docpobierz biuletyn marzec 2009
download 
Reklamacja Transkrypt
pobierz biuletyn marzec 2009
Fundusze na Naukę i Szkolnictwo Wyższe Biuletyn Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego 2 SŁOWO WSTĘPU O APLIKOWANIU Drodzy Czytelnicy, Przed Państwem drugi numer biuletynu „Fundusze na Naukę i Szkolnictwo Wyższe”, poświęcony aplikacji krok po kroku, czyli odpowiedzi na pytanie, jak złożyć poprawny formalnie wniosek. Leszek Grabarczyk Dyrektor Departamentu Wdrożeń i Innowacji Tematyka numeru odpowiada treści ogłoszonych przez ministerstwo konkursów na projekty w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Na łamach biuletynu rozpatrujemy wniosek aplikacyjny z punktu widzenia ministerstwa, jako instytucji oceniającej, oraz Beneficjenta, jako podmiotu ubiegającego się. Zapraszamy do lektury wywiadu z jednym z Wnioskodawców, którego aplikacja uzyskała pozytywną ocenę formalną. Z drugiej strony, polecamy rozmowę z zastępcą dyrektora w Departamencie Instrumentów Polityki Naukowej, Panem Antonim Konikowskim, na temat konkretnych wskazówek przy wypełnianiu wniosku oraz, co szczególnie może zainteresować Beneficjentów, udogodnień wprowadzonych do procedury aplikacyjnej. Zachęcamy Państwa do aplikowania o dotacje z funduszy strukturalnych. Te pieniądze zapewniają realizację nowatorskich projektów naukowych. Dzięki nim polska gospodarka i społeczeństwo będą mogły korzystać z fenomenu ludzkiego umysłu. Mamy nadzieję, że informacje zawarte w niniejszym biuletynie pomogą Państwu w złożeniu prawidłowych wniosków, uzyskaniu funduszy i wdrożeniu własnych innowacyjnych prac badawczych. W przypadku pytań i wątpliwości zapraszamy serdecznie również do kontaktów z pracownikami ministerstwa oraz odwiedzenia strony www.nauka.gov.pl. Zachęcając Państwa do lektury, pozostaję z poważaniem, Leszek Grabarczyk Dyrektor Departamentu Wdrożeń i Innowacji W NUMERZE TEMAT MIESIĄCA n Aplikacja krok po kroku. Jak dobrze przygotować wniosek o dotacje 3 n Rzetelna informacja otwiera wszystkie drzwi 3 n Z czym do kogo – instytucje odpowiedzialne za działania 3 n Wniosek w liczbie mnogiej 3 n Studium Wykonalności 4 n Instytucje wdrażające 5 n Lista priorytetów i działań PO IG i PO IiŚ 6 ROZMOWY O PROJEKTACH n Wywiad z Antonim Konikowskim, zastępcą dyrektora Departamentu Instrumentów Polityki Naukowej w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego 7 INNOWACJA W REGIONIE n Wywiad z prof. Arturem Bartkowiakiem, kierownikiem Zakładu Opakowalnictwa i Biopolimerów w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie n Wywiad z prof. dr hab. inż. Alojzym Szymańskim, Rektorem Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 9 12 NA OSI „WIEDZA – INNOWACJA” n Pytania do Sygnatariuszy „Paktu dla Wiedzy” 14 n Wiesław Podkański, Prezes Honorowy Wydawnictwa Axel Springer 14 n Ewa Mańkiewicz-Cudny, Prezes Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych – Naczelna Organizacja Techniczna 15 n Jeremi Mordasewicz, Doradca Zarządu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatych Lewiatan 15 PYTANIA I ODPOWIEDZI 16 KALENDARIUM 18 W SKRÓCIE 22 TEMAT MIESIĄCA APLIKACJA KROK PO KROKU. Jak dobrze przygotować wniosek o dotacje Beneficjentów pytania wraz z odpowiedziami ekspertów. Zapoznanie się z nimi pozwala zweryfikować niejasności, nie spowalniając jednocześnie prac nad wnioskiem. Wiedza zajmuje szczególne miejsce w polityce Unii Europejskiej. Wynika to ze świadomości Wspólnoty, że tylko dzięki rozwojowi nauki możliwy jest rozwój gospodarczy i społeczny państw członkowskich. Na dalszych etapach przygotowywania wniosku, pojawiają się pytania bardziej szczegółowe. Wówczas z prośbą o wyjaśnienia najlepiej zwrócić się do instytucji, które prowadzą konkursy o dofinansowanie. Na wspieranie nauki w latach 2007-2013 Unia Europejska i rząd Polski przeznaczyli ponad 4,2 mld euro. Fundusze uzyskać można m.in. w ramach trzech programów operacyjnych: Innowacyjna Gospodarka, Infrastruktura i Środowisko oraz Kapitał Ludzki. Ubiegać się o nie mogą m.in.: jednostki naukowe, konsorcja naukowo-przemysłowe, centra naukowe, szkoły wyższe i samorządy wojewódzkie. n Z CZYM DO KOGO – INSTYTUCJE ODPOWIEDZIALNE ZA DZIAŁANIA Jest kilka typów instytucji odpowiedzialnych za realizację programów operacyjnych. Są to instytucje: zarządzające, pośredniczące, wdrażające, audytowe i certyfikujące. Na etapie aplikowania o dotacje dla Beneficjentów najważniejszymi instytucjami są Instytucje Pośredniczące i Wdrażające. To, czego potrzebuje potencjalny Beneficjent to pomysł, który wpisuje się w działania programów operacyjnych, chęć jego realizacji, a na etapie aplikowania, czas i cierpliwość na przygotowanie wniosku. W niniejszym materiale znajdują się wskazówki od czego zacząć przygotowanie wniosku, gdzie szukać informacji i pomocy. W drugiej części biuletynu, Pan Antoni Konikowski, zastępca dyrektora Departamentu Instrumentów Polityki Naukowej w MNiSW, opowiada o złożoności procedury aplikacyjnej oraz o tym, na czym należy skoncentrować wysiłki w przygotowywaniu wniosku. Instytucja Pośrednicząca – to instytucja, która pośredniczy we wdrażaniu projektów. Nadzoruje prace Instytucji Wdrażającej, czuwa, aby aplikowanie o dofinansowanie przebiegało zgodnie z przyjętymi zasadami. W ramach Priorytetu I i II PO IG oraz Priorytetu XIII PO IiŚ Instytucją Pośredniczącą jest Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. n RZETELNA INFORMACJA OTWIERA WSZYSTKIE DRZWI Przygotowanie wniosku najlepiej rozpocząć od upewnienia się w ramach jakiego działania projekt może być realizowany (lista działań na stronie 6). Informacje na temat poszczególnych działań dostępne są na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, www.nauka.gov.pl, w zakładce Fundusze Strukturalne oraz na stronach poświęconych poszczególnym programom: Innowacyjna Gospodarka, www.poig.gov.pl oraz Infrastruktura i Środowisko, www.pois.gov.pl. Na stronach tych dostępne są także wzory wniosków i załączników oraz obszerne instrukcje, jak wypełniać poszczególne formularze. Instytucja Wdrażająca – to podmiot, który ma za zadanie pomagać Beneficjentom w przygotowaniu wniosków i potrzebnych załączników. Jest odpowiedzialna za przyjmowanie aplikacji oraz sprawdzanie ich pod względem formalnym. Instytucje Wdrażające w niektórych przypadkach są też nazywane Instytucjami Pośredniczącymi drugiego stopnia (IP2). To właśnie do nich należy kierować wszelkie zapytania dotyczące przygotowywania wniosków. Przeprowadzanie części konkursów o dofinansowanie w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego, Ministerstwo zleciło trzem zewnętrznym Instytucjom Wdrażającym. Część konkursów MNiSW realizuje we własnym zakresie, pełniąc tym samym rolę Instytucji Wdrażającej. (Wykaz Instytucji Wdrażających realizujących konkursy o fundusze na naukę i szkolnictwo wyższe został przedstawiony na stronie 5.) Na każdym etapie przygotowywania wniosku mogą pojawić się wątpliwości, jak rozumieć poszczególne zapisy i jak wypełniać dokumenty. Aby pomóc Beneficjentom w aplikowaniu, i jednocześnie usprawnić komunikację między Wnioskodawcami a ministerstwem, na stronie www.nauka.gov.pl znajdują się najczęściej zadawane przez n WNIOSEK W LICZBIE MNOGIEJ Istotną częścią wniosku o dotacje są załączniki opisujące projekt. Każdy z nich jest ważny w ocenie całości projektu. Niemniej jednak, szczególnie istotnym dokumentem jest Studium Wykonalności. 