str. 1

Temat: Łączniki izolacyjne, rozłączniki i przełączniki zatablicowe
Łączniki izolacyjne niskiego napięcia.
Są one przeznaczone do wykonywania czynności łączeniowych w stanie bezobciążeniowym
w celu stworzenia bezpiecznej przerwy izolacyjnej w obwodzie (połączniki) lub zmiany
połączeń (przełączniki). Zwykle są stosowane jako elementy rozdzielnic i tablic
rozdzielczych.
W Polsce są produkowane następujące łączniki izolacyjne niskiego napięcia:
a) zatablicowe połączniki dwupołożeniowe typu OZ i OZk
b) zatablicowe przełączniki trójpołożeniowe typu PZ i PZk
c) przełączniki izolacyjne typu PRA, przeznaczone do współpracy ze stycznikami
w polach silnikowych
d) odłączniki typu OKW
Podstawowe dane techniczne łączników izolacyjnych przedstawiono w tabeli 9.30.
Rozłączniki
W sieciach rozdzielczych, rozdzielnicach głównych w budynkach wielorodzinnych,
w instalacjach elektroenergetycznych przemysłowych i in. obecnie są stosowane dość
powszechnie tzw. rozłączniki bezpiecznikowe (rys.4.7).
str. 1 Na rynku występuje wiele odmian takich łączników o bardzo dobrych właściwościach
technicznych, wytwarzanych przez różne firmy. Niektóre konstrukcje rozłączników mają
cechy aparatów dwuczłonowych, składają się bowiem z:
a) podstawy ze stykami przyłączeniowymi i stykami wtykowymi stałymi („szczękowymi”)
oraz z komorami gaszeniowymi
b) pokrywy ruchomej, często odejmowanej, na której są mocowane wkładki
bezpiecznikowe będące częścią układu zestykowego rozłącznego, z częścią napędu
i dźwignią ręczną.
Umieszczenie bezpieczników oraz styków rozłącznych na ruchomej pokrywie umożliwia
bezpieczną wymianę wkładek bezpiecznikowych oraz wykonywanie przeglądów i napraw
zestyków bez wyłączania całej rozdzielnicy spod napięcia. Po wyjęciu pokrywy rozłącznik
staje się łącznikiem izolacyjnym w stanie otwarcia. Podczas prac remontowych
i konserwacyjnych można założyć specjalną pokrywę zwierającą ze sobą i uziemiającą
wszystkie żyły przewodów fazowych.
Przykładem takich rozłączników mogą być rozłączniki typu LO-250 i LO-400 produkowane
na prądy 400 A.
Budowa
Rozłączniki izolacyjne LO 250, LO-400 składają się z następujących głównych zespołów:
– korpusu dolnego wyposażonego w tory prądowe (styki stałe, ruchome oraz komory
gaszeniowe),
– zespołu górnego (metalowej konstrukcji wsporczej) wyposażonego w napęd niezależny
(migowy) oraz styki pomocnicze 2z+2r.Tory prądowe w biegunach głównych posiadają po
dwie przerwy izolacyjne. Napęd ręczny zapewnia migowe łączenie styków niezależnie od
prędkości przestawienia dźwigni napędu. Załączenie i wyłączenie rozłączników dokonuje się
za pomocą dźwigni napędu przesuwając ruchem obrotowym o kąt 90°, której konstrukcja nie
pozwala określić aktualnego stanu rozłącznika. Rzeczywiste położenie styków ruchomych
(stan zamknięcia lub otwarcia) sygnalizowane jest tylko wskaźnikiem optycznym widocznym
od strony dźwigni napędowej (kolor zielony „O”- stan wyłączenia, kolor czerwony „I”- stan
załączenia).
Zastosowanie
Rozłączniki izolacyjne LO przeznaczone są do:
– załączania
i
wyłączania
obwodów
trójbiegunowych
prądu
przemiennego,
– instalowania wewnątrz obudowanych urządzeń rozdzielczych użytkowanych w warunkach
wnętrzowych nieklimatyzowanych. Mogą być stosowane w różnych warunkach
klimatycznych na wysokości do 2000 m n.p.m. Temperatura otoczenia: 263 ÷ 318 K
(-10 ÷ +45 °C). Rozłączniki izolacyjne LO spełniają wymagania zawarte w normie PN-EN
str. 2 60947-3. Rozłączniki oferowane są w dwóch wersjach: zatablicowe LO250Z, LO400Z oraz
do montażu na płycie LO250W, LO400W .
Przełączniki zatablicowe (Przełączniki PLO-2525 w PLO-4040 na prądy do 400 A)
Budowa
Przełączniki PLO składają się z dwóch rozłączników LO-...S (które posiadają
specjalny wałek napędowy) oraz mechanizmu przełączającego typu HDJ.
Mechanizm przełączający HDJ posiada trzy położenia pracy I-0-II i jest mocowany
bezpośrednio na wałkach rozłącznika. Napęd ręczny zapewnia migowe łączenie
styków niezależnie od prędkości przestawienia dźwigni napędu. Załączenie
i wyłączenie rozłączników dokonuje się za pomocą dźwigni napędu przesuwając
ruchem obrotowym o kąt 90°, której konstrukcja nie pozwala określić aktualnego
stanu rozłącznika. Rzeczywiste położenie styków ruchomych (stan zamknięcia lub
otwarcia) sygnalizowane jest tylko wskaźnikiem optycznym widocznym od strony
dźwigni napędowej (kolor zielony „O” – stan wyłączenia, kolor czerwony „I” – stan
załączenia).
Zastosowanie
Przełączniki PLO przeznaczone są do przełączania i wyłączania różnych rodzajów zasilania
np. Sieć-Agregat, w których robocza wartość prądu nie przekracza znamionowych wartości.
Przełączniki PLO... oferowane są w dwóch wielkościach prądowych jako:
– przełączniki zatablicowe w układzie poziomym z napędem bezpośrednim – PLO-.../H1,
– przełączniki zatablicowe w układzie pionowym z napędem bezpośrednim – PLO-.../H2,
– przełączniki z napędem bezpośrednim do montażu na płycie – PLO.../K.
str. 3