Merytoczyczne aspekty zarządzania projektem

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Merytoryczne aspekty
zarządzania projektem
Plan prezentacji
 Cykl życia projektu.
 Specyfika pracy w projekcie.
 Rola koordynatora w projekcie.
 Monitoring i ewaluacja
w projekcie.
 Upowszechnianie rezultatów
projektu.
PROGRAM COMENIUS
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Cykl życia projektu – kalendarz realizacji
poszczególnych etapów projektu
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
SIERPIEŃ – GRUDZIEŃ 2012
1. Przygotowanie i podpisywanie umów finansowych
2. Pierwsza płatność
Artykuł 4 – Ustalenia dotyczące płatności
„4.1 Zaliczka
W ciągu 45 dni od daty wejścia w życie Umowy Beneficjent
otrzyma zaliczkę w kwocie ………. EUR, stanowiąca 80%
całkowitej maksymalnej kwoty przyznanego dofinansowania, o
której mowa w Artykule 3.1”
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
SIERPIEŃ – GRUDZIEŃ 2012 cd.
3. Złożenie Załącznika VI –Wzór potwierdzenia otrzymanych
środków finansowych ( system dokumentów online FRSE )
4. Spotkania z beneficjentami rozpoczynającymi realizację
Partnerskich Projektów Szkół
5.
Realizacja Partnerskiego Projektu Szkół
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
KWIECIEŃ – CZERWIEC 2013
1. Wizyty monitorujące realizację projektów w siedzibie
beneficjenta
2. Spotkania w 16 województwach z beneficjentami
realizującymi Partnerskie Projekty Szkół
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
MAJ – CZERWIEC 2013 cd.
1. Sprawozdawczość – Raport Postępów 30 czerwca 2013r.
Artykuł 7 – Monitoring, Ewaluacja i Kontrola
„ 7.1 Beneficjent obowiązany jest przesłać do NA raport postępów,
zgodnie ze wzorem przedstawionym w Załączniku IV,
najpóźniej do 30 czerwca 2013 r.”
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
LIPIEC - SIERPIEŃ 2013
1. Ocena formalna i merytoryczna raportów postępów
WRZESIEŃ – GRUDZIEŃ 2013
1. Wizyty monitorujące realizację projektów w siedzibie
beneficjenta
LIPIEC 2014
1.
Zakończenie realizacji Partnerskiego Projektu Szkół 31 lipca
2014 r.
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
SIERPIEŃ – GRUDZIEŃ 2014
1. Złożenie raportu końcowego
Artykuł 4 – Ustalenia dotyczące płatności
„W terminie 60 dni od zakończenia działania, o którym mowa
w Artykule 2.3, nie później jednak niż do 30 września 2014 r.
Beneficjent zobowiązany jest przesłać do NA raport końcowy,
zgodnie ze wzorem przedstawionym w Załączniku II. Raport
końcowy będzie traktowany jako wniosek Beneficjenta o wypłatę
pozostałej kwoty dofinansowania.”
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
CZERWIEC – GRUDZIEŃ 2014 cd.
2. Uzupełnienie bazy danych EST
Artykuł 8 – Rozpowszechnianie informacji
„Beneficjent jest zobowiązany do wprowadzania informacji
dotyczących postępów i rezultatów działania w bazie danych European
Shared Treasure (EST) umieszczonej na stronie internetowej:
http://llp.est.org.pl/login.php.
Zatwierdzenie przez NA raportu końcowego Beneficjenta
uwarunkowane będzie jego zgodnością z danymi wprowadzonymi do
bazy EST najpóźniej do 30 września 2014 r.”
PROGRAM COMENIUS
Kalendarz realizacji
Partnerskich Projektów Szkół
WRZESIEŃ – GRUDZIEŃ 2014 cd.
3. Płatność końcowa
Artykuł 4 – Ustalenia dotyczące płatności
„4.2 Płatność końcowa
NA w ciągu 45 dni od daty zatwierdzenia raportu końcowego
poinformuje na piśmie Beneficjenta o ostatecznej kwocie
zatwierdzonego przez NA dofinansowania w ramach Umowy i
wystawi polecenie przelewu płatności końcowej lub wezwanie
Beneficjenta do zwrotu należnej NA kwoty.”