3 TEMAT MIESIĄCA STUDIUM WYKONALNOŚCI Głównym celem „Studium Wykonalności” jest przekonanie oceniających, że dany projekt jest wart realizacji, a jego cele są równoznaczne z celami programu operacyjnego, w ramach którego Beneficjent ubiega się o dofinansowanie. Dokument ten powinien określać możliwość i zakres realizacji projektu oraz jego wartość finansową. W niektórych przypadkach należy również przedstawić analizę wpływu projektu na środowisko. Jeśli jest to wymagane, należy sporządzić raport – Ocenę Oddziaływania na Środowisko (OOŚ), jeśli nie, należy tylko pokrótce opisać, jaki wpływ ma projekt na otoczenie. W Studium Wykonalności Beneficjent powinien krótko scharakteryzować swoją działalność naukowo-dydaktyczną oraz wszystkich podmiotów wchodzących w skład konsorcjum, jeżeli takowe istnieje. Powinien wykazać, że wykonanie projektu jest realne pod względem formalnym i prawnym, udowodnić swoje zdolności organizacyjne i finansowe, a także opisać kwestie prawne związane z realizacją projektu. Następnie powinien opisać szczegółowo swoje przedsięwzięcie, jego najważniejsze elementy, cele, przewidywane efekty, długoterminowe korzyści oraz lokalizację realizacji projektu. Wnioskodawca powinien określić, jakie planuje przeprowadzić inwestycje w ramach zadania i jakimi technikami chce tego dokonać. W dokumencie powinien znaleźć się też plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia. Opisać krok po kroku, jak będzie przebiegał projekt, jakie będą koszty jego realizacji, kto będzie nim zarządzał oraz jak zostanie wykorzystana, powstała w ramach zadania, infrastruktura. Ostatnim aspektem studium jest promocja przedsięwzięcia, jak będzie ona przebiegać i do kogo będzie skierowana. Studium Wykonalności to także różnego rodzaju analizy. Pierwsza dotyczy zidentyfikowania odbiorców i określenia poziomu zainteresowania rezultatami projektu. Druga, to analiza finansowa, która powinna wykazać, że otrzymane w ramach dotacji środki pieniężne będą wystarczające na sfinansowanie projektu. Kolejna, dotyczy społeczno-ekonomicznych aspektów zadania i ma na celu ocenę wpływu projektu na obszar społeczno-gospodarczy. Ostatnia analiza dotyczy wrażliwości i ryzyka, w której należy przedstawić możliwe zagrożenia dla realizacji projektu i skutki nie osiągnięcia zakładanych rezultatów. 4 TEMAT MIESIĄCA INSTYTUCJE WDRAŻAJĄCE DZIAŁANIA I I II PRIORYTETU PROGRAMU OPERACYJNEGO INNOWACYJNA GOSPODARKA n 1.1.2 – Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych Departament Wdrożeń i Innowacji Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa tel.: (22) 529 26 03 fax: (22) 529 26 62 e-mail: [email protected] www.nauka.gov.pl n 2.1 – Rozwój ośrodków o wysokim potencjale badawczym n 2.2 – Wsparcie tworzenia wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych Departament Instrumentów Polityki Naukowej Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa tel.: (22) 628 57 85 fax: (22) 529 24 81 e-mail: [email protected] www.nauka.gov.pl n 2.3 – Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki Departament Systemów Informatycznych Nauki Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa tel.: (22) 625-51-51 w. 238 fax: (22) 625 42 65 e-mail: [email protected] www.nauka.gov.pl n 1.2 – Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ul. Grażyny 11, 02-548 Warszawa tel.: (22) 424 02 26, 424 02 25, 424 03 06, 424 02 52 fax: (22) 845 95 05 e-mail: [email protected] www.fnp.org.pl n 1.1.1 – Projekty badawcze z wykorzystaniem metody foresight n 1.3 – Wsparcie projektów B+R na rzecz przedsiębiorców realizowanych przez jednostki naukowe Ośrodek Przetwarzania Informacji al. Niepodległości 188 b, 00-608 Warszawa tel.: (22) 570 14 00 fax: (22) 825 33 19 e-mail: [email protected] www.opi.org.pl n 1.4 – Wsparcie projektów celowych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa tel.: (22) 432 80 80, 652 80 80 fax: (22) 432 86 20, 432 84 04, 652 86 20, 652 84 04 e-mail: [email protected] www.parp.gov.pl DZIAŁANIE XIII PRIORYTETU PROGRAMU OPERACYJNEGO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO n 13.1 – Infrastruktura Szkolnictwa Wyższego Ośrodek Przetwarzania Informacji al. Niepodległości 188 b, 00-608 Warszawa tel.: (22) 570 14 00, fax: (22) 825 33 19 e-mail: [email protected], [email protected] www.opi.org.pl 5 TEMAT MIESIĄCA LISTA PRIORYTETÓW I DZIAŁAŃ PO IG i PO IiŚ n INNOWACYJNA GOSPODARKA PRIORYTET II – INFRASTRUKTURA SFERY B+R PRIORYTET I – BADANIA I ROZWÓJ NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII Działanie 2.1 – Rozwój ośrodków o wysokim potencjale badawczym Działanie 1.1 – Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy Poddziałanie 1.1.1 – Projekty badawcze z wykorzystaniem metody foresight Poddziałanie 1.1.2 – Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych Poddziałanie 1.1.3 – Projekty systemowe Działanie 2.2 – Wsparcie tworzenia wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych Działanie 1.2 – Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki • Program Ventures • Program Team • Program Międzynarodowe Projekty Doktoranckie • Program Welcome Działanie 2.3 – Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki Poddziałanie 2.3.1 – Projekty w zakresie rozwoju infrastruktury informatycznej nauki Poddziałanie 2.3.2 – Projekty w zakresie rozwoju zasobów informacyjnych nauki w postaci cyfrowej Poddziałanie 2.3.3 – Projekty w zakresie rozwoju zaawansowanych aplikacji i usług teleinformatycznych Działanie 1.3 – Wsparcie projektów B+R na rzecz przedsiębiorców realizowanych przez jednostki naukowe Poddziałanie 1.3.1 – Projekty rozwojowe • Grupa tematyczna Techno • Grupa tematyczna Info • Grupa tematyczna Bio n INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Poddziałanie 1.3.2 – Wsparcie ochrony własności przemysłowej tworzonej w jednostkach naukowych w wyniku prac B+R Działanie 1.4 – Wsparcie projektów celowych PRIORYTET XIII – INFRASTRUKTURA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO Działanie 13.1 – Infrastruktura Szkolnictwa Wyższego 6 ROZMOWY O PROJEKTACH WYWIAD Z ANTONIM KONIKOWSKIM, z-cą dyrektora Departamentu Instrumentów Polityki Naukowej w MNiSW Czy jest jakaś jedna skuteczna metoda przygotowywania wniosku? Myślę, że procedura przygotowania wniosku powinna być następująca: − po pierwsze, warto przemyśleć wniosek. Jeżeli jednostka naukowa o wysokim potencjale badawczym posiada przemyślany program rozwojowy i złoży jasno sformułowany wniosek, to szanse na otrzymanie wsparcia rosną. Antoni Konikowski, − po drugie, należy zapoznać się z dokumentami prograz-ca dyrektora mowymi, a szczególnie z kryteriami formalnymi i