marzec 2011
Transkrypt
marzec 2011
Rozmowa z Ministrem Markiem Sawickim STR. | III | „Ułatwianie startu młodym rolnikom” - zmiana rozporządzenia STR. | IV | Dlaczego warto inwestować w rozwój targowisk STR. | VI | Miesięcznik dotyczący Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 marzec 2011 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 Publikacja opracowana w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w numerze Liczba zawartych umów/wydanych decyzji w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” 16 276 ważne instytucje dla prow 2007-2013 Instytucja Zarządzająca: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi http://www.minrol.gov.pl Jednostka certyfikująca: Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej Ministerstwo Finansów http://www.mf.gov.pl agencja płatnicza: Sukces LGD na targach w Berlinie _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ V Bez pomocy unijnej młodych rolników byłoby mniej_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ X Dobry klimat dla rolnictwa _ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ _XIII Szanowni Państwo! Przed Państwem kolejny numer miesięcznika „PROWieści” wydawanego przez Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW. Zamieściliśmy w nim najbardziej aktualne informacje dotyczące realizowanego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013. Tematem przewodnim bieżącego numeru jest nowelizacja rozporządzenia dotyczącego działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007–2013. W numerze polecamy wywiad z Markiem Sawickim, Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, oraz rozmowę z Piotrem Kukawką, beneficjentem działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom”. Ponadto w numerze artykuł „Dlaczego warto inwestować w rozwój targowisk?” oraz nowości w programie rolnośrodowiskowym. Poza tym prezentujemy przykłady dobrych praktyk w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007–2013, a także interesujący artykuł „Dobry klimat dla rolnictwa”. Zachęcamy do lektury i współpracy przy redagowaniu „PROWieści”. Redakcja „PROWieści” Najnowsze zmiany legislacyjne PROW 2007–2013 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi mocą tego formularza (Dz. U. Nr 55, poz. 287) http://www.arimr.gov.pl/ z dnia 10 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawa- z dnia 9 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w podmioty wdrażające: nia pomocy finansowej w ramach działania „Program sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawa- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rolnośrodowiskowy” objętego Programem Rozwoju nia pomocy finansowej w ramach działania „Wspiera- Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (Dz. U. Nr 55, nie gospodarowania na obszarach górskich i innych ob- poz. 289) szarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania http://www.arimr.gov.pl Agencja Rynku Rolnego http://www.arr.gov.pl Samorządy Województw: • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (ONW)” objętego Programem Rozwoju Obszarów z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie działań, w ramach Wiejskich na lata 2007–2013 (Dz. U. z 2011 r. Nr 55, Dolnośląskie: www.umwd.dolnyslask.pl których wnioski o przyznanie pomocy lub płatność Kujawsko-Pomorskie: www.kujawsko-pomorskie.pl mogą być składane za pomocą formularza umieszczo- • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nego na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji z dnia 16 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w Łódzkie: www.lodzkie.pl i Modernizacji Rolnictwa, wymagań, jakie powinien sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawa- Małopolskie: www.malopolskie.pl spełniać ten formularz, oraz warunków i trybu składa- nia pomocy finansowej w ramach działania „Ułatwia- Mazowieckie: www.mazovia.pl nia wniosków za pomocą tego formularza (Dz. U. Nr nie startu młodym rolnikom” objętego Programem Lubelskie: www.lubelskie.pl Lubuskie: www.lubuskie.pl Opolskie: www.umwo.opole.pl Podkarpackie: www.umwp.podkarpackie.pl Podlaskie: www.wrotapodlasia.pl Pomorskie: www.woj-pomorskie.pl 55, poz. 288) poz. 286) Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie szczegółowych wy- z dnia 16 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w Śląskie: www.slaskie.pl magań, jakie powinien spełniać formularz wniosku o sprawie podziału środków Programu Rozwoju Obsza- Świętokrzyskie: www.sejmik.kielce.pl przyznanie pomocy finansowej na wspieranie przed- rów Wiejskich na lata 2007–2013 Warmińsko-Mazurskie: www.wrota.warmia.mazury.pl sięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu Wielkopolskie: www.umww.pl Zachodniopomorskie: www.wzp.pl Fundacja Programów Pomocy Dla Rolnictwa zwierząt, umieszczany na stronie internetowej Agencji Wszystkie zmiany legislacyjne PROW 2007–2013 Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, oraz szcze- dostępne są na stronie www.minrol.gov.pl w zakładce gółowych warunków i trybu składania wniosku za po- PROW 2007–2013 www.fapa.com.pl marzec 2011 zdaniem ministra Rozmowa z Markiem Sawickim, Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności w ramach ONW. Do złożenia wniosku