Opracowanie i przetestowanie dla warunków polskich metody oceny

INSTYTUT RYBACTWA ŚRÓDLĄDOWEGO
IM. STANISŁAWA SAKOWICZA
W OLSZTYNIE
Badania ichtiofauny
w latach 2010-2012 dla potrzeb oceny stanu
ekologicznego wód wraz z udziałem
w europejskim ćwiczeniu interkalibracyjnym
- jeziora
Załącznik nr 3
Etap IV. Zadanie 4.3
Opracowanie systemu monitoringu
ichtiofauny jezior oraz metody oceny jezior
na podstawie badań
ichtiofauny
Łucjan Chybowski, Witold Białokoz,
Arkadiusz Wołos,
Bogusław Zdanowski
Wykonano w ramach umowy nr 7/2011/F
z dnia 20 kwietnia 2011
na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
Opracowanie sfinansowane ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Umowa-dotacji nr 439/2010/Wn-07/MN-BD/D z dnia 01.09.2010 r.
Giżycko/Olsztyn, listopad 2012
Zespół autorski:
Dr hab. Łucjan Chybowski, prof. IRS
Dr hab. Witold Białokoz, prof. IRS - kierownik projektu
Prof. dr hab. Arkadiusz Wołos
Prof. dr hab. Bogusław Zdanowski
2
Spis treści:
A.1.
Wstęp ............................................................................................................................ 4
A.2.
Uzyskane informacje (produkty) ............................................................................... 4
A.2.1. System monitoringu ichtiofauny jezior w Polsce …...……………...……………… 4
A.2.1.1. Procedury poboru prób zgodnie z normą EN 14757 ………...………………….. 5
A.2.1.1.1. Prace przygotowawcze ……………………………….…………………………. 5
A.2.1.1.2. Zbieranie materiałów …………………………………………………………… 6
A.2.1.1.3. Uwagi do prac przygotowawczych …………………...………………………… 6
A.2.1.1.4. Opis procedur laboratoryjnych ………..……………………………………….. 7
A.2.1.2. Procedury poboru prób dla jezior, dla których dostępne są dane o wieloletnich
odłowach komercyjnych ……………………………………………………………………. 8
A.2.1.2.1. Opis procedur badań terenowych ………………………………………………. 8
A.2.1.2.1.1. Prace przygotowawcze ………………………………………………………… 8
A.2.1.2.1.2. Zbieranie materiałów badawczych …………………………………………… 8
A.2.1.2.2. Opis procedur badań laboratoryjnych …………………………………………. 9
A.2.1.3. Ocena stanu ekologicznego ………………………………………………………... 9
A.2.2. Proponowany system monitoringu ichtiofauny jezior …………………………… 10
A.2.3. Opis jezior do monitoringu diagnostycznego w latach 2013-2015 ………………. 12
A.2.3.1. Dobór jezior do monitoringu diagnostycznego w latach 2013-2015 …………... 23
3
A.1.
Wstęp
Niniejsze opracowanie przedstawia wyniki realizacji zadania 4.3. pn.: „Opracowanie
systemu monitoringu ichtiofauny jezior oraz metody oceny jezior na podstawie badań
ichtiofauny”.
A.2. Uzyskane informacje (produkty)
Produktem zadania nr 4.1. jest sprawozdanie z realizacji zadania (patrz pkt B.1.3.1.
Sprawozdania cząstkowego) oraz niniejszy załącznik nr 3, zawierający założenia systemu
monitoringu ichtiofauny jezior oraz metody oceny jezior na podstawie badań ichtiofauny.
A.2.1. System monitoringu ichtiofauny jezior w Polsce
Ramowa Dyrektywa Wodna nakazuje wprowadzenie monitoringowej oceny stanu
ekologicznego jezior na podstawie elementów biologicznych, fizykochemicznych i
hydromorfologicznych. Jednym z obligatoryjnych elementów jest ocena dokonana na
podstawie badań ichtiofauny.
Monitoring ichtiofauny jezior w Polsce nie był dotychczas prowadzony ze względu na
brak metod oceny. Obecnie, dzięki pracom w projekcie GIOŚ pt. „Badania ichtiofauny w
latach 2010-2012 dla potrzeb oceny stanu ekologicznego wód wraz z udziałem w europejskim
ćwiczeniu interkalibracyjnym – jeziora”, monitoring ichtiofauny może być prowadzony wraz
z monitoringiem innych elementów biologicznych.
Powszechnie przyjmuje się, że skład i struktura ichtiofauny jezior, są wyraźnym
wyznacznikiem stanu środowiska. W oparciu o rozpoznany skład i strukturę ichtiofauny
bytującej w poszczególnych jeziorach można dokonać oceny stanu ekologicznego jezior.
Źródłem informacji o ichtiofaunie mogą być wyniki wieloletnich, systematycznych połowów
ryb lub wyniki połowów doświadczalnych, przeprowadzonych na przykład, przy pomocy
zestawów wontonów nordyckich, zalecanych w Unii Europejskiej.
W zależności od rodzaju zebranych danych rybackich, ocenę stanu ekologicznego
jezior w ramach monitoringu można prowadzić dwoma metodami:
1. zmodyfikowaną metodą LFI (LFI+), dla jezior, dla których dostępne są dane o
wieloletnich odłowach komercyjnych,
4
2. metodą LFI-CEN, dla jezior, na których przeprowadzono połowy ryb przy użyciu
zestawów sieci nordyckich, zgodnie z normą EN 14757.
Wymienione metody oceny, poza sposobem zbierania danych ichtiofaunistycznych,
różnią się pracochłonnością. Połowy ryb przy użyciu specjalistycznych zestawów sieci
nordyckich, zgodnie z normą EN 14757, są znacznie bardziej czaso- i pracochłonne niż
zbieranie danych do metody LFI+. Poniżej przedstawiono zakres prac niezbędnych do
zebrania prób dla obu metod.
A.2.1.1. Procedury poboru prób zgodnie z normą EN 14757
A.2.1.1.1. Prace przygotowawcze
Przed przystąpieniem do badań terenowych należy:

wytypować jeziora do badań z sieci Państwowego Monitoringu Środowiska,
uwzględniając kryteria logistyczne, minimalizujące czas i koszty transportu,

zgromadzić specjalistyczny sprzęt połowowy, nawigacyjny, transportowy, badawczy i
biwakowy,

uzyskać pozwolenia na połów ryb od użytkownika rybackiego,

uzyskać pozwolenia na połów ryb niewymiarowych i w okresach ochronnych od
odpowiedniego marszałka województwa,

uzyskać pozwolenia na używanie łodzi z silnikiem w strefach ciszy,

w przypadku połowów w parkach narodowych i rezerwatach przyrody uzyskać
pozwolenie na połów ryb od ministra środowiska i dyrektora Generalnej Dyrekcji
Ochrony Środowiska,

w przypadkach konieczności przejazdu lub założenia bazy badawczej na terenach leśnych,
uzyskać pisemne zgody nadleśniczych na wjazd samochodów i pobyt ekipy badawczej,

skompletować ekipę obeznaną z techniką połowów sprzętem stawnym i pomiarami ryb,

zebrać i przeanalizować dostępne dane o jeziorze, w tym dane hydrobiologiczne,
dotychczasowe oceny stanu ekologicznego a także historyczne dane rybackie,

przygotować skalibrowany plan batymetryczny jeziora z planowanymi punktami
rozmieszczenia sieci nordyckich, w ilości i w miejscach zgodnych z normą EN 14757,

znaleźć przy pomocy map i wywiadów odpowiednie miejsca na brzegu jeziora, z
przestronnym placem i dogodnym dojściem do wody oraz uzyskać zgodę właściciela
terenu ma rozlokowanie ekipy badawczej,
5

uzgodnić z użytkownikiem rybackim jeziora szczegółowy termin połowów oraz sposób
zagospodarowania złowionych i przebadanych ryb,

powiadomić lokalną straż rybacką o szczegółowym terminie i sposobie połowów,

dokonać przeglądu technicznego sprzętu połowowego, nawigacyjnego, transportowego,
badawczego i biwakowego,

przygotować arkusze kalkulacyjne do pomiaru ryb i sprawdzić sprzęt komputerowy,

dokonać zakupu materiałów zapasowych, paliwa i żywności,

zadbać o wystawienie poleceń wyjazdu służbowego dla całej ekipy badawczej.
A.2.1.1.2. Zbieranie materiałów
Materiały zbierane są w czasie połowów prowadzonych na wytypowanych jeziorach.
Połowy należy przeprowadzić w lecie i na początku jesieni. Wontony denne trzeba ustawiać
losowo, na dnie jeziora, w ilościach i zakresach głębokości określonych normą EN 14757.
Ilość użytych wontonów dennych, przewidzianych normą EN 14757, przedstawiono w
tabeli (Tabela A.2.1.1.2.1.).
Tabela A.2.1.1.2.1. Rekomendowana przez normę EN 14757 ilość sieci dennych
Głębokość (m)
0 - 5,9
6 - 11,9
12 - 19,9
20 - 34,9
35 - 49,9
50 - 74,9
>75
<20
8
8
16
16
16
Powierzchnia
jeziora
21 - 50
51 - 100
8
16
16
24
16
24
24
32
32
32
40
101 - 250 250 - 1000 1000 - 5000
16
24
24
24
32
32
32
40
40
40
48
56
40
48
56
40
56
64
56
64
Ilość sieci pelagicznych zależy od głębokości jeziora. Wontony ustawiać należy
schodkowo, w toni wodnej, nad najgłębszymi partiami jeziora od powierzchni do dna.
A.2.1.1.3. Uwagi do prac przygotowawczych
Wymagany, specjalistyczny, kalibrowany sprzęt połowowy typu nordyckiego składa
się z dwóch rodzajów wontonów: dennych i pelagicznych. Wymiary i konstrukcja wontonów
6
powinna być zgodna z normą EN 14757. Wontony denne mają wymiary 1,5 x 30 m i rozmiar
oczek od 5,0 do 55,0 mm. Wontony pelagiczne mają wymiary 6,0 x 27,5 m i rozmiar oczek
od 6,25 do 55,0 mm. Z powodu skomplikowanej konstrukcji, wontony te są trudno dostępne.
Należy więc, z odpowiednim wyprzedzeniem, zamówić ich wykonanie w specjalistycznej
firmie. Z powodu delikatnej konstrukcji, wontony te często ulegają uszkodzeniu. Zdarzają się
również kradzieże sprzętu. Z tych powodów należy zaopatrzyć się w wontony zapasowe.
Przed przeprowadzeniem połowów należy uzyskać liczne pozwolenia. Wnioski o te
pozwolenia, z powodu długotrwałych procedur administracyjnych, należy złożyć ze
znacznym wyprzedzeniem. Wskazane jest posiadanie listów intencyjnych Głównego
Inspektora Ochrony Środowiska, skierowanych do adresatów wydających pozwolenia i
przedstawiających cel i zakres prac.
Wontony powinny być rozstawione w jeziorze przez około 12 godzin, od późnego
popołudnia do rana. Po tym okresie, wontony należy podnieść i wybierać z nich wszystkie,
złowione ryby. Ryby te należy zmierzyć z dokładnością do 1 mm i zważyć z dokładnością do
0,1 g (małe ryby) lub 1 g (ryby duże). Wyniki pomiarów należy zapisać w odpowiednich
rubrykach arkusza kalkulacyjnego. Rubryki powinny pozwalać na jednoznaczny wpis
gatunku ryby, jej długości całkowitej (lt) i długości ciała (lc), masy osobniczej oraz
głębokości połowu. Pożądane jest pobranie materiałów łuskowych w celu określenia tempa
wzrostu ryb i oceny ciągłości rozrodu w grupach wiekowych.
A.2.1.1.4. Opis procedur laboratoryjnych
Surowe dane zapisane w terenie w arkuszach kalkulacyjnych należy przenieść na
stanowisko obliczeniowe. W dalszej kolejności należy:

