Frágreiðing u m k o m m u n... Táttur I, Partur II Kommununevndin

Transkrypt

Kommununevndin
Frágreiðing
u m
k o m m u n u r n a r
· Nýggj kommunal skipan í Føroyum
Táttur I, Partur II
Juni 1998
Kommununevndin: Frágreiðing um kommunur
• Nýggj kommunal skipan í Føroyum
Útgevari: Føroya landsstýri
Umbróting: Hestprent
Prent: Estra
Innbinding: Helge Justinussen
ISBN 99918-3-044-8
Innihaldsyvirlit
1. Inngangur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
2. Almenn viðurskifti hjá kommununum . . . . . .
2.1 Kommunur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2 Fólkatal í kommununum . . . . . . . . . . . .
2.3 Aldursbýtið . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4 Búskapur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
9
10
10
12
3. Kommunufrágreiðingar . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.0 Inngangur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1 Fugloyar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2 Svínoyar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3 Viðareiðis kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
3.4 Hvannasunds kommuna . . . . . . . . . . . .
3.5 Klaksvíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
3.6 Kunoyar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.7 Mikladals kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.8 Húsa kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.9 Elduvíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
3.10 Oyndarfjarðar kommuna . . . . . . . . . . . .
3.11 Fuglafjarðar kommuna . . . . . . . . . . . . .
3.12 Leirvíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.13 Gøtu kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.14 Runavíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
3.15 Nes kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.16 Skála kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.17 Sjóvar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.18 Sunda kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.19 Eiðis kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.20 Gjáar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.21 Funnings kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.22 Haldórsvíkar kommuna . . . . . . . . . . . . .
3.23 Saksunar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.24 Hvalvíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
3.25 Hósvíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
3.26 Kollafjarðar kommuna . . . . . . . . . . . . . .
3.27 Kvívíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.28 Vestmanna kommuna . . . . . . . . . . . . . .
3.31 Kirkjubøar kommuna . . . . . . . . . . . . . .
16
16
17
25
33
41
49
59
67
75
83
91
100
110
119
128
139
148
157
166
175
184
193
201
210
218
227
236
245
254
263
3.32
3.33
3.34
3.35
3.36
3.37
3.38
3.39
3.40
3.41
3.42
3.43
3.44
3.45
3.46
3.47
3.48
3.49
3.50
3.51
4
Hest kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nólsoyar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
Sandavágs kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
Miðvágs kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sørvágs kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bíggjar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mykines kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sands kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Skopunar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
Skálavíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
Húsavíkar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
Skúvoyar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
Hvalbiar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . .
Tvøroyrar kommuna . . . . . . . . . . . . . . .
Fámjins kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hovs kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Porkeris kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vágs kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sumbiar kommuna . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tórshavnar kommuna . . . . . . . . . . . . . .
272
280
288
298
308
317
326
334
343
352
361
370
378
387
396
404
412
421
431
441
4. Eftirmetingar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1 Løgingslóg um føroysku kommunurnar
4.2 Kommunuvallógin . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3 Stýrisskipanarviðurskifti . . . . . . . . . . . .
Lóggáva, fólkatingið . . . . . . . . . . . . . . . .
heimastýrisskipan, landsstýri, løgting,
landsstovnar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4 Fólkayvirlit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5 Mentamál . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Skjalasøvn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bókasavn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Søvn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6 Sløkkilið, ravmagn . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sløkkilið . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.7 Byggi- og býarskipanir . . . . . . . . . . . . . .
Byggi- og býarskipanir . . . . . . . . . . . . . .
4.8 Dýr, matørur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dýr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Matvørur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.9 Ognartøka, matrikulering o.a. . . . . . . . .
Ognartøka, matrikulering o.a. . . . . . . . .
456
456
458
459
459
459
459
460
460
460
460
461
461
461
461
462
462
462
463
463
4.10 Undirvísingarmál . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fólkaskúlin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Skúlabókasøvn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Yrkisútbúgvingar . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Frítíðarundirvísing og musikkskúlar . .
4.11 Umhvørvi, Vatn v.m. . . . . . . . . . . . . . . . .
Náttúrufriðing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Umhvørvisvernd . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.12 Almannaviðurskifti . . . . . . . . . . . . . . . .
Forsorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Barnaforsorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Almannapensjónir . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sjúka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Almannaviðurskifti annars . . . . . . . . . .
4.13 Verja – borgaravernd . . . . . . . . . . . . . . .
4.14 Ferðsla, vegir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vegir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.15 Kirkjan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.16 Løgreglan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.17 Skattamál . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Samtíðarskattalógin . . . . . . . . . . . . . . . .
Panting fyri skatt og onnur gjøld til tað
almenna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.18 Heilsumál . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Almenna heilsulóggávan . . . . . . . . . . . .
Heilsutænastan uttan fyri sjúkrahúsini
4.19 Havnir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.20 Skráir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
463
463
463
463
464
465
465
465
466
466
466
467
467
468
468
469
469
469
469
469
469
5. Áhugabólkar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
473
Fylgiskjøl
Fylgiskjal A: Ymiskt annað sundurbýti
í mun til kommunubýtið í kapitli 2.1 . .
Fylgiskjal B: Kommunuskuldin uppgjørd
pr. 31. desember 1996 . . . . . . . . . . . . . . .
Fylgiskjal C: Standardreglugerð um
kommunalu fyrisitingina í kommunum
við minni enn 1.000 íbúgvum . . . . . . . .
Fylgiskjal D: Matrixyvirlit yvir hvørjar
lógarásettar uppgávur kommunurnar loysa
Fylgiskjal E: Svar frá áhugabólkunum
470
470
470
471
472
472
476
485
486
494
498
5
6
1. Inngangur
Landsstýrið samtykti á fundi tann 23. apríl 1996 at seta nevnd
við 6 limum, 3 umboðandi landsfyrisitingina og 3 umboðandi
kommunurnar, at gera uppskot um eina nýggja kommunala
skipan í Føroyum.
Í Kommununevndini sita:
• Hilmar Høgenni, formaður, umsitingarleiðari á Heilsufrøðiligu Starvsstovuni
• Jens Marius Poulsen, næstformaður, býráðsskrivari í Tórshavnar Kommunu
• Dinna Jensen, býráðsskrivari í Runavíkar Kommunu
• Sveiney Sverrisdóttir, skrivari í Føroya Kommunufelag
• Sørin Pram Sørensen, fulltrúi á Løgmansskrivstovuni og
• John Rajani, fulltrúi í Undirvísingar- og Mentamálastýrinum
Harafturat hava Jógvan K. Mørkøre, formaður fyri Føroya
Kommunufelag, og Atli Leo, fulltrúi í Fíggjarmálastýrinum,
verið eygleiðarar í Kommununevndini
Tað fyrsta, Kommununevndin gjørdi, var at gera eina verkætlan fyri arbeiði sítt. Verkætlanin var send øllum kommunum og annars allmannakunngjørd.
Í verkætlanini er arbeiðið við eini nýggjari kommunalari skipan í Føroyum býtt sundur í 3 tættir:
• Táttur 1: Útgreining av verandi kommunuskipan
• Táttur 2: Kommunal nýskipan
• Táttur 3: Verksetan
Arbeiðið hjá Kommununevndini fevnir um tættir I og II.
Táttur I er býttur í tveir partar. Partur I greinir verandi uppgávu- og ábyrgdarbýtið, og í parti II (hesin parturin) eru frágreiðingar um hvørja einstaka kommunu. Greitt verður frá
um tær tænastur, kommunurnar veita borgarunum, um fyrisitingarlig viðurskifti, íbúgva- og landafrøðilig viðurskifti, vinnulig viðurskifti, um búskap o.m.a. Frágreiðingin er gjørd soleið-
7
is, at tað eisini er møguligt at gera samanberingar millum
kommunurnar við atliti at omanfyri nevndu viðurskiftum.
Umframt, at greitt er frá hvørji einstakari kommunu, eru niðurstøður gjørdar um, hvørt kommunurnar eru førar fyri at
lúka lógarásett krøv.
Kommunufrágreiðingarnar eru grundaðar á spurnarbløð, ið
vóru send kommununum viðvíkjandi umsiting teirra. Harumframt hava bæði formaður og skrivari hjá Kommununevndini
havt fund við hvørja einstaka kommunu, har nágreiniliga var
spurt, hvussu kommunan loysir tær uppgávur, kommunan
hevur sambært lógini, sí tátt I, part I. Kommunufrágreiðingarnar hava síðan verið hjá kommununum til viðmerkingar.
8
2. Almenn viðurskifti hjá kommununum
2.1 Kommunur
Á kortinum um kommunubýtið sæst, at í løtuni eru 49 kommunur í Føroyum. Tað eru: 7 kommunur í Suðuroy, 4 í Sandoy,
4 í Vágum, 9 í Streymoy, 13 í Eysturoy, 8 í Norðoyggjum og
harumframt Skúvoyar, Mykines, Hests og Nólsoyar kommuna.
1. Fugloyar kommuna
2. Svínoyar
3. Viðareiðis
4. Hvannasunds 5. Klaksvíkar 6. Kunoyar
7. Mikladals
8. Húsa
9. Elduvíkar
10. Oyndarfjarðar 11. Fuglafjarðar
12. Leirvíkar
13. Gøtu
14. Runavíkar
15. Nes
16. Skála
17. Sjóvar
18. Sunda
19. Eiðis
20. Gjáar
21. Funnings
22. Haldarsvíkar 23. Saksunar
24. Hvalvíkar
25. Hósvíkar
26. Kollafjarðar
27. Kvívíkar
28. Vestmanna
31. Kirkjubøar
32. Hests
33. Nólsoyar
34. Sandavágs
35. Miðvágs
36. Sørvágs
37. Bíggjar
38. Mikines
39. Sands
40. Skopunar
41. Skálavíkar
42. Húsavíkar
43. Skúvoyar
44. Hvalbiar
45. Tvøroyrar
46. Fámjins
47. Hovs
48. Porkeris
49. Vágs
50 Sumbiar
51. Tórshavnar
-
Almenn viðurskifti hjá kommununum
•
9
Kommunan er ein umsitingarlig eind, sum skal loysa kommunalar uppgávur. Hóast kommunurnar er farnar rættuliga
smátt síðan kommunuskipanin varð innførd í 1872, so eru tað
framvegis 28 kommunur, ið fevna um meira enn eina bygd, sí
talvu 2.1.
Talva 2.1 Tal av kommunum, ið fevna um meira enn eina bygd
Tal av
kommunum
8
13
11
5
7
5
49
Norðoyarøki
Eysturoyarøki
Streymoyarøki
Vágaøki
Sandoyarøki
Suðuroyarøki
Tilsamans
Kommunur við meira
enn einari bygd
6
9
6
2
2
3
28
2.2 Fólkatal í kommununum
Í talvu 2.2 sæst fólkatalið í Føroyum við ársenda 1997, lutað
sundur á kommunur. Vit síggja millum annað, at sløk 84% av
kommununum hava umleið 33 % av fólkinum. Vit síggja eisini, at í Tórshavnar kommunu búgva stívliga 35 % av fólkinum. Tað eru 19 kommunur, sum hava færri enn 200 íbúgvar,
og 28 kommunur, t.e. meira enn helvtin, ið hava færri enn 500
íbúgvar.
Talva 2.2 Fólkatal í kommununum
Fólkatal
Tal av kom.
Kom. í %
Íbúgvar tils.
Íbúgvar í %
meir enn meir enn meir enn
0-200
19
38,8
1.821
4,1
0- 500 0-1.000
28
41
57,1
83,7
4.884 14.706
11,0
33,2
1.000
8
16,3
29.584
66,8
2.000
3
6,1
22.712
51,3
5.000
1
2,0
15.833
35,7
2.3 Aldursbýtið
Ein aldurspyramida sýnir okkum aldursbýtið íbúgvanna millum. Høvuðseyðkenni fyri eina aldurspyramidu, ið hevur pyramiduform, er, at pyramidan umboðar eitt fólk, sum hevur
10 •
stóran burðartíttleika og stóran deyðatíttleika, eisini í yngstu
aldursbólkunum. Tíllíkar aldurspyramidur eru eyðkendar í
londum, sum eru mest tilafturskomin.
Tað, ið eyðkennir ta føroysku pyramiduna, eru heldur teir lutfalsliga lægri burðar- og deyðatíttleika partarnir. Av hesum sama
vera aldursbólkapartarnir tí lutfalsliga lítið broyttir upp gjøgnum
pyramiduna, sum tískil er rættiliga steyrrætt. Deyðatíttleikin er
lítil í yngru árgangunum; men hann broytist sera nógv í toppinum vegna natúrligan deyðatíttleika millum tey eldru.
Botnurin á pyramiduni, tvs. børnini, er tilgongdin til ættarliðin. Tað eru tey, ið skulu føra ættina víðari í framtíðini. Miðjan eru fólk í vinnulívsaldri. Tey skulu føra ættina víðari og
endurskapa samfelagið búskaparliga. Toppurin eru tey eldru.
Mynd 2.1 niðanfyri vísur aldurspyramiduna fyri Føroyar
1996.
Mynd 2.1 Aldurspyramida fyri Føroyar 1996
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Tað skal viðmerkjast, at búskaparliga kreppan fyrst í 90’unum
bar m.a. við sær, at nógv fólk fluttu av landinum, og tessvegna
lækkaði fólkatalið nógv í flestu kommunum. Annað er so tað,
at aldursbólkurin 20-29 ár er lutfalsliga lítil. Hetta er ikki
óvanligt. Ein orsøk til tess er, at ungdómur í hesum aldri er
uttanlands at nema sær útbúgving, og so hevur hesin aldursbólkur yvirhøvur eisini lættast við at flyta.
Í kommunufrágreiðingini er ein aldurspyramida gjørd fyri
hvørja kommunu.
•
11
Talvurnar niðanfyri sýna ávikavíst fólkatalið 1960-1995 lutað
í aldursbólkar og aldursbýtið 1960-1995 í % fyri Føroyar
Talva 2.3 Fólkatalið 1960-1995 lutað í aldursbólkar
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989
4.954 5.464
5.370 6.182
3.335 4.025
2.639 4.155
8.78710.459
10.45810.006
1.825 1.918
6.033 5.583
1983
5.203
6.433
4.412
3.471
9.527
8.730
2.006
4.930
1977
5.512
6.076
4.576
3.094
8.447
8.385
1.835
4.056
1970
6.055
6.180
3.299
2.845
6.866
8.308
1.511
3.376
1966
5.808
5.967
3.544
2.830
6.522
7.984
1.314
3.155
1960
5.348
6.008
3.194
2.201
6.564
7.280
1.247
2.781
43.401 47.792 44.712 41.981 38.440 37.124 34.623
Viðm.: fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi, 7-13 og 14-19 ár
Talva 2.4 Aldursbýtið 1960-1995 í %
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
24
26
28
32
32
62
64
63
63
59
60
15-39
34
39
39
1960
33
59
38
34
35
35
40-64
28
25
24
24
26
25
25
65 o.e.
14
12
11
10
9
8
8
100
100
100
100
100
100
100
2.4 Búskapur
Í 80-árunum var framgongd bæði í lands- og kommunubúskapinum, og skattainntøkunar, sum vóru í hæddini í 1989,
vóru tá 665 mió. kr. Kommunurnar gjørdu stórar íløgur,
kanska serliga í havnir og vegir, og íløgurnar vóru mest fíggjaðar við lántøku. Tí sást ikki tað stóra virksemið aftur í
kommunuskattaprosentunum.
Í 1989 byrjaði so búskaparliga kreppan, og skattagrundarlagið bæði hjá landi og kommunum versnaði munandi næstu
árini. Kommunurnar megnaðu tá ikki at fáa javnvág millum
inntøkur og útreiðslur, og við árslok 1993 var kommunuskuldin vaksin til 1,8 mia. kr. (brutto). Við so stórari skuld var
(netto)rentu- og avgjaldsbyrðan í 1993 sløk 50% av skatta-
12 •
inntøkunum. Henda støðan varð ótolandi, og mátti landsstýrið tískil seta tiltøk í verk í 1993.
Tá varð m.a. ásett við lóg, at kommunuskatturin skuldi vera
millum 16 og 23 %. Í 1993, áðrenn henda áseting var sett í
gildi, var spjaðingin í kommunuskattaprosentunum frá 10 til
25,5. Í 1989 var miðal kommunuskattaprosentið 15,5, meðan
tað í 1994 var 21,7, sum var ein munandi vøkstur.
Sambært § 39 í kommunulógini skal landsstýrið góðkenna øll
lán og allar broytingar í lániviðurskiftunum hjá kommununum,
og síðan kreppan byrjaði, hevur landsstýrið tí havt tann politik,
at kommunurnar ikki kunnu taka fleiri lán. Harumframt er
ásett í løgtingslóg nr. 189 frá 8. desember 1993, at kommunurnar ikki kunnu fíggja raksturin við lántøku. Samstundis var
eisini ásett við lóg, at allar kommunur skuldu rinda í ein
kreppulánsgrunn, so at tær kommunur, sum sjálvt við hægsta
skattaprosenti ikki megnaðu at fáa javnvág millum inntøkur og
útreiðslur, kundu fáa hjálp úr hesum grunni.
Síðst í 1995 var ein avtala gjørd millum kommunurnar og
lánveitararnar (kreditorarnar).1 Talan er um eina 5 ára avtalu.
Høvuðsinnihaldið í avtaluni er, at lánveitararnir velja fyri sín
part, um kommunan skal rinda 9% í rentu og ongan avdrátt í
avtalutíðini, ella um kommunan skal rinda eitt gjald, sum
svarar til 10%. Av hesum verður broytilig (variabul) renta2 +
1% goldið í rentu og restin, upp til tey 10%, í avdrátti. Av tí
at rentan hevur verið lág síðstu árini, hava tær kommunur, ið
rinda 10%, eisini fingið goldið eitt sindur av skuld síni.
Avtalan var mett at geva kommununum umleið 100 mio. kr. í
gjaldførislætta í 1996.
Umframt at inntøkurnar hjá kommununum minkaðu nógv í
krepputíðini (frá 1989 til 1993 við 20% – sjálvt um skattaprosentið í kommununum var hækkandi í tíðarskeiðinum), so eru
íløgurnar minkaðar til næstan einki, og rakstrarútreiðslurnar
eru eisini minkaðar munandi (frá 1990 til 1993 við 20%).
Tiltøkini, sum landsstýrið setti í verk í 1993, og avtalan við
lánveitararnar saman við at búskaparliga gongdin síðani 1994
hevur gingið nakað betur hevur gjørt kommunubúskapin
tryggari. Hóast hetta er (netto)rentu- og avgjaldsbyrðan í
1998 ætlað til 1/3 av kommunuskattainntøkunum, og nettoskuldin (1,5 mia. kr. í 1996) er mett at vera meir enn 2 álíkn1
2
Allar kommunur skulu sambært avtaluni veita 100 mió. kr. í felags borgan. Harafturímóti
eru tað ikki allar kommunur, sum eru við í umfíggingini, t.d. Kirkjubø og Nólsoy.
Sum síðsta árið hevur ligið á sløkum 5 %.
•
13
ingar, sí talvu 2.3 niðanfyri. Til tess er at nevna, at avtalan
millum kommunurnar og áognararnar er í gildi til árslok ár
2000. Eftir hetta verður vent aftur til tær gomlu avtalurnar,
um ikki annað er/verður avtalað. Tað er heldur ikki at vænta,
at tann stóra búskaparliga framgongdin, ið hevur verið seinastu 2 árini, fer at halda fram, og tí verður kommunuskuldin
framvegis ein trupulleiki.
Talva 2.5 Búskapartøl kommunanna
Ár
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Nettorakstrarútr.
Nettorentur
Íløgur
Íløgustuðul
Rakstrarúrslit
Avdráttir
Nettoskuld
1996
3.840.039
1997
3.802.826
1998
4.037.247
663.372
359.480
125.467
65.375
3.795
116.845
672.290
381.352
121.672
61.004
384
108.646
708.919
411.373
109.173
79.388
6.041
115.026
61.475
1.545.2483
84.395
127.185
Kelda: 1996, í stóran mun roknskapartøl. Skattainntøkurnar eru netto, tvs. at tær
eru rættaðar fyri eftirstøður í øðrum árum o.a. Nettorakstrarútreiðslurnar eru útreiðslur, har inntøkur av kommunalum virksemi eru drignar frá. Tølini fyri 1997
eru í stóran mun fíggjarætlanartøl og fyri 1998 bert fíggjarætlanartøl. Nettoskuldin,
t.e. langfreistað og stuttfreistað skuld, eftir at innistandandi peningur í peningastovnum er drigin frá, var við árslok 1996 um 1,5 mia. kr. Her eru hvørki SEV,
IRF ella innistandandi peningur í veðhaldsgrunninum tikin við. Nettoskuldin hjá
Hvannasunds, Gjáar og Saksunar kommunum vantar.
Viðm: Í summum førum endurrindar landið partar av íløgunum hjá kommununum, t.d. barnaansingarstovnar. Tað eru tó kommunurnar, ið standa fyri skuldini.
Tí er øll skuldin í roknskapinum hjá kommununum.
Omanfyri er kommunubúskapurin umrøddur í einum. Satt at
siga, so er búskapurin hjá teimum einstøku kommununum
sera ymiskur. Summar kommunur eru fullkomiliga skuldafríar, og aðrar standa í eini botnleysari skuld.
Líkt er til, at útreiðslurnar pr. innbúgva hava lyndi til at økjast við kommunustøddini. Av hesum hava tær minstu kommunurnar eisini lægsta skattaprosentið. Harafturímóti er vanligt,
at tær minnu kommunurnar keypa sær tænastur frá teimum
størru fyri prís, sum er nógv lægri enn kostnaðarprísurin.4
3
4
14 •
Sí fylgiskjal B, sum vísir kommunuskuldina pr. kommunu pr 31.12.96.
Kelda: Analyse af de færøske kommuners økonomi ved en gældsomlægning, Kommunernes Landsforening, 1994.
Í kommunufrágreiðingini er ein talva, ið sýnir ta búskaparligu støðuna hjá tí einstøku kommununi fyri útvald ár. Tøl,
ið eru eldri enn 1996, eru fingin til vega frá Hagstovuni. Hesi
tøl kunnu vera ófullfíggjað. Lutvís kunnu t.d. vanta: íløgur,
íløgustuðul og avdráttir, og í summum førum eru roknskapir
ikki tøkir fyri kommununa. Kommununevndin hevur sjálv
sett tøl inn fyri 1996, 1997 og 1998. 1996 er sett við støði í
roknskapum, meðan 1997 og 1998 eru fíggjarætlanartøl, sum
nevndin hevur fingið frá fíggjarmálastýrinum. Tøl um inntøkugrundarlag hevur Toll- og Skattstova Føroya latið. Tað
skal viðmerkjast, at í 1996 varð kommunubotnfrádrátturin
settur í verk og sæst tað aftur í inntøkugrundarlagnum. Eisini
skal viðmerkjast, at inntøkugrundarlagið eru metingar hjá
Toll- og Skattstovuni. Metingin er gjørd í november árið fyri.
Arbeiðsloysistølini fyri november 1997 eru úr Hagtíðindi.
Talvurnar hava verið hjá kommununum til viðmerkingar, og
eru rættingar gjørdar samsvarandi hesum.
Í talvuni við búskapartølum eru eisini nøkur lyklatøl, m.a.
nettoskuldin í mun til skattainntøkuna, inntøkugrundarlag pr.
íbúgva og nettoskuld pr. íbúgva.
At enda er at viðmerkja, at kommunubúskapurin er sum
kunnugt ein stórur partur av landsbúskapinum. Tær samlaðu
skattainntøkurnar hjá kommununum eru ájavnar við landsskattin. Í 1998 er ætlað, at umleið 1/3 av hesum inntøkum fara
til rentu og avdrátt, og 2/3 fara til rakstur og íløgur. Hetta hevur samanumtikið stóra ávirkan á eftirspurningin í búskapinum. Hetta bendir á, at umframt teir karmar, landið kann seta
mótvegis kommununum, so eigur landið eisini at samskipa
fíggjarpolitikkin við kommunurnar.
•
15
3. Kommunufrágreiðingar
3.0 Inngangur
Áðrenn farið verður at greina hvørja einstaka kommunu,
skulu verða gjørdar nakrar almennar viðmerkingar.
Kommunufrágreiðingarnar eru orðaðar eftir somu fyrimynd. Grundarlagið er lóggávan á kommunuøkinum, sum er
eins fyri allar kommunurnar. Av hesum kunnu frágreiðingar
um summar kommunur tykjast eitt sindur tápuligar – sum t.d.,
at eingi hýruvognsloyvi eru í Fugloy, ella at einki verður gjørt
við hundar, sum ganga leysir í Svínoy. Kommununevndin hevur tó valt at lata tílíkar upplýsingar standa í frágreiðingini, av
tí at allar kommunur, sum áður nevnt, hava somu lóggávu.
Í frágreiðingunum í talvuni, sum vísir yvirlit yvir bý-/bygda(r)ráðslimirnar, verður eisini upplýst, hvørjum flokki ella lista
viðkomandi bý-/bygda(r)ráðslimur er valdur á. Til hetta er at
siga, at tað er bara í 6 kommunum, at valt verður politiskt,
nevnliga: í Klaksvíkar, Fuglafjarðar, Gøtu, Tórshavnar, Tvøroyrar og í Vágs kommunu. Í hinum kommununum verður valt
við støði í listum, sum í fleiri førum kunnu vera staðbundnir
sum t.d. ein listi úr hvørji bygd, um tað eru fleiri bygdir í
kommununi. Hetta kann tó vera skiftandi. Eisini hava vit sæð
kynpolitiska uppstilling við kvinnulistum í summum kommunum. Kommununevndin hevur tó ikki upplýsingar fyri
hvørja einstaka kommunu um, hvussu uppstillað verður.
Í frágreiðingini um fyrisiting verður eisini upplýst, hvussu
nógv fólk starvast í sjálvari fyrisitingini hjá kommununi.
Kommunurnar hava tó nógv onnur fólk í starvi sum t.d.
havnafúta, arbeiðsfólk, skúlavørðar, vaskifólk. Tað er tó ymiskt frá kommunu til kommunu. Hetta verður tó ikki nevnt í
kommunufrágreiðingunum.
16 •
Kommunu frágreiðingar
3.1 · FUGLOYAR KOMMUNA
3.1.1 Fortreytir
Landafrøðilig viðurskifti
Talva 1.1 Bygdir o.a.
Bygdir
Hattarvík
Kirkja
Vídd, km2
Fólkatal við ársenda 1996
26
18
11
Markatal
47
Fugloyar kommuna var upprunaliga partur av Norðoyar
Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
1872: Norðoyar Prestagjalds kommuna
1908: Klaksvíkar sóknar kommuna
Viðareiðis, Fugloyar og Svínoyar sókna kommuna
Kunoyar, Mikladals og Húsa sókna kommuna
1913: Viðareiðis sóknar kommuna
Fugloyar og Svínoyar sókna kommuna
1931: Kunoyar sóknar kommuna
Mikladals sóknar kommuna
Húsa sóknar kommuna
1932: Svínoyar sóknar kommuna
Fugloyar sóknar kommuna
1950: Viðareiðis kommuna
Hvannasunds kommuna
Íbúgva- og búsetingarmynstur
Talva 1.2 sýnir, at fólkatalið hevur verið eitt sindur óstøðugt í
tíðarskeiðinum 1960 til 1995, og at tað er lækkað við sløkum
64%. Tað eru serliga aldursbólkarnir 0-6, 7-14 og 25-39, sum
eru minkaðir.
Fugloyar kommuna
•
17
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
2
4
5
7
6
8
2
9
6
6
12
17
4
4
2
6
6
8
6
2
4
7
6
4
7
9
11
14
12
19
13
11
14
18
21
26
1
7
4
7
8
3
16
15
17
19
28
28
51
61
63
84
99
113
1960
18
17
9
9
27
26
5
29
140
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 og 14-19 ár
Talva 1.3 sýnir, at síðan 1960 er aldursbólkurin 65 o.e. vorðin
størri. Aldursbólkurin 15-64 er eisini vaksin, meðan aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
8
21
18
15
18
22
61
54
55
62
54
53
15-39
33
25
27
32
24
27
1960
25
54
32
40-64
27
30
27
30
29
26
22
65 o.e.
31
25
27
23
28
25
21
100
100
100
100
100
100
100
Aldurspyramida fyri 1996
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-09 ár
00-09 ár
15
18 •
Fugloyar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Fugloyar kommunu er landbúnaður og fiskivinnan. Í kommununi eru: 6 bøndur, 8 sjómenn, 1 orkuveiting,
1 handil og 2 posthús.
1 fólk kemur úr aðrari kommunu at arbeiða í Fugloyar
kommunu, og millum 1-10 íbúgvar í Fugloyar kommunu fara
til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
Talva 1.4 Búskapartøl fyri útvald ár frá 1987-1998 (1000 kr.)
Inntøkuviðurskifti
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorakstrarútreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Herav íløgustuðul
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Fólkatal ultimo árið
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Inntøkugrundarlag/íbúgva
Nettoskuld/íbúgva
Nettorentur/skattainntøka
Avdráttir/skattainntøka
Nettoskuld/skattainntøka
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
10,00
2.185
251
11,00
5.533
455
11,00
5.389
617
11,00
6.028
523
16,00
4.467
758
16,00
3.867
555
16,00
5.313
778
203
-39
iu
iu
iu
544
-29
iu
iu
iu
237
-34
iu
638
282
270
-27
iu
1.128
383
596
-3
0
0
0
265
-14
0
315
iu
330
-4
0
452
0
-659 -1.336 -1.350
iu
-1.005
-835 -1.243
55
iu
61
iu
64
iu
70
iu
44
iu
44
0
iu
iu
40
-18
-15
iu
-4,0
91
-14
-6
iu
-1,8
84
-19
-5
iu
-2,0
86
-9
-5
iu
-1,3
102
-30
0
0
-1,8
88
-31
-3
0
-2,4
iu
iu
-1
0
iu
Viðm.: iu: ikki upplýst.
Fugloyar kommuna
•
19
3.1.2 Virksemi
Tænastuframleiðsla
Fyrisiting
Fugloyar kommuna brúkar standardreglugerðina hjá landsstýrinum um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Fugloyar kommuna hevur onga starvsskipan.
Talva 1.5 Yvirlit yvir bygdaráðslimir
Navn
Hans S. Hansen, fm.
Zacharias Zachariassen
Leivur Fuglø
Jóhan Pól Christiansen
Absalon Lydersen
L
A
A
A
B
B
Føðiár
1939
1940
1944
1959
1932
Valskeið
1.
4.
3.
1.
1.
Starv
bóndi
bóndi
avgreiðslumaður
sjómaður
arbeiðsmaður
Útbúgving
maskinmaður
Tað eru mest fíggjarviðurskifti og teknisk mál, sum eru fyri á
bygdaráðsfundi. Fugloyar kommuna hevur í miðal 3 fundir
um árið. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins
standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama
bygdaráðsfundi.
Av tí at Fugloyar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar gjøgnum telefonina um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur ikki sett fastan skrivara at taka sær av
dagligu fyrisitingini. Ístaðin røkir bygdaráðsformaðurin hesa
uppgávu. Serliga reglugerðin um viðurskiftini hjá starvsfólkunum er ikki gjørd. Kommunan keypir sær tekniska ráðgeving eftir tørvi.
Fugloyar kommuna hevur ikki ásetta skrivstovutíð. Fyrispurningar frá borgarunum til kommununa skulu vera skrivligir, um teir skulu koma fyri á fundi. Kommunan brúkar ikki
journalskipan, og skjølini hjá kommununi verða varðveitt í
skúlanum í tí bygd, bygdaráðsformaðurin býr. Kommunan
hevur kopimaskinu, fax og telefon.
Fugloyar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Bygdaráðsformaðurin bókar fyri kommununa,
og bókað verður manuelt. Kommunan brúkar ikki ráðgeva í
sambandi við gerð av fíggjarætlanini. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar.
20 •
Fugloyar kommuna
Grannskoðari hjá kommununi er Búskaparstovan, Klaksvík,
og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Fugloyar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
Talva 1.6 Nevndaryvirlit
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Heilsunevnd
Nevndir smb. serlóggávuni
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýri, Kirkja
Valstýri, Hattarvík
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
3
3
3
3
Bygdaráðslimur er limur
Bygdaráðslimur er limur
Kommunan veitir nevndarsamsýning.
Skattamál
Frá 1. januar 1998 er nýggj lóg sett í gildi, sum flytir líkningarmyndugleikan frá kommununum til landið. Ístaðin skulu
kommunurnar virka sum skattakærunevndir.
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi: eitt á Kirkju og eitt í
Hattarvík. Kommunan hevur eina valnevnd og 2 valstýri, eitt
til hvørt atkvøðingarøkið. Sama nevnd/valstýri verður brúkt
til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valnevnd/valstýrini
fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlunum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir verða
hongdir í talvuna. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er
tað bygdaráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir
koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkaeftirlitið hevur bygdaráðsformaðurin.
Fugloyar kommuna
•
21
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Marianna Debes Dahl, fm., Emma Zachariassen og Jóannes Kristiansen. Tað eru 2 skúlar í kommununi; men bert skúlin á Kirkju verður brúktur. Ein lærari starvast í skúlanum.
Skúlin á Kirkju var bygdur í 1888 og umbygdur í 1972. Skúlin
er bygdur til 16 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 ganga 2
næmingar í skúla. Skúlin á Kirkju hevur 1 vanliga skúlastovu.
Hann hevur ikki bókasavn; men 500 bøkur eru til taks á
Kirkju, umframt at skúlin fær bókakassar úr Klaksvík.
Hattarvíkar skúli var bygdur í 1925 og umbygdur í 1981.
Hann er bygdur til 12 næmingar. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu.
Børnini fáa undirvísing í kommununi frá 1. til 7. flokk og
ganga í framhaldsskúla í Klaksvík. Næmingarnir eru noyddir
at flyta til Klaksvíkar kommunu. Kommunan rindar fyri
hvønn næming.
Tað er eingin frítíðarundirvísing í Fugloy, og kommunan
hevur ikki musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 3 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur einki
ansingarpláss í kommununi og heldur ikki í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma til kommununa til ummælis, og verða tær síðan
sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og
pensjón.
Fugloyar kommuna er við í Norðoya Røktarheimi og hevur
eitt umboð í stýrinum.
Frá Føroya Vanlukkutrygging fær kommunan eina ferð um
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Kommunan letur
listan liggja frammi.
Heilsumál
Kommunan er í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin í
22 •
Fugloyar kommuna
Klaksvík kannar skúlabørnini. Kommunan hevur avtalu við
tannlækna í Klaksvík um tannrøktina hjá skúlabørnum.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlit við matvørulógini.
Tað eru ikki mjólkineyt í Fugloy, so tað er bert handilin at
hava eftirlit við.
Annað
Av fornminnum eru eini gomul hús. Tað er einki bygdasavn í
kommununi, og kommunan ger einki við at halda varðarnar í
kommununi.
Tað er ein handil í kommununi. Kommunan hevur øki at
vísa á til tjalding; men tað er ikki skeltað, og eingir hentleikar
eru til taks. Kommunan hevur einki fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Talva 1.7 Samstørv við fyriskipanarligum bygnaði
Øki
Kommunulækni
Ellisheim
Ferðavinna í Norðoyggum
Føroya Kommunufelag
SEV
Samstarvs kommunur
Norðoya læknadømi, allar kommunur í Norðoyggum
Norðoya Røktarheim, allar kommunur í Norðoyggum
Allar kommunur í Norðoyggum
Allar kommunur uttan Tórshavn, Klaksvík, Runavík og Mykines
Allar kommunur
Fugloyar kommuna hevur avtalu við tannlækna í Klaksvík um
tannrøktina hjá skúlabørnum, og rindað verður fyri hvørt
barnið. Børnini flyta til Klaksvíkar at ganga í framhaldsskúla,
og rindar kommunan fyri hvønn næmingin. Kommunan hevur
avtalu við IRF um at heinta burturkastið í Hvannasundi.
Útbygging
Fugloyar kommuna hevur ikki samstarv við aðrar kommunur
um sløkkiliðsmál. Kommunan hevur ikki sett brunanevnd,
brunaumsjónarmaður er ikki settur, og brunasamtykt er ikki
gjørd. Tilsamans eru 6 sløkkiliðsmenn í kommununi. Av
brunaútgerð er einki; men Brunaumsjón Landsins hevur lovað at útvega útgerð úr Danmark. Hon er tó ikki komin enn.
Brunatrygdin í sambandi við byggimál verður ikki kannað.
Tað eru 2 lendingar í kommununi.
Einki verður gjørt við hundar, sum ganga leysir.
Fugloyar kommuna
•
23
Byggibúning
Byggi- og býarskipanir
Fugloyar kommuna hevur hvørki býarskipan ella byggisamtykt.
Umhvørvið
Fugloyar kommuna hevur avtalu við IRF. Alt vanligt og
vandamikið burturkast koyra húshaldini sjálv í bingjur.
Kommunan flytur so bingjurnar til Hvannasunds, har IRF
tekur sær av restini. Fugloyar kommuna hevur einki serstakt
lendi til mold og annað tilfar, ið skal verða burturbeint; men
tað verður koyrt har, sum brúk er fyri tí.
Annars rudda íbúgvarnir sjálvir fyri egnum durum. Tað er
einki skipað hesum víkjandi. Ongar rottur eru í Fugloy.
Tað eru ikki øll hús í Fugloy, sum hava rottangar. Tey, sum
hava, syrgja sjálv fyri, at teir verða tømdir. Kommunan hevur
einki gjørt á búrennuøkinum. Spillvatnsleiðingar fara í áir.
Vatnveitingin er privat. Tað eru tríggir brunnar: ein í Hattarvík og tveir á Kirkju. Vatnið er kelduvatn. Einki íbindingargjald er ásett fyri vatn.
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
Kommunan hevur ikki alment náhús. Kommunan biður
fólk taka sær av kirkjugarðinum eftir tørvi.
Teknisk mál
Kommunan fremur sjálv vanliga viðlíkahaldið av kommunalum vegum; men størri arbeiði verða keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað er einki hýruvognsloyvi í kommununi.
24 •
Fugloyar kommuna
3.2 · SVÍNOYAR KOMMUNA
3.2.1 Fortreytir
Talva 2.1 Bygdin o.a.
Bygdir
Svínoy
Vídd, km2
63
27
Markatal
32
Svínoyar kommuna var upprunaliga partur av Norðoya
1872: Norðoya Prestagjalds kommuna
Hvannasunds kommuna
Talva 2.2 sýnir, at fólkatalið er minkað við sløkum 61% frá
1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er tað vaksið við 14%.
Svínoyar kommuna
•
25
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
7
6
3
5
12
9
6
1
4
9
13
17
0
2
5
9
6
6
2
5
5
4
5
8
11
8
10
14
16
21
11
12
12
23
33
33
5
1
8
11
8
8
22
22
21
16
16
15
64
57
68
91
109
117
1960
15
21
13
13
29
34
6
15
146
størri, og at aldursbólkurin 15-64 er minkaður.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
20
12
10
15
23
22
45
49
59
67
62
65
1960
25
65
15-39
20
26
29
30
25
30
38
40-64
25
23
29
37
38
35
27
65 o.e.
34
39
31
18
15
13
10
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
26 •
Svínoyar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Svínoy er landbúnaður og fiskivinna. Í
kommununi eru: 2 bøndur, 1 smoltstøð, 1 handil, 1 vallaraheim og 1 posthús.
Millum 1-10 íbúgvar koma úr øðrum kommunum til arbeiðis í Svínoyar kommunu (bátahylurin), og millum 1-10
íbúgvar í Svínoyar kommunu fara til aðrar kommunur at
arbeiða.
Búskapur
Talva 2.4 Búskapartøl fyri útval ár frá 1987-1998 (1000 kr.)
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
11,00
3.878
iu
11,00
3.642
iu
11,00
3.304
335
11,00
4.834
489
16,00
3.951
675
16,00
3.820
528
16,00
4.814
637
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
-90
17
83
1.800
1.699
iu
3
88
1.550
1.115
363
-16
0
831
638
315
-20
0
1.625
143
341
-20
0
955
675
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
-294
iu
67
iu
-513
iu
69
iu
-931
iu
63
iu
iu
iu
64
12,3
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
49
-4
5
25
-0,9
70
-7
1
18
-1,0
63
-15
-2
0
-1,4
60
iu
-4
0
iu
iu
iu
-3
0
iu
3.2.2 Virksemi
Fyrisiting
Svínoyar kommuna brúkar standardreglugerðina hjá lands-
Svínoyar kommuna
•
27
stýrinum um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Kommunan hevur onga starvsskipan.
Talva 2.5 Yvirlit yvir bygdarráðslimir
Navn
Jógvan E. á Geilini, fm.
Ólavur Thomassen
Edvard Jacobsen
Jóanes Joensen
Símun Hansen
L
A
A
A
A
A
Føðiár
1961
1960
1958
1957
1945
Valskeið
2.
1.
2.
1.
4.
Starv
lærari
arbeiðsmaður
maskinmaður
bóndi
útróðrarmaður
Útbúgving
lærari
Tað eru serliga teknisk mál, sum eru fyri á bygdarráðsfundi.
Svínoyar kommuna hevur í miðal 10 fundir um árið. Tiltakslimir vera ikki boðsendir. Gerðabókin verður undirskrivað á
sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Svínoyar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
vera øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar skrivliga við skrá og møguligum tilfari um, nær og
hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru. Í summum førum
verður eisini telefonin brúkt.
dagligu fyrisitingini. Ístaðin røkir bygdarráðsformaðurin hesa
uppgávu. Serliga reglugerðin um viðurskiftini hjá starvsfólkunum er ikki gjørd. Kommunan keypir sær tekniska ráðgeving eftir tørvi.
Svínoyar kommuna hevur ikki ásetta skrivstovutíð; men
borgararnir kunnu venda sær til formannin. Fyrispurningar
frá borgarunum til kommununa skulu vera skrivligir, um teir
skulu koma fyri á fundi. Kommunan brúkar ikki journalskipan. Skjølini hjá kommununi vera varðveitt á skrivstovuni og
hjá formanninum. Kommunan hevur allar nútímans hentleikar.
Svínoyar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Grannskoðarin bókar fyri kommununa, og
bókað verður á teldu. Bygdarráðsformaðurin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar.
Grannskoðari hjá kommununi er Búskaparstovan, Klaksvík,
Svínoyar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
28 •
Svínoyar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
3
3
3
3
Viðmerkingar
Fær ikki samsýning
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Kommunan hevur eina
valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valnevndin
fær samsýning eftir reglum landsstýrinsins. Valt verður í gamla
skúla. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja
frammi hjá valnevndarformanninum. Í sambandi við vallistan
til løgtingsval er tað valnevndarformaðurin, sum undirskrivar
listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar.
Kommunala fólkaeftirlitið hevur kommunan í kartoteki.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Hanna Jacobsen, fm., Osla Jórun Joensen
og Eydna á Geilini. Tað er ein skúli í kommununi, og ein lærari starvast í skúlanum.
Svínoyar skúli er bygdur í 1930-unum. Í skúlaárinum 1997/
98 ganga 8 næmingar frá 1. til 9. flokk í skúla. Hann hevur 1
vanliga skúlastovu, eitt teldurúm við 4 teldum og eitt verkstaðsrúm í kjallaranum. Av øðrum hentleikum er ein kopimaskina.
Av frítíðarundirvísing er hondarbeiði og teldulæra. Einki
luttøkugjald er ásett. Kommunan hevur ikki musikkskúla.
Svínoyar kommuna
•
29
Barnaforsorg
Tað eru 3 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær onga
samsýning. Tað er einki ansingarpláss í kommununi og
kommunan hevur heldur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og
pensjón.
Svínoyar kommuna er við í Norðoya Røktarheimi og hevur
eitt umboð í stýrinum.
henda listan, sum bygdarráðsformaðurin kannar, liggja
frammi.
Heilsumál
Svínoyar kommuna er við í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin í Klaksvík kannar skúlabørnini. Kommunan hevur avtalu við Klaksvíkar kommunu um barnatannrøktina frá 0-16
ár, har kommunan rindar eitt fast gjald fyri hvørt barnið.
Matvørur
Annað
Av fornminnum er millum annað: gamli skúlin og kirkjugarðurin. Tað er einki bygdarsavn í kommununi; men í gamla
skúla verða gamlir lutir goymdir. Ung í arbeiði hava hildið
varðarnar í kommununi.
Gamli skúlin verður brúktur sum bygdarhús. Eitt spælipláss
og handil eru í kommununi. Um summarið verður skúlin nýttur sum vallaraheim, og tjaldað verður uttanfyri. Kommunan
hevur einki fólkabókasavn.
30 •
Svínoyar kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Ellisheim
Ferðavinna í Norðoyggjum
SEV
Samstarvskommunur
Norðoya læknadømi, allar kommunur í Norðoyggjum
Norðoya Røktarheim, allar kommunur í Norðoyggjum
Allar kommunur í Norðoyggjum
Allar kommunur uttan Tórshavnar, Klaksvíkar, Runavíkar og
Mykines
Allar kommunur
Svínoyar kommuna hevur avtalu við Klaksvíkar kommunu um
skúlabarnatannrøktina, og rindað verður fyri hvørt barnið.
Útbygging
Kommunan hevur ikki samstarv við aðrar kommunur um
sløkkiliðsmál. Kommunan hevur ikki sett brunanevnd. Brunaumsjónarmaður er ikki settur, og brunasamtykt er ikki gjørd.
Bygdarráðið og 2 mans aftur at tí eru sløkkiliðsmenn í kommununi, har 2 teirra hava roykkavaraskeið. Av brunaútgerð eru:
brandpostar og slangur. Brunatrygdin í sambandi við byggimál verður ikki kannað.
Tað er ein bátahylur og 1 lending í kommununi.
Byggibúning
Kommunan hevur hvørki býarskipan ella byggisamtykt.
Umhvørvið
Svínoyar kommuna hevur avtalu við IRF. Alt vanligt og
vandamikið burturkast koyra húshaldini sjálv í bingjur, sum
kommunan so flytur til Hvannasunds, har IRF tekur sær av
restini. Kommunan hevur einki serstakt lendi til mold og annað tilfar, ið skal verða burturbeint.
Við atliti at almennum reinføri annars rudda skúlabørnini,
og kommunan biður tímalønt fólk. Tað eru ikki rottur í
Svínoy.
Øll hús í Svínoy hava rottangar. Húshaldini syrgja sjálv fyri,
at teir verða tømdir. Spillvatnsleiðingin fer í áir, sum eru í
námd.
Vatnveiting er bæði kommunal og privat. Talan er um
Svínoyar kommuna
•
31
kelduvatn. Brunnurin er innilokaður. Vatníbindingargjald er
ikki ásett.
Bygdarráðið hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
Kommunan hevur alment náhús. Fólk er sett at taka sær
av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan fremur sjálv vanliga viðlíkahaldið av kommunalum vegum, meðan asfaltering verður keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru eingi hýruvognsloyvi í kommununi.
32 •
Svínoyar kommuna
3.3 · VIÐAREIÐIS KOMMUNA
3.3.1 Fortreytir
3.1.1 Landafrøðilig viðurskifti
Bygdir
Viðareiði
2
Vídd, km
309
30
Markatal
48
Viðareiðis kommuna var upprunaliga partur av Norðoya
Hvannasunds kommuna
Talva 3.2 sýnir, at fólkatalið í Viðareiðis kommunu hevur verið støðugt vaksandi frá 1960 til 1989, tó at ein minking sæst
frá 1960 til 1966. Frá 1989 er fólkatalið ikki broytt.
Viðareiðis kommuna
•
33
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
50
46
31
21
46
38
40
42
44
52
32
23
20
26
36
21
9
11
26
35
21
10
14
12
70
62
50
49
46
39
60
61
53
42
38
43
11
8
7
9
16
11
31
27
33
27
25
25
308
307
275
242
226
202
1960
19
26
21
14
36
54
55
19
224
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin: 7-13 og14-19 ár
Talva 3.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 er vaksin í tíðarskeiðinum. Aldursbólkurin 15-64 er harafturímóti vorðin minni, og
aldursbólkurin 65 o.e. er vaksin eitt sindur.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
29
29
27
35
35
30
61
62
61
54
55
58
15-39
38
40
39
33
31
40-64
23
22
22
21
65 o.e.
10
9
12
11
100
100
100
100
100
1960
18
74
31
29
24
27
45
11
12
8
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
34 •
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvðusvinnan í Viðareiðis kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru: 55 sjómenn, 8 sum arbeiða í smoltvinnuni, 6 sum
arbeiða í fiskiídnaði, 5 sum arbeiða innan sjóflutning, 2 sum
arbeiða innan post og fjarskifti, 2 sum arbeiða innan fígging
og 4, sum arbeiða í smiðjum. Tað eru 3 handlar, 1 gistingarhús
og 4 bøndur í kommununi.
Millum 1-10 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Viðareiðis kommunu, og millum 20-30 íbúgvar í
Viðareiðis kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,50 14,50 14,50 19,50 22,00 22,00 22,00
22.783 25.984 20.517 21.875 20.890 23.820 25.929
3.224 2.916 2.647 2.759 3.924 4.417 4.959
1.531
2.215
iu
iu
iu
1.675
1.035
iu
iu
iu
1.732
1.482
iu
iu
iu
1.459
1.074
422
iu
iu
1.869
1.200
400
25
0
2.088
1.341
320
115
iu
2.038
1.186
637
70
0
10.508 10.222 15.104 16.622 14.800
iu
iu
302
iu
307
iu
305
iu
302
iu
309
iu
297
4,4
iu
iu
75
35
69
iu
3,3
85
33
36
iu
3,5
67
50
56
iu
5,7
72
55
39
15
6,0
68
48
31
10
3,8
80
iu
30
7
iu
iu
iu
24
13
iu
•
35
3.3.2 Virksemi
Fyrisiting
Viðareiðis kommuna brúkar kommunulógina um, hvussu
kommunan skal verða stjórnað. Landsstýrisins standardreglugerð, sí fygliskjal C, er tó sett í gildi fyri Viðareiðis kommunu
frá 1. jan. 1975 at rokna. Kommunan hevur onga starvsskipan.
Navn
Jógvan Nybo, fm
Annebeth Absalonsen
Jógvan Petersen
Gundur Michalsen
Hannepaula Viderø
L
A
A
A
A
A
Føðiár
1955
1970
1970
1964
1963
Valskeið
2.
1.
1.
1.
1.
Starv
Strandferðslan
Norð. Sparikassi
fiskimaður
fiskimaður/bóndi
húsmóðir
Útbúgving
v. maskinm.
bankaútbúgving
Tað eru serliga tøknilig mál og fíggarmál, ið vera viðgjørd á
bygdarráðsfundi. Viðareiðis kommuna hevur í miðal 1 fund
um mánaðin. Tiltakslimir vera boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á
Av tí at Viðareiðis kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvarar, vera øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar skrivliga við skrá og møguligum tilfari um, nær og
hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Viðareiðis kommuna hevur ikki sett fastan skrivara at taka
sær av dagligu fyrisitingini; men bygdarráðsformaðurin røkir
ístaðin hesa uppgávu. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá
starvsfókinum er ikki gjørd. Tøkniliga ráðgeving keypir
kommunan sær eftir tørvi.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Fyrispurningar
frá borgarunum til kommununa skulu vera skrivligir, um teir
skulu koma fyri á fundi. Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini hjá kommununi vera varðveitt á skrivstovuni.
Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Viðareiðis kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Privatur bókhaldari bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Bygdarráðsformaðurin hevur
ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan brúkar
grannskoðaran til ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd.
Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd til almenningin til
36 •
kunningar í desember mánað. Grannskoðari hjá kommununi
er P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og landsstýrið hevur
góðkent grannskoðaran.
Viðareiðis kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd til kommunuval
Valstýri til løgtings- og
fólkatingsval
Limir
2
3
7
3
?
Viðmerkingar
Saman við Hvannasundi,
ið hevur 3 limir í nevndini.
Tils. 5 limir
Er ikki vald enn
3
Kommunan veitir nevndarsamsýning til valnevndina.
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Kommunan hevur
eina valnevnd til kommunuvalið og eitt valstýri til løgtingsog fólkatingsval. Limirnir í nevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan brúkar valkort til øll val. Valt
verður í skúlanum. Vallistarnir, sum koma frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit í Norðoya Sparikassa
og í handlinum. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað
bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar listan.
Skráir
Viðareiðis kommuna hevur onga edv-skrá við upplýsingum
um persónar. Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið í
kartotekskassa.
•
37
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Elsa Petersen, fm., Miriam Heinesen og
Tróndur Petersen. Tað er ein skúli í kommununi, og 4 lærarir
starvast í skúlanum.
Viðareiðis skúli er bygdur í 1986. Skúlin er ætlaður til 50
næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 48 næmingar í
skúla frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 3 vanligar skúlastovur umframt aðrar serstovur. Skúlin hevur 1 fimleikahøll og bókasavn við 2.000 bókum.
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss frá Klaksvíkar
kommunu, og rindað verður fyri hvønn næmingin. Næmingaflutningurin er samskipaður við Bygdaleiðir.
Viðareiðis kommuna bjóðar sínum íbúgvum frítíðarundirvísing, og luttøkugjaldið er ásett til 300 kr. Kommunan hevur
ikki musikkskúla.
Barnaforsorg
Í barnaverndini eru 7 limir, og fáa teir samsýning eftir reglum
landsstýrisins. Kommunan søkir í løtuni landsstýrið um 16
dagrøktarpláss. Kommunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari
kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða sendar kommununi til ummælis, og verða tær síðan
pensjón.
Viðareiðis kommuna er við í Norðoya Røktarheimi og hevur umboð í stýrinum.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Bygdarráðsformaðurin kannar henda listan.
Heilsumál
Viðareiðis kommuna er við í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og kommunan hevur avtalu
við tannlækna í Klaksvík um tannrøktina hjá børnum frá 3 til
16 ár. Rindað verður fyri hvørt barnið.
38 •
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru gamli skúlin og prestagarðurin. Kommunan hevur einki bygdasavn, og kommunan ger einki við
halda varðarnar í kommununi.
Í skúlanum er fimleikahøll, sum verður nógv brúkt. Eitt
bygdarfelag er í kommununi, sum skipar fyri ymiskum tiltøkum. Skúlin verður brúktur til hetta endamál. Øki er ikki sett
av til tjalding, og kommunan hevur ikki bókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Ellisheim
Havn
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Hvannasunds kommuna
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Viðareiðis kommuna hevur avtalu við tannlækna í Klaksvík
um tannrøkt hjá børnum. Eitt ávíst gjald verður rindað fyri
hvørt barnið. Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss í
Klaksvík. Í sambandi við sløkkiliðsarbeiðið verður ringt til
Klaksvíkar. Havnasamstarvið rindar Hvannasunds kommuna
3/5 og Viðareiðis kommuna 2/5.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Viðareiðis kommuna hevur ikki skipað viðurskifti viðvíkjandi
brunamáli. Brunanevnd og brunaumsjónarmaður eru ikki
sett. Brunasamtykt er heldur ikki gjørd. Løgreglan hevur biðið um at fáa nøvn sett á sløkkiliðslistan og tað er bygdarráðið.
Bert ein av bygdarráðslimunum hevur brandskeið. Av útgerð
eru brandpostar. Tað er eingin formlig avtala við Klaksvík;
men Viðareiði ringir tó til Klaksvíkar í sambandi við eld-
•
39
bruna, sum kommunan so rindar fyri. Í sambandi við byggimál kannar bygdarráðið, um brunatrygdin er í lagi.
Tað er eingin havn í kommununi; men kommunan hevur
havnasamstarv við Hvannasund. Hvannasunds kommuna
fíggjar 3/5 og Viðareiðis kommuna 2/5. Skipan er til móttøku
av spillolju, sum verður koyrd til ROY. Til annað burturkast
standa bingjur á havnarlagnum, og í sambandi við móttøku av
búrennufrárensli verður heitt á IRF. Umframt havnina, sum
er í Hvannasunds kommunu, eru 2 lendingar á Viðareiði.
Byggibúning
Viðareiðis kommuna hevur hvørki býarskipan ella byggisamtykt; men tosað verður við Matrikulstovuna, tá ið bygt verður.
Umhvørvið
Viðareiðis kommuna er limur í IRF, so alt vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
gjøgnum hesa skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av mold, tilfari o.a.
Við atliti at almennum reinføri annars verður skipað fyri
ruddingardegi. Maður er settur at taka sær av rottuoyðing.
Eitur verður bæði lagt í bygdina og í hagan.
Øll húshald hava rottanga, og IRF hevur sett skipan í verk,
sum skal tryggja, at allir rottangar verða tømdir 1 ferð um árið. Kommunan hevur gjørt ætlan um at fáa allar spillvatnsleiðingar í búrennu og út á sjógv.
Vatnveitingin er privat. Tað eru fleiri smá og eitt lutfalsliga
stórt vatnverk til 70 húshald. Talan er í stóran mun um kelduvatn. Húshaldini rinda 300 kr. um árið til vatnfelagið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur bygdarráðið saman við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Kommunan hevur einki alment náhús. Fólk eru sett at taka
sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Vanligt víðlíkahald av kommunalum vegum ger kommunan
sjálv; annars verða tænastur í sambandi við størri arbeiði
keyptar frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru eingi hýruvognsloyvi í kommununi.
40 •
3.4 · HVANNASUNDS KOMMUNA
3.4.1 Fortreytir
Bygdir
Depil
3
Hvannasund
259
Múli
6
Norðdepil
157
Norðtoftir
8
2
Vídd, km
33
Markatal
38
Hvannasunds kommuna, sum partur av Viðareiðis sóknar
kommunu var upprunaliga partur av Norðoya Prestagjalds
kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Húsa sókna kommuna
Hvannasunds kommuna
Talva 4.2 sýnir, at fólkatalið í Hvannasunds kommunu hevur
verið støðugt frá 1960 til 1970, men veksur so við 67 % frá
1970 til 1989. Frá 1989 til 1995 er fólkatalið minkað við sløkum 10 %.
Hvannasunds kommuna
•
41
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
46
71
84
52
43
61
77
86
78
44
57
47
49
46
29
45
23
22
36
38
41
19
24
17
76 111
99
67
55
61
102
86
83
74
55
47
16
20
12
8
11
15
44
35
28
34
27
24
446
493
454
343
295
294
1960
51
48
30
25
57
51
13
16
291
Talva 4.3 vísir, at aldursbólkurin 0-14 ár er minkaður, og at
aldursbólkurin 65 o.e. er vaksin.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
28
32
36
28
34
37
62
62
58
62
57
55
1960
34
60
15-39
36
40
37
38
35
34
38
40-64
26
22
21
24
22
21
22
65 o.e.
10
7
6
10
9
8
5
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
42 •
Hvannasunds kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Hvannasunds kommunu er útróðurin. Í
kommununi eru: 80 sjómenn, 20 sum arbeiða í alibrúki, 2
handlar, 1 sjóflutningur (Másin) og 1 virki innan vinnuliga
tænastu.
Millum 20 og 30 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Hvannasunds kommunu, og millum 21-30 íbúgvar í
Hvannasunds kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,00 15,00 15,00 19,00 20,00 20,00 20,00
32.645 38.451 27.473 25.724 29.513 31.958 34.676
3.693 4.166 3.848 3.056 4.800 5.650 5.619
2.164
1.086
iu
iu
iu
11.282
2.711
1.651
iu
iu
iu
2.904
1.434
iu
iu
iu
2.700
1.900
iu
iu
iu
2.635
1.400
0
0
0
2.711
1.250
1.000
0
iu
2.898
1.250
1.471
0
0
9.545 11.972 15.304
iu
iu
iu
458
iu
494
iu
479
iu
480
iu
433
iu
431
3,5
iu
iu
71
25
29
iu
3,1
78
19
40
iu
2,3
57
25
37
iu
3,1
54
32
62
iu
5,0
68
iu
29
iu
iu
74
iu
22
18
iu
iu
iu
22
26
iu
3.4.2 Virksemi
Fyrisiting
Hvannasunds kommuna brúkar landsstýrisins standardreglu-
Hvannasunds kommuna
•
43
gerð um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal
C. Hvannasunds kommuna hevur onga starvsskipan.
Navn
Hans Arni Olsen, fm.
Magnus Justesen
Debes Christiansen
Júst Poulsen
Absalon í Búð, n.fm.
L
C
A
A
B
B
Føðiár
1946
1937
1943
1957
1948
Valskeið
3.
3,5
1.
2.
fleiri
Starv
húsasmiður
arbeiðir á alistøð
strandferðslan,
útróðrarmaður
skipari
Útbúgving
húsasmiður
skipari
dekkari
skipari
Mesta fundarvirksemi stendst av umhvørvismálum og tekniskum málum. Hvannasunds kommuna hevur í miðal 1 fund
um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins reglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama
bygdaráðsfundi.
Av tí at Hvannasunds kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar vanliga limirnar gjøgnum telefon 1-2 dagar frammanundan um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Av starvsfólki, ið tekur sær av dagligu fyrisitingini, hevur
Hvannasunds kommuna fastan skrivara umleið 10 tímar um
vikuna. Skrivarin hevur HMX útbúgving og hevur arbeitt hjá
kommununi í 6 ár. Aftur at skrivaranum starvast ein bókhaldari,
ið hevur hægri handilsskúlaprógv, regluliga 2 tímar um vikuna og
annars eftir tørvi. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt eftir tørvi.
Hvannasunds kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er
skrivstovan opin umleið 10 tímar um vikuna. Fyrispurningar
frá borgarunum skulu vera skrivligir, um teir skulu koma fyri
á bygdaráðsfundi. Kommunan hevur onga journalskipan.
Skjølini hjá kommununi verða varðveitt á skrivstovuni.
Hvannasunds kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá landsstýrinum. Kommunan hevur egnan bókhaldara,
og bókað verður á teldu. Skrivarin saman við bókhaldaranum
hava ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir
grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd.
Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri almenningin
til kunningar í desember mánaði. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
44 •
Hvannasunds kommuna
Hvannasunds kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
Talva 4.6 Yvirlit yvir nevndir
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Limir
3
Bygginevnd
Heilsunevnd
Garðasýni
3
3
Garðasýni í Hvannasundi
Skúlanevnd
Barnaverndarnevnd
Valnevnd
3
5
5
3
3
Viðmerkingar
Saman við Viðareiðis
kommunu, ið hevur 2 limir í
nevndini.
Tað eru 4 garðasýni við 3
limum: Norðdepil, Depil,
Norðtoftir og Múli
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval.
Nevndarlimirnir fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins.
Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir, sum koma
frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit á
kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval
er tað formaðurin fyri valnevndina, sum undirskrivar listan.
Skráir
Hvannasunds kommuna hevur ikki edv-skráir við upplýsingum um persónar. Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið
í ringbindum.
Hvannasunds kommuna
•
45
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Petra Nysted, fm., Hervør Niclasen,
Marita Petersen, Katrin Næs og Ditlev Lydersen. Lærari hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Tað er ein skúli í kommununi og 5 lærarar.
Skúlin á Fossánesi er bygdur í 1983. Hann er ætlaður 60
næmingum, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 51 næmingar í
skúla frá 1. til 7. flokk. Skúlin hevur 3 vanligar skúlastovur og
stovur til serlig undirvísingarendamál. Hann hevur ikki teldur,
men skúlabókasavn við 2.000 bókum.
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss frá Klaksvíkar
kommunu, og rindað verður fyri hvønn næmingin. Avtala er
gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing, og
luttøkugjaldið er sett til 300 kr. Kommunan hevur ikki
musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur hvørki
dagansingarpláss í kommununi ella í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar Almannastovuni
beinleiðis. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða
sendar kommununi til ummælis, og verða tær síðan sendar
Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í
viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Hvannasunds kommuna er við í Norðoya Røktarheimi, og
hevur kommunan umboð í stýrinum.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Listin liggur alment frammi og verður kannaður av skrivaranum.
Heilsumál
Kommunan er við í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin
kannar skúlabørnini, og kommunan hevur avtalu við tannlækna í Klaksvík um barnatannrøktina. Rindað verður fyri
hvørt barnið.
46 •
Hvannasunds kommuna
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru: bóndahúsini í Depli og Fossá. Einki
bygdasavn er í kommununi, og kommunan ger einki við at
Skúlin í kommununi verður brúkur sum bygdahús. Annars
er eitt flogbóltsfelag. Einki øki er sett av til tjalding, og
kommunan hevur ikki bókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Ellisheim
Havn
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Norðoyar læknadømi, allar kommunur í Norðoyggum
Viðareiði
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Hvannasunds kommuna hevur avtalu við tannlækna í Klaksvík um barnatannrøktina, og rindað verður eitt fast gjald fyri
hvørt barnið. Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss í
Klaksvík. Í sambandi við sløkkiliðsarbeiði verður ringt til
Klaksvíkar. Havnasamstarvið rindar Hvannasunds kommuna
3/5 og Viðareiðis kommuna 2/5.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Hvannasunds kommuna hevur ikki skipað viðurskifti í sambandi við brunamál. Brunanevnd og brunaumsjónarmaður
eru ikki sett. Brunasamtykt er ikki gjørd. Løgreglan hevur
kravt at fáa nøvn á sløkkiliðslistan, men hesir menn hava ikki
útbúgving innan sløkkiliðsarbeið. Av útgerð eru: pumpur og
slangur. Annars verður ringt til Klaksvíkar, tá ið eldur er í, og
rindar kommunan so hesar sløkkiútreiðslur. Eingin kannar
brunatrygdina í sambandi við byggimál.
Tað er ein havn í kommununi, sum Hvannsunds kommuna
Hvannasunds kommuna
•
47
(3/5) og Viðareiðis kommuna (2/5) eiga. Skipan er til móttøku
av spillolju, sum verður koyrd til ROY. Til annað burturkast
standa bingjur á havnini. Í sambandi við búrennuavlopsvatnið
verður heitt á IRF. Umframt havnina er 1 bátahylur, 1 oljuhavnarlag og lendingar.
Byggibúning
Hvannasunds kommuna hevur hvørki býarskipan ella byggisamtykt.
Umhvørvið
Kommunan er limur í IRF, so alt vanligt og vandamikið
burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað eftir hesi
skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av mold,
tilfari o.ø. (í Klaksvík).
árligum ruddingardegi, og kommunan hevur bingjur standandi til burturkast. Kommunan hevur sett 4 rottutýnarar, sum
leggja eitur út.
Tað eru ikki øll hús, ið hava rottanga. IRF hevur sett skipan
í verk, sum skal tryggja, at allir rottangar verða tømdir 1 ferð
um árið. Kommunan hevur ikki skrásett spillvatnsleiðingarnar, men hjá teimum, sum hava rottanga, fer spillvatnið á
sjógv.
Vatnveitingin er bæði kommunal og privat. Kommunan
hevur ein brunn. Sýni verða regluliga send til Heilsufrøðiligu
Starvsstovuna. Vatnið er ikki løggildað.
Vatníbindingargjald til hús er sett til 1.000 kr. Annars verða
150 kr. rindaðar árliga til privatu vatnveitingarfeløgini.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur heilsunevndin.
Hvannasund hevur hvalvág. Kommunan hevur einki alment náhús. Fólk verður fyri samsýning biðið um at taka sær
av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Vanligt víðlíkahald av kommunalum vegum hevur kommunan sjálv. Annars verða tænastur í sambandi við størri arbeiði
keyptar frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru gomul hýruvognsloyvi í kommununi.
48 •
Hvannasunds kommuna
3.5 · KLAKSVÍKAR KOMMUNA
3.5.1 Fortreytir
Talva 5.1 Bygdir/býir o.a.
Bygdir
Klaksvík
Árnafjørður
Norðoyri
Ánirnar
2
Vídd, km
4.367
64
62
7
73
Markatal
114
Klaksvíkar kommuna, saman við Húsa, Mikladals, Kunoyar,
Viðareiðis, Fugloyar og Svínoyar kommunum, var upprunaliga partur av Norðoya Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Hvannasunds kommuna
Talva 5.2 sýnir, at fólkatalið í Klaksvíkar kommunu hevur verið støðugt vaksandi frá 1960 til 1989, tá ið kreppan byrjaði.
Frá 1989 til 1995 er fólkatalið so minkað eitt sindur.
Klaksvíkar kommuna •
49
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
448 540 544 611
730 659
565 615 707 698
733 794
328 450 501 531
438 453
301 444 343 357
340 337
889 1.032 998 925
783 777
1.057 1.069 1015 1.003 1.001 877
206 241 232 205
123 120
697 596 450 343
274 240
1960
695
744
358
235
836
733
106
187
4.491 4.987 4.790 4.673 4.422 4.257 3.894
munandi størri, og aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi
minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
23
23
26
28
33
34
62
65
64
65
60
60
15-39
34
1960
37
59
39
38
39
35
37
37
40-64
28
26
26
26
25
23
22
65 o.e.
16
12
9
7
6
6
5
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
50 •
Klaksvíkar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Klaksvíkar kommunu er fiskivinnan.
Meira enn 100 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Klaksvíkar kommunu, og millum 10-20 íbúgvar í
Klaksvíkar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,50
16,50
18,00
19,00
20,00
20,00
20,00
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
413.737 484.976 373.164 368.860 335.201 362.345 402.271
Skattainntøkur
64.977
65.864
59.588
52.193
68.463
72.444
70.258
33.868
39.635
30.558
28.181
31.194
33.530
34.693
9.880
19.948
24.493
23.985
13.471
11.601
11.800
Avdráttir
iu
iu
iu
iu
10.748
8.237
12.100
Íløgur
iu
iu
6.260
iu
9.848
12.080
13.985
iu
iu
iu
iu
0
iu
1.000
108.040 191.433 200.100 186.941 160.143 141.444
iu
Útreiðslur
Nettorrentur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
4.945
4.993
4.866
4.732
4.500
4.515
iu
iu
iu
iu
iu
iu
3,7
iu
iu
Lyklatøl
84
97
77
78
74
80
Nettoskuld/íbúgva
22
38
41
40
36
31
iu
15
30
41
46
20
16
17
iu
iu
iu
iu
16
11
17
1,7
2,9
3,4
3,6
2,3
2,0
iu
3.5.2 Virksemi
Fyrisiting
Klaksvíkar kommuna hevur egna reglugerð um, hvussu
kommunan skal verða stjórnað. Landsstýrið hevur góðkent
hesa reglugerð 22. september 1978. Starvsskipanin hjá kommununi var samtykt í 1973.
51
Talva 5.5 Yvirlit yvir býráðslimir
Navn
Jógvan við Keldu, fm
Fl
A
Føðiár
1944
Valskeið
5.
Starv
býráðsformaður
Kristian Fríðrik Olsen
A
1952
5.
Jógvan Lutzen
Erik Andreasen
A
A
1945
1953
2.
1.
Fiskimarknaður
Føroya
fiskaútflytari
Klaksvíkar
Sjúkrahús
lærari
Keypssamtøkan
Tekniski skúlin
blómuhandil
Klaksvíkar
Politistøð
sýnismaður
el-handil,
el-innleggjari
Elisabeth (Betta) Joensen
Tórleif Sigurðsson
Eyðgun Samuelsen
Karl Heri Joensen
Karstin Hansen
B
C
C
D
E
1958
1946
1959
1955
1944
1.
2.
1.
3.
3.
Steinbjørn O. Jacobsen
Hilmar Kalsø Danielsen
E
F
1948
1962
1.
1.
Útbúgving
skrivstovu- og
handilsútb.
deildarleiðari
fjarritari
portørur
lærari
handilsmaður
cand. mag.
urtagarðsmaður
løgreglumaður
múrari
el-verkfrøðingur
A: Fólkafl., B: Sambandsfl., C: Javnaðarrfl., D: Sjálvstýri, E: Tjóðveldisfl., F: Kristiligi Fólkaflokkurin
Mesta fundarvirksemi stendst av fíggjarmálum og tekniskum
málum. Klaksvíkar kommuna hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært kommunulógini.
Gerðabókin verður undirskrivað á sama býráðsfundi.
Mál, ið verða viðgjørd fyri stongdum hurðum, eru keyp og
søla av ognum, kostnaðarætlanir, tilboð viðvíkjandi byggiarbeiðum, tilfarsveitingum og mál, har mett verður um persónlig viðurskifti. Klaksvíkar kommuna kunnar um, nær og
hvar regluligu býráðsfundirnir eru, við at lýsa í bløðunum
fyrst í árinum.
Av starvsfólki, ið taka sær av dagligu fyrisitingini, hevur
kommunan fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin, ið hevur skrivstovuútbúgving og HH prógv, hevur arbeitt hjá kommununi í
1 1/2 ár. Býráðsformaðurin er eisini fulla tíð á skrivstovuni.
Harumframt eru á skrivstovuni: 2 skrivstovufólk við skrivstovuútbúgving, 1 cand. merc. aud., 1 verkfrøðingur, 1 byggifrøðingur, 1 tekniskur assistentur, 1 pedagogur og 1 sosialráðgevi. Landsstýrið hevur góðkent starvsfólkareglugerðina í
november 1977.
Klaksvíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan opin í vanligu skrivstovutíðini. Fyrispurningar frá
52 •
Klaksvíkar kommuna
borgarunum skulu helst vera skrivligir fyri at koma fyri á býráðsfundi. Kommunan hevur egna journalskipan. Skjølini hjá
kommununi eru í varðveitslu á skrivstovuni. Kommunan hevur allar nútímans hentleikar.
Klaksvíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Kommunan hevur fyriskipað bókførsluna í
serliga reglugerð. Kommunan hevur egnan bókhaldara, og
bókað verður á teldu. Ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini
hevur roknskaparleiðarin. Kommunan brúkar í høvuðsheitum
ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd, sjálvt um grannskoðarin kann verða spurdur í ávísum førum. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fyri almenningin til kunningar, tá
ið hon er endaliga samtykt og góðkend. Grannskoðari hjá
kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðarin.
Klaksvíkar kommuna hevur sett fastognargrunn á stovn.
Talva 5.5 Nevndayvirlit
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Sosiala- og mentanarnevnd
Tekniska og byggi/
býarskipanarnevnd
Havnanevnd
Serligar nevndir
Heilsu- og umhvørvisnevnd
Ferðslunevnd
Barnaverndarnevnd
Hegnsýnisnevnd, Klaksvík
Hegnsýnisnevnd, Árnafirði
Brunanevnd
Skúlanevnd
Valnevnd, kommunuval
Valstýri, kommunuval, Klaksvík
Valstýri, kommunuval, Árnafirði
Valstýri, løgtings- og
fólkatingsval
Limir
Viðmerkingar
5
5
5
5
5
1
5
3
3
5
5
3
7
3
Umframt 2 limir, sum
býráðið ikki velur
Er ikki valt enn
Er ikki valt enn
5
53
Skattamál
Frá 1. januar 1998 er nýggj lóg sett í gildi, sum flytur líkningarmyndugleikan frá kommununum til landið. Ístaðin skulu
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í Klaksvíkar kommunu: eitt í Klaksvík og eitt í Árnafirði. Ein valnevnd er vald til kommunuval,
umframt at 2 valstýri eru fyri hvørt atkvøðingarøkið. Harumframt hevur kommunan valt eitt valstýri til løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í valnevndini og valstýrinum fáa tímalønta
samsýning. Klaksvíkar kommuna brúkar valkort til øll val. Valt
verður í KÍ-høllini í Klaksvík og í skúlanum í Árnafirði.
Kommunan fær vallistan frá Landsfólkayvirlitinum. Í sambandi
við vallistan til fólkatingsval er tað býráðsformaðurin og skrivarin, ið undirskriva listan. Vallistin liggur frammi á býráðnum.
Skráir
Klaksvíkar kommuna hevur ”on-line” samband við Landsfólkayvirlitið.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Ingun Joensen, fm., Jákup Olsen, nfm.,
Hanus Bærentsen, Rúna Sivertsen og Jákup Mikkelsen. Atferðarreglur fyri skúlan eru ikki gjørdar. Tað eru 3 skúlar
kommununi: 2 í Klaksvík og 1 í Árnafirði. Umleið 50 lærarar
starvast í skúlunum.
Skúlin á Ziskatrøð er bygdur í 1960 og umbygdur í 1972.
Hann er ætlaður til umleið 800 næmingar, og í skúlaárinum
1997/98 gingu 421 næmingar í skúlanum. Hann hevur 24 vanligar skúlastovur og aðrar stovur til serlig endamál, 1 fimleikahøll og 1 svimjihøll. Tað eru 8 teldur í skúlanum.
Skúlin við Ósánna er bygdur í 1973. Hann er ætlaður til 300
skúlanum. Hann hevur 15 vanligar skúlastovur og nakrar
stovur til serlig endamál. Har eru 2 teldur.
Skúlin í Árnafirði er bygdur í 1904. Hann hevur eina vanliga skúlastovu og eina evningarstovu. 4 næmingar gingu í
skúla í skúlaárinum 1997/98 frá 1. til 7 flokk.
Skúlabókasavnið er saman við fólkabókasavninum. Klaksvíkar kommuna hevur eina privata avtalu við 4 hýruvognar
54 •
Klaksvíkar kommuna
um næmingaflutning av Oyri, úr Ánunum, Árnafirði og av
brekaðum næmingum.
Kommunan hevur kvøldskúla, og luttøkugjald er ásett. Eisini er serstøk frítíðarundirvísing, um undirtøkan fyri er nóg
stór. Klaksvíkar kommuna hevur musikkskúla við 3 føstum
lærarum, umframt tímalærarum. Børn úr øðrum kommunum
í Norðoyggjum ganga eisini í musikkskúlan í løtuni. Tó er tað
bara Klaksvíkar kommuna, ið rindar fyri høli v.m.
Barnaforsorg
Barnarverndarnevndin hevur 5 limir. Teir fáa samsýning fyri
hvønn fundin, tó at formaðurin fær fasta samsýning. Tað er
ein dagansingarstovur við 90 plássum. Eisini er ein dagrøkt
við loyvum til 90 børn. Av hesum dagrøktarloyvum hava 70
verið brúkt, og nú er ætlanin at brúka tey 20 plássini (upp til
90) til frítíðarpláss. Kommunan hevur ikki ansingarpláss í øðrum kommunum.
Sosialverkið
sendar kommununi til ummælis, og síðan verða tær sendar
viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Klaksvíkar kommuna er við í Norðoya Røktarheimi. Norðoya Ellis- og Vistarheim er eisini í Klaksvík; men tað verður
umsitið av Almannastovuni. Kommunan hevur júst latið upp
eitt umlættingarheim, sum er kommunalt.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Hesin listin liggur
frammi og verður eisini sendur til Toll- og Skattaumsitingina
í Klaksvík, so at tey kunnu kanna hann.
Heilsumál
Kommunan er við í Norðoya læknadømi. Kommunulæknarnir
kanna skúlabørnini. Kommunan hevur sett 2 barnatannlæknar at taka sær av barnatannrøktini frá 0-16 ár.
Matvørur
Eftirlitið av matvørulógini verður framt av Heilsufrøðiligu
Starvstovuni; men onkuntíð er umboð fyri kommununa úti
við starvstovuni.
55
Annað
Av fornminnum eru: ein handil, eitt gamalt hús, toftir og hjallar
hjá Nólsoyar Pálli. Norðoya Fornminnisfelag er stovnað, sum
allar kommunur í Norðoyggjum eru felags um. Klaksvík hevur
eitt býarsavn. Kommunan sjálv ger einki við at halda varðarnar
í kommuni, men skótar hava gjørt nakað á hesum øki.
Kommunan hevur svimjihyl og ítróttaøki. Eitt mentanarhús er við ljósmyndahøll og sjónleiki. Harumframt eru fleiri
frítíðarvirki, talvfelag, listafelag, sangfelag, hornorkestur,
skótar v.m. Kommunan er í ferð við at gera eitt tjaldingarøki
úti við Grøv. Kommunan hevur eitt samskipað fólka- og
skúlabókasavn. Bókasavnsnevnd er ikki sett; men økið er
lagt undir mentanarnevndina. Viðtøkur eru gjørdar fyri
bókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Ellisheim
Ferðavinnan í
Norðoyggjum
Kommunubólkurin
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Tórshavnar, Fuglafjarðar, Runavíkar, Tvøroyrar og Vágs
Allar kommunur
Flestu kommunur
Klaksvíkar kommuna fíggjar einsamøll kommunulæknahølini.
Tó er at viðmerkja, at hinar kommunurnar í Norðoyggjum
keypa sær ymiskar tænastur í Klaksvík sum t.d.: framhaldsskúlapláss, barnatannrøkt og hjálp í sambandi við eldsbruna.
Klaksvíkar kommuna fíggjar eisini einsamøll ferðavinnusamstarvið.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Klaksvíkar kommuna hevur sett brunanevnd og brunaumsjónarmann. Brunasamtykt er gjørd og er síðst endurskoðað í
1996. Tað eru tilsamans 12 sløkkiliðsmenn, sum allir hava
venjingar í sløkkiliðsarbeiði. Skipanin er soleiðis, at tað altíð
eru 5-6 sløkkiliðsmenn tøkir. Kommunan hevur brandstøð við
56 •
Klaksvíkar kommuna
allari útgerð. Byggifulltrúi kannar í sambandi við byggimál,
um brunatrygdin er í lagi.
Kommunan hevur havn, sum hevur skipan til móttøku av
spillolju frá skipum. Oljan verður send víðari til ROY. Harumframt standa bingjur á havnalagnum, so skipini sleppa av
við sítt burturkast. Umframt havnina eru 3 bátahyljar: 2 í
Klaksvík og 1 í Árnafirði.
Arbeiðsformaðurin hjá kommununi er eisini hundafangari,
og hundahús er tøkt til tílíkar hundar. Gjald fyri upptøkuna
er ásett.
Byggibúning
Klaksvíkar kommuna hevur býarskipan og byggisamtykt. Hon
er gjørd í 1982 og er galdandi, til aðrar ásetingar eru gjørdar.
Umhvørvið
Klaksvíkar kommuna er limur í IRF, so alt vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
eftir hesi skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring
av mold, tilfari o.ø.
ruddingardegi, umframt at arbeiðsmenn hjá kommununi taka
sær av hesum. 2 menn taka sær av rottuoyðingini, og eitur
verður lagt út eftir tørvi. Tað verður bert lagt í bygdum øki.
Øll húshald hava rottanga, ella eru fleiri hús í felag um eitt
reinsiverk. Spillvatnið verður fyri tað mesta leitt út á sjógv.
Okkurt verður tó leitt út í áir, sum tó eru innilokaðar.
Vatnveitingin er kommunal, og talan er um omanávatn.
Vatnið til virki verður reinsað, og standa virkini sjálv fyri
hesum. Vatnið til húshaldini verður ikki reinsað. Kommunan
arbeiðir tó við hesum og hevur avtalu við Heilsufrøðiligu
Starvsstovuna um at bíða við at fáa vatnið løggildað, til
arbeiðið við at fáa reinsiverk er liðugt. Vatníbindingargjald er
avtikið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur heilsuog umhvørvisnevndin.
Klaksvík hevur hvalvág. Kommunan hevur alment náhús.
Fólk er sett at taka sær av kirkjugarðinum.
57
Teknisk mál
Klaksvíkar kommuna hevur egna vegadeild. Asfaltering verður keypt frá Landsverkfrøðinginum, og vegagerð fer út til
privatar arbeiðstakarar. Umleið 10 hýruvognsloyvi eru í
kommununi. Enn er tó eingin reglugerð fyri hýruvognskoyring.
58 •
Klaksvíkar kommuna
3.6 · KUNOYAR KOMMUNA
3.6.1 Fortreytir
Bygdir
Haraldssund
68
Kunoy
61
2
Vídd, km
36
Markatal
65
Kunoyar kommuna var upprunaliga partur av Norðoya
Hvannasunds kommuna
Talva 6.2 sýnir, at fólkatalið er minkað frá 1960 til 1983. Síðan er tað vaksið aftur.
Kunoyar kommuna
•
59
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
15
11
8
8
12
13
14
17
13
12
26
30
9
9
7
15
11
12
12
10
9
8
3
17
27
22
13
17
22
20
28
25
20
17
23
31
3
5
5
8
7
6
18
17
19
16
15
15
126
116
94
101
119
144
1960
28
25
20
12
21
30
5
10
151
Talva 6.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 er vorðin munandi
minni. Harafturímóti er aldursbólkurin 15-64 vorðin nakað
størri, og aldursbólkurin 65 o.e. er tvífaldaður í hesum tíðarskeiði.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
23
24
22
20
32
30
63
61
57
65
55
60
15-39
38
35
31
40
30
1960
35
58
34
35
40-64
25
26
27
25
25
26
23
65 o.e.
14
15
20
16
13
10
7
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
60 •
Kunoyar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Kunoyar kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru 10-15 fiskimenn.
1-10 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til Kunoyar
kommunu at arbeiða (alistøð, sum er í Kunoyar kommunu, og
sum Klaksvíkingar eiga), og millum 11-20 íbúgvar fara úr
Kunoyar kommunu at arbeiða í øðrum kommunum.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
12,00 12,00
7.812 10.894
819 1.033
1992
1993
1996
1997
1998
12,00 14,00
8.563 10.931
928 1.084
16,00 16,00 16,00
8.960 10.434 12.099
1.472 1.473 1.622
461
-44
iu
iu
iu
491
-11
17
1.334
988
503
-12
188
1.273
627
575
-4
211
1.090
525
1.440
-22
0
0
300
757
-15
0
930
iu
815
-7
0
1.060
0
-843
-665
69
-295
-750
iu
iu
99
iu
116
iu
132
iui
134
iu
129
iu
129
3,7
iu
iu
79
-9
-5
iu
-1,0
94
-6
-1
2
-0,6
65
1
-1
20
0,1
82
-2
0
19
-0,3
69
-6
-1
0
-0,5
81
iu
-1
0
iu
iu
iu
0
0
iu
3.6.2 Virksemi
Fyrisiting
Kunoyar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C.
Kunoyar kommuna hevur onga starvsskipan.
Kunoyar kommuna
•
61
Navn
Heini O. Heinesen, fm
Atli Vilhelm
John Michael Danberg
Fróði Joensen
Edith Klettskarð
L
A
A
B
B
B
Føðiár
1938
1948
1958
1959
1941
Valskeið
7.
1.
1.
2.
1.
Starv
løgtingsmaður
útróðrarmaður
løgreglumaður
fiskimaður
heimahjálp
Útbúgving
handverkari
skipari
Tað eru serliga teknisk mál og fíggjarmál, ið eru fyri á bygdaráðsfundum. Kunoyar kommuna hevur umleið 8 bygdaráðsfundir um árið. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað
á næsta bygdaráðsfundi.
Við tað at Kunoyar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar um, nær og hvar regluligur bygdaráðsfundirnir eru,
við at senda bygdaráðslimunum bræv við fundarskrá. Í summum føri verður boðað frá gjøgnum telefon.
dagligu fyrisitingini. Ístaðin røkir bygdaráðsformaðurin hesa
uppgávu. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er
ikki gjørd. Kommunan keypir sær tekniska ráðgeving eftir
tørvi.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Tað er eingin
føst mannagongd í sambandi við fyrispurningar frá borgarum.
Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini hjá kommununi eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni í skúlanum.
Kommunan hevur atgongd til kopimaskinu og telefon.
Kunoyar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Kommunan hevur privatan bókhaldara,
og bókað verður á teldu. Bygdaráðsformaðurin hevur
ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini hjá kommununi.
Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá ið árliga fíggjarætlanin
verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður sligin upp í
talvuna, tá ið hon er samtykt. Grannskoðari hjá kommununi
er P/F Revisión í Tórshavn. Landsstýrið hevur góðkent
grannskoðaran.
Kunoyar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
62 •
Kunoyar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýri
Limir
5
5
3
3
3
Viðmerkingar
T.e. bygdaráðið
Ein limur er bygdaráðslimur
Kommunan hevur ikki sett hegnsýnisnevnd. Tað eru bert bøgarðar at sýna. Kommunan veitir nevndarsamsýning.
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi: eitt í Kunoy og eitt í
Haraldssundi. Kommunan hevur eina valnevnd og eitt valstýri. Valnevndin virkar eisini sum valstýri. Valnevndin og
valstýrislimir fáa standardsamsýning. Valt verður í skúlunum.
Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja alment
frammi í frystarínum, sum er opið hvønn dag, og annars hjá
bygdaráðsformanninum. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdaráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkaeftirlitið hevur kommunan í kartotekskassa.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Hanna Magnussen, fm., Eghild Poulsen,
og Anna Johannesen. 2 skúlar eru í kommununi, og ein lærari
starvast í hvørjum skúla. Tað skal viðmerkjast, at næmingarnir
eisini koyra millum skúlarnar. Kommunan rindar flutningin.
Í hesum skúlaári ganga 2 næmingar í skúla í Kunoy.
Kunoyar kommuna
•
63
Haraldssunds skúli er bygdur í 1930. Hann er ætlaður til 20
næmingar, og í skúlaárinum gingu 8 næmingar í skúla. Skúlin
hevur eina vanliga skúlastovu og eitt bókasavn við 200 bókum.
Børnini í Kunoyar kommunu ganga í framhaldsskúla í
Klaksvík. Kommunan rindar fyri hvønn næmingin. Kommunan hevur avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin. Børn
í kommununi ganga eisini í skúla í Klaksvík frá 1. flokki; men
tað rindar kommunan ikki fyri.
Kunoyar kommuna hevur ikki frítíðarundirvísing og heldur ikki musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur einki
ansingarpláss í kommununi, men keypir sær ansingarpláss í
Klaksvík.
Sosialverkið
beinleiðis. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma
til kommununa til ummælis, og verða tær síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Kunoyar kommuna er við í Norðoya Røktarheimi, og
kommunan og kommunurnar í Kalsoynni skiftast um at velja
umboð í stýrið.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Kommunan
kannar henda listan og letur hann eisini liggja frammi.
Heilsumál
Kommunan er við í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin
kannar skúlabørnini. Kommunan hevur avtalu við tannlækna
í Klaksvík um barnatannrøktina frá 0-16 ár, og rindað verður
fyri hvørt barnið.
Matvørur
Annað
Myllan í Kunoy, fiskastykki og toftir í Haraldssundi eru nátt-
64 •
Kunoyar kommuna
úrufriðað. Av fornminnum eru: ”av Skarði”, gamla myllan og
eitt sornhús. Tað er einki bygdasavn í kommununi, og kommunan ger einki við at halda varðarnar í kommununi.
Bygdarhús er í báðum bygdum í Kunoyar kommunu.
Kommunan hevur avtalu við Klaksvíkar kommunu um, at
skúlabørnini kunnu svimja har eina ferð um vikuna. Tað er
eingin handil í kommununi, og íbúgvarnir fara tí til Klaksvíkar í handilsørindum. Tað er einki øki sett av til tjalding, og
kommunan hevur einki fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Lækni
Ellisheim
Ferðavinna í Noyðoyggjum
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Norðoya læknadømi, allar kommunur í Norðoyggum
Allar kommunur í Norðoyggum
Allar kommunur
Flestu kommunur
Kunoyar kommuna hevur avtalu við tannlækna í Klaksvík um
barnatannrøktina, og rindað verður fyri hvørt barnið. Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss, eisini í Klaksvík.
Kommunan hevur eisini, saman við øðrum smáum skúlum í
Norðoyggjum, avtalu við Klaksvíkar kommunu um, at børnini
kunnu svimja 1 ferð um vikuna í Klaksvík.
Útbygging
Bygdaráðið virkar sum brunanevnd; men annars er einki á
hesum øki í Kunoyar kommunu.
Tað er 1 lending í Kunoy og 1 bátahylur í Haraldssundi.
Byggibúning
Kommunan hevur eina býarskipan og eina byggisamtykt, sum
er í gildi til ár 2010.
Umhvørvið
Kunoyar kommuna er limur í IRF, so alt vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
Kunoyar kommuna
•
65
Við atliti at almennum reinføri annars rudda íbúgvarnir
sjálvir, og bingjur standa at koyra rusk í. Maður er settur at
taka sær av rottuoyðing. Eitur verður lagt út í bygdunum og í
hagan, men ikki í bjørgini.
Kunoyar kommuna skrásetur í løtuni spillvatnsleiðingarnar.
Tað mesta frárenslið fer í høvðusbúrennu og út á sjógv.
Vatnveitingin í Kunoy er privat. Talan er um kelduvatn, og
kommunan hevur lagt leiðing. Meginparturin av vatnveitingini í Haraldssundi er kommunal, og talan er um omanávatn.
Vatnið í hvørgum støðum verður reinsað, og eingin kanning
er heldur gjørd til tess at staðfesta, um tað er neyðugt. Tað er
ikki ásett vatníbindingargjald í kommununi.
Kommunan hevur ikki alment náhús; men tað er í umbúna
at gera eitt. Fólk er sett at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan fremur sjálv vanliga viðlíkahaldið av kommunalum vegum; men størri arbeiði verða keypt frá Landsverkfrøðinginum. 1 gamalt hýruvognsloyvi er í kommununi.
66 •
Kunoyar kommuna
3.7 · MIKLADALS KOMMUNA
3.7.1 Fortreytir
Bygdir
Mikladalur
Trøllanes
Vídd, km2
57
21
14
Markatal
41
Mikladals kommuna var upprunaliga partur av Norðoya
Hvannasunds kommuna
Talva 7.2 sýnir, at fólkatalið í Mikladals kommunu er lækkað
frá 1960 til 1997. Síðani 1977 er fólkatalið aftur vaksið, tó er
fólkatalið í 1995 33 % lægri enn í 1960.
Mikladals kommuna
•
67
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
13
11
6
5
7
15
7
6
5
7
14
17
4
3
10
5
4
5
2
9
5
5
3
8
18
12
11
6
8
17
15
14
14
15
22
20
2
7
4
8
2
2
21
18
16
12
12
12
82
80
71
63
72
96
1960
20
17
13
13
18
22
6
13
122
Talva 7.3 sýnir, at síðan 1960 eru tey eldru, 65 o.e, vorðin ein
størri partur av íbúgvunum, og at íbúgvarnir í vinnuførum
aldri, 15-64, eru vorðnir færri. Tann yngri aldursbólkurin hevur verið eitt sindur skiftandi; men í 1995 var hann 24 % av
íbúgvunum ella 6 % minni enn í 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
21
15
19
29
33
50
56
62
62
54
54
1960
30
59
15-39
29
30
37
25
21
31
36
40-64
21
26
25
37
33
23
23
65 o.e.