za pomocą formularza internetowego nie będzie wymagany podpis elektroniczny. By skorzystać z tej opcji, należy wystąpić do właściwego miejscowo kierownika biura powiatowego ARiMR z wnioskiem o nadanie loginu i hasła do systemu internetowego. Hasło i login zostaną przesłane drogą pocztową lub, na życzenie, e-mailem. A co z działaniem dotyczącym budowy i modernizacji lokalnych targowisk? Kiedy będzie można składać wnioski? – Obecnie przygotowany jest projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013. Znajdzie się w nim dodatkowy zakres działania dotyczący budowy i modernizacji targowisk. Następnie projekt rozporządzenia przesłany zostanie do konsultacji społecznych i zewnętrznych, w tym do samorządów województw. Projekt będzie również dostępny na stronie internetowej MRiRW w Biuletynie Informacji Publicznej celem zgłaszania uwag. Po zakończeniu procesu legislacyjnego samorządy będą mogły ogłaszać nabory wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i lud- fot. Archiwum MRiRW ności wiejskiej” w zakresie budowy lub modernizacji targowisk. Jest duża szansa, że nabór wniosków dotyczących tego typu inwestycji odbędzie się jeszcze w tym roku. Panie Ministrze, jaki jest stan wdrażania PROW 2007–2013 na dziś? – Od 2007 roku wypłaciliśmy już w ramach PROW ponad 19 mld zł. Dynamika wypłat znacząco wzrosła w latach 2009 i 2010. Dzięki środkom z PROW 2007–2013 polscy rolnicy mogli doposażyć i zmodernizować swoje gospodarstwa. Łącznie zrealizowano ponad 40 tys. projektów w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”, dzięki czemu zakupiono m.in. prawie 20 tys. maszyn i urządzeń rolniczych oraz ponad 15 tys. ciągników. Samorządy gminne wybudowały, zmodernizowały i wyposażyły już ponad 300 obiektów, w tym boiska przy szkołach wiejskich, świetlice wiejskie oraz inne obiekty użyteczności publicznej, takie jak żłobki czy przedszkola. Podpisano już prawie 2000 umów na realizację projektów z zakresu usług dla mieszkańców i gospodarki obszarów wiejskich – prawie 90 procent z nich dotyczy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków. Ponad 900 zakładów przetwórczych w Polsce skorzystało już z pomocy na budowę, modernizację lub zakup linii produkcyjnych. Ponadto dzięki środkom z PROW 2007–2013 477 grup producentów rolnych może wytwarzać i sprzedawać swoje produkty na wspólnym rynku. Wspieramy też aktywność społeczności lokalnych przez podejście Leader. W Polsce obecnie działa 336 lokalnych grup działania, które realizują zadania i projekty zaplanowane w ramach lokalnych strategii rozwoju. Dziękujemy za rozmowę. fot. Archiwum MRiRW Panie Ministrze, jakie zmiany zostały wprowadzone w rozporządzeniu regulującym zasady przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom”? – Wprowadzono zmianę zasad ustalania kolejności przysługiwania pomocy przez wprowadzenie kryteriów wyboru. Pomoc w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” przysługiwać będzie poszczególnym wnioskodawcom w kolejności wynikającej z uzyskanej liczby punktów przyznawanych według trzech kryteriów: powierzchnia użytków rolnych tworzonego gospodarstwa, kwalifikacje zawodowe wnioskodawcy oraz stopa bezrobocia w powiecie, w którym położone jest gospodarstwo. Ponadto, w związku z ustanowieniem kryteriów wyboru, wprowadzony został również zamknięty nabór wniosków o przyznanie pomocy, trwający nie dłużej niż 60 dni. Rozporządzenie dopuszcza także możliwość przyznania pomocy wszystkim młodym rolnikom, którzy rozpoczęli działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym, bez względu na sposób nabycia/wejścia w posiadanie tego gospodarstwa. Ważne jest, aby od dnia rozpoczęcia działalności rolniczej do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie upłynęło więcej niż 12 miesięcy, a do dnia wydania decyzji o przyznaniu pomocy – więcej niż 18 miesięcy. W programie rolnośrodowiskowym również dokonano zmian. Na czym one polegają? – Od 2011 roku w programie rolnośrodowiskowym obowiązuje wiele nowości. Najważniejsze zmiany dotyczą wymagań uczestnictwa w tym działaniu, wysokości niektórych stawek płatności oraz dostępności pakietów. Znaczącym ułatwieniem dla rolników będzie również możliwość składania wniosku o przyznanie płatności rolnośrodowiskowych przez Internet, wraz ◘ Redakcja „PROWieści” | III temat numeru Zmiany w działaniu „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007–2013 W dniu 22 marca 2011 roku weszła w życie nowelizacja rozporządzenia, która wprowadza zmiany w działaniu „Ułatwianie startu młodym rolnikom” w ramach PROW 2007–2013. dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie upłynęło więcej niż 12 miesięcy, a do dnia wydania decyzji o przyznaniu pomocy – więcej niż 18 miesięcy. Do tej pory możliwość przyznania pomocy osobom prowadzącym działalność rolniczą istniała wyłącznie w przypadku osób, które stały się poWażne: powierzchnia, siadaczami nieruchomości powyżej 1 ha UR kwalifikacje i stopa w drodze spadku albo w drodze darowizny bezrobocia otrzymanej w trakcie nauki w systemie dzienPomoc w ramach działania „Ułatwianym bądź przed uzyskaniem pełnoletności. nie startu młodym rolnikom” przysługi22 marca br. weszła w życie również wać będzie poszczególnym wnioskodawnowelizacja rozporządzenia