dokonać szczegółowej weryfikacji zapisów, mając na uwadze możliwość pomyłek przy
pracy na masowym materiale w warunkach polowych,

sporządzić tabele liczby złowionych ryb i masy złowionych ryb z podziałem na gatunki,

wyliczyć udziały procentowe liczebności poszczególnych gatunków ryb i ich grup
funkcjonalnych ,

wyliczyć udziały procentowe masy poszczególnych gatunków ryb i ich grup
funkcjonalnych ,

wyliczyć efektywność połowów liczebności poszczególnych gatunków ryb i ich grup
funkcjonalnych oraz efektywność łączną (NPUE na 100 m2 sieci),
7

wyliczyć efektywność połowów masy poszczególnych gatunków ryb i ich grup
funkcjonalnych oraz efektywność łączną (WPUE na 100 m2 sieci),

podstawić wyliczone wartości do formuły wyliczającej znormalizowane oceny cząstkowe
dla poszczególnych zmiennych i wyliczyć średnią z ocen cząstkowych. Średnia ta jest
oceną LFI-CEN.
A.2.1.2. Procedury poboru prób dla jezior, dla których dostępne są dane o wieloletnich
odłowach komercyjnych
A.2.1.2.1. Opis procedur badań terenowych
A.2.1.2.1.1. Prace przygotowawcze
Przed przystąpieniem do badań terenowych należy:

wytypować jeziora do badań z sieci Państwowego Monitoringu Środowiska,

zebrać i przeanalizować dostępne dane o jeziorach, w tym dane hydrobiologiczne,
dotychczasowe oceny stanu ekologicznego a także historyczne dane rybackie,

nawiązać kontakty z użytkownikami rybackimi jezior i uzyskać ich zgodę na zebranie
danych rybackich,

przeprowadzić wywiady z użytkownikami rybackimi na temat zakresu dostępnych
informacji o wieloletnich połowach gospodarczych dla poszczególnych jezior, w tym
częstotliwości połowów i rodzaju stosowanych narzędzi rybackich,

w oparciu o kryteria logistyczne, minimalizujące czas i koszty transportu, wytypować
użytkowników rybackich i grupy jezior przez nich użytkowanych do zebrania danych w
czasie kolejnych wyjazdów,

przygotować arkusze kalkulacyjne do zapisu danych i sprawdzić sprzęt komputerowy.
Wskazane jest posiadanie listów intencyjnych Głównego Inspektora Ochrony
Środowiska, skierowanych do użytkowników rybackich, przedstawiających cel i zakres prac.
A.2.1.2.1.2. Zbieranie materiałów badawczych
Materiały badawcze zbierać należy w czasie kolejnych wyjazdów do siedzib
użytkowników rybackich. Należy uzyskać dostęp do ksiąg gospodarczych poszczególnych
8
jezior i przenieść wyniki rocznych odłowów rybackich wszystkich gatunków i sortymentów
ryb (przynajmniej z ostatnich dziesięciu lat) do arkusza kalkulacyjnego.
Pożądane jest dokonanie oględzin jezior, jego strefy litoralowej, roślinności,
dopływów, odpływu, ewentualnych źródeł zanieczyszczeń, zabudowy brzegów, a także
przeprowadzenie wywiadów z użytkownikiem rybackim oraz wędkarzami i sporządzenie
stosownych notatek.
A.2.1.2.2. Opis procedur badań laboratoryjnych
Surowe dane zapisane w terenie w arkuszach kalkulacyjnych należy przenieść na
stanowisko obliczeniowe. W dalszej kolejności należy:

dokonać szczegółowej weryfikacji zapisów, mając na uwadze możliwość pomyłek przy
pracy na masowym materiale w siedzibie użytkownika rybackiego,

sporządzić tabele masy złowionych ryb z podziałem na gatunki i sortymenty ryb,

wyliczyć udziały procentowe masy poszczególnych gatunków ryb, ich sortymentów i
grup funkcjonalnych w odłowach ogólnych,

do grupy „Gatunki wrażliwe” należy zaliczyć łączne udziały: szczupaka, lina i okonia,

do grupy „Karpiowate małe” należy zaliczyć łączne udziały: sortymentu leszcza S i M,
płoci M oraz krąpia,

„Udział leszcza D w odłowach leszcza” należy wyliczyć jako udział sortymentu D w
ogólnych odłowach leszcza,

„Udział płoci S w odłowach płoci” należy wyliczyć jako udział sortymentu S w ogólnych
odłowach płoci,

