Perspektywy i rola rozwoju dróg wojewódzkich w regionie

Perspektywy i rola rozwoju dróg wojewódzkich w regionie
Warmii i Mazur
Obecny stan sieci drogowej niekorzystnie wpływa na atrakcyjność inwestycyjną
i turystyczną Warmii i Mazur i moŜe przyczyniać się do spowolnienia rozwoju społecznogospodarczego i ograniczając spójność przestrzenną Warmii i Mazur z otoczeniem oraz
spójność wewnętrzną. Ocena taka stanowi podstawę opracowania „Zasady kształtowania sieci
dróg wojewódzkich województwa warmińsko-mazurskiego i ich powiązania z pozostałymi
drogami” wykonanego przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie w roku 2005 na
zlecenie Zarządu Dróg Wojewódzkich w Olsztynie.
Usprawnienie dróg moŜe stać się czynnikiem stymulującym rozwój obszaru oraz szansą dla
społeczności lokalnej na nowe miejsca pracy.
Drogowe połączenia z sąsiednimi duŜymi ośrodkami gospodarczymi: Warszawą Gdańskiem,
Bydgoszczą oraz zagranicą - Kaliningradem, Wilnem - realizowane będą przez przebiegające
przez województwo drogi krajowe DK 7, DK22 oraz stanowiącą oś komunikacyjną regionu
DK 16.
Zrealizowanie przez GDDKiA planowanych zadań inwestycyjnych stworzy sieć o
odpowiednich parametrach, obsługującą część istotnych ciągów komunikacyjnych,
sprzyjającą rozwojowi regionu i kraju. Drogi krajowe nie docierają jednak do wszystkich
aktywnych i potencjalnych ośrodków gospodarczych województwa. Specyfika regionu
sprawia, Ŝe potencjalnymi ośrodkami gospodarczymi są równieŜ centra obsługi turystyki. Do
wszystkich większych miejscowości i miejsc atrakcyjnych dla turystów docierają drogi
wojewódzkie.
Sieć dróg wojewódzkich licząca 1.870 km poza pewnymi wyjątkami jest ukształtowana
prawidłowo. Jest to jednak sieć ukształtowana na początku ubiegłego wieku, gdy stanowiła
ona uzupełnienie mocno rozwiniętego transportu kolejowego. Parametry dróg były
dostosowane do potrzeb ówczesnego transportu i ulegając do dzisiaj niewielkiej zmianie nie
spełniają współczesnych wymogów.
Głównymi problemami dróg wojewódzkich są:
• zbyt wąski pas drogowy, utrudniający w wielu przypadkach modernizację dróg,
• niedostateczna szerokość jezdni, przeciętna szerokość jezdni wynosi 5,7 m i często jest
niedostosowana do potrzeb ruchu
• zły stan poboczy wpływający na zmniejszenie trwałości nawierzchni,
• drzewa w skrajni drogowej stanowiące główne zagroŜenie Brd na drogach
wojewódzkich,
• źle ukształtowane skrzyŜowania i nieprawidłowe zagospodarowanie drogi wynikające
z historycznych uwarunkowań,
• trudne warunki gruntowe w połączeniu z przeciąŜeniem dróg powodują zły stan
nawierzchni,
• liczne obiekty nienormatywne zlokalizowane na sieci dróg wojewódzkich.
1
PoniewaŜ po 1945 standard dróg regionu był wyŜszy niŜ średnio w kraju, region w znikomym
stopniu skorzystał z programu inwestycyjnego w drogownictwie, który trwał do końca lat 70tych. Później nakłady inwestycyjne w państwie na drogi spadły kilkakrotnie, a jednocześnie
nastąpił znaczący wzrost liczby pojazdów samochodowych i zwiększyło się natęŜenie ruchu
na drogach.