26
23
23
19
17
13
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
68 •
Mikladals kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Mikladals kommunu er landbúnaður. Tað eru
50 mjólkikýr og nøkur drápsneyt. Í kommununi eru: 6 kongsbøndur, 1 minni jarðyrkismaður, 7 sjómenn, 1 handil og 1
landpostboð.
Eingin kemur úr øðrum kommunum at arbeiða í Mikladals
kommunu, og millum 1-10 íbúgvar fara úr Mikladals kommunu til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
12,00
5.436
508
12,00
5.377
586
12,00
4.666
551
12,00
6.290
537
16,00
5.101
734
16,00
5.624
826
16,00
5.758
722
403
178
iu
iu
iu
661
84
iu
iu
iu
330
101
40
320
131
328
96
37
57
148
386
84
0
213
0
399
43
300
53
iu
453
43
100
115
0
99
955
1.049
860
688
iu
iu
72
iu
80
iu
89
iu
87
iu
78
iu
80
6,7
iu
iu
76
1
35
iu
0,2
67
12
14
iu
1,6
52
12
18
7
1,9
72
10
18
7
1,6
65
9
11
0
0,9
70
iu
5
36
iu
iu
iu
6
14
iu
3.7.2 Virksemi
Fyrisiting
Mikladals kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Kommunan hevur onga starvsskipan.
Mikladals kommuna
•
69
Navn
Herfríð Sørensen, fm.
Jógvan Sámal Heldarskarð
Bárður Østerø
Anja Eliasen
Jógvan Joensen
L
B
B
B
A
A
Føðiár
1959
1962
1968
1968
1937
Valskeið
2.
1.
1.
1.
8.
Starv
sparikassakvinna
koyrir frakt
bóndi
tannlæknaass.
bóndi
Útbúgving
bankaútbúgving
maskinmaður
tannlæknaass.
Tað eru serliga teknisk mál og fíggjarmál, ið eru fyri á bygdaráðsfundum. Mikladals kommuna hevur umleið 1 bygdaráðsfund annanhvønn mánað. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður
undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
Við tað at Mikladals kommuna hevur færri enn 1.000
íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Fýra
dagar fyri fundin kunnar kommunan limirnar skrivliga um,
nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Mikladals kommuna hevur ikki sett fastan skrivara at taka
sær av dagligu fyrisitingini. Ístaðin røkir bygdaráðsformaðurin
hesa uppgávu. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Tekniska ráðgeving keypir kommunan sær
eftir tørvi.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Fyri at fáa viðgerð á bygdaráðsfundi skulu fyrispurningar vera skrivligir.
Kommunan hevur ikki nakra journalskipan. Skjølini hjá
kommununi verða varðveitt heima hjá bygdaráðsformanninum. Kommunan hevur kopimaskinu, fax og telefon.
Mikladals kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Føroya Kommunufelag bókar fyri kommununa og veitir eisini ráðgeving, tá ið árliga fíggjarætlanin
verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri
almenningin til kunningar, eftir at hon er endaliga samtykt.
Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðarastovan,
Skála. Landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Mikladals kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
70 •
Mikladals kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
3
5
3
3
Skattamál
Val
Kommunan hevur eina valnevnd, ið verður brúkt til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valnevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi, og valt verður í Mikladals skúla. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi hjá bygdaráðsformanninum, og í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað
eisini hann, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá
Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkaeftirlitið hevur kommunan í ringbindi.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Markus í Norðnástovu, fm., Sigrun Heldarskarð og Mikkjal P. K. Joensen. 1 lærari starvast í skúlanum.
Nevndin hevur ikki gjørt atferðarreglur fyri skúlan.
Mikladals/Trøllanes skúli er bygdur í 1885 og umbygdur í
1958. Skúlin er bygdur til 20 næmingar, og í skúlaárinum 1997/
98 gingu 7 næmingar í skúla frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 1
skúlastovu, 1 kopimaskinu og 1 urgu. Avtala er gjørd við
Bygdaleiðir um næmingaflutningin millum bygdirnar.
Framhaldsskúlapláss keypir kommunan sær frá øðrum
Mikladals kommuna
•
71
kommunum eftir ynski foreldranna. Rindað verður fyri hvønn
næmingin.
Mikladals kommuna, ið ikki hevur musikkskúla, samstarvar
við Húsa kommunu um frítíðarundirvísing í vetur.
Barnaforsorg
ansingarpláss í kommununi ella í aðrari kommunu.
Sosialverkið
beinleiðis. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón
koma til kommununa til ummælis, og verða tær síðan sendar
Mikladals kommuna er við í Norðoya Røktarheimi, og
saman við Húsa og Kunoyar kommunum skiftast tær um at
velja umboð í stýrið.
listan liggja frammi og kannar listan.
Heilsumál
Mikladals kommuna er við í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Kommunan hevur avtalu við
tannlækna í Klaksvík um barnatannrøktina frá 2-16 ár.
Matvørur
Annað
Í Mikladals kommunu er viðarlundin náttúrufriðað. Av fornminnum eru: ein mylna, ein smiðja, eitt sornhús, gamlir hjallar
og eini gomul, niðurdottin torvhús. Tað er einki bygdasavn í
kommununi og eingin varði at halda.
Í kommununi er eitt avhaldshús, sum eisini er bygdahús.
Kommunan hevur ein vøll, sum nú verður umvældur. Kommunan hevur eisini eitt frystarí, sum allir borgarir kunnu brúka.
Tað er ein handil í kommununi. Einki øki er sett av til tjalding. Kommunan hevur einki fólkabókasavn.
72 •
Mikladals kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Lækni
Ellisheim
SEV
Samstarvs kommunur
Mykines
Allar kommunur
Mikladals kommuna er ikki limur í IRF í løtuni; men kommunan hevur søkt um limaskap. Kommunan hevur avtalu við
tannlækna í Klaksvík um barnatannrøktina, og rindað verður
fyri hvørt barnið. Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss,
og kommunan hevur avtalu, saman við øðrum smáum skúlum
í Norðoyggjum, við Klaksvík um, at børn kunnu svimja 1 ferð
um vikuna. Mikladals og Húsa kommunur samstarva um frítíðarundivísing.
Útbygging
Mikladals kommuna hevur ikki sett brunanevnd, men brunaumsjónarmaður er settur. Brunasamtykt er ikki gjørd. Tað eru
5 sløkkiliðsmenn, og av teimum hava 2 verið á brandskeiði.
Brunaútgerð er eingin, og brunatrygdin verður ikki kannað í
sambandi við byggimál.
Tað eru 2 lendingar í kommununi.
Byggibúning
Byggi og býarskipanir
Mikladals kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt,
sum ongantíð er lýst.
Umhvørvið
Mikladals kommuna hevur søkt um limaskap í IRF, og tí fer
alt vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum at verða savnað eftir hesi skipan. Higartil hava privatfólk
savnað burturkastið saman. Kommunan hevur ikki ávíst øki
til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.; men tað verður endurnýtt.
Mikladals kommuna
•
73
Við atliti at almennum reinføri annars skipar kommunan
fyri ruddingardegi, og kommunan hevur bingjur standandi at
koyra burturkastið í. Tað eru ikki rottur í Kalsoynni.
Øll hús í Mikladals kommunu hava rottangar, sum IRF
tømir 1 ferð um árið. Alt spillvatnið verður ikki veitt í spillvatnsleiðing, so nakað av tí fer í ánna. Spillvatnsleiðingin er
skrásett.
Drekkivatnið í Mikladals kommunu er kelduvatn. Vatnið
verður ikki reinsað. Tað eru 2 brunnar í kommununi. Kommunan hevur í umbúna at gera brunnin í Mikladali størri. Vatnveitingin er kommunal. Fólk rinda 2.000 kr. fyri vatnleiðing
inn í hús.
Kommunan hevur tvey almen náhús.
Fólk er sett at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar, men størri arbeiði verða
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað er eitt gamalt hýruvognsloyvi í kommununi.
74 •
Mikladals kommuna
3.8 · HÚSA KOMMUNA
3.8.1 Fortreytir
Bygdir
Húsar
Syðradalur
Vídd, km2
45
8
17
Markatal
41
Húsa kommuna var upprunaliga partur av Norðoya Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Hvannasunds kommuna
Talva 8.2 sýnir broytingina í fólkatalinum í aldursbólkum í
Húsa kommunu. Íbúgvatalið er minkað við fólkateljingina í
1960 úr 140 fólkum til 54 fólk í 1995, og svarar henda lækking
til 61 %.
Húsa kommuna •
75
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e.
1995 1989 1983 1977 1970 1966
7
6
1
3
10
13
5
0
2
8
13
14
0
1
5
10
8
4
1
4
6
3
4
8
15
11
7
6
12
17
10
8
15
15
21
33
2
5
1
7
9
5
14
15
17
16
8
5
Tilsamans
54
50
54
68
85
99
1960
11
18
21
8
17
49
3
13
140
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 ár og 14-19 ár.
Talva 8.3 sýnir, at síðan 1960 eru tey eldru vorðin ein størri
partur av íbúgvunum í Húsa kommunu, og íbúgvarnir í vinnuførum aldri eru vorðnir munandi færri. Tann yngri aldursbólkurin 0-14 ár hevur verið rættiliga skiftandi.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
22
12
6
16
27
27
52
58
63
60
63
67
15-39
30
32
33
1960
21
70
28
28
29
33
40-64
22
26
30
32
35
38
37
65 o.e.
26
30
31
24
9
5
9
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
76 •
Húsa kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Húsa kommunu er fiskivinnan. Tað eru: 8
fiskimenn, 2 smiðir, 1 í byggivinnuni, 1 handil og 5 bøndur.
Millum 1-10 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til Húsa
kommunu at arbeiða (Landsverkfrøðingurin ger veg), og millum 1-10 íbúgvar fara úr Húsa kommunu at arbeiða í øðrum
kommunum.
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
11,00
3.785
368
11,00
3.555
308
11,00
2.287
374
14,00
3.706
386
19,00
3.920
663
19,00
3.860
603
19,00
4.742
625
256
-23
iu
iu
iu
495
74
iu
iu
iu
135
100
292
0
196
iu
iu
iu
iu
iu
489
85
iu
iu
0
440
100
0
200
iu
375
80
142
150
0
217
869
iu
1.386
673
iu
iu
53
iu
50
iu
51
iu
54
iu
53
iu
65
12,6
iu
iu
71
4
-6
iu
0,6
71
17
24
iu
2,8
45
0
27
78
iu
69
26
iu
iu
3,6
74
13
13
iu
1,0
59
iu
17
iu
iu
iu
iu
13
23
iu
3.8.2 Virksemi
Fyrisiting
Húsa kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Kommunan hevur onga starvsskipan.
Húsa kommuna •
77
Navn
Bjørn Kalsø, fm
L
B
Føðiár
1966
Valskeið
1.
Johanna Ann-Betty
Petersen
Hans Elias Højgaard
B
1962
1.
B
1967
1.
Símun Høgnesen
B
1975
1.
Sólarn Isaksen
A
1957
2.
Starv
læraraskúlanæmingur/bóndi
lutvíst arbeiði í
Tórshavn
útróðrarmaður/
bóndi
útróðrarmaður/
bóndi
útróðrarmaður/
handskavirki
Útbúgving
húsasmiður
húsasmiður
rørsmiður
Tað eru serliga teknisk mál og fíggjarmál, ið eru fyri á bygdaráðsfundum. Húsa kommuna hevur umleið 1 bygdaráðsfund
um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður stundum undirskrivað á sama bygdaráðsfundi og í stundum á næsta bygdaráðsfundi.
Við tað at Húsa kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar limirnar gjøgnum telefon og eisini skrivliga um, nær
og hvar regluligur bygdaráðsfundirnir eru.
Húsa kommuna hevur ikki sett fastan skrivara at taka sær
av dagligu fyrisitingini. Ístaðin røkir bygdaráðsformaðurin
hesa uppgávu. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfóki er ikki gjørd. Tekniska ráðgeving keypir kommunan sær
eftir tørvi.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Um borgari
ynskir fyrispurning fyri á bygdaráðsfundi, skal hann vera
skrivligur. Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini hjá
kommununi verða goymd á skrivstovuni, sum er á skúlaloftinum. Kommunan hevur kopimaskinu og telefon.
Húsa kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Grannskoðarin er bókhaldari fyri kommununa; men annars hevur bygdaráðsformaðurin ábyrgdina av
dagligu fíggjarstýringini hjá kommununi. Kommunan brúkar
til kunningar, eftir at landsstýrið hevur góðkent hana. Grannskoðari hjá kommununi er Búskaparstovan, Skála. Landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
78 •
Húsa kommuna
Húsa kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Sløkkiliðsnevnd
Limir
3
5
11
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýrið Syðradalur
3
3
3
Valstýrið Húsar
3
Viðmerkingar
Eru samstundis
sløkkiliðsmenn
1 av limunum er
bygdaráðslimur
Eingin av limunum er
bygdaráðslimur
Kommunan veitir ikki nevndarsamsýning; men tó veitir
kommunan samsýning til valnevndina og valstýrini.
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi: eitt á Syðradali og
eitt á Húsum. Kommunan hevur 1 valnevnd og 1 valstýri til
hvørt atkvøðingarøki. Sama nevnd/valstýri verður brúkt til
kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valnevnd/valstýri fáa
samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlunum.
Kommunan brúkar bert valkort til fólkatingsval. Vallistarnir
liggja frammi til alment eftirlit í skúlunum. Í sambandi við
vallistan til løgtingsval er tað formaðurin fyri valstýrini, sum
undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Húsa kommuna •
79
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Dora Joensen, fm., Paulina M. K. Eliasen
og Annebeth Petersen. Nevndin hevur gjørt atferðarreglur
fyri skúlan. Tað eru 2 skúlar í kommununi: 1 á Syðradali og 1
á Húsum. Næmingarnir ganga aðruhvørja viku í hvønn skúla.
Tað er 1 lærari.
Skúlin á Húsum er bygdur í 1887 og umbygdur í 1961.
Hann er bygdur til 24 næmingar. Skúlin hevur 1 vanliga stovu
og bókasavn við umleið 300 bókum. Harumframt hevur hann
kopimaskinu og urgu. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 10 næmingar í skúla frá 1. til 7. flokk.
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss í Klaksvíkar
kommunu, og rindað verður fyri hvønn næmingin. Onkuntíð
hava børnini verið aðrastaðni enn í Klaksvík í framhaldsskúla. Foreldrini rinda fyri ferðingina hjá børnunum.
Húsa kommuna samstarvar við Mikladals kommunu um
frítíðarundirvísing í vetur. Kommunan hevur ikki musikkskúla.
Barnaforsorg
ansingarpláss í kommununi ella í aðrari kommunu.
Sosialverkið
sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og
pensjón.
Húsa kommuna er við í Norðoya Røktarheimi og skiftist
við Mikladals og Kunoyar kommunur um at velja umboð í
stýrið.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn, og letur kommunan listan liggja frammi.
Heilsumál
Húsa kommuna er í Norðoya læknadømi. Kommunulæknin
80 •
Húsa kommuna
kannar skúlabørnini. Kommunan hevur avtalu við tannlækna
í Klaksvík um skúlabarnatannrøktina.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru eini gomul hús. Tað er einki bygdasavn í
kommununi, og kommunan ger einki við at halda varðarnar í
kommununi.
Húsa kommuna hevur eitt bygdahús, sum hevur ymisk tiltøk á skránni. Annars eru bindiklubbar, og eisini verður privat
skipað fyri areobic. Tað er einki øki sett av til tjalding; men
fólk fáa tó loyvi at tjalda. Kommunan hevur einki fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Lækni
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Húsa kommuna hevur avtalu við tannlækna í Klaksvík um
tannrøktina hjá børnum, og rindað verður fyri hvørt barnið.
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss, og saman við
øðrum smáum skúlum í Norðoyggjum hevur kommunan
avtalu við Klaksvík um, at børnini kunnu svimja 1 ferð um
vikuna í Klaksvík. Mikladals og Húsa kommunur samstarva
um frítíðarundivísing.
Útbygging
Kommunan hevur 11 sløkkiliðsmenn, og teir eru allir í brunanevndini. Nevndarformaðurin er brunaumsjónarmaður. Nakrir av sløkkiliðsmonnunum hava verið á skeiði. Brunasamtykt
er ikki gjørd. Av brunaútgerð eru: brandpumpur og slangur.
Húsa kommuna •
81
Ætlanin er at bøta um hetta økið. Tað er bert tryggingin, sum
í sambandi við byggimál kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Tað eru 4 lendingar í kommununi. Av teimum vera 2 brúktar.
Byggibúning
Húsa kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt.
Umhvørvið
Kommunan er limur í IRF, so alt vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað eftir hesi
skipan. Kommunan hevur ikki fast øki til burturkoyring av
mold, tilfari o.ø.; men tað verður koyrt har, sum brúk er fyri
tí.
Við atliti at almennum reinføri annars rudda íbúgvarnir
sjálvir. Tað er einki skipað tiltak hesum viðvíkjandi. Tað eru
ikki rottur í Kalsoynni.
Øll hús í Húsa kommunu hava rottangar, sum IRF tømir 1
ferð um árið. Enn er alt frárensl ikki veitt í búrennur; men
kommunan arbeiðir í løtuni við at gera eina ætlan hesum
viðvíkjandi.
Drekkivatnið í Húsa kommunu er kelduvatn. 1 brunnur er
á Syðradali og 1 á Húsum. Vatnveitingin er kommunal. Umsókn um løggildan er send Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Heilsufrøðiliga Starvsstovan saman við bygdaráðnum hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
Kommunan hevur ikki alment náhús. Fólk er sett at taka
Teknisk mál
Kommunan fremur sjálv vanliga viðlíkahaldið av kommunalum vegum; men størri arbeiði verða keypt frá Landsverkfrøðinginum. Einki hýruvognsloyvi er í kommununi.
82 •
Húsa kommuna
3.9 · ELDUVÍKAR KOMMUNA
3.9.1 Fortreytir
Bygdir
Elduvík
29
Funningsfjørður
57
Vídd, km2
17
Markatal
30
Elduvíkar kommuna var sum partur av Oyndarfjarðar kommunu upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
1872: Eysturoyar Prestagjalds kommuna
1894: Eiðis sóknar kommuna
1896: Sjóvar sóknar kommuna
Nes og Gøtu sókna kommuna
1906: Funnings sóknar kommuna
1912: Gøtu sóknar kommuna
Nes sóknar kommuna
1918: Oyndarfjarðar sóknar kommuna
Fuglafjarðar sóknar kommuna
Leirvíkar sóknar kommuna (farin sum sjálvstøðug
sókn úr Fuglafjarðar sóknar kommunu)
1944: Sunda sóknar komuna (farin sum sjálvstøðug sókn úr
Eiðis kommunu)
1948: Gjáar kommuna (farin sum sjálvstøðug sókn úr
Funnings kommunu)
Elduvíkar kommuna (farin sum sjálvstøðug sókn úr
Oyndarfjarðar kommunu)
1952: Skála kommuna (farin úr Sjóvar sóknar kommunu)
1967: Runavíkar kommuna
Nes kommuna
Talva 9.2 vísir, at síðan 1960 er fólkatalið minkað við 42%.
Fólkatalið er serliga minkað í árunum 1989 til 1995.
Elduvíkar kommuna •
83
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
4
14
11
11
20
23
9
15
16
18
19
17
6
6
17
12
8
14
2
17
9
11
10
14
18
23
24
15
17
21
20
27
19
26
27
28
6
4
11
4
8
6
18
26
21
19
16
14
83
132
128
116
125
137
1960
19
24
9
8
27
33
7
16
143
Talva 9.3 vísir, at aldursbólkurin 65 o.e. er vorðin munandi
størri, og samstundis eru børnini lutfalsliga færri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
16
22
21
25
31
29
62
58
63
59
56
61
1960
30
59
15-39
31
35
39
33
28
36
31
40-64
31
23
23
26
28
25
28
65 o.e.
22
20
16
16
13
10
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
84 •
Elduvíkar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
9.1.3 Vinnuligt virksemi
Tað eru 5 bøndur í kommununi, 3 sjómenn, 1 fiskaalistøð, 1
virki, sum framleiðir pallar, 1 matstova (lonin í Elduvík).
Millum 1 og 10 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til
Elduvíkar kommunu at arbeiða (á alistøðini) og millum 1 og
10 íbúgvar úr Elduvíkar kommunu fara í aðrar kommunur at
arbeiða.
9.1.4 Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,00 15,00
11.301 11.775
1.810 1.609
15,00
5.657
723
15,00
6.584
609
23,00
5.359
1.231
23,00
6.028
973
23,00
7.671
1.430
568
320
236
iu
iu
1.121
326
9
iu
iu
560
301
241
0
0
770
398
104
0
iu
877
291
215
0
0
4.342
4.575
4.900
iu
1.180
-26
iu
iu
iu
1.542
269
372
iu
iu
-1.449
2.135
134
iu
132
iu
103
iu
99
iu
86
iu
95
12,5
iu
iu
84
-11
-1
iu
-0,8
89
16
17
23
1,3
55
0
44
33
0,0
67
44
54
1
7,1
62
53
24
20
3,7
63
iu
41
11
5,0
iu
iu
20
15
iu
3.9.2 Virksemi
Fyrisiting
Elduvíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
85
Navn
Áslakkur Johannesen, fm.
Hans Pauli Hansen
Andreas Hammer
Jóhanna Paula Samuelsen
Jóhan Hammer
L
B
B
B
A
A
Føðiár
1965
1963
1954
1944
1926
Valskeið
1.
1.
3.
1
fleiri
Starv
handverkari
handverkari
alari/bóndi
lærari
eftirløningur
Útbúgving
handverkari
handverkari
lærari
Flestu málini hjá bygdaráðnum eru umhvørvismál og fíggjarmál. Elduvíkar kommuna heldur fund, tá ið tørvur er á tí.
Tað eru umleið 6 fundir um árið. Tiltakslimir vera boðsendir
sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður
Av tí at Elduvíkar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Fýra dagar fyri
fundin kunnar kommunan gjøgnum telefonina um, nær og
hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur fastan skrivara umleið 10 tímar um vikuna at taka sær av dagligu fyrisitingini. Skrivarin, ið hevur
skrivstovuútbúgving, hevur arbeitt hjá kommununi í 6 ár.
Skrivstovutíðin er hvønn leygardag í 2 tímar. Borgararnir
kunnu altíð ringja til skrivaran. Kommunan ynskir, at fyrispurningar frá borgarunum eru skrivligir. Kommunan hevur
onga journalskipan. Kommunuskjølini eru í varðveitslu á
skrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og
telefon.
Elduvíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Skrivarin fyrireikar bókingina, meðan tað
er grannskoðarin hjá kommununi, sum bókar fyri kommununa. Kommunan brúkar grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið
fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður
ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar. P/F Grannskoðaravirkið INPACT er grannskoðari hjá kommununi, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Elduvíkar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
86 •
Elduvíkar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Hegnsýnisnenvd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Brunanenvd
Valnevnd
Valstýrisnevnd í Elduvík
Valstýrisnevnd í Funningsbotni
Limir
4
Viðmerkingar
2 úr Elduvík og 2 úr
Funningi
3
5
7
3
5
5
T.e. sløkkiliðsmenninir
1 bygdaráðslimur er limur
3 bygdaráðslimir eru limir
Skattamál
Frá 1. januar 1998 er nýggj lóg sett í gildi, sum flytir líkningarmyndugleikan frá kommununum til landið. Í staðin skulu
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi. Elduvíkar kommuna
hevur 1 valnevnd og 2 valstýri. Valt verður í skúlunum í Funningsbotni og Elduvík. Kommunan brúkar valkort til øll val. Í
sambandi við vallistan til løgtingsval undirskrivar formaðurin
í valnevndini listan. Vallistarnir, sum ein bygdaráðslimur
kannar, koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar. Skrivarin hevur kommunala fólkayvirlitið.
Tænastutilboð
Skúlar
Ann Karin Kjeld er skúlanevndarformaður. Læraratalið er 1.
Skúlin í Funningsbotni er bygdur í 1989. Hann er ætlaður
til 25 næmingar. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 8 næmingar frá
1. til 7. skúlaár í skúla. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu, umframt 1 smíðstovu og 1 stovu til køk. Næmingarnir kunnu
svimja á Oyrarbakka, og rindar kommunan hesar útreiðslur.
87
Lærarin tekur sær sjálvur av serundirvísingini. Skúlin hevur
ikki teldu og einki bókasavn.
Framhaldsskúlapláss keypir kommunan sær frá øðrum kommunum, serliga á Felagsskúlanum á Oyrarbakka. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Tað er hvørki frítíðarundirvísing ella musikkskúli í Elduvíkar kommunu.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Har er eingin ansingarstovnur og heldur eingin dagrøkt.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða eisini sendar beinleiðis til Almannastovuna. Tað
verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá teimum persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Øll Eysturoyggin er í felag um Eysturoyar Røktar- og Ellisheim.
árið ein lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Kommunan
kannar henda listan og sendir hann aftur til tryggingina.
Heilsumál
Elduvíkar kommuna er við í Skála læknadømi, og rindað
verður eftir fólkatalinum. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og saman við Skála og Sjóvar kommunum hevur
kommunan sett tannlækna á Skála til barnatannrøktina frá 016 ár. Rindað verður eftir fólkatalinum.
Matvørur
Annað
Har er hvørki bygdasavn ella bókasavn, og kommunan ger
einki við at halda varðarnar. Tað er eitt bygdafelag í kommununi, sum plagar at skipa fyri sjavskappingum.
88 •
Elduvíkar kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Havn
Tannlækni
Kommunulækni
Ellisheim
Ferðavinna í Eysturoy
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Funnings
Við Sjóvar og Skála
Skálafjarðar læknadømi, t.e. Skála, Sjóvar og Elduvíkar
Allar kommunur í Eysturoy
Mykines
Allar kommunur
Tær flestu kommunur
Elduvíkar kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss frá øðrum kommunum.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Elduvíkar kommuna hevur einki skipað sløkkilið og heldur
einki samstarv um hetta við aðrar kommunur. Ein brunanevnd við 7 limum er sett. Limirnir fáa fráboðan, um eldur
kemur í, og teir virka sum sløkkiliðsmenn. Sløkkiliðsmenninir
hava onga útbúgving. Brunasamtykt er ikki gjørd. Av útgerð
eru brandpostar og slangur.
Tað er ein havn í kommununi, sum Funnings og Elduvíkar
kommunur eiga saman. Havnin hevur onga móttøkuskipan til
spillolju ella annað burturkast frá skipum. Umframt havnina
er ein lending í Elduvík.
Byggibúning
Elduvíkar kommuna hevur eina byggisamtykt, sum var galdandi til 1988. Henda byggisamtykt skal verða endurskoðað.
Umhvørvið
Kommunan er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið
skipan. Kommunan hevur ikki ávíst øki til mold og annað tilfar, sum skal verða burturbeint.
89
Einki hevur annars verið gjørt í sambandi við alment reinføri, men ætlanir eru frammi á hesum øki. Viðvíkjandi rottuoyðing hevur arbeiðið ligið stilt; men kommunan hevur bílagt
rottueitur, og rottumenn eru settir.
IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Í Elduvík verður spillvatnið leitt í rørleiðing og haðan út á streymasjógv. Í Funningsbotni er eingin búrenna.
Kommunan hevur 8 vatnbrunnar: 4 í Elduvík og 4 í Funningsfirði. Vatn til smoltstøðina er tó privat. Vatnið er kelduvatn, og ætlanin er at gera royndir at kanna, um góðskan er í
lagi. Kommunan hevur ikki lýst vatnveitingarøkið sum verndarøki. Íbindingargjald fyri vatn er 3.000 kr.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur bygdaráðið saman við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Kommunan hevur eina hvalvág. Har er einki alment náhús.
Fólk eru sett at taka sær av kirkjugørðunum.
Teknisk mál
Tað eru eingi hýruvognsloyvi í kommununi.
90 •
Elduvíkar kommuna
3.10 · OYNDARFJARÐAR KOMMUNA
3.10.1 Fortreytir
Bygdir
Oyndarfjørður
168
2
Vídd, km
12
Markatal
32
Oyndarfjarðar kommuna, saman við Nes, Sjóvar, Gøtu, Fuglafjarðar, Funnings og Eiðis kommunum, var upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið
hevur verið hetta:
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Oyndarfjarðar kommuna
•
91
Talva 10.2 sýnir, at fólkatalið í Oyndarfjarðar kommunu er
minkað síðan 1960. Tað er minkað tilsamans við 28 %.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
21
24
19
20
22
27
18
21
21
23
33
38
12
11
18
22
16
20
6
8
14
14
17
14
30
48
41
30
23
24
33
27
31
46
48
51
9
9
14
12
12
11
33
36
32
21
20
17
162
184
190
188
191
202
1960
28
51
18
10
35
53
5
25
225
størri, og at aldursbólkurin 0-14 er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
24
21
23
29
32
56
56
62
66
60
60
1960
35
54
15-39
30
36
38
35
29
29
28
40-64
26
20
24
31
31
31
26
65 o.e.
20
20
17
11
10
8
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
92 •
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Oyndarfjarðar kommunu er fiskivinnan. Í
kommununi eru: 16 sjómenn, 5 persónar í alivinnu, 35 persónar í fiskavøruídnaði (3 virki), 1 persónur innan framleiðslu
annars, 3 timburmenn, 2 handlar, har 3 fólk starvast, 1 persónur arbeiðir í gistingarhúsi, 1 innan almenna fyrisiting (kommunuskrivarin) og 1 neytabóndi og fleiri seyðabøndur.
arbeiða í Oyndarfjarðar kommunu, og millum 11-20 íbúgvar í
Oyndarfjarðar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,50 16,00 18,00 18,00 23,00 23,00 23,00
13.741 15.476 10.405 13.340 11.332 12.628 13.896
1.718 1.819 1.535 1.890 2.967 2.400 2.900
576
1.288
iu
iu
iu
719
1.356
564
iu
iu
527
1.372
0
0
iu
500
1.413
73
iu
iu
765
1.183
145
1.236
0
720
1.016
135
60
iu
781
1.185
464
350
0
11.509 12.902 12.776 13.238 13.199
iu
iu
191
iu
184
iu
172
iu
176
iu
168
iu
165
9,4
iu
iu
72
60
75
iu
6,7
84
70
75
31
7,1
60
74
89
0
8,3
76
75
75
4
7,0
67
79
40
5
4,4
77
iu
42
6
iu
iu
iu
41
16
iu
•
93
3.10.2 Virksemi
Fyrisiting
Oyndarfjørðar kommuna hevur júst gjørt reglugerð fyri
kommununa. Reglugerðin hevur sítt støði í landsstýrisins
standardreglugerð um, hvussu kommunan skal verða stjórnað. Landsstýrið hevur ikki enn góðkent reglugerðina. Sambært reglugerðini skal ein fundarskipan verða gjørd, og hevur
kommunan gjørt hana. Hon kom í gildi 1. apríl 1997.
Navn
Jónhard Gaard, fm
Jón Ingi Ejdesgaard
Leif Petersen
Hallur Ellingsgaard
Eydna í Billustovu
L
A
A
A
B
C
Føðiár
1954
1959
1958
1952
1966
Valskeið
2.
1.
1.
4.
1.
Starv
lærari
lærari
frisør
Útbúgving
maskinmaður
lærari
elektrikari
lærari
frisør
Tað, ið viðgjørt verður á bygdarráðsfundi, eru mest umhvørvismál og teknisk mál. Oyndarfjarðar kommuna hevur í miðal
1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært
reglugerðini hjá kommununi. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at kommunan hevur færri enn 1.000 íbúgvar, verða øll
mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan sendir limunum fundarboð í minsta lagi 4 dagar fyri fundin, har kunnað
verður um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
kommunan fastan skrivara 1/2 tíð. Skrivarin hevur bankaútbúgving og hevur arbeitt hjá kommununi í 12 ár. Serliga
reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Oyndarfjarðar kommuna hevur fasta skrivstovutíð 2 tímar
um vikuna. Fyrispurningar frá borgarum, ið ætlandi skulu
koma fyri á bygdarráðsfundi, skulu vera skrivligir. Kommunan nýtir journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag.
Skjølini hjá kommununi eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Kommunan brúkar ta kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað
verður á teldu. Skrivarin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjar-
94 •
stýringini. Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin veðrur løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd
fram fyri almenningin til kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Oyndarfjarðar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
3
5
9
5
3
Viðmerkingar
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valnevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður
í skúlanum. Kommunan brúkar ikki valkort til kommunuval.
Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað kommunuskrivarin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar; men grindalistin er tó á teldu. Kommunala fólkaeftirlitið
hevur kommunan í kartotekskassa.
•
95
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Sólgerð Gaard, fm., Erika Petersen,
Heidi Eliasen, Hervør Rasmussen og Magnus Magnussen.
Tað er ein skúli í kommununi, og læraratalið er 2.
Oyndarfjarðar skúli er bygdur í 1959. Skúlin er ætlaður til
40 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 24 næmingar í
skúla frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 2 stovur og ymiskar
serstovur. Skúlin hevur bókasavn við 1.500 bókum. Tríggjar
kommunur hava keypt bøkur frá einum niðurløgdum skúla í
Danmark og býtt tær ímillum sín.
Børnini í Oyndarfjarðar kommunu ganga í framhaldsskúla
í Stranda skúla. Rindað verður fyri hvønn næming, og kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Tað er eitt sindur av frítíðarundirvísing í kommununi, og
luttøkugjaldið er sett til 100 kr. Kommunan hevur musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur umsókn hjá
landsstýrinum um 10 dagrøktarpláss. Kommunan hevur ikki
ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Nakrar umsóknir eftir forsorgarlógini koma til kommununa
til ummælis. Tær verða síðan sendar Almannastovuni; men
aðrar umsóknir verða sendar Almannastovuni beinleiðis. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða eisini sendar kommununi til ummælis, og síðan verða tær sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Listin liggur
frammi til alment eftirlit.
Heilsumál
Oyndarfjarðar kommuna er partur av Fuglafjarðar læknadømi. Í døminum eru 2 læknastøðir: ein í Fuglafirði og ein í
96 •
Gøtu. Fuglafjarðar kommuna fíggjar læknastøðina í Fuglafirði. Oyndarfjørður hevur læknaviðtaluhøli, sum kommunan
sjálv ber kostnaðin av. Kommunulæknin kannar skúlabørnini.
Kommunan hevur gjørt avtalu við tannlæknan í Fuglafirði um
barnatannrøktina frá 0-15 ár.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru Víkahúsini, sum eru gomul handilshús.
Tað er einki bygdarsavn í kommununi, og sjálv ger kommunan einki fyri at halda varðarnar í kommununi.
Kjallarin undir tí eina handlinum verður brúktur sum bygdarhús. Eitt ítróttarfelag er í bygdini. Kappróður er onkuntíð á
skránni; men annars verður spælt borðtennis.
Einki tjaldingarlendi er lagt av, men Fjalsgarður (vallaraheim) hevur eitt øki, har loyvi er at seta tjald upp. Kommunan
hevur ikki bókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Ellisheim
Ferðavinnan í Eysturoy
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Fuglafjarðar læknadømi, t.e. Gøtu, Leirvíkar, Fuglafjarðar og
Oyndarfjarðar kommunur
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss frá Sjóvar kommunu. Annars ganga børn á Hellunum, sum eru í Fuglafjarðar
kommunu, í skúla í Oyndarfirði frá 1. til 7 flokk. Rindað verður fyri hvønn næming.
Kommunan hevur avtalu við tannlækna í Fuglafirði um
barnatannrøktina. Rindað verður fyri hvørt barnið.
•
97
Útbygging
Kommunalt virksemi
Oyndarfjarðar kommuna hevur ikki nakað samstarv við aðrar
kommunur um sløkkiliðsmál. 9 sløkkiliðsmenn eru í kommununi, og teir virka eisini sum brunanevnd. Leiðarin fyri
sløkkiliðsmenninar er eisini brunaumsjónarmaður. Brunasamtykt er gjørd og síðst endurskoðað í 1993. Sløkkiliðsmenninir hava brandskeið, og onkur er brandmaður. Av
brunaútgerð eru: pumpur og slangur. Brunatrygdin í sambandi við byggimál verður ikki kannað.
Ein havn er í kommununi, og kommunan hevur móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Spilloljan verður send víðari til
ROY. Eisini standa bingjur á havnarlagnum til annað burturkast frá skipum. Umframt havnina er eisini ein bátahylur í
kommununi.
Einki verður í løtuni gjørt við hundar, sum ganga leysir.
Byggibúning
Kommunan hevur eina býarskipan og byggisamtykt, sum er í
gildi til ár 2002.
Umhvørvið
Oyndarfjarðar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og
vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður
savnað eftir hesi skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
ruddingardegi, og eisini hevur kommunan sent skriv í hvørt
hús um at halda kommununa ruddiliga. Kommunan hevur
sett rottumann, og eitur verður lagt í bygdina og í hagan í
november.
Hvørt húshald í kommununi hevur rottanga, sum IRF tømir 1 ferð um árið. Spillvatnsleiðingarnar eru ikki skrásettar, og
nógv frárensl fer í áir.
Vatnveitingin er kommunal. Vatnið verður savnað í ein
taktan brunn. Talan er um kelduvatn. Vatnið er ikki løggildað.
Tað er ikki hegnað um økið. Kommunan hevur ikki sett serstakt vatníbindingargjald; men tað er íroknað prísin fyri
grundstykkið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur Heilsufrøðiliga Starvsstovan.
98 •
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men størri arbeiði verða
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Eitt gamalt hýruvognsloyvi
er í kommununi.
•
99
3.11 · FUGLAFJARÐAR KOMMUNA
3.11.1 Fortreytir
Bygdir
Fuglafjørður
Hellur
Vídd, km2
1.396
30
23
Markatal
32
Fuglafjarðar kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Talva 11.2 sýnir, at fólkatalið í Fuglafjarðar kommunu er
vaksið við 31 % frá 1960 til 1989. Síðan er tað aftur minkað
við 15 % til 1.416 íbúgvar í 1995.
100
•
Fuglafjarðar kommuna
Talva 11.2 Fólkatal 1960-1995 lutað í aldursbólkar
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e.
1995 1989 1983 1977 1970 1966
145 177 209 263
230 185
166 256 282 226
207 219
143 155 162 137
117 123
106 163 103 110
90
86
250 303 320 322
261 196
362 365 303 261
290 301
50
59
68
70
63
49
194 185 173 148
123 119
1960
181
248
121
82
216
269
37
117
Tilsamans
1.416 1.663 1.620 1.537 1.381 1.278 1.271
Talva 11.3 sýnir aldursbýtið í % av íbúgvunum í Fuglafjarðar
kommunu. Síðan 1960 er aldursbólkurin 65 o.e. vorðin størri,
og aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi minni.
Talva 11.3 Aldursbýtið í % 1960-1995
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
22
26
30
32
32
32
64
62
59
59
60
59
15-39
35
37
36
1960
34
57
37
34
32
33
40-64
29
25
23
22
26
27
24
65 o.e.
14
11
11
10
9
9
9
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Fuglafjarðar kommuna •
15
101
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Fuglafjarðar kommunu er fiski- og tænastuvinnan. Í kommununi eru: 10 skip og 100 sjómenn, 2 alibrúk,
1 smoltstøð, 1 fiskavøruvirki, 10 handlar, 1 smiðja, 3 byggivirki, 3 gistingarhús og matstovur, 2 fíggingarstovnar, 1 posthús, 1 telefonstøð, 1 virki innan vinnuligar tænastur og 1 almennur stovnur.
Yvir 100 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til Fuglafjarðar kommunu at arbeiða, og millum 31-40 íbúgvar úr
Fuglafjarðar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
102
•
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 16,00 16,50 19,00 19,12 19,12 19,12
141.227 162.022 125.247 125.247 128.868 118.000 127.586
23.388 24.061 19.043 19.242 21.583 22.959 22.256
8.912 13.190 10.160 10.042
4.764 4.823 5.007 4.831
4.947 4.292 3.227 3.951
14.980 15.027 7.629 5.523
2.918 1.657
188 2.712
8.587 11.203 11.195
3.665 3.250 3.170
1.165 3.100 3.450
9.394 4.500 8.730
1.559
150 3.400
26.007 45.020 58.026 57.549 54.829 51.800
iu
1.684
iu
1.665
iu
1.578
iu
1.510
iu
1.426
iu
1.467
9,9
iu
iu
84
15
20
21
1,1
97
27
20
18
1,9
79
37
26
17
3,0
83
38
25
21
3,0
90
38
17
5
2,5
80
35
14
14
2,3
iu
iu
14
16
iu
3.11.2 Virksemi
Fyrisiting
Fuglafjarðar kommuna hevur egna reglugerð um, hvussu
kommunan skal verða stjórnað, og hevur landsstýrið góðkent
reglugerðina í 1974. Reglugerðin er dagførd í 1994. Fuglafjarðar kommuna hevur onga starvsskipan.
Navn
Hallbjørg Hansen, fm
Dánjal Vang
Tórfríður Abrahamsen
Sigfríður Vørðhamar
Sigurð S. Simonsen
Jann Toftegaard
Martin Simonsen
Jóhan Heri Joensen
Símun Abrahamsen
Fl
D
D
D
A
A
A
A
C
C
Føðiár
1958
1940
1947
1940
1942
1947
1953
1945
1939
Valskeið
2
1
1
6
2
1
3
1
3
Starv
deildarleiðari
lærari
netamaður
stjóri
stjóri
skipari
sølumaður
lærari
arbeiðsmaður
Útbúgving
handilsskúli
lærari
heimaskipari
bilførari
skipsførari
skipari/maskin
handilsskúli
lærari
arbeiðsmaður
A: Fólkafl, C: Javnaðarfl., D: Tjóðveldisfl.
Mesta fundarvirksemi stendst av tekniskum málum, umhvørvis-, almanna- og mentamálum. Fuglafjarðar kommuna hevur í
miðal 13 fundir um árið. Tiltakslimur verða bert boðsendir, um
býráðslimur sjálvur boðar frá, at hann er burturstaddur leingi.
Tað eru serliga persónlig mál og mál í síni byrjan, ið ikki
eru almenn, sum verða viðgjørd fyri stongdum hurðum.
Fuglafjarðar kommuna lýsir í Dimmalætting í desember árið
fyri, nær og hvar býráðsfundirnir eru.
Av starvsfólki hevur Fuglafjarðar kommuna fastan skrivara
fulla tíð. Skrivarin hevur studentsprógv og hevur verið á
ymiskum skeiðum bæði innan- og uttanlands. Hann tekur sær
av dagligu umsitingini og hevur arbeitt hjá kommununi í 24
ár. Aftur at skrivaranum hevur kommunan ein bókhaldara 3/4
tíð, eitt skrivstovufólk fulla tíð og eitt skrivstovufólk 1/2 tíð.
Skrivstovufólkini hava skrivstovuútbúgving. Á teknisku deild
er eitt starvsfólk, ið hevur útbúgving sum verkfrøðingur, í fulltíðar starvi. Kommunan hevur onga góðkenda serliga reglugerð um viðurskifti hjá starvsfólkunum.
103
Fuglafjarðar kommuna hevur fasta skrivstovutíð hvønn
gerandisdag millum klokkan 10 og 15. Fyrispurningar frá
borgarunum skulu vera skrivligir, um teir skulu koma fyri á
býráðsfundi ella í nevndum. Kommunan nýtir journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá kommununi eru í
varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur allar
nútímans hentleikar.
Fuglafjarðar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Kommunan hevur skipað bókførsluna við
serligari reglugerð. Kommunan hevur egnan bókhaldara, og
bókað verður á teldu. Bókhaldarin hevur eisini ábyrgdina av
dagligu fíggjarstýringini. Tað kemur fyri, at kommunan nýtir
til kunningar, tá ið landsstýrið hevur góðkent hana. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT,
Fuglafjarðar kommun hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
Nevndir
Limir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
3
Teknisk nevnd
3
Havnarnevnd
3
Mentanarnevnd
3
Serligar nevndir
Ráðgevandi umhvørvisnevnd
3
Barnaverndarnevnd
5
Hegnsýnisnevnd
3
Brunanevnd
1
Skúlanevnd
Valstýri, Fuglafjørur
Valstýri, Hellur
5
3
5
5
Viðmerkingar
2 býráðslimir
Umframt 1 lim úr Gøtu, 1 úr
Leirvík, brunastjórin og
sýslumaðurin í Eysturoy,
tils. 5 limir.
Eingin teirra er býráðslimur
Eingin teirra er býráðslimur
104
•
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í Fuglafjarðar kommunu: eitt í
Fuglafirði og eitt á Hellunum. Ein valnevnd við 3 limum er
vald til kommunuval, harumframt eru 2 valstýri til løgtingsog fólkatingsval við 5 limum í hvørjum stýri. Limirnir í valnevndini og valstýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Fuglafjarðar kommuna brúkar valkort til øll val.
Valt verður á kommunuskrivstovuni í Fuglafirði og í privatum húsum á Hellunum. Kommunan ger egnan vallista. Í
sambandi við vallistan til løgtingsval er tað býráðsformaðurin, ið undirskrivar listan. Vallistin liggur frammi á kommunuskrivstovuni og í teimum húsunum, har valt verður á
Hellunum.
Skráir
Fuglafjarðar kommuna hevur fólkayvirlitið á teldu. Kommunan hevur ikki sent Skrásetingareftirlitinum reglugerð fyri
skipan og rakstur av hesi skrá.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Terji á Lakjuni, fm., Hanus Hansen,
Dánjal Vang, Petur Abrahamsen og Marjun Nielsen. Nevndin
hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Tað er 1 skúli í kommununi, og læraratalið er 30.
Fuglafjarðar skúli er bygdur í 1936 og umbygdur í 1990.
Skúlin er bygdur til 430 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98
gingu 286 næmingar í skúla frá 1. til 10. flokk. Skúlin hevur 20
vanligar skúlastovur umframt 5 stovur til ymisk endamál.
Eisini hevur hann: 1 fimleikahøll og 1 svimjihøll, bókasavn við
tilsamans 5.500 bókum og 18 teldur.
Børn, sum búgva á Hellunum, ganga í skúla í Oyndarfirði
og í framhaldsskúla á Strondum. Kommunan rindar fyri
hvønn næming sær. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin millum Kambsdal og Fuglafjørð
og millum Hellurnar og Strendur; men flutningurin millum
Hellurnar og Oyndarfjørð er á privatum hondum.
105
Fuglafjarðar kommuna býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing. Luttøkugjaldið er sett. Um nóg nógv tekna seg, býður
kommunan eisini serstaka frítíðarundirvísing. Av kommunalum frítíðarvirksemi er svimjing, og kommunan tekur regluligar sýnistøkur av vatninum. Fuglafjarðar kommuna hevur eisini musikkskúla, og leiðari er settur.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er ein dagansingarstovnur
í kommununi við plássi fyri 60 børnum. Av teimum eru 20
vøggustovupláss, og hini 40 eru barnagarðspláss. Í hesum er
íroknað pláss til børn við serligum tørvi, sum eisini koma úr
øðrum kommunum. Dagrøkt er eisini á Hellunum, um tørvur
er á tí. Kommunan hevur ikki ansingarpláss í øðrum kommunum.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða sendar kommununi til ummælis, og síðan verða tær
pensjón.
Øll Eysturoyggin er í felag um Eysturoyar Røktar- og Ellisheim. Harumframt hevur Fuglafjarðar kommuna egið umlættingarheim við 7 plássum. Tað verður rikið sum eldrasambýli. Kommunan rindar raksturin, og gjaldið frá íbúgvunum
fer í kommunukassan. Kommunan hevur ætlanir um at byggja
nýtt eldrasambýli.
frammi til alment eftirlit, og skrivarin kannar eisini listan,
sjálvt um tað er trupult.
Heilsumál
Kommunan er partur av Fuglafjarðar læknadømi. Í døminum
eru 2 læknastøðir: ein í Fuglafirði og ein í Gøtu. Oyndarfjørður hevur læknaviðtaluhøli, sum kommunan sjálv ber kostnaðin av. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og kommunan
hevur gjørt avtalu við privatan tannlækna um at taka sær av
barnatannrøktini frá 0-15 ár.
106
•
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlit við matvørulógini;
men umboð fyri kommununa er við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, tá ið hon er úti og kannar.
Annað
Av fornminnum eru: „Mortans hús“, gamli skúli og ein víkingaútgrevstur. Fornminnisfelag er í kommununi. Kommunan
hevur ikki bygdasavn, og kommunan hevur brúkt ung í
arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Kommunan hevur ítróttafeløg, sum íðka: fótbólt, badminton, flogbólt, fimleik, svimjing v.m. Harumframt eru: bridgefelag, billiardfelag, hornorkestur, sangfelag, manskór og kristiligir sangbólkar. Kommunan hevur eitt dagtilhald fyri eftirløningar í vetrarhálvuni, og eitt pensjonistafelag er í kommununi. Saman við Gøtu og Leirvíkar kommunu eigur Fuglafjarðar kommuna eigur Ítrótta- & Samkomuhøllina á Kambsdali.
Kommunan hevur einki tjaldingarlendi. Kommunan hevur
fólkabókasavn við umleið 13.660 bókum til børn og vaksin.
Bókasavnsnevnd er ikki sett; men økið er lagt undir mentanarnevndina. Viðtøkur eru gjørdar fyri bókasavnið.
Kommunalt samstarv
Øki
Brunamál
Ítróttahøllin á Kambsdali
Kommunulækni
Ellisheim
Kommunubólkurin
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Gøtu, Leirvíkar
Gøtu, Leirvíkar
Fuglafjarðar læknadømi, t.e. Fuglafjarðar, Oyndarfjarðar,
Leirvíkar og Gøtu kommunur
Tórshavnar, Klaksvíkar, Runavíkar, Tvøroyrar og Vágs
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunurnar
Børnini á Hellunum ganga í skúla í Oyndarfirði og á Strondum. Fuglafjarðar kommuna rindar fyri hvønn næming sær.
Børn í Leirvík og Gøtu ganga í framhaldsskúla í Fuglafirði. Í
107
Fuglafjarðar læknadømi eru 2 læknastøðir: ein í Fuglafirði og
ein í Gøtu. Leirvíkar og Gøtu kommunur fíggja í felag læknastøðina í Gøtu, og Fuglafjarðar kommuna fíggjar læknastøðina í Fuglafirði.
Leirvíkar, Fuglafjarðar og Gøtu kommunur samstarva um
brunamál. Í tí sambandi er t.d. ein brandbilur keyptur í felg.
Eisini verður samstarvað um ítróttahøllina á Kambsdali, sum
somu kommunur hava keypt í felag. Tað eru tó trupulleikar
við hesum samstørvum.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Fuglafjarðar, Leirvíkar og Gøtu kommunur hava í felag eitt
Bruna- og Bjargingarfelag. Umframt brunaumsjónarmanninum og sýslumanninum í Eysturoy er brunanevndin mannað
við einum limi úr hvørji kommunu. Tær hava í felag brunaumsjónarmann í Fuglafirði, umframt at ein álitismaður er í
Gøtu og ein í Leirvík. Brunasamtykt er gjørd og síðst endurskoðað í 1990. Fuglafjarðar kommuna hevur 12 sløkkiliðsmenn, sum allir hava roykkavaraskeið, skeið í fyrstu- hjálp, og
onkur er froskmaður. Kommunan hevur alla neyðuga brandútgerð. Í sambandi við sethúsabyggimál verður brunatrygdin
ikki kannað; men tekniska nevndin saman við Brunaumsjón
Landsins kannar, um brunatrygdin er í lagi í størri bygningum.
Fuglafjarðar havn hevur móttøkuskipan til spillolju frá
skipum. Spilloljan verður send til ROY. Bingjur standa á
havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina er 1 bátahylur í Fuglafirði og 1 lending á Hellunum.
Fuglafjørður hevur sett djóraupptakara. Høli og girðing er
gjørt til hetta endamál, og gjald er sett fyri upptøku. Frá 1.
januar 1998 er avtalan víðkað, so at bæði Gøtu og Leirvíkar
kommunur eru komnar við í skipanina.
Byggibúning
Fuglafjarðar kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt,
ið er galdandi frá 1990 til ár 2000.
Umhvørvið
108
•
skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturbeining av mold
og øðrum tilfari.
Við atliti at almennum reinføri annars verða vegirnir sópaðir, onkuntíð eisini við sópingarbili, og áirnar verða reinsaðar. Summi ár rudda skúlabørnini eisini. Rottuoyðing fer
fram alt árið í bygdini, og avtala er gjørd við røktingarmenn
at legga eitur í haga. Rottumaður er settur.
Næstan øll húshald í kommununi hava rottanga. Á Kambsdali hava øll eitt felags reinsiverk. Umleið 95% av spillvatnsleiðingunum í Fuglafirði verða beind út á sjógv. Á Kambsdali
vantar nakað á hesum øki; men spillvatnsleiðingin fer út í
høvuðsbúrennu á Hellunum. Fuglafjarðar kommuna hevur
ikki skrásett spillvatnsleiðingarnar og sent tær til Heilsufrøðiligu Starvsstovuna.
Vatnveitingin er kommunal. Vatnið er bæði keldu- og
omanávatn. Vatnveitingin í Fuglafirði verður filtur- og UV
reinsað, og umsókn um løggildan er send Heilsufrøðiligu
Starvsstovuni. Vatnveitingin á Kambsdali og Hellunum verður ikki reinsað. Kommunan hevur sett vatníbindingargjald,
men tað verður avtikið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur umhvørvisnevndin.
Kommunan hevur hvalvág. Kommunan hevur alment náhús. Fólk er sett at taka sær av kirkjugørðunum í Fuglafirði
og á Hellunum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men astfaltsarbeiði verður
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru hýruvognsloyvi í
kommununi; men kommunan hevur ikki latið tey.
109
3.12 · LEIRVÍKAR KOMMUNA
3.12.1 Fortreytir
Bygdir
Leirvík
2
Vídd, km
775
11
Markatal
33
Leirvíkar kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar
Nes sóknar kommuna
Leirvíkar sóknar kommuna (farin sum sjálvstøðug sókn úr
Fuglafjarðar sóknar kommunu)
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Íbúgvar- og búsetingarmynstur
Talva 12.2 sýnir, at fólkatalið í Leirvíkar kommunu er vaksið
við 40 % frá 1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er fólkatalið aftur
minkað við 12 %.
110
•
Leirvíkar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
64 100 110 107
109 105
98 136 137 112
108 116
77
86
71
68
59
56
63
73
51
51
50
43
133 190 177 142
105 108
190 161 128 120
127 123
21
28
27
28
23
22
114
89
81
74
60
58
760
863
782
702
641
631
1960
111
122
57
37
105
116
29
41
618
størri, og aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi minni.
Harafturímóti eru fólk í vinnuførum aldri vorðin lutfalsliga
fleiri.
Talva 12.3 Aldrsbýtið 1960-1995 í %
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
21
27
32
31
34
35
64
62
58
58
56
56
15-39
36
40
38
1960
38
55
37
33
33
32
40-64
28
22
20
21
23
23
23
65 o.e.
15
10
10
11
9
9
7
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Leirvíkar kommuna •
15 %
111
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Leirvíkar kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru: 17 skip og umleið 80 sjómenn, 1 smoltstøð, 3 virki
innan fiskavøruídnaðin, 2 smiðjur, 2 framleiðsluvirki annars,
herímillum IRF, 2 byggivirki, 4 handlar, 1 matstova, 1 posthús,
2 fíggingarstovnar, 6 bøndur og 1 almennur stovnur
Millum 11-20 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða í Leirvíkar kommunu, og 61-70 íbúgvar í Leirvíkar
kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 16,50 18,00 23,00 22,00 22,00 22,00
61.036 77.293 57.989 57.929 55.156 62.684 73.078
11.215 10.955 9.476 9.913 12.612 12.605 13.735
4.462
4.573
iu
iu
iu
4.725
5.364
iu
iu
iu
6.178
4.653
1.300
1.416
515
4.990
4.760
-398
189
0
4.967
3.786
92
1.319
325
6.077
3.819
2.087
1.275
iu
6.608
3.534
2.747
1.775
0
iu 41.013 42.071 37.166 40.951
iu
iu
834
iu
859
iu
825
iu
764
iu
775
iu
808
3,0
iu
iu
73
iu
41
iu
iu
90
48
49
iu
3,7
70
51
49
14
4,4
76
49
48
-4
3,7
71
53
30
1
3,2
78
iu
30
17
iu
iu
iu
26
20
iu
3.12.2 Virksemi
Fyrisiting
Leirvíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
112
•
Leirvíkar kommuna
Starvsskipanin hjá kommununi var samtykt í 1990 og er send
Føroya Landsstýri til góðkenningar.
Navn
Sjúrður Eliasen, fm.
Sylverius Lervig
Jákup á Reynatrøð
Jákup Tróndheim
Jón Eliassen
L
B
B
B
A
A
Føðiár
1943
1952
1949
1958
1950
Valskeið
2.
2.
2.
3.
1.
Starv
skipari
bilførari, IRF
elektrikari
elektrikari
maksinistur
Útbúgving
skipari
skipsbyggjari
elektrikari
elektrikari
maskinistur
Tað eru serliga teknisk mál og umhvørvismál, sum verða viðgjørd á bygdarráðsfundi. Leirvíkar kommuna hevur í miðal 2
fundir um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært
landsstýrisins standardreglugerð. Í serligum føri verður gerðabókin undirskrivað á sama bygdarráðsfundi; men vanliga
verður hon undirskrivað á næsta fundi.
Av tí at Leirvíkar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommuna
kunnar um, nær og hvar regluligur bygdarráðsfundirnir eru,
við uppslagi í talvuni og skrivligum fundarboðum við fundarskrá til bygdarráðslimirnar 4 dagar fyri fundin.
Leirvíkar kommuna fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin hevur
skrivstovuútbúgving og eisini ymisk skeið. Hann hevur arbeitt
hjá kommununi í 20 ár. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá
starvsfólki er ikki góðkend. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð, og skrivstovan er opin í vanligari skrivstovutíð. Kommunan gevur altíð borgarunum skrivligt svar upp á fyrispurningar og vil helst eisini hava
skrivligar fyrispurningar frá borgarunum. Kommunan nýtir
journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá
kommununi eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni.
Leirvíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipana frá
landsstýrinum. Kommunan hevur fyriskipað bókførsluna í
serligari reglugerð. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Tað er eisini skrivarin saman við bygdarráðsformanninum, ið hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið
113
løgd fram fyri almenningin til kunningar, tá ið hon er endaliga
samtykt. Roknskapur verður sendur til hvørt húski. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Granskoðarastovan, Skála, og
landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Leirvíkar kommuna setti fastognargrunn á stovn í 1972;
men grunnurin verður ikki brúktur í dag.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Bygginevnd
Umhvørvisnevnd
Havnarnevnd
Hallarnevnd
Musikkskúlanevnd
Ferðslunevnd
Nevnd Føroysku Havna
Garðsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Bókasavnsnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
1
3
3
1
3
5
1
Umframt 1 lim úr Fuglafirði,
1 úr Gøtu, brunastjórin og
tils. 5 limir.
3
3
5
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Leirvíkar kommuna
hevur eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval.
Limirnir í valnevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan brúkar valkort til øll val, og valt verður á
114
•
Leirvíkar kommuna
kommunuskrivstovuni. Vallistarnir liggja frammi á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval undirskriva bygdarráðsformaðurin og skrivarin listan. Vallistarnir
Skráir
Kommunan hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í kartoteki.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Petur A. Ellingsgaard, fm., Vagn Foldbo
og Irena Johannesen. Skúlanevndin er í ferð við at gera atferðarreglur fyri skúlan. Tað er ein skúli í kommununi, og læraratalið er 7.
Leirvíkar skúli er bygdur í 1922 og víðkaður í 1981. Hann
er bygdur til til 150 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
91 næmingar á skúla frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 6 vanligar
skúlastovur og 7 serstovur. Bæði fimleikahøll, svimjihøll,
bókasavn og 5 teldur eru í skúlanum.
Børnini í Leirvíkar kommunu ganga í framhaldsskúla í
Fuglafirði, og kommunan rindar fyri hvønn næming. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing. Luttøkugjaldið er sett til 300 kr. fyri hvøjra lærugrein. Leirvíkar
kommuna hevur eisini musikkskúla, og er luttøkugjaldið sett
til 600 kr.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er eingin dagansingarstovnur í kommununi, men ein kommunal dagrøkt við plássi
til 32 børn. Dagrøktarleiðari er settur. Kommunan hevur ansingarpláss í aðrari kommunu til børn við serligum tørvi.
Sosialverkið
beinleiðis. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón vera
115
frammi til alment eftirlit, og skrivarin kannar listan.
Heilsumál
Leirvíkar kommuna er við í Fuglafjarðar læknadømi. Í døminum eru 2 læknastøðir: ein í Fuglafirði og ein í Gøtu. Fíggingina av støðini í Gøtu eru Leirvíkar og Gøtu kommunur felags um. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og kommunan
hevur sett skúlatannlækna 1/3 tíð at taka sær av barnatannrøktini frá 0-16 ár.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan saman við einum umboði fyri
kommununa fremur eftirlitið við matvørulógini.
Annað
Tað eru fleiri øki nátturufriðað, herímillum Toftanes og Bønhústoftin. Av fornminnum eru 2 útgrevstir. Kommunan hevur
ikki bygdarsavn. Skótar og ung í arbeiði hava gjørt nakað við
at halda varðarnar í kommununi; tað er tó ikki nøkur føst
skipan.
Kommunan hevur bygdarhús, ið verður nógv brúkt til m.a.
kvøldsetur og bingo. Tað eru fleiri ítróttafeløg í bygdini so
sum svimjifelag, bóltfelag og fimleikafelag. Kommunan hevur
ein ítróttavøll, umframt at Leirvíkar kommuna eigur Ítrótta& Samkomuhøllina á Kambsdali saman við Fuglafjarðar og
Gøtu kommunum. Svimjihylur er í skúlanum, og kommunan
tekur regluligar vatnsroyndir av baðvatninum. Harafturat er
fyri tey ungu: skótar, Salurin og Missiónshúsið. Har er eisini
eitt sangkór.
Kommunan hevur ikki tjaldingarlendi. Kommunan hevur
fólkabókasavn, sum er saman við skúlabókasavninum. Tilsamans eru 3.250 bøkur til børn og 2.450 til vaksin. Kommunan hevur sett bókasavnsnevnd, og viðtøkur eru gjørdar fyri
bókasavnið.
116
•
Leirvíkar kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Brunamál
Ítróttahøllin í Kambsdali
Kommunulækni
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Fuglafjarðar og Gøtu kommunur
Fuglafjarðar og Gøtu kommunur
Leirvíkar og Gøtu kommunur
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Børnini í Leirvíkar kommunu ganga í framhaldsskúla í Fuglafirði. Leirvíkar kommuna rindar fyri hvønn næming, og
kommunan hevur valt 2 umboð til skúlasamtakið FLG. (Sáttmálin er frá 60-unum) Í Fuglafjarðar læknadømi eru 2 læknastøðir: ein í Fuglafirði og ein í Gøtu. Fíggingina av støðini í
Gøtu eru Leirvíkar og Gøtu kommunur felags um.
Leirvíkar, Fuglafjarðar og Gøtu kommunur samstarva um
brunamál. T.d. er ein brandbilur keyptur í felag. Eisini verður
samstarvað um ítróttahøllina á Kambsdali, sum Leirvíkar,
Fuglafjarðar og Gøtu kommunur hava keypt í felag. Tað eru
tó trupulleikar við hesum samstørvum.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Fuglafjarðar, Leirvíkar og Gøtu kommunur hava í felag eitt
Bruna- og Bjargingarfelag. Umframt brunaumsjónarmannin
og sýslumannin hevur brunanevndin, ið er felags, ein lim úr
hvørji kommunu Kommunurnar hava í felag brunaumsjónarmann í Fuglafirði, umframt at ein álitismaður er í Gøtu og ein
í Leirvík. Brunasamtykt er gjørd, sum síðst er endurskoðað í
1990. Leirvíkar kommuna hevur 6 sløkkiliðsmenn, sum hava
skeið. Av útgerð hevur kommunan brandbilin í Fuglafirði og
harumframt: roykkavaraútgerð, børu, brandpostar, slangur og
pumpur. Í sambandi við byggimál er tað bygginevndin, ið
kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Leirvíkar havn hevur móttøkuskipan til spillolju frá skip-
117
um. Oljan verður send víðari til ROY. Harafturat standa
bingjur á havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina er ein ferjuhavn og ein bátahylur.
Fuglafjarðar, Leirvíkar og Gøtu kommunur hava avtalað at
hava eina royndartíð í sambandi við upptøku av hundum, sum
ganga leysir. Henda skipan er galdandi frá januar 1998.
Byggibúning
Kommunan hevur eina býarskipan/byggisamtykt, sum er
galdandi frá 1988 til ár 2000.
Umhvørvið
Leirvíkar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
ruddingardøgum, og annars hevur kommunan 2 kommunumenn, sum millum annað taka sær av hesum. Rottuoyðing fer
fram alt árið, bæði í bygd og í haga. Maður er settur at taka
sær av hesum.
Øll húshald í Leirvíkar kommunu hava rottanga. Skrásetingin av spillvatnsleiðingum er liðug og somuleiðis spillivatnsætlanin. Tað mesta av spillvatninum verður leitt út á sjógv.
Vatnveitingin er kommunal. Tað er bæði talan um kelduvatn og yvirflatuvatn. Vatnið verður sóttreinsað og UV-reinsað. Vatnveitingin er løggildað. Kommunan hevur ikki ásett
nakað serstakt vatníbindingargjald, men hetta er íroknað prísin fyri eitt grundstykki til sethús.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur bygdarráðið.
Kommunan hevur 2 almenn náhús. Maður er settur at taka
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men astfaltsarbeiði verða
118
•
Leirvíkar kommuna
3.13 · GØTU KOMMUNA
3.13.1 Fortreytir
Talva 13.1 Bygdir o.a. í Gøtu kommunu
Bygdir
undir Gøtueiði
við Gøtugjógv
Norðragøta
Syðrugøta
Vídd, km2
Fólkatal
pr. 31/12/1996
32
39
484
339
31
Fólkatal
pr. 31/12/1997
31
37
480
354
Markatal
69
Gøtu kommuna var upprunaliga við í Eysturoyar Prestagjalds
kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Gøtu kommuna •
119
Talva 13.2 sýnir, at fólkatalið er vaksið frá 1960 til 1989. Frá
1989 til 1995 er tað minkað nakað, men er so aftur vaksið frá
1995-1997.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1997 1995 1989 1983 1977 1970 1966
95 107 124 115 112
117 126
144 126 128 143 122
142
99
65
66
87
93 113
47
65
59
58
80
81
47
46
48
184 165 217 188 147
131 117
205 198 192 165 156
151 143
33
31
34
35
36
38
22
119 120 109 110
86
68
68
904
871
971
930
819
740
688
1960
104
105
72
47
116
143
20
60
667
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 og 14-19 ár. Fólkatalið í 1997 er
gjørt upp í september.
Aldursbólkar 1997 1995 1989 1983 1977 1970 1966
0-14
26
27
26
28
29
35
33
15-64
60
59
63
60
60
56
57
15-39
34
33
40
39
37
30
1960
31
59
33
35
40-64
26
26
23
22
23
26
24
24
65 o.e.
13
14
11
12
11
9
10
9
100
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
120
•
Gøtu kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Gøtu kommunu er fiskivinnan. Í kommununi
eru: 3 nótabátar, 3 útróðrarbátar og umleið 65 sjómenn, 2 alibrúk, 1 fiskavøruvirki, 5 framleiðsluvirki annars, 4 handverksmeistarar, 5 handlar, 2 peningastovnar, 9 virki innan vinnuligar tænastur, 1 posthús, 2 fjós, 8 bøndur og 1 almennur
stovnur – kommunuskrivstovan.
Millum 21-30 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til Gøtu
kommunu at arbeiða, og millum 11-20 íbúgvar fara úr Gøtu
kommunu at arbeiða í øðrum kommunum.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,50 16,50 16,50 19,00 19,00 18,50 18,50
88.950 95.117 76.806 74.953 70.443 82.102 86.551
13.826 16.207 10.983 11.622 13.149 13.471 13.511
4.806 14.305 10.335
2.379 3.388 3.368
3.339 2.090 2.159
iu 3.815
551
iu
iu
iu
8.534
3.338
778
280
0
8.097
2.069
1.382
800
0
7.042
1.997
1.426
1.399
0
8.154
1.969
1.883
1.653
30
17.592 26.746 29.012 26.449 22.574 20.130 18.717
973
iu
972
iu
958
iu
928
iu
894
iu
902
9,9
iu
iu
91
18
17
24
1,3
98
28
21
13
1,7
80
30
31
20
2,6
81
29
29
7
2,3
79
25
16
11
1,7
91
22
15
11
1,5
iu
iu
15
14
1,4
Gøtu kommuna •
121
3.13.2 Virksemi
Fyrisiting
Gøtu kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Gøtu
kommuna hevur onga starvsskipan.
Navn
Jógvan Gregersen, fm
Fl
A
Føðiár
1959
Hermann Dalheim
A
1949
Jóan Petur G. Olsen
Andrias Petersen
Pauli Jarnskor
B
C
C
1968
1947
1965
Valskeið Starv
1.
rakstrarleiðari/
fiskavirki
1.
arbeiðstakari
(entreprenørur)
1.
snikkari
1.
kommunulækni
1.
virkisleiðari
Útbúgving
civiløkonomur
snikkari
lækni
elektrikari
A: Fólkafl., B: Sambandsfl., C: Javnarfl.
Í Gøtu kommunu verða mest teknisk mál og umhvørvismál
viðgjørd, tó at fíggjarmál, skúli, mentan o.a. eisini krevur nakað av fundarvirksemi. Gøtu kommuna hevur í miðal 2 fundir
um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað í
flestu førum við fundarlok.
Av tí at Gøtu kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Við at senda
bygdaráðslimunum fundarskránna 4 dagar fyri fundin, kunnar
kommunan limirnar um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Gøtu kommuna fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin hevur skrivstovuútbúgving, er merkonomur í roknskapi og virkisrætti og
hevur tikið fleiri ymisk skeið. Hann hevur arbeitt hjá kommununi í 14 ár. Aftur at skrivaranum er 1/2 bókhaldsfólk, ið hevur bú- & roknskapi og informatiónsviðgerð á FHS-støði. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd; men
eitt og hvørt starvsfólk hevur starvssáttmála við kommununa.
Gøtu kommuna hevur fasta skrivstovutíð, sum er 20 tímar
um vikuna. Fyrispurningar frá borgarunum skulu vera skrivligir, um teir skulu fáa viðgerð á bygdaráðsfundi. Kommunan
122
•
Gøtu kommuna
nýtir egna journalskipan, sum skrivarin hevur gjørt. Skjølini
hjá kommununi verða varðveitt á kommunuskrivstovuni.
Kommunan hevur allar nútímans hentleikar.
landsstýrinum. Bókhaldarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Skrivarin hevur dagligu ábyrgdina av fíggjarstýringini. Kommunan ger uppskot til fíggjarætlan, sum
grannskoðarin eisini sær. Endaliga ársfíggjarætlanin verður
løgd fram fyri almenningin til kunningar, eftir at landsstýrið
hevur góðkent hana. Grannskoðari kommununnar er Grannskoðarastovan, Skála og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Gøtu kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Fíggjarmál
Teknisk nevnd
Havnanevnd
Heilsu- & umhvørvisnevnd
Mentamálanevnd
Ferðslunevnd
Kongshavnar Havn
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
3
3
3
3
3
3
1
3
5
1
Viðmerkingar
2 bygdaráðslimir og skrivarin
2 eru bygdaráðslimir
2 bygdaráðslimir og ein
løgreglumaður
Umframt umboð fyri Skála,
Sjóvar, Runavík og Nes.
Tils. 5 limir
Umframt 1 lim úr Fuglafirði,
1 úr Leirvík, brunastjórin og
tils. 5 limir. (F.L.G.)
5
3
Skattamál
Frá 1. januar 1998 er nýggj lóg sett í gildi, sum flytir líkning-
Gøtu kommuna •
123
armyndugleikan frá kommununum til landið. Ístaðin skulu
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Gøtu kommuna hevur
eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í valnevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins.
Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja
frammi á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til
løgtingsval er tað bygdaráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið bæði á teldu og
í kartoteki. Forritið er frá Com-Data. Kommunan hevur gjørt
reglugerð fyri skipan og rakstur fyri fólkayvirlitið og hevur
sent hesa til Skrásetingareftirlitið til góðkenningar.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Sigvør Gregersen, fm., Tórhallur Thomsen, Amaliel S. Jacobsen, Sólvá Skoradal og Dagmar Jacobsen. Atferðarreglur eru gjørdar fyri skúlan. Tað er 1 skúli í
kommununi, og læraratalið er 8.
Gøtu skúli er bygdur í 1974 og ein eldri partur er frá 1929.
Skúlin er bygdur til 150 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98
vanligar skúlastovur, og harumframt hevur hann 1 skúlastovu
til alis-, lív- og evnafrøði. Hann hevur fimleikahøll/svimjihøll,
men einki bókasavn. Teldustova er við 9 teldum. Børnini í
Gøtu kommunu ganga í framhaldsskúla í Fuglafirði, og
kommunan rindar fyri hvønn næming. Kommunan hevur
gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing. Luttøkugjaldið er sett til 300 kr. fyri fyrstu lærugrein, 250 kr. fyri
ta næstu og so 200 kr. fyri fylgjandi lærugreinir. Musikkskúlin
er spardur burtur.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Eingin dagansingarstovnur er í
kommununi, men har er ein kommunal dagrøkt við plássi fyri
124
•
Gøtu kommuna
40 børnum. Dagrøktarleiðari er settur. Kommunan hevur ansingarpláss í aðrari kommunu til børn við serligum tørvi.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða í nógvum førum sendar
beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og
avlamispensjón verða sendar kommununi til ummælis, og síðan verða tær sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað
eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn Listin liggur
Heilsumál
Gøtu kommuna er við í Fuglafjarðar læknadømi. Í døminum
eru 2 læknastøðir: ein í Fuglafirði og ein í Gøtu. Fíggingina
av støðini í Gøtu eru Leirvíkar og Gøtu kommunur felags um.
Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og kommunan hevur
sett ein skúlatannlækna 3/5 tíð at taka sær av barnatannrøktini frá 0-16 ár.
Matvørur
Annað
Av fornminnum í kommununi eru m.a.: ein gamal býlingur í
Norðragøtu, Blásastova og gamla kirkjan. Bygdasavnið í
kommununi er í Blásastovu. Kommunan ger lítið við at halda
Gøtu kommuna hevur ítróttafelag. Eisini er ein losja og eitt
menningarfelag fyri ung. Kommunan eigur Ítróttar- & Samkomuhøllina saman við Fuglafjarðar og Leirvíkar kommunum. Ítróttahøllin í skúlanum er fimleikahøll í 1/2 ár og verður
so gjørd til svimjihyl hitt hálva árið. Kommunan tekur regluligar sýnisstøkur av baðivatninum.
Kommunan hevur ikki tjaldingarlendi og heldur einki
fólkabókasavn.
Gøtu kommuna •
125
Kommunal samstørv
Øki
Brunamál
Ítróttahøllin á Kambs-dali
Kommunulækni
Kongshavnar Havn
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Fuglafjarðar, Leirvíkar
Fuglafjarðar, Leirvíkar
Leirvíkar og Gøtu
Nes, Runavíkar, Skála og Sjóvar
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Børnini í Gøtu kommunu ganga í framhaldsskúla í Fuglafirði.
Kommunan rindar fyri hvønn næming. (Sáttmálin er frá 60árunum) Í Fuglafjarðar læknadømi eru 2 læknastøðir: ein í
Fuglafirði og ein í Gøtu. Fíggingina av tí í Gøtu eru Leirvík
og Gøta felags um.
Kommunurnar kring Skálafjørðin samstarva um Kongshavnar Havn, har Gøtu kommuna eisini er við. 1 umboð fyri
hvørja kommunu er í nevndini. Kommunurnar krevja gjald
inn hvør sær og rinda so til samstarvið. Nevndin býtir pengarnar út eftir ymiskum kriterium.
Ætlanin er, at Leirvíkar, Fuglafjarðar og Gøtu kommunur
skulu samstarva um brunamál. T.d. er ein brandbilur keyptur
í felag. Eisini verður samstarvað um ítróttahøllina á Kambsdali, sum Leirvíkar, Fuglafjarðar og Gøtu kommunur hava
keypt í felag. Tað eru tó trupulleikar í hesum samstørvum.
Útbygging
Kommunurnar í Fuglafirði, Leirvík og Gøtu hava í felag eitt
Bruna- og Bjargingarfelag. Umframt brunaumsjónarmannin
og sýslumannin hevur henda felags brunanevndin ein lim úr
hvørji kommunu. Kommunurnar hava í felag brunaumsjónarmann í Fuglafirði, umframt at ein álitismaður er í Gøtu og
ein í Leirvík. Brunasamtykt er gjørd, sum seinast er endurskoðað í 1990. Gøtu kommuna hevur 8 sløkkiliðsmenn, sum
hava verið á skeiði, lokið roykkavaraútbúgving, og onkur
126
•
Gøtu kommuna
teirra er froskmaður. Av útgerð hevur kommunan: brandbil,
roykkavaraútgerð v.m. Í sambandi við byggimál er tað tekniska nevndin, ið kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Gøtu havn hevur móttøkuskipan til spillolju frá skipum, og
oljan verður send víðari til ROY. Harafturat standa bingjur á
havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina eru 3 bátahyljar í kommununi og 1 lending.
Fuglafjørður, Leirvík og Gøta hava avtalað at hava eina
royndartíð í sambandi við upptøku av hundum, sum ganga
leysir. Henda skipan er galdandi frá januar 1998.
Byggibúning
Gøtu kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt, ið er
galdandi frá 1975 til ár 2001.
Umhvørvið
Kommunan er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað eftir hesi skipan.
Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av mold, tilfari o.a.
Við atliti at almennum reinføri annars hevur Gøtu kommuna tímaløntan mann at taka sær av hesi uppgávu. Rottuoyðing fer fram alt árið bæði í bygd og í haga. Arbeiðsformaðurin
hevur hetta sum sítt ábyrgdarøki.
Mestsum øll húshald í Gøtu kommunu hava rottanga. Skrásetingin av spillivatnsleiðingum er liðug og somuleiðis spillivatnsætlanin. Arbeitt verður at fáa allar búrennur á sjógv.
Vatnveitingin er kommunal. Fyri tað mesta er talan um
kelduvatn. Vatnið verður ikki reinsað, men tað er løggildað.
Kommunan hevur ikki nakað vatníbindingargjald.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur heilsuog umhvørvisnevndin. Ein umfatandi umhvørvisætlan fyri
kommununa er næstan liðug.
Gøtu kommuna hevur 2 hvalvágir. Kommunan hevur einki
alment náhús. Havnafútin er samstundis gravari og tekur sær
av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men astfaltsarbeiðið verður
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Einki hýruvognsloyvi er í
kommununi.
Gøtu kommuna •
127
3.14 · RUNAVÍKAR KOMMUNA
3.14.1 Fortreytir
Bygdir
Æðuvík
71
Runavík
438
Skipanes
52
Lambareiði
6
Søldarfjørður
340
Saltangará
694
Rituvík
274
Glyvrar
348
Lambi
113
2
Vídd, km
29
Markatal
57
Runavíkar kommuna, sum partur av Nes sókn var upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
128
•
Runavíkar kommuna
Nes kommuna
Talva 14.2 sýnir, at fólkatalið í Runavíkar kommunu hevur
verið støðugt vaksandi frá 1970 til 1989 við tilsamans 53 %.
Frá 1989 til 1995 er tað so aftur lækkað nakað.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970
308 299 328 343
316
274 372 383 360
288
203 263 272 222
135
157 244 182 134
82
471 501 470 440
308
494 498 414 346
309
89
86
79
70
62
271 226 199 152
122
2.267 2.489 2.327 2.067 1.622
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 og 14-19 ár.
Talva 14.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni, at
fólk í vinnuførum aldri eru vorðin lutfalsliga fleiri, og at aldursbólkurin 65. o.e. er vorðin størri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
15-39
1995 1989 1983 1977 1970
26
27
31
34
37
63
63
61
59
55
37
40
40
39
32
40-64
26
23
21
20
23
65 o.e.
12
9
9
7
8
100
100
100
100
100
Runavíkar kommuna •
129
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Runavíkar kommunu er fiskivinnan. Í
kommununi eru: 160 sjómenn, 8 jarðarbrúk, 1 alibrúk, 8 virki
innan fiskivøruídnaðin, 10 smiðjur, 5 byggivirki, 50 virki innan
handil og umvæling, 3 gistingarhús/matstovur, 1 virki innan
sjóflutning, 1 posthús, 1 telefonstøð, 3 fíggingarstovnar og 4
skrivstovur innan almenna fyrisiting.
Meir enn 300 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Runavíkar kommunu, og millum 71-80 íbúgvar úr
Runavíkar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
130
•
Runavíkar kommuna
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 16,00 17,00 19,75 20,00 20,00 20,00
204.470 232.023 191.476 185.044 164.881 181.517 199.798
33.183 38.382 31.224 26.000 34.409 33.096 34.222
16.302 23.675 15.046 12.629 15.998 16.587 17.427
4.597 6.699 11.663 10.796 6.259 6.319 5.425
iu
iu 11.403 10.485 4.561 5.606 6.100
iu
iu 6.039
iu 5.498 3.832 3.804
iu
iu 3.642 3.704
0
iu
0
29.715 54.472 87.937 85.123 63.829
iu
iu
2.393
iu
2.491
iu
2.523
iu
2.397
iu
2.336
iu
2.364
3,2
iu
iu
85
12
14
iu
0,9
93
22
17
iu
1,4
76
35
37
37
2,8
77
36
42
40
3,3
71
27
18
13
1,9
77
iu
19
17
iu
iu
iu
16
18
iu
3.14.2 Virksemi
Fyrisiting
Runavíkar kommuna hevur egna reglugerð um, hvussu
kommunan skal verða stjórnað. Landsstýrið hevur góðkent
reglugerðina. Starvsskipanin hjá Runavíkar kommunu var
samtykt í 1989.
131
Navn
Jákup E. Lamhauge, fm
Hans J. Lamhauge
Kári P. Højgaard
Jónsvein Knudsen
Eyðun Gaardbo
Ólavur Asafsson Olsen
Hans Tausen Olsen
Jákup Pauli Olsen
Frithleif Olsen
L
D
D
D
D
D
A
B
B
C
Føðiár
1939
1948
1951
1957
1962
1955
1946
1964
1959
Valskeið
6.
6.
3.
3.
1.
1.
5.
1.
2.
Starv
Útbúgving
býráðsformaður
skipsførari
lærari
lærari
postmaður
reiðari
handilsskúla
bankamaður
bankaútbúgving
maskinsmiður
maskinmeistari
handil/maskinmaður
smoltstøð
bankaútbúgvin
maskinsmiðja
maskinmaður
Tað eru mest teknisk mál, ið eru fyri á býráðsfundi. Runavíkar kommuna hevur umleið 15 býráðsfundir um árið. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins reglugerð.
Ávís fíggjarmál og sosialmál verða viðgjørd fyri stongdum
hurðum. Við at lýsa í Dimmalætting kunnar Runavíkar
kommuna um, nær og hvar regluligu býráðsfundirnir eru fyri
alt árið. Eyka býráðsfundir verða lýstir í útvarpinum.
Runavíkar kommuna fastan skrivara fulla tíð. Hann hevur
skrivstovuútbúgving og lutvís merkonomútbúgving. Skrivarin
hevur arbeitt hjá kommununi í 7 ár. Umframt fasta skrivaran
hevur Runavíkar kommuna 4 onnur starvsfólk í umsitingini: 1/
2 starvsfólk við skrivstovuútbúgving, 1 1/2 starvsfólk í bókhaldinum við handilsskúlaprógvi og merkonomútbúgving og 1
starvsfólk á teknisku deild, sum er byggifrøðingur. Serliga
reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er góðkend í 1988.
Runavíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð 20 tímar um
vikuna. Um fyrispurningur frá borgara skal fyri býráðið, skal
hann vera skrivligur. Kommunan nýtir journalskipanina hjá
Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá kommununi verða varðveitt á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur allar nútímans hentleikar.
Kommunan brúkar kommunalu kontoskipanina frá landsstýrinum. Kommunan hevur fyriskipað bókførsluna í serliga
reglugerð. Runavíkar kommuna bókar sjálv, og bókað verður
á teldu. Ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini hevur býráðsformaðurin. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram
fyri almenningin til kunningar, tá ið hon er endaliga samtykt.
132
•
Runavíkar kommuna
Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið
INPACT, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Runavíkar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Teknisk nevnd
Havnanevnd
Mentanarnevnd
Sosialnevnd
Serligar nevndir
Ferðslunevnd
Musikkskúlanevnd
Kongshavnar Havn
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
3
3
3
3
1
Barnaverndarnevnd
Hegnsýnisnevnd
Brunanevnd
5
3
1
Bókasavnsnevnd
Skúlanevnd
Valstýri, Æðuvík
3
5
3
3
Valstýri, Rituvík
5
Valstýri, Glyvrum
5
Valstýri, Lamba
3
Valstýri, Søldarfirði
5
Umframt 2 umboð fyri Nes
Sjóvar, Gøtu og Nes
tilsamans 5 limir
Tilsamans 4 limir. 1 umboð
fyri kommunurnar á
Skálafjørðinum
Til kommunu-, løgtings- og
fólkatingsval. Ein teirra er
býráðslimur
býráðslimur
býráðslimur
býráðslimur
býráðslimur
133
Skattamál
Val
5 atkvøðingarøki eru í kommununi. Kommunan hevur eina
valnevnd til kommunuval við 3 limum. Harafturat eru 5 valstýrisnevndir valdar, ið eru tær somu til kommunu-, løgtingsog fólkatingsval. Limirnir í nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlunum uttan í
Æðuvík, har valt verður í einum privatum húsum. Kommunan
brúkar valkort til øll val. Vallistarnir fyri alla kommununa
liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í
sambandi við vallistan til løgtingsval er tað býráðsformaðurin,
sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið á teldu og í
kartoteki. Reglugerð fyri skipan og rakstur av edv-skráum við
upplýsingum um persónar er gjørd og send Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Jákup Hansen, fm, Maria Jacobsen, Ása
Sevdal, Malan Rasmussen og Paula Ellingsgaard. Skúlanevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Læraratalið er 39.
Runavíkar kommuna hevur ikki sáttmála um undirvísing við
aðrar kommunur, tó at børn Undir Gøtueiði ganga í skúla í
kommununi, uttan at nakað verður rindað fyri tey. Kommunan
hevur serstaka avtalu við 2 bussar um næmingaflutningin.
Tað eru 4 skúlar í Runavíkar kommunu, og tilsamans 389
næmingar ganga á skúlunum í hesum skúlaári frá 1. til 10.
flokk.
Skúlin í Rituvík er bygdur í 1968 og útbygdur í 1990. Skúlin
er ætlaður til 85 næmingar. Hann hevur 3 vanligar skúlastovur og stovu til evning og smíð. Skúlin hevur fimleikahøll.
Hann hevur einki bókasavn og heldur ongar teldur.
134
•
Runavíkar kommuna
Skúlin í Runavík er bygdur í 1976. Hann er ætlaður til 190
næmingar. Hann hevur 8 vanligar skúlastovur umframt aðrar
stovur til serlig endamál. Skúlin hevur 10 teldur og einki
bókasavn.
Glyvra skúli er bygdur í 1956 og útbygdur í 1963. Skúlin er
ætlaður til 190 næmingar. Hann hevur 8 vanligar skúlastovur
og aðrar skúlastovur til serlig endamál. Skúlin hevur fimleikarhøll, bókasavn við 10.000 bókum, men ongar teldur.
Skúlin í Søldarfirði er bygdur í 1992. Hann er ætlaður til
150 næmingar. Skúlin hevur 6 vanligar skúlastovur og aðrar
stovur til serlig endamál. Skúlin hevur fimleikarhøll og svimjihøll. Tað er ein telda í skúlanum, men einki bókasavn.
Kommunan hevur sett frítíðarundirvísing á stovn, og luttøkugjaldið er 400 kr. fyri fyrstu lærugrein, 200 kr. fyri ta
næstu og síðan 100 kr. fyri hvørja lærugreinina. Runavíkar
kommuna hevur saman við Nes kommunu eisini sett serstaka
frítíðarundirvísing á stovn, eins og kommunurnar samarbeiða
um musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Ein sjálveigandi dagstovnur
er í kommununi við tilsamans 54 plássum: 12 vøggustovuplássum og 42 barnagarðsplássum. Stovnurnin hevur eitt stýri,
har Runavíkar býráð velur 3 av limunum. Umframt dagstovnin eru 65 dagrøktarpláss, og dagrøktarleiðari er settur. Kommunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini vera sendar Almannastovuni
verða sendar kommununi til ummælis, og síðan verða tær
pensjón.
frammi til alment eftirlit; men tað er tó trupult at eftirkanna
listan.
135
Heilsumál
Runavíkar kommuna er við í Nes sóknar læknadømi. Tað eru
2 læknar í læknadøminum, har annar eisini er skúlalækni.
Kommunan hevur avtalu við privatan tannlækna um tannrøktina hjá skúlabørnum. Málið er, at í ár 2000 skal tannlæknaskipanin fevna um børn frá 0-16 ár.
Matvørur
Umboð fyri kommununa (tekniska nevnd) er við, tá ið
Heilsufrøðiliga Starvsstovan fremur eftirlit við matvørulógini.
Annað
Av fornminnum er ein gamal handil og ein gomul slupp.
Kommunan hevur bygdasavn, og kommunan hevur brúkt ung
í arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Kommunan hevur: ítróttaøki, ítróttahøll, fimleikarhallir,
svimjihyl, og fleiri ítróttafeløg eru í kommununi, umframt
hornorkestur, kór, skótar o.a.
Kommunan hevur tjaldingarlendi og hús við neyðugum
hentleikum. Arbeiðsformaðurin hjá kommununi hevur eftirlit
við hesum lendi. Kommunan hevur samskipað fólka- og
skúlabókasavn við umleið 10.000 bókum. Kommunan hevur
sett bókasavnsnevd við 3 limum, og viðtøkur eru gjørdar fyri
bókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Musikkskúli
Serstøk frítíðarundivísing
Brunamál
Kongshavnar Havn
Ellisheim
Kommunubólkurin
SEV
IRF
136
•
Samstarvskommunur
Nes sóknar læknadømi, t.e. Runavík og Nes
Nes
Nes
Sjóvar, Skála og Nes
Kommunurnar við Skálafjørðin, t.e. Sjóvar, Skála, Gøtu,
Runavíkar og Nes
Tórshavnar, Klaksvíkar, Fuglafjarðar, Tvøroyrar og Vágs
kommunur
Allar kommunur
Flestu kommunur
Runavíkar kommuna
Kongshavnar Havn er eitt samstarv millum kommunurnar við
Skálafjørðin, har Gøtu kommuna eisini er ein partur. 1 umboð fyri hvørja kommunu situr í nevndini. Kommunurnar
krevja gjald inn hvør sær og rinda so til samstarvið. Nevndin
býtir so pengarnar út við støði í ymiskum kriterium.
Viðmerkjast skal, at Nes kommuna umsitur musikkskúlan,
ið verður fíggjaður eftir fólkatalinum. Runavíkar kommuna
umsitur heilsumiðstøðina, ið eisini verður fíggjað í mun til
fólkatalið í Nes og Runavíkar kommunum. Tað er eingin millumrokning millum Nes og Runavík í sambandi við serstøku
frítíðarundirvísingina. Brunamál verður fíggjað av kommununum í mun til fólkatalið.
Ferðavinnusamstarvið verður fíggjað soleiðis, at hvør
kommuna í samstarvinum rindar eitt ávíst gjald pr. íbúgva.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Kommunurnar kring Skálafjørðin hava eitt samstarv um
sløkkiliðsmál, har hvør einstøk kommuna hevur eitt umboð í
brunanevndini. Somuleiðis er talan um eina felags brunasamtykt, sum síðst er endurskoðað í 1987/88. Felags brunaumsjónarmaður er settur, og listin við sløkkiliðsmonnum (ið eru felags fyri Runavíkar og Nes kommunur) telur 13 mans. Av útbúgving hava sløkkiliðsmenninir sløkkiliðsskeið. Tað eru 3
støðir í økinum, og er ein teirra í Runavík. Í sambandi við
byggimál er tað tekniska deild hjá býráðnum, ið kannar, um
brunatrygdin er í lagi.
Runavíkar havn hevur móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Spilloljan verður send víðari til ROY. Harumframt standa
bingjur á havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina eru 4 bátahyljar í kommununi og
eisini 5 lendingar.
Byggibúning
Runavíkar kommuna hevur samtykt nýggja býarskipan/byggisamtykt í ár, og er hon galdandi í 4 ár.
Umhvørvið
137
tilfari o.ø.
ruddingardegi. Hvønn fríggjadag kannar arbeiðsformaðurin
áir, kommunan setir tímaløntar gøtusóparar, og eisini verður
sópingarbilur leigaður frá Landsverkfrøðinginum. Kommunan hevur sett rottumann. Eitur verður lagt út alt árið, tó mest
í bygdum øki.
Øll húshald í kommununi hava rottanga, sum IRF tømir 1
ferð um árið. Arbeitt verður miðvíst við at fáa allar spillvatnsleiðingar í búrennu og haðan á sjógv. Hetta er ikki heilt liðugt.
