rynek energii słonecznej w polsce - myfachowcy.info
Transkrypt
rynek energii słonecznej w polsce - myfachowcy.info
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie RYNEK ENERGII SŁONECZNEJ W POLSCE RYNEK ENERGII SŁONECZNEJ W POLSCE TRENDY, TENDENCJE I FINANSOW ANIE RAPORT ZAW IERA ANALIZĘ NASTĘPUJĄCYCH ASPEKTÓW : TRENDY I PERSPEKTYWY Zmiany w strukturze energii Dyrektywa Unii Europejskiej Powierzchnia paneli słonecznych Trendy w sprzedaży Eksport polskich kolektorów słonecznych Porównanie do innych europejskich krajów Warunki naturalne BADANIE PRZEPROWADZONE PRZEZ CONQUEST CONSULTING Nastawienie w kwestii instalacji kolektorów słonecznych Profil potencjalnego nabywcy Powody warunkujące instalację paneli ConQuest Consulting ul. Opoczyńska 10/1 02-526 Warsaw FINANSOWANIE Cele Plany Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju Oferta Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska I Gospodarki Wodnej [email protected] tel. +48 (22) 825 56 45 fax. +48 (22) 875 37 65 Białe certyfikaty Inne rozwiązania WWW.CONQUEST.PL Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie ŹRÓDŁA ENERGII ZMIANY W obecnej strukturze źródeł energii w Polsce W STRUKTURZE nadal główne miejsce zajmują źródła konwen- ENERGII cjonalne. Można znaleźć kilka wyjaśnień takiej Poniższy wykres przedsta- sytuacji. Przede wszystkim, Polska jest krajem, wia gdzie węgiel jest względnie tanim i powszech- w strukturze źródeł energii nym paliwem (dzięki dużym krajowym złożom). w Polsce między rokiem W konsekwencji, jest to główne źródło energii 2001 i 2009. Dane dotyczą dla elektrowni w Polsce. Ponadto, inwestycje tzw. energii pierwotnej, uzy- w nowoczesne rozwiązania wymagają przezna- skiwanej w procesie prze- czenia na ten cel znaczących środków finan- twarzania produktów ener- sowych. getycznych ze źródeł natu- zmiany ralnych do postaci użytko- DYREKTYWA UE wej. Zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej za- Zarówno w 2001, jak i w 2009, większość energii wartymi w Dyrektywie 2009/28/WE, każde zużywanej w Polsce pochodziła z konwencjonalnych państwo członkowskie ma obowiązek zwięk- elektrowni stosujących węgiel jako paliwo. Źródła szyć udział energii odnawialnej w całkowitym odnawialne stanowiły jedynie 5,1% w 2001 roku zużyciu energii do roku 2020. Dla Polski, cel (w porównaniu został ustanowiony na poziomie 15%. Niemniej 10,6%). W ciągu kolejnych ośmiu lat zwiększyły się jednak, dotychczasowe tempo zachodzących do 9%, co nadal stanowiło połowę wyniku osiągnięte- zmian nie jest wystarczające i w najbliższych go przez Unię Europejską (18,3%). do średniej unijnej wynoszącej latach sektor energetyczny będzie wymagał dalszego rozwoju. STRUKTURA ENERGII W POLSCE energia odnawialna 9,0% energia odnawialna 5,1% 2009 2001 energia konwencjonalna 94,9% energia konwencjonalna 91,0% Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie TRENDY W SPRZEDAŻY Zgodnie z tym, co przedstawiono na wykresie, powierzchnia zainstalowanych kolektorów słonecznych w Polsce dynamicznie się zwiększa, szczególnie od roku 2004, kiedy Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i otrzymała znaczące fundusze. Pomiędzy rokiem 2000 i 2010 omawiana powierzchnia wzro2 2 sła z 21 000 m do 655 800 m , czyli o ponad 3 000%. Większość tego typu urządzeń to kolektory płaskie, które stanowią około 70% całkowitej sprzedaży na rynku. Ponadto, ten model jest także najczęściej produkowany, w przeciwieństwie do kolektorów rurowych. PO KRYZYSIE Według danych opublikowanych przez Instytut Energii Odnawialnej (IEO), w 2010 roku zainstalowano w Polsce kolektory słoneczne o łącznej powierzchni wynoszącej 2 145 900m . Jest to poziom porównywalny do obserwowanego rok wcześniej. Kryzys finansowy w Unii Europejskiej spowodował spowolnienie w branży, co wpłynęło negatywnie na eksport polskich produktów. Spadek sprzedaży był obserwowany w wielu innowacyjnych dziedzinach, jednak istnieje prawdopodobieństwo, iż polepszenie się sytuacji gospodarczej na świecie odwróci negatywny trend. POWIERZCHNIA PANELI SŁONECZNYCH W POLSCE Powierzchnia kolektorów słonecznych w następnym