equilibrium profi
Transkrypt
equilibrium profi
Mikroprocesorowa ładowarka EQUILIBRIUM PROFI idealnie łączy nowoczesną technologię i styl oraz niezbędną kaŜdemu modelarzowi funkcjonalność! DuŜa moc, zintegrowany sześciokanałowy balanser gwarantujący bezpieczeństwo i komfort obsługi akumulatorów Li-Pol, Li-Ion i Li-Fe oraz moŜliwość monitorowania przebiegu procesów ładowania/ rozładowania akumulatorów litowych na ekranie monitora komputera lub na przyłączonym monitorze graficznym BATTERY MASTER PRO, to na pewno bardzo interesująca propozycja dla wszystkich modelarzy, budujących modele latające, kołowe i pływające… MIKROPROCESOROWA ŁADOWARKA EQUILIBRIUM PROFI ZE ZITEGROWANYM 6-KANAŁOWYM BALANSEREM Tłumaczenie i opracowanie: Ludomir Rogalski 2010-12-04 Piotrków Trybunalski E-Mail: [email protected] © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 2/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Gratulujemy zakupu nowoczesnej, uniwersalnej ładowarki EQUILIBRIUM PROFI. Z przyjemnością witamy w gronie uŜytkowników naszych produktów. Wierzymy, Ŝe będziesz zadowolony z wydajności ładowarki oraz jej prostej i przyjemnej obsługi. Jeśli spotkałeś się juŜ ze wcześniejszym modelem ładowarki – EQUILIBRIUM 3.0, to z pewnością menu programowe będzie Ci juŜ dobrze znane. Bądź pewny, Ŝe wszystkie ładowarki z serii EQUILIBRIUM mają tę samą logikę sterowania… Cechuje je niezawodność działania, bezpieczeństwo, komfort obsługi i bardzo przystępna cena! Aby zapewnić bezpieczny i prawidłowy przebieg procesów ładowania/rozładowania Twoich akumulatorów litowych (Li-Pol/Li-Ion/Li-Fe) i maksymalnie wykorzystać moŜliwości urządzenia prosimy, przed uruchomieniem ładowarki zapoznaj się dokładnie z tą instrukcją. Instrukcja ta, jest nieodłączną częścią wyrobu i zawiera wszystkie niezbędne informacje o bezpiecznym uŜytkowaniu urządzenia. Instrukcję przechowuj w dostępnym miejscu tak, aby mieć ją zawsze pod ręką. A jeśli ładowarkę ofiarujesz lub odsprzedasz innej osobie pamiętaj, aby dołączyć równieŜ tę instrukcję… ■ ŁADOWARKA Z WYPOSAśENIEM Zestaw zawiera: Ładowarkę EQUILIBRIUM PROFI z przewodami zasilającymi zakończonymi krokodylkami Przewód komunikacyjny i CD-ROM z programem EQUILIBRIUM PC-MONITOR Zewnętrzny czujnik temperatury, 3 adaptery : PolyQuest, JST-XH, ThunderPower i 3 przejściówki © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 3/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 1. PODSTAWOWE FUNKCJE I DANE TECHNICZNE ● Napięcie zasilania 10 – 18V DC. ● Ładowarka przeznaczona jest do obsługi (ładowanie i rozładowanie): 1 - 18 ogniw NiCd/NiMH, 1 - 6 ogniw Li-Ion/Li-Pol/Li-Fe i akumulatorów ołowiowych 2 – 24V. ● Pamięć dla 10 programów ładowanie/rozładowanie. ● Ustawiany prąd ładowania (0,1A – 10,0A). ● Ustawiany prąd rozładowania (0,1A – 5,0A). ● Tryb automatycznego ładowania akumulatorów NiCd i NiMH i akumulatorów litowych. ● Automatyczne zakończenie procesu ładowania po wykryciu spadku napięcia (minus deltapeak) dla akumulatorów NiCd i NiMH. ● Akumulatory litowe i Pb ładowane są metodą „stały prąd/stałe napięcie”. ● Wybór napięcia dla pojedynczych typów akumulatorów litowych: 3,6/4,1V(Li-Ion), 3,3/3,6V (Li-Fe) i 3,7/4,2V(Li-Pol). ● Ustawianie czułości detekcji delta-peak dla akumulatorów NiCd/NiMH. ● Formowanie - powtarzalny cyklicznie proces ładowanie/rozładowanie lub rozładowanie/ ładowanie dla akumulatorów NiCd/NiMH z ustawianą przerwą czasową. Wszystkie wartości energii dostarczonej i oddanej zapisywane w pamięci. ● Przerwanie procesu ładowania po przekroczeniu maksymalnego czasu trwania procesu ładowania, po osiągnięciu wartości zadanej pojemności lub po przekroczeniu zadanej temperatury. ● Port USB umoŜliwia transmisję danych do PC. ● Kryte gniazdko zewnętrznego czujnika temperatury. ● Wbudowany wentylator zapewnia wymuszone chłodzenie elementów mocy. ● Dwurzędowy, podświetlany wyświetlacz LCD z prostym i przejrzystym menu, wyświetlane wszystkie parametry procesu ładowania. ● Ostrzegawcze komunikaty tekstowe zapewnią prawidłową eksploatację ładowarki w przypa dku złej wartości napięcia zasilania (napięcie zbyt wysokie lub za niskie), złe podłączenie, nieodpowiedni typ akumulatora lub jego stan, odwrotna polaryzacja na wyjściu. ● Zabezpieczenie przed zmianą polaryzacji i zwarciem na wyjściu. ● Elegancka obudowa wykonana z wysokoudarowego tworzywa, małe gabaryty. Symbol informujący uŜytkownika, Ŝe produkt spełnia europejskie wymagania w zakresie bezpieczeństwa, ochrony zdrowia, środowiska i konsumenta. EKOLOGICZNY SPOSÓB LIKWIDACJI ODPADÓW. Ten symbol umieszczony na produkcie, w instrukcji obsługi, w uwagach lub/oraz na opakowaniu oznacza, Ŝe zuŜytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych nie wolno wyrzucać do odpadów domowych. Muszą być usunięte zgodnie z dyrektywą WEEE 2002/96/EC z dnia 27 stycznia 2003 roku, dotyczącej zuŜytego sprzętu elektronicznego i elektrycznego. Urządzenie naleŜy oddać do odpowiedniego punktu w celu recyklingu. Symbol informujący uŜytkownika o akapitach, w których znajdują się istotne informacje dotyczące bezpieczeństwa, obsługi i konserwacji sprzętu. Symbol ręki z palcem wskazującym zwraca uwagę na informacje, które są szczególnie waŜne dla uŜytkownika ładowarki. Aby zapewnić właściwe funkcjonowanie urządzenia oraz zagwarantować bezpieczne uŜytkowanie konieczne jest dokładne zapoznanie się z instrukcją obsługi ładowarki EQUILIBRIUM PROFI © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 4/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI PODSTAWOWE DANE TECHNICZNE ŁADOWARKI Napięcie zasilania 10 – 18V DC 1 – 18 ogniw niklowo-kadmowych (NiCd) 1 – 18 ogniw niklowo-metaliczno-wodorkowych (NiMH) 1 – 6 ogniw litowo-polimerowych (Li-Pol), litowo-jonowych (Li-Ion) lub litowo-Ŝelazowych (Li-Fe) 1 - 12 ogniw ołowiowych (2V/ogniwo Prąd ładowania 0,1 – 10,0A Prąd rozładowania 0,1 – 5,0A Ładowanie podtrzymujące Wyłączone lub 50 - 200mA dla akumulatorów NiCd,NiMH i Pb minus delta-peak dla akumulatorów NiCd i NiMH Zakończenie procesu (ustawiana czułość 5 – 20mV/ogniwo) ładowania Napięcie progowe dla akumulatorów Li-Ion/Li-Pol/Li-Fe (ustawiane 4,1/4,2/3,6V/ogniwo) i dla akumulatorów ołowiowych Formowanie Ładowanie/rozładowanie lub rozładowanie/ładowanie max 5 cykli Gabaryty 175x150x67mm Masa 610gram Typ obsługiwanych akumulatorów i liczba ogniw 2. ZASADY BEZPIECZNEJ EKSPLOATACJI ● NIGDY NIE PRÓBUJ ładować innych typów akumulatorów niŜ te, do których ta ładowarka jest przystosowana, tzn. tylko akumulatory niklowo-kadmowe, niklowo-metaliczno-wodorkowe, litowo-polimerowe, litowo-jonowe, litowo-Ŝelazowe i akumulatory ołowiowe, czyli wszystkie typy ogniw wymienione w specyfikacji. ● Ładowarkę stawiaj na równej, stabilnej i niepalnej powierzchni. ● JeŜeli nie znasz typu lub pojemności akumulatora nie próbuj ładować go duŜym prądem. ● Nigdy nie ładuj akumulatora zaraz po wyjęciu z modelu (po zakończonym locie lub jeździe), pamiętaj, Ŝe najpierw naleŜy go ochłodzić do temperatury otoczenia. ● Nigdy nie pozostawiaj bez dozoru akumulatorów w trakcie ładowania! Zwarcie lub przypadkowe przeładowanie (akumulatora nieprzystosowanego do szybkiego ładowania lub ładowanie zbyt duŜym prądem) moŜe spowodować wyciek Ŝrących substancji, eksplozję a nawet poŜar. ● W trakcie ładowania dłonią kontroluj temperaturę akumulatora – pod koniec ładowania temperatura akumulatora moŜe znacznie wzrosnąć (do około 40˚C, ale nie moŜe być wyŜsza – w tym przypadku proces ładowania naleŜy natychmiast przerwać odłączając akumulator od ładowarki). ● Do wnętrza ładowarki nie moŜe dostać się woda, wilgoć ani Ŝadne obce przedmioty. ● W trakcie ładowania EQUILIBRIUM PROFI i obsługiwany akumulator muszą być oddalone od gorących i łatwopalnych przedmiotów. UwaŜaj na zasłony, dywany, obrusy itp. ● Otwory wentylacyjne w obudowie ładowarki nie mogą być zasłonięte – przegrzanie elementów moŜe spowodować uszkodzenie urządzenia. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 5/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI ● Pamiętaj! Najpierw naleŜy podłączyć ładowarkę do źródła zasilania a dopiero po tym akumulator do ładowania. ● Nie wolno demontować elementów ładowarki!!! ● Nie naleŜy uŜytkować ładowarki w zamkniętym samochodzie i w czasie jazdy !! 3. PRZYGOTOWANIE EKSPLOATACJI ■ Podłączanie do źródła zasilania Ładowarkę podłączamy do źródła zasilania prądu stałego12V (akumulator samochodowy 12V, trakcyjny akumulator ołowiowy 12V, stabilizowany/impulsowy zasilacz sieciowy 12V – 13,8V o minimalnym prądzie wyjściowym 15A). Przy zasilaniu z akumulatora samochodowego krokodylek czerwony podłączamy do bieguna dodatniego (+) a czarny do bieguna ujemnego (-) . Jeśli wartość napięcia zasilającego będzie niŜsza od 10V lub wyŜsza od 18V na ekranie pracy ładowarki ukaŜe się komunikat alarmowy „INPUT VOL ERR”. A jeŜeli juŜ dojdzie do tego natychmiast naleŜy skontrolować źródło zasilania – sprawdzić czy napięcie zasilania jest prawidłowe! Alarm dźwiękowy wyłączysz naciskając klawisz MODE/ESC. W Ŝadnym przypadku nie naleŜy podłączać EQUILIBRIUM PROFI do ładowarek akumulatorów samochodowych! © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 6/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI ■ Podłączanie akumulatora do ładowania Do podłączania przewodu ładowania słuŜą dwa gniazdka typu „banan” z prawej strony ładowarki. Przewód dodatni (+) podłączamy do gniazdka czerwonego a ujemny (-) do gniazdka czarnego. JeŜeli akumulator podłączysz z odwrotną polaryzacją natychmiast na ekranie pracy ładowarki zostanie wyświetlony komunikat ostrzegawczy „REVERSE POLARITY” połączony ze sygnałem dźwiękowym. JeŜeli uruchomisz proces ładowania w momencie, kiedy na wyjściu nie był jeszcze podłączony do ładownia akumulator, na ekranie pracy ładowarki zobaczysz ostrzeŜenie „CONNECTION BREAK” i zostanie uruchomiony sygnał dźwiękowy. JeŜeli podczas ładowania akumulator zostanie odłączony (lub obwód zostanie przerwany w inny sposób) zobaczysz ten sam komunikat połączony ze sygnałem dźwiękowym. Alarm zostanie natychmiast wyłączony po naciśnięciu klawisza MODE/ESC. Więcej informacji znajdziesz w rozdziale 5 „KOMUNIKATY O BŁĘDACH”. 