meryDepartamentu torycznymi oceny wniosku. Pozwala to przygotować Instrumentów Polityki dokumentację tak, aby wszystkie kryteria pozwalające Naukowej w MNiSW na przyznanie maksymalnej ilości punktów były w niej awarte. − można natomiast pominąć dane, które nie mają związku z projektem, jak np. podawanie liczby lotnisk w okolicy, czy też przedszkoli w danej miejscowości. – niewątpliwie ważnym dokumentem jest Studium Wykonalności. W tym dokumencie trzeba przedstawić program badawczy oraz opisać, w sposób najbardziej szczegółowy jak tylko jest to możliwe, proponowaną infrastrukturę, która ma służyć realizacji dalszego projektu. Oprócz tego, przygotowując Studium Wykonalności trzeba pamiętać, żeby przedstawić: − potencjał badawczy przyszłego Beneficjenta lub grupy Beneficjentów (badaczy, którzy będą wykorzystywać powstałą infrastrukturę, ich publikacje, patenty i etapy ich wdrożenia, posiadaną aparaturę, zrealizowane i realizowane projekty). − ocenę zapotrzebowania na rezultaty prowadzonych prac badawczych za pomocą dofinansowanej infrastruktury i stopień jej wykorzystania. − ocenę źródeł finansowania działalności operacyjnej laboratorium i stopnia pokrycia kosztów operacyjnych z przychodów, w oparciu o analizę zapotrzebowania. Wygląda na to, że Studium Wykonalności, które jest bardzo ważnym dokumentem, sprawia Wnioskodawcom najwięcej problemów. Na jakie elementy dokumentu Wnioskodawcy powinni zwrócić szczególną uwagę, aby był on poprawny? O Studium Wykonalności trudno mówić w kategoriach poprawności jego sporządzania. Oczywiście sposób jego napisania podlega pewnym regułom. Na stronie ministerstwa jest podany przykładowy spis treści takiego dokumentu, ale nie są to wymagania. Zadaniem Studium jest przekonać recenzentów i zespół oceniający merytorycznie wniosek, że projekt zasługuje na pozytywną ocenę i przyznanie mu wysokiej liczby punktów. Tak jak wspomniałem, Studium Wykonalności jest orężem Wnioskodawcy. Dokument ten powinien zawierać informacje, które określają jasno dostęp wniosku do programu. Reasumując, w Studium Wykonalności liczy się wiarygodność, wartość merytoryczna, poziom naukowy, innowacyjność, możliwość wykorzystania rezultatów w gospodarce, czyli to co zostało określone w programie, a zwłaszcza w kryteriach. Jakie błędy najczęściej popełniają Wnioskodawcy? Jeśli chodzi o wymagania formalne to najczęstszym błędem jest podpisywanie dokumentów i poświadczania kopii za zgodność z oryginałem przez osoby nie posiadające do tego uprawnień. Wiarygodność aplikacji może być podważona również z uwagi na różnice finansowe i merytoryczne pomiędzy wnioskiem a Studium Wykonalności i błędy w tabeli finansowej we wniosku. Odpowiadając na potrzeby Beneficjentów, MNiSW uprościło procedurę aplikacyjną. Czy może Pan powiedzieć co konkretnie uległo zmianie? Zmniejszeniu uległa liczba załączników składanych przez Wnioskodawców wraz z wnioskiem oraz liczba załączników niezbędnych do podpisania umowy. Wraz ze zmianami ustawowymi zmianie uległy wymagania dotyczące zabezpieczenia trwałości umowy i wypłacanych zaliczek w stosunku do jednostek sektora finansów publicznych. W aplikacjach należy precyzyjnie oszacować wydatki, jakie będą poniesione w ramach projektu. Jak oszacować te wielkości, aby, przy tak dużych zmianach kursowych, wniosek był prawidłowo przygotowany, a jednocześnie zabezpieczał realizację projektu? 7 ROZMOWY O PROJEKTACH Momentem określenia kwalifikowalności, czyli poniesionych wydatków, jest moment rozliczenia zaliczki. W tym momencie ważne jest zestawienie zakresu finansowego i rzeczowego projektu, czyli wszystkich zrealizowanych zadań. Wydatki niezbędne do realizacji projektu należy określić już w momencie formułowania zakresu rzeczowego wniosku w sposób jasny i czytelny oraz trzeba realnie przedstawić swoje własne oszacowanie zmiany kursu walutowego. Miejscem na to jest analiza finansowa w Studium. Proszę zwrócić uwagę na fakt, że Beneficjenci nie otrzymają większej refundacji, niż wyniosły poniesione wydatki przy ustalonym zakresie rzeczowym. Jakiekolwiek zmiany zakresu rzeczowego wymagają naszej zgody. Z drugiej strony przyjęcie zbyt wysokiej oceny zmiany kursu może spowodować ocenę negatywną zgodności zakresu rzeczowego z wydatkami. Z tym problemem spotykają się wszyscy realizujący projekty niezależnie od źródeł ich finansowania. Proszę także zauważyć, że wpływ zmian kursów różnie wpływa na różne wnioski w zależności od struktury rzeczowej wydatków. Ale z podobnymi problemami spotykamy się chociażby, kiedy planujemy nasz własny budżet domowy. podane są informacje, jak należy wypełnić i gdzie znaleźć dane do pozycji 14.a, 14.b, 14.c i 15, a więc dziedzinę nauki i techniki wg klasyfikacji OECD, dyscyplinę naukową, specjalność naukową i kod NABS. W pierwszym konkursie nie było z tym problemów, zatem Wnioskodawca nie powinien mieć najmniejszych problemów z wypełnieniem tych rubryk. Pańska rada dla Wnioskodawców? Aby zwiększyć swoje szanse na pozyskanie dotacji, Wnioskodawca powinien przede wszystkim złożyć przemyślany wniosek, poprzeć go Studium Wykonalności pozwalającym na wysoką ocenę. Porównując zapotrzebowanie na infrastrukturę badawczą i alokację środków przeznaczonych na te działania trzeba stwierdzić, że dofinansowanie dostaną wnioski co najmniej dobre. Dziękuję za rozmowę 8 W dobie kryzysu gospodarczego wiele inwestycji rozpoczętych w poprzednich latach może nie być dokończonych ze względu na brak finansowania. Czy można składać wniosek na już rozpoczętą inwestycję? Trudno mi odpowiedzieć na to pytanie w sposób ogólny; wszystko zależy od konkretnego przypadku. Nie widzę ku temu przeszkód, jeżeli można wyodrębnić we wniosku obliczalny i rozliczany zakres inwestycji oraz określić wskaźniki produktu i rezultaty odpowiadające programowi. Ale tak jak wspomniałem, ważne są szczegóły konkretnego przypadku. Zatem, jeżeli dokończenie przerwanej inwestycji będzie bardziej opłacalne niż zrealizowanie nowej, przy zachowaniu zgodności z celami programu i dochowaniu wskaźników rezultatu oraz niezbędnej trwałości inwestycji, to warto się nad tym zastanowić. W informacjach na temat projektu należy podać różne kody klasyfikacji. Chodzi mi o pytanie z zakresu kategoryzacji działań związanych z projektem; Czy mógłby Pan przybliżyć potencjalnemu Wnioskodawcy, gdzie należy szukać właściwych kodów? Niezbędne informacje można znaleźć na stronie internetowej ministerstwa www.nauka.gov.pl, w zakładce fundusze strukturalne, PO IG, konkursy, 2009, np. działanie 2.1, gdzie znajduje się instrukcja wypełniania wniosku, w której szczegółowo INNOWACJA W REGIONIE WYWIAD Z PROF. ARTUREM BARTKOWIAKIEM – Beneficjentem działania 2.2 PO IG, wyłonionym w I konkursie n PROJEKT „BUDOWA I WYPOSAŻENIE CENTRUM BIOIMMOBILIZACJI I INNOWACYJNYCH MATERIAŁÓW OPAKOWANIOWYCH” Panie Profesorze, skąd wziął się pomysł na stworzenie Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych? Idea stworzenia centrum w zaproponowanej formie zrodziła się już w roku 2004. Inspirację stanowiły funkcjonujące w