roku (m2 x 1000) 145,9 Całkowita powierzchnia kolektorów słonecznych (przed analizowanym okresem) (m2 x 1000) 144,3 68,2 129,6 509,9 41,6 7,4 13,6 2000 9,1 21,0 2001 26,4 28,9 13,1 30,1 43,2 69,6 2002 2003 2004 365,6 27,7 98,5 126,2 167,8 2005 2006 2007 236,0 2008 2009 2010 Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie FIRMY DZIAŁAJĄCE NA RYNKU Na polskim rynku kolektorów słonecznych działa około 40 firm. O jego silnej koncentracji świadczy fakt, iż w 2009 roku 60% omawianego rynku było obsługiwane przez cztery firmy, natomiast dwa lata później ich liczba zwiększyła się do 6. Taka sytuacja stwarza możliwości dla rozwoju i zdobywania udziałów w rynku. Oferta polskich producentów jest skierowana zarówno na rynek wewnętrzny, jak i zewnętrzny. Świadczy o tym także fakt, iż blisko 50% (czyli około 2 80 000 m ) urządzeń produkowanych w Polsce jest sprzedawanych poza granicami kraju, głównie do Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Austrii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Finlandii, Republiki Czeskiej oraz Słowacji. EKSPORT POLSKICH KOLEKTORÓW SŁONECZNYCH Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie POLSKA A INNE KRAJE Pomiędzy rokiem 2009 i 2010 sprzedaż kolektorów słonecznych spadła w wielu krajach Europy Zachodniej m.in. w Niemczech, Francji i Hiszpanii. Słabe rezultaty, jak już wspominano, mogą być wyjaśnione niekorzystną sytuacją gospodarczą wywołaną kryzysem finansowym. Pomimo tego faktu, wartość polskiego rynku kolektorów słonecznych wzrosła w tym okresie o 3,2%, a od 2000 roku rozwija się on w średnim tempie na poziomie około 40% rocznie. Dania ↑ +6,6% Belgia Irlandia ↓-24,5% ↓ -3,4% Wielka Brytania ↑ +18,1% Holandia Polska ↓ -9,8% ↑ +3,2% Niemcy ↓-24,5% Czechy ↑ +66,4% Słowacja ↑ +11,1% Austria ↓ -21,4% Francja ↓ -3,4% Węgry ↓ -4,5% Szwajcaria ↓ -3,9% Włochy ↑ +3,2% Słowenia ↓ -13,6% Hiszpania Portugalia ↑ +4,9% ↓ -13,9% Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie CELE Obecnie, znacznym problemem w sferze energetyki w Polsce jest deprecjacja aktywów stosowanych w omawianym sektorze. W rzeczywistości blisko połowa wykorzystywanych maszyn i sprzętów ma 30-40 lat. W rezultacie, konieczna jest realizacja inwestycji, co wynika także z wymagań określonych w pakiecie klimatyczno-energetycznym Unii Europejskiej. W 2010 roku polski rząd zaakceptował „Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych” wdrażając rozwiązania przewidziane w unijnej Dyrektywie 28/2009/WE. Celem jest osiągnięcie 15% udziału przez źródła odnawialne w strukturze energii w Polsce. Poziom ten według prognoz zostanie osiągnięty głównie dzięki energii wiatrowej. Niemniej jednak Ministerstwo Gospodarki przewiduje, że w sferze ciepła, energia słoneczna będzie jednym z głównych źródeł. W konsekwencji popyt na kolektory do roku 2020 będzie się dynamicznie zwiększał, co zostało zaprezentowane na poniższym wykresie. 137,1 125,4 129,4 46,7 3,6 2006 14,2 2010 2015 2020 2025 2030 PERSPEKTYWY Zgodnie z danymi European Solar Thermal Industry Federation (ESTIF), wartość polskiego rynku kolektorów słonecznych może rosnąć w najbliższym czasie w średniorocznym tempie na poziomie 30% i osiągnąć 20 mln metrów kwadratowych zainstalowanych 2 kolektorów do 2020 roku, co oznacza 0,5 m na osobę. Niemniej jednak, przewidywania rządu polskiego są mniej optymistyczne, gdyż szacunki wskazują, iż kolektory słoneczne mogą osiągnąć w tym samym okresie 14,7 mln metrów kwadratowych. Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie WARUNKI NATURALNE Potencjał wynikający z geograficznego położenia Polski jest także obiecujący. Powierzchnia kolektorów słonecznych zainstalowanych w krajach o podobnym nasłonecznieniu wskazuje, iż warunki do rozwoju sektora na tej szczerości geograficznej są wystarczające. Przykładowo, w Niemczech w 2010 w użytku znaj2 dowało się 9 676 000 m kolektorów słonecznych, w porównaniu do 459 123 m 2 w Polsce. Holandia 313 317 Irlandia 92 042 Dania 367 602 Wielka Brytania 401 254 POZIOM Polska 459 123 NASŁONECZNIENIA Belgia 229 703 W EUROPIE ORAZ Niemcy 9 676 800 POWIERZCHNIA Czechy 