wyliczyć średnie dla danych z ostatnich dziesięciu lat,

podstawić wyliczone wartości średnie do formuł zmodyfikowanego Jeziorowego Indeksu
Rybnego LFI+:
A.2.1.3. Ocena stanu ekologicznego
Ocenę stanu ekologicznego jezior w oparciu o ichtiofaunę metodą LFI+, dokonuje się
oddzielnie dla trzech, utworzonych na potrzeby monitoringu typów ichtiofaunistycznych
jezior: stratyfikowanych głębokich, stratyfikowanych płytkich i niestratyfikowanych,
natomiast
w
przypadku
metody
LFI-CEN
–
oddzielnie
dla
dwóch
typów
ichtiofaunistycznych: stratyfikowanych i niestratyfikowanych.
9
Ocenę, zarówno w metodzie LFI+, jak i w LFI-CEN, należy dokonać według
poniższej tabeli:
Tabela A.2.1.3.1. Zakresy Jeziorowych Indeksów Rybnych LFI+ i LFI-CEN i odpowiadające
im stany ekologiczne jezior
Zakres LFI+
Stan ekologiczny
>0,71
bardzo dobry
0,46-0,70
dobry
0,26-0,45
umiarkowany
0,11-025
słaby
<0,11
zły
A.2.2. Proponowany system monitoringu ichtiofauny jezior
Monitoring ichtiofauny prowadzony będzie w ramach Państwowego Monitoringu
Środowiska. Monitoringowi podlegają jeziora o powierzchni powyżej 50 ha. W Polsce, takich
jezior, jest ponad 1000 (Tabela A.2.2.1.).
Tabela A.2.2.1. Liczba jezior powyżej 50 ha w poszczególnych województwach
Województwo
Liczba jezior
(szt.)
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Mazowieckie
Podlaskie
Pomorskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Razem
120
16
60
6
61
153
312
128
178
1034
10
Ramowa Dyrektywa Wodna zaleca badanie ichtiofauny jezior raz na 3 lata, na ilości
jezior wystarczającej do oceny dorzeczy. Taka częstotliwość monitoringu ichtiofauny,
możliwa jest tylko na wybranej grupie jezior, dla których dostępne są dane o wieloletnich
odłowach komercyjnych (Tabela A.2.2.2.).
Tabela A.2.2.2. Liczba jezior ogółem i liczba jezior w bazie IRS, dla których dostępne są
dane o komercyjnych połowach rybackich z lat 2001-2010
Województwo
Liczba jezior
Liczba jezior, w bazie IRS,
z danymi rybackimi
(szt.)
(szt.)
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Mazowieckie
Podlaskie
Pomorskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Razem
120
16
60
6
61
153
312
128
178
1034
23
0
7
0
32
15
203
26
21
327
Dostępność danych rybackich z połowów komercyjnych w poszczególnych
województwach jest bardzo zróżnicowana (Tabela A.2.2.2.). Najwięcej jezior z danymi
rybackimi znajduje się w województwie warmińsko-mazurskim (203). W województwach:
mazowieckim i lubelskim, żadne jezioro nie posiada danych rybackich. W pozostałych
województwach, dane rybackie posiada od 7 do 32 jezior. Liczba jezior z danymi o
komercyjnych odłowach rybackich będzie ciągle się zmniejszać, bowiem w wyniku
przekształceń dokonywanych w jeziorowej gospodarce rybackiej radykalnie maleje ilość
jezior eksploatowanych systematycznie przy użyciu profesjonalnych narzędzi rybackich.
Jeziora często odławiane są wyłącznie przez wędkarzy, a połowy sieciowe wykonywane są
okazjonalnie, zwykle jako połowy kontrolne lub regulacyjne. W takich przypadkach dane o
ichtiofaunie jezior mogą okazać się niewystarczające do oceny stanu ekologicznego wielu
jezior, mimo iż uprzednio stan ten mógł być oceniany.
W przypadku jezior, dla których nie ma danych o komercyjnych odłowach rybackich,
częstotliwość monitorowania ichtiofauny uzależniona będzie, przede wszystkim, od
możliwości
finansowych
zleceniodawcy
oraz
możliwości
technicznych
przyszłych
11
wykonawców, pamiętając, że połowy ryb przy użyciu zestawów sieci nordyckich, zgodnie z
normą EN 14757, są bardzo pracochłonne.
Przed rozpoczęciem monitoringu ichtiofauny należy w pierwszej kolejności ustalić
wykonawcę
monitoringu,
posiadającego
specjalistyczną
kadrę
oraz
dysponującego
stosownym sprzętem i warsztatem badawczym, niezbędnym do opracowania wyników.
Następnie należy wytypować reprezentatywną próbę jezior w poszczególnych dorzeczach, w
powiązaniu z monitoringiem innych elementów biologicznych oraz ustalić harmonogram
zbierania i opracowywania materiałów. Wytypowana próba jezior, musi obejmować przede
wszystkim jeziora, dla których dostępne są dane o wieloletnich odłowach komercyjnych oraz
około 30 jezior, na których należy przeprowadzić połowy zestawem nordyckim. Próby
ichtiofauny z 30 jezior, przewidzianych do połowów zestawem nordyckim, możliwe są do
zebrania, w ciągu trzech lat, przez jedną ekipę badawczą.
A.2.3. Opis jezior do monitoringu diagnostycznego w latach 2013-2015
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska przedstawił listę 248 jezior polskich,
przewidzianych do monitoringu diagnostycznego w latach 2013-2015 (Tabela A.2.3.1).
12
Tabela A.2.3.1. Lista jezior przewidzianych przez GIOŚ do monitoringu diagnostycznego na lata 2013-2015. Kolorem wyróżniono jeziora z
dostępnymi danymi rybackimi dla lat 2001-2010.
Głębokość
maksymalna
Typ
abiotyczny
Metoda oceny
stanu
ekologicznego
Rok
monitoringu
Kod JCW
Nazwa jeziora
Województwo
PLLW10433
Pakoskie Południowe
kujawsko-pomorskie
Odra
464,7
14,8 3a
LFI+
2013
PLLW10436
PLLW10461
PLLW20022
