Delegacja gminy u Prezydenta RP

Transkrypt

Delegacja gminy u Prezydenta RP
ISSN 1428-1031
Nr 2 (76)
Rok 2015
KWARTALNIK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO i TOWARZYSTWA MIŁOŚNIKÓW OPINOGÓRY
Święto samorządności
obywatelskiej
W tym roku świętujemy 25. rocznicę samorządu terytorialnego w naszym
kraju. Po pamiętnych zmianach politycznych i społeczno-ekonomicznych z lat
dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, właśnie samorządność stała się jednym
z najważniejszych mechanizmów ustrojowych w Polsce. Gminy stały się rzeczywistymi gospodarzami na swoich terenach a indywidualne postawy obywatelskie stały się miarą współczesnego patriotyzmu.
W naszej gminie efekty tych zmian widać na każdym kroku. Ludziom żyje się lepiej i godniej. Od wielu lat gmina jest w całości zwodociągowana, mamy nowe obiekty użyteczności
publicznej. Samorząd przeznacza niemałe środki na rozwój, inwestując w modernizację dróg,
poprawę jakości wody i lokalną kanalizację. W dużym stopniu staramy się korzystać ze środków unijnych. Wspieramy materialnie lokalną aktywność mieszkańców. W gminie działają
strażacy ochotnicy dysponujący niezłym sprzętem gaśniczym, aktywne są organizacje pozarządowe, kluby i różnorodne koła zainteresowań. O naszej gminie mówi się na Mazowszu, że
jest w regionie jedną z najbardziej aktywnych wspólnot samorządowych. Kiedyś Opinogórę
rozświetlał ród Krasińskich, dziś rozświetla ją cała lokalna społeczność, ludzie zwykli, ale też
niezwykli. Tacy, którzy oprócz pracy zawodowej – najczęściej trudnej pracy rolnika – znajdują
czas na samorealizowanie się w różnych formach aktywności kulturalnej. Ludzie, którzy lubią
ciekawie spędzać swój czas wolny, chętnie angażując się w różnorodne przedsięwzięcia inicjowane przez instytucje samorządowe gminy, parafie czy lokalne grupy społeczne. Trzeba
podkreślić, że działalność ta jest w pełni społeczna, dająca możliwość zaspokojenia indywidualnych potrzeb a jednocześnie służąca innym członkom lokalnych społeczności w gminie.
Okazją do prezentacji dorobku kulturalnego społeczności gminy są doroczne Pikniki Opinogórskie, organizowany od ponad ćwierć wieku Gminny Dzień Kobiet, różnorodne konkursy,
na przykład kulinarne konkursy świateczne, a także wiele innych imprez organizowanych przy
wsparciu samorządu gminy.
Taka jest ta nasza gminna wspólnota, o której mówi się tu „nasza mała ojczyzna”. W roku
jubileuszu samorządności pragnę wszystkim mieszkańcom naszej gminy, w szczególności
radnym i sołtysom oraz liderom wielu organizacji społecznych serdecznie podziękować za
obywatelskie zaangażowanie i społeczną aktywność. To w dużym stopniu dzięki Wam gmina
Opinogóra jest w czołówkach wielu regionalnych i ogólnopolskich rankingów, udowadniając, że samorządność obywatelska jest tu gwarancją sukcesu oraz wspólnej i indywidualnej
pomyślności.
Stanisław Wieteska
Delegacja gminy
u Prezydenta RP
W dniu 27 maja br., na zaproszenie Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej
Polski, wójt gminy Stanisław Wieteska, przewodnicząca rady Jolanta Grochowska, wiceprzewodniczący Robert Goździewski oraz grupa pracowników Urzędu Gminy wzięli udział w uroczystościach w Pałacu Prezydenckim z okazji 25.
rocznicy reaktywowania samorządu terytorialnego.
Samorząd to fundament wolności i rozwoju całego kraju, dzięki samorządowcom Polska nie zginie - mówił prezydent RP Bronisław Komorowski podczas spotkania z samorządowcami z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego.
Podkreślał, że samorządność to przede wszystkim zwiększenie roli obywateli
we współdecydowaniu o sprawach publicznych. Bronisław Komorowski podziękował samorządowcom za współpracę z Kancelarią Prezydenta na rzecz
małych ojczyzn, ale też tej wielkiej, o której śpiewamy, że nie zginie. Ona nie zginie
między innymi dzięki Polsce samorządnej, dzięki samorządowcom - podkreślił. Jak
dodał, nie ma wolności bez samorządności, nie ma samorządności bez dbania
o nią, bez wzmacniania jej pozycji, bez wzmacniania siły wewnętrznej. Bronisław
Komorowski wyraził głębokie przekonanie, że Polska samorządna będzie
miała wystarczająco dużo źródeł siły wewnętrznej i wsparcia zewnętrznego, aby zdobyć się na dalsze ruchy wzmacniające samorząd. Podkreślił, że
samorząd, by móc funkcjonować prawidłowo, musi wrócić do daleko idącej
samodzielności, do możliwości rzeczywistego decydowania o tym, jak najlepiej rozwiązywać sprawy obywateli. Musi także wracać do tego, co było
fundamentem Polski samorządnej, do oddania obywatelom coraz większego obszaru współdecydowania i współodpowiedzialności. Życzył samorządowcom, by świadomie dążyli do zbudowania frontu na rzecz pogłębienia
samorządności rozumianej jako zwiększenie roli obywateli. Prezydent podkreślił, że sama wolność bez większej swobody decydowania o tym, jak wydajemy pieniądze oraz skąd te pieniądze uzyskujemy, pozostaje tylko i wyłącznie
pobożnym życzeniem.
Podczas spotkania prezydent wręczył odznaczenia państwowe. Odbyło
się też podsumowanie akcji „Majówka z Polską” oraz finał III edycji Nagrody
Obywatelskiej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Nagroda została ustanowiona przez Bronisława Komorowskiego w 2012 roku. Jest wyróżnieniem dla wybitnych,
nowatorskich i efektywnych działań obywatelskich na rzecz dobra wspólnego, które
mogą stanowić wzory do naśladowania.
du
ą
rz go
o
am alne
s
at ori ce
l
25 ryt ols
t e w P
Beata Golasińska
Delegacja gminy w pałacu prezydenckim
2
Wybory do izb rolniczych
Nowe stawki opłat
za wodę i ścieki
W dniu 26 maja 2015 r. Rada Gminy Opinogóra
Górna podjęła Uchwałę w sprawie zatwierdzenia
taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków przez Zakład Usług Wodnych dla
Potrzeb Rolnictwa z siedzibą w Mławie. Na okres od
dnia 31 maja 2015 r. do dnia 30 maja 2016 r. cena za
1 m³ wody wynosi 2, 40 zł plus podatek VAT, cena
za 1 m³ ścieków odprowadzanych przez dostawców
w miejscowości Pomorze i dostawców w miejscowości Opinogóra Górna wynosi 7,59 zł plus podatek VAT.
Dopłata dla taryfowej grupy odbiorców indywidualnych (gospodarstwa domowe) usług za
zbiorowe odprowadzanie ścieków do oczyszczalni
w miejscowości Opinogóra Górna wynosi 1, 29 zł
plus podatek VAT, a do oczyszczalni w miejscowości
Pomorze 2,00 zł plus podatek VAT.
UG
Izby są rolniczym samorządem zawodowym, działającym na rzecz rozwiązywania problemów rolnictwa
i reprezentującym interesy zrzeszonych w nim podmiotów. Działają od 1995 r. Teraz jest ich 16 (są w każdym
województwie). Prowadzą doradztwo rolne i prawne, opiniują nowe przepisy. Na ich działalność przeznaczane
jest 2% podatku rolnego, tj. ponad 32 mln zł rocznie.
Zgodnie z uchwałą nr 9/2014 Krajowej Izby Rolniczej w dniu 31 maja 2015 r. w całym kraju odbyły się wybory do izb rolniczych. Rolnicy wybierali swój samorząd już po raz piąty. W wyborach do samorządu rolniczego
okręgiem wyborczym jest gmina. W związku z tym w woj. mazowieckim utworzono 313 okręgów wyborczych,
z tego 15 w powiecie ciechanowskim. Teren gminy Opinogóra Górna obejmował dwa mandaty. W wyniku wyborów delegatami do Rady Powiatowej Mazowieckiej Izby Rolniczej z terenu naszej gminy zostali: Marian Pikus
z Dzbonia - pełniący tę funkcję również w poprzedniej kadencji oraz Maciej Kołakowski z Kołaków-Kwasów.
Wybory do walnego zgromadzenia Mazowieckiej Izby Rolniczej są dwustopniowe. W pierwszym etapie
z każdej gminy wybierani są dwaj delegaci lub jeden, jeżeli obszar użytków rolnych gminy nie przekracza 4
tys. ha. Wybrani delegaci wchodzą w skład Rady Powiatowej, która na swym pierwszym posiedzeniu wybiera
spośród siebie przewodniczącego i delegata. Te dwie osoby wchodzą w skład nowego Walnego Zgromadzenia Izby Wojewódzkiej. Kadencja izb trwa cztery lata.
Elżbieta Pełka
Będzie nowa strategia gminy
Strategia rozwoju gminy Opinogóra Górna jest najważniejszym dokumentem programowym samorządu
gminnego, w którym określa on założenia i kierunki swojej polityki rozwoju w wymiarze wieloletnim. Przedstawiając uwarunkowania, bilans możliwości oraz główne wyzwania, samorząd wskazuje misję, wizję oraz cele
rozwojowe gminnej wspólnoty samorządowej a także możliwości ich realizacji.
W związku z zakończeniem okresu programowania w UE na lata 2007-2013 i rozpoczęciem nowego cyklu
na lata 2014-2020, a także w związku z przyjęciem przez samorząd województwa mazowieckiego nowej strategii rozwoju Mazowsza do roku 2030 oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego, wójt gminy Opinogóra Górna uznał, że zakres zmian w jej otoczeniu jest na tyle istotny, że należy
przystąpić do opracowania nowej strategii gminy. Trwają prace nad projektem tego dokumentu. Zostanie on
skierowany do konsultacji społecznych. Swoje uwagi będą mogli przedstawić radni gminy, mieszkańcy gminy,
podmioty gospodarcze, lokalne organizacje społeczne, sąsiednie samorządy gmin z terenu powiatu ciechanowskiego (gmina miejska Ciechanów, gminy wiejskie: Ciechanów, Gołymin, i Regimin) i przasnyskiego (gminy
Czernice Borowe i Krasne), samorządy powiatowe powiatu ciechanowskiego i przasnyskiego oraz samorząd
województwa mazowieckiego. Po ich uwzględnieniu oraz uzyskaniu wymaganej oceny oddziaływania na
środowisko, dokument przedstawiony zostanie do uchwalenia Radzie Gminy Opinogóra Górna.
ZP
20 czerwca 2015 r. w Ciechanowie zmarła
Stanisława Smolińska,
ZESPÓŁ
REDAKCYJNY:
Zbigniew Ptasiewicz (red. nacz.)
Małgorzata Bieraga - Ptasiewicz
Beata Golasińska
Bożena Królik
Wojciech Kowalski
Bożena Siemionko
Adres Redakcji:
06-406 Opinogóra
ul. Krasińskiego 9
Muzeum Romantyzmu
Skład i druk:
Drukarnia PEXET
06-400 Ciechanów ul. Płońska 61
tel. 502 11 44 11
e-mail: [email protected]
długoletnia nauczycielka Szkoły Podstawowej w Opinogórze.
Przez wiele lat pełniła w niej kierowniczą funkcję. Należała także
do Towarzystwa Miłośników Opinogóry oraz współpracowała
z naszą gazetą. Swoją obecnością i pracą oświatową złotymi
zgłoskami wpisała się w dzieje miejscowości, którą tak ukochała.
Po mszy św. w kościele opinogórskim (24 czerwca)
w asyście z celebrującym uroczystość proboszczem parafii
ks. Jarosławem Arbatem oraz licznym gronem rodziny, przyjaciół
i znajomych, odprowadzono Ją na miejscowy cmentarz.
Przyjaciele
W dniu 26 maja, w wieku 89 lat odszedł od nas
Hilarion Płoski
Był pierwszym prezesem Towarzystwa Miłośników Opinogóry.
Mieszkał w Długołęce, był rolnikiem, społecznikiem,
Jego pasją było również myślistwo.
Spoczął na cmentarzu parafialnym w Pałukach.
Pozostanie w naszej dobrej pamięci.
Członkowie Towarzystwa Miłośników Opinogóry
3
Wójt gminy o wykonaniu budżetu za rok 2014
(skrót sprawozdania na sesji Rady Gminy)
Budżet gminy uchwalony przez Radę Gminy na 2014 rok po uwzględnieniu
remoncie wnętrz, wymianie pokrycia dachu, dociepleniu ścian zewnętrznych i wy-
zmian po stronie dochodów wyniósł 19 614 860,40 zł, co stanowi 101,07% planu,
konaniu elewacji. Utwardzono teren przed budynkiem oraz wykonano plac zabaw.
natomiast po stronie wydatków 17 938 218,78 zł, co stanowi 91,74% planu. Oprócz
Zadanie to również było dofinansowane ze środków w ramach PROW w wysokości
wydatków bieżących duży udział - 19% stanowiły wydatki inwestycyjne. Wynik
80 % wartości inwestycji. Ponadto strażacy w czynie społecznym rozbudowali garaż
budżetu zamknął się nadwyżką w wysokości 1 676 641,62 zł. W 2014 r. dokonano
dla zakupionego na potrzeby OSP Wierzbowo lekkiego samochodu pożarniczego.
zgodnie z planem spłaty zobowiązań z tytułu pożyczek i kredytów długotermino-
Koszty materiałów budowlanych pokryła gmina.
wych. Łączne zadłużenie gminy na dzień 31.12.2014 r. stanowiło tylko 25% (przy
ustawowym ograniczenie do 60%) wykonanych dochodów ogółem.