Jednocześnie z niskim poziomem nakładów inwestycyjnych w drogownictwie regionu
warmińsko-mazurskiego występował zawsze niedobór środków na bieŜące utrzymanie. W
wyniku tego w roku 1999 jako zadowalający określono stan techniczny tylko 1/3 dróg
wojewódzkich. Równie trudna jest sytuacja, jeśli chodzi o stan techniczny obiektów
mostowych. Według oceny dokonanej w roku 2005 aŜ 91 obiektów – na ogólną liczbę 180 sklasyfikowano jako nienormatywne, w tym 84 ze względu na nośność. Pozostałe są
traktowane jako normatywne, ale na znacznej większości z nich istnieje konieczność
wykonania robót remontowych zabezpieczających przed rozwojem uszkodzeń. NaleŜy dodać,
Ŝe w ostatnich latach sytuacja uległa nieznacznej poprawie.
Niedostatki infrastruktury drogowej przekładają się na poziom bezpieczeństwa ruchu
drogowego. W roku 2008 na drogach wojewódzkich w 424 wypadkach zginęło 40 osób, a
589 odniosło obraŜenia. Oznacza to 1 osobę zabitą na kaŜde 47 km. Koszt społeczny
wszystkich zdarzeń (łącznie z kolizjami) wyniósł ponad 289 mln PLN czyli 155 tys. PLN na 1
km drogi wojewódzkiej.
Główne rodzaje wypadków na drogach wojewódzkich:
Rodzaj zdarzenia
Najechanie na drzewo
Najechanie na pieszego
Zderzenie pojazdów boczne
Zderzenie pojazdów czołowe
Zderzenie pojazdów tylne
Kolizje
Wypadki
Wypadki
167
34
669
174
422
132
64
78
45
31
Ofiary
śmiertelne
20
9
5
4
2
Ofiary
ranne
193
58
110
80
43
Program działań inwestycyjnych i modernizacyjnych na sieci dróg
wojewódzkich w perspektywie 15 lat
Głównymi kierunkami działań inwestycyjnych i modernizacyjnych na sieci dróg
wojewódzkich w perspektywie 15 lat licząc od 2009 roku zdefiniowanymi przez IBDiM są
następujące działania:
Działanie
Koszt realizacji (w mln
mln zł)
Budowa, przebudowa i modernizacja dróg
910
Modernizacja obiektów mostowych
105
Budowa dróg rowerowych
100
Oznakowanie dróg i wyposażenie w urządzenia brd
80
Usprawnienie ruchu w dużych miastach
70
Razem:
1265
2
ZałoŜenia ogólne przebudowy i modernizacji dróg.
W opracowaniu IBDiM przyjęto następujące kryteria wyboru ciągów dróg kwalifikowanych
do gruntownej modernizacji:
•
wybrane ciągi dróg mają pełnić zarówno funkcję obsługi ruchu lokalnego, jak i funkcję
obsługi ruchu ponadregionalnego, z moŜliwością kontynuacji podróŜy po drogach
ekspresowych lub autostradach;
•
zmodernizowane drogi mają obsłuŜyć jak najwięcej miast średniej wielkości,
zwłaszcza na tych kierunkach, których nie obsługują drogi krajowe.
Zakres modernizacji powinien być dostosowany do moŜliwości finansowania, ale naleŜy
dąŜyć by osiągnąć:
•
podniesienie nośności drogi do 100 kN/oś, z takim projektowaniem podbudowy, by w
kolejnym etapie modernizacji było moŜliwe podniesienie nośności drogi do 115 kN/oś
poprzez dodanie nakładki;
•
poszerzenie drogi do 7,0 m, tam gdzie to konieczne usuwając z jednej strony drzewa
rosnące w koronie drogi i przesuwając oś drogi;
•
poprawienie geometrii drogi w „czarnych punktach";
•
wyposaŜenie drogi w elementy słuŜące poprawiające bezpieczeństwo ruchu.
Przyjęte kryteria i uwarunkowania wskazały wówczas na konieczność modernizacji
następujących ciągów drogowych:
1. Droga Kętrzyn – Mrągowo .
Modernizacja odcinka drogi 591 jest uzasadniona faktem, Ŝe do Kętrzyna nie dociera sieć
dróg krajowych. ObciąŜenie ruchem na tej drodze jest większe niŜ na wielu drogach
krajowych regionu warmińsko-mazurskiego. Modernizacja powinna objąć takŜe odcinki dróg
wszystkich wojewódzkich w granicach Kętrzyna, takŜe ew. zmieniając ich przebiegi przez
miasto. Ukończenie modernizacji powinno nastąpić do roku 2014. Koszt robót jest szacowany
na 60 mln PLN.