PLLW20542
PLLW20451
PLLW20049
Pakoskie Północne
Skarbieńskie
Orłowskie
Stelchno
Chełmżyńskie
Lubieńskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Odra
Odra
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
285,3
64,0
89,7
154,5
271,1
89,0
14,1
9,6
32,2
10,3
27,1
12,8
3a
3a
2a
2a
3a
3a
LFI+
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2013
PLLW20197
PLLW20439
PLLW20047
PLLW20611
PLLW20631
PLLW20538
Niskie Brodno
Świekatowskie
Borzymowskie
Łasińskie
Łąkosz
Ostrowite
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
87,2
56,2
175,0
155,2
79,4
59,3
18,2
11,5
10,5
5,2
3,5
8,4
3a
3a
3b
3b
3b
3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2013
PLLW20588
PLLW20059
PLLW20169
PLLW20231
PLLW20410
PLLW20610
Płowęż
Rakutowskie Wielkie
Samińskie
Sumin
Bysławskie
Mełno
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
174,2
300,5
55,6
129,5
69,0
155,2
6,3
2,8
5,0
8,5
28,5
10,5
3b
3b
3b
3b
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
2013
2013
2013
2013
2014
2014
PLLW20187
PLLW20238
PLLW20420
PLLW20397
Ciche
Wielgie
Strzyżyny
Gwiazda
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
110,8
70,9
54,5
53,0
13,4
47,0
28,7
20,2
2a
2a
2b
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2014
2014
Dorzecze
Powierzchnia
13
PLLW20042
PLLW20063
PLLW20622
Kromszewickie
Łąkie
Nogat
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
89,2
110,2
117,7
16,7 3a
16,3 3a
23,0 3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2014
PLLW20562
PLLW20235
PLLW10468
PLLW20425
PLLW20400
PLLW20203
PLLW10469
Rudnickie Wielkie
Steklińskie
Wąsoskie
Wierzchucińskie Małe
Zamarte
Zamkowe
Żędowskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Odra
Wisła
Wisła
Wisła
Odra
160,9
112,9
58,0
52,3
53,3
69,6
64,8
11,9
18,5
25,3
12,7
10,4
18,0
29,5
3a
3a
3a
3a
3a
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
PLLW20437
PLLW20030
PLLW20549
PLLW20201
PLLW10464
PLLW20035
Suskie Wielkie
Wikaryjskie
Branickie Duże
Długie
Dobrylewskie
Głuszyńskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Odra
Wisła
50,0
50,1
79,3
108,6
53,9
608,5
3,3
10,5
8,4
18,0
7,8
36,5
3b
3b
3a
3a
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2015
2015
2015
2015
PLLW20208
PLLW20371
PLLW20383
PLLW10504
PLLW10480
PLLW20012
Ostrowickie
Spierewnik
Białe
Czarmuńskie
Juchacz
Skrwilno
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Odra
Odra
Wisła
50,1
138,9
53,7
61,6
68,7
70,8
12,4
14,0
9,8
6,0
2,6
1,4
3a
3a
3b
3b
3b
3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
2015
2015
2015
PLLW10475
PLLW20388
PLLW30694
PLLW30700
PLLW30725
PLLW30689
Wiele
Żalińskie
Uścimowskie
Kleszczów
Spilno
Rogóźno
kujawsko-pomorskie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubelskie
lubelskie
lubelskie
Odra
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
52,9
50,0
66,7
53,9
65,3
56,8
1,1
5,5
4,4
3,0
2,3
25,4
3b
3b
7b
7b
7b
7a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2013
2013
2013
2014
PLLW30692
PLLW30718
PLLW30703
Piaseczno
Sumin
Bikcze
lubelskie
lubelskie
lubelskie
Wisła
Wisła
Wisła
84,7
91,5
85,0
38,8 7a
6,5 7b
3,3 7b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2015
14
PLLW30704
PLLW30706
PLLW90036
Uściwierz
Łukie
Tomasznie
lubelskie
lubelskie
lubelskie
Wisła
Wisła
Wisła
284,1
150,1
81,7
PLLW10380
PLLW10332
PLLW10851
PLLW10876
PLLW10327
PLLW10058
PLLW10059
Buszno
Lubikowskie
Łubiewo
Solecko
Szarcz
Bleszno
Borak
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
51,4
314,7
101,9
96,5
169,8
52,1
62,0
36,0
35,5
15,4
6,8
14,5
6,1
8,4
PLLW10360
PLLW10875
PLLW10333
PLLW10805
PLLW10060
PLLW10051
Chłop
Lubiatówko
Rokitno
Słowa
Brodzkie
Bytnickie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
227,8
68,7
61,5
62,1
56,0
53,4
PLLW10052
PLLW10062
PLLW10038
PLLW10039
PLLW10804
PLLW10802
Głebokie
Jańsko
Niesłysz
Wilkowskie
Lipie
Osiek
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
PLLW10808
PLLW10908
PLLW10835
PLLW10892
PLLW10867
PLLW10374
Ostrowica
Wielkie
Wołogoszcz Duża
Lubie
Lubowo
Paklicko Wielkie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
PLLW10769
PLLW10831
PLLW10070
Radęcino
Wielgie
Wielkie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
6,6 7b
6,5 7b
3,1 7b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
2a
2a
2a
2a
2a
2b
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
23,0
9,2
10,2
31,7
1,4
2,4
3a
3a
3a
3a
3b
3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2013
74,3
153,3
486,2
130,5
174,0
532,9
2,6
2,9
34,7
23,7
42,0
35,3
3b
3b
2a
2a
2a
2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2014
2014
2014
2014
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
63,3
52,3
92,5
79,4
100,1
196,0
13,0
29,3
28,3
8,9
8,0
22,5
2a
2a
2a
3a
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2014
2014
2014
2014
Odra
Odra
Odra
174,4
136,9
103,2
15,0 3a
6,8 3a
3,5 3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2014
15
PLLW10035
PLLW10033
PLLW10034
Wojnowskie Zachodnie
Lubinieckie
Wojnowskie Wschodnie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