215 863 ZAINSTALOWANYCH KOLEKTORÓW (m2) Słowacja 85 225 Francja 1 101 730 Austria 2 685 556 Węgry 104 807 Włochy 1 870 211 Słowenia 122 710 Portugalia 470 888 800 Hiszpania 1 474 806 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2 2200 kWh/m Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie BADANIE DOTYCZĄCE POPYTU Badanie przeprowadzone przez ConQuest Consulting na grupie 800 respondentów dotyczyło podejścia Polaków do pomysłu instalowania kolektorów słonecznych i powodów, dla których mogliby taką możliwość rozważyć. POPULARNOŚĆ Tak, są zainstalowane 8% Wyniki badania pokazują, iż korzystanie z kolektorów słonecznych nie jest w Polsce zbyt popularne, gdyż tylko 8% respondentów potwierdziło, że używa takich urządzeń w celu poprawienia efektywności energetycznej w ich gospodarstwach domowych. Nie są zainstalowane i nie mam zamiaru instalować ich w przyszłości 37% Zwiększająca się świadomość dotycząca alternatywnych źródeł energii w polskim społeczeństwie daje dystrybu- Nie są zainstalowane, ale planuję/ rozważam to 30% Nie są zainstalowane i nie roważałem takiej możliwośći 25% torom tych urządzeń szansę na zwiększenie sprzedaży, ponieważ 30% WSIE A MIASTA ankietowanych deklaruje chęć zakupu Warunku kolektorów słonecznych. w przypadku decyzji związanych z instalacją kolekto- życia mają bardzo duże znaczenie Niemniej jednak znacząca grupa – rów słonecznych. Badanie pokazało, że 37% respon- ponad połowa pytanych – nie wyraziła dentów mieszkających na wsi planuje zainstalować w znaczącego zainteresowania tematem. przyszłości urządzenia na dachach swoich domów, podczas gdy w miastach, w których liczba ludności PROFIL POTENJCALNEGO ODBIORCY przekracza 500 000 mieszkańców – tylko 14%. Taka sytuacja wynika z faktu, iż 56% wskazało, że w ogóle nie ma takiej możliwości albo nie wie, czy kolektory są już zainstalowane na budynku, w którym mieszkają. Grafika przedstawia profil potencjalnego klienta zainteresowanego zakupem kolektorów słonecznych. młody ( wi ek 19- 24 l at) mie sz ka nie c wsi prac ow nik umy sł owy wy ż sz ego sz cz ebla uz y skują cy mi esi ęcz ny do chód powy ż ej 3 0 00 PL N Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie POWODY INSTALACJI KOLEKTORÓW Duża energooszczędność (ograniczenie kosztów zużycia energii) 1% 6% Pozytywny wpływ na środowisko naturalne 7% 12% Możliwość uzyskania dofinansowania 38% Niska cena urządzeń Nie wiem / trudno powiedzieć 17% Nic by mnie nie skłoniło 19% Większość respondentów Inne przyczyny uczestniczących w ankiecie wskazała, że poprawa efektywności energetycznej oraz zmniejszenie kosztów są RÓŻNICE głównym powodem, dla których rozważyliby insta- WYNIKAJĄCE Z PROFESJI lację kolektorów słonecznych (38%). Atrakcyjna Poniższa tabela wskazuje, że korzyści wynikające cena została wybrana w 12% przypadków, co z wykorzystania kolektorów słonecznych są do- dowodzi, że w kwestii efektywności energetycznej strzegane przez różne grupy zawodowe. Przed- dominuje wśród Polaków myślenie długookreso- siębiorcy zwracają dużą uwagę na cenę, podczas we. Świadomość dotycząca wpływu produkcji gdy pracownicy fizyczni i umysłowi niższego energii na środowisko jest także dość wyraźna, szczebla oraz rolnicy częściej pod uwagę biorą gdyż była to druga najczęściej wybierana odpo- także pozytywny wpływ stosowania takiego roz- wiedź (19%). wiązania na środowisko. pracownik umysłowy wyższego szczebla Niska cena urządzeń Duża energooszczędność pracownik umysłowy niższego szczebla Pozytywny wpływ na środowisko prywatny przedsiębiorca Możliwość uzyskania dofinansowania Nie wiem / trudno powiedzieć pracownik fizyczny lub rolnik Nic by mnie nie skłoniło Inne przyczyny inny status zawodowy 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie POTRZEBY Regulacje unijne oraz silna potrzeba zmiany OFERTA NFOŚiGW struktury sektora energetycznego powoduje W trzecim kwartale 2010 konieczność wprowadzenia bodźców zachęca- roku wybrane polskie banki jących do wykorzystywania źródeł odnawial- zaczęły nych na różnych poziomach. Polski rząd, także dofinansowane przez Naro- dzięki środkom z Unii