analiza ryzyka

Wybór odpowiednich elementów wyposażenia drogi: analiza ryzyka
i kosztów
Zdzisław Dąbczyński, WIMED
Infrastruktura drogowa to także a może przede wszystkim znaki i konstrukcje
wsporcze, bariery drogowe i inne urządzenia brd. Zaważywszy na dużą ilość tych
elementów we wszelkich inwestycjach drogowych, warto szerzej spojrzeć na
przytoczone poniżej analizy branżowe w zakresie kosztów i bezpieczeństwa
związane z montażem i eksploatacją niektórych urządzeń wyposażenia dróg.
Założeniem tego opracowania jest szukanie odpowiedzi na pytania, które na
podstawie cyfr i przykładów poruszają aspekt eksploatacji oznakowania pionowego i
urządzeń brd., szczególnie ważne na etapie opracowania i zatwierdzania projektów
organizacji ruchu oraz szczegółowych specyfikacji technicznych.
Spoglądając szerzej na rożne przypadki aplikacji przedmiotowych urządzeń,
naszym zdaniem, rodzi się potrzeba głębszych zmian w podejściu do projektowania i
stosowania różnego rodzaju rozwiązań w zakresie wyposażenia dróg. Biorąc pod
uwagę typowy sposób osłaniania konstrukcji wsporczych znaków drogowych przy
zastosowaniu drogowych barier ochronnych nasuwa się szereg pytań:
1. Czy nie wydaje się koniecznym
dopracowanie wymagań dla rentowności
inwestycji zarówno z zakresu jej wpływu na
ryzyka powstania wypadku jak i z uwagi na
koszty eksploatacji?
2. Czy odcinek początkowy drogowej bariery
ochronnej w wielu przypadkach nie stanowi
bardzo
dużego
zagrożenia
w
czasie
najechania na niego przez pojazd? Częstym
przypadkiem spotykanym na naszych drogach
jest sytuacja w której pojazd najeżdża na
początkowy
odcinek
bariery
chroniącej
konstrukcję. Takie odcinki są bardzo
niebezpieczne głównie z powodu możliwości
„wybicia” pojazdu w powietrze. Zdarzają się
nawet sytuacje kiedy pojazd po wybiciu na
początkowym odcinku uderza w tablicę drogową.
3. Jakie mogą być konsekwencje najechania
na odcinek początkowy drogowej bariery
ochronnej?
4. Co może wydarzyć się jeżeli pojazd najedzie
na taki odcinek początkowy przy większej
prędkości?
5. Jakie jest prawdopodobieństwo uderzenia w
kilkudziesięciometrowy
odcinek
bariery
osłaniającej tablice
odniesieniu do ryzyka
uderzenia w podpory samej tablicy?
6. Jak dużo takich przypadków można spotkać
na naszych drogach?
7. Jaki jest koszt osłaniania tablic drogowych
barierami ochronnymi?
8. Jaki jest koszt remontów i napraw
uszkodzonych odcinków osłaniających podpory
słupów i tablic?
9. Czy korzystając z prostych rozwiązań z
zastosowaniem
konstrukcji
wsporczych
podatnych
można
zmniejszyć
koszty
inwestycji?
10. Czy zastosowanie odcinków początkach,
które mają zdolność pochłaniania energii może
przyczynić się do zmniejszenia skutków i
kosztów globalnych wypadków drogowych?
11. Czy dla każdego obiektu stojącego wzdłuż
drogi nie należy szukać rozwiązań, które mogą
powodować
zmniejszenie
skutków
potencjalnych zderzeń. Czy ich funkcja musi
wiązać się z zagrożeniem?
12. Czy stosując rozwiązania lekkich słupów
wsporczych, przy zachowaniu wymaganych
poziomów wytrzymałości konstrukcji można
przyczynić się do zmniejszenia ciężkości
wypadków ciągle zachowując konieczne
funkcje urządzeń?
13. Czy i w jakim zakresie może być
niebezpieczne wtórne uderzenie w podatne
konstrukcje i słupy leżące na drodze w
których ten pierwszy uderzający miał już
szansę przeżyć? Czy waga takich konstrukcji
nie jest kluczową dla konsekwencji
ewentualnych kolejnych zderzeń?
14. Czy analizując zastosowanie takich czy
innych rozwiązań bierzemy pod uwagę
koszty społeczne wypadków drogowych i
mamy na uwadze ich ludzki wymiar?
15. Czy i w jakim zakresie można znaleźć
optymalne rozwiązania dla istotnych z punktu
widzenia urządzeń BRD?
16. Jaki wobec tego tok procedur
projektowych i przetargowych wprowadzić,
aby umożliwić szerszą konieczność analizy
ryzyk i kosztów stosowanych rozwiązań.
17. Czy możemy przyczynić się do
upowszechnienia rozwiązań ograniczających
liczbę wypadków w których to ludzkie ciało
jest niszczone przez elementy pojazdu na
wskutek przeciążeń powstających przy
uderzeniu
w
niepodatne
elementy
wyposażenia drogi?
Odpowiedzi na te pytania mogą powstać w
drodze szeroko rozumianych konsensusów
pomiędzy
kosztami
poszczególnych
rozwiązań i szacowaniem ich wpływu na
skutki i ilość wypadków drogowych. Może to
być wypracowane poprzez opracowanie o
wdrożenie
kolejnych
wytycznych
i
podręczników
dobrych
praktyk
dla
projektantów i zatwierdzających projekty.