2. Ciąg dróg [Kwidzyn] - Susz - Iława - Lubawa - Lidzbark –Działdowo- NidzicaWielbark - [Mława].
Modernizacja ciągu dróg 521, 536, 541, 544 i 545 słuŜyć będzie poprawie dostępności
zachodnich powiatów województwa do aglomeracji warszawskiej i gdańskiej. W rejonie
Działdowa zlokalizowane są kopalnie kruszyw budowlanych, które generują ruch cięŜki. Od
strony Gdańska ciąg drogowy rozpocznie się od węzła autostrady Al poprzez
przygotowywany aktualnie do realizacji nowy most przez Wisłę w okolicy Kwidzynia , a
skończy się na drodze ekspresowej DK 7 poprzez postulowane na tym kierunku obejście
Mławy.
W Iławie przebieg drogi naleŜy dostosować do nowego przebiegu drogi krajowej 16,
planowanej do przekształcenia w drogę ekspresową E16.
Na ciągu tej drogi powinny być wybudowane obejścia Lidzbarka (od strony wschodniej) i
Lubawy (od strony zachodniej). W rejonie Lubawy droga powinna być skierowana na nowy
przebieg, tak by łączyła się bezkolizyjnie z drogą krajową nr 15.
3
Modernizacja tego ciągu komunikacyjnego zostanie wykonana w latach 2008-2013 w ramach
„Programu usprawnienia powiązania komunikacyjnego w południowo-zachodniej części
województwa warmińsko-mazurskiego” .
Głównym załoŜeniem programu jest podniesienie jakości infrastruktury drogowej w
południowo-zachodnim obszarze województwa, co przyczyni się do poprawy dostępności
wewnątrzregionalnej i międzyregionalnej.
Celem Programu są:
• wzrost konkurencyjności gospodarki oraz liczby i jakości powiązań sieciowych;
• poprawa zewnętrznej i wewnętrznej spójności transportowej regionu;
• zwiększenie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej oraz wewnętrznej spójności
regionu.
Program obejmuje 7 projektów, zlokalizowanych w południowo-zachodniej części
województwa warmińsko-mazurskiego. Są to drogi wojewódzkie nr: 521, 536, 541, 544, 545 i
604, które umoŜliwiają powiązanie obszaru z sąsiednimi województwami oraz z układem
dróg krajowych (7, 51, 16, 53, 58)
Orientacyjny koszt całkowity projektów ujętych w Programie wynosi 74,71 mln euro, w tym
zakładane dofinansowanie środkami Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)
59,77 mln euro.
W ramach Programu usprawnienia powiązania komunikacyjnego w południowo-zachodniej
części województwa warmińsko-mazurskiego realizowane będą następujące projekty:
Projekt 1
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 521 na odcinku gr. województwa – Susz wraz z m.
Susz”
Długość odcinka
6,0 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
4,29 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
III. 2012 r.
(3,43 mln euro)
Projekt 2
Tytuł projektu
„Przebudowa dogi wojewódzkiej nr 521 na odcinku Susz - Iława”
Długość odcinka
18,75 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
12,57 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
X. 2012 r.
10,06 mln euro
4
Projekt 3
Tytuł projektu
„Przebudowa dogi wojewódzkiej nr 536 na odcinku Iława – Sampława wraz z ulicą
ulicą Lubawską
w Iławie”
Długość odcinka
11,6 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
8,57 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
III. 2012 r.
(6,86 mln euro)
Projekt 4
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 541 na
na odcinku Lubawa - Lidzbark ze zmianą przebiegu
w m. Lubawa”
Długość odcinka
28,4 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
17,14 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
IV. 2013 r.
(13,71 mln euro)
Projekt 5
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 544 na odcinku Lidzbark - Działdowo z obejściem na
terenie Lidzbarka”