Ministra Rolcom w kolejności wynikającej z uzyskanej nictwa i Rozwoju Wsi w sprawie podziału liczby punktów przyznawanych według środków Programu Rozwoju Obszarów następujących trzech kryteriów wyboru: Wiejskich na lata 2007-2013. Umożliwia powierzchnia użytków rolnych w tworzoona uwzględnienie – w ramach puli finannym gospodarstwie (5–16 pkt) – najwyższą sowej pozostałej do rozdysponowania w Złagodzenie kryteriów liczbę punktów otrzymają wnioskodawcy, każdym województwie do końca okresu dostępu którzy utworzą gospodarstwa o największym Rozporządzenie dopuszcza także moż- programowania 2007-2013 – wszystkich areale użytków rolnych; liwość przyznania pomocy wszystkim mło- osób, których wnioski o przyznanie po kwalifikacje zawodowe wnioskodawcy dym rolnikom, którzy rozpoczęli prowadze- mocy złożone w ubiegłym roku zawierały (1–5 pkt) – najwyższą liczbę punktów otrzynie działalności rolniczej w gospodarstwie zapotrzebowanie przekraczające wysokość mają wnioskodawcy z wykształceniem rolnirolnym, bez względu na sposób nabycia/wej- wojewódzkiego limitu środków, a którzy czym na poziomie wyższym; stopa bezrobocia w powiecie, w którym ścia w posiadanie tego gospodarstwa, o ile od spełniają kryteria dostępu w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom”. położone jest gospodarstwo (0–5 pkt) Oznacza to, że wnioskodawcy, dla których – najwyższą liczbę punktów uzyskają wniow 2010 roku nie wystarczyło środków finanskodawcy przejmujący gospodarstwa w posowych, będą mogli uzyskać wsparcie bez kowiecie, w którym bezrobocie jest najwyższe nieczności ponownego składania wniosków w danym województwie. w ramach tegorocznego naboru, o ile spełniają obowiązujące w ubiegłym roku warunki W przypadku wnioskodawców, któprzyznania pomocy. rzy uzyskają taką samą liczbę punktów, o Rozporządzenia oraz pozostałe szczegókolejności przyznania pomocy zdecyduje łowe informacje na temat działania „Ułatwiapowierzchnia użytków rolnych w tworzonie startu młodym rolnikom” są dostępne na nym gospodarstwie, przy czym preferowastronach internetowych www.minrol.gov.pl i na będzie większa liczba użytków rolnych. www.arimr.gov.pl . Spośród wnioskodawców, którzy uzyskają jednakową liczbę punktów i wskazali we ◘ Wydział Komunikacji – DROW wniosku o przyznanie pomocy gospodarstwa o identycznej powierzchni użytków rolnych, o kolejności przyznania wsparcia zadecyduje data złożenia poprawnego i kompletnego wniosku. W związku z ustanowieniem kryteriów wyboru wprowadzony został również zamknięty nabór wniosków o przyznanie pomocy, trwający nie dłużej niż 60 dni. Informacja o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” w poszczególnych województwach zostanie podana przez Prezesa ARiMR do publicznej wiadomości na stronie internetowej administrowanej przez Agencję oraz co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym. fot. Archiwum MRiRW Zmiany dotyczą zakresu warunków przyznawania i wypłaty pomocy oraz systemu naboru wniosków. Najważniejszą z nich są nowe reguły ustalania kolejności przysługiwania pomocy przez wprowadzenie kryteriów wyboru. IV | marzec 2011 aktualności Sukces LGD na Międzynarodowych Targach Grüne Woche 2011 Lokalne grupy działania z Pomorza, Warmii i Mazur oraz Małopolski wzięły udział w Międzynarodowych Targach Grüne Woche w Berlinie. Sześć z nich zostało nagrodzonych przez resort rolnictwa. Tegoroczne targi Grüne Woche 2011 miały dla Polski szczególne znaczenie, ponieważ nasz kraj przyjął tytuł Kraju Partnerskiego. W konkursie zorganizowanym przez Wydział Leader DROW wyłoniono sześć LGD, które uzyskały najlepsze oceny za dotychczasowe osiągnięcia we współpracy międzynarodowej, realizację projektów z zakresu produktu turystycznego, lokalnego, kreowanie marki lokalnej, a także ze względu na koncepcję zagospodarowania stoiska wystawienniczego i posiadanie materiałów informacyjnych w języku obcym. Laureatami konkursu były następujące LGD: 1) Fundacja Partnerstwo Dorzecze Słupi, 2) Związek Stowarzyszeń na rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich (LGD 9), 3) Lokalna Grupa Działania Warmiński Zakątek, 4)Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Dolina Soły, 5) Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Żywiecki Raj, 6)Lokalna Grupa Działania Spichlerz Górnego Śląska. kiem wspaniałych bukietów kwiatów z bibuły oraz wyrobów artystycznych z makaronu! Na ekspozycjach targowych prowadzone były warsztaty wikliniarskie, sztukatorskie, zajęcia z tworzenia ozdobnych koszyków z „papierowej wikliny” oraz budowy rzeźb z patyków. Szczególne wrażenie wywarła na zwiedzających imponująca, blisko czterometrowa rzeźba z patyków oraz gałęzi przedstawiająca pegaza, wykonana przez artystę plastyka Pana Waldemara Rudyka, który pełni funkcję dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Chełmku. Spotkanie z niemieckim LGD Ponadto goście odwiedzający stoiska LGD mogli poznać smak lokalnych specjalności kulinarnych: ryb wędzonych i marynowanych, wędlin własnego wyrobu, sękaczy, nalewek, serów podpuszczkowych, kiełbasy wędzonej, a także tradycyjnego smalcu z ogórkiem, który szczególnie posmakował gościom z Niemiec. Czas spędzony na targach umilała muzyka kapeli ludowej Pieńkowianie, która wzbudziła