Wydatki bieżące w 2014 roku wyniosły w budżecie gminy 14 625 959,64 zł z tego
5 944 792,81 zł to wydatki na oświatę. Stanowiły one 33% całości wydatków. W 74%
Dochody podatkowe zostały wykonane w kwocie 7 319 551 78 zł, a ich udział
pokryła je subwencja oświatowa, prawie 3% dotacje celowe a 24% wydatków na
w dochodach budżetu gminy wyniósł 37%. Największą pozycję w strukturze do-
oświatę pochodziło z budżetu gminy. Środki finansowe w większości przeznaczone
chodów własnych stanowiły: podatki od nieruchomości, podatek rolny oraz udziały
były na wynagrodzenia dla pracowników oraz pochodne od wynagrodzeń. Do in-
w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych. Na skutek obniżenia gór-
nych najważniejszych wydatków należał zakup opału dla szkół – 310 939,33 zł oraz
nych stawek podatkowych przez Radę Gminy Opinogóra Górna nie wpłynęło do
zakup biletów i zwrot za indywidualny dowóz dzieci do szkół – 181 805,52 zł. Zna-
budżetu gminy 848 595,08 zł. Dokonano też umorzeń podatków na łączną kwotę
czącą kwotę wydatkowano na opiekę społeczną – 3 157 403,69 zł. Z budżetu gminy
32 846,58 zł. Łączne saldo zaległości na koniec roku wynosiło 678 309,02 zł , w tym
na wydatki realizowane w GOPS przeznaczono 780 580,28 zł, co stanowi 25% wydat-
największa zaległość dotyczy zaliczek i funduszu alimentacyjnego 366 683,86 zł,
ków tego działu. Świadczenia rodzinne wypłacono na kwotę 1 222 545,12 zł i objęto
pozostała kwota to zaległości podatkowe.
nimi 272 rodziny oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego dla 23 rodzin. Zasiłki
W 2014 roku pozyskaliśmy dla budżetu gminy 2 401 172,14 zł dotacji na realizację
celowe wypłacono 146 rodzinom w kwocie 130 390,00 zł. Ponadto przyznano zasiłki
kilku (7) programów i projektów ze środków Unii Europejskiej. Największą dotację -
okresowe 84 rodzinom. Średnia wysokość zasiłku okresowego wyniosła 475,05 zł.
1 216 605 zł stanowiła refundacje poniesionych wydatków na zadania inwestycyjne
Na realizację Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alko-
realizowane w latach 2012-2013 pn.„Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków
holowych i Narkomanii wydano w 2014 r. 86 326,87 zł. Z tych funduszy były m.in.
na terenie Gminy Opinogóra Górna” oraz „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji
finansowane wynagrodzenia specjalisty terapii uzależnień, programy profilaktycz-
sanitarnej w m. Władysławowo”, a także refundacja (242 807 zł) zadania realizowane-
ne w szkołach podstawowych i gimnazjum oraz zagospodarowanie czasu wolnego
go w 2013 r. pn. „Budowa oświetlenia ulicznego i chodnika w ciągu drogi gminnej
dzieciom i młodzieży w czasie ferii zimowych i wakacji.
oraz rozbudowa świetlicy wiejskiej i wykonanie placu zabaw we wsi Władysławowo
Na wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem administracji państwowej
jako warunek poprawy jakości życia na obszarach wiejskich”. O pozostałych projek-
i samorządowej przeznaczono 2 337 946,76 zł, w tym na wynagrodzenia osobowe
tach pisaliśmy na łamach naszej gazety.
pracowników 1 167 945,16 zł. Na działalność i utrzymanie 9 jednostek OSP w gminie
Podobnie jak w latach ubiegłych wydatki inwestycyjne w budżecie gminy sta-
wydano 167 958,95 zł . Na kulturę fizyczną i sport wydatkowano łącznie 128 444,82
nowiły znaczącą kwotę i wyniosły 3 312 259,14 zł. W ich ramach dokonano prze-
zł. W ramach tego działu realizowaliśmy projekt „Utworzenie miejsca integracji
budowy dróg gminnych w miejscowościach: Elżbiecin, Kołaczków, Kołaki Kwasy
społecznej poprzez sport pod nazwą Opinogóra Górna aktywna gmina”. Projekt
– Janowięta, Rembówko – Rembowo, Przedwojewo oraz remontu nawierzchni
złożony w ramach Lokalnej Grupy Działania „Ciuchcia Krasińskich” opiewał na kwotę
drogi gminnej Rembowo – Długołęka. Nowe odcinki dróg bitumicznych powstały
31 291,49 zł. W ramach projektu zakupiono specjalistyczny sprzęt do ćwiczeń na
na łącznej długości ponad 4 km. Ponadto opracowano dokumentację projektowo-
siłownię, który cieszy się ogromną popularnością.
-kosztorysową na wykonanie nawierzchni asfaltowej na drogach gminnych w m.
Z budżetu gminy udzielono dotacji podmiotowej dla instytucji kultury na kwo-
Rąbież, Bacze – Opinogóra Górna, Łaguny – Barańce, a także wybudowano wiatę
tę 334 393,22 zł, tj.: GOK – 251 352,26 zł, Gminna Biblioteka Publiczna – 83 040,96
przystankową w Opinogórze Górnej. Powstał również parking przed kościołem
zł. Zorganizowano, jak każdego roku, szereg imprez promujących gminę. Gminny
w Opinogórze Górnej, na który samorząd gminy opracował dokumentację projek-
Ośrodek Kultury realizował w 2014 roku 2 projekty złożone w ramach Lokalnej Gru-
towo - kosztorysową oraz od kilku lat zabiegał o jego wykonanie. Udzielono także
py Działania „Ciuchcia Krasińskich” pn. „Dożynki gminne – promocją dorobku kul-
pomocy finansowej Powiatowi Ciechanowskiemu z przeznaczeniem na przebudowę
turowego gminy Opinogóra Górna” i „Utworzenie gminnej orkiestry dętej trzech
drogi powiatowej Opinogóra Górna – Pałuki w wysokości 100 000 zł.
pokoleń”.
Wybudowano też 52 przydomowe oczyszczalnie ścieków. Na realizację tego
Na zakończenie należy podkreślić, że gospodarka finansowa gminy była prowa-
zadania otrzymaliśmy dofinansowanie ze środków PROW w wysokości 75 % warto-
dzona prawidłowo. Wszystkie zadania przyjęte do budżetu gminy zostały wykona-
ści netto inwestycji. Dokonano również remontu oczyszczalni ścieków w Pomorzu
ne z najwyższą starannością, zgodnie z przyjętymi procedurami i obowiązującym
a także rozpoczęto rozbudowę stacji uzdatniania wody w Opinogórze Górnej oraz
prawem.
budowę sieci wodociągowej do centrum miejscowości. Z winy wykonawcy zadanie
Samorząd skoncentrował się przede wszystkim na realizacji przedsięwzięć in-
to nie zostało zrealizowane zgodnie z planem. Zadanie realizujemy nadal w 2015 r.
westycyjnych, na które przeznaczył kwotę 3 312 259,14 zł. Podkreślić należy, że rok
Na wykonanie tych zadań również została podpisana umowa o przyznaniu pomocy
2014 był bardzo korzystny pod względem pozyskanych środków z Unii Europejskiej.
w ramach PROW, która wyniesie 1 073 514 zł. Utworzono również punkt selektyw-
Wyniosły one 2 401 172,45 zł.
nej zbiórki odpadów komunalnych z wewnętrzną drogą dojazdową do oczyszczalni
w m. Opinogóra Górna
Przeprowadzony został remont świetlicy wiejskiej w Wierzbowie, polegający na
Serdecznie dziękuję radnym, sołtysom, pracownikom Urzędu Gminy oraz tym
wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji budżetu.
Stanisław Wieteska
4
Inwestycje gminne w II kwartale 2015 r.
Zakończono prace budowlane przy modernizacji i rozbudowie stacji uzdatniania wody
w Opinogórze Górnej. Na wykonanie tej inwestycji gmina podpisała umowę o przyznanie
pomocy w ramach PROW, z możliwością dofinansowania do 75% kosztów kwalifikowalnych.
W ramach inwestycji zostały wykonane roboty budowlane wewnątrz i na zewnątrz stacji,
zamontowane zbiorniki retencyjne oraz inne urządzenia technologiczne pozwalające na
gromadzenie zapasu wody, utrzymanie równego, wysokiego ciśnienia wody na cele bytowe,
jak również na cele ochrony p. poż. u wszystkich odbiorców zasilanych z ujęcia wody w Opinogórze. Wartość inwestycji wyniosła ponad 1.654.000 zł, z tego otrzymamy dofinansowanie
w wysokości ok. 961.100 zł.
Została zakończona przebudowa dwóch odcinków dróg gminnych, którą wykonała
firma WAPNOPOL z Glinojecka. Pierwszy odcinek w miejscowości Rąbież został wykonany o nawierzchni bitumicznej na długości 690,7 m oraz na odcinku 286,5 m o nawierzchni
Otwarcie świetlicy w Rembówku
Nowa stacja uzdatniania wody w Opinogórze
z kruszywa łamanego. W miejscowości Czernice został wykonany remont istniejącej, będącej
w złym stanie technicznym, nawierzchni bitumicznej na odcinku 500 m. Odbiór inwestycji
został dokonany 22 maja 2015 r.
Zakończono prace remontowe w budynku świetlicy wiejskiej w Rembówku. W ramach
zadania wykonano wymianę pokrycia dachowego, roboty remontowe wnętrz, wykonanie
instalacji sanitarnej do projektowanego pomieszczenia sanitariatów, wymianę instalacji
elektrycznej oraz wykonanie dróg i parkingu o nawierzchni żwirowej. Prace wykonała firma
GIPS-BUD z Ciechanowa. Uroczysty odbiór inwestycji odbył się 5 maja br. Mieszkańcy przyjęli
inwestycję z entuzjazmem. Wójt gminy w przemówieniu podziękował mieszkańcom za duże
zaangażowanie przy realizacji inwestycji. Podkreślił, że remonty świetlic przeprowadzane
są w tych miejscowościach, w których widać zaangażowanie mieszkańców i gdy sami o to
zabiegają. Świetlica wiejska to dla każdej miejscowości miejsce bardzo ważne. To miejsce,
gdzie poprzez wspólne działanie, poprzez dzielenie się wspólnymi pasjami, mieszkańcy
integrują się, organizują różne uroczystości i mogą spędzić czas wolny. Ten budynek przez
lata pełnił taką funkcję, jednak jego stan techniczny pogarszał się. Dlatego władze samorządowe podjęły decyzję o przeprowadzeniu remontu. Koszt inwestycji wyniósł ok. 130.000 zł.
Wykonano ocieplenie budynku garażu OSP we Wierzbowie wraz z wykonaniem elewacji i opaski. Prace te wykonała firma GIPS-BUD z Ciechanowa za kwotę ok. 10.000 zł. Garaż
ten powstał z inicjatywy i z udziałem pracy społecznej strażaków ochotników z Wierzbowa.
W trakcie opracowywania jest 10 dokumentacji projektowo – kosztorysowych na przebudowę dróg gminnych (7 sołectw przeznaczyło na ten cel środki z funduszu sołeckiego)
w miejscowościach Władysławowo (ul. Polna i ul. Osiedlowa), Opinogóra Górna, Pomorze,
Łęki, Patory, Bogucin, Kołaki-Kwasy, Bacze i Przytoka, cztery dokumentacje projektowe na
budowę sieci wodociągowych w miejscowościach Elżbiecin (2 odcinki), Władysławowo, Pomorze oraz dokumentacja na budowę sieci kanalizacji sanitarnej do „domu nauczyciela”
w Opinogórze Górnej. Wszystkie opracowania zostaną przekazane do 31 sierpnia br. Zlecona została również dokumentacja techniczna na wykonanie termomodernizacji budynku
Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Opinogórze Górnej. W III kwartale br. planowany jest
nabór wniosków o dofinansowanie na tego typu inwestycje, w związku z tym przygotowujemy materiały wymagane do przeprowadzenia tego naboru.
12 maja 2015 r. weszła w życie zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Opinogóra Górna. Zmianie uległo przeznaczenie 15 działek
z terenów rolnych na mieszkaniowe oraz 1 działki z terenu mieszkaniowego na usługowy.
Procedura sporządzania zmiany Studium trwała 1,5 roku. Studium wskazuje kierunki i uwarunkowania rozwoju gminy, nie stanowi prawa miejscowego, jest jednak podstawą do sporządzania planów miejscowych, w których następuje zmiana przeznaczenia określonych
obszarów gminy.
Alicja Stryczniewicz
Sprawdzian szóstoklasistów i egzamin gimnazjalny
W kwietniu 2015 r. w szkołach podstawowych przeprowadzono sprawdzian na
koniec szóstej klasy. Oceny prac dokonywali nauczyciele spoza szkoły. Średnie wyniki
uzyskane w szkołach podstawowych w naszej gminie wyniosły odpowiednio: z języka
polskiego 76,3%, z matematyki 61,4% a z języka angielskiego 68,9%. Wskaźniki te w powiecie wyniosły odpowiednio 70,2%, 55,6% i 73%, w województwie 75,6%, 63,8% i 80%,
a w kraju 73%,61% i 78%.
Najwyższe wyniki uzyskała w naszej gminie Szkoła Podstawowa w Kołaczkowie:
z języka polskiego – 81,4%, z matematyki – 66,5%, z języka angielskiego – 86,9%. Wyniki te plasują się wyżej niż średnie dla gminy Opinogóra Górna, powiatu i województwa. Można więc uznać je za edukacyjny sukces. Warto nadmienić, że uczniowie klasy
VI w szkole podstawowej w Kołaczkowie dosyć ambitnie podchodzili do obowiązków
szkolnych i aż pięcioro z nich uzyskało świadectwo kończące szkołę z wyróżnieniem.
