POLSKA W EUROPIE – PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA”

 DEKLARACJA II KONGRESU DEMOGRAFICZNEGO W POLSCE
”POLSKA W EUROPIE – PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA” (22 III – 23 XI 2012) Postulat zorganizowania II Kongresu został wysunięty podczas obrad I Kongresu Demograficznego, który odbywał się
w latach 2001–2002, jak również został zgłoszony w przesłaniu końcowym I Kongresu. II Kongres Demograficzny,
nad którym honorowy patronat objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Pan Bronisław Komorowski, odbywał się
w okresie 22 marca–23 listopada 2012 r. pod tytułem „Polska w Europie – Przyszłość demograficzna”. Polska po
akcesji do Unii Europejskiej w maju 2004 roku, na początku II dekady XXI wieku stoi w obliczu poważnych
problemów demograficznych wyrażających się m.in.: niską liczbą urodzeń, trudnościami w zakładaniu i rozwoju
rodzin, wysoką umieralnością w porównaniu z krajami Europy Zachodniej, krótszym niż w Unii Europejskiej
trwaniem życia ludzkiego, deficytami w stanie zdrowia ludności, realną perspektywą dużego spadku liczby
mieszkańców i poważnym naruszeniem równowagi międzypokoleniowej. Sytuacja ta wymaga odnowy
demograficznej, która będzie możliwa poprzez podjęcie aktywnej i kompleksowej polityki ludnościowej wymagającej
długofalowych działań państwa znajdujących aprobatę i zaufanie społeczeństwa.
Uczestnicy II Kongresu Demograficznego w Polsce, uznają, że:





ciągłość pokoleń jest sprawą zasadniczą dla miejsca naszego Narodu i Państwa we współczesnym świecie.
cele zrównoważonego rozwoju gospodarczego i społecznego, Strategia „Europa 2050”, „Europa 2020”,
Strategia „Polska 2030”, Raport „Polska 2050” (Komitetu Prognoz Polska 2000 plus) oraz „Milenijne Cele
Rozwoju Narodów Zjednoczonych” tworzą podstawowe zasady rozwoju naszego kraju.
punktem wyjścia dla kwestii demograficznej powinno być przekonanie o poszanowaniu życia ludzkiego.
starzenie się ludności nie powinno być traktowane jako zagrożenie, wymaga natomiast zrozumienia
przebiegu procesów dostosowywania się do tej zmiany demograficznej, mającej charakter globalny.
pomimo wystąpienia w ostatnich latach pozytywnych zmian demograficznych: obniżania się umieralności
niemowląt, dzieci i młodzieży, wydłużania się przeciętnego trwania życia ludzkiego, dostrzegają pilną
potrzebę podjęcia planowych kroków zaradczych.
Za szczególnie istotne uważamy:











wspieranie takich systemów wartości, które podnoszą etos rodziny i małżeństwa w społeczeństwie polskim.
upowszechnienie świadomości, że za przyszłość demograficzną odpowiedzialność ponoszą: państwo, jego
instytucje, obywatele i ich organizacje.
uwzględnienie zagadnień demograficznych w realizowanej polityce gospodarczej, społecznej i regionalnej.
realizowanie takich programów gospodarczych, które zapewniałyby zadowalające tempo wzrostu
gospodarczego, dawałyby szanse na pracę, godziwe zarobki i mieszkania dla młodego pokolenia oraz
zapewnienie godziwej starości i ograniczenie ubóstwa.
wzmocnienie skuteczności polityki rodzinnej, stworzenie dobrego klimatu dla rodziny oraz zwiększenie
rzeczywistego i efektywnego udziału państwa w działaniach na rzecz pomocy rodzinie w wychowaniu dzieci.
wprowadzenie stosownych instrumentów polityki sprzyjającej rodzinie i stworzenie odpowiednich
warunków dla zwiększenia liczby urodzeń i zapewnienia dzieciom dobrych warunków rozwoju. włączenie się pracodawców w działania na rzecz zapewnienia równowagi miedzy obowiązkami
zawodowymi a rodzinnymi, w tym - organizowanie form opieki nad dziećmi swoich pracowników.
umacnianie poczucia międzygeneracyjnej odpowiedzialności za ludzi starszych – zarówno wśród członków
rodziny, jak i poza nią.
tworzenie warunków sprzyjających integracji w starzejącym się społeczeństwie – zmniejszanie skali
zagrożenia wykluczeniem społecznym ludzi starszych, niesamodzielnych i niepełnosprawnych.
utratę równowagi międzypokoleniowej w wyniku procesów demograficznych, która może stać się barierą
grożącą zahamowaniem rozwoju.
poprawę jakości potencjału ludzkiego przez stworzenie odpowiednich warunków do podniesienia jakości
kształcenia na wszystkich poziomach i we wszystkich formach edukacji.