ogromne zainteresowanie wśród zwiedzających, wykonując ludowe przyśpiewki oraz suity regionalne. Podczas targów odbyły się dwa spotkania polskich LGD z przedstawicielami niemieckich LGD odpowiedzialnych za realizację podejścia Leader w Niemczech. Stanowiły one doskonałą okazję do wymiany doświadczeń, wzajemnej prezentacji swoich dokonań oraz poszukiwania wspólnych obszarów współpracy międzynarodowej. Aktywni, nowatorscy i skuteczni, czyli sukces polskich LGD Dzięki współpracy i zaangażowaniu naszych grup wspólnie zorganizowaliśmy Pegaz z patyków i dzieła sztuki z makaronu fot. LGD9 Ekspozycja stoisk LGD wyróżniała się oryginalnością i pomysłowością. Uczestnicy zaprezentowali wyśmienitą regionalną kuchnię oraz wyroby lokalnych twórców. Goście odwiedzający stoiska LGD mogli nacieszyć się wido- | V VI | Zrównoważony rozwój wsi wymaga wypracowania podejścia, w którym wszystkie aspekty życia wiejskiego – zarówno społeczno-kulturalne, jak i ekonomiczne – będą ze sobą współdziałały. Jednym z elementów wspierających rozwój gospodarczy wsi są targowiska, na których mieszkańcy wsi mogą sprzedawać, a konsumenci zaopatrywać się w świeże produkty. Inwestycje związane z modernizacją lub budową targowisk są bardzo kosztowne i z reguły nie przynoszą wymiernych dochodów budżetom gmin. W związku z tym zasadne jest wsparcie tworzenia targowisk ze środków wspólnotowych. Analizując dane GUS, należy stwierdzić, że w przeważającej mierze targowiska lokują się blisko rynków zbytu, czyli w miastach lub ich najbliższej okolicy. W 2008 r. spośród ponad 10,5 tys. targowisk w Polsce tylko 2,2 tys. targowisk zlokalizowanych było w gminach wiejskich. Jednak wzrost liczby targowisk (w latach 2004–2008) Korzyści z inwestowania w rozwój targowisk: 1. Stworzenie warunków do sprzedaży bezpośredniej. Najkrótsza droga od producenta do odbiorcy końcowego (brak pośredników, kosztów pośrednich, możliwość kupna zawsze świeżych produktów). 2. Tworzenie więzi handlowych – odbiorca może w prosty sposób kontrolować pochodzenie towaru. 3. Rozwój lokalnej przedsiębiorczości (lokalne centra zbytu skupiają wokół siebie inne rodzaje aktywności gospodarczej). 4. Bliskość rynku zbytu dla producenta. 5. Tworzenie miejsc pracy – obsługa targowiska. 6. Bezpośrednia konkurencja wymusi poprawę jakości produkowanych towarów. 7. Podtrzymanie tradycji kupieckich. Liczba targowisk stałych i sezonowych w poszczególnych województwach w Polsce w 2008 r. (dane GUS) 3000 2500 targowiska stałe targowiska sezonowe 2000 1500 2716 1643 1000 205 80 19 79 76 79 155 77 299 58 ZACHODNIOPOMORSKIE 223 87 WIELKOPOLSKIE 116 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 144 124 ŚWIĘTOKRZYSKIE 79 140 ŚLĄSKIE 152 PODKARPACKIE 153 PODLASKIE 80 164 OPOLSKIE 251 51 189 MAZOWIECKIE 310 291 202 MAŁOPOLSKIE 1244 470 ŁÓDZKIE 0 567 LUBUSKIE 500 POMORSKIE ◘ Katarzyna Łukasiewicz, DROW Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich to nie tylko upiększanie przestrzeni, ale również zapewnienie mieszkańcom wsi źródeł dochodów pozwalających im godnie żyć. LUBELSKIE Udział LGD w Międzynarodowych Targach Grüne Woche w Berlinie stanowi kontynuację cyklu wydarzeń targowych organizowanych przez MRiRW. Na tych imprezach lokalne inicjatywy mają możliwość zaprezentowania dorobku oraz promocji regionów za pomocą produktów regionalnych lub tradycyjnych. W sierpniu 2010 r. grupy z Małopolski na zaproszenie Słowackiej Sieci Obszarów Wiejskich wzięły udział w targach Agrokomplex. W naszym stoisku prezentowane były doświadczenia Polski w zakresie realizacji podejścia Leader oraz sieciowania na obszarach wiejskich. Dzięki targom Agrokomplex możliwe było nawiązanie partnerskich kontaktów polskich i słowackich LGD. Efektem tej współpracy jest inicjatywa wspólnej konferencji lokalnych grup działania z województwa małopolskiego z LGD z dwóch regionów Słowacji: kraju preszowskiego i koszyckiego. MRiRW nie zamierza poprzestać na wymienionych wydarzeniach. W planie działania KSOW na lata 2010–2011 przewidziano środki umożliwiające LGD wsparcie w ramach wymiany doświadczeń oraz mające na celu promowanie współpracy międzynarodowej. Dlaczego warto inwestować w rozwój targowisk? KUJAWSKO-POMORSKIE To nie koniec współpracy, czyli ciąg dalszy nastąpi aktualności DOLNOŚLĄSKIE niezwykle wartościowe wystąpienie Polski na tym najważniejszym i największym branżowym spotkaniu producentów i przetwórców żywności z całego świata. Udział w targach był także doskonałą okazją do promocji podejścia Leader w ramach PROW 2007–2013 oraz Polski. Produkty regionalne oferowane przez LGD były obecne we wszystkich działaniach promocyjnych tej prestiżowej imprezy. Wydarzenie to zwróciło na polskie LGD oraz oferowane przez nie produkty uwagę zarówno publiczności, jak i mediów niemieckich oraz międzynarodowych. Ta wizyta umożliwiła LGD wymianę doświadczeń oraz nawiązanie współpracy międzynarodowej. marzec 2011 aktualności jest znacznie szybszy w gminach wiejskich niż w pozostałych (miejskich i miejsko-wiejskich). Przy ogólnym wzroście liczby targowisk w Polsce o 25 procent w gminach wiejskich ich liczba podniosła się ponaddwukrotnie (z 1 tys. w 2004 r.). W gminach wiejskich, podobnie jak w pozostałych, zwiększa się przede wszystkim liczba targowisk sezonowych. W 2008 r. było ich 1,6 tys., czyli o 71 procent więcej niż rok wcześniej i 3,8 razy więcej niż w 2004 r. Według danych z 2008 r., uwzględniających typologię gmin w Polsce, ponad 60 procent targowisk zlokalizowano na terenach gmin miejskich, a około 20 procent znajdowało się na terenach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich. W wyznaczonych jednostkach administracyjnych około 78 procent targowisk wyznaczonych było w granicach miast. W przeważającej mierze targowiska powstają Liczba targowisk ogółem w Polsce według typu gminy (dane GUS) gminy miejskie gminy wiejsko-miejskie gminy wiejskie 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2004 2005 2006 blisko rynków zbytu, czyli w miastach lub ich najbliższej okolicy. 2007 2008 ◘ Wydział Działań Samorządowych DROW Liczba targowisk ogółem w Polsce (dane GUS) Wyszczególnienie 2004 2005 2006 2007 2008 POLSKA 8 436 9 042 8 500 8 923 10 523 DOLNOŚLĄSKIE 2 204 2 266 2 112 2 166 2 869 KUJAWSKO-POMORSKIE 214 218 225 233 219 LUBELSKIE 230 240 241 242 240 LUBUSKIE 212 227 225 221 232 ŁÓDZKIE 214 213 238 238 244 MAŁOPOLSKIE 2 238 1 832 1 710 1 643 1 396 MAZOWIECKIE 592 563 582 969 877 OPOLSKIE 67 67 82 80 357 PODLASKIE 98 102 102 103 98 PODKARPACKIE 271 285 253 257 268 POMORSKIE 469 674 350 378 310 ŚLĄSKIE 453 475 489 469 493 ŚWIĘTOKRZYSKIE 206 164 163 199 155 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 110 287 337 207 285 WIELKOPOLSKIE 355 359 361 358 721 ZACHODNIOPOMORSKIE 503 1 070 1 030 1 160 1 759 | VII aktualności Nowości w programie rolnośrodowiskowym Od 2011 roku w programie rolnośrodowiskowym obowiązuje wiele zmian. Najważniejsze dotyczą wymagań uczestnictwa w tym działaniu, wysokości niektórych stawek oraz dostępności pakietów. Zmiany w podpisanej 10 marca 2011 r. nowelizacji rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 26 lutego 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (Dz. U. Nr 33, poz. 262 ze zm.) wynikają z rekomendacji organów kontrolnych UE (audytu Komisji Europejskiej i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego), dostosowania przepisów programu rolnośrodowiskowego do zmian w regulacjach wspólnotowych oraz z doświadczeń z wdrażania programu. realizują już program, ale dotychczas nie składali wniosku o dopłaty do ww. upraw sadowniczych. Nowa zasada korzystania z pakietu 2. Rolnictwo ekologiczne dotycząca zakładania upraw drzew i winorośli na obszarach zmeliorowanych wynika z ich specyfiki. Systemy korzeniowe niektórych upraw sadowniczych, głównie drzew i winorośli, głęboko penetrują glebę, a co za tym idzie – znacznie ingerują w panujące na danym terenie stosunki wodne i stwarzają zagrożenie zniszczenia drenarskich systemów melioracyjnych. Od 2009 r. włącznie nie ma możliwości otrzymania płatności rolnośrodowiskowej dla nowo założonej uprawy orzecha włoskiego. Płatność przysługuje jedynie rolnikom, którzy od 2008 r. mają taką uprawę, a dodatkowo nie powiększyli ani w 2009, ani w 2010 r. swojego zobowiązania o inne pakiety. Ekstensywne trwałe użytki zielone tylko na obszarach Natura 2000 Znowelizowane rozporządzenie wpro- wadza ograniczenie dostępu do jednego pakietu programu rolnośrodowiskowego: pakietu 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone. Rolnicy przystępujący do programu rolnośrodowiskowego od 2011 r. będą mogli podjąć się realizacji pakietu 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone tylko na obszarach Natura 2000. Ograniczenie dostępu do pakietu jedynie do tych rolni- E-wniosek, ułatwienie dla rolników Od tego roku możliwe jest składanie wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich, rolnośrodowiskowych oraz w ramach ONW za pośrednictwem Internetu. Do złożenia wniosku za pomocą formularza internetowego nie będzie wymagany podpis elektroniczny. By skorzystać z tej opcji, należy wystąpić do właściwego miejscowo kierownika biura powiatowego z wnioskiem o nadanie loginu i hasła do systemu internetowego. Hasło i login zostaną przesłane drogą pocztową lub, na życzenie, e-mailem. VIII | fot. Agnieszka Kucharska Rolnictwo ekologiczne – uprawy sadownicze W pakiecie 2. Rolnictwo ekologiczne w wariantach 2.9–2.12 możliwe jest zakładanie sadów i upraw winorośli na gruntach, na których istnieje system melioracji dostosowany do tego rodzaju upraw. Zasada ta dotyczy nowych beneficjentów, którzy przystępują do programu od 2011 roku, oraz tych rolników, którzy marzec 2011 aktualności ków wynika z analizy wskaźników monitoringu określonych w PROW – zostały przekroczone wartości wskaźników dla tego pakietu. Pozostawiono jednak możliwość realizacji Ekstensywnych TUZ na obszarach Natura 2000. Z jednej strony siedliska występujące na tych terenach wymagają szczególnej ochrony, realizowanej poprzez wprowadzenie wymogów programu rolnośrodowiskowego, z drugiej zaś prowadzenie działalności rolniczej na tych obszarach generuje pewne utrudnienia, które rekompensują płatności. Pozostawienie możliwości realizacji pakietu 3. na obszarach Natura 2000 jest ważną zachętą do czynnej ochrony tych obszarów i ma walor edukacyjny, pokazując, że można zyskać, gospodarując na obszarach Natura 2000. Zmiany w pakiecie 7. Ochrona zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Dobrą wiadomością dla beneficjentów pakietu 7. Ochrona zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie jest zmiana dotycząca podwyższenia limitów zwierząt, które mogą zostać objęte wsparciem rolnośrodowiskowym. Od 2011 roku płatność rolnośrodowiskową można otrzymać dodatkowo na 26 000 zwierząt. W pakiecie tym zmieniono także sposób naliczania płatności. Nowelizacja wprowadziła system polegający na uwzględnianiu faktycznie posiadanej liczby zwierząt, co jest związane z systemem redukcji płatności dotyczącym przedeklarowania zwierząt. Wyższe stawki w pakiecie 8. Ochrona gleb i wód na gruntach zagrożonych erozją W ramach minimalnych norm (wchodzących w skład cross-compliance) obowiązuje wymóg dotyczący gruntów zagrożonych erozją wodną – co najmniej 40 procent gruntów ornych na obszarach zagrożonych erozją wodną ma pozostać pod okrywą zimową. Obszary te zajmują ok. 9 procent powierzchni kraju; zostały wy- mienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 11 marca 2010 r. w sprawie minimalnych norm (Dz. U. Nr 39 poz. 211). Dla beneficjentów programu rolnośrodowiskowego oznacza to konieczność wyłączenia tej powierzchni z płatności rolnośrodowiskowej. Dlatego od 2011 roku stawka za realizację pakietu 8. na terenach zagrożonych erozją wodną została podwyższona (patrz ramka). Obowiązujące od 2011 r. stawki płatności rolnośrodowiskowej w ramach pakietu 8. Ochrona gleb i wód Wariant 8.1. Wsiewki poplonowe 330 zł/ha 458 zł/ha – w przypadku gruntów położonych na obszarach zagrożonych erozją wodną Wariant 8.2. Międzyplon ozimy 420 zł/ha 750 zł/ha – w przypadku gruntów położonych na obszarach zagrożonych erozją wodną Wariant 8.3. Międzyplon ścierniskowy 420 zł/ha w drugim lub trzecim roku trwania zobowiązania rolnośrodowiskowego. W ramach zmian wprowadzonych nowelizacją pojawiło się uproszczenie dla rolników ubiegających się o płatność w ramach pakietów przyrodniczych, czyli pakietu 4. Ochrona zagrożonych siedlisk przyrodniczych i siedlisk lęgowych ptaków poza obszarami Natura 2000 i pakietu 5. Ochrona zagrożonych siedlisk przyrodniczych i siedlisk lęgowych ptaków na obszarach Natura 2000. Obecnie, by ubiegać się o płatność, nie muszą już mieć opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Od tego roku możliwe jest także wykonanie dokumentacji przyrodniczej w tym samym roku, w którym składany jest wniosek. Nowelizacja stworzyła także możliwość przejścia na program rolnośrodowiskowy w ramach PROW 2007–2013 rolnikom realizującym co najmniej trzy lata program rolnośrodowiskowy w ramach PROW 2004–2006. ◘ Departament Płatności Bezpośrednich MRiRW 690 zł/ha – w przypadku gruntów położonych na obszarach zagrożonych erozją wodną Warto podkreślić, iż zaprojektowane w znowelizowanym rozporządzeniu rozwiązanie wpisuje się w politykę UE dotyczącą wdrażania instrumentów finansowych na obszarach problemowych, zgodnie bowiem z opinią Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) płatność rolnośrodowiskowa powinna być zróżnicowana w zależności od presji środowiskowych występujących na danym obszarze. Na co jeszcze warto zwrócić uwagę Nowelizacja wprowadziła pewne zmiany w zakresie rozszerzania zobowiązania rolnośrodowiskowego. Dotychczas zobowiązanie rolnośrodowiskowe można było rozszerzać tylko w zakresie pakietów 4., 5. i 7. Od 2011 roku możliwe jest także dołączenie pakietu 6. Ochrona zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie jako dodatkowego Gdzie można się dowiedzieć więcej: Szkolenia w zakresie zmian w programie rolnośrodowiskowym obowiązujących od 2011 roku były prowadzone w dniach 1–14 marca br. w Centrum Doradztwa Rolniczego w Radomiu, Centrum Doradztwa Rolniczego w Krakowie, Centrum Doradztwa Rolniczego w Poznaniu oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Na stronie CDR Brwinów dostępne są prezentacje przedstawiające wszystkie zmiany w programie rolnośrodowiskowym wprowadzone nowelizacją: www.cdr.gov.pl, zakładka projekt rozporządzenia rolnośrodowiskowego. | IX wywiad Rozmowa z Piotrem Kukawką, rolnikiem z okolic Makowa Mazowieckiego Bez pomocy unijnej młodych rolników byłoby mniej także ze względu na skalę zmartwień. Lepsza byłaby stabilizacja cenowa. Na czym polega ta modyfikacja? – Rodzice przekazali mi 11,3 hektara, dodatkowo wydzierżawiłem 5 hektarów. Uprawiam na nich zboża, które przeznaczam na pasze dla trzody chlewnej. Mój problem polega na tym, że nie mam maszyn. Muszę pożyczać je od taty. Niestety, tata ma już wysłużony i mało wydajny sprzęt. Za środki z dwóch wspomnianych działań w ramach PROW chciałem kupić większy ciągnik i urządzenia towarzyszące, a potem wydzierżawić jeszcze trochę ziemi i uprawiać na niej m.in. rzepak. Ponieważ nie udało mi się zdobyć pomocy na modernizację gospodarstwa, a 75 tys. złotych to obecnie za mało na duży nowoczesny ciągnik i maszyny, zwrócę się do Agencji o korektę wniosku. Otrzymane środki chcę przeznaczyć na pług, rozsiewacz i opryskiwacz. Młodym osobom łatwiej jest zmienić plany, więc jestem nastawiony optymistycznie. Czy dokumentacja, którą składał Pan w ramach wspomnianych dwóch działań z PROW, była skomplikowana? – Na pewno było mi łatwiej niż innym rolnikom, bo w 2008 roku, tuż po liceum, odbyłem półroczny staż w powiatowym biurze Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Makowie Mazowieckim. Na staż skierował mnie Urząd Pracy. Podczas pracy w biurze mogłem więc poznać procedury i przepisy. Poza tym korzystam z pomocy pracowników Ośrodka Doradztwa Rolniczego z Makowa Mazowieckiego. X | fot. Mariusz Przybylski Ma pan 22 lata i dwukrotnie aplikował Pan o środki unijne dostępne w ramach PROW. Z jakim skutkiem? – W ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” nie udało mi się zdobyć pieniędzy, ponieważ pierwszeństwo miały gospodarstwa mleczne. Przez to moja ocena rankingowa mieściła się za 5000. wnioskiem. Otrzymałem jednak 75 tys. złotych bezzwrotnej pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom”. Swój plan zrealizowałem więc w 50 procentach, co wymaga modyfikacji mojego biznesplanu. Jeśli produkcja trzody jest deficytowa, to czemu Pan ją kontynuuje? – Szkoda jest patrzeć na puste kojce. Poza tym od dziecka obserwowałem, jak rodzina prowadzi gospodarstwo, potem pomagałem rodzicom i dlatego teraz bardzo lubię rolnictwo. Mój tata też przejął gospodarstwo gdy był młody, miał wówczas 18 lat i nie poddał się w trudnych chwilach. Ja jestem w lepszej sytuacji, bo mam jeszcze dopłaty unijne do upraw. Gdyby nie one, byłbym na minusie. Czy pomoc z działania dla młodych rolników jest dla Pana istotna? – Bez środków z tego działania wielu młodych ludzi nie zajmowałoby się rolnictwem. Młodych rolników byłoby mniej. Jednak trzeba przez trzy kolejne lata pracować w rolnictwie, a przez pięć lat być właścicielem gruntów. Takie są wymogi programu. W naszym regionie ziemia nie tanieje, a świński dołek, według mnie, nie potrwa długo. Nie mam więc powodów do narzekania. Czy zamierza pan kontynuować kształcenie w kierunku rolniczym? – Mam maturę i chcę dalej się uczyć. Obecnie uczę się w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jadwigi Dziubińskiej w Golądkowie na kierunku technik rolnik. Ale cały czas myślę o studiach, bo teraz, żeby być rolnikiem, lepiej wszystko umieć. Im więcej zrobi się samemu, tym większe szanse na sukces. A mnie interesuje ekonomia i informatyka, więc gdy skończę szkołę rolniczą, pomyślę o studiach. Czy produkcja trzody chlewnej przynosi Panu straty? – Teraz tak. Do każdej sztuki trzody, którą oddawaliśmy ostatnio do skupu, dołożyłem z tatą 70 zł. A przecież mamy własne zboża dla trzody, kupujemy więc tylko mieszanki. Moi koledzy, którzy kupują zarówno pasze, jak i mieszanki, dołożyli 150 zł do każdej sztuki żywca. Ale z tego, co widzę na rynku, z tego, co mówią moi koledzy, z którymi uczę się w szkole rolniczej, oraz z tego, co można przeczytać na forach internetowych, widać, że to powinno się wkrótce zmienić. Myślał pan o powiększeniu gospodarstwa? Może to jest recepta na zwiększenie zysków w gospodarstwie. – Myślałem, ale zakup ziemi wchodzi w grę tylko po rozsądnej cenie – hektar ziemi w okolicy Makowa Mazowieckiego kosztuje od 20 do 40 tys. zł. Jednak gdyby udało mi się wydzierżawić jeszcze kilkanaście hektarów ziemi, mógłbym pomyśleć o dywersyfikacji produkcji rolnej i powiększeniu jej skali. W mojej okolicy są większe gospodarstwa, nawet kilkusethektarowe. Ale ja wychodzę z założenia, że dla mnie dobre gospodarstwo to takie, w którym mogę sam wszystko zrobić. Nie mam żony i dzieci, więc jeszcze mogę poświęcić dużo czasu na pracę. Mam to szczęście, że praca w rolnictwie to moje hobby. Nie traktuję jej jak konieczności. ale jako coś, co daje mi satysfakcję. Dlaczego Pan uważa, że świński dołek szybko się skończy? – Coraz więcej dużych gospodarstw likwiduje stada, więc wkrótce na rynku będzie brakować wieprzowiny i jej ceny wzrosną. Dla rolników takie wahania cen nie są dobre, Dziękuję za rozmowę. ◘ Mariusz Przybylski marzec 2011 okiem praktyka Zapraszamy do debaty LGD, samorządy i organizacje społeczne z obszarów wiejskich Razem dla Leadera! Jedną z podstawowych cech podejścia Leader jest partnerstwo. Chciałbym, żeby przykładem właśnie takiej, partnerskiej współpracy była dyskusja o przyszłości Leadera w Polsce i Europie po 2013 roku. Już dziś zapraszam do wzięcia udziału w tej debacie. Nowa perspektywa finansowa UE na lata 2014–2020 wydawać się może zagadnieniem bardzo odległym. Jednak kiedy weźmie się pod uwagę złożoność i długotrwałość procesów decyzyjnych i legislacyjnych w Unii, dochodzimy do wniosku, że czas najwyższy zacząć poważnie się zastanawiać nad przyszłością. Moment to dobry również dlatego, że już możemy czerpać z doświadczeń połowy okresu programowania. Także zgromadzone na bazie tego doświadczenia opracowania, analizy i badania są niezwykle pomocne w refleksji nad tym, co za nami, a zarazem dają już wiele rekomendacji na przyszłość. Przykładem mogą być: raport z oceny średniookresowej PROW 2007–2013, raport specjalny nr 5 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczący podejścia Leader czy też sprawozdania z prac grup tematycznych przy podkomitecie ds. Leadera przy Europejskiej Sieci Obszarów Wiejskich. Zapraszamy do dyskusji W debatę na temat przyszłości Leadera, którą chcielibyśmy zaproponować, powinny zostać zaangażowane te środowiska, które są i potencjalnie mogą być związane z jego realizacją. Mam na myśli oczywiście lokalne grupy działania i samorządy wszystkich szczebli, ale także organizacje społeczne działające na obszarach wiejskich, środowiska naukowe, samorząd rolniczy, ośrodki doradztwa, przedsiębiorców itd. Dyskusję tę widzimy z punktu widzenia instytucji zarządzającej jako proces dochodzenia do wspólnych stanowisk. Nie- koniecznie jednego. Tak jak wielu jest partnerów zaangażowanych w realizację tego podejścia, tak też wiele z pewnością będzie wizji przyszłości. Debata ma służyć zebraniu propozycji i wybraniu najbardziej optymalnego modelu (modeli), który będzie można zaproponować Komisji Europejskiej. Ważna konferencja z udziałem przedstawicieli UE Finałem tej wymiany poglądów będzie organizacja międzynarodowej konferencji „Leader approach after 2013 against new challenges for the development of rural areas of Europę", która odbędzie się w dniach 3–5 października 2011 r. w Koszęcinie na Śląsku, Jest to wspólna inicjatywa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, województwa śląskiego oraz Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. Niedawno doszło do podpisania porozumienia w tej sprawie między organizatorami, a prace nad jej przygotowaniem trwają od dłuższego czasu. Konferencja, m.in. ze względu na trwające w tym czasie przewodnictwo Polski w Radzie UE, będzie miała bardzo wysoką rangę. Do udziału w niej zaproszeni zostaną przedstawiciele Komisji Europejskiej (Dyrekcja Generalna ds. Rolnictwa), europejskich sieci organizacji wiejskich (ELARD, PREPARE, RED) krajowych sieci LGD oraz liczne grono ekspertów. Od strony KE konferencję objęła patronatem Europejska Sieć Obszarów Wiejskich. Tak ważne wydarzenie stanie się doskonałą okazją do zaprezentowania zaproszonym gościom stanowisk wypracowanych wcześniej. To nie może być puste hasło Konferencja w Koszęcinie stanowić więc będzie swego rodzaju podsumowanie wcze- śniejszej dyskusji. W jej ramach przewidujemy wiele ciekawych wydarzeń, m.in.: cykl spotkań przedstawicieli LGD, organizacji społecznych działających na obszarach wiejskich, samorządów gmin z przedstawicielami samorządów województw (instytucji wdrażających dla osi 4. PROW) w kwietniu, spotkanie sieci regionalnych LGD w Polsce (maj), seminarium z udziałem polskich i węgierskich LGD (w ramach węgierskiej prezydencji w UE w pierwszej połowie 2011 r., Budapeszt, 27–28 maja br.), konferencja – podsumowanie analizy zidentyfikowanego dorobku naukowego dotyczącego podejścia Leader w ramach SPO-ROL 2004–2006 oraz PROW 2007–2013 (czerwiec), konferencja – podsumowanie analizy modeli wdrażania podejścia Leader w Europie w latach 2007–2013 (czerwiec/lipiec). Świadome uczestnictwo w tak poważnej debacie wymaga szerokiej wiedzy o procesach kształtowania przyszłej perspektywy finansowej i przeglądu dotychczasowych doświadczeń u wszystkich, którzy w niej będą brać udział. Dlatego też m.in. poprzez ww. wydarzenia oraz szeroką akcję informacyjno-promocyjną podejścia Leader będziemy dokładać wszelkich starań, by taką świadomość kształtować u naszych partnerów. Sądzę, że tak rozumiane partnerstwo pozwoli zagwarantować, że w dyskusji o przyszłości hasło „razem dla Leadera" nie pozostanie pustym sloganem. ◘ Paweł Pacek DROW | XI dobre praktyki fot. archiwum MRiRW fot. archiwum MRiRW „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007–2013 Budowa dwóch tuneli foliowych, zakup instalacji do nawadniania Beneficjent prowadzi działalność rolniczą w gospodarstwie o powierzchni ok. 20 ha. Dużą część gruntów zajmuje łąka. Jest to teren podmokły, wymagający odwodnienia. Druga część gospodarstwa to sad wiśniowy i plantacje truskawek. W celu zwiększenia dochodów młody rolnik postanowił rozpocząć uprawę warzyw pod osłonami. Wsparcie finansowe, jakie otrzymał w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007–2013, umożliwiło mu wybudowanie dwóch tuneli o powierzchni 210 m2 każdy, w których prowadzi uprawy pomidorów i ogórków. W ramach inwestycji beneficjent wykonał także tzw. system nawadniania kropelkowego. W każdym tunelu na ziemi rozmieszczonych jest osiem gumowych węży podłączonych do instalacji wodnej działającej w gospodarstwie. Zastosowanie osłon dobrze się sprawdza w przypadku roślin ciepłolubnych, takich jak pomidory i ogórki. Ta metoda uprawy zapewnia im lepsze warunki rozwoju przy mniejszym nakładzie pracy. Wybudowanie tuneli pozwoliło przyspieszyć zbiory nawet o blisko dwa miesiące. ◘ Mariusz Przybylski Zakup agregatu otrząsająco-owiewającego do zbioru owoców pestkowych. Beneficjent prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 13 ha. Głównym kierunkiem produkcji są uprawy sadownicze (wiśnia i śliwa) i plantacje wieloletnie (porzeczka) oraz w nieznacznym stopniu trawa na gruncie ornym. Uzyskanie pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007–2013 umożliwiło rolnikowi zakup agregatu otrząsająco-owiewającego do zbioru owoców pestkowych. Zbiór wiśni czy śliwek odbywa się przez strącanie ich za pomocą zamontowanej na agregacie otrząsarki na leżący na ziemi ekran. Owoce przenoszone są na transporter i kierowane do oczyszczania, które polega na odrywaniu szypułek oraz odwiewaniu z liści. Oczyszczony owoc spada do skrzynek lub skrzyniopalet. Rozładunek skrzynek odbywa się ręcznie, natomiast napełniona skrzyniopