Rośliny i zwierzęta chronione w EGO

Rośliny i zwierzęta chronione w EGO
Podstawą prawną ochrony gatunkowej roślin jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9
lipca 2004 (Dz. U. Nr 168, poz. 1764). Rozporządzenie określa szczegóły ochrony, zawiera też listę
gatunków chronionych objętych ochroną ścisłą (całkowitą) i ochroną częściową. Gatunków chronionych nie wolno zrywać, niszczyć ich siedlisk, sprzedawać, nabywać, przewozić przez granicę
państwa itp.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko
występujących zwierząt objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. Nr 220, poz. 2237) ujmuje z kolei
zagadnienia związane z gatunkową ochroną zwierząt.
Obszar województwa warmińsko-mazurskiego należy do jednego z najbogatszych pod
względem przyrodniczym regionów Polski, wyróżniając się także w skali Europy Środkowej.
Ochronie ścisłej podlegają m.in. występujące w Krainie EGO gatunki roślin:
– drzewa (cis pospolity a z krzewów i krzewinek: brzoza niska, wierzba borówkolistna i lapońska,
malina moroszka, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, chamedafne północna, barwinek
pospolity, kalina koralowa, kruszyna pospolita, porzeczka czarna),
– rośliny zielne (m.in. bielistka siwa, orlik pospolity, rosiczka długolistna i rosiczka okrągłolistna,
listera jajowata i listera sercowata, bagno zwyczajne, czosnek niedźwiedzi, fiołek torfowy,
gnieźnik leśny, konwalia majowa, kopytnik pospolity, kruszczyk rdzawoczerwony, kukułka
Fuchsa, naparstnica zwyczajna, obuwik pospolity, podkolan biały, podkolan zielonawy,
przylaszczka pospolita, tajęża jednostronna, skrzyp olbrzymi, przytulia wonna,),
– paprotniki (m.in. nerecznica grzebieniasta, pióropusznik strusi, widłak goździsty),
– grzyby (m.in. purchawica olbrzymia, sromotnik bezwstydny),
– porosty (m.in. brodaczka zwyczajna, granicznik, płucnik, chrobotek reniferowy)
W Krainie EGO zwierzęta chronione występują w znacznej ilości. Są wśród nich
przedstawiciele pijawek (pijawka lekarska), pająków (poskocz krasny), owadów (m.in. biegacz
fioletowy i gładki, wynurt i grupa motyli), mięczaków (winniczek, szczeżuja), kręgoustych (minog
ukraiński), ryb (m.in. koza, piskorz), płazów (traszki – zwyczajna i grzebieniasta, grzebiuszka
ziemna, kumak nizinny, ropuchy – szara, zielona i paskówka, rzekotka drzewna, żaby: trawna,
moczarowa, jeziorkowa, wodna, śmieszka), gadów (żółw błotny, jaszczurka zwinka i żyworodna,
padalec zwyczajny, zaskroniec zwyczajny, gniewosz plamisty, żmija zygzakowata). Największą
grupę stanowią jednak ptaki i ssaki.
1
Stwierdzono występowanie w regionie prawie 300 gatunków ptaków, z czego aż 197 to
gatunki lęgowe lub prawdopodobnie lęgowe. Ważniejsze z chronionych to:
- bąk
- bekas kszyk
- bielik
- błotniak łąkowy
- błotniak stawowy
- bocian biały
- bocian czarny
- brodziec piskliwy
- cyraneczka
- derkacz
- dzięcioł białogrzbiety
- dzięcioł czarny
- dzięcioł średni
- dzięcioł trójpalczasty
- dzięcioł zielonosiwy
- gągoł
- gąsiorek
- jarząbek
- kania czarna
- kania ruda
- kobczyk
- krakwa
- kropiatka
- lelek
- lerka
- łabędź niemy
- łęczak
- muchołówka białoszyja
- muchołówka mała
- orlik krzykliwy
– orzeł przedni
- perkoz rdzawoszyi
2
- perkozek
- podróżniczek
- pszczołojad
- puchacz
- rybitwa czarna
- rybitwa rzeczna
- rybitwa zwyczajna
- rybołów
- samotnik
- siewka złota
- słonka zwyczajna
- sokół wędrowny
- trzmielojad
- uszatka błotna
- wąsatka
- włochatka
- wodniczka
- zielonka
- zimorodek
- żuraw
Pośród występujących tu ptaków, 4 gatunki zagrożone są w skali globalnej: podgorzałka,
derkacz, orlik grubodzioby i wodniczka.
Chronione ssaki, które spotkać możemy w Krainie EGO to m.in.:
– borowiaczek
– borowiec wielki
– bóbr europejski
– gacek brunatny
– gronostaj
– karlik malutki
– karlik większy
– łasica
– mopek
– mroczek pozłocisty
– mroczek późny
3
– nocek łydkowłosy
– nocek Natterera
– nocek rudy
– ryjówka aksamitna
– ryjówka malutka
– ryś
– rzęsorek rzeczek
– smużka
– wiewiórka pospolita
– wilk
– wydra
– zając bielak
– żubr
Oprac. Ryszard F. Dutkiewicz, 2011
4