Odra
Odra
Odra
147,3
79,0
81,6
9,7 3a
5,9 3b
3,2 3b
LFI+
LFI+
LFI+
2015
2015
2015
PLLW10007
PLLW10329
PLLW10896
PLLW10025
PLLW10787
PLLW10362
PLLW10377
Tarnowskie Duże
Białe
Chłop
Lgińsko
Ostrowite
Wędromierz
Bukowieckie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
lubuskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
91,6
55,6
64,3
68,6
387,6
73,8
103,3
7,5
11,5
16,0
16,9
28,5
11,8
3,6
3b
3a
3a
3a
3a
3a
3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2015
PLLW10002
PLLW10353
PLLW30019
PLLW30588
PLLW30585
PLLW30579
Sławskie
Wielkie
Jemieliste
Boczne
Krzywe Filipowskie
Wiżajny
lubuskie
lubuskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
Odra
Odra
Niemen
Pregoła
Pregoła
Pregoła
817,3
188,8
58,8
58,3
51,3
293,1
12,3
3,7
32,2
33,5
21,3
5,3
3b
3b
5a
5a
6a
6b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
LFI+
LFI-CEN
2015
2015
2013
2013
2013
2013
PLLW30052
PLLW30619
PLLW30060
PLLW30634
PLLW30646
PLLW30031
Rajgrodzkie
Długie Wigierskie
Dręstwo
Gremzdel
Białe
Necko
podlaskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
Wisła
Niemen
Wisła
Niemen
Niemen
Wisła
1503,2
80,0
504,2
59,3
78,2
400,0
52,0
14,8
25,0
10,0
15,1
25,0
6a
5a
6a
6b
5a
6a
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
2014
2014
2014
2014
2015
2015
PLLW30037
PLLW30034
PLLW30685
PLLW30670
PLLW30038
PLLW20970
Sajno
Białe
Zelwa
Pomorze
Kolno
Glinno
podlaskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
podlaskie
pomorskie
Wisła
Wisła
Niemen
Niemen
Wisła
Wisła
522,5
476,6
103,7
295,4
265,6
60,0
27,0
30,0
12,3
23,5
2,0
24,0
6a
5a
5a
6a
6b
1a
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
2015
2015
2013
PLLW20313
PLLW20346
PLLW20772
Borzyszkowskie
Studzienickie
Zajezierskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
101,2
215,5
50,1
31,0 2a
17,1 2a
24,6 2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
16
PLLW20349
PLLW20734
PLLW10555
Kielsk
Klasztorne Duże
Urzędowe
pomorskie
pomorskie
pomorskie
Wisła
Wisła
Odra
143,2
57,5
72,8
PLLW20469
PLLW20647
PLLW21045
PLLW21047
PLLW20987
PLLW20967
PLLW20299
Schodno
Wierzysko
Łebsko
Sarbsko
Boruja Duża
Mausz
Ostrowite
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
PLLW20527
PLLW21034
PLLW20510
PLLW21000
PLLW20962
PLLW20290
Ocypel Wielki
Sianowskie
Skąpe
Skotawsko Wielkie
Węgorzyno
Charzykowskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
PLLW20500
PLLW20926
PLLW21008
PLLW21043
PLLW20715
PLLW20257
Wdzydze Północne
Skąpe
Jasień Południowy
Kozie
Raduńskie Dolne
Głebokie
PLLW20711
PLLW21009
PLLW20522
PLLW90084
PLLW20134
PLLW30557
PLLW30179
PLLW30390
PLLW30314
23,3 3a
8,5 3a
16,9 3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
50,2
57,5
7140,0
651,7
65,1
386,4
280,7
5,2
7,6
6,3
3,2
10,3
45,0
43,0
3b
3b
4
4
1a
2a
2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2014
2014
2014
2014
2014
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
114,0
71,0
132,2
80,0
124,2
1363,8
40,0
15,6
20,1
8,4
14,0
30,5
3a
3a
3a
3a
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
2014
2014
2014
2014
2014
2015
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
536,8
64,1
336,7
103,0
737,2
138,9
18,8
28,2
22,6
16,9
35,4
21,9
3a
1a
2a
2a
2a
3a
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
2015
2015
2015
Godziszewskie
Jasień Północny
Kałębie
Modła
Dąbrowa Wielka
Krzywa Kuta
pomorskie
pomorskie
pomorskie
pomorskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Wisła
Wisła
Odra
Wisła
Pregoła
169,4
241,6
466,3
61,9
615,1
131,2
17,2
32,2
6,4
1,1
34,7
26,5
3a
3a
3b
3b
2a
5a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
2015
2015
2015
2015
2013
2013
Nidzkie
Pluszne
Świętajno
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Pregoła
Wisła
1818,0
903,3
213,2
LFI+
LFI+
LFI+
2013
2013
2013
23,7 5a
52,0 5a
29,5 5a
17
PLLW30185
PLLW30146
PLLW30487
Bełdany
Buwełno
Czos
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Wisła
Pregoła
940,6
360,3
279,1
PLLW30338
PLLW30545
PLLW30324
PLLW20174
PLLW20779
PLLW20151
PLLW30272
Isąg
Święcajty
Wałpusz
Skarlińskie
Drużno
Hartowieckie
Dybowskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Pregoła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
PLLW30472
PLLW30452
PLLW20116
PLLW30205
PLLW30552
PLLW30551
Blanki
Kiermas
Jeziorak Duży
Babięty Wielkie
Gołdopiwo
Kruklin
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
PLLW30168
PLLW30219
PLLW30046
PLLW30224
PLLW30560
PLLW20575
Majcz Wielki
Mokre
Oleckie Małe
Kołowin
Pozezdrze
Karaś
PLLW30329
PLLW30447
PLLW30104
PLLW30110
PLLW30446
PLLW30441
PLLW30548
PLLW30402
PLLW30576
46,0 6a
49,1 6a
42,6 6a
LFI+
LFI+
LFI+
2013
2013
2013
395,7
869,4
436,9
293,8
1446,0
69,6
141,7
54,5
28,0
10,3
15,1
3,0
5,2
17,3
6a
6a
6b
3a
3b
3b
6a
LFI+
LFI+
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2013
2013
Pregoła
Pregoła
Wisła
Wisła
Pregoła
Pregoła
440,1
69,2
3219,4
250,4
862,5
356,4
8,4
9,3
12,0
65,0
26,9
25,1
6b
6b
3a
5a
5a
6a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
LFI+
LFI+
2013
2013
2014
2014