Spillvatnsleiðingin er skrásett.
Kommunan hevur fleiri vatnbrunnar. Vatnveitingin er
kommunal. Vatnveitingin til privatu húshaldini er kelduvatn,
og sýn verða javnan tikin. Vatn til ídnaðin verður strálureinsað. Her er talan um omanávatn. Vatnið er løggildað. Kommunan roynir í løtuni at skráseta hetta í býarskipanina. Kommunan hevur ikki sett íbindingargjald, men virki rinda tó eitt
avgjald, sum svarar til elnýtsluna fyri at punpa og reinsa vatnið, fyri hvørt tons av vatni, tey brúka.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur tekniska
nevndin.
Kommunan hevur náhús á tjaldingarlendinum og á havnalagnum. Fólk eru sett at taka sær av kirkjugørðunum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men astfaltsarbeiði verða
keypt frá Landsverkfrøðinginum. 3 hýruvognsloyvi eru í
kommununi. Av teimum er tað eina nýliga givið.
138
•
Runavíkar kommuna
15 · NES KOMMUNA
15. 1 Fortreytir
Bygdir
Nes
Saltnes
Toftir
2
Vídd, km
199
149
724
14
Markatal
40
Nes kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu. Kommunusundurbýtið hevur verið hetta:
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Talva 15.2 sýnir, at fólkatalið er vaksið frá 1970 til 1989, men
er so minkað eitt sindur aftur frá 1989 til 1995.
Nes kommuna •
139
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970
118 158 120 118
144
137 146 144 145
171
75 102 107 114
84
68 108
82
71
57
209 262 221 152
139
220 199 181 191
174
49
46
45
37
32
148 129
95
82
68
1.024 1.150
995
910
869
Talva 15.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 er vorðin minni, og at
aldursbólkurin 65 o.e. er vorðin størri í tíðarskeiðinum. Aldursbólkurin 15-64 hevur verið skiftandi, men er størri í 1995
enn í 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970
25
26
27
29
36
60
62
64
62
56
15-39
34
41
41
37
32
40-64
26
21
23
25
24
65 o.e.
14
11
10
9
8
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
140
•
Nes kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Nes kommunu er fiskivinnan. Í kommununi
eru: 2 fiskavirki, 1 bommvirki, fleiri timburmenn, 1 handil, 1
gistingarhús (B68-húsið), 1 fíggjarstovnur, 2 hárfríðkanarstovur og nakrir bøndur.
arbeiða í Nes kommunu, og millum 91-100 íbúgvar úr Nes
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,00 15,50 16,25 19,50 19,90 19,90 19,90
92.910 104.517 81.677 84.397 76.939 82.611 96.456
13.246 15.126 10.979 12.074 15.811 14.248 15.966
9.002
1.863
iu
iu
iu
7.545
2.045
iu
iu
iu
7.278
2.791
2.493
1.839
450
5.690
3.179
2.854
719
iu
7.663
2.059
51
-335
0
8.501
1.800
1.000
3.865
iu
9.450
1.700
2.611
3.905
0
16.656 18.362 27.973 27.882 14.055
iu
iu
1.151
iu
1.152
iu
1.149
iu
1.099
iu
1.072
iu
1.065
5,5
iu
iu
81
14
14
iu
1,3
91
16
14
iu
1,2
71
24
25
23
2,5
77
25
26
24
2,3
72
13
13
0
0,9
78
iu
13
7
iu
iu
iu
11
16
iu
Nes kommuna •
141
3.15.2 Virksemi
Fyrisiting
Nes kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Starvsskipanin hjá Nes kommunu er samtykt í 1989.
Navn
Ólavur Magnussen, fm
Súni í Hjøllum
Jóannes Hansen
L
A
A
A
Føðiár
1953
1955
1955
Valskeið
3.
4.
2.
Oskar Joensen
Marjun W. Gaardbo
A
A
1947
1951
1.
1.
Eyðfinn Olsen
A
1963
1.
Starv
læarari
lærari
studentaskúlalærari
uppboðshaldari
Tryggingarsambandið
Uppboðssølan
Katrin Poulsen
D
1951
1.
dagrøktarleiðari
Útbúgving
lærari
lærari
cand. mag.
skrivstovuútbúgving
hægri
handilsskúla
Tað eru mest teknisk mál, ið eru fyri á bygdaráðsfundi í Nes
kommunu. Kommunan hevur umleið 10 fundir um árið. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
Ávís fíggjarmál, privat mál og skattamál verða viðgjørd fyri
stongdum hurðum. Við at lýsa í Dimmalætting kunnar Nes
kommuna bygdaráðslimirnar um, nær og hvar regluligu
bygdaráðsfundirnir eru fyri alt árið. Bygdaráðslimirnir fáa eisini skrivlig fundarboð við skrá.
Av starvsfólki, ið tekur sær av dagligu fyrisitingini, hevur Nes
kommuna fastan skrivara fulla tíð, sum hevur FD (forvaltningsdiplom), bankaútbúgving og merkonomútbúgving. Skrivarin
hevur arbeitt hjá kommununi í 20 ár. Umframt fasta skrivaran
hevur Nes kommuna 1 1/2 onnur starvsfólk í umsitingini: 1/2
starvsfólk við skrivstovuútbúgving og 1 starvsfólk á teknisku
deild við útbúgving sum tekniskur hjásitari. Serliga reglugerðin
um viðurskifti hjá starvsfólki er gjørd – ein fyri hvørt starvið.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð, sum er 20 tímar um
vikuna. Bygdaráðið ynskir, at fyrispurningar frá borgarunum
142
•
Nes kommuna
skulu vera skrivligir, um teir skulu koma fyri á bygdaráðsfundi; men tað kemur eisini fyri, at skrivarin tosar við borgaran, skrivar niður og sendir so skirvið til borgaran sum so
kann vera lagt fyri bygdaráðið. Hetta verður so grundarlagið
fyri, at málið verður tikið upp á bygdaráðsfundi. Kommunan
nýtir journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini
hjá kommununi verða varðveitt á kommunuskrivstovuni.
Nes kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Kommunan bókar sjálv, og bókað verður á
teldu. Ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini hevur skrivarin
saman við bygdaráðsformanninum. Kommunan nýtir grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri almenningin til
kunningar á kommunuskrivstovuni, tá ið hon er endaliga
samtykt. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli
Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Nes kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Teknisk nevnd
Mentanarnevnd
Serligar nevndir
Musikskúlanevnd
Kongshavnar Havn
Barnaverndarnevnd
Hegnsýnisnevnd
Brunanevnd
Bókasavnsnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
3
3
3
2
1
5
3
1
Viðmerkingar
Er eisini hegnsýnisnevnd
Umframt 3 umboð fyri
Runavík
Sjóvar, Gøtu og Runavík.
Tils. 5 limir
fyri kommunurnar á
Skálafjørðinum
3
5
5
Nes kommuna •
143
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í Nes kommunu. Kommunan hevur
eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Í sambandi við fólkatingsval tilnevnir bygdaráðið formannin. Limirnir í valnevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins.
Valt verður í fundarhølinum hjá kommununi. Kommunan
brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment
eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdaráðsformaðurin ella skrivarin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í kartoteki á
kommunuskrivstovuni.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Elin á Torkilsheyggi, fm., Jónsvein Beck,
Súni í Hjøllum, Inga Hansen og Hilmar Højgaard. Skúlanevndin hevur ikki gjørt atferðarreglur. Læraratalið er 16.
Skúlin á Toftum er bygdur í 1958 og útbygdur í 1981. Hann
er ætlaður til 240 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
184 næmingar í skúla frá 1. til 10. flokk. Hann hevur 9 vanligar
skúlastovur og aðrar stovur til serlig endamál. Skúlin hevur
fimleikahøll, svimjihøll, bókasavn við umleið 7.000 bókum og
18 teldur.
Kommunan hevur sett frítíðarundirvísing á stovn, og luttøkugjaldið er 300 kr. fyri fyrstu lærugrein, 200 kr. fyri tað
næstu og síðan 100 kr. fyri hvørja lærugrein. Nes kommuna
hevur saman við Runavíkar kommunu eisini sett serstaka frítíðarundirvísing á stovn. Kommunurnar samarbeiða eisini um
musikkskúla.
Barnaforsorg
Barnaverndarnevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur kommunala dagrøkt, sum hevur pláss
144
•
Nes kommuna
fyri 60 børnum. Dagrøktarleiðari er settur. Kommunan hevur
ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar Almannastovnui
frammi til alment eftirlit, og skrivarin eftirkannar listan.
Heilsumál
Nes kommuna er við í Nes sóknar læknadømi. Tað eru 2
læknar í læknadøminum. Annar av læknunum er eisini skúlalækni. Kommunan hevur avtalu við privatan tannlækna um
tannrøktina hjá skúlabørnum, ið fevnir um skúlabørn frá 015 ár.
Matvørur
Umboð fyri kommununa er við, tá ið Heilsufrøðiliga Starvsstovan fremur eftirlit við matvørulógini.
Annað
Tað eru fleiri fornminni í kommununi: ein gomul kirkju,
prestagarðurin, gamli skúli (nú kommunuskrivstovan) og eini
gomul hús. Bygdasavn er í kommununi sum eitt fornminnisfelag tekur sær av. Kommunan hevur brúkt ung í arbeiði at
Kommunan hevur ítróttaøki og svimjihyl. Eitt privat lendi
verður brúkt til tjalding. Skelti eru sett, og tað er ítróttafelagið, ið hevur eftirlit við hesum. Kommunan hevur eitt fólkabókasavn saman við skúlabókasavninum. Tað hevur umleið
7.000 bøkur. Kommunan hevur sett bókasavnsnevnd, og viðtøkur eru gjørdar fyri bókasavnið.
Nes kommuna •
145
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Musikkskúli
Serstøk frítíðarundirvísing
Brunamál
Kongshavnar Havn
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Nes sóknar læknadømi, t.e Runavíkar og Nes kommunur
Runavíkar kommuna
Runavíkar kommuna
Sjóvar, Skála og Runavíkar kommunur
Runavíkar og Nes
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Viðmerkjast skal, at Nes kommuna umsitur musikkskúlan.
Fíggingin er eftir fólkatalinum. Runavíkar kommuna umsitur
heilsumiðstøðina, ið eisini verður fíggjað í mun til fólkatalið.
Tað er eingin millumrokning millum Nes og Runavík í sambandi við serstøku frítíðarundirvísingina. Brunamál verða
fíggjað í mun til fólkatalið í kommununum.
Kongshavnar Havn er eitt samstarv millum kommunurnar
við Skálafjørðin, har Gøtu kommuna eisini er ein partur. 1
umboð fyri hvørja kommunu er í nevndini. Kommunurnar
krevja inn gjald hvør sær og rinda so til samstarvið. Nevndin
býtir so pengarnar við støði í ymiskum kriterium.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Kommunurnar við Skálafjørðin hava samstarv um sløkkiliðsmál. Hvør einstøk kommuna hevur eitt umboð í brunanevndini. Somuleiðis er talan um eina felags brunasamtykt, sum
síðst er endurskoðað í 1987/88. Felags brunaumsjónarmaður
er settur, og listin við sløkkiliðsmonnum (ið er felags fyri
Runavíkar og Nes kommunur) telur 13 mans. Sløkkiliðsmenninir hava sløkkiliðsskeið. Tað eru 3 støðir í økinum við
neyðugari útgerð: í Runavík, á Skála og á Strondum. Í sambandi við byggimál av matstovum, til ferðafólk o.s.fr. er tað
brunanevndin, ið kannar, um brunatrygdin er í lagi. Annars
146
•
Nes kommuna
ansar kommunan sjálv eftir í hvørjum einstøkum føri, at
byggireglarnar verða hildnar.
Nes kommuna hevur eina havn við móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Spilloljan verður send víðari til ROY. Harafturat standa bingjur á havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt
burturkast. Umframt havnina er 1 bátahylur og 1 lending.
Byggibúning
Kommunan hevur onga býarskipan/byggisamtykt. Landsbyggifelagið hevur tó gjørt eina dispositiónsætlan.
Umhvørvið
Nes kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið
tilfari o.ø.
Við atliti at almennum reinføri annars verður skipað fyri 12 ruddingardøgum um árið. Kommunan hevur eisini brúkt
ung í arbeiði til at rudda. Kommunan skrivar eisini nakrar
ferðir um árið brøv til íbúgvarnar um at ansa eftir reinførinum. Havnafútin ruddar havnaøkið. Arbeiðsformaðurin hjá
kommunan er eisini rottumaður, og rottuoyðingin fer fram í
oktober og november.
ferð um árið. Umleið 80% av frárenslinum fer í búrennu.
Kommunan skrásetur í løtuni spillvatnsleiðingar.
Vatnveitingin er kommunal. Talan er um omanávatn, sum
verður UV-reinsað. Vatnveitingin er løggildað. Kommunan
hevur ikki sett serstakt íbindingargjald, men tað er íroknað
prísin fyri grundstykkið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur kommunan sjálv.
Kommunan hevur alment náhús á Svangaskarði. Arbeiðsformaðurin tekur sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru 2 gomul hýruvognsloyvi í kommununi.
Nes kommuna •
147
3.16 · SKÁLA KOMMUNA
3.16.1 Fortreytir
Bygdir
Skáli
Skálabotnur
Vídd, km2
542
81
24
Markatal
40
Skála kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu. Kommunbýtið hevur verið hetta:
1872:
1894:
1896:
1896:
1906:
1912:
1918:
1944:
1948:
1952:
1967:
Eysturoyar Prestagjalds kommuna
Eiðis
Sjóvar1894: Eiðis sóknar kommuna
Sjóvar sóknar kommuna
Funnings sóknar kommuna
Gøtu sóknar kommuna
Nes sóknar kommuna
Oyndarfjarðar sóknar kommuna
Sunda sóknar komuna (farin sum sjálvstøðug sókn úr
Eiðis kommunu)
Gjáar kommuna (farin sum sjálvstøðug sókn úr
Funnings kommunu)
Skála kommuna (farin úr Sjóvar sóknar kommunu)
Runavíkar kommuna
Nes kommuna
Talva 16.2 sýnir, at fólkatalið á Skála hevur í høvuðsheitum
verið vaksandi frá 1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er fólkatalið
aftur minkað við sløkum 15%.
148
•
Skála kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
57
82
83
90
94 112
81 104 106 102
109
92
57
78
67
83
45
51
35
49
54
35
31
36
111 142 130 111
94 108
147 137 127 131
128 114
26
29
39
23
16
12
105
95
63
49
33
35
619
716
669
624
550
560
1960
88
80
31
34
99
85
10
34
461
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 og14-19 ár
munandi størri, og aldursbólkurin 0-14 er vorðin munandi
minni. Aldursbólkurin 16-64 ár er størri í 1995 enn í 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
22
26
28
31
37
36
61
61
62
62
57
58
15-39
33
1960
36
57
38
38
37
31
35
36
40-64
28
23
25
25
26
23
21
65 o.e.
17
13
9
8
6
6
7
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Skála kommuna •
15 %
149
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Skála kommunu er skipasmiðjan. Í kommununi er: 1 skipasmiðja, 1 framleiðsluvirki annars, 3 byggivirki, 6 handlar, 1 matstova, 1 posthús, 2 fíggingarstovnar, 1
virki innan vinnuligar tænastur, 1 almenn fyrisiting og 3
bóndafesti.
Stívliga 100 fólk koma úr øðrum kommunum at arbeiða í
Skála kommunu, og millum 31-40 fólk í Skála kommunu fara
Búskapur
Talva 16.4 Búskapartøl fyri útvald ár 1987-1998 (1000 kr.)
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,60 16,60 16,95 19,48 21,35 21,35 21,35
62.506 66.120 55.464 54.694 47.536 46.096 51.293
9.565 9.978 8.435 8.783 8.702 9.538 8.948
4.067
4.111
iu
iu
iu
5.196
2.793
iu
iu
iu
20.878 32.610
3.666
4.143
0
iu
iu
2.726
5.041
0
355
346
3.362
3.861
910
635
0
4.255
3.873
110
215
iu
3.688
3.852
1.708
469
0
3.546 34.473 42.625 41.442 40.527
710
iu
726
iu
692
iu
667
iu
623
iu
624
6,9
iu
iu
88
29
43
iu
2,2
91
45
28
iu
3,3
80
5
49
0
0,4
82
52
57
0
3,9
76
68
44
10
4,9
74
66
41
1
4,3
iu
iu
43
19
4,5
3.16.2 Virksemi
Fyrisiting
Skála kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
150
•
Skála kommuna
Navn
Símun Pauli Berg, fm
Hansa Joensen
Jóhan Petur Pedersen
Nicolina Mikkelsen
Kári Johannessen
Fl/L Føðiár
B
1957
B
1954
B
1964
A
1940
A
1962
Valskeið
3.
1.
2.
2.
1.
Starv
Útbúgving
maskinmeistari
handilskvinna
maskinarbeiðari
húsmóðir
arbeiðstakari
handverkari
timburmaður
Tað eru mest teknisk mál og umhvørvismál, ið vera viðgjørd
á bygdaráðsfundi; men ein partur av fundarvirkseminum snýr
seg eisini fíggjarmál. Skála kommuna hevur vanliga 1-2 fundir
um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á
sama bygdaráðsfundi.
Av tí at Skála kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar limirnar við skrivligari fráboðan umleið eina viku fyri
bygdaráðsfundin um, nær og hvar regluligur bygdaráðsfundirnir eru.
Skála kommuna fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin er útbúgvin faklærari og hevur harumframt ymisk skeið. Skrivarin
hevur arbeitt hjá kommununi í 12 ár. Aftur at skrivaranum
hevur kommunan bókhaldara við skrivstovuútbúgving hálva
tíð. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki
gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð: 10-20 tímar um vikuna. Um borgari ynskir mál fyri á bygdaráðsfundi, skal fyrispurningurin vera skrivligur. Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag, og kommunuskjølini eru í
varðveitslu á skrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Skála kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Bókað verður á teldu. Skrivarin hevur ábyrgdina av tí dagligu fíggjarstýringini hjá kommununi. Kommunan
brúkar grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður
løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd almenninginum til kunningar, men hon er til skjals hjá teimum, ið ynskja at
Skála kommuna •
151
síggja hana. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðarastovan á Skála, Páll Højgaard, og landsstýrið hevur góðkent
grannskoðaran.
Skála kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Umhvørvisnevnd
Kongshavnar Havn
Hegn- og vatnssýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Limir
3
1
3
5
1
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýrisnevnd Skála
5
3
3
Valstýrisnevnd Skálabotni
3
Viðmerkingar
Umframt umboð fyri
Sjóvar, Gøtu, Runavíkar og
Nes. Tils. 5 limir
fyri kommunurnar á
Skálafjørðinum
Av hesum er 1 limur
bygdaráðslimur
Av hesum er 1 limur
bygdaráðslimur
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi, og tí hevur Skála
kommuna 1 valnevnd og 2 valstýri, har bæði valstýrini hava
ein bygdaráðslim sum lim. Valnevndin og valstýrini eru tey
somu til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í
valnevndini og valstýrunum fáa samsýning eftir reglum
landsstýrisins. Valt verður í Losjuni á Skála og í skúlanum í
Skálabotni. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir
liggja frammi á kommunuskrivstovuni og í handli í Skála-
152
•
Skála kommuna
botni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað valnevndin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá
Landsfólkayvirlitinum og verða bornir saman við teir listarnar, sum eru á edv.
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið á teldu; forritið
er frá Com-Data. Reglugerð um skipan og rakstur hesum viðvíkjandi er send Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita: Eyðun Rasmussen, fm., Sólborg Joensen,
Liljan Chevig, Vilhelm M. Olsen og Sigrun Olsen. Atferðarreglur eru gjørdar fyri skúlan. Læraratalið er 8, t.e. 6 fulltíðarstørv.
Skála skúli er bygdur í 1990. Skúlin er bygdur til 100 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 72 næmingar á skúla frá
1. til 7. flokk. Skúlin hevur 6 skúlastovur. Hann hevur bókasavn við 1.500 bókum.
Børnini í Skála kommunu ganga í framhaldsskúla á Strondum, og rindað verður fyri hvønn næming. Í kommununi tekur
umsjónarmaðurin sær av næmingaflutninginum, og avtala er
gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin til framhaldsskúlan á Strondum.
Eitt sindur av frítíðarundirvísing er í Skála kommunu.
Musikkskúli hevur verið, men nú er hann strikaður av fíggjarligum orsøkum.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er eingin dagansingarstovnur í kommununi og heldur eingin dagrøkt, og kommunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
verða sendar kommununi til ummælis og síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Skála kommuna •
153
Øll Eysturoyggin er felags um Eysturoyar Røktar- og Ellisheim.
frammi til alment eftirlit. Kommunan kannar listan og sendir
hann aftur til tryggingina.
Heilsumál
Kommunan er við í Skála læknadømi, og rindað verður eftir
fólkatalinum. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Kommunan hevur, saman við Sjóvar og Elduvíkar kommunum, sett
tannlækna á Skála til barnatannrøktina frá 0-16 ár.
Matvørur
Umhvørvisnevndin saman við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni
hevur eftirlit við matvørulógini.
Annað
Kommunan hevur einki fornminni, og tað er einki bygdasavn
í kommununi. Skúlabørn hava merkt staðanøvn, men kommunan sjálv ger einki fyri at halda varðarnar í kommununi.
Kommunan hevur ítróttahøll og -vøll. Har er einki ávíst
tjaldingarøki, og tað er heldur einki bókasavn í kommununi.
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Kommunulækni
Brunamál
Kongshavnar Havn
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sjóvar og Elduvíkar
Skála læknadømi, t.e. Skála, Sjóvar og Elduvíkar
Sjóvar, Nes og Runavíkar
Runavíkar og Nes
Allar kommunur
Flestu kommunur
Skálafjørðin, har Gøta eisini er partur. 1 umboð fyri hvørja
kommunu er í nevndini. Hvør kommuna krevur inn sítt gjald,
154
•
Skála kommuna
ið síðan verður rindað til samstarvið. Við serligum metingarstøði verður hesin peningur so lutaður sundur.
Tað skal viðmerkjast, at Skála kommuna hevur umsitingina
og viðlíkahaldið av tannlæknahúsunum og umlættingarheiminum. Hesar útreiðslur vera býttar millum Sjóvar og Skála
kommunur. Kommunurnar fíggja brunamál eftir fólkatalinum.
Skála kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss á Strondum.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Kommunurnar við Skálafjørðin hava eitt samstarv um sløkkiliðsmál, har hvør kommuna hevur eitt umboð í brunanevndini. Tær hava eina felags brunasamtykt, sum var endurskoðað
í 1987/88. Brunaumsjónarmaður er settur, og í Skála kommunu eru 8 sløkkiliðsmenn, sum hava verið á brandskeiði. Ein
brandstøð er á Skála. Kommunan hevur 2 brandbilar. Í sambandi við byggimál verður kannað um brunatrygdin er í lagi.
Tað er ein havn í kommununi, og spilloljutangi stendur á
havnarlagnum. IRF savnar annað burturkast frá skipum. Umframt havnina eru 2 bátahyljar: ein á Skála og ein í Skálabotni.
Byggibúning
Kommunan hevur eina byggisamtykt, sum var galdandi frá
1979-1991. Henda byggisamtyktin verður enn brúkt.
Umhvørvið
Skála kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið
tilfari o.ø.
Í sambandi við alment reinføri annars rudda skúlabørn 1
dag um árið, og kommunan brúkar eisini tímalønt fólk til
hetta arbeiðið. Maður, ið starvast hjá kommununi, hevur
ábyrgdina av rottuoyðing.
Hvørt húshald í kommununi hevur rottanga, sum IRF tømir 1 ferð um árið. Skrásetingin av spillvatnsleiðingum er liðug.
Spillvatnið fer út á fjørðin.
Skála kommuna •
155
Kommunan hevur 5 vatnbrunnar. Vatnið, sum er kelduvatn,
verður ikki reinsað. Kommunan hevur ikki lýst vatnveitingarøkið sum verndarøki. Kommunan hevur ikki sett nakað
vatníbindingargjald.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur bygdaráðið saman við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni. Umhvørvisnevndin er rættiliga virkin og hevur gjørt eina kunngerð um
heilsusamtykt fyri Skála kommunu.
Teknisk mál
Tænastan at halda teir kommunalu vegirnar verður keypt frá
Landsverkfrøðinginum. Tað eru hýruvognsloyvi í kommununi, sum fútin hevur givið.
156
•
Skála kommuna
3.17 · SJÓVAR KOMMUNA
3.17.1 Fortreytir
Talva 17.1 Bygdir o.a. í Sjóvar kommunu
Bygdir
Innan Glyvur
68
Kolbeinargjógv
37
Morskranes
45
Selatrað
65
Strendur
750
Vídd, km2
33
Markatal
70
Sjóvar kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Sjóar kommuna •
157
Talva 17.2 sýnir, at fólkatalið í Sjóvar kommunu er vaksið frá
1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er fólkatalið minkað nakað.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
119 150 111
94
137 157
138 122 119 143
154 137
66
73 102 110
72
59
57
77
96
51
41
58
199 208 158 153
157 158
183 209 192 189
171 170
54
36
39
42
35
23
135 131 117
91
75
77
951 1.006
934
873
842
839
1960
138
122
65
56
155
154
26
67
783
størri, meðan aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
27
27
25
27
35
35
59
60
63
62
56
56
1960
33
58
15-39
34
36
38
36
32
33
35
40-64
25
24
25
26
24
23
23
65 o.e.
14
13
13
10
9
9
9
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
158
•
Sjóar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Sjóvar kommunu er fiskivinna. Í kommununi
eru: 10 skip, 10-20 útróðrarbátar og umleið 120 sjómenn, 2
fiskavirki, 2 alibrúk, 1 smiðja, 3 framleiðsluvirki annars, 1 byggivirki, 4 handlar, 1 gistingarhús/matstova, 1 posthús, 2 fíggingarstovnar, 1 virki innan vinnuligar tænastur og 2 bøndur.
11-20 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða í
Sjóvar kommunu, og 40-80 íbúgvar í Sjóvar kommunu fara til
aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,40 15,40 15,40 16,40 17,00 17,00 17,00
78.899 92.101 69.385 71.638 62.292 68.774 77.220
11.287 15.092 9.332 8.641 10.262 11.507 11.663
4.032
2.676
iu
iu
iu
5.300
2.641
iu
iu
iu
5.821
2.210
903
4.315
1.329
6.909
2.070
901
2.682
2.653
5.468
1.015
1.652
3.457
0
6.768
755
775
1.250
iu
7.298
696
2.046
1.975
0
12.538 15.555 19.373 17.872 11.416
9.275
iu
966
iu
1.006
iu
996
iu
971
iu
965
iu
980
5,3
iu
iu
82
13
24
iu
1,1
92
15
17
iu
1,0
70
19
24
10
2,1
74
18
24
10
2,1
65
12
10
16
1,1
70
9
7
7
0,8
iu
iu
6
18
iu
3.17.2 Virksemi
Fyrisiting
Sjóvar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
Sjóar kommuna •
159
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Sjóvar
Navn
Eivind Jacobsen, fm
L
B
Føðiár
1968
Valskeið Starv
1.
handilsleiðari
Anita á Fríðriksmørk
Sofus Johansen
Eliesar Høj
Mass Djurhuus
B
B
C
C
1968
1937
1936
1954
1.
3.
4.
1.
Útbúgving
HH,
skiparaskúla
lærari
maskinmeistari
lærari
Statoil
bilførari – SL
bilkoyrari – oljubil timburmaður
Flestu fundarevni eru teknisk mál og umhvørvismál, tó at
fíggjarmál og skúli, mentan o.a. eisini eru partar av fundarvirkseminum. Sjóvar kommuna hevur í miðal 2 fundir um
mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins
standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama
bygdaráðsfundi.
Av tí at Sjóvar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar bygdaráðslimirnar skrivliga 4 dagar fyri fundin um,
nær og hvar regluligur bygdaráðsfundur er.
Síðan mars hevur Sjóvar kommuna havt fast skrivstovufólk
við skrivstovuútbúgving 1/2 tíð. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð, sum er 20-30 tímar
um vikuna. Um borgari ynskir mál fyri á bygdaráðsfundi, skal
fyrispurningurin vera skrivligur. Kommunan nýtir journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Kommunuskjølini eru
í varðveitslu á skrivstovuni; men ætlanin er at senda Landsskjalasavninum nakað. Kommunan hevur allar nútímans
hentleikar.
Sjóvar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Bygdaráðsformaðurin hevur dagligu ábyrgdina av fíggjarstýringini hjá kommununi. Bókhaldari bókar fyri
kommununa, og bókað verður á teldu. Kommunan brúkar
ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd almenninginum til kunningar 1.
desember. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli
Sjóvar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
160
•
Sjóar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Kongshavnar Havn
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Skúlanevnd
Bókasavnsnevnd
Valnevnd
Valstýrið á Strondum
Valstýrið á Selatrað
Limir
1
7
5
1
5
?
3
4
4
Viðmerkingar
Gøtu, Runavík og Nes.
Tils. 5 limir
fyri kommunurnar á
Skálafjørðinum
1 limur er bygdaráðslimur
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi. Sjóvar kommuna hevur 1 valnevnd og 2 valstýri. Bæði valstýrini hava ein bygdaráðslim sum lim. Valnevndin og valstýrini eru tey somu til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í valnevndini og valstýrunum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður
í bygdahúsinum á Strondum og í gamla skúla á Selatrað.
Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi
til alment eftirlit. Valnevndin undirskrivar vallistan til løgtingsval. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið á teldu, og er
forritið frá Data. Reglugerð um skipan og rakstur hesum viðvíkjandi er ikki send Skrásetingareftirlitinum.
Sjóar kommuna •
161
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita: Mass Djurhuus, fm., Rasmus Frederiksberg, Poul Gothard Danielsen, Kristina Ellingsgaard og Elisabeth á Fríðriksmørk. Nevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri
skúlan. Tað er ein skúli í kommununi, og læraratalið er 17-18.
Stranda skúli er bygdur í 1969 og umbygdur í 1984. Skúlin
er bygdur til 240 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
209 næmingar í skúla frá 1. til 10. flokk. Hann hevur 12 vanligar skúlastovur og aðrar serstovur. Skúlin hevur fimleikarhøll og svimjihøll. Tað eru 12 teldur og eitt bókasavn við 1.100
bókum í skúlanum. Avtala er gjørd við bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Tað er nakað av frítíðarundirvísing í Sjóvar kommunu, og
gjaldið er sett til 300 kr. + 2 kr. pr. tíma. Kommunan hevur
eisini musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. 35 kommunal dagrøktarpláss eru í kommununi, og leiðari er settur, ið hevur eftirlitið
við skipanini. Kommunan hevur bert ansingarpláss í aðrari
kommunu til børn við serligum tørvi.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini viðmælir kommunan, áðrenn
tær vera sendar Almannastovuni. Umsóknir um fólkapensjón
og avlamispensjón verða eisini sendar kommununi til ummælis og síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað
eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Øll Eysturoyggin er felags um Eysturoyar Røktar- og Ellisheim.
frammi til alment eftirlit. Kommunan kannar listan.
Heilsumál
Sjóvar kommuna er við í Skála læknadømi, og rindað verður
eftir fólkatalinum. Kommunulæknin kannar skúlabørnini.
Kommunan hevur, saman við Skála og Elduvíkar kommunu,
162
•
Sjóar kommuna
sett tannlækna á Skála til barnatannrøktina frá 0-16 ár. Rindað verður eftir fólkatalinum.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlit við matvørulógini,
og onkuntíð tekur umboð fyri kommununa eisini lut í hesum
eftirliti.
Annað
Av fornminnum eru 3 gomul hús. Tað er einki bygdasavn í
kommununi, og kommunan hevur heldur einki skipað viðlíkahald av vørðunum; men skótarnir á Selatrað hava gjørt
eitt sindur í so máta.
Í bygdahúsini er høll til handbólt, flogbólt, badminton og
fimleik. Ítróttafelagið Strálan skipar fyri dart- og sjavskappingum og kappróðri. Svimjihylur er í skúlanum. Kommunan hevur
bygdahús, sum eisini verður brúkt til ljósmyndasýningar.
Skótarnir á Selatrað hava fingið lendi til tjalding. Teir hava
sjálvir eftirlit við hesum lendi. Kommunan hevur fólkabókasavn saman við skúlabókasavninum. Tilsamans eru 8.000 bøkur til láns; av teimum eru 1.100 barnabøkur. Kommunan hevur sett bókasavnsnevnd, og viðtøkur eru fyri bókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Kommunulækni
Brunamál
Kongshavnar Havn
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Skála og Elduvík
Skálafjarðar læknadømi, t.e. Skála, Sjóvar og Elduvíkar
Skála, Nes og Runavíkar
Runavíkar og Nes
Allar kommunur
Flestu kommunur
Skálafjørðin, har Gøta eisini er partur. 1 umboð fyri hvørja
kommunu er í nevndini. Hvør kommuna krevur inn sítt gjald,
Sjóar kommuna •
163
ið síðan verður rindað til samstarvið. Við serligum metingarstøði verður hesin peningur so lutaður sundur.
Tað skal viðmerkjast, at Skála kommuna hevur umsitingina
og viðlíkahaldið av tannlæknahúsunum og umlættingarheiminum. Útreiðslurnar av hesum verða býttar millum Sjóvar og
Skála kommunur. Brunamál verður fíggjað av kommunum í
mun til fólkatalið.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Kommunurnar við Skálafjørðin samstarva um sløkkiliðsmál,
og hevur hvør kommuna sítt umboð í brunanevndini. Tær
hava somuleiðis eina felags brunasamtykt, sum seinast er endurskoðað í 1987/88. Brunaumsjónarmaður er settur, og í Sjóvar kommunu eru 5 sløkkiliðsmenn, ið allir hava verið á brandskeiði. Av útgerð hevur Sjóvar kommuna: slangur og bil við
ongum stiga. Bygdaráðið kannar, um brunatrygdin er í lagi í
sambandi við byggimál.
Ein havn er í kommununi. Har er móttøkuskipan til spillolju, ið haðan verður send til ROY. IRF savnar annað burturkast frá skipum. Umframt havnina eru 3 bátahyljar: 2 á
Strondum og 1 á Selatrað.
Byggibúning
Sjóvar kommuna hevur eina byggisamtykt, ið var galdandi til
1988. Nýggj byggisamtykt er í umbúna.
Umhvørvið
Sjóvar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
Í sambandi við alment reinføri annars verður skipað fyri
ruddingardegi; men umsjónarmaður kommununnar tekur sær
eisini av hesum. Kommunan hevur ikki nakra skipaða rottuoyðing, men borgararnir kunnu fáa rottueitur frá umsjónarmanninum.
Hvørt húshald í kommununi hevur sín rottanga, sum IRF
tømir 1 ferð um árið. Arbeiðið at fáa alt frárensl í spillvatnsleiðingar og út á sjógv er ikki liðugt, men arbeiðisætlan er gjørd.
164
•
Sjóar kommuna
Kommunan hevur fleiri vatnbrunnar (á Strondum, Selatrað, Morskranes og privat við Kolbeinargjógv). Vatnið, ið er
kelduvatn, verður ikki reinsað. Umsókn um løggildan er send
Heilsufrøðiligu Starvsstovuni. Kommunan hevur ikki sett
nakað vatníbindingargjald.
sær av kirkjugørðunum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar og ger meginpartin av astfaltsarbeiðinum. Einki hýruvognsloyvi er í kommununi.
Sjóar kommuna •
165
3.18 · SUNDA KOMMUNA
3.18.1 Fortreytir
Bygdir
Norðskáli
Oyri
Oyrarbakki
2
Vídd km
197
144
97
20
Markatal
16
Sunda kommuna, sum partur av Eiðis sóknar kommunum var
upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu.
Kommunubýtið hevur verið hetta:
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Talva 18.2 sýnir, at fólkatalið í Sunda kommunu er vaksið frá
166
•
Sunda kommuna
1960 til 1989 við 68 %. Frá 1989 til 1995 er fólkatalið aftur
minkað nakað.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
41
68
38
62
48
48
62
50
84
60
51
44
25
55
45
33
12
23
32
42
27
16
18
23
93
91
87
75
53
50
98
98
85
84
72
58
18
29
17
13
7
5
57
45
37
26
20
23
426
478
420
369
281
274
1960
51
45
30
16
62
49
10
21
284
størri, meðan aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
25
29
33
35
34
62
66
62
60
58
58
1960
34
59
15-39
35
39
38
34
30
35
38
40-64
27
27
24
26
28
23
21
65 o.e.
13
9
9
7
7
8
7
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Sunda kommuna •
15 %
167
Vinnuligt virksemi
Vinnan í Sunda kommuna er: ídnaður, landbúnaður og sjóvinna. Í kommununi eru 4 bøndur, 2 skip og 30 sjómenn, 2
fiskavirki, 4 framleiðsluvirki annars, 2 grillir og 1 bensinstøð.
Umleið 41-50 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Sunda kommunu, og millum 61-70 íbúgvar, tá ið
uppskipan er á Rækjuvirkinum. Millum 1-10 íbúgvar í Sunda
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
13,50 15,00 15,00 16,00 17,74 17,74 17,74
44.022 53.580 43.030 46.411 35.145 38.975 42.862
6.068 7.621 6.383 6.304 6.458 6.496 6.489
2.999
1.304
932
iu
iu
3.382
1.768
iu
iu
iu
4.175
1.937
1.270
4.130
iu
2.675
1.704
1.209
1.006
iu
3.268
1.056
1.526
299
0
4.292
865
1.659
0
iu
4.468
621
1.400
0
0
9.482 12.952 14.648 13.659
8.106
5.734
4.275
457
iu
475
iu
477
iu
476
iu
438
iu
445
6,4
iu
iu
96
21
21
15
1,6
113
27
23
iu
1,7
90
31
30
20
2,3
98
29
27
19
2,2
80
19
16
24
1,3
88
13
13
26
0,9
iu
iu
10
22
0,7
3.18.2 Virksemi
Fyrisiting
Sunda kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
168
•
Sunda kommuna
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Sunda
Navn
Hjalgrím Dahl, fm
Kjartan S. Jensen
Magnus við Streym
Árni M. Dam
L
B
B
A
A
Føðiár
1947
1960
1950
1961
Valskeið
1.
1.
3.
2.
Jarmund Kruse
A
1948
3.
Starv
Útbúgving
virkisstjóri
portørur
maskinsmiður
formaður hjá Sev maskinmaður
virkisstjóri
skipsførari/
HH
alibrúki
Tað eru serliga teknisk mál, umhvørvis, almanna- og heilsumál,
sum krevja nakað av fundarvirksemi í Sunda kommunu. Sunda
kommuna hevur í meðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða
boðsendir
sambært
landsstýrisins
standardreglugerð.
Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
Av tí at Sunda kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar við skrivligari fráboðan um, nær og hvar regluligu
bygdaráðsfundirnir eru.
Sunda kommuna fastan skrivara 26 tímar um vikuna. Skrivarin er skrivstovumaður og hevur arbeitt hjá kommununi í 1
ár. Serliga reglugerðin um viðurskiftini hjá starvsfólki er ikki
gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð – umleið 10 tímar um
vikuna. Munnligir spurningar fáa munnligt svar, meðan skrivligir spurningar verða lagdir fyri bygdaráðið. Kommunan
brúkar journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Kommunuskjølini verða varðveitt á skrivstovuni. Kommunan hevur
teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Sunda kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
verður á teldu. Skrivarin hevur somuleiðis ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður send
til hvørt húski saman við góðkenda roknskapinum fyri undanfarna ár. Harafturat fær hvør bygdaráðslimur hvørt mánaðarskifti sendandi rábalansu. Grannskoðari hjá kommununi er P/
F Grannskoðaravirkið INPACT, og landsstýrið hevur góðkent
grannskoðaran.
Sunda kommuna •
169
Sunda kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Kirkjugarðsnevnd
Staðanavnanevnd
Miðstaðarnevnd
Umhvørvisnevnd,
undir fk-nevndini
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd, undir fk-nevndini
Limir
3
2
3
3
1
3
5
1
Skúlanevnd
Felagsskúlin á Oyrarbakka
5
1
Valstýrið til løgtingsog fólkatingsval
3
Viðmerkingar
Sunda, Hósvík, Hvalvík,
Haldórsvík og Gjógv: 1 lim
hvør
Haldórsvík og Gjógv: 1 lim
hvør
Hvør kom. í samstarvinum
er umboðað í
felagsskúlastýrinum
5
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunuvalið við 3 limum og eina valstýrisnevnd til løgtings- og fólkatingsval við 5 limum. Limirnir í
nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í barnaskúlanum. Kommunan brúkar valkort
til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit. Í sam-
170
•
Sunda kommuna
bandi við vallistan til løgtingsval er tað skrivarin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið á teldu. Forritið
er gamalt. Reglugerð um skipan og rakstur hesum viðvíkjandi
er ikki send Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Nomi Jacobsen, fm., Gunleyg Wang, Virgar Dahl, Magnus Hansen og Óla Jákup Kruse. Nevndin hevur
ikki gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Læraratalið er 5.
Norðskála-/Oyrar skúli er bygdur í 1968 og er ætlaður til 65
næmingar. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 64 næmingar í skúla
frá 1. til 7. flokk. Skúlin hevur 4 vanligar skúlastovur og bókasavn við 3.300 bókum.
Sunda kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan á
Oyrarbakka (Kollafjørð, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv,
Sunda og Eiði), og næmingar í Sunda kommunu ganga í 8. til
10. flokk har. Í nevndini, sum umboðar Sunda kommunu fyri
henda skúla, situr Magnus við Streym.
1
Felagsskúlin á Oyrarbakka er bygdur í 1974 og umbygdur
í 1980. Felagsskúlin er bygdur til 150 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 125 næmingar í skúla 8. til 10. flokk. Felagsskúlin hevur 6 vanligar skúlastovur, umframt aðrar serstovur. Felagsskúlin hevur bæði fimleikar- og svimjihøll. Tað
eru 15 teldur á skúlanum, og skúlin hevur bókasavn við 800
bókum.
Tað er nakað av frítíðarundirvísing í Sunda kommunu, og
gjald er ásett fyri luttøku umframt frítíðarundirvísingina á felagsskúlanum. Sunda kommuna er saman við Eiðis kommunu
um musikkskúlan Norðljóm. Eitt felag er stovnað at keypa
ljóðføri.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er 1 kommunalur dagstovnur í kommununi, 10 vøggustovupláss og 20 barnagarðs-
1
Felagsskúlin á Oyrarbakka liggur eisini í Sunda kommunu, men er tó ikki eitt tænastutilboð frá Sunda kommunu, men eitt tænastutilboð frá øllum samstarvskommununum.
Sunda kommuna •
171
pláss. Kommmunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Kommunan kannar ikki listan.
Heilsumál
Kommunan er í Eiðis læknadømi. Skúlabørnini verða kannað
av kommunulæknanum. Limakommunurnar í Felags kommunalu nevndini í Sundalagnum hava gjørt avtalu við tannlækna um barnatannrøkt frá 0-16 ár.
Matvørur
Umhvørvisnevndin, sum er undir Felags kommunalu nevndini
í Sundalagnum, fremur eftirlit við matvørulógini. Kommunan
fer út við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni á øllum økjum.
Annað
Tað eru eingi fornminni í kommununi. Kommunan hevur ikki
bygdasavn, og kommunan ger einki við at halda varðarnar í
kommununi.
Kommunan hevur bygdahús (Eydnuna), har skipað verður
fyri tiltøkum sum bingo, sjónleiki og dansi. Harafturat er
møguligt at ganga til judo og rógva kapp. Svimjihylur og fimleikur er í felagsskúlanum.
Einki tjaldingarlendi er lagt av. Kommunan hevur eitt
fólkabókasavn, sum er felags við skúlabókasavnið. Bøkur eru
til láns bæði til børn og vaksin. Bókasavnsnevnd er ikki sett.
Lærarin tekur sær av rakstrinum av bókasavninum. Viðtøkur
fyri bókasavnið eru gjørdar.
172
•
Sunda kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Samstarvs kommunur
Musikkskúli
Eiði
Tannlækni
Sunda, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv
Felags kommunala nevndin Sunda, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík og Gjógv: 2 limir hvør
- Umhvørvið
Sunda, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík og Gjógv: 1 lim hvør
- Brunamál
Sunda, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík og Gjógv: 1 lim hvør
Felagsskúlin á Oyrarbakka Kollafjørð, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv, Sunda, Eiði,
Saksun
Frítíðarundirvísing,
felagsskúlin
Kollafjørð, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv, Sunda, Eiði,
Saksun
Kommunulækni
Eiðis læknadømi, t.e. Hósvík, Hvalvík, Saksun, Haldórsvík,
Sunda, Eiði, Funning og Gjógv
Ellisheim
SEV
Allar kommunur
IRF
Flest allar kommunur
Í Sundalagnum eru 5 kommunur saman í einum felags
kommunalum samstarvi, og Sunda kommuna er ein av hesum
kommunum. Hinar kommunurnar eru: Gjógv, Hvalvík,
Haldórsvík og Hósvík. Samstarvið fevnir um brunaviðurskifti
(brunanevnd við einum umboði pr. kommunu), umhvørvismál (nevndin hevur sett 1 fólk 1/2 tíð frá januar 1998), og
nevndin hevur eisini gjørt avtalu við tannlækna um tannrøkt
hjá skúlabørnum. Goldið verður pr. barn. Somuleiðis verður
samstarvað um teknisku umsitingina. Goldið verður í mun til
fólktalið.
Elduvík og Funningur keypa sær framhaldsskúlapláss í Felagsskúlanum.
Útreiðslurnar av læknaviðtaluhølinum á Eiði og Oyrarbakka
bera kommunurnar í læknadøminum. Tær eru býttar eftir
fólkatalinum. Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar í
mun til næmingatalið hjá kommununum, sum eiga skúlan.
Útbygging
Brunamál liggur hjá Felags kommunalu nevndini í Sundalagnum. Brunanevndin er felags við 1 limi úr hvørjari komm-
Sunda kommuna •
173
unu (Sunda, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv). Umsjónarmaðurin er eisini felags, og tað er gjørd ein felags brunasamtykt, sum í løtuni verður endurskoðað. Brunaútgerðin er
eisini felags, og nakað av útgerðini er úti hjá kommununum.
Sløkkiliðsmenninir í Sunda kommunu hava verið á 2 skeiðum
hesum viðvíkjandi. Í sambandi við byggimál kannar brunanevndin, um brunatrygdin er í lagi.
Tað er 1 bátahylur og 1 kaj í kommununi.
Byggibúning
Byggi- og býarksipanir
Sunda kommuna hevur eina byggisamtykt, ið er galdandi frá
1986 til 1997.
Umhvørvið
Sunda kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað eftir
hesi skipan. Sunda kommuna hevur ikki ávíst øki til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
ruddingardegi, har eisini skúlabørnini hjálpa til. Umsjónarmaðurin tekur sær av rottuoyðingini, sum fer fram í november.
Tað eru ikki øll húshald í kommununi, sum hava rottanga.
Tað eru eisini felags kommunal reinsuanlegg. IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Tað líður væl at fáa skrásett allar spillvatsleiðingarnar; men tó vantar nakað í, til alt er í lagi.
Kommunan hevur fleiri vatnbrunnar (í Norðskála og á
Oyri). Vatnveitingarøkið er stikað. Talan er um omanávatn.
Vatnið verður ikki reinsað. Umsókn um løggildan er send
Heilsufrøðiligu Starvsstovuni. Vatníbindingargjald til hús er
íroknað prísin fyri grundstykkið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur Felags
kommunala umhvørvisnevndin.
Kommunan hevur hvalvág. Kommunan hevur einki alment
náhús. Umsjónarmaðurin tekur sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan fremur sjálv vanliga viðlíkahaldið av kommunalum vegum; men størri arbeiði verða keypt frá Landsverkfrøðinginum. Einki hýruvognsloyvi er í kommununi.
174
•
Sunda kommuna
3.19 · EIÐIS KOMMUNA
3.19.1 Fortreytir
Bygdir
Eiði
Svínáir
Ljósá
2
Vídd, km
597
22
35
37
Markatal
49
Eiðis kommuna, saman Við Sjóvar, Gøtu, Fuglafjarðar, Oyndarfjarðar, Funnings og Nes kommunum, var upprunaliga partur av Eysturoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið
hevur verið hetta:
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Talva 19.2 sýnir, at fólkatalið í Eiðis kommunu er vaksið munandi frá 1977 til 1989; men so er tað aftur minkað.
Eiðis kommuna •
175
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
74
80
77
56
93
95
84 101
78
88
108 106
51
44
60
74
42
37
23
56
53
37
33
29
138 168 124 104
98 104
130 132 122 123
124 131
23
32
29
34
28
20
104 104
94
65
59
65
627
717
637
581
585
587
1960
105
103
41
30
103
138
23
67
610
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin: 7-13 og14-19 ár.
Talva 19.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 er vorðin minni. Harafturímóti er aldursbólkurin 65 o.e. vaksin.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
25
25
24
25
34
34
58
60
61
64
56
55
1960
34
55
15-39
34
37
37
37
30
29
29
40-64
24
23
24
27
26
26
26
65 o.e.
17
15
15
11
10
11
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
176
•
Eiðis kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvðusvinnan í Eiðis kommunu er fiskivinnan. Tað eru nakrir bátar í kommununi og millum 60-100 sjómenn. Eitt alibrúk
er í kommununi, sum avbygdafólk eiga. Tað er eitt fiskavirki í
kommununi, men virksemið er ikki stórt. Annars er 1 jarnsmiðja, 2 framleiðsluvirki, SEV-verk, 2 matvøruhandlar, 1
handil, 1 kiosk, 1 statoilstøð, 1 hotel við matstovu, flutningsvirki (bussar og lastbilar), 1 posthús, 2 fíggingarstovnar, 1
neytabóndi og 1 seyðabóndi.
Millum 21-30 íbúgvar koma úr øðrum kommunum til
arbeiðis í Eiðis kommunu (SEV-verkið), og millum 11-20
íbúgvar í Eiðis kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,00 14,00 14,00 17,00 18,50 18,50 18,25
64.163 68.046 44.616 49.522 41.553 47.195 58.787
7.522 7.935 5.148 5.674 8.178 8.273 9.757
3.207
837
iu
iu
iu
4.675
870
iu
iu
iu
5.447
766
577
698
852
4.200
745
636
225
375
5.579
421
239
3.618
0
5.090
430
241
3.300
iu
5.090
400
842
4.300
0
3.252
4.901
4.443
5.016
3.913
iu
iu
710
iu
718
iu
673
iu
652
iu
654
iu
673
7,3
iu
iu
90
5
11
iu
0,4
95
7
11
iu
0,6
66
7
15
11
0,9
76
8
13
11
0,9
64
6
5
3
0,5
70
iu
5
3
iu
iu
iu
4
9
iu
Eiðis kommuna •
177
3.19.2 Virksemi
Fyrisiting
Eiðis kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Eiðis
Navn
L
Hans Jákup í Kollsbyrgi, fm A
Knút Vesturdal
A
Jógvan K. Mørkøre
A
Anfinnur Kruse
A
Jóhan K. Joensen
A
Anna Maria Poulsen
A
Edvard Pauli Ejdesgaard A
Føðiár
1942
1936
1940
1961
1958
1963
1956
Valskeið
5.
4,5
8.
1.
2.
1.
3.
Starv
Landsverkfr.
arbeiðsformaður
Loranstøðin
bilførari
skrivstovukvinna
bilførari
Útbúgving
byggifrøðingur
loranteknikari
bygningssnikk.
skrivstovuútb.
Tað eru serliga byggimál, fíggjarmál og fyrispurningar frá
borgarum, sum tað nógva av fundarvirkseminum í Eiðis
kommunu stendst av. Eiðis kommuna hevur í miðal 1 fund
næsta bygdaráðsfundi.
Av tí at Eiðis kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Fýra dagar fyri
fundin kunnar kommunan skrivligar um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir erun.
Eiðis kommuna hevur fastan skrivara millum 21-30 tímar
um vikuna at taka sær av dagligu fyrisitingini. Skrivarin, ið
hevur skrivstovuútbúgving, hevur arbeitt hjá kommununi í 8
ár. Serliga reglugerðin um viðurskiftini hjá starvsfólkunum er
ikki gjørd.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð 4 tímar um vikuna.
Skrivligir fyrispurningar frá borgarunum verða lagdir fyri bygdaráðið. Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá kommununi verða varðveitt á skrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Eiðis kommuna brúkar kommunalu kontoskipana frá
verður á teldu. Formaðurin saman við skrivaranum hava
ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir ikki
178
•
Eiðis kommuna
ráðgeving, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd almenninginum til kunningar, men
borgararnir fáa høvi at síggja hana, um teir ynskja tað. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT,
Eiðis kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Fíggjarbólkur
Tekniskur bólkur
Havnarbólkur
Mentanarbólkur
Hegn- og vatnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd til øll val
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
3
Arbeiðsbólkur
Arbeiðsbólkur
Arbeiðsbólkur
Arbeiðsbólkur
3
5
5
2
Hvør einstøk kommuna í
samstarvinum er umboðað í
5
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Eiðis kommunu hevur
Kommunan hevur valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi
til alment eftirlit. Bygdaráðsformaðurin undirskrivar listan til
løgtingsval. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið er varðveitt í kartotekskassa.
Eiðis kommuna •
179
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Tordur Niclasen, fm, Bergur Mørkøre,
Karin Hansen, Marita Danielsen og Dorthea Sørensen.
Fyrstilærarin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Tað er ein
skúli í kommununi, og har starvast 7 lærarar.
Eiðis skúli, sum er bygdur í 1965, er ætlaður til 100 næmingar. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 92 næmingar í skúla frá 1.
til 7. flokk. Skúlin hevur: 5 vanligar skúlastovur, 4 serstovur,
fimleikahøll, 15 teldur og bókasavn við 800 bókum.
Eiðis kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan á
Oyrarbakka (saman við Kollafjarðar, Hósvíkar, Hvalvíkar,
Haldórsvíkar, Gjáar, Sunda og Saksunar kommunum), og
næmingar í Eiðis kommunu ganga í 8. til 10. flokk har. Kommunan hevur gjørt avtalu við privatfólk um næmingaflutningin.
Kommunan býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing, har
luttøkugjaldið er sett til 200 kr. fyri hvørt skeiðið. Kommunan
er eisini við til at fíggja frítíðarundirvísingina í Felagsskúlanum
á Oyrarbakka og er saman við Sunda kommunu um musikkskúlan Norðljóm. Kommunan hevur 2 umboð í nevndini.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Á Eiði er skipað kommunal
dagrøkt við 30 ansingarplássum. Dagrøktarleiðari er settur.
Saman við bygdaráðnum hevur hann eftirlitið við skipanini.
Kommmunan hevur eisini ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða sendar kommununi til ummælis, og verða tær síðan
pensjón.
kannar listan og letur hann liggja frammi.
180
•
Eiðis kommuna
Heilsumál
Eiðis kommuna er í Eiðis læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og kommunan hevur avtalu við privatan
tannlækna um barnatannrøktina frá 0-16 ár.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur saman við kommununi
eftirlit við matvørulógini.
Annað
Tað eru fleiri fornminni í kommununi, og eitt áhugafelag er
stovnað. Bygdasavn er í kommununi. Kommunan ger einki
við at halda varðarnar í kommununi.
Í kommununi er eitt ítróttafelag, sum m.a. hevur graslíkisvøll at spæla á. Tað er einki bygdafelag; men umframt ítróttina
tekur ítróttarfelagið sær eisini av ymiskum øðrum tiltøkum so
sum hugna- og dansikvøldum. Svimjihylur er í felagsskúlanum, og fimleikur er á Eiði og í felagsskúlanum.
Tjaldingarøkið, sum hotellið hevur eftirlit við, er hjá hotellinum. Kommunan hevur ikki fólkabókasavn; men tó eru nakrar bøkur til vaksin í skúlabókasavninum.
Kommunal samstørv
Øki
Samstarvskommunur
Musikkskúli
Sunda
Felagsskúlin á Oyrarbakka Kollafjarðar, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar, Sunda,
Eiðis, Saksunar
Kollafjarðar, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar, Sunda,
felagsskúlin
Eiðis, Saksunar
Kommunulækni
Eiðis læknadømi, t.e. Hósvíkar, Hvalvíkar, Saksunar,
Haldórsvíkar, Sunda, Eiðis, Funnings og Gjáar kommunur
Ellisheim
Mykines
SEV
Allar kommunur
IRF
Flestu kommunur
Eiðis kommuna •
181
bera kommunurnar í læknadøminum lutfalsliga eftir fólkatalinum. Rakstrarútreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar
eftir næmingatalinum hjá kommununum í skúlanum.
Útbygging
Eiðis kommuna hevur onga brunanevnd; men kommunan hevur ein brunaumsjónarmann. Kommunan hevur ikki samstarv
við aðrar kommunur um sløkkiliðsarbeiði. Brunasamtykt er
ikki gjørd. Tað eru 16 sløkkiliðsmenn. Av teimum hava nakrir
verið á skeiði, og onkur er froskmaður. Av brunaútgerð hevur
kommunan: vogn og roykkavaraútgerð. Harumframt er eitt
bjargingarfelag í kommununi, ið hevur nógva útgerð, og fleiri
sløkkiliðsmenn eru eisini virknir í bjargingarfelagnum. Tað er
eingin, sum kannar brunatrygdina í sambandi við byggimál.
Kommunan hevur eina havn, sum hevur móttøkuskipan til
spillolju, ið verður send til ROY. IRF savnar saman burturkast og avlopsvatn frá skipum. Umframt havnina hevur
kommunan 2 bátahyljar og 1 lending.
Kommunan hevur sent bræv til hvørt húshald í kommununi
um, at hundar mugu ikki ganga leysir. Annars verður einki
gjørt við hundar, sum ganga leysir.
Byggibúning
Eiðis kommuna hevur eina byggisamtykt fyri tíðarskeiðið
1980-1992, men hon er tó framvegis í gildi, til onnur samtykt
kemur ístaðin.
Umhvørvið
skipan. Eiðis kommuna hevur serstakt lendi til mold og annað
tilfar, ið skal verða burturbeint.
ruddingardegi. Annars taka kommunumenninir eisini órudd
upp av gøtuni og aðrastaðni, og kommunan hevur somuleiðis
brúkt skúlabørn til hesa uppgávuna. Kommunan hevur sett
rottumann, og eitur verður lagt út fleiri ferðir um árið.
Røktingarmenninir leggja eisini rottueitur út.
IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Allar rennur eru lokaðar og veittar út á sjógv. Spillvatnsleiðing er skrásett.
182
•
Eiðis kommuna
Drekkivatnið er kelduvatn, og vatnið er løggildað. Vatnið
verður ikki reinsað, tó hevur flakavirkið egið reinsiverk. Vatnveitingarøkið er ikki stikað inni. Íbindingargjald fyri vatn, búrennu og ravmagn er 6.000 kr.
Bygdaráðið hevur eftirlit við ásetingunum í umhvørvislógini. Kommunan hevur alment náhús. Arbeiðsformaðurin tekur sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Vanligt viðlíkahald av kommunalum vegum ger kommunan
sjálv; annars verða tænastur í sambandi við størri arbeiði
keyptar frá Landsverkfrøðinginum. Hýruvognsloyvi eru í
kommununi; men tey eru gomul.
Eiðis kommuna •
183
3.20 · GJÁAR KOMMUNA
3.20.1 Fortreytir
Bygdir
Gjógv
2
Vídd, km
65
19
Markatal
15
Gjáar kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Talva 20.2 sýnir, at fólkatalið í Gjáar kommunu er minkað við
55% frá 1960 til 1995.
184
•
Gjáar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
8
0
2
5
14
23
1
2
5
14
18
19
1
3
14
10
5
7
0
4
4
4
3
6
14
8
3
10
15
20
8
14
22
27
29
32
6
6
9
11
6
6
27
29
34
30
29
27
65
66
93
111
119
140
1960
17
14
10
9
24
37
9
26
146
munandi størri, og aldursbólkarnir 0-14 og 15-64 eru vorðnir
munandi minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
14
3
8
17
27
30
45
53
56
56
48
51
15-39
23
23
23
22
19
1960
21
61
24
29
40-64
22
30
33
34
29
27
32
65 o.e.
42
44
37
27
24
19
18
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Gjáar kommuna •
15 %
185
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Gjáar kommunu er fiskaaling og fiskivinna. Í
kommununi eru: 4 fiskiskip/bátar, 1 smoltstøð, 1 elementvirki,
1 gistingarhús, 1 posthús, og øll bygdin fæst við landbúnað.
arbeiða í Gjáar kommunu, og tað fara millum 1-10 íbúgvar úr
Gjáar kommunu til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
11,00
5.103
737
12,00
7.209
iu
12,00
5.117
495
14,00
5.977
560
16,00
5.876
726
16,00
6.010
1.081
16,00
6.816
985
438
-47
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
326
-14
180
iu
iu
350
-5
180
iu
iu
566
-35
100
50
0
519
-40
240
400
iu
474
-10
0
500
0
-1.268
iu
92
274
iu
iu
iu
71
iu
66
iu
65
iu
69
iu
65
iu
63
9,9
iu
iu
72
-18
-6
0
-1,7
iu
iu
iu
iu
iu
79
1
-3
36
0,2
87
4
-1
32
0,5
90
iu
-5
14
iu
95
iu
-4
22
iu
iu
iu
-1
0
iu
3.20.2 Virksemi
Fyrisiting
Gjáar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Gjáar
186
•
Gjáar kommuna
Navn
Sofus Debes
Johannesen, fm
Jóhan Kristiansen
L
A
Føðiár
1960
Valskeið
3
Starv
Toll- og Skatt.
A
1966
1
Petur Meinhard Sivertsen
Kristian Jákup Joensen
Jón Matras
A
A
A
1961
1964
1968
2
3
1
sjómanskúlanæmingur
fiskimaður
Smoltstøðin
skipari
Útbúgving
timburmaður
skipsførari
skipari
Gjáar kommuna viðger á bygdarráðsfundi mest teknisk mál
og umhvørvismál, tó at fíggjarmál eisini krevja nakað av fundarvirksemi. Kommunan hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða bert boðsendir, um bygdarráðslimur er burtur
í longri tíð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Gjáar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar bygdarráðslimirnar skrivliga um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Bygdarráðsformaðurin er skrivari hjá kommununi og tekur
sær av dagligu fyrisitingini. Serliga reglugerðin um viðurskifti
hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Gjáar kommuna hevur ikki fasta skrivstovutíð, og kommunan hevur ikki journalskipan. Tað koma mest tekniligar fyrispurningar frá borgarunum til kommununa, og teir verða sum
oftast svaraðir munnliga. Mál sum byggiloyvi og marknaumbýti fáa tó skrivligt svar. Nakað av skjølunum hjá kommununi
eru á Landsskjalasavninum, og tey verða annars varðveitt á
kommunuskrivstovuni, sum er í skúlanum. Kommunan hevur:
Gjáar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Formaðurin bókar fyri kommununa, og bókað
verður á teldu. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram
fyri almenningin til kunningar í november/desember mánaði í
skúlanum. Ársroknskapurin verður eisini lagdur fram í skúlanum. Grannskoðarin ger roknskapin. Grannskoðari hjá
kommununi er P/F Hansam, Tórshavn og landsstýrið hevur
góðkent grannskoðaran.
Gjáar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Gjáar kommuna •
187
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Umhvørvisnevnd, undir
fk-nevndini
Limir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
1
3
5
1
Skúlanevnd
3
1
Valnevnd
Valstýrið
3
5
Viðmerkingar
Sunda, Hósvíkar,
Hvalvíkar,
Haldórsvíkar og
Gjáar: 1 lim hvør
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar,
Haldórsvíkar og Gjáar:
1 lim hvør
er umboðað í felagsskúlastýrinum
Til kommunuval
Til løgtings- og fólkatingsval
Skattamál
Val
Gjáar kommuna hevur 1 atkvøðingarøki. Kommunan hevur
eina valnenvd og eitt valstýri. Valt verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistin verður lagdur fram til
alment eftirlit í skúlanum. Vallistin kemur frá Landsfólkayvirlitinum, og kommunan kannar listan.
Skráir
Gjáar kommuna hevur onga edv-skrá við upplýsingum um
persónar.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Kristian J. Jensen, fm., Friðrikka Morten-
188
•
Gjáar kommuna
sen og Sofus Johannesen. Læraratalið er 1. Lærarin hevur
gjørt atferðarreglur fyri skúlan.
Gjáar skúli var bygdur í 1883. Í skúlaárinum 1997/98 gingu
2 næmingar á skúla frá 1. til 7. flokk. Skúlin hevur 1 vanliga
skúlastovu til umleið 15 næmingar og 1 urgu. Tað er einki
skúlabókasavn.
Gjáar kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan á
Oyrarbakka (saman við Kollafjarðar, Hósvíkar, Hvalvíkar,
Haldórsvíkar, Sunda, Saksunar og Eiðis kommunum), og næmingar í Gjáar kommunu ganga í 8. til 10. flokk har. Í nevndini
fyri henda skúla umboðar Sofus Johannesen Gjáar kommunu.
Avtala er gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Tað er hvørki frítíðarskúli, frítíðarvirksemi ella musikkskúli
í Gjáar kommunu. Frítíðarundirvísing er tó á Felagsskúlanum
á Oyrarbakka.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndini. Tað er einki ansingarpláss í
kommununi; men kommunan keypir sær ansingarpláss í øðrum kommunum.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um pensjónir verða sendar kommununi til ummælis, áðrenn tær verða sendar Almannastovuni.
Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá
persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Øll Eysturoyggin er í felag um Eysturoyar Røktar- og Ellisheim. Harumframt hevur kommunan eisini keypt pláss í Vágunum, og tá verður rindað fyri hvørt fólkið.
Heilsumál
Kommunan er í Eiðis læknadømi. Kommunulæknin kannar
skúlabørnini. Limakommunurnar í felags kommunalu nevndini í Sundalagnum hava gjørt avtalu við tannlækna um barnatannrøkt frá 0-16 ár.
Matvørur
Umhvørvisnevndin, sum er undir felags kommunalu nevndini
í Sundalagnum, hevur eftirlit við matvørulógini. Hon fer út
við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni á øllum økjum.
Gjáar kommuna •
189
Annað
Av fornminnum er: ein gamal handil frá 1883 og eini gomul
hús. Kommunan ger einki fyri at halda varðarnar í kommununi.
Kommunan hevur avsett lendi til ítróttaøki, men einki er
gjørt. Sum partur av felags kommunalu nevndini í Sundalagnum hava íbúgvarnir við Gjógv møguleika at svimja á Oyrarbakka. Eitt bygdarhús er, og vanliga er eitt tiltak um vikuna
um veturin. Tað er eingin handil í kommununi.
Í sambandi við tjalding vísir kommunan til Gjáargarð, sum
hevur tjaldingarlendi. Kommunan hevur einki bókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Samstarvskommunur
Tannlækni
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar
Felags kommunala nevndin Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar: 2 limir hvør
- Umhvørvi
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar: 1 lim hvør
- Brunamál
Eiðis, Saksunar
felagsskúlin
Eiðis, Saksunar
Kommunulækni
Haldórsvíkar, Sunda, Eiðis, Funnings og Gjáar
Ellisheim
Mykines
SEV
Allar kommunur
IRF
Flestu kommunur
Í Sundalagnum eru 5 kommunur saman í einum felags kommunalum samstarvi, og Gjáar kommuna er ein av hesum
kommunum. Hinar kommunurnar eru: Sunda, Hósvíkar,
Hvalvíkar og Haldórsvíkar kommunur. Samstarvið fevnir um
brunaviðurskifti (brunanevnd við einum umboði úr hvørji
kommunu) og umhvørvismál (nevndin hevur sett 1 fólk 1/2
tíð frá januar 1998), og nevndin hevur eisini gjørt avtalu við
tannlækna um tannrøkt hjá skúlabørnum. Goldið verður pr.
190
•
Gjáar kommuna
barn. Somuleiðis verður samstarvað um teknisku umsitingina.
Goldið verður í mun til fólktalið.
Útreiðslurnar av læknaviðtaluhølinum á Eiði og Oyrarbakka bera kommunurnar í læknadøminum lutfalsliga eftir
fólkatalinum. Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða somuleiðis býttar lutfalsliga eftir næmingatali kommunanna í skúlanum.
Í summum føri keypir kommunan sær pláss á ellisheiminum í Vágum. Dagansingarpláss verða eisini keypt úr øðrum
kommunum (Runavík, Eiði).
Útbygging
Kommunalt virksemi
Brunamál eru hjá felags kommunalu nevndini í Sundalagnum. Brunanevndin er felags við 1 limi úr hvørji kommunu
(Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar). Umsjónarmaðurin er eisini felags, og tað er gjørd ein felags
brunasamtykt, sum í løtuni verður endurskoðað. Brunaútgerðin er eisini felags, og nakað av útgerð er úti í tí einstøku
kommununi. Gjáar kommuna hevur pumpur, slangur og
roykkavaraútgerð. Kommunan hevur 3 sløkkiliðsmenn, sum
hava ymisk brandskeið. Í sambandi við byggimál kannar
brunanevndin, um brunatrygdin er í lagi.
Gjáar kommuna hevur onga havn ella bátahyl, men eina
lending.
Byggibúning
Kommunan hevur eina byggisamtykt, sum er galdandi frá
1987 til 1999.
Umhvørvið
Gjáar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað eftir
hesi skipan. Viðvíkjandi tyrvingarplássi vísir kommunan til
øki hjá IRF.
Við atliti at almennum reinføri hevur kommuna ein tímaløntan mann at heita á. Kommunan hevur sett mann at taka
sær av rottuoyðing, og eitur og kassar verður sett út í februar
og mars mánaði.
IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Kommunan hevur fing-
Gjáar kommuna •
191
ið skrásett spillvatnsleiðingar. Spillvatnið fer í búrennu, og
verður tað leitt út á sjógv.
Gjáar kommuna hevur 1 vatnbrunn. Ætlanin er at stika økið inni og fáa rør løgd til brunnin. Vatnið verður ikki reinsað;
men ætlanin er, at tað skal verða UV- og sandreinsað. Vatníbindingargjald er við í prísinum fyri grundstykkið.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur felags
Kommunan hevur alment náhús og gravara, og annars
verður heitt á kommunumannin at sláa o.a. í kirkjugarðinum.
Teknisk mál
kommununi.
192
•
Gjáar kommuna
3.21 · FUNNINGS KOMMUNA
3.21.1 Fortreytir
Bygdir
Funningur
2
Vídd, km
102
18
Markatal
15
Funnings kommuna var upprunaliga partur av Eysturoyar
Nes sóknar kommuna
Eiðis kommunu)
Funnings kommunu)
Nes kommuna
Talva 21.2 sýnir, at fólkatalið í Funnings kommunu er minkað
við 28 %. í tíðarskeiðinum 1960-1995
Funnings kommuna •
193
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
11
4
6
12
14
22
8
12
14
13
15
22
7
9
9
7
12
11
7
8
2
7
5
14
11
14
18
25
17
19
33
28
22
22
31
34
5
5
8
13
7
12
24
26
29
22
20
15
106
106
108
121
121
149
1960
15
25
14
9
21
42
10
11
147
Talvan 21.3 sýnir, at lutvíst er aldursbólkurin 0-14 ár vorðin
minni, aldursbólkurin 15-64 eitt lítið sindur minni, og at aldursbólkurin 65 o.e. er vorðin munandi størri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
18
15
19
21
24
30
60
60
55
61
59
61
15-39
24
29
27
32
28
1960
27
65
30
30
40-64
36
31
28
29
31
31
35
65 o.e.
23
25
27
18
17
10
7
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
194
•
Funnings kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Funnings kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru umleið: 8 sjómenn umframt ein smoltstøð, har 3-5 fólk
arbeiða. Umframt seyðabøndur er ein bóndi í kommununi.
Lærarin kemur til kommununa at arbeiða, og umleið 20-30
íbúgvar í Funnings kommunu fara til aðrar kommunur at
arbeiða.
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
12,00
8.763
960
12,00
8.959
884
12,00
6.637
561
16,00
8.362
850
16,00
7.923
1.218
16,00
7.482
1.070
16,00
8.671
1.028
803
94
iu
iu
iu
785
130
iu
iu
iu
642
143
85
0
0
644
139
216
iu
113
658
87
213
0
0
855
0
40
0
iu
776
61
150
41
0
601
1.076
31
1.387
36
iu
iu
118
iu
106
iu
108
iu
110
iu
102
iu
98
1,3
iu
iu
74
5
10
iu
0,6
85
10
15
iu
1,2
61
0
26
15
0,1
76
13
16
25
1,6
78
0
7
17
0,0
76
iu
0
4
iu
iu
iu
6
15
iu
3.21.2 Virksemi
Fyrisiting
Funnings kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
195
Navn
L
Jóan Petur Johannesen, fm A
Adolf Johannesen
A
Álvur Reyðberg
A
Johan Dam
A
Heri Højsted
B
Føðiár
1974
1955
1942
1946
1948
Valskeið
1.
1.
4.
1.
4.
Starv
Útbúgving
sjómansskúlanæm.
fiskimaður
arbeiðstøkur
Strandferðslan
skipsførari
smoltstøð
skipari
Í ár hevur læknasamtakið (Eiðis læknadømi) kravt mestu tíðina hjá bygdarráðnum. Bygdarráðið hevur í miðal 12 fundir
um árið. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Funnings kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar bygdarráðslimirnar skrivliga nakrar dagar fyri frammanundan um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Funnings kommuna hevur ikki sett skrivara; men bygdarráðsformaðurin virkar sum skrivari. Ætlanin er at seta skrivara. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfókinum er
ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Allir fyrispurningar frá borgarunum koma fyri á bygdarráðsfundi. Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini hjá kommununi eru
í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur
Funnings kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Bygdarráðsformaðurin bókar fyri kommununa, og hann hevur dagligu ábyrgdina av fíggjarstýringini hjá
kommununi. Bókað verður á teldu. Kommunan brúkar
Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd almenninginum til
kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Funnings kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
196
•
Funnings kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Bygginevnd
Heilsunevnd
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýri til løgting og fólkating
Limir
2
Viðmerkingar
2 úr Funningi og 2 úr
Elduvík
3
3
3
3
5
3
5
1 limur er bygdarráðslimur
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Funnings kommuna
hevur 1 valnevnd til kommununval og eitt valstýri til løgtingsog fólkatingsval. Valt verður á kommunuskrivstovuni. Kommunan brúkar valkort til øll val. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar listan.
Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum, og teir liggja
frammi hjá persóni í kommununi.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið verður goymt í kartotekskassa.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Marjun Juul Johannesen, fm, Ann Højsted, Randi Dam, Alice Højsted og Marjun Juul. Nevndin
hevur ikki gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Læraratalið er 1.
Funnings skúli er bygdur í 1944 og er ætlaður til 20 næmingar. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 9 næmingar í skúla frá 1.
197
til 7. flokk. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu. Hann hevur
onga teldu og heldur einki bókasavn.
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss í Felagsskúlanum á Oyrarbakka. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutning.
Tað er hvørki frítíðarundirvísing ella musikkskúli í Funnings kommunu, sjálvt um ljóðføri eru keypt.
Barnaforsorg
Tað eru 3 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er eingin dagansingarstovnur og heldur eingin dagrøkt í kommununi; men kommunan keypir sær pláss í øðrum kommunum.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða fyrst ummældar av kommununi, og síðan verða tær
sendar beinleiðis til Almannastovuna. Tað verður ikki ansað
eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Heilsumál
Funnings kommuna er við í Eiðis læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og foreldur at børnum frá 0-16
ár taka sjálv støðu til, hvønn tannlækni tey brúka. Rokningin
verður so send kommununi.
Matvørur
Annað
Av fornminnum í kommununi eru kirkjan og tvær toftir, ið
báðar eru náttúrufriðaðar. Tað er einki bygdarsavn í kommununi, og kommunan ger einki við at halda varðarnar í
kommununi.
198
•
Funnings kommuna
Har er eitt bygdarfelag, sum hevur lænt læraraíbúðina í
skúlanum til sítt endamál. Her er vanligt at hava hugnakvøld
1 ferð um vikuna, har møguleiki m.a. er fyri at spæla kort.
Børnini kunnu svimja á Oyrarbakka. Tað er eingin handil í
kommununi. Einki tjaldinglendi er lagt av. Kommunan hevur
einki bókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Havnir
Kommunulækni
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Elduvíkar
Allar kommunur
Funnings kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss á Oyrarbakka, og kommunan keypir sær somuleiðis dagansingarpláss.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Funnings kommuna hevur einki skipað sløkkilið og ei heldur
nakað samstarv um hetta við aðrar kommunur. Kommunan
hevur onga brunanevnd; men kommunan hevur 5 sløkkiliðsmenn at heita á. Sløkkiliðsmenninir hava onga útbúgving.
Brunasamtykt er ikki gjørd. Av útgerð eru: brandpostar og
slangur. Kommunan hevur bygginevnd, sum kannar, um
brunatrygdin er í lagi í sambandi við byggimál.
Tað er ein havn í kommununi, sum Funnings og Elduvíkar
kommunur eiga í felag. Havnin hevur ikki móttøkuskipan til
spillolju og annað burturkast frá skipum. Umframt havnina er
ein lending í Funningi.
Byggibúning
Funnings kommuna hevur onga býarskipan og byggisamtykt.
199
Umhvørvið
burturkast frá húshaldunum og virkjum verður savnað eftir
hesi skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av
mold, tilfari o.ø.
Við atliti at almennum reinføri annars rudda skúlabørnini,
og umsjónarmaðurin ruddar eisini. Kommunan hevur ávísan
rottumann, sum regluliga leggur rottueitur út.
IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Í Funnings kommunu
vantar umleið 1/3 at fáa búrennuskipanina fullfíggjaða.
Vatnveitingin er kommunal. Vatnið í Funnings kommunu er
kelduvatn. Kommunan hevur ikki lýst verndarøki fyri vatnveitingarøkið. Vatnið verður ikki reinsað. Vatnið er ikki løggildað. Borgararnir í Funnings kommunu rinda íbindingargjald fyri
vatn.
Kommunan hevur eina hvalvág (eigur part av sandinum í
Funningsbotni). Kommunan hevur einki alment náhús.
Kirkjugarðurin verður røktur.
Teknisk mál
Astfaltsarbeiði verður keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað
eru eingi hýruvognsloyvi í kommununi.
200
•
Funnings kommuna
3.22 · HALDÓRSVÍKAR KOMMUNA
3.22.1 Fortreytir
Bygdir
Haldórsvík
161
Langasandur
31
Tjørnuvík
72
2
Vídd, km
38
Markatal
36
Haldórsvíkar kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur
verið hetta:
1872: Norðstreymoyar Prestagjalds kommuna
1892: Vestmanna sóknar kommuna
1913: Kvívíkar sóknar kommuna
Kollafjarðar sóknar kommuna
Hvalvíkar sóknar kommuna
Haldórsvíkar og Saksunar sókna kommuna
1944: Haldórsvíkar kommuna
Saksunar kommuna
1954: Hvalvíkar kommuna
Hósvíkar kommuna farin sum sjálvstøðug kommuna úr Hvalvíkar kommunu.
Talva 22.2 sýnir, at fólkatalið í Haldórsvíkar kommunu er
minkað við sløkum 21 % í tíðarskeiðinum.
Haldórsvíkar kommuna •
201
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
26
32
33
41
43
45
35
41
46
34
49
51
29
26
24
36
18
25
18
18
28
25
21
19
44
66
64
64
48
39
73
58
51
55
72
84
5
9
25
20
20
21
50
56
49
47
43
41
279
306
320
322
314
325
1960
42
61
21
20
53
88
13
54
352
Talva 22.3 sýnir, at aldursbólkurin 65 o.e. er vorðin størri, og
at aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
22
24
25
23
29
30
60
58
60
62
57
58
1960
29
56
15-39
32
36
36
39
28
26
27
40-64
28
22
24
23
29
32
29
65 o.e.
18
18
15
15
14
13
15
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
202
•
Haldórsvíkar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Haldórsvíkar kommunu er fiskaarbeiði. Í
kommununi er: 1 virki innan fiskavøruídnað, 1 alibrúk, 30 sjómenn, 1 handil, 1 virki innan vinnuligar tænastur og 2 bøndur.
arbeiða í Haldórsvíkar kommunu, og 21-30 íbúgvar í Haldórsvíkar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,50 14,50 15,50 18,00 18,20 18,20 19,10
22.662 29.532 18.207 20.188 16.715 20.185 23.382
3.475 3.696 2.600 2.372 3.201 3.628 3.715
2.104
459
iu
iu
iu
2.346
1.032
177
iu
iu
1.927
1.194
640
iu
519
1.703
927
473
iu
iu
2.040
715
238
0
100
1.982
880
300
0
iu
2.252
550
830
0
0
880
6.630
7.623
9.595
9.016
iu
iu
312
iu
306
iu
287
iu
286
iu
264
iu
267
4,0
264
iu
73
3
13
iu
0,3
97
22
28
5
1,8
63
27
46
25
2,9
71
34
39
20
4,0
63
34
22
7
2,8
76
iu
24
8
iu
89
iu
15
22
iu
3.22.2 Virksemi
Fyrisiting
Haldórsvíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal
C. Kommunan hevur onga starvsskipan.
203
Navn
Poul Grunveit, fm
Mikkjal Samuelsen
Annfinn við Hálságarð
Martin Hansen
Asbjørn Djurhuus
L
A
A
A
A
B
Føðiár
1938
1943
1963
1958
1949
Valskeið
5.
3.
1.
1.
2.
Starv
arbeiðsmaður
arbeiðsformaður
arbeiðsmaður
alari
Útbúgving
skipari
Til viðgerðar á bygdaráðsfundi eru mest teknisk mál og umhvørvismál, tó at nakað av fundarvirksemi eisini stendst av
fíggjarmálum. Haldórsvíkar kommuna hevur í miðal 1 fund
Av tí at Haldórsvíkar kommuna hevur færri enn 1.000
íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum.
Kommunan kunnar um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru, við at senda bygdaráðslimunum fundarboð við
skránni 4 dagar fyri fundin.
Haldórsvíkar kommuna fastan skrivara 10-20 tímar um vikuna. Skrivarin hevur 10 ára royndir sum bókhaldari. Hann
hevur arbeitt hjá kommununi í 3 1/2 ár. Serliga reglugerðin
um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving
verður keypt.
Haldórsvíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð umleið 10
tímar um vikuna. Skrivligir fyrispurningar frá borgarunum
verða viðgjørdir á bygdaráðsfundi. Kommunan nýtir ikki
journalskipan. Skjølini hjá kommununi verða varðveitt á
kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu,
fax og telefon.
Haldórsvíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og
bókað verður á teldu. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið
fíggjaræltanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður
ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar. Grannskoðari
hjá kommununi er P/F Revisión, Tórshavn, og landsstýrið
hevur góðkent grannskoðaran.
Haldórsvíkar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
204
•
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnamál
Byggimál
Umhvørvisnevnd,
undir fk-nevndini
Barnaverndarnevnd
Limir
Viðmerkingar
2
2
1
3
5
1
Skúlanevnd, Haldórsvík
Skúlanevnd, Tjørnuvík
5
5
1
Valnevnd
Valstýri, Haldórsvík
Valstýrið, Tjørnuvík
5
5
5
Haldórsvík og Gjógv:
1 lim hvør
Haldórsvík og Gjógv:
1 lim hvør
er umboðað í felagsskúlastýrinum
Eingin limur er bygdaráðslimur
Skattamál
Val
2 atkvøðingarøki eru í kommununi: eitt í Haldórsvík og eitt í
Tjørnuvík. Kommunan hevur somu valnevnd og somu 2 valstýri til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í
nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlunum. Kommunan brúkar valkort til øll
val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað
205
kommunuskrivarin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma
frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið í kartotekskassa.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini í Haldórsvík eru: Tórhild Hansen, fm., Jón
Olsen, Knút Hansen, Jórun Andreasen og Alice Jacobsen. Í
skúlanevndini í Tjørnuvík eru: Arnbjørt Gaard, fm, Súni Olsen,
Eyðhild Brandasker, Jónhilda Magnussen og Marianna Andreasen. Tað eru 2 skúlar í kommununi, og 2 lærarar eru í Haldórsvík
og 1 í Tjørnuvík. Atferðarreglur eru gjørdar fyri skúlarnar.
Haldórsvíkar skúli er bygdur í 1902 og umbygdur í 1975. Í
skúlaárinum 1997/98 gingu 23 næmingar í skúla frá 1. til 7.
flokk. Skúlin hevur 2 vanligar skúlastovur, 1 stovu til evning
og 1 serundirvísingarstovu. Av øðrum hentleikum er uppvørpa og kopimaskina.
Tjørnuvíkar skúli er bygdur í 1959 og umbygdur í 1989. Í
flokk. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu.
Haldórsvíkar kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan á Oyrarbakka (saman við Kollafjarðar, Hósvíkar,
Hvalvíkar, Gjáar, Sunda, Saksunar og Eiðis kommunum), og
næmingar í Haldórsvíkar kommunu ganga í 8. til 10. flokk har.
Í nevndini, sum umboðar Haldórsvíkar kommunu fyri henda
skúlan, er Martin Hansen. Avtala er gjørd við Bygdaleiðir um
næmingaflutningin.
Tað er nakað av frítíðarundirvísing í Haldórsvíkar kommunu. Luttøkugjaldið er sett til 100 kr.Harumframt er frítíðarundirvísing eisini í felagsskúlanum. Haldórsvíkar kommuna
er við í Norðstreymoyar musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur eina
kommunala dagrøkt við pláss fyri 10 børnum. Dagrøktarleiðari er settur at hava eftirlit við skipanini. Kommmunan hevur
ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
206
•
Sosialverkið
uttan viðgerð. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón
pensjón.
Kommunan keypir sær ellis- og røktarheimspláss í øðrum
kommunum, umframt at íbúgvarnir eisini hava keypt sær
pláss í búfelagsskapinum í Kollafirði.
Heilsumál
Haldórsvíkar kommuna er í Eiðis læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og limakommunurnar í felags
kommunalu nevndini í Sundalagnum hava gjørt avtalu við
tannlækna um barnatannrøktina frá 0-16 ár.
Matvørur
Annað
Av fornminnum er: grøvin í Tjørnuvík, eini bóndahús og 2
onnur hús í Tjørnuvík. Kommunan hevur ikki bygdasavn, og
kommunan ger einki sjálv við at halda varðarnar í
kommununi.
Eitt bygdahús er í Tjørnuvík. Annars er ítróttahús (neyst í
sambandi við kappróður), avhaldshús og ein fótbóltsvøllur.
Svimjihylur og fimleikahøll eru í felagsskúlanum. Í Haldórsvík er ein handil.
Einki tjaldingarlendi er lagt av, og kommunan hevur ikki
fólkabókasavn.
207
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Felagskommunala
nevndin
- Umhvørvið
- Brunamál
felagsskúlin
Norðstreymoyar
musikkskúli
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar: 2 limir hvør
Eiðis, Saksunar
Eiðis, Saksunar
Haldórsvíkar, Saksunar, Hvalvíkar, Kollafjarðar, Kvívíkar,
Vestmanna
Haldórsvíkar, Sunda, Eiðis, Funnings og Gjáar kommunur.
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Í Sundalagnum eru 5 kommunur saman í einum felags kommunalum samstarvi, og Haldórsvíkar kommuna er ein av hesum kommunum. Hinar kommunurnar eru: Gjáar, Hvalvíkar,
Sunda og Hósvíkar kommunur. Samstarvið fevnir um: brunaviðurskifti (brunanevnd við einum umboði úr hvørji kommunu), umhvørvismál (nevndin hevur sett 1 fólk 1/2 tíð frá januar 1998), og nevndin hevur eisini gjørt avtalu við tannlækna
um skúlabarnatannrøkt. Goldið verður pr. barn. Somuleiðis
verður samstarvað um teknisku umsitingina. Goldið verður
eftir fólkatalinum.
Útreiðslurnar av læknaviðtaluhølinum á Eiði og Oyrarbakka bera kommunurnar í læknadøminum lutfalsliga eftir
fólkatalinum. Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar
eftir næmingatalinum hjá kommununum í skúlanum.
Kommunan keypir sær ellisheimspláss í øðrum kommunum.
Útbygging
Brunamál liggur hjá felags kommunalu nevndini í Sundalagnum.
Brunanevndin er felags við 1 limi úr hvørji kommunu (Sunda,
Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar kommunum). Um-
208
•
sjónarmaðurin er eisini felags, og gjørd er ein felags brunasamtykt, sum í løtuni verður endurskoðað. Brunaútgerðin er eisini
felags, og nakað av útgerð er eisini í hvørji einstakri kommunu.
6 sløkkiliðsmenn eru í Hvaldórsvíkar kommunu. Í sambandi við
byggimál kannar brunanevndin, um brunatrygdin er í lagi.
Í kommununi er 1 havn. Havnin hevur móttøkuskipan til
spillolju, ið verður send til ROY. Tað er eingin móttøkuskipan
til burturkast frá skipum. Umframt havnina eru tvær lendingar: ein í Tjørnuvík og ein á Langasandi.
Byggibúning
Haldórsvíkar kommuna hevði eina byggisamtykt, ið var galdandi frá 1982 til 1994.
Umhvørvið
skipan. Kommunan hevur ikki ávíst øki til burturkoyring av
mold, tilfari o.ø., men tilfarið verður koyrt har, ið brúk er fyri tí.
Viðvíkjandi almennum reinføri annars verður skipað fyri
ruddingardegi, og eisini verða tímalønt arbeiðsfólk sett at
taka upp. Kommunan hevur júst sett tímaløntan kommunumann at taka sær av rottuoyðing.
Flestu húshald í kommununi hava rottanga, sum IRF tømir
1 ferð um árið. Spillvatnsleiðingarnir eru ikki skrásettar enn.
Nakað av frárensli fer í á.
Vatnveitingin er privat í Haldórsvík og Tjørnuvík og
kommunal á Langasandi. Vatnið er ikki løggildað. Talan er
um yvirflatuvatn, ið ikki verður reinsað. Tað er ikki ásett vatníbindingargjald til hús.
Kommunan hevur fyribils hvalvág í Tjørnuvík. Kommunan
hevur einki alment náhús. Fólk er sett at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
209
3.23 · SAKSUNAR KOMMUNA
23.1 Fortreytir
Bygdir
Saksun
2
Vídd, km
30
31
Markatal
30
Saksunar kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið
hetta:
Saksunar kommuna
Talva 23.2 sýnir, at fólkatalið í Saksunar kommunu hevur verið rættiliga støðugt í tíðarskeiðinum 1960-1995.
210
•
Saksunar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
1
3
5
4
3
2
6
6
3
1
4
5
5
2
0
1
5
1
4
0
0
2
0
2
4
4
5
3
3
6
4
2
1
5
9
8
0
0
3
2
1
3
8
10
8
6
9
6
32
27
25
24
34
1960
4
5
2
3
3
9
3
5
33
34
Talvan 23.3 sýnir aldursbýtið í % í Saksunar kommunu.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
22
33
32
21
31
21
54
29
36
54
53
60
1960
26
59
15-39
41
22
20
25
24
27
24
40-64
13
7
16
29
29
33
35
65 o.e.
25
37
32
25
26
18
15
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
20
15
10
5
0
5
10
15
Saksunar kommuna •
20 %
211
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Saksunar kommunu er landbúnaður. Í
kommununi eru 4 garðar og 3 sjómenn.
Eingin íbúgvi úr øðrum kommunum kemur til Saksunar
kommunu at arbeiða, meðan millum 11 og 20 íbúgvar úr
Saksunar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
Talva 23.4 Búskapartøl fyri 1997 og 1998 (1000 kr.)
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1997
1998
18,00
2.404
312
18,00
2.482
449
234
0
0
75
iu
254
0
0
75
0
30
1,0
iu
iu
80
iu
0
0
iu
iu
iu
0
0
iu
Viðm.: Eingin roknskapur er fyri árini 1989 til 1996. Viðm.: iu: ikki upplýst.
3.23.2 Virksemi
Fyrisiting
Standardreglugerðin hjá landsstýrinum, sí fylgiskjal C, er sett
í gildi fyri Saksunar kommunu, men kommunan er so mikið
lítil, at mannagongdin er ikki so formlig. Saksunar kommuna
hevur onga starvsskipan.
212
•
Saksunar kommuna
Navn
Lars G. Dahl-Olsen, fm.
Magnus Pauli Dahl-Olsen
Páll Svartá
L
A
A
A
Føðiár
1954
1973
1940
Valskeið
2.
1.
5.
Starv
Útbúgving
Landsverkfrøðingurin
SEV
Tey mestu fundarevnini eru teknisk mál, fíggjarmál og byggiloyvi, sum eru fyri á bygdarráðsfundi. Saksunar kommunan
hevur í miðal 6 fundir um árið. Gerðabókin verður undirskrivað á næsta bygdarráðsfundi.
Av tí at Saksunar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Saksunar
kommuna kunnar gjøgnum telefonina um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur einki starvsfólk at taka sær av dagligu
fyrisitingini. Bygdarráðsformaðurin er skrivari hjá kommununi.
Saksunar kommuna hevur ikki fasta skrivstovutíð. Eingin
føst mannagongd er um, hvussu fyrispurningar frá borgarunum skulu viðgerast. Kommunan hevur onga journalskipan, og
kommuskjølini eru í varðveitslu hjá formanninum. Kommunan hevur telefon, men ikki teldu, fax og kopimaskinu.
Kommunan hevur fyriskipað bókførsluna í serliga reglugerð. Formaðurin bókar fyri kommununa, og bókað verður
manuelt. Formaðurin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið
ikki løgd almenninginum til kunningar, men borgararnir
kunnu síggja hana, um teir ynskja tað. P/F Grannskoðaravirkið, Skála er grannskoðari hjá kommununi, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Saksunar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
213
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
5
3
3
Kommunan hevur ikki hegnsýnisnevnd, men heitir á hegnsýnisnevnd í aðrari kommunu um at sýna. Kommunan veitir
nevndarsamsýning.
