Piotr Niczyperowicz - Kancelaria Radców Prawnych „Lech Obara i
Transkrypt
Piotr Niczyperowicz - Kancelaria Radców Prawnych „Lech Obara i
Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów LECH OBARA I WSPÓŁPRACOWNICY Opracował: Piotr Niczyperowicz – ekspert - konsultant ds. rynków wschodnich. Ukończył studia Executive Master of Business Administration w WSB przy Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu oraz Nottingham Trent University. Olsztyn, 08 czerwca 2016 r. Prezentacja sytuacji ekonomicznej Federacji Rosyjskiej Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie ogólnych zarysów sytuacji ekonomicznej Federacji Rosyjskiej. Dokument sporządzono na podstawie powszechnie dostępnych źródeł takich jak dokumenty instytucji rządowych i różnych agent rządowych, publikacji mediów rosyjskich, polskich i amerykańskich oraz publikacji niezależnych (przynajmniej deklaratywnie) rosyjskich agencji analitycznych. I Główne założenia budżetu Federacji Rosyjskiej na rok 2016. 1 1. Średnia cena baryłki ropy – 50 USD, 2. Kurs waluty podstawowej 1 USD = 63,3 Rubla, 3. Inflacja 6,4 %, 4. Indeksacja rent i emerytur 4%, 5. Produkt Krajowy Brutto 0,7%, 1 Opracowanie własne na podstawie następujących źródeł: dokumenty Federacyjnej Służby Statystyki http://www.gks.ru/, a także publikacji http://investorschool.ru, 1 Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” 6. Deficyt budżetu 1,36 tryliona Rubli – 3% PKB deficyt zostanie sfinansowany ze środków Rezerwy Federalnej, 7. Na koniec 2016 roku Rezerwa Federalna będzie wykazywała środki na poziomie 1,25 tryliona Rubli, 8. Prognozowane dochody budżetu – 13,58 tryliona Rubli w tym 5,9 tryliona dochody z sektora gazowo- naftowego, 9. Prognozowane wydatki budżetu 15,94 tryliona. W stosunku do wykonanego budżetu 2015 roku planowany jest spadek nakładów na naukę o około 8%, zdrowie – 11%, jednocześnie planuje się wzrost wydatków na obronę o około 0,26 tryliona rubli. Zaplanowana na luty indeksacja rent i emerytur nie została wprowadzona. Ostatnie wypowiedzi (1 czerwca 2016)2 Premiera Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa zapowiadają możliwość wstrzymania indeksacji w całym roku 2016. Dodatkowo Duma Federacji Rosyjskiej przyjęła ustawę wstrzymującą indeksację rent i emerytur dla osób pracujących co pozwoliło na uzyskanie oszczędności na poziomie 350 miliardów rubli. Poniżej zamieszczono tabelę i wykres prezentujący strukturę wydatków budżetowych. Struktura wydatków budżetowych3 2 wydatki socjalne 7,70% 1 obrona sądy/ prokuratura/policja ekonomika wewnętrzna 9,20% 1 2,70% 1 5,90% dotacje centralne 7 ,20% 2 Russian News Agency – www.tass.ru z dnia 01.06.2016, 3 Dokumenty Ministerstwa Rozwoju i Gospodarki Federacji Rosyjskiej http://economy.gov.ru Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 2|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” transfery wewnątrz budżetowe 4 ,20% obsługa zadłużenia 4 ,10% nauka i szkolnictwo 3 ,60% ochrona zdrowia 3 ,00% kultura 0 ,60% środki masowej komunikacji 0 ,50% dotacje komunalne 0 ,50% kultura fizyczna 0 ,40% ekologia 0 ,40% Wykres struktury wydatków kultura dotacje fizyczna; komunalne; 0.00%; środki masowej komu- nauka i szkolnictwo; 0,40% ekologia; 0.00%; 0,40% 0.01%; 0,50% 0.01%; 0,50% kultura; 0,60% ochrona zdrowia;nikacji; 3,00% obsługa zadłużenia; 3,60% 4,10% trans fery wewnatrzbudżetowe; 4,20% wydatki socjalne; 27,70% dotacje centralne; 7,20% ekonomika wewnętrzna; 15,90% obrona; 19,20% sądy/ prokuratura/policja; 12,70% II Ropa naftowa Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 3|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” Prawie