Niemczech, Szwecji, Holandii i Francji specjalistyczne jednostki badawczo-wdrożeniowe zajmujące się badaniami materiałów opakowaniowych. Było kilka istotnych czynników, które zdecydowały o powstaniu pomysłu stworzenia centrum. Po pierwsze, zauważyliśmy brak w kraju jednostki badawczej z odpowiednią infrastrukturą lokalową i aparaturową, gdzie zarówno naukowcy z różnych ośrodków akademickich, jak i przedstawiciele zainteresowanych podmiotów gospodarczych, mogliby podejmować rzeczywistą współpracę badawczo-wdrożeniową, dotyczącą praktycznego wykorzystania technik bioimmobilizacji i proekologicznych opakowań z materiałów bioodnawialnych. Po drugie, na dwóch szczecińskich uczelniach tworzących konsorcjum istnieje szereg zespołów mających duże osiągnięcia m.in. w tworzeniu nowych materiałów konstrukcyjnych, które docelowo mogłyby być zastosowane w przemyśle opakowaniowym. Po trzecie, tematyką badawczą centrum zainteresowanych jest wiele jednostek naukowo-badawczych i podmiotów gospodarczych, które deklarują chęć aktywnego uczestnictwa w badaniach i projektach realizowanych w oparciu o infrastrukturę centrum. Realizacja i sfinansowanie tak dużego projektu na pewno wymaga czasu, zaangażowania wielu środków i skrupulatnych przygotowań. Czy trudno było przekonać władze uczelni do zgody na realizację projektu i udziału w konkursie o fundusze unijne? Sądzę, że projekt zyskał akceptację i przychylność Władz obu uczelni, gdyż z założenia jest projektem kompleksowym mającym na celu stworzenie jednostki unikalnej w skali kraju, a być może w tej części Europy. Jako tzw. „platforma tematyczna”, naukowcy z wielu jednostek będą mogli współpracować z przedstawicielami innych jednostek naukowych i podmiotów gospodarczych, zarówno krajowych, jak 9 Rys. 1. Stan obecny, założenia zagospodarowania pomieszczeń oraz propozycja wizualizacji budynku po adaptacji (autor mgr R. Dawidowski), w ramach przygotowanego Studium Wykonalności. INNOWACJA W REGIONIE i zagranicznych, zainteresowanych możliwością prowadzenia wspólnych prac badawczo-wdrożeniowych. Bardzo pomogła też, złożona już na samym początku, deklaracja, będąca wytyczną do przygotowanego Studium Wykonalności. Wynikało z niej, że koszty funkcjonowania takiej jednostki muszą być docelowo w całości pokrywane ze środków własnych centrum po 5 latach działalności. działania. Dobrze, gdy na takie spotkania udajemy się już z przygotowaną koncepcją naszego projektu i z konkretnymi pytaniami. Następnie trzeba przystąpić do przygotowania założeń projektu, harmonogramu przygotowania projektu i kompletowania zespołu projektowego, którego fachowość i zaangażowanie będzie w sposób zasadniczy decydowało o jakości przygotowanego wniosku. Należy pamiętać również o przeprowadzeniu rozmów z osobami decyzyjnymi w danej jednostce na temat harmonogramu przygotowywanego projektu, tak aby uzyskać wszelką niezbędną pomoc ze strony administracji i władz uczelni. Wniosek o dofinansowanie to cały komplet dokumentów. Który z nich wymagał najwięcej pracy i zaangażowania? Sądzę, że najważniejsze jest całościowo przygotowane studium wykonalności, gdzie szereg elementów takiego opracowania wymaga poszerzonej wiedzy zarówno ekonomicznej, planistycznej, jak i organizacyjnej. Niewątpliwie dobrze jest w projekcie zaprezentować rozmaite listy intencyjne i popierające samą koncepcję projektu ze strony różnych organizacji i podmiotów gospodarczych. Listy te dobrze jest zbierać już na kilka miesięcy przed terminem złożenia projektu. W ubiegłym roku sami doświadczyliśmy trudności związanych z ich gromadzeniem, gdyż termin składania wniosku był typowym okresem urlopowym i uzyskanie podpisów pod listami intencyjnymi, nawet wcześniej już potwierdzonymi, było często niemożliwe. Rys. 2. Zespół przygotowujący założenia do projektu oraz Studium Wykonalności od lewej: dr inż. Sławomir Lisiecki; dr hab. inż. Artur Bartkowiak, prof. nadzw. ZUT; mgr Marcin Winiarczyk; dr inż. Sebastian Żywicki. Przygotowanie wniosku to czasochłonne zadanie. Od czego najlepiej zacząć, żeby jego przygotowanie poszło sprawnie? Wydaje mi się, że najważniejsze jest dokładne przeanalizowanie dokumentów konkursowych, poczynając od przepisów ogólnych, a kończąc na szczegółowych wytycznych dotyczących m.in. samego przygotowania wniosku, studium wykonalności czy kwalifikowalności kosztów projektu. Najczęściej po lekturze wszystkich tych dokumentów pojawia się szereg pytań oraz wątpliwości, co do realnych możliwości przygotowania konkretnego projektu. W tym miejscu bardzo pomocny może być udział w warsztatach i seminariach organizowanych przez MNiSW dotyczących konkretnego Co sprawiło najwięcej trudności? Najwięcej trudności sprawiło przygotowanie szczegółowych analiz związanych ze studium wykonalności, m.in. zgromadzenia danych i wyboru metody wykonania analiz potwierdzających celowość inwestycji. Niestety, brak w naszym kraju takowych danych, a czasu najczęściej jest zbyt mało, aby dokonać wiarygodnych badań ankietowych o szerokim zasięgu. W tym miejscu proponuję opierać się na danych literaturowych dotyczących podobnych badań przeprowadzonych w innych krajach europejskich. A co było najłatwiejsze? Przekonanie własnego zespołu, co do celowości i zasadności wniosku, jak również pozyskanie przychylności i poparcia ze strony nowych i wcześniej z nami współpracujących jednostek naukowych czy podmiotów gospodarczych. 10 INNOWACJA W REGIONIE Kiedy pojawiały się niejasności w przygotowywaniu wniosku, gdzie szukał Pan pomocy? Przede wszystkim poszukiwaliśmy informacji w materiałach źródłowych dotyczących opisu działania oraz w różnego rodzaju wytycznych i poradnikach dla beneficjentów. Niewątpliwie bardzo pomocna, na pierwszym etapie przygotowania wniosku i studium wykonalności, była lektura przygotowanych przez pracowników MNiSW tzw. odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania, które zostały umieszczone na stronach internetowych ministerstwa. Dodatkowo, często adresowane były bezpośrednie pytania do osób kontaktowych w MNiSW. Złożony przez Pana wniosek został wysoko oceniony w MNiSW. Czy może Pan powiedzieć, jaki jest sekret dobrze przygotowanego wniosku? Przede wszystkim musimy bardzo dobrze się zastanowić i określić, co chcemy osiągnąć dzięki realizacji projektu i jak zakładany cel projektu wpisuje się w wytyczne PO IG, w ramach którego składany będzie nasz wniosek. Jako że projekt dotyczy tzw. partnerstwa w ramach utworzonego konsorcjum, beneficjentów ostatecznych bezpośrednich i pośrednich jest zdecydowanie więcej. Dlatego należy na wstępie przygotowania wytycznych określić beneficjenta ostatecznego projektu, tzn. do kogo projekt jest adresowany, jakie są obecnie największe problemy i jak nasz projekt, a właściwie jego realizacja, będzie umożliwiała ich rozwiązanie. Trzeba pamiętać o tym, że niezależnie czy studium wykonalności jest zlecone wyspecjalizowanej firmie zewnętrznej czy beneficjent wykonuje je we własnym zakresie, zawsze na wszystkich etapach przygotowania musi być bezpośredni wpływ i udział