Długość odcinka
25,0 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
15,71 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
III. 2013 r.
(12,57 mln euro)
Projekt 6
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 545 na odcinku Działdowo - Nidzica z m. Działdowo”
Długość odcinka
21,1 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
12, 57 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
XII. 2012 r.
(10,06 mln euro)
Projekt 7
Tytuł projektu
„Przebudowa dróg wojewódzkich nr 545 i 604 z przebudową
2 skrzyżowań w m. Nidzica wraz ze wschodnim wylotem dr. 604”
Długość odcinka
5,18 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
3,86 mln euro
(3,09 mln euro)
5
Przewidywany termin
realizacji projektu
II. 2013 r.
Realizacja programu (7 projektów) pozwoli na zrekonstruowanie ok. 116,03 km dróg wraz z
infrastruktura towarzyszącą: chodnikami, ścieŜkami rowerowymi, zatoka autobusowymi,
skrzyŜowaniami, itp.
3. Modernizacja ciągu dróg Pasłęk – Orneta - Lidzbark Warmiński - Bartoszyce Kętrzyn - Węgorzewo - Gołdap.
Szlak ten wzdłuŜ północnej granicy państwa, stanowiący ciąg dróg 513, 592, 650, powinien
się przyczynić do aktywizacji gospodarczej i powstrzymać wyludnianie północnych powiatów
województwa oraz stanowić alternatywne połączenie komunikacyjne dla DK 16.
Modernizacja tych dróg zostanie zrealizowana w latach 20010-2014 w ramach „Programu
usprawnienia powiązania komunikacyjnego w północnej części województwa warmińskomazurskiego”.
Program obejmuje 7 projektów, zlokalizowanych w północnej części województwa
warmińsko-mazurskiego. Obszar ten od północy graniczy z Obwodem Kaliningradzkim
Federacji Rosyjskiej, z którym powiązany jest przejściami granicznymi.
Głównym załoŜeniem programu jest podniesienie jakości infrastruktury drogowej w
północnej części województwa, co przyczyni się do poprawy dostępności
wewnątrzregionalnej, międzyregionalnej oraz transgranicznej.
Orientacyjny koszt całkowity projektów ujętych w Programie wynosi 88,23 mln euro, w tym
zakładane dofinansowanie środkami Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)
70,58 mln euro.
Celem programu jest usprawnienie dróg dojazdowych do terenów przemysłowych
zlokalizowanych na tym obszarze jak równieŜ poprawa dostępu do przejść granicznych z
Obwodem Kaliningradzkim: drogowych (w Gronowie, Grzechotkach, Bezledach i Gołdapi) i
morskich (w Elblągu i Fromborku) oraz poprawa dostępu do głównych ośrodków obsługi
obszaru: Elbląga, Bartoszyc, Kętrzyna, Węgorzewa i Gołdapi.
W ramach Programu usprawnienia powiązania komunikacyjnego w północnej części
województwa warmińsko-mazurskiego realizowane będą następujące projekty:
Projekt 1
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi
drogi wojewódzkiej nr 592 w ciągu ul. Kętrzyńskiej i Bohaterów Warszawy w
m. Bartoszyce”
Długość odcinka
2,69 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
4,39 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
III. 2012 r.
(3,51 mln euro)
6
Projekt 2
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 513 na odcinku Pasłęk – Orneta wraz ze zmianą
przebiegu na terenie Pasłęka”
Długość odcinka
34,3 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
17,91 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
IV. 2013 r.
(14,33 mln euro)
Projekt 3
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 513 na odcinku Orneta – Lidzbark Warmiński wraz z m.
