ogólny trend / stan - Urząd Statystyczny w Białymstoku

URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU
Środowiskowa jakość życia
w pomiarze zielonej gospodarki
Augustów, 3–4 września 2015
DEFINICJA
Zielona gospodarka to gospodarka, która wspiera wzrost
i rozwój gospodarczy, a jednocześnie zapewnia stały dostęp
do kapitału naturalnego i usług ekosystemowych ze strony
środowiska przyrodniczego, od których zależy dobrobyt
człowieka.
ELEMENTY ZIELONEJ GOSPODARKI
Źródło: opracowanie własne na podstawie Environmental Indicator Report 2012. Ecosystem Resilience and Resource Efficiency
in a Green Economy in Europe, EEA, 2012, s. 20.
RELACJE MIĘDZY ELEMENTAMI ZIELONEJ GOSPODARKI
Źródło: opracowanie własne na podstawie Monitoring Progress Towards Green Growth: OECD Indicators 2013 Report,
OECD, s. 6.
GRUPY WSKAŹNIKÓW ZIELONEJ GOSPODARKI
1) Wskaźniki kapitału naturalnego
2) Wskaźniki środowiskowej efektywności produkcji
3) Wskaźniki środowiskowej jakości życia ludności
4) Wskaźniki reakcji politycznych i możliwości gospodarczych
WSKAŹNIKI ŚRODOWISKOWEJ JAKOŚCI ŻYCIA LUDNOŚCI
Zagadnienie
Grupa wskaźników
Gazowe zanieczyszczenia
powietrza
Stan środowiska Pyłowe zanieczyszczenia
a zdrowie
powietrza
ludności
Hałas
Nazwa wskaźnika
1. Średnia liczba dni z przekroczeniami wartości
120 µg/m³ przez stężenia 8-godz. ozonu
2. Narażenie ludności na ozon na stacjach tła miejskiego
(SOMO35)
3. Przedwczesne zgony na skutek zanieczyszczenia ozonem
1. Wskaźnik średniego narażenia ludności na pył PM2,5
2. Przedwczesne zgony na skutek zanieczyszczenia pyłem
PM2,5
1. Odsetek zakładów przekraczających poziomy
dopuszczalne w zakresie hałasu przemysłowego
2. Odsetek osób narażonych na hałas drogowy
w aglomeracjach powyżej 100 tys. mieszkańców
3. Odsetek osób narażonych na hałas drogowy
w aglomeracjach powyżej 100 tys. mieszkańców
w poszczególnych klasach poziomów dźwięku
4. Odsetek gospodarstw domowych odczuwających
nadmierny hałas
WSKAŹNIKI ŚRODOWISKOWEJ JAKOŚCI ŻYCIA LUDNOŚCI
Zagadnienie
Grupa wskaźników
Nazwa wskaźnika
1. Odsetek ludności korzystającej z sieci wodociągowej
Dostęp do wody pitnej
2. Odsetek ludności zaopatrywanej w wodę odpowiadającą
wymaganiom
1. Odsetek ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej
Usługi
środowiskowe
Oczyszczanie ścieków
komunalnych
Obszary zielone
2. Przydomowe oczyszczalnie ścieków na 1000 mieszkańców
niekorzystających z sieci kanalizacyjnej
1. Powierzchnia miejskich obszarów zielonych
na 1 mieszkańca
2. Odsetek powierzchni miejskich obszarów zielonych
GAZOWE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA
Średnia liczba dni z przekroczeniami wartości 120 µg/m³ przez stężenia 8-godz.
ozonu według typu stacji pomiaroweja
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2003
2004
Ogółem
2005
2006
2007
Stacje miejskie
2008
2009
Stacje podmiejskie
2010
2011
2012
2013
Stacje pozamiejskie
a Dane z pełnych serii pomiarowych uzyskane na stacjach monitoringu w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ).
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
GAZOWE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA
Narażenie ludności na ozon na stacjach tła miejskiego (SOMO35)
µg/m3
5500
5000
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Źródło: EUROSTAT.
GAZOWE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA
Przedwczesne zgony na skutek zanieczyszczenia ozonem w 2011 r.
Źródło: EEA 2014, Air Quality in Europe. 2014 Report, Europejska Agencja Środowiska, Kopenhaga, s.55.
Luksemburg
Malta
Estonia
Irlandia
Cypr
Łotwa
Finlandia
Litwa
Słowenia
Dania
Szwecja
Belgia
Holandia
Słowacja
Chorwacja
Austria
Portugalia
Czechy
Bułgaria
Węgry
Rumunia
Wielka Brytania
Grecja
Polska
Hiszpania
Francja
Niemcy
Włochy
3500
3250
3000
2750
2500
2250
2000
1750
1500
1250
1000
750
500
250
0
PYŁOWE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA
Wskaźnik średniego narażenia ludności na pył PM2,5
µg/m3
30
25
20
15
10
5
0
2010
2011
2012
Krajowy wskaźnik średniego narażenia na pył PM2,5
pułap stężenia ekspozycji
krajowy cel redukcji narażenia
Źródło: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
2013
PYŁOWE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA
Przedwczesne zgony na skutek zanieczyszczenia pyłem PM2,5 w 2011 r.