Skattamál
Val
Saksunar kommuna hevur eina valnevnd, sum er tann sama
til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Kommunan brúkar
valkort til fólkatingsval. Bygdarráðsformaðurin undirskrivar
vallistan til løgtingsval. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum, og borgararnir kunnu síggja teir, um teir ynskja tað.
Skráir
Kommunan hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar.
Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í kartotekskassa.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita Gurli Svartá, fm, Valbørg Dahl-Olsen og
Målfryd Dahl-Olsen.Tað er eingin skúli í kommununi.
4 børn eru í skúlaaldri. 1 barn gongur í skúla í Hvalvík og 3
í Sunda kommunu. Saksunar kommuna rindar fyri hvørt
skúlaplássið.
Næmingaflutningurin er privatur, og Undirvísingar- og
Mentamálastýrið umsitur hetta.
Saksunar kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan
á Oyrarbakka (Kollafjørð, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík,
Gjógv, Sunda, Saksun og Eiði), og næmingar í Saksunar
kommunu ganga í 8. til 10. flokk har.
214
•
Saksunar kommuna
Tað er eingin frítíðarundirvísing í sjálvari kommununi, men
frítíðarundirvísingin er á Felagsskúlanum. Børnini í kommununi eru við í Norðstreymoyar Musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 3 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er eingin dagansingarstovnur í kommununi og heldur eingin dagrøkt. Kommunan
keypir sær dagansingarpláss á Oyri.
Sosialverkið
beinleiðis, og tað sama er galdandi fyri umsóknir um pensjónir. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum
hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
kommunum, umframt at íbúgvarnir eisini hava keypt sær
Kommunan fær eina ferð um árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn frá Føroya Vanlukkutrygging. Kommunan
kannar listan og sendir hann aftur til tryggingina.
Heilsumál
Saksun er við í Eiðis læknadømi. Skúlabørnini verða kannað
av kommunulæknanum. Kommunan rindar rokninga fyri
barnatannrøktina frá 0-16 ár.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlit við matvørulógini
Annað
Tað eru fleiri øki nátturufriðað í kommununi: Dúvugarður,
kirkjan og í gjónni út til sandin. Av fornminnum eru: Dúvugarður, kirkjan og „Mýrugerð“. Tað er eitt bygdarsavn í
kommununi. Kommunan sjálv ger einki fyri at halda varðarnar í kommununi.
Einki alment tjaldingarøki er lagt av, men ætlanin er at gera
okkurt á hesum øki saman við Ferðaráðnum. Tað er einki
bókasavn í kommununi.
215
Kommunal samstørv
Øki
Samstarvs kommunur
Felagsskúlin á Oyrarbakka Kollafjørð, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv, Sunda, Eiði,
Saksun
Kollafjørð, Hósvík, Hvalvík, Haldórsvík, Gjógv, Sunda, Eiði,
felagsskúlin
Saksun
Norðstreymoyar
Haldórsvík, Saksun, Hvalvík, Kollafjørð, Kvívík, Vestmanna
musikkskúli
Kommunulækni
Eiðis læknadømi, t.e. Hósvík, Hvalvík, Saksun, Haldórsvík,
Sunda, Eiði, Funning og Gjógv
SEV
Allar kommunur
IRF
Kommunan keypir sær skúlapláss og dagansingarpláss til
børn. Kommunan keypir sær ellisheimpláss í øðrum kommunum. Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar í mun til
næmingatalið hjá kommununum í skúlanum.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Í sambandi við brunamál er einki gjørt.
Tað er eingin havn, bátahylur ella lending í kommununi.
Byggibúning
Saksunar kommuna hevur onga býarskipan og byggisamtykt.
Umhvørvið
Saksunar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
eftir hesi skipan. Saksunar kommuna hevur ikki ávíst øki til
burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
ruddingardegi, og fólk rudda sjálv. Kommunan rindar fyri
burturbeiningina av tí savnaða ruskinum. Í Saksunar kommunu leggja fólk sjálvi rottueitur út. Tað er tí eingin føst skipan,
og kommunan hevur ikki sett rottumann.
216
•
Saksunar kommuna
IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Yvirlit yvir spillvatnsleiðingar er ikki gjørt, men spillvatnsleiðingin fer út í á.
Vatnveitingin er privat, og talan er bæði um keldu- og
omanávatn. Tað er einki vatníbindingargjald.
Kommunan hevur alment náhús í bygdarsavninum. Kommunan hevur tímaløntan mann at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Einki verður gjørt við at halda kommunalar vegir. Eitt hýruvognsloyvi er í kommununi – skúlabilurin.
217
3.24 · HVALVÍKAR KOMMUNA
24.1 Fortreytir
Bygdir
Hvalvík
Nesvík
Streymnes
2
Vídd, km
166
2
141
37
Markatal
36
Hvalvíkar kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið
hetta:
Saksunar kommuna
Talva 24.2 sýnir, at fólkatalið er vaksið frá 289 íbúgvum við
fólkateljingina í 1960 til 304 íbúgvar í 1995, og svarar hesin
vøkstur til 5 %.
218
•
Hvalvíkar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e.
1995 1989 1983 1977 1970 1966
30
47
42
45
46
50
42
60
57
51
46
40
23
29
39
36
10
14
21
34
31
17
17
19
65
65
58
67
45
45
74
82
71
46
49
52
8
14
10
12
13
16
41
41
47
50
41
31
Tilsamans
304
372
355
324
267
267
1960
45
52
26
16
46
62
14
29
289
Talva 24.3 sýnir, at bólkurin 65 o.e. er vorðin størri partur av
íbúgvunum, samstundis sum aldursbólkurin 0-14 er vorðin
minni. Tað eru lutvíst fleiri fólk í vinnuførum aldri í 1995.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
29
28
30
34
34
63
60
59
55
50
54
15-39
36
34
36
37
27
1960
34
56
29
30
40-64
27
26
23
18
23
25
26
65 o.e.
13
11
13
15
15
12
10
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Hvalvíkar kommuna •
15 %
219
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í kommununi er landbúnaður og fiskivinna. Í
kommununi eru: 4 kongsbøndur, 15 fiskimenn, 1 byggivirki og
1 framleiðsluvirki (kassamiðstøðin).
Millum 1 og 10 íbúgvar koma til Hvalvíkar kommunu at
arbeiða, og meir enn 100 íbúgvar úr Hvalvíkar kommunu fara
til aðrar kommunur at arbeiða. (Íbúgvarnir arbeiða hjá IRF,
Landsverkfrøðinginum, Telefonverkinum, fiskavirkjum,
rækjuvirki, handlum o.ø.)
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,00 16,00 16,00 18,00 19,00 19,00 19,00
28.198 33.171 25.778 25.956 21.085 22.681 26.829
4.070 4.319 3.265 3.362 4.143 3.469 3.960
2.215
825
iu
iu
iu
2.779
1.008
iu
iu
iu
1.951
952
iu
173
iu
1.781
694
iu
iu
iu
2.356
1.378
1.150
96
0
2.177
953
405
0
iu
2.480
889
1.064
0
0
3.383
6.318 10.371 10.188
9.304
iu
iu
370
iu
368
iu
351
iu
332
iu
309
iu
321
3,0
iu
iu
76
9
20
iu
0,8
90
17
23
iu
1,5
73
30
29
iu
3,2
78
31
21
iu
3,0
68
30
33
28
2,2
71
iu
27
12
iu
iu
iu
22
27
iu
3.24.2 Virksemi
Fyrisiting
Hvalvíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
220
•
Hvalvíkar kommuna
Navn
Heðin Zachariasen, fm
Niels Andreas Mortensen
Hans Jákup Justinusen
Jan á Høgaryggi
Eyðin Hansen
L
D
D
D
C
C
Føðiár
1959
1958
1966
1935
1942
Valskeið
2.
2.
1.
3.
1.
Starv
Útbúgving
arbeiðsform. hjá IRF
sølumaður
bussførari
SEV
maskinmeistari
arbeiðsfm. hjá LV
Tað eru mest fíggjarmál, sum eru fyri á bygdaráðsfundi. Hvalvíkar kommuna hevur í miðal 2 fundir um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
Av tí at Hvalvíkar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar um, nær og hvar regluligur bygdaráðsfundirnir eru, við
at senda bygdaráðslimunum skránna nakrar dagar fyri fundin.
Hvalvíkar kommuna fastan skrivara 10-20 tímar um vikuna.
Skrivarin er bankaútbúgvin og hevur tikið onnur skeið. Hann
hevur arbeitt hjá Hvalvíkar kommunu í 2 ár. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk
ráðgeving verður keypt.
Hvalvíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er hon
umleið 3 tímar um vikuna. Skrivligir fyrispurningar frá borgarunum verða viðgjørdir á bygdaráðsfundi. Kommunan hevur ikki journalskipan. Skjølini verða varðveitt á skrivstovuni.
Hvalvíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Kommunan nýtir grannskoðaran sum
ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Eingin føst skipan
er um, nær endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri
almenningin til kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er
P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Hvalvíkar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
221
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Dagrøktarnevndin
Umhvørvisnevnd,
undir fk-nevndini
Garðasýnisnevnd
Barnaverndin
Limir
Viðmerkingar
2
1
3
5
1
Bókasavnsnevnd
Skúlanevnd
3
3
1
Valnevnd
3
Haldórsvíkar og Gjáar
kommunur: 1 lim hvør
Haldórsvíkar og Gjáar
kommunur: 1 lim hvør
Hvør einstøk kommuna í
samstarvinum er umboðað í
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki er í kommununi. Kommunan hevur
1 valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Nevndarlimirnir fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í nýggja skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val.
Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit í handlinum. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdaráðsformaðurin,
Skráir
Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í kartotekskassa.
222
•
Hvalvíkar kommuna
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Randi Djurhuus, fm., Ásla Sevdal og
Poulina Jensen. Nevndin hevur ætlanir um at gera langtíðarætlanir fyri skúlan. Hon hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan.
Ein skúli er í kommununi, og læraratalið er 3.
Hvalvíkar skúli er bygdur í 1962. Í skúlaárinum 1997/98
gingu umleið 38 næmingar í skúla frá 1. til 7. flokk. Skúlin
hevur 3 vanligar skúlastovur, umframt 3 serstovur, og eitt
bókasavn við umleið 2.500 bókum.
Hvalvíkar kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan á Oyrarbakka (saman við Kollafjarðar, Hósvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar, Sunda, Saksunar og Eiðis kommunum), og næmingar í Hvalvíkar kommunu ganga í 8. til 10. flokk har. Í
nevndini fyri henda skúla umboða Hans Jákup Justinussen og
Eyðin Hansen Hvalvíkar kommunu. Avtala er gjørd við
Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Tað er nakað av frítíðarundirvísing í Hvalvíkar kommunu,
og harumframt er frítíðarundirvísing í felagsskúlanum. Hvalvíkar kommuna er við í Norðstreymoyar musikkskúla.
Barnaforsorg
5 limir eru í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning
eftir reglum landsstýrisins. Kommunal dagrøkt er við plássi
fyri 15 børnum. Leiðari er settur at hava eftirlit við skipanini.
Hvalvíkar kommunan rindar eisini fyri ansingarpláss til børn
við serligum tørvi í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini koma fyrst til kommununa, og
síðan verða tær sendar Almannastovuni. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma eisini fyrst til kommununa
til ummælis og verða síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
kommunum (Vágunum), umframt at íbúgvarnir eisini hava
keypt sær pláss í búfelagsskapinum í Kollafirði.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Listin liggur ikki
frammi til alment eftirlit; men skrivarin kannar listan, eins og
hann verður kannaður á bygdaráðsfundi.
223
Heilsumál
Hvalvíkar kommuna er við í Eiðis læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og limakommunurnar í felags
kommunalu nevndini í Sundalagnum hava gjørt avtalu við
tannlækna um barnatannrøkt frá 0-16 ár.
Matvørur
Annað
Av fornminnum er kirkjan. Kommunan hevur ikki bygdasavn,
og sjálv ger kommunan einki við at halda varðarnar í kommununi.
Kommunan hevur ikki bygdahús; men kappróðrarneystið
verður brúkt til ymisk tiltøk. Kommunan hevur ein grúsvøll,
kappróðrarfelag og annars eitt ítróttafelag, sum tó ikki er so
virkið. Svimjihylur og fimleikur er í felagsskúlanum.
Einki tjaldingarøki er lagt av. Kommunan hevur fólkabókasavn, sum er saman við skúlabókasavninum. Bøkur eru bæði
til børn og vaksin. Kommunan hevur sett bókasavnsnevnd, og
viðtøkur er gjørdar fyri bókasavnið.
224
•
Hvalvíkar kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Felagskommunala nevndin
- Umhvørvið
- Brunamál
felagsskúlin
Norðstreymoyar musikkskúli
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar
Eiðis og Saksunar
Kollafjarðar, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar,
Sunda, Eiðis og Saksunar
Haldórsvíkar, Saksunar, Hvalvíkar, Kollafjarðar, Kvívíkar og
Vestmanna
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Í Sundalagnum eru 5 kommunur saman í einum felags kommunalum samstarvi, og Hvalvíkar kommuna er ein teirra. Hinar
kommunurnar eru: Gjáar, Haldórsvíkar, Sunda og Hósvíkar.
Samstarvið fevnir um brunaviðurskifti (brunanevnd við einum umboði úr hvørji kommunu), umhvørvismál (nevndin
hevur sett 1 fólk 1/2 tíð frá januar 1998), og nevndin hevur
eisini gjørt avtalu við tannlækna um skúlabarnatannrøkt.
Goldið verður pr. barn. Somuleiðis verður samstarvað um
teknisku umsitingina. Goldið verður í mun til fólktalið.
Útreiðslurnar av læknaviðtaluhølinum á Eiði og Oyrarbakka bera kommunurnar í læknadøminum í lutfalli eftir
fólkatalinum. Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar í
mun til næmingatalið hjá kommununum í skúlanum.
Útbygging
Brunamál eru hjá felags kommunalu nevndini í Sundalagnum. Brunanevndin er felags við 1 limi úr hvørji kommunu
(Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar). Umsjónarmaðurin er eisini felags, og tað er gjørd ein felags
225
brunasamtykt, sum verður endurskoðað í løtuni. Brunaútgerðin er eisini felags, og nakað av útgerð er úti í tí einstøku
kommununi. 5 sløkkiliðsmenn eru í Hvalvíkar kommunu. Í
sambandi við byggimál kannar brunanevndin, um brunatrygdin er í lagi.
Í kommununi er 1 havn, sum hevur móttøkuskipan til spillolju, ið verður send til ROY. Havnin hevur eisini móttøkuskipan til burturkast og avlopsvatn frá skipum. Umframt
havnina er ein bátahylur.
Byggibúning
Hvalvíkar kommuna hevur eina byggisamtykt.
Umhvørvið
Hvalvíkar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
ruddingardegi. Kommunan hevur mann, sum leggur rottueitur út, eisini í hagan. Fólk leggja eisini sjálv eitur út.
Øll húshald í kommununi hava rottanga, ið IRF tømir 1
ferð um árið. Búrennan rennur tó út í á.
Vatnveitingin er kommunal. Talan er um yvirflatuvatn.
Vatnið verður ikki reinsað. Vatnveitingin er ikki løggildað, og
verndarøkið er ikki tinglýst. Tað er einki reinsiverk.
náhús. Tímalønt fólk taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. 2 gomul hýruvognsloyvi eru
í kommununi.
226
•
Hvalvíkar kommuna
3.25 · HÓSVÍKAR KOMMUNA
25.1 Fortreytir
Bygdir
Hósvík
2
Vídd, km
220
13
Markatal
19
Hósvíkar kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið
hetta:
Saksunar kommuna
Hósvíkar kommuna farin sum sjálvstøðug kommuna
úr Hvalvíkar kommunu.
Talva 25.2 sýnir broytingina í fólkatalinum í aldursbólkum í
Hósvíkar kommunu. Fólkatalið vaks við 73 % frá 1960 til
1989, men er so minkað nakað aftur.
Hósvíkar kommuna •
227
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
31
37
40
17
33
27
28
40
31
35
34
30
19
24
20
22
12
14
13
15
21
11
15
8
52
69
63
37
27
26
41
47
34
34
34
35
11
8
11
7
4
7
30
28
22
18
13
16
225
268
242
181
172
163
1960
24
33
11
6
33
35
4
9
155
Talva 25.3 sýnir, at síðan 1960 eru aldursbólkurin 65 o.e. vorðin
størri, samstundis sum aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkurin 15-64 ár er vorðin nakað størri síðan 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
26
29
29
29
39
35
60
61
62
60
53
55
15-39
37
40
43
37
31
1960
37
57
29
32
40-64
23
21
19
23
22
26
25
65 o.e.
13
10
9
10
8
10
6
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
228
•
Hósvíkar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Høvuðsvinnan í Hósvík er landbúnaður og fiskivinna. Í
kommununi eru: 4 bøndur, 1 sláturvirki, 2 fiskiskip, 2 deksbátar, 1 eftirlit/undirvísingarskip, 1 asfaltsgoymsla, 1 handil, 1
kiosk, 1 peningastovnur og 2 almennir stovnar ( Alv- og
brandskúlin).
Millum 11-20 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til Hósvíkar at arbeiða, og millum 41-50 íbúgvar í Hósvík fara til aðrar kommunur at arbeiða.
25.1.4 Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
12,00 14,00 14,50 17,50 17,50 17,50 17,50
18.796 23.669 12.042 14.717 15.979 17.651 20.282
2.110 2.374 2.012 2.126 2.866 2.982 3.163
1.545
123
161
2.852
959
2.040
176
292
1.947
1.139
1.758
507
226
272
244
1.259
517
100
105
138
1.378
310
485
172
139
1.385
235
503
606
0
1.826
160
707
462
0
2.568
4.186
4.139
4.035
2.329
1.773
iu
272
iu
268
iu
240
iu
227
iu
220
iu
237
iu
iu
iu
69
9
6
8
1,2
88
16
7
12
1,8
50
17
25
11
2,1
65
18
24
5
1,9
73
11
11
17
0,8
74
7
8
17
0,6
iu
iu
5
22
iu
3.25.2 Virksemi
Fyrisiting
Hósvíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
229
Hósvíkar kommuna hevur onga starvsskipan.
Navn
Jógvan Mørkøre, fm
L
B
Føðiár
1955
Valskeið
2
Gunnbjørn Joensen
Jóan Martin Olsen
Jákup Klein Olsen
Mikkjal Hansen
C
A
B
C
1966
1974
1959
1963
2
1
2
1
Starv
hevur egið virkið
reiðari
lastbilførari
sølumaður
arbeiðsmaður
Útbúgving
kokkur,
skeið
maskinistur
goymslumaður
Fundarvirksermi er serliga um teknisk mál og umhvørvismál.
Hósvíkar bygdarráð hevur umleið 1 fund um mánaðin. Um
bygdarráðslimur í drúgva tíð berst frá at koma til fundar, skal
limurin skrivliga boða frá hesum, og tiltakslimur verður so
boðsendur. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Hósvíkar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Bygdarráðið
kunnar skrivliga og í seinasta lagi 5 dagar fyri fundin, nær og
hvar bygdarráðsfundirnir eru. Hjálagt fundarboðunum eru
skjøl til tey mál, sum skulu verða viðgjørd á fundinum.
Hósvíkar kommuna hevur fastan skrivara umleið 20 tímar
um vikuna at taka sær av dagligu fyrisitingini. Skrivarin hevur
skrivstovuútbúgving og hevur arbeitt hjá kommununi í 8 ár.
Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd.
Hósvíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð umleið 10
tímar um vikuna. Fyrispurningar frá borgarunum skulu í mest
møguligan mun vera skrivligir. Teir fáa í øllum føri skrivligt
aftursvar. Kommunan nýtir journalskipanina hjá kommunufelagnum. Skjølini hjá kommununi verða goymd á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og
telefon.
Hósvíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
verður á teldu. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd
fram fyri almenningin til kunningar, eftir at hon er endaliga
viðgjørd í bygdarráðnum. Grannskoðari hjá kommununi er
P/F Grannskoðarastovan, Skála. Landsstýrið hevur góðkent
grannskoðaran.
230
•
Hósvíkar kommuna
Hósvíkar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Umhvørvisnevnd, undir
fk-nevndini
Garðsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Limir
Viðmerkingar
1
Haldórsvíkar og Gjáar: 1 lim
hvør kommuna
3
3
1
2 tiltakslimir
2 tiltakslimir
Haldórsvíkar og Gjáar: 1 lim
hvør kommuna
2 tiltakslimir
er umboðað í
2 tiltakslimir
Skúlanevnd
3
1
Valnevnd
3
Skattamál
Val
Kommunan hevur 1 atkvøðingarøki, og tað er ein valnevnd.
Vallistarnar fær kommunan sendandi frá Landsfólkayvirlitinum, og teir liggja frammi á kommunuskrivstovuni. Til løgtingsval váttar skrivarin, at listin hevur ligið frammi. Kommunan brúkar valkort til fólkatingsval.
Skráir
Kommunala fólkayvirlitið er á teldu; reglugerð fyri skipan og
rakstur hesum viðvíkjandi er send Skrásetingareftirlitinum.
Skráin er á tekstviðgerð og ikki á databasu.
231
Tænastutilboð
Skúlin
Í skúlanevndini eru: Edvard Hermansen, fm., Valborg Olsen
og Harriet Mortensen. Skúlanevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Læraratalið er 2.
Hósvíkar skúli var bygdur í 1968 og umbygdur í 1975. Skúlin er ætlaður til 40 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
22 næmingar í skúla frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 3 vanligar
skúlastovur, eina teldu, men einki bókasavn.
Hósvíkar kommuna er við í samstarvinum um Felagsskúlan
á Oyrarbakka (saman við Kollafjarðar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar, Sunda, Saksunar og Eiðis kommunum), og næmingar í Hósvíkar kommunu ganga í 8. til 10. flokk har. Í
nevndini, sum umboðar Hósvíkar kommunu fyri henda skúlan, er Jógvan Mørkøre. Avtala er gjørd við Bygdaleiðir um
næmingaflutningin.
Hósvíkar kommuna hevur hvørki frítíðarundirvísing, frítíðarvirksemi ella musikkskúla. Hetta er spart burtur. Tó er nakað av frítíðarundirvísing í felagsskúlanum.
Barnaforsorg
Tað eru 3 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er eingin dagansingarstovnur í kommununi; men kommunan hevur 30 dagrøktarpláss. Dagrøtarleiðari er settur. Eitt barn í kommununi verður
ansað í aðrari kommunu.
Sosialverkið
beinleiðis, og annars roynir kommunan sum best at ráðgeva
og leiðbeina borgararnar um forsorgarlógina í teimum førum,
tað koma fyrispurningar frá teimum hesum máli viðvíkjandi.
Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma til
kommununa til ummælis, og verða tær síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
kommunum (Vágunum), umframt at íbúgvarnir eisini hava
keypt sær pláss í búfelagsskapinum í Kollafirði.
232
•
Hósvíkar kommuna
Heilsumál
Kommunan er í Eiðis læknadømi, og kommunulæknin kannar
skúlabørnini. Limakommunurnar í felags kommunalu nevndini í Sundalagnum hava gjørt avtalu við tannlækna um barnatannrøktina frá 0-16 ár.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlit við matvørulógini;
men umhvørvisnevndin, sum er undir felags kommunalu
nevndini í Sundalagnum, er við sum eygleiðari.
Annað
Av fornminnum er gamli skúlin. Einki bygdasavn er í komununi, og sjálv ger kommunan einki fyri at halda varðarnar í
kommununi. Umframt felags kommunala samstarvið á umhvørvisøkinum, hava tær 5 samstarvskommunurnar hvør sína
umhvørvisætlan. Henda ætlan, ið er galdandir frá 1996 til ár
2000, fevnir eisini um at halda varðarnar í Hósvíkar kommunu.
Til skúlan er ein útivøllur, ið hevur sama mát sum ein hondbóltsvøllur. Borgararnir í kommununi kunnu svimja í svimjihylinum í felagsskúlanum. Eitt bygdarhús er í kommununi,
sum bygdarfelagið eigur. Har er eitt sindur av virksemi um
veturin fyri børn og ungfólk. Kappróðrarfelag er í kommununi, og annars verður telvað og leikt borðtennis.
Einki tjaldingarøki er lagt av. Kommunan hevur einki
fólkabókasavn.
233
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Felagskommunala nevndin
kommuna
- Umhvørvi
- Brunamál
felagsskúlin
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar, Gjáar
Eiðis, Saksunar
Eiðis, Saksunar
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Í Sundalagnum eru 5 kommunur saman í einum felags kommunalum samstarvi, og Hósvíkar kommuna er ein teirra. Hinar
kommunurnar eru: Gjáar, Haldórsvíkar, Sunda og Hvalvíkar.
Samstarvið fevnir um: brunaviðurskifti (brunanevnd við einum umboði úr hvørji kommunu), umhvørvismál (nevndin
hevur sett 1 fólk 1/2 tíð frá januar 1998), og kommunan hevur
eisini gjørt avtalu við tannlækna um skúlabarnatannrøkt.
Goldið verður pr. barn. Somuleiðis verður samstarvað um
teknisku umsitingina. Goldið verður í mun til fólktalið.
bera kommunurnar í læknadøminum í mun til fólkatalið.
Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar eftir næmingatalinum hjá teimum kommunum, ið samstarva um skúlan.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Brunamál liggur hjá felags kommunalu nevndini. Brunanevndin er felags við 1 limi úr hvørji kommunu (Sunda, Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar og Gjáar). Umsjónarmaðurin
er eisini felags, og gjørd er ein felags brunasamtykt, sum í løt-
234
•
Hósvíkar kommuna
uni verður endurskoðað. Brunaútgerðin er eisini felags, og
nakað av útgerð er úti í tí einstøku kommununi. Av brunaútgerð hevur Hósvíkar kommuna: 1 brandvogn, pumpur,
slangur og roykkavaraútgerð. Har eru 5 sløkkiliðsmenn, sum
allir hava verið á hóskandi skeiðum, og harumframt er ein
teirra froskmaður. Brunanevndin fær øll býggimál til ummælis
og kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Hósvíkar kommuna hevur eina bryggju og ein bátahyl.
Byggibúning
Kommunan hevur eina bygdarskipan/byggisamtykt, ið er
galdandi frá 1985 til 1999.
Umhvørvið
Hósvíkar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
Viðvíkjandi almennum reinføri annars er vanliga ein ruddingardagur um árið. Harumframt hevur ungdómurin m.a.
fingið til arbeiðis at rudda fyri tímaløn. Í Hósvíkar kommunu
leggja nógv fólk rottueitur út av sínum eintingum; men bygdarráðsformaðurin leggur eisini sjálvur eitur út, vanliga í september og í januar/februar.
Øll hús hava rottanga. IRF tømir rottangar 1 ferð um árið.
Spillvatnsleiðingarnir eru skrásettir. Umleið 14 hús hava ikki
fingið spillvatnið lagt í búrennu; men arbeitt verður við hesum.
Kommunan hevur 1 vatnbrunn. Vatnið er omanávatn. Tað
er einki reinsiverk; men brunnurin verður reinsaður 2 ferðir
um árið. Kommunan hevur ikki lýst verndarøki fyri vatnveitingarøkið. Borgararnir í Hósvíkar kommunu rinda ikki íbindingargjald fyri vatn.
Kommunan hevur einki alment náhús. Fólk tekur sær av
kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar. Tað er einki hýruvognsloyvi
givið í kommununi.
235
3.26 · KOLLAFJARÐAR KOMMUNA
26.1 Fortreytir
Bygdir
Kollafjørður
2
Vídd, km
898
38
Markatal
51
Kollafjarðar kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur
verið hetta:
Saksunar kommuna
Tað skal viðmerkjast, at Kollafjarðar og Tórshavnar kommunur leggja saman frá ár 2001 at rokna.
Talva 26.2 sýnir, at fólkatalið er vaksið við 87 % frá 1960 til
1989. Frá 1989 til 1995 er tað so aftur minkað nakað.
236
•
Kollafjarðar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
112 121 126 110
81
86
131 153 136
98
96 101
80
87
59
74
44
27
68
73
64
56
18
31
188 224 186 126
100
93
198 169 137 124
116 103
31
22
23
19
17
22
81
81
73
63
57
45
889
930
804
670
529
508
1960
84
87
44
21
102
101
17
41
497
Talva 26.3 sýnir, at síðan 1960 hevur aldursbólkurin 65 o.e.
verið óbroyttur. Harafturímóti er aldursbólkurin 0-14 minkaður síðani 1960, og fólk í vinnuførum aldri (15-64) eru vorðin
lutvíst fleiri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
27
29
33
31
33
37
64
62
58
59
56
55
15-39
38
41
38
38
40-64
26
21
20
9
9
9
100
100
100
65 o.e.
1960
34
58
31
30
34
21
25
25
24
9
11
9
8
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
•
237
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Kollafirði er fiskivinnan, tó at landbúnaður
eisini er týdningarmikil. Tilsamans starvast umleið 220 persónar innan fiskivinnuna (sjómenn, alibrúk og fiskivøruídnaður) og umleið 15 persónar arbeiða við landbúnaði.
Umleið 50 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða
í Kollafjarðar kommunu, og meir enn 100 íbúgvar í Kollafjarðar kommunu fara í aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
238
•
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,50 14,50 14,50 16,50 18,50 18,50 18,50
70.805 91.714 75.572 74.186 61.810 68.299 76.864
9.107 11.251 9.432 10.658 13.790 13.705 13.563
4.897
1.014
1.240
iu
iu
7.917
1.634
2.259
iu
iu
6.764
1.660
2.358
701
1.793
6.059
1.483
1.879
1.553
1.095
7.794
916
0
17
179
7.720
759
1.000
1.554
iu
8.149
502
3.800
4.660
800
7.001 10.879 15.056 14.659
6.151
iu
iu
875
iu
930
iu
942
iu
947
iu
898
iu
907
4,8
iu
iu
81
8
11
14
0,8
99
12
15
20
1,0
80
16
18
25
1,6
78
15
14
18
1,4
69
7
7
0
0,4
75
iu
6
7
iu
iu
iu
4
28
iu
3.26.2 Virksemi
Fyrisiting
Kollafjarðar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal
Navn
Hans Jacob Hansen, fm
Tummas Debess
Frits Joensen
Jógvan Dam
Terje Davidsen
Hans Jacob Simonsen
Hans Madsen
L
B
B
B
B
A
C
C
Føðiár
1940
1933
1954
1956
1950
1948
1953
Valskeið
2.
6.
1.
1
1.
1.
1.
Starv
eftirlitsmaður
lærari
skúlatænari
timburmeistari
tannlækni
yvirlækni
landsverkfr.
Útbúgving
lærari
tannlækni
lækni
Av fundarvirksemi krevja teknisk mál, umhvørvis-, fíggjarmál,
skúli, mentan o.a. mestu tíðina. Kommunan hevur í miðal 1
fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært
reglugerðini hjá landsstýrinum. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Kollafjarðar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar um bygdarráðsfundirnar við brævi umleið 3 dagar fyri
fundin. Av starvsfólki, ið tekur sær av dagligu fyrisitingini,
hevur kommunan fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin er verkfrøðingur og hevur arbeitt hjá kommununi í 2 ár. Serliga
reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd.
Kollafjarðar kommuna hevur fasta skrivstovutíð; millum 20
og 30 tímar um vikuna. Um fyrispurningar frá borgarum
skulu fyri á bygdarráðsfundi, skulu teir vera skrivligir. Kommunan nýtir journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag, og
skjølini hjá kommununi verða varðveitt á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Kollafjarðar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Tað er eisini skrivarin, sum hevur ábyrgdina
av dagligu fíggjarstýringini í kommununi. Kommunan nýtir
ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri almenningin til kunningar
•
239
í desember mánaði. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG
Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Kommunan hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Bygginevnd
Fornminnisnevnd
Grøns legat
Ferðslunevnd
Viðarlundarnevnd
Garðasýni
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Bókasavnsnevnd
Valnevnd
Valstýri til løgting og fólkating
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
3
2
2
5
5
5
3
5
5
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunuval og eitt valstýri til løgtings- og
fólkatingsval. Valnevndin til kommunuval verður ikki vald
fyrr enn beint fyri eitt kommunuval. Limirnir í nevndini og
stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað valstýrisformaðurin,
sum undirskrivar listan. Vallistarnir, sum koma frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit.
240
•
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið í kartoteki og á
teldu. Lønarlistin er eisini á teldu. Reglugerð um rakstur og
skipan hesum viðvíkjandi er ikki send Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Arnbjørn Kristiansen, fm, Gunvør
Jensen, Dorthea Joensen, Hanna Elina Djurhuus og Bodil
Christiansen. Nevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan.
Læraratalið er 10.
Kollafjarðar skúli er bygdur í 1970 og útbygdur í 1980.
Skúlin er ætlaður til 110 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98
vanligar skúlastovur og 7 serstovur. Hann hevur fimleikahøll,
svimjihøll, bókasavn við umleið 11.000 bókum og 15 teldur.
Avtala er gjørd við privatan bilførara um næmingaflutningin
í sjálvari kommununi.
Kommunan er við í samstarvinum um Felagsskúlan á
Oyrarbakka (saman við Hósvíkar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar,
Gjáar, Sunda, Saksunar og Eiðis kommunum), og næmingar í
Kollafjarðar kommunu ganga í 8. til 10. flokk har. Avtala er
gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Tað er nakað av frítíðarundirvísing í Kollafjarðar kommunu. Luttøkugjaldið er sett til 200 fyri svimjing og 100 kr. fyri
annað. Harumframt er frítíðarundirvísing eisini í felagsskúlanum. Kommunan er við í Norðstreymoyar Musikkskúla.
Barnaansing
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er 1 kommunal dagrøkt
við 60 plássum. Ein dagrøktarleiðari er settur, sum saman við
bygdarráðnum hevur eftirlit við skipanini. Kommmunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
verða sendar kommununi til ummælis, og verða tær síðan
sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broyting-
•
241
um í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og
pensjón.
Í sambandi við ellis- og røktarheimspláss fáa fólk pláss í
búfelagsskapinum í Kollafirði. Hesi pláss verða eisini brúkt
sum røktarpláss. Búfelagsskapurin er undir heimarøktini.
Fólkið, sum býr har, rindar fyri uppihald, og restin verður
goldin sambært løgtingslóg um býti av almannaútreiðslum
v.m. frá 1993. Annars hevur kommunan fyrr keypt sær pláss á
ellisheiminum í Vágum.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Hesin listi liggur
alment frammi.
Heilsumál
Kollafjarðar kommuna er við í Vestmanna læknadømi, t.e.
Vestmanna, Kvívík og Kollafjørð. Ein lækni er í Vestmanna,
og Kvívík og Kollafjørð hava ein lækna í felag. Kommunan
hevur sett tímaløntan skúlatannlækna til børn frá 0 til 14 ár.
Matvørur
Annað
Økið kring kirkjuna er náttúrufriðað og somuleiðis Frammi
við Gjónna. Sum fornminni eru eini gomul hús, og eisini hevur kommunan ymiskar gamlar lutir. Eitt bygdarsavn er í
kommununi. Kommunan hevur brúkt ung í arbeiði at halda
Tað er ítróttafelag í kommununi, skótar, talvfelag og bygdarhús. Svimjihylur er í skúlanum, og regluligar vatnsroyndir
verða tiknar.
Einki tjaldingarøki er lagt av. Kommunan hevur fólkabókasavn, ið er saman við skúlabókasavninum. Bøkur eru bæði til
børn og vaksin. Bókasavnsnevnd er sett, og viðtøkur eru
gjørdar fyri bókasavnið.
242
•
Kommunal samstørv
Øki
Samstarvskommunur
Eiðis og Saksunar kommunur
felagsskúlin
Eiðis og Saksunar kommunur
Norðstreymoyar
musikkskúli
Vestmanna kommunur
Kommunulækni
Vestmanna læknadømi, t.e. Vestmanna, Kvívíkar og Kollafjarðar
Ferðavinnan
Tórshavnar, Nólsoyar, Hests, Kirkjubøar, Vestmanna, Kvívíkar
og Kollafjarðar kommunur
Mykines
SEV
Allar kommunur
IRF
Flestu kommunur
Útreiðslurnar av felagsskúlanum verða býttar í mun til næmingatalið hjá kommununum í skúlanum.
Tað eru 3 viðtaluhøli í Vestmanna læknadømi. Vestmanna
kommuna eigur og røkir viðtaluhølið og húsini, sum læknin
býr og hevur viðtalu í. Kvívíkar kommuna ber útreiðslurnar
av viðtaluhølinum í Kvívík, og Kollafjarðar kommuna ber útreiðslurnar av viðtaluhølinum í Kollafirði.
Útbygging
Kommunan hevur ikki samstarv við aðrar kommunur viðvíkjandi brunamáli. Kommunan hevur ikki sett brunanevnd og
ikki gjørt brunasamtykt. Brunaumsjónarmaður er settur, og
22 sløkkiliðsmenn standa á listanum. Av teimum hava 16 ymisk skeið hesum viðvíkjandi. Av brunaútgerð eru: 2 pumpur,
ein vognur og roykkavaraútgerð. Eingin kannar brunatrygdina í sambandi við byggimál.
Tað er ein havn í kommununi, og kommunan hevur móttøkuskipan til spillolju, sum verður koyrd til ROY. Annað
burturkast og avlopsvatn frá skipum verður savnað av IRF.
Umframt havnina er 1 bátahylur og eisini fleiri lendingar.
•
243
Byggibúning
Kollafjarðar kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt,
sum seinast er broytt í 90-unum.
Umhvørvið
tilfari o.ø.
árligum ruddingardegi, og annars taka fólk hjá kommununi
eisini burturkast upp. Rottumaður er settur, sum fólk kunnu
fáa eitur frá. Hann leggur ikki sjálvur eitur út.
Ikki øll hús hava rottanga. IRF tømir rottangar 1 ferð um
árið. Allir rottangar í kommununi eru skrásettir. Arbeiðið at
fáa alt frárensl í búrennu er ikki liðugt.
Kommunan hevur 10 vatnbrunnar, og miðað verður eftir at
fáa hetta samlað. Vatnveitingarøkini eru ikki tinglýst. Talan er
um yvirflatuvatn, og vatnið verður ikki reinsað. Umsókn um
løggildan er send Heilsufrøðiligu Starvstovuni. Vatníbindingargjald er íroknað prísin fyri grundstykkið.
Kommunan hevur alment náhús. Skúlatænarin tekur sær av
kirkjugarðinum.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. 1 hýruvognsloyvi er í
kommununi.
244
•
3.27 · KVÍVÍKAR KOMMUNA
27.1 Fortreytir
Bygdir
Kvívík
Skælingur
Leynar
Stykkið
Válur/Nesið
Vídd, km2
347
14
91
42
61
49
Markatal
75
Kvívíkar kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið
hetta:
Saksunar kommuna
Íbúgvar- og búsetingarmynstur
Talva 26.2 sýnir, at fólkatalið í Kvívíkar kommunu hevur verið skiftandi í tíðarskeiðinum. Mestsum allir aldursbólkar eru
vorðnir størri frá 1960 til 1995, tó serliga aldursbólkurin 4059 ár.
Kvívíkar kommuna
• 245
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
74
78
66
61
55
58
88
82
59
62
70
78
41
39
43
52
28
34
35
43
33
36
17
30
116 156 115
88
65
57
127 107
98
92
83
83
27
22
22
17
20
17
63
66
66
57
52
50
571
593
502
465
390
407
1960
69
79
46
17
78
77
15
49
430
Talva 27.3 sýnir, at fólk í vinnuførum aldri eru lutfalsliga fleiri
í 1995 enn í 1960, og børnini eru vorðin nakað færri. Lutfalsligi parturin av eldri fólkum er tann sami.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
28
27
25
26
32
33
61
62
62
61
54
55
15-39
34
40
38
38
28
30
1960
34
54
33
40-64
27
22
24
23
26
25
21
65 o.e.
11
11
13
12
13
12
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
246
•
Kvívíkar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinna í kommununi er landbúnaður. Í kommununi
eru: 6 bøndur, 1 alibrúk, 2 handlar, 1 posthús, 2 peningastovnar, 1 almenn skrivstova (kommunuskrivstovan) og fleiri sjómenn.
Upp ímóti 10 fólkum ferðast úr øðrum kommunum at
arbeiða í Kvívíkar kommunu, og fleiri enn 100 íbúgvar í Kvívíkar kommunu fara í aðrar kommunur at arbeiða.
27.1.4 Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,50 15,00 15,00 16,00 18,50 18,50 18,50
48.057 58.806 46.211 47.174 38.548 45.199 56.657
6.895 7.679 5.648 5.129 7.183 7.550 8.848
3.750
926
iu
iu
iu
5.542
816
iu
iu
iu
4.246
711
470
436
iu
4.236
724
420
iu
iu
5.577
510
182
74
0
5.182
718
500
740
iu
5.580
223
1.420
1.650
0
4.301
3.317
3.261
5.941
2.012
2.000
iu
551
iu
593
iu
578
iu
572
iu
555
iu
561
5,0
iu
iu
87
8
13
iu
0,6
99
6
11
iu
0,4
80
6
13
8
0,6
82
10
14
8
1,2
69
4
7
3
0,3
81
4
10
7
0,3
iu
iu
3
16
iu
Kvívíkar kommuna
• 247
3.27.2 Virksemi
Fyrisiting
Kvívíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Navn
Ari Johannesen, fm
Heini Holm
Jonna Nielsen
Jens Mikkelsen
Kristin Friis
L
A
A
A
B
B
Føðiár
1964
1956
1953
1958
1968
Valskeið
1
1
1
4
1
Starv
Vinnumálastýr.
málarmeistari
heimahjálp
sølumaður
skipari
Útbúgving
cand. merc.
Mest fundarvirksemi stendst av tekniskum málum og fíggjarviðurskiftum. Kvívíkar kommuna hevur í miðal 2 fundir um
mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins
reglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kvívíkar kommuna
kunnar um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru, við
at geva fundarboðini í endanum á hvørjum bygdaráðsfundi.
Hetta verður staðfest við einum brævi, ið sent verður nakað
fyri fundin.
kommunan fastan skrivara hálva tíð. Skrivarin er útbúgvin
tekniskur hjásitari og hevur skeið í almennum rætti. Skrivarin
hevur arbeitt hjá kommununi í 5 ár. Eitt og hvørt starvsfólk
hevur sín starvssáttmála.
Fyrispurningar frá borgarunum verða lagdir fyri á bygdaráðsfundi til samtyktar, støðutakan ella til kunningar. Kommunan
gevur skrivligt svar. Umframt hetta er eisini telefonavgreiðsla.
Kommunan er í ferð við at fáa sær journalskipanina hjá
Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá kommununi verða varðveitt í arkivskápi, og nakað er latið til Landsskjalasavnið í
sambandi við, at kommunuskrivstovan flutti í nýggj høli.
Kvívíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
248
•
Kvívíkar kommuna
verður á teldu. Bygdaráðsformaðurin og skrivarin hava í felag
ábyrgdina av fíggjarstýringini. Kommunan nýtir ikki ráðgeva,
tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin
verður send til hvørt húski í januar mánaði. Grannskoðari hjá
kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Byggiskipanarnevnd
Garða- og hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýri
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
5
3
4
3
2 tiltakslimir
2 tiltakslimir
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi: eitt í Kvívík og eitt á
Válinum. Bæði í valnevndini og valstýrisnevndini eru bygdaráðslimir. Til løgtings- og fólkatingsval velja íbúgvarnir á Válinum í Vestmanna, og tí er ein eygleiðari hjástaddur í Vestmanna. Valnevndin er annars tann sama. Kvívíkar kommuna
brúkar altíð valkort í sambandi við val. Vallistarnar fær
kommunan frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunala fólkaeftirlitið hevur kommunan í kartoteki.
Kvívíkar kommuna
• 249
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Niels Boje Christensen, formaður,
Marjun Óladóttir MÚller og Joan Magnussen. Tað eru 2 skúlar í kommununi, og læraratalið er 5.
Kvívíkar skúli er bygdur í 1976. Hann er ætlaður til 65
skúla frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 1 vanliga skúlastovu og 3
aðrar skúlastovur til serlig endamál. Skúlin hevur 1 fimleikahøll og 1 svimjihyl (sum Heilsufrøðiliga Starvsstovan tekur
vatnroyndir av fyri rokning). Tað eru 4 teldur í skúlanum og
bókasavn við 2.500 bókum.
Leyna skúli er bygdur í 1907 og er ætlaður til 17 næmingar.
Í skúlaárinum 1997/98 gingu 5 næmingar í skúla frá 1. til 5.
flokk. Hann hevur 1 vanliga skúlastovu og 1 urgu.
Viðmerkjast skal, at børn frá Válinum ganga øll árini í
skúla í Vestmanna.
Børnini í Kvívíkar kommunu ganga í framhaldsskúla í Vestmanna. Rindað verður fyri hvønn næming, og kommunan
hevur avtalu um næmingaflutningin.
Kvívíkar kommuna hevur nakað av frítíðarundirvísing, og
luttøkugjald er sett. Kommunan er við í Norðstreymoyar
Musikkskúla.
Barnaforsorg
5 limir eru í barnaverndarnevndini. Kommunan hevur opnað
nýggjan dagstovn 1. juli 1997. Tað er pláss fyri 30 børnum: 20
barnagarðsplássum og 10 vøggustovuplássum. Kommunal
dagrøkt var í kommununi, áðrenn dagstovnurin kom. Hon er
nú avtikin, og allar dagrøktarmammurnar hava fingið starv á
dagstovninum. Eftirlitið við dagstovninum hjá kommununi
hevur kommunan sjálv.
Sosialverkið
kommunum, umframt at íbúgvarnir eisini kunnu keypa sær
250
•
Kvívíkar kommuna
Heilsumál
Kvívíkar kommuna er í Vestmanna læknadømi, t.e. Vestmanna, Kvívíkar og Kollafjarðar kommunur. Ein lækni er í
Vestmanna, og Kvívík og Kollafjørð hava ein lækna í felag.
Læknin er regluliga 1 dag um vikuna í Kvívík. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Vestmanna og Kvívíkar kommuna hava í felag skúlatannlækna í 1/2 tíð.
Matvørur
Eftirlitið av matvørulógini hevur Heilsufrøðiliga Starvsstovan.
Annað
Fleiri øki eru friðað í Kvívíkar kommunu, m.a. útgrevsturin í
Kvívík. Tað eru 2 fornminni í kommununi. Kommunan hevur
einki bygdasavn, og kommunan ger einki sjálv við at halda
Í kommununi er eitt bygdahús, fimleikahøll og svimjihøll,
men einki fólkabókasavn. Har er eisini skótavirksemi.
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Kommunulækni
Norðstreymoyar
musikkskúli
Ferðavinnan
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Vestmanna
Vestmanna læknadømi, t.e. Vestmanna, Kvívíkar og Kollafjarðar
kommunur
Vestmanna kommunur
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Børnini í Kvívíkar kommunu ganga í framhaldsskúla í Vestmanna, og børnini á Válinum ganga í fólkaskúla í Vestmanna.
Kvívík rindar fyri hvønn næming. Kommunan keypir sær
røktar- og ellisheimspláss. Avtala er millum Vestmanna og
Kvívík um at hjálpa hvørjum øðrum í sambandi við brunamál.
Hetta verður tó fíggjað hvørt sær.
Kvívíkar kommuna
• 251
Vestmanna og Kvívík samstarva um barnatannlækna.
Goldið verður í mun til barnatalið. Tað eru 3 viðtaluhøli í
Vestmanna læknadømi. Vestmanna kommuna eigur og heldur
læknahúsini og viðtaluhølið. Kvívíkar kommuna ber útreiðslurnar av viðtaluhølinum í Kvívík, og Kollafjarðar kommuna
ber útreiðslurnar av viðtaluhølinum í Kollafirði.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Ein óformlig avtala er millum Vestmanna og Kvívíkar kommunur um at hjálpa hvørjum øðrum á hesum øki. Kvívíkar kommuna hevur ikki sett brunanevnd. Síðsta brunasamtykt er endurskoðað í 1993. Arbeiðsformaðurin hjá kommununi er brunaumsjónarmaður og hevur skeið í sløkkiliðsarbeiði. Sløkkiliðsmenninir eru sjálvbodnir. Øll neyðug brunaútgerð er til taks
sum: slangur, brandbilur, pumpur, roykkavaraútger o.s.fr. Brunatrygdin verður bert kannað í sambandi við størri byggimál.
Tað eru 2 havnir í Kvívíkar kommunu: ein í Kvívík og ein á
Valinum. Á Válinum er ein havnarfúti, og arbeiðsformaðurin
hevur samsvarandi ábyrgd í Kvívík. Kommunan hevur móttøkuskipan til spillolju, sum so verður sent til ROY. Annað
burturkast og avlopsvatn frá skipum verður savnað av IRF.
Harumframt er ein lending í Leynum.
Kvívíkar kommuna hevur ikki ásetingar um hundar/djór,
sum ganga leys.
26.2.2.2 Byggibúning
galdandi til ár 2000.
Umhvørvið
Kvívíkar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá virkjum og húshaldum verður burturbeint av IRF. Øki er ávíst til burturkoyring av mold v.m. frá
útgrevstrum.
Við atliti at almennum reinføri annars hevur arbeiðsformaðurin ábyrgdina. Eisini er vanligt, at børn úr 7. flokki
brúka nakrar dagar síðst í skúlaárinum at rudda í kommununi. Kommunan hevur sett mann at taka sær av rottuoyðing.
IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Verkfrøðingur er settur
at gera ætlan fyri spillvatnsleiðingar og feskvatnsleiðingar.
252
•
Kvívíkar kommuna
Kommunan hevur ein vatnbrunn í Kvívík, ein í Leynum og
ein eyka brunn. Einki reinsiverk er; men vatnið í sjálvum
brunninum verður reinsað við fínum sandi. Verndarøki fyri
vatnveitingarlendini eru ikki tinglýst. Íbúgvarnir í kommununi rinda ikki fyri vatnnýtslu, men fyri nýbygging er íbindingargjaldið 5.000 kr.
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlit við ásetingunum
í umhvørvislóggávuni.
At hvalvágin í Leynum verður hildin rein, hevur grindaformaðurin ábyrgdina av. Eitt alment náhús er á sandinum í Leynum. Eftirlit er við kirkjugarðinum. Fólk á Válinum verða jarðað
í Vestmanna, og ber Kvívíkar kommuna hesar útreiðslur.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað er 1 hýruvogsloyvi í
kommununi. Viðkomandi bilførari stendur eisini fyri skúlabarnaflutninginum.
Kvívíkar kommuna
• 253
3.28 · VESTMANNA KOMMUNA
28.1 Fortreytir
Bygdir
Vestmanna
2
Vídd, km
1.144
51
Markatal
56
Vestmanna kommuna var upprunaliga partur av Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið
hetta:
Saksunar kommuna
Talva 28.2 sýnir fólkatalið í Vestmanna kommunu í aldursbólkum.
254
•
Vestmanna kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
122 141 122 136
190 204
138 153 198 192
223 191
93 112 130 158
92 102
59 107
91
74
68
68
197 243 256 215
219 211
275 299 273 263
242 251
74
58
57
54
59
54
183 171 170 157
130 105
1960
186
194
110
72
231
244
45
92
1.141 1.284 1.297 1.249 1.223 1.186 1.174
Talva 28.3 sýnir, at síðan 1960 er aldursbólkurin 65 o.e. tvífaldaður. Aldursbólkurin 15-64 hevur verið nakað skiftandi
um tey 60% í tíðarskeiðinum, og aldursbólkurin 0-14 ár er
vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
23
23
25
26
34
33
62
64
62
61
56
58
15-39
31
36
37
36
1960
32
60
31
32
35
40-64
31
28
25
25
25
26
25
65 o.e.
16
13
13
13
11
9
8
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Vestmanna kommuna
15 %
• 255
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Vestmanna kommunu er fiskivinnan. Í
kommununi eru: 90 sjómenn, 3 alibrúk, 2 fiskavirki, 1 smiðja,
1 framleiðsluvirki annars, 4 byggivirki, 1 orkuveiting (SEV),
13 handlar, 3 gistingarhús/matstovur (1 gistingarhús og 2 matstovur), 1 posthús, 2 fíggingarstovnar, 3 stovnar innan almenna fyrisiting.
Millum 20 og 30 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Vestmanna kommunu, meðan millum 81 og 90
íbúgvar í Vestmanna kommunu fara til aðrar kommunur at
arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
256
•
Vestmanna kommuna
1989
1992
1993
1996
1997
1998
18,30 18,30 18,30 25,50 23,00 23,00 23,00
108.653 124.709 97.882 100.681 82.066 89.798 101.498
16.872 19.438 15.315 20.392 18.838 20.507 21.864
9.265
5.062
3.566
iu
iu
8.114
9.720
4.485
iu
iu
9.232
8.218
1.909
5.267
2.432
6.692
8.388
3.878
1.050
0
8.338
6.719
230
2.463
0
8.371
6.565
2.150
1.881
iu
9.713
6.460
5.505
2.200
0
58.170 68.054 66.991 60.949 68.383 63.588
iu
1.311
iu
1.284
iu
1.252
iu
1.154
iu
1.144
iu
1.150
3,6
iu
iu
83
44
30
iu
3,4
97
53
50
iu
3,5
78
54
54
12
4,4
87
53
41
19
3,0
72
60
36
1
3,6
78
55
32
10
3,1
iu
iu
30
25
iu
3.28.2 Virksemi
Fyrisiting
Vestmanna kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal
C. Vestmanna hevur onga starvsskipan.
Navn
Gunn Joensen, fm
Jóhanna Maria Pedersen
Marjun S. Olsen
Hervør H. Durhuus
Agnar Aagaard Nielsen
Jóhan Hendrik Hansen
Erland Isaksen
L
A
A
A
A
B
B
B
Føðiár
1950
1958
1956
1940
1928
1964
1933
Valskeið
2.
1
2.
1.
1.
1.
1.
Starv
Útbúgving
skrivstovukvinna
sjúkrasystir
sjúkrasystir
Vestpack
setari
fiskavirki
frisør
útróðrarmaður/eftirløningur
servicemaður
maskinistur
arbeiðsmaður
Flestir fundir eru um teknisk mál og umhvørvis- og fíggjarviðurskifti. Vestmanna kommuna hevur í miðal 1 fund um
mánaðin. Kommunan boðsendir tiltakslim, eisini til einstakar
fundir, um bygdarráðslimur boðar frá, at hann ikki kann
møta. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Kommunan kunnar um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru, við at kunngera í bløðunum fyrst í árinum og
eisini við at senda bygdarráðslimunum skránna fyri hvønn
fund. Skrá til opnan fund verður sett í kunngerðartalvuna 6
dagar fyri fundin. Mál, ið verða viðgjørd fyri stongdum hurðum, eru fíggjar- og persónsmál.
Vestmanna kommuna fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin er
tekniskur hjásitari og hevur arbeitt hjá kommununi í 14 ár.
Aftur at skrivaranum hevur kommunan 1 fulltíðarstarvsfólk í
bókhaldinum. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki samtykt av bygdarráðnum, men er fyrstu ferð
undirskrivað av starvsfólkinum 22/3-91. Teknisk ráðgeving
verður keypt.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan
opin vanliga skrivstovutíð. Fyrispurningar frá borgarum fær
bygdarráðsformaðurin, sum sendir teir víðari til nevndirnar.
Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya Komm-
Vestmanna kommuna
• 257
unufelag. Kommunuskjølini eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur 2 teldur, kopimaskinu, fax,
skrivimaskinu og telefon.
Vestmanna kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Kommunan bókar sjálv, og bókað verður á
teldu. Skrivarin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini.
Vestmanna kommuna brúkar ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður vanliga send
húshaldunum fyri nýggjár. Grannskoðari hjá kommununi er
Grannskoðarafelagið Rasmussen og Weihe, og landsstýrið
Vestmanna kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Tekniska nevnd
Mentanarnevnd
Umhvørvisnevnd
Serligar nevndir
Kirkjugarðsnevnd
Garða- og vatnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
fólkatingsval
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
3
3
3
5
3
3
5
4
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunuvalið og eitt valstýri til løgtings-
258
•
Vestmanna kommuna
og fólkatingsval. Limirnir í nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður á kommunuskrivstovuni. Kommunan brúkar valkort til øll val. Í sambandi við
vallistan til løgtingsval er tað valstýrisformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir, sum koma frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni.
Skráir
teldu. Lønarlistin er eisini á teldu. Reglugerð um skipan og
rakstur hesum viðvíkjandi er send Skrásetingareftirlitinum til
góðkenningar.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Bjørg á Rógvu, fm., Sigurdlaug Nielsen,
Asta Johannesen, Maria Joensen og Ann Andreasen. Tað er
ein skúli í tveimum bygningum í Vestmanna. Læraratalið er
20.
Elsti parturin av Vestmanna skúla er tikin í nýtslu í 1950.
Uppíbygningur til skúlan varð tikin í nýtslu í 1965. Nýggjur
skúli við ítróttahøll var tikin í nýtslu 1. februar 1986 – samstundis var eldri parturin av skúlanum umbygdur og umvældur. Vestmanna skúli er ætlaður til 270 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 220 næmingar í skúla frá 1. til 10. flokk.
Skúlin hevur 12 vanligar skúlastovur, umframt serstovur.
Hann hevur 1 fimleikarhøll og 1 svimjihøll. Harafturat eru 22
teldur og bókasavn við 12.000 bókum.
Frítíðarundirvísing er í Vestmanna, og luttøkugjald er ásett.
Vestmanna er við í Norðstreymoyar Musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er ein kommunal dagrøkt við 40 ansingarplássum, men kommunan hevur fingið
loyvi til 10 pláss afturat. Ein dagrøktarleiðari er settur.
Kommunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
verða sendar kommununi til ummælis og síðani sendar Al-
Vestmanna kommuna
• 259
mannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum móttaka forsorgarhjálp og
pensjón.
Vestmanna kommuna keypir sær ellis- og røktarheimspláss,
men annars er eitt sambýli í gerð í Vestmanna, sum enn ikki
er tikið í nýtslu.
kannar listan, ið liggur alment frammi.
Heilsumál
Kommunan er við í Vestmanna læknadømi, t.e. Vestmanna,
Kvívík og Kollafjørð. Ein lækni er í Vestmanna, meðan Kvívík
og Kollafjørð hava ein lækna í felag. Kommunulæknin kannar
skúlabørnini. Vestmanna og Kvívík hava í felag skúlatannlækna í 1/2 tíð.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru: handilshúsini hjá SEV, fiskastykki og
fjalsrætt. Fyribils er eitt bygdarsavn í kjallaranum á kommunuskrivstovuni, sum tó ikki hevur alment opið. Ein áhugabólkur arbeiðir við málinum. Kommunan sjálv ger einki við
at halda varðarnar í kommununi.
Eitt bygdarhús er í kommununi, og har verður skipað fyri
ymiskum tiltøkum. Tað eru 2 ungmannafelagshús. Kommunan
hevur eina ítróttahøll, og ítróttafelag er stovnað. Eisini verður
telvað og spælt bridge. Svimjihylur er í skúlanum, og regluligar royndir verða tiknar av vatninum.
fólkabókasavn, sum er saman við skúlabókasavninum. Bókasavnsnevnd er ikki sett; ein lærari tekur sær av rakstrinum.
Viðtøkur fyri bókasavnið eru ikki gjørdar.
260
•
Vestmanna kommuna
Kommunal samstarv
Øki
Tannlækni
Kommunulækni
Norðstreymoyar
musikkskúli
Ferðavinnan
Samstarvs kommunur
Kvívík
Vestmanna læknadømi, t.e. Vestmanna, Kvívík og Kollafjørð
Haldórsvík, Saksun, Hvalvík, Kollafjørð, Kvívík, Vestmanna
SEV
IRF
Tórshavn, Nólsoy, Hest, Kirkjubø, Vestmanna, Kvívík og
Kollafjørð
Allar kommunur
Flestu kommunur
Børnini í Kvívíkar kommunu ganga í framhaldsskúla í Vestmanna, og børnini á Válinum ganga í folkaskúla í Vestmanna.
Kvívík rindar fyri hvønn næming. Vestmanna keypir sær røktar- og ellisheimspláss. Avtala er millum Vestmanna og Kvívík
um at hjálpa hvørjum øðrum í sambandi við brunamál. Hetta
verður tó fíggjað hvørt sær.
Vestmanna og Kvívík samstarva um barnatannlækna.
Goldið verður í mun til barnatalið. Tað eru 3 viðtaluhøli í
Vestmanna læknadømi. Vestmanna kommuna eigur og heldur
húsini, sum læknin býr og hevur viðtaluhøli í. Kvívíkar kommuna ber útreiðslurnar av viðtaluhølinum í Kvívík, meðan
Kollafjørður ber útreiðslurnar av viðtaluhølinum í Kollafirði.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Ein óformlig avtala er millum Vestmanna og Kvívíkar kommunu um at hjálpa hvørjum øðrum á hesum øki. Hetta verður
tó fíggjað hvørt sær. Vestmanna kommuna hevur sett brunanevnd. Brunasamtykt er gjørd og síðst endurskoðað 1988.
Brunaumsjónarmaður er settur. Tað eru 27 sløkkiliðsmenn í
kommununi, har onkur hevur brandskeið, onkur er froskmaður, og onkur hevur verið á roykkavaraskeiði. Av brunaútgerð
er: brandbilur, sjúkrabilur, pumpur, slangur, froskbúnar og
roykkavaraútgerð. Brunatrygdin í sambandi við byggimál
verður ikki kannað.
Vestmanna kommuna hevur eina havn og eina ferjuhavn.
Havnin hevur móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Spilloljan verður send til ROY. Harafturat er bingjupláss á havn-
Vestmanna kommuna
• 261
arlagnum, so skipini sleppa av við sítt burturkast. Umframt
hesar havnir er ein bátahylur í kommununi.
Byggibúning
Vestmanna kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt,
sum er galdandi til ár 2000.
Umhvørvið
Vestmanna kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og
savnað eftir hesi skipan. Vestmanna kommuna hevur ávíst øki
til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
ruddingardegi. Um summarið rudda skúlabørnini og eisini
kommunumenninir. Maður er settur at skipa fyri rottuoyðing,
og hann leggur eitur út. Fólk leggja eisini sjálv eitur út, og
røktingarmenn hava eitur við sær at leggja út í hagan.
Umleið 80% av húshaldunum í kommununi hava rottanga,
og IRF tømir teir 1 ferð um árið. Kommunan skrásetur í løtuni spillvatnsleiðingarnar. Alt frárensl fer ikki í búrennu og
út á sjógv.
Vatnveitingin er kommunal, og vatnið er omanávatn. Tað
verður reinsað við sandfiltri og UV-strálum. Vatnveitingin er
løggildað. Kommunan hevur sett íbindingargjald fyri vatn og
búrennu, ið verður goldið, tá ið byggiloyvið verður skrivað.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur umhvørvisnevndin.
Kommunan hevur hvalvág. Kommunan hevur alment náhús, sum havnarskrivstovan hevur um hendi. Fólk eru sett at
taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men størri arbeiði verður
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Eitt hýruvognsloyvi er í
kommununi.
262
•
Vestmanna kommuna
3.31 · KIRKJUBØAR KOMMUNA
31.1 Fortreytir
Bygdir
Kirkjubøur
Velbastaður
Vídd, km2
54
126
38
Markatal
71
Kirkjubøur kommuna var upprunaliga partur av sameindu
sóknunum í Suðurstreymoyar Prestagjaldi. Kommunubýtið
hevur verið hetta:
1872:
1876:
1920:
1930:
Sameindu sóknirnar í Suðurstreymoyar Prestagjaldi
Nólsoyar sóknar kommuna
Hests sókn fer úr Kirkjubøar sókn
Tórshavnar uttanbíggja sóknar kommuna
Hests sóknar kommuna
Kaldbaks sóknar kommuna
Kirkjubøar sóknar kommuna
1976: Kaldbaks sókn leggur saman við Tórshavnar
kommunu
1978: Argja kommuna
Hoyvík og Hvítanes flyta úr Tórshavnar uttanbíggja
sóknar kommunu til Tórshavnar kommunu
1997: Argja kommuna leggur saman við Tórshavnar kommunu
Talva 31.2 sýnir, at fólkatalið í Kirkjubøar kommunu er vaksið sløk 92 % frá 1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er fólkatalið
minkað nakað aftur.
Kirkjubøar kommuna
• 263
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
26
26
13
13
13
16
25
21
16
15
26
24
10
12
13
20
9
3
6
16
18
8
3
4
47
55
27
16
16
13
30
36
29
28
23
17
8
7
8
4
4
5
26
19
16
14
15
18
178
192
140
118
109
100
1960
20
10
6
3
17
21
3
20
100
Talva 31.3 sýnir, at lutfalsligi parturin av børnum, fólki í
vinnuførum aldri og eldri hevur verið nakað skiftandi í tíðarskeiðinum. Myndin við árslok 1995 sýnir tó, at lutfalsliga
nógv børn eru, at aldursbólkurin í vinnuførum aldri er stórur,
og at tey eldru eru lutfalsliga fá í tali.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
29
24
21
24
36
40
56
65
67
64
51
42
1960
30
50
15-39
35
43
41
37
26
20
26
40-64
21
22
26
27
25
22
24
65 o.e.
15
10
11
12
14
18
20
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
264
•
Kirkjubøar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Kirkjubøar kommunu er landbúnaður. Í
kommununi eru: 9 bøndur, alibrúk, 1 vakstrarhús, 1 matstova
(roykstovan) og 1 virki innan vinnuligar tænastur.
Umleið 11-20 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at
arbeiða í Kirkjubøar kommunu (barnagarðurin, Heilbrigdið,
vakstrarhús), og 51-60 íbúgvar í Kirkjubøar kommunu fara til
aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
12,00 12,00 14,00 16,00 17,00 17,00 17,00
18.380 21.300 20.534 19.941 15.369 17.000 19.800
iu 2.000 2.287 2.225 2.357 2.618 3.007
iu
iu
iu
iu
iu
1.307
234
iu
iu
iu
3.240
449
410
437
iu
2.482
458
492
iu
iu
1.390
221
404
690
0
3.781
296
326
251
iu
1.637
92
364
750
0
iu
2.601
3.432
3.202
1.440
1.800
1.463
192
iu
191
iu
190
iu
190
iu
197
3,7
200
iu
111
14
12
0
1,3
108
18
20
18
1,5
105
17
21
22
1,4
81
8
9
17
0,6
86
9
11
12
0,7
99
7
3
12
0,5
Kirkjubøar kommuna
• 265
3.31.2 Virksemi
Fyrisiting
Kirkjubøar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal
Navn
Annfinn Brekkstein, fm
L
A
Føðiár
1960
Valskeið
3
Eyðfinnur í Búðini
Hjørtur Poulsen
Páll Patursson
Óluva Niclasen
A
A
A
A
1962
1959
1944
1963
2
1
6
1
Starv
Útbúgving
skrivstovum. TLF goymslum./
bankaútb. o.a.
bóndi
skipsførari
maskinmeistari
maskinmeistari
bóndi
H. Starvst.
bromatologur
Á bygdaráðsfundum krevja fíggjarviðurskifti mesta virksemi.
Kirkjubøar kommuna hevur regluliga 1 fund um mánaðin og
annars eftir tørvi. Í sambandi við fráveru verður bygdaráðslimurin kunnaður um tey mál, sum skulu fyri á fundi. Bygdaráðslimurin boðsendir sjálvur tiltakslimin, um hann heldur
tað vera neyðugt. Gerðabókin verður undirskrivað á næsta
bygdaráðsfundi.
Av tí at Kirkjubøar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðurm. Kommunan
kunnar við skrivligari fundarfráboðan og gjøgnum telefon
um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur einki starvsfólk, ið tekur sær av dagligu
fyrisitingini. Tað er bygdaráðsformaðurin, sum loysir hesa
ikki gjørd. Í sambandi við teknisk arbeiði hevur kommunan
ein ráðgeva, ið hevur eftirlitið við arbeiðinum.
Kirkjubøar kommuna hevur ikki fasta skrivstovutíð. Fyrispuringar frá borgarum skulu vera skrivligir, tó at vanligar
upplýsingar kunnu vera avgreiddar um telefonina. Kommunan nýtir í løtuni journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag.
Ætlanin er tó at skifta skipan, so hon gerst einfaldari; tó verður sami „nomuklaturur“ brúktur. Skjølini hjá kommununi
verða varðveitt í arkivskápi hjá kommununi. Kommunan hevur allar nútímans hentleikar.
Kommunan brúkar kommunalu kontoskipanina frá lands-
266
•
Kirkjubøar kommuna
stýrinum, og grannskoðarin bókar fyri kommununa. Bókað
verður á teldu. Kommunan nýtir grannskoðaran sum ráðgeva,
verður løgd fram fyri almenningin til kunningar, tá ið hon er
liðug. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Kirkjubøar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Barnaverndarnevnd
Garðaskoðarar
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
5
3
3
3
Viðmerkingar
2 tiltakslimir
2 tiltakslimir
Skattamál
Val
Tað er eitt atkvøðingarøki í kommununi. Tað er ein valnevnd
til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Kommunan brúkar
ikki valkort. Bygdaráðsformaðurin undirskrivar vallistan í
sambandi við løgtingsval. Kirkjubøar kommuna fær vallistarnar frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kirkjubøar kommuna hevur onga edv-skrá við persónsupplýsingum. Kommunala fólkaeftirlitið er á kommunuskrivstovuni. Ætlanin er at leggja tað á teldu.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Dorthea Winther, Djóni Dalsgarð og Berit
Holm. Nevndin skal føra gerðabók. Hon hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. 1 lærari og 1 vikarur starvast í skúlanum.
Kirkjubøar kommuna
• 267
Velbastaðar skúli er umbygdur í 1980. Skúlin er ætlaður til
20 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 23 næmingar í
skúla frá 1. til 6. flokk. Skúlin hevur 2 vanligar skúlastovur,
umframt serundirvísingarstovur. Tað eru 2 teldur og eitt
bókasavn við 300 bókum í skúlanum.
Børnini í Kirkjubøar kommunu ganga í skúla frá 6/7 flokki
í Tórshavn. Rindað verður fyri hvønn næmingin.
Kommunan hevur sett fastan bilførara at skipa fyri næmingaflutninginum úr Kirkjubø til Velbastaðar og Havnina.
Nakað av kvøldskúlavirksemi er í Ungmannafelagnum Sólarmagni, t.d. ættargransking og veving. Annars ganga íbúgvar
í Kirkjubøar kommuna í kvøldskúla í Tórshavn, uttan at
kommunan rindar fyri hetta. Harumframt kunnu børn upp til
3. flokk fara í dagstovnin til frítíðarundirvísing/frítíðarvirksemi eftir skúlatíð.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Ein dagstovnur er í
Kirkjubøar kommunu við plássi fyri 30 børnum: 20 barnagarðsplássum og 10 vøggustovuplássum. Stovnurin virkar eisini sum frítíðarskúli hjá børnum upp til 3. flokk. 12 børn úr
Tórshavn ganga í dagstovnin á Velbastað; Tórshavnar kommuna rindar fyri hvørt barn. Dagstovnurin er kommunalur.
Sosialverkið
Umsóknir um hjálp eftir forsorgarlógini koma sjáldan til
kommununa; men verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um pensjónir verða sendar til kommununa til
ummælis, og verða tær síðan sendar Almannastovuni. Í sambandi við álíkningina fylgir kommunan við fíggjarligu umstøðunum hjá pensjonistum og einkjupensjonistum.
Kommunurnar í Suðurstreym eru í felag um Lágargarð.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn, og kannar
kommunan listan og sendir hann aftur til tryggingina.
Heilsumál
Kirkjubøar kommuna er við í Suðurstreymoyar læknadømi.
Kommunulæknin kannar børnini, og kommunan keypir sær
barnatannrøktina úr Tórshavn.
268
•
Kirkjubøar kommuna
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstova hevur eftirlit við matvørulógini.
Annað
Tað eru nógv fornminni í kommununi. Bygdasavn er í kommununi. Kommunan ger einki við at halda varðarnar í kommununi.
Í kommununi er eitt bygdahús - Sólarmagn, og tað er Ungmannafelagið Sólarmagn, ið eigur húsið. Eftirløningar í
kommununi kunnu fáa døgurða, sum verður koyrdur til
teirra, av Lágagarði. Kommunan rindar fyri koyringina.
Tjalding er í løtuni ikki loyvd í kommununi. Kommunan
hevur einki fólkabókasavn; men kommunan hevur eina
lesistovu í skúlanum við úrvali av barnabókum. Tað er eitt
spælipláss á Velbastað. Tað er eingin handil í kommununi.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Lágargarður
Ferðavinnan
SEV
Samstarvskommunur
Suðurstreymoyar læknadømi, t.e. Tórshavnar, Kirkjubøar,
Nólsoyar og Hests kommunur
Kommunurnar í Suðurstreymi, t.e. Tórshavnar, Kirkjubøar,
Nósoyar og Hests kommunur
Mykines
Allar kommunur
Kommunurnar í læknadøminum býta rakstrarkostnaðin av
læknaviðtaluhølunum ímillum sín eftir fólkatalinum.
Kirkjubøar kommuna keypir nógvar ymiskar tænastur úr
Tórshavn. Hetta snýr seg um: skúlapláss til næmingar í
kommununi frá 6/7 flokki, ruskburturbeining, skúlabarnatannrøkt og um sløkkiliðsarbeiði. Kommunan rindar fyri
hvørja tænastu.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Í sambandi við sløkkiliðsarbeiði er samstarv við Tórshavnar
Kirkjubøar kommuna
• 269
kommunu. Í kommununi er eitt 14 mans lið á, sum fer út í
fyrsta umfari. Teir eru allir uppskrivaðir til sløkkiskeið í Tórshavn. Kirkjubøar kommuna hevur ikki sett brunanevnd, og
brunasamtykt er ikki gjørd. Miðað verður eftir at seta brandmajorurin í Tórshavn sum brunaumsjónarmann. Av brunaútgerð eru slangur. Ein verkfrøðingur, fær byggimál til ummælis,
og í tí viðfangi verður eisini kannað, um brunatrygdin er í lagi.
Kommunan hevur onga havn, men tað eru 2 lendingar: ein
í Kirkjubø og ein á Velbastað. Og so Gamla Rætt, sum landið
eigur.
Kirkjubøar kommuna hevur í skrivi álagt íbúgvunum at
hava hundar í bandi. Hundafangarar eru ikki settir.
Byggibúning
Kommunan hevur eina býarskipan/byggisamtykt, sum er í
gildi til 1999. Skipanin er nú til endurskoðan, og ymiskar
broytingar eru ynskiligar.
Umhvørvið
Kirkjubøar kommuna hevur samstarv við Tórshavnar kommunu um burturkast, so bæði vanligt og vandamikið burturkast
frá virkjum og húshaldum verður koyrt á Brennistøðina í
Tórshavn. Viðvíkjandi ruskburturbeining skal viðmerkjast, at
kommunan hevur privatan mann, ið savnar ruskið. Kommunan hevur ávíst stað til burturkoyring av mold, tilfari o.ø., ið
skal verða burturbeint.
ruddingardegi. Kommunan hevur sett álítandi mann at taka
sær av rottuoyðing, og eitur og kassar verða sett út. Rottuoyðingin fer eisini fram í samstarvi við Tórshavnar kommunu.
Øll hús uttan 2 hava rottanga. Viðvíkjandi spillvatnsevjuni
er Kirkjubøar kommuna við í skipanini í Tórshavnar kommunu, tvs. at rottangar verða tømdir umleið 1 ferð um árið. Ætlan um spillvatnsleiðingar var liðug til heystar. Eisini verður
arbeitt við at fáa allar búrennur undir jørð.
Vatnveitingin er kommunal. Tað eru 2 brunnar í kommununi: 1 í Kirkjubø og 1 á Velbastað. Talan er um kelduvatn.
Einki reinsiverk er, men brunnarnir verða tó reinsaðir. Hegnað er um vatnveitingarøkið. Umsókn um løggildan er send
Heilsufrøðiligu Starvstovuni. Íbúgvarnir rinda ikki fyri nýtslu
av vatni; men eitt íbindingargjald er íroknað grundprísin.
270
•
Kirkjubøar kommuna
í umhvørvislógini.
Eitt alment náhús er í Kirkjubø. Kirkjugarðurin í Kirkjubø
verður rikin av kommununi.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað er einki hýruvogsloyvi
givið í kommununi; men ein íbúgvi býr í kommununi, sum
koyrir hýruvogn í Havn.
Kirkjubøar kommuna
• 271
3.32 · HESTS KOMMUNA
32.1 Fortreytir
31.1.1 Landafrøðilig viðurskifti
Tabel 31.1 Bygdir o.a.
Bygdir
Hest
Koltur
Vídd, km2
47
2
9
Markatal
35
Hests kommuna var upprunaliga partur av sameindu sóknunum í Suðurstreymoyar Prestagjaldi. Kommunubýtið hevur
verið hetta:
1872:
1876:
1920:
1930:
Sameindu sóknir í Suðurstreymoyar Prestagjaldi
kommunu
1978: Argja kommuna
Talva 31.2 sýnir, at fólkatalið í Hesti hevur verið støðugt í
tíðarskeiðinum 1960 til 1970. Síðan tá er fólkatalið minkað.
272
•
Hest kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
2
7
5
3
17
15
5
6
3
16
16
12
0
3
9
8
5
2
0
5
3
4
1
3
12
10
6
7
17
20
10
15
18
20
14
13
6
2
1
4
5
6
8
13
15
15
14
15
43
61
60
77
89
1960
14
3
8
6
16
21
4
15
86
87
Talva 32.3 sýnir, at støddin á aldursbólkunum hevur verið
skiftandi í tíðarskeiðinum; men í 1995 er aldursbólkurin 0-14
ár vorðin minni, og aldursbólkarnir 15-64 og 65 o.e. eru
vorðnir størri í samanburði við 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
16
21
13
25
37
31
65
58
62
56
47
51
15-39
28
30
30
25
26
1960
20
63
29
34
40-64
37
28
32
31
21
22
29
65 o.e.
19
21
25
19
16
17
17
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
20
15
10
5
0
5
10
Hest kommuna
15
20 %
• 273
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Hests kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru: 10 sjómenn, 1 handil, 1 posthús og 3 bøndur.
Eingir íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða í
Hests kommunu, og millum 1-10 íbúgvar í Hests kommunu
fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00
4.049
699
16,00
3.712
341
16,00
3.956
808
16,00
3.798
492
17,00
3.278
520
17,00
3.804
606
17,00
3.496
514
421
-126
iu
iu
iu
213
-97
iu
iu
iu
255
86
248
8.396
7.433
255
83
248
571
455
364
83
0
0
0
241
75
1.200
0
iu
456
6
651
0
0
-1.195 -2.102
348
280
-259
iu
iu
64
iu
61
iu
55
iu
51
iu
49
iu
53
10,7
iu
iu
63
-19
-18
iu
-1,7
61
-34
-29
iu
-6,2
72
6
11
31
0,4
74
5
17
50
0,6
67
-5
16
0
-0,5
72
iu
12
198
iu
iu
iu
1
127
iu
3.32.2 Virksemi
Fyrisiting
Hests kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Hests
274
•
Hest kommuna
Navn
Eyðfinn Lenvig, fm
Hans Jacob Niclasen
Sverri Rasmussen
Petur Lyngvej
Jørmund Zachariasen
L
A
A
A
A
A
Føðiár
1964
1957
1968
1940
1941
Valskeið
1.
1.
1.
2.
2.
Starv
byggifrøðingur
handilsmaður
sjómaður
sjómaður
bóndi
Útbúgving
byggifrøðingur
skipari
Tað eru mest teknisk mál og fíggjarmál, ið vera viðgjørd á
bygdaráðsfundi. Hests kommuna hevur í miðal 6 fundir um
árið. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins
standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á næsta
bygdaráðsfundi.
Av tí at Hests kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar limirnar gjøgnum telefonina um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur ikki fastan skrivara ella onnur fólk í
starvi at taka sær af dagligu fyrisitingini, og serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Hests kommuna hevur ikki fasta skrivstovutíð. Um fyrispurningar skulu fyri á bygdaráðsfundi, skulu teir vera skrivligir. Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini verða
varðveitt á kommunuskrivstovuni. Av hentleikum hevur
Hests kommuna telefon.
Bygdaráðsformaðurin konterar skjølini hjá kommununi,
sum síðan verða send grannskoðaranum, sum bókar fyri
kommununa. Formaðurin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Hests kommuna brúkar grannskoðaran til ráðgeva,
verður løgd fram fyri almenningin til kunningar í desember
mánaði. Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen og
Weihe, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Hests kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Hest kommuna
• 275
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Svimjihallar- og
Bygdastovunevnd
Garðasýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brandnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
7
3
7
9
3
3
Kommunan veitir nevndarsamsýning til valnevndina, men
ikki til bygdaráðið.
Skattamál
Val
eina valnevnd við 3 limum til kommunu-, løgtings- og kommunuval. Limirnir fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins.
Valt verður í bygdastovuni, og fólk í Koltri geva brævatkvøðu,
ella tey koma við báti til Hests at velja. Kommunan brúkar
valkort til øll val. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað
bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir, ið
koma frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit. Teir verða kannaðir av tí manni, sum hevur kommunala
fólkayvirlitið.
Skráir
Kommunan hevur onga edv-skipan við persónligum upplýsingum. Ein maður í bygdini hevur kommunala fólkayvirlitið,
sum hann fær eina lítla samsýsning fyri.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Erla Matras Jensen, Hermanda Poulsen
og Sanna Silvurstein. Skúlanevndin hevur ikki gjørt atferð-
276
•
Hest kommuna
arreglur fyri skúlan. Tað er ein skúli við einum lærara í kommununi.
Hests skúli var bygdur í 1890. Hann er ætlaður til 20 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 7 børn í skúla frá 1. til
7. flokk. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu. Hann hevur ikki
skúlabókasavn, men fær sendandi ókeypis bókakassa frá
Býarbókasavninum í Tórshavn.
Hests kommuna hevur avtalu við kommunuskúlan í Tórshavn um framhaldsskúla, har kommunan rindar fyri hvønn
næming. Børnini mugu flyta til Havnar, og foreldrini rinda
fyri ferðaflutningin.
Kommunan hevur onga frítíðarundivísing ella musikkskúla.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær ikki
samsýning. Tað er einki dagansingarpláss í kommununi, og
kommunan hevur heldur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini fara beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma
til kommununa til ummælis, og verða tær síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Kommunurnar í Suðurstreym eru felags um Lágargarð.
henda listan liggja frammi.
Heilsumál
Hests kommuna er við í Suðurstreymoyar læknadømi.
Kommunulæknin kannar skúlabørnini, sum ganga til skúlatænnlækna í Tórshavn. Kommunan rindar fyri hvørt barnið.
Matvørur
Annað
Tað eru eingi fornminni í kommununi. Kommunan hevur ikki
bygdasavn.
Tað er eitt bygdahús – Bygdastovan – í kommununi, sum
Hest kommuna
• 277
verður brúkt til ymisk tiltøk. Har er eisini ungmannafelagið
Randarsól. Annars hevur kommunan svimjihyl.
Einki tjaldingarlendi er lagt av. Kommunan hevur ikki
fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Lágargarður
Ferðavinnan
SEV
Samstarvskommunur
Nólsoyar og Hests
Nólsoyar og Hests
og Kollafjarðar
Mykines
Allar kommunur
Børnini í Hests kommunu ganga í framhaldsskúla í Tórshavn. Rindað verður fyri hvønn næming. Somuleiðis ganga
børnini til tannlækna í Tórshavn, og goldið verður fyri hvørt
barnið. Hests kommuna keypir eisini tænastur frá brennistøðini í Tórshavn í sambandi við burturkast, og rindað verður fyri
hvørja bingju.
Útbygging
Hests kommuna hevur ikki samstarv við aðrar kommunur í
sambandi við brunamál. Sløkkiliðsmenninir, sum eru 9 í tali,
eru samstundis limir í brunanevndini. Brunaumsjónarmaður
er ikki settur, og brunasamtykt er ikki gjørd. Sløkkiliðsmenninir hava skeið av ymiskum slagi, og av brunaútgerð eru:
brandpumpur, vatnpostar og slanguføringar. Tað er eingin
roykkavaraútgerð, og tað er heldur eingin, sum kannar brunatrygdina í sambandi við byggimál.
Tað er ein havn í kommununi. Havnin hevur ikki móttøkuskipan til spillolju, avlopsvatn ella burturkast frá skipum. Umframt havnina er 1 bátahylur og 1 lending.
278
•
Hest kommuna
Byggibúning
Hests kommuna hevur eina byggisamtykt, ið er galdandi frá
1987 til 1999.
Umhvørvið
Kommunan hevur avtalu við KB í Tórshavn, so bæði vanligt
og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður
savnað inn við hesi skipan. Kommunan hevur ikki ávíst øki
til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
Viðvíkjandi almennum reinføri annars skipar ungmannafelagið í bygdini fyri ruddingardegi. Ongar rottur eru í Hesti.
Tað eru fleiri hús, ið ikki hava rottanga. Rottangarnir verða
tømdir, tá ið teir eru fullir. Avtala er ikki gjørd við KB um
hetta. Tey hús, sum hava rottanga, hava frárensl í spillvatnsleiðingina og oman í fjøruna. Spillvatnið hjá teimum, sum ikki
hava rottanga, fer í áir, sum eru lokaðar. Skrásetingin av spillvatnsleiðingum er liðug
Drekkivatnið í kommununi er privat. Talan er um kelduvatn. Tað er ein brunnur við ongum taki; men trol er lagt oman á hann, og tað er hegnað um økið. Kommunan hevur ikki
sett nakað vatníbindingargjald.
Kommunan hevur alment náhús. Fólk verður biðið at taka
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnir. Tað er einki hýruvognsloyvi
í kommununi.
Hest kommuna
• 279
3.33 · NÓLSOYAR KOMMUNA
33.1 Fortreytir
Bygdir
Nólsoy
2
Vídd, km
242
10
Markatal
48
Nólsoyar kommuna var upprunaliga partur av sameindu
sóknunum í Suðurstreymoyar Prestagjaldi. Kommunubýtið
hevur verið hetta:
1872:
1876:
1920:
1930:
Sameindu sóknir í Suðurstreymoyar Prestagjaldi
kommunu
1978: Argja kommuna
Talva 33.2 sýnir, at fólkatalið hevur verið nakað skiftandi í
tíðarskeiðinum, men tilsamans er tað minkað við sløkum 31
%.
280
•
Nólsoyar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
18
19
28
52
47
56
22
37
48
44
60
56
18
30
28
36
27
20
19
19
21
25
20
22
45
57
63
65
66
64
63
82
78
78
72
69
14
17
17
13
15
19
45
45
41
45
43
39
244
306
324
358
350
345
1960
56
48
30
27
67
67
22
35
352
Talva 33.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi
minni, og at aldursbólkarnir 15-64 og 65 o.e. eru vorðnir
størri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
16
18
23
27
31
32
66
67
64
60
57
57
15-39
34
35
35
35
32
31
1960
30
60
35
40-64
32
32
29
25
25
26
25
65 o.e.
18
15
13
13
12
11
10
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Nólsoyar kommuna
15 %
• 281
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Nólsoyar kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru: 45-50 sjómenn, 2 handlar, 1 matstova og 1 posthús.
1 vikarur í skúlanum kemur úr aðrari kommunu at arbeiða
í Nólsoyar kommunu, og millum 11-20 íbúgvar í Nólsoyar
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,00 15,00 15,00 15,00 19,00 18,07 17,00
18.986 25.774 15.471 18.127 15.671 14.522 17.086
2.755 3.680 2.200 1.802 2.645 2.419 2.700
1.788
240
iu
iu
iu
2.338
177
iu
iu
iu
2.877
280
452
900
iu
2.590
210
425
iu
iu
2.103
60
233
0
0
1.961
80
233
0
iu
2.057
85
113
0
0
118
101
-637
312
-380
iu
iu
322
iu
306
iu
282
iu
266
iu
242
iu
246
8,5
iu
iu
59
0
9
iu
0,0
84
0
5
iu
0,0
55
-2
13
21
-0,3
68
1
12
24
0,2
65
-2
2
9
-0,1
59
iu
3
10
iu
iu
iu
3
4
iu
3.33.2 Virksemi
Fyrisiting
Nólsoyar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
282
•
Nólsoyar kommuna
Navn
Marnar á Skúr, fm
Brynjolv Jacobsen
Leo Poulsen
Terji Holm
Jan Hansen
L
A
A
A
A
B
Føðiár
1944
1934
1957
1961
1975
Valskeið
2.
3.
2.
1.
1.
Starv
sjómaður
Útbúgving
blaðmaður
sjómaður
Tað eru mest teknisk mál, ið eru fyri á bygdarráðsfundi. Nólsoyar kommuna hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tað er ikki
vanligt at boðsenda tiltakslimir. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Nólsoyar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar limirnar gjøgnum telefonina um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur fastan skrivara nakrar tímar um vikuna
at taka sær av dagligu fyrisitingini. Skrivarin er bókhaldari og
hevur arbeitt hjá kommununi í 5 ár. Serliga reglugerðin um
viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving
verður keypt.
Nólsoyar kommuna hevur fasta skrivstovutíð 4 tímar um
vikuna. Fyrispurningar frá borgarum skulu vera skrivligir, tó
at praktiskar upplýsingar kunnu verða avgreiddar um telefonina. Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini hjá kommununi eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan
hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
verður á teldu. Bygdarráðsformaðurin saman við skrivaranum hava ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan
brúkar ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga
ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin til
kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli
Nólsoyar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nólsoyar kommuna
• 283
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
3
5
3
5
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í nevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt
verður í bygdarhúsinum. Kommunan brúkar valkort til fólkatingsval. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað
formaðurin í valnevndini, sum undirskrivar listan. Vallistarnir
Skráir
Nólsoyar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í
kartoteki á kommunuskrivstovuni.
Tænastutilboð
Skúlar
Formaðurin fyri skúlanevndini er Napoleon Andreasen. Læraratalið er 3.
Nólsoyar skúli er bygdur í 1970. Skúlin er ætlaður til 50
skúla frá 1. til 9. flokk. Hann hevur 3 vanligar skúlastovur og
eina smíðstovu. Hann hevur fimleikahøll, 4 teldur, men einki
skúlabókasavn. Skúlin fær bókakassar sendandi úr Tórshavn.
Skúlabørnini í Nólsoyar kommunu ganga í 10. flokki í Tórs-
284
•
Nólsoyar kommuna
havn. Rindað verður fyri hvønn næming, og kommunan rindar næmingaflutningin við Strandferðsluni.
Kommunan hevur nakað av frítíðarundirvísing í tónleiki.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur ikki dagansingarstovn ella dagrøkt og heldur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
eftirløn.
Kommunurnar í Suðurstreym eru í felag um Lágargarð.
Heilsumál
Nólsoyar kommuna er í Suðurstreymoyar læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Børnini ganga til skúlatænnlækna í Tórshavn, og rindar kommunan fyri hvørt barnið.
Matvørur
Annað
Í kommununi eru Korndalur og Eiðið nátturufriðað. Av fornminnum eru húsini við Brunn, sum fornminnisfelagið í Tórshavn og Nólsoy hava bygt uppaftur. Einki bygdarsavn er í
bygdini, og kommunan sjálv ger einki við at halda varðarnar
í kommununi.
Í Nólsoy er bygdarhús, har skipað verður fyri ymiskum tiltøkum, og fimleikahøllin í skúlanum verður brúkt til ítróttavenjingar. Í Nólsoy er eisini eitt heimavirki, har kvinnur koma
saman at binda til at selja.
Einki tjaldingarøki er lagt av. Kommunan hevur ikki fólkabókasavn.
Nólsoyar kommuna
• 285
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Lágargarður
Ferðavinnan
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Børnini í Nólsoyar kommunu ganga í 10. flokki í Tórshavn.
Rindað verður fyri hvønn næming. Somuleiðis ganga børnini
til tannlækna í Tórshavn, og goldið verður fyri hvørt barnið.
Útbygging
Kommunalt virksemi
Kommunan hevur ikki samstarv við aðrar kommunur um
brunamál. Brunanevnd er ikki sett sambært gerðabókini.
Brunaumsjónarmaður er settur. Brunasamtykt er gjørd og síðst
enduskoðað í 1997. Tað eru 17 sløkkiliðsmenn. Av teimum hava
nakrir verið á skeið, ein er froskmaður, og onkur er roykkavari.
Av brunaútgerð eru: 2 pumpur og roykkavaraútgerð.
Brunatrygdin í sambandi við byggimál verður ikki kannað.
Ein havn er í kommununi, og havnin hevur móttøkuskipan
til spillolju frá skipum. Spilloljan verður send víðari til ROY.
Harumframt stendur bingja á havnarlagnum til burturkast frá
skipum.
Byggibúning
Nólsoyar kommuna hevur onga býarskipan/byggisamtykt.
Umhvørvið
286
•
Nólsoyar kommuna
tilfari o.ø.
ruddingardegi. Skúlabørnini hjálpa eisini til. Annars tekur
arbeiðsformaðurin sær eisini av hesum. Tað er ikki rotta í
Nólsoy.
ferð um árið. Kommunan skrásetur í løtuni spillvatnsleiðingarnar. Alt frárensl fer í búrennu og út á sjógv.
Vatnveitingin er kommunal, og talan er um kelduvatn.
Vatnveitingin er ikki løggildað. Kommunan hevur ikki sett
vatníbindingargjald.
Kommunan hevur alment náhús. Fólk eru sett at taka sær
av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
kommununi.