beneficjenta ostatecznego projektu, a szczególnie osoby odpowiedzialnej za część merytoryczną projektu. Bardzo istotny jest również profesjonalizm i bardzo dobra współpraca zespołu przygotowującego poszczególne elementy składowe projektu. Jaką radę dałby Pan osobom, które zastanawiają się nad tym, czy warto brać udział w konkursie? Konkurs jest podobny do losu na loterii, ale ze zdecydowanie większymi szansami na główną wygraną. Tu praktycznie wszystko zależy od nas samych, a właściwie od tego, jak dobrze przygotujemy nasz projekt. Po drugie, przystąpienie do projektu pozwala na zweryfikowanie prowadzonej działalności naukowo-badawczej i określenie jej wartości aplikacyjnej. A na etapie przygotowania wniosku? O czym warto napisać, a nie jest wymagane? Sądzę, że należy dokonać i zaprezentować wyniki analizy stopnia wykorzystania inwestycji w kolejnych latach po zakończeniu projektu, co powinno być odzwierciedlone w skwantyfikowanych rezultatach projektu. Powinniśmy odpowiedzieć na pytanie, jak funkcjonująca jednostka w ramach tej inwestycji będzie się rozwijać w ciągu kolejnych 5, 10 i 20 lat i jaki to może mieć wpływ na rozwój polskiej gospodarki. Jeśli uda się Panu pozyskać fundusze unijne i zrealizować projekt, kto i w jaki sposób skorzysta z uruchomienia Centrum? Sądzę, że praktycznie wszyscy mogą być beneficjentami tego projektu, począwszy od studentów na różnych stopniach studiów, łącznie z doktorantami, poprzez pracowników naukowych, a skończywszy na podmiotach gospodarczych. Po drugie, skorzysta społeczność lokalna, region, społeczeństwo i środowisko, jeżeli opracowane w centrum proekologiczne technologie i materiały będą wykorzystywane w praktyce. 11 I ostanie pytanie, bardziej osobiste. Czy miał Pan chwile zwątpienia? Wiele razy, aczkolwiek bardzo ważne podczas opracowywania dokumentacji konkursowej jest stworzenie kompetentnego zespołu projektowego w oparciu o merytorycznie przygotowanych pracowników. Widoczne na każdym etapie zaangażowanie całego zespołu były dla mnie dodatkowym bodźcem do kontynuowania prac niezależnie od często pojawiających się tzw. „obiektywnych trudności”. Moja wewnętrzna determinacja, była również związana z faktem, że być może, jako środowisko naukowe, nie będziemy mieli w nadchodzących latach szansy aplikowania o tak znaczne środki finansowe. Dziękuję za rozmowę prof. Artur Bartkowiak jest kierownikiem Zakładu Opakowalnictwa i Biopolimerów w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie Już po przeprowadzeniu wywiadu, dowiedzieliśmy się, że projekt prof. Bartkowiaka i jego zespołu otrzyma dofinansowanie na realizację Centrum Biommobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych. Serdecznie gratulujemy i życzymy powodzenia! INNOWACJA W REGIONIE ROZMOWA Z JEGO MAGNIFICENCJĄ, Rektorem Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Panem Prof. dr hab. inż. Alojzym Szymańskim Panie Rektorze, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego jest jednym z 26 Beneficjentów kluczowych działania 13.1 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Na czym polega Państwa projekt? Jakie są jego założenia? Prof. dr hab. inż. Alojzy Szymański Rektor SGGW Projekt pt. Centrum Naukowo-Dydaktyczne Wydziału Inżynierii i Kształtowania Środowiska – „Centrum Wodne” SGGW zakłada powstanie w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie nowoczesnego obiektu dydaktycznego i naukowo-badawczego, umożliwiającego poprawę jakości kształcenia oraz prowadzenia badań naukowych w zakresie inżynierii środowiska i budownictwa do poziomu wyróżniających się uczelni europejskich. Zakres inwestycji obejmuje: budowę budynku laboratoryjno-dydaktycznego, wyposażenie laboratoriów badawczych i dydaktycznych oraz budowę w otoczeniu Centrum, unikatowego na skalę europejską, dydaktycznego Parku Wodnego położonego wokół sztucznego zbiornika wodnego. Zasadniczym elementem Parku będzie model rzeki z modelami budowli hydrotechnicznych. Wspomniany obiekt wykorzystany zostanie do ilustracji obiegu wody w przyrodzie i nauczania zasad kształtowania i realizacji przedsięwzięć hydrotechnicznych. W budynku Centrum znajdzie się 19 pracowni wyposażonych w nowoczesną aparaturę badawczą poświęconą w szerokim zakresie tematyce wodnej, urządzenia i meble laboratoryjne, sprzęt komputerowy z oprogramowaniem oraz dwie sale o charakterze dydaktycznym i konferencyjnym. Dzięki realizacji Projektu wzrośnie liczba stanowisk do prowadzenia zajęć praktycznych i stanowisk wykorzystujących infrastrukturę ICT w nauczaniu. Wraz z nowymi możliwościami dydaktycznymi i naukowymi zwiększy się również liczba kształconych studentów II i III stopnia na kierunkach technicznych, korzystających z infrastruktury dofinansowanej w wyniku realizacji projektu. Wzrośnie też ilość i jakość prac naukowych realizowanych przez doktorantów i pracowników, w tym wysoko notowanych publikacji z listy z tzw. impact faktorem. Docelowo, realizacja projektu skutkować będzie wzrostem liczby specjalistów i naukowców o specjalizacjach uznanych za najistotniejsze dla osiągnięcia i podtrzymania rozwoju gospodarczego kraju – nowoczesne technologie, inżynieria wodna, inżynieria budowlana i inżynieria środowiska. SGGW jest także pierwszą i na razie jedyną uczelnią, która rozpoczęła już realizację projektu. Może Pan zdradzić, z czego wynika ta szybkość działania? Uczelnia zawsze na pierwszym planie stawiała rozwój dydaktyki oraz stałe podnoszenie jakości badań naukowych. Jest to zapisane w Strategii Rozwoju Szkoły. Rozwój ten uzależniony jest w dużym stopniu od bazy aparaturowej, a ta z kolei od zdobywania środków finansowych, których, jak wiadomo, w nauce nie ma w nadmiarze. Poszukujemy różnych źródeł finansowania. Jednym z nich są środki unijne z funduszy strukturalnych przypadających na lata 2007-2013. Projekt omawiany powyżej nie jest pierwszym naszym sukcesem w zdobywaniu dofinansowania inwestycji z środków unijnych, niemniej jednak jest on najbardziej znaczącym finansowo i jednym z bardziej prestiżowych. Jako pierwszy ośrodek podpisaliśmy umowę o dofinansowanie z listy projektów kluczowych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Tzw. szybkość działania wynika z jednej strony z naszych potrzeb, a z drugiej, ze świadomości ograniczenia ilości środków dostępnych w ramach funduszu. Jest to źródło nieodnawialne. Kto prześpi ten niepowtarzalny czas zostanie w miejscu, a inni pójdą dalej. 