4. EKSPLOATACJA ŁADOWARKI Equilibrium PROFI i by RCS © 2010 Ludomir Rogalski Po podłączeniu do źródła zasilania na ekranie pracy ładowarki zostanie wyświetlony komunikat powitalny „Equilibrium PROFI i by RCS”. Potem ładowarka przejdzie do trybu pracy, który była uŜywany przed ostatnim wyłączeniem urządzenia. Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 7/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 4.1 GŁÓWNE MENU PROGRAMOWE ■ Krótkim naciśnięciem klawisza MODE/ESC moŜesz przeglądać w propozycji programów z manualnym ustawianiem parametrów dla pojedynczych typów ładowanych akumulatorów, podprogramu do zapisu danych w pamięci, podprogramów do wywoływania zapisanych w pamięci programów i dla zaawansowanych ustawień uŜytkowych. ■ Po wyborze Ŝądanego programu wejdziesz do niego naciskając klawisz START/ENTER. ■ Krótkim naciśnięciem klawisza MODE/ESC w kaŜdej chwili moŜesz wrócić do głównego menu programowego. PROGRAM SELECT LiPo BATT MODE/ESC PROGRAM SELECT NiMH BATT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT LiIo BATT LiFe BATT Program do ładowania akumulatorów litowych - po wyborze dokonanym w menu USER SET będzie przedstawiony konkretny typ akumulatorów litowych: Li-Pol, Li-Ion lub Li-Fe. Program do ładowania akumulatorów niklowo- metalicznowodorkowych (NiMH) potocznie nazywanych „wodorkami”. MODE/ESC PROGRAM SELECT Program do ładowania akumulatorów niklowo-kadmowych (NiCd). NiCd BATT MODE/ESC PROGRAM SELECT Program do ładowania Ŝelowych akumulatorów ołowiowych (Pb). Pb BATT MODE/ESC PROGRAM SELECT SAVE DATA Podprogram do zapisu w pamięci (do 10) programów ładowania. Save DataData MODE/ESC PROGRAM SELECT LOAD DATA Podprogram do wywoływania zapisanych w pamięci programów. MODE/ESC USER SET PROGRAM - > Zaawansowane ustawienia uŜytkowe. MODE/ESC 4.2 ZAAWANSOWANE USTAWIENIA UśYTKOWE „USER SET” W tym menu programowym znajdziesz serię specjalnych funkcji, które czynią EQUILIBRIUM PROFI naprawdę inteligentną ładowarkę. Są to np. ustawianie napięcia nominalnego (a w tym przypadku końcowego napięcia ładowania) dla pojedynczych typów ogniw litowych, ustawianie czułości detekcji układu dalta-peak dla akumulatorów NiCd i NiMH, moŜliwość ustawienia granicznych USER SET PROGRAM - > © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 8/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI wartości temperatury i pojemności ładowanego akumulatora, maksymalnego czasu trwania procesu ładowania lub moŜliwość wyłączenia i włączenia sygnalizacji dźwiękowej. ■ Do pętli programowej wejdziesz krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER. ■ Poszczególne programy w menu moŜesz przeglądać krótkim naciśnięciem klawisza DEC lub INC. Jeśli chcesz zmienić któryś z parametrów aktywuj pole tego parametru krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER. Parametr będzie migał, teraz moŜesz klawiszami INC (w górę) lub DEC (w dół) dowolnie zmieniać jego wartość. Ustawioną wartość musisz potwierdzić krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER. Tak długo, jak w danym menu będziesz ustawiał więcej parametrów właśnie tym klawiszem przejdziesz do ustawiania parametru następnego - jego pole będzie migało. Po ustawieniu Ŝądanej wartości (klawiszami INC lub DEC) parametr zaprogramuj krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER. 4.2.1 Wybór typu akumulatorów litowych, ustawianie napięcia minimalnego SłuŜy do wyboru typu i ustawiania określonego napięcia nominalnego dla akumulatorów litowych. Jeśli będziesz ładował akumulatory Li-Ion 3.3V ustaw wartość 3,6V/ogniwo co da końcowe napięcie ładowania 4,1/ ogniwo, dla akumulatorów Li-Pol ustaw 3,7V/ogniwo co da końcowe napięcie ładowania 4,2V/ogniwo. Dla akumulatora Li-Fe naleŜy ustawić wartość 3,3V, co daje końcowe napięcie ładowania 3,6V/ogniwo. UWAGA! Ustawienia te są częścią parametrów zapisywanych w pamięci programów ładowania/rozładowania (menu SAVE i LOAD). Dlatego zawsze najpierw upewnij się, czy ustawiłeś właściwą wartość napięcia nominalnego odpowiadającą określonemu typowi akumulatorów. Li-Fe V. Type 4.2.2 Ponowna kontrola zgodności ustawionej liczby ogniw obsługiwanego akumulatora Po uruchomieniu programu ładowania akumulatorów litowych, ładowarka EQUILIBRIUM PROFI automatycznie kontroluje liczbę ogniw obsługiwanego akumulatora. W ten sposób zostaje wykluczone niebezpieczeństwo wynikające z błędnego ustawienia liczby ogniw. W przypadku głębokiego rozładowania akumulatorów istnieje niebezpieczeństwo złego rozpoznania liczby ogniw np. głęboko rozładowany akumulator złoŜony z sześciu ogniw ładowarka moŜe rozpoznać jako pięciogniwowy. LiPo/LiIo/LiFe CHK Time 10min Pamiętaj! Proces ładowania moŜesz uruchamiać tylko wtedy, jeśli jesteś w 100% pewny prawidłowego ustawienia liczby ogniw! W menu tym ustawisz czas (max 60 minut) po upływie, którego zostanie dokonana ponowna kontrola zgodności ustawionej liczby ogniw obsługiwanego akumulatora. Po upływie zadanego czasu (np. 10 minut) ładowarka przerwie proces ładowania i ponownie dokona kontroli zgodności zmierzonego napięcia akumulatora z ustawioną liczbą ogniw. Jeśli stwierdzona wartość odpowiada ustawionej liczbie ogniw, proces ładowania jest kontynuowany. JeŜeli nie, ładowarka natychmiast przerywa proces ładowania. W warunkach normalnych, przy ładowaniu standardowym prądem 1C wystarczy w zupełności 5 do 10 minut (ustawienie fabryczne) dla wzrostu napięcia akumulatora tak, aby ładowarka mogła właściwie oszacować liczbę ogniw w pakiecie. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 9/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Czas dłuŜszy od 10 minut ustawiaj tylko w wyjątkowych przepadkach, np. kiedy źle ustawiłeś liczbę ogniw w pakiecie i mogłoby dojść do przeładowania akumulatora z fatalnymi skutkami, wcześniej niŜ zostanie dokonana ponowna kontrola napięcia! 4.2.3 i 4 Ustawianie czułości detekcji układu delta-peak dla akumulatorów NiMH i NiCd Najpopularniejszą metodą szybkiego ładowania ogniw NiMH i NiCd jest ładowanie stałym prądem i zakończenie procesu ładowania po wykryciu spadku napięcia (-∆U, minus delta peak). Jeśli nie masz doświadczenia i nie wiesz jak ładować akumulatory lepiej NiMH Sensitivity pozostaw ustawienia fabryczne (wartość „Default”: dla ogniw NiMH – D.Peak 10mV/Cell 7mV a dla NiCd – 12mV). Bardziej doświadczonych zachęcamy do eksperymentowania z ustawianiem wartości czułości detekcji delta-peak NiCd Sensitivity aŜ do momentu wybrania najlepszego zapisu ładowania, który moŜna D.Peak Default bardzo szybko osiągnąć korzystając ze specjalnego programu komputerowego (patrz rozdział 6). NiCd Sensitivity D.Peak 15mV/Cell Zachęcamy równieŜ do ustawiania wszystkich dodatkowych zabezpieczeń opisanych dalej w tym rozdziale. Czułość detekcji moŜesz ustawiać w zakresie 5-20 mV/ogniwo. Dla akumulatorów NiMH rozsądnie jest ustawiać czułość w zakresie 5-10mV/ogniwo a dla akumulatorów NiCd ustawiamy czułość w rozsądnym zakresie 10-15mV/ogniwo. Ustawienie niŜszej wartości oznacza wyŜszą czułość detekcji i wcześniejsze zakończenie procesu ładowania - jeŜeli wartość będzie zbyt niska moŜe dojść i do przedwczesnego zakończenia procesu ładowania. Ustawienie wartości wyŜszej oznacza niŜszą czułość detekcji i późniejsze zakończenie procesu ładowania. Jest to bardzo niebezpieczne, poniewaŜ spadek napięcia na ładowanym akumulatorze będzie niŜszy niŜ została ustawiona wartość, układ delta-peak nie zakończy ładowania w ogóle lub zakończy z duŜym opóźnieniem. A to zagraŜa przeładowaniem akumulatora z następstwem ryzyka eksplozji. Dlatego nigdy nie zapominaj o ustawieniu dodatkowych zabezpieczeń – zakończenie procesu ładowania po przekroczeniu zadanej pojemności, temperatury lub czasu. NiMH Sensitivity D.Peak Default 4.2.5 Przerwanie procesu ładowania po przekroczeniu wartości zadanej temperatury Funkcja ta umoŜliwia przerwanie procesu ładowania po przekroczeniu zadanej temperatury. W menu moŜesz wstawiać (zadawać) Temp Cut-Off maksymalną temperaturę obsługiwanego akumulatora po OFF 80C 176F przekroczeniu której nastąpi natychmiastowe zakończenie procesu Temp Cut- Off ładowania. Wymaga to podłączenia do ładowarki zewnętrznego ON 40C 104F czujnika temperatury „Teplotni senzor pro nabiječe Equilibrium”. znajdującego się w zestawie. Wtyczkę JR czujnika naleŜy podłączyć do krytego gniazdka „Temp” które znajduje się na lewym boku ładowarki. Czujnik temperatury moŜna docisnąć do powierzchni pomiarowej gumką opasującą akumulator. Smarując czujnik niewielką ilością wazeliny silikonowej zapewnisz lepsze przenikanie ciepła. Funkcję tę moŜesz wyłączyć (OFF) lub w menu ustawiać temperaturę w zakresie 20 - 80°C (warto ść temperatury podawana jest w stopniach Celsjusza i Fahrenheita). Rozsądny zakres temperatury do powszechnie stosowanych procesów ładowania to 35 - 50°C. Funkcj ę tę wykorzystujemy przy ładowaniu i rozładowaniu. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 10/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 4.2.6 Ustawianie przerwy czasowej między fazami ładowania i rozładowania w procesie formowania akumulatorów SłuŜy do ustawiania przerwy czasowej na ostygnięcie ogniw przy cyklicznym rozładowaniu i ładowaniu akumulatorów NiMH i NiCd. Przerwę czasową moŜna ustawiać w zakresie 0 – 60 minut. Jeśli akumulatory ładujesz a potem rozładowujesz zadanym większym prądem zalecamy ustawić przerwę trwającą kilkadziesiąt minut – pamiętaj o zasadzie: akumulator moŜna ładować lub rozładować tylko wtedy, gdy jego temperatura zbliŜona jest do temperatury otoczenia. Jeśli ustawisz tylko jeden cykl rozładowanie/ładowanie dla akumulatora, który był „wylatany” lub „wyjeŜdŜony” w modelu, wystarczy krótka przerwa między cyklami. Waste Time CHG>DCHG 5min 4.2.7 Ładowanie podtrzymujące Menu do ustawiania wartości prądu podtrzymującego (konserwującego) dla akumulatorów NiCd, NiMH i Pb, na który ładowarka przejdzie po zakończeniu procesu ładowania. Zakres ustawiania to OFF (wyłączony) lub 50 – 200mA. Optymalna wartość prądu podtrzymującego to 0,01 do NiMH/NiCd/Pb 0,1C tzn. dla akumulatora o pojemności znamionowej 1700mAh będzie Trickle 50mA to 20mA (naleŜy ustawić 50mA) – 170mA. Zawsze ustawiaj prąd o wartości mniejszej od 0,1C – a więc prąd, który nie podgrzeje akumulatora nawet wtedy, gdy pozostawisz go podłączonego do ładowarki przez 10 i więcej godzin. Jeśli będziesz ładował akumulator o niskiej pojemności (np. akumulator o pojemności 350 mAh lub mniejszy), wyłącz ładowanie podtrzymujące (OFF). NiMH/NiCd/Pb Trickle Off 4.2.8 Ustawianie maksymalnego czasu trwania procesu ładowania Funkcja ta pozwala na ustawianie maksymalnego czasu ładowania i ogranicza niebezpieczeństwo przeładowania akumulatora w przypa dku kiedy akumulator jest uszkodzony lub automatyka ładowarki z róŜnych przyczyn nie była w stanie zakończyć procesu ładowania (np. w wyniku błędnie ustawionej czułości układu delta - peak). Funkcję tę moŜesz w menu włączyć (ON) lub wyłączyć (OFF). Zakres ustawiania to 10 - 720 minut. Dobrze jest pozostawić wystarczającą rezerwę (do 30%) dla pełnego naładowania. Teoretyczny czas ładowania akumulatora w minutach obliczamy w sposób następujący: pojemność akumulatora (w mAh) dzielimy przez wartość prądu ładowania (w mAh) a wynik mnoŜymy przez 60. Dodanie 20 30% obliczonej wartości zapewni dostateczną ilość energii, która jest konieczna do pełnego naładowania akumulatora. PoniewaŜ, (o czym zapewne doskonale wiesz) ładowanie nie odbywa się ze 100% sprawnością... Funkcje tę wykorzystujemy przy ładowaniu i rozładowaniu. Safety Timer ON 120min © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 11/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 4.2.9 Zakończenie procesu ładowania po osiągnięciu wartości zadanej pojemności Ta bardzo poŜyteczna funkcja umoŜliwia zakończenie procesu ładowania po osiągnięciu zadanej pojemności obsługiwanego akumulatora. Wspaniałe zabezpieczenie w przypadku, kiedy auto matyka ładowarki z róŜnych przyczyn nie była w stanie zakończyć procesu ładowania. Funkcję tę moŜesz włączyć (ON) lub wyłączyć (OFF). Capacity Cut-off ON 5000mAh Zadaną pojemność akumulatora moŜesz ustawiać w zakresie 10 – 9990mAh. Rozsądne jest ustawienie wartość pojemności o 15% wyŜszej od pojemności znamionowej akumulatora. Po kilku pierwszych cyklach, czyli po formowaniu akumulatorów NiMH lub NiCd wskazane jest ustawienie rezerwy 20 – 25%. Funkcję tę wykorzystujemy przy ładowaniu i rozładowaniu. 4.2.10 Ustawianie sygnalizacji dźwiękowej Key Beep Buzzer „Key Beep" włącza (ON) lub wyłącza (OFF) sygnalizację dźwiękową ON ON kaŜdego naciśnięcia klawiszy programujących. „Buzzer” włącza (ON) lub wyłącza (OFF) sygnalizację dźwiękową zakończenia procesu ładowania, rozładowania itd. 4.2.11 Ustawianie napięcia minimalnego zasilającego ładowarkę W menu tym moŜna ustawić minimalne napięcie zasilające ładowarkę Input Power Low w zakresie od 10,0V do 11,0V. JeŜeli napięcie zasilające spadnie Cut-Off 10.0V poniŜej ustawionej wartości działanie ładowarki będzie zakłócone a na wyświetlaczu pojawi się komunikat ostrzegawczy „Low Input Vol”. W ten sposób zabezpieczany jest przed nadmiernym rozładowaniem 12V akumulator zasilający. 4.2.12 Ustawianie kontrastu wyświetlacza Back-light 64% Funkcja to pozwala ustawiać kontrast wyświetlacza LCD i dostosować go do panującego w danej chwili oświetlenia. Zakres ustawiania 0 – 100%. 4.3 PROGRAM DO ŁADOWANIA AKUMULATORÓW LITOWYCH Ładowarką EQUILIBRIUM PROFI moŜesz ładować do 6 ogniw litowych w pakiecie. Akumulatory Li-Pol, Li-Ion i Li-Fe ładowane są metodą „stały prąd/stałe napięcie” aŜ do osiągnięcia pełnej pojemności. Proces ładowania przebiega w sposób następujący - na początku akumulator ładowany jest ustawionym manualnie stałym prądem (zalecamy nie © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 12/36 © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Ładownie własne uruchomisz naciśnięciem i przytrzymaniem (w czasie dłuŜszym od 3 sekund) klawisza START/ENTER. R: 3SER S: 3SER CONFIRM (ENTER) R: 3SER S: 3SER CANCEL (STOP) Na ekranie pracy ładowarki przez moment mignie napis „- Battery Check -„ a po tym pojawi się Ŝądanie o potwierdzenie zgodności ustawionej liczby ogniw akumulatora (S:3SER) z liczbą, którą wykryła automatyka ładowarki (R:3SER). W drugim rządku migają napisy „CONFIRM (ENTER)” i „CANCEL (STOP)”. Jeśli ustawiona liczba ogniw jest zgodna z liczbą ogniw wykrytych automatycznie, klawiszem START/ENTER potwierdzamy („CONFIRM”) i rozpoczynamy proces ładowania. Jeśli liczba ogniw nie jest zgodna, klawiszem MODE/ESC skasujesz polecenie („CANCEL”) do rozpoczęcia procesu ładowania. EKRAN PRACY ŁADOWARKI W trakcie trwania procesu ładowania na ekranie pracy ładowarki w górnym rządku przedstawione są: typ i liczba ogniw w pakiecie, prąd ładowania i chwilowe napięcie obsługiwanego akumulatora. W rządku dolnym przedstawione są informacje o trybie pracy ładowarki (CHG – ładowanie standardowe), czas (w minutach i sekundach), jaki upłynął od momentu uruchomienia procesu ładowania i energia dostarczona w mAh. Prąd ładowania Liczba ładowanych ogniw Li3S Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora 1.0A 12.59V CHG 022:43 00682 Ładowanie standardowe Czas trwania procesu ładowania Energia dostarczona Proces ładowania moŜesz przerwać w dowolnym momencie naciskając klawisz MODE/ESC. JeŜeli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu ładowania naciśniesz klawisz START/ENTER, wartość prądu ładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu ładowania musisz potwierdzić naciśnięciem klawisza START/ENTER. W określonym czasie, ustawionym w menu USER SET ładowarka ponownie dokona kontroli zgodności ustawionych parametrów z wartościami pomierzonego akumulatora. Jeśli zaistniały niebezpieczne róŜnice proces ładowania zostaje natychmiast przerwany. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 14/36 NABIJEČ S BALANCEREM FULL 0.0A 12.60V CHG 060:25 01750 EQUILIBRIUM PROFI Zakończenie procesu ładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipaniem). Na ekranie pracy ładowarki, w pierwszym rządku, w miejscu danych o liczbie ogniw miga napis „FULL” (Naładowany). Do procesu programowania powrócisz naciskając klawisz MODE/ESC. 4.3.2 ŁADOWANIE AKUMULATORÓW LITOWYCH Z BALANSEREM Tryb ten jest optymalny dla wyrównywania napięć pojedynczych ogniw akumulatorów litowych w trakcie ładowania. Aby było to moŜliwe akumulator musi posiadać specjalne złącze serwisowe zapewniające dostąp do pojedynczych ogniw. Wtyczkę złącza serwisowego naleŜy włączyć do krytego gniazdka „Balanser” znajdującego się na prawym boku ładowarki EQUILIBRIUM PROFI, z jednoczesnym podłączeniem złączy ładowania akumulatora do wyjścia (gniazdka typu „banan”) ładowarki. W trybie tym przebieg procesu ładowania róŜni się od ładowania standardowego. Procesor ładowarki monitoruje napięcia pojedynczych ogniw w pakiecie i reguluje prąd ładowania płynący do kaŜdego ogniwa tak, aby napięcia pojedynczych ogniw były wyrównane. Faza ładowania stałym napięciem jest w przeciwieństwie do programu ładowania standardowego przedłuŜona - aby było zagwarantowane całkowite wyrównanie napięć. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 15/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Ustaw klawiszami INC i DEC wymagany prąd ładowania w zakresie 0,1-10,0A. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do wyboru napięcia znamionowego dla akumulatorów litowych. Napięcie znamionowe ładowanego akumulatora ustawisz klawiszami INC i DEC. Ustawioną wartość naleŜy potwierdzić klawiszem START/ENTER. Na podstawie danych o napięciu znamionowym w woltach, przedstawiona jest odpowiednia liczba ogniw w pakiecie (1S,2S….6S). LIPO BALANCE 1.0A 11.1V(3S) Ładowanie własne uruchomisz naciśnięciem i przytrzymaniem (w czasie dłuŜszym od 3 sek.) klawisza START/ENTER. Na ekranie pracy ładowarki przez moment mignie napis „- Battery Check -„ a po tym pojawi się Ŝądanie o potwierdzenie zgodności ustawionej liczby ogniw akumulatora (S:3SER) z liczbą, którą wykryła automatyka ładowarki (R: 3SER). W drugim rządku migają napisy „CONFIRM (ENTER)” i „CANCEL (STOP)”. Jeśli ustawiona liczba ogniw jest zgodna z liczbą ogniw wykrytych automatycznie, klawiszem START/ENTER potwierdzamy („CONFIRM”) i rozpoczynamy proces ładowania. JeŜeli liczba ogniw nie jest zgodna, klawiszem MODE/ESC kasujemy polecenie („CANCEL”) uruchomienia procesu ładowania. R: 3SER S:3SER CONFIRM(ENTER) Prąd ładowania Liczba ogniw ładowanych Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora EKRAN PRACY ŁADOWARKI W trakcie trwania procesu ładowania na ekranie w pierwszym rządku przedstawione są : typ i liczba ładowanych ogniw w pakiecie, Li3S 1.0A 12.59V prąd ładowania i napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora. BAL 022:43 00628 W drugim rządku wyświetlane są: tryb pracy ładowarki (BALCzas ładowania ładowanie z balanserem), czas, jaki upłynął od momentu urucho Ładowanie z balanserem Energia mienia procesu ładowania podany w minutach i sekundach oraz dostarczona energia dostarczona w mAh. Proces ładowania moŜesz przerwać w dowolnym momencie naciskając klawisz MODE/ESC. W określonym czasie, ustawionym w menu USER SET, ładowarka ponownie dokona kontroli zgodności ustawionych parametrów z wartościami pomierzonego akumulatora. Jeśli zaistniały niebezpieczne róŜnice proces ładowania zostaje natychmiast przerwany. FULL 0.0A 12.60V BAL 080:25 01820 C1: 4.14 C3: 4.09 C2: 4.16 C4: 4.18 C5: 0.00 C6: 0.00 Zakończenie procesu ładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipanie), na ekranie w pierwszym rządku, w miejscu danych o liczbie ogniw miga napis „FULL”(Naładowany). Do procesu programowania powrócisz naciskając klawisz MODE/ESC. W trakcie trwania procesu ładowania, na ekranie pracy ładowarki moŜesz na bieŜąco monitorować napięcia pojedynczych ogniw akumulatora. Po naciśnięciu klawisza INC przedstawione zostaną napięcia pierwszych czterech ogniw obsługiwanego akumulatora a po drugim naciśnięciu przedstawione zostaną napięcia ogniw piątego i szóstego. Ponownym naciśnięciem klawisza INC powrócisz do normalnego ekranu pracy ładowarki. JeŜeli obsługiwany akumulator (tj. w przykładzie) składa się tylko z czterech ogniw, napięcia 5 i 6 ogniwa będą oczywiście zerowe. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 16/36 © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 17/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI \ Liczba ładowanych ogniw ogniw Prąd ładowania Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora akumulatora EKRAN PRACY ŁADOWARKI W trakcie trwania procesu ładowania na ekranie w pierwszym rządku przedstawione są : typ i liczba ładowanych ogniw w pakiecie, Li3S 1.0A 12.59V prąd ładowania i napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora. FAS 022:43 00682 W drugim rządku wyświetlane są: tryb pracy ładowarki (FASCzas trwania procesu ładowania szybkie ładowanie), czas, jaki upłynął od momentu uruchomienia Ładowanie Energia szybkie dostarczona procesu ładowania podany w minutach i sekundach oraz energia dostarczona w mAh. Proces ładowania moŜesz przerwać w dowolnym momencie naciskając klawisz MODE/ESC. Jeśli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu ładowania naciśniesz klawisz START /ENTER, wartość prądu ładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu ładowania musisz potwierdzić naciśnięciem klawisza START/ENTER. W określonym czasie (ustawionym w menu USER SET) ładowarka ponownie dokona kontroli zgodności ustawionych parametrów z wartościami pomierzonego akumulatora. Jeśli zaistniały niebezpieczne róŜnice proces ładowania zostaje natychmiast przerwany. Zakończenie procesu ładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipanie), na ekranie w pierwszym rządku, w miejscu danych o liczbie ogniw miga napis „FULL” (Naładowany). Naciskając klawisz MODE/ESC powrócisz do procesu programowania. 4.3.4 ŁADOWANIE AKUMULATORÓW LITOWYCH PRZEZNACZO NYCH DO DŁUGOTRWAŁEGO PRZECHOWYWANIA (STORAGE) (STORAGE) Akumulatory przeznaczone do składowania przechowujemy w stanie częściowo naładowanym. JeŜeli czas przechowywania jest dłuŜszy to zalecamy w kaŜdym miesiącu przeprowadzić jedno ładowanie „składujące”. Program „STORAGE” na początku przetestuje obsługiwany akumulator i oceni, czy do dalszego składowania naleŜy akumulator naładować czy moŜe rozładować. Optymalne napięcia składowania dla pojedynczych typów ogniw litowych są róŜne : dla akumulatorów Li-Ion - 3,70V/ogniwo , dla akumulatorów Li-Pol - 3,80V/ogniwo i dla akumulatorów Li-Fe - 3,30V/ogniwo. JeŜeli po uruchomieniu programu napięcie obsługiwanego akumulatora jest niŜsze od podanej wartości, ładowarka EQUILIBRIUM PROFI będzie akumulator ładowała. JeŜeli napięcie będzie wyŜsze od podanej wartości to ładowarka EQUILIBRIUM PROFI akumulator rozładuje. Pamiętaj! Aby program „STORAGE” działał prawidłowo, ogniwa muszą być zbalansowane. Ustaw klawiszami INC i DEC wymagany prąd w zakresie 0,1- 5,0A. Wartość ta będzie uŜyta, jako limit przy ładowaniu i rozładowaniu. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do wyboru napięcia znamionowego dla akumulatorów litowych. Klawiszami INC i DEC ustawisz napięcie znamionowe ładowanego akumulatora. Ustawioną wartość musisz potwierdzić naciśnięciem klawisza START/ENTER. LiPO STORAGE 1.0A 11.1V(3S) Ładownie własne uruchomisz naciśnięciem i przytrzymaniem (w czasie dłuŜszym od 3 sek.) klawisza START/ENTER. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 18/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI EKRAN PRACY ŁADOWARKI W trakcie trwania procesu ładowania na ekranie w pierwszym rządku przedstawione są : typ i liczba ładowanych ogniw w pakiecie, prąd ładowania i napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora. W drugim rządku wyświetlane są: tryb pracy ładowarki (STO – ładowanie Li3S 1.0A 12.59V STO 022:43 00402 „składujące”), czas, jaki upłynął od momentu uruchomienia procesu ładowania podany w minutach i sekundach oraz energia dostarczona Czas trwania procesu ładowania w mAh. Proces ładowania moŜesz przerwać w dowolnym momencie Ładowanie Energia „składujące” dostarczona naciskając klawisz MODE/ESC. Jeśli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu ładowania naciśniesz klawisz START/ENTER, wartość prądu ładowania/rozładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu ładowania musisz potwierdzić naciśnięciem klawisza START/ENTER. Zakończenie procesu ładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipanie), na ekranie w pierwszym rządku, w miejscu danych o liczbie ogniw miga napis „FULL” (Naładowany). Do procesu programowania powrócisz naciskając klawisz MODE/ESC. Prąd ładowania Liczba ładowanych ogniw Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora 4.3.5 TRYB AUTOMATYCZNEGO ŁADOWANIA OGNIW LITOWYCH Jeśli przy ustawianiu napięcia znamionowego/liczby ogniw akumulatorów Li-Pol, Li-Ion lub Li-Fe w menu ładowania standardowego „LiXx CHARGE” lub szybkiego „LiXx FAST CHG” zdecydujesz się ustawić liczbę ogniw na „0”, to ładowarka natych miast przejdzie do automatycznego procesu ładowania, w którym sama oszacuje i ustawi liczbę ogniw. Maksymalny prąd ładowania odpowiada wartości ustawionej w tym menu. PoniewaŜ napięcie naładowanego akumulatora o mniejszej liczbie ogniw moŜe być takie samo jak napięcie rozładowanego akumulatora o większej liczbie ogniw, to ze względu na bezpieczeństwo program najpierw rozpoczyna ładowanie małym prądem, aby odróŜnić pakiet rozładowany od naładowanego (napięcie akumulatora rozładowanego szybko wzrasta nawet przy bardzo małym prądzie ładowania, podczas gdy w akumulatorze juŜ naładowanym nie zmienia się zbyt wiele) i była ustawiona prawidłowa liczba ogniw. Na początku trwania procesu ładowania informacja o liczbie ogniw (w górnym rządku ekranu pracy ładowarki) miga a po dwóch minutach ładowarka przejdzie do ładowania ustawionym prądem. Przyłączając do ładowarki złącze serwisowe obsługiwanego akumulatora zapewnisz duŜe bezpieczeństwo pracy urządzenia i niezbędną kontrolę akumulatora. LiPO CHARGE 1.0A AUTO 4.3.6 ROZŁADOWANIE AKUMULATORÓW LITOWYCH Wymagany prąd rozładowania w zakresie 0,1A do 5,0A (co 0,1A) ustawiaj klawiszami INC i DEC. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do wyboru napięcia końcowego (rozładowania) dla akumulatora Li-Pol. Wartość napięcia końcowego ustawiaj w zaleŜności od typu ogniw i tak, dla akumulatorów Li-Pol i Li-Ion zawsze będzie 3V/ogniwo a dla akumulatorów Li-Fe 2V/ogniwo. Podana wartość napięcia w woltach jest sumą napięć ogniw w pakiecie. LiPo DISCHARGE 1.0A 11.1V (3S) © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 19/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI EKRAN PRACY ŁADOWARKI Prąd rozładowania W trakcie trwania procesu rozładowania na ekranie w pierwszym rządku przedstawione są: typ i liczba rozładowywanych ogniw, prąd rozładowania i napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora. W Li3S 0.5A 10.59V drugim rządku wyświetlane są: tryb pracy (DSC - rozładowanie), czas, DSC 022:43 00402 jaki upłynął od momentu uruchomienia procesu rozładowania podany Czas trwania w minutach i sekundach oraz energia oddana w mAh. Proces procesu rozładowania Rozładowanie Energia rozładowania moŜesz przerwać w dowolnej chwili naciskając klawisz oddana MODE/ESC. JeŜeli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu rozładowania naciśniesz klawisz START/ENTER, wartość prądu rozładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu rozładowania musisz potwierdzić ponownym naciśnięciem klawisza START/ENTER. Liczba ogniw rozładowywanych END DSC Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora 0.0A 9.00V 030:25 00500 Zakończenie procesu rozładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipanie), na ekranie w miejscu danych o wartości prądu rozładowania miga napis „END” (Zakończenie procesu rozładowania). Do trybu programowania przejdziesz krótkim naciśnięciem klawisza MODE/ESC. ■ MONITOROWANIE NAPIĘĆ OGNIW LITOWYCH W TRAKCIE TRWANIA PROCESU ROZŁADOWANIA. W trakcie trwania procesu rozładowania (i w ramach trybu ładowania akumulatorów przeznaczonych do dłuŜszego składowania) procesor ładowarki monitoruje napięcia pojedynczych ogniw akumulatorów litowych a balanser stara się je wyrównać. Obsługiwany akumulator musi być właściwie podłączony do ładowarki (przewodami do ładowania i złączem serwisowym do balansera), zostało to dokładnie opisane w rozdziale 4.3.2 „ŁADOWANIE AKUMULATORÓW LITOWYCH Z BALANSEREM”. Jeśli w trakcie trwania procesu rozładowania napięcie któregokolwiek z ogniw znajdzie się poza bezpiecznym zakresem wartości, ładowarka EQUILIBRIUM PROFI