Niemcy
Włochy
Francja
Polska
Wielka Brytania
Rumunia
Hiszpania
Węgry
Holandia
Czechy
Bułgaria
Grecja
Belgia
Austria
Słowacja
Portugalia
Chorwacja
Szwecja
Dania
Litwa
Finlandia
Słowenia
Łotwa
Irlandia
Cypr
Estonia
Luksemburg
Malta
70000
65000
60000
55000
50000
45000
40000
35000
30000
25000
20000
15000
10000
5000
0
Źródło: EEA 2014, Air Quality in Europe. 2014 Report, Europejska Agencja Środowiska, Kopenhaga, s.55.
HAŁAS
%
Odsetek zakładów przekraczających poziomy dopuszczalne
w zakresie hałasu przemysłowego
70
60
50
40
30
20
10
0
1993−1996
1997−2001
2002−2006
2007−2011
2012−2013
Zakłady przekraczające poziomy dopuszczalne
Zakłady przekraczające poziomy dopuszczalne w porze dziennej
Zakłady przekraczające poziomy dopuszczalne w porze nocnej
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska / Państwowego
Monitoringu Środowiska z map akustycznych.
HAŁAS
%
Odsetek osób narażonych na hałas drogowy w aglomeracjach
powyżej 100 tys. mieszkańców w 2012 r.
60
50
40
30
20
10
0
LDWN
LDWN
LN
LN
Ogółem
Aglomeracje od 100 do 250 tys. mieszkańców
Aglomeracje powyżej 250 tys. mieszkańców
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska / Państwowego
Monitoringu Środowiska z map akustycznych.
HAŁAS
%
Odsetek osób narażonych na hałas drogowy
w aglomeracjach powyżej 100 tys. mieszkańców
w poszczególnych klasach poziomów dźwięku w 2012 r.
25
20
LDWN
LN
15
10
5
0
55−59 dB 60−64 dB 65−69 dB 70−74 dB
>75 dB
50−55 dB 55−59 dB 60−64 dB 65−69 dB
>70 dB
Ogółem
Aglomeracje od 100 do 250 tys. mieszkańców
Aglomeracje powyżej 250 tys. mieszkańców
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska / Państwowego
Monitoringu Środowiska z map akustycznych.
HAŁAS
Odsetek gospodarstw domowych odczuwających nadmierny hałas
%
25
20
15
10
5
0
2005
2006
2007
Ogółem
2008
2009
2010
2011
Gospodarstwa domowe bez dzieci na utrzymaniu
Gospodarstwa domowe z dziećmi na utrzymaniu
Źródło: EUROSTAT.
2012
2013
DOSTĘP DO WODY PITNEJ
Odsetek ludności korzystającej z sieci wodociągowej
%
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2002
2003
2004
2005
2006
Ogółem
Źródło: GUS.
2007
2008
Miasta
2009
2010
Wieś
2011
2012
2013
DOSTĘP DO WODY PITNEJ
Odsetek ludności zaopatrywanej w wodę odpowiadającą wymaganiom
%
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2002
2003
2004
2005
Źródło: Ministerstwo Zdrowia.
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW KOMUNALNYCH
Odsetek ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej
%
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2002
2003
2004
2005
2006
Ogółem
Źródło: GUS.
2007
2008
Miasta
2009
2010
Wieś
2011
2012
2013
OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW KOMUNALNYCH
Przydomowe oczyszczalnie ścieków na 1000 mieszkańców
niekorzystających z sieci kanalizacyjnej
16
14
12
10
8
6
4
2
0
2008
2009
2010
Ogółem
2011
Miasta
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
2012
Wieś
2013
OBSZARY ZIELONE
m2
Powierzchnia miejskich obszarów zielonych na 1 mieszkańca
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
OBSZARY ZIELONE
Odsetek powierzchni miejskich obszarów zielonych
2000 r.
4,1%
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
2014 r.
4,3%
OGÓLNY TREND / STAN
Trend/stan wyraźnie pozytywny
Trend/stan nieznacznie pozytywny lub neutralny
Trend/stan nieznacznie negatywny
Trend/stan wyraźnie negatywny
OGÓLNY TREND / STAN
TREND / STAN
Średnia liczba dni z przekroczeniami wartości 120 µg/m³
przez stężenia 8-godz. ozonu
Wskaźnik średniego narażenia ludności na pył PM2,5
Odsetek zakładów przekraczających poziomy dopuszczalne
w zakresie hałasu przemysłowego
Odsetek osób narażonych na hałas drogowy w aglomeracjach
powyżej 100 tys. mieszkańców
x
OGÓLNY TREND / STAN
TREND / STAN
Odsetek ludności korzystającej z sieci wodociągowej w miastach
Odsetek ludności korzystającej z sieci wodociągowej na wsi
Odsetek ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej w miastach
Odsetek ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej na wsi
Powierzchnia miejskich obszarów zielonych na 1 mieszkańca
URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU
Kontakt
Zastępca Dyrektora
Dorota Wyszkowska
tel. 85 749 77 15
e-mail: [email protected]
Podlaski Ośrodek Badań Regionalnych
Anna Godlewska
tel. 85 749 77 71
e-mail: [email protected]
Anna Rogalewska
tel. 85 749 77 59
e-mail: [email protected]