Nólsoyar kommuna
• 287
3.34 · SANDAVÁGS KOMMUNA
34.1 Fortreytir
Bygdir
Sandavágur
2
Vídd, km
662
56
Markatal
48
Sandavágs kommuna var upprunaliga partur av Vága Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
1872: Vága Prestagjalds kommuna
1911: Mykines sóknar kommuna
Vága sókna kommuna
1915: Miðvágs sóknar kommuna
Sandavágs sóknar kommuna
Sørvágs sóknar kommuna
Bíggjar sóknar kommuna
Talva 34.2 sýnir, at fólkatalið í Sandavágs kommunu hevur
verið nakað skiftandi frá 1960 til 1995. Samanumtikið er
fólkatalið minkað við sløkum 5 %.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
54
76
92 111
95
88
79 104 121
89
96 107
60
68
63
71
52
62
45
60
35
59
34
36
114 146 149 121
109 106
155 147 150 153
144 154
34
33
43
38
35
40
131 122 112 107
83
70
672
756
765
749
648
288
•
Sandavágs kommuna
663
1960
94
120
59
41
131
167
36
56
704
munandi størri, og at aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
20
24
28
27
29
29
61
60
57
60
58
60
15-39
33
36
32
34
30
1960
30
62
31
33
40-64
28
24
25
26
28
29
29
65 o.e.
19
16
15
14
13
11
8
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Sandavágs kommunu er fiskivinnan. Í kommununi er: 1 smoltstøð, 1 fiskavirki, 2 framleiðsluvirki annars, 2
byggivirki, 5 handlar, 1 gistingarhús/matstova, 1 posthús, 2 fíggingarstovnar, 3 virki innan vinnuligar tænastur og 2 bøndur.
arbeiða í Sandavágs kommunu, og millum 11-20 íbúgvar fara
úr Sandavágs kommunu til aðrar kommunur at arbeiða.
Sandavágs kommuna
• 289
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
17,00 17,00 17,00 19,00 19,30 18,80 18,83
56.656 63.855 50.160 52.271 45.967 50.129 56.385
8.383 9.397 7.634 8.620 10.594 9.079 9.731
4.030
2.041
iu
0
iu
6.582
1.714
iu
0
iu
5.605
1.905
2.063
990
0
5.216
1.553
1.423
0
0
6.920
1.275
317
726
0
6.324
970
500
1.400
iu
6.636
970
1.000
975
0
15.035 11.718 13.054 14.348
9.173
8.607
iu
758
iu
758
iu
723
iu
692
iu
662
iu
673
3,9
iu
iu
75
20
24
iu
1,8
84
15
18
iu
1,2
69
18
25
27
1,7
76
21
18
17
1,7
69
14
12
3
0,9
74
13
11
6
0,9
iu
iu
10
10
iu
3.34.2 Virksemi
Fyrisiting
Sandavágs kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Sandavágs kommuna hevur onga starvsskipan.
290
•
Sandavágs kommuna
Navn
Suni Joensen, fm
Jógvan Sjúrður Hansen
Thurid Olsen
Regin á Lofti
Dánjal Christoffersen
L
A
A
A
A
A
Føðiár
1948
1956
1956
1938
1963
Valsekið
4.
3.
2.
3.
2.
Starv
tannlækni
arbeiðsmaður
lærari
arbeiðsformaður
skrivstovumaður
Útbúgving
tannlækni
ambulansuførari
lærari
fjarritari
skrivstovum.
Flestu mál, ið eru til viðgerðar á bygdarráðsfundi, er teknisk
mál og umhvørvimál. Sandavágs kommuna hevur í miðal 2
fundir um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært
landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Sandavágs kommuna
við at senda bygdarráðslimunum bræv 4 dagar fyri fundin.
kommunan fastan skrivara 3/4 tíð. Skrivarin er bankaútbúgving og hevur prógv um merkonomur í roknskapi. Hann hevur
tilsamans arbeitt í 6 ár sum skrivari hjá kommununi (og 15 ár
sum bókhaldari). Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá
starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt eftir
tørvi.
Sandavágs kommuna hevur fasta skrivstovutíð, sum er
seinnapart mánadag og mikudag og fyrrapart hósdag. Bæði
skrivligir og munnligir fyrispurningar frá borgarunum verða
viðgjørdir. Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya
Kommunufelag, og verða skjølini goymd í arkivi á skrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Sandavágs kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Skrivarin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan ger sjálv sína fíggjarætlan. Tann
endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar; men harafturímóti verður sjálvur roknskapurin lagdur fram. Grannskoðari hjá kommununi er
P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Sandavágs kommuna hevur ikki sett ein fastognargrunn á
stovn.
Sandavágs kommuna
• 291
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hallarnevnd
Limir
Havnanevnd
4
S.Í.F. Ítróttur
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Sløkkiliðsnevnd
2
Viðmerkingar
1 úr Sandavági og 1 úr
Miðvági
2 úr Sandavági og 2 úr
Miðvági
2
3
5
4
Bókasavnsnevnd
3
Skúlastýrið
3
- Skúlanevnd
5
fólkatingsval
3
2 limir úr Sandavági og 2 úr
Miðvági.
Skúlastjórin, 1 úr Sandavági
og 1 úr Miðvági
Skúlastjórin, 1 úr Sandavági
og 1 úr Miðvági
Prestur og 2 limir úr
Sandavági og 2 úr Miðvági
(ikki fólkavald)
5
Skattamál
Val
1 atkvøðingarøki er í kommununi. Kommunan hevur eina
valnevnd til kommunuvalið við 3 limum og eina valstýrisnevnd til løgtings- og fólkatingsval við 5 limum. Limirnir í
nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður á kommunuskrivstovuni. Kommunan brúkar
valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á
kommunuskrivstovuni. Kommunuskrivarin undirskrivar vallistan til løgtingsval. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
292
•
Sandavágs kommuna
Skráir
teldu. Forritið til edv-skránna kemur frá Comdata. Reglur fyri
skipan og rakstur av skránni eru ikki sendar Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Miðvágur og Sandavágur hava fólkaskúlan í felag. Raksturin
verður goldin við helvtarbýti. 8., 9., og 10. flokkarnir eru altíð
í skúlanum í Giljanesi; men um nóg nógvir næmingar eru í
Miðvági og Sandavági, so ganga næmingarnir fyrstu skúlaárini
í bygdaskúlunum í Miðvági og Sandavági. Í skúlasamtakinum
eru tríggir skúlabygningar og 1 skúlastjóri.
Í skúlastýrinum sita: Emmy Joensen, skúlastjóri, Thurid
Olsen, Sandavági og Paula Nattestad, Miðvági. Í skúlanevndini sita: David Johannesen, Kristianna á Lofti, Eydna Gregersen, Eleonora Joensen og Neinbjørn Nattestad. Skúlanevndin
hevur 6-7 fundir um árið. Læraratalið er 27. Atferðarreglur
eru gjørdar fyri skúlan.
Skúlin á Giljanesi er bygdur í 1961 og umbygdur í 1983. Skúlin er ætlaður til 300 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
268 næmingar í skúla. Skúlin hevur 12 vanligar skúlastovur og
aðrar serstovur. Hann hevur ítróttahøll og eina fimleikarhøll.
Tað eru 23 teldur og bókasavn við 7.900 bókum í skúlanum.
Næmingaflutningurin er samskipaður við Bygdaleiðir.
Sandavágs kommuna býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing (saman við Miðvágs kommunu). Luttøkugjaldið er sett
til 300 kr. Vágar hava samstarv um musikkskúla, og hevur
hvør kommuna sítt umboð. 1 fastur lærari er í oynni.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og fær nevndin samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er ein kommunal dagrøkt við 30 ansingarplássum; har eru millum 17-25 børn í miðal. Dagrøktarleiðari, sum hevur eftirlit við skipanini, er settur
hálva tíð. Kommmunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari
kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar Almannastovuni beinleiðis. Umsóknir um fólkapensjón og avlamis-
Sandavágs kommuna
• 293
pensjón koma til kommununa til ummælis og verða síðan
sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Vágar og Mykines eru felags um Ellisheimið í Vágum. Útreiðslurnar hjá hesum kommunum til ellisheimið verða fyrst
býttar soleiðis, at hvør kommuna rindar 10% av teimum lønarútgjaldingum, sum í árinum eru goldnar út til tey starvsfólk,
sum búgva í kommununi. Síðan vera tær útreiðslur, ið eftir
eru, býttar í lutfalli eftir skattskyldugu inntøkuni hjá kommununum árið fyri.
kannar henda listan, sum eisini liggur frammi.
Heilsumál
Sandavágs kommuna er við í Vága læknadømi. Skúlabørnini
verða kannað av kommunulæknanum. Sandavágs kommuna
hevur avtalu við privatan tannlækna um barnatannrøktina frá
0-16 ár.
Matvørur
Annað
Ein toft í kommununi er náttúrufriðað. Av fornminnum eru:
rúnarsteinurin og løgmansgarðurin. Forminnisfelag er stovnað. Tað er einki bygdarsavn í kommununi, og kommunan ger
einki fyri at halda varðarnar í kommununi.
Sandavágs kommuna hevur eitt ítróttahús, sum kommunan
og ítróttafelagið eiga helvt um helvt. Har er nógv virksemi.
Kommunan hevur graslíkisvøll, og møguligt er at leiga ítróttahøllina. Í bygdini er eisini: talvfelag, undirhús og losja. Tað er
nógv virksemi í skúlanum á Giljanesi, sum íbúgvarnir kunnu
fara til. Teir kunnu eisini svimja í Sørvági.
Einki tjaldingarlendi er lagt av. Vallaraheimið hevur leigað
øki frá kommununi til virksemi sítt; men enn eru eingin fasilitetir. Kommunan hevur eitt fólkabókasavn, ið er samskipað
við skúlabókasavnið. Bókasavnið, sum er fíggjað við helvtarbýti, hava Miðvágs og Sandavágs kommunur í felag. Bókasavnsnevnd er sett, og viðtøkur eru gjørdar fyri bókasavnið.
294
•
Sandavágs kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Skúli
Havn
Brunamál
Bókasavn
Musikkskúli
Kommunulækni
Ellisheim
Felagskommunan í Vágum
Ferðavinnan
Suður-Vest samstarvið
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Miðvágs
Miðvágs
Miðvágs
Miðvágs
Miðvágs, Sørvágs og Bíggjar
Vága læknadømi – kommunurnar í Vágum og Mykines k.
Kommunurnar í Vágum og Mykines k.
Vága, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt av Suðuroynni
Allar kommunur
Flestu kommunur
Í ferðslunevndini í Vágum sita: eitt umboð fyri politistøðina
umframt eitt umboð fyri Miðvág, Sørvág, Bø og Sandavág.
Vágarnar og Mykines hava eisini samstarv við sunnaru helvt
í Suðuroynni í sambandi við eina møguliga oljuvinnu (SuðurVest samstarv). Hetta samstarvið hevur fyribils verið í 1 ár, og
er síðan longt 2 ár afturat. Hetta verður fíggjað fyrst við helvtarbýti og síðani verður 50% fíggjað í mun til fólkatalið og
50% í mun til skattskyldugu inntøkuni árið fyri.
Í Miðvági er heilsumiðstøð, og í Sørvági og Sandavági eru
læknaviðtaluhøli. Alt heilsuverkið í læknadøminum verður
goldið felags á henda hátt: Raksturin av hesum 3 støðum
verður gjørdur upp hvør sær. Raksturin av t.d. læknaviðtaluhølinum verður so fíggjaður við fyrst einum inngjaldi frá
Sandavágs kommunu, ið svarar til 10% av lønunum hjá teimum starvsfólkum, sum búgva í Sandavági, og sum arbeiða í
læknahølinum í bygdini. Restina av rakstrarútreiðslunum
rinda allar kommunurnar í læknadøminum í mun til skattskylduga inntøkuna árið fyri.
Vegna skúlasamstarvið er frítíðarundirvísingin saman við
Sandavágs kommunu.
Útbygging
Miðvágs og Sandavágs kommunur samstarva um brunamál.
Sandavágs kommuna hevur ikki sett brunanevnd. Ein felags
Sandavágs kommuna
• 295
sløkkiliðsnevnd er sett við 2 umboðum úr hvørji kommunu.
Kommunan hevur eina góðkenda brunasamtykt, sum er endurskoðað 1996. Kommunurnar hava felags brunaumsjónarmann, og tilsamans eru 15 sløkkiliðsmenn í báðum kommununum. Sløkkiliðsmenninir hava verið á skeiði. Kommunan
hevur alla brunaútgerð uttan brandbil. Tað er bygdarráðið,
sum í sambandi við byggimál kannar, um brunatrygdin er í
lagi.
Sandavágs kommuna hevur havn saman við Miðvági. Móttøkuskipan er til spillolju, ið verður send til ROY. Burturkast
og búrennuavlopsvatn verður savnað gjøgnum IRF. Umframt
havnina er ein 1 bátahylur og 1 lending í Sandavágs kommunu.
Byggibúning
Sandavágs kommuna hevur eina byggisamtykt, ið er galdandi
frá 1988 til 2000.
Umhvørvið
skipan. Sandavágs kommuna hevur ávíst øki til burturkoyring
Tí almenna reinførinum annars tekur arbeiðsfólkið hjá
kommununi sær av saman við bygdarfólkinum. Sandavágs
kommuna hevur sett rottumann, eitur verður lagt út, og bjargarmenn leggja eisini eitur út.
Øll hús í kommununi hava rottangar. IRF tømir tangarnar
1 ferð um árið. Kommunan skrásetur í løtuni spillvatnsleiðingarnar. Enn er ikki alt spillvatn savnað í búrennur; men
miðað verður eftir, at hetta verður framt innan ávíst tíðarskeið.
Vatnveitingin er kommunal. Drekkivatnið er kelduvatn.
Tað verður ikki reinsað. Umsókn er send Heilsufrøðiligu
Starvstovuni. Tað eru 2 brunnar. Einki íbindingargjald er
ásett fyri vatn.
Sandavágur hevur fyribils hvalvág. Kommunan hevur ikki
alment náhús. Kommunumaður tekur sær av kirkjugarðinum.
296
•
Sandavágs kommuna
Teknisk mál
Vanligt viðlíkahald av kommunalum vegum ger kommunan
sjálv, og asfaltering verður keypt frá Landsverkfrøðinginum.
Hýruvognsloyvi eru í kommununi, sum kommunan hevur givið.
Sandavágs kommuna
• 297
3.35 · MIÐVÁGS KOMMUNA
35.1 Fortreytir
Bygdir
Miðvágur
Vatnsoyrar
Vídd, km2
914
46
47
Markatal
48
Miðvágs kommuna var upprunaliga partur av Vága Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Talva 35.2 sýnir, at fólkatalið í Miðvágs kommunu er støðugt
vaksið frá 1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er tað tó minkað
nakað.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
106 127 118 140
140 136
126 161 174 162
143 145
80
85 107 100
78
73
56
78
80
65
55
55
171 230 207 185
142 132
214 224 197 186
191 184
47
36
47
44
34
31
159 144 120 102
72
86
959 1.085 1.050
984
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin: 7-13 og 14-19 ár.
298
•
Miðvágs kommuna
855
842
1960
133
140
67
46
149
179
25
81
820
størri, og at aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
27
28
31
33
33
59
60
61
59
58
57
15-39
32
36
38
36
32
31
1960
33
57
32
40-64
27
24
23
23
26
26
25
65 o.e.
17
13
11
10
8
10
10
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Í kommununi eru: 2 virki innan fiskivøruídnað, 6 skip, 1
smiðja, 1 byggivirki, 5 handlar, 1 gistingarhús/matstova, 1
posthús, 1 telefonstøð, 2 fíggingarstovnar og 2 bøndur.
Umleið 71-80 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða í Miðvágs kommunu, og millum 11-20 íbúgvar í Miðvágs
Miðvágs kommuna
• 299
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,77 16,77 19,00 24,00 23,00 23,00 23,00
76.273 95.724 72.035 73.586 81.205 86.600 75.279
12.217 14.651 10.746 14.472 14.017 15.250 14.840
6.887
4.483
1.323
6.629
1.462
7.660
5.191
2.269
7.366
3.870
7.874
5.814
3.384
2.394
2.681
6.360
5.796
4.774
335
111
6.410
3.054
1.212
329
0
7.390
3.090
3.257
566
iu
7.507
2.943
3.257
845
0
40.001 48.104 48.425 52.752 44.410
iu
iu
1.083
iu
1.087
iu
1.022
iu
994
iu
960
iu
974
4,8
iu
iu
70
37
37
11
3,3
88
44
35
15
3,3
70
47
54
31
4,5
74
53
40
33
3,6
85
46
22
9
3,2
89
iu
20
21
iu
iu
iu
20
22
iu
3.35.2 Virksemi
Fyrisiting
Miðvágs kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Starvsskipanin hjá Miðvágs kommunu var samtykt í 1985.
300
•
Miðvágs kommuna
Navn
Johannes Klein, fm.
Marianna Simonsen
Marjun í Kálvalíð
Paula Nattestad
Heri Samuelsen
Durita Jacobsen
Elias Næs
L
A
A
A
A
A
A
B
Føðiár
1949
1949
1960
1946
1960
1956
1958
Valskeið
2.
2.
1.
2.
1.
1.
1.
Starv
lærari
sosialráðgevi
dagrøktarleiðari
Útbúgving
fiskivinnuútb.
lærari
sosialráðgevi
innan matvørur
handverkari
reingerðarkona
handverkari
Tað eru serliga tøknilig og umhvørvislig mál, sum viðgjørd
vera á fundi í Miðvágs kommunu, men fíggjarmál krevja eisini
nakað av fundarvirksemi. Miðvágs kommuna hevur í miðal 1
fund um mánaðin. Ein bygdaráðslimur kann biðja um, at
næsti maður á listanum kemur inn, um viðkomandi verður
burturstaddur eitt longri tíðarskeið. Gerðabókin verður
Miðvágs kommuna hevur havt færri enn 1.000 íbúgvar upp
í 80-árini. Til valið í 1984 var fólkatalið komið upp um 1.000
íbúgvar, og Miðvágs kommuna hevur síðan tá havt fastar
nevndir og almennar fundir. Mál, sum eru fyri stongdum
hurðum á bygdaráðsfundi, eru: persónlig mál, keyp og søla av
føstum ognum, kostnaðarætlanir og tilboð um byggiarbeiði og
tilfarsveitingar.
Miðvágs kommuna kunnar um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru, við at senda bygdaráðslimunum skránna
1 viku fyri fundin. Dagsskráin verður eisini sett í talvuna 1
viku frammanundan.
Kommunan hevur fastan skrivara í fulltíðarstarvi at taka
sær av dagligu fyrisitingini. Skrivarin, ið hevur HF og HH
prógv, hevur arbeitt hjá kommununi í 14 ár. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólkunum er ikki gjørd. Teknisk
ráðgeving verður keypt.
Miðvágs kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan opin í vanligari skrivstovutíð. Um borgari ynskir mál
fyri á bygdaráðsfundi, skal fyrispurningurin vera skrivligur.
Kommunan nýtir ta gomlu journalskipanina hjá Føroya
Kommunufelag. Skjølini eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur atgongd til teldu, kopimaskinu, fax
og telefon.
Kommunan brúkar kommunalu kontoskipanina frá lands-
Miðvágs kommuna
• 301
stýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður
á teldu. Skrivarin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini.
Kommunan nýtir sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður
løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd almenninginum
til kunningar í desember mánað. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Miðvágs kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Teknisk mál
Miðvágs Havn
Havnanevnd (felagshavnin)
Limir
3
2
2
4
Serligar nevndir
Heilsunevnd
Hallarnevnd
3
2
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Brunanevnd
- Sløkkiliðsnevnd
3
5
4
4
Bókasavnsnevnd
3
Skúlastýri
3
- Skúlanevnd
5
fókatingsval
5
5
Viðmerkingar
2 úr Miðvági og 2 úr
Sandavági
Sandavági
Sandavági
skúlastjórin, 1 úr Miðvági og
1 úr Sandavági
skúlastjórin, 1 úr Miðvági og
1 úr Sandavági
prestur og 2 limir úr Miðvági
og 2 úr Sandavági (ikki
fólkavald)
og 2 tiltakslimir
Skattamál
Frá 1. januar 1998 er nýggj lóg sett í gildið, sum flytir líkn-
302
•
Miðvágs kommuna
ingarmyndugleikan frá kommununum til landið. Í staðin
skulu kommunurnar virka sum skattakærunevndir.
Val
eina valnevnd til kommunuvalið við 5 limum og eina valstýrisnevnd til løgtings- og fólkatingsval, ið eisini hevur 5 limir.
Limirnir í nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum
landsstýrisins. Valt verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á
er tað skrivarin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið á teldu. Hetta er
samskipað við grindalistan og matrikulnumralistan. Forritið
til edv-skránna til fólkayvirlitið er frá Data. Reglugerð hesum
viðvíkjandi er ikki send Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Miðvágur og Sandavágur hava fólkaskúlan í felag. Raksturin
verður goldin við helvtarbýti. 8., 9, og 10. flokkarnir eru altíð
í skúlanum í Giljanesi; men um nóg nógvir næmingar eru í
Miðvági og Sandavági, so ganga næmingarnir fyrstu skúlaárini
í bygdaskúlarnar í Miðvági og Sandavági. Í skúlasamtakinum
eru tríggir skúlabygningar og 1 skúlastjóri.
Í skúlastýrinum sita: Emmy Joensen, skúlastjóri, Thurid
Olsen, Sandavági og Durita Jacobsen, Miðvági. Í skúlanevndini sita: David Johannesen, sóknarprestur, Kristianna á Lofti
og Eydna Gregersen, Sandavági, Eleonora Joensen og Neinbjørn Nattestad, Miðvági. Skúlanevndin hevur umleið 6-7
fundir um árið. Læraratalið er 27. Atferðarreglur eru gjørdar
fyri skúlan.
Skúlin á Giljanesi er bygdur í 1961 og umbygdur í 1983.
Skúlin er ætlaður til 300 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98
gingu 268 næmingar á skúlanum. Skúlin hevur 12 vanligar
skúlastovur umframt aðrar serstovur. Skúlin hevur ítróttarhøll og eina fimleikahøll. Tað eru 23 teldur á skúlanum og
skúlin hevur eitt bókasavn við 7.900 bókum. Næmingaflutningurin er samskipaður við Bygdaleiðir.
Miðvágs kommuna
• 303
Miðvágs kommuna bjóðar sínum íbúgvum frítíðarundirvísing (í felag við Sandavágs kommunu). Luttøkugjaldið er sett
til 300 kr. Øll Vágoyggin hevur eitt samstarv um musikkskúla,
har hvør kommuna hevur sítt umboð. 1 fastur lærari er í
oynni.
Barnaforsorg
Í barnaverndarnevndini eru 5 limir, og fáa teir samsýning eftir
reglum landsstýrisins. Tað er kommunal dagrøkt við 45 ansingarplássum. Dagrøktin hevur felags spælistovu í gamla
skúlanum í Miðvági. Dagrøktarleiðari, ið hevur eftirlit við
dagrøktarskipanini, er settur. Kommmunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovuna. Umsóknir um fólkapensión og avlamispensión koma til kommununa til ummælis, og verða tær síðan
sendar Almannastovuni. Kommunan ansar ikki eftir broytingum í viðurskiftunum hjá teimum persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensión.
býttar soleiðis, at hvør kommuna rindar 10% av teimum lønarútgjaldingum, sum í árinum eru goldnar út til tey starvsfólk,
sum búgva í kommununi. Síðan vera tær útreiðslur, ið eftir
eru, býttar í lutfalli eftir skattskyldugu inntøkuni hjá kommununum árið fyri.
Kommunan fær eina ferð um árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn frá Føroya Vanlukkutrygging. Kommunan
kannar listan og letur hann liggja frammi.
Heilsumál
Miðvágs kommuna er við í Vága læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Miðvágs, Sørvágs, Mykines og Bíggjar
kommuna hava sama tannlæka í Sørvági, settur hálva tíð.
Hann tekur sær av tannrøktini hjá børnum frá 0 ári og til 10.
flokk.
Matvørur
304
•
Miðvágs kommuna
Annað
Í kommununi er Viðalundin og Fjallavatn náttúrufriðað. Av
fornminnum eru: Kálvalíð, gróthúsið á Ryggi, ”Niðri við vatn”
og heimið hjá Mikkjali á Ryggi. Kommunan hevur bygdasavn
og hevur brúkt ung í arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Tað ber til at spæla fótbólt, hondbólt, badminton, flogbólt,
at íðka fimleik, og kappróður er eisini í kommununi. Tað er
eitt privat bygdahús í kommununi, sum fólk kunnu leiga t.d.
til bingo. Íbúgvarnir kunnu svimja í Sørvági.
fólkabókasavn, ið er samskipað við skúlabókasavnið. Bókasavnið, sum er fíggjað við helvtarbýti, hava Miðvágs og
Sandavágs kommunur í felag. Bókasavnsnevnd er sett, og viðtøkur eru gjørdar fyri bókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Skúli
Havn
Brunamál
Bókasavn
Musikkskúli
Tannlækni
Kommunulækni
Ellisheim
Hallarnevnd
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sandavágs
Sandavágs
Sandavágs
Sandavágs
Sandavágs, Sørvágs og Bíggjar
Sørvágs, Bíggjar og Mykines
Vága læknadømi – kommunurnar á Vágoy og Mykines
Kommunurnar á Vágoy og Mykines
Sandavágs
Sandavágs, Sørvágs, Bíggjar og Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Í ferðslunevndini í Vágum sita: eitt umboð fyri politistøðina
umframt eitt umboð fyri Miðvág, Sørvág, Bø og Sandavág.
í Suðuroynni í sambandi við eina møguliga oljuvinnu (SuðurVest samstarv). Hetta samstarvið hevur fyribils verið í 1 ár, og
er síðan longt 2 ár afturat. Hetta verður fíggjað fyrst við helvtarbýti og síðani verður 50% fíggjað í mun til fólkatalið og
Miðvágs kommuna
• 305
læknaviðtaluhølir. Alt heilsuverkið í læknadøminum verður
goldið í felag á henda hátt: Raksturin av hesum 3 støðum
verður gjørdur upp hvør sær. Raksturin av t.d. læknaviðtaluhølinum verður so fyrst fíggjaður við einum inngjaldi frá Sørvágs kommunu, ið svarar til 10% av lønunum hjá teimum
starvsfólkum, sum búgva í Sørvági og arbeiða í læknahølinum
í bygdini. Tað, ið eftir er at rinda av rakstrarútreiðslunum,
rinda so allar kommunurnar í læknadøminum í mun til skattskylduga inntøkuna árið fyri.
Gjøgnum skúlasamstarvið er frítíðarundirvísingin saman
við Sandavágs kommunu.
Útbygging
Miðvágs og Sandavágs kommunur samstarva um brunamál.
Miðvágs kommuna hevur brunanevnd. Ein felags sløkkiliðsnevnd er sett við 2 umboðum úr hvørji kommunu. Brunasamtyktin, ið er góðkend, er endurskoða í 1996. Kommunurnar
hava felags brunaumsjónarmann, og tilsamans eru 15 sløkkiliðsmenn í báðum kommununum. Sløkkiliðsmenninir hava
skeið. Kommunan hevur alla brunaútgerð uttan brandbil. Tó
er ein vognur. Í sambandi við byggimál er tað brunanevndin
og brunaumsjónarmaðurin, sum kanna, um brunatrygdin er í
lagi.
Miðvágs kommuna, ið hevur havn saman við Sandavágs
kommunu, hevur harumframt eina sjálvstøðuga havn. Har er
móttøkuskipan til spilloju, ið verður send til ROY. IRF savnar
burturkast og avlopsvatn frá búrennum. Umframt havnirnar
er 1 bátahylur.
Byggibúning
Miðvágs kommuna hevur eina byggisamtykt, ið var galdandi
til 1992; men hon er enn ikki endurskoðað.
Umhvørvið
Miðvágs kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldunum og virkjum verður savnað
eftir hesi skipan. Miðvágs kommuna hevur ávíst lendi til mold
og annað tilfar, ið skal verða burturbeint.
Tað almenna reinførið annars kannar sløkkiliðsleiðarin
eina ferð um árið og tekur støðu til, hvat ið skal verða gjørt,
306
•
Miðvágs kommuna
og hetta arbeiði gera so kommunumenninir. Skúlabørn verða
eisini sett at rudd í eina viku um ári. Fólk kunnu fáa rottueitur
frá skrivaranum. Men annars er eingin skipað rottuoyðing.
Tað eru bert fá hús í Miðvági, ið hava frárensl, sum ikki rennur út á streymasjógv, og búrennan í Vatnsoyrum verður nú
gjørd. Spillvatnsleiðingin er liðug skrásett.
Drekkivatnið er omanávatn. Vatnið er løggildað, og tað
verður bæði UV-reinsað og sandreinsað. Vatnveitingarøkið er
ikki stikað inni. Íbindingargjald fyri vatn, búrennu og ravnmagn er 15.000 kr.
Heilsunevndin hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
Kommunan hevur hvalvág. Kommunan hevur ikki alment
náhús. Kirkjugarðurin verður sligin 3 ferðir um árið.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru hýruvognsloyvi í
kommununi, sum kommunan hevur latið.
Miðvágs kommuna
• 307
3.36 · SØRVÁGS KOMMUNA
36.1 Fortreytir
Bygdir
Sørvágur
2
Vídd, km
894
40
Markatal
48
Sørvágs kommuna var upprunaliga partur av Vága Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Talva 36.2 sýnir, at fólkatalið í Sørvágs kommunu er í høvuðsheitum vaksið til 1989; síðan tá er tað so aftur minkað til
1995.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
98 120
96 112
138 134
103 109 128 125
146 148
64
83
92 111
82
81
47
80
74
60
65
55
162 198 189 194
144 144
234 210 198 212
239 216
21
58
63
53
34
30
159 146 126 106
110 120
888 1.004
966
973
958
308
•
Sørvágs kommuna
928
1960
137
158
73
47
169
196
57
91
928
Talva 36.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi
minni, meðan aldursbólkurin 65 ár o.e. er vorðin munandi
størri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
23
23
23
24
30
30
60
63
64
65
58
57
1960
32
58
15-39
31
36
37
38
30
30
31
40-64
29
27
27
27
28
27
27
65 o.e.
18
15
13
11
11
13
10
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnur í Sørvági eru: fiskivinnan og flogvøllurin. Í
kommununi eru: 1 alibrúk og umleið 100 fiski- og útróðrarmenn. Harumframt er: 1 smiðja, 1 snikkaravirki, 4 handlar, 1
hotel, 1 posthús og 2 fíggingarstovnar.
arbeiða í Sørvágs kommunu, og millum 21-30 íbúgvar í Sørvágs kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Sørvágs kommuna
• 309
Búskapur
Talva 36.4 Búskapartøl fyri útvald ár frá 1989-1998
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 16,00 17,90 23,40 21,00 21,00 21,00
85.155 104.781 83.130 80.190 79.560 85.200 84.325
12.066 14.046 12.700 13.600 14.927 16.400 15.571
6.533 10.175
2.044 4.883
iu
iu
iu
iu
iu
iu
8.269
4.074
1.396
560
0
7.751
4.175
1.600
300
200
7.380
1.932
1.242
664
0
8.240
1.915
964
1.369
iu
7.652
1.523
3.062
2.375
36
16.100 35.450 38.200 35.700 27.612
iu
iu
987
iu
1.003
iu
956
iu
912
iu
894
iu
898
4,4
iu
iu
86
16
17
iu
1,3
104
35
35
iu
2,5
87
40
32
11
3,0
88
39
31
12
2,6
89
31
13
8
1,8
95
iu
12
6
iu
iu
iu
10
20
iu
3.36.2 Virksemi
Fyrisiting
Sørvágs kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Sørvágs kommuna hevur onga starvsskipan.
310
•
Sørvágs kommuna
Navn
Petur Kruse, fm
Eivin Helgi Jacobsen
Kristian Olsen
Herálvur Jacobsen
Sólvá Thomassen
L
A
A
A
B
C
Føðiár
1949
1957
1960
1956
1955
Valskeið
2.
2.
2.
2.
2.
Starv
lærari
brandm. flogvøll.
lastbilførari
lærari
handilskvinna
Útbúgving
lærari
maskinmaður
lærari
Til viðgerðar á bygdarráðsfundi eru mest teknisk mál og fíggjarmál. Sørvágs kommuna hevur í miðal 12-14 fundir árliga.
Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Sørvágs kommuna lýsir
í januar á hvørjum ári, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir verða, og bygdarráðslimirnir fáa fundarbræv 4 dagar fyri
fundin.
Sørvágs kommuna fastan skrivara hálva tíð. Skrivarin er tekniskur assistentur og hevur arbeitt hjá kommununi í 8 ár. Umframt skirvaran er ein bókhaldari við bankaútbúgving, sum
arbeiðir hálva tíð. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá
starvsfólki er ikki gjørd. Kommunan keypir sær tekniska ráðgeving.
Sørvágs kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og skrivstovan
er opin í vanligu skrivstovutíðini. Um fyrispurningar frá borgarum skulu verða viðgjørdir á bygdarráðsfundi, skulu teir
vera skrivligir. Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag, og skjølini verða goymd á skrivstovuni.
Sørvágs kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Bókhaldarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldur. Skrivarin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan ger sjálv sína fíggjarætlan. Endaliga
ársfíggjarætlanin verður løgd fyri almenningin til kunningar.
Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen og Weihe, og
grannskoðarin er góðkendur av landsstýrinum.
Sørvágs kommuna hevur ikki sett ein fastognargrunn á
stovn.
Sørvágs kommuna
• 311
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Barnagarðsnevnd
Havnanevnd
Heilsunevnd
Teknisk nevnd
Barnarverndarnevnd
Bókasavnsnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
5
Viðmerkingar
3 umboð fyri kommununa og
2 foreldraumboð
3
2
2
5
3
5
3
Og 3 varalimir
Kommunan hevur onga hegnsýnisnevnd. Kommunan veitir
nevndarsamsýning.
Skattamál
Val
eina valnevnd við 5 limum til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í nevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort
til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur kommunala fólkayvirlitið í kartoteki.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Sigrun Mikkelsen, fm., Arnjohn Hvíttklett, Sólva Thomassen, Rannvá á Ørg og Kirstin Jensen.
Skúlanevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Tað er
ein skúli í kommununi og 15 lærarar.
312
•
Sørvágs kommuna
Skúlin er bygdur í 1957 og útbygdur í 1960 og 1989. Í
flokk. Skúlin hevur 10 vanligar skúlastovur og aðrar serstovur. Hann hevur 2 fimleikarhallir og ein svimjihyl. Tað eru 16
teldur og eitt bókasavn við 2.000 bókum í skúlanum.
Sørvágs kommuna býður sínum íbúgvum frítíðarundirvísing. Luttøkugjaldið er sett til 300 kr. Øll Vágoyggin samstarvar um musikkskúla, og hevur hvør kommuna sítt umboð. 1
fastur tónleikalærari er í oynni.
Barnaforsorg
Fimm limir eru í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Tað er ein kommunalur
dagstovnur við 25 barnagarðsplássum og kommunal dagrøkt
við 12 ansingarplássum. Leiðarin á dagstovninum hevur eisini
eftirlitið við dagrøktini. Í Sørvági eru eisini 5 ansingarpláss til
børn við serligum tørvi. Ansingarplássini eru fyri alla oynna,
og Felagskommunan í Vágum rindar fyri tey. Kommmunan
hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini koma fyrst til kommununa, ið
kannar umsóknirnar, áðrenn tær verða sendar Almannastovuni. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma eisini til kommununa til ummælis, og verða tær síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá teimum persónum, ið fáa forsorgarhjálp og
pensjón.
býttar soleiðis, at hvør kommuna rindar eina upphædd, ið
svarar til 10% av teimum lønarútgjaldingum, sum í árinum
eru goldnar til tey starvsfólk, sum búgva í kommununi. Tað,
ið eftir er at gjalda, verður síðan býtt eftir skattskyldugu inntøkuni hjá kommununum árið fyri.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Hesin listi liggur
frammi og kommunan kannar listan.
Heilsumál
Sørvágs kommuna er við í Vága læknadømi. Kommunulæknin
kannar skúlabørnini. Miðvágs, Sørvágs og Bíggjar kommunur
Sørvágs kommuna
• 313
hava sama tannlækna í Sørvági, settur hálva tíð. Hann tekur
sær av barnatannrøktini frá 0 ári og til 10 flokk.
Matvørur
Annað
„Húsini við Gil“ eru náttúrufriðað, og tey eru eisini fornminni. Bygdarsavn er í kommununi, har kommunan hevur eitt
umboð. Kommunan ger einki sjálv við at halda varðarnar í
kommununi.
Í Sørvági er filmsýningarhøll og dansistova. Harumframt
hevur Sørvágs Róðrarfelag egin felagshús, og tað hevur Sørvágs Húsmøðrafelag eisini. Ítróttaøki við graslíkisvølli er í
bygdini, og S.Í. hevur egin felagshús við vøllin. Svimjihylur er
í skúlanum
Tað er einki øki lagt av til tjalding, men flúgvarabedingin
verður brúkt. Kommunan hevur fólkabókasavn saman við
skúlabókasavninum, og eru umleið 10.000 bøkur til láns; av
hesum eru 2.000 bøkur í skúlabókasavninum. Bókasavnsnevd
er sett og viðtøkur eru gjørdar fyri bókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Musikkskúli
Tannlækni
Kommunulækni
Ellisheim
Ferðavinnan
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Sandavágs, Miðvágs og Bíggjar
Miðvágs, Bíggjar og Mykines
Vága læknadømi – kommunurnar í Vágum og Mykines
Kommunurnar í Vágum og Mykines
Vága, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt í Suðuroynni
Allar kommunur
Flestu kommunur
Í ferðslunevndini í Vágum eru: 1 umboð fyri politistøðina og
harumframt 1 umboð fyri Miðvág, Sørvág, Bø og Sandavág.
í Suðuroynni í sambandi við eina møguliga oljuvinnu (SuðurVest samstarv). Hetta hevur fyribils vart í 1 ár og er síðan
314
•
Sørvágs kommuna
longt 2 ár afturat. Samstarvið verður fyrst fíggjað við helvtarbýti og síðani verður 50% fíggjað í mun til fólkatalið og
Í sambandi við skúlan keypa Bíggjar og Mykines kommunur sær pláss í skúlanum í Sørvági.
Útbygging
Sørvágs kommuna hevur ikki brunanevnd, og brunaumsjónarmaður er ikki settur. Brunasamtykt er ikki gjørd. Kommunan hevur 12 sløkkiliðsmenn; av teimum er ein sløkkiliðsleiðari. Sløkkiliðsmenninir hava verið á ymsum skeiðum, og
ein er froskmaður. Ætlanin er, at allar kommunur í oynni
skulu skipa fyri sløkkiliðsskeiði í felag. Av brunaútgerð er
millum annað brandbilur. Tekniska starvsfólkið kannar í sambandi við byggimál, um brunatrygdin er í lagi.
Sørvágur hevur eina havn. Tað er eingin skipað móttøku av
spillolju; men skipini sleppa av við hana, og hon verður send
til ROY. Kommunan hevur bingju á havnarøkinum, so skipini
sleppa av við burturkastið, og IRF-skipanin veitir trygd fyri,
at skipini eisini sleppa av við kloakkavlopsvatnið. Umframt
havnina er ein 1 bátahylur, har ein oljubingja eisini stendur
til gamla olju.
Byggibúning
Sørvágs kommuna hevur eina byggisamtykt, sum var galdandi
til 1996; men er hon síðan longd til ár 2000.
Umhvørvið
Sørvágs kommuna
• 315
tilfari o.ø.
ruddingardøgum, og kommunan hevur eisini sáttmála við
sópingarmann. Arbeiðsformaðurin leggur rottueitur út og
gevur eitur til menn, sum ganga í bjørgunum, og rottueitur
verður eisini lagt út í hagan.
Øll hús í kommununi hava rottangar, sum IRF tømir 1 ferð
um árið. Kommunan skrásetur í løtuni spillvatnsleiðingarnar.
Tað er ein høvuðsbúrenna frá flogvøllinum og út á sjógv. 90%
av húsunum hava fingið spillvatnið lagt í rør; men tað rennur
út í á. Ætlanin er at binda spillvatnsrørini í høvuðsbúrennuna.
Drekkivatnið er bæði keldu- og omanávatn. Tað er 1 byrging og 2 brunnar í somu skipan. Vatnveitingin er kommunal.
Vatnið verður ikki reinsað, og tað er ikki løggildað. Íbindingargjald fyri vatn er íroknað prísin fyri eitt byggiloyvi, sum er
kr. 10.000.
Kommunan hevur svimjihyl og regluligar royndir av vatninum. Kommunan hevur ikki alment náhús. Fólk er sett at
taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar, men asfaltering verður
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað er 1 hýruvognsloyvi í
kommununi.
316
•
Sørvágs kommuna
3.37 · BÍGGJAR KOMMUNA
37.1 Fortreytir
Bygdir
Bøur
Gásadalur
Vídd, km2
48
15
35
Markatal
36
Bíggjar kommuna var upprunaliga partur av Vága Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Talva 37.2 sýnir, at fólkatalið hevur verið eitt sindur óstøðugt í
tíðarskeiðinum 1960-1995, og at tað er lækkað við sløkum 16%.
Tað eru serliga aldursbólkarnir 7-14 og 15-19, sum eru minkaðir.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
4
4
6
8
6
2
6
9
12
10
5
10
5
9
9
4
4
5
6
4
3
4
3
7
10
10
15
14
10
7
19
19
20
16
20
22
5
3
3
9
4
1
14
16
18
13
10
11
69
74
86
78
62
65
1960
5
14
11
5
11
19
4
13
82
Viðm.: fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi, 7-13 og14-19 ár
Bíggjar kommuna
• 317
Talva 37.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 er vorðin munandi
minni, og at aldursbólkarnir 15-64 og 65 o.e. eru lutfalsliga
størri í 1995 enn í 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
14
18
21
23
18
18
65
61
58
60
66
64
1960
23
61
15-39
30
31
31
28
27
29
33
40-64
35
30
27
32
39
35
28
65 o.e.
20
22
21
17
16
17
16
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Bíggjar kommunu er landbúnaður. Í kommununi eru 2 bøndur umframt teir bøndur, ið ikki hava fulltíðararbeiði. Annars eru: 2 politistar, 1 fiskimaður, 1 lærari, 1
timburmaður, 1 ið siglir við Strandferðsluni, 3 sum arbeiða á
ellisheiminum, og harafturat 2, sum arbeiða á gistingarhúsinum í Bø.
Eingin íbúgvi kemur úr øðrum kommunum at arbeiða í
Bíggjar kommunu; men o.u. 11-20 íbúgvar í Bíggjar kommunu
318
•
Bíggjar kommuna
Búskapur
Talva 37.4 Búskapartølf yri útvald ár frá 1987-1998 (1000 kr.)
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
11,00
4.547
534
11,00
5.612
424
11,00
3.950
464
13,00
4.876
487
17,00
4.143
642
17,00
4.349
693
16,00
4.800
696
170
-14
iu
iu
iu
1.006
-20
iu
iu
iu
490
-2
99
iu
25
385
-2
100
iu
iu
415
-1
0
-6
0
615
0
iu
0
iu
660
0
0
0
0
-668
-152
209
-78
-567
iu
iu
72
iu
74
iu
73
iu
72
iu
63
iu
54
0
iu
iu
63
-9
-3
iu
-1,2
76
-2
-5
iu
-0,4
54
3
0
21
0,4
68
-1
0
21
-0,2
66
-9
0
0
-0,9
81
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
3.37.2 Virksemi
Fyrisiting
Bíggjar kommuna brúkar standardreglugerðina hjá landsstýrinum um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal
C. Bíggjar kommuna hevur onga starvsskipan.
Bíggjar kommuna
• 319
Navn
Hervør Guttesen, fm.
Tormann Niclasen
Gutti Guttesen
L
A
A
A
Føðiár
1943
1963
1954
Valskeið
3.
2.
2.
Starv
heimagangandi
skipari
kleyvaskeri
Útbúgving
skrivstovuútb.
skipari
Flestu mál á bygdaráðsfundi snúgva seg um byggiloyvi. Bíggjar kommuna hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir
verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð.
Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
Av tí at Bíggjar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
vera øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Bíggjar kommuna kunnar gjøgnum telefonina um, nær og hvar regluligu
Bíggjar kommuna hevur einki starvsfólk. Bygdaráðsformaðurin er sjálvur skrivari. Serliga reglugerðin um viðurskifti
hjá starvsfókinum er ikki gjørd.
Bíggjar kommuna hevur ikki ásetta skrivstovutíð. Fyrispurningar frá borgarunum til kommununa skulu vera skrivligir, um teir skulu koma fyri á fundi. Kommunan brúkar ikki
journalskipan, og skjølini hjá kommununi verða varðveitt hjá
formanninum. Kommunuskjølini verða tó flutt í gamla skúlan,
tá ið hann er vorðin umbygdur. Kommunan hevur atgongd til
telefon.
Bíggjar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Bókhaldsvirkið í Sandavági bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Bygdaráðsformaðurin hevur
ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Bókhaldsvirkið hjálpir
kommununi við fíggjarætlanini. Endaliga ársfíggjarætlanin
verður ikki løgd fyri almenningin til kunningar. Grannskoðari
hjá kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið
hevur góðkent grannskoðarin.
Bíggjar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
320
•
Bíggjar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Gásadali eisini við 3 limum
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýrisnevnd í Gásadali
Limir
6
5
3
3
3
Viðmerkingar
Ein í Bø við 3 limum og ein í
Er samstundis
valstýrisnevnd í Bø
Eingin teirra er
bygdaráðslimur
Skattamál
Val
Tað eru 2 atkvøðingarøki í kommununi, eitt í Bø og eitt í
Gásadali. Kommunan hevur eina valnevnd, sum samstundis
er valstýri í Bø, við 3 limum og eitt valstýri í Gásadali við 3
limum. Sama nevnd/valstýri verður brúkt til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valstýrini fáa samsýning eftir reglum
landsstýrisins. Valt verður í skúlunum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit í
skúlunum. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdaráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma
frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita: Jónvør Guttesen, fm., Dávur Joensen og
Evald Niclasen. Tað er ein skúli í kommuni og hann er í Gása-
Bíggjar kommuna
• 321
dali; men her eru eingi skúlabørn. Børnini í kommununi
ganga í skúla í Sørvágs skúla, og rindar kommunan fyri hvønn
næmingin. Avtala er gjørt við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Bíggjar kommuna hevur ikki frítíðarundirvísing. Øll Vágoyggin samstarvar um musikkskúla, og hevur hvør kommuna
sítt umboð. 1 fastur musikkskúlalærari er í oynni.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur einki ansingarpláss í kommununi, men keypir tað frá Sørvágs kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða fyrst sendar kommununi, sum síðani sendir tær til Almannastovuna. Umsóknir um
fólkapensión og avlamispensión koma somuleiðis til kommununa til ummælis og verða síðani sendar Almannastovuni.
Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá
persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensión.
býttar soleiðis, at hvør kommuna rindar eina upphædd, ið
eru goldnar til tey starvsfólk, sum búgva í kommununi. Tað,
ið eftir er at gjalda, verður síðan býtt eftir skattskyldugu inntøkuni hjá kommununum árið fyri.
Kommunan fær eina ferð um árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn frá Føroya Vanlukkutrygging, sum kommunan
letur liggja frammi.
Heilsumál
Bíggjar kommuna er í Vága læknadømi. Kommunulæknin
kannar skúlabørnini. Miðvágs, Sørvágs, Mykines og Bíggjar
kommunur hava sama tannlæka í Sørvági. Hann hevur um
hendi tannrøktina hjá børnum frá 0 ári og til 10. flokk, settur
hálva tíð; men tað er tó sjálvboðið hjá foreldrunum í kommunum at brúka annan tannlækna.
Matvørur
322
•
Bíggjar kommuna
Annað
Kirkjan og nakrir gamlir hjallar eru náttúrufriðað. Av fornminnum eru: ein mylna, eitt gamalt fjós, ein gamal handil frá
1851og hjallarnir. Í Gásadali er ein garður og 2 toftir. Tað er
einki bygdasavn í kommununi, og kommunan ger einki við at
Til ber at spæla borðtennis í gamla skúlanum í Bø. Til annað virksemi ferðast íbúgvarnir til hinar kommunurnar í oynni;
teir kunnu t.d. svimja í Sørvági.
Eingin handil er í kommununi, so fólkið ferðast til aðrar
kommunur í oynni til handils. Tað er einki øki sett av til tjalding. Kommunan hevur einki fólkabókasavn, men hevur atgongd til bókasavnið í Sørvági og á Giljanesi.
Kommunal samstørv
Øki
Musikkskúli
Tannlækni
Kommunulækni
Ellisheim
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sandavágs, Sørvágs og Bíggjar
Miðvágs, Sørvágs og Mykines
Vága læknadømi – kommunurnar á Vágoy og Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Bíggjar kommuna keypir sær ansingarpláss og skúlapláss í
Sørvágs kommunu. Somuleiðis kunnu íbúgvarnir í Bíggjar
kommunu leiga seg inn í bátahylin í Sørvági. Í sambandi við
sløkkiliðsarbeiði hevur kommunan avtalu við Statens Luftfartsvæsen á flogvøllinum.
Í ferðslunevndini í Vágum sita: eitt umboð fyri Miðvág, Sørvág, Bø og Sandavág og eitt umboð fyri politistøðina. Vágar
hava eisini samstarv við sunnaru helvt av Suðuroy í sambandi
við eina møguliga oljuvinnu (Suður-Vest samstarv). Hetta
verður fíggjað fyrst við helvtarbýti og síðani verður 50%
fíggjað í mun til fólkatalið og 50% í mun til skattskyldugu
inntøkuni árið fyri.
Bíggjar kommuna
• 323
Útbygging
Bíggjar kommuna hevur gjørt avtalu við Statens Luftfartsvæsen um sløkkiliðsarbeiði. Hvørki brunanevnd ella brunaumsjónarmaður eru sett. Brunasamtykt er heldur ikki gjørd. Har
eru sløkkiliðsmenn, men bert eina teirra hevur verið á brandskeiði. Av brunaútgerð er vatnpumpur og slangur. Brunaumsjón Landsins kannar, áðrenn bygt verður, um brunatrygdin
er í lagi.
Tað er eingin havn í kommununi, men tvær lendingar: ein í
Bø og ein í Gásadali.
Í løtuni verður einki gjørt við hundar, sum ganga leysir.
Byggibúning
Bíggjar kommuna hevur onga býarskipan og byggisamtykt.
Umhvørvi
Bíggjar kommuna er limur í IRF, so alt vanligt og vandamikið
burturkast frá húshaldunum og virkjum verður savnað gjøgnum hesa skipan. Bíggjar kommuna hevur einki serstakt lendi
til mold og annað tilfar, ið skal verða burturbeint.
Annars rudda íbúgvarnir sjálvir fyri egnu durum. Kommunan hevur sett 1 mann í Bø og 1 í Gásadali at oyða rotturnar.
Kommunan keypir eitur, sum íbúgvarnir sjálvir leggja fyri
rotturnar.
IRF tømir rottangum 1 ferð um árið, og kommunan sendir
bert rokning til summarhúsini. Enn eru ikki allar rennur lokaðar; men kommunan ætlar at fáa hetta arbeiðið gjørt.
Drekkivatnið í Bø er omanávatn; men í Gásadali er tað
kelduvatn. Vatnveitingin er privat. Einki íbindingargjald er
ásett fyri vatn.
324
•
Bíggjar kommuna
náhús. Tímalønt fólk er sett at taka sær av kirkjugørðunum.
Teknisk mál
Kommunan keypir vegarbeiði frá Landsverkfrøðinginum.
Eingi hýruvognsloyvi eru í kommununi.
Bíggjar kommuna
• 325
3.38 · MYKINES KOMMUNA
38.1 Fortreytir
Bygdir
Mykines
2
Vídd, km
16
10
Markatal
40
Mykines kommuna var upprunaliga partur av Vága Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
Talva 38.2 sýnir, at fólkatalið í Mykines kommunu er minkað
munandi í øllum aldursbólkum frá 1960 til 1995.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
0
2
6
2
5
5
1
3
4
3
7
17
2
0
1
1
8
10
0
1
0
5
2
3
3
5
11
4
5
11
8
5
3
2
20
28
1
3
1
5
4
0
3
5
7
10
12
18
18
24
33
32
63
326
•
Mykines kommuna
92
1960
19
22
6
3
15
31
0
25
121
Talva 38.3 sýnir aldursbýtið í % í Mykines kommunu.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
6
21
30
16
19
24
78
58
48
53
62
57
15-39
28
25
36
31
24
26
1960
33
45
20
40-64
50
33
12
22
38
30
26
65 o.e.
17
21
21
31
19
20
21
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
25
15
5
5
15
25 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Mykines kommunu er landbúnaður. Í kommununi eru 3 festi og smáir jarðarbrúkarar. Annars eru: 2 sjómenn, 2 menn innan orkuveiting, 1 gistingarhús, matstova og
1 posthús.
Eingin íbúgvi úr øðrum kommunum kemur til Mykines at
arbeiða, og millum 1 og 10 íbúgvar úr Mykines kommunu fara
Mykines kommuna
• 327
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
7,00
1.086
iu
7,00
1.728
iu
7,00
1.176
iu
7,00
1.232
107
16,00
1.190
172
16,00
977
119
16,00
944
146
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
114
-1
0
0
iu
109
0
0
0
iu
145
-1
0
0
iu
iu
iu
iu
149
-362
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
25
iu
16
iu
18
0
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
49
6
iu
iu
1,4
74
-23
iu
iu
-2,1
54
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
iu
3.38.2 Virksemi
Fyrisiting
Standardreglugerðin hjá landsstýrinum, sí fylgiskjal C, er sett
í gildi fyri Mykines kommunu; men kommunan er so mikið
lítil, at mannagongdin er ikki so formlig. Mykines kommuna
hevur onga starvsskipan.
328
•
Mykines kommuna
Navn
Jancy Hansen, fm
Meinhard Johannesen
Eddie Lauritsen
L
A
A
A
Føðiár
1950
1931
1953
Valskeið
2.
5.
5.
Starv
Útbúgving
postavgreiðslufólk
motorpass., SEV
timburmaðar
Kommunan hevur fund, tá ið tørvur er á tí. Tiltakslimir verða
ikki boðsendir. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Mykines kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar bygdarráðslimirnar gjøgnum telefonina um, nær og
hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Mykines kommuna hevur einki starvsfólk at taka sær av
dagligu fyrisitingini. Bygdarráðsformaðurin er skrivari hjá
kommununi.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Eingin føst
mannagongd er um, hvussu fyrispurningar frá borgarunum
skulu verða viðgjørdir. Kommunan hevur onga journalskipan,
og kommunan hevur síni skjøl í varðveitslu á skrivstovuni.
Kommunan hevur ikki teldu og kopimaskinu, men fax og
telefon.
Mykines kommuna hevur ikki fyriskipað bókførsluna í serliga reglugerð. Skrivarin (bygdarráðsformaðurin) bókar fyri
kommununa, og bókað verður manuelt. Tað er formaðurin,
sum hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan
brúkar ikki ráðgeving, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin
til kunningar.
Kommunan hevur ikki sett ein fastognargrunn á stovn.
Mykines kommuna
• 329
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
2
3
3
Skattamál
Val
Mykines kommuna hevur eina valnevnd, sum er tann sama til
kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Valt verður í skúlanum.
Kommunan brúkar valkort til øll val. Í sambandi við vallistan
til løgtingsval er tað bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar
listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum og liggja
frammi.
Skráir
Kommunan hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið verður hildið í kartotekskassa.
Tænastutilboð
Skúlar
Tað er eingin skúli í kommununi. Mykines kommuna keypir
sær skúlapláss frá Sørvágs kommunu. Tað er heldur eingin frítíðarundirvísing ella musikkskúli í Mykinesi.
Barnaforsorg
3 limir eru í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning
eftir reglum landsstýrisins. Tað er eingin dagansingarstovnur í
kommununi og heldur eingin dagrøkt.
Sosialverkið
beinleiðis, og tað sama er galdandi fyri umsóknir um pensjón-
330
•
Mykines kommuna
ir. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum
hjá persónum, ið fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Vágar og Mykines eru í felag um Ellisheimið í Vágum. Útreiðslurnar hjá hesum kommunum til ellisheimið verða fyrst
býttar soleiðis, at hvør kommuna rindar eina upphædd , ið
eru goldnar út til fólk, sum eru búsett í kommununi. Síðan
verður restin býtt eftir skattskyldugu inntøkuni hjá kommununum árið fyri.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Listin liggur alment frammi og kommunan kannar henda listan og sendir so
tryggingini hann aftur.
Heilsumál
Mykines er við í Vága læknadømi. Kommunulæknin kannar
skúlabørnini. Miðvágs, Sørvágs, Bíggjar og Mykines kommunur eru felags um tannlækna í Sørvági. Hann tekur sær av
barnatannrøktini 0 ári og til 10 flokk, settur hálva tíð.
Matvørur
Annað
Kommunan hevur hesi fornminni: Eirikshús og Bønhúsgrund.
Tað er einki bygdarsavn í kommununi, og einki verður gjørt
við at halda varðarnar í kommununi.
Eitt øki er sett av til tjalding. Tað er einki bókasavn í
kommununi og heldur eingin handil.
Kommunal samstørv
Øki
Tannlækni
Kommunulækni
Ferðavinnan
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Sørvágs, Bíggjar og Miðvágs kommunur
Vága læknadømi – kommunurnar í Vágum og Mykines
Vágar, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt av Suðuroy
Allar kommunur
Flestu kommunur
Mykines kommuna
• 331
í Suðuroynni viðvíkjandi eini møguligari oljuvinnu (SuðurVest samstarv). Hetta hevur nú vart í 1 ár, og er tað síðan
longt 2 ár afturat. Hetta samstarvið verður fíggjað fyrst við
helvtarbýti og so í mun til fólkatalið.
læknaviðtaluhøli. Alt heilsuverkið í læknadøminum verður
goldið felags á henda hátt: Raksturin av hesum 3 støðum
verður gjørdur upp hvør sær. Raksturin av t.d. læknaviðtaluhølunum verður so fyrst fíggjaður við einum inngjaldi frá Sørvágs kommunu, sum svarar til 10% av lønunum hjá teimum
fólkum, sum búgva í Sørvági og arbeiða í læknahølinum har.
Restin av rakstrarútreiðslunum verður goldin av øllum
kommununum í læknadøminum í mun til skattskylduga inntøkuna árið fyri.
Kommunan keypir sær pláss í skúlanum í Sørvági.
Útbygging
Í sambandi við brunamál eru 2 sløkkiliðsmenn at heita á. Har
eru tvær gamlar slangur, men annars eingin onnur brunaútgerð.
Ein lending er í kommununi, men eingin havn.
Byggibúning
Mykines kommuna hevur onga býarskipan og byggisamtykt.
Umhvørvið
Kommunan hevur bingjur til burturkast, sum fólk sjálv kunnu
koyra í. Kommunan hevur so avtalu við IRF at koma eftir
teimum. Kommunan hevur ikki ávíst øki til burturkoyring av
mold, tilfari o.ø.
Við atliti at almennum reinføri annars verður einki gjørt;
men hvør heldur sítt. Mykines hevur ikki rottur, men mýs.
Tey flestu hús hava spillvatnsleiðingar út á sjógv. Hjá teimum
húsum, ið standa við ánna, verður spillvatnið veitt hagar og
haðan út á sjógv. Spillvatnsleiðingin er skrásett.
Kommunan hevur ein savningarbrunn til vatn, ið er kelduvatn. Kommunan hevur ikki lýst verndarøki fyri vatveitingarøkið. Vatnið verður ikki reinsað.
332
•
Mykines kommuna
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur Heilsufrøðiliga Starvsstovan. Kommunan hevur alment náhús. Fólk
er ikki sett at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Einki hýruvognsloyvi er í kommununi.
Mykines kommuna
• 333
3.39 · SANDS KOMMUNA
39.1 Fortreytir
Bygdir
Sandur
2
Vídd, km
541
48
Markatal
97
Sands kommuna var upprunaliga partur av Sandoyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
1872:
1910:
1923:
1928:
1930:
Sandoyar Prestagjalds kommuna
Skopunar sókn farin úr Sands sókn
Stóra Dímun farin úr Sands sókn til Skúvoyar sókn
Sands sóknar kommuna
Skálavíkar sóknar kommuna
Húsavíkar sóknar kommuna
Skúvoyar Dímunar sóknar kommuna
Skopunar sóknar kommuna
Talva 39.2 sýnir, at fólkatalið í Sands kommunu hevur verið nakað
skiftandi í tíðarskeiðnum, men er minkað 15 % frá 1989 til 1995.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
55
74
72
71
69
76
67
84
94
86
95
79
42
50
59
54
23
42
23
42
39
23
37
24
97 125 119 113
84
91
126 140 127 135
134 140
33
29
34
27
32
32
107 103 101
95
90
86
550
647
645
604
564
334
•
Sands kommuna
570
1960
68
87
40
21
103
148
31
80
578
Talva 39.3 sýnir, at manntalið í aldursbólkurin í vinnuførum
aldri, 15-64 ár, er næstan óbroytt í 1995 og í 1960. Harafturímóti er aldursbólkurin 65 o.e. vorðin størri, og tann yngri
aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
22
24
26
26
29
27
58
60
59
58
55
58
1960
27
59
15-39
29
34
34
31
26
28
28
40-64
29
26
25
27
29
30
31
65 o.e.
19
16
16
16
16
15
14
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Sands kommunu er landbúnaður. Í kommununi eru 7 bøndur, 4 timburmenn o.a., 7 handlar, 1 innan sjóflutning av ferðaflólki, 1 posthús og 2 fíggingarstovnar í kommununi.
arbeiða í Sands kommunu, og millum 1-10 íbúgvar í Sands
Sands kommuna
• 335
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
18,00 18,00 18,00 25,00 23,00 23,00 23,00
49.716 59.495 44.814 45.024 34.921 36.504 41.004
7.609 9.844 7.954 7.458 7.062 6.084 7.928
3.115
3.171
iu
iu
iu
iu
4.296
3.407
iu
iu
iu
6.213
4.085
4.718
2.700
7.682
iu
2.813
4.456
5.502
2.776
iu
iu
0
4.466
3.618
753
-195
iu
iu
4.439
3.378
1.269
0
iu
0
4.874
3.834
1.250
75
iu
iu
28.656 32.933 51.505 49.678 49.164
iu
iu
642
iu
647
iu
604
iu
565
iu
541
iu
529
3,2
iu
iu
77
45
42
0
3,8
92
51
35
0
3,3
74
85
59
34
6,5
80
88
74
37
6,7
65
91
51
11
7,0
69
iu
56
21
iu
iu
iu
48
16
iu
3.39.2 Virksemi
Fyrisiting
Sands kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
336
•
Sands kommuna
Navn
Eyðun M Viderø, fm
Jonna Krog Poulsen
Jákup Birgir Mohr
Solvit Simonsen
Tórur Jóhannesen
L
A
A
B
B
C
Føðiár
1942
1958
1942
1933
1954
Valskeið
5.
1.
6.
1.
1.
Starv
tingmaður
kommunu- og
læknaskrivari
sýsluskrivstovan
skipari
Statoil
Útbúgving
sjúkrahjálpari
skrivstovum.
skipsførari
timburmaður
Tað eru serliga tøknilig mál og umhvørvismál, sum vera viðgjørd á fundi í Sands kommunu, tó eisini fíggjarmál og almanna- og heilsumál. Sands kommuna hevur í miðal 1 fund
um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært reglugerðini hjá landsstýrinum. Gerðabókin verður undirskrivað á
Av tí at Sands kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvarar,
vera øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Við at ringja til
bygdarráðslimirnar kunnar Sands kommuna um, nær og hvar
regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur fastan skrivara hálva tíð at taka sær av
dagligu fyrisitingini. Skrivarin, sum er útbúgvin sjúkrahjálpari,
viðurskifti hjá starvsfókunum er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving
verður keypt.
Sands kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan opin 10-20 tímar um vikuna. Um borgari ynskir mál fyri á
bygdarráðsfundi, skal fyrispurningurin helst vera skrivligur.
Kommunan nýtir journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Eldri
skjøl eru hjá Landsskjalasavninum. Kommunan hevur teldu,
kopimaskinu, fax og telefon.
Sands kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
verður á teldu. Bygdarráðsformaðurin saman við skrivaranum hava ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan
nýtir grannskoðara sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður
til kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli
Ellefsen, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Sands kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Sands kommuna
• 337
Nevndir
Fastar nevndir
Havnarnevnd
Bygginevnd
Serligar nevndir
Vatn- og hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlastýrið, Meginskúlin
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
3
5
3
5
2
Viðmerkingar
1 er ikki bygdarráðslimur
2 eru ikki bygdarráðslimir
Tilsamans sita 7 limir í
skúlastýrinum
3
5
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunuvalið við 5 limum. Valnevndin
verður eisini nýtt sum valstýri til løgtings- og fólkatingsval.
Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður
í ungmannafelagshúsinum. Kommunan brúkar valkort til øll
val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Bygdarráðsformaðurin undirskrivar vallistan til
løgtingsval. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Kommunan hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið er í kartoteki á kommunuskrivstovuni.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Róland Widtfeldt, fm., Jákup Reinert
Hansen og Marna Jacobsen. Tað er 1 skúli í kommununi.
Læraratalið er 3.
Sands skúli er bygdur í 1884 og umbygdur í 1909. Skúlin
338
•
Sands kommuna
hevur 3 vanligar skúlastovur, 1 tilevningarstovu og 1 stovu til
serundirvísing. Í hesum skúlaári ganga 30 næmingar á skúla
frá 1. til 4. flokk. Bókasavn við 400 bókum er í skúlanum.
Øll oyggin er felags um Sandoyar Meginskúla. Hann er
bygdur í 1971. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 119 næmingar í
meginskúlan. Hann hevur 9 vanligar skúlastovur og harumframt aðrar serstovur. Skúlin hevur 1 fimleikahøll og 1 svimjihøll. Tað eru 20 teldur í skúlanum og bókasavn við 6.500 bókum.
Í stýrinum fyri Sandoyar Meginskúla eru: 2 umboð fyri
Skopun, 2 fyri Sand, 1 fyri Húsavík, 1 fyri Dal og 1 fyri Skálavík. Skúlanevndin í Sands kommunu er umboð kommununnar í skúlanevndini fyri meginskúlan. Næmingarnir í Sands
kommunu fara frá 5. flokki í meginskúlan. Kommunan hevur
avtalu við 2 privatar bilførarar um næmingaflutningin.
Øll oyggin er felags um frítíðarundirvísingina, sum er í
meginskúlanum. Luttøkugjaldið er 300 kr. Somuleiðis er øll
oyggin felags um musikkskúlaundirvísingina, sum eisini er í
sama skúla. Skúlastýrið hevur sett eina musikkskúlanevnd við
3 limum: 1 úr Skopun, 1 av Sandi og 1 umboð fyri hinar bygdirnar í oynni. Næmingarnir rinda luttøkugjald.
Barnaforsorg
reglum landsstýrisins. Kommunan hevur dagrøkt við 30 ansingarplássum, og dagrøktarleiðari er settur. Kommunan hevur
ikki ansingarpláss í aðrari kommunu, men hevur samstarv við
Skálavík um dagansingarpláss.
Sosialverkið
koma til kommununa til ummælis, og verða tær síðan sendar
viðurskiftunum hjá teimum persónum, ið fáa forsorgarhjálp
og pensjón.
Almannastovan hevur eina royndarskipan í Sandoynni á
ellisøkinum. Eitt røktarheim er á Sandi, og 2 sambýli eru í
Skálavík og í Skopun.
árið ein lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Kommunan
kannar listan, ið liggur frammi.
Sands kommuna
• 339
Heilsumál
Sands kommuna er við í Sandoyar læknadømi. Kommunurnar
á Sandoynni og Skúvoyar kommuna fíggja í felag læknaíbúðina og viðtaluhølið. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og
allar kommunurnar í oynni hava í felag sett ein tannlækna
hálva tíð. Hann tekur sær av barnatannrøktini frá 0 til 16 ár.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru m.a. eini gomul hús og ein gamal handilsbygningur. Kommunan hevur bygdasavn. Kommunan sjálv
ger einki við at halda varðarnar í kommununi.
Tað er eitt ungmannafelagshús í kommununi, og har verður
skipað fyri bingo, dansi og sjónleiki. Eisini er eitt dansifelag í
kommununi. Øll oyggin er í felag um oyggjarfelagið B71, og
ítróttaøkið við meginskúlan er tí eisini felags. Eitt dansifelag
er eisini felags fyri alla oynna. Til ber hjá borgarunum at
svimja og at íðka fimleik í meginskúlanum. Bjargingarfelag er
fyri alla oynna.
Einki tjaldingarlendi er lagt av. Kommunan hevur einki
fólkabókasavn.
39.2.1.3 Kommunal samstørv
Øki
Skúli
Tannlækni
Frítíðarundivísing
Musikkskúli
Ítróttur
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Kommunurnar í Sandoynni
Kommunurnar í Sandoynni, gjøgnum Sandoyar Meginskúla
Sandoyar læknadømi. Kommunurnar í Sandoynni og Skúvoyar
kommuna
Allar kommunur
Flestu kommunur
Harumframt fíggja kommunurnar í Sandoyar læknadømi í
felag læknaíbúðina og viðtaluhølið. Tað er at viðmerkja, at
bygda(r)ráðsformenninir í oynni hava fundir um felags við-
340
•
Sands kommuna
urskifti, og at ferðavinnusamstarv eisini er komið nakað áleiðis.
Útbygging
Sands kommuna hevur ikki sett brunanevnd, og brunasamtykt er ikki gjørd. Brunaumsjónarmaður er settur. Kommunan hevur tilsamans 15 sløkkiliðsmenn, og onkur hevur brandskeið og roykkavaraskeið. Av brunaútgerð er til taks: pumpur,
slangur og draktir. Í sambandi við byggimál verður brunatrygdin ikki kannað.
Sands kommuna hevur eina havn, sum hevur móttøkuskipan til spillolju, ið verður send til ROY. Eisini standa bingjur á
havnarlagnum til burturkast frá skipum.
Kommunan hevur lýst, at hundar skulu vera í bandi; men
annars verður einki gjørt við hundar, sum ganga leysir.
Byggibúning
Sands kommuna hevur eina byggi- og býarskipan, ið er samtykt at galda frá 1998.
Umhvørvið
Sands kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldunum og virkjum verður savnað eftir
hesi skipan. Kommunan hevur ávíst lendi til mold og annað
tilfar, ið skal verða burturbeint.
Viðvíkjandi tí almenna reinførinum annars so skipar
kommunan fyri ruddingardegi, og skúlanæmingarnir rudda
eisini. Tað er ikki rotta á Sandoy; men sjálvt um so er, so
leggja menn kortini eitur út.
Øll hús hava rottangar. IRF tømir teir 1 ferð um árið.
Kommunan er í ferð við at skráseta frárensl og hevur ætlanir
um at fáa alt hetta í rætt lag. Frárenslini renna lutvíst út á
sjógv og lutvíst út í veitir.
Drekkivatnið er omanávatn. Vatnveitingin er kommunal.
Vatnið verður UV-reinsað. Umsókn um løggildan er send
Heilsufrøðiligu Starvstovuni. Kommunan hevur sett vatníbindingargjald.
í umhvørvislógini.
náhús. Fólk tekur sær av kirkjugarðinum.
Sands kommuna
• 341
Teknisk mál
Kommunan keypir vegarbeiði frá Landsverkfrøðinginum. Tað
er einki hýruvognsloyvi í kommununi.
342
•
Sands kommuna
3.40 · SKOPUNAR KOMMUNA
40.1 Fortreytir
Bygdir
Skopun
2
Vídd, km
508
9
Markatal
0
Skopunar kommuna var upprunaliga partur av Sandoyar
1872:
1910:
1923:
1928:
1930:
Talva 40.2 sýnir fólkatalið í Skopunar kommunu.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
71
79 111 108
69
93
73 118 105
60
104 106
59
58
36
66
39
43
37
26
42
51
44
44
82 122 133 105
74
66
114
98
86 102
118 124
16
22
35
26
14
12
71
77
58
52
54
55
523
600
606
570
516
543
1960
107
113
44
31
94
104
18
57
568
Skopunar kommuna
• 343
Talva 40.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 ár er minni í 1995 enn
í 1960, aldursbólkurin 65 o.e. er størri, og at aldursbólkurin 1564 hevur verið nakað skiftandi í tíðarskeiðnum, men er nakað
størri í 1995 enn í 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
28
33
36
29
34
37
59
54
55
61
56
53
1960
39
51
15-39
34
34
35
39
30
28
30
40-64
25
20
20
22
26
25
21
65 o.e.
14
13
10
9
10
10
10
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Skopunar kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru fleiri sjómenn og útróðrarmenn, 1 fiskavirki, 1
kynsbótastøð, 4 handlar, 2 fíggingarstovnar, 1 neytabóndi og
1 seyðabóndi. Kommunan eigur eisini ein fiskakjallara.
arbeiða í Skopunar kommunu, og millum 1-10 íbúgvar í Skopunar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
344
•
Skopunar kommuna
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
17,00 17,00 18,00 20,00 23,00 23,00 23,00
41.992 52.151 43.688 44.152 30.219 30.642 34.872
6.049 7.058 5.923 5.645 6.692 6.432 7.728
4.434
1.705
iu
iu
iu
6.971
2.270
iu
iu
iu
5.016
2.969
207
3.368
600
3.214
2.695
1.415
iu
iu
4.179
2.420
672
79
0
5.090
2.403
554
220
iu
4.448
2.240
770
350
0
14.843 19.036 15.246 26.667 28.939
iu
iu
607
iu
604
iu
601
iu
573
iu
508
iu
506
1,6
iu
iu
69
24
28
iu
2,5
86
32
32
iu
2,7
73
25
50
3
2,6
77
47
48
25
4,7
59
57
36
10
4,3
61
iu
37
9
iu
iu
iu
29
10
iu
3.40.2 Virksemi
Fyrisiting
Skopunar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Skopunar kommuna
• 345
Navn
Gerhard Lognberg, fm
Høgni Olsen
Eyðfinnur Stórá
Jákup Fróði Djurhuus
Herman Winther
L
C
C
A
A
B
Føðiár
1950
1948
1946
1962
1941
Valskeið
4.
3.
1.
2.
6.
Starv
rørsmiður
húsasmiður
lærari
sølumaður
handilsmaður
Útbúgving
rørsmiður
húsasmiður
lærari
rørsmiður
Tað eru serliga tøknilig og fíggjarmál, sum viðgjørd vera á
fundi í Skopunar kommunu. Kommunan hevur í miðal 1 fund
um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært reglugerðini hjá landsstýrinum. Gerðabókin verður undirskrivað á
Av tí at Skopunar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
boðar við brævi 4 dagar fyri fundin, nær og hvar regluligu
bygdarráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur fastan skrivara 10 tímar um vikuna at
taka sær av dagligu fyrisitingini. Skrivarin, ið hevur bankaútbúgving, hevur arbeitt hjá kommununi í 5 ár. Hvørt starvsfólk
hevur fingið setanarskriv. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Skopunar kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan opin frá kl. 13-15 hvønn dag. Um borgari ynskir mál
fyri á bygdarráðsfundi, skal fyrispurningurin vera skrivligur.
Kommunan nýtir ikki journalskipan, men hevur alt í arkivskápi. Skjølini eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni.
Skopunar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Bygdarráðsformaðurin saman við skrivaranum hava ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan
nýtir grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður
løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar, men roknskapurin liggur frammi.
Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen og Weihe, og
Skopunar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
346
•
Skopunar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Havnanevnd
Limir
Bygginevnd
5
5
Barnaverndarnevnd
Brandnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
3
5
3
2
Viðmerkingar
2 bygdarráðslimir og 3 úr
øðrum kommunum
3 bygdarráðslimir og 2 úr
øðrum kommunum
Ráðgevnadi, eingin
bygdarráðslimir er limur
Tilsamans eru 7 limir í
skúlastýrinum
3
5
Skattamál
Val
eina valnevnd við 5 limum til kommunuvalið. Valnevndin
verður eisini nýtt sum valstýri til løgtings- og fólkatingsval.
Limirnir í nevndini eru tímaløntir. Valt verður á kommunuskrivstovuni. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir
liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í
sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Skopunar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
Skopunar kommuna
• 347
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita: Óluva Jensen, fm., Frígerð Kjærbo og Fríhild Winther. Tað er 1 skúli í kommununi. Nevndin hevur
gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Læraratalið er 5.
Skopunar skúli er bygdur í 1943 og umbygdur í 1982. Skúlin
hevur 4 vanligar skúlastovur og eitt bókasavn við 300 bókum.
Í skúlaárinum 1997/98 gingu 51 næmingar í skúla frá 1. til 5.
flokk. Skúlabókasavn er eisini í meginskúlanum.
Øll oyggin er felags um Sandoyar Meginskúla. Í stýrinum sita:
2 umboð fyri Skopun, 2 fyri Sand, 1 fyri Húsavík, 1 fyri Dal og 1
fyri Skálavík. Skúlanevndin í Skopunar kommunu er umboð fyri
kommununa í skúlanevndini fyri meginskúlan. Næmingarnir í
Skopunar kommunu ganga frá 6. flokki í meginskúlan.
Kommunan hevur avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Øll oyggin er felags um frítíðarundirvísing gjøgnum meginskúlan; luttøkugjaldið er 300 kr. Somuleiðis er øll oyggin felags um musikkskúlaundirvísingina, ið eisini verður framd
gjøgnum meginskúlan. Skúlastýrið hevur sett musikkskúlanevnd við 3 limum: 1 úr Skopun, 1 av Sandi og 1 umboð fyri
hinar bygdirnar í oynni. Næmingarnir rinda luttøkugjald.
Barnaforsorg
reglum landsstýrisins. Kommunan hevur kommunala dagrøkt
við 8 ansingarplássum; men kommunan hevur fingið játtað í
mesta lagi 20 ansingarpláss. Kommunan hevur ikki ansingarpláss í aðrari kommunu.
Harumframt er Spælistova til børn við serligum tørvi; hon
er fyri alla oynna. Spælistovuna rindar Almannastovan.
Sosialverkið
Skopunar kommuna hjálpir umsøkjarum við umsóknum
eftir forsorgarlógini. Hesar umsóknir verða síðan sendar
Almannastovuni. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón koma eisini til kommununa til ummælis, og verða
tær síðan sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað
eftir broytingum í viðurskiftunum hjá teimum persónum, ið
fáa forsorgarhjálp og pensjón.
ellisøkinum. Tað er eitt røktarheim á Sandi, 1 sambýli í
Skálavík og 1 í Skopun.
348
•
Skopunar kommuna
árið ein lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Hesin listi
liggur frammi og kommunan kannar listan.
Heilsumál
Skopunar kommuna er við í Sandoyar læknadømi. Kommunurnar í Sandoynni og Skúvoyar kommuna fíggja í felag læknaíbúðina og viðtaluhølið. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og allar kommunurnar í oynni hava í felag sett ein tannlækna hálva tíð at taka sær av barnatannrøktini frá 0 til 16 ár.
Matvørur
Bygdarráðið/heilsunevndin er við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, tá ið hon fremur eftirlit við matvørulógini.
Annað
Av fornminnum eru: gamla dansistovan, 2 gomul hús og húsið
hjá Alexsanduri. Kommunan hevur bygdasavn, og kommunan
hevur brúkt Ung í arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Tað er eitt bygdarhús í kommununi, pensionistafelag, talvfelag og fleiri samkomur. Øll oyggin er felags um oyggjarfelagið B71, og ítróttaøkið við meginskúlan er tí eisini í felag.
Eitt dansifelag er somuleiðis felags fyri alla oynna. Svimjing
og fimleik hava borgararnir møguleika at íðka í meginskúlanum. Bjargingarfelag er fyri alla oynna.
Einki tjaldingarlendi er lagt av, og kommunan hevur einki
fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Skúli
Tannlækni
Musikkskúli
Ítróttur
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Kommunurnar á Sandoynni, gjøgnum Sandoyar Meginskúla
kommuna
Allar kommunur
Flestu kommunur
Skopunar kommuna
• 349
felag læknaíbúð og viðtaluhøli. Tað er at viðmerkja, at bygda(r)ráðsformenninir í oynni plaga at hava fundir um felags
viðurskifti, og at ferðavinnusamstarv í oynni er í ljósmála.
Útbygging
Skopunar kommuna hevur sett brunanevnd. Brunaumsjónarmaður er ikki settur, og brunasamtykt er ikki gjørd. Kommunan hevur tilsamans 12 sløkkiliðsmenn, og onkur hevur verið á brandskeiði. Av brunaútgerð hevur kommunan: pumpur,
slangur og roykkavaraútgerð. Brunatrygdin verður ikki kannað í sambandi við byggimál.
Kommunan hevur ein havn, sum hevur móttøkuskipan til
spillolju, ið verður send til ROY. Umframt havnina er 1 bátahylur.
Byggibúning
galdandi til árslok í 2000
Umhvørvið
Skopunar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldunum og virkjum verður savnað
eftir hesi skipan. Kommunan hevur ávíst lendi til mold og
annað tilfar, ið skal verða burturbeint.
Viðvíkjandi almennum reinføri annars skipar kommunan
fyri ruddingardegi, og kommunumaður tekur eisini órudd
upp. Tað er ikki rotta á Sandoy; men sjálvt um so er, verður
eitur kortini lagt.
Flestu hús hava rottangar, sum IRF tømir 1 ferð um árið.
Kommunan er í ferð við at skráseta frárensl. Øll frárensl fara
út á streymasjógv.
Vatnveitingin er kommunal. Drekkivatnið er kelduvatn.
Tað eru 2 brunnar, sum eru innilokaðir. Vatnið verður ikki
reinsað, og tað er ikki løggildað. Kommunan hevur ikki sett
eitt vatníbindingargjald.
Heilsunevndin hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
Kommunan hevur alment náhús. Kommunumaðurin tekur
350
•
Skopunar kommuna
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men nýgerð verður keypt
frá Landsverkfrøðinginum. Bygdarráðið hevur givið 2 hýruvognsloyvi.
Skopunar kommuna
• 351
3.41 · SKÁLAVÍKAR KOMMUNA
41.1 Fortreytir
Bygdir
Skálavík
2
Vídd, km
174
29
Markatal
42
Skálavíkar kommuna var upprunaliga partur av Sandoyar
1872:
1910:
1923:
1928:
1930:
Talva 40.2 sýnir, at fólkatalið í Skálavíkar kommunu er
minkað við 26 % frá 1960 til 1995.
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
18
25
28
26
34
35
26
33
29
32
43
44
14
14
22
25
19
14
8
21
11
14
17
16
30
46
52
51
48
35
47
52
50
45
41
41
10
7
7
9
12
20
28
31
33
35
35
29
181
229
232
237
249
352
•
Skálavíkar kommuna
234
1960
45
40
19
15
45
48
7
27
246
Talva 41.3 sýnir, at síðan 1960 er aldursbólkurin 65 o.e. og
aldursbólkurin 15-64 vorðin nakað størri. Aldursbólkurin 014 er harafturímóti vorðin munandi minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
25
25
24
31
34
60
61
62
61
55
55
1960
35
54
15-39
29
35
37
38
34
29
32
40-64
31
26
25
23
21
26
22
65 o.e.
15
14
14
15
14
12
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Skálavíkar kommunu er sjóvinnan. Í kommununi eru umframt sjómenn: 1 fiskavirki í gerð, 1 neytabóndi,
3 seyðabøndur, 4 handlar, 1 fíggingarstovnur og eitt posthús.
3 íbúgvar koma úr øðrum kommunum til arbeiðis í Skálavíkar kommunu, og millum 1-10 íbúgvar í Skálavíkar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
• 353
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 16,00 16,00 16,00 18,00 18,00 18,00
19.076 20.493 15.032 14.818 11.435 14.310 13.858
2.987 2.622 2.256 1.620 2.400 2.357 2.417
2.088
-63
iu
iu
iu
2.641
-91
306
iu
iu
1.609
162
228
631
iu
-1.733 -2.258 -1.512
1.987
-175
iu
iu
iu
1.845
7
17
92
0
1.435
4
25
400
iu
1.381
4
25
680
0
-677 -1.202
iu
iu
231
iu
230
iu
214
iu
199
iu
174
iu
162
2,1
iu
iu
83
-8
-2
iu
-0,6
89
-10
-3
12
-0,9
70
-7
7
10
-0,7
74
-3
-11
iu
-0,4
66
-7
0
1
-0,5
88
iu
0
1
iu
iu
iu
0
1
iu
3.41.2 Virksemi
Fyrisiting
Skálavíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Skálavíkar kommuna hevur onga starvsskipan.
354
•
Navn
Linjohn Christiansen, fm
Palli Olsen, nfm.
Torbjørg Djurhuus
Bogi Suni í Geil
Edna Hansen
L
A
A
A
A
A
Føðiár
1957
1957
1945
1944
1950
Valskeið
4.
3.
1.
2.
1.
Starv
skipari
sjómaður
sjúkrasystir
busskoyrari
heimahjálp
Útbúgving
skipsførari
sjúkrasystir
Tað eru mest teknisk mál og fíggjarviðurskifti, ið eru fyri á
bygdarráðsfundi. Skálavíkar kommuna hevur í miðal 1 fund
Av tí at Skálavíkar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar, verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan
kunnar limirnar gjøgnum telefonina um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
kommunan fastan skrivara umleið 10 tímar um mánaðin.
Skrivarin, ið hevur drúgvar royndir, hevur arbeitt hjá kommununi í 14 ár. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki
er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Skálavíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð: umleið 10
tímar um mánaðin. Kommunan ynskir, at fyrispurningar frá
borgarunum eru skrivligir. Kommunan hevur journalskipan.
Nakað av skjølum hjá kommununi er farið til Landsskjalasavnið; annars eru tey í varðveitslu á kommunuskrivstovuni.
Skálavíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Kommunan hevur privatan bókhaldara, og
bókað verður á teldu. Kommunan brúkar grannskoðaran sum
ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Eintøk av endaligu
ársfíggjarætlanini og roknskapinum verða send í hvørt hús.
Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið
INPACT, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Skálavíkar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
• 355
Nevndir
Limir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Bygginevnd
5
Hegnsýnisnevnd
3
Barnaverndarnevnd
5
1
Skúlanevnd
3
3
Valstýri, løgtings- og fólkatingsval 5
Viðmerkingar
Tils. 7 limir í skúlastýrinum
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Skálavíkar kommuna
hevur eina valnevnd til kommunuval, ið fær samsýning eftir
reglum landsstýrisins. Harumframt hevur kommunan eitt valstýri til løgtings- og fólkatingsval. Valt verður í Kelduni.
frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit.
Skrivarin undirskrivar vallistan til løgtingsval.
Skráir
Skálavíkar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum
um persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita Elisabeth Myllhamar, fm., Ebba Stovugarð og Nomi Bjarnason. Tað er ein skúli í kommununi; har
starvast 1 lærari.
Skúlin var bygdur í 1899 og umbygdur í 1966. Í skúlaárinum
1997/98 gingu 16 næmingar í skúla frá 1. til 4. flokk. Hann
hevur 2 vanligar skúlastovur og ein køk. Av hentleikum er:
356
•
kopimaskina, sjónvarp, video og klaver. Skúlabókasavn er á
meginskúlanum.
Øll oyggin er felags um Sandoyar Meginskúla. Í stýrinum
eru: 2 umboð fyri Skopun, 2 fyri Sand, 1 fyri Húsavík, 1 fyri
Dal og 1 fyri Skálavík. Skúlanevndin í Skálavíkar kommunu
er umboð fyri kommununa í skúlanevndini fyri meginskúlan.
Næmingarnir í Skálavíkar kommunu ganga frá 5. flokki í
skúla á meginskúlanum. Kommunan hevur avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Øll oyggin er felags um frítíðarundirvísing í Meginskúlanum; luttøkugjaldið er 300 kr. Somuleiðis er øll oyggin felags
um musikkskúlaundirvísing, sum eisini fer fram í meginskúlanum. Skúlastýrið hevur sett eina musikkskúlanevnd við 3
limum: 1 frá Skopun, 1 frá Sandi og 1 umboð fyri hinar bygdirnar í oynni. Næmingarnir rinda luttøkugjald.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur einki dagansingarpláss, men hevur samstarv við Sands kommunu um
hetta.
Sosialverkið
Í onkrum føri koma umsóknir eftir forsorgarlógini til kommununa til ummælis, áðrenn tær vera sendar Almannastovuni.
Kommunan hevur eisini av sínum eintingum sjálv tikið tílík
mál upp. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón
verða eisini sendar kommununi til ummælis og síðan sendar
viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og
pensjón.
ellisøkinum. Tað er eitt røktarheim á Sandi og 1 sambýli í
Skálavík og 1 í Skopun.
kannar henda lista, sum liggur frammi í handlinum.
Heilsumál
Kommunan er við í Sandoyar læknadømi. Kommunurnar í
Sandoynni og Skúvoyar kommuna fíggja í felag læknaíbúðina
og viðtaluhølið. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og all-
• 357
ar kommunurnar í oynni hava í felag sett ein tannlækna hálva
tíð at taka sær av barnatannrøktini frá 0 til 16 ár.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru eini gomul hús, Oyraløgini. Tað er einki
bygdarsavn í kommununi. Sjálv ger kommunan einki við at
Í Kelduni verður skipað fyri ymiskum tiltøkum. Tað er eitt
undirhús í kommununi. Øll oyggin er felags um B71 og
ítróttaøkið við meginskúlan. Svimjing og fimleik hava borgararnir møguleika at íðka í meginskúlanum. Bjargingarfelag
er fyri alla oynna.
Einki øki er lagt av til tjalding. Kommunan hevur ikki
fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Skúli
Tannlækni
Musikkskúli
Ítróttur
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Kommunurnar á Sandoynni
Sandoyar læknadømi. Kommunurnar á Sandoynni og Skúvoyar
kommuna
Allar kommunur
Flestu kommunur
felag læknaíbúðina og viðtaluhølið. Kommunan hevur samstarv við Sands kommunu um barnaansing. Annars plaga
bygda(r)ráðsformenninir í oynni at hava fundir um felags viðurskifti. Tað er at viðmerkja, at ferðavinnusamstarv er í umbúna í oynni.
358
•
Útbygging
Skálavíkar kommuna hevur ikki samstarv við aðrar kommunur um brunamál. Brunanevnd er ikki sett, og brunasamtykt
er ikki gjørd. Brunaumsjónarmaður er settur. Tað eru 7
sløkkiliðsmenn, og hava teir verið á brandskeiði. Av brunaútgerð eru: pumpur, roykkavaraútgerð, slangur og brandpostar. Brunatrygdin í sambandi við byggimál verður ikki kannað.
Tað er ein havn í kommununi, og kommunan hevur móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Spilloljan verður send haðan til ROY. Harumframt stendur bingja á havnarlagnum, so
skipini kunnu sleppa av við sítt burturkast.
Einki verður gjørt við hundar, sum ganga leysir. Skriv er tó
sent út til húshaldini um hundaviðtøkur, sum eru samtyktar á
grannastevnu.
Byggibúning
Kommunan hevur eina býarskipan/byggisamtykt, sum ikki er
góðkend.
Umhvørvið
Skálavíkar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og
savnað eftir hesi skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
ruddingardegi. Kommunan heitir eisini á fólk at gera hetta
arbeiðið fyri tímaløn, tá ið áneyðir eru til tess. Tað er ikki
rotta í Sandoynni.
ferð um árið. Skrásetingin av spillvatnsleiðingum er enn ikki
liðug , og heldur ikki er arbeiðið at fáa alt frárenslið í búrennu
og út á sjógv liðugt.
Vatnveitingin er kommunal. Vatnið er kelduvatn, og hegnað er um vatnbrunnin. Kommunan arbeiðir við at sóttreinsa
vatnið. Umsókn um løggildan er send Heilsufrøðiligu Starvstovuni. Kommunan hevur ikki sett vatníbindingargjald.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur bygdarráðið.
Kommunan hevur ikki alment náhús; men eitt náhús er í
undirhúsinum, sum er opið allan dagin. Fólk eru sett at taka
• 359
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar; men størri arbeiði verður
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað er einki hýruvognsloyvi
í kommununi.
360
•
3.42 · HÚSAVÍKAR KOMMUNA
42.1 Fortreytir
Bygdir
Dalur
Skarvanes
Húsavík
2
Vídd, km
58
7
95
27
Markatal
66
Húsavíkar kommuna var upprunaliga partur av Sandoyar
1872:
1910:
1923:
1928:
1930:
Talva 42.2 sýnir, at fólkatalið í Húsavíkar kommunu hevur
verið nakað skiftandi í tíðarskeiðnum 1960-1995, men frá
1960 til 1995 er tað so minkað við góðum 16 %.
Húsavíkar kommuna
• 361
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
14
17
23
26
19
22
16
27
35
21
24
33
18
23
11
14
11
15
11
6
11
10
12
5
21
26
33
39
25
30
47
48
41
32
43
48
7
10
11
12
9
8
34
32
29
27
31
37
168
189
194
181
174
198
1960
26
32
11
15
34
40
5
38
201
Talva 42.3 sýnir, at aldursbólkurin 65 o.e. er líka stórur í 1960
og 1995. Harafturímóti er aldursbólkurin 0-14 ár vorðin munandi minni, meðan aldursbólkurin 15-64 ár er vorðin munandi
størri.
Talva 42.3 Aldursbýtið í %, 1960-1995
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
18
23
30
26
25
28
62
60
55
59
58
53
15-39
30
29
28
35
28
25
1960
29
52
30
40-64
32
31
27
24
30
28
22
65 o.e.
20
17
15
15
18
19
19
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
362
•
Húsavíkar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Í kommununi eru: 2 bøndur og 14 sjómenn.