12 INNOWACJA W REGIONIE Na jakim etapie jest w tej chwili realizacja projektu? Zakończyliśmy etap wszelkich prac projektowych i dokumentacyjnych związanych z budową Centrum oraz zakończone zostały roboty budowlane związane z budową obiektu i jego wyposażeniem w pełen zakres instalacji wewnętrznych oraz wykończeniem wnętrz. Obecnie trwa etap przygotowania dokumentacji przetargowej na budowę Parku Wodnego, na zakup wyposażenia laboratoryjnego i dydaktycznego oraz aparatury naukowo-dydaktycznej. Czy widoczne są już efekty wdrażania projektu? Zdecydowanie tak. Projekty zakończone. Budynek stoi, jest wykończony i czeka teraz na wyposażenie. Jest to pierwszy efekt wdrażania projektu, jako całości. Kolejne będą widoczne po wyposażeniu budynku w meble, sprzęt oraz aparaturę dydaktyczną i naukową, a także po wybudowaniu dydaktycznego Parku Wodnego. Nastąpi to na przełomie 2010/2011 roku. Efektem długofalowym projektu będzie: nabór studentów, uruchomienie dydaktyki i badań naukowych, powstanie publikacji naukowych oraz promocja absolwentów II i III stopnia kształcenia. Efektem końcowym natomiast będzie zasilenie ośrodków naukowych i gospodarki w wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Z pewnością pamięta Pan czas przygotowywania wniosku. Jaka była wówczas Pana ocena procesu aplikacyjnego? Z jakimi trudnościami spotkał się Pan w aplikowaniu o fundusze? Co pozytywnie Pana zaskoczyło? Początki działań związanych z aplikowaniem o projekty unijne były trudne. Wynikały często ze wzajemnego niezrozumienia przepisów unijnych i ich niekompatybilności z przepisami lub prawem polskim. Wiązały się także z przedłużającymi się procedurami, czasem z brakiem wytycznych przygotowania dokumentów aplikacyjnych oraz przekładaniem terminów ich przygotowywania lub składania. Dużo problemów sprawiła kwalifikowalność kosztów oraz samo rozliczanie projektów. Przygotowywanie wniosków wymagało ciągłych szkoleń oraz bardzo częstych wzajemnych zapytań. W trakcie prac przepisy i procedury stawały się coraz bardziej jasne i zrozumiałe. A jak ocenia Pan ten okres z perspektywy czasu, kiedy dotacje Pana uczelni zostały przyznane? Aplikowanie było trudne i kosztowało wiele pracy, ale osiągnięty efekt pozwala stwierdzić, że prace nie poszły na marne. Przejście tego procesu oraz wcześniejszych, pozwoliło zebrać dużo doświadczeń, a poszczególne szkolenia pozwoliły na wykształcenie struktur i stworzenie dobrze przygotowanych kadr do aplikowania o kolejne dotacje. Co poradziłby Pan tym, którzy jeszcze wahają się czy występować o fundusze unijne na swoje projekty? Rada może być tylko jedna. Należy występować o fundusze unijne. Jest to bardzo ważna forma szeroko rozumianego finansowania dydaktyki, badań naukowych i wdrożeniowych. Należy jednak w pierwszej kolejności mieć pomysł na projekt i umieć udowodnić, że jest wart finansowania. Koniecznym jest też zabezpieczenie w swoim budżecie środków na wstępne finansowanie wniosku lub jego dofinansowanie. Ponadto, należy posiadać przygotowane i wyszkolone kadry do opracowania wniosku. Nie należy zapominać też o cierpliwości i wytrwałości, co w naszym przypadku okazało się bardzo ważnym elementem wniosku. Dziękuję za rozmowę 13 NA OSI „WIEDZA – INNOWACJA” PYTANIA DO SYGNATARIUSZY „PAKTU DLA WIEDZY” Proszę dokończyć zdanie „Nauka to dla mnie …” Wehikuł, który pozwala zbadać przeszłość, zrozumieć teraźniejszość i spojrzeć w przyszłość. ego wspólnie i Szkolnictwa Wyższ Ministerstwo Nauk i i środowiska ucjami reprezentując ym z organizacjami i instyt ia na rzecz w podejmuje działan biznesu, nauki i medió spodarczego o podstaw y roz woju go promowania nauki, jak i społecznego Polski. ie w ubiegłym półprac y było powołan Jednym z efektów tej ws celu promocję . To inicjatywa mająca na roku „Paktu dla Wiedzy” spodarczego”. ałego źródła wzrostu go „wiedzy jako jedynego trw rać fundusze misji Paktu mogą odeg Istotną rolę w realizacji projektów realizację wybitnych europejskie, wspierając naukowo-badawczych. ństwu opinie dziemy prezentować Pa Na łamach biuletynu bę pozarządowych, naukowych, organizacji przedstawicieli instytucji at wiedzy, oraz medialnych na tem środowisk gospodarcz ych innowacji i gospodarki. Zapraszamy do lektur y. Wiesław Podkański, Prezes Honorowy Wydawnictwa Axel Springer Polska „Wiedza to jedyne trwałe źródło wzrostu gospodarczego” – jak Pan interpretuje te słowa? Wiedza to postęp cywilizacyjny. To świadomość nowych horyzontów i wyzwań. To wreszcie niezbywalny element kapitału ludzkiego, którego rozwój jest niezbędną przesłanką nadrobienia zapóźnień w stosunku do czołowych potęg świata. Co należy zrobić, aby wzmocnić współpracę pomiędzy naukowcami a przedstawicielami sektora gospodarczego w Polsce? Przede wszystkim należy rozbudować formy współpracy między obiema grupami. Naukowcy powinni mieć szansę dotarcia ze swym dorobkiem do ludzi biznesu. I tu pojawia się pole działania dla rządu, samorządów, instytucji publicznych czy fundacji. To ich zadaniem są debaty, seminaria, konferencje i programy pokazujące obu grupom celowość i metody takiej współpracy. Które z polskich odkryć ma dla Pana szczególne znaczenie? Najważniejszym dla mnie odkryciem jest odkrycie gigantycznego potencjału polskiej młodzieży w obszarze badań naukowych. Uważam, że niezmiernie ważną rzeczą jest popularyzowanie tego dorobku, gdyż pozwoli nam to pozbyć się nieuzasadnionych kompleksów i wyjść z zaścianka światowej nauki. 14 NA OSI „WIEDZA – INNOWACJA” Proszę dokończyć zdanie „Nauka to dla mnie …” Nauka to dla mnie poszerzanie wiedzy o otaczającej nas rzeczywistości, o związkach przyczynowo-skutkowych, o sposobach realizacji zakładanych celów. Pozwala przewidywać konsekwencje zjawisk przyrodniczych i społecznych oraz naszych własnych działań. Proszę dokończyć zdanie „Nauka to dla mnie...” ...inwestycja, gwarantująca wysoką jakość życia społeczeństw i pojedynczego człowieka”. Wiedza to jedyne trwałe źródło wzrostu gospodarczego” – jak Pani interpretuje te słowa? Wiedza jest rzeczywiście trwałym źródłem wzrostu gospodarczego, jeśli istnieje system umożliwiający przekładanie wyników badań na nowoczesne wyroby, Ewa Mańkiewicz-Cudny, zaawansowane technologie, nowoczesne rozwiązania Prezes FSNT - NOT organizacyjne. Wiedza poznawcza jest niezbędna, z jednej strony, do lepszego rozumienia otaczającego nas świata materialnego i duchowego. Z drugiej strony jest też konieczna do prowadzenia badań stosowanych. Dlatego nie powinno się tych dwóch rodzajów badań antagonizować, lecz dążyć do ich harmonijnego współistnienia, rozwoju i, gdy to niezbędne, przenikania. W cywilizacji technicznej, którą zbudowaliśmy, konieczna jest dbałość o zrównoważony rozwój, w którym nauki ścisłe i techniczne uwzględniają wiedzę ekonomiczną, przyrodniczą oraz społeczną. Co należy zrobić, aby wzmocnić współpracę pomiędzy naukowcami a przedstawicielami sektora gospodarczego w Polsce? Niezbędna jest wola polityczna rządu, a nie tylko resortu nauki i gospodarki deklarujących ważność tego problemu. Ta wola musi przejawiać się w działaniu, a nie ograniczać do deklaracji, iż wszyscy są za. Są tu potrzebne zarówno zmiany legislacyjne, ale też znacznie trudniejsze, mentalnościowe. A u podłoża wszelkich przedsięwzięć i rozwiązań musi być opłacalność, tak dla nauki, jak i biznesu. W działalność zmieniającą klimat wokół współpracy między nauką a gospodarką trzeba włączyć media i nawiązać dialog ze społeczeństwem. W budowaniu platform porozumienia pomiędzy ludźmi nauki a gospodarki trzeba wykorzystać organizacje pozarządowe, samorządy gospodarcze, stowarzyszenia naukowo techniczne. Pakt dla wiedzy powinien żyć w