przerwie proces rozładowania i poinformuje o tym w odpowiednim komunikacie ostrzegawczym na ekranie pracy i sygnałem dźwiękowym. Najczęściej przyczyną jest uszkodzone ogniwo akumulatora, uszkodzony przewód lub złe połączenie złączy. Przed skasowaniem (klawiszem MODE/ESC) komunikatu ostrzegawczego moŜesz bardzo szybko ustalić, które z ogniw jest uszkodzone – po naciśnięciu klawisza INC na ekranie pracy ładowarki zostaną przedstawione informacje o napięciach pojedynczych ogniw. BATTERY VOL ERR CELL LOW VOL C1:4.14 C3:4.09 C2:4.16 C4:2.18 Procesor ładowarki wykrył, Ŝe napięcie jednego z ogniw akumulatora jest zbyt niskie. W tym przypadku uszkodzone jest czwarte ogniwo (C4:2,18V) akumulatora. JeŜeli dojdzie do rozłączenia przewodu lub złego połączenia (wtyczka źle włączona do gniazdka) na ekranie pracy ładowarki moŜe być przedstawiona zerowa wartość napięcia dla określonego ogniwa. Pamiętaj! NaleŜy zachować maksymalną uwagę przy właściwym ustawianiu prądu ładowania, napięcia znamionowego, liczby ogniw w pakiecie i ogólnie podczas obsługi ładowarki! Niezachowanie naleŜytej ostroŜności grozi niebezpieczeństwem powaŜnego uszkodzenia obsługiwanego akumulatora a to z kolei moŜe doprowadzić do eksplozji i poŜaru! © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 20/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI ● UWAGA! JeŜeli parametry (napięcia) pojedynczych ogniw z róŜnych przyczyn znacznie róŜnią się od siebie, a balanser nie zawsze zdolny jest je wyrównać podczas jednego procesu ładowania to zalecamy: ogniwa naładuj prądem 1C a jeŜeli napięcie pojedynczych ogniw przy wejściu do fazy ładowania stałym napięciem będą róŜnić się o więcej niŜ 0,10-0,20V, to musisz wykonać jeden lub więcej cykli powolnego ładowania prądem max 0,5C lub 0,5A (zgodnie z tym, co nastąpiło wcześniej). A jeśli po tym napięcia ogniw nie zostały wyrównane, to naleŜy takie akumulatory wyłączyć z uŜytkowania! ●UWAGA! Zwracaj maksymalną uwagę na właściwe ustawienie wartości prądu ładowania, nominalnego, liczby ogniw w pakiecie i ogólnie na obsługę ładowarki! JeŜeli tego nie uczynisz grozi niebezpieczeństwo powaŜnego uszkodzenia akumulatorów, które moŜe zakończyć się eksplozją i poŜarem ogniw ! ●Nie wystawiaj akumulatorów na działanie ognia, wysokich temperatur, wody i wilgoci! ●Nie pozostawiaj akumulatorów w pobliŜu metalowych przedmiotów, które mogą uszkodzić delikatną, aluminiową odbudowę ogniwa lub przydatkowo zewrzeć złącza – jeśli nie zostały właściwie zaizolowane! Wzajemne zwarcie złączy przewodów prądowych akumulatorów litowych spowoduje totalne zniszczenie ogniw – niebezpieczeństwo wybuchu i poŜaru! ●Ogniw Li-Pol i Li-Ion nie naleŜy ładować prądem większym od 1C! Producenci ogniw dopuszczają maksymalny prąd ładowania 1C – większy wprawdzie wytrzymają, ale tylko na własne ryzyko! Niebezpieczeństwo zniszczenia ogniw! ●UŜytkowanie zdeformowanych lub w inny sposób (mechaniczny) uszkodzonych ogniw grozi poŜarem!! JeŜeli nawet jedno ogniwo w pakiecie ma uszkodzoną lub zdeformowaną bardzo delikatną obudowę z folii aluminiowej naleŜy natychmiast zaprzestać uŜytkowania takiego akumulatora! © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 21/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 4.4 PROGRAMY DO ŁADOWANIA/ROZŁADOWANIA AKUMULATORÓW NiMH i NiCd Programy do ładowania akumulatorów NiCd i NiMH są podobne, róŜnią się oczywiście przedstawianiem typu NiCd lub NiMH w pojedynczym menu i wartością spadku napięcia po aktywacji automatyki delta-peak. Czułość detekcji delta-peak dla kaŜdego typu akumulatorów moŜesz ustawiać w odpowiednim menu pętli programowej „USER SET” (patrz rozdział 4.2). JeŜeli nie masz doświadczenia i nie wiesz jak ładować akumulatory lepiej pozostaw firmowe ustawienia czułości („Default’), które niezawodnie spełniają wymogi większości akumulatorów. W odróŜnieniu od ogniw litowych akumulatory NiMH a zwłaszcza NiCd uwaŜane są za ogniwa o znacznej odporności na „brutalne” traktowanie. Mimo to nie zalecamy stosować do ładowania prądu większego od 2C dla NiCd akumulatorów napędowych o niskiej rezystancji wewnętrznej (to typowe ogniwa wielkości 2/3sub-C, 4/5sub-C i sub-C o pojemności większej od 1200 mAh). Akumulatory o wyŜszej rezystancji wewnętrznej (powyŜej 10 mΩ) nie mogą być ładowane prądem wyŜszym od 1C. Dla akumulatorów NiMH zalecamy stosować maksymalny prąd ładowania na poziomie 1C. Wartości rezystancji wewnętrznej dla róŜnych typów ogniw i dalsze informacje o ładowaniu znajdziesz w katalogach rcmPelikan. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 22/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Procedurę programowania pokaŜemy na przykładzie akumulatora NiMH. START/ENTER PROGRAM SELECT NiMH BATT DEC DEC NiMH CYCLE DCHG>CHG NiMH DISCHARGE 1.0A 6.4V NiMH CHARGE Aut CUR LIMIT 5.0A INC 1 INC 4.4.1 ŁADOWANIE AKUMULATORÓW NiMH i NiCd Do programu dla akumulatorów NiMH/NiCd wejdziesz z właściwej strony, w głównym menu programowym, krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER. Proces ładowania akumulatorów moŜe przebiegać w dwóch trybach. W trybie automatycznym, w którym musisz ustawiać próg NiMH CHARGE Aut maksymalnego prądu ładowania lub trybie z manualnym ustawianiem CUR LIMIT 5.0A wartości prądu ładowania. Tryb ładowania moŜna wybrać po wejściu do menu ładowania – krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER NiMH CHARGE Man aktywujesz pole do ustawiania wartości prądu ładowania/progu prądoCURRENT 1.7A wego. Naciskając jednocześnie klawisze DEC i INC przytrzymuj je do momentu, w którym symbol („Aut” lub „Man”) z prawej strony górnego rządka wskaŜe wymagany tryb ładowania („Aut”- ładowanie automatyczne, „Man” – ładowanie z namulanie ustawianą wartością prądu ładowania). Wymagany prąd ładowania moŜesz ustawiać (w zakresie 0,1-10,0A) klawiszami INC i DEC. Ustawioną wartość naleŜy potwierdzić klawiszem START/ENTER. Odnosi się to równieŜ do ustawiania progu prądowego („CUR LIMIT”) w trybie ładowania automatycznego. Pamiętaj! Tryb automatyczny jest bardzo wygodny przede wszystkim przy ładowaniu powszechnie stosowanych akumulatorów napędowych o małej rezystancji wewnętrznej (dotyczy to akumulatorów NiCd) i większych pojemnościach (powyŜej 1500mAh). Przy ładowaniu akumulatorów o wyŜszej rezystancji wewnętrznej (jest to część akumulatorów NiMH) i mniejszych pojemnościach naleŜy sprawdzać czy automatyka ładowarki nie ustawiła zbyt duŜego prądu ładowania, poniewaŜ prąd większy od 1C znacznie skraca Ŝywotność ogniw NiMH! Przykładem specjalnym są akumulatory NiMH o niskiej rezystancji wewnętrznej niektórych chińskich producentów (np. GP i KAN)z inną chemią, niŜ ta, którą mają standardowe ogniwa NiMH (np. SANYO). Akumulatory te zawsze wymagają ładowania z manualnie ustawianym prądem lub odpowiedniego ustawienia maksymalnego prądu ładowania na zalecany 1C, zwłaszcza standardowe ogniwa o małych pojemnościach (do 2000 mAh), poniewaŜ automatyka ładowarek procesorowych ma tendencję do „wybierania” zbyt duŜych prądów ładowania. Jeśli automatyka ładowarki „wybierze” prąd o większej wartości to proces ładowania naleŜy natychmiast przerwać! Raczej uŜywaj ładowania z manualnie ustawianym prądem lub musisz przyzwyczaić się do ustawiania niŜszej wartości prądu dla ładowania automatycznego. Ładowanie własne uruchomisz naciśnięciem i przytrzymaniem (dłuŜej od 3 sekund) klawisza START/ ENTER. Na ekranie przez moment mignie napis „- Battery Check -” a potem ukaŜe się ekran pracy ładowarki. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 23/36 NABIJEČ S BALANCEREM Prąd ładowania Ogniwa NiMH Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora EQUILIBRIUM PROFI EKRAN PRACY ŁADOWARKI W trakcie trwania procesu ładowania na ekranie w górnym rządku zostanie wyświetlony typ obsługiwanego akumulatora, prąd ładowaNiMH 2.0A 7.42V nia i napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora. Drugi rządek CHG 022:45 00890 informuje o trybie pracy ładowarki (CHG – ładowanie), o czasie, jaki Czas trwania procesu ładowania upłynął od momentu uruchomienia procesu ładowania w minutach Ładowanie Energia dostarczona i sekundach oraz o całkowitej energii dostarczonej w mAh. Proces ładowania moŜesz przerwać w kaŜdej chwili naciskając klawisz MODE/ESC. JeŜeli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu ładowania w trybie manualnego ustawiania wartości prądu ładowania naciśniesz klawisz START/ENTER, wartość prądu ładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu ładowania musisz potwierdzić krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER. FULL CHG 0.0A 12.00V 060:45 01790 Zakończenie procesu ładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipanie). W drugim rządku, w miejscu informacji o prądzie ładowania miga napis „FULL” (Naładowany). Do procesu programowania powrócisz naciskając klawisz MODE/ ESC. 4.4.2 ROZŁADOWANIE AKUMULATORÓW NiMH i NiCd NiMH DISCHARGE 1.0A 6.4V Wymagany prąd rozładowania (w zakresie 0,1 - 5,0A) moŜesz ustawiać klawiszami INC i DEC. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do ustawiania końcowego napięcia rozładowania. Jest to napięcie, przy którym ładowarka zakończy proces rozładowania obsługiwanego akumulatora. Wymagane napięcie końcowe moŜesz ustawiać (w zakresie 0,1-15,0V) klawiszami INC i DEC. Ustawioną wartość musisz potwierdzić klawiszem START/ENTER. Napięcie końcowe ustawiamy zwykle w zakresie 0,8 - 1,0V/ogniwo – np. dla akumulatora złoŜonego z sześciu ogniw będzie to 4,8V do 6,0V. ■ TRYB AUTOMATYCZNEGO ROZŁADOWANIA AKUMULATORÓW NiMH i NiCd Jeśli przy ustawianiu końcowego napięcia rozładowania dla akumulatorów NiCd lub NiMH w menu „NiMH DISCHARGE” lub „NiCd DISCHARGE” zdecydujesz się ustawić końcowe napięcie rozładowania na 0.0V to ładowarka natychmiast przejdzie do automatycznego trybu rozładowania. W trybie tym ładowarka automatycznie oszacuje i ustawi końcowe napięcie rozładowania. Maksymalny prąd rozładowania moŜesz ograniczyć wartością, którą ustawisz w tym menu. Jak tylko w końcowej fazie rozładowania nastąpi szybszy spadek napięcia akumulatora, ładowarka automatycznie zaczyna ograniczać prąd rozładowania tak, aby zakończenie rozładowania przebiegało jak najłagodniej a automatyka ładowarki mogła prawidłowo wykryć graniczne napięcie akumulatora i zakończyć proces rozładowania. NiMH DISCHARGE 1.0A AUTO © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 24/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Rozładowanie własne uruchomisz naciśnięciem i przytrzymaniem (dłuŜej od 3 sekund) klawisza START/ENTER. Na ekranie przez moment mignie napis „- Battery Check -” a potem ukaŜe się ekran pracy ładowarki. Proces rozładowania moŜesz przerwać w dowolnej chwili naciskają © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 25/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI miga „D”) i dostarczoną lub oddaną energię w danym cyklu wyraŜoną w mAh. W drugim rządku znajdziesz informacje o czasie, jaki upłynął od momentu uruchomienia danej fazy cyklu w minutach i sekundach oraz wartość energii oddanej/dostarczonej w określonej fazie cyklu. Cykl moŜesz przerwać w dowolnej chwili naciskając klawisz MODE/ESC. NiMH 0.0A DRY 0.00:45 5.60V 0.0890 NiMH SET 5.60V 00890 0.0A 001:00 W trakcie trwania przerwy czasowej między fazami cyklu (jeśli została ustawiona wg rozdziału 4.2) dane o prądzie ładowania lub rozładowania zastąpione są napisem „DRY” (dosłownie „suchy”, czyli po prostu przerwa czasowa na ostygnięcie akumulatora), zegar odlicza czas trwania przerwy. Naciskając klawisz DEC lub INC moŜesz zobaczyć, jak długa przerwa czasowa została ustawiona. W miejsce napisu „DRY” ukaŜe się „SET” (ustawiono) a obok, z prawej strony czas przerwy. Po zakończeniu cyklu na ekranie w górnym rządku zostanie przedstawiona wartość energii oddanej (DSCH) a w rządku drugim (CHG) wartość energii dostarczonej (pojemność) dla pojedynczego kroku cyklu. Klawiszami INC i DEC moŜesz przeglądać przedstawio - ne wartości dla pojedynczych kroków cykli. Do procesu programowania powrócisz naciskając klawisz MODE/ESC. DCHG 1 CHG 1 1314mAh 1430mAh \ 4.5 HERMETYCZNE AKUMULATORY śELOWE (Pb) Hermetyczne ołowiowe akumulatory Ŝelowe (napięcie znamionowe 2.0V/ogniwo) często uŜywane są jako źródła zasilania modelarskich rozruszników elektrycznych i do Ŝarzenia świec modelarskich silników spalinowych. Ładowanie tych akumulatorów przebiega w dwóch fazach podobnie jak juŜ omawiane ładowanie ogniw litowych. Najpierw w trybie stały prąd a po osiągnięciu bezpiecznego progu napięciowego prąd jest ograniczany tak, aby nie doszło do przekroczenia wartości napięcia granicznego. W momencie, kiedy wartość prądu ładowania spadnie do 10% ustawionej wartości aktywny algorytm zakończony proces ładowania. Ogniwa tego typu zalecamy ładować prądem 0,1C – tzn. powolne ładowanie przez 10 - 12 godzin – np. 1.2A dla akumulatora 12Ah. ZAWSZE STOSUJ SIĘ DO ZALECEŃ PRODUCENTA AKUMULATORÓW! W odróŜnieniu od klasycznych akumulatorów samochodowych (gdzie po prostu odkręcamy korki i obserwujemy jak gotuje się elektrolit) ogniwa Ŝelowe są szczelne i jakiekolwiek przeładowanie połączone z wyciekiem płynu do wnętrza jest oznaką powaŜnego uszkodzenia. Korzystając z tego programu moŜna oczywiście ładować równieŜ klasyczne akumulatory ołowiowe, ale naleŜy liczyć się z tym, Ŝe ze względu na zachowanie bezpieczeństwa (przeładowanie akumulatora) stopień naładowania będzie niŜszy od tego, który osiągniecie ładując te akumulatory ładowarkami specjalistycznymi tzn. przystosowanymi do ładowania klasycznych akumulatorów ołowiowych. START/ENTER PROGRAM SELECT Pb BATT DEC Pb CHARGE 1.2A 12.0V(6P) Pb DISCHARGE 1.0A 12.0V(6P) INC © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 26/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 4.5.1 ŁADOWANIE AKUMULATORÓW śELOWYCH (Pb) Po wejściu do menu ładowania akumulatorów ołowiowych naciśnięciem klawisza START/ENTER aktywujesz pole do ustawiania wartości prądu ładowania. Wymagany prąd ładowania ustawisz (w zakresie 0,1A do 10,0A) klawiszami INC i DEC. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do wyboru napięcia znamionowego. Wartość napięcia znamionowego (2V/ogniwo) słuŜy do automatycznego ustawiania właściwego napięcia końcowego podczas ładowania. Wartość napięcia końcowego ustawiamy (w zakresie od 2 do 24V) klawiszami INC i DEC. W nawiasie za podaną wartością napięcia zawsze przedstawiona jest liczba ogniw np. 12V(6P). Ustawioną wartość naleŜy potwierdzić klawiszem START/ENTER. Własny proces ładowania uruchamisz naciskając i przytrzymując (w czasie dłuŜszym od 3 sekund) klawisz START/ENTER. Na ekranie wyświetlacza przez moment mignie napis „- Battery Check -” a potem pojawi się ekran pracy. Pb CHARGE 1.2A 12.0V(6P) Ogniwa Pb Prąd ładowania Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora EKRAN PRACY ŁADOWARKI Podczas trwania procesu ładowania na ekranie w górnym rządku przedstawiony jest typ ładowanych ogniw (Pb-6 – 6 ogniw,12V), Pb-6 1.2A 12.60V prąd ładowania i napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora. CHG 022:43 00628 W drugim rządku znajdziesz informacje o trybie pracy ładowarki Czas trwania procesu ładowania (CHG – ładowanie), czasie, jaki upłynął od momentu uruchomienia Ładowanie Energia dostarczona procesu ładowania w minutach i sekundach oraz energię dostarczoną w mAh. Proces ładowania moŜesz przerwać w dowolnej chwili naciskając klawisz MODE/ESC. JeŜeli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu ładowania naciśniesz klawisz START/ENTER, wartość prądu ładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu ładowania musisz potwierdzić naciśnięciem klawisza START/ENTER. FULL CHG 0.0A 14.70V 060:43 01682 Zakończenie procesu ładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym(pipanie). Na ekranie w miejscu danych o typie i liczbie ogniw miga napis „FULL” (Naładowany). Do procesu programowa nia przejdziesz krótkim naciśnięciem klawisza MODE/ESC. 4.5.2 ROZŁADOWANIE AKUMULATORÓW śELOWYCH (Pb) Po wejściu do menu rozładowania akumulatorów ołowiowych naciś- nięciem klawisza START/ENTER aktywujesz pole do ustawiania wartości prądu rozładowania. Wymagany prąd rozładowania ustawisz (w zakresie 0,1A do 5,0A) klawiszami INC i DEC. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do wyboru napięcia znamionowego. Wartość napięcia znamionowego (2V/ogniwo) słuŜy do określania wymaganej liczby ogniw – np.12V(6P). Wartość napięcia ustawiasz (w zakresie od 2 do 24V) klawiszami INC i DEC. Ustawioną wartość musisz potwierdzić klawiszem START/ENTER. Własny proces rozładowania uruchomisz naciskając i przytrzymując (w czasie dłuŜszym od 3 sekund) klawisz START/ENTER. Na ekranie wyświetlacza przez moment mignie napis „- Battery Check -” a potem pojawi się ekran pracy. Pb DISCHARGE 1.0A 12.0V(6P) © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 27/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI EKRAN PRACY ŁADOWARKI Prąd rozładowania Napięcie chwilowe obsługiwanego akumulatora Podczas trwania procesu rozładowania na ekranie w górnym rządku przedstawiony jest typ i liczba rozładowanych ogniw (Pb-6 – 6 ogniw, 12V), prąd rozładowania i napięcie chwilowe obsługiwaPb-6 1.2A 12.60V DSC 022:43 00628 nego akumulatora. W drugim rządku znajdziesz informację o trybie pracy ładowarki (DSC - rozładowanie), czasie, jaki upłynął od Czas trwania procesu rozładowania momentu uruchomienia procesu rozładowania w minutach Rozładowanie Energia oddana i sekundach oraz energię oddaną w mAh. Proces rozładowania moŜesz przerwać w dowolnej chwili naciskając klawisz MODE/ESC. JeŜeli w przeciągu kilku pierwszych minut trwania procesu rozładowania naciśniecie klawisz START/ENTER, wartość prądu rozładowania zaczyna migać – moŜesz ją zmienić. Nową wartość prądu rozładowania musisz potwierdzić naciśnięciem klawisza START/ENTER. Ogniwa Pb END DCS 0.0A 10.80V 060:43 01682 Zakończenie procesu rozładowania sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym (pipanie). Na ekranie w miejscu danych o typie i liczbie ogniw miga napis „END” (Zakończenie procesu rozładowania). Do procesu programowania przejdziesz krótkim naciśnięciem klawisza MODE/ESC. 4.6 PĘTLA PROGRAMOWA DO PROGRAMOWANIA W PAMIĘCI „SAVE DATA” PROGRAMÓW ŁADOWANIA/ROZŁADOWANIA Menu to słuŜy do zapisu całych programów z ustawionymi parametrami do rozładowania, ładowania i formowania akumulatorów określonego typu, liczby ogniw i pojemności. W pamięci zapisujemy „komendy” zawierające podstawowe dane akumulatora (typ ogniw, napięcie nominalne pakietu i pojemność znamionowa), które są konsekwencją wyŜej opisanego menu dla ładowania, rozładowania i formowania. Dzięki temu nie musisz ustawiać ani zmieniać parametrów, gdy zdecydujesz się ładować jakiś akumulator – tylko wywołasz z pamięci ładowarki odpowiednie dane. Do dyspozycji masz 10 pamięci. Procedura ustawiania dla wszystkich typów akumulatorów jest podobna, opiszemy ją na przykładzie akumulatorów NiMH. START/ENTER PROGRAM SELECT SAVE DATA DłuŜsze naciśnięcie START/ENTER SAVE [01] NiMH 7.2V 3700mAh DłuŜsze naciśnięcie START/ENTER Menu rozładowania/ładowania Menu rozładowania/ładowania dla wybranego typ ogniw Menu rozładowania/ładowania SAVE… dla wybranego typ ogniw dla wybranego typ ogniw W pierwszym rządku wyświetli się numer porządkowy programu w pamięci (01do 10) i pole do wyboru typu ogniw. JeŜeli wybierzesz ogniwa NiMH dalej będzie pokazywało się menu dla akumulatora NiMH. Częścią programowalnych parametrów jest równieŜ typ akumulatorów litowych, a więc po wywołaniu z pamięci zawsze automatycznie ustawia się właściwy typ akumulatorów litowych z właściwymi wartościami napięcia znamionowego i progowego. Pamiętaj, aby w menu „SAVE DATA” moŜna było zapisać właściwy typ akumulatorów litowych, wcześniej typ ten musi być wybrany w menu „USER SET”. W menu „SAVE DATA” nie jest moŜliwa zmiana typu akumulatorów litowych. Tzn. dopóki w menu „USER SET” ustawione będą akumulatory Li-Fe będzie przedstawiona wstępna informacja „SAVE” z propozycją wyboru między akumulatorami NiCd, NiMH, Li-Fe i Pb. Jeśli w menu „USER SET” będą ustawione akumulatory Li-Pol, do dyspozycji będzie wybór między akumulatorami NiCd, NiMH, Li-Pol i Pb itd. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 28/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Po wywołaniu z pamięci (menu „LOAD DATA”) programu ładowania/rozładowania dla akumulatorów litowych automatycznie ustawi się typ akumulatorów litowych zaprogramowany w określonej pamięci, bez względu na to, jaki typ był przed wywołaniem zapisanego programu ustawiony w menu „USER SET”. SAVE [01] NiMH 7.2V 3700mAh DłuŜsze naciśnięcie START/ENTER NiMH CHARGE At CUR LIMIT 5.0A * INC DEC NiMH DISCHARGE 1.0A 6.4V * INC DEC NiMH CYCLE DCHG>CHG DłuŜsze naciśnięcie *3 START/ENTER SAVE… W drugim rządku są dane słuŜące do identyfikacji konkretnego pakietu - napięcie nominalne (ustawiane w zakresie 0,1V - 33,6V) i pojemność znamionowa w mAh (ustawiana w zakresie 10mAh do 9990mAh). Dane te naleŜy traktować informacyjnie, poniewaŜ w Ŝaden sposób nie odzwierciedlają wartości zadanej pojemności ustawianej jako dodatkowe zabezpieczenie podczas ładowania (tę wartość ustawiamy w innym miejscu - patrz rozdział 4.2) DłuŜszym naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do menu dla ustawiania parametrów ładowania i rozładowania dla wybranego typu ogniw. Menu to zostało dokładnie opisane w rozdziałach 4.3 do 4.5. Tutaj moŜesz wybierać między automatycznym trybem ładowania lub rozładowania (naleŜy ustawić maksymalny limit dla prądu ładowania/ rozładowania) a manualnym ustawianiem parametrów. Odpowiedni tryb wybierzesz w prosty sposób – po aktywacji pola dla ustawiania prądu, jednocześnie naciskasz klawisze INC i DEC i przytrzymujesz je do momentu przełączenia trybu. Dla odróŜnienia od menu zwyczajnego w prawym górnym rogu zawsze miga symbol gwiazdki („*”). Jeśli ustawione parametry spełniają Twoje oczekiwania, program moŜesz zapisać w pamięci dłuŜszym naciśnięciem klawisza START/ENTER. Programowanie sygnalizowane jest w oknie napisem „SAVE...” i sygnałem dźwiękowym (trzy pipnięcia). Jeśli będziesz chciał zmienić zaprogramowane parametry, to po prostu musisz powtórzyć wcześniej opisaną procedurę – wywołaj pamięć, którą chcesz zmienić. Ustaw parametry wg potrzeby i powtórnie wszystko zaprogramuj. 4.7 PĘTLA PROGRAMOWA DO WYWOŁYWANIA Z PAMIĘCI „LOAD DATA” PROGRAMÓW ŁADOWANIA Menu to słuŜy do wywoływania programów ładowania/rozładowania, które zostały juŜ zaprogramowane wg procedury opisanej w rozdziale 4.6 (menu „SAVE DATA”). START/ENTER PROGRAM SELECT LOAD DATA DłuŜsze naciśniecie START/ENTER LOAD [01] NiMH 7.2V 3700mAh LOAD… Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER przejdziesz do menu wyboru programów „LOAD”. Krótkim naciśnięciem klawisza START/ENTER aktywujesz pole do wyboru numeru programów a klawiszami INC i DEC wybierzesz wymagany program, bardzo pomocne są dane informacyjne o typach akumulatorów, napięciu nominalnym i pojemności znamionowej pakietu. Po wyborze wymaganego programu wywołaj go z pamięci dłuŜszym naciśnięciem klawisza START/ENTER. Wywołanie programu sygnalizowane jest napisem „LOAD...” i sygnałem dźwiękowym. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 29/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 4.8 POZOSTAŁE INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE UZYSKANE PODCZAS TRWANIA PROCESU ŁADOWANIA/ROZŁADOWANIA INC C1:4.14 C3:4.09 C2: 4.16 C4: 4.18 INC C5:0.00 C6:0.00 W rozdziale 4.3.2 omawiającym procesy ładowania akumulatorów litowych z wykorzystaniem zintegrowanego balansera zapoznałeś się juŜ z monitorowaniem napięć pojedynczych ogniw w pakiecie. Monitoring pojedynczych ogniw obsługiwanego akumulatora dostępny jest w trakcie trwania procesu ładowania i rozładowania po naciśnięciu klawisza INC. Jeśli wtyczka złącza serwisowego nie jest włączona do krytego gniazdka balansera to wartości napięć będą oczywiście zerowe. Powtarzającym się naciśnięciem klawisza DEC moŜesz ominąć pętlę z dalszym menu dostarczającym pozostałe informacje o przebiegu procesu ładowania i ustawieniach ładowarki. Przy ładowaniu innych typów ogniw moŜesz wejść do pętli naciskając klawisze INC i DE Menu podstawowe dla wybranego typu akumulatora przedstawia: a) dla akumulatorów litowych i Pb napięcie końcowe (End Voltage), po osiągnięciu którego proces ładowania/rozładowania zostaje zakończony. b) dla akumulatorów NiCd i NiMH ustawioną wartość czułości detekcji delta-peak (NiMH Sensitivity, NiCd Sensitivity). DEC End Voltage 12.6V(3S) End Voltage 14.7V(6P) NiMH Sensitivity D.Peak Default NiCd Sensitivity D.Peak Default DEC Capacity Cut-Off ON 5000mAh DEC Safety Timer ON 120min Drugie menu informuje o tym, czy był włączony (ON) lub wyłączony (OFF) układ kończący proces ładowania po przekroczeniu wartości maksymalnej energii dostarczonej (pojemność) przedstawiona jest razem z ustawionym limiterem pojemności (patrz rozdział 4.2). Menu to informuje o tym, czy był włączony (ON) lub wyłączony (OFF) układ kończący proces ładowania po przekroczeniu maksymalnego czasu ładowania, przedstawiony jest razem z ustawionym limiterem czasowym (patrz rozdział 4.2). DEC Temp Cut-Off ON 45C 104F DEC Ext. Temp Int. Temp 24C 20C DEC IN Power Voltage 13.33V DEC © 2010 Ludomir Rogalski Dalsze menu informuje o tym, jak był ustawiony układ kończący proces ładowania po przekroczeniu zadanej temperatury maksymalnej, przedstawiony jest razem z wartością ustawionego limitu (patrz rozdział 4.2) Menu to informuje o temperaturze zmierzonej czujnikiem zewnętrznym (Ext.Temp – czujnik znajduje się w zestawie) i temperaturę wewnątrz ładowarki (Int.Temp). Na ekranie ukazują się informacje o temperaturze w stopniach Celsjusza i Fahrenheita. Jeśli czujnik temperatury nie jest podłączony to w pierwszym rządku podana jest wartość „0C” lub „32F”. Menu to przedstawia wartość napięcia zasilającego ładowarkę – moŜe np. wcześniej ostrzegać przed rozładowaniem akumulatora, które mogłoby spowodować to, Ŝe nie będziesz mógł uruchomić silnika samochodu przed powrotem do domu z lotniska... Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 30/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 5. KOMUNIKATY O BŁĘDACH Komunikaty ostrzegawcze zwracają uwagę na błędy obsługi, uszkodzone akumulatory lub inne problemy, które pojawią się podczas pracy ładowarki. Informacji tekstowej na wyświetlaczu towarzyszy zawsze sygnał dźwiękowy. 5.1 KOMUNIKATY O BŁĘDACH POWSTAŁYCH W WYNIKU DZIAŁANIA DODATKOWYCH UKŁADÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH USTAWIANYCH W MENU „USER SET” Do grupy tej naleŜy ostrzeŜenie o zbyt niskim napięciu zasilania, o przerwaniu procesu ładowania po przekroczeniu ustawionego progu temperatury obsługiwanego akumulatora, zadanej maksymalnej pojemności akumulatora lub czasu trwania procesu ładowania. UkaŜe się, jeŜeli napięcie zasilające będzie niŜsze od wartości ustawionej w menu „USER SET” (patrz rozdział 4.2). INPUT VOL ERR TEMP 0.0A 14.70V CHG 060.43 01682 CAPA 0,0A 14.70V CHG 060.43 01682 TIME 0,0A 14.70V CHG 060.43 01682 UkaŜe się, jeŜeli doszło do przerwania procesu ładowania w wyniku przekroczenia zadanej maksymalnej temperatury. W górnym rządku, w miejscu wyświetlanego oznaczenia typu akumulatorów , miga napis „TEMP” (Temperature = temperatura). UkaŜe się, jeŜeli doszło do przerwania procesu ładowania w wyniku przekroczenia zadanej maksymalnej wartości energii dostarczonej. W górnym rządku, w miejscu wyświetlanego oznaczenia typu akumulatorów, miga napis „CAPA” (Capacity = pojemność). UkaŜe się, jeŜeli doszło do przerwania procesu ładowania w wyniku przekroczenia zadanego czasu ładowania. W górnym rządku, w miejscu wyświetlanego oznaczenia typu akumulatorów , miga napis „TIME” (Time = czas). 5.2 POZOSTAŁE KOMUNIKATY O BŁĘDACH CONNECTION BREAK SHORT ERR © 2010 Ludomir Rogalski UkaŜe się, jeśli uruchomisz proces ładowania lub rozładowania, ale na wyjściu nie jest podłączony obsługiwany akumulator lub został podłączony akumulator uszkodzony. UkaŜe się równieŜ, jeŜeli dojdzie do odłączenia obsługiwanego akumulatora w trakcie trwania procesu ładowania. UkaŜe się, jeŜeli na wyjściu ładowarki nastąpi zwarcie. NaleŜy sprawdzić obsługiwany akumulator i przewody ładowania. Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 31/36 NABIJEČ S BALANCEREM REVERSE POLARITY EQUILIBRIUM PROFI UkaŜe się, jeŜeli obsługiwany akumulator został podłączony z odwrotną polaryzacją. BREAKDOWN Sygnalizuje bardzo powaŜne uszkodzenie ładowarki. Ładowarkę naleŜy wysłać do naprawy. VOL SELECT ERR Napięcie akumulatora litowego zostało źle wybrane. NaleŜy dokładnie sprawdzić liczbę ogniw obsługiwanego akumulatora. BATTERY CHECK LOW VOLTAGE BATTERY CHECK HIGH VOLTAGE BATTERY VOLTAGE CELL LOW VOL BATTERY VOLTAGE CELL HIGH VOL BATTERY VOL ERR CELL CONNECT TEMP OVER ERR CONTROL FAILURE UkaŜe się w trakcie trwania procesu ładowania, jeśli ustawiono niŜszą wartość napięcia znamionowego niŜ odpowiada ustawionej liczbie ogniw obsługiwanego akumulatora. NaleŜy dokładnie sprawdzić liczbę ogniw akumulatora. UkaŜe się w trakcie trwania procesu ładowania, jeśli ustawiono wyŜszą wartość napięcia znamionowego niŜ odpowiada ustawionej liczbie ogniw obsługiwanego akumulatora. NaleŜy dokładnie sprawdzić liczbę ogniw akumulatora. UkaŜe się w trakcie trwania procesu ładowania ogniw litowych, jeśli napięcie któregokolwiek z ogniw spadło poniŜej dopuszczalnego progu. Naciskając klawisz INC (po ukazaniu się komunikatu na ekranie pracy ładowarki) moŜesz sprawdzać napięcia pojedynczych ogniw i ustalić, które z ogniw jest uszkodzone. UkaŜe się w trakcie trwania procesu ładowania ogniw litowych, jeśli napięcie któregokolwiek z ogniw wzrosło powyŜej dopuszczalnego progu. Naciskając klawisz INC (po ukazaniu się komunikatu na ekranie pracy ładowarki) moŜesz sprawdzać napięcia pojedynczych ogniw i ustalić, które z ogniw jest uszkodzone. UkaŜe się w trakcie trwania procesu ładowania ogniw litowych, jeśli zostało przerwane połączenie na przewodzie lub wtyczce złącza serwisowego łączący jedno ogniwo z wewnętrznym balanserem. Naciskając klawisz INC (po ukazaniu się komunikatu na ekranie pracy ładowarki) moŜesz sprawdzać napięcia pojedynczych ogniw i ustalić, które z ogniw jest uszkodzone (napięcie zerowe). UkaŜe się, jeśli temperatura wewnątrz ładowarki przekroczyła próg bezpieczeństwa. NaleŜy natychmiast przerwać proces i pozostawić ładowarkę do ostygnięcia. UkaŜe się, jeŜeli ładowarka w trakcie trwania procesu ładowania nie jest zdolna z róŜnych przyczyn kontynuować procesu ładowania wg ustawionych parametrów. Ładowarkę naleŜy wysłać do naprawy. Uwaga! Jeśli do rozładowania ustawisz wyŜsze napięcie znamionowe niŜ odpowiada to rzeczywistej liczbie ogniw, ładowarka przerwie proces w przeciągu kilku sekund po włączeniu czynności (ewentualnie rozładuje akumulator na ustawione napięcie, jeŜeli jego początkowe napięcie było wyŜsze). Nie ma Ŝadnego niebezpieczeństwa uszkodzenia lub zniszczenia ogniw. Alarm skasujesz krótkim naciśnięciem klawisza MODE/ESC. Przed ponownym uruchomieniem najpierw ustal i usuń przyczynę! © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 32/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 6. PORT USB/PROGRAM DO MONITOROWANIA I ANALIZY PROCESÓW ŁADOWANIA/ROZŁADOWANIA NA MONITORZE PC LUB MONITORZE GRAFICZNYM BATTERY MASTER PRO W komplecie z ładowarką EQUIPIBRIUM PROFI sprzedawany jest przewód USB i CD - ROM z programem komunikacyjnym dla systemu operacyjnego Windows umoŜliwiającym przyłączanie ładowarki do komputera osobistego i monitorowania przebiegu procesów ładowania/rozładowania na ekranie monitora komputera lub na przyłączonym monitorze graficznym BATTERY MASTER PRO. Instalacja przewodu komunikacyjnego i oprogramowania jest bardzo prosta, w większości przebiega automatycznie z wykorzystaniem zwyczajnego postępowania „Plug and Play”. Sterownik (driver) dla portu USB i ładowarek serii EQUILIBRIUM znajduje się w komplecie z oprogra mowaniem. Przewód USB musisz podłączyć do krytego gniazdka „USB” na lewym boku ładowarki. Rewelacyjny, wielofunkcyjny monitor graficzny/przyrząd pomiarowy BARTERY MASTER PRO wyprodukowany przez firmę RCSystem, umoŜliwiający dokładną analizę przebiegu procesów ładowania/rozładowania oraz szczegółowy pomiar akumulatorów litowych. RC System BATTERY MASTER PRO – MONITOR GRAFICZNY (po przyłączeniu do ładowarki EQUILIBRIUM 3 lub EQUILIBRIUM PROFI) 1.Ekran napięciowy („Voltage”) 2.Ekran prądowy („Current”) 3.Ekran „balansera” („Unit”) © 2010 Ludomir Rogalski RC System BATTERY MASTER – PRZYRZĄD POMIAROWY 1.Pomiar napięcia na poszczególnych ogniwach akumulatora litowego 2.Pomiar rezystancji wewnętrznej 3.Pomiar temperatury obsługiwanego akumulatora (po przyłączeniu czujnika zewnętrznego) Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 33/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI EQUILIBRIUM - PC MONITOR ■ Wymagania systemowe: System operacyjny: Windows XP, Vista lub Windows 7 (32-bitowy) ■ Funkcje programu Na monitorze komputera będziesz mógł monitorować krzywe napięcia, prądu ładowania/ rozładowania i energii dostarczonej/oddanej. Podczas ładowania akumulatorów litowych podłączonych do ładowarki równieŜ za pośrednictwem złącza serwisowego (ładowanie z balanserem) będą równieŜ przedstawiane napięcia pojedynczych ogniw – w formie wykresu słupkowego i liczbowego. Pod wykresem słupkowym znajdziesz liczbowe dane średniego napięcia ogniw, maksymalnego i minimalnego napięcia ogniw i napięcia delta-peak (dla akumulatorów NiCd/NiMH). LiIo/Po/Fe/+CHG+ W lewym słupku, w postaci liczbowej przedstawiane jest chwilowe napięcie akumulatora, prąd ładowania/ rozładowania, energia dostarczona/oddana (pojemność), temperatura zewnętrzna. W części dolnej, z prawej strony ekranu duŜymi podświetlonymi cyframi, dobrze widocznymi równieŜ z pewnej odległości przedstawiane będą informacje o chwilowym napięciu, prądzie i pojemności. Wartości liczbowe moŜesz w dowolnym momencie trwania procesu ładowania/ rozładowania odczytać przy pomocy cieniutkiego krzyŜa sterowanego myszką (krzyŜ aktywuje się w menu CrossLine). W programie Charger Monitor nie jest moŜliwe zapisywanie i przeglądanie wcześniej wyświetlanych wykresów lub wartości liczbowych. Wszystkie wykresy w dowolnej wielkości moŜna bezpośrednio wydrukować na drukarce lub zapisać w formacie PDF, korzystając z programu Adobe PDF, PDF Creator itp. Wszystkie dane w postaci liczbowej moŜna eksportować do programu MS Excel w celu dalszego opracowania. © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 34/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 7. OGRANICZENIA MAKSYMALNEGO OBCIĄśENIA ŁADOWARKI Z uwagi na to, Ŝe ilość ciepła, które ładowarka EQUILIBRIUM PROFI moŜe wyemitować do otoczenia ma swoje granice i w celu zapewnienia bezpiecznej pracy, maksymalny prąd ładowania i rozładowania jest automatycznie ograniczany w zaleŜności od liczby ogniw przyłączonego akumulatora. Ograniczenia prądowe dla całego zakresu pracy ładowarki (w temperaturze pokojowej) przedstawiono w tabelce: Akumulatory NiCd/NIMH Liczba ogniw 1-4 6 8 10 12 14 16 18 Napięcie nominalne (V) 1,2 – 4,8 7,2 9,6 12,0 14,4 16,8 18,0 21,6 Max prąd ładowania (A) Max prąd rozładowania (A) 10,0 5,0 10,0 3,3 10,0 2,5 10,0 2,1 10,0 1,6 10,0 1,4 10,0 1,2 9,2 1,1 Akumulatory Li – Pol 1 2 3 4 5 6 3,7 7,4 11,1 14,8 18,5 22,2 10,0 10,0 10,0 10,0 10,0 9,0 5.0 3,3 2,1 1,5 1,2 1,1 Akumulatory Li – Ion 1 2 3 4 5 6 3,6 7,2 10,8 14,4 18,0 21,6 10,0 10,0 10,0 10,0 10,0 9,2 5,0 3,3 2,1 1,5 1,2 1,1 Akumulatory Li – Fe 1 2 3 4 5 6 3,3 6,6 9,9 13,2 16,5 19,8 10,0 10,0 10,0 10,0 10,0 10,0 5,0 4,8 2,5 2,0 1,5 1,2 Jeśli do ładowania lub rozładowania akumulatorów ustawisz prąd wyŜszy od wymaganej maksymalnej wartości dla danej liczby ogniw przedstawiony w tabelce, ładowarka automatycznie ustawi maksymalny moŜliwy prąd. Jednak naleŜy pamiętać o tym, Ŝe w trakcie trwania procesu ładowania napięcie akumulatora wzrasta i ładowarka moŜe automatycznie zmniejszać prąd ładowania i odwrotnie, w trakcie trwania procesu rozładowania wraz ze spadkiem napięcia obsługiwanego akumulatora prąd rozładowana moŜe automatycznie wzrastać… Dlatego zalecamy, aby do rozładowania zawsze ustawiać prąd zaproponowany w tabelce, ale „o jedno okienko wyŜej”. W ten sposób zostanie wykluczony wzrost prądu w końcowej fazie rozładowania, czyli wtedy, kiedy akumulatory stają się wraŜliwsze na obciąŜenia! © 2010 Ludomir Rogalski Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 35/36 NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI 8. ZALECANE AKCESORIA RCSystem - BATTERY MASTER PRO MONITOR GRAFICZNY/MIERNIK duŜym wyświetlaczem LCD www.modelemax.pl Nr kat. 03-2152 RCSystem - IMPULSOWY ZASILACZ SIECIOWY POWER X - 20 z regulowanym napięciem 10 – 15V i prądem wyjściowym 1 – 20A www.modelemax.pl Nr kat. 03-0667 Tłumacząc i opracowując instrukcję korzystałem z materiałów zamieszczonych na stronie: www.rcm-pelikan.cz NABIJEČ S BALANCEREM EQUILIBRIUM PROFI Literatura uzupełniająca: 1. „Współczesne chemiczne źródła prądu” J.Gomółka, F.Kowalczyk, A.Franke, MON, Warszawa 1997 2. „Batteries in a Portable World” I.Buchmann, Cadex Electronics Inc. 2000 3. „Akkus & Ladegeräte für den Modellsport“ Ulrich Passern, Verlag für Technik, 2004 4. „Akumulatory, baterie, ogniwa” prof. Andrzej Czerwieński, WKiŁ, Warszawa 2005 5. „Prawie wszystko o bateriach” dr Zbigniew Rogulski, REBA, Warszawa 2005 6. „Das LiPo - Buch“ Ulrich Passern, Verlag für Technik, 2008 7. „Akkus und Ladegeräte“ Ludwig Retzbach, Verlag für Technik, 2008 8. „Akkus und Ladegeräte“ Thomas Riegler, Verlag für Technik, 2009 Artykuły informacyjne zamieszczone w magazynach modelarskich: 1) Artykuł „Má smysl rychlé nabijeni Li-Pol?” ing. Michal Černỳ - RC REVUE 10/2009 2) Artykuł „ LiFePo4 und LiMnPo – Moderne Zellen zur Empfängerstromversorgung“ Chris Domes FMT- MAGAZIN 10/2009 - RC REVUE 11/2009 3) Artykuł „ Nabiječ Raytronic C12” ing. Jaroslav Jina RCM Pelikan - RC REVUE 11/2009 4) Artykuł „ Akumulátory Li-Pol Dualsky XP 2200 GT-S” ing. Michal Černỳ - RC REVUE 11/2009 5) Artykuł „ Značeni průměru vodičů” ing. Michal Černỳ FMT- MAGAZIN 1/2010 6) Artykuł „LiPo-Heizung mit Temperaturregelung im Eigenbau” Christian Hans - RC MODELY 1/2010 7) Artykuł „ RAYTRONIC C60 - inteligentní nabíječ” Roman Pospíšil, RCM; Aleš Bidovský, Satria - RC REVUE 2/2010 8) Artykuł „Nabiječ Raytronic C 60“ ing. Michal Černỳ - RC REVUE 2 i 3/2010 9) Artykuł „Důsledky rychlého nabijeni akumulátorů“ ing. Michal Černỳ FMT-MAGAZIN 12/2010 10) Artykuł „Neun LiPo-Akkus mit 2.200 bis 2.600 mAh im Vergleich Hohes C” Chris Domes UWAGA! Wykorzystanie materiału w celach komercyjnych wymaga zgody autora © 2010 Ludomir Rogalski © 2010 Ludomir Rogalski E-Mail: [email protected] Ładowarka EQUILIBRIUM PROFI 36/36