4. Zamknięcie projektu
PROGRAM COMENIUS
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Specyfika pracy
w projekcie szkolnym
Co to jest projekt?
Projekt to złożone przedsięwzięcie, podejmowane w różnych
dziedzinach
z
zamiarem
osiągnięcia
założonego
celu,
zaplanowanych rezultatów i mobilności w określonym czasie i przy
określonym budżecie.
 Złożoność przedsięwzięcia
 Określony czas
 Konkretny cel
 Wyjazdy osób za granicę
 Konkretne rezultaty
 Określony budżet
TO LUDZIE ROBIĄ PROJEKTY!!!
(to nie procedury, metody i narzędzia decydują o powodzeniu
projektu, ale osoby przy nich pracujące)
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Struktura projektu
ogólne
TEMAT
szczegółowe
CELE
DZIAŁANIA
REZULTATY
MOBILNOŚCI
materialne
niematerialne
ODBIORCY
bezpośredni
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
pośredni
Otoczenie projektu –
identyfikacja interesariuszy
 Szkoła realizująca projekt
 Zespół projektowy
 Partnerzy zagraniczni
III. Dbaj o ich
zadowolenie
IV. Blisko
współpracuj
 Dyrekcja szkoły
Zarządzaj
relacjami
 Rodzice uczniów
 Organ Prowadzący
 Narodowa Agencja
I. Monitoruj
 Odbiorcy/użytkownicy
 Grupy nacisku, itd.
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
II. Informuj
Co jest kluczem
w zarządzaniu projektami?
PLANOWANIE!!!
 Stworzenie planu zarządzania projektem
 Opracowanie podziału zadań
 Opracowanie harmonogramu
 Oszacowanie kosztów
 Oszacowanie zasobów
KTÓRY Z TYCH PROCESÓW JEST NAJWAŻNIEJSZY?
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Kryteria wyboru uczniów
do międzynarodowego projektu
 Narodowa Agencja nie narzuca
żadnych kryteriów doboru
uczniów do projektu.
O czym należy pamiętać?
 Kryteria muszę być jasno
określone dla rodziców i
uczniów.
 Należy dokumentować etapy
wyboru uczniów do projektu.
 „Kryteria doboru” powinny
znaleźć się w dokumentacji
projektu.
Efektywny zespół to podstawa
sukcesu projektu !!!
PROGRAM COMENIUS
Przykładowe kryteria wyboru
uczniów do wyjazdów zagranicznych
 Przynależność do tzw. grupy
projektowej.
 Zaangażowanie w działania
projektowe:
 wysoka frekwencja na
spotkaniach projektowych,
 aktywny udział w pracach
projektowych.
 Znajomość języka obcego.
 Ocena z zachowania.
 Udział w konkursach
organizowanych przez szkołę:
 konkurs językowy,
 konkurs na temat kraju
docelowego,
 konkurs dotyczący projeku.
 Pisemna zgoda rodziców
na udział w wyjeździe.
 Gotowość przyjęcia gości
ze szkół partnerskich.
PROGRAM COMENIUS
Etapy budowania
efektywnego zespołu?
 Forming – uczniowie sprawdzają,
jakiego typu zachowania i postawy są
akceptowane przez grupę.
 Storming – jest to okres „burzy i
naporu", a także czas konfliktów. To
krytycyzm wobec grupy, walka o
pozycję w grupie.
 Norming – kształtuje się poczucie
tożsamości i spójności grupy. Role
zostały przydzielone.
 Performing – uwaga grupy
przenosi się na wykonywanie zadań i
realizację celów projektu.
PROGRAM COMENIUS
Podział ról w zespole
wg Belbina
 Role powinny w jak największym
stopniu odpowiadać:
 zainteresowaniom,
 predyspozycjom,
 zdolnościom poszczególnych
uczniów/członków zespołu.
 Każdy uczeń ma jakiś potencjał,
predyspozycje, talenty.