powszechnej świadomości i być szeroko popularyzowany. Które z polskich odkryć ma dla Pani szczególne znaczenie? Osiągnięcia w dziedzinie optoelektroniki, a szczególnie prace związane z niebieskim laserem. „Wiedza to jedyne trwałe źródło wzrostu gospodarczego” – jak Pan interpretuje te słowa? Zgadzam się z twierdzeniem, że wiedza to jedyne trwałe źródło wzrostu gospodarczego. Wzrost gospodarczy napędzają trzy czynniki: wzrost nakładu pracy, wzrost nakładu kapitału oraz wzrost produktywności pracy i kapitału. Zwiększenie zatrudnienia ma swoje granice, trudno sobie wyobrazić, że będzie pracowało więcej niż 75% osób w wieku produkcyjnym. Wzrost inwestycji napędza wzrost gospodarczy, ale skłonność do oszczędzania i inwestowania raczej maleje, a wzrasta skłonność do konsumpcji. Tak więc jedynym trwałym źródłem rozwoju jest wzrost produktywności osiągany dzięki postępowi technicznemu i organizacyjnemu. Jeremi Mordasewicz, Doradca Zarządu PKPP Lewiatan Co należy zrobić, aby wzmocnić współpracę pomiędzy naukowcami a przedstawicielami sektora gospodarczego w Polsce? Współpraca przedsiębiorców i naukowców stanie się ściślejsza w miarę mieszania się tych środowisk. Częste kontakty jednych z drugimi są niezbędne, aby poznać wzajemne potrzeby, oczekiwania i ograniczenia, znaleźć wspólny język, zbudować wspólną hierarchię wartości. W Stanach Zjednoczonych w przedsiębiorstwach pracuje znacznie więcej badaczy niż na uczelniach. Przedsiębiorcy już wiedzą, że wyniki badań mogą przynieść ogromne zyski, a naukowcy, że pieniądze na drogie badania mogą pozyskać tylko od bogatych firm. Które z polskich odkryć ma dla Pana szczególne znaczenie? Trudno mi wskazać współczesne polskie odkrycia na skalę światową. Kopernik to już odległa historia. Maria Skłodowska-Curie otrzymała szansę we Francji. Błękitny laser rozwiną i wykorzystają Amerykanie i Japończycy. Szkoda. 15 PYTANIA I ODPOWIEDZI Jak należy przygotować wniosek od strony formalnej? Wniosek o dofinansowanie należy złożyć w wersji papierowej i elektronicznej. Wniosek oraz towarzysząca mu dokumentacja muszą być trwale spięte, w taki sposób, aby wymiana/podmiana poszczególnych kart nie była w żaden sposób możliwa (jak np. mogłoby to mieć miejsce w przypadku stron włożonych do segregatora). Polecamy oprawę książkową lub introligatorską, ewentualnie bindowanie. Wniosek, Studium Wykonalności, program funkcjonalno-użytkowy/ projekt architektoniczno-budowlany (jeśli dotyczy) oraz pozostałe załączniki należy spiąć oddzielnie. Każda strona formularza wniosku musi być ponumerowana i parafowana. Wniosek wraz załącznikami – podpisany przez Wnioskodawcę lub osobę uprawnioną do reprezentowania Wnioskodawcy, zgodnie z zasadami reprezentacji (tj. podpisany przez osobę/osoby wskazane do reprezentacji w dokumencie rejestrowym lub upoważnionego pełnomocnika w załączonym do wniosku pełnomocnictwie). Przy czym radca prawny, adwokat i notariusz nie potrzebują specjalnego upoważnienia. Załączniki będące kopiami należy poświadczyć za zgodność z oryginałem przez osobę do tego uprawnioną. Poświadczenie powinno zawierać klauzulę: „za zgodność z oryginałem” wraz z podaniem stron poświadczanego dokumentu: „od strony …. do strony” oraz podpis osoby poświadczającej. Wersja elektroniczna powinna zawierać formularz wniosku, Studium Wykonalności oraz pozostałe załączniki. Wniosek i wszystkie załączniki muszą być napisane lub przetłumaczone na język polski. Kiedy wymagane będzie załączenie umowy konsorcjum przy składaniu wniosku? Umowa konsorcjum będzie wymagana przy składaniu wniosku jedynie w przypadku, gdy Wnioskodawcą będzie jednostka naukowa wchodząca w skład konsorcjum. Umowa konsorcjum jest wymagana na etapie składania wniosku o dofinansowanie. 16 PYTANIA I ODPOWIEDZI Czy w projektach z II Osi Priorytetowej PO IG wymagany będzie własny wkład pieniężny lub niepieniężny Beneficjenta? Nie ma konieczności wyłożenia wkładu własnego przez Beneficjenta: jego obecność ani jego brak w harmonogramie rzeczowo-finansowym nie wpływa na ocenę projektu. Beneficjent musi jednak wykazać, że jego zasoby są wystarczające dla skutecznej realizacji projektu i zabezpieczyć pewne rezerwy finansowe. Wkład niepieniężny także nie jest wymagany, pomniejsza natomiast wysokość dofinansowania. W pkt. 14 Wniosku (Cel projektu) limit długości tekstu to 2000 znaków. Czy jeśli przekroczy się go o kilkanaście znaków, czy będzie to traktowane jako niezgodne z wymogami? Co robić, kiedy opis celu projektu przekracza 2000 znaków? Prosimy przestrzegać wymaganych limitów. Liczba znaków wskazuje na zwięzły charakter opisu, jaki powinien tam się znaleźć. Zamieszczone we wniosku informacje będzie można odpowiednio rozszerzyć w Studium Wykonalności. Jak należy wypełnić punkt 23 tabeli wniosku: całkowite wydatki na realizacje projektu? Czy w tabeli w pkt 23 należy wpisać również te wydatki, które zostały poniesione przed 1.01.2007 r.? We wniosku o dofinansowanie, w punkcie 23 należy ująć wszystkie wydatki, zarówno kwalifikowane, jak i niekwalifikowane (o ile takie występują). Suma tych wydatków wskaże całkowitą wartość projektu. Jeżeli planowany wydatek tylko częściowo będzie kwalifikował się do objęcia wsparciem oraz występują inne wydatki, które nie są uznawane za kwalifikujące się do objęcia wsparciem, w kolumnie wydatki kwalifikowane należy podać tylko tę wartość wydatku, która kwalifikuje się do objęcia wsparciem. Jeśli planowany wydatek w całości nie kwalifikuje się do objęcia wsparciem, w kolumnie wydatki kwalifikowane należy wpisać zero. 17 KALENDARIUM HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁAŃ W TRYBIE KONKURSOWYM W RAMACH PO IG (nowe nabory w 2009 r.) Działanie PO IG Poddziałanie Wartość dofinansowania dla projektów w ramach całego naboru Data rozpoczęcia naboru Miejsce ogłoszenia naboru Termin ukończenia naboru 2 marca 2009 Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl www.nauka.gov.pl www.opi.org.pl 30 kwietnia 2009 21 920 000 PLN 1 (5 000 000 euro) 23 lutego 2009 Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl www.nauka.gov.pl 23 kwietnia 2009 688 288 000 PLN 2 (157 000 000 euro) Priorytet I Badania i rozwój nowoczesnych technologii Działanie 1.1 Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy Poddziałanie 1.1.1 Projekty badawcze z wykorzystaniem metody foresight Poddziałanie 1.1.2 Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych 18 Projekt Fundacji na rzecz Nauki Polskiej – tryb indywidualny Wsparcie dla odbiorców ostatecznych: Konkurs 1 9 lutego 2009 Program VENTURES Konkurs 2 sierpień/wrzesień 2009 Działanie 1.2 Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki Konkurs 1 12 stycznia 2009 Program TEAM Konkurs 2 lipiec/sierpień 2009 15 kwietnia 2009 1 000 000 PLN 3 Strona internetowa FNP: www.fnp.org.pl 31 października 2009 1 000 000 PLN 15 marca 2009 15 500 000 PLN 30 września 2009 15 500 000 PLN Strona internetowa FNP: www.fnp.org.pl Wsparcie międzynarodowych studiów doktoranckich 29 listopada 2008 Strona internetowa FNP: www.fnp.org.pl 15 marca 2009 20 000 000 PLN Program WELCOME 9 lutego 2009 Strona internetowa FNP: www.fnp.org.pl 15 kwietnia 2009 23 000 000 PLN 1) Kwota w PLN została wyliczona w oparciu o kurs wymiany walut, ogłoszony przez EBC na dzień 29.01.2009 r. Zostanie ona zaktualizowana przed podpisaniem umów o dofinansowanie projektu, w oparciu o stosowny kurs euro (kurs wymiany walut z przedostatniego dnia roboczego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym udzielono wsparcia). 