Europejskiej, przygotował dowy wsparcie finansowe, między innymi, dla gospo- Środowiska darstw domowych oraz małych i średnich Wodnej. Dzięki programowi przedsiębiorstw. tej instytucji, jest możliwe oferować Fundusz i kredyty Ochrony Gospodarki otrzymanie dotacji w wysokości 45% kosztu instalacji WSPARCIE Z EBOiR kolektorów Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju przygo- przeznaczonych do podgrze- tował 75 mln EUR na pożyczki dla małych wania i średnich przedsiębiorstw funkcjonujących na skierowana do osób fizycz- rynku polskim. Głównym celem utworzonego nych oraz wspólnot miesz- Programu Finansowania Energii Zrównoważo- kaniowych. W nej w Polsce (PolSEFF) jest zwiększenie efek- 2011 roku prawie wszystkie tywności energetycznej w tym sektorze. Wśród środki zostały wykorzystane. wielu urządzeń, które mogą zostać sfinanso- Do końca 2014 roku benefi- wane z dotacji przyznawanej w ramach pro- cjentom zostaną przekazane gramu, znajdują się także panele słoneczne. dotacje o wartości blisko 200 wody. słonecznych Oferta jest 2010 oraz mln PLN. INNE ROZWIĄZANIA Na początku 2012 roku rozpoczął się nabór wniosków na dotacje z tzw. Funduszy Norweskich. Na program przeznaczone zostało 75 mln PLN. Ze środków można finansować działania mające na celu rozwój wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w Polsce oraz zwiększenie efektywności energetycznej. Program będący rezultatem współpracy Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego został przewidziany na lata 2009-2014. Poprzednia edycja przeprowadzana w latach 2004-2009 obejmowała 25 mln EUR, które zostały w całości wykorzystane. EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W PROCESIE PRODUKCJI W 2011 roku polski parlament uchwalił ustawę o efektywności energetycznej, która wprowadziła wiele rozwiązań skierowanych na racjonalne wykorzystanie energii. Na tej podstawie powstały tzw. „białe certyfikaty”. Są one przyznawane za optymalizację wykorzystania energii poprzez zmniejszenie zużycia oraz strat w przesyle i dystrybucji energii. Głównym celem tej inicjatywy jest zachęcenie przedsiębiorstw sprzedających energię elektryczną, ciepło lub gaz do poprawienia efektywności energetycznej w ich pracy. Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie O NAS BIBLIOGRAFIA ConQuest Consulting jest „Energia ze źródeł odnawialnych w 2010 r.”, Główny Urząd Statystyczny „Firmy zarabiają na klimacie”, Rzecz- „Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych”, Mini- Informacje Programu Finansowania Energii Zrównoważonej w Polsce Informacje Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Potencjał inwestycyjny w energetyce odnawialnej do 2020 r.”, Gazeta Wyborcza (wyborcza.pl) „Rynek Wśród 450 zakończonych zło się wiele dotyczących niszowych produktów i sekzadowolonych potwierdzają, klientów że nasza firma może pomóc Państwu słonecznych tów i usług na nowe rynki geograficzne czy produkto- kolektorów słonecznych w Polsce 2010 – podsumowanie”, In- kolektorów w [email protected] tel. +48 (22) 825 56 45 fax. +48 (22) 875 37 65 mieniu przepisów Kodeksu ściwych przepisów WWW.CONQUEST.PL praw- nych. Raport przygotowali: stytut Energii Odnawialnej „Rynek ul. Opoczyńska 10/1 02-526 Warszawa oferty handlowej w rozuCywilnego oraz innych wła- „Rynek ConQuest Consulting we wprowadzaniu produk- Niniejszy raport nie stanowi kolektorów nawialnej badań. we. w Polsce 2009”, Instytut Energii Od- jakości „Renewable Energy in Poland 2011”, Gramwzielone.pl wysokiej torów. Liczne referencje od (PolSEFF) w tym czasie oraz efektyw- sukcesem projektów znala- sterstwo Gospodarki zdobyte ne metody dają gwarancję pospolita (www.rp.pl) badaniami rynku od 14 lat. Doświadczenie (GUS) polską firmą zajmującą się 2010 roku w Polsce”, heliosfera.pl „Solar thermal markets in Europe. Trends and market statistics 2010”, European Solar Thermal Industry Federation Uchwała Rady Ministrów nr 202/2009 w sprawie Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 4 marca 2011 roku Agnieszka Masiuk Krzysztof Sieradzki Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie PATRONI MEDIALNI