połowa przychodów budżetowych Federacji Rosyjskiej pochodzi z sektora naftowo- gazowego. Dlatego cena ropy naftowej na światowych rynkach jest jednym z najważniejszych wskaźników dla oceny kondycji rosyjskiej gospodarki. Poniżej zaprezentowano tabele z prognozowaną ceną ropy naftowej Brend w dolarach amerykańskich. Prognozowana cena ropy BREND w okresie czerwiec- grudzień 2016 roku.4 średnia cena baryłki ropy BREND w USD czerw iec 16 48,05 lipiec 16 45,87 sierpi eń 16 46,4 wrzes ień 16 48,52 paźdz iernik 16 50,95 listop ad 16 52,93 grudz ień 16 51,39 Prognozowana cena ropy BREND w okresie styczeń- grudzień 2017 roku.5 średnia cena baryłki ropy BREND w USD stycz eń 17 52,63 4 Agencja Prognoz Gospodarczych (АПЭКОН Агентство Прогнозирования Экономики ) www.apecon.ru 5 ibiden Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 4|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” luty 17 55,26 marze c 17 54,89 kwiec ień 17 56,59 maj 17 55,67 czerw iec 17 57,12 lipiec 17 59,21 sierpi eń 17 60,46 wrzes ień 17 58,45 paźdz iernik 17 59,85 listop ad 17 58,3 grudz ień 17 59,7 Prognozowana cena ropy BREND w okresie grudzień - czerwiec 2018 roku.6 średnia cena baryłki ropy BREND w USD stycz eń 18 62,69 luty 18 65,82 marze c 18 69,11 kwiec ień 18 72,57 maj 74,91 6 Agencja Prognoz Gospodarczych (АПЭКОН Агентство Прогнозирования Экономики ) www.apecon.ru , Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 5|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” 18 czerw iec 18 78,23 O cena ropy na poziomie 50 USD zapewniają nie tylko przedstawiciele Rządu rosyjskiego tacy jak Aleksander Nowak – Minister Energetyki czy Aleksiej Ulukajew- Minister Rozwoju i Gospodarki ale także analitycy Goldman Sachs i Morgan Stanley. Prezes SberBanku German Gref prognozuje natomiast cenę ropy na poziomie 55 USD. Wtóruje mu Prezes Łukoila Wagin Alikperow. Prezes Shell Ben Barden prognozuje cenę na poziomie 60 USD. 7 III Kursy Walut Poniżej w tabelach zaprezentowano prognozy kursów USD i EURO w roku 2016 i 2017. Prognoza kursu USD/ RUBEL w okresie czerwiec – grudzień 2016 roku. 8 k urs na począte k okresu mak symalny kurs mi nimalny kurs ś redni kurs k urs na koniec okresu z miana cze 6 6,69 67,7 1 63, 96 6 5,82 6 4,93 2 ,64% lipi 6 4,93 66,9 2 64, 93 6 5,68 6 5,93 1 ,54% sier 6 5,93 65,9 3 63, 69 6 5,05 6 4,66 1,93% wrz esień 6 4,66 64,6 6 62, 09 6 3,61 6 3,04 2,51% paź dziernik 6 3,04 63,8 61, 92 6 2,9 6 2,86 0,29% list 6 65,4 62, 6 6 2 rwiec ec pień 7 Internetowy portal gospodarczy http://investorschool.ru , 8 Agencja Prognoz Gospodarczych (АПЭКОН Агентство Прогнозирования Экономики ) www.apecon.ru , Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 6|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” opad 2,86 gru dzień 6 4,43 67,0 3 86 3,89 4,43 ,50% 64, 43 6 5,48 6 6,04 2 ,50% Prognoza kursu EURO/ RUBEL w okresie czerwiec - grudzień 2016 roku. 9 k urs na począte k okresu mak symalny kurs mi nimalny kurs cze 7 4,21 77,0 4 72, 66 7 4,42 7 3,77 0,59% lipi 7 3,77 73,9 71, 72 7 3,05 7 2,81 1,30% sier 7 2,81 72,9 3 70, 77 7 2,09 7 1,85 1,32% wrz esień 7 1,85 71,8 5 69 7 0,69 7 0,05 2,51% paź dziernik 7 0,05 71,1 4 69, 04 7 0,08 7 0,09 0 ,06% list 7 0,09 72,9 2 70, 09 7 1,24 7 1,84 2 ,50% gru 7 1,84 74,7 4 71, 84 7 3,02 7 3,64 2 ,51% rwiec ec pień opad dzień ś redni kurs k urs na z koniec miana okresu Prognoza średnich kursów EURO/ RUBEL i USD/ RUBEL w 2017 roku. 10 śred średn ni kurs i kurs USD/RUB EURO/RUB EL EL st yczeń 67,1 2 lu ty 73,33 66,7 6 72,04 9 Agencja Prognoz Gospodarczych (АПЭКОН Агентство Прогнозирования Экономики ) www.apecon.ru , 10 ibiden , Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 7|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” m 67,3 arzec 5 k wiecień 7 68,9 m aj 74,01 70,0 7 cz erwiec 75,86 72,4 7 li piec 77,76 73,9 2 si erpień 78,07 73,0 0 w rzesień 76,69 71,1 8 pa ździernik 74,77 69,4 0 lis topad 72,91 69,9 1 gr udzień 72,38 73,43 71,6 5 75,27 Kurs dolara na poziomie 70- 77 rubli prognozują ekonomiści Banku Światowego, politycy Kremla oczekują poziomu 61 rubli, a ekonomiści Morgan Stanley prognozują kurs Euro/Rubel na poziomie 73 rubli na koniec roku.11 IV Inflacja Poniżej zaprezentowano wykres inflacji w latach 2008- 2015.12 11 Internetowy portal gospodarczy http://investorschool.ru , 12 Wydawnictwo Federalnego Biura Statystyki (PRB Федеральная служба государственной статистики), Москва 2016 Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 8|Strona Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” 0.14% 0.12% 0.10% 0.13% 0.13% 0.09% 0.08% 0.11% 0.09% 0.06% 0.06% 0.07% 0.07% 0.04% 0.02% 0.00% Tabela zamieszczona poniżej prezentuje prognozę inflacji w latach 2016- 20120. 13 infla inf cja lacja rednia maksymaln minimaln inflacja a a ś 2 016 1 0,4 12,4 8, 4 2 017 8 ,6 10,6 6, 6 2 018 6 ,8 7,8 5, 8 2 019 6 ,2 7,2 5, 2 2 020 6 ,5 7,5 5, 5 Większość ekspertów oczekuje inflacji na poziomie 10%. Minister Rozwoju i Gospodarki prognozuje wzrost cen na poziomie 7% a bank centralny na 6,5%. 13 Agencja Prognoz Gospodarczych (АПЭКОН Агентство Прогнозирования Экономики ) www.apecon.ru , Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 9|Strona PKB per capita 1 993 Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” 1 239 1 994 1 865 1 995 2 114 1 996 2 642 V Produkt Krajowy Brutto Poniżej zamieszczono tabelę i wykres prezentująca PKB per capita w latach 1993- 2015, oraz wykres przedstawiający zmianę 1 997 2 740 PKB w Rosji w latach 2005 – 20015. 1 998 1 837 1 999 1 334 2 000 1 775 2 001 2 111 2 002 1 380 2 003 2 982 2 004 4 111 2 005 5 333 2 006 6 932 2 007 9 102 2008 11 639 2 009 8 562 2 010 10 671 2 011 13 320 2 012 14 069 2 013 14 468 2 014 12 718 2 p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx Opracowanie 015 2 8 447 10 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” PKB per capita 20 000 15 000 10 000 5 000 0 Poniższy wykres przedstawia strukturę PKB w latach 2011 – 2016.14 14 Federalny Urząd Statystyczny (Федеральная служба государственной статистики), http://www.gks.ru/ , Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 11 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” rol ni ctwo 0.05% 0.4% 0.05% 0.60% 6.0% 0.59% us ługi 0.36% 3.6% 0.37% przemys ł 0.00% 0.10% 0.20% 0.30% 2011 2014 0.40% 0.50% 0.60% 2016 Oficjalna prognoza wzrostu PKB podawana przez Ministerstwo Rozwoju i Gospodarki to 0,7%. Jednak większość ekspertów ocenia te prognozy jako zbyt pozytywne i przedstawia prognozy bliskie zera lub z niewielkim minusem. Wyjątkiem jest agencja Moody’s – oczekuje wzrostu PKB na poziomie od 0,5% do nawet 1,5%.15 VI Ludność i rynek pracy Według danych Rosstatu na styczeń 2015 liczba stałych mieszkańców Rosji wyniosła 143 476 305, gęstość zaludnienia 8,39 os./km², a udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności- 74,03%. Około 115 mln zamieszkuje europejską część Rosji, a ponad 1/3 obywateli zamieszkuje 13 największych miast tego kraju. Najliczniejszą grupą narodowościową są Rosjanie, stanowiący 79,8 % ludności (115,87 mln). Obszar Federacji Rosyjskiej zamieszkują ponadto: Tatarzy (5,56 mln), Ukraińcy (2,94 mln), Baszkirowie (1,67 mln), Czuwasze (1,64 mln), Czeczeńcy (1,36 mln), Ormianie (1,13 mln), Białorusini (0,81 mln). Łącznie na terytorium Rosji zamieszkuje ponad 100 różnych narodów i narodowości. Wśród obywateli innych państw na stałe zamieszkujących w Rosji przeważająca część to obywatele państw WNP (906 tys. tj. 88% wszystkich obywateli państw obcych), z przewagą obywateli Ukrainy (230 tys.), Azerbejdżanu (155 tys.) i Armenii (137 tys.) 16. 