2) W ogłoszeniu o konkursie podana została wartość dofinansowania w euro, wynosząca 157 000 000 euro. Dla konkursów ogłaszanych w lutym 2009 r., stosowany jest kurs EBC z 29.01.2009 i zgodnie z nim 1 euro = 4,384 PLN. 3) W Działaniu 1.2 alokacje na poszczególne konkursy określone zostały w PLN, gdyż między beneficjentem projektów indywidualnych realizowanych w ramach ww. Działania, tj. Fundacją na Rzecz Nauki Polskiej a Instytucją Pośredniczącą (MNiSW) zostały podpisane stosowne umowy na dofinansowanie projektów ze wskazaniem kwot w PLN. Rozliczenia w ramach ww. projektów pomiędzy beneficjentem a IP prowadzone są również w PLN. KALENDARIUM Poddziałanie 1.3.1 Projekty rozwojowe (INFO, TECHNO, BIO) Działanie 1.3 Wsparcie projektów B+R na rzecz przedsiębiorców realizowanych przez jednostki naukowe 16 lutego 2009 1 konkurs 2 marca 2009 Poddziałanie 1.3.2 Wsparcie ochrony własności przemysłowej 2 konkurs I połowa września 2009 Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl www.nauka.gov.pl www.opi.org.pl Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl www.nauka.gov.pl www.opi.org.pl 9 marca 2009 31 marca 2009 303 122 285 PLN 4 (69 142 857 euro) 31 marca 2009 3 742 393 PLN 5 (3 134 670 euro) II poł. września 2009 13 742 393 PLN 6 (3 134 670 euro) 30 kwietnia 2009 293 728 000 PLN 7 (67 000 000 euro) 19 W zależności od zainteresowania obecnie trwającym konkursem możliwe są dwa warianty: Działanie 1.4 Wsparcie projektów celowych 1) w przypadku dużego zainteresowania obecnym konkursem, ogłoszenie kolejnego konkursu w terminie późniejszym na pozostałą kwotę; 2) w przypadku mniejszego zainteresowania obecnym konkursem – ogłoszenie 2 rund konkursowych w kolejnych miesiącach 2009 r. 4) Cf. przypis nr 2 5) Cf. przypis nr 1 6) Cf. przypis nr 1 7) Cf. przypis nr 2 8) Cf. przypis nr 1 Strona internetowa: www.parp.gov.pl 583 072 000 PLN 8 (133 000 000 euro) KALENDARIUM Działanie PO IG Poddziałanie Data rozpoczęcia naboru Miejsce ogłoszenia naboru Działanie 2.1 Rozwój ośrodków o wysokim potencjale badawczym 27 lutego 2009 Działanie 2.2 Wsparcie tworzenia wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych 27 lutego 2009 Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl www.nauka.gov.pl 27 lutego 2009 Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl www.nauka.gov.pl Termin ukończenia naboru Wartość dofinansowania dla projektów w ramach całego naboru Priorytet II Infrastruktura sfery B+R 24 kwietnia 2009 396 640 252 PLN 9 (90 474 510 euro) 24 kwietnia 2009 184 385 880 PLN 10 (42 058 823 euro) 24 kwietnia 2009 394 560 000 PLN 11 (90 000 000 euro) Poddziałanie 2.3.1 Projekty w zakresie rozwoju infrastruktury informatycznej nauki Działanie 2.3 Inwestycje związane z tworzeniem infrastruktury informatycznej nauki Poddziałanie 2.3.2 Projekty w zakresie rozwoju zasobów informacyjnych nauki w postaci cyfrowej Strony internetowe: www.funduszestrukturalne.gov.pl Poddziałanie 2.3.2 Projekty w zakresie rozwoju zasobów informacyjnych nauki w postaci cyfrowej RAZEM – I Oś Priorytetowa PO IG 1 993 615 071 PLN (454 747 963 euro) RAZEM – II Oś Priorytetowa PO IG 975 586 132 PLN (222 533 333 euro) RAZEM – I i II Oś Priorytetowa PO IG 9) Cf. przypis nr 2 10) Cf. przypis nr 2 11) Cf. przypis nr 2 2 969 201 203 PLN (677 281 296 euro) 20 KALENDARIUM SZKOLENIA I KONFERENCJE n SZKOLENIA INNOWACYJNA GOSPODARKA Warszawa – 01.04.2009, godz. 11:00-13:50 Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ul. Wspólna 1/3 (wejście główne: ul. Hoża 20) Procedury ubiegania się o dofinansowanie projektów w ramach działania 2.1 i 2.2 – szkolenie otwarte dla Wnioskodawców n SZKOLENIA INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO – XIII OŚ PRIORYTETOWA 21 Warszawa – 01.04.2009, godz. 9:00-15:00 Centrum Konferencyjne Zielna, ul. Zielna 37 Kwalifikowalność wydatków w działaniu 13.1 PO IiŚ – szkolenie zamknięte tylko dla Beneficjentów Zapraszamy do współpracy przy „Funduszach na Naukę i Szkolnictwo Wyższe” Prosimy o przesyłanie opinii i sugestii na adres: [email protected] Zespół redakcyjny Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ul. Wspólna 1/3 ul. Hoża 20 (wejście główne) 00-529 Warszawa 53 W SKRÓCIE KONFERENCJA „PIENIĄDZE Z UE NA NAUKĘ I SZKOLNICTWO WYŻSZE W 2009 R." 4 marca 2009 roku w Warszawie odbyła się konferencja „Pieniądze z UE na naukę i szkolnictwo wyższe w 2009 r.” zorganizowana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W spotkaniu dla potencjalnych Beneficjentów funduszy europejskich uczestniczyła m. in. minister prof. Barbara Kudrycka; sekretarz stanu prof. Maria Elżbieta Orłowska oraz około pięciuset osób z całej Polski. „W perspektywie 2007-2013 w trzech programach operacyjnych ministerstwo rozdystrybuuje kwotę 4 150 000 000 euro, czyli blisko 20 mld złotych” – zaznaczyła minister Kudrycka. „Do marca 2009 r. nasze ministerstwo ogłosiło łącznie 14 konkursów dla szkół wyższych, jednostek naukowych i przedsiębiorców na łączną kwotę około 3,2 mld zł. To doskonałe narzędzie dla uczelni i jednostek naukowych na prowadzenie polityki prorozwojowej” – podkreśliła prof. Kudrycka. 22 Wiceminister Maria Elżbieta Orłowska poinformowała, że „dzięki uproszczonej i maksymalnie skróconej procedurze środki funduszowe mogą trafiać do naukowców w możliwie najszybszym tempie”, dlatego zachęcała uczelnie i jednostki naukowe do aktywnego, sprawnego i rzetelnego wnioskowania o to finansowanie. prof. Barbara Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Maria Elżbieta Orłowska, sekretarz stanu w ministerstwie nauki i szkolnictwa wyższego Na spotkaniu dyrektorzy poszczególnych departamentów merytorycznych – instytucji pośredniczących przedstawili harmonogramy konkursów w ramach działań nadzorowanych przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Omówiono zmiany i uproszczenia tegorocznych konkursów. Zaprezentowano również stan realizacji działania 13.1 Infrastruktura Szkolnictwa Wyższego. W drugiej części konferencji przedstawiciele wszystkich instytucji pośredniczących II stopnia w ramach dwóch pierwszych priorytetów PO IG podsumowali dotychczasowe konkursy, a także przedstawili możliwości ubiegania się o środki unijne w tym roku. 4 marca 2009, Teatr Roma, Warszawa W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele MNiSW: Leszek Grabarczyk, Antoni Konikowski, Daniel Maksym, Paulina Płonka, Grzegorz Żbikowski oraz Olaf Gajl z Ośrodka Przetwarzania Informacji, Michał Pietras z Fundacji na rzecz Nauki Polskiej i Izabela Wójtowicz z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