Wyniki sprawdzianu w Woli Wierzbowskiej przedstawiają się następująco: z języka
polskiego – 75,4%, z matematyki – 62,3% a z języka angielskiego – 60,9%, a w Opinogórze
Górnej: z języka polskiego – 75,2%, z matematyki – 59,7% a z języka angielskiego – 66,2%.
Również w kwietniu 47 uczniów klas III przystąpiło do egzaminu gimnazjalnego.
Wyniki tegorocznego egzaminu są zadowalające. Z języka polskiego uczniowie uzyskali średni wynik 63,3 %. Jest on wyższy od średniego wyniku powiatu (58,5%) a nawet
przewyższa wynik kraju (62%). Analiza średnich wyników w 9 gminach powiatu ciechanowskiego dowodzi, że gimnazjaliści gminy Opinogóra Górna zajęli pierwsze miejsce.
Bardzo dobry wynik zawdzięczamy niewątpliwie ogromnej pracy nauczyciela i uczniów,
realizowanej w klasach trzecich innowacji pedagogicznej, „Aby język giętki powiedział
wszystko co pomyśli głowa…” i bardzo dobrym warunkom pracy. Cieszymy się, że godziny przyznane z organu prowadzącego na dodatkowe zajęcia przygotowujące uczniów
do egzaminu zaowocowały wspaniałym wynikiem. Równie wysoki wynik uzyskali gimnazjaliści z historii i wiedzy o społeczeństwie - 63,2%. Jest to wynik wyższy od średniego
wyniku powiatu ( 60,5%). Wynik uważamy za ogromny sukces nauczyciela i uczniów, tym
bardziej, że dotychczas do wyniku powiatu zawsze odrobinę brakowało. Niewątpliwie
na wynik miał wpływ trzyletni projekt diagnozowania przyrostu wiedzy „Lepsza szkoła”.
Systematycznie ćwiczone umiejętności i powtarzanie wiedzy w formie różnorodnych
zadań, solidnie przygotowało uczniów do tej części egzaminu.
Z matematyki gimnazjaliści osiągnęli średni wynik 45,5 % i jest on o 0,3 wyższy od
wyniku powiatu. Na wyniki z całą pewnością miały wpływ dodatkowe godziny przygotowujące do egzaminu oraz innowacja pedagogiczna „Matematyka to mózgu gimnastyka”
skierowana do uczniów wykazujących się myśleniem matematycznym. Z przedmiotów przyrodniczych ( egzamin sprawdza wiedzę i umiejętności z biologii, chemii, fizyki
i geografii) uczniowie osiągnęli wynik 46,8% i niestety jest to wynik niższy od średniego
wyniku powiatu (48%). Po analizie szczegółowych wyników i czynników wpływających
na taki poziom wiedzy i umiejętności niezwykle ważne będą wnioski i adekwatne do
nich działania naprawcze, które w przyszłym roku pozwolą na osiągnięcie wyższych not.
Języki obce występujące na egzaminie gimnazjalnym podlegają decyzji rodziców.
To oni wspólnie z dzieckiem deklarują, do jakiego języka obcego nauczanego w szkole
przystąpi dziecko. W gimnazjum część uczniów wybrała język angielski, część niemiecki,
pozostali rosyjski. Język angielski ( część podstawowa i rozszerzona) nie wypadł najlepiej. Z części podstawowej uczniowie osiągnęli wynik 56,9% (powiat 60,4%), natomiast
z części rozszerzonej gimnazjaliści wypracowali tylko 32,2% (powiat 39,7%). Wyniki nie
są zadowalające i należy dołożyć wszelkich starań, aby w następnym roku wynik zbliżyć
do wyniku powiatu. Imponujące natomiast są wyniki języka niemieckiego i rosyjskiego.
cd. na str 5
5
cd. ze str. 4
Sprawdzian szóstoklasistów
i egzamin gimnazjalny
Z tych języków uczniowie pisali tylko część podstawową z racji, iż języki te nauczane
są w gimnazjum na poziomie początkującym. Z języka niemieckiego nasi uczniowie
uzyskali 70,8% i jest to wynik wyższy o 11,7% od średniego wyniku powiatu, wyższy od
wyniku wojewódzkiego (55,5%) i wyższy od wyniku kraju (57%). Równie pięknie spisali
się ci uczniowie, którzy przystąpili do egzaminu z języka rosyjskiego. Uzyskali średni
wynik 64, 6% . Jest to wynik wyższy od średniego wyniku powiatu (53,4%), województwa
(55,4%) i kraju (58%). Wszystkim absolwentom gratulujemy.
Wyniki egzaminacyjne są ważnym źródłem wiedzy o pracy szkoły, ale nie jedynym.
Na pewno sprawdza on kompetencje uczniów, ale o końcowym sukcesie edukacyjnym
decyduje wiele czynników.
Małgorzata Kołakowska
Sukcesy uczniów naszych szkół
Koniec roku szkolnego to czas podsumowań pracy uczniów. Gimnazjum opinogórskie
ukończyły dwie klasy i średnia ocen w tych klasach wynosiła: w klasie IIIa – 3,48, w klasie
IIIb – 3,56. Najwyższa średnią ocen w klasach trzecich uzyskała Anna Sosnowska – 5,06.
W Szkole Podstawowej w Opinogórze Górnej najwyższą średnią ocen - 5,36 uzyskały trzy
uczennice: Alicja Cienkowska, Kinga Miklaszewska ( kl. VI ) i Aleksandra Baranowska ( kl. IV).
W Szkole Podstawowej w Kołaczkowie w klasie VI najwyższą średnią ocen uzyskał Karol
Górski - 5,54, a w Szkole Podstawowej w Woli Wierzbowskiej Anna Nałęcz – 5,82.
Dzieci i młodzież gimnazjalna chętnie brała udział w różnych konkursach i olimpiadach
nie tylko na szczeblu gminnym. Tytuł finalisty w powiatowym konkursie przedmiotowym
organizowanym przez ciechanowskie licea zdobyło dwoje gimnazjalistów: II miejsce z historii – Łukasz Konwerski i II miejsce z biologii – Małgorzata Pikus. Uczniowie gimnazjum
zajęli II miejsce w Ciechanowskiej Młodzieżowej Lidze Piłki Siatkowej. Sportowe sukcesy
w roku szkolnym 2014/2015 odnieśli również uczniowie Szkoły Podstawowej w Opinogórze Górnej. Zajęli VII miejsce na Mazowieckich Igrzyskach Młodzieży Szkolnej w Radomiu
w konkurencji „Mini Piłka Siatkowa Dziewcząt”, IV miejsce chłopców w finale wojewódzkim
„Turnieju Orlika” o Puchar Premiera RP oraz II miejsce w Powiatowym Systemie Współzawodnictwa Szkolnego Igrzysk Młodzieży Szkolnej. Uczennica kl. VI Alicja Cienkowska
została laureatką wojewódzkiego konkursu polonistycznego organizowanego przez Mazowieckiego Kuratora Oświaty.
W Szkole Podstawowej w Kołaczkowie jeden z uczniów Karol Górski zajął I miejsce
w eliminacjach powiatowych Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej. Dwoje
uczniów ze Szkoły Podstawowej w Woli Wierzbowskiej uzyskało dyplomy laureatów na
szczeblu ogólnopolskim: Anna Nałęcz w konkursie ALBUS i Szymon Purzycki w konkursie
matematycznym OLIMPUSEK. Zwycięzcom serdecznie gratulujemy.
Nadeszły upragnione przez uczniów a i nauczycieli wakacje. Życzymy wszystkim miłego wypoczynku. Niech pełni sił wracają po wakacjach do szkoły i zdobywają nowe sukcesy.
Małgorzata Kołakowska
J. Szpojankowski przyjmuje Medal „Pro Mazovia”od marszałka A. Struzika
Dobre wyniki
szóstoklasistów z Kołaczkowa
Uczniowie klasy szóstej Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie, jako pierwsi pisali sprawdzian zewnętrzny według nowych zasad. Byliśmy pełni obaw, jak nasi uczniowie sprostają temu wyzwaniu. Po raz pierwszy sprawdzane były umiejętności z języka angielskiego,
a sam test z matematyki i języka polskiego trwał dłużej. Przez cały rok szkolny staraliśmy się
przygotować naszych uczniów do tego pierwszego, ważnego sprawdzianu. Klasa szósta to
zespół o zróżnicowanych możliwościach intelektualnych. Mała liczebność grupy sprzyjała
jednak indywidualnemu podejściu do każdego ucznia. Nauczyciele otaczali szczególną
opieką uczniów mających problemy z przyswajaniem treści edukacyjnych, nie zapomnieli również o tych, którzy świetnie radzili sobie z obowiązkami szkolnymi podsuwając im
trudniejsze zadania. Klasa pisała próbne sprawdziany kompetencji, a każdy z nich był szczegółowo analizowany. Problematyczne zadania były ćwiczone i utrwalane. Systematyczna
praca, zaangażowanie uczniów w zdobywanie wiedzy przyniosło satysfakcjonujące efekty.
Uczniowie sprostali wymaganiom egzaminacyjnym, nie zawiedli nie tylko ci najlepsi, ale
również i ci słabiej radzący sobie z nauką, zdobywając dosyć wysokie wyniki. Średni wynik
procentowy naszych szóstoklasistów z języka polskiego to 81,4%, z matematyki 66,5%,
ogółem dla tych przedmiotów średnia wyniosła 74,1%. Wysoki średni wynik procentowy
osiągnęliśmy w zakresie języka angielskiego 86,9%. . Szczególnie cieszy fakt, iż wyniki te
plasują się wyżej niż średnie dla gminy Opinogóra Górna, powiatu i województwa. Można
więc uznać je za edukacyjny sukces. Warto nadmienić, iż uczniowie klasy szóstej dosyć
ambitnie podchodzili do obowiązków szkolnych i aż pięcioro z nich uzyskało świadectwo
kończące szkołę z wyróżnieniem.
Elżbieta Soska - wychowawca klasy VI
NAGRODY DLA
ZESPOŁU „MELODIA”
Trzynasty czerwca 2015 roku to był dzień bardzo ważny dla życia kulturalnego i artystycznego Opinogóry, dla dziedzictwa intelektualnego i tradycji polskiej wsi. Zespół
„MELODIA” został laureatem nagrody im. Władysława Orkana, otrzymał też prestiżowy
w regionie Medal „Pro Masovia”. Nagrody zostały wręczone w czasie uroczystych obchodów Mazowieckiego Święta Ludowego w Muzeum Romantyzmu.
Są one szczególnie cenne dla nas seniorów, rolników, społeczników, którzy od wielu
lat śpiewają w tym męskim zespole – o którym się mówi: rewelersów opinogórskich.
Nagrody są ukoronowaniem naszej artystycznej działalności. Jako laureaci jesteśmy
bardzo wdzięczni kapitułom tych medali, ale również osobiście Adamowi Struzikowi
– marszałkowi Województwa Mazowieckiego, Sławomirowi Morawskiemu – staroście
ciechanowskiemu i Romanowi Kochanowiczowi – dyrektorowi Muzeum Romantyzmu
w Opinogórze za to, że docenili naszą społeczną, artystyczną działalność na terenie
Mazowsza i rekomendowali nas do tej nagrody. Znaleźliśmy się w dostojnym gronie
laureatów. Zachowamy ten dzień na długo w swej pamięci. Dla zespołu „MELODIA” zaszczytem było śpiewanie w tym dniu dla wspaniałej publiczności w muzealnej oranżerii
i na scenie przed dworem Krasińskich.
Należy podkreślić, że „MELODIA” to zespół Gminnego Ośrodka
Kultury w Opinogórze, działający pod patronatem Towarzystwa Miłośników Opinogóry. Występują w nim: Jerzy Szpojankowski – kierownik
muzyczny, twórca, aranżer, Mieczysław Piotrowski, Mieczysław Leszczyński, Stanisław Leszczyński, Wojciech Kowalski, Mirosław Laskowski
i Krzysztof Łyziński.
Na okoliczność Mazowieckiego Święta Ludowego w Opinogórze
oraz wyróżnień dla naszego zespołu Towarzystwo Miłośników Opinogóry wydało folder o jego historii oraz tomik – miniaturkę poezji
wybranej o Opinogórze mojego autorstwa oraz folder z limerykami.
Ogłosiliśmy też konkurs na tego typu twórczość poetycką.
Następnego dnia 14 czerwca br. Zespół „MELODIA” wystąpił na
rodzinnym pikniku w dzielnicy Aleksandrówka w Ciechanowie, zaś 28
czerwca śpiewał na Pikniku Opinogórskim. W lipcu rozpoczyna trasę
artystyczną od występu w Dąbku na zaproszenie dyrekcji tej wspaniałej
i przyjaznej ludziom placówki rehabilitacyjnej dla chorych na stwardnienie rozsiane.
Promujemy Opinogórę i liczymy na dalsze wsparcie naszej działalności przez uchwałodawcze i wykonawcze władze samorządowe
Gminy Opinogóra Górna.
Wojciech Kowalski -prezes TMO, członek zespołu „MELODIA”
6
PO ORK ANIE
I PRO MASOVI
Dziś w nocy śniłem przepiękny sen
- Może proroczy i realny.
Był tak, jak dla życia zbawczy tlen,
A wątek jego niebanalny.
Dotyczył chóru na urlopie
- Tych siedmiu chłopów od MELODII,
Którzy poczuli się okropnie
Bez sceny, śpiewu i parodii.
W kurorcie pięknym dla rolników
- Gdzieś w Kołobrzegu – może w Łebie,
Czuli się jak grupa pątników,
Która tam jest w ducha potrzebie.
U nich inaczej – byt na luzie,
Stół szwedzki, plaża, pot na ciele
I różnokolorowi ludzie,
A i języków bardzo wiele.
Jurek odsypia dawne noce,
Mirek zabawia się w strażaka,
Stasiek popija ze mną soczek,
A Mietki leżą na hamakach.
Żyć nie umierać, a co potem,
Emerytury – czy wystarczy…
Można się oblać zimnym potem
- Jest to dylemat życia starczy.