2014
2014
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Wisła
Wisła
Wisła
Pregoła
Wisła
163,5
841,0
220,8
78,2
122,5
423,3
16,4
51,0
38,3
7,2
4,0
2,8
6a
6a
6a
6b
6b
3b
LFI+
LFI+
LFI+
LFI+
LFI+
LFI-CEN
2014
2014
2014
2014
2014
2014
Kownatki
Skanda
Rekąty
Przytulskie
Purdy
Kośno
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Pregoła
Wisła
Wisła
Pregoła
Pregoła
215,5
51,1
53,4
193,9
86,6
551,9
31,0
12,0
5,5
19,0
31,6
44,5
5a
5a
6b
5a
5a
6a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
LFI+
2014
2014
2014
2015
2015
2015
Sołtmany
Ukiel
Gołdap
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Pregoła
Pregoła
Pregoła
180,0
412,0
149,0
12,5 6a
43,0 6a
10,9 6b
LFI+
LFI+
LFI+
2015
2015
2015
18
PLLW20150
PLLW20175
PLLW20566
Kiełpińskie
Wielkie Partęczyny
Gardzień
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
Wisła
Wisła
Wisła
60,8
323,9
85,5
11,0 3a
28,5 3a
2,1 3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
PLLW30465
PLLW30408
PLLW30467
PLLW30235
PLLW30412
PLLW30362
PLLW10391
Luterskie
Jełmuń
Ławki
Łuknajno
Stryjewskie
Tauty
Lubotyń
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
Pregoła
Pregoła
Pregoła
Wisła
Pregoła
Wisła
Odra
691,1
131,4
100,8
680,0
67,5
83,8
105,5
20,7
7,5
8,6
3,0
6,2
4,7
12,7
5a
5b
6b
6b
6b
6b
2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
2015
2015
2015
2015
2015
2015
2013
PLLW10113
PLLW10090
PLLW10141
PLLW10124
PLLW10858
PLLW10857
Łoniewskie
Pątnowskie
Góreckie
Cichowo
Białe
Kruteckie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
102,0
282,6
104,2
108,2
108,8
71,2
5,4
5,5
17,3
18,2
2,7
2,0
3b
3b
2a
3a
3b
3b
LFI+
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2013
PLLW10133
PLLW10232
PLLW10394
PLLW10274
PLLW10227
PLLW10276
Strykowskie
Kłeckie
Skulska Wieś
Białokoskie
Kaliszańskie
Wielkie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
305,3
178,9
124,3
145,9
297,2
260,8
7,7
12,5
17,3
31,4
26,9
30,1
3b
3a
3a
2a
2a
2a
LFI-CEN
LFI+
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2014
2014
2014
2014
2014
PLLW10317
PLLW10390
PLLW10215
PLLW10286
PLLW10285
PLLW10089
Tuczno
Brdowskie
Czeszewskie
Kubek
Lutomskie
Mikorzyńskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
51,9
198,2
148,3
69,0
172,7
251,8
37,8
5,0
8,3
3,8
15,0
36,5
3a
3b
3b
3b
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
LFI+
2014
2014
2014
2014
2015
2015
PLLW10346
PLLW10102
PLLW10653
Kuźnickie
Powidzkie
Borówno
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
Odra
Odra
Odra
75,7
1035,9
207,7
13,2 2a
45,4 2a
18,5 3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
19
PLLW10662
PLLW10258
PLLW10259
Wapieńskie (Wapińskie)
Bytyńskie
Pamiątkowskie
wielkopolskie
wielkopolskie
wielkopolskie
Odra
Odra
Odra
85,4
308,8
76,1
PLLW10101
PLLW10579
PLLW10846
PLLW10774
PLLW20950
PLLW20902
PLLW11051
Powidzkie Małe
Komorze
Szczuczarz
Tuczno
Kopań
Nicemino
Ińsko
wielkopolskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
51,0
416,7
138,2
128,9
789,7
103,4
486,6
7,5
34,7
17,4
20,2
3,9
7,9
41,7
PLLW10934
PLLW10518
PLLW20790
PLLW10999
PLLW20793
PLLW10983
Lipiańskie Północne
Studnica
Lechickie
Ostrów
Przybiernowskie
Morzycko
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
154,5
101,7
71,7
80,2
88,9
342,7
PLLW10527
PLLW10936
PLLW10738
PLLW10946
PLLW11072
PLLW10750
Spore
Będzin
Giżno
Myśliborskie
Sierakowo
Szerokie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
PLLW11041
PLLW10627
PLLW20832
PLLW10528
PLLW10726
PLLW10684
Będgoszcz
Drzewoszewskie
Klępnicko
Wielimie
Wielkie Dąbie
Drawsko
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
PLLW20845
PLLW10828
PLLW10594
Bucierz
Piaseczno
Śmiadowo
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
8,3 3a
7,0 3b
4,9 3b
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
3b
2a
2a
3a
4
1b
2a
LFI-CEN
LFI+
LFI+
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2013
2013
2013
2013
2013
2013
15,9
24,9
3,2
10,1
5,3
60,0
2a
3a
3b
3b
3b
2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2013
2013
2013
2013
2013
2014
90,0
139,6
63,3
617,7
64,8
75,1
7,4
15,4
26,3
22,3
11,7
14,8
2b
3a
3a
3a
3a
3a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2014
2014
2014
2014
2014
2014
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
264,3
61,2
59,8
1754,6
93,6
1781,5
13,0
8,6
4,5
5,5
10,5
79,7
3b
3b
3b
3b
3b
2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI+
2014
2014
2014
2014
2014
2015
Odra
Odra
Odra
150,2
77,7
129,9
29,1 3a
15,7 1a
15,0 1a
LFI+
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
20
PLLW10797
PLLW11089
PLLW11034
Chłopowo
Gardzko
Miedwie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
Odra
Odra
Odra
72,5
70,5
3527,0
PLLW20854
PLLW20943
PLLW10954
PLLW20909
PLLW20817
Woświn (Woswin)
Łętowskie
Sitno Wielkie
Lubiatowo Północne
Oparzno
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
zachodniopomorskie
Odra
Odra
Odra
Odra
Odra
809,7
402,0
186,0
176,0
55,0
27,9 2a
14,8 2a
43,8 2a
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
28,1
18,7
9,2
2,4
3,3