Eingin íbúgvi kemur úr aðrari kommunu at arbeiða í Húsavíkar kommunu, men umleið 10 íbúgvar fara til aðrar
kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,00 16,00 16,00 17,50 20,50 20,50 20,50
13.040 15.695 13.348 13.885 10.234 10.362 11.097
iu 2.055 1.911 1.696 1.837 1.995 1.900
iu
iu
iu
iu
iu
1.308
1.929
iu
iu
iu
1.673
606
637
128
1.893
1.317
474
548
173
230
1.273
455
0
0
0
1.250
500
375
112
iu
1.250
500
375
100
0
iu
7.331
4.302
4.371
4.467
4.092
3.717
190
iu
181
iu
170
iu
160
iu
154
0
iu
iu
83
39
94
iu
3,6
74
24
32
33
2,3
82
26
28
32
2,6
64
28
25
0
2,4
67
27
25
19
2,1
iu
iu
26
20
2,0
3.42.2Virksemi
Fyrisiting
Húsavíkar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Húsavíkar kommuna hevur onga starvsskipan.
Húsavíkar kommuna
• 363
Navn
Eyðvør Dam, fm
Ingolf Sørensen
Hanus Klementsen
Sjúrður Nolsøe
Anfinn Johannesen
L
A
A
A
B
B
Føðiár
1962
1943
1942
1946
1946
Valskeið
2.
1.
2.
7.
2.
Starv
Útbúgving
Føroya Sparikassi bankaútbúgving
timburmaður
timburmaður
telefonmaður
buskoyrari
arbeiðsmaður
Av fundarvirksemi krevja fíggjarmál og teknisk mál mestu
tíðina. Húsavíkar kommuna hevur umleið 10 fundir um árið.
Tiltakslimir verða boðsendir sambært reglugerðini hjá landsstýrinum. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdaráðsfundi.
mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Kommunan kunnar
bygdaráðslimirnar um telefonina, nær og hvar regluligu
kommunan fastan skrivara 10-20 tímar um vikuna. Skrivarin
hevur handilsskúlaútbúgving og hevur arbeitt hjá kommununi
í 16 ár. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er
Húsavíkar kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og skrivstovan er opin 1 tíma um vikuna. Kommunan ynskir, at fyrispurningar frá borgarunum eru skrivligir. Kommunan brúkar
journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá
Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, og telefon.
Húsavíkar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Skrivarin bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Skrivarin hevur eisini ábyrgdina av dagligu
fíggjarstýringini. Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Borgararnir hava høvi at síggja endaligu ársfíggjarætlanina á kommunuskrivstovuni. Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen & Weihe, og landsstýrið
364
•
Húsavíkar kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Byggi- og heilsunevnd
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Valstýri, Húsavík
Valstýri, Dal
Limir
5
3
5
2
3
3
3
3
Viðmerkingar
3 limir úr kom. og 2 fakfólk
Tils. 7 limir í skúlastýrinum
Eingin er bygdaráðslimur
Skattamál
Val
Tað hava verið 3 atkvøðingarøki í kommununi; men nú eru
bert tvey: eitt í Húsavík og eitt í Dali. Kommunan hevur eina
valnevnd. Harumframt eru 2 valstýri. Eingin bygdaráðslimur
er í valstýrinum í Húsavík. Limirnir í nevndini og stýrinum fáa
samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlunum.
frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit. Til
løgtingsval undirskrivar valnevndin vallistan.
Skráir
Húsavíkar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum
um persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Brynhild Sørensen, fm., Bjarki Magnussen og Johannes Johannesen. Tað eru 2 skúlar í kommununi:
1 í Dali og 1 í Húsavík. Nevndin hevur ikki gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Læraratalið er 2.
Húsavíkar kommuna
• 365
Húsavíkar skúli var bygdur í 1899. Í skúlaárinum 1997/98
gingu 6 næmingar í skúla frá 1. til 5. flokk. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu og eitt bókasavn við 700 bókum.
Dals skúli er eisini bygdur í 1899. Í skúlaárinum 1997/98
gingu 2 næmingar í skúla frá 1. til 5. flokk. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu og eitt bókasavn við 600 bókum. Skúlabókasavn er eisini á meginskúlanum
Øll oyggin er í felag um Sandoyar Meginskúla. Í stýrinum
eru: 2 umboð fyri Skopun, 2 fyri Sand, 1 fyri Húsavík, 1 fyri
Dal og 1 fyri Skálavík. Skúlanevndin í Húsavíkar kommunu
er umboð fyri kommununa í skúlanevndini fyri meginskúlan.
Næmingarnir í Húsavíkar kommunu ganga frá 6. flokki í meginskúlan. Kommunan hevur avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Øll oyggin er felags um frítíðarundirvísing gjøgnum meginskúlan. Luttøkugjaldið er 300 kr. Somuleiðis er øll oyggin í
felag um musikkskúlaundirvísing, ið eisini er skipað gjøgnum
meginskúlan. Skúlastýrið hevur sett eina musikkskúlanevnd
við 3 limum: 1 úr Skopun, 1 av Sandi og 1 umboð fyri restina
av oynni. Næmingarnir rinda luttøkugjald.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur einki dagansingarpláss, og kommunan hevur heldur ikki ansingarpláss
í aðrari kommunu.
Sosialverkið
verða sendar kommununi til ummælis og síðani sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Almannastovan hevur eina royndarskipan á ellisøkinum í
Sandoynni. Tað er eitt røktarheim á Sandi og 2 sambýli ávikavist í Skálavík og í Skopun.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn, og kannar kommunan henda listan.
Heilsumál
Húsavíkar kommuna er við í Sandoyar læknadømi. Komm-
366
•
Húsavíkar kommuna
unurnar í Sandoynni og Skúvoyar kommuna fíggja í felag
læknaíbúðina og viðtaluhølið. Kommunulæknin kannar skúlabørnini, og allar kommunurnar í oynni hava í felag sett ein
tannlækna hálva tíð. Hann tekur sær av tannrøktini hjá børnum frá 0 til 16 ár.
Matvørur
Annað
Túnið hjá ”húsfrúnni” er náttúrufriðað. Av fornminnum eru: eini
gomul hús, ið Fornminnissavnið eigur, ein grótgarður, eitt gróthús og eitt sornhús. Tað er einki bygdasavn í kommununi, og
kommunan ger einki sjálv við at halda varðarnar í kommununi.
Í kommununi er: eitt ungmannafelag, skótar og eitt dansifelag í Dali. Øll oyggin er í felag um oyggjarfelagið B71, og
ítróttaøkið við meginskúlan er tí eisini felags. Eitt dansifelag
er somuleiðis felags fyri alla oynna. Svimjing og fimleikur
hava borgararnir møguleika at íðka í meginskúlanum. Bjargingarfelag er fyri alla oynna.
Eitt øki verður brúkt til tjalding; men tað er ikki alment, og
eingir hentleikar eru á økinum. Kommunan hevur einki fólkabókasavn; men bøkurnar í skúlabókasavnunum verða læntar
av fólki í kommununi.
Kommunal samstørv
Øki
Skúli
Tannlækni
Musikkskúli
Ítróttur
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvskommunur
kommuna
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Húsavíkar kommuna
• 367
felag læknaíbúð og viðtaluhøli. Viðmerkjast skal, at bygda(r)ráðsformenninir í oynni hava fundir um felags viðurskifti. Tað
skal somuleiðis viðmerkjast, at ferðavinnusamstarv í oynni er
komið væl ávegis.
Útbygging
Húsavíkar kommuna hevur ikki samstarv við aðrar kommunur um brunamál. Brunanevnd er ikki sett, og brunasamtykt
er ikki gjørd. Tað eru tilsamans 21 sløkkiliðsmenn; teir hava
verið á brandskeiði, og onkur er roykkavari. Ein leiðari og ein
varaleiðari fyri sløkkiliðsmenninar er settur. Brunaútgerð, t.e.
slangur og pumpur, er bæði í Húsavík og í Dali. Bygginevndin
kannar, um brunatrygdin er í lagi í sambandi við byggimál.
Tað er ein bátahylur í Húsavík og ein lending í Dali.
Einki verður gjørt við hundar, sum ganga leysir. Skriv er tó
sent út til húshaldini um hundaviðtøkur, sum eru samtyktar á
grannastevnu.
Byggibúning
Húsavíkar kommuna hevur onga býarskipan/byggisamtykt.
Umhvørvið
skipan. Kommunan hevur ávíst øki til burturkoyring av gróti
v.m. Moldin verður endurbrúkt.
Viðvíkjandi almennum reinføri annars verður skipað fyri
ruddingardegi. Skúlabørnini hjálpa eisini til, og annars heitir
kommunan á tímalønt fólk at taka sær av hesum arbeiði, so
sum tørvur er á. Tað er ikki rotta í Sandoynni.
Øll húshald í kommununi hava rottanga, og IRF tømir teir
1 ferð um árið. Skrásetingin av spillvatnsleiðingum er ikki liðug enn. Nakrir spillvatnsleiðingar eru veittir í ánna.
Vatnveitingin er privat, og talan er um kelduvatn. Vatnið
verður ikki reinsað. Vatnbrunnurin er í haganum. Hann er
ikki hegnaður inni. Tað eru 13 vatnbrunnar í teimum trimum
bygdunum. Eitt felag hevur sett vatníbindingargjald á 1.500
kr.
368
•
Húsavíkar kommuna
náhús. Fólk eru sett at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Húsavíkar kommuna
• 369
3.43 · SKÚVOYAR KOMMUNA
43.1 Fortreytir
Bygdir
Skúvoy
Dímun
Vídd, km2
83
7
13
Markatal
73
Skúvoyar kommuna var upprunaliga partur av Sandoyar
1872:
1910:
1923:
1928:
1930:
Talva 43.2 sýnir, at fólkatalið í Skúvoyar kommunu er minkað
frá 1960. Tilsamans er fólkatalið minkað við 36 % í hesum
tíðarskeiði. Serliga eru tað aldursbólkarnar 0-6 ár og 40-59, ið
eru minkaðir.
370
•
Skúvoyar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
8
9
7
9
11
13
11
11
6
10
19
15
6
4
5
10
7
6
3
3
3
7
9
5
14
18
16
19
19
27
17
19
27
32
39
38
7
8
6
8
6
6
25
19
24
19
19
29
91
91
94
114
129
139
1960
20
15
6
7
30
32
13
20
143
munandi størri. Aldursbólkurin 15-64 hevur verið nakað skiftandi í tíðarskeiðinum, men er væl minni í 1995 enn í 1960.
Aldursbólkurin 0-14 ár hevur eisini verið skiftandi í tíðarskeiðinum, men samanumtikið er hann minkaður nakað.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
21
22
14
17
23
20
51
57
61
67
62
59
1960
24
61
15-39
25
27
26
32
27
27
30
40-64
26
30
35
35
35
32
31
65 o.e.
27
21
26
17
15
21
14
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Skúvoyar kommuna
15 %
• 371
Høvuðsvinnan í Skúvoyar kommuna er fiskivinna og landbúnaður. Í kommununi eru: 8-10 sjómenn, 6 bøndur, 1 handil,
1 posthús, 1 sum arbeiðir hjá SEV, og 1 sum arbeiðir hjá
Strandferðsluni.
Búskapur
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1987
1989
1992
1993
1996
1997
1998
11,00
4.952
603
12,00
5.820
560
13,00
2.651
450
13,00
4.749
387
16,00
3.932
605
17,00
3.927
571
16,00
4.441
597
378
-57
iu
iu
iu
311
-32
iu
iu
iu
350
25
7
iu
iu
330
iu
20
iu
iu
468
1
6
92
0
493
-24
6
60
iu
498
-24
3
120
0
-1.012
36
110
25 -1.109
iu
iu
92
iu
92
iu
91
iu
92
iu
90
iu
90
2,7
iu
iu
54
-11
-9
iu
-1,7
63
0
-6
iu
0,1
29
1
6
2
0,2
52
iu
iu
5
0,1
44
-12
0
1
-1,8
44
iu
-4
1
iu
iu
iu
-4
1
iu
3.43.2 Virksemi
Fyrisiting
Skúvoyar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Skúvoyar kommuna hevur onga starvsskipan.
372
•
Skúvoyar kommuna
Navn
Arne Jensen, fm
Sámal Jóhan Eli Klode
Óla Jákup í Dímun
Birgir Thomsen
Jørgin Olaf Høgnesen
L
A
A
B
B
B
Føðiár
1949
1952
1952
1954
1956
Valskeið
2 1/2
1.
1.
fleiri
2.
Starv
bóndi
timburmaður
bóndi
sjómaður
sjómaður
Útbúgving
lærari
skipari
skipsførari
Tað eru mest teknisk mál fyri á bygdaráðsfundi. Skúvoyar
kommuna hevur í miðal 8 fundir um árið. Tiltakslimir verða
ikki boðsendir. Gerðabókin verður undirskrivað á sama
bygdaráðsfundi.
Av tí at Skúvoyar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Skúvoyar
kommuna kunnar limirnar um telefonina, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur ikki fastan skrivara at taka sær av dagligu fyrisitingini. Í staðin røkir bygdaráðsformaðurin hesa
Skúvoyar kommuna hevur ikki fasta skrivstovutíð. Um
borgarin setir fram fyrispurning, verður hann viðgjørdur.
Kommunan hevur ikki journalskipan, og skjølini eru í varðveitslu í ringbindum heima hjá formanninum. Kommunan
hevur kopimaskinu og telefon.
Kommunan brúkar kommunalu kontoskipanina frá landsstýrinum. Grannskoðarin bókar fyri kommununa, og bókað
verður á teldu. Bygdaráðsformaðurin hevur ábyrgina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá ið
løgd almenninginum til kunningar í handlinum. Grannskoðari
hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og
Skúvoyar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Skúvoyar kommuna
• 373
Nevndir
Limir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Garðsskoðarar, norðara helvt
2
Garðsskoðarar, syðra helvt
2
Barnaverndarnevndin
5
Brandnevnd
4
Skúlanevnd
3
Valnevnd
3
Viðmerkingar
Kommunan veitir ikki nevndarsamsýning.
Skattamál
Val
Tað er 1 atkvøðingarøki í kommununi. Skúvoyar kommuna
hevur eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval.
Nevndin fær samsýning eftir relgum landsstýrisins. Valt verður
í skúlanum; men íbúgvarnir í Dímun atkvøða við brævi.
frá Landsfólkayvirlitinum, liggja frammi til alment eftirlit í
handlinum. Bygdaráðsformaðurin undirskrivar vallistan til
løgtingsval.
Skráir
Skúvoyar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur bygdaráðsformaðurin.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Sunneva Sørensen, fm., Anna Thomsen og
Bergfríð Høgnesen. Tað eru 2 skúlar í Skúvoyar kommunu.
Har er 1 lærari í føstum starvi, og harumframt er ein tímalærari.
Skúvoyar skúli er bygdur í 1900. Næmingatalið í skúlaárinum 1997/98 var 10 frá 1. til 8. flokk. Skúlin hevur eina vanliga
skúlastovu, eina teldu og eina kopimaskinu.
374
•
Skúvoyar kommuna
Dímunar skúli hevur eina vanliga skúlastovu, og tað vóru 2
næmingar í skúla í skúlaárinum 1997/98.
Kommunan keypir sær framhaldsskúlapláss í tí skúla, har
ið børnini ynskja at ganga. Landið letur studning til næmingaflutningin, so kommunan rindar einki.
Tað er eingin frítíðarundivísing í kommununi og heldur ikki
musikkskúli.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær ikki
samsýning. Kommunan hevur einki dagansingarpláss, heldur
ikki í aðrari kommunu.
Sosialverkið
eisini sendar kommununi til ummælis og síðan sendar
Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í viðurskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Kommunan keypir sær ellis- og røktarheimspláss. Í løtuni
er tó eingin íbúgvi í Skúvoyar kommunu á ellis- og røktarheimi.
frammi.
Heilsumál
Skúvoyar kommuna er við í Sandoyar læknadømi. Kommunurnar í Sandoynni og Skúvoyar kommuna fíggja í felag læknaíbúðina og viðtaluhølið. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Kommunan rindar tannlæknarokningina hjá børnum.
Matvørur
Annað
Tað eru eingi fornminni í kommununi og heldur einki bygdasavn. Kommunan sjálv ger einki við at halda varðarnar í
kommununi.
Tað er einki bygdahús í kommununi; men skúlin kann
verða brúktur til hetta endamál. Annars er lítið av frítíðarvirksemi í kommununi. Eitt øki inni við Ánna verður ávíst,
Skúvoyar kommuna
• 375
um spurt verður um tjaldingarøki. Økið er ikki skeltað, og
eingir hentleikar eru. Kommunan hevur ikki fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
SEV
IRF
Samstarvskommunur
kommuna
Allar kommunur
Flestu kommunur
Skúvoyar kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss og tannrøkt til børnini. Um tørvur er á ellis- og røktarheimsplássum,
verða tey eisini keypt.
Kommunurnar í Sandoyar læknadømi fíggja í felag læknaíbúð og viðtaluhøli.
Útbygging
Skúvoyar kommuna hevur ikki samstarv við aðrar kommunur
um brunamál. Brunasamtykt er ikki gjørd. Brunaumsjónarmaður er settur, og hann er sløkkiliðsleiðari. Tað eru 4 sløkkiliðsmenn, og onkur teirra hevur verið á brandskeiði. Sløkkiliðsmenninir eru samstundis brunanevndin. Av brunaútgerð
eru: slangur og brandpostar. Brunatrygdin í sambandi við
byggimál verður ikki kannað.
Tað er ikki havn í Skúvoyar kommunu, men bátahylur og
lending.
Byggibúning
Skúvoyar kommuna hevur onga býarskipan/byggisamtykt.
Umhvørvið
skipan. Bygdaráðsformaðurin koyrir tó sjálvur ruskið oman á
havnarlagið í bingjur, sum har standa. Kommunan hevur ikki
ávíst øki til burturkoyring av mold, tilfari o.ø.; men einki fer á
sjógv.
376
•
Skúvoyar kommuna
Í sambandi við alment reinføri annars rudda húshaldini
sjálv, og kommunan hevur sent skriv út um ikki at blaka burturkast í ánna. Tað er ikki rotta á Skúvoy.
ferð um árið. Spillvatnsleiðingin er lutvís løgd í búrennu.
Vatnveitingin er kommunal. Vatnið er kelduvatn. Vatnið, ið
ikki verður sóttreinsað, er savnað í tveir brunnar, ið eru innilokaðir. Tó er at viðmerkja, at vatnið til brandpostarnar og til
arbeiðið í bátahylinum er omanávatn. Kommunan hevur ikki
sett vatníbindingargjald.
Kommunan hevur ikki alment náhús. Fólk eru sett at taka
Teknisk mál
Kommunan heldur sjálv vegirnar. Tað er einki hýruvognsloyvi
í kommununi.
Skúvoyar kommuna
• 377
3.44 · HVALBIAR KOMMUNA
44.1 Fortreytir
Bygdir
Hvalba
Sandvík
Vídd, km2
657
119
40
Av hesum Dímun
Markatal
99
1,5
Hvalbiar kommuna var upprunaliga partur av Suðuroyar
1872:
1878:
1879:
1906:
1908:
Suðuroyar Prestagjalds kommuna
Hvalbiar sóknar kommuna
Froðbiar sóknar kommuna
Vágs sóknar kommuna
Porkeris sóknar kommuna
Sumbiar sóknar kommuna
Fámjins sóknar kommuna
1920: Hovs sóknar kommuna (farin sum serstøk sókn úr
Porkeris sókn)
1928: Nes-Porkeri flutt sum Nes-Vág úr Porkeris sókn til
Vágs sókn.
Talva 44.2 sýnir, at íbúgvatalið var um leið 800 frá 1960 til
1995; men samanlagt er íbúgvatalið lækkað við 7 % frá 1960
til 1995.
378
•
Hvalbiar kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
90
85
89
94
114 113
89 109 119 122
118
97
59
70
72
81
54
55
47
60
64
38
53
39
151 164 151 143
105 130
168 172 167 194
202 190
36
48
56
46
41
29
133 128
11 104
104
98
773
836
829
822
791
751
1960
96
136
58
44
173
197
36
89
829
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 og 14-19 ár.
Talvan 44.3 sýnir, at síðan 1960 eru aldursbólkurin 65 o.e.
vorðin størri, samstundis sum aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin
minni. Aldursbólkurin 15-64 ár er umleið á somu stødd í
tíðarskeiðinum.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
23
23
25
26
29
29
59
61
62
61
58
59
15-39
33
35
35
32
27
30
1960
28
61
33
40-64
26
26
27
29
31
29
28
65 o.e.
17
15
13
13
13
13
11
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15
Hvalbiar kommuna
• 379
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í kommununi er fiskivinnan. Har eru: 7 skip og
104 sjómenn, 1 fiskavirki, 1 framleiðsluvirki annars, 2 virki
innan byggivinnu, 3 handlar og umvælingsvirki, 1 posthús, 2
peningastovnar, 2 bøndur og 1 almennur stovnur.
Millum 1-10 íbúgvar úr Hvalbiar kommunu fara til aðrar
kommunur at arbeiða, og somuleiðis eru tað millum 1-10
íbúgvar, ið koma úr øðrum kommunum til Hvalbiar kommunu at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
380
•
Hvalbiar kommuna
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 16,00 16,00 17,00 19,00 19,00 19,00
61.913 61.632 56.657 59.919 56.965 58.450 56.423
9.834 9.380 8.769 7.433 9.151 9.169 8.846
5.320
1.299
2.642
3.845
1.486
6.246
1.754
1.410
3.608
1.283
4.476
1.130
1.052
2.078
862
5.527
1.862
586
843
497
5.469
1.318
439
809
150
5.914
1.224
523
738
91
5.734
1.266
1.019
827
0
13.836 16.165 13.042 16.868 12.090 11.161 10.142
839
iu
836
iu
846
iu
811
iu
776
iu
784
8,6
iu
iu
74
16
13
27
1,4
74
19
19
15
1,7
67
15
13
12
1,5
74
21
25
8
2,3
73
16
14
5
1,3
75
14
13
6
1,2
iu
iu
14
12
1,1
3.44.2 Virksemi
Fyrisiting
Hvalbiar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Starvsskipanin hjá kommununi var samtykt í 1975.
Navn
Levi Niclasen, fm
Niels Jacob Thomsen
Arnold Jacob Vest
Esmar Pauli D. Berg
Trygvi Midjord
L
B
B
B
C
C
Føðiár
1943
1950
1934
1953
1944
Valskeið
2.
1.
5.
2.
2.
Starv
fyrstilærari
bilførari
eftirløningur
lærari
bilførari
Útbúgving
lærari
málari/snikkari
lærari
Mesta fundarvirksemi stendst av tekniskum málum, umhvørvis-, skúla-, mentamálum o.ø. Hvalbiar kommuna hevur í
miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins standardreglugerð. Gerðabókin verður
Við tað at Hvalbiar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar, eru øll mál fyri stongdum hurðum. Kommunan kunnar
bygdaráðslimirnar skrivliga um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru.
Hvalbiar kommuna fastan skrivara. Skrivarin, ið hevur læraraútbúgving, hevur arbeitt hjá kommununi í 12 ár. Hann tekur sær av øllum málum, t.v.s. skrivstovuni, bókhaldinum og
tekniskum málum. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá
starvsfólki er góðkend í november 1985. Teknisk ráðgeving
verður keypt eftir tørvi.
Hvalbiar kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan opin í umleið 10 tímar um vikuna. Fyrispurningar frá
borgarum skulu vera skrivligir, um teir skulu verða viðgjørdir
á bygdaráðsfundi, og borgarnin fær altíð skrivligt svar frá
kommununi. Kommunan hevur onga journalskipan. Kommunuskjølini eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Hvalbiar kommuna hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Kommunan brúkar kommunalu kontoskipanina frá landsstýrinum. Hvalbiar kommuna hevur fyriskipað bókførsluna í
serligari reglugerð. Skrivarin bókar fyri kommununa, og
Hvalbiar kommuna
• 381
bókað verður á teldu. Skrivarin saman við bygdaráðsformanninum hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini.
Kommunan brúkar ikki ráðgeving, tá ið fíggjarætlanin verður
løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri almenningin til kunningar, so skjótt sum endaliga uppskotið er
samtykt. Grannskoðari hjá kommununi er Erling Magnussen,
Tvøroyri, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Hvalbiar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Bygginevnd
Vatnsýnisnevnd Hvalba
Vatnsýnisnevnd Sandvík
Garðaskoðan í Nesi
Garðaskoðan í Hvalba
Garðaskoðan í Sandvík
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Brunanevnd
Valnevnd
Valstýri Hvalba
Valstýri Sandvík til øll val
Limir
5
3
3
2
4
3
5
5
5
3
3
3
Viðmerkingar
T.e. bygdaráðið
Í felag við Tvøroyri
Til fólka- og løgtingsval
Eingin b.ráðslimur er limur
Skattamál
Val
2 atkvøðingarøki eru í kommununi. Kommunan hevur eina
valnevnd. Til kommunuval er valnevndin eisini valstýrið í
Hvalba, meðan kommunan hevur sett eitt valstýri í Sandvík.
Eingin bygdaráðslimur er í valstýrinum í Sandvík. Til løgtingsog fólkatingsval er eitt valstýri valt í Hvalba, meðan valstýrið
í Sandvík er tað sama sum til kommunuval. Limirnir í nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt
382
•
Hvalbiar kommuna
verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni og í handlunum. Í sambandi við løgtingsval undirskrivar
skrivarin vallistan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Hvalbiar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Conny Poulsen, fm., Ann Thomsen,
Marin Thomsen, Bergfríð Berg og Jóna Justinussen. Skúlin
hevur gjørt atferðarreglur, sum skúlanevndin hevur góðkent.
2 skúlar eru í kommununi: ein í Hvalba og ein í Sandvík. 9
lærarar eru tilsamans: 7 í Hvalba, 1 í Sandvík og 1, sum bæði
er í Hvalba og Sandvík.
Hvalbiar skúli er bygdur í 1973 og umbygdur í 1983. Skúlin
er ætlaður til 150 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
100 næmingar frá 1. til 9. flokk í skúla. Hann hevur 8 vanligar
skúlastovur, umframt 5 serstovur. Skúlin hevur fimleikahøll
og eitt bókasavn við umleið 4.000 bókum.
Sandvíkar skúli er bygdur í 1890 og umbygdur í 1973. 14
næmingar frá 1. til 5. flokk gingu í skúlanum í 1997/98. Skúlin
hevur 1 vanliga skúlastovu og bókasavn við 200 bókum.
Hvalbiar kommuna keypir sær pláss á Tvøroyri til 10. flokk.
Avtala er gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan hevur sett frítíðarundirvísing á stovn, og luttøkugjaldið er 200 kr. fyri hvørja lærugrein og harumframt 3
kr. fyri hvønn tíma. Øll Suðuroyggin er felags um musikkskúla, og rindað verður í mun til, hvar næmingarnar koma frá.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur einki dagansingarpláss í løtuni, men keypir sær pláss á Tvøroyri.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini koma fyrst til kommunuskrivstovuna, sum síðan sendir Almannastovuni tær. Umsóknir um
Hvalbiar kommuna
• 383
fólkapensjón og avlamispensjón verða eisini fyrst sendar
kommununi til ummælis. Kommunan sendir tær síðan aftur til
Almannastovuna. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í
viðskiftunum hjá persónum, sum fáa forsorgarhjálp og pensjón.
Allar kommunurnar í Suðuroy eru saman um Suðuroyar
Ellis- og Røktarheim.
frammi til alment eftirlit og kommunan kannar listan.
Heilsumál
Hvalba er við í Suðuroyar norðara læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Hvalbiar, Tvøroyrar og Fámjins
kommunur eru felags um barnatannlækna, ið tekur sær av
tannrøktini hjá skúlabørnum frá 0-16 ár. Rindað verður eftir
fólkatalinum.
Matvørur
Annað
Húsini uttan Ánna í Sandvík, ið eru eitt fornminni, eru nátturufriðað. Eitt fornminnafelag er í kommununi. Har er einki
bygdasavn, og kommunan ger einki við at halda varðarnar.
Kommunan hevur 2 ítróttavøllir, ið báðir eru grasvøllir. Av
øðrum er at nevna: kappróður, fimleikahøll og Royn-húsið.
Eitt bygdarhús er í Sandvík.
Øki er sett av til tjalding, og eru skelti sett upp. Á hesum
øki eru 2 náhús. Skúlatænarin hevur eftirlit við økinum.
Kommunan hevur fólkabókasavn, ið er saman við skúlabókasavninum. Tilsamans eru 4.000 bøkur, ið bæði eru til børn og
vaksin. Kommunan hevur ikki sett bókasavnsnevnd, og ongar
viðtøkur eru gjørdar fyri bókasavnið.
384
•
Hvalbiar kommuna
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Brunamál
Ellisheim
Musikkskúli
Ferðavinnan í Suðuroy
Føroya Kommunuelag
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Suðuroyar norðara læknadømi, t.e Tvøroyrar, Hvalbiar og
Fámjins
Tvøroyrar og Fámjins
Tvøroyrar
Allar kommunur í Suðuroy
Allar kommunur í Suðuroy uttan Vágs og Sumbiar
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Tannlæknin verður rindaður í mun til fólkatalið, og sama ger
seg galdandi viðvíkjandi brunamálum. Hvalbiar kommuna
keypir sær pláss til 10. floks næmingar á Tvøroyri. Goldið
verður pr. næming við støði í rakstrarroknskapi skúlans.
Musikkskúlin verður goldin í mun til, hvar næmingarnir koma
frá. Rakstur av høli til Almannastovuna á Tvøroyri rinda
kommunurnar í Suðuroy.
Útbygging
Tvøroyrar og Hvalbiar kommunur hava samstarv um brunamál; goldið verður í mun til fólkatalið. Felags brunanevnd er
sett við 5 limum, og somuleiðis er felags brunaumsjónarmaður settur. Brunasamtyktin er síðst endurskoðað í 1995. Hvalbiar kommuna hevur 5 sløkkiliðsmenn, og av teimum hava 3
verið á skeiði. Av útgerð eru: brandbilar, pumpur, slangur og
brandpostar. Í sambandi við byggimál er tað brunaumsjónarmaðurin, ið kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Tað er ein havn í kommununi, og kommunan hevur
móttøkuskipan av spillolju frá skipum. Oljan verður send til
ROY. Harumframt standa bingjur á havnarlagnum, so skipini
sleppa av við sítt burturkast, og møguleiki er fyri at pumpa
kloakkavlopsvatn í tanga við hjálp frá IRF. Umframt havnina
eru 2 bátahyljar og 3 lendingar í kommununi .
Hvalbiar kommuna
• 385
Byggibúning
Hvalbiar kommuna hevur býarskipan/byggiskipan, ið er galdandi frá 1987 til 1998.
Umhvørvið
tilfari o.ø.
Arbeiðsformaðurin saman við arbeiðsmonnunum hjá
kommununi taka sær av almenna reinførinum annars. Rottueitur verður lagt út bæði í bygd og haga alt árið. 2 menn eru
settir at taka sær av hesum í kommununi. Annars verður
arbeitt við eini ætlan um rottuoyðing fyri alla oynna.
Øll húshald í kommununi hava rottanga. IRF tømir tangarnar 1 ferð um árið. Tað er í umbúna at veita alt frárensl í
búrennu, og verkfrøðingur er settur at gera spillvatnsskráseting og spillvatnsætlan.
Vatnveitingin er í stóran mun privat, og talan er um kelduvatn. Vatnið veðrur ikki reinsað. Vatnveitingin til ídnaðin er
kommunal, og hetta vatnið verður reinsað við sandfiltri, UVstrálum og klori, um tað er neyðugt. Kommunan hevur ikki
ásett vatníbindingargjald.
náhús. Fólk eru sett at taka sær av kirkjugørðunum.
Teknisk mál
kommununi.
386
•
Hvalbiar kommuna
3.45 · TVØROYAR KOMMUNA
45.1 Fortreytir
Bygdir
Froðba
159
Tvøroyri
1.164
Øravíkarlíð
63
Øravík
40
Trongisvágur
393
Vídd, km2
43
Markatal
60
Froðbiar kommuna var upprunaliga partur av Suðuroyar
1872: Suðuroyar Prestagjalds kommuna
1878: Hvalbiar sóknar kommuna
1879: Froðbiar sóknar kommuna (seinni Tvøroyrar
kommuna)
1906: Vágs sóknar kommuna
1908: Porkeris sóknar kommuna
Porkeris sókn)
Vágs sókn.
Talva 45.2 sýnir, at fólkatalið í Tvøroyrar kommunu hevur
verið nakað skiftandi frá 1960 til 1989. Frá 1989 til 1995 er
fólkatalið tó minkað við stívliga 14 %. Aldursbólkurin 20-24
ár er minkaður við 48 % frá 1989 til 1995.
Tvøroyrar kommuna
• 387
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
170 206 225 236
263 279
214 267 273 281
328 330
147 163 182 215
172 212
85 166 139 143
145 121
343 451 445 407
317 303
494 452 424 480
490 483
85 104 128
90
68
79
293 307 280 235
219 226
1960
306
373
175
95
376
430
97
192
1.831 2.116 2.096 2.087 2.002 2.033 2.042
størri, og aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi minni.
Fólk í vinnuførum aldri eru vorðin lutfalsliga fleiri.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
21
22
24
25
30
30
63
63
63
64
60
59
15-39
31
37
37
37
32
1960
33
58
31
32
40-64
32
26
26
27
28
28
26
65 o.e.
16
15
13
11
11
11
9
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
388
•
Tvøroyrar kommuna
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnur í Tvøroyrar kommunu eru fiskivinna og tænastuvinna. Í kommununi eru: 200 sjómenn, 130-200 persónar
á fiskavirkjum, 3 persónar í alibrúki, 20 persónar í smiðju, 4
persónar framleiðsluvinnu annars, 20 persónar í byggivinnu,
6 persónar innan orkuveiting, 62 persónar í handilsvinnu, 8
persónar í gistingarhús- og matstovuvinnu, 20 persónar í postog fjarskiftisvinnu, 18 persónar innan fíggingarstovnar, 15 persónar í vinnuligum tænastum, 180 í almennari fyrisiting, íroknað sjúkrahúsið og lærarar, og 6 bøndur.
Yvir 100 íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða í
Tvøroyrar kommunu, meðan millum 31-40 íbúgvar úr Tvøroyrar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
17,50 17,50 17,50 23,00 23,00 23,00 23,00
166.461 191.526 151.430 171.927 134.415 143.598 151.229
25.744 30.398 22.802 29.000 29.238 28.327 30.791
19.138 16.509 10.396 9.907 18.665 16.380 16.995
7.037 9.102 14.795 19.701 12.919 11.730 9.555
iu
iu 5.276
917 5.449 4.500 6.675
iu
iu
395
iu
0
0
0
iu
iu 1.192
iu
iu
iu
iu
57.811 66.794 94.084 120.035 155.563
iu
iu
2.142
iu
2.122
iu
2.029
iu
1.970
iu
1.819
iu
1.795
4,0
iu
iu
78
27
27
iu
2,2
90
31
30
iu
2,2
75
46
65
23
4,1
87
61
68
3
4,1
74
86
44
19
5,3
80
iu
41
16
iu
iu
iu
31
22
iu
Tvøroyrar kommuna
• 389
3.45.2 Virksemi
Fyrisiting
Tvøroyrar kommuna hevur sína egnu standardreglugerð, ið er
góðkend av landsstýrinum 1. apríl 1993. Kommunan hevur
onga starvsskipan.
Navn
Páll Vang, fm
Bergur Bærendsen
Dan Nielsen
Dánjal av Rana
Sverri I. Midjord
Fl
C
C
C
C
A
Føðiár
1949
1967
1949
1925
1933
Valskeið
4.
1.
1.
5.
fleiri
Jóannes Eidesgaard
Heri Mortensen
A
A
1951
1937
5.
1.
Starv
Útbúgving
skúlaleiðari
lærari
egið virki
HA
bankamaður
bankaútbúgving
lønútgjaldsstovan skrivstovum.
Toll- og Skattstova
Føroya
løgtingsmaður
lærari
útróðrarmaður
verkfrøðingur
A: Sosialdemokratarnir, C: Hinir flokkarnir
Tey allarflestu mál eru smámál, sum verða loyst av nevndunum. Tað snýr seg mest um teknisk mál og umhvørvis- og fíggjarviðurskifti. Tvøroyrar kommuna hevur í miðal 1 fund um
mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært reglugerðini
hjá kommununi. Gerðabókin verður undirskrivað á næsta býráðsfundi.
Tvøroyrar kommuna kunnar um í bløðunum í januar/
februar mánaði, nær og hvar regluligu býráðsfundirnir eru.
Tað eru serliga persónsmál, sum verða viðgjørd fyri stongdum
hurðum á býráðsfundi.
Tvøroyrar kommuna fastan skrivara fulla tíð. Skrivarin hevur
bankaútbúgving og hevur arbeitt hjá kommununi í 12 ár. Aftur at skrivaranum eru 2 onnur starvsfólk: ein bókhaldari við
merkonomútbúgving fulla tíð og ein tekniskur hjásitari í teknisku deild, eisini fulla tíð. Harafturat er býráðsformaðurin á
skrivstovuni fast nakrar tímar um vikuna. Kommunan hevur
gjørt serliga reglugerð um viðurskifti hjá starvsfólkinum, sum
býráðið hevur góðkent í 1994. Landsstýrið hevur ikki góðkent
reglugerðina.
Kommunan hevur fasta skrivstovutíð, og skrivstovan er op-
390
•
Tvøroyrar kommuna
in í vanligu skrivstovutíðini. Kommunan ynskir, at fyrispurningar frá borgarum eru skrivligir. Borgarin fær altíð skrivligt
svar. Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjøl upp til 1970 eru latin Landsskjalasavninum,
meðan restin er í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Tvøroyrar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina
frá landsstýrinum. Kommunan hevur egnan bókhaldara, og
bókað verður á teldu. Skrivarin saman við býráðsformanninum hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Býráðslimirnir fáa eina uppgerð hvønn ársfjórðing. Kommunan nýtir
ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd almenninginum til kunningar í desember mánaði, um hon er góðkend av landsstýrinum. Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen og Weihe, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Tvøroyrar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn.
Nevndir
Limir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
3
Teknisk nevnd
3
Mentanarnevnd
3
Sosialnevnd
3
Vinnunevnd
3
Heilsunevnd
3
Serligar nevndir
Ferðslunevnd
5
Hegnsýnisnevnd, Tvøroyri
3
Hegnsýnisnevnd, Øravík
3
Hegnsýnisnevnd, Trongisvágur 3
Barnaverndarnevnd
5
Brunavend
5
Skúlanevnd
5
Valnevnd
5
Viðmerkingar
Í felag við Hvalba
Tvøroyrar kommuna
• 391
Skattamál
Val
verður á býráðsskrivstovuni. Kommunan brúkar valkort til øll
val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað valnevndarformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir
Skráir
Tvøroyrar kommuna er „on-line“ við Landsfólkayvirlitið.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Bergur Stórhamar, fm., Páll Mikkelsen,
Astrid Vestergaard, Sverri Midjord og Hervør Ejdesgaard.
Skúlanevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Tað eru
2 skúlabygningar í kommununi: ein á Tvøroyri og ein í Trongisvági. Tilsamans starvast 30 lærarar í skúlanum. Kommunan
hevur avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutning.
Tvøroyrar skúli er bygdur í 1883 og umbygdur í 1980. Skúlin er ætlaður til 480 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu
283 næmingar á skúla frá 1. til 10. flokk. Tað eru 25 vanligar
skúlastovur í skúlanum, umframt serstovur. Skúlin hevur 2
fimleikarhallir og 1 svimjihøll. Tað eru 20 teldur í skúlanum
og bókasavn við 10.000 bókum.
Skúlabygningurin í Trongisvági er bygdur í 1982. Hann er
ætlaður til 160 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu umleið 100 næmingar har frá 1. til 7. flokk. Hann hevur 7 vanligar
skúlastovur og 5 teldur.
Kommunan hevur sett frítíðarundirvísing á stovn, og luttøkugjaldið er 300 kr. fyri hvøjra lærugrein. Øll Suðuroyggin
er felags um musikkskúla, og rindað verður í mun til, hvar
næmingarnar búgva.
392
•
Tvøroyrar kommuna
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini, og nevndin fær samsýning eftir ásetingum frá kommununi. Ein kommunalur dagstovnur er í kommununi við tilsamans 60 plássum, 20 vøggustovuplássum og 40 barnagarðsplássum. Harumframt er ein
kommunal dagrøkt við 15 ansingarplássum Dagrøktarleiðari
er settur. Kommunan hevur ikki ansingarpláss í øðrum
kommunum.
Sosialverkið
Ellis- og Røktarheim, og Tvøroyrar kommuna hevur valt eitt
umboð í Røktarheimsnevndina.
árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn . Listin liggur
frammi til alment eftirlit, men tað er tó trupult at eftirkanna
hann.
Heilsumál
Tvøroyrar kommuna er við í Suðuroyar norðara læknadømi.
Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Tvøroyrar, Hvalbiar
og Fámjins kommunur eru felags um barnatannlækna, sum
tekur sær av tannrøktini hjá skúlabørnum frá 0-16 ár. Rindað
verður í mun til fólkatalið.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru einahandilin og aðrir handlar og fleiri
øki. Kommunan hevur eitt sjó- og bygdasavn, og hevur brúkt
ung í arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Kommunan hevur ítróttaøki, t.e. vøll og høll og so TB-húsið. Svimjihylur er í skúlanum, og regluligar royndir verða tiknar av vatninum. Umframt hetta eru eisini skótar, fimleikarhøll, kappróðrarfelag og undirhús.
Øki er til tjalding í Øravík, sum er privat. Gistingarhúsið í
Tvøroyrar kommuna
• 393
Øravík hevur eftirlit við økinum. Kommunan hevur fólkabókasavn, sum er saman við skúlabókasavninum. Kommunan
hevur ikki sett bókasavnsnevnd. Viðtøkur eru ikki gjørdar fyri
bókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Brunamál
Ellisheim
Musikkskúli
Kommunubólkurin
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Suðuroyar norðara læknadømi, t.e Tvøroyri, Hvalba og Fámjin
Hvalba og Fámjin
Hvalbar
Allar kommunur í Suðuroy uttan Vág og Sumba
Tórshavn, Klaksvík, Fuglafjørður, Runavík, Vág
Allar kommunur
Flestu kommunur
Tannlæknin verður rindaður í mun til fólkatalið, og sama er
galdandi fyri brunamál. Kommunan eigur læknahølini. Tað
skal viðmerkjast, at Hvalbiar kommuna keypir sær pláss til 10.
floks næmingar, og Fámjins kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss í Tvøroyri. Goldið verður pr. næming við støði í
rakstrarroknskapinum hjá skúlanum.
Útbygging
Tvøroyrar og Hvalbiar kommunur hava samstarv um brunamál; goldið verður í mun til fólkatalið. Felags brunanevnd er
sett við 5 limum, og somuleiðis er felags brunaumsjónarmaður settur. Brunasamtykt er síðst endurskoðað í 1995. Tvøroyrar kommuna hevur 12 sløkkiliðsmenn, har summir hava skeið,
og onkur er froskmaður. Av útgerð eru: 3 bilar og roykkavaraútgerð. Í sambandi við byggimál er tað tekniska nevndin,
ið kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Tað eru tvær havnir í kommununi, og tær hava móttøkuskipan av spillolju frá skipum. Spilloljan verður síðan send til
ROY. Harafturat standa bingjur á havnarlagnum, so skipini
sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina eru 2 bátahyljar í kommununi og 3 lendingar.
394
•
Tvøroyrar kommuna
Byggibúning
Tvøroyrar kommuna hevur longt samtyktu býarskipanina/
byggisamtyktina, ið var í gildi frá 1990 til 1995 í ár, til ár 2000.
Umhvørvið
Tvøroyrar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldum og virkjum verður savnað
ruddingardegi. Harafturat rudda skúlanæmingar og kommunumenninir eisini. Í sambandi við rottuoyðing verður eitur
lagt út í býnum. Rottumaður er settur, og annars verður
arbeitt við eini ætlan fyri alla oynna.
Umleið 100 húshald hava ikki rottanga. IRF tømir rottangar 1 ferð um árið. Kommunan er við at fáa skrásett allar spillvatnsleiðingar. Tað mesta fer út á sjógv.
Vatnveitingin er bæði kommunal og privat, og vatnið er
bæði keldu- og omanávatn. Tað verður UV-reinsað, og vatnveitingin er løggildað. Kommunan hevur ikki ásett íbindingargjald.
Tekniska nevndin hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
Kommunan hevur tvær hvalvágir. Kommunan hevur alment náhús. Fólk eru sett til at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
Viðlíkahald av kommunalum vegum er spart burtur. Í kommununi eru fleiri hýruvognsloyvi, sum fútin hevur givið.
Tvøroyrar kommuna
• 395
3.46 · FÁMJINS KOMMUNA
46.1 Fortreytir
Bygdir
Fámjin
2
Vídd, km
119
14
Markatal
24
Fámjins kommuna var upprunaliga partur av Suðuroyar
1872:
1878:
1879:
1906:
1908:
Porkeris sókn)
Vágs sókn.
Talva 46.2 sýnir, at við fólkateljingina í 1960 er fólkatalið
minkað úr 185 persónum til 119 persónar í 1995; minkingin
er 36 %.
396
•
Fámjins kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e.
1995 1989 1983 1977 1970 1966
13
7
12
28
16
17
7
13
22
12
17
22
10
17
7
11
7
15
11
7
4
6
9
14
15
18
25
31
25
23
30
33
32
33
32
40
7
9
9
4
12
9
26
22
20
27
23
24
Tilsamans
119
126
131
152
85
164
1960
19
36
15
6
31
46
6
26
185
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7 -13 ár og 14 -19 ár.
munandi størri, samstundis sum aldursbólkurin 0-14 ár er
vorðin munandi minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
17
16
26
26
23
24
61
66
59
56
60
62
15-39
30
40-64
65 o.e.
33
27
32
29
32
1960
30
56
28
31
33
31
24
31
30
28
22
17
15
18
16
15
14
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Fámjins kommuna
15 %
• 397
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Fámjins kommunu er fiskiskapur. Í kommununi eru: 25 sjómenn, 1 smoltstøð, 1 handil og 1 posthús.
Eingin íbúgvi úr øðrum kommunum kemur til Fámjins
kommunu at arbeiða; men millum 19-21 íbúgvar fara úr
Fámjins kommunu at arbeiða í øðrum kommunum.
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
9,00
9,00
9.291 11.984
712
998
1992
1993
1996
1997
1998
9,00 10,00
8.726 10.437
775
790
16,00
8.893
1.292
16,00
9.167
1.385
16,00
9.711
1.351
468
13
iu
iu
iu
974
-18
iu
iu
iu
649
-18
23
829
155
685
-13
33
819
iu
968
-22
58
34
0
1.035
-22
34
275
iu
1.027
-51
50
325
0
-380
-521
-601
-507
-199
iu
iu
131
iu
127
iu
137
iu
129
iu
119
iu
130
3,1
iu
iu
71
-3
2
iu
-0,5
94
-4
-2
iu
-0,5
64
-4
-2
3
-0,8
81
-4
-2
4
-0,6
75
-2
-2
4
-0,2
71
iu
-2
2
iu
iu
iu
-4
4
iu
3.46.2 Virksemi
Fyrisiting
Fámjins kommuna nýtir landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Fámjins kommuna hevur onga starvsskipan.
398
•
Fámjins kommuna
Navn
Elin Nielsen, fm
Magnus Ellendersen
Arne Nielsen
Niels Jákup T. Nielsen
Hans Eli Joensen
L
A
A
A
A
A
Føðiár
1954
1962
1969
1970
1972
Valskeið
1.
1.
1.
1.
1.
Starv
lærari
handverkari
lærari
flakavirki
lesandi
Útbúgving
lærari
handverkari
lærari
Fiskivinnuskúla
exam.art
Tað eru teknisk mál, umhvørvi og barnaansing, ið krevja mest
fundarvirksemi. Fámjins kommuna hevur í miðal 12 fundir
um árið. Tiltakslimir vera boðsendir sambært landsstýrisins
standardreglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á næsta
bygdarráðsfundi.
Av tí at Fámjins kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
kunnar um, nær og hvar regluligu bygdarráðsfundirnir eru,
við at senda bygdarráðslimunum fundarskrá og møguligt tilfar í seinasta lagi 3 dagar fyri fundin.
Av starvsfólki hevur Fámjins kommuna fastan skrivara 2
dagar um vikuna, og tekur hann sær av dagligu umsitingini.
Skrivarin, ið er útbúgvin lærari og hevur ymisk telduskeið,
viðurskifti hjá starvsfólkinum er ikki gjørd. Fámjins kommuna keypir sær tekniska ráðgeving.
Kommunan hevur ikki fasta skrivstovutíð. Fyrispurningar,
ið snúgva seg um stórmál, ynskir kommunan at fáa skrivliga.
Borgarin fær altíð skrivligt aftursvar frá kommununi. Kommunan hevur onga journalskipan í løtuni, men kommunan er í
ferð við at fáa sær journalskipanina hjá Føroya Kommunufelag. Skjølini hjá kommununi eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu og telefon.
Fámjins kommuna nýtir kommunalu kontoskipanina frá
landsstýrinum. Skrivarin er eisini bókhaldari kommununnar,
og bókað verður á teldu. Saman við bygdarráðsformanninum
hevur hann ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir grannskoðaran sum ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin
verður løgd. Tá ið endaliga ársfíggjarætlanin er samtykt, verður hon løgd fram fyri almenningin til kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT.
Landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Fámjins kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Fámjins kommuna
• 399
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
3
5
3
3
Skattamál
Val
Valt verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val.
Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað skrivarin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Fámjins kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini sita: Jastrid Nielsen, fm., Elin Poulsen og Sigrun Magnussen. Tað er ein skúli í kommununi, og har starvast
1 lærari.
Fámjins skúli er bygdur í 1886 og er seinast umbygdur í
1984. Hann er ætlaður 25 næmingum, og í skúlaárinum 1997/
98 gingu 6 næmingar í skúla frá 1. til 6. flokk. Skúlin hevur 3
vanligar skúlastovur, telduútgerð, men einki skúlabókasavn.
400
•
Fámjins kommuna
Fámjins kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss á Tvøroyri. Avtala er gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan hevur ikki frítíðarundirvísing. Øll Suðuroyggin
næmingarnar koma frá.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur ongan ansingarstovn, men kommunan hevur ynski um at fáa 10 dagrøktarpláss fyri børn í aldrinum 0-10 ár. Hetta er ikki játtað
enn. Fámjins kommuna hevur 9 ansingarpláss í Tvøroyrar
kommunu.
Sosialverkið
Umsóknir eftir forsorgarlógini verða sendar beinleiðis til Almannastovnua. Umsóknir um fólkapensjón og avlamispensjón verða sendar kommununi til ummælis og síðan sendar
pensjón.
Ellis- og Røktarheim. Fámjins kommuna hevur valt eitt umboð í stýrið.
frammi til alment eftirlit.
Heilsumál
Fámjin er við í Suðuroyar norðara læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Fámjins kommuna er í felag við
Tvøroyrar og Hvalbiar kommunum um barnatannlækna, sum
tekur sær av tannrøktini hjá skúlabørnum frá 0-16 ár. Rindað
verður í mun til fólkatalið.
Matvørur
Annað
Eingi fornminni eru í kommununi og heldur einki bygdarsavn. Kommunan hevur brúkt ung í arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Fámjins kommuna
• 401
Tað er eitt bygdarhús í kommununi, har ymisk tiltøk eru.
Borgararnir í Fámjins kommunu kunnu svimja á Tvøroyri.
Fámjin hevur ikki sett øki av til tjalding. Kommunan hevur
ikki fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Ellisheim
Musikkskúla
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Suðuroyar norðara læknadømi, t.e. Tvøroyri, Hvalba og Fámjin
Tvøroyrar og Hvalbiar
Allar kommunur í Suðuroy uttan Vágs og Sumbiar
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Tannlæknin verður rindaður eftir fólkatalinum. Fámjins
kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss á Tvøroyri. Goldið
verður fyri hvønn næming við støði í rakstrarroknskapi skúlans. Musikkskúlin verður goldin í mun til, hvar næmingarnir
koma frá.
Útbygging
Fámjin hevur ikki samstarv við aðrar kommunur um brunamál. Brunanevnd er ikki sett, men brunaumsjónarmaður er
settur. Brunasamtykt er ikki gjørd. Tað eru 16 sløkkiliðsmenn,
ið hava verið á skeiði. Av brunaútgerð er: roykkavaraútgerð,
brandslangur og brandpostar. Brunatrygdin verður ikki kannað í sambandi við byggimál .
Kommunan hevur eina havn, sum tó ikki er góðkend sum
vetrarhavn.
Byggibúning
Fámjins kommuna hevur onga býarskipan/byggisamtykt, men
er í ferð við at gera tílíka skipan.
402
•
Fámjins kommuna
Umhvørvið
Fámjins kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast frá húshaldunum og virkjum verður savnað
eftir hesi skipan. Kommunan hevur ikki ávíst øki til mold og
annað tilfar, sum skal verða burturbeint; men alt verður endurbrúkt.
Viðvíkjandi almennum reinføri annars eru skúlabørnini við
til at rudda, og hevur kommunan tímalønt fólk at taka sær av
hesum. Til tess at oyða rottur verður eitur lagt út í november.
Maður er settur til hetta arbeiðið. Arbeitt verður við eini
ætlan fyri alla oynna.
Øll húshald í kommununi hava rottanga. IRF tømir hesar
tangar 1 ferð um árið. Kommunan hevur kortlagt allar spillvatnsleiðingar, og fullfíggja verkætlan við kostnaðarmeting er
gjørd fyri framtíðar spillvatnsleiðingar í kommununi. Tað er
tann minni parturin, sum fer í búrennur.
Vatnveitingarøkið er friðað, og kommunan hevur fingið
munnliga góðkenning frá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Kommunan hevur ikki ásett vatníbindingargjald.
Bygdarráðið hevur eftirlit við, at ásetingarnar í umhvørvislógini verða hildnar.
náhús. Fólk eru sett at taka sær av kirkjugarðinum.
Teknisk mál
kommununi.
Fámjins kommuna
• 403
3.47 · HOVS KOMMUNA
47.1 Fortreytir
Bygdir
Hov
2
Vídd, km
131
11
Markatal
24
Hovs kommuna var upprunalig partur av Suðuroyar Prestagjalds kommunu. Kommunubýtið hevur verið hetta:
1872:
1878:
1879:
1906:
1908:
Porkeris sókn)
Vágs sókn.
Talva 47.2 sýnir fólkatalið í Hovs kommunu.
404
•
Hovs kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
13
17
18
14
12
23
15
26
14
13
25
36
11
10
10
14
20
9
5
5
11
12
4
7
24
36
29
19
22
30
28
30
31
38
45
46
10
11
10
8
9
14
31
30
31
26
22
17
137
165
154
144
159
182
1960
26
33
11
9
31
52
4
17
183
Viðm.Fyri árið 1977 er bólkingin øðrvísi: 7-13 og 14-19 ár
munandi størri, meðan aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi minni.
Aldursbólkar
0-14
15-64
1995 1989 1983 1977 1970 1966
20
26
21
19
23
32
57
56
59
63
63
58
15-39
29
31
32
31
1960
32
59
29
25
28
40-64
28
25
27
32
34
33
31
65 o.e.
23
18
20
18
14
9
9
100
100
100
100
100
100
100
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
Hov kommuna
15 %
• 405
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Hovs kommunu er fiskivinnan. Í kommununi
eru: 14 sjómenn, 1 persónur í alivinnu, 1 í smiðju, 2 í handilsvinnu, 2 innan almenna fyrisiting og 2 bøndur.
Eingir íbúgvar koma úr øðrum kommunum at arbeiða í
Hovs kommunu, og millum 11-20 íbúgvar í Hovs kommunu
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
16,00 15,50 15,50 19,50
12.192 14.086 10.147 12.321
2.151 2.068 1.346 1.608
21,00
8.426
1.630
21,00
8.887
1.660
21,70
8.960
1.578
894
492
iu
iu
iu
1.816
499
iu
iu
iu
777
645
126
201
112
1.000
600
50
iu
iu
830
504
102
110
0
800
546
150
200
iu
782
566
230
0
0
3.071
4.770
6.367
5.834
5.883
iu
iu
164
iu
165
iu
167
iu
152
iu
131
iu
130
6,8
iu
iu
74
19
23
iu
1,4
85
29
24
iu
2,3
61
38
48
9
4,7
81
38
37
3
3,6
64
45
31
6
3,6
68
iu
33
9
iu
iu
iu
36
15
iu
3.47.2 Virksemi
Fyrisiting
Hovs kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað, sí fylgiskjal C. Hovs
406
•
Hovs kommuna
Navn
Ásbjørn Berg, fm.
Delmar Tausen
Eydna Danielsen
Alexius Midjord
Suni Mortensen
L
A
A
A
A
B
Føðiár
1952
1951
1961
1960
1957
Valskeið
4.
1.
2.
1.
2.
Starv
koyrilærari
mekanikari
lærari
arbeiðsmaður
Útbúgving
koyrilærari
mekanikari
lærari
Tað eru mest teknisk mál til viðgerðar á bygdarráðsfundi.
Hovs kommuna hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært reglugerð landsstýrisins.
Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Hovs kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
verða øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Hovs kommuna kunnar bygdarráðslimirnar um telefonina, nær og hvar
regluligu bygdarráðsfundirnir eru.
Hovs kommuna fastan skrivara 10-20 tímar um vikuna. Skrivarin hevur skrivustovu-, banka- og merkonom útbúgving og
viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving
verður keypt.
Hovs kommuna hevur ikki fasta skrivstovutíð. Kommunan
ynskir, at fyrispurningar frá borgarunum eru skrivligir.
Kommunan hevur onga journalskipan. Skjølini hjá kommununi eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni; men okkurt er
farið til Landsskjalasavnið. Kommunan hevur teldu, kopimaskinu, fax og telefon.
Hovs kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
verður á teldu. Tað er eisini skrivarin, ið hevur ábyrgdina av
dagligu fíggjarstýringini. Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá
ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fram fyri almenningin til kunningar. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT, og
Hovs kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Hov kommuna
• 407
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Garðsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
3
5
3
3
Skattamál
Val
eina valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Limirnir í nevndini fáa samsýning eftir reglum landsstýrinsis. Valt
verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit í skúlanum. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað bygdarráðsformaðurin, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Hovs kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um persónar. Kommunala fólkayvirlitið hevur kommunan í kartoteki
á kommunuskrivstovuni.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Paula Mortensen, fm., Bjørt Berg og
Birna Tausen. Tað er ein skúli í kommununi, og 2 lærarar
starvast í skúlanum.
Hovs skúli er bygdur í 1983. Hann er ætlaður til 50 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 15 næmingar í skúla frá
1. til 7. flokk. Skúlin hevur 2 vanligar skúlastovur, umframt
aðrar skúlastovur til serlig endamál. Hann hevur 1 fimleikahøll, 1 teldu og 1 klaver; men hann hevur ikki skúlabókasavn.
408
•
Hovs kommuna
Skúlabørnini í Hovs kommunu ganga í framhaldsskúla í
Vágs kommunu. Rindað verður fyri hvønn næming. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutning.
Íbúgvarnir í kommununi kunnu ganga í kvøldskúla til
handarbeiði. Gjald er ikki sett. Øll Suðuroyggin er felags um
musikkskúla, og rindað verður í mun til, hvar næmingarnar
koma frá.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur ikki dagansingarstovn ella dagrøkt. Kommunan hevur 2 ansingarpláss í
Tvøroyrar kommunu.
Sosialverkið
Ellis- og Røktarheim, og Hovs kommuna hevur valt eitt umboð í stýrið.
Heilsumál
Hov er við í Suðuroyar sunnara læknadømi. Kommunulæknin
kannar skúlabørnini. Kommunurnar í sunnari helvt í Suðuroynni (t.e. Vágs, Hovs, Porkeris og Sumbiar kommunur) eru
felags um skúlatannlækna, sum fevnir um børn frá 0-16 ár.
Rindað verður í mun til fólkatalið.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru: Grásteinarnir og Hovgrúsgrøv. Tað er
einki bygdarsavn í bygdini. Kommunan hevur brúkt ung í
arbeiði at halda varðarnar í kommununi.
Fimleikahøll er í skúlanum. Møguleiki er fyri at svimja í
Hov kommuna
• 409
Vági. Hov hevur ikki sett øki av til tjalding, og kommunan
hevur ikki fólkabókasavn.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Ellisheim
Musikkskúli
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Suðuroyar sunnara læknadømi, t.e Vágs, Hovs, Porkeris og
Sumbiar
Suðuroyar sunnari helvt
Allar kommunur í Suðuroy uttan Vágs og Sumbir
Vága, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt í Suðuroynni
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Hovs kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss í Vágs skúla,
og rindað verður fyri hvønn næming. Tannlæknin verður rindaður í mun til fólkatalið. Rakstrarútreiðslurnar av heilsumiðstøðini í Vági eru Vágs, Sumbiar, Hovs og Porkeris kommunur felags um at fíggja.
Sunnara helvt í Suðuroynni hevur eisini samstarv við Vágarnar og Mykines í sambandi við eina møguliga oljuvinnu
(Suður-Vest samstarvið). Samstarvað hevur verið 1 ár fyrst, og
er tað síðan longt 2 ár afturat. Tað verður fíggjað fyrst við
helvtarbýti og so í mun til fólkatalið.
Útbygging
Hovs kommuna hevur ikki samstarv við aðrar kommunur um
brunamál. Sambært gerðabókini er brunanevnd ikki sett, og
eingin brunasamtykt er gjørd; men brunaumsjónarmaður er
settur. Tað eru 5 sløkkiliðsmenn, ið hava verið á skeiðum, sum
tó eru gomul. Av brunaútgerð er vognur við øllum, t.e. roykkavaraútgerð, hjálmar og slangur. Brunatrygdin í sambandi
við byggimál verður ikki kannað.
Kommunan hevur onga havn, men ein bátahyl.
410
•
Hovs kommuna
Byggibúning
Hovs kommuna hevur býarskipan/byggisamtykt, ið er galdandi frá 1988 til ár 2000.
Umhvørvið
Hovs kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið
skipan. Kommunan hevur ikki ávíst øki til burturkoyring av
mold, tilfari o.ø.
Viðvíkjandi almennum reinføri annars standa 2 bingjur til
burturkast. Harumframt hevur kommunan biðið tímalønt
fólk at rudda. Kommunan hevur ikki sett mann at taka sær
av rottutýning; men fólk kunnu fáa rottueitur frá kommununi.
Eitur verður lagt í bygd og í haga. Arbeitt verður við eini
Nærum øll húshald í kommununi hava rottanga, sum IRF
tømir 1 ferð um árið. Øll spillivatnsleiðingin er veitt í búrennu, sum fer út á sjógv. Spillvatnsleiðingin er tó ikki skrásett.
Vatnið verður savnað í ein opnan, gamlan brunn. Tað verður
ikki reinsað. Umsókn um løggildan er send Heilsufrøðiligu
Starvstovuni. Kommunan hevur ikki sett serstakt vatníbindingargjald, men er tað íroknað grundstykkjaprísin.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru eingi hýruvognsloyvi í kommununi.
Hov kommuna
• 411
3.48 · PORKERIS KOMMUNA
48.1 Fortreytir
Bygdir
Porkeri
2
Vídd, km
372
14
Markatal
37
Porkeris kommuna var upprunaliga partur av Suðuroyar
1872:
1878:
1879:
1906:
1908:
Porkeris sókn)
Vágs sókn.
Talva 48.2 sýnir broytingina í fólkatalinum í Porkeris kommunu. Í tíðarskeiðinum 1960 til 1995 er fólkatalið minkað við
5 %.
412
•
Porkeris kommuna
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
47
55
33
40
35
27
63
55
48
29
37
46
25
32
21
20
25
43
21
16
10
17
30
20
61
77
64
63
45
50
89
73
69
79
101 105
12
19
33
22
24
13
70
69
59
60
46
55
388
396
337
330
343
359
1960
47
71
34
15
76
100
18
47
408
størri, og aldursbólkurin 15-64 ár er vorðin minni. Aldursbólkurin 0-14 ár hevur verið skiftandi í tíðarskeiðinum, men í
1995 er hann á leið tað sama, sum hann var í 1960.
Aldursbólkar
0-14
15-64
15-39
1995 1989 1983 1977 1970 1966
28
28
24
21
21
20
54
55
58
61
65
64
28
32
28
30
29
31
1960
29
60
31
40-64
26
23
30
31
36
33
29
65 o.e.
18
17
18
18
13
15
12
100
100
100
100
100
100
100
Porkeris kommuna
• 413
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Porkeris kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru: 50 sjómenn (av teimum sigla 7 uttanlands), 1
smoltstøð, 1 fiskavirki, 2 handlar, 1 posthús, 3 virki innan
vinnuligar tænastur og 1 bóndi.
arbeiða í Porkeris kommunu, og umleið tað sama talið av
íbúgvum í Porkeris kommunu fara til aðrar kommunur at
arbeiða.
414
•
Porkeris kommuna
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
15,00 17,00 18,00 20,00 23,00 23,00 23,00
22.573 29.361 26.683 33.647 24.470 26.764 28.683
3.968 3.775 4.246 4.274 5.847 5.627 5.952
2.451
1.276
iu
iu
iu
2.184
1.829
iu
iu
iu
2.517
1.463
283
647
iu
2.144
1.450
316
26
0
2.911
1.167
643
1.005
405
3.083
1.299
1.299
820
iu
3.074
1.086
1.359
1.200
100
14.358 15.700 15.089 14.920 15.484
iu
iu
368
iu
395
iu
411
iu
410
iu
372
iu
366
3,7
iu
iu
61
39
32
iu
3,6
74
40
48
iu
4,2
65
37
34
7
3,6
82
36
34
7
3,5
66
42
20
11
2,6
73
iu
23
23
iu
iu
iu
18
23
iu
3.48.2 Virksemi
Fyrisiting
Porkeris kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Porkeris kommuna
• 415
Navn
Anna Larsen, fm
Heri M. Danielsen
Sigmund Olsen, fm
Eli Frederiksen
Hans Eli Bech
L
C
C
A
A
B
Føðiár
1956
1952
1958
1939
1941
Valskeið
1.
1.
2.
5.
7.
Starv
skrivstovukvinna
sjómaður
lærari
lærari
Útbúgving
skrivstovukv.
skrivstovum.
lærari
lærari, skrivstm.
Tað eru serliga teknisk mál, umhvørvis- og fíggjarmál, ið
verða viðgjørd á bygdarráðsfundi. Porkeris kommuna hevur í
miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært landsstýrisins reglugerð. Gerðabókin verður undirskrivað á sama bygdarráðsfundi.
Av tí at Porkeris kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
við at senda bygdarráðslimunum skrivliga fráboðan við skrá
og møguligum tilfari.
kommunan fastan skrivara hálva tíð. Skrivarin, ið hevur læraraútbúgving, hevur arbeitt hjá kommununi í 22 ár. Aftur at
skrivaranum hevur kommunan eitt starvsfólk við útbúgving
innan bókhald at taka sær av bókhaldinum í 1/2 tíð. Serliga
reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt.
Porkeris kommuna hevur fasta skrivstovutíð millum 10 og
20 tímar um vikuna. Kommunan ynskir, at fyrispurningar frá
borgarum eru skrivligir. Kommunan hevur onga journalskipan, men býtir málini upp í evni og í mappur. Skjølini hjá
Porkeris kommuna brúkar kommunalu kontoætlanina frá
landsstýrinum. Kommunan hevur fyriskipað bókførsluna í serliga reglugerð. Bókhaldsvirkið bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Skrivarin saman við bygdarráðsformanninum
hava ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir
ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd fram fyri almenningin til kunningar í
desember mánaði. Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen
og Weihe, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Porkeris kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
416
•
Porkeris kommuna
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Bygginevnd
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
2
3
5
3
3
Skattamál
Val
1 atkvøðingarøki er í kommununi. Kommunan hevur eina
valnevnd til kommunu-, løgtings- og fólkatingsval. Nevndarlimirnir fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður
í nýggja skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit í handlunum og á
er tað formaðurin í valnevndini, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá Landsfólkayvirlitinum.
Skráir
Porkeris kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Anna Djurhuus, fm., Sonja Frederiksen
og Ellis Samuelsen. Tað er ein skúli í kommununi, og læraratalið er 5. Nevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan.
Porkeris skúli er bygdur í 1984 og er ætlaður til 70 næmingar. Í skúlaárinum 1997/98 gingu 62 næmingar í skúla frá 1.
til 7. flokk. Skúlin hevur 1 vanliga skúlastovu og 4 serstovur,
Porkeris kommuna
• 417
sum eisini verða nýttar til vanliga undirvísing. Hann hevur
fimleikahøll og bókasavn við 1.500 bókum.
Skúlabørnini í Porkeris kommunu ganga í framhaldsskúla í
Vágs kommunu. Rindað verður fyri hvønn næming. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutning.
Frítíðarundirvísing er sett á stovn, og luttøkugjaldið er 300
kr. Øll Suðuroyggin er felags um musikkskúla, og rindað
verður í mun til, hvar næmingarnir koma frá.
Barnaforsorg
5 limir eru í barnaverndarnevndini, og nevndin fær fundarpening. Kommunan hevur 20 dagrøktarpláss. Dagrøktarleiðari er settur. Porkeri hevur 2 ansingarpláss í Vágs kommunu
til børn við serligum tørvi.
Sosialverkið
pensjón.
Ellis- og Røktarheim, og Porkeris kommuna hevur valt eitt
umboð í stýrið.
Heilsumál
Porkeri er við í Suðuroyar sunnara læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Kommunurnar í sunnaru helvt av
Suðuroy (t.e. Vágs, Hovs, Porkeris og Sumbiar kommunur)
eru felags um skúlatannlækna, ið hevur um hendi barnatannrøktina frá 0-16 ár. Rindað verður í mun til fólkatalið.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru: kirkjan, eitt sornhús og gamli skúlin.
Fornminnisfelag er sett á stovn. Ætlanin er at brúka gamla
418
•
Porkeris kommuna
skúlan sum bygdasavn. Kommunan ger einki sjálv fyri at
Fimleikarhøll er í skúlanum, og verður hon nógv brúkt.
Møguleiki er fyri at svimja í Vági. Porkeri hevur ikki sett øki
av til tjalding. Kommunan hevur ikki fólkabókasavn.
Kommunal samstarv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Brunamál
Ellisheim
Musikkskúli
SEV
IRF
Samstarvskommunur
Suðuroyar sunnara læknadømi, t.e Vágs, Hovs, Porkeris og
Sumbiar kommunur
Suðuroyar sunnara helvt
Vágs og Sumbiar
Allar kommunur í Suðuroy uttan Vágs og Sumbiar kommunur
Vágar, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt av Suðuroy
Mykines
Allar kommunur
Flestu kommunur
Porkeris kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss í Vágs
skúla, og rindað verður fyri hvønn næming. Tannlæknin verður rindaður í mun til fólkatalið. Samstarvað verður um brunamál; men rindað verður eftir rokning. Vágs, Sumbiar, Hovs og
Porkeris kommunur eru felags um at fíggja rakstrarútreiðslurnar av heilsumiðstøðini í Vági .
Sunnara helvt av Suðuroy hevur eisini samstarv við Vágarnar og Mykines í sambandi við eina møguliga oljuvinnu
(Suður-Vest samstarvið). Hetta hevur vart fyribils í 1 ár, og er
tað síðan longt í 2 ár afturat. Samstarvið verður fíggjað fyrst
við helvtarbýti og so í mun til fólkatalið.
Útbygging
Vágs, Sumbiar og Porkeris kommunur samstarva um brunamál. Goldið verður tó eftir rokning. Brunanevndin er ikki felags, og Porkeri kommuna hevur ikki sett brunanevnd. Brunaumsjónarmaður er settur fyri alt økið. Brunasamtykt er gjørd
og síðst endurskoðað í 1987. Porkeris kommuna hevur 5
sløkkiliðsmenn. Av teimum hava 3 verið á skeiði, og ein er
Porkeris kommuna
• 419
roykkavari. Av útgerð eru slangur og brandpostur í Porkeri.
Bygginevndin kannar í sambandi við byggimál, um brunatrygdin er í lagi.
Tað er ein havn í Porkeri, og hon hevur móttøkuskipan til
spillolju frá skipum. Spilloljan verður send víðari til ROY.
Bingjur standa á havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt
burturkast.
Byggibúning
Porkeris kommuna hevur gjørt býarskipan/byggisamtykt, sum
tó ikki er góðkend.
Umhvørvið
tilfari o.ø.
ruddingardegi, og skúlabørnini rudda eisini. Porkeris kommuna setir tímaløntar menn um summarið, sum eisini rudda.
Maður er settur at taka sær av rottuoyðing. Eitur verður lagt
út alt árið, tó mest í bygdum øki. Tað verður arbeitt við eini
Nærum øll húshald í kommununi hava rottanga, sum IRF
tømir 1 ferð um árið. Kommunan hevur í umbúna at skráseta
spillvatnsleiðingarnar. Spillvatnið fer í búrennu, sum rennur
út í høvuðsánna gjøgnum bygdina og ikki út á sjógv.
Vatnveitingin er kommunal. Talan er um omanávatn. Vatnið verður reinsað. Umsókn um løggildan er send Heilsufrøðiligu Starvstovuni. Hvørt húshald rindar 300 kr. um árið í vatngjaldi.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Eitt gamalt hýruvognsloyvi
er í kommununi.
420
•
Porkeris kommuna
3.49 · VÁGS KOMMUNA
49.1 Fortreytir
Talva 49.1 Býir o.a.
Bygdir
Vágur
2
Vídd, km
1.395
21
Markatal
61
Vágs kommuna var upprunaliga partur av Suðuroyar
1872:
1878:
1879:
1906:
1908:
Porkeris sókn)
Vágs sókn.
Talva 49.2 sýnir, at fólkatalið í Vágs kommunu hevur verið
nakað skiftandi í tíðarskeiðinum 1960 til 1995.
Vágs kommuna
• 421
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
137 145 196 235
208 214
156 233 257 239
239 267
115 167 168 166
108 143
96 124 104
87
101 106
236 304 341 341
274 276
383 402 348 345
389 422
74
63
78 110
89
79
219 251 258 188
154 135
1960
239
302
171
124
286
436
59
130
1.416 1.689 1.750 1.711 1.562 1.642 1.747
munandi størri, og aldursbólkurin 0-14 ár er vorðin munandi
minni í tíðarskeiðnum. Aldursbólkurin 15-64 ár er vaksin eitt
sindur.
Aldursbólkar
0-14
15-64
15-39
422
•
1995 1989 1983 1977 1970 1966
21
22
26
28
29
29
64
63
59
62
62
63
32
35
35
35
1960
31
61
31
32
33
40-64
32
28
24
27
31
31
28
65 o.e.
15
15
15
11
10
8
7
100
100
100
100
100
100
100
Vágs kommuna
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Vágs kommunu er fiskivinnan. Í kommununi
eru: 12 fiskiskip og fleiri bátar millum 5 og 20 tons, 9 fiskavirki
(5 fiskavirki, 1 uppboðssøla, 2 flakavirki, 1 sláturvirki), 1 alibrúk, 6 smiðjur (4 bilverkstøð, 1 skipasmiðja, 1 tangavirki), 2
framleiðsluvirki annars, 1 byggivirki, 1 vatnorkuverk og 1
dieseloljuverk, 22 handlar, 1 gistingarhús, 1 posthús, 1 telefonstøð, 3 fíggingarstovnar, 3 bókhaldsstovur, 12 almennir stovnar (býráðssk., skúlar, læknamiðstøð o.a.) og 1 bóndi.
arbeiða í Vágs kommunu, meðan millum 21-30 íbúgvar í Vágs
Vágs kommuna
• 423
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
17,00 17,00 18,00 21,50 23,00 23,00 23,00
111.755 133.325 97.714 112.654 85.882 95.017 104.098
16.403 20.289 16.100 16.229 20.102 20.946 21.300
8.330 12.424 11.570 11.099 11.842 11.742 11.792
5.205 6.117 7.304 7.150 5.667 5.341 4.322
2.213 4.158 1.642 2.360 3.552 2.838 3.800
7.257 22.627 1.103
330
0
0
500
2.700 7.892
646
360
0
iu
0
46.374 59.238 71.192 81.707 81.316 75.440 68.300
1.688
iu
1.689
iu
1.551
iu
1.499
iu
1.395
iu
1.400
9,4
iu
iu
66
27
32
iu
2,8
79
35
30
iu
2,9
63
46
45
10
4,4
75
55
44
15
5,0
62
58
28
18
4,0
68
54
25
14
3,6
iu
iu
20
18
3,2
3.49.2 Virksemi
Fyrisiting
Vágs kommuna brúkar sína egnu standardreglugerð um,
hvussu kommunan skal verða stjórnað. Reglugerðin er góðkend av landsstýrinum. Vágs kommuna hevur onga starvsskipan.
424
•
Vágs kommuna
Navn
Jógvan Krosslá, fm
Dánjal Bjarkhamar
Niels við Gjógvará
Ingvør Hansen
Jákup Olsen
Poul J. Joensen
Ásgerð Stenberg
Eyðfinn Mørk
Páll Augustinussen
Fl
E
E
E
E
A
A
B
C
C
Føðiár
1941
1952
1944
1952
1938
1940
1949
1945
1948
Valskeið
2
5.
1.
2.
5.
1.
1.
4.
4.
Starv
Útbúgving
skipari
skrivstovum.
sjómaður
lærari
lærari
lærari
lærari
skipsførari
skrivstovukvinna
bilførari
skrivstovumaður
A: fólkafl., B: Sambandsfl., C: Javnarfl., E: Tjóðveldisfl.
Tey flestu mál, ið viðgjørd vera á býráðsfundunum, eru teknisk mál og umhvørvis- og fíggjarviðurskifti. Vágs kommuna
hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir verða boðsendir sambært reglugerðini hjá kommununi. Gerðabókin verður
undirskrivað á sama byráðsfundi.
Kommunan kunnar um í bløðunum við ársbyrjan, nær og
hvar regluligu býráðsfundirnir eru. Tað eru serliga skattamál,
ið verða viðgjørd fyri stongdum hurðum.
Vágs kommuna fastan skrivara. Skrivarin er útbúgvin verkfrøðingur og arbeiðir hálva tíð sum skrivari hjá kommununi
og hálva tíð á teknisku deild. Skrivarin hevur starvast hjá
kommununi í 4 ár. Aftur at skrivaranum eru 1/2 skrivstovufólk og 2 fólk í bókhaldinum. Øll hava tey skrivstovuútbúgving. Býráðsformaðurin er á skrivstovuni fulla tíð. Serlig reglugerð um viðurskifti hjá starvsfólki er ikki gjørd.
Vágs kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og skrivstovan er
opin vanliga skrivstovutíð. Kommunan ynskir, at fyrispurningar frá borgarunum eru skrivligir, um teir skulu koma fyri á
býráðsfundi. Kommunan brúkar journalskipanina hjá Føroya
Kommunufelag. Nøkur skjøl eru send til Landsskjalasavnið,
men restin liggur í varðveitslu á kommunuskrivstovuni.
Kommunan hevur teldur, kopimaskinur, fax og telefon.
Kommunan brúkar kommunalu kontoskipanina frá landsstýrinum. Kommunan hevur fyriskipað bókførsluna í serliga
reglugerð. Kommunan bókar sjálv, og bókað verður á teldu.
Býráðsformaðurin hevur ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður
Vágs kommuna
• 425
til kunningar í desember mánaði. Grannskoðari hjá kommununi er Rasmussen og Weihe, og landsstýrið hevur góðkent
grannskoðaran.
Vágs kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Teknisk nevnd
Havnanevnd
Mentanarnevnd
Serligar nevndir
Nevnd fyri vardar íbúðir
Kirkjugarðsnevnd
Ferðslunevnd
Hegnsýnisnevnd
Barnarverndarnevnd
Brunanevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
3
3
3
3
7
3
5
3
5
3
5
5
Skattamál
Val
verður í skúlanum. Kommunan brúkar valkort til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit á kommunuskrivstovuni. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað formaðurin
í valnevndini, sum undirskrivar listan. Vallistarnir koma frá
426
•
Vágs kommuna
Skráir
Vágs kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Marianna Eystberg, fm., Maria Krosslá,
Heri Joensen, Gudmund Larsen og Asta Andreasen. Skúlanevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan. Tað er ein skúli
í kommununi, og læraratalið er 24-26.
Vágs skúli er bygdur í 1951 og umbygdur í 1979. Skúlin er
ætlaður til 400 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 241
næmingar í skúla frá 1. til 10. flokk. Skúlin hevur 18 vanligar
skúlastovur, umframt aðrar serstovur. Tað er ein fimleikarhøll
og ein svimjihøll í skúlanum. 12 teldur eru í skúlanum og eitt
bókasavn við 14.000 bókum. Kommunan hevur gjørt avtalu
við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan hevur sett frítíðarundirvísing á stovn, og luttøkugjaldið er 300 kr. fyri hvørja lærugrein. Øll Suðuroyggin
næmingarnar búgva.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur ongan dagansingarstovn, men dagrøkt við plássi fyri 35 børnum. Dagrøktarleiðari er settur. Harafturat eru 12 pláss til børn við serligum tørvi, ið er fyri sunnaru helvt av Suðuroy. Hetta rindar
Almannastovan.
Sosialverkið
verða sendar kommununi til ummælis og síðani sendar Almannastovuni. Tað verður ikki ansað eftir broytingum í
pensjón.
Ellis- og Røktarheim, og Vágs kommuna hevur valt eitt umboð í stýrið.
Kommunan fær eina ferð um árið lista yvir tryggingar-
Vágs kommuna
• 427
skyldugar sjómenn frá Føroya Vanlukkutrygging. Listin liggur
frammi til alment eftirlit og verður kannaður á kommunuskrivstovuni.
Heilsumál
Vágs kommuna er við í Suðuroyar sunnara læknadømi.
Skúlabørnini verða kannað av kommunulæknanum. Kommunurnar í sunnaru helvt av Suðuroy (t.e. Vágs, Hovs, Porkeris
og Sumbiar) eru felags um skúlatannlæknaskipan, sum fevnir
um børn frá 0-16 ár. Rindað verður í mun til fólkatalið.
Matvørur
Umboð fyri kommununa er saman við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, tá ið hon fremur eftirlit við matvørulógini.
Annað
Sunnan Garð og minnisvarðarøkið eru náttúrufriðað. Í
kommununi eru eisini fleiri fornminni sum til dømis: gamli
skúlin, sluppin Jóhanna og minnisvarðarøkið. Gamli skúlin
verður brúktur sum bygdasavn. Kommunan hevur nýtt ung í
arbeiði til at halda varðarnar í kommununi.
Vágs kommuna hevur eina svimjihøll, sum er í skúlanum.
Regluligar vatnsroyndir verða tiknar av baðivatninum. Harafturat er í Vágs kommunu: ítróttahøll, samkomuhús og hondog fótbóltsvøllur. Kommunan hevur eisini pensjonistafelag,
undirhús, dansifelag, sangkór, dagtilhald, listaskála, fornminnisfelag v.m.
Økið við ítróttahøllina verður brúkt til tjalding. Skótarnir
hava eftirlit við tjaldingini. Kommunan hevur fólkabókasavn,
sum er saman við skúlabókasavninum. Bøkur eru bæði til
børn og vaksin. Kommunan hevur ikki sett bókasavnsnevnd,
men økið er lagt undir mentanarnevndina. Viðtøkur eru
gjørdar fyri bókasavnið.
428
•
Vágs kommuna
Kommunal samstarv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Brunamál
Ellisheim
Musikkskúli
Kommunubólkurin
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Suðuroyar sunnara læknadømi, t.e. Vág, Hov, Porkeri og Sumba
Sumba og Porkeri
Vágoy, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt av Suðuroy
Tórshavn, Klaksvík, Fuglafjørður, Runavík, Tvøroyri
Allar kommunur
Flestu kommunur
Tannlæknin verður rindaður í mun til fólkatalið. Samstarvað
verður um brunamál, men rindað verður eftir rokning.
Rakstrarútreiðslurnar av heilsumiðstøðini í Vági eru Vágs,
Sumbiar, Hovs og Porkeris kommunur felags um at fíggja.
Sunnara helvt av Suðuroy hevur eisini samstarv við Vágarnar og Mykines viðvíkjandi eini møguligari oljuvinnu (Suður-Vest samstarv). Samstarvað hevur í fyrstu atløgu verið í 1
ár, og er tað síðan longt í 2 ár afturat. Hetta verður fíggjað
fyrst við helvtarbýti og so í mun til fólkatalið.
Tað skal viðmerkjast, at hinar kommunurnar í sunnaru
helvt av Suðuroy keypa sær skúlapláss í Vági til teir eldru árgangirnar; goldið verður fyri hvønn næming.
Útbygging
Vágs, Sumbiar og Porkeris kommunur samstarva um brunamál. Goldið verður eftir rokning. Hvør kommuna hevur sína
brunanevnd, men brunaumsjónarmaður er settur fyri alt økið.
Brunasamtykt er gjørd og síðst endurskoðað í 1987. Vágs
kommuna hevur 9 sløkkiliðsmenn, sum hava skeið hesum viðvíkjandi, og onkur er froskmaður. Av útgerð er: brandbilur,
pumpur og roykkavaraútgerð. Í sambandi við byggimál er tað
tekniska deild, ið kannar, um brunatrygdin er í lagi.
Tað er ein havn í kommununi, og havnin hevur móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Spilloljan verður síðan send til
ROY. Harafturat standa bingjur á havnarlagnum, so skipini
sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina er 1 bátahylur
og 1 lending.
Vágs kommuna
• 429
Byggibúning
Vágs kommuna hevur eina býarskipan/byggisamtykt, ið var í
gildi frá 1988 til 1995. Henda skipanin verður endurskoðað.
Umhvørvið
Vágs kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið
burturkast hjá húshaldum og virkjum verður savnað eftir hesi
skipan. Vágs kommuna hevur ávíst øki til burturkoyring av
mold, tilfari o.ø.
Í sambandi við alment reinføri verður annars skipað fyri
ruddingardegi saman við skúlanum. Kommunan hevur eisini
tímalønt fólk at taka upp. Kommunan hevur sett mann at
standa fyri rottuoyðing. Fólk leggja tó sjálv eitur út. Tað
verður arbeitt við eini ætlan fyri alla oynna.
Umleið 1/2 av húshaldunum hava ikki rottanga. IRF tømir
rottangar 1 ferð um árið. Kommunan hevur skrásett allar
spillvatnsleiðingar. Ein stórur partur av spillvatninum fer ikki
í búrennu.
Vatnveitingin er bæði kommunal (2/3) og privat (1/3). Tað
mesta er omanávatn. Vatnveitingin til ídnaðin verður sóttreinsað, meðan vatnveitingin til húshald hevur reinsiverk og
er annars løggildað. Kommunan hevur sett vatníbindingargjaldið til 1.000 kr.
Tekniska deildin hevur eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini.
náhús, sum tó ætlanin er at gera. Fólk eru sett at taka sær av
kirkjugarðinum.
Teknisk mál
keypt frá Landsverkfrøðinginum. Tað eru 5 hýruvognsloyvi í
kommununi. Hetta eru gomul loyvi, og kommunan hevur bert
fingið tey at endurnýggja.
430
•
Vágs kommuna
3.50 · SUMBIAR KOMMUNA
50.1 Fortreytir
Bygdir
Lopra
Víkarbyrgi
Sumba
Akrar
2
Vídd, km
105
3
289
35
25
Markatal
64
Sumbiar kommuna var upprunaliga partur av Suðuroyar
1872:
1878:
1879:
1906:
1908:
Porkeris sókn)
Vágs sókn.
Talva 50.2 sýnir, at fólkatalið í Sumbiar kommuna er minkað
við umleið 34 % í tíðarskeiðinum.
Sumbiar kommuna
• 431
Aldursbólkar
0-6
7-14
15-19
20-24
25-39
40-59
60-64
65 o.e
1995 1989 1983 1977 1970 1966
36
58
66
63
65
86
63
70
65
58
75
90
26
33
41
61
49
62
17
37
36
41
49
44
81
89 105 100
91
94
106 106 103 126
137 138
18
25
43
30
30
22
86
99
86
78
62
67
433
517
545
557
558
603
1960
93
131
56
45
103
147
22
64
661
Talva 50.3 sýnir, at aldursbólkurin 0-14 er minkaður munandi,
meðan aldursbólkurin 65 o.e. er vaksin munandi í tíðarskeiðinum.
Aldursbólkar
0-14
15-64
15-39
432
•
1995 1989 1983 1977 1970 1966
23
25
24
22
25
29
58
56
60
64
64
60
29
31
33
36
34
33
1960
34
57
31
40-64
29
25
27
28
30
27
26
65 o.e.
20
19
16
14
11
11
10
100
100
100
100
100
100
100
Sumbiar kommuna
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15
Vinnuligt virksemi
Høvuðsvinnan í Sumbiar kommunu er fiskivinnan. Í kommununi eru fleiri sjómenn, eitt lítið saltfiskahús, tríggir handlar,
tvær kioskir, eitt gistingarhús í Lopra, eitt posthús í Sumba og
1 bóndi.
arbeiða í Sumbiar kommunu, meðan millum 31-40 íbúgvar í
Sumbiar kommunu fara til aðrar kommunur at arbeiða.
Sumbiar kommuna
• 433
Búskapur
Talva 50.4 Búskapartøl fyri útvald ár 1987-1998 (1000 kr.
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
Nettoskuld
Íbúgvafrøði
Arbeiðsloysi
Lyklatøl
Nettoskuld/íbúgva
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,00 14,00 15,00 19,00 19,00 19,00 19,00
36.225 39.254 24.083 32.138 24.490 28.976 30.671
4.275 5.478 2.815 4.218 4.020 4.733 4.909
2.018
732
iu
iu
iu
3.412
735
iu
iu
iu
2.305
798
712
58
1.011
2.535
470
1.336
iu
iu
2.866
355
550
0
0
2.353
273
892
323
iu
3.049
214
818
430
0
5.240
5.375
4.490
6.335
5.600
4.708
iu
561
iu
522
iu
504
iu
482
iu
432
iu
444
12,5
iu
iu
65
9
17
iu
1,2
75
10
13
iu
1,0
48
9
28
25
1,6
67
13
11
32
1,5
57
13
9
14
1,4
65
iu
6
19
1,0
iu
iu
4
17
iu
3.50.2 Virksemi
Fyrisiting
Sumbiar kommuna brúkar landsstýrisins standardreglugerð
Sumbiar kommuna hevur onga starvsskipan.
434
•
Sumbiar kommuna
Navn
Jacob F. Vestergaard, fm
Poul Johannes Poulsen
Snæbjørn Vestergaard
Daniel Johan Lisberg
Jacob Herman Poulsen
L
B
A
A
A
A
Føðiár
1961
1961
1946
1948
1962
Valskeið
3.
1.
2.
2.
1.
Starv
politimaður
busførari
arbeiðsmaður
arbeiðsmaður
Útbúgving
politimaður
Tað eru mest teknisk mál til viðgerðar á bygdaráðsfundi.
Sumbiar kommuna hevur í miðal 1 fund um mánaðin. Tiltakslimir vera ikki boðsendir. Gerðabókin verður undirskrivað á
Av tí at Sumbiar kommuna hevur færri enn 1.000 íbúgvar,
vera øll mál viðgjørd fyri stongdum hurðum. Sumbiar kommuna kunnar um, nær og hvar regluligu bygdaráðsfundirnir eru
við at senda bygdaráðslimunum skrivlig fundarboð við skrá
eina viku fyri fundin.
Sumbiar kommuna fastan skrivara nakrar tímar um vikuna.
Skrivarin hevur merkonom útbúgving og hevur arbeitt hjá
kommununi í 9 ár. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá
starvsfókinum er ikki gjørd. Teknisk ráðgeving verður keypt
eftir tørvi.
Bæði skrivligir og munnligir fyrispurningar frá borgarum
verða viðgjørdir. Kommunan hevur onga journalskipan.
Kommunuskjølini eru í varðveitslu á kommunuskrivstovuni.
Sumbiar kommuna brúkar kommunalu kontoskipanina frá
verður á teldu. Skrivarin saman við bygdaráðsformanninum
hava ábyrgdina av dagligu fíggjarstýringini. Kommunan brúkar ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður ikki løgd fyri almenningin til kunningar,
men brogarin kann síggja hana, um hann ynskir tað. Grannskoðari hjá kommununi er P/F Grannskoðaravirkið INPACT,
Sumbiar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á stovn.
Sumbiar kommuna
• 435
Nevndir
Fastar nevndir
Serligar nevndir
Hegnsýnisnevnd
Barnaverndarnevnd
Skúlanevnd
Valnevnd, Sumba
Valstýri, Lopra
Limir
4
5
3
5
3
Viðmerkingar
Eingin bygdaráðslimur er
limur
Skattamál
Val
eina valnevnd. Í sambandi við kommunuval er valnevndin eisini valstýri í Sumba, meðan kommunan hevur sett eitt valstýri
í Lopra. Eingin bygdaráðslimur er í valstýrinum í Lopra. Limirnir í nevndini og stýrinum fáa samsýning eftir reglum landsstýrisins. Valt verður í skúlunum. Kommunan brúkar valkort
til øll val. Vallistarnir liggja frammi til alment eftirlit í handlunum. Í sambandi við vallistan til løgtingsval er tað skrivarin,
Skráir
Sumbiar kommuna hevur ikki edv-skrá við upplýsingum um
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlanevndini eru: Andru Kjærbo, fm., Thordis Nielsen og
Malan Hentze. Tað eru 2 skúlar í kommununi: ein í Sumba og
Skúlin á Leiti, og læraratalið er 6. Nevndin hevur gjørt atferðarreglur fyri skúlan.
436
•
Sumbiar kommuna
Sumbiar skúli er bygdur í 1966. Skúlin er ætlaður til 50
skúla frá 1. til 7. flokk. Skúlin hevur 3 vanligar skúlastovur.
Hann hevur 3 teldur og einki skúlabókasavn.
Skúlin á Leiti er bygdur í 1954. Skúlin er ætlaður til 24
næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 gingu 15 næmingar á
skúla frá 1. til 5. flokk. Hann hevur 2 vanligar skúlastovur, 4
teldur, men einki skúlabókasavn. Skúlabørnini ganga í 6. og
7. flokki í Sumba. Kommunan hevur gjørt avtalu við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Skúlabørnini í Sumbiar kommunu ganga í framhaldsskúla í
Vágs kommunu. Rindað verður fyri hvønn næming, og avtala
er gjørd við Bygdaleiðir um næmingaflutningin.
Kommunan bjóðar sínum íbúgvum frítíðarundirvísing. Luttøkugjaldið er sett til 300 kr. fyri hvørja lærugrein. Øll Suðuroyggin er felags um musikkskúla, og rindað verður í mun til,
hvar næmingarnar búgva.
Barnaforsorg
Tað eru 5 limir í barnaverndarnevndini. Nevndin fær samsýning eftir reglum landsstýrisins. Kommunan hevur ikki dagansingarstovn ella dagrøkt. Kommunan hevur 5 ansingarpláss í
Vágs kommunu til børn við serligum tørvi.
Sosialverkið
Ellis- og Røktarheim, og Sumbiar kommuna hevur valt eitt
umboð í stýrið.
frammi til alment eftirlit, og bygdaráðið og skrivarin kanna
listan.
Heilsumál
Sumba er við í Suðuroyar sunnara læknadømi. Kommunulæknin kannar skúlabørnini. Kommunurnar í sunnaru helvt av
Suðuroy (t.e. Vágs, Hovs, Porkeris og Sumbiar kommunur)
Sumbiar kommuna
• 437
eru felags um skúlatannlækna, sum fevnir um børn frá 0-16
ár. Rindað verður í mun til fólkatalið.
Matvørur
Annað
Av fornminnum eru: forni býlingurin í Gørðum og Laðangarður. Tað er einki bygdasavn í kommununi, og kommunan
ger einki sjáv við at halda varðarnar í kommununi.
Bygdarhús er í Lopra, har skipað verður fyri tiltøkum. Í
Sumba er graslíkisvøllur, ítróttafelag, dansifelag, og arbeiðsmannafelagið hevur eitt hús. Møguleiki er fyri at svimja í
Vági. Sumbiar kommuna hevur ikki sett øki av til tjalding.
Kommunan hevur ikki fólkabókasavn.
Kommunal samstarv
Øki
Kommunulækni
Tannlækni
Brunamál
Ellisheim
Musikkskúli
SEV
IRF
Samstarvs kommunur
Suðuroyar sunnara læknadømi, t.e Vág, Hov, Porkeri og Sumba
Vágs og Porkeris
Vágoy, Mykines og kommunurnar í sunnaru helvt av Suðuroy
Allar kommunur
Flestu kommunur
Sumbiar kommuna keypir sær framhaldsskúlapláss í Vágs
skúla; rindað verður fyri hvønn næming. Tannlæknin verður
rindaður í mun til fólkatalið. Samstarvað verður um brunamál, men rindað verður eftir rokning. Rakstrarútreiðslurnar
av heilsumiðstøðini í Vági eru Vágs, Sumbiar, Hovs og Porkeris kommunur felags um at fíggja.
Sunnara helvt av Suðuroy hevur eisini eitt samstarv við
Vágarnar og Mykines í sambandi við eina møguliga oljuvinnu
(Suður-Vest samstarv). Hetta hevur vart í 1 ár fyrst, og er síðan longt í 2 ár afturat. Hetta verður fíggjað fyrst við helvtarbýti og so í mun til fólkatalið.
438
•
Sumbiar kommuna
Útbygging
Vágs, Sumbiar og Porkeris kommunur hava eitt samstarv um
brunamál. Goldið verður eftir rokning. Brunanevndin er ikki
felags, og Sumba hevur ikki sett brunanevnd. Brunaumsjónarmaður er settur fyri alt økið. Brunasamtykt er gjørd og síðst
endurskoðað í 1987. Sumbiar kommuna hevur 7 sløkkiliðsmenn; av teimum er ein roykkavari. Av útgerð eru: slangur,
pumpur og brandpostar. Brunatrygdin í sambandi við byggimál verður ikki kannað.
Tað er ein havn í kommununi; hon er í Lopra. Havnin hevur ikki móttøkuskipan til spillolju frá skipum. Bingjur standa
á havnarlagnum, so skipini sleppa av við sítt burturkast. Umframt havnina er 1 bátahylur og 3 lendingar.
Byggibúning
Sumbiar kommuna hevur býarskipan/byggisamtykt, sum var
í gildi frá 1985 til 1995.
Umhvørvið
Sumbiar kommuna er limur í IRF, so bæði vanligt og vandamikið burturkast hjá húshaldum og virkjum verður savnað
eftir hesi skipan. Kommunan hevur ávíst eitt fyribils øki til
burturkoyring av mold, tilfari o.ø.
Í sambandi við alment reinføri annars rudda skúlabørnini.
Sumbiar kommuna hevur ikki sett mann at taka sær av rottutýning. Í løtuni verður einki gjørt við hetta; men arbeitt verður við eini ætlan fyri alla oynna.
Øll húshald í kommununi hava rottanga, og IRF tømir rottangarnar 1 ferð um árið. Í Lopra fer alt spillvatnið í búrennu,
men spillvatnsleiðingin er ikki skrásett. Í Sumba fer eisini alt
spillvatnið í búrennu, men nakað verður leitt út í á.
Meginparturin av vatnveitingini er kommunal. Í Lopra er
tað omanávatn, meðan tað í Sumba er kelduvatn. Tað eru 2
vatnverk. Vatnið verður ikki reinsað. Umsókn um løggildan
er send Heilsufrøðiligu Starvstovuni. Kommunan hevur ikki
sett vatníbindingargjald.
Eftirlitið við ásetingunum í umhvørvislógini hevur bygdaráðið.
Sumbiar kommuna
• 439
Teknisk mál
440
•
Sumbiar kommuna
3.51 · TÓRSHAVNAR KOMMUNA
51.1 Fortreytir
Bygdir
Argir
1.480
Syðradalur
8
Norðradalur
20
Tórshavn
11.784
Mjørkadalur
0
Sund
3
Hvítanes
94
Hoyvík
1.970
Kaldbaksbotnur
6
Kaldbak
193
2
Vídd, km
63
Markatal
85
Tórshavnar kommuna er stovnað sum kommuna við lóg frá
16. februar 1866.
1976: Kaldbaks sókn leggur saman við Tórshavnar kommunu
1978: Hoyvík og Hvítanes flyta úr Tórshavnar uttanbíggja
1997: Argja kommuna leggur saman við Tórshavnar kommunu.
Tað skal viðmerkjast, at Kollafjarðar og Tórshavnar kommunur leggja saman í 2001.
Henda talva sýnir, at fólkatalið í Tórshavnar kommunu er
vaksið munandi frá 1960 til 1989 – sløk 98 %. Frá 1989 til 1995
er fólkatalið í Tórshavnar kommunu minkað nakað aftur –
sløk 6 %. Á talvuni sæst, at serliga aldursbólkarnir 25-39, 4059 og 65 o.e eru vorðnir størri.
Tórshavnar kommuna
• 441
Aldursbólkar
0-6
1995
1.913
1989
1.872
1983
1.614
1977
1.691
1970
2.004
1966
1.726
1960
1.254
7-14
1.817
1.910
1.939
1.914
1.712
1.530
1.385
15-19
1.072
1.262
1.509
1.462
1.132
1.230
896
20-24
878
1.613
1.303
1.193
1.114
1.081
647
25-39
3.447
4.003
3.440
2.986
2.349
2.090
1.638
40-59
3.872
3.506
2.831
2.501
2.314
2.115
1.706
60-64
585
574
529
486
375
303
222
65 o.e
1.696
1.477
1.264
952
695
583
459
15.280 16.217 14.429 13.185 11.695 10.658
8.207
Viðm. Fyri árið 1977 er bólkingin: 7-13 og14-19 ár. Argir eru við øll árini.
Talva 51.3 sýnir, at talið á arbeiðsførum fólki er mest sum
støðugt, at børnini eru lutfalsliga færri í tali, og at tey eldru
eru lutfalsliga fleiri.
Talva 51.3. Aldursbýtið 1960-1995 í %
Aldursbólkar
0-14
15-64
15-39
442
•
1995 1989 1983 1977 1970 1966
24
23
25
27
32
31
64
67
67
66
62
64
1960
32
62
35
42
43
43
39
41
39
40-64
29
25
23
23
23
23
23
65 o.e.
11
9
9
7
6
5
6
100
100
100
100
100
100
100
Tórshavnar kommuna
Menn
Kvinnur
90 o.e.
80-89 ár
70-79 ár
60-69 ár
50-59 ár
40-49 ár
30-39 ár
20-29 ár
10-19 ár
00-09 ár
15
10
5
0
5
10
15 %
Tórshavn er høvuðsstaður, og av tí at landsfyrisitingin er í
býnum, so er nógv skrivstovurarbeiði í høvuðsstaðnum. Nógvar aðrar vinnur eru eisini so sum: fiskavirking, skipasmiðja,
stór havn, handverksvinnur, matstovur og gistingarhús, handlar, bøndur o.s.fr.
Fleiri enn 1000 íbúgvar úr øðrum kommunum koma til
Havnar at arbeiða; men so fara eisini fleiri enn 100 íbúgvar
úr Tórshavnar kommunu til aðrar kommunur at arbeiða.
Tórshavnar kommuna
• 443
Búskapur
1987
Skattaprosent
Inntøkugrundarlag
Skattainntøkur
Útreiðslur
Nettorrentur
Avdráttir
Íløgur
1989
1992
1993
1996
1997
1998
14,40
14,40
14,40
15,50
19,00
19,00
19,00
1.491.245 1.777.005 1.493.932 1.496.678 1.796.139 1.601.594 1.625.804
200.737
233.542
188.323 185.655 257.962 258.468 282.745
124.313
26.268
29.758
86.032
iu
150.604
30.883
29.809
91.242
iu
141.078
43.464
37.723
36.784
0
136.303
54.096
30.998
19.055
0
146.134
37.958
20.116
20.950
0
158.442
39.716
33.212
14.000
0
181.236
34.037
50.972
16.500
0
Nettoskuld
150.458
Íbúgvafrøði
14.286
Arbeiðsloysi
iu
Lyklatøl
104
Nettoskuld/íbúgva
11
13
15
0,7
236.040
422.006
478.151
557.595
511.772
465.924
14.748
iu
14.585
iu
14.202
iu
15.562
iu
15.833
3,3
iu
iu
120
16
13
13
1,0
102
29
23
20
2,2
105
34
29
17
2,6
107
36
15
8
2,2
101
32
15
13
2,0
iu
iu
12
18
1,6
Viðm.: Argir eru íroknaðar árini 1996, 1997 og 1998
3.51.2 Virksemi
Fyrisiting
Býráðið
Tórshavnar kommuna brúkar sína egnu reglugerð um, hvussu
kommunan skal verða stjórnað. Føroya landsstýri hevur
endaliga góðkent reglugerðina í skrivi frá 26/10-1978. Starvsskipanin (fundarskipanin) er samtykt á býráðsfundi 21. desember 1972.
444
•
Tórshavnar kommuna
Navn
Leivur Hansen, býráðsfm.
Jan Christiansen, 1.bý.
næstfm.
Heðin Mortensen,
2.bý.næstfm.
Klæmint Olsen
Fl
E
A
Føðiár
1951
1958
Valskeið
3.
4.
Starv
býráðsformaður
Skúlanum á
Trøðni
tryggingini
B
1946
7.
E
1952
1.
Ingi Mohr
Katrin Dahl
A
A
1942
1934
6
3.
Páll Petersen
A
1945
4.
Føroya Handilsskúla
Heilbrigdi
hvíldarheiminum,
fstkv.
vinnurekandi
Lisbeth L. Petersen
Schumann Hjaltalin
B
B
1939
1958
4.
2.
løgtingslimur
handilsstjóri
Kaj Leo Johannesen
Elin Lindenskov
Tórfinn Smith
B
C
C
1964
1962
1946
1.
2.
4.
Ronald Poulsen
D
1943
4.
vinnurekandi
háskúlanum
Starvsmannafelagnum
Sjóvar kommunu
Útbúgving
tíðindamaður
lærari
bilmek./
skrivstovumð.
lærari
faklærari o.a.
sjúkrasystir
bygnings snikkari
skrivstovukv.
bilmek./
brandmaður
skipsførari
hondarbeiðslær.
tíðindamaður
byggifrøðingur
A: Fólkafl., B: Sambandsfl., C: Javnaðarfl., D: Sjálvstýri, E: Tjóðveldisfl., F: Miðfl., G: uttanfl.
Málsviðgerðin í Tórshavnar kommunu er í nevndunum, ið
eisini taka avgerðir, uttan so er, at málið verður lagt fyri býráðsfund til avgerðar. Ætlanin er at broyta málsviðgerðina soleiðis, at umsitingin kann taka sær av vanligum málum, uttan
at tey verða beind í nevnd. Hetta skuldi lætt munandi um
málsviðgerðina.
Flestu mál, sum vóru til viðgerðar í 1996, vóru tey teknisku
og umhvørvisligu málini. Eisini stóðst nógv fundarvirksemi av
kommunufyrisitingini, fíggjarviðurskiftum, skúla og mentan.
Tórshavnar kommuna hevur umleið 15 fundir um árið. Um
býráðslimur skrivliga boðar frá, at hann er burturstaddur í ein
mánað, er fyrsta mál á næsta býráðsfundi um, hvør ið so tekur
sæti. Gerðabókin verður undirskrivað á sama býráðsfundi.
Mál, ið verða viðgjørd fyri stongdum hurðum, eru um keyp
og sølu av ognum, støðutakan til fíggjarliga partin av tilboðum, skattalættamál og viðkvom starvsfólkamál.
Við at lýsa í bløðunum og talvuni fyrst í árinum kunnar
Tórshavnar kommuna
• 445
Tórshavnar kommuna um, nær og hvar regluligu býráðsfundirnir eru.
Kommunan hevur fastan skrivara við skrivstovuútbúgving
í fulltíðarstarvi at taka sær av dagligu fyrisitingini. Hann hevur arbeitt sum skrivari hjá kommununi í 4 ár; men annars hevur hann arbeitt í fyrisitingini síðan 1987. Umframt skrivaran
eru 40 onnur starvsfólk í umsitingini hjá kommununi, so sum
talvan sýnir, og eisini er býráðsformaðurin fulla tíð á skrivstovuni. Serliga reglugerðin um viðurskifti hjá starvsfókunum
er samtykt 18/12-1985.
Deild
Skrivideildin
446
•
Starvsfólk
2
Journaldeildin
3
Gartnarin
2
Líkningardeildin
2
Lønar- og starvsfólkadeildin
3
Vekslarin
Snarskiva (fólkayvirlit)
EDV-deildin
2
1
3
Býráðsformansskrivari
Býráðsskrivari
2
Roknskapardeildin
5
Kassin
Ognarumsiting
Sosiala deild
1
1
4
Tórshavnar kommuna
Útbúgving
• skrivstovuútbúgving
• onga útbúgving
• skrivstovuútbúgving,
• advokatskrivari
• HMX/teldu-adm. skeið
• B.S.C- landskabsarkitekt
• gartnari
• skipari
•
•
•
•
•
•
•
•
handilsútbúgving
cand.merc.jur
onga útbúgving
onga útbúgving
skrivstovuútbúgving og HH
forritari
system-byggifrøðingur
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
skrivstouvútbúgving
skrivstovuútbúgving og skeið
3 við skrivstovuútbúgving
HD innan roknskap
distriktháskúla (svarandi til HA)
studentur og korrespondentur
skrivstovuútbúgving og skeið
2 sosialráðgevar
skrivsstovuútbúgving og skeið
Tekniska deild
4
• 3 sivilverkfrøðingar
• 1 teknikum verkfrøðingur
Byggi- og Býarskipanardeildin
4
Húsavørður
2
•
•
•
•
•
2 arkitektar
verkfrøðingur
byggifrøðingur
maskinsmiður
húsasmiður
Tórshavnar kommuna hevur fasta skrivstovutíð, og er skrivstovan opin í vanligu skrivstovutíðini. Kommunan viðger fyrispurningar frá borgarum sambært fyrisitingarlógini. Kommunan hevur royndarkoyrt journalskipanina FICS í 2 ár.
Skipanin er tó ikki fullførd enn, so í løtuni verður koyrt við 2
javnsíðis skipanum (eini manuellari og eini á teldu). Journalætlanin er tann sama, sum Kommunernes Landsforening
brúkar. Hon verður tó lagað til Tórshavnar kommunu. Landsskjalasavnið hevur kortini enn ikki góðkent hesa kontoskipan. Partur av skjølunum hjá kommununi, ið er eldri enn 30 ár,
er latin Landsskjalasavninum; men yngri skjøl vera varðveitt
á býráðsskrivstovuni. Kommunan hevur atgongd til allar nútímans hentleikar.
Tórshavnar kommuna hevur eina roknskapardeild, ið ger
fíggjarætlanir, gjaldsyvirlit, roknskapir o.s.fr. Tað eru fleiri
stovnar hjá kommununi, sum fáa blokk, til dømis skúlarnir1
og svimjihylurin, og eru stovnarnir væl nøgdir við hesa skipan.
Yvirskot sleppa stovnarnir at eiga, men harafturímóti verða
undirskot flutt til næsta roknskaparár. Tað eru tó mark fyri,
hvussu stórt yvirskot/undirskot verður flutt fram. Tórshavnar
kommuna hevur egna kontoskipan. Tórshavnar kommuna
hevur fyriskipað bókførsluna í serliga reglugerð. Roknskapardeildin undir leiðslu av roknskaparleiðara bókar fyri kommununa, og bókað verður á teldu. Kommunan nýtir ikki ráðgeva, tá ið fíggjarætlanin verður løgd. Endaliga ársfíggjarætlanin verður løgd almenninginum til kunningar í desember
mánað. Grannskoðari hjá kommununi er KPMG Pauli Ellefsen P/F, og landsstýrið hevur góðkent grannskoðaran.
Tórshavnar kommuna hevur ikki sett fastognargrunn á
stovn; men søla av fastari ogn verður bókað yvir raksturin.
1 Blokkurin er til rakstur og ikki til viðlíkahald.
Tórshavnar kommuna
• 447
Nevndir
Fastar nevndir
Fíggjarnevnd
Teknisk nevnd
Sosialnevnd
Havnarnevnd
Mentanarnevnd
Serligar nevndir
Ferðslunevnd
Musikkskúlanevnd
Kaldbaksnevnd
Hvítanesnevnd
Barnarverndarnevnd
Brandnevnd
Hýruvognsnevnd
Leigunevnd
Skúlanevnd
Valnevnd
Limir
Viðmerkingar
5
5
5
5
5
5
2
5
5
5
7
5
3
3
2
5
3
4 valstýri eru sett
Skattamál
Val
Í sambandi við kommunu-, løgtings- og fólkatingsval verður
lógin á hesum økjum neyvt fylgd. Tað eru 4 atkvøðingarøki í
Tórshavnar kommunu: á Argjum, í Tórshavn, í Kaldbak og í
Norðradali. Kommunan hevur eina valnevnd til kommunuval.
Eisini eru 4 valstýri til kommunuval, har ið hvussu so er ein
er býráðslimur. Harafturat hevur kommunan 4 valstýri til løgtings- og fólkatingsval. Tórshavnar kommuna brúkar altíð valkort. Limirnir í valnevndini og valstýrinum fáa fyrisetta samsýning. Kommunan ger sín egna vallista. Tað er býráðsformaðurin, ið undirskrivar vallistan til fólkatingsval.
448
•
Tórshavnar kommuna
Skráir
Reglugerð um skipan og rakstur fyri edv-skráir við upplýsingum um persónar er ikki gjørd og send Skrásetingareftirlitinum.
Tænastutilboð
Skúlar
Í skúlaráðnum (sum er eitt felagsskúlaráð) eru: Egon Øregaard, formaður, Jóhan Samuelsen, næstformaður, Beate L.
Jensen, Hildur Patursson og Svenning av Lofti. Skrivari er
Jákup Simonsen. Í fjør hevði ráðið 38 fundir. Tilsamans eru
200 lærarar í skúlaskipanini í Havn. Landsskúlafyrisitingin
skipar fyri undirvísingini á Landssjúkrahúsinum.
Tað eru 8 fólkaskúlar í Tórshavnar kommunu. Kommunuskúlin var bygdur í 1916, og nýggjur skúli var bygdur í 1956.
Næmingatalið í skúlaárinum 1997/98 var 419 frá 1. til 10. flokk.
Skúlin hevur 26 vanligar skúlastovur, 2 fimleikahallir og einar
10 serstovur. Tað eru 22 teldur umframt aðrar hentleikar í skúlanum, sum eisini hevur bókasavn við 15.000 bókum.
Eysturskúlin var bygdur í 1974 og umbygdur í 1980. Skúlin
er bygdur til 800 næmingar; men í skúlaárinum 1997/98 vóru
bert 425 næmingar frá 1. til 10. flokk í skúlanum. Skúlin hevur
30 vanligar skúlastovur, 1 fimleikahøll, 1 svimjihøll og aðrar
serstovur. Umframt aðrar hentleikar eru 24 teldur og 1 bókasavn við 15.000 bókum.
Venjingarskúlin var bygdur í 1968 og umbygdur í 1989.
Eisini hoyra ytri skúli og heimaraskúli til venjingarskúlan. Í
løtuni eru 475 næmingar frá 1. til 10. flokk í skúlanum. Skúlin
hevur 19 vanligar skúlastovur, 2 fimleikahallir og aðrar
serstovur. Har eru 10 teldur, bókasavn og aðrir hentleikar.
Ytri skúli hevur 4 skúlastovur og 1 skúlastova verður brúkt í
heimaraskúla.
Sankta Frans skúli er bygdur í 1932 og umbygdur í 1954 og
1964. Í skúlaárinum 1997/98 vóru 306 næmingar frá 1. til 7.
flokk í skúlanum. Hann hevur 14 vanligar stovur, 2 forskúlastovur, 1 fimleikahøll og aðrar serstovur. Har eru eisini 8 teldur, bókasavn við 6.000 bókum og aðrir hentleikar.
Argja skúli er bygdur í 1952 og umbygdur/víðkaður munandi í 1979. Skúlin er bygdur til 250 næmingar; men í skúlaárinum 1997/98 vóru 273 næmingar frá 1. til 10. flokk í skúlanum. Hann hevur 14 vanligar skúlastovur, 1 fimleikahøll, 1
Tórshavnar kommuna
• 449
svimjihøll og aðrar serstovur. Tað eru 13 teldur í skúlanum,
bókasavn við 6.000 bókum og aðrir hentleikar.
Kaldbaks skúli er bygdur í 1911 og umbygdur í 1987. Skúlin
er bygdur til 30 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 vóru 20
næmingar frá 1.til 7. flokk í skúlanum. Har eru 2 skúlastovur,
1 smíðstova og 1 tilevningarstova.
Hoyvíkar skúli er bygdur í 1977 og umbygdur í 1992. Skúlin
er bygdur til 384 næmingar, og í skúlaárinum 1997/98 vóru 329
næmingar frá 1. til 7. flokk í skúlanum. Har eru 16 skúlastovur, 1 fimleikarhøll og aðrar serstovur. Tað eru 8 teldur og
bókasavn við 7.600 bókum í skúlanum.
Í Adventistaskúlanum vóru í skúlaárinum 1997/98 108
næmingar frá 1. til 7. flokk.
Aftur at hesum er 1 forskúli við 2 flokkum og 48 næmingum.
Skúlabókasøvn eru skipað í samstarvi við Býarbókasavnið,
ið umsitur játtanina. Tað er Kunningarstovan, ið stendur fyri
næmingaflutninginum. Børnini fáa busskort, sum eru galdandi
í skúlatíðini fyri tey børn, ið sambært lóggávuni hava rætt at
fáa næmingaflutning. Í sambandi við ov stóra fráveru er tað í
fyrstu atløgu skúlastjórin, ið roynir at loysa henda trupulleikan. Um hetta ikki hjálpir, verður málið sent til skúlanevndina
og tá ofta eisini til barnaverndina.
Tað eru 3 fólk sett at taka sær av Tórshavnar Kvøld- og
Ungdómsskúla og Tórshavnar musikkskúla. Til hetta endamál
verða skúlar, Skansastovan og musikkskúlin brúkt. 2.900 persónar gingu í Tórshavnar Kvøld- og Ungdómsskúla í 1996/97.
Eisini persónar úr øðrum kommunum ganga í Tórshavnar
Kvøld- og Ungdómsskúlan, uttan at hesar kommunur tó fáa
nakra rokning frá Tórshavnar kommunu. Tað er tó ætlanin at
gera broytingar á hesum øki. Í Tórshavnar musikkskúla gingu
500 næmingar í skúlaárinum 1996/97. Í løtuni verður bert
undirvíst í sjálvum musikkskúlanum. Musikkskúlaundirvísingin í skúlunum er niðurløgt vegna sparingar. Tað eru tilsamans
25 lærarar í musikkskúlanum, og nógvir næmingar standa í
løtuni og bíða eftir at fáa tónleikaundirvísing.
Barnaforsorg
Barnaverndarnevndin, ið hevur 7 limir, hevur nógv fundarvirksemi. Í Tórshavnar kommunu eru 5 vøggustovur við plássum til 184 børn, 8 barnagarðar til 438 børn, 6 býlingshús til
224 børn og 2 frítíðarheim, har 50 børn ganga. 300 børn eru í
450
•
Tórshavnar kommuna
kommunalu dagrøktini - tilsamans 1.196 pláss. Viðmerkjast
skal so eisini, at Tórshavnar kommuna keypir dagrøgtarpláss
í øðrum kommunum so sum á Velbastað. Sosiala nevndin
hevur eftirlit við dag- og døgnstovnum.
Harumframt er frítíðarskúli fyri forskúla, 1. flokk og 2.
flokk. Har ganga uml. 250 børn.
Sosialverkið
Tórshavnar kommuna hevur eina almenna deild, ið umsitur
almannamál. Umsóknir (um forsorgarhjálp, pensjón v.m.)
verða sendar inn til kommununa. Kommunan rindar fyri
almannaútreiðslurnar, sum kommunan so fær endurgoldnar
frá landinum. Kommunan fylgir við broytingum hjá teimum,
sum fáa hjálp eftir forsorgarhjálpini. Kommunan hevur online samband við Elektron. Hetta er sama skipanin, sum
Almannastovan hevur.
Tað eru 46 røktarheimspláss í kommununi, 25 pláss á ellisheimi, 40 pláss í kommunalum íbúðum, 10 umlættingarpláss
og 30 dagumlættingarpláss, tilsamans 151 pláss. Kommunurnar í Suðurstreym eru í felag um Lágargarð.
Kommunan fær eina ferð um árið lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn frá Føroya Vanlukkutrygging, sum kommunan
letur liggja frammi.
Heilsumál
Tað er sjáldan, at kommunan fær kærur um heilsuverkið.
Beinleiðis skúlalæknar eru ikki settir, men verandi kommunulækar býta skúlarnir ímillum sín, og vitja teir so skúlarnir í
hesum ørindum. Tórshavnar kommuna hevur eina skúlatannlæknastovu, har 5 tannlæknar og onnur hjálparfólk starvast.
Matvørur
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur eftirlitið við matvørulógini.
Annað
Tað eru fleiri øki náttúrufriðað í Tórshavn. Har eru fleiri fornminni. Bygdasavn er, og kommunan ger í løtuni Müllers
Pakkhús til skipasavn. Kommunan sjálv ger einki til tess at
Tað eru 3 fótbóltsvøllir í kommununi, 2 ítróttarhallir, 1 badmintonhøll, 1 svimjihøll, 4 mentanarhús/kykmyndarhallir, 2
Tórshavnar kommuna
• 451
listasøvn, 6 skúlabókasøvn, 6 kirkjur, 10 kristilig samkomuhús,
3 dansihallir, 1 ungdómshús og 2 forminni. Tað eru 8 býbussar í
Tórshavnar kommunu, har ferðafólkatalið í 1996 var 673.410.
Tað eru 2 bókasøvn (av hesum er annað landsbókasavnið)
í kommununi. Bókasavnsnevnd er ikki sett, men økið er lagt
til mentanarnevndina. Viðtøkur eru ikki gjørdar fyri býarbókasavnið.
Kommunal samstørv
Øki
Kommunulækni
Lágargarður
Ferðavinnan
Kommunubólkurin
SEV
Samstarvskommunur
Suðurstreymoyar læknadømi, t.e. Tórshavn, Kirkjubø, Nólsoy og
Hest
Kommunurnar í Suðurstreymi, t.e. Tórshavn, Kirkjubø, Nósoy og
Hest
Tórshavn, Nólsoy, Hest, Kirkjubø, Vestmanna, Kvívík og
Kollafjørð
Tórshavn, Klaksvík, Fuglafjørð, Runavík, Tvøroyri og Vág
Allar kommunur
læknaviðtaluhølunum ímillum sín eftir fólkatalinum. Kirkjubøar kommuna er við í skipanini á brandstøðini í Tórshavn,
og rindar kommunan eftir íbúgvatalinum fyri hesa tænastu.
Fleiri kommunur kring høvuðsstaðin hava tænastur frá
Tórshavnar kommunu sum t.d. frá skúlatannlæknanum og
brennistøðini. Kirkjubø og Hest keypa sær pláss í skúlunum í
Havn til næmingar í 8. til 10. flokki. Hetta er lutvís eisini galdandi fyri Nólsoyar kommunu. Her verður prísur ásettur fyri
hvønn næmingin hvørt skúlaárið.
Tórshavnar kommunan keypir eisini tænastur aðrastaðni
sum t.d. dagrøktarpláss frá grannakommunum og asfalt og
asfaltering frá landsverkfrøðinginum.
Útbygging
Ávíst samstarv er við Bygdaleiðir um busskoyring til Kaldbaks. Annars eru 8 býarbussar í kommununi.
Brandstøðin hjá kommununi er við Oyggjarvegin. Har eru
17 mans, sum eru í starvi á støðini, og harumframt 16, ið hava
leysari tilknýti til støðina. Teir 17 taka sær av teimum smáu
óhappunum, og teir 16, ið hava leysari tilknýti, verða boð-
452
•
Tórshavnar kommuna
sendir, tá ið størri óhapp eru. Dagliga eru 6 mans tøkir, og tað
er altíð onkur, sum er á varðhaldi á brandstøðini. Nýggi stjórin á brandstøðini ætlar, at brandmenninir skulu fáa útbúgving,
sum verður framd gjøgnum skeiðvirksemi. Sløkkiliðsskipanin
fevnir eisini um Kirkjubøar kommunu, og rindar kommunan
eftir íbúgvatalinum fyri hesa tænastu. Annars verður hjálp
eisini veitt í neyðugum vavi um alla Streymoynna og partar
av Eysturoynni. Tað er eisini møguligt hjá einum og hvørjum
at keypa tænastur frá Brandsstøðini, og mesta virksemið í so
máta stendst av ferðsluóhappum. Kommunan hevur alla
brunaútgerð. Brunanevnd er sett. Brunasamtykt er í fer við
at vera gjørd men er enn ikki samtykt.
Havnaøkið er 200.000 m2 stórt, og longdin á atløgubryggju
fyri skip er 1.630 m og 1.570 m fyri smábátar. Umframt hetta
eru bátabrýr. Tað snýr seg um: Tórshavnar havn, atløgubryggjurnar á Argjum, Kaldbak, á Sundi og lendingarnar á Hvítanesi
og í Norðradali. Tórshavnar Havn er einasta havn, ið hevur sín
egna, sjálvstøðuga roknskap. Inntøkugrundarlagið hjá
Tórshavnar havn er vørugjald, havna- og bryggjugjald og leiga.
Harafturat geva bátahyljarnir uml. 600.000 kr í árligari inntøku.
Havnin hevur móttøkuskipan til spillolju v.m. frá skipum.
Í Tórshavnar kommunu er 1 aktingarmaður settur, ið eisini
tekur upp leysgangandi djór. Gjald er ásett fyri upptøkuna.
Byggibúning
2.
2
Økið hjá kommununi er í alt 72 km Av hesum eru: 4,2 km
2
2
sethúsaøki, 1,3 km fríøki millum húsa, 1,6 km vinnuøki og
uml. 0,4 km2 onnur byggiøki.
Kommunali vegateinurin er 117,4 km, og landsvegastrekkið í kommununi er 31 km.
Tórshavnar kommuna hevur eina býarskipan. Harafturat er
byggisamtykin, ið viðger nágreiniligari ásetingarnar í býarskipanini. Eftirlitið við byggisamtyktini verður framt gjøgnum
byggiloyvini og síðani gjøgnum byggiváttanina. Flestu handverkarar kenna somuleiðis byggisamtyktina. Annars eru øki
við serstøkum byggireglum, og undantaksloyvi frá byggisamtyktini verða eisini givin. Byggi- og býarskipanarnevndin er
hægsti myndugleiki í kommununi á hesum øki, og kommunan
hevur 1 umboð í býarskipanarnevndini hjá landinum. Broytingar í byggisamtyktini skulu verða samtyktar í býráðnum,
kunngjørdar og liggja frammi í 3 vikur, og hevur borgarin so
3 mánaða freist at kæra.
Tórshavnar kommuna
• 453
Býarskipanin/byggisamtyktin var góðkend 15/7-97 av
landsstýrinum.
Tórshavnar kommuna hevur eina leigunevnd við 2 umboðum og so dómaran, ið er formaður. Leigunevndin hevur ikki
stórt virksemi.
Umhvørvið
Bæði virki og húshald kunnu sleppa av við sítt burturkast. Tað
er brennistøðin á Hjalla, ið stendur fyri hesum. Húshaldini fáa
ruskposar frá brennistøðini til tað dagliga burturkastið. Posar
til vandamikið burturkast kunnu húshald ringja eftir. Hetta er
alt ókeypis. Tað sama er galdandi fyri virki.; men tó skulu
virkini rinda eitt gjald bæði fyri vanligt og vandamikið rusk.
Kirkjubøar og Hests kommunur eru við í hesi skipanini móti
gjaldi. Tað er at viðmerkja, at vandamikið burturkast verður
sent til Kommunukemi í Danmark, og at yvirskotshitin frá
brenningini verður brúktur til fjarhitaverk, sum veitir hita til
húsini uppi í Hoyvík.
Brennistøðin savnar eisini gamlar bilar saman fyri allar
2
Føroyar . Bilarnir verða kroystir saman í Føroyum og síðan
fluttir til Skotlands sum gamalt jarn. Tórshavnar kommuna
hevur eitt stórt tyrvingarpláss í Villingardali, har evja úr rottangum og annað burturkast verður tyrvt.
Skorsteinar verða reinsaðir ókeypis. Viðvíkjandi almennum
reinføri annars verður skipað fyri ruddingardøgum. Harafturat standa bingjur ymsastaðni í býnum til burturkast, so tað er
lættari hjá borgarunum at sleppa av við tað. Kommunan hevur eisini ruddingarmenn. Umframt hetta fer kommunan nú,
við heimild í umhvørvislóggávuni, inn á privat øki við kravi
um reinføri. Allir verkstaðir, t.e. bil- og maskinverkstaðir, eru
skrásettir, og ætlanin er at vitja teir av og á.
Umframt skipanina við burturkasti hevur kommunan eisini
sett rottutýnara, ið regluliga leggur eitur út.
Viðvíkjandi frárensluevjuni frá húshaldunum í Tórshavnar
kommunu (og Kirkjubøar kommunu), er skipan sett í verk, og
vera rottangarnir tømdir 1 ferð um árið. Í hesum sambandi
verða allir rottangar skrásettir í Tórshavnar kommunu. Tað
eru uml. 200 húshald, ið ikki hava reinsiverk (rottangar); men
peningur er tøkur til hetta endamál. Somuleiðis eru næstan
2
454
•
IRF samlar bilar saman á Sandoy og Suðuroy, men letur bilarnar inn, fyri eitt gjald, til
brennistøðina at pressa.
Tórshavnar kommuna
allar frárenslurennur skrásettar, og tær nýggju verða skrásettar í sambandi við, at byggiloyvi verður givið. Kravda heildarætlanin fyri frárensluvatnið í kommununi er gjørd.
Skelti standa á øllum vatnveitingarlendum, og tey eru lýst
sum verndarøki. Økini eru tó ikki stikað inni. Havnin hevur 2
vatnveitingarlendi: eitt í Havnardali og eitt í Villingardali. Talan er bæði um keldurvatn og omanávatn. Vatnið til Havnina
verður reinsað. Tað er tó so mikið reint, at ikki er neyðugt at
nýta evnafrøðilig evni. Argir og Kaldbak hava einki reinsiverk. Regluligar kanningar verða tó gjørdar av vatninum, og
ætlanin er, at Argir skulu fáa vatn frá Havnini. Annars hevur
Havnin gjørt eina reglugerð fyri ovurnýtslu av vatni, og í
onkrum føri hevur kommunan verið inni og stongt fyri vatninum. Íbúgvarnir gjalda ikki fyri vatnnýtsluna, men rinda tó
500 kr. í íbindingargjaldi.
Tekniska deild hevur eftirlit við ásetingunum í umhvørvislógini.
Í hvalvágni í Sandagerði verða regluligar royndir tiknar í
samstarvi við Heilsufrøðiligu Starvsstovuna. Kommunan hevur saman við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni regluligt eftirlit
við svimjihyljunum. Kommunan hevur fleiri almenn náhús.
Tað verða sett krøv til náhús í matstovum, dansistovum,
ítróttarhallum o.s.fr. Í sambandi við húsdjórahald ger kommunan í løtuni eina reglugerð, av tí at kommunan hevur fingið
fleiri kærur hesum viðvíkjandi. Roynt verður at fáa Kommunufelagið við í hetta arbeiðið. Annars eru øll fjós og køstar
skrásett. Býargartnarin tekur sær av kirkjugørðunum.
Teknisk mál
Tórshavnar kommuna hevur eina vegdeild, har 1 verkfrøðingur og 2 formenn starvast. Kommunan heldur sjálv kommunuvegirnar; men tó keypir kommunan eisini tænastur frá
landsverkfrøðinginum til hetta endamál.
Tað eru 60/70 hýruvognsloyvi latin í kommununi. Tílíkar
umsóknir verða sendar til kommununa. Kommunan hevur
reglugerð fyri hýruvognsstøðir. Tað skulu t.d. vera í minsta
lagi 10 vognar knýttir at eini hýruvognsstøð. Í løtuni eru 2
hýruvognsstøðir í Tórshavnar kommunu.
Tórshavnar kommuna
• 455
4. Eftirmetingar
Partur I í tátti I lýsir uppgávurnar hjá kommunum sambært
lóggávuni. Í hesum sambandi hevur Kommununevndin vitjað
kommunurnar og stovnarnar, sum umsita lóggávuna, fyri at
síggja, hvussu uppgávurnar verða loystar í roynd og veru.
Niðanfyri eru gjørdar nakrar eftirmetingar.
Tað skal viðmerkjast, at kapitlið er skipað eins og Táttur I,
Partur I.
4.1 Løgingslóg um føroysku kommunurnar
Sambært kommunulógini skulu kommunurnar sjálvar gera
nærri reglur um, hvussu kommunan skal verða stjórnað, har
m.a. skal vera ásett um talið á bý-/bygda(r)ráðslimum, limum
í fíggjarnevnd og formansins virki. Flestu kommunur hava tó
ikki gjørt tílíka reglugerð, men brúka ístaðin landsstýrisins
standardreglugerð.
Tað er ásett í § 3 í kommunulógini, hvussu nógvir limir skulu
vera í bý-/bygda(r)ráðnum:
• 7-9 limir, um íbúgvatalið er minni enn 2.500
• 9-13 limir, um íbúgvatalið er millum 2.500-5.000
• 13-17 limir, um íbúgvatalið er meira enn 5.000
Sambært § 49 í kommunulógini kann landsstýrið geva undantak frá hesi áseting. Hetta hevur landsstýrið tó ikki gjørt. Tað
eru tó nógvar kommunur, sum bert hava 5 bygda(r)ráðslimir,
og nakrar, ið bert hava 3 limir.
Fastar nevndir, ið hava heimild at taka avgerðir innanfyri
ásettar karmar, kunnu bert vera mannaðar við bý-/bygda(r)ráðslimum; tí skulu tílíkar nevndir altíð vera í minniluta í bý/bygda(r)ráðnum. Kunngerð nr. 49 frá 1972 (skiftisreglur í
sambandi við, at kommunustýrislógin fær gildi) undantekur
tær kommunur, ið hava minni enn 1.000 íbúgvar, at seta fastar
nevndir. Tað snýr seg í roynd og veru um flestu kommunur.
Hóast at so er, hava kortini fleiri av hesum kommunum sett
nevndir, ið eru átøkar føstum nevndum. Virka hesar nevndir
sum fastar nevndir eru tær ikki í samsvar við lógina.
Harafturímóti kann kommunan seta ráðgevandi nevndir og
456
•
Eftirmetingar
serligar nevndir at taka sær av einstøkum málum ella at vera
5
ráðgevandi.
Somuleiðis er ásett í kommunulógini, at kommunurnar
skulu gera eina starvsskipan, sum í landsstýrisins standard
reglugerð verður kallað fundarskipan. Kommunurnar kunnu
tó brúka eina standard starvsskipan, sum landsstýrið skal
gera. Uppskot um tílíka standard starvsskipan er í álitinum
frá september 1971 „Frágreiðing frá nevndini til kanningar av
kommunuviðurskiftunum“; men landsstýrið hevur ongantíð
kunngjørt hana. Flestu kommunurnar hava ikki gjørt starvsskipan, men brúka ístaðin landstýrisins uppskot í omanfyri
nevnda áliti.
Flestu kommunur hava heldur ikki gjørt serligu reglugerðina viðvíkjandi starvsfólkunum hjá kommununi (starvsfólkareglugerðin), sum annars er ásett í kommunulógini.
Í sambandi við almennar bý-/bygda(r)ráðsfundir er ásett í
kommunulógini, at kommunur við fleiri enn 1.000 íbúgvum
skulu hava almennar fundir. Tað er eisini ásett í kommunulógini, at bý-/bygda(r)ráðsfundirnir skulu verða lýstir fyrst í
árinum. Hetta er ikki tengt at, um kommunurnar hava almennar fundir ella ikki, so eftir lógini skulu bý-/bygda(r)ráðsfundirnir verða lýstir fyrst í árinum. Flestu kommunur fylgja
tó ikki hesi áseting, men geva ístaðin bý-/bygda(r)ráðslimunum fundarboð við brævi ella gjøgnum telefon. Viðmerkjast
skal, at í nógvum kommunum eru umstøðurnar so smáar, at
fólk vita, nær bý-/bygda(r)ráðsfundur er.
Sambært uppskotinum hjá landsstýrinum til starvsskipan
eigur gerðabókin at verða undirskrivað á sama bý-/bygda(r)ráðsfundi. Tað eru tó fleiri kommunu, sum ikki undirskriva
hana fyrr enn á næsta bý-/bygda(r)ráðsfundi.
Mannagongdin viðvíkjandi fíggjarætlan og roknskapi er
rættiliga ymisk í kommununum. Bæði fíggjarætlanaruppskot
og serstakliga roknskapir eru torførir at fáa frá nógvum
kommunum. Tó hevur landsstýrið ikki ásett dagsektir fyri at
fáa roknskapir inn, og nú er tað mestsum vorðin siðvenja, at
roknskapir ikki verða latnir inn rættstundis. Tað er eisini at
viðmerkja, at hjá nøkrum kommunum er eingin grannskoðaður roknskapur til skjals fyri okkurt árið.
Í fleiri smærri kommunum er tað grannskoðarin, sum bæði
5
Umframt fastar nevndir sambært kommunulógini, skulu kommunurnar seta nevndir
sambært serlóggávuni, t.d. barnaverndarnevndin.
Eftirmetingar
• 457
bókar og grannskoðar fyri kommununa. Hetta er ikki heppið
tí grannskoðarin so skal grannskoða sítt egna arbeiði.
Ein annar ógreiður spurningur er, um havnir skulu hava
serstakan roknskap, ella hann skal vera partur av kommunuroknskapinum.
Flestu kommunur brúka ta kontoskipan, sum landsstýrið
hevur gjørt. Sambært lóggávuni eiga kommunurnar eisini at
gera nærri reglugerð um, hvussu roknskaparførslan skal vera
skipað, og skulu tær kunna grannskoðanina um tað. Hetta
hava flestu kommunur ikki gjørt.
Kommunali láns- og veðhaldsgrunnurin er í § 3 í kunngerð
nr. 153 frá 10/11-1995 allýstur sum sjálvsognargrunnur. Tað er
tó ein spurningur, um heimild er at lýsa grunnin sum ein
sjálvsognargrunn. Kommunali láns- og veðhaldsgrunnurin er
heimilaður í § 9 í løgtingslóg nr. 189 frá 8/12-1993. Grunnurin
verður ikki í lógini allýstur sum sjálvsognargrunnur, og
kommunurnar sjálvar síggja ikki grunnin sum ein sjálvsognargrunn, men heldur sum ein grunn, ið tær veita rentufrítt lán
til, so at hann kann verða førur fyri at læna teimum kommunum pening, ið ringast eru fyri. Tá lániavtalan millum
kommunurnar og lánveitararnar fer úr gildið við árslok ár
2000, og kommunurnar taka fyri givið at tær fáa peningin
aftur.
Í kommunulógini er ásett, at fastognargrunnur skal verða
settur á stovn. Eftir spurnarbløðunum eru tað tó bert tvær
kommunur (Klaksvík og Leirvík), sum hava sett fastognargrunn á stovn, og tað bara av navni. Kommunurnar skulu tó
hava loyvi frá landsstýrinum at keypa og selja fasta ogn. Í § 6
í kreppulógini (Løgtingslóg nr. 189 frá 8/11-1993) er ásett, at
6
møguligt rakstraravlop skal verða sett í ognargrunn . Nýtsla
úr grunninum kann bert fara fram við loyvi landsstýrisins.
Hesin grunnur er ikki tann sami sum fastognargrunnurin.
4.2 Kommunuvallógin
Í sambandi við vallógina hjá kommununum er ásett, at valnevndin skal hava 3 limir, sum ikki nýtast at vera bý-/bygda(r)ráðslimir. Í vallógaruppskotinum, sum fór í tingið, skuldi
minst ein av limunum vera bý-/bygda(r)ráðslimur. Hetta var
broytt í tingviðgerðini, so at eingin limur í valnevndini nú nýt6
458
•
Eftirmetingar
Fyrrverandi landsstýrismaðurin í kommunumálum hevur tó givið tekin um, at møguligt
rakstraravlop skal verða brúkt at gjalda aftur skuld.
ist at vera bý-/bygda(r)ráðslimur. Tó er ásett í lógini, at í valstýrisnevndini fyri atkvøðingarøkini í kommunum, sum hava
meira enn 1 atkvøðingarøki, skal minst ein vera bý-/bygda(r)ráðslimur. Hetta samsvarar ikki við valnevndina. Lógin átti tí
at verið broytt, so at samsvar verður.
4.3 Stýrisskipanarviðurskifti
Lóggáva, fólkatingið
Í løgtingslógini um val til Føroya Løgting, er ásett, at bý-/
bygda(r)ráðsformaðurin undirskrivar vallistan. Í nógvum føri
er tað tó skrivarin ellar formaðurin í valnevndini/valstýrinum,
sum undirskrivar hann.
Í sambandi við val verður kommunuvalnevndin í nógvum
kommunum eisini nýtt til løgtings- og fólkatingsval (tá sum
valstýrið). Til kommunuval og løgtingsval skipar nevndin/valstýrið seg sjálvt; men til fólkatingsval skal kommunan velja
formannin. Tað er somuleiðis bert ásett til løgtingsval, at tað
skal vera bý-/bygda(r)ráðsformaðurin, ið skrivar undir vallistan.
Heimastýrisskipan, landsstýri, løgting, landsstovnar
Kommunubúskapurin er partur av tjóðarbúskapinum. Í hesum høpi hevur Hagstovan sera stórar trupulleikar at fáa hagfrøðiligt tilfar frá kommununum og tá serstakliga roknskapum viðvíkjandi. Kommunurnar hava sambært lóggávuni
skyldu at veita Hagstovuni neyðugar upplýsingar; men tað
eru ikki allar kommunur førar fyri. Hetta ger tað trupult at
lýsa búskaparligu gongdina hjá kommunum hagfrøðiliga.
Lov for Færøerne nr. 95 af 25/3-1933 om statistik og
Bekendtgørelse for Færøerne nr. 6 af 9/1-1936 om statistik,
sum broytt við kunngerð nr. 160 frá 20/6-1936 eru gamlar.
Hagstovan ynskir, at bæði lógin og kunngerðin verða settar
úr gildi, tí hon er av tí áskoðan, at lóg nr. 33 frá 7/5-1991 um
Hagstovu Føroya er komin í staðin.
4.4 Fólkayvirlit
Allar kommunur føra kommunalt fólkayvirlit, sum tær flestu
hava í kartotekskassa, nakrar eisini á teldu og tvær hava „online“ samband. Sambært Landsfólkayvirlitinum megna
kommunurnar rættiliga væl hesa uppgávu. Men tó er líkt til,
Eftirmetingar
• 459
at tað er Landsfólkayvirlitið, sum ger meginpartin av arbeiðinum, tí kommunurnar fáa m.a. vallistarnar frá Landsfólkayvirlitinum fyri kostnað, og somuleiðis kunnu borgararnir
venda sær til Landsfólkayvirlitið, um teir ikki fáa fatur á tí
kommunala fólkayvirlitinum.
4.5 Mentamál
Skjalasøvn
Tað er kommununna ábyrgd, at skjalasøvn teirra eru forsvarliga varðveitt, og tá ið skjølini eru 30 ára gomul, skulu tey
verða latin Landsskjalasavninum.
Skjølini hjá kommununum eru sum oftast varðveitt á
kommunuskrivstovuni; men tó varðveitir bygda(r)áðsformaðurin skjølini í tí føri, kommunan ikki hevur skrivstovu. Tað
eru bara heilt fáar kommunur, ið havi latið skjøl til Lands7
skjalasavnið .
Bókasavn
Sambært lógini um megin-/fólka- og skúlabókasøvn skulu øll
bý-/bygda(r)ráð skipa fyri fólkabókasavnstænastu. Hetta samsvarar tó ikki við veruleikan, tí sambært mentanarálitinum
„Avmarkaður marknaður“ eru 25 fólka- og skúlabókasøvn í
landinum. Nøkur teirra eru samskipað fólka- og skúlabókasavn. Tað eru bert bókasavnini í: Tórshavn, Klaksvík og í
Fuglafirði, sum hava opið hvønn gerandisdag. Bókavørðar
arbeiða á Tórshavnar og Klaksvíkar bókasavni. Hini bókasøvnini hava bert opið fáar tímar um vikuna, og arbeiðið er
latið upp í hendur teirra, sum hava áhuga fyri hesum arbeiði.
Í fleiri førum eru hetta lærarar, sum hava tikið prógv sum
skúlabókavørðar.
Tað skal eisini verða viðmerkt, at í lógini er ásett, at landið
skal verða býtt sundur í 7 bókasavns meginøki. Hetta er tó
ikki gjørt, og tí er heldur einki bókasavnsráð í Føroyum.
Søvn
Kommunurnar kunnu, men hava ikki skyldu at hava bygdasøvn. Tí eru nøkur bygdasøvn kommunal, meðan onnur verða
rikin av felagsskapum, sum møguliga fáa kommunustudning.
Sambært lógini frá 1972 um bygdasøvn við mentanarsøguligum týdningi hevur tað alment stuðlaða bygdasavnið skyldu
7
460
•
Eftirmetingar
Tað skal viðmerkjast, at Landsskjalasavnið ikki hevur stórt goymslupláss.
– innan virkisøki savnsins - at halda varðarnar millum bygda.
Viðkomandi kommuna skal so endurrinda savninum hesar
útreiðslur. Í nøkrum førum hava Ung í arbeiði verið brúkt til
hetta arbeiðið; men vanliga er tað ikki kommunan, sum ger
nakað við hetta málið.
4.6 Sløkkilið, ravmagn
Sløkkilið
Tað er ásett í løgtingslóg nr. 78 frá 12/6-1986 um eldsbruna
o.a., at í hvørji kommunu skal vera ein fráboðanarskipan til
sløkkiliðið. Skipanin virkar soleiðis í dag, at um eldur er í,
verður ringt til alarmsentralin í Tórshavn (000). Í Tórshavn
ringir løgreglan til Varðstovuna við Oyggjarvegin, men í øðrum kommunum til sløkkiliðsmenninar. Løgreglan hevur ein
lista yvir sløkkiliðsmenninar í hvørji kommunu.
4.7 Byggi- og býarskipanir
Ein býarskipan er ein reguleringsplanur (regulering av hvussu
lendi í kommununi skal brúkast), sum kommunan biður
landsstýrið um at góðkenna. Býarskipanin kann fevna um alla
kommununa ella ein part av henni.
Ein byggisamtykt er ein reguleringsplanur – bindandi fyri
borgaran og kommununa – sum landsstýrið góðkennir. Hevur
ein kommuna eina býarskipan, skal kommunan innanfyri eitt
ár hava fingið eina byggisamtykt.
Hjá kommununum eru bæði býarskipan og byggisamtykt í
roynd og veru tveir sameindir partar. Flestu kommunur hava
byggi- og býarskipan. Tað eru tó nakrar kommunur, ið hava
byggi- og býarskipan, sum landsstýrið ikki hevur góðkent.
Lógin ásetur, at byggisamtyktin hjá kommununum skal
verða kunngjørd og kanska eisini tinglýst. Í sambandi við
byggisamtyktina er tó ein landsbyggireglugerð gjørd og lýst.
Tískil er ikki vanligt, at kommunurnar eisini kunngera ”sína”
byggisamtykt, um so er, at landsbyggireglugerðin verður brúkt.
Fleiri kommunur hava býarskipan og byggisamtykt, ið eru
farin úr gildi. Tó er vanligt, at kommunurnar nýta ta gomlu
skipanina, til onnur er komin í staðin. At býarskipan og byggisamtykt eru farin úr gildi, merkir ikki, at kommunan kann
handfara byggimál, sum best ber til.
Eftirmetingar
• 461
Ætlanin hevur verið at nevnd skal verða sett at gera nýtt
lógaruppskot á hesum øki.
4.8 Dýr, matvørur
Dýr
Sambært hundalógini kunnu bý-/bygda(r)ráðini seta fólk at
taka upp hundar. Tað eru tó bert: Tórshavnar og Klaksvíkar
kommunur og Fuglafjarðar, Gøtu og Leirvíkar kommunur
saman, sum hava sett hunda(djóra) fangara. Harafturat hevur
Tórshavnar kommuna ásett í kunngerð, at hundar skulu vera í
bandi. Kommunurnar í Vágunum hava havt ætlanir um í felag
at gera nakað á hesum øki, men tað er tó enn ikki vorðið veruleiki. Sama ger seg galdandi fyri kommunurnar í Eysturoynni.
Matvørur
Sambært matvørulógini er eftirlitið við matvørulógini hjá bý/bygda(r)ráðnum. Bý-/bygda(r)ráðið kann tó heimila Heilsufrøðiligu Starvsstovuni at fremja hetta eftirlit. Í veruleikanum
røkir Heilsufrøðiliga Starvsstovan eftirlitsuppgávurnar á hesum øki, tó uttan nakra formliga heimild frá bý-/bygda(r)ráðnum. Undantakið er Tórshavnar kommuna, sum biður Heilsufrøðiligu Starvsstovuna um at fremja eftirlitið. Og í øðrum
kommunum er umboð fyri kommununa úti við Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, tá ið hon fremur eftirlitið. Heilsufrøðiliga
Starvsstova sendir rokning fyri eftirlitið, hon hevur framt.
Kommunurnar eru ikki nøgdar við hesa skipan.
Í sambandi við framt eftirlit v.m. skulu kommunurnar gera
skrivliga frágreiðing og senda hana til Heilsufrøðiligu Starvsstovuna. Men av tí at mannagongin er tann øvugta, er tað
Heilsufrøðiliga Starvsstovan, sum skrivar hesar frágreiðingar
og sendir avrit til kommunurnar. Runavíkar kommuna skrivar tó sína egnu frágreiðing og tað ger Kollafjarðar kommuna
partvíst eisini.
Avgerðir hjá eftirlitsmyndugleikanum skulu verða fráboðaðar skrivliga; men av tí at tað er Heilsufrøðiliga Starvsstova,
sum hevur eftirlitið bý-/bygda(r)ráðsins vegna, er tað Heilsufrøðiliga Starvsstovan, ið hevur hesa skyldu.
Í 1996 er kunngerð sett í gildi um at merkja liðugt pakkaðar matvørur. Her hevur løgtingið tikið støðið í verandi
mannagongd, tí í kunngerðini er ásett, at Heilsufrøðiliga
Starvsstovan fremur eftirlitið fyri kommunanna rokning.
462
•
Eftirmetingar
Heilsufrøðiliga Starvsstovan skal góðkenna matvøruhandlar og – virki, áðrenn farið verður í gongd, men kommunurnar
eiga síðan at hava eftirlitið. Hetta hava kommunurnar tó ikki
orku til.
4.9 Ognartøka, matrikulering o.a.
Ognartøka, matrikulering o.a.
Matrikulstovan umsitur matrikuleringina og virkar eisini sum
vegleiðari serliga hjá teimum smærru kommununum. Lógin
verður í stóran mun fylgd. Matrikuleringin er liðug, og í miðal
eru 2-3 útskiftingar um árið.
Hegnsýnisnevnd skal verða sett í hvørji kommunu, og hava
næstan allar kommunur eisini gjørt hetta.
4.10 Undirvísingarmál
Fólkaskúlin
Tað eru umleið 60 fólkaskúlar. Tað eru heilt fáar kommunur,
sum ikki hava undirvísing yvirhøvur. Flestu kommunur undirvísa børnunum frá 1. til 5., 6. ella 7. flokk. Tað eru 18 framhaldsskúlar, so tað er vanligt, at kommunur vísa børnum til
skúla, ið hoyrir til annan skúlamyndugleika, tá ið næmingarnir
skulu fara í 8., 9. ella 10. flokk.
Í summum førum eru kommunur saman um framhaldsskúlan sum t.d. Felagskúlin á Oyrabakka og Sandoyar Meginskúli,
og í øðrum føri keypa tær sær framhaldsskúlapláss í øðrum
kommunum, har rindað verður fyri hvønn næmingin. Nevnast
skal eisini, at Miðvágs og Sandavágs kommunur eru felags um
fólkaskúlan frá 1.-10. flokk. (Miðvágs-Sandavágs skúla).
Kommunan skal veita ferðalærarum innivist ókeypis. Vanligt er, at ferðalærarar fáa útreiðslurnar til ferðing og innivist
endurgoldnar, meðan teir sjálvir rinda uppihaldskostnaðin.
Skúlabókasøvn
Lóggávan ásetur, at skúlar við í minsta lagi 3 samanhangandi
árgangum skulu hava skúlabókasavn. Hesa lógaráseting lúka
bert fáir fólkaskúlar.
Yrkisútbúgvingar
Sambært lóggávuni skulu kommunurnar rinda 20% av teimum útreiðslum, sum eru tengdar at undirvísingini í sambandi
Eftirmetingar
• 463
við yrkisútbúgvingar, uttan at tær tó hava nakra ávirkan á útbúgvingina. (Hetta er løgtingslóg, sum byggir á eina „anordning“, sum ikki er í gildi longur). Tað skal vera viðmerkt, at
nýggj yrkisskúlalóggáva er á veg.
Frítíðarundirvísing og musikkskúlar
Sambært lóggávuni skulu kommunurnar seta á stovn almenna
frítíðarundirvísing. Fleiri kommunur hava gjørt hetta og hava
ásett luttøkugjald. Tað eru tó eisini nógvar kommunur, serliga
tær smærru, sum ikki kunnu bjóða sínum íbúgvum frítíðarundirvísing, tí tær hava ikki orku til hetta. Ístaðin er tað ofta
soleiðis, at íbúgvarnir ferðast til aðrar kommunur at fáa sær
frítíðarundirvísing. Heimstaðarkommunan rindar tó einki fyri
hetta, og íbúgvarnir eru tí lutvíst „gratistar“ hjá øðrum
kommunum.
Sama ger seg galdandi fyri frítíðarvirksemi til børn og ung
undir 25 ár.
Sambært lóggávuni skal kommunan somuleiðis seta á stovn
serstaka frítíðarundirvísing t.e. royndarfyrireikandi og yrkiskenda frítíðarundirvísing og serundirvísing. Tað eru bert heilt
fáar kommunur, sum hava hesi tilboð til íbúgvar sínar, sum
eru eldri enn 14 ár.
Musikkskúli skal vera knýttur at eini kommunu ella kommunalum felagsskapi. Verður reglugerðin fyri musikkskúlan
góðkend, fær kommunan 50% í stuðuli til læraralønir frá
landskassanum. Í løtuni eru Føroyar býttar sundur í musikkskúlaøki. Tey eru: Suðuroy, Sandoy, Vágar, Streymoy, Eysturoy og Norðoyar. Í Streymoynni eru 2 musikkskúlar: Tórshavnar og Norðstreymoyar musikkskúli. Í Eysturoy eru 5
musikkskúlar: Leirvíkar, Fuglafjarðar, Stranda, Nes sóknar
musikkskúli og Norðljómur. Tað eru tó ikki allar kommunur
í teimum einstøku økjunum, sum hava musikkskúla. Hann
stendur tí ikki øllum í boði, og næmingar standa á bíðilista at
fáa undirvísing. Umleið 26 fulltíðarstørv eru í musikkskúlanum (525 tímar).
Tað skal viðmerkjast, at sambært lóggávuni verður musikkskúlin ikki stýrdur eftir eini lóg um musikkskúla, men eftir lóg
um stuðul til musikkskúlar. Til tess er at siga, at í roynd og
veru verður musikkskúlin ikki rikin sambært lógini um stuðul
til musikkskúlar. Nevnd er sett at endurskoða skipanina, og
hon hevur gjørt uppskot um eina musikkskúlalóg.
464
•
Eftirmetingar
4.11 Umhvørvi, vatn v.m.
Náttúrufriðing
Sambært nátturufriðingarlógini er alt uttangarðs friðað, og
innangarðs er eisini ymiskt friðað, m.a. 300 metrar uttanum
vøtn, ið eru meira enn 1 ha og 300 metrar frá bakkanum
báðumegin áir, ið eru meira enn 4 metrar breiðar í botninum,
sí § 2 í ll. nr. 48 frá 1970. Umframt hetta kann náttúrufriðingarnevndin friða serlig øki. Hetta er tó ikki gjørt í serligan
stóran mun.
Tað skal viðmerkjast, at í teimum kommunum, sum onga
býarskipan hava, skal náttúrufriðingarnevndin viðgera hvørt
einstakt byggimál. Hevur kommunan harafturímóti góðkenda
býarskipan, kann byggjast, uttan at náttúrufriðingarnevndin
skal koma uppí og viðgera hvørt einstakt mál, tí – umframt
landsstýrið – hevur náttúrufriðingarnevndin longu góðkent
býarskipanina og sostatt tey øki, sum kommunan hevur sett
út sum byggiøki8.
Umhvørvisvernd
Í flestum kommunum, har rottur eru, fer rottuoyðing fram.
Hon fer tó ikki fram í tí tíðarskeiðinum, sum ásett er í kunngerðini (14.-25. november). Tað kann tó setast spurnartekin
við um hetta tíðarskeið er tað rætta at fremja rottuoyðing.
Viðvíkjandi bæði vanligum og vandamiklum burturkasti frá
húshaldum og virkjum hava allar kommunur skipað viðurskifti. Tær eru annaðhvørt limir í IRF, ella tær hava avtalu við
IRF ella við brennistøðina í Tórshavn (KB). Annars skipa
IRF og KB fyri, at allir rottangar verða tømdir eina ferð um
árið í teimum kommunum, sum eru limir, ella sum hava avtalu við brennistøðirnar. Her skal viðmerkjast, at húshaldini
rinda yvir skattin, og í øllum øðrum førum er gjald ásett fyri
hesa tænastu.
Ætlanir um spillvatnsleiðingar skuldu verða latnar Heilsufrøðiligu Starvsstovuni í oktober 1997, og ætlan um at fáa
skipað viðurskifti fyri spillvatnsleiðingar í januar 1998. Tað
eru fleiri kommunur, ið hava, ella eru í ferð við at fáa skipað
viðurskifti á hesum øki. Tað eru tó eisini kommunur, har langt
er eftir á mál áðrenn tær fáa skipaði viðurskifti tá tað kemur
til spillvatnsleiðingar.
8
Í roynd og veru hevur tað tó eisini víst seg, at náttúrufriðingarnevndin hevur verið
íblandað mál í kommunum, sum hava býarskipan.
Eftirmetingar
• 465
4.12 Almannaviðurskifti
Forsorg
Í flestu førum verða umsóknir um forsorgarhjálp sendar beinleiðis til Almannastovuna. Sambært forsorgarlógini skal avtala verða gjørd um hetta millum kommununa og Almannastovnuna, men eingar formligar avtalur finnast.
Almannastovan tekur allar avgerðir eftir lógini um forsorgarhjálp. Avgerðir um umsókn um varandi hjálp og eykahjálp
kunnu kommunur tó sjálvar taka, um tær hava fleiri enn 2.000
íbúgvar. Tórshavnar kommuna tekur t.d. sjálv avgerðir um
varandi hjálp (sambært §13 í forsorgarlógini), umframt at
kommunan eisini tekur avgerðir um hjálp vegna arbeiðsloysi
(§ 9 í forsorgarlógini). Í hesum føri finst ein formlig avtala.
Sambært forsorgarlógini skulu kommunur fylgja við fíggjarligu og persónligu viðurskiftunum hjá teimum, sum fáa hjálp
eftir forsorgarlógini. Tað er tó trupult hjá kommununum at
gera hetta, tí tað er sjáldan, tær vita, hvør tað er, sum fær forsorgarhjálp, við tað at umsóknirnar verða sendar beinleiðis til
Almannastovuna. Somuleiðis skulu kommunurnar fylgja við í
fíggjarligu og persónligu viðurskiftunum hjá einkjupensjónistum. Í veruleikanum hoyrir Almannastovan einki frá kommununum á hesum økjum. Hesar upplýsingar fær Almannastovan
nú beinleiðis frá Toll- og Skattstovu Føroya um P-talið.
Sýslumaðurin skal geva sítt ummæli í sambandi við umsókn
um einkjupensjón. Hetta er mannagongdin; men hví so er,
fæst ikki upplýst.
Sambært kunngerð nr. 38 frá 1993 skulu tær sosialu deildirnar í kommununum veita persónliga ráðgeving og vegleiðing viðvíkjandi forsorgarlógini. Hetta verður tó bert gjørt fyri
tey arbeiðsleysu í Tórshavn. (Tað er bert Tórshavn, ið hevur
sosiala deild).
Barnaforsorg
Allar kommunur hava sett barnaverndarnevnd. Sambært Almannastovuni hevur kommunan í roynd og veru yvirtikið
meir ella minni av umsitingini hjá barnaverndini – eisini í
teimum miðalstóru kommununum. Orsøkin til tess er, at viðurskiftini eru ov smá.
Uppgávan hjá barnaverndini er m.a. at viðgera umsóknir
um frípláss til ansingarpláss. Snýr tað seg um ansingarpláss til
brekað, er tað tó Almannastovna, ið tekur avgerðina.
466
•
Eftirmetingar
Lógin um barnaforsorg er gomul. Í henni er t.d. ásett, at
barnaverndin skal hava eftirlit við børnum upp til 7 ár, ið eru
fødd uttan fyri hjúnalag. Hetta verður ikki hildið.
Sjálveigandi dagansingarstovnar skulu hava sáttmálar við
kommununa. Tað er tó trupult at finna tílíkar sáttmálar. Í
veruleikanum snýr tað seg heldur um, at reglugerðin fyri
stovnin verður góðkend av landsstýrinum. Annars hevur
landsstýrið júst sent reglugerð út til allar stovnar. Í sambandi
við dagrøkt kann ein felagsskapur skipa fyri henni; men tað
er tó einki dømi um hetta.
Almannapensjónir
Kommunurnar skulu fylgja við í fíggjarligu og persónligu viðurskiftunum hjá teimum persónum, sum fáa avlamispensjón,
og boða Almannastovuni frá møguligum broytingum. Í veruleikanum hoyrir Almannastovan einki frá kommununum á
hesum økjum. Kommunan fær hesar upplýsingar beinleiðis
frá Toll- og Skattstovu Føroya um P-talið.
Sjúka
Sambært Kongelig anordning nr. 389 af 15/11-1966 om forsikring mod følger af ulykkestilfælde skulu bý-/bygda(r)ráðið
eina ferð um árið gera ein lista yvir tryggingarskyldugar sjómenn. Listarnir skulu liggja frammi.
Í veruleikanum fáa kommunurnar eina ferð um árið ein
lista frá Føroya Vanlukkutrygging. Hesin listin liggur frammi
til alment eftirlit, og kommunurnar kanna eisini listan og
senda hann síðan aftur til Føroya Vanlukkutrygging.
Sambært Føroya Vanlukkutrygging er lógin ikki rætt tulkað. Talan er um útróðrarmenn og ikki um sjómenn yvirhøvir,
tí sjómenn, sum ikki eru útróðrarmenn, eru við í tryggingini
hjá reiðarínum. Ætlanin í framtíðini er at senda kommununum ein blankan lista, sum tær sjálvar skulu skriva.
Útróðrarmaðurin er tryggingarskyldugur, um meir enn 1/5
av inntøku hansara stavar frá útróðri. Tað kann tó vera trupult hjá kommununum at meta um, hvørt inntøkan er so stór,
at útróðrarmaðurin er tryggingarskyldugur. Sambært Vanlukkutryggingini er ikki møguligt hjá teimum at fáa hesar
upplýsingar frá Toll- og Skattstovu Føroya.
Eftirmetingar
• 467
Almannaviðurskifti annars
Tað eru 5 interkommunal ellis- og røktarheim: Lágargarður
(Suðurstreymoy), Vágar, Eysturoyar, Suðuroyar og Norðoya.
Í hesum føri eru kommunurnar í teimum ávísu økjunum
saman um at byggja ellis- og røktarheimini. Luttakandi
kommunurnar rinda fyrst 15% av rakstrinum (50% eftir
fólkatalinum og 50% eftir skattainntøkunum). Allar kommunur í landinum rinda 6,75%, og landið rindar so restina.
Umframt interkommunal ellis- og røktarheim eru:
• Røktar- og ellisheimið í Tórshavn, har Tórshavnar kommuna rindar 15% og landið restina sambært Ll. frá 1993 um
býtið av almannaútreiðslum v.m.
• Norðoya Ellis- og vistarheim, sum er sjálvseigandi stovnur,
ið landið fíggjar sambært Ll. frá 1993 um býtið av almannaútreiðslum v.m., og
• Tórshavnar vistarheim, sum er fyri sinnissjúk, ið landið
fíggjar sambært Ll. frá 1993 um býtið av almannaútreiðslum v.m.
Talan er um røktar- og ellisheim; men nú á døgum verða
heimini burturav brúkt til røktarheim vegna plásstrot. Búfólkini eru so óhjálpin, at teimum øllum tørva røkt.
Umframt ellisheim eru búfelagsskapir. Hesi heim eru undir
heimarøktini á Almannastovuni. Her rinda fólk fyri uppihaldið, og restin verður goldið sambært løgtingslóg um býtið av
almannaútreiðslum v.m. Tað skal vera viðmerkt, at Almannastovan koyrir eina royndarskipan á eldraøkinum á Sandoynni.
Tað er soleiðis eitt røktarheim á Sandi og tvey sambýli
ávikavist í Skálavík og í Skopun.
4.13 Verja – borgaravernd
Anordning nr. 337, hvorved lov om Civilforsvaret sættes i
kraft på Færøerne, er 2/10-1952 sett í gildi í Føroyum. Tað er
tó einki hent á hesum øki, og tað skal viðmerkjast, at lógin er
farin úr gildi í Danmørk.
468
•
Eftirmetingar
4.14 Ferðsla, vegir
Vegir
Vegagrunnurin er ikki avtikin; men hann verður ikki brúktur
í dag. Kommunurnar rinda tó enn til grunnin.
Hesi inngjøld eru nú inntøkur hjá Landsverkfrøðinginum –
og ikki hjá grunninum. Tað er tó ein spurningur, um hetta er
formliga rætt. Hetta er eitt gjald, sum er álagt kommununum;
men tær síggja ikki, hvat peningurin verður brúktur til.
4.15 Kirkjan
Kommunurnar hava ábyrgd av kirkjugørðunum og áseta og
avrokna kirkjuskattin. Kirkjan er donsk.
4.16 Løgreglan
Á pappírinum eru 7 sýslur í Føroyum; men í veruleikanum
eru tær 2 sýslurnar í Suðuroynni lagdar saman í eina sýslu, so
nú eru 6 virkandi sýslur. Møguligar broytingar í politiviðtøkum skal løgtingið, og ikki landsstýrið, góðkenna við tað, at
løgreglan er donsk.
4.17 Skattamál
Samtíðarskattalógin
Síðan 1. januar 1998 er líkningarmyndugleikin ikki longur hjá
kommununum, men hjá landinum. Sambært løgtingslóg nr.
168 frá 30. desember 1997 um broyting í løgtingslóg um landsskatt og kommunuskatt eru kapittlarnir 7, 8 og 9 í samtíðarskattalógini settir úr gildi9. Samstundis er løgtingslóg nr. 169
frá 30. desember 1997 um Toll- og Skattafyrisiting sett í gildi.
Í hesi lóg verður ásett, at líkningarmyndugleikin er hjá landinum. Kommunurnar koma ístaðin at virka sum kærunevndir. 7
kommunalar skattakærunevndir skulu verða settar, 1 fyri
hvørt skattaøki. Kommunurnar velja limirnar í skattakærunevndunum. Hesar nevndir hava til uppgávu at viðgera kærur,
sambært §§ 16-17 í løgtingslóg nr. 169, frá borgarunum um
álíkningina í tí øki, tær fevna um. Sambært kunngerð nr. 48
frá 15. apríl 1998 um starvsskipan fyri kommunalar skatta9
Kapittul 7: Skipan og starv kommunala líkningarvaldanna, Kapittul 8: Líkningarráðið og
Kapittul 9: Landsskattanevndin.
Eftirmetingar
• 469
kærunevndir skulu kommunurnar í skattaøkinum rinda, í
mun til fólkatalið, útreiðslurnar til høli v.m. og skikkaða skrivstovuhjálp.
Fyri 1. januar 1998 var tað í veruleikanum soleiðis, at sjálvt
um líkningarmyndugleikin var hjá kommununum, so var tað
Toll- og Skattstova Føroya, ið álíknaði vegna líkningarnevndina/bý-/bygda(r)ráðið. Tí í flestu førum høvdu starvsfólkini á
økisskrivstovunum betur kunnleika til viðurskiftini enn tey,
sum sambært lógina høvdu ábyrgdina av líkningini, og í
mongum førum vóru tey noydd at taka avgerðir, sum skuldu
avgreiðast her og nú, uttan at hava lagt spurningarnar fyri
líkningarnevndina/bý-/bygda(r)ráðið. Møguleiki var í lóggávuni hjá líkningarnevndini/bý-/bygda(r)ráðið at lata Toll- og
Skattstovu Føroya bæði líkna og undirskriva skjøl teirra
vegna, men í roynd og veru var eingin formlig heimild ella
avtala um hetta millum Toll- og Skattstovuna og líkningarnevndina/bý-/bygda(r)ráðið.
Í sambandi við bruttoskattaskipanina frá januar 1997 er tað
nú bert rentustuðulin, ið ávirkar kommunurnar. Aðrir frádráttir, sum t.d. frádráttur fyri dupult húshald, uppihaldspeningur og ferðing, raka ikki kommunurnar. Harafturímóti er
botnfrádrátturin í kommunuskattinum øktur frá 12.000 til
17.000 kr.
Kunngerð nr. 22 frá 19/3-1984 um sjómansskatt hevur onga
ávirkan longur, við tað at DIS skipanin var sett í gildi í 1988.
Panting fyri skatt og onnur gjøld til tað almenna
Sambært lov nr. 85 af 30/3-1935 om inddrivelse af skatter og
afgifter til det offentlige m.m. skal Tórshavnar býráð seta 1 ella
2 pantifútar, og landsstýrið kann seta pantifútar fyri bygdir,
sýslur ella partar av teimum. Tað er í løtuni eingin kommuna,
sum hevur pantifúta. Grein 55 í samtíðarskattalógini ásetur, at
”Allir lands-, kommunu- og kirkjuskattir verða innheintaðir av
Føroya Gjaldstovu eftir reglunum í hesum kapitli”. Tað er tí
Føroya Gjaldstova, ið tekur sær av innheintingini.
4.18 Heilsumál
Almenna heilsulóggávan
Kommunur hava skyldu at veita upplýsing og vegleiðing til
borgararnar viðvíkjandi møguleikum at kæra innan heilsuverkið. Flestu kommunur geva ikki virkna upplýsing og
470
•
Eftirmetingar
vegleiðing, men royna at hjálpa, um borgarin vendir sær til
kommununa hesum viðvíkjandi.
Sambært lov nr. 279 af 26/5-1976 om ligsyn m.v. við seinni
broytingum ger landfútin av í hvørjum kommunum, líksýnismenn skulu verða tilnevndir. Nú hevur eingin kommuna líksýnismenn, av tí at læknin hevur átikið sær hesa uppgávu.
Heilsutænastan uttan fyri sjúkrahúsini
Eitt „Mæglingsråd for kommunal lægeråd“ eigur smb. lóggávuni at verða sett. Ráðið skal m.a. fáa semju í lag, tá ið trætumál stinga seg upp millum læknar og kommunur. Hetta ráð
er ikki sett í Føroyum. Trætumál koma ístaðin til landsstýrið;
men tað er sjáldan, at slík trætumál stinga seg upp, tí kommunurnar gera alt, tær eru mentar, at varðveita læknan. Sambært áliti frá nevnd, sum landsstýrið í januar 1995 setti at
kanna kommunulæknaskipanina í Føroyum, eiga setunarviðurskiftini hjá kommunulæknunum at verða broytt. Núverandi
skipan kann forða fyri, at útjaðaraøkini fáa læknar, av tí at væl
skikkaður kommunulækni úr útjaðaraøki sjáldan fær leyst
starv í meginøkinum, sjálvt um hann hevur fleiri ára starvsroyndir í útjaðaraøkinum. Hetta er tí ein stirvin skipan, ið
mestsum „læsir“ læknar at verða verandi í útjaðaraøkjunum.
Umframt hetta er niðurstøðan hjá nevndini, at umstøðurnar í
læknadømunum í Føroyum eru ógvuliga ymiskar.
Í Føroyum eru 11 læknadømi og 26 kommunulæknastørv.
Kommunulæknaskipanin er kommunal uppgáva; men kortini
er tað landsstýrið, ið setur læknarnar, eftir tilmæli frá kommununum.
Í løgtingslóg nr. 56 frá 1952 er ásett, at kommunurnar og
landsstýrið rinda helvt um helvt av læknalønini.
Vanliga er tað kommunulæknin, sum veitir børnum fyribyrgjandi kanningar og heilsukanningar.
Í sambandi við tannrøkt eru skipanirnar ógvuliga ymiskar
frá kommunu til kommunu. Tórshavnar kommuna hevur til
dømis eina kommunala tannlæknastovu, meðan aðrar kommunur hava gjørt avtalu við privatan tannlækna, og í øðrum
kommunum rinda kommunurnar eftir rokning.
Heimarøktin fevnir um heimasjúkrasystrar, heilsusystrar og
heimahjálparar. Heimasjúkrasystratænastan og heilsusystrarnar hava áður verið undir heilsuøkinum, men eru nú undir
almannaøkinum. Heimarøktin er sjálvstøðugur stovnur undir
Almannastovuni. Heimarøktin er býtt upp í 6 øki.
Eftirmetingar
• 471
Heimarøktin er sostatt miðsavnað; men kommunurnar eru
tó við at fíggja skipanina sambært løgtingslóg um býtið av
almannaútreiðslum v.m., og tær skulu eisini útvega høli til
heimarøktina og skúlalæknaskipanina.
4.19 Havnir
Nógvar játtanarlógir hava verið gjørdar viðvíkjandi havnum.
Vanligt fyri hesar lógir hevur verið áseting í § 1 um, at studningur verður veittur eitt ávíst áramál. Vanligt hevur eisini verið, at stuðulin er játtaður í grunnar. Grunnarnir eru tó við løgtingslóg nr. 33 frá 1992 avtiknir, og ognin hjá grunnunum fer
til landskassan, samstundis sum landskassin átekur sær tær
skyldur, ið teir avtiknu grunnarnir høvdu. Játtanir í grunnar,
sum ikki eru brúktar, detta burtur, av tí hesin peningur ikki
er vorðin brúktur sambært ætlanini.
Sambært Løgtingslóg nr. 24 frá 9/5-1968 um verjutiltøk
móti tering (katodiska verju) av jarnspunsveggjum í ávísum
havnabyggingum, heldur og umvælir landsverkfrøðingurin
anodur, eisini í kommunalum havnum. Hetta arbeiðið, ið
verður gjørt fyri landskassans rokning, verður goldið úr teimum ymisku grunnunum til havnabygging, sum nevndir eru
frammanfyri. Hesir grunnar eru ikki til longur (sambært Ll.
nr. 33 frá 1992), tí er tað Landsverkfrøðingurin, sum rindar
fyri viðlíkahaldið.
4.20 Skráir
Telduskráir, sum innihalda upplýsingar um persónar, skulu
góðkennast av landsstýrinum. Um talan er um skráir, ið førdar eru fyri kommunumyndugleikar, kemur bý-/bygda(r)ráðið
í landsstýrisins stað. Áðrenn tílíkar skráir verða tiknar í
nýtslu, skulu reglur fyri skipan og rakstur av skránni verða
sendar til Skrásetingareftirlitið.
Flestu kommunur hava ikki edv-skráir við upplýsingum um
persónar. Nakrar kommunur hava tó fólkayvirlitið á teldu.
Reglur fyri skipan og rakstur hesum viðvíkjandi eru í nógvum
førum ikki sendar Skrásetingareftirlitinum. Skrásetingareftirlitið hevur tó sent bræv til kommunurnar um hetta.
472
•
Eftirmetingar
5. Áhugabólkar
Fleiri stovnar, virki o.o. loysa ymiskar uppgávur fyri kommunurnar. Ætlanin hjá Kommununevndini var upprunaliga at
greiða frá hesum uppgávum, og meta um, hvussu uppgávurnar verða loystar við atliti at kostnaði, dygd, virkni, rættartrygd, spesialisering og fyrisitingarligari samskipan. Ætlanin
var eisini at lýsa áhugabólkanna hugsan um, hvussu kommunurnar virka, og hvat kundi verið øðrvísi.
Kommununevndin má tó ásanna, at stundir hava ikki verið
at fara so nágreiniliga til verka á hesum øki. Kommununevndin sendi út spurnarbløð til áhugabólkarnar, og í fylgiskjali E
prenta vit tey svar, vit fingu aftur10. Í hesum fylgiskjølum
verður lýst m.a.:
• hvørjar uppgávur teir áhugabólkar, ið hava svarað spurnarblaðnum, loysa fyri kommunurnar
• hvørjar broytingar hava verið í uppgávunum seinastu árini
og
• um tað eru fyrisitingarligir munir á størru og smærru
kommunum
Kommununevndin hevur tó ikki viðgjørt svarini.
Við støði í spurnarbløðunum kann tó alment sigast, at tað er
ikki stórvegis munur á stórum og smáum kommunum. Uppgávurnar eru tær somu. Tó er tað í fleiri førum soleiðis, at tær
smáu kommunurnar hava brúk fyri størri og nágreiniligari
hjálp at loysa uppgávurnar, tí tær sjálvar hava ikki orku og
førleika.
Harafturímóti er størri virksemi í teimum stóru kommununum, og tí hava peningastovnarnir eisini meira virksemi
mótvegis teimum. Sama ger seg galdandi fyri grannskoðararnar. Tað er tó eisini soleiðis, at grannskoðararnir fyri tær smáu
kommunurnar loysa sjálvir uppgávur kommunanna, sum t.d.
at bóka, meðan teir í størri mun ráðgeva teimum stóru
kommununum.
10 Tað skal viðmerkjast, at nøvnini fyri deildirnar í landsumsitingini eru tey gomlu, áðrenn
bygnaðarbroytingarnar byrjaðu. Snittflatan mótvegis kommununum er tó enn tann sama.
Áhugabólkar
• 473
FYLGISKJØL
A. Ymiskt annað sundurbýti í mun til kommunubýtið í
kapitli 2.1
Kort á s. 9 vísir allar kommunurnar. Umframt kommunubýtið
eru Føroyar eisini býttar sundur í sýslur, valdømi, skattaøki,
almannaøki, læknadømi og upprunaliga eisini í prestagjaldskommunur. Niðanfyri eru hesi býti lýst í stuttum.
Prestagjaldskommunurnar í 1872
Sóknirnar í Norðoya Prestagjalds kommunu:
Fugloyar, Svínoyar, Viðareiðis, Klaksvíkar,
Mikladals og Húsa sókn.
Kunoyar,
Sóknirnar í Eysturoyar Prestagjalds kommunu:
Eiðis, Sjóvar, Nes, Gøtu, Funnings, Fuglafjarðar, kommunur.
Sóknirnar í Norðstreymoyar Prestagjalds kommunu:
Vestmanna, Kvívíkar, Kollafjarðar, Hvalvíkar, Haldórsvíkar,
Saksunar sókn.
Tær sameindu sóknirnar í Suðurstreymoyar Prestagjalds
kommunu:
Kirkjubøar, Kaldbaks, Nólsoyar, og Tórshavnar uttanbíggja
sókn.
Tórshavnar kommuna:
Tórshavn
Sóknirnar í Vága Prestagjalds kommunu:
Mykines, Miðvágs, Sandavágs, Sørvágs og Bíggjar sókn.
Sóknirnar í Sandoyar Prestagjalds kommunu:
Sands, Skálavíkar, Húsavíkar, og Skúvoyar sókn.
Sóknirnar í Suðuroyar Prestagjalds kommunu:
Hvalbiar, Froðbiar, Vágs, Porkeris, Sumbiar sókn.
Orsøkin til kommunusundurbýtingina frá 1872 til 1972 skyldast í stóran mun at hvør bygd var ein búskaparlig eind og
hevði ein kommunukassa.
476
•
Fylgiskjøl
Noroyða prestagjald
Eysturoyar prestagjald
Norðstreymoyar prestagjald
Suðurstreymoyar prestagjald
Tórshavnar kommuna
Vága prestagjald
Sandoyar prestagjald
Suðuroyar prestagjald
Fylgiskjøl
• 477
Sýslurnar eru 6 í tali:
Norðoya sýsla
Eysturoyar sýsla
Streymoyar sýsla, sum eisini fevnir um Hest og Nólsoyar
kommunur
Vága sýsla, sum eisini fevnir um Mykines kommunu
Sandoyar sýsla, sum eisini fevnir um Skúvoyar kommunu og
Suðuroyar sýsla
Norðoya sýsla
Eysturoyar sýsla
Streymoyar sýsla
Vága sýsla
Sandoyar sýsla
Suðuroyar sýsla
Tað skal viðmerkjast, at sýslumaðurin fyri Streymoynna er í
Vestmanna, men at fútaskrivstovan er í Tórshavn.
478
•
Fylgiskjøl
Valdømini til løgtingsval eru sýslurnar uttan streymoyar sýsla,
ið er býtt sundur í Norðstreymoy og Suðurstreymoy.
Norðoya valdømi
Eysturoyar valdømi
Norðstreymoyar valdømi
Suðurstreymoyar valdømi
Vága valdømi
Sandoyar valdømi
Suðuroyar valdømi
Fylgiskjøl
• 479
Læknadømini eru 11 í tali:
Suðurstreymoyar læknadømi við: Tórshavnar, Kirkjubøar,
Nólsoyar og Hests kommunum.
Norðstreymoyar læknadømi við: Kvívíkar, Vestmanna og
Kollafjarðar kommunum
Skála læknadømi við: Elduvíkar, Skála og Sjóvar kommunum
Nes sóknar læknadømi við: Nes og Runavíkar kommunum
Fuglafjarðar læknadømi við: Gøtu, Fuglafjarðar, Leirvíkar og
Oyndarfjarðar kommunum
Eiðis læknadømi við: Hósvíkar, Hvalvíkar, Saksunar, Haldórsvíkar, Sunda, Eiðis, Funnings og Gjáar kommunum
Norðoya læknadømi við: Klaksvíkar, Hvannasunds, Viðareiðis, Svínoyar, Fugloyar, Kunoyar, Húsa og Mikladals kommunum
Vága læknadømi við: Sandavágs, Miðvágs, Sørvágs, Bíggjar og
Mykines kommunum
Sandoyar læknadømi við: Sands, Skálavíkar, Húsavíkar, Skopunar og Skúvoyar kommunum
Suðuroyar norðara læknadømi við: Tvøroyrar, Hvalbiar og
Fámjins kommunum og
Suðuroyar sunnara læknadømi við: Vágs, Sumbiar, Porkeris
og Hovs kommunum.
480
•
Fylgiskjøl
Norðoya læknadømi
Eiðis læknadømi
Fuglafjarðar læknadømi
Nes sóknar læknadømi
Skála læknadømi
Norðstreymoyar læknadømi
Suðurstreymoyar læknadømi
Vága læknadømi
Sandoyar læknadømi
Suðuroyar norðara læknadømi
Suðuroyar sunnara læknadømi
Fylgiskjøl
• 481
Toll- og Skattstova Føroya hevur býtt skattaøkini upp í 8:
Norðoya øki: t.e.: Svínoyar, Fugloyar, Viðareiðis, Hvannasunds, Klaksvíkar, Kunoyar, Húsa og Mikladals kommunur. Økisskrivstovan er í Klaksvík.
Eysturoyar øki: t.e.: Oyndarfjarðar, Elduvíkar, Fuglafjarðar,
Leirvíkar, Gøtu, Nes, Runavíkar, Skála, Sjóvar, Eiðis,
Sunda, Funnings og Gjáar kommunur. Økisskrivstovan er
í Saltangará.
Streymoyar øki I: t.e.: Haldórsvíkar, Saksunar, Hvalvíkar, Hósvíkar, Kollafjarðar, Kvívíkar og Vestmanna kommunur.
Streymoyar øki II: t.e.: Kirkjubøar, Hests og Kolturs, Nólsoyar
kommunur (umframt Norðradalur og Syðradalur sum eru
partar av Tórshavnar kommunu).
Streymoyar øki III: t.e.: Tórshavnar (uttan Norðradalur og
Syðradalur) kommuna. Økisskrivstovan fyri Streymoyarøki I, II og III er í Tórshavn.
Vága øki: t.e.: Sandavágs, Miðvágs, Sørvágs, Bíggjar og Mykines kommunur. Økisskrivstovan er í Sørvági.
Sandoyar øki: t.e.: Skopunar, Sands, Skálavíkar, Húsavíkar og
Skúvoyar kommunur. Økisskrivstovan er í Skopun. Og
Suðuroyar øki: t.e.: Hvalbiar, Tvøroyrar, Fámjins, Hovs, Porkeris, Vágs og Sumbiar kommunur. Økisskrivstovan er á
Tvøroyri.
482
•
Fylgiskjøl
Norðoya øki
Eysturoyar øki
Streymoyar øki I
Streymoyar øki II
Streymoyar øki III
Vága øki
Sandoyar øki
Suðuroyar øki
Fylgiskjøl
• 483
Almannastovan hevur býtt Føroyar í fylgjandi økir:
Tórshavnar øki við kommununum í Streymoynni, Nólsoy og
Hesti
Suðuroyarøki við kommununum í Suðuroynni
Runavíkarøki við kommununum í Eysturoynni
Klaksvíkarøki við kommununum í Norðoyggjunum
Harafturat er eitt viðtaluøki í Vágunum, sum veitir leiðbeining.
Klaksvíkar øki
Runavíkar øki
Tórshavnar øki
Suðuroyar øki
484
•
Fylgiskjøl
B.
Kommunuskuldin uppgjørd pr. 31 desember 1996
Kommuna
Fugloyar kommuna
Svínoyar kommuna
Hvannasunds kommuna
Klaksvíkar kommuna
Kunoyar kommuna
Mikladals kommuna
Húsar kommuna
Elduvíkar kommuna
Fugjafjarðar kommuna
Leirvíkar kommuna
Gøtu kommuna
Nes kommuna
Sjóar kommuna
Skála kommuna
Eiðis kommuna
Sunda kommuna
Funnings kommuna
Gjáar kommuna
Saksunar kommuna
Hvalvíkar kommuna
Hósvíkar kommuna
Kvívíkar kommuna
Vestmanna kommuna
Kirkjubøar kommuna
Hests kommuna
Nólsoyar kommuna
Sandavágs kommuna
Miðvágs kommuna
Sørvágs kommuna
Bíggjar kommuna
Mykines kommuna
Sands kommuna
Skopunar kommuna
Húsavíkar kommuna
Skúvoyar kommuna
Hvalbiar kommuna
Tvøroyrar kommuna
Fámjins kommuna
Hovs kommuna
Porkeris kommuna
Vágs kommuna
Sumbiar kommuna
Tórshavnar kommuna
Runavíkar kommuna
Skuld ultimo 1996
0
0
16.300
Ogn ultimo 1996
1.336
931
1.500
Netto 1996
-1.336
-931
14.800
182.002
61
938
814
13.865
4.988
64.924
45.132
25.958
22.410
16.126
45.835
5.249
9.827
723
0
9.545
0
10.218
3.264
11.443
3.882
75.659
2.094
651
620
11.483
46.639
32.308
0
0
50.371
29.736
294
7.543
11
19.508
160.347
1.218
5.883
19.353
86.775
5.600
589.888
72.817
1.712.302
21.859
811
250
141
666
413
10.095
4.181
3.384
8.355
4.710
3.210
1.336
1.721
687
160.143
-750
688
673
13.199
4.575
54.829
40.951
22.574
14.055
11.416
42.625
3.913
8.106
36
529
9.016
914
935
5.292
1.870
7.276
654
910
1.000
2.310
2.229
4.696
567
362
1.207
797
1.496
3.076
1.120
7.418
4.784
1.417
9.304
2.329
6.151
2.012
68.383
1.440
-259
-380
9.173
44.410
27.612
-567
-362
49.164
28.939
-1.202
4.467
-1.109
12.090
155.563
-199
5.883
15.484
81.316
5.600
557.595
63.829
1.545.248
3.869
5.459
32.293
8.988
167.054
Fylgiskjøl
• 485
C.