We śnie widziałem też sponsorów:
Marszałka, Wójta i Starostę
- Co prawda nie pierwszych tenorów,
Ale zarysy ich dość ostre.
Za to, że Krzysiek śpiewał „W Stepie…”
I dla Hofmana i dla ludu,
Cała MELODIA jeszcze lepiej
- Nie było w Oranżerii nudów.
Za te Orkany, Pro Masovie
Za granie wieczne i śpiewanie
- To dzisiaj mamy już Panowie
Sny piękne i darmowe SPA-nie.
Mój sen pobożnym jest życzeniem,
Marzenia czasem się spełniają.
Cieszmy się chociaż własnym chceniem,
Bo ludzie ciągle nas słuchają.
Medale choćby najważniejsze
Pocieszą oko tylko chwilę,
A pieśni stare i dzisiejsze
Są przyjmowane zawsze mile.
Wojciech Kowalski
19 czerwca 2015 r.
SPEŁNIONE MARZENIE młodego biegacza
Co roku nasze gimnazjum z większymi lub mniejszymi sukcesami, wystawiało reprezentację do powiatowych, indywidualnych biegów przełajowych. Od dwóch lat nasi uczniowie kwalifikują się do Mazowieckich
Igrzysk Młodzieży. A zaczęło się w roku 2009 kiedy to troje uczniów: Ewa Szymczak, Aneta Kołakowska i Kamil
Ossowski reprezentowali nasze gimnazjum w Siedlcach. Jednak ten rok okazał się największym sukcesem. Ale
najpierw były jesienne biegi, kiedy to na zawodach powiatowych awans do „rejonu” uzyskało 11osób. Miłą
niespodzianką było I miejsce ucznia klasy I Kamila Brzozy, który do tej pory nie startował na żadnej imprezie
tej rangi. Potem była wiosna i zawody rejonowe w Ciechanowie na miejskim stadionie. I znowu sukces. Po
biegach okazało się, że mamy czterech finalistów na Mazowieckie Igrzyska Młodzieży. I miejsce w swojej
kategorii zajął Kamil. Awans uzyskali także Aleksandra Gnas, Karolina Ragus i Dawid Bonisławski.
Finały XVII Mazowieckich Igrzyskach Młodzieży w biegach przełajowych odbyły się w Jedlińsku koło Radomia. W czasie długiej podróży rozmawiałem z uczniami o biegach. Kamil powiedział mi, że jego marzeniem
jest „pudło” Obiecał, że je zdobędzie. Życzyłem mu tego, lecz też trochę tonowałem jego słowa, nie chciałem, aby w razie porażki rozczarował się już na początku swojej sportowej „kariery”. Bo wiem, że rywale są
mocni. To już najlepsi biegacze w województwie, niekiedy już reprezentanci Polski, a chłopiec po zawodach
w Ciechanowie trochę się przeziębił i nie
mógł trenować na wysokich obrotach.
Jednak bieg zweryfikował wszystko. Kamil od samego początku był w „czubie”
biegu, często widać było go na I miejscu.
Gdy około 200 metrów przed metą zobaczyłem, że rywale są mocniejsi i chłopiec spadł na szóste miejsce, pomyślałem trudno i tak to będzie duży sukces.
Powalczymy za rok o lepszy wynik.
I stało się coś niezrozumiałego, bo nagle Kamil „włączył szósty bieg” i zaczął
mijać rywali. Na metę wpadł jako drugi
i myślę, że zabrakło 4 – 5 metrów, aby
zajął I miejsce. Podczas biegu dał siebie
wszystko i jak sam powiedział na mecie:
„jeszcze nigdy w życiu nie był taki zmęczony”. Dana mi obietnica została spełniona. Jest „pudło”. Ma sukces.
Ma potencjał. Potem gratulacje. Dyplom. Medal. Telefon do mamy. Powrót do domu.
Za ten sukces Kamil został doceniony również przez wójta gminy Opinogóra Stanisława Wieteskę, który
ufundował mu buty i spodnie do trenowania w kwocie 500 zł. Wiemy już, że Kamilem zainteresował się klub
sportowy, w którym będzie mógł trenować i podnosić swoje umiejętności. Życzę mu kolejnych sukcesów i realizowania kolejnych marzeń. Jedno już zrealizował. Jest drugim biegaczem w województwie mazowieckim.
Robert Miklaszewski
Nauczyciel wf w Gimnazjum w Opinogórze
„Do sukcesu nie ma żadnej windy.
Trzeba iść po schodach…”
Alicja Cienkowska finalistką Wojewódzkiego
Konkursu Polonistycznego
Praca, sumienność i systematyczność
z reguły prowadzi do sukcesu. Nie zawsze jest
łatwa. Czasami trzeba wybierać pomiędzy
poczuciem obowiązku a beztroską zabawą.
Takie dylematy ma wielu młodych ludzi. Ale
zadowolenie można mieć nie tylko z zabawy,
ale także z pracy. Mogła się o tym przekonać
uczennica klasy VI a Szkoły Podstawowej
w Opinogórze Górnej Alicja Cienkowska, która została finalistką Wojewódzkiego Konkursu
Polonistycznego organizowanego przez Mazowieckiego Kuratora Oświaty w Warszawie. Ten
sukces nie przyszedł łatwo, wymagał wiele
pracy, trudu i poświęcenia, ponieważ polonistyka nie jest prostą dziedziną wiedzy. Trzeba
dużo czytać, uczyć się trudnych reguł pisowni
i wymowy języka polskiego. Dlatego Alicji należą się słowa uznania i serdeczne gratulacje.
Wójt gminy Stanisław Wieteska z tej okazji ufundował laureatce specjalną nagrodę w postaci sprzętu fotograficznego i elektronicznego. Wręczył tę nagrodę w obecności jej nauczycielki Marioli Chojnowskiej.
MCh
7
Zawody wędkarskie
o „Puchar Wójta”
Firma FASTE świętowała
swoje 30-lecie
W sobotę 20 czerwca, specjalizująca się w produkcji urządzeń technologicznych dla
przemysłu spożywczego firma FASTE, która część swoich zakładów posiada w Zygmunto-
28 czerwca 2015 roku odbyły się zawody
wie (na terenie kupionym od GS-u), uroczyście obchodził 30-lecie powstania. Z tej okazji
wędkarskie, które zorganizował Zarząd Koła
w Opinogórze – dla pracowników i zaproszonych gości - odbyła się jubileuszowa impreza.
Wędkarskiego w Opinogórze Górnej. Znako-
W programie całodziennych uroczystości znalazła się zarówno msza święta odprawiona
mita oprawa zawodów, piękny puchar oraz
w miejscowym kościele parafialnym, jak i zorganizowane w pomieszczeniach Muzeum Ro-
nagrody to zasługa wójta gminy Stanisława
mantyzmu występy artystyczne zakończone bankietem.
Wieteski. Do zawodów zgłosiło się 24 węd-
Na jubileusz firmy należącej do Tadeusza Falęckiego i Stanisława Salamona przybyło
karzy zrzeszonych w Polskim Związku Wędkarskim,
wielu znamienitych gości, którzy mieli możliwość poznania historii zakładu i jego dnia dzi-
mieszkających głównie na terenie naszej gminy, ale udział
siejszego. W Opinogórze pojawili się m.in. wójt gminy Opinogóra Stanisław Wieteska i wice-
brali też zawodnicy z Ciechanowa i innych gmin. Za całokształt organizacyjny
prezydent Ciechanowa Krzysztof Kacprzak. W okolicznościowych wystąpieniach obydwaj
zawodów odpowiadał prezes koła PZW w Opinogórze Włodzimierz Rogoziń-
podkreślili, że w ciągu trzech dziesięcioleci firma bardzo się rozwinęła i stała się ważnym
ski, a sędzią głównym zawodów był Andrzej Malik.
miejscem na gospodarczej mapie powiatu ciechanowskiego.
Pierwsza niedziela wakacji rozpieszczała piękną pogodą, ale niestety ryba
W części artystycznej, bardzo dobrze zorganizowanej imprezy, wystąpili nastoletni
nie brała najlepiej i trzeba było dużych umiejętności, by ją sprowokować do
ciechanowscy akordeoniści i cieszący się uznaniem na całym świecie cygański zespół Don
wzięcia przynęty. Startujący takie umiejętności posiadają i dlatego też ry-
Vasyla. Zarówno jedni jak i drudzy artyści zostali gorąco przyjęci przez publiczność zgroma-
walizacja trwała do samego końca wędkowania. Wystarczy poinformować,
dzoną w wybudowanej niedawno na terenie muzeum oranżerii.
że tuż przed końcem zawodów jednemu z kolegów urwała się ryba, która
Początek spółce FASTE dał – założony w 1985 r. – a znajdujący się w Ciechanowie przy
mogła mu zapewnić nawet zwycięstwo w zawodach. Ostatecznie jednak
ul. Krubińskiej 6 niewielki „Zakład Ślusarski Tadeusz Falęcki, Stanisław Salamon”. To wówczas
zwyciężył piszący ten artykuł – Henryk Chojnacki, który złowił 2,080 kg ryb,
mieszkający przy ul. Krubińskiej „Tadeusz zaproponował Stanisławowi, że mogliby coś robić
drugie miejsce zajął Apoloniusz Chojnacki, który złowił 1,560 kg ryb, trzeci był
po godzinach pracy w branży metalowej”. Propozycja została przyjęta i w ten sposób stwo-
Sławomir Kurzęcki (złowił 0,970 kg), czwarty Rafał Białczak (0,950 kg), piąty
rzono fundamenty Zakładu Produkcyjno-Usługowego FASTE Spółka Jawna.
Artur Wójcicki (0,890 kg), szósty Marcin Król (0,780 kg).
W pierwszym okresie działalności wspólnicy dysponowali „podwórkiem, małym ga-
Tuż przed południem przyszedł na miejsce zawodów wójt Stanisław Wie-
rażem samochodowym oraz pożyczoną spawarką 220/380 swojej roboty”. Zaczynali od
teska, który uhonorował pierwszą szóstkę dyplomami, nagrodami rzeczowy-
produkcji popularnych wówczas dwukółek do ciągników, bram i ogrodzeń. Swą bizneso-
mi, a zwycięzcę dodatkowo okazałym pucharem. Na zakończenie zawodów
wą działalność prowadzili w socjalistycznej wówczas Polsce własnoręcznie „po godzinach
stwierdził, że jest zainteresowany każdą inicjatywą na terenie gminy Opino-
i w czasie wolnym”. W latach następnych firma kupowała następne maszyny, zaczęła roz-
góra Górna, a rywalizacja wędkarzy o puchar wójta rozgrywana każdego roku
szerzać asortyment świadczonych usług i zaczęła zatrudniać pracowników.
jest ważną pozycją w kalendarzu imprez organizowanych na terenie dzia-
Jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku zatrudnieni zostali: Mirosław Lesiński z Ciecha-
łania opinogórskiego samorządu. Prezes koła PZW Włodzimierz Rogoziński
nowa na stanowisku tokarza i pochodzący z tej samej miejscowości Dariusz Suchecki na
podziękował wójtowi w imieniu wszystkich wędkarzy.
stanowisku frezera (obydwaj pracują w firmie do dnia dzisiejszego) oraz Janusz Wiśniewski
Dla uspokojenia organizacji zajmujących się ochroną zwierząt informu-
z Gruduska.
jemy, że zawody odbywały się na tak zwanej „żywej rybie”, co oznacza, że po
W 1993 roku firma zakupiła budynki przy ulicy Towarowej 2 w Ciechanowie. Po ich wy-
zważeniu ryb, wróciły one do zbiornika wodnego. Zawody zostały rozegrane
remontowaniu przewieziono następne maszyny i zatrudniono kolejnych pracowników. Fir-
na stawie nr 1 w opinogórskim parku.
ma zaczęła produkować m.in. koła zębate. 15 listopada 1993 r. na bazie zakładu ślusarskiego
Henryk Chojnacki - sekretarz koła PZW w Opinogórze
powstał Zakład Produkcyjno-Usługowy FASTE. Miał on wówczas formę organizacyjną spółki
cywilnej należącej do Tadeusza Falęckiego, Stanisława Salamona i Zygmunta Trzeciaka (jakiś
czas potem ostatni ze wspólników wycofał się z biznesu).
Obecnie w firmie FASTE pracuje 45 osób (w tym 7 inżynierów i 2 pracowników w trakcie
studiów inżynierskich). Firma wykonuje urządzenia technologiczne dla różnych gałęzi przemysłu spożywczego: cukierniczych, mleczarskich, warzywnych. Z usług FASTE korzystali
tacy potentaci jak m.in. „Mondelez Polska Production (dawny Wedel), „Cedrob”, „Wawel”,
„Bel Polska”, „Ilas Polonia” i browar „Ciechan”.
KK
Uczestnicy zawodów wędkarskich z wójtem gminy
Nowy biurowiec firmy FASTE
8
ki i skutki spożywania często niezdrowych przekąsek.
Zaprezentowała również skuteczne metody odchudzania, czyli jak schudnąć bez efektu jo-jo? Uczestniczki czynnie uczestniczyły w dyskusji, jaka wywiązała się podczas spotkania a dotyczyła przygotowania
zdrowych posiłków, które w niewielkich ilościach powinniśmy spożywać 5 razy dziennie – zazwyczaj o tej
samej porze. Na zakończenie spotkania, które miało
miejsce w sali konferencyjnej Urzędu Gminy, odbyła
się degustacja zdrowej, niskokalorycznej żywności.
***
K A L E N D A R I U M
/II kwartał 2015r./
20 kwietnia - w organizowanym przez Powiatowe Centrum Kultury i Sztuki w Ciechanowie
Przeglądzie Piosenki Dziecięceji Młodzieżowej nasza reprezentantka Kinga Miklaszewska z kl. VI SP
w Opinogórze zajęła III miejsce w kategorii klas IV-VI natomiast w VII Powiatowym Przeglądzie Piosenki
Angielskiej Kinga otrzymała I nagrodę. Naszej uzdolnionej wokalistce serdecznie gratulujemy.