 Różnorodność ról w zespole
stanowi o jego bogactwie.
PROGRAM COMENIUS
Czas trwania: 2 lata
Współpraca partnerska
Wzajemne wizyty
partnerów (mobilności)
Działania lokalne
związane z projektem
Osiągnięcie zakładanych celów
Wypracowanie konkretnych rezultatów
PROGRAM COMENIUS
Wzajemne wizyty partnerskie
 Pierwsze spotkanie (tzw. kick of meeting):
 wzajemne poznanie, integracja zespołu;
 rozdzielenie ról i zadań w projekcie;
 motywowanie członków zespołu;
 ustalenie zasad komunikacji;
 określenie zasad ewaluacji projektu, itp.
 Kolejne spotkania:
 prowadzenie dyskusji merytorycznych;
 realizacja produktów końcowych projektu;
 monitorowanie i ocena postępów projektu;
 wprowadzanie zmian w harmonogramie prac, itp.
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Zasady dotyczące
wyjazdów zagranicznych
Czy można zwiększyć liczbę
mobilności ?
 Umowa finansowa
zobowiązuje do wykonania
wnioskowanej liczby mobilności.
 Gdy budżet projektu na to
pozwala, można zrealizować
większą liczbę mobilności, niż
minimalna ich liczba.
Co z mobilnościami, gdy został
odrzucony partner na etapie
wnioskowania?
 Zwykle w takich sytuacjach
zwiększa się liczbę nauczycieli i
uczniów biorących udział w jednym
wyjeździe.
 W planowanej wizycie więc może
wziąć udział wtedy 10 osób, a nie
planowane 5 osób.
PROGRAM COMENIUS
Zasady dotyczące
wyjazdów zagranicznych
Czy można zmienić termin
mobilności?
 Dopuszczalna jest zmiana
terminu mobilności spowodowana
czynnikami niezależnymi od
Państwa np.:
 termin lotów,
 choroba,
 inne czynniki.
 Informacje o zmianie
mobilności musi być zawarta w
raporcie postępów i raporcie
końcowym.
Co z mobilnościami, gdy jeden z
partnerów zrezygnuje z
projektu lub zostanie
zaakceptowany w trakcie
realizacji projektu?
 W takich sytuacjach zostaje
wprowadzony aneks do Umowy
finansowej.
 W przypadku, gdy liczba
partnerów nie jest wystarczająca
projekt niestety upada.
PROGRAM COMENIUS
Komunikacja w zespole
projektowym
Koordynatorzy projektów spędzają przeciętnie 80% swojego czasu
pracy na komunikowaniu się z członkami zespołu. Dlaczego?
 Cele komunikacji:
 przekazanie informacji: merytorycznej, z postępu prac;
 przekazanie uzgodnień, decyzji, poleceń;
 uzyskanie akceptacji dla pomysłów;
 stwarzanie poczucia zaufania.
 Główne formy komunikacji:
 spotkanie grupy partnerskiej;
 rozmowa telefoniczna, telekonferencja;
 wideokonferencja, chat, mail;
 wymiana dokumentów, itp.
Rola koordynatora jest kluczowa w osiągnięciu
sukcesu projektu!!!
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Rola koordynatora w projekcie
Zadania koordynatora
 Utrzymywanie kontaktów i współpraca ze szkołami partnerskimi.
 Planowanie i organizacja pracy zespołu projektowego.
 Organizacja wizyt gości zagranicznych w Polsce
i wyjazdów polskiego zespołu.
 Organizowanie działań związanych z realizacją projektu
(np. imprezy szkolne).
 Współpraca z rodzicami i ze środowiskiem
lokalnym.
PROGRAM COMENIUS
Zadania koordynatora
 Planowanie i monitorowanie harmonogramu wydatków związanych
z realizacją projektu.
 Realizowanie projektu zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie,
w tym w szczególności harmonogramem zadań.
 Monitorowanie postępów projektu.
 Systematyczna ewaluacja działań.
 Wdrażanie wniosków płynących
z monitoringu i ewaluacji.
