Prawo moralne
Transkrypt
Prawo moralne
Podstawy moralności Prawo moralne Po co mi prawo? Prawo drogowe (kodeks drogowy) – chroni użytkowników pojazdów i dróg przed wypadkami. Prawo karne – zabezpiecza przed przestępczością, a przynajmniej przed nią odstrasza potencjalnych "zainteresowanych". Prawo pracy – zabezpiecza godziwe warunki pracy i wynagrodzenie pracowników. 2 Po co mi prawo moralne? Prawo moralne – ochrania godność ludzkiej osoby. Działanie, które sprzyja rozwojowi ludzkiej osoby (wzbogaca ją duchowo, intelektualnie, osobowościowo), jest moralnie dobre, a jeżeli ogranicza ten rozwój osobowy - jest moralnie złe. 3 Prawo moralne Prawo moralne można nazwać normą lub zasadą moralną, która nakazuje działać zgodnie z porządkiem moralnym, zawartym w naturze człowieka i w jego osobowej godności. 4 Wyraża ona wolę Bożą, która porządkuje wolne działanie człowieka, nakazując szanować porządek ogólny, czyli ład świata, i szczegółowy, czyli ład w ludzkiej istocie. Jeśli prawo to nakłada Bóg, zwie się ono prawem Boskim, jeśli nakłada je autorytet ludzki – zwie się prawem ludzkim. Podział prawa moralnego 2. Prawo moralne Wskazania Boże dotyczące ludzkiego powołania a tym samym takiego, a nie innego zachowania i postępowania zostały przez Niego samego ukazane: w prawie naturalnym w prawie Bożym w prawie stanowionym w ramach społeczności nadprzyrodzonej i naturalnej Podział prawa moralnego: Prawo moralne: 7 - naturalne - pozytywne: - boskie - ludzkie: - kościelne - świeckie Prawo naturalne Prawo naturalne jest to podstawowe prawo moralne, wypisana przez Boga w sercu każdego człowieka (por. Rz 2, 15). Prawo naturalne wynika bowiem z natury człowieka, stworzonej przez Boga. Prawo naturalne wyraża pierwotny zmysł moralny człowieka, który pozwala rozpoznać mu, czym jest dobro i zło, prawda i kłamstwo (KKK 1954). Dzięki niemu człowiek może wznieść budowlę zasad moralnych, kierujących jego osobistymi decyzjami. Prawo naturalne stanowi też niezbędną podstawę moralną do budowania wspólnoty ludzkiej (KKK 1959). 8 Prawo naturalne Pośród najważniejszych zasad prawa naturalnego wskazuje się zasadniczo trzy ich rodzaje: Zasady pierwszorzędne – są to najpowszechniejsze i najbardziej oczywiste reguły postępowania: "Należy czynić dobro, a zła unikać", "Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe". Zasady drugorzędne – wyprowadza się je w sposób jasny i logiczny z poprzednich. Do grupy tej należy zasada sprawiedliwości "Należy dać każdemu to, co mu się należy" oraz przykazania Dekalogu. Zasady działania – są wnioskami wyprowadzonymi z zasad pierwszo i drugorzędnych, np. "nie należy się mścić", "należy zwrócić to, co się pożyczyło", "małżeństwo jest nierozerwalne". 9 Prawo naturalne Właściwości prawa naturalnego: powszechne niezmienne obowiązujące dyspensy) poznawalne 10 (nie dopuszcza Prawo Boże Prawo Starego Przymierza (Starego Testamentu) ● Prawo Mojżeszowe (Dekalog i Torah) Prawo Chrystusa (Nowego Testamentu) ● Zostało ono ogłoszone przez Chrystusa podczas Kazania na Górze (Mt 5 – 7) ● Jego sercem jest przykazanie miłości Przykazanie miłości (Mt 22, 34-40) 11 Prawo ludzkie Stanowione prawo ludzkie jest to prawo uchwalone przez prawowitą władzę dla dobra wspólnego. Aby prawo było moralnie zobowiązujące musi spełniać warunki: Musi być rozumne; Ustalone przez prawomocną władzę w ramach jej kompetencji; Skierowane ku dobru wspólnemu; Ogłoszone (promulgowane) Sprawiedliwe (zgodne z prawem naturalnym) 12 Prawo ludzkie obowiązuje w sumieniu. Gdy jednak sprzeciwia się prawu naturalnemu, nie należy go słuchać, gdyż jest to prawo niesprawiedliwe. Prawo ludzkie W zależności od powołania człowieka do dwojakiego rodzaju społeczności mianowicie: przyrodzonej i nadprzyrodzonej, odróżnia się dwa zasadnicze rodzaje stanowionego prawa ludzkiego: • • 13 prawo kościelne prawo świeckie. Prawo kościelne Prawo kościelne: • przykazania kościele • Kodeks Prawa Kanonicznego • Wzory świętości • Znaki czasu 14 Prawo świeckie Prawo świeckie • prawo państwowe • prawo zwyczajowe 15 Zagrożenia Prawo jest zasadniczo dobrodziejstwem człowieka i powinno człowiekowi służyć. Jego używania wiąże się jednak z pewnymi zagrożeniami, których powinno się unikać: a) Legalizm; b) Laksyzm; c) Faryzeizm. 17