***
6 maja - odbyło się ,,Majówkowe spotkanie”
w Klubie Seniora i Klubie Dobrej Gospodyni.
***
28 maja - GOK i GBP w Opinogórze Górnej
zorganizowały z okazji Dnia Dziecka dla szkół podstawowych w Woli Wierzbowskiej i Kołaczkowie
spektakl teatralny pt. „Przygody Baltazara Bombki”
w wykonaniu aktorów teatru ,,Duet” z Krakowa.
***
30 maja - w Łopacinie w gminie Sońsk odbył
się VIII Przegląd Pieśni Maryjnej. GOK w tym dniu
zorganizował wyjazd autokarowy dla członków
Klubu Seniora, Klubu Dobrej Gospodyni i zespołów
działających przy GOK. W przeglądzie uczestniczyli
reprezentując naszą gminę: żeński zespół wokalny
,,Nadzieja”, męski sekstet ,,Melodia” i solistki Kinga
Miklaszewska oraz Wiktoria i Weronika Pniewskie.
Wszyscy uczestnicy zostali przez organizatorów imprezy ugoszczeni papieskimi kremówkami, lodami
i kiełbaską z grilla.
***
4 czerwca - GOK zorganizował w Opinogórze
Górnej imprezę z okazji Dnia Dziecka. Przybyłe dzieci uczestniczyły w różnych konkursach tanecznych
i sportowo-rekreacyjnych takich jak: przeciąganie
liny, bieg w workach, biegi z przeszkodami, rzuty do
celu i inne. Wszyscy uczestnicy otrzymali poczęstunek w postaci kiełbasek z grilla. GOK za pośrednictwem ,,Gazety Opinogórskiej” składa serdeczne podziękowania państwu Anecie i Arturowi Tyczyńskim
- właścicielom sklepu ,,Groszek” w Opinogórze za
sponsorowanie dzieciom słodyczy, gadżetów i lodów.
***
10 czerwca - w ramach promocji zdrowia GOK
zorganizował dla mieszkańców gminy Opinogóra Górna spotkanie z dietetykiem z Centrum Dietetycznego
,,NATUR HOUSE” z Ciechanowa. Na spotkanie, które
prowadziła Marta Niesiobędzka – dietetyk, przybyło
ponad 50 mieszkanek gminy. Dietetyczka wygłosiła
prelekcję na temat zdrowego odżywiania. Omówiła
piramidę zdrowia, przedstawiła dietetyczne zamienni-
13 czerwca - na Festynie Rodzinnym na terenie
Muzeum Romantyzmu sekstet męski ,,Melodia”
z GOK otrzymał nagrodę im. Władysława Orkana
oraz Medal Pamiątkowy ,,Pro Masovia”, który jest
wyróżnieniem okolicznościowym za całokształt
działalności przyczyniającej się do kulturalnego
rozwoju Mazowsza.
***
17 czerwca - odbyło się spotkanie w Klubie Seniora i Klubie Dobrej Gospodyni na którym członkowie
Klubu Seniora wybrali nowe władze. Przewodniczącą
Klubu Seniora działającego przy GOK została Grażyna Czarnecka – sołtys Opinogóry Górnej, zastępcą
przewodniczącej – Elżbieta Karolewska z Opinogóry
Górnej natomiast skarbnikiem Danuta Olszewska
z Opinogóry Dolnej. GOK składa podziękowanie byłej
przewodniczącej Klubu Seniora pani Irenie Potępie
z Dzbonia za dotychczasową 17-letnią współpracę.
***
28 czerwca - GOK zorganizował na boisku sportowym w Opinogórze Górnej XIX Piknik Opinogórski,
który jest imprezą cykliczną organizowaną co roku
na powitanie wakacji. Najważniejsze, że dopisała
piękna, słoneczna pogoda, co jest dużym atutem
przy organizacji imprez plenerowych. Podczas organizowanego pikniku odbył się premierowy koncert
Gminnej Orkiestry Dętej Trzech Pokoleń, która spod
Urzędu Gminy przeszła w szyku paradnym przez
centrum Opinogóry do stadionu sportowego. Sygnałem powitalnym orkiestra przywitała wchodzącego na scenę gospodarza gminy wójta Stanisława
Wieteskę, który w swym wystąpieniu powitał mieszkańców gminy i przybyłych gości nawiązując do
obchodów 25 rocznicy samorządu terytorialnego
w Polsce. Koncert rozpoczęto marszem ,,Opinogóra nasza”. Orkiestra zaprezentowała utwory marszowe, ułańskie i walce. W nowo zakupionych strojach,
nawiązujących do tradycji szwoleżerskich, członkowie orkiestry prezentowali się dostojnie, barwnie
i bogato z idącym na czele kapelmistrzem - Jerzym
Szpojankowskim. Dyrekcja GOK i kapelmistrz Jerzy
Szpojankowski tą drogą składają serdeczne podziękowania wszystkim członkom orkiestry za zaangażowanie i sumienne uczestnictwo w próbach orkiestry, które pozwoliło w tak krótkim czasie /od lutego
br./ przygotować repertuar na okoliczność piknikową. Jesteśmy pełni podziwu i uznania - gratulacje
dla wszystkich! Pierwszy koncert orkiestra ma już
za sobą. Drugi odbędzie się w dniu 30 sierpnia br.
na Dożynkach Gminnych, które w tym roku odbędą
się w Pałukach. Zapraszamy. W części artystycznej
wystąpili soliści i zespoły wokalne działające przy
GOK. Nasze młode wokalistki Kinga Miklaszewska,
Weronika i Wiktoria Pniewskie oraz Milena Wójt bardzo dobrze zaprezentowały się w swoim repertuarze. Żeński zespól wokalny ,,Nadzieja” przedstawił
utwory współczesnej muzyki rozrywkowej natomiast męski zespół ,,Melodia” zaprezentował przeboje z lat 30-tych. Gwiazdą tegorocznego Pikniku
był zespół ,AKCENT”- jeden z czołowych zespołów
nurtu disco-polo, który zyskał w Polsce ogromną
popularność. Do Opinogóry ściągnęły tłumy wielbicieli tego zespołu z terenu naszej gminy, Ciechanowa i okolicznych powiatów. Znane i lubiane
przeboje porywały do tańca uczestników. Wspaniała pogoda sprawiła, że wszyscy świetnie się bawili
tańcząc w rytm muzyki disco. Imprezie towarzyszyły: wesołe miasteczko, stoiska twórców ludowych,
stoiska z zabawkami i lodami, stoiska gastronomiczne i inne. Piknik zakończył się zabawą taneczną, która trwała do północy. Do tańca przygrywał opinogórski zespół Fokus pod kierownictwem Cezarego
Szymankiewicza. GOK składa podziękowanie dla
sklepu ,,Groszek” w Opinogórze za wsparcie przy
organizacji naszej imprezy.
Organizowana impreza na wolnym powietrzu
jest bardzo potrzebna, ponieważ integruje społeczność gminną, wyrabia nawyki uczestnictwa mieszkańców gminy i okolic w imprezach kulturalnych.
Ważnym celem jest popularyzacja amatorskiego
ruchu artystycznego. Piknik promuje Opinogórę,
jej wartości kulturalne i turystyczne czyli walory,
których pozazdrościłaby niejedna gmina.
Z. Pikus
9
IMPREZY GMINNE W FOTOOBIEKTYWIE
Dzień dziecka w gminie
Łopacin. Występ żeńskiego zespołu Nadzieja
Nowy zarząd Klubu Seniora
Śpiewa Kinga Miklaszewska
Publiczność na „Pikniku opinogórskim”
Występ zespołu Melodia
„Piknik”, występ zespołu Akcent
Śpiewa Milena Wójt
10
Rocznica Wielkiej Wojny
Opinogóra - rok 1915.
W zeszłym roku obchodziliśmy setną rocz-
Niemcy rozpoczęli operację przeciwko rosyjskiej
głosi, iż poległ on bohaterską śmiercią w walce
nicę wybuchu I Wojny Światowej. W tym roku
10 Armii gen. Fadera Sieversa. Po kilku dniach
we wsi Wola Wierzbowska 11 lutego 1915 roku
przypada setna rocznica Bitwy Przasnyskiej,
walk siły rosyjskie wycofały się na wschód. Osła-
(data wedle starego porządku).
jednej z najkrwawszych bitew frontu wschod-
niający odwrót XX Korpus Armijny gen. P. I.
niego I Wojny Światowej, nazywaną „Marną
Bułhakowa, po ciężkich walkach, został rozbity
Po klęsce poniesionej w Bitwie Przasnyskiej
frontu wschodniego”.
w lasach augustowskich, a jego resztki wzięte do
siły Cesarstwa Niemieckiego przez kilka miesięcy
niewoli. Następnie Niemcy chcieli zająć Przasnysz
przygotowywały się do ponownego ataku w celu
Wybuch I wojny światowej Opinogóra odczu-
leżący na szlaku z Warszawy do Królewca. Wów-
zajęcia Przasnysza. 13 lipca 1915 roku ponownie
ła niemal następnego dnia. Już 5 sierpnia 1914 r.
czas to I Korpus Turkiestański, chcąc zabezpie-
przystąpiły do natarcia na pozycje Imperium Ro-
w Opinogórze pojawiły się wojska rosyjskie, któ-
czyć Ciechanów przed atakiem niemieckim, oparł
syjskiego. Podczas Drugiej Bitwy Przasnyskiej nie-
re podążały na front. Jednak do początku 1915
prawe skrzydło o Wolę Wierzbowską. Pozycje
miecki XI Korpus gen. Otto von Pleuskowa nacie-
roku wojna w mieszkańcom Opinogóry objawia-
w Woli Wierzbowskiej zajął 8 Pułk Turkiestański 2
rał na pozycje rosyjskie w Grudusku i Czerwonych
ła się tylko wzmożonym ruchem wojsk. Można
Turkiestańskiej Brygady Piechoty. 22 lutego1915
Borowych, następnie siłami 38 Dywizji Piechoty
było odnieś wrażenie, że wojna toczy się gdzieś
r. doszło tam starcia 8 Pułku Turkiestańskiego
i 86 Dywizji Piechoty na pozycje pomiędzy Cie-
bardzo daleko. Dzieci chodziły do szkoły, ludzie
z niemieckimi oddziałami 86 Dywizji Piechoty.
chanowem a miejscowością Dzbonie, które były
zajmowali się swoimi codziennymi zajęciami.
Walki o Przasnysz trwały do marca. Bitwa Prza-
bronione przez rosyjskie 44 Pułk Syberyjski i 42
Dużym wydarzeniem było pojawienie się wojsk
snyska zakończyła się fiaskiem planów niemiec-
Pułk Syberyjski zaś na linii Zielona- Żbiki przez 7
niemieckich w Opinogórze, jednak i temu wyda-
kich. Straty Cesarstwa Niemieckiego wyniosły ok
Pułk Turkiestański i 8 Turkiestański. 15 lipca linia
rzeniu nie towarzyszyły walki. Pojawiający się na
40 tys. żołnierzy Zaś straty Imperium Rosyjskiego
frontu została przerwana na południe od Zielonej
zmianę żołnierze rosyjscy i niemieccy budzili ra-
wyniosły ponad 60 tys. żołnierzy.
na szerokości 7 km. Na południowy wschód od
czej ciekawość niż trwogę. Ta sytuacja zaczęła się
Opinogóry Rosjanie przypuścili kontratak, któ-
zmieniać pod koniec roku 1914. Najpierw pojawi-
Żołnierze 8 Pułku Turkiestańskiego zostali
ry w ówczesnej prasie określono jako „szalony
ły się transporty z rannymi, następnie doszło do
pochowani na kilku cmentarzach. Na cmenta-
atak brygady konnicy rosyjskiej”. Kontrnatarcie
pierwszych, jeszcze niewielkich potyczek. Jedną
rzu wojskowym w Uroczysku Wieliszew można
sił rosyjskich zostało zatrzymane. O 6 rano 16 lip-
z takich potyczek, najprawdopodobniej na po-
znaleź pomnik Siergieja Stasiuka, który zmarł 9
ca Rosjanie oddali Ciechanów. Sama Opinogóra
czątku grudnia 1914 roku opisuje Stanisław Łuka-
marca (20 marca) od ran odniesionych w wal-
również ucierpiała podczas walk, szczególnie od
siewicz: „(…) patrol [rosyjski] spotkał na folwarku
kach w Woli Wierzbowskiej 11 lutego (22 lutego)
ostrzału artyleryjskiego. Jak można przeczytać
Dolnym zwiad niemiecki zajęty spokojnie podku-
1915. Na cmentarzu wojennym w Opinogórze
w ówczesnej prasie: „W Opinogórze, ordynacji
waniem koni. Wzgórek zasłaniał kuźnię od strony
Dolnej spoczął podporucznik Semion Semiono-
hr. Krasińskich uszkodzone są niemal wszystkie
szosy. (…) rozpoznał ich z daleka patrol rosyjski.
wicz Gwozdjew z 8 Pułku Turkiestańskiego gen.
budynki mieszkalne. Wieżyczka zamku jest znisz-
Kozacy wypadli zza wzgórka znienacka, jak burza
adiutanta von Kaufmana. Inskrypcja na nagrobku
czona. Mieszkania urzędników ordynacji i oficja-
i z dobytymi szaszkami rzucili się na Niemców.
Kilku zarąbano(…) leżeli przy kuźni w kałużach
krwi. (…) Niemcy próbowali się bronić, strzelali, ale Kozacy obezwładnili ich, porwali na konie
i umknęli”. Po tych wydarzeniach do Opinogóry
ponownie weszli żołnierze niemieccy aby wkrótce się wycofać i ponownie oddać wieś Rosjanom,
bez walki.
W lutym 1915 roku ta sytuacja uległa gwałtownej zmianie, względny spokój ustąpił miejsce
jednej z najkrwawszych bitew frontu wschodniego. Od lutego do lipca 1915 r. okolice Opinogóry
stały się areną działań wojennych, które były częścią dwóch operacji wojennych: Bitwy Przasnyskiej (18 luty – 26 marca 1915 r.), która w historiografii rosyjskiej nosi nazwę Operacji Przasnyskiej
i II Bitwy Przasnyskiej(13-14 lipca 1915 r.). Bitwa
Przasnyska była skutkiem niemieckich działań
uprzedzających atak rosyjski. Już 7 lutego 1915 r.
Ciechanów w latach I Wojny światowej
11
listów obrabowane. W parku mnóstwo drzew leży
Jak wielkie straty poniosły obie strony w wal-
piędziesięciu siedmiu żołnierzy armii rosyjskiej.
pokotem. (…) straty bardzo znaczne. W Opinogó-
kach w Opinogórze świadczy opis przywoływa-
Największa, wybrzuszona pośrodku cmentarza
rze Dolnej powstał pożar. W płomieniach zginęło
nego już wcześniej Stanisława Łukasiewicza, któ-
mogiła nosiła wielką tablicę z napisem: nieznana
dużo źrebiąt ze stadniny Władysławów, również
ry tak wspomina powstanie cmentarza: „Trupy
ilość żołnierzy nieznanych armii. Dzisiaj udało się
folwark ordynacki, jest bardzo zniszczony”. Straty
ściągnięto z okolicy na jeden cmentarz, wytyczo-
odczytać tylko kilka nazwisk na niemieckich na-
w zabudowaniach w Opinogórze Górnej wyniosły
ny na wzgórzach pod folwarkiem Dolnym. Wyro-
grobkach i zaledwie jeden tekst na nagrobku ro-
50 % zaś w Opinogórze Dolnej 90%”.
sły tam długimi, wymusztrowanymi szeregami
syjskiego żołnierza. W 1928 r. na cmentarz w Opi-
groby pojedyncze z wyrytymi na płytach nazwi-
nogórze Dolnej przeniesiono żołnierzy rosyjskich
Dzisiaj pamiątką po tych krwawych wyda-
skami żołnierzy niemieckich, rosyjskich, których
pochowanych na cmentarzu w Ciechanowie,
rzeniach pozostał cmentarz wojenny w Opino-
udało się zidentyfikować. Inne były mogiłami
który znajdował się w rejonie ulic Żeromskiego
górze Dolnej. Zarówno pamiątkowy kamień, jak
zbiorowymi, na których widniał tylko jeden napis,
i Letniej (na dzisiejszym bocznym boisku LO im.
i poszczególne nagrobki na cmentarzu wojen-
odczytywany potem przez długie lata przez tych,
Krasińskiego). Następnie cmentarz w Opinogó-
nym w Opinogórze Dolnej świadczą o tym, że
którzy oglądali to uroczysko, zarosłe później gę-
rze Dolnej stał się cmentarzem zbiorczym, gdzie
w miejscu tym spoczywają żołnierze XI Korpusu
stwą dzikich krzaków: dwustu trzydziestu pięciu
przeniesiono poległych ze wszystkich cmentarzy
dowodzonego przez generała Otto von Pleusko-
nieznanych żołnierzy armii niemieckiej, trzystu
wojskowych znajdujących się w Ciechanowie
(cztery niemieckie i dwa rosyjskie) i prawdopodobnie w tym samym czasie przeniesiono na ten
cmentarz poległych spoczywających na cmentarzach w miejscowościach Trętowo - Pełzy, Niemierzyce i w rejonie miejscowości Patory”.
Pamiętajmy też, że w obu toczących ze sobą
bój armiach walczyli Polacy. Należy tutaj zwrócić
uwagę na dwa nazwiska spoczywających w Opinogórze Dolnej. Jest to Bernard Grunwald (na
odnowionej płycie błędnie zapisano nazwisko
jako Crunwald) z 4 kompani 341 pułku piechoty
poległ 16 lipca 1915 r. i muszkieter B. Lorkowski
z 5 kompani 344 pułku piechoty poległ 15 lipca
1915 r. Warto pamiętać o poległych, szczególnie,
że w tym roku mija setna rocznica Bitwy Przasnyskiej i II Bitwy Przasnyskiej, a więc i setna rocznica
śmierci poległych spoczywających na cmentarzu
wojennym w Opinogórze Dolnej.
Wojciech Jerzy Górczyk
Fotografie pochodzą ze zbiorów Jana Rzeplińskiego z Ciechanowa
Żołnierze niemieccy maszerują przez Ciechanów
wa. Polegli żołnierze niemieccy spoczywający
na tym cmentarzu to w dużej mierze żołnierze
96, 341 i 342 Pułku Piechoty. 96 Pułk Piechoty (7
Turyngski) wchodził w skład 83 Brygady Piechoty (z Erfurtu) 38 Dywizji Piechoty, którą dowodził
wówczas gen. Hermann Schultheis. Garnizony 96
Pułku Piechoty znajdowały się w Turyngii w miastach Gera i Rudolfstadt. Pułk został sformowany 1 października 1867 roku. 341 Pułk Piechoty
i 342 Pułk Piechoty wchodziły w skład 171 Brygady Piechoty 86 Dywizji Piechoty, zaś pułki 344
i 343 wchodziły w skład 172 Brygady Piechoty 86
DP. 86 DP została sformowana w 1914 roku jako
Dywizja Wernitz. 171 Brygada Piechoty początkowo nosiła nazwę Brygada Landsturmu Großmann (Landsturm- Brigade Großmann), zaś 172
Brygada Piechoty początkowo figurowała jako
Brygada Landsturmu Windheim (Landsturm-Brigade Windheim). Cała 86 DP najpierw wchodziła
w skład Korpusu Landsturmu Graudenz (Korpus
Zastrowa), który został rozbity pod Opinogórą.
Rosyjski działon na północnym Mazowszu
12
„Kubica” wśród Krasińskich
- Karol Roger Raczyński
wnuk Zygmunta Krasińskiego
Czytając genealogie i zawarte w nich notki biograficzne Krasińskich uzyskujemy w większości informacje o wielu wybitnych żołnierzach,
politykach czy sławnych pisarkach i pisarzach
pochodzących z tego starego arystokratycznego rodu. Mało jednak osób wie, że prekursorem
polskiego automobilizmu jest wnuk naszego
trzeciego wieszcza Zygmunta Krasińskiego –
Karol Roger Raczyński.
Dzisiaj fascynujemy się motoryzacją, wyścigami
samochodowymi, wielbimy słynnych kierowców rajdowych traktując ich jak „gwiazdy”, a taką „gwiazdą
automobilizmu” na miarę, np. Roberta Kubicy czy
Krzysztofa Hołowczyca na przełomie XIX/XX był
właśnie Karol Roger Raczyński. Urodzony 30 stycznia
1878 r. w Rogalinie, syn Edwarda Aleksandra Raczyńskiego (1847-1926) i Marii Beatrix Krasińskiej (18501884) – starszej córki poety Zygmunta Krasińskiego.
Małżeństwo rodziców Karola Rogera nie należało do udanych. Po krótkim okresie w miarę udanego
pożycia małżeńskiego i urodzeniu syna, Maria rozstała się z mężem. Po sławnym ojcu odziedziczyła
nie tylko talent pisarski, ale i słabe zdrowie oraz
wielką nadwrażliwość i ogromny krytycyzm do oto-
Maria Beatrix z Krasińskich hr. Raczyńska z synem Karolem
Rogerem w Wenecji.
Fot. ze zbiorów Archiwum Państwowego w Kielcach.
czenia, co przysporzyło jej wielu kłopotów w krótkim życiu. Edward Raczyński miał również trudny,
ekscentryczny charakter, a swoim działaniem nie
dążył do zgody w małżeństwie. Później wręcz manifestował publicznie niechęć do żony. W rezultacie
postępowanie tak dwóch różnych osobowości i charakterów zakończyło się ich rozstaniem.
W ostatnim okresie życia Maria wraz z synem
przebywała głównie we Włoszech, przeważnie
w Wenecji i Bolonii. Prowadziła burzliwe życie, które
wyniszczyło ją psychicznie i fizycznie. Uzależniła się
od morfiny, którą wówczas stosowano jako środek
przeciwbólowy, nie znając jeszcze jej katastrofalnych skutków ubocznych. Te wszystkie czynniki doprowadziły do tragicznego końca. Zmarła 24 sierpnia 1884 r. w Trydencie mając zaledwie 34 lata. Karol
Roger miał wtedy 6 lat. Tak pisała o swoim synku,
którego nazywała pieszczotliwie „Kalolo”, w liście do
przyjaciółki Anieli Trypplin w pierwszej połowie 1884
r. z Wenecji:
…Po przeczytaniu kilku rozdziałów ze swojej
książeczki, chwycił Kalolo leżący na moim stoliku tom
poezji ojca i, zanim się spostrzegłam, przeczytał kilka
strof, deklamując z wielkim zapałem. Bardzo był zdziwiony, kiedym mu odebrała książkę i powiedziała, że to
czytanie nie dla niego.
- Jak to nie dla mnie – odrzekł – kiedy ja wiem, że
to mój dziadunio pisał, kiedy mi Kochaneczka (bona
małego) powiedziała, że i ja będę kiedyś pisał takie
same książki.
Długą miałam z nim rozmowę, zanim mu objaśniłam, że on nie powinien myśleć o pisaniu takich książek, tylko o czynieniu tak, jak w tych książkach dziadunio ludziom radzi, aby czynili. Jest on, jak pani wie,
bardzo inteligentny i ambitny, i uważałam, że mu wcale do gustu nie przypada moje twierdzenie, że on nie
może być mądrym, jak dziadunio; zdaje mi się jednakże, że mam rację, nie chcąc rzucać ziarna przyszłych
walk i rozczarowań i nieurzeczywistnionych ideałów
w młodą tę duszę. Niech Kalolo będzie wielki sercem
i miłością, niech będzie skromnym a wytrwałym pracownikiem na niwie naszej, a duch rodziców moich
i tak rozradowan będzie i pobłogosławi go z wysokości.
Geniuszem by on nie mógł być, bo nigdy geniusz dwa
razy się nie powtórzył w tej samej rodzinie. …
Zgodnie z proroctwem matki Karol Roger nie
poszedł w ślady sławnego dziadka Zygmunta Krasińskiego.
Po śmierci Marii, Edward Raczyński w 1886 r. ożenił się ponownie. Jego drugą żoną została kuzynka
Róża z Potockich (1849-1937), wdowa po Władysławie Krasińskim (1844-1873), najstarszym bracie Ma-
Karol Roger Raczyński
rii Beatrix. Od wczesnego dzieciństwa Karol Roger
wychowywał się razem z dziećmi Róży z pierwszego
małżeństwa: Adamem, Elżbietą i Zofią Krasińskimi
oraz z braćmi przyrodnimi: Rogerem i Edwardem
Raczyńskimi.
Karol Roger miał zdolności w dziedzinie nauk
ścisłych. Był przystojnym mężczyzną, nosił okulary,
Karol Roger ze swoją kuzynką Elżbietą Krasińską – córką
Władysława i Róży z Raczyńskich.
Fot. ze zbiorów Muzeum Romantyzmu.
zwano go w zaprzyjaźnionych kręgach „rouge et
norie” (tł. z franc. czerwone i czarne), ponieważ miał
zawsze czerwoną cerę (odziedziczył ją po matce,
a ta po ojcu Zygmuncie), a włosy i zarost czarne. Po
osiągnięciu pełnoletności został właścicielem majątku Złoty Potok koło Częstochowy, który przypadł
mu w spadku po matce. W skład jego majątku wchodziły jeszcze dobra: Dębica, Żarki, Dąbrowo i inne
– ogółem ok. 12. 600 ha. Działał w organizacjach
rolniczych, m.in. w Towarzystwie Rolniczym Częstochowskim, którego prezesem był w 1919 r., a także
w Centralnym Towarzystwie Rolniczym, gdzie kierował Wydziałem Leśnym. Zasiadał w Radzie Zarządzającej Polskiego Towarzystwa Asekuracyjnego
i Reasekuracyjnego SA. W 1909 r. współorganizował wystawę Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie. W 1922 r. podpisał pierwszą w okolicy umowę
zbiorową o warunkach pracy i płacy robotników
folwarcznych.
W Złotym Potoku, swoim głównym majątku,
urządził nowy park wokół pałacu oraz staw „Irydion”.
Dbał o naturalny stan doliny rzeki Wiercicy, której
początkiem są krystalicznie czyste źródła „Zygmunt”
i „Elżbietka”. Kontynuował hodowlę pstrągów, którą zapoczątkował pod koniec XIX w. jego ojciec. Na
bazie czystych wód rzeki Wiercicy zostało założone
gospodarstwo rybackie, które w 1908 r. miało 46
13
stawów o łącznej powierzchni 36 ha. Hodowano
w nich pstrąga strumieniowego i jeziorowego, łososia kalifornijskiego, węgorza, karpia, sandacza, lina
i brzanę. Ich ikrę eksportowano do Anglii, Szwecji,
Danii i Holandii. Gospodarstwo to istnieje do dzisiaj.
Jego wielką pasją życiową był również sport. Karol R. Raczyński należał do pierwszych w Polsce miłośników i organizatorów sportu samochodowego.
W 1897 r. został pierwszym w Polsce właścicielem
auta francuskiego De Dion-Bouton. W latach 1898
– 1903 był pierwszym Polakiem – zwycięzcą wyścigów i rajdów za granicą, gdyż w kraju nie odbywały
się jeszcze wówczas żadne imprezy samochodowe.
W czasie pobytu w Belgii na studiach, Raczyński
dał się poznać jako zapalony sportowiec – nie tylko automobilista. Uczestniczył w imprezach klubu
sportowego w Brukseli, zwyciężając parokrotnie
w turniejach tenisowych i wyścigach kolarskich
na torze betonowym. Jednak główną jego pasją
pozostał samochód. W 1898 r. ustanowił między
Liège i Maestricht rekord trasy na trycyklu marki
De Dion-Bouton. W następnym roku przystąpił
Trycykl marki De Dion-Bouton (źródło:Wikipedia).
do spółki z Belgiem Ernestem Pinard i przez 2 lata
produkował z nim w Brukseli samochody, będąc
tym samym pierwszym polskim przemysłowcem
w dziedzinie budowy pojazdów tego typu. W 1901
r. Royal Automobil Club de Belgique zorganizował
pierwszą w Belgii imprezę nazywaną „pościgiem
za lisem”. Raczyński na samochodzie Peugeot zajął
w ogólnej klasyfikacji drugie miejsce. W 1902 r. na
wozie ze specjalnie zbudowanym – dla brazylijskiego konstruktora Santos Dumont – silnikiem firmy
Aster, wmontowanym do samochodu marki Sno-
nów sterowych. W następnym roku – 1903 – odbył
się pierwszy w świecie wielki rajd automobilowy,
mianowicie rajd dokoła Belgii. Trwał 6 dni, trasa
wynosiła przeszło 2 000 km. Wśród 49 startujących
maszyn, Raczyński zdobył złoty medal i pierwszą nagrodę w klasie małych wozów oraz trzecią nagrodę
w ogólnej klasyfikacji. Jechał na wozie De Dion-Bouton o mocy 6 KM. W ramach rajdu zajął pierwsze
miejsce na odcinku górskim i drugie na kilometrze
szybkości.
Po powrocie do kraju, był współorganizatorem
sportu samochodowego w Polsce. W czasach zaboru rosyjskiego, 7 grudnia 1908 r. w Warszawie,
wziął udział w zebraniu założycielskim stowarzyszenia automobilistów polskich. Stowarzyszenie
nazwano Towarzystwem Automobilistów Królestwa
Polskiego, a jego statut został zatwierdzony przez
władze 10 maja 1909 r. Karol R. Raczyński wszedł do
8-osobowego zarządu, a wraz z nim jeszcze dwaj
inni arystokraci: książę Franciszek Drucki Lubecki
i August hr. Zamoyski. Wspólnie z zarządem, będąc
jego wiceprezesem rozpoczął działania w tak nowych i jednocześnie ważnych dziedzinach, jak wydawanie pozwoleń na jazdę samochodem, wprowadzenie numerów rejestracyjnych, uporządkowanie
ruchu itp. Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej, Towarzystwu skupiającemu szczupłe grono
entuzjastów samochodowych, nielicznych wówczas
właścicieli i użytkowników pojazdów mechanicznych, udało się zorganizować kilka imprez: w 1912
r. – rajd na trasie Petersburg-Warszawa; w 1913 r.
– pierwszy sportowy rajd samochodowy Warszawa-Łódź-Radom-Puławy-Lublin-Warszawa (trasa
ok. 600 km) z udziałem 16 zawodników; w 1914 r.
– czteroetapową jazdę na dystansie 1215 km z próbą szybkości na 1 kilometrze; pierwszą na ziemiach
polskich międzynarodową wystawę samochodów
(Warszawa, budynek starej ujeżdżalni w ówczesnym
parku Agricola). W organizowaniu tych imprez Raczyński wziął czynny udział, a we wspomnianym
rajdzie w 1914 r. był komandorem na samochodzie
Rochet-Schneider.
Auto Karola Rogera przed dworem w Złotym Potoku.
Fot. ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Z. Krasińskiego
w Złotym Potoku.
Model De Dion-Bouton z 1903 r. (źródło:Wikipedia).
eck-Bolide, wygrał wyścig dookoła Vervière w klasie wozów poniżej 700 kg (przypomnijmy, że w tych
czasach samochody dzielono na klasy według ciężaru, a nie pojemności silnika, jak to ma miejsce
dzisiaj). Samochód Raczyńskiego miał wbudowany
silnik, który używano wtenczas do poruszania balo-
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę,
działał na rzecz przekształcenia Towarzystwa Automobilistów Królestwa Polskiego w Automobil
Polski (AP). Był prezesem AP w latach 1921-1923
i 1928-1934. Przeznaczał na jego działalność własne środki. W dniach 8-10 grudnia 1927 r. przewodniczył pierwszemu zjazdowi automobilklubów
z całej Polski. Zawsze witał gości zagranicznych
Dwór Krasińskich w Złotym Potoku.
w Warszawie. Reprezentował Polskę na zjazdach
międzynarodowej federacji automobilowej AIACR
(Association Internationale des Automobile-Clubs
Reconnus). Zatem nie bez powodu nazywano Karola R. Raczyńskiego pionierem automobilizmu
polskiego i przyznano mu w 1935 r. godność honorowego prezesa Automobilklubu Polski. Ponieważ
był doskonałym kierowcą, został pierwszym członkiem Elity Polskich Jeźdźców Samochodowych.
Nie było wtenczas w kraju bardziej zaszczytnego
wyróżnienia dla automobilisty. Do 1938 r. tytuł ten
przyznano – w oparciu o specjalny statut – tylko
jedenastu osobom. Nie przyjął się jeszcze wtedy termin „kierowca”, używano zwykle określeń:
„jeździec samochodowy” lub „automobilista”.
Urządzano wówczas krótsze lub dłuższe rajdy oraz
bardziej od nich widowiskowe wyścigi samochodowe. Ustanawiano polskie rekordy szybkości. Organizowano jazdy terenowe (na bezdrożach), konkursy
ekonomicznej jazdy, konkursy piękności samochodów. Wiele z tych imprez organizował i ustanawiał
dla uczestników własne nagrody Karol R. Raczyński.
Pamiętać należy, że zapóźniony stan cywilizacyjny
kraju i warunki drogowe panujące w Polsce okresu
międzywojennego bardzo utrudniały zawodnikom
udział w rajdach samochodowych.
Karol Roger Raczyński żonaty od 1904 r. ze Stefanią księżniczką Czetwertyńską ze Skidla (18791948), miał z nią synów: Konstantego (1906-1926)
i Rogera Zygmunta (1909-1961). Zmarł 29 listopada
1946 r. w Łodzi, gdzie zamieszkał po II wojnie po wyrzuceniu z rodzinnego majątku. Pochowany został
w grobie rodzinnym w kościele św. Jana Chrzciciela
w Złotym Potoku.
Pasję po ojcu do samochodów odziedziczył
Roger Zygmunt. Od wczesnej młodości tak jak ojciec interesował się automobilizmem, a drugą jego
pasją, przejętą po matce, było myślistwo. W 1938
r. w wyniku wypadku samochodowego doznał
poważnych obrażeń – poparzenie całego ciała. Po
wybuchu II wojny światowej, w 1940 r. potajemnie
wyjechał za granicę. Przez Włochy i Hiszpanię dotarł do Wielkiej Brytanii. Zamieszkał w Londynie,
gdzie zmarł w 1961 r. Był kawalerem, więc na nim
zakończyła się linia Raczyńskich ze Złotego Potoku.
Po śmierci Rogera Zygmunta Raczyńskiego majątek
ten odziedziczył jego kuzyn ze strony matki – Stefan Dembiński.
Obecnie we dworze Krasińskich w Złotym Potoku znajduje się Muzeum Regionalne im. Zygmunta
Krasińskiego. Placówka ta podlega bezpośrednio
Urzędowi Gminy w Janowie oraz Ministrowi Kultury
i Dziedzictwa Narodowego.
Oprac. Stanisława Maliszewska
Muzeum Romantyzmu w Opinogórze
14
a pomiędzy poszczególnymi wykonaniami rozmawiał z publicznością, która wypełniła po brzegi salę
koncertową.
***
10 maja 2015 r. w Oranżerii zorganizowane zostały Dni Otwarte Funduszy Europejskich. Można
było z przewodnikiem zwiedzać Oranżerię, jak również wziąć udział w warsztatach plastycznych.
W ZAMKOWYM KR¢GU
***
(kalendarium)
12 kwietnia 2015 r., odbył się koncert nr
535 z cyklu koncertów niedzielnych. Było to spotkanie poetycko – muzyczne, podczas którego
można było wysłuchać recytacji w wykonaniu
DariuszaJakubowskiego, znanego aktora teatralnego i filmowego. Usł yszeliśmy w doskonałej
interpretacji m.in. wiersze Cz. Miłosza, W. Szymborskiej, Z. Herberta. Artyście akompaniowali
uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia
im. S. Moniuszki w Ciechanowie: A. Rosiński, K. Malinowski, E. Nizielska, G. Staszewski.
16 maja 2015 r. po raz kolejny Muzeum Romantyzmu w Opinogórze przystąpiło do ogólnopolskiej
akcji „Noc Muzeów”. Oprócz bezpłatnie udostępnionych ekspozycji muzealnych można było wziąć udział
w specjalnie na ten czas zaplanowanych wydarzeniach. W programie „Nocy Muzeów” były: operetka
„Wiktoria i jej Huzar” w wykonaniu uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. A. Krzanowskiego w Mławie, trzecie spotkanie w saloniku Elizy
poświęcone ks. Janowi Twardowskiego, a gościem
Saloniku był Waldemar Smaszcz, koncerty „Pod
Fryzjerką”, „Alexander’s Ragtime Band” oraz show
skrzypcowe Agnieszki Flis, dla dzieci zaś wystąpił
Teatr Lalek Igraszka z przedstawieniem „Złote jajko”.
***
***
15 kwietnia 2015 r., miała miejsce opinogórska odsłona Światowych Dni Poezji pod patronatem
UNESCO. Poezji towarzyszyła muzyka w wykonaniu
zespołu Ramonki z Brześcia.
23 maja 2015 r. podczas sobotniego koncertu
w Oranżerii wystąpił znany ciechanowski bard Wojciech Gęsicki, który w tym roku obchodzi jubileusz 25
– lecia działalności estradowej. Zaprezentował wraz
z towarzyszącymi mu akordeonistami – Rafał Grząka
i Patryk Sztabiński program „Tej nocy będzie fajnie”
z piosenkami Grechuty, Okudżawy, Wysockiego, Nohavicy i Cohena.
***
25 kwietnia 2015 r., w sobotnie popołudnie zebrani w Oranżerii widzowie mieli okazję obejrzeć monodram „Karin Stanek”. Była to muzyczna opowieść
o życiu i twórczości bytomianki, Karin Stanek. W postać pierwszej „polskiej rokendrolówy” brawurowo
wcieliła się Agnieszka Wajs, zaś monodram powstał
w ponad pół wieku po spektakularnym debiucie Karin Stanek, a przygotowała go Alina Moś-Kerger.
***
2 maja 2015 r. tradycyjnie obchodziliśmy „Imieniny Zygmunta”. Podczas tegorocznych Imienin
w programie znalazły się: wernisaż „Chciałem odbudować polską duszę. W hołdzie Władysławowi
Reymontowi – pierwszemu Nobliście Niepodległej
Polski”, koncerty kwartetu puzonowego HIBIBI Trombones oraz piosenki poetyckiej w wykonaniu Piotra
Kajetana Matczuka oraz majówka z zespołem FOCUS.
***
2 maja 2015 r. do Zamku na terenie zespołu muzealnego Muzeum Romantyzmu w Opinogórze dobiegli uczestnicy VII Ogólnopolskiego Biegu Ulicznego pomiędzy Zamkami.
***
10 maja 2015 r. podczas kolejnego koncertu
niedzielnego (nr 536) wystąpił wybitny polski pianista Karol Radziwonowicz. W programie koncertu
znalazło się 10 utworów Fryderyka Chopina. Pianista
grał po mistrzowsku utwory naszego kompozytora,
***
13 czerwca 2015 r. odbyły się uroczyste obchody wojewódzkie, powiatowe i miejskie Święta
Ludowego. Uroczystości rozpoczęły się mszą św.
w parafialnym kościele w Opinogórze, po której
uczestnicy wraz z Miejska Orkiestrą Dętą OSP z Ciechanowa i pocztami sztandarowymi przeszli na
dalszą cześć obchodów do Oranżerii w kompleksie
muzealnym.
Ważnym wydarzeniem w tym dniu były nagrody i odznaczenia, m.in. wręczenie ogólnopolskich
nagród im. W. Orkana za rok 2014. Wśród laureatów
znalazły się chociażby Chór „Melodia” z Opinogóry
i Miejska Orkiestra Dęta OSP z Ciechanowa. Główna
nagrodę im. W. Orkana otrzymał wybitny polski reżyser filmowy Jerzy Hoffman „za wielki wkład w tworzenie polskiej kultury narodowej, za mistrzowskie
przedstawienie w filmie najwybitniejszych dzieł literatury polskiej, za kino historyczne, które uczy i wychowuje”.
Statuetkę „Zygmunta” – nagrodę ustanowioną
przez Muzeum Romantyzmu w Opinogórze wręczył
dyrektor Muzeum Roman F. Kochanowicz prezesowi
Zarządu Polskiego Banku Spółdzielczego w Ciechanowie, Andrzejowi Szwejkowskiemu za wspieranie
inicjatyw kulturalnych.
Po uroczystościach oficjalnych odbył się na terenie zabytkowego parku festyn rodzinny, zabawa
w której uczestniczyły tłumy przybyłych gości. Były
stoiska z wydawnictwami, pokazy ratownictwa medycznego, symulator zderzeń z WORD-u, pokazy
szermierki historycznej, regionalne jadło i napitki,
plac zabaw dla najmłodszych. Na scenie występowali:
LZA Ciechanów, cygański zespół Tabor, La Tia, Skalar’s. Podczas festynu wręczono nagrodę „Pro Masovia”
Chórowi „Melodia”. W czasie trwania festynu w Oranżerii odbywał się pokaz odnowionego cyfrowo „Potopu” w reżyserii J. Hoffmana.
***
14 czerwca 2015 r. w Oranżerii miał miejsce
koncert nr 537 z cyklu koncertów niedzielnych. Było
to spotkanie poetycko – muzyczne pt: „Myśleć sercem – papieskie inspiracje”. Głównym wykonawcą,
a zarazem autorem projektu był Dariusz Jakubowski,
któremu towarzyszyli Katarzyna Thomas (sopran)
i Piotr Szafraniec (pianista). Koncert był inauguracją
Dni Kultury Chrześcijańskiej w kościołach Fundacji
Krasińskich.
W ramach Dni Kultury Chrześcijańskiej w Kościołach Fundacji Krasińskich trwających od 14 do 21
czerwca 2015 r. odbyło się wiele ciekawych wydarzeń, podczas których miały okazję zaprezentować
się Szkoła Podstawowa w Opinogórze, Gimnazjum
w Opinogórze oraz parafie w Opinogórze, Pałukach
i Krasnem, jak również Muzeum Romantyzmu. Program Dni Kultury Chrześcijańskiej był bogaty i wniósł
wiele dobrego dla zaangażowanych, jak również widzów.
Patronatem honorowym objęli wydarzenie Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik
oraz Biskup Płocki Piotr Libera. Do zorganizowania
Dni Kultury Chrześcijańskiej przyczynili się również
Starosta Ciechanowski Sławomir Morawski oraz Starosta Przasnyski Zenon Szczepankowski.
***
14 czerwca 2015 r. we Dworze Krasińskich
w Opinogórze została otwarta wystawa malarstwa
Marii Wollenberg-Kluza „Romantyzm. Refleksje”.
***
21 czerwca 2015 r. odbyło się kolejne spotkanie
z cyklu „Wiersze przy lampie naftowej”. Zaproszenie
do udziału w spotkaniu przyjęły Wanda Dusia - Stańczak i Beata Moniuszko. Spotkanie poprowadziły
Katarzyna Michalska i Janina Janakakos-Szymańska.
Spotkanie, podczas którego poezja przeplatała się
z muzyką, wiersze były zarówno czytane, jak i śpiewane, upłynęło w nastrojowej atmosferze.
***
27 czerwca 2015 r. w Oranżerii w ramach koncertów sobotnich wystąpiła Elżbieta Adamiak piosenkarka, autorka tekstów i kompozytorka, która od wielu
lat zajmuje w Polsce czołowe miejsce w gatunku poezji śpiewanej. Artystce na scenie towarzyszył zespół
muzyczny w składzie: Piotr Goljat – fortepian i śpiew,
Sebastian Ruciński – gitara, Piotr Górka – kontrabas.
Wszyscy muzycy są absolwentami Wydziału Jazzu
katowickiej Akademii Muzycznej.
Opracowała Alicja Wodzyńska
15
Silva Rerum
W. Łysiak – Myśli Napoleona
O buncie ludu:
„Jeśli nawet posłuszeństwo rodzi się z instynktu
w nas, to bunt jest dziełem refleksji ludu”
O sprawiedliwości: [w przemówieniu do Rady
Stanu (1805)]
„Nie może być półsprawiedliwości. Sprawiedliwość jest niepodzielna. Nie możecie też czynić
arbitrem władzy administracyjnej, bo to uświęca
tyranię. Sprawiedliwość winna być egzekwowana przez niezależne sądy”
Nagroda im. W. Orkana dla reżysera Jerzego Hofmana
O powinnościach władzy wobec nauki (1815):
„Nauka i szkolnictwo są głównymi atrybutami
państwa”
O kulturalnym patronacie państwa:
„Sztuka potrzebuje zachęty i to należy do Rządu,
ale nie w taki sposób jak to się praktykuje. Jest
rzeczą śmieszną obstalowywać poemat tak, jak
się u krawca zamawia ubrania”
O wolności słowa:
„Aby naród był wolny trzeba, aby podwładni byli
mędrcami, a rządzący bogami”
O biurokracji:
„Urzędnicy są jak książki na półkach biblioteki
i im wyżej postawieni, tym rzadziej do czegoś
służą”
Wernisaż malarstwo Marii Wollenberg-Kluza
O wolności słowa:
„Szef państwa winien zwalczać zło w imię dobra
publicznego. Nie powinien być jednocześnie szefem partii”
O malwersacjach: [w odpowiedzi na żale zdymisjonowanego ministra finansów, który bronił się, że niczego nie ukradł”]
„Kradzież nie istnieje. Za wszystko się płaci. …
Złodziejstwo jest wybaczalne, głupota – nie!”
O propagandzie prasy:
„Armaty zabiły feudalizm, atrament zabije społeczeństwo nowoczesne”.
Wybrała B. Królik
Noc Muzeów 2015. Rozświetlona oranżeria
16
Kartki z pamiętnika
Część IX
Duchy Krasińskich czuwają nad nami niegodnymi. Jeszcze niejednokrotnie dadzą nam
o sobie znać i wybawią z niejednego kłopotu
czy opresji. Niezachwianie w to wierzę, tak jak
w Opatrzność, mając ku temu niezbite dowody.
I tak nieoczekiwanie do muzeum dociera informacja o ciekawym znalezisku z okolic Krasnego.
Dwaj rolnicy w czasie prac ziemnych wyorali w polu
rzeźbę. Czyją? Nie wiadomo. Kustosz reaguje natychmiast. Uruchamia swój pojazd motorowerek
żartobliwie nazywany „odkurzaczem” i w drogę. Pozwólmy zatem słowami zaczerpniętymi z legendy
o Cesarzu powtórzyć tę ciekawą historię zasłyszaną
w jedną z wigilijnych nocy, opowiadaną
przez samego jej autora Janusza Królika.
„Kiedy gen. Krasiński przyjechał do Florencji, aby u mistrza Luigi Pampaloniego
zamówić nagrobek swojej żony Marii,
poznał tam rzeźbiarza Capariego. Rychło
przypadli sobie do gustu i w winiarni nad
brzegiem Arno w pobliżu Ponte Veccio spędzili przy winie i na rozmowach całą noc.
Generał tak się zapamiętał w rozmowie, że
zaczął opowiadać o swoim życiu pełnym
przygód, a kiedy wspomniał Cesarza, łzy płynęły mu
z oczu. Przyjacielu, rzekł do artysty. Ja mam taką małą
biskwitową figurkę Napoleona wykonaną przez Louisa Boisota, którą zakupiłem w manufakturze w Sevres. Kiedy przyjadę do Carrary po odbiór nagrobka
mojej żony, zamówię u ciebie kopię (ale powiększoną)
tej figurki”.
Generał i artysta dotrzymali słowa. Gdyby
modelowana figurka Napoleona mogła mówić,
usłyszeliby zapewne: „I tak rodziłem się uwalniany z kamiennego bloku (następnie modelowany)
roku pańskiego między 14 kwietnia a 3 majem
w Carrarze a dokładnie na przedmieściu zwanym
Massa. Leży ono a Alpach Apuańskich u wylotu
szerokiego wąwozu. Odkuwano mnie z białego
marmuru, podobnie jak stojącego obok mnie biskupa (Adama Krasińskiego) czy anioła z aureolą. Proces tworzenia trwał długo. Wydobywanie
z marmurowej bryły, cyzelowanie, polewanie wodą
i polerowanie czyniło marmur miękki jak aksamit
w dotyku. Kiedy artysta skończył modelować głowę,
nos, uszy i oczy, mogłem rozejrzeć się wokół a nawet
usłyszeć co się dzieje w pracowni mistrza. Z biskupem
nie udało mi się nawiązać żadnego kontaktu. Patrzył
na mnie z góry, pogardliwie jak na parweniusza. Wycedził jedynie słowa, że jakoby zrobiono mnie z jakichś odpadów, bom taki mały. Com mu odrzekł, nie
powiem, ale od tej pory nie odezwał się do mnie ani
słowa. Wreszcie razem z nim udaliśmy się w podróż
do miejsca fundatora tak odległego od Carravy, które
miało stać się moją ojczyzną i przeznaczeniem”.
Obydwie rzeźby załadowano do dwóch drewnianych skrzyń wymoszczonych figowymi liśćmi
biskupa Adama - do dużej z napisem „Cardinale”,
i mniejszej Cesarza z napisem „Antenzione! Napoleon”. Rozpoczęła się długa i żmudna podróż, która trwała trzydzieści dwa dni morzem od portu do
portu i wreszcie dłuższy odpoczynek z przeładowywaniem skrzyń w Gdańsku. Następnie już Wisłą
do Łubienicy nieopodal Pułtuska. Podróż była nie
mniej uciążliwa i długa jak żeglowanie po morzu.
Po odbiór cennych arcydzieł przybył do portu w Łubienicy administrator generała Stanisław Krynicki.
Generał Wincenty przebywał wówczas w Dreźnie,
zaabsorbowany ślubem jedynaka. W taki oto sposób posążek Napoleona znalazł się w Opinogórze,
a biskup Adam Krasiński otrzymał godne miejsce
w kościele w Krasnem. Po trzech tygodniach odbyła się tu wielka uroczystość związana z poświęceniem pomnika. Zjechał biskup płocki, zakonnicy
z Czerwińska, wielu księży i okolicznych ziemian. Był
wśród nich i generał Krasiński.
Minęło wiele lat. Odszedł generał, jego syn,
a cały splendor przeniósł się do Krasnego. Wdowa
po poecie poślubiła Ludwika Krasińskiego, przeniosła się do majątku męża a cesarz „powędrował”
razem z nią. Rzeźbę ustawiono obok popiersia Ludwika Krasińskiego (dłuta Pesettiego) i brązowej
pozłacanej grupy przedstawiającej dwa konie. Podobno jeden z nich był zwycięzcą na europejskich
wyścigach. Ludwik Krasiński był znanym hodowcą
koni a jego „biała stajnia” cała w marmurach budziła
podziw wśród wielu konkurentów.
Przyszłe lata nie oszczędziły także i Krasnego.
Powstania, wojny a także przemiany społeczno-polityczne doprowadziły do upadku klasy ziemiaństwa polskiego. A nasze rzeźby? Zakopane głęboko
w ziemi przez ostatnich właścicieli, czekały uśpione,
aż ktoś przywróci je do życia. Jedynie zaprzyjaźniony kret opowiadał im, co się dzieje na górze. I przyszedł taki dzień. Ale oddajmy ponownie głos figurce
Cesarza z legendy: ” Aż wreszcie jakiś hałas, łomot,
coś ciężkiego rozwaliło skrzynię. Jakieś nerwowe głosy, krzyki. O zgrozo! Walnęli we mnie jakimś łomem.
Ostrożnie! Roztrzaskam się na kawałki. Zaczęto wydobywać nas z ziemi a następnie transportować w nieznane miejsce. Ludwika Krasińskiego zamknęli w komórce i przysypali węglem, natomiast mnie zanieśli
do jakiegoś domu i ukryli pod starą kozetką. Jak długo
tam leżałem, nie pamiętam. Byłem chory, połamany,
co pewien czas przychodziły jakieś dzieci, zaglądał
kot i ocierał się o moje połamane nogi, czasami jakaś
szczotka zamiatała wokół mnie, ale o konkretnej pomocy nikt nie pomyślał. Dopiero kiedy do tego domu
zaczął przyjeżdżać jakiś pan, który z gospodarzem
rozmawiał o popiersiu Ludwika, zrozumiałem że coś
zaczyna dziać się w naszej sprawie. Usłyszałem, że
pertraktują o sprzedaży popiersia Ludwika. Mój Boże,
żeby nie zapomnieli o mnie, ale niestety dobijali targu
wyłącznie na popiersie. A kiedy mieli kłaść podpisy
pod umowę, nagle noga tego pana dotknęła mojej głowy. Odchylił róg narzuty
i zapytał! - A co tu robi ten Napoleon? - To
jest taka ruina, odpowiedział lekceważąco
gospodarz, która była w tym samym dole
i nie chciałem jej tam zostawić. Ruina?
Bezczelny kłamca! Kto mnie do tego stanu doprowadził? - Ta figura również mnie
interesuje. Postaramy się ją wyleczyć, odrzekł mój wybawca. I tak zaczął się kolejny etap mojej życiowej drogi. Zakupił
mnie kustosz Muzeum Romantyzmu w Opinogórze
(1964). Oddano mnie do kliniki rzeźby w Warszawie.
Posklejano, uzupełniono brakujące części kapelusza
i usytuowano na honorowym miejscu. Spotkałem tu
także mojego generała (popiersie Bosiego) i hr. Ludwika. Stoję tu już wiele lat i cieszę się niesłabnącym
zainteresowaniem. Zauważyłem, że w Polsce Cesarz
ma bardzo wielu sympatyków, którzy widzą w nim
symbol nadziei, której im wciąż brakuje. Nieco inaczej
odbierają mnie obcokrajowcy. Taki Anglik, mieszkający w domu z XVII wieku, kiedy odwiedził nasze
muzeum i usłyszał od kustosza moją historię, pojął to
jednoznacznie i skomentował słowami. - Powinniście
w tym miejscu głębiej orać bo może tam takich Napoleonów jest więcej. Kompletny ignorant. Polskich dróg
to on poznawać i zrozumieć nie chce. Stojąc tak na postumencie zastanawiałem się nieraz czy Ekscelencji
nie oberwało się także w tych licznych zawieruchach
wojennych i czy dzisiaj również dumnie prezentuje
się w swoim kościele. Oj, oberwało się, oberwało! Ale
wszystko jest już w porządku, a i nawet przeżywa swój
wielki renesans w pełni splendoru i majestatu trwając
na straży swojego kościoła.
Na podstawie legendy J. Królika „Powrót Cesarza”, opracowała Bożena Królik
Ps. Z posążka Napoleona wykonano trzy kopie.
Jedna znajduje się w Pułtusku (Ośrodek Studiów
Epoki Napoleona) druga w muzeum Napoleona
w Saint Cloud gdzie była prezentowana w czasie
wystawy „Napoleon a Polska”, trzecia zaś prezentowana była na Krymie w czasie wystawy przypominającej bitwę pod Samosierrą.

Podobne dokumenty

Pobierz całą treść

Pobierz całą treść W dniu 7 września 2015 roku odbyła się wyjazdowa sesja Rady Gminy Opinogóra Górna, na której radni zapoznali się ze stanem dróg oraz innych obiektów gminnych przewidzianych do modernizacji w tej ka...

Bardziej szczegółowo