opracowanie i realizację skoordynowanej publicznej polityki zdrowotnej, w oparciu o stosowne programy
zdrowotne oraz budowę infrastruktury zdrowia publicznego, w celu poprawy stanu zdrowia ludności
i ograniczenia umieralności.
wypracowanie i realizację długofalowej polityki migracyjnej, zgodnej z celami rozwoju ludnościowego
i społeczno – gospodarczego.
poprawę bezpieczeństwa obywateli poprzez zwalczanie istniejących zagrożeń przestępczością, a szczególnie
usuwanie ich przyczyn oraz radykalną poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym i kolejowym.
respektowanie równych praw i ludzkiej godności kobiet i mężczyzn, celów i zasad zapisanych w Karcie
Narodów Zjednoczonych oraz w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i innych międzynarodowych
aktach dotyczących praw człowieka.
wykorzystanie wyników NSP 2011, jako zasobu informacyjnego dla tworzenia programów działania na
różnych szczeblach zarządzania krajem – na rzecz rozwoju ludności i rodzin.
Uczestnicy II Kongresu Demograficznego w Polsce, uważają, że:
Odnowa demograficzna w Polsce jest konieczna. Będzie ona możliwa kiedy stworzone zostaną warunki sprzyjające
powstawaniu rodzin i realizacji planów prokreacyjnych, w tym łączenia pracy z obowiązkami rodzinnymi, i tworzenie
warunków sprzyjających rozwojowi młodego pokolenia w rodzinie, jako czynnika poprawy jakości kapitału ludzkiego
(wspieranie rodziny w ponoszeniu kosztów wychowania młodego pokolenia), zapobieganiu wykluczeniu społecznemu
i dysfunkcji w rodzinach. Powinny one uwzględniać zmiany zachodzące we współczesnym społeczeństwie w młodych
generacjach – w ich stylach życia, dokonywanych wyborach, życiowych priorytetach, a także, w ogóle, w nowych
wzorcach przebiegu całego życia.
Uczestnicy II Kongresu Demograficznego w Polsce uznają także, że:





zmiany demograficzne wymagają kontynuacji szerokiej debaty społecznej nad ich istotą, uwarunkowaniami
i konsekwencjami, rozwojem badań i powszechnej edukacji demograficznej.
przygotowania i przebieg Kongresu wniosły istotny impuls do szerokiej debaty publicznej nad oceną
znaczenia współczesnych procesów demograficznych dla Europy i Polski oraz koniecznych do podjęcia
działań w zakresie polityki ludnościowej.
Kongres przyczynił się do znacznej mobilizacji środowisk zajmujących się problemami ludnościowymi
i odpowiedzialnymi za działania w tym zakresie.
Kongres istotnie upowszechnił wiedzę demograficzną i jej znaczenie w życiu kraju.
Kongres wywołał włączenie się w debatę nad problemami demograficznymi Polski najwyższych władz
państwowych, z Prezydentem RP na czele, instytucji i organizacji, przekonując o potrzebie
ich uwzględniania w polityce społecznej i gospodarczej państwa.
Uczestnicy II Kongresu Demograficznego w Polsce zwracają się:




do społeczeństwa polskiego z przesłaniem o istniejącym poważnym zagrożeniu potencjału biologicznego
Narodu.
do władz publicznych, organizacji obywatelskich, kościołów i związków wyznaniowych, pracodawców,
społeczności lokalnych i związków zawodowych z postulatem o podjęcie skoordynowanych działań polityki
społecznej, gospodarczej i ludnościowej, mogących zahamować niekorzystne zjawiska w procesach
demograficznych. Wymaga to działań obejmujących: procesy tworzenia i funkcjonowania rodzin,
rozrodczość, poprawę stanu zdrowia i ograniczanie umieralności, warunki sprzyjające aktywnej, twórczej
i godnej starości oraz procesy migracyjne.
do władz państwowych o bezzwłoczne przyjęcie i wdrożenie „Założeń polityki ludnościowej w Polsce”
w postaci „Narodowego Programu Polityki Ludnościowej” uchwalonej przez Parlament RP oraz
o wyeksponowanie we właściwej randze polityki rodzinnej w strukturze administracji rządowej.
do jego uczestników o wykorzystanie bogactwa zgromadzonego materiału poznawczego i postulatów
zawartych m.in. w Deklaracji Kongresowej i zgłoszonych w trakcie obrad Kongresu.
Uczestnicy II Kongresu Demograficznego w Polsce postulują stworzenie warunków do zorganizowania kolejnego III
Kongresu Demograficznego.
Przewodniczący Komitetu II Kongresu Demograficznego