Orneta i Lidzbark Warmiński”
Długość odcinka
37,3 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
21,95 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
IX. 2013 r.
(17,56 mln euro)
Projekt 4
1
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 6501 na odcinku Srokowo - Stara Różanka i drogi
wojewódzkiej nr 591 na odc. Stara Różanka – Kętrzyn wraz ulicami Bałtycka i Traugutta w
Kętrzynie”
Długość odcinka
20,0 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
8,48 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
II. 2013 r.
(6,78 mln euro)
Projekt 5
Tytuł projektu
„Przebudowa
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 650 na odcinku SrokowoSrokowo-Węgorzewo do skrzyżowania
z drogą krajową nr 63”
Długość odcinka
15,43 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
8,86 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
X. 2012 r.
1
(7,09 mln euro)
Przed 1 stycznia 2009 droga powiatowa nr 1725N
7
Projekt 6
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 650 na odcinku Węgorzewo (od skrzyżowania z drogą
krajową nr 63) – Banie Mazurskie wraz z m. Banie Mazurskie”
Długość odcinka
24,83 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
12,81 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
II. 2013 r.
(10,25 mln euro)
Projekt 7
Tytuł projektu
„Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 650 na odcinku Banie Mazurskie – Boćwinka i Grabowo
– Gołdap wraz ze wschodnim wylotem Gołdapi (ul. Paderewskiego)”
Długość odcinka
16,69 km
Szacowany budżet
projektu, w tym
dofinansowanie z EFRR
13,83 mln euro
Przewidywany termin
realizacji projektu
I. 2013 r.
(11,06 mln euro)
Realizacja programu (7 projektów) pozwoli na zrekonstruowanie ok. 151,47 km dróg wraz z
infrastruktura towarzyszącą.
4. Modernizacja ciągu dróg w rejonie Kanału Elbląskiego i Zalewu Wiślanego (503,
519, 526 i 527)
Modernizacja ciągu dróg 503, 519, 526 i 527 jest związana z szybko narastającym
natęŜeniem ruchu na tych drogach stanowiących połączenie z terenami turystycznymi (Kanał
Elbląski i Zalew Wiślany) oraz ośrodkami miejskimi (Morąg, Pasłęk). Konieczne jest
wybudowanie obejścia zachodniego Morąga. RównieŜ w Morągu, na kierunku do Pasłęka
przejście przez miasto powinno przeprowadzone być przez dzielnicę przemysłową, a nie
przez centrum. Ukończenie inwestycji na tym ciągu dróg liczącym 60 km powinno nastąpić
do roku 2021.
Na lata 2010-2013 planowana jest modernizacja następujących dróg przy dofinansowaniu ze
środków unijnych w ramach „Programu Rozwoju Turystyki Kanału Elbląskiego i
Pojezierza Iławskiego na lata 2004 – 2006 z perspektywą lat 2007-2013:
• „Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 526 na odcinku Śliwice - Kąty (2,4 km)
z przebudową mostu”
• „Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 527 na odcinku Jelonki - Rychliki (8,315 km) z
przebudową i remontem 4 mostów”
Dodatkowo ze środków własnych budŜetu województwa oraz przy pozyskaniu środków
unijnych w trybie konkursowym potrzebna jest modernizacja w latach 2010-2015 m. in.
następujących odcinków dróg:
• przebudowa drogi wojewódzkiej nr 503 na odcinku Elbląg - Tolkmicko - Podgrodzie;
• przebudowa drogi wojewódzkiej nr 519 na odcinku Małdyty - Morąg;
8
5. Modernizacja ciągu dróg wojewódzkich Braniewo - Orneta - PienięŜno - Bartoszyce
oraz drogi Nowa Wieś Ełcka - Biała Piska .
Drogi te stanowią bezpośrednie połączenia dróg krajowych lub są ich alternatywą w
połączeniach komunikacyjnych.
Modernizacja drogi wojewódzkiej 667 Nowa Wieś Ełcka - Biała Piska długości 28 km jest
niezbędna z uwagi na jej znaczenie komunikacyjne w układzie lokalnym podregionu
ełckiego, jako łączącej drogi krajowe nr 65 i 58.
