pomiarowych na Mazowszu 37 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Na podstawie: Interaktywne mapy o jakości powietrza, www.wios.warszawa.pl o Średnioroczne stężenia benzo[a]pirenu (dopuszczalne 1 ng/m3) w Warszawie w 2014 roku wyniosły: 2,53 ng/m3 przy ul. Tołstoja (Bielany) 2,84 ng/m3 przy ul. Anieli Krzywoń (Wola) o Są to (za wyjątkiem Ostrołęki) najniższe stężenia zanotowane w 11 punktach pomiarowych na Mazowszu 38 JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE o W ROJP dla Mazowsza za 2014 r. oszacowano, że obszary, na których występują przekroczenia dopuszczalnego stężenia Pyłu PM10 Zamieszkane są przez 4% mieszkańców Warszawy (w odniesieniu do wartości średniorocznej) Zamieszkane są przez 84% mieszkańców Warszawy (w odniesieniu do wartości średniodobowej) Benzo[a]pirenu Zamieszkane są przez 86% mieszkańców Warszawy (w odniesieniu do wartości średniorocznej) Ditlenku azotu Zamieszkane są przez 6% mieszkańców Warszawy (w odniesieniu do wartości średniorocznej) 39 Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie 40 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA A UMIERALNOŚĆ NA ŚWIECIE o Według Światowej Organizacji Zdrowia1, w skali globalnej z zanieczyszczeniem powietrza zewnętrznego w 2012 roku związanych było 3,7 miliona zgonów (z czego 88% dotyczyło krajów o niskim i średnim poziomie dochodów) o Przy uwzględnieniu dodatkowo zanieczyszczeń pochodzących z gospodarstw domowych (wewnętrznych), liczba ta osiągnęła poziom 7 milionów zgonów 1 ”Burden of disease from the joint effects of Household and Ambient Air Pollution for 2012”. http://www.who.int/phe/health_topics/outdoorair/databases/FINAL_HAP_AAP_BoD_24March2014.pdf World Health Organization, 2014 41 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA A UMIERALNOŚĆ W EUROPIE I W POLSCE „Air quality in Europe – 2014 report”. EEA report, No 5/2014. ISSN: 1725-9177, doi: 10.2800/22847. European Environment Agency, Copenhagen 2014 42 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA JAKO CZYNNIK RYZYKA o Zarówno w skali globalnej, jak i w Polsce, zanieczyszczenia powietrza (wewnętrznego i zewnętrznego) znajdują się w grupie 10 najważniejszych czynników ryzyka decydujących o przedwczesnych zgonach i życiu w warunkach niepełnosprawności 43 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA JAKO CZYNNIK RYZYKA o Zarówno w skali globalnej, jak i w Polsce, zanieczyszczenia powietrza (wewnętrznego i zewnętrznego) znajdują się w grupie 10 najważniejszych czynników ryzyka decydujących o przedwczesnych zgonach i życiu w warunkach niepełnosprawności 44 Na podstawie: „Global Burden of Disease 2013”. Institute for Health Metrics and Evaluation, University of Washington 2015 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA JAKO CZYNNIK RYZYKA o Zarówno w skali globalnej, jak i w Polsce, zanieczyszczenia powietrza (wewnętrznego i zewnętrznego) znajdują się w grupie 10 najważniejszych czynników ryzyka decydujących o przedwczesnych zgonach i życiu w warunkach niepełnosprawności 45 Na podstawie: „Global Burden of Disease 2013”. Institute for Health Metrics and Evaluation, University of Washington 2015 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA A DALY o Szacuje się1, że w krajach Unii Europejskiej (UE-27) rocznie traconych jest ponad 4,5 miliona lat życia wskutek ekspozycji na pył PM2,5, z czego Prawie 1,7 miliona przyporządkowuje się chorobom układu krążenia Ponad 420 000 wiąże się z nowotworem płuca o Dane dla Polski wskazują, że straty ocenia się na 403 900 lat, z czego 150 500 dla chorób układu krążenia 53 900 dla nowotworu płuca 1 de Leeuw F., Horálek J: ”Assessment of the health impacts of exposure to PM2.5 at a European level”. ETC/ACC Technical Paper 2009/1, June 2009 46 KOSZTY ZDROWOTNE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA W WARSZAWIE Efekt zdrowotny Jednostka Liczba przypadków Przedwczesne zgony (>30 r.