PROGRAM COMENIUS
Zadania koordynatora
 Dbanie o opracowanie produktów projektu.
 Rzetelne i terminowe sporządzanie raportu
postępów oraz końcowego z realizacji projektu.
 Prowadzenie i przechowywanie dokumentacji
projektu przez okres wskazany w umowie
(w tym księgowych oraz potwierdzeń udziału w mobilnościach).
 Reagowanie w okolicznościach wymagających zmiany harmonogramu
realizacji projektu, w tym przede wszystkim zmiany mające wpływ na
zakres, cele, czy rezultaty projektu.
PROGRAM COMENIUS
Zadania koordynatora
 Nadawanie kształtu i kierunku projektu.
 Kierowanie bieżącymi sprawami związanymi z realizacją projektu.
 Organizacja i odpowiedzialność za prawidłowy przebieg
prac projektowych.
 Prowadzenie dokumentacji związanej z realizacją
projektu na poszczególnych etapach.
PROGRAM COMENIUS
Cechy koordynatora
 Samodzielność – cecha ta gwarantuje aktywność
koordynatora – podejmowanie inicjatyw, realizację pomysłów,
dokonywanie wyborów bez ciągłych konsultacji i obaw. Aktywne i
samodzielne osoby są znacznie bardziej skuteczne i efektywne w
swoich działaniach.
 Umiejętność nawiązywania (i utrzymywania) kontaktów z innymi
ludźmi – nawet najlepszy wizjoner nie zrealizuje swoich pomysłów bez
zespołu, dlatego bardzo ważna jest umiejętność przyciągania do siebie
ludzi i budowania z nimi, a także między nimi stałych więzi.
 Uczciwość wobec siebie i zespołu –
brak uczciwości często prowadzi do piętrzenia
problemów w zespole – nawet pozornie
niezwiązanych z konkretnymi
działaniami koordynatora.
PROGRAM COMENIUS
Cechy koordynatora
 Empatia – każdy koordynator opiera się na zespole,
dlatego umiejętność zrozumienia sytuacji drugiego
człowieka, rozmowy z nim, jest niezwykle ważne.
 Samodyscyplina – oznacza nie tylko konieczność
samodyscypliny związanej z realizacją celów w
określonych terminach. W przypadku koordynatorów
ważna jest także samodyscyplina emocjonalna –
koordynator musi umieć panować nad swoimi
emocjami, szczególnie w sytuacjach stresowych. Dzięki
temu może uspokajać zespół, a także łagodzić powstałe
konflikty.
PROGRAM COMENIUS
Koordynator projektu
Kluczowa osoba w
realizacji projektu
Lider
Strateg
Negocjator
Organizator
Inspirator
Konsultant
Partner
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Koordynator projektu
Stwarza warunki
do pracy
przynoszącej sukcesy
Reaguje na
potrzeby
innych
Motywuje
Wierzy
w słuszność
propagowanej
idei
Wspiera
innych w
działaniu
Stwarza
poczucie
bezpieczeństwa
Inicjuje
działania
Rozumie
wielokulturowość
i różnorodność
językową
Przewiduje skutki
poszczególnych
posunięć
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Monitoring i ewaluacja w projekcie
Monitoring projektu
 Systematyczne badanie (proces ciągły), które opiera się na
pytaniach:
- czy projekt przebiega zgodnie z planem pracy projektu,
- czy udaje się osiągać zamierzone produkty i rezultaty,
- czy budżet jest realizowany zgodnie z planem.
 Działania monitorujące:
- porównują postęp prac w projekcie z założonym planem,
- wskazują na potrzebę podjęcia działań korygujących.
 Informacja o przebiegu projektu jest przekazywana w formie:
- komunikatów o mniej formalnym charakterze,
- raportów cząstkowych, raportu końcowego.
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Ewaluacja w projekcie
Kryterium chronologiczne
PROJEKT
Czas
EX ANTE
przed rozpoczęciem
projektu
BIEŻĄCA
w trakcie
projektu
EX POST
po zakończeniu
projektu
OCENA PROJEKTU
WEWNĘTRZNA
Przez instytucję realizującą
projekt
ZEWNĘTRZNA
Przez niezależny podmiot
Kryterium podmiotowe
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Ewaluacja w projekcie

Proces ciągły, systematyczne badanie wybranych
elementów projektu.
 Odpowiada na pytanie: czy i jak udało nam się osiągnąć
zamierzone cele oraz w jaki sposób udało nam się je osiągnąć?
 Ewaluacja powinna być prowadzona na wszystkich etapach
(ex ante, interim, ex post).
 W ewaluacji muszą być spełnione
podstawowe zasady:
- planowania ewaluacji,
- analizy danych,
- interpretacji danych.
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Co można ewaluować?
 Przyrost wiedzy uczestników.
 Wzrost kompetencji językowych beneficjentów.
 Postęp prac w projekcie.
 Jakość organizowanych spotkań partnerskich.
 Zaangażowanie partnerów/uczestników.
 Jakość rezultatów (produktów).
 Efektywność komunikacji.
 Skuteczność strategii upowszechniania projektu.
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Metody ewaluacji projektu
 Analiza dokumentów.
 Wywiady indywidualne.
 Kwestionariusze.
 Zogniskowane wywiady grupowe (tzw. grupy fokusowe).
 Obserwacja.
Beneficjent decyduje o wyborze obszaru
i metodach ewaluacji!
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Efektywna ewaluacja
 Do jakiego stopnia cele projektu zostały osiągnięte?
 Do jakiego stopnia cele i potrzeby uczestników
zostały osiągnięte?
 Czego szczególnie nauczyli się uczestnicy, o jakie
elementy wzbogacili swoja wiedzę i kompetencje?
 Czy wzrosła motywacja uczestników do nauki języków.
 Jak mają zamiar wykorzystać swoją wiedzę
po zakończeniu projektu?
 Czy projekt ma wpływ na program nauczania instytucji?
 W jaki sposób projekt oddziaływuje
na otoczenie/środowisko lokalne?
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Efektywna ewaluacja projektu
 Zalecane jest ujmowanie wyników w postaci mierzalnej, np.
punktów skali, liczb, procentów.
 Aby to uzyskać konieczne jest zadawanie precyzyjnych pytań:
 określ swoje umiejętności językowe przed i po wyjeździe w
skali od 1-5;
 porównanie liczby punktów z testu wiedzy na temat UE na
początku i na końcu projektu;
 jaki procent uczestniczących w projekcie zadeklarował
zwiększenie motywacji do nauki języka.
PROGRAM COMENIUS
PROGRAM
COMENIUS
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Upowszechnianie rezultatów
projektu
Upowszechnianie
i wykorzystywanie rezultatów projektu
„…upowszechnianie i wykorzystanie wyników” oznacza działania
mające na celu zapewnienie właściwego rozpoznania, przedstawienia
i wdrożenia na szeroką skalę wyników programu „Uczenie się przez
całe życie”
DEFINICJA:
DECYZJA
NR
1720/2006/WE
PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 15 listopada 2006 r. ustanawiająca
program działań w zakresie uczenia się przez całe życie
PROGRAM COMENIUS
Umowa finansowa
a promocja projektu
ARTYKUŁ 6 – UPUBLICZNIANIE INFORMACJI
„Beneficjent zobowiązuje się do podawania informacji o dofinansowaniu
uzyskanym z KE w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” w
każdym rozpowszechnianym lub publikowanym dokumencie, na każdym
produkcie lub materiale wytworzonym dzięki dofinansowaniu, jak również
w każdym wydawanym oświadczeniu lub udzielanym wywiadzie, zgodnie z
wytycznymi dotyczącymi tożsamości wizualnej dostarczonymi przez
KE[4]. Informacji takiej będzie towarzyszyć klauzula stwierdzająca, że
wyłączną odpowiedzialność za treść publikacji ponosi wydawca oraz że KE
nie odpowiada za wykorzystanie tych informacji w jakikolwiek sposób”.
_______________________________________________________
[4] Patrz wskazówki na stronie
http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/graphics/identity_en.htm
PROGRAM COMENIUS
Realizacja projektu
a upowszechnianie rezultatów
Wykorzystanie, upowszechnianie i zapewnienie trwałości
rezultatów projektu.
W jaki sposób upowszechniać rezultaty projektu na poziomie
narodowym, regionalnym i lokalnym?
Czy osiągnięte rezultaty lub produkty projektu, mogą zostać
wykorzystane przez inne organizacje?
Czy jest planowana kontynuacja współpracy pomiędzy
zagranicznymi i lokalnymi partnerami?
PROGRAM COMENIUS
Realizacja projektu
a upowszechnianie rezultatów
Rezultaty projektu - do upowszechniania
i wykorzystywania
 Produkty materialne (wydawnictwa, multimedia, innowacje pedagogiczne,
wydarzenia – konferencje, seminaria).
 Metody (wymiana pomysłów i dobrych praktyk).
 Doświadczenie (w zakresie …, na poziomie …).
 Wnioski do wykorzystania przy tworzeniu polityki (suma doświadczeń … na
poziomie lokalnym, krajowym ….).
 Współpraca europejska (nowe działania , inicjatywy …).
PROGRAM COMENIUS
Konkurs EDUinspiracje jest inicjatywą Fundacji Rozwoju Systemu
Edukacji, która ma służyć upowszechnianiu i szerszemu
wykorzystaniu efektów programu "Uczenie się przez całe życie".
Organizowany corocznie konkurs ma na celu wyłonienie
najlepszych projektów realizowanych przez wszystkie programy
sektorowe: Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci, Grundtvig
oraz program międzysektorowy Wizyty Studyjne.
PROGRAM COMENIUS
Realizacja projektu
a upowszechnianie rezultatów
LISTA LAUREATÓW I WYRÓŻNIONYCH W KONKURSIE
EDUinspiracje 2012
 W kategorii indywidualnej
Laureat: Joanna Dera
Wyróżnienie I: Sławomir Borkowski
Wyróżnienie II: Kacper Nowacki
 W kategorii instytucjonalnej
Laureat: Gimnazjum nr 26 w Gdańsku
Wyróżnienie I: Szkoła Podstawowa Nr 1 w Pszczynie
Wyróżnienie II: XIII Liceum Ogólnokształcące w Krakowie
PROGRAM COMENIUS
Realizacja projektu
a upowszechnianie rezultatów
Baza EST
Realizacja projektu
a upowszechnianie rezultatów
Przykłady metod upowszechniania projektu
stosowane w polskich szkołach:
- Wykonanie europejskiego domu
- Strona internetowa
- Gazetki szkolne, prace plastyczne, nauka piosenek, zabaw, pląsów
- Artykuły w prasie lokalnej i zagranicznej
- Albumy fotograficzne
- Materiały multimedialne (zdjęcia, filmy i prezentacja końcowa )
- Logo projektu na budynku szkolnym
- Stroje dla uczestników z logo projektu
- Inscenizacje teatralne
- Lekcje tematyczne
- Informacja na temat projektu na Radach Pedagogicznych, łącznie z podsumowaniem
działań i rezultatów. Przykłady prac uczniów zebrane w segregatory do wglądu całego
grona nauczycielskiego.
- Informacje dotyczące Comeniusa, m.in. Płyty z pracami uczniów wszystkich krajów
w bibliotece szkolnej.
PROGRAM COMENIUS
ARTYKUŁY
W LOKALNEJ
PRASIE
Powiat
Nakielski
Gazeta Regionalna
PROGRAM COMENIUS
ARTYKUŁ O REALIZACJI PROJEKTU COMENIUS
w czasopiśmie Stowarzyszenia Oświatowców
Polskich w Toruniu dla nauczycieli geografii
w j. angielskim
STRONA WIKI ORAZ BLOG
http://tioto.pbworks.com/
http://kolegiumeuropejskie.blogspot.com/
PROGRAM COMENIUS
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”
Dziękujemy za uwagę
Zespół Partnerskich Projektów Szkół
Comenius