Modernizacja obiektów mostowych
W pierwszym etapie realizacji programu, trzeba rozwiązać problem obiektów mostowych o
nienormatywnej nośności lub skrajni. Jest to warunek, by do podmiotów gospodarczych
działających w regionie mogły dojechać pojazdy dopuszczone do normalnego ruchu, tj. 3osiowe o masie łącznej do 30 t (obsługujące głównie ruch budowlany) lub 5-osiowe o masie
łącznej do 42 t. Te ostatnie, popularnie zwane „tirami”, są najbardziej ekonomicznym
środkiem transportu kołowego i zaopatrują rozproszone na terenie naszego regionu, zakłady
produkcyjne oraz duŜe gospodarstwa rolne. Obiekty mostowe o nienormatywnej nośności
teoretycznie wyłączają z normalnego obiegu gospodarczego całe obszary regionu.
W praktyce zakazy przejazdu pojazdów o masie powyŜej 10, 15 lub 20 t są ignorowane.
Stwarza to niebezpieczeństwo całkowitej awarii tych obiektów lub przyspiesza rozwój
uszkodzeń.
Trudnością przy rozwiązaniu problemu mostów nienormatywnych jest przede wszystkim ich
znaczna ilość, rozproszenie i róŜnorodność konstrukcji. Przekłada się to konieczność
przygotowania dokumentacji technicznej i przetargowej o znacznej objętości. Dlatego
proponuje się przyjęcie następującej procedury postępowania:
•
zastosować powszechnie formułę „zaprojektuj i zbuduj" do modernizacji obiektów
mostowych;
•
preferować wymianę obiektów, a nie trudne w przygotowaniu i nadzorze
remontowanie istniejących konstrukcji;
•
pomocnym w realizacji inwestycji moŜe być wcześniejsze rozpoznanie ingerencji w
środowisko, warunków lokalizacji i warunków techniczne ewentualnych
właścicieli urządzeń obcych;
Rozpatrywane obiekty nienormatywne moŜna sklasyfikować w pięciu grupach:
• 42 obiektów o długości do 6 m,
• 23 obiektów o długości od 6 do 9 m,
• 19 obiektów o długości od 9 m do 20 m,
• 7 obiektów o długości powyŜej 20 m.
Obiekty mostowe o długości do 6 m powinny być zastąpione przepustami stalowymi lub
Ŝelbetowymi. Obiekty mostowe o długości od 6 do 9 m moŜna zastąpić przepustami lub
podobnie jak obiekty o długości od 9 m do 20 m, mostami o konstrukcji integralnej, w której
podpory połączone są monolitycznie z przęsłami, gdzie nie występują łoŜyska oraz
urządzenia dylatacyjne, stwarzające wiele problemów utrzymaniowych.
9
Przepusty oraz mosty integralne, to konstrukcje wymagające niewielkich nakładów na
utrzymanie przez kilkadziesiąt lat po wybudowaniu.
Łączna powierzchnia obiektów nienormatywnych po modernizacji, (zakładając, Ŝe średnia ich
szerokość wyniesie 10,0 m) wynosi 9.360 m2, co przyjmując koszt l m2 mostu na poziomie
6.500 zł daje konieczność uruchomienia nakładów inwestycyjnych rzędu 61 mln zł. Przyjęcie
kosztu 6.500 zł/m2 wynika z konieczności uwzględnienia kosztów rozbiórki starych obiektów
i kosztów ustawienia mostu objazdowego na czas przebudowy (sieć drogowa w większości
przypadków nie pozwala na wyznaczenie objazdów krótszych niŜ kilkadziesiąt kilometrów).
TakŜe koszty dokumentacji projektowej dla małych obiektów znacząco wpływają na koszt 1
m2 obiektu.
Obiekty mostowe powinny być poddawane obszernym zabiegom renowacyjnym, co 25-30
lat. W perspektywie okresu 15-letniego będzie to dotyczyło większości mostów i wiaduktów
na sieci dróg wojewódzkich, gdzie w ostatnim dziesięcioleciu wybudowano lub
zmodernizowano około 10% obiektów. Zakres modernizacji obejmuje zwłaszcza wymiany
łoŜysk, urządzeń dylatacyjnych, nawierzchni, systemu hydroizoloacji i odwodnienia,
zabezpieczeń antykorozyjnych, a takŜe naprawy Ŝelbetu w przęsłach i podporach w miejscach
szczególnie naraŜonych na oddziaływanie czynników korozyjnych. Koszt modernizacji
obiektów mostowych będących w złym stanie technicznym oszacowano na 40 mln zł,
przyjmując, Ŝe odnowieniu będzie poddanych 80 obiektów, przy zakresie robót 0,5 mln zł na
jednym obiekcie.