ż.) Przypadki 2 826 Przedwczesne zgony (>30 r.ż.) Utracone lata życia 33 079 Przewlekłe zapalenie oskrzeli (> 27 r.ż.) Przypadki 1 466 Zapalenie oskrzeli (6-12 r.ż.) Przypadki 6 301 Utracone dni pracy (20-64 r.ż.) Dni 1 011 937 Zgony z powodu nowotworu płuca (>30 r.ż.) Przypadki 286 Zgony z powodu chorób krążeniowo-oddechowych (>30 r.ż.) Przypadki 1 616 Zgony z powodu choroby niedokrwiennej serca Przypadki 761 Przypadki 2 826 47 Przedwczesne zgony (>30 r.ż.) DECYZJA IARC Wyniki licznych światowych badań naukowych nad efektami zdrowotnymi narażenia na zanieczyszczenia powietrza wpłynęły na decyzję Międzynarodowej Agencji ds. Badań nad Rakiem (IARC) w sprawie sklasyfikowania zanieczyszczeń powietrza jako kancerogennych dla człowieka (grupa 1). Osobno do tej samej grupy zakwalifikowano cząstki stałe (PM) 48 SKUTKI ZDROWOTNE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA o Rola, jaką odgrywają zanieczyszczenia powietrza w kształtowaniu zmienności stanu zdrowia ludzi wydaje się być zatem co najmniej znacząca o Mechanizm oddziaływania zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka nadal nie jest w pełni rozpoznany. Nadal nie posiadamy pełnej wiedzy o skali skutków zdrowotnych wynikających z permanentnego przebywania w zanieczyszczonej atmosferze o Szereg dotychczasowych badań wskazuje jednak, że ekspozycja (zarówno długo-, jak i krótkotrwała) na niektóre rodzaje zanieczyszczeń powietrza zwiększa ryzyko występowania chorób układu oddechowego (w tym nowotworu płuca), sercowo-naczyniowego, czy ośrodkowego układu nerwowego (a zwłaszcza mózgu) 49 SKUTKI ZDROWOTNE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA o Analizy zrealizowane w Warszawie na przykładzie wpływu na niemowlęta i dzieci wskazują, że rocznie 5201 przypadków występowania objawów astmy oskrzelowej i 234 przyjęcia do szpitali z powodu chorób układu oddechowego, można przypisać zanieczyszczeniu powietrza przez cząstki stałe 50 SKUTKI ZDROWOTNE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA o Inne warszawskie badania wskazują z kolei, że na skutki zdrowotne w postaci obniżenia funkcji układu oddechowego wpływają takie czynniki jak Fakt zamieszkiwania w mieście Czas zamieszkiwania w pobliżu ruchliwych ulic Natężeniu ruchu o Wykazano również pozytywny wpływ aktywności fizycznej na sprawność oddychania 51 SKUTKI EKONOMICZNE o Zanieczyszczenia powietrza to nie tylko czynnik warunkujący przedwczesne zgony o Ich obecność w powietrzu kształtuje również wpływ na gospodarkę kraju poprzez zwiększoną zachorowalność i zaostrzenia w przebiegu niektórych chorób o Skutkuje to obecnie1 (według scenariusza na 2015 rok) utratą dni pracy na poziomie 15 911 512 w Polsce 135 849 334 w Europie o Co przekłada się na efekty ekonomiczne na poziomie 2,068 mld EUR rocznie w Polsce 17,660 mld EUR rocznie w Europie 1 52 Holland M: ” Cost-benefit Analysis of Final Policy Scenarios for the EU Clean Air Package”. EMRC, March 2014 Co możemy zrobić? 53 PRZECIWDZIAŁANIE o Po pierwsze edukacja !!! o Polityki/strategie w zakresie rodzajów instalacji i paliw do zapewniania potrzeb energetycznych Promowanie paliw „niskoemisyjnych” Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii Odpowiednie wymogi dotyczące urządzeń grzewczych Wymiana urządzeń na nowsze lub zasilane innymi paliwami Efektywność energetyczna (termomodernizacja, energooszczędne oświetlenie, itp.) … 54 PRZECIWDZIAŁANIE o Prawidłowa gospodarka odpadami Systemy gromadzenia i przetwarzania odpadów na poziomie gmin i powiatów Uzupełnienie planowanych dużych spalarni odpadów o niewielkie, lokalne instalacje do termicznego przekształcania odpadów (z produkcją energii) Wprowadzenie skutecznych regulacji prawnych uniemożliwiających spalanie odpadów w domowych instalacjach ciepłowniczych i kominkach … 55 PRZECIWDZIAŁANIE o Polityka/strategia transportowa System drogowo-uliczny, w tym obwodnice miejskie Komunikacja publiczna Komunikacja rowerowa Stosowanie ITS Strefy małej emisji (ograniczenia w ruchu pojazdów) … o Planowanie przestrzenne 56 Co możemy osiągnąć? 57 POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA o Nieliczne programy badawcze skupiają swoją uwagę na ocenie skali efektów wynikających ze zmniejszenia ilości zanieczyszczeń obecnych w powietrzu o Dostępne są również opracowania, w których szacuje się oszczędności ekonomiczne wynikające z poprawy jakości powietrza, co powinno skutkować pozytywnym wpływem na gospodarkę 58 SKUTKI ZDROWOTNE POPRAWY JAKOŚCI POWIETRZA o Przykład badań zrealizowanych wśród 3997 mieszkańców Warszawy i 988 osób zamieszkujących niezanieczyszczone obszary Polski dowodzi, że Spadek stężenia pyłów PM10 o 10 µg/m3 można wiązać ze wzrostem sprawności oddychania (wzrost FEV1 o 1,7%) 59 SKUTKI EKONOMICZNE o Szacunki wskazują, że obecnie zanieczyszczenie powietrza generuje koszty ekonomiczne na poziomie 2,068 mld EUR rocznie w Polsce 17,660 mld EUR rocznie w Europie o Ograniczając się do stosowania obecnych regulacji prawnych możemy zmnniejszyć te koszty do poziomu 1,607 mld EUR w 2025 r. w Polsce 14,104 mld EUR w 2025 r. w Europie o Realizując scenariusz maksymalnie technicznie wykonalnej redukcji (MTFR) ograniczenie to pozwoliłoby osiągnąć w 2025 r. poziom 1,105 mld EUR w Polsce 11,178 mld EUR w Europie 60 SKUTKI EKONOMICZNE POPRAWY JAKOŚCI POWIETRZA o Zmniejszenie narażenia na pył PM2,5 do 2025 r. W przypadku postępowania według scenariusza CLE (Current Legislation) przyniesie Spadek liczby przedwczesnych zgonów o 3679 przypadków Spadek utraconych dni pracy o 3 551 691 W przypadku postępowania według scenariusza MTFR (Maximum Technically Feasible Reduction) Spadek liczby przedwczesnych zgonów o 15139 przypadków Spadek utraconych dni pracy o 7 410 420 61 Podsumowanie 62 PODSUMOWANIE o W warunkach miejskich kluczowymi źródłami kształtującymi jakość powietrza są źródła komunalnobytowe oraz transport drogowy o W wielu ośrodkach miejskich rejestruje się przekroczenia dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń powietrza (regulowanych na mocy dyrektywy CAFE), a tym bardziej poziomów rekomendowanych przez WHO o W miastach UE (według raportu EEA Air quality in Europe 2014) 10-30% populacji żyje w warunkach niedotrzymania stężeń dopuszczalnych w zakresie pyłów PM10i PM2,5 o Szacuje się również, że powietrzem niespełniającym rekomendacji WHO w zakresie zanieczyszczeń pyłowych oddycha obecnie 64-93% populacji miast UE 63 PODSUMOWANIE o Pomimo relatywnie dobrej sytuacji, jaka pod względem jakości powietrza panuje w Europie, są kraje, w których problem ten jest szczególnie silnie widoczny o Skutkuje to zwiększoną zachorowalnością z powodu chorób obturacyjnych, innych chorób układu oddechowego, alergii, czy chorób układu sercowonaczyniowego, jak również chorób nowotworowych o Efektem tego są również przedwczesne zgony, których w Europie niemal pół miliona przypisuje się tylko zanieczyszczeniom pyłowym obecnym w powietrzu atmosferycznym 64 PODSUMOWANIE o Działalność zaradcza i naprawcza powinna być przede wszystkim oparta na współpracy pomiędzy różnymi szczeblami administracji publicznej oraz społeczeństwem o Powinna ona uwzględniać Powszechną edukację w zakresie jakości powietrza, w tym odnośnie przyczyn i skutków jego zanieczyszczenia Realizowanie odpowiedniego zarządzania na szczeblu centralnym i na szczeblach samorządowych w zakresie Wdrażania i realizacji polityki/strategii transportowej Wdrażania i realizacji polityki/strategii zarządzania produkcją i dystrybucją energii, emisjami z różnych sektorów gospodarki narodowej oraz gospodarką odpadami 65 CZYSTE POWIETRZE DLA TARGÓWKA ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA – PRZYCZYNY PROBLEMU, JEGO SKUTKI I MOŻLIWOŚCI PRZECIWDZIAŁANIA Artur Jerzy BADYDA, [email protected] Warszawa, 12 listopada 2015 r.