15 Internetowy portal gospodarczy http://investorschool.ru , Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 12 | S t r o n a 0.70% Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” Największymi, a zarazem najważniejszymi miastami Rosji są Moskwa i Petersburg (poprzednia nazwa Leningrad). Obecnie oficjalna liczba mieszkańców Moskwy wynosi około 9 mln, choć według szacunków nieoficjalnych może sięgać nawet 14 mln. Dawna stolica Rosji Petersburg, założony w 1703 roku przez cara Piotra I, jest drugim co do wielkości miastem Rosji z liczbą 5 mln mieszkańców. Wśród miast liczących od 1 do 1,5 mln mieszkańców wymienić należy: Nowosybirsk, Niżnyj Nowogród, Jekaterinburg, Samarę, Kujbyszew, Omsk, Kazań, Ufę, Czelabińsk, Perm, Rostów nad Donem oraz Wołgograd. W styczniu 2012 roku wskaźnik przyrostu naturalnego wyniósł 0,06, jednak według Urzędu Statystycznego w okresie od stycznia do grudnia 2012 roku nastąpił spadek liczby ludności, a wskaźnik przyrostu naturalnego był równy 0,02 na 1000 mieszkańców. Zaludnienie w okręgach federalnych17 Rosyjski rynek pracy charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem z punktu widzenia wysokości płac oraz możliwości znalezienia zatrudnienia (stopa bezrobocia), a jednocześnie 16 moskwa.trade.gov.pl. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji. Ambasada RP w Moskwie 17 Ocena ilości mieszkańców – zamieszkujących na stałe na 01 stycznia 2013 roku. (Оценка численности постоянного населения на 1 января 2013г. и в среднем за 2012г. Федеральная служба государственной статистики, Москва 2013, s.988 Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 13 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” stosunkowo małą, chociaż rosnącą, mobilnością siły roboczej pomiędzy regionami. Oficjalne statystyki dotyczące liczby zarejestrowanych bezrobotnych, nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji, gdyż nie uwzględniają różnych form bezrobocia częściowego i ukrytego. Mała mobilność rosyjskiego rynku pracy wiąże się m.in. ze słabo rozwiniętym rynkiem wynajmu mieszkań oraz wysokim poziomem cen w tym zakresie w stosunku do płac, problemami mieszkaniowymi w wielu miastach, a także obowiązującym nadal systemem pozwoleń na zameldowanie. Ponadto pracownicy często są związani z przedsiębiorstwem poprzez kredyt na zakupy w zakładowej stołówce lub sklepie, a także poprzez zaległości w wypłatach wynagrodzeń. Zgodnie z rezultatami badań Instytutu Planowania Społecznego i ośrodka „ROMIR monitoring” do kategorii „ludzi biednych” w Rosji zalicza się około 60 procent dorosłego społeczeństwa. Dochody tej grupy nie przekraczają 110 dolarów miesięcznie. Wielu z tych osób nie wystarcza pieniędzy na jedzenie. Większość mieszka na wsi, spora część pracuje w sektorze państwowym, a najbiedniejszą grupę stanowią emeryci. W Rosji dynamicznie rozwija się tzw. klasa średnia, do której zalicza się 25 procent pracujących Rosjan. Ich zarobki przewyższają 20 tysięcy rubli miesięcznie. Szybko powiększa się również grupa osób najbogatszych, którzy stanowią obecnie zaledwie 0,4 % pracującego społeczeństwa, jednak posiadają znaczącą siłę nabywczą. Istnieją obawy, że pogłębiające się rozwarstwienie dochodów rosyjskiego społeczeństwa (statystycznie dochody najbogatszych zwiększają się dwukrotnie szybciej, niż wzrasta poziom życia najbiedniejszych) może doprowadzić do socjalnej eksplozji. W pierwszej połowie 2015 roku liczba Rosjan żyjących poniżej krajowej granicy ubóstwa wzrosła o 14 % i wyniosła 22,9 miliona (według rosyjskiego urzędu statystycznego Rosstat ). Należy zauważyć że rok wcześniej do tej kategorii należało 19,8 miliona osób z 143 milionów mieszkańców. Próg ubóstwa to kwota 9662 rubli miesięcznie, rok wcześniej była to kwota 7688 rubli. Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 14 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” Średnie wynagrodzenie w Federacji Rosyjskiej w roku 2015 wynosiło 33 278 Rubli. Poniżej zamieszczono tablicę przedstawiającą wynagrodzenie w poszczególnych obwodach Federacji Rosyjskiej.18 18 Federalny Urząd Statystyczny (Федеральная служба государственной статистики), http://www.gks.ru/ Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 15 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” VII Rezerwy złota19 Poniżej wykres przedstawia rezerwy złota Federacji Rosyjskiej w ostatnim dziesięcioleciu.20 Rosja posiada piąte, co do wielkości rezerwy złota i innych kruszców szlachetnych na świecie. Pierwsza czwórka posiadaczy rezerw złota to Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Niemcy, Włochy i Francja. We wrześniu 2011 roku Federacja Rosyjska posiadała prawie 27,2 milona uncji złota co stanowiło około 52,3 miliardów dolarów, jednak już w grudniu 2015 roku pomimo, że poziom rezerw wzrósł do 41 milionów uncji wartość spadła do 48 miliardów dolarów. Ponieważ cena złota wciąż spada (od 2013 roku) dzisiaj wartość ta wynosi niespełna 45 miliardów dolarów. Trudno takie działania nazywać efektywnym sposobem zarządzania rezerwami. Jakie więc jest powód takich zakupów? Jednym z możliwych wyjaśnień jest system handlu złotem w Rosji. Przedsiębiorstwa wydobywcze nie mogą sprzedawać złota bezpośrednio na rynkach zagranicznych a jedynie za pośrednictwem banków, posiadających pozwolenie do handlu z klientami zagranicznymi i jednocześnie bankiem centralnym Rosji. Być może skup złota związany jest z sytuacją polityczną- Rosja po dokonaniu agresji na Krym w lutym 2014 roku obawiając się sankcji gospodarczych zachodu skłonna była porzucić 19 Opracowano na podstawie źródeł własnych oraz publikacji Bloomberg, 20 na podstawie http://pl.tradingeconomics.com weryfikowane danymi z serwisu internetowego https://goldenfront.ru Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 16 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” inwestycje w obligacje amerykańskie i zakupić złoto. Ministerstwo Skarbu Państwa USA w okresie od stycznia do kwietnia 2014 roku, odnotowało spadek inwestycji w ICT (inwestycje technologie informacyjno- komunikacyjne) poniżej 70 miliardów USD, jednak już w maju i kolejnych miesiącach inwestycje w ICT wzrosły powyżej 70 miliardów USD. Dodatkowo w tym samym okresie Rosja dokonywała dalszych zakupów. Tak więc sytuacja geopolityczna po agresji na Krym także nie wyjaśnia powodów inwestycji w złoto. Przecież inwestowano i przed jak i po agresji na Krym. Kolejny scenariusz zakłada, że celem zakupu złota jest chęć stymulowania konsumpcji krajowej. W drugiej połowie 2015 roku bank centralny Rosji skupował zagraniczne waluty w celu utrzymywania relatywnie niskiego kursu rubla. Jednak w listopadzie 2015 program ten wstrzymano. W takiej sytuacji może wydawać się, że bezpieczniej jest dokonywać zakupów złota. Jednocześnie bank centralny może emitować ruble w takiej ilości jakiej potrzebują producenci złota, to przecież nie spowoduje hiperinflacji i paniki na rynku. Zakupy złota nawet na niestabilnym rynku (częste gwałtowne spadki ceny) chronią w znacznej mierze rezerwy rosyjskie. Istnieje też scenariusz mówiący o tym, że zakup złota wiąże się z przygotowaniami do konfliktów lokalnych. Potwierdzać go mogą planowane inwestycje zbrojeniowe. Biorąc jednak pod uwagę ogólny stan gospodarki Federacji Rosyjskiej i duże dysproporcje w stosunku do technologii zachodnich ten scenariusz wydaje się najmniej prawdopodobny, przynajmniej w najbliższych latach. Bardziej przekonującą koncepcją jest dążenie do ochrony kluczowych rezerw przed nadmiernymi spadkami. Sytuacja na rynku złota daleka jest od komfortowej. Po latach wzrostu złoto tanieje. Bank centralny nie może jednak dokonywać sprzedaży „w dołku cenowym”. Dodatkowo chociaż aktualnie następuje wzrost cen ropy naftowej, niektórzy analitycy oczekują kolejnej fazy spadków i wtedy rosyjskie rezerwy stracą płynność. Kontekst polityczny Moskwa szuka źródeł finansowania. Państwo znajduje się w głębokiej recesji spowodowanej niskimi cenami ropy naftowej, sankcjami gospodarczymi, ucieczką kapitału i mizernym poziomem inwestycji. Rząd zmniejszał wydatki budżetu kilkukrotnie – do poziomu 10%, Jak już wspominano wyżej wstrzymał indeksację emerytur i rent. Planowany deficyt budżetowy miał wynosić 3% PKB czyli 1,36 tryliona rubli, a już w pierwszym kwartale zanotowane wykonanie deficytu na poziomie 4%. Powstała więc groźna dziura Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 17 | S t r o n a Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów “Lech Obara i Współpracownicy” budżetowa. Analitycy amerykańscy spodziewali się finansowania deficytu z funduszy rezerwowych posiadających zasoby na poziomie 10% PKB Rosji. Jednak Kreml nie zdecydował się na naruszenie rezerw. O powodach zakupu złota i zwiększenia poziomu rezerw – także już napisano powyżej. Wobec braku finansowania deficytu z rezerw walutowych i złota i braku wiary autora niniejszego opracowania w możliwość prywatyzacji państwowych przedsiębiorstw- gigantów, można się spodziewać dwóch rozwiązań. Pierwszym będzie próba skłonienia kapitału rosyjskiego do powrotu z rajów podatkowych do kraju a drugą - dodatkowe podatki obciążające państwowe giganty sektora naftowo- gazowego. Zarówno pierwsza jak i druga droga to nie żadna nowa idea czy reforma państwowotwórcza a jedynie rozgrywka wewnątrz oligarchicznego systemu politycznego. Około 80 % państwowych urzędników szczebla wyższego i średniego to osoby związane z Federalną Służbą Bezpieczeństwa. Podobnie wygląda sytuacja w przedsiębiorstwach państwowych. Dodatkowo należy pamiętać, że co więksi oficjele to także znajomi Putina z czasów petersburskich. Zjawisko to zostało bardzo dokładnie zbadane przez Agencję Stratfor i bardzo celnie nazwane „ siłowarchia”. Słowo „siłowarchia” to połączenie rosyjskiego słowa „siłowik” oznaczającego żołnierza, lub agenta służb specjalnych oraz słowa „oligarchia” Rozwiązania polegające na dodatkowym opodatkowaniu lub wymuszanie powrotu kapitału uderza bezpośrednio w SIŁOWARCHÓW. W połowie maja br. na posiedzeniu rządu dyskutowano wprowadzenie dodatkowych wpłat/ dywidend czy podatku na duże przedsiębiorstwa państwowe ale okazało się że w samym rządzie występują duże spory. To także nic nowego do podobnych sporów dochodziło już w latach 2013 i 2014 wtedy nazywano to wojną Putina z oligarchami, w rzeczywistości były to spoty różnych grup sprawujących władzę w Federacji Rosyjskiej. Wtedy Kreml przegrał i odstąpił od dodatkowego opodatkowania przedsiębiorstw Państwowych. Dzisiaj jednak sytuacja jest inna. Opracowanie p.Niczyperowicza papier firmowy-1.docx 18 | S t r o n a