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
LFI-CEN
2015
2015
2015
2015
2015
2a
3a
3a
3b
3b
21
Najwięcej przewidzianych do monitoringu jezior znajduje się w województwach o
największej liczbie jezior: w kujawsko-pomorskim (47), warmińsko-mazurskim (45),
lubuskim (40) i zachodniopomorskim (35). Niewielką liczbę jezior przewidziano do
monitoringu w województwie lubelskim (10), a w województwie mazowieckim nie planuje
się prowadzenia monitoringu jezior w ogóle.
Spośród 248 jezior przedstawionych przez GIOŚ, tylko 58 jezior posiada w bazie IRS
dane o komercyjnych odłowach ryb z lat 2001-2010, które, po ich uzupełnieniu o dane z
kolejnych lat, pozwolą na ocenę stanu ekologicznego przy użyciu LFI+ (Tabela A.2.3.2.).
Ponadto, metodą LFI-CEN, będzie można ocenić dziewięć jezior reperowych (Morzycko,
Jasień Południowy, Jasień Północny, Tarnowskie Duże, Borzymowskie, Chełmżyńskie,
Stelchno, Długie Wigierskie, Gremzdel). Na tych dziewięciu jeziorach zebrano już, w latach
2011-2012, próby ichtiofauny prowadząc połowy ryb przy użyciu zestawów sieci nordyckich,
zgodnie z normą EN 14757.
Tabela A.2.3.2. Liczba jezior ogółem przewidzianych przez GIOŚ do monitoringu
diagnostycznego i liczba jezior w bazie IRS, dla których dostępne są dane o komercyjnych
połowach rybackich z lat 2001-2010
Województwo
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Mazowieckie
Podlaskie
Pomorskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Razem
Liczba jezior
przewidzianych do
monitoringu
Liczba jezior z danymi o
komercyjnych odłowach
rybackich
(szt.)
(szt.)
47
10
40
0
15
30
45
26
35
248
5
0
5
0
7
3
26
7
5
58
Liczba jezior z danymi o komercyjnych odłowach ryb, w poszczególnych
województwach jest bardzo zróżnicowana (Tabela A.2.3.2.). Najwięcej przewidzianych do
22
monitoringu jezior z danymi rybackimi znajduje się w województwie warmińsko-mazurskim
(26). W województwie lubelskim, żadne jezioro nie posiada danych rybackich. W innych
województwach, dane rybackie posiada 3-7 jezior.
Na 181 jeziorach, dla których nie ma żadnych danych rybackich, należałoby
przeprowadzić połowy ryb przy użyciu zestawów sieci nordyckich, zgodnie z normą EN
14757, jednak, ze względu na bardzo dużą pracochłonność tej metody jest to niemożliwe.
Spośród 181 jezior nieposiadających danych rybackich, 107 jezior to jeziora
stratyfikowane, a 74 – niestratyfikowane. Odłowienie jednego jeziora stratyfikowanego
zajmuje przeciętnie 5 dni połowowych (Tabela A.2.3.3.), a odłowienie 107 jezior zajęłoby
535 dni. Odłowienie jednego jeziora niestratyfikowanego zajmuje 2 dni połowowe (Tabela
A.2.3.3.), a odłowienie 74 jezior -.148 dni połowowych. Przeprowadzenie połowów na
wszystkich jeziorach zajęłoby jednej ekipie 683 dni.
Tabela A.2.3.3. Pracochłonność* zbierania prób ichtiofauny, zgodnie normą EN 14757
Typ jeziora
przyjęty na
potrzeby
monitoringu
Stratyfikowany
Niestratyfikowany
Średnia
Średnia
maksymalna
powierzchnia
głębokość
jeziora
jeziora
(ha)
(m)
Liczba
wontonów
dennych na
jedno jezioro
(szt.)
Liczba
Ilość dni
wontonów
Wydajność
połowów
pelagicznych
jednej ekipy
jednej ekipy
na jedno
połowowej
połowowej
jezioro
(wontonów/dobę) na jedno
(szt.)
jezioro
205
22
40
4
10
5
192
6
16
1
10
2
* - pracochłonność wyliczono dla jednej ekipy połowowej, liczącej 7 osób.
Podane liczby uwzględniają jedynie samo prowadzenie połowów przy użyciu
wontonów, według zaleceń normy EN14757, i nie uwzględniają żadnych prac dodatkowych,
takich jak opracowywanie zebranego materiału i wykonanie oceny stanu ekologicznego.
A.2.3.1. Dobór jezior do monitoringu diagnostycznego w latach 2013-2015
Ramowa Dyrektywa Wodna zaleca badanie ichtiofauny jezior raz na 3 lata, na
wystarczającej do oceny dorzeczy ilości jezior. Należy więc wybrać taką ilość jezior, która
23
będzie możliwa do zbadania i jednocześnie będzie reprezentatywna dla poszczególnych
dorzeczy. W tabeli A.2.3.1.1. przedstawiono liczbę jezior przewidzianych do monitoringu,
posiadających dane rybackie, z podziałem na dorzecza.
Tabela A.2.3.1.1. Liczba jezior ogółem przewidzianych przez GIOŚ do monitoringu
diagnostycznego w latach 2013 – 2015 i liczba jezior w bazie IRS, w poszczególnych
dorzeczach, dla których dostępne są dane o komercyjnych połowach rybackich z lat 20012010
Dorzecze
Liczba jezior
przewidzianych do
monitoringu
Liczba jezior z danymi
o komercyjnych odłowach
rybackich
(szt)
(szt)
Niemen
Pregoła
Wisła
Odra
Razem
6
22
108
112
248
2
14
22
20
58
Analizując tabelę A.2.3.1.1. można stwierdzić, że dobrą reprezentatywność
monitoringu ichtiofauny jezior metodą LFI+ można uzyskać dla jezior z dorzecza Pregoły,
nieco słabszą - dla jezior z dorzecza Niemna oraz słabą - dla pozostałych dorzeczy. W
dorzeczach ze słabą reprezentatywnością monitoringu niezbędne są połowy ryb przy użyciu
zestawów sieci nordyckich, zgodnie z normą EN 14757. Liczba jezior odłowionych i
ocenionych
uzależniona
będzie,
przede
wszystkim,
od
możliwości
finansowych
zleceniodawców oraz możliwości technicznych przyszłych wykonawców.
24