Modernizacja dróg rowerowych
Obsługa turystyki rowerowej moŜe być szybko rozwijającym się fragmentem sektora usług w
regionie warmińsko-mazurskim. Sprzyja temu moŜliwość znacznego wydłuŜenie sezonu
turystycznego, w stosunku do sezonu związanego wyłącznie z turystyką wodną.
Rozwój turystyki rowerowej wymaga jednak inwestycji:
•
samorządowych w budowę i utrzymanie dróg rowerowych,
•
prywatnych w dziedzinie hotelarstwa, gastronomii, warsztatów, wypoŜyczalni,
strzeŜonych parkingów dla samochodów dowoŜących turystów, druku map i
przewodników itp.
W pierwszym okresie zalecane jest koncentrowanie nakładów inwestycyjnych na dwóch
obszarach:
•
wokół Kanału Elbląskiego,
•
wokół Wielkich Jezior.
Zadrzewione drogi o ruchu poniŜej 1.000 pojazdów na dobę stanowić mogą gotowe odcinki
tras rowerowych (o ile nawierzchnia nie wymaga renowacji). Powinny być specjalnie
oznakowane, by nieliczne samochody nie zagraŜały bezpieczeństwu rowerzystów.
WzdłuŜ dróg o ruchu od 1.000 do 10.000 pojazdów na dobę postuluje się, aby ścieŜka
rowerowa była usytuowana poza koroną drogi samochodowej, a w przypadku nielicznych
odcinków dróg o natęŜeniu ruchu powyŜej 10.000 pojazdów na dobę ścieŜkę rowerową
naleŜy wyznaczać niezaleŜnie.
10
Oznakowanie dróg i wyposaŜenie w inne urządzenia słuŜące poprawie bezpieczeństwa
ruchu
W wyniku budowy, przebudowy i modernizacji dróg wojewódzkich stworzona zostanie
moŜliwość szybszego przemieszczania się pojazdów. Aby wynikiem modernizacji nie było
zwiększenie liczby wypadków, drogi wojewódzkie powinny zostać wyposaŜone w elementy
poprawiające bezpieczeństwo ruchu.
Dla poprawy bezpieczeństwa ruchu na drogach, które nie będą gruntownie modernizowane, a
tylko poddawane zabiegom utrzymaniowym, niezbędne jest zapewnienie środków na
opracowanie i wdroŜenie programu eliminacji zagroŜeń. Instrumentami tego programu
powinny być:
Urządzenia bezpieczeństwa ruchu, których podstawowym celem stosowania jest przede
wszystkim ochrona Ŝycia i w ograniczonym zakresie ochrona mienia uczestników ruchu.
Przebudowa skrzyŜowań których układ lub geometria nie są dostosowane do występujących
relacji ruchu.
Uspokojenie ruchu na przejściach przez małe miejscowości. NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe
uspokojenie ruchu, moŜna osiągnąć, tylko w przypadku zastosowania kompleksowych
rozwiązań. W małych miejscowościach powinny być budowane w miarę posiadanych
środków: chodniki, zatoki przystankowe i wygrodzenia ruchu pieszego w pobliŜu szkół,
kościołów, sklepów i obiektów gastronomicznych.
Oświetlenie drogi powinno być instalowane w miejscach potencjalnych kolizji, takich jak
skrzyŜowania i przejścia dla pieszych.
Poprawie bezpieczeństwa ruchu powinny sprzyjać takŜe inne działania inwestycyjne i
modernizacyjne, a mianowicie:
• budowa obwodnic,
• budowa niezaleŜnych dróg rowerowych,
• eliminacja przewęŜeń na nienormatywnych mostach
Realizacja programu - moŜliwości i bariery
Postulowany przez IBDiM program inwestycyjno-modernizacyjny wymaga corocznych
nakładów na poziomie 85 - 90 mln PLN, co w ciągu 15 lat obowiązywania programu daje
łączną kwotę l.265 mln PLN w cenach roku 2005. Z perspektywy wielkości środków, które
region otrzyma w ramach funduszy strukturalnych jest to kwota realna. Jednak realizacja
programu inwestycyjnego nie powinna odbywać się kosztem nakładów budŜetowych na
utrzymanie sieci dróg wojewódzkich;
Na drodze do pełnej realizacji programu konieczne będzie jednak pokonanie następujących
barier:
a.
przygotowanie tak wielkiego frontu inwestycyjnego stwarza ogromne wymagania dla
ZDW w Olsztynie przygotowujących dokumentację przetargową, techniczną i prawnoekonomiczną. NaleŜy zreorganizować i rozbudować wydział planowania i realizacji
inwestycji w taki sposób ,który pozwoli na realizację tego zakresu zadań ;
b.
Inwestycje planowane do realizacji a nie ujęte na liście indykatywnej do realizacji w
ramach RPO Warmia i Mazury na lata 2008-2013 naleŜy zrealizować w całości ze
środków własnych, dopiero po ich ukończeniu moŜna uzyskać dofinansowanie z
11
budŜetu państwa – kontrakt wojewódzki i z funduszy Unii Europejskiej. Projekty
inwestycyjne powinny być zaplanowane do realizacji w wieloletnim planie inwestycji
drogowych i realizowane zgodnie z przyjętymi załoŜeniami
c.
deficyt kadry z uprawnieniami na rynku pracy.
Etapy realizacji programu
W pierwszym etapie efektem realizacji programu będzie:
•
przebudowa drogi granica woj. - Susz - Iława - Lubawa,
•
budowa obejścia Lubawy na drodze Iława - Działdowo z przejściem dwupoziomowym
nad drogą krajową nr 15,likwidacja problemu nienormatywnych obiektów mostowych,
•
przebudowa drogi Nidzica - Działdowo - Lidzbark - Lubawa,
•
budowa obejścia Lidzbarka,
•
zakończenie modernizacji drogi Bartoszyce - Kętrzyn - Węgorzewo- Gołdap ,
•
rozpoczęcie modernizacji dróg rowerowych na pętli wokół Kanału Elbląskiego,
•
rozpoczęcie modernizacji dróg rowerowych na pętli wokół Wielkich Jezior,
•
rozpoczęcie oznakowania dróg i wyposaŜenia w inne urządzenia słuŜące poprawie
bezpieczeństwa ruchu.
W okresie drugiego etapu powinny być zrealizowane następujące zadania:
•
przebudowa drogi Kętrzyn - Mrągowo,
•
modernizacja obiektów mostowych w złym stanie technicznym,
•
budowa obejścia Morąga na drodze Pasłęk - Morąg - Olsztyn,
•
dostosowanie przebiegu dróg wojewódzkich w Iławie do przebiegu drogi ekspresowej
nr 16,
•
ukończenie
Elbląskiego,
•
ukończenie modernizacji dróg rowerowych na pętli wokół Wielkich Jezior,
•
kontynuowanie oznakowania dróg i wyposaŜenia w inne urządzenia słuŜące poprawie
bezpieczeństwa ruchu.
modernizacji
dróg
rowerowych
na
pętli
wokół
Kanału
Na tym etapie zakończy się finansowanie robót z transzy budŜetu UE na lata 2009 - 2014,
jeśli finansowanie zadań odbywać się będzie wg zasady „+ 3".
Natomiast w trzecim etapie przewidziano następujące zadania:
•
ukończenie modernizacji obiektów mostowych,
•
przebudowę drogi Małdyty - Morąg - Olsztyn,
•
ukończenie przebudowy drogi Elbląg - Braniewo - Bartoszyce - Kętrzyn - GiŜycko Olecko - granica woj.,
•
dokończenie oznakowania dróg i wyposaŜenia w inne urządzenia słuŜące poprawie
12
bezpieczeństwa ruchu,
•
kontynuację modernizacji dróg rowerowych na wybranych szlakach.
13