Standardreglugerð um kommunalu fyrisitingina í
kommunum við minni enn 1.000 íbúgvum
§ 1.
Bygdaráðið í
kommunu hevur
limir.
Teir verða valdir eftir reglunum í kommunalu vallógini.
§ 2.
Umframt fyriskipanirnar í hesi reglugerð, ger bygdaráðið eina
fundarskipan, har gjøllari reglur verða settar viðvíkjandi
samráðingum bygdaráðsins.
§ 3.
Nývalt bygdaráð skal taka við 1. januar, men skal hava fund í
seinasta lagi 31. desember tað árið, sum valið er farið fram.
Fyrst valdi limurin boðar til henda fund og leiðir hann, til formaðurin er valdur. Á hesum fundi fer fram val av formanni
og næstformanni fyri alla starvstíð bygdaráðsins. Teir verða
valdir ímillum bygdaráðslimirnar, og valið fer fram á henda
hátt:
Við fyrstu atkvøðugreiðslu krevst meira enn helmingurin
av teimum, sum á fundi eru, greiða atkvøðu fyri tí, ið valdur
skal verða. Fæst tílíkur meirluti ikki, verður atkvøtt umaftur.
Fær eitt valevni hesaferð atkvøður frá meira enn helminginum av teimum, á fundi eru, ella fær bert eitt valevni atkvøður,
er hetta valt. Fæst heldur eingin avgerð við aðru atkvøðugreiðslu, verður atkvøtt ímillum teir báðar limirnar, sum við
aðru atkvøðugreiðslu fingi flestar atkvøður. Standa atkvøðurnar á jøvnum, verður avgjørt við lutakasti, um hvørjar tveir,
atkvøtt skal verða við bundna valið. Standa atkvøðurnar eisini við triðju atkvøðugreiðslu á jøvnum, verður við lutakasti
gjørt av, hvør skal verða valdur.
§ 4.
Bygdaráðslimur hevur skyldu at taka við vali sum formaður
ella næstformaður ella limur í nevnd, sum verður sett sambært
kommunulógini ella hesi reglugerð. Heldur ein bygdaráðslimur seg hava orsøk til at krevja seg loystan úr einum av frammanfyri nevndu størvum, kann bygdaráðið undir serstøkum
umstøðum játta hesum. Er limurin ikki nøgdur við avgerð
486
•
Fylgiskjøl
bygdaráðsins, kann hann leggja málið fyri landsstýrið. Verður
tílík umsókn játtað formanninum ella næstformanninum,
verður nýggjur formaður ella næstformaður valdur eftir reglunum í § 3, 1. petti.
§ 5.
Formaðurin kallar bygdaráðið til fundar, tá hann heldur tað
vera neyðugt. Hann skal boða fund, tá 2 limir krevja tað.
Limirnir skulu hava fundarboð í minsta lagi 4 dagar frammanundan. Tó kann verða boðað til fundar við stytri frest, um
eitt mál ikki kann bíða so leingi. Um so er, skal hetta mál
verða framlagt aftur á fundi, sum er boðaður við rættari frest,
um ein limur krevur tað.
§ 6.
Bygdaráðið er viðtøkuført, tá ið í minsta lagi helmingurin av
limunum er á fundi.
Tá ikki annað er fyriskipað, verða avgerðir tiknar við vanligum meirluta. Eitt uppskot er samtykt, tá ein meirluti av
teimum, sum greiða atkvøðu, atkvøða fyri. Fær eitt uppskot
líka nógvar atkvøður fyri og ímóti, er tað fallið. At greiða atkvøðu merkir at atkvøða annaðhvørt fyri ella ímóti.
§ 7.
Tað, sum verður samtykt á bygdaráðsfundi, verður ført í
gerðabók, sum verður undirritað av øllum, sum á fundie r.
Hevur limur serstøðu, kann hann krevja, at henda í stuttum
verður førd í gerðabókina.
§ 8.
Bygdaráðið ger av, um eitt mál er slíkt áhugamál hjá einum
limi, at hann ikki eigur at taka lut í fundarviðgerðini og atkvøðugreiðslu hesum máli viðvíkjandi. Um so er, skal avvarðandi fara av fundinum, meðan hetta málið verður viðgjørt.
Bygdaráðslimur skal sjálvur siga frá, tá hann heldur, at ivi
kann vera um, um hann eigur at taka lut í viðgerðini av einum
máli.
§ 9.
Berst bygdaráðslimi frá í meira enn ein mánaða, kann næsti
maður á lista hansara verða innkallaður.
Kann limur vísa á, at tað ikki fer at bera honum til at møta
Fylgiskjøl
• 487
á fundi í ein mánaða, kann tiltaksmaðurin verða innkallaður
beinanvegin.
Ber ikki til hjá bygdaráðslimi at møta á fyrsta fundi í nývalda bygdaráðnum, skal tiltaksmaður hansara møta á hesum
fundi.
Bygdaráðið ger av, um treytirnar fyri innkallan av tiltaksmanni eru til staðar.
Kemur tiltaksmaður í staðin fyri formannin, tekur næstformaðurin við sum formaður uttan so, at bygdaráðið ger av at
hava nýval av formanni.
§ 10.
Fyri luttøku á kommunalum fundum og fundum í nevndum,
sum eru settar sambært hesa reglugerð verður veitt samsýning
eftir teimum reglum, sum landsstýrið fyriskipar.
§ 11.
Bygdaráðið kann seta nevndir at taka sær av einstøkum málum ella vera ráðgevandi hjá bygdaráðnum.
Bygdaráðið kann áleggja einum ella fleiri av limum sínum
at gera serstøk kommunal arbeiði. Slík arbeiði kann eisini
verða latin øðrum íbúgvarum í kommununi upp í hendur, um
hesir vilja.
Bygdaráðið velur umboð í tær nevndir, har kommunan
sambært øðrum fyriskipanum eigur at vera umboðað.
§ 12.
Tá bygdaráðið skal velja 2 ella fleiri limir í eina nevnd, fer
slíkt val fram eftir lutfallsvalháttinum. Lutfallsval fer soleiðis
fram: Limirnir í bygdaráðnum býta seg í bólkar. Limirnir í
hvørjum bólki hava frammanundan boðað bygdaráðsformanninum frá, at teir vilja atkvøða saman. Limatalið í hvørjum bólki verður býtt við 1, 2, 3 o.s.v. Býtingartalið, sum tá
kemur fram, ásetir í hvørjum rað, hvør bólkur sær kann velja
síni umboð. Eru 2 ella fleiri býtingartøl eins stór, verður raðfylgjan avgjørd við lutakasti, sum bygdaráðsformaðurin skipar fyri. Tá ið avgjørt er, hvussu nógv umboð, hvør bólkur skal
hava, eiga bólkarnir at siga bygdaráðsformanninum frá beinanvegin, hvør skal vera teirra umboð. Sigur ein bólkur frá sær
rættin til at seta eitt ella fleiri umboð, verða ósettu plássini
býtt ímillum hinar bólkarnar á sama hátt, sum tilskilaður er
omanfyri.
488
•
Fylgiskjøl
Verður nevnd vald, har limirnir skulu vera bæði úr bygdaráðnum og uttanfyri, fer valið fram í senn. Í tí rað, sessirnir
lutast einum bólki, kann hesin tilnevna limir ella ikki-limir í
bygdaráðnum, til annað slagið av sessum er sett.
Skal bygdaráðið velja ein lim í eina nevnd, verður meirlutavalhátturin nýttur. Við meirlutaval er tað valevnið valt, ið fær
atkvøður frá meira enn helminginum av teimum, sum hava
greitt atkvøðu. Fæst slíkur reinur meirluti ikki við fyrstu atkvøðugreiðslu, verður atkvøtt umaftur. Fær heldur eingin
hesaferð reinan meirluta av teimum greiddu atkvøðunum,
verður bundið val ímillum teir báðar, sum við seinru
atkvøðugreiðslu fingu flestar atkvøður, soleiðis at tað – um
teir fáa líka nógvar atkvøður – verður kastaður lutur um
hvørjar tveir, atkvøtt skal verða um við tað bundna valið. Er
atkvøðutalið eins við triðju atkvøðugreiðslu, verður avgerðin
tikin við lutakasti, sum bygdaráðsformaðurin skipar fyri.
Tá persónur verður settur í kommunalt starv, fer val ímillum fleiri umsøkjarar fram eftir reglunum í 3. petti.
§ 13.
Eingn bygdaráðslimur má hava lønt starv undir bygdaráðnum, uttan at landsstýrið hevur góðkent hetta.
Eingin bygdaráðslimur má fyri viðurlag sum arbeiðstakari
gera nakað arbeiði fyri kommununa, uttan so, at arbaeiðið er
útboðið alment frammanundan.
§ 14.
Formaðurin kallar saman til bygdaráðsfundirnar og fyrireikar
hesar. Hann leiðir fundirnar og ansar eftir, at samtyktir verða
førdar í gerðabókina.
Framman undan hvørjum fundi letur hann í so stóran mun
sum gjørligt limirnar vita, hvørji mál fara at koma til viðgerðar, og eisini roynir hann mest møguligt at gera útvegir fyri, at
hesi mál og teir upplýsingar, ið fingnir eru til vega til at kunna
meta um tey, verða løgd fram til eftirlit fyri limunum eitt
hóskandi tíðarskeið undan fundinum.
§ 15.
Formaðurin ansar eftir, at farið verður eftir teimum samtyktum, sum bygdaráðið hevur gjørt. Hann kann bygdaráðsins
vegna taka avgerð í smærri málum, sum ikki tola at bíða, og
har eingin orsøk er til iva.
Fylgiskjøl
• 489
Formaðurin hevur dagligu leiðsluna av kommunalu umsitingini og kann fyriskipa, hvussu tey ymsu málini verða at avgreiða.
§ 16.
Skjøl viðvíkjandi keypi, sølu og øðrum, sum hevur við fastar
ognir at gera, lántøku og veðhaldsveitan, skulu vera undirritað av bygdaráðsformanninum og einum persóni, sum bygdaráðið hevur heimilað til tess. Sama er, tá talan er um at taka
av árit um, at samtykki krevst frá bygdaráðnum til at nýta
skjalið.
§ 17.
Bygdaráðsformaðurin fær fyri arbeiði sítt eina samsýning
uppá
kr. um árið.
Um næstformaðurin í longri tíð er í formansins stað, kann
bygdaráðið veit ahonum eina samsýning, alt eftir hvussu
leingi formaðurin er burtur, og hvussu stórt arbeiðið er.
Somuleiðis er eisini, tá ein bygdaráðslimur verður settur sum
formaður sambært § 9, 4. petti.
§ 18.
Fíggjarárið er frá 1. apríl til 31. mars.
§ 19.
Bygdaráðið skal gera eina ársfíggjarætlan hvørt ár. Ársfíggjarætlanin fyri komandi fíggjarár verður at viðgera 2 ferðir aftan
á 1. januar við í minsta lagi 14 døgum ímillum og skal vera
endaliga samtykt í seinasta lagi 25. mars. Samstundis verður
útskrivingin av kommunuskattinum samtykt við ársfíggjarætlanini sum grundarlag.
§ 20.
Samtykta ársfíggjarætlanin er bindandi fyri kommunalu umsitingina komandi fíggjarár. Tó kann bygdaráðið um neyðugt
geva eykajáttanir. Tílíkar játtanir krevja 2 viðgerðir við í
minsta lagi 14 døgum ímillum.
Ikki má verða farið undir eitt arbeiði uttan neyðug peningajáttan fyriliggur. Tó kann verða farið undir lógásett tiltøk
áðrenn játtanin fyriliggur, men henda má tá sum skjótast
verða fingin frá bygdaráðnum.
Við hvørja eykajáttan skal verða ávíst, hvaðani peningurin fæst.
490
•
Fylgiskjøl
Peningaognir kommununnar, íroknaður tann peningur,
sum ikki er neyðugur til gjaldingar av dagligu útreiðslunum,
verða at goyma á tryggan hátt og soleiðis, at tær geva sum
mest av sær.
Tær peningaognir, sum ikki eru neyðugar at hava til taks í
reiðum peningi fyri at greiða dagligu útreiðslurnar, skulu
verða settar inn í banka, sparikassa, á postkonto ella settar í
slík lánsbrøv, sum kunnu verða nýtt, tá tað snýr seg um ognir
hjá ómyndingum.
Virðisbrøv kommununar skulu – um tey ikki verða tryggjað
á annan fullgóðan hátt – fáa átekning um, at tey eru ogn
kommununnar og at eingin hevur ræði á nøkrum virðisbrævi
uttan við samtykt bygdaráðsins. Um tað er gjørligt, skal
átekningin verða bókað hjá avvarðandi stovni.
§ 22.
Til lántøku, trygdarveitan, veðsetan av ognum kommununnar,
nýtslu úr grunnum og nýtslu av rakstraravlopi, krevst samtykt
bygdaráðsins.
§ 23.
Kommunan skal hava ein sakkønan grannskoðara, sum skal
vera góðkendur av landsstýrinum. Grannskoðarin kann ikki
verða koyrdur frá uttan við loyvi landsstýrisins.
Grannskoðarin kann frá bygdaráðnum krevja allar upplýsingar, sum eru neyðugar fyri grannskoðanina.
§ 24.
Bókførslan hjá kommununi skal vera løgd so til rættis, at hon
vísir hvussu ognirnar vera umsitnar, og um umsitingin samsvarar
við fíggjarætlanina og samtyktir bygdaráðsins yvirhøvur.
§ 25.
Áðrenn oktober mánaður er úti, skal roknskapurin fyri farna
fíggjarárið vera liðugur og lagdur fyri grannskoðaran. Eitt
yvirlit yvir ábyrgdarbindingar kommununnar skal fylgja við
roknskapinum. Harafturat skulu vera neyðugar viðmerkingar,
serstakliga um størri munir eru ímillum tær upphæddir, ið
roknskapurin vísir, og tær, ið avsettar eru á fíggjarætlanini, og
eisini í mun til íleggingar- og fíggingarætlanirnar hjá kommununi.
Bygdaráðið tekur á fundi støðu til tær av grannskoðaranum
Fylgiskjøl
• 491
gjørdu viðmerkingar og sendir landsstýrinum roknskapin til
góðkenningar fyri 1. desember.
Eingin kann taka lut í eini avgerð um roknskaparviðmerking, sum viðvíkur einum máli, sum serliga er latið honum upp
í hendi sambært § 11.
Íbúgvararnir hava rætt til at gera seg kunnugar við tann
endaliga samtykta roknskapin og møguligar viðmerkingar.
§ 26.
Nærri reglur fyri skipanini av roknskaparførsluni verða ásettar í eini serligari reglugerð. Henda reglugerð verður latin
grannskoðaranum, sum eisini skal hava boð um allar broytingar, áðrenn tær verða settar í verk.
§ 27.
Landsstýrið hevur eftirlit við kommununi.
§ 28.
So skjótt sum ársfíggjarætlanin er endaliga samtykt, verður
hon send landsstýrinum.
Ársroknskapurin verður at senda landsstýrinum innan 1.
desember saman við grannskoðarafrágreiðingini og teimum
avgerðum, sum bygdaráðið hevur tikið í sambandi við hesa.
§ 29.
Til lántøku ella broyting í lánitreytum krevst loyvi landsstýrisins. Um eitt arbeiði skal verða fíggjað við lántøku, má ikki
verða byrjað, fyrr enn loyvi landsstýrisins fyriliggur.
Bygdaráðið kann tó taka lán uttan loyvi landsstýrisins, um
lánið verður afturgoldið yvir raksturin við í minsta lagi 1/3 um
árið.
Bygdaráðið kann ikki áleggja kommununi veðhaldsskyldur
ella gera broytingar í treytunum fyri veðhaldsskyldu uttan
loyvi landsstýrisins.
Heldur ikki kann bygdaráðið uttan loyvi landsstýrisins geva
tilsøgn um regluligar veitingar, sum kommunan ikki eftir lógini hevur skyldu til.
§ 30.
Kommunan skal hava ein fastognargrunn.
Bygdaráðið má ikki uttan samtykki landsstýrisins minka
492
•
Fylgiskjøl
um ognirnar hjá fastognargrunninum. Kommunan verður at
rinda raksturin við skatti og øðrum inntøkum.
§ 31.
Bygdaráðið kann ikki uttan loyvi landsstýrisins selja ella veðseta
fastar ognir hjá kommununi ella fáa sær nýggjar fastar ognir.
Verður føst ogn seld, skal ágóðin av søluni verða lagdur í
fastognargrunnin, um ikki landsstýrið loyvir aðra nýtslu.
Verður føst ogn keypt, kann hon verða goldin úr fastognargrunninum.
§ 32.
Landsstýrið kann seta úr gildi samtyktir bygdaráðsins, um tær
eru í stríð við lóggávuna.
Hevur bygdaráðið gjørt brot á galdandi lóg, eitt nú sloppið
sær undan at gera skyldur sínar, ger landsstýrið tað, sum
neyðugt er. Um tað er neyðugt, kann landsstýrið áleggja teimum einstøku bygdaráðslimunum tvingsilsbøtur.
Landsstýrið kann eisini við rættarmáli gera persónliga
ábyrgd galdandi ímóti teimum einstøku bygdaráðslimunum.
§ 33.
Bygdaráðið skal ansa eftir, at øll skjøl hjá kommununi verða
hildin í varðveitslu.
Landsstýrið kann fyriskipa hvussu og hvussu leingi omanfyri nevndu skjøl verða at varðveita, og nær og hvussu beint
kann verða fyri teimum.
Á fyrsta fundi aftan á nýval skulu bygdaráðslimirnir gerast
kunnugir við øll ognar- og skuldarskjøl, sum kommunan hevur í varðveitslu.
§ 34.
Bygdaráðið hevur skyldu at geva landsstýrinum allar frágreiðingar um viðurskiftini hjá kommununi, tá biðið verður um tað.
§ 35.
Henda reglugerð fær gildi 1. januar 1975. Tó skal við komandi
kommunuval verða valt tað talið av bygdaráðslimum, sum tilskilað er í § 1, og skal nývalda bygdaráðið á fyrsta fundi aftan
á nýval, samamber § 4 í kommunulógini, fylgja reglunum í
hesi reglugerð.
Fylgiskjøl
• 493
Uppgávur
Landsstýrisins standardreglugerð
Starvsskipan
Tal av bý-/bygda(r)ráðslimum
Tal av bý-/bygda(r)ráðsfundum um árið
Gerðabók undirskrivað við fundarlok
Fundir almannakungjørdir fyrst í árinum
Fastan skrivara
Annað fólk í umsitingini
Reglugerð um viðurskifti hjá starvsfólkum
Fasta skrivstovutíð
Journalskipan
Teldu
Kontoskipan hjá landsstýrinum
Bókførslan fyriskipað í serliga reglugerð
Ráðgeva til fíggjarætlanina
Fíggjarætlanini løgd til kunningar
Bókar kommunan sjálv
Bókað á teldu
Fastognargrunn
Nevndarsamsýning
Líkningarnevnd
Undirskrivar kommunuan álíkningina
Undirskrivar kommunuan skattabrøv til borgaran
Liggur skattalistin frammi
Tal av atkvøðuøkjum
Valstýri
Bý-/bygda(r)ráðslímur í valstýrinum
Valkort til øll val
Undirskrivar bý-/bygda(r)ráðsform. vall. til løgtingsval
Edv-skrá við persónligum upplýsingum
Reglugerð send Skrásetingareftirlitinum
Atferðrarreglur fyri skúlan
Árgangir í skúlanum
Skúlabókasavn
Næmingaflutning
Frítíðarundirvísing
Serstak frítíðarundirvísing
Frítíðarvirksemi
Musikkskúli
Limir í barnaverndarnevndini
Dagstovnspláss
Dagrøktarpláss
Ansingarpláss i aðrari kommunu
Umsókn um forsorgarhjálp beinl. til Almannastovuna
Verður ansað eftir broytingum í fíggjaligu viðurskift.
494
•
Fylgiskjøl
Fug
loy
Sví
noy
Við
are
iði
Hv
ann
Kla asun
d
ksv
ík
Ku
noy
Mik
lad
Hú als
sa
Oy
nda
Eld rfjarð
ar
uví
Fug k
lafj
ørð
Lei
rvík
Gø
tu
Ne
s
Sjó
ar
Ská
la
Eið
i
Su
nda
Fun
nin
Gjó g
gv
D. Matrixyvirlit yvir hvørjar lógarásettar uppgávur
kommunurnar loysa
j j j/n j e
n n n n j
5 5 5 5 11
3 10 12 12 12
j j j j j
n n n n j
n n n j j
n n n j j
n n n n j
n n n j j
n n n n j
n j j j j
j j j j j
n n n n j
n n j j n
n n j j j
j n n n j
n j j j j
n n n n j
j j ? j j
n n n n j
n j n j j
n n n j n
j j j j j
2 1 1 1 2
2 - - - 2
j - - - ?
n j j j j
j n j n j
n n n n n
- - - - ? ? ? j n
7 9 7 7 10
n n j j j
- - j j j
n j j j j
n n n n j
n n n ?
n n n n j
3 3 7 5 5
n n n n j
n n (n) n j
n n n n n
j j j j j
n n n n n
j
n
5
8
n
n
n
n
n
n
n
n
j
n
n
j
n
n
n
j
n
j
j
j
2
1
j
j
j
n
?
7
n
j
n
n
n
n
5
n
n
j
j
n
j j e
n n j
5 5 5
6 12 12
j j/n j
n n n
n n j
n n n
n n n
n n j
n n j
n n j
j j j
n n n
j j n
j j j
n n j
j j j
n n n
j n j
n n n
j j j
n n n
j j j
1 2 1
- 2 - j/n j n n
j n n
n n n
- - n j ?
7 7 7
n j j
j - j
j j j
n n n
n n n
n n j
5 5 5
n n n
n n (n)
n n n
j j p
n n n
j e j j j j j j j j j
n n j n j n n n n n n
5 9 5 5 7 5 5 7 5 5 5
6 13 24 24 10 24 18 12 12 12 12
j j j/n j/n j j j n j j j
n j n n j n n n n n n
j j j j j j j j j n n
n j n j j n j n n n n
n n j n j n n n n n n
j j j j j j j j j n n
n j j j j j j j j n n
j j j j j j j j j j j
n j j n n n n n n n n
j j j j j n j n n j n
n j j j j j j j j n j
n j j j j n j j j j j
n n j n n n n n n n n
? j j j j j j j j j ?
? n n ? n ? ? n ? ? ?
2 2 1 1 1 2 2 1 1 1 1
2 2 - - - 2 2 - - - j ? - - - j j - - - j j j j j j j j j j j
n j j j j n n j n j ?
n j n j n j j n j n n
- n - j - n n - n - ? j (j) j n j j j n n j
7 10 7 7 10 10 7 7 7 7 7
n j j n j j j j j n n
j j j j - j j j - j j
n j j j j j j j j n n
n j n n n n n n n n n
n j j n j j n j j n n
5 5 5 5 5 5 5 5 5 3 5
n j n n n n n n j n n
n j j j j j n j n n n
n j n n n n n j n j n
j j j j j n j j j j j
n n n n n n n n n n
My
kin
es
Sa
nd
Sko
pu
Ská n
lav
ík
Hú
sav
í
Skú k
vo
Hv y
alb
a
Tvø
roy
Fám ri
jin
Ho
v
Po
rke
ri
Vá
gs
Su
mb
a
Tór
sha
vn
Ru
nav
ík
Ha
ldó
rsv
Sa
ksu ík
Hv n
alv
í
Hó k
sví
k
Ko
llaf
jørð
Kví
vík
Ve
stm
Kir anna
kju
bø
He
st
Nó
lso
y
Sa
nda
Mið vág
vá
Sø g
rvá
Bø g
j (j) j j j j j j
n n n n n n n n
5 3 5 5 7 5 7 5
12 6 24 12 12 24 12 12
j j j j j j (j) j j j j
n n n j n n n n n n n
5 5 5 7 5 3 3 5 5 5 5
6 12 24 12 14 12 ? 12 12 12 10
j j e j j j e j e e e= egna
n j n n n n n n j j
5 5 7 5 5 5 9 5 13 9
8 12 12 12 12 12 12 12 15 15
j
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
j
n
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
j
n
n
j
n
j
n
j
j
j
n
j
j
j j/n=skiftir
j
j
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
j
n
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
j
n
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
j
j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
j
j
n
n
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
j
j
j
j
n
n
n
n
n
j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
j
n
n
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
n
n
j
j
j
j
j
j
j
n
n
n
n
j
j
n
j
j
j
j
j
n
n
n
j
j (j)
j j
n
j
n
j
j
j
n
j
j
j
j (j)=er í ferð við at innføra journalskipan
j
j
n
?
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
j
j
n
j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
n
j
j
j
j
n
j
j
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
n
n
n
n
j
n
j
n
n
n
n
j
j
j
n
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
j
j
n
n
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
n
j
j
j
j
n
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
n
p
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
?
n
j
n
j
j
j
n
?
n
j
n
j
n
n
j
j
n
j
n
n
n
?
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
j
j
n
j
n
j
n
j
j
j
n
j
j
?
j
j
n
j
n
j
n
j
?
j
?
j
n
j
j
j
?
j
?
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
?
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
j
n
j
j
j
n
j
j
j
?
j
n
j
2
2
1
-
1
-
1
-
1
-
2
1
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
2
2
1
-
1
-
1
-
1
-
2
2
1
-
2
2
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
2
2
4
4
5
5
j/n
j
n
j
n
j
j
j
j
n
j
n
j
j
- j/n
j j
j
j
j
j
n
j
- j/n
j j
j
j
j
j
- j/n
j j
j
j
j
j
n
n
j
n
j
n
n
j
n
j
?
n
n
j
?
n
j
n
n
n
n
j
n
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
n
n
j
n
n
n
n
n
n
n
j
n
n
n
n
n
n
n
j
j
j
j
j
-
j
j
j
n
j
?
n
?
j
n
?
n
j
j
j
j
-
n
-
?
j
?
n
?
j
j
?
?
j
j
j
n
j
j
j
7
n
-
7
j
7
n
7
j
7 10
j j
6
j
7
n
9 10 10 10
n j j j
-
-
4
j
5
j
4
n
5
j
8
n
9 10
j j
6
n
7
n
7 10
j j
j
j
j
n
j
j
j
n
j
j
?
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
n
n
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
j
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
j
j
j
n
j
5
j
3
j
5
n
3
j
5
j
5
j
5
n
5
n
5
n
5
j
5
j
5
j
5
j
5
n
3
j
5
j
5
j
5
j
5
n
5
j
5
j
5
j
5
j
5
j
5
j
5
j
5
j
7
j
5
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
j
n
n
j
j
n
n
n
n
n
n
j
n
j
j
j
n
n
n
n
n
j
n
j
n
n
n
n
n
n
n
n
j n
j (n)
n
n
n
j
n
j
n
n
j
j
n
j
j
j
n
n
j
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
j
n
n
n
n
j
n
n
j
n
j
n
p
j
p
n
j
n
j
j
n
n
j
j
j
j
j
n
j
n
j
n
j
j
n
n
n
n
n
n
n
n
j
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
j
7 10 10
n j j
j
j (n)=umsóknir hjá landsstýrinum
n
j p=skiftir
n
Fylgiskjøl
• 495
Fug
loy
Sví
noy
Við
are
iði
Hv
ann
Kla asun
d
ksv
ík
Ku
noy
Mik
lad
Hú als
sa
Oy
nda
Eld rfjarð
ar
uví
Fug k
lafj
ørð
Lei
rvík
Gø
tu
Ne
s
Sjó
ar
Ská
la
Eið
i
Su
nda
Fun
nin
Gjó g
gv
Uppgávur
Ellisheim
j j j j j j j j j j
Er barnatannlæknin kommunalt settur
n n n n j n n n n j
Liggur listi frá Føroya Vanlukkutrygging frammi
j j j j j j j j j n
Kannar kommunan henda lista
j j j j j j j ? ? j
Hevur kommunan eftirlit við matvørulógini
n n n n j n n n n n
Eru fornminnir í kommununi
j j j j j j j j j n
Er bygdasavn
n n n n j n n n n n
Viðlíkaheldur kommunan sjálv varðarnar
n j n n n n - n n n
Pláss til tjalding
(j) j n n j n n n (j) n
Fólkabókasavn
n n n n n n n n n n
Bókasavnsnevnd
- - - - n - - - - Bókasavnsviðtøkur
- - - - j - - - - Brunanevnd
n n n n j j n j j n
Brunasamtykt
n n n n j n n n j n
Brunaumsjónarmaður
n n n n j n j j j n
Tal av sløkkiliðsmonnum
6 7 5 ? 12 0 5 11 9 7
Brunaútgerð
n p p p j n n p p p
Verður brunatrygdin kanna ísv. byggimál
n n j n j n n n n n
Havn
n n j j j n n n j j
Móttøkuskipan til spillolju v.m.
- - j j j - - - j n
Verður nakað gjørt við hundar, sum ganga leysir
n n n n j n n n n n
Býarskipan, byggisamtykt
n n n n j j (j) j j j
Hegnsýnisnevnd
j j j j j n j j j j
IRF
n n j j j j (n) j j j
KOB
- - - - - - - Ávíst øki til burturkoyring av mold v.m.
j n j j j j n n j n
Rottuoyðing
- - j j j j - - j j
Hava øll hús rottanga
n j j n j ? j j j ?
Spillvatnsleiðing skrásett
n ? j n j j j p n ?
Spillvatnsleiðing á sjógv
n n p p p p p p p p
Vatnveiting kommunal
n j/n n j/n j j/n j j j j
Vatnið reinsað
n ? ? ? j n n ? ? ?
Er talan um kelduvatn
j j j ? n j/n j j j j
Vatnið løggildað
n n n n (j) n n (j) n n
Vatníbindingargjald
n n j j n n j n n n
Hevur kommunan eftirlit við umhvørvislógini
n j (j) j j n n (j) n (j)
Alment náhús
n j n n j n j n n n
Fólka at taka sær av kirkjugarðinum
j j j j j j j j j j
Heldur kommunan sjálv kommunalu vegirnir
j j j j j j j j j n
Størri arbeiði á k.vegum keypt frá Landsverkfrøðinginumj j j j j j j j j n
Hýruvognsloyvir
n n n j j j j n j n
?=ikki upplýst
496
•
Fylgiskjøl
j j
n j
j j
j j
(j) (j)
j j
n n
n n
n n
j j
n j
j j
j j
j j
j j
12 6
j j
n j
j j
j j
j n
j j
j j
j j
- j j
j j
n j
n j
(j) (j)
j j
p j
j/n j/n
(j) j
j n
j j
j j
j j
j j
j j
j j
j j j j j j
j n j j n n
j j j j j j
j j j j j n
n (j) (j) (j) (j) j
j j j n j n
j n n n j n
n j n n n n
n j j n j n
n j j n n j
- j j - - n
- j j - - j
j j j j n j
j j j j n j
j j j j j j
8 13 5 8 16 4
j j j j p j
j j j j n j
j j j j j n
j j j j j n n n n n n
j n j j j j
j j j j j j
j j j j j j
- - - - - j j j j j n
j j n j j j
n j j j j n
j (j) j j j j
n p (j) j j p
j j j j j j
n j n n n n
j n j j j n
j j (j) n j (j)
n n n n n n
j j (j) (j) j j
n j n n j n
j j j j j j
j j j n n n
j j n j j j
n j n n j n
j
n
j
j
n
j
n
n
n
n
n
n
n
5
p
j
j
n
n
n
j
j
j
j
n
?
p
j
n
j
n
j
n
n
j
n
j
n
j
n
?
?
j
j
n
n
j
n
j
j
j
3
j
j
n
n
j
j
j
j
j
?
j
j
j
n
?
n
n
j
j
j
j
j
n
Ha
ldó
rsv
Sa
ksu ík
Hv n
alv
í
Hó k
sví
k
Ko
llaf
jørð
Kví
vík
Ve
stm
Kir anna
kju
bø
He
st
Nó
lso
y
Sa
nda
Mið vág
vá
Sø g
rvá
Bø g
My
kin
es
Sa
nd
Sko
pu
Ská n
lav
ík
Hú
sav
í
Skú k
vo
Hv y
alb
a
Tvø
roy
Fám ri
jin
Ho
v
Po
rke
ri
Vá
gs
Su
mb
a
Tór
sha
vn
Ru
nav
ík
k
k
k
k
k
k
k
j
j
j
j
j
j
j
j (j) (j) (j) (j)
n
j
n
?
n
n
n
j
j
j
j
?
j
j
n
n
n
j
n
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
n
n
?
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
n
j
n
?
n
j
n
n
n
n
-
j
j
n
n
n
-
j
n
n
n
j
j
j
n
n
n
n
-
j
j
j
n
j
j
j j
n (j)
n n
? n
n j
- n
j
j
n
n
n
-
n
n
n
n
-
j
n
n
n
n
-
j
n
n
n
j
j
j
j
j
n
j
n
j
j
n
n
j
j
j
n
j
j
j
j
n
n
n
j
n
j
j
n
j
j
j
n
n
j
j
j
j
n
j
j
j
j n
j (j)
n
n
j
n
j
j
j
j
6
j
0
n
5
j
j
j
n
n
j
n
n
j
k
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j j
n (j)
j
n
j
n
?
n
j
n
n
n
?
n
j
n
j j
n (j)
j
n
j
n
n
n
n
-
j
n
n
j
n
-
j
j
n
n
n
-
j
j
j
n
n
-
j j n
n n n
n n n
n (j) (j)
n n n
- - -
j
n
n
j
j
n
j
j
j
j
j
n
n
n
j
n
n
-
j j
n (j)
j n
n n
n n
- -
j
j
j
j
j
j
j j
n j
n n
n j
n j
- (n)
j
j (j)=arbeitt verður við hesum
j
j (j)=ja, men eingir fasilitetir
j
j
j
n
n
n
n
j
n
n
j
n
j
n
j
n
n
n
j
j
n
j
j
n
n
n
n
n
n
n
j
n
n
n
j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
j
n
j
j
j
j
j
5 12 16
j j p
5
p
5
p
9
j
j
j
j k=keypir sær pláss, (j)=royndarskipan
n
j
n n
n (j) (j)=saman við HS
n
j
j (n)
j j
j
j (j)=arbeitt verður við hesum
5 22
j p
? 27 14
j j p
9 17 15 15 12
p p j j p
?
p
2 15 12
n j j
7 21
j p
4
p
j
j
j
n
n
j
n
j
n
j
j
n
n
j
n
j
j
j
j
j
j
j
n
n
n
n
n
j
n
j
n
j
j
n
n
n
j
j
j
j
n
j
n
n
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
n
j
n
n
j
n
j
n
j
n
n
n
n
j
n
j
n
j
n
p
n
n
n
j
n
j
n
j
n
n
n
j
n
j
n
n
n
n
j
n
j
n
n
n
j
j
j
n
j
j
n
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
n
n
j
n
j
j
j
j (j)
j j
n
j
n
j
j
j
j
j
n
j
j (j)
j j
j
j
j
j
j
j
j (j)=ikki góðkendar
j
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
k
k
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
-
j
j (n)=hevur sókt um limaskap
- k=keypir tænastuna
n
j
n
n
j
j
j
j
j
p
j
j
j
j
j
j
n
-
j
-
j
j
j
j
j
j
n
j
n
-
j
-
j
-
j
-
j
-
n
-
j
j
j
j
n
j
n
n
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j p=partvíst
n
n
?
n
j
?
j
j
n
j
? n
j (j)
n
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
?
?
j
j
j
p
n
p
j
p
j
p
j j
? (j)
n
p
j
j
n n
n (j)
n
j
j
n
n
j
j
j p=partvíst, (j)=verður arbeitt við
p
j/n
p
n
n
j
p
j
p
j
?
j
p
j
p
j
p
n
j
j
p
j
p
j
p
j
p
n
p
j
p
j
j
j
p
j
p
n
p
j
p p
n j/n
p
j
j
j
n p
j j/n
p
j
p
j
p p=partvíst, (j)=verður arbeitt við
j j/n=bæði
n ?
n j/n
n
n
n
n
n
n
p
?
j
n
n
j
?
j
?
j
n
j
j n ?
n j/n j/n
n
j
j
n
n (j)
j j
n
j
n
j
n j
j j/n
?
j
n
j
n
n
n
n
n
?
n (j)
n n
n
j
j (j)
j n
n
n
n (j)
n n
n (j)
n n
n
j
n
n
n (j)
n n
n (j) (j) (j) (j)
n n j j n
j (j) (j)=væntar svar frá Heilsufr. Starvst.
j n
j
n
n
j
j
n
j
n
n
j
n
j
j
j
n
j
n
j
n
j
n (j)
n j
j
j
j
n
n
n
j
n
j
j
j (j)=saman við HS
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
n
j
n
j
j
j
n
j
j
j
j
n
j
j
j
n
n
j
j
j
j
j
j
j
n
n
n
j
n
7 33 13
p j j p=partvíst
j n p n/j p=partvíst, (j)=verður arbeitt við
n j/n j/n ? j/n=bæði
j
j
n
n
n
n
n (j)
n j
n
n
j
n
n
n
n
n
n
j
n
n
j
j
j
n
n
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
n
-
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n
j
j
j
j
j
j
j
n
n
j
n
j
j
j
n
j
j
n
n
j
n
n
j
j
n
j
n
j
j
j
j
j
j
j
j
j
j
n (j)
n n
Fylgiskjøl
• 497
E.
Svar frá áhugabólkunum
ALMENNA UMSITINGIN
Landsfyrisitingin
Almanna- og heilsudeildin
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Barnaansingarskipan
• reglugerð fyri dagstovnar, dagrøktarskipanir og sjálvsognarstovnar
• viðgera umsóknir frá kommunum
2.
•
•
•
•
•
•
Kommunulæknaskipanin
setan av læknum
útgjaldan av fyribyrgjandi kanningum (profelaksir)
umsiting av kuponum og blankettum
setan av avloysarum
gjald til serumsinstitutt, apotekini og sjúkrahúsini
gjald av føstum samsýningum til settar kommunulæknar
og avloysararnar
• endurgjald fyri ferðakostnað
• ráðgeva og vegleiða avloysarum
3. Skúlalæknaskipanin
• lógarsmíð, kunngerðir og reglugerðir
Fíggjar- og búskapardeildin
Deildin byrjaði veruliga at loysa uppgávur fyri kommununum
í 1993, og fyrsta stóra uppgávan hjá deildini var at gera upp
alla ta kommunalu skuldina. Endamálið var m.a. at kunna
landsstýrið um fíggjarligu støðu kommunanna. Sama ár fekk
deildin til uppgávu, saman við lógardeildini, at virka sum
kommunalt fíggjareftirlit og annars støðugt at kunna landsstýrið og aðrar áhugabólkar um fíggjarligu gongdina. Hesar
uppgávur loysir deildin eisini í dag.
Í sambandi við umfígging av kommunalu skuldini fekk
deildin í november 1995 eisini til uppgávu at seta upp kommunalu lánini, sum skuldu verða býtt sundur á lánisløg og kreditorar. Sambært avtaluni millum kommunurnar og kreditorarnar er ta somuleiðis uppgávan hjá deildini saman við
498
•
Fylgiskjøl
lógardeildini at geva kommunalu kreditorunum eina árliga
kunning um kommunalu ársfíggjarætlanirnar.
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Kommunalt fíggjareftirlit
• Senda út fráboðanarskriv um fíggjarætlanirnar
• Rágeva kommununum um uppseting av fíggjarætlanum o.a.
• Heinta og viðgera dáta og gera útrokningar um væntað
inntøkugrundarlag, rentur, frádráttir o.a.
• Seta upp yvirlit yvir allar kommunalu fíggjarætlanirnar
• Saman við lógardeildini og landsstýrismanninum viðgera
og góðkenna fíggjarætlanirnar
• Senda út viðmerkingar og góðkenningarskriv til kommunurnar
• Senda út góðkenningarskriv um skattaprosent o.a. til Tollog Skattstovuna
• Samstarv við stýrið fyri kommunala veðhaldsgrunnin, um
tær kommunur, ið skulu hava pening úr grunninum
• Sakarmál
2. Gera hagtøl um kommunalu fíggjarætlanirnar
• Geva út fullfíggjað yvirlit yvir kommunalu fíggjarætlanirnar til almenna nýtslu
3. Almenn kunning um kommunala búskapin
• Veita upplýsingar um fíggjarætlanirnar, gongdina í kommunala búskapinum o.a. til ársfrágreiðingina hjá Ríkisumboðnum og regluligu frágreiðingina frá Det Rådgivende
Udvalg vedr. Færøerne
• Senda út fíggjarætlanirnar til áhugabólkar
• Veita upplýsingar til fjølmiðlarnar
4. Skattamál
• Gera reglur um eftirgeving av persónskatti til nýtslu hjá
kommununum
• Gera innanhýsis oyðubløð í sambandi við málsviðgerð og
gera spurnarbløð til umsøkjarar
• Veita inntøku- og ognarupplýsingar til kommunurnar í
sambandi við eftirgeving av kommunuskattinum
• Gera úrskurð í sambandi við ósemjur um kommunuskattskyldu
• Sakarmál
Fylgiskjøl
• 499
5. Fíggjarviðurskifti hjá interkommunalum felagsskapum
• Gera lánsavtalur við IRF og fylgja við gongdini
• Gjøgnum ársroknskapir fylgja við gongdini í fíggjarviðurskiftunum hjá SEV og IRF
Lógarheimildin fyri uppgávurnar er millum annað løgtingslóg
nr. 189 frá 8. des. 1993 um kommunalu ársfíggjarætlanirnar
v.m. og løgtingslóg nr. 86 frá 1.september 1983 um lands- og
kommunuskatt við seinni broytingum (skattalógin).
Uppgávur – størri og smærri kommunur
Tað skal munandi meira orka verða nýtt til tess at loysa uppgávurnar hjá teimum smáu kommununum.
Serliga tær smáu kommunurnar skulu støðugt hava munandi meira fakliga hjálp fyri at verða førar fyri at lúka bæði
tey fakligu- og lógarásettu krøvuni, ið sett verða kommununum. Her verður hugsað um uppseting av kommunalu fíggjarætlanunum, kunning um tær lógir, sum galda, herímillum
arbeiðið hjá landsstýrismanninum at boða frá afturvendandi
tíðarfreistum at lata inn fíggjarætlanir, um at brúka nýggju
kontoætlanina o.a.
Í teimum smáu kommununum er tað somuleiðis ein trupulleiki viðvíkjandi eftirgeving av kommunalum persónsskatti, at
eftirgevingarmálini ikki fáa eina nøktandi málsviðgerð. Tað
kann t.d. verða trupult og ofta ógjørligt at síggja grundgevingina fyri eini tiknari avgerð, sjálvt um landsstýrið hevur
gjørt uppskot um umfarskriv við leiðreglum um, hvørji krøv
skulu verða lokin í sambandi við eftirgeving av persónskatti.
Samanumtikið vísa royndirnar, at fyrisitingarligu trupulleikarnir eru flestir í teimum smáu kommununum.
Nýggjar kommunalar uppgávur síðstu 2 árini
Hesi bæði seinastu árini hevur deildin fingið í rættlag umleggingina av kommunalu skuldini, og herímillum støðugt at
kunna kommunalu kreditorarnar um fíggjarætlanirnar, roknskapir o.a., líka fram til ár 2000.
Møguligar nýggjar kommunalar uppgávur komandi árini
Uppgávurnar í sambandi við kommunalt fíggjareftirlit, herímillum fíggjarpolitikkin í kommununum, verða bert í ávísan
mun samskipaðar við fíggjarpolitikkin hjá landinum. Viðmerkjast kann, at í løtuni verða t.d. ongar árligar avtalur
500
•
Fylgiskjøl
gjørdar millum landsstýrið og kommunurnar (kommunufelagið) um skattastøðið, lániavmarkingar o.a., so sum gjørt
verður t.d. í Danmørk.
Samskifti við kommunurnar
Tær uppgávur, sum krevja mest samskifti, er góðkenning av
kommunalu fíggjarætlanunum. Tað samskifti er serliga stórt
hvørt ár frá 1. oktober til 15. desember. Hetta krevur væl
meira av samskifti við tær smáu kommunurnar, við tað at tað
tilfar, ið kemur inn til viðgerðar, er mangan so ófullfíggjað.
Annars krevur tað hóast alt nógv samskifti, tá talan er um
samfullar 49 kommunur.
Samskifti fer vanliga fram skrivliga, gjøgnum telefon, fax og
fyri ein part fundir, tá talan er um serlig viðurskifti. Tá talan er
um tær smáu kommunurnar er tað sera trupult at útvega upplýsingar via telefon ella fax, og tí fer málsviðgerðin fram við
brævaskifti. Hetta ger viðgerðartíðina ofta sera tunga og drúgva.
Samskifti við aðrar stovnar
Deildin hevur rímiliga nógv samskifti við Toll- og Skattstovuna um inntøkugrundarlag o.a. í sambandi við kommunalu
fíggjarætlanirnar, og við Føroya Gjaldstovu um innkrevjing av
ov nógv avroknaðum skatti, um minking í transportunum til
kreditorarnar, um avrokning í- og uppgerð av kommunala
veðhaldsgrunninum. Talan er um samskifti á pappíri, tá ið avgerðir eru tiknar, og um telefon og fax um afturvendandi
spurningar og kunning. Upplýsingar verða eisini latnar millum stovnar á diskli.
Samskifti er mest frá 1. oktober til 15. desember í sambandi
við kommunala fíggjareftirlitið. Tað er eingin munur í samskiftinum við stovnar um smáar og stórar kommunur í sambandi við kommunala fíggjareftirlitið. Tað er meira tað stóra
talið á kommunum, ið skapar nógv samskifti.
Viðmerkjast skal í sambandi við sakarmál viðvíkjandi
kommunum, at samskifti við advokatar í ávísum førum kann
vera stórt.
Landsskúlafyrisitingin
Tær uppgávur, Lansskúlafyrisitingin hevur loyst fyri kommunurnar síðan 1978, hava ymiskir sentralir myndugleikar
frammanundan havt um hendi í mong ár.
Fylgiskjøl
• 501
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Skúla- og undirvísingarætlanir
2. Skúlabyggimál
3. Læraralønir, næminga- og læraratrygging
4. Lærara- og vikarsetanir
5. Eftirlønir
6. Skúlabarnaflutningur
7. Ráðlegging fólkaskúlans
8. Sernámsfrøðilig ráðgeving
9. Stuðul til avbygdanæmingar
10. Góðkenna frítíðarundirvísingina v.m.
11. Musikkskúlin - seta lærarar, rinda løn v.m.
Grundarlagið undir uppgávunum er:
• Ll. nr. 21 frá 22. mars 1979 um fólkaskúlan
• Ll. nr. 58 frá 2. oktober 1978 um skúlafyrisiting
• Ll. nr. 70 frá 30. juni 1983 um frítíðarundirvísing og
• Ll. nr. 69 frá 7. juni 1984 um stuðul til musikkskúlar
Uppgávur - størri og smærri kommunur
Uppgávurnar eru tær somu fyri smáar og stórar kommunur,
við tað at uppgávutalið er tað sama, tó at uppgávurnar eru
ymiskar í vavi.
Landsskúlafyrisitingin hevur onga nýggja uppgávu fingið at
loysa tey bæði seinastu árini.
Tær uppgávur, ið krevja mest samskifti við kommunurnar,
eru:
- ráðlegging fólkaskúlans
- skúlabyggimál
- frítíðarundirvísing
- ráðlegging musikkskúlans
- og (fyri nógvar kommunur) avgreiðsluuppgávur
Meginparturin (60%) av samskiftinum fer fram pr. telefon.
Fundir telja eini 5%, og restin er manuelt.
502
•
Fylgiskjøl
Landsskúlafyrisitingin hevur eisini samskifti við aðrar kommunur, tá ið tað snýr seg um at loysa kommunalar uppgávur.
Stovnarnir, Landsskúlafyrisitingin hevur samskifti við, eru:
- tær ymisku deildirnar í landsstýrinum
- Tryggingarsambandið Føroya
- Føroya Lærarafelag
- Føroya Gjaldsstova
- Bygdaleiðir
- Landslæknin
og er tað serliga um setanar- og lønarviðurskifti. Samskifti er
nógv; men ikki er munur á, um talan er um eina lítla ella stóra
kommunu.
Føroya Gjaldstova
Gjaldstovan hevur altíð havt eitt ávíst markamót til kommunurnar, skilt á tann hátt, at tað altíð hevur verið ein peningastreymur millum land og kommunur. Síðani 1970’ini hevur
millumverandi millum land og kommunur verið stórt báðar
vegir, og serliga síðan samtíðarskattaskipanin var sett í verk,
eru landskassans uppgávur á hesum økinum vaksnar. Gjaldsstovan krevur skattin inn fyri kommunurnar og avroknar
mánaðarliga.
Síðstu 10 árini hevur verið stórt ynski hjá teimum, ið halda
roknskapin við kommunumarkamótinum, at uppgávan verður skipað betur. Gjaldsstovan hevur tí við innføringini av
FSL-skipanini stovnsett eina partsfunktión, sum bert skal
hava skil á millumverandi við kommunur.
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Roknskaparhald landskassans mótvegis kommunum*
2. Skattainnkrevjing fyri kommunurnar
3. Kommunali láni- og veðhaldsgrunnurin
4. Lánsavtalan millum kommunurnar og kreditorarnar
*
Fyrst og fremst bókingar. Tað, sum gevur gjaldstovuni arbeiði, er talið á manuellum
transaktiónum og góðskan á tí roknskapartilfari, sum skapt verður í sambandi við
transaktiónirnar.
Fylgiskjøl
• 503
Formliga grundarlagið fyri uppgávunum hjá Gjaldstovuni er:
- Samtíðarskatturin (skattalógin)
- Kommunali láni- og veðhaldsgrunnurin (k. nr. 153 frá 10/
11-1995) og
- Kreditoravtalan millum kommunurnar og kreditorarnar.
Uppgávurnar hjá gjaldstovuni eru tær somu fyri stórar og
smáar kommunur
Nýggjar uppgávur síðstu 2 árini er umsitingin av kommunala
láni- og veðhaldsgrunni og kreditoravtalan.
Gjaldstovan hevur stovnsett eitt nýtt roknskapardømi, sum
rópt verður Kommunuavrokningardømið, har allar transaktiónir millum kommunur og landskassa skulu verða savnaðar
við einum serliga allýstum kontostrongi. (Í hesum sambandi
verður gjørd ein bókingarleiðbeining). Hetta skuldi gjørt, at
kommunurnar fingu eina betri tænastu, at frásagnarmøguleikin batnar, og at kommunurnar kunnu fáa maskinelt flutt allar
bókingartransaktiónirnar, sum verða skaptar í landskassanum. Tað síðsta skuldi borið við sær sum heild eina munandi
sparing fyri kommunurnar.
Eitt annað, ið kanska óbeinleiðis viðvíkur kommununum,
er, at kirkjurnar verða skildar burtur úr kommunuskattinum,
og skal gjaldstovan sostatt avrokna beinleiðis til kirkjuráðini.
Tær uppgávur, ið krevja stórst samskifti við kommunurnar,
eru:
• mánaðarliga avrokning landskassans við kommunurnar
(millumverandi). Samskiftið fer serliga fram gjøgnum telefon og telefax
• fyrispurningar viðvíkjandi kreditoravtaluni. Samskiftið er
pr. telefon og fundir.
• stóru kommunurnar hava áhuga í skattainnkrevjingini, serliga Tórshavnar Býráð. Samskiftið er fundarvirksemi.
At loysa tær kommunalu uppgávurnar hevur gjaldstovan
504
•
Fylgiskjøl
samskifti við teir stovnar, ið “skapa” bókingartilfarið. Hetta
eru serliga: Almannastovan, Toll- og Skattstovan og landsstýrið.
Samskifti er viðvíkjandi teimum uppgávum, sum knýta seg
til bókhaldið v.m., og samskifti er eisini um uppgerðir.
Tað er ógvuliga ymiskt, hvussu nógv hetta samskifti er. Títtleikin er treytaður av broytingum, uppgerðarhátti, hvussu
ótrygg støðan er hjá kommununum, og hvussu ofta gjørt verður upp.
Tað er munur á samskiftinum, um tað er talan um lítla ella
eina stóra kommunu; men lutfalsligi munurin er ikki samsvarandi kommununustøddini. Munurin millum eina lítla og
eina stóra kommunu skiftir umleið frá 1 til 4.
Heilsufrøðiliga Starvsstovan
Umhvørvisøkið
Umhvørvisverndarlógin kom í gildi í 1989, og kunngerð um
umhvørvisreglur kom í gildi í 1994. Við hesum fór gamla skipanin við heilsunevndum úr gildi, og kommunurnar hava nú
beinleiðis ábyrgd av umhvørvisviðurskiftum.
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Góðkenna serliga dálkandi virki
2. Eftirlit við serliga dálkandi virkjum og kommunalum
virkjum/virksemi
3. Góðkenna kommunalar spillvatnsætlanir
4. Eftirlit við dálkingarstøðuni í Føroyum
5. Fremja kortleggingar av dálkingarampum og umhvørvisviðurskiftum
6. Gera ætlan um góðskuna á vatnøkjum, støðu av virkjum
og burturkastburturbeining
7. Direktoratuppgávur yvirhøvur
- ráðgeva Føroya Landsstýri í umhvørvismálum
- Fyrireika og vísa á vantandi kunngerðir og lógarbroytingar
- gera leiðbeiningar og kunningartilfar
- fyrispurningar frá kommununum
8. Kæruviðgerð eftir at kommunal avgerð er kærd – 2. kærumyndugleiki
Fylgiskjøl
• 505
Grundarlagið undir uppgávunum hjá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni er umhvørvisverndarlógin.
Í sambandi við umhvørisvernd eru uppgávurnar tær somu fyri
smáar og stórar kommunur.
Landsstýrið hevur við kunngerð nr. 54 frá 3/5-1994 lagt eftirlits- og umsitingaruppgávurnar í sambandi við umhvørvisverndarlógina til Heilsufrøðiliga Starvsstovuna.
Tað er serliga í sambandi við kæruviðgerð, at Heilsufrøðiliga
Starvsstovan hevur samskifti við kommunurnar. Samskiftið
fer fram gjøgnum telefon, fax og fundir.
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur ikki samskifti við aðrar
stovnar í sambandi við kommunalar uppgávur.
Matvøruøkið
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Eftirlit í sambandi við góðkenning av matstøðum o.t.
2. Uppfylging í sambandi við góðkenning av matstøðum
3. Sýnistøkur
4. Fyrispurningar og klagur frá vanligum brúkarum
Lógarheimildin er løgtingslóg nr. 46 frá 1985 um matvørur v.m.
Uppgávur – stórar og smáar kommunur
Uppgávurnar eru ikki tær somu fyri stórar og smáar kommunur, við tað at fleiri eftirlitseindir eru í teimum stóru kommununum. Krøvini til drekkivatnið eru eisini øðrvísi í teimum
stóru kommununum.
Í sambandi við matvørur hevur Heilsufrøðilig Starvsstovan
ikki fingið nýggjar uppgávur at loysa síðstu 2 árini.
Møguligar nýggjar kommunalar uppgávur næstu árini
Heilsufrøðiliga Starvsstovan væntar at fáa nýggjar uppgávur
506
•
Fylgiskjøl
innan matvørur í sambandi við kunngerð um merking av liðugt pakkaðum matvørum (verður sett í gildi 1/2-97) og møguliga eisini nýggjar uppgávur í sambandi við innaneftirlit á
virkjum til heimamarknaðin.
Tað er serliga í sambandi við matvørueftirlitið, at Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur samskifti við kommunurnar. Tær
stóru kommunurnar krevja mest samskifti. Samskiftið fer
fram gjøgnum telefon, fax, fundir og eftirlitsvitjanir.
Heilsufrøðiliga Starvsstovan hevur samskifti við fútan í sambandi við kommunalar uppgávur. Samskifti er um at góðkenna matstovur, og tað fer fram gjøgnum telefon, telefax og
brævaskifti, og samskiftið er rímuliga nógv. Eisini her er munur á stórum og smáum kommunum.
Hagstova Føroya
Kommunurnar eru, sum allar aðrar eindir í samfelagnum,
partur av hagtalsuppgerðum, sum Hagstovan ger. Hagstovan
hevur sum ráðgevandi stovnur og sjálvboðin áhugabólkur
havt við kontoskipan kommunanna at gera. Somuleiðis hevur
Hagstovan í nøkur ár (1987-1993) savnað lyklatøl úr kommunuroknskapum – stundum við spurnarblaði og stundum úr
roknskapum.
Hagstova Føroya er ráðgevandi stovnur í ymsum tiltøkum.
Sambært §1, stk. 2 í lóg nr. 33 frá 7/5-1991 um Hagstovu
Føroya kunnu m.a. kommunurnar heita á Hagstovuna um at
savna tilfar og útvega hagtøl, men eingin slík varandi skipan
er upp á tal.
Tað er ikki munur á stórum og smáum kommunum, tá ið
savnað verður inn hagtalstilfar.
Hagstovan hevur ongar nýggjar kommunalar uppgávur fingið
at loysa tey bæði seinastu árini.
Fylgiskjøl
• 507
Hagstovan væntar sær ongar nýggjar kommunalar uppgávur
komandi árini; men hon er tó fús at hjálpa til at fáa kontoætlan og roknskaparskipan standardiserað, so høgligari
verður at fáa atgongd til hagtøl og fíggjaryvirlitið.
Uppgávur, ið krevja samskifti við kommunurnar, eru:
- innheintan av roknskapum
- innheintan av spurnarbløðum
Arbeiðsbyrðan í hesum sambandi er tann sama fyri smáar og
stórar kommunur. Samskifti við kommunurnar er brævaskifti.
Hagstovan hevur nakað av samskifti við Kommunala Eftirlitið í landsstýrinum í sambandi við innheintan av roknskapum og annað. Samskiftið er gjøgnum telefon, fax og fundir.
Tað er ikki munur í so máta á stórum og smáum kommunum.
Landsverkfrøðingurin varð stovnaður beint eftir at Føroyar
fekk heimastýrislógina í 1948, men fyri ta tíð og aftur til 1912
vóru bæði løgtings- og amtsverkfrøðingur. Øll árini var infrastrukturur høvuðsuppgávan, men eisini nógvar aðrar uppgávur við tekniskum tilknýti.
Uppgávurnar eru tær somu uttan mun til kommunustøddir,
men samstarvið er rættiliga ymiskt. Hjá teimum smáu kommununum verður ofta farið niður í smálutirnar, meðan tær
stóru kommunurnar við tekniskari umsiting nýta meira
landsverkfrøðingin sum ráðgeva í serviðurskiftum og sum
samtalupartnara. Allir samskiftismøguleikar verða nýttir bæði
við kommunurnar og aðrar stovnar, sum varða av málinum.
Kavagraving fyri kommunur
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Veitingar av asfalti, gróti og skervi
2. Asfaltering
3. Umsiting og ráðgeving í sambandi við asfaltstudning
4. Merking av vegum, p-økjum, gonguteigum o.ø.
5. Vetrarhald (kavagraving, veiting av salti o.a.)
508
•
Fylgiskjøl
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Bussteðgipláss og bussskýli
Gongubreytir, gøtuljós o.a.
Mál viðvíkjandi vegristum
Graviloyvi
Vegastokkur
Hegning
Tekniskir fyrispurningar og vegleiðing
Sáðing/taðing av vegskráum v.m.
Útleiging av amboðum
Grundarlagið fyri omanfyristandandi uppgávum er landsvegalógin frá 25. juli 1972, §§ 3, 4, 6 og 7.
Uppgávurnar hjá landsverkfrøðinginum hesum viðvíkjandi
eru nøkulunda eins fyri kommunurnar. Tó gera Tórshavnar
og Klaksvíkar kommunur fleiri av uppgávunum sjálvar. Viðvíkjandi tekniskari hjálp ger LV meira fyri tær smáu kommunurnar.
Landsverkfrøðingurin hevur ikki fingið nakra nýggja kommunala uppgávu tey bæði seinastu árini.
Møguligar nýggjar kommunalar uppgávur næstu árini
Umhvørvislógin vil møguliga geva LV onkra nýggja uppgávur
komandi árini.
Tær uppgávur, ið krevja samskifti við kommunurnar, eru:
- asfaltering
- vetrarhald
- umsiting fram við vegunum
- teknisk hjálp o.a.
Samskifti er av øllum slag: telefon, fax, fundir og brævaskifti/
tekningar.
Landsverkfrøðingurin hevur samskifiti við hesar stovnar í
sambandi við tær kommunalu uppávurnar:
- SEV í sambandi við graviloyvi
Fylgiskjøl
• 509
-
Telefonverkið í sambandi við graviloyvi
Matrikulstovuna viðvíkjandi ognarviðurskiftum
Jarðaráðið viðvíkjandi lendisspurningum
Friðingarmyndugleikan víðvíkjandi friðingarmálum
Løgregluna viðvíkjandi ferðslumálum
Prosjekterandi virki
Strandferðsluna viðvíkjandi ferðsluviðurskiftum á ferjulegum, kavarudding o.a.
- Almannastovuna viðvíkjandi byggiloyvi, o.ø. og
- Fornminnisavnið viðvíkjandi friðingarmálum.
Samskiftið er nógv og mest við tær kommunur, ið ikki hava
tekniska umsiting.
Brunaumsjón landsins
Mál, ið viðvíkja brunatrygdarligum spurningum, hava síðan
1948 verið umsitin av landsverkfrøðingsstovninum gjøgnum
landsstýrið. Tað er serliga málsviðgerð av oljutangum, servicestøðum, gasstangum og øðrum tílíkum goymslum og útflýggingarstøðum. Í vaksandi mun hevur landsverkfrøðingsstovnurin eisini viðgjørt brunatrygdarligar spurningar í sambandi
við byggimál og bygningar til 1986, tá ið brunalógin var sett í
gildi, og hesi málsøki burturav komu undir stovnin.
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Bygningseftirlit av gistingarhúsum/samkomuhøllum í sambandi við dagligu trygdina og veiting av rakstrarloyvum
2. Byggimálsviðgerð av gistihúsum/ansingarstovnum/samkomuhúsum í sambandi við ný- og umbyggingar.
3. Brunatrygdarlig vegleiðing fyri kommunur
4. Eftirlit við oljugoymslum, servicestøðum, gassgoymslum
og flutningi av hesum evnum
5. Leiðsluvegleiðing í sambandi við eldsbruna, óhapp við
vandamiklum evnum og eftirkanning av skaðaorsøkum á
staðnum
6. Eftirlit við sløkkiliðsmanningum, góðkenning av brunaumsjónarmonnum.
7. Daglig vegleiðing og fyriskipan av sløkki- og bjargingarvenjingum.
8. Gerð av reglugerðum, kunngerðum11 og vegleiðingum.
11 Tað er bert landsstýrið, ið kann gera kunngerðir
510
•
Fylgiskjøl
Grundarlagið undir virkseminum hjá brunaumsjón landsins
er løgtingslóg nr. 78 frá 12. juni 1986. Brunaumsjón landsins
hevur meira útgreinað eftirlit við sløkkiliðunum, útinning av
omanfyrinevndu uppgávum, ráðgeving fyri myndugleikar og
onnur viðvíkjandi sløkkiliðum og annars øðrum økjum, sum
landsstýrið leggur undir henda stovn.
Samstarvið við kommunurnar og nøgdin av málum, ið
verða viðgjørd, veksur við teirri øktu tilvitanini um brunatrygdarlig viðurskifti.
Sum heild er uppgávubýtið tað sama millum stórar og smáar
kommunur. Tó er tað ofta kommunurnar, ið venda sær til
brunaumsjónina við fyrispurningum; men í Tórshavn eru tað
ofta einstaklingar og prosjekteringsfeløg, ið ynskja brunatrygdarligar spurningar lýstar.
- at betra tilkallingarskipanina við til dømis sirenum
- at nútímansgera teknisku brandalarmskipanina á vaktsentralinum í Tórshavn
- at gera eina tilbúgvingarætlan fyri Føroyar
- nevndararbeiði í sambandi við nýggja lóg um spreingievni
- byggimálsviðgerð av prosjektum
- eftirlit við bygningum har nógv fólk koma saman og
- eftirlit við sløkkiliðunum
eru tær uppgávur, ið krevja mest samskifti. Grundleggjandi er
ikki munur á stórum og smáum kommunum. Mesta samskiftið er gjøgnum telefon, fax og brøv. Tó er vanligt, at verkfrøðingar og onnur koma inn á skrivstovuna at tosa um síni mál.
Samskifti er eisini við aðrar stovnar so sum lógardeildina,
Føroya Landsfúta, Arbeiðseftirlitið og telefonverkið. Harafturat er eisini samskifti við danskar stovnar.
Ráðleggingardeildin
Býarskipanarlógin kom í gildi í 1954; men hon kom ikki at
virka fyrr enn 20 ár seinni, tá ið Tórshavnar kommuna fekk
góðkenda byggisamtykt. Umleið 2 ár seinni fekk landsverk-
Fylgiskjøl
• 511
frøðingurin í samstarvi við 11 minni og miðalstórar kommunur og við tekniskari hjálp frá Skaarup & Jespersen framt
býarskipanararbeiðið fyri hesar kommunur.
Í 1972 var landsvegalógin sett í gildi. Henda lóg ásetur, at
byggimál við landsveg skulu fyrst verða viðgjørd hjá vegamyndugleikum landsins, áðrenn endaligt byggiloyvi verður
givið. Um hetta mundið fór ráðleggingardeildin til verka.
Av teimum yvir 40 byggisamtyktum, sum higartil eru
framdar og góðkendar, hevur landsverkfrøðingurin verið við
at fremja heilt ella lutvíst tær 35.
HØVUÐSUPPGÁVUR
1. Byggimál við landsveg
2. Veitir fakliga hjálp og vegleiðing viðvíkjandi byggisamtyktum ella býarskipanum og broytingar av teimum
Grundarlagið undir byggimálum við landsveg er landsvegalógin frá 25. juli 1972, grein 5, 6 og 7. Høvuðssjónarmiðið í
landsvegalógini er ferðslutrygdarsjónarmiðið, t.e. so fáar og
góðar íbindingar í høvuðsveg, sum til ber. Ráðleggingardeildin viðger vanliga eini 100-200 mál um árið.
Í sambandi við býarskipanarmál eru nú mest rættingar, dagføringar og broytingar at fremja. Her liggur løgtingslóg nr. 13
frá 21. mai 1954 um býarskipanarmál sum grundarlag.
Í sambandi við bygging við landsveg eru uppgávurnar tær
somu fyri stórar og smáar kommunur.
Viðvíkjandi býarskipan verður hjálp fyrst og fremst veitt
teimum smáu og miðal stóru kommununum, ið hava lítla og
onga umsiting. Fyri tær størstu kommunurnar er fakliga hjálpin mest veitt sum limir í arbeiðsbólkum.
Broytingar í byggisamtyktum - fyri Kunoyar og Nólsoyar
kommunur.
Endurskoðan av býarætlanarbeiðinum.
Tað er serliga býarskipanararbeiðið, ið krevur samskifti við
512
•
Fylgiskjøl
kommunurnar. Tó eisini byggimál. Tað er ikki munur á samskiftinum millum stórar og smáar. Samskiftið fer fram við øllum vanligum samskiftis tólum og á øllum leiðum.
Ráðleggingardeildin hevur samskifti við Hjálpartólamiðstøðina viðvíkjandi tekniskari hjálp til broytingar av bústøðum
fyri brekað. Samskiftið frá Hjálpartólamiðstøðuni er skrivligt,
har so landsverkfrøðingurin ger uppskot um loysn. Síðan góðkennir Hjálpartólamiðstøðin og veitir játtan. Landsverkfrøðingurin ger so sáttmála við arbeiðstakarar, hevur eftirlit og
sýnir arbeiðið, tá ið tað er liðugt, og rindar so Hjálpartólamiðstøðini peningin.
Havnadeildin
Føroyar eru fiskivinnutjóð burturav, og tí tørvar hesum oyggjum altíð havnaløg, sum forsvarliga og á tíðarhóskandi hátt
kunnu tæna fiskivinnuni. Havnirnar eru týdningarmiklir tættir
í virkisførinum og teim møguleikum, ið eru til taks.
Føroyar hava í høvuðsheitum havt eina havnaskipan, sum
er ein samanseting av lands- og kommunalum eindum.
Landið hevur verið við til útbyggingarnar í øllum liðum á
havnalagnum sjálvum. Hetta hevur verið gjørt við eini studningsskipan og seinni við at røkja og stýra vitanini um bæði
havnabygging og náttúruviðurskifti. Landið hevur eisini stýrt
sjálvum verkætlanunum.
Havnirnar eru í flestu førum kommunal ogn, og kommunurnar reka tær og halda tær, og tað eru kommunurnar, sum
eisini skipa havnaviðurskiftini. Landið skal tó góðkenna
leigusáttmálar á havnaøkinum.
Síðani 1948 hevur landsverkfrøðingurin umsitið havnastudningin. Tey fyrstu árini var hetta gjørt saman við Vandbygningsvæsenet, og seinni hevur so landsverkfrøðingurin
umsitið henda studningin einsamallur. Havnastudningur hevur verið latin síðan 1913, og skipanin er í roynd og veru tann
sama í dag.
Í demokratiskum høpi kann sigast, at løgtingið og kommunurnar hava staðið fyri teimum politisku tilgongdunum, og
landsverkfrøðingurin hevur verið tekniskur stovnur hjá báðum pørtum.
Kommunurnar er størsti kundin hjá havnadeildini. Høvuðsgrundarlagið undir arbeiðinum á havnadeildini eru studnings-
Fylgiskjøl
• 513
lógirnar, mannagongdirnar í sambandi við leigumál á havnarøkjum, lógin um anodur og tær mannagongdir og tænastur,
ið eru neyðugar.
HØVUÐSUPPGÁVUR:
1. Havnagerð og rakstur
• regluligar kanningar av aldum, vindi, vatnstøðu o.ø.
• hjálp til vitatænastuna
• hjálp viðvíkjandi ferjulegum, anodum, havnaøkjum
• havnaprosjekt
• annað við sjógvin at gera, m.a. aling
2. Havnastudningur
• játtanartilgongd - løgtingið saman við landsverkfrøðinginum
• ætlanartilgongd - kommunan saman við landsverkfrøðinginum
• byggitilgongd - kommunan og landsverkfrøðingurin
3. Skipa- og vørugjøld
• mannagongd gjørd saman við SFH í 1958
Størri kommunur hava størri havnir og tískil brúk fyri meiri
hjálp enn tær smáu. Tó eru tær stóru kommunurnar eisini ein
virknari partur í uppgávuni. Tær smáu kommunurnar hava
harafturímóti ofta brúk fyri hjálp í smámálum, og hava í fleiri
førum eitt heilt annað slag av trupulleikum, t. d. í útoyggjunum.
Starvsnevnd Føroyskra Havna (SFH) var stovnað í 1958, og
landsverkfrøðingurin hevur síðan tá havt samskifti við SFH.
FÍGGINGARSTOVNAR, GRANNSKOÐARAR O.A.
Føroya Banki
Teir báðir føroysku bankarnir: Sjóvinnubankin og Føroya
Banki, hava higartil verið høvuðsbankar hjá føroysku kommununum. Virkisøkið hjá bankanum hevur mest miðjað ímóti
at fíggja dagliga raksturin og í øðrum lagi at fíggja ymsar íløg-
514
•
Fylgiskjøl
ur. Tær størru anlegsverkætlanirnar vóru í mestan mun fíggjaðar av lutvíst donskum kredittfeløgum og útlendskum bankum og lutvíst føroysku tryggingarfeløgunum.
Búskaparliga kreppan fyrst í 1990-árunum bar við sær, at
kommunalu inntøkurnar lækkaðu við 16% í tíðarskeiðinum
1990-1994, hóast skattaútskrivingin í sama tíðarskeiði hækkaði úr 15,5% upp í 21,3%. Undir hesum umstøðum høvdu
flestu kommunur ilt við at svara gjaldsskyldur sínar.
Landsstýrið heitti í 1993 á føroysku bankarnar – tá Sjóvinnubankan og Føroya Banka – um at standa fyri samráðingum um umlegging av kommunuskuldini. Við góðkenning
landsstýrisins heittu allar tær føroysku kommunurnar tann 24.
mars 1994 á bankarnar um kommunanna vegna at standa fyri
samráðingunum við kommunalu lánsveitararnar um eina
samlaða umlegging av kommunuskuldini.
Ítøkiligt uppskot um umlegging av kommunuskuldini var
liðugt fyrst í januar 1995. Uppskotið var, sum frá leið, góðkent
av mestsum øllum lánsveitarunum og sett í verk at galda frá
1. desember 1995.
Í sambandi við kommunuskuldaravtaluna hava kommunurnar bundið seg til ikki at átaka sær nýggjar skuldarbyrðar.
Lánini hjá kommununum eru tí í høvuðsheitum bundin í eitt
5 ára tíðarskeið. Uppgávur bankans viðvíkjandi kommununum eru tí, sum nú er, ógvuliga avmarkaðar.
HØVUÐSUPPGÁVUR
1. Í sambandi við uppkravi av ársfjórðings gjaldinum verður
uppgerð send til kommunurnar
• Yvirlit yvir rentu og avdrátt ið verða goldin í
transportinum í skattainntøkuni
• Nýggja rentustigið, ið verður galdandi komandi ársfjórðing
2. Ráðgeving um plasering av yvirskotsgjaldføri
3. Hjálp til tulking av skuldaravtaluni
4. Ráðgeving um konvertering av realkreditlánum, ábyrgdir
Tað er ikki stórvegis munur á uppgávunum við atliti at stórum
og smáum kommunum.
Fylgiskjøl
• 515
Umlegging av kommunuskuldini - skuldaravtalan millum
kommunurnar og kreditorarnar
Væntandi fær Føroya Banki ein leiklut í endurskoðanini av
kommunuskuldini um 4 ár, tá ið avtalan gongur út. Møguliga
sum samskipari av umleggingini. Um hetta ikki verður so,
verða uppgávurnar hjá bankanum at taka sær av sínum
kommunalu kundum í sambandi við umlegging av skuldini til
eina meira varandi avtalu.
Av tí at tað í høvuðsheitum snýr seg um avgreiðslumál,
stendst ikki serliga nógv samskifti við kommunurnar av hesum málum. Meginparturin av samskiftinum er í sambandi við
terminsavgreiðsluna, og tá er samskiftið mest brævaskifti.
Eftir at skuldaravtalan er gjørd, er samskifti hjá Føroya
Banka við aðrar stovnar viðvíkjandi kommunalum uppgávum, sum t.d. við peningastovnar og landsmyndugleikar, ógvuliga avmarkað.
Norðoya Sparikassi
Uppgávur hjá Norðoya Sparikassa í sambandi við kommunur
hava verið at játta lán og byggilán til ymiskar útbyggingar við
loyvi landsstýrisins, og annars allar vanligar avgreiðslur.
Høvuðsuppgávur hjá Norðoya Sparikassa viðvíkjandi
kommunuum eru vanligar flytingar innan- og uttanlands.
Uppgávurnar hjá Norðoya Sparikassa eru tær somu fyri stórar og smáar kommunur.
Nýggjar kommunalar uppgávur
Vegna kommunuloysnina hevur Norðoya Sparikassi ikki fingið nakra nýggja uppgávu at loysa fyri kommunurnar, og
sparikassin væntar heldur ikki at fáa nakra nýggja uppgávu
komandi 4 árini, so leingi skuldaravtalan er í gildi.
516
•
Fylgiskjøl
Tær uppgávur, ið Norðoya Sparikassi ger fyri kommunurnar,
krevja lítið samskifti. Tó er munur á stórum og smáum
kommunum, av tí at tær stóru kommunurnar hava fleiri lønir
og flytingar. Samskiftið er gjøgnum telefon og fax.
Norðoya Sparikassi hevur einki samskifti við aðrar stovnar
viðvíkjandi uppgávum fyri kommunurnar.
P/F KPMG Pauli Ellefsen
Hjá Paula Ellefsen hevur høvuðsuppgávan fyri kommunurnar
seinastu 20 árini verið at grannskoða ársroknskapirnar. Harafturat hevur Pauli Ellefsen veitt roknskaparhjálp til gerð av
ársroknskapum og til at seta upp rakstrarætlanir bæði í sambandi við árligar ætlaninar og í sambandi við serligar íløgur.
HØVUÐSUPPGÁVUR
1. Grannskoðan av ársroknskapum
2. Uppsetan av ársroknskapum
3. Hjálp í sambandi við fíggjarætlanir
4. Onnur fíggjarlig ráðgeving
• serliga í sambandi við kommunuloysnina
5. Gjøgnumgongd av og váttanir á serligar roknskaparuppgerðir
• dagrøkt
• forsorg
• bókasavn
• ung í arbeiði
• sjúkrarøkt
• handarbeiðsskúla og
• musikkskúla
6. Hjálp til betri innanhýsis mannagongdir og -eftirlit
7. Bókhaldshjálp
• bóka fyri kommunur
Fylgiskjøl
• 517
• svara fyrispurningum um bókhaldsvirðurskifti
8. Mvg-spurningar
9. Ymiskt
• arbeiði í sambandi við samanlegging av tveimum kommunum
• arbeiði í sambandi við at leggja Kommunalu Orku- og
Brennistøðina inn undir Tórshavnar kommunu.
• fyrispurningar viðv. nýggjastu lógarreglunum um eftirlit
landsstýrisins
• útrokningar v.m. í sambandi við sakarmál
Pauli Ellefsen hevur fleiri og størri uppgávur fyri tær størstu
kommunurnar í mun til tær smærru. Orsøkin til munin er, umframt støddina á kommunuvirkseminum - eisini hugsunarhátturin, ynskini og krøvini frá bý-/bygdaráðunum og førleikin hjá teimum, ið umsita kommunurnar.
Fleiri smærri og størri uppgávur, lutvíst í sambandi við serligar roknskaparuppgerðir yvir ávís øki innan kommununa,
og lutvíst í sambandi við tey tiltøk, sum kommunurnar hava
sett í verk. Somuleiðis hevur kommunuloysnin verið atvoldin
til fleiri uppgávur innan fíggjarliga ráðgeving, og tey øktu
krøvini frá landsstýrinum hava eisini givið fleiri uppgávur
viðv. ætlanum og fíggjarligari ráðgeving yvirhøvur.
Væntandi fara kommunurnar at útbyggja sínar innanhýsis
skipanir á øllum økjum, samstundis sum ein møguligur nýggjur kommunubygnaður eisini broytir uppgávurnar.
Grannskoðanin og roknskaparhjálpin krevur mest samskifti
við kommunurnar. Men størri seruppgávur kunnu eisini
krevja serliga nógv samskifti. KPMG vitjar oftari tær stóru
kommunurnar enn tær smáu.
Samskiftið er oftast persónligt, tó brævaskifti, fax, telefon
og fundir verða eisini brúkt nógv. Møguleiki er fyri elektróniskum samskifti; men tað verður ikki nógv nýtt enn.
518
•
Fylgiskjøl
Í sambandi við grannskoðanina og roknskaparhjálpina til
kommunurnar hevur Pauli Ellefsen javnan samskifti við peningastovnarnar, Landsverkfrøðingin, Føroya Gjaldstovu, aðrar almennar stovnar og stundum eisini Føroya Landsstýri.
P/F Grannskoðaravirkið INPACT
Virkið byrjaði í 1964, og sum frá leið, gjørdist Inpact grannskoðari hjá fleiri kommunum. Inpact gjørdi uppskot um
nýggja útbygda kontoskipan fyri kommunur, sum í høvuðsheitum kundi verða nýtt í øllum kommununum. Kontoskipanin hevði tó sínar serligu fyrimunir fyri tær stóru kommunurnar.
Sum frá er liðið, hava flest allar kommunur ásannað, at tað
er neyðugt við betri roknskaparstýring, og er hetta økið nú
vorðið raðfest nógv fremri næstan allastaðni, enn tað áður
hevur verið gjørt.
Uppgávan hjá Inpact hevur fyrst og fremst verið at grannskoða ársroknskapin. Harafturat hevur virkið veitt hjálp og
ráðgeving í sambandi við kontoskipanir, mannagongdir, fíggjarráðgeving, luttøku á fundum við landsmyndugleikar og fíggingarstovnar v.m. Somuleiðis hevur Inpact skrivað og margfaldað ársroknskapirnar hjá kommununum og skrivað grannskoðanarfrágreiðingar.
HØVUÐSUPPGÁVUR
1. Grannskoðan av ársroknskapum
• verður framd sambært lóggávu og góðan grannskoðanarskikk
• roknskapurin verður grannskoðaður
• bókførsla, mannagongd, skjøl v.m. verða gjøgnumgingin
• avstemmingar
2.
•
•
•
Grannskoðanarfrágreiðingar til ársroknskapin o.a.
verður skrivað við upplýsingum um grannskoðanararbeiðið
við upplýsingum um roknskapin
og møguligar viðmerkingar
3. Bókføra fyri kommunur
• bókførsla við støði í tilfari frá kommunuskrivara
• avstemmingar
Fylgiskjøl
• 519
4.
•
•
•
Ráðgeva í roknskaparligum spurningum
kontoskipanir
bókførsluspurningar
roknskaparuppseting v.m.
5.
•
•
•
Ráðgeva í íleggingar- og fíggjarligum spurningum
uppsetan av fíggjarætlanum
kalkulatiónir
umsóknir um fígging
6. Vera við til fundir við fyrisiting og formansskap kommununnar og í summum førum eisini bygdaráðslimir
7. Vera við til fundir og samráðingar við fíggingarstovnar og
landsmyndugleikar
8. Hjálpa til við uppsetan av fíggjarætlan
• gjøgnumgongd av fíggjarætlanini áðrenn hon verður send
landsstýrinum
• skriva fíggjarætlanina fyri kommununa
Annað
• Grannskoðan av kommunalum stovnum, t.d. barnaansingarstovnar og bókasøvn
• Serroknskapir og váttanir fyri slíkar stovnar
• Spesialarbeiði fyri kommunurnar
Tað er munur á arbeiðsmongdini, alt eftir um kommunurnar
eru stórar ella smáar. Serliga fleiri av ráðgevingararbeiðunum
eru meira hjá teimum stóru kommununum. Harafturímóti
kann vera lutfalsliga meira at gera við vanliga bókførslu hjá
smáum kommunum við minni útbygdari roknskapardeild.
Nýggjar uppgávur seinastu tvey árini hava serliga snúð seg
um:
- nýggju kontoskipanina hjá kommununum
- umlegging av lánum í sambandi við kommunuloysnina
- serligir spurningar viðvíkjandi fíggjarætlanunum.
Inpact hevur eisini verið við at gera eitt nýtt uppskot um
520
•
Fylgiskjøl
kontoskipan, roknskap og fyrisitingarligar reglur fyri
kommunurnar.
P/F Grannskoðaravirkið INPACT væntar at fáa nógv virksemi fyri kommunur í framtíðini. Núverandi bindingar í sambandi við kommunuloysnina mega nakað skjótt verða loystar
aftur, og kommunurnar skulu aftur til at gera nýggjar búskaparligar framtíðarætlanir. Umfígging skal helst eisini fáast í lag
hjá fleiri kommunum, serliga um núverandi lága rentustøðið
heldur fram.
Í sambandi við eina komandi kommunusamanlegging verður nógv brúk fyri grannskoðanar-, búskapar- og roknskaparráðgeving.
Serligt mál, sum skal verða loyst, er trupulleikin við uppgerð av skattaeftirstøðum.
Samskiftið er nógv við kommunurnar, serliga við bókhaldara
ella roknskapardeild. Samskiftið er eisini við bygdaráðsformannin og lutvís eisini við bygdaráðslimir.
Samskiftið fer fram bæði pr. telefon, telefax og á fundum.
Fyri eina miðal stóra kommunu eru ætlandi einir 3-4 fundir,
10-20 telefonsamrøður og eini 5-10 faxskifti árliga. Vanligt
brævaskifti fer sjálvandi eisini fram.
Jú størri kommunan, er tess meira er samskiftið.
Inpact hevur eisini samskifti við landsstýrið, Føroya Gjaldstovu, Landsverkfrøðingin, Hagstovuna, Almannastovuna,
peningastovnar o.o. í sambandi við uppgávur fyri kommunurnar.
Sp/F Grannskoðarastovan
Tá ið Grannskoðarastovan fyri 10-15 árum síðan byrjaði at
grannskoða og gera upp roknskapir fyri kommunur, vóru
roknskapirnir gjørdir upp eftir tí “gomlu” skipanini, t.v.s. at
hvør grannskoðari hevði sín máta at gera roknskapirnar.
Heldur ikki var hugsað so nógv um, hvørt fíggjarætlanin samsvaraði við endaliga roknskapin.
Fylgiskjøl
• 521
Síðan eru roknskapirnir vorðnir standardiseraðir, og stórur
dentur verður lagt á at kanna frávik frá fíggjarætlanini.
Grannskoðari verður eisini oftari nýttur nú enn fyrr at ráðgeva bæði viðvíkjandi bókførslu, roknskaparuppseting og
fíggjarætlan.
HØVUÐSUPPGÁVUR
1. Grannskoðan
• verða oftast settir upp við støði í einum rájavna
2. Uppseting av ársroknskapum
3. Samanbering við fíggjarætlan
• seta ársfjórðingsroknskap upp
• samanbera við fíggjarætlan
4. Uppseting av ársfjórðingsroknskapum
• seta ársfjórðingsroknskap upp
• samanbera við fíggjarætlan
5. Uppsetan av fíggjarætlan
• uppseting
• rokna skattaprosent út
6.
•
•
•
Bókførslu- (konterings) hjálp
sjálv bókførslan
avstemma lán, innistandandi, lønir o.t.
plasering av nýggjum konti
Størsta kommunan, sum Sp/F Grannskoðarastovan hevur, er
millum 800 og 900 íbúgvar. Mesti munurin er, at summar av
teimum heilt smáu kommununum hava mestsum onga umsiting.
Hjálp í sambandi við kommunalu lániavtaluna, útrokning av
eykaavdráttum v.m.
Sp/F Grannskoðarastovan væntar eitt ávíst ráðgevingararbeiði í sambandi við nýggju kommunalu skipanina og møgu-
522
•
Fylgiskjøl
ligar samanleggingar. Eisini væntar Grannskoðarastovan sær
uppgávur í sambandi við lániavtaluna og møguligar umleggingar av lánum, við tað at avtalan fer úr gildi ár 2000.
Grannskoðan og uppseting av roknskapinum eru tær uppgávur, ið krevja mesta samskiftið við kommunurnar. Samskiftið
er manuelt, við fundum, telefon og faxi. Samskiftið við tær
stóru kommunurnar er gjøgnum alt árið; men mesta samskiftið er tó um várið, tá ið ársroknskapurin verður gjørdur upp,
og um heystið í sambandi við uppsetan av fíggjarætlan.
Sp/F Grannskoðarastovan hevur samskifti við:
• láni- og peningastovnar viðvíkjandi lániavtalum og avstemming
• Føroya Gjaldstovu viðvíkjandi avstemming
• Landsverkfrøðingin viðvíkjandi avstemming av studningi
og
• aðrar kommunur, har felags áhugi er viðvíkjandi avstemming
Samskiftið er einamest gjøgnum telefon og fax. Tó er eisini
nakað av fundarvirksemi við peningastovnarnar.
P/F Hansam
Høvuðsuppgávan hjá Hansam í sambandi við kommunur er
grannskoðan.
Uppgávurnar eru tær somu fyri stórar og smáar kommunur.
At seta upp fíggjarætlanir.
Samskiftið við kommunurnar er gjøgnum telefon, manuelt við
og fundum.
P/F Hansam hevur eisini samskifti við fíggjarstovnar, lands-
Fylgiskjøl
• 523
umsitingina, Føroya Gjaldstovu og aðrar grannskoðarar í
sambandi við kommunalar uppgávur. Samskiftið fer fram við
brævaskifti og telefon. Samskiftið er ikki so nógv, og ikki er
munur á stórum og smáum kommunum.
Landsbanki Føroya
Landsbankin hevur hvørki havt, ella hevur nakrar kommunalar uppgávur í løtuni. Virkislutur Landsbankans í framtíðini
verður helst sum ”formidlingsstovnur” og sostatt eisini ein
kreditmetingarstovnur hjá tí almenna. Fíggingin hjá kommununum er ein partur av hesum.
Advokatfirma Annfinn V. Hansen
Advokatfirma Annfinn V. Hansen hjálpir kommununum við
umsitingarligum spurningum og rættarmálum.
Tær smáu kommunurnar hava fleiri fyrispurningar av fyrisitingarligum slagi enn tær stóru.
Væntar sær ikki nýggjar kommunalar uppgávur, men at tær
somu verða verandi.
Tað er eingin serstakur munur á, hvørjar tær uppgávur eru, ið
krevja mest samskifti. Nøgdin av samskiftinum samsvarar við
ta stødd og tann týdning, málið hevur. Tað er ikki munur á
samskiftinum millum smáar og stórar kommunur.
Samskiftið er pr. telefon, fax, fundir og manuelt.
Annfinn V. Hansen hevur eisini samskifti við aðrar stovnar,
tá ið hann skal loysa uppgávur fyri kommunurnar. Samskiftið
er við landsstýrið, Toll- og Skattstovuna, SEV, bankar o.o.
Samskiftið fer mest fram sum brævaskifti og við fundum. Í so
máta er ikki munur á stórum og smáum kommunum.
524
•
Fylgiskjøl
Advokatfirma Eyðfinnur Jacobsen
Advokatfirma Eyðfinnur Jacobsen hevur rættarmál um
byggi-, skúla- og fíggjarviðurskifti fyri kommunurnar eins og
ráðgeving um fyrisiting og kommunalt samarbeiði
Tað er ikki stórvegis munur á uppgávunum millum stórar og
smáar kommunur.
Mál, ið eru elvd av búskaparligu afturgongdini
Advokatfirma Eyðfinnur Jacobsen nevnir, at eitt økt
felagskommunalt samstarv vil skapa nýggjar kommunalar
uppgávur komandi árini.
Tær flestu uppgávurnar krevja neyvt samskifti við kommunurnar. Tó er ikki munur á títtleikanum í samskiftinum millum
stórar og smáar kommunur.
Samskiftið fer fram gjøgnum telefon, fax og fundir.
Eyðfinnur Jacobsen hevur eisini samband við aðrar stovnar
enn kommunur, tá ið hann skal loysa kommunalar uppgávur.
Samskiftið er bæði við fíggjarstovnar og landsstovnar. Harafturat er samskifti við Matrikulstovuna, Landsverkfrøðingin
og landsskrivstovuna.
FØROYA KOMMUNUFELAG
Kommunufelagið var stovnað í 1967 við tí endamáli: at ansa
eftir kommunalum áhugamálum mótvegis landi og ríkisstjórn.
Harumframt skuldi felagið skipa fyri upplýsing og orðaskifti
um kommunal mál. Hesir tættir hava verið rættuliga óbroyttir
gjøgnum tíðina, hóast innihaldið hevur verið skiftandi.
HØVUÐSUPPGÁVUR
1. Ráðgeving um:
• lógarspurningar
Fylgiskjøl
• 525
•
•
•
•
journalisering
roknskaparskipan
bygdaráðsarbeiði
umsiting
2.
•
•
•
Røkjan av kommunalum áhugamálum
lógaruppskot sum viðvíkja kommununum
ansa eftir rættinum hjá kommununum mótvegis tí almenna
skeiðvirksemi
3. Fundarvirksemi
• hjá starvsnevndini
• Føroya Kommunufelag hevur persónar í ymiskum nevndum, ið landsstýrið hevur sett
Viðvíkjandi spurninginum um, hvørt uppgávurnar eru tær
somu fyri stórar og smáar kommunur, er svarið bæði ja og nei.
Um kommunufelagið t.d. heldur skeið, so er uppgávan tann
sama. Harafturímóti er munur á uppgávunum, tá ið tað t.d.
snýr seg um viðurskiftini í kommununum.
Arbeiðið í sambandi við kommunuloysnina, veðhaldsgrunnin
og kommunusamanlegging.
Tað veldst sjálvsagt um, hvørjar nýggjar uppgávur kommunurnar fáa/taka á seg.
Tað er serliga ráðgevingin, ið krevur stórt samskifti. Tað er
eingin beinleiðis munur á stórum og smáum kommunum;
men tað veldst um málið.
Samskiftið er gjøgnum telefon, fax og brævaskifti.
Kommunufelagið hevur eisini samskifti við hesar stovnar
viðvíkjandi kommunalum uppgávum:
• Landsstýrið viðvíkjandi lógarspurningum
• Almannastovuna viðvíkjandi almannamálum
• Gjaldstovuna viðvíkjandi millumrokningum
526
•
Fylgiskjøl
• Hagstovuna viðvíkjandi roknskapartølum
• Starvsstovuna viðvíkjandi umhvørvismálum
Samskiftið er gjøgnum brævaskifti og fundir. Tað er mest við
landsstýrið. Munurin á stórum og smáum kommunum hesum
samskifti viðvíkjandi er treytaður av hentleikunum í kommununum.
Fylgiskjøl
• 527

Frágreiðing u m k o m m u n... Táttur I, Partur II Kommununevndin

Transkrypt

Podobne dokumenty

Meðal annars Meðal annars

Document 169246

Þingflokkur Samfylkingar hafnar breyttri löggæslu