Marcin Petrowicz

Marcin Petrowicz
Dziecięce podróże po miejscach zbrodni
Detektyw Paul Prospero rozwiązuje swoją ostatnią sprawę – tajemnicę zaginięcia chłopca o imieniu
Ethan. Śledczy będzie musiał przeszukać morskie głębiny, gwiezdne przestrzenie i podziemne
jaskinie, nie opuszczając przy tym spowitego w bezczasowej jesieni barwnego pejzażu Red Creek
Valley – zlepionego przez twórców gry z krajobrazów Dolnego Śląska.
Zaginięcie Ethana Cartera to pierwsza gra małego polskiego studia The Astronauts, w
której gracz, eksplorując oniryczne zakątki fikcyjnego Wisconsin, rozwiązuje kryminalną zagadkę,
czytając przy tym fragmenty zapisków Ethana. Nie jest to jednak standardowa gra przygodowa z
abstrakcyjnymi łamigłówkami i tysiącem przedmiotów do użycia; interfejs został zredukowany do
minimum, a pozatekstowy narrator nie prowadzi nas za rękę, jak to się zdarza w większości tytułów
z tego gatunku. Kontakt z produktem przygotowanym przez Astronautów przypomina raczej
oglądanie serialu detektywistycznego albo czytanie powieści w odcinkach. Pomiędzy badaniem
kolejnych miejsc zbrodni pogrążamy się w lekturze znalezionych przez Prospera opowiadań
początkującego pisarza Ethana Cartera. Nie ma w tej grze miejsca na powtarzalne wyzwania, w
których gracz nabiera wprawy, ani na doskonalenie zręczności palców, by przejść następny etap.
Przyjemności płynące z Zaginięcia Ethana Cartera to przede wszystkim odkrywanie kolejnych
fragmentów opowieści, próba ich interpretacji i ułożenia w spójną całość – podobnie jak w pracy
detektywa.
W trakcie gry swobodnie przechodzimy przez granicę dwóch światów: literackich tropów
pozostawionych przez Ethana oraz śladów zbrodni odnalezionych przez Prospera. Detektyw
balansuje pomiędzy aktywnym działaniem a spokojnym kontemplowaniem rzeczywistości; dzieli
czas między rozwiązywanie zagadek a refleksyjne komentowanie świata monologami w stylu
Philipa Marlowe’a. Gra odwołuje się do literackiej tradycji: kryminałów Raymonda Chandlera i
weird fiction H.P. Lovecrafta oraz Algernona Blackwooda. W Red Creek Valley żmudna
detektywistyczna robota miesza się w nieoczywisty sposób z krwawymi kabalistycznymi rytuałami
i wszechobecną grozą.
Również gdy podróżujemy po świecie gry, towarzyszy nam uczucie rozdwojenia. Pozornie
grafika przedstawia amerykańską prowincję opisywaną przez Edgara Allana Poe oraz portretowaną
m.in. w filmach Alfreda Hitchcocka, ale pojawiające się budynki czy elementy naturalne, jak skały,
wydają się dziwnie znajome polskiemu użytkownikowi. Środowisko rozgrywki Astronauci
wykonali z wykorzystaniem technologii fotogrametrii, pozwalającej na tworzenie wiernych
trójwymiarowych modeli rzeczywistych obiektów na podstawie fotografii. By zbudować wirtualną
1
dolinę w Wisconsin, twórcy gry wykorzystali zdjęcia plenerów Pilchowic, Wrzeszczyna, Karpacza
oraz karkonoskich lasów. Efektem tych prac jest nie tylko dwoisty charakter komputerowych
scenografii, ale i spójna, melancholijna estetyka, przedstawiona za pomocą zaawansowanej,
hiperrealistycznej grafiki, którą docenią nie tylko weterani komputerowej rozrywki.
Mimo wielu zalet tytuł był krytykowany przez zagorzałych fanów gier za słabo rozwinięty
system mechaniczny gry, a co za tym idzie – niską wartość ludyczną. Dzieło The Astronauts ma
zadowolić typowych konsumentów gier – zapalonych geeków, a zarazem stworzyć coś nowego i
bardziej artystycznego niż strzelanka z hordami demonicznych potworów. Projekt nie oferuje wiele
tradycyjnie pojętego „grania” – mechanicznych wyzwań wymagających nauki zasad rozgrywki,
elementów zachęcających do jej powtórnego przejścia w odmienny sposób. W tej materii bardziej
przypomina ponowną lekturę powieści Agathy Christie (gdy wiemy już, kto dokonał zbrodni) –
czerpiemy przyjemność z obcowania z tekstem i jego formą lub odczytujemy ją w świetle znanego
już rozwiązania fabuły. Nie jest to jednak przygodówka tak radykalna jak paraliteracka Dear Esther
(The Chinese Room, 2012) czy minimalistyczne doświadczenie Proteusa (Curve Studios, 2013);
Zaginięcie Ethana Cartera pozostaje mostem pomiędzy innowacyjnymi i artystycznymi
przedsięwzięciami na gruncie wirtualnej rozrywki a sercem kultury gier.
Zaginięcie Ethana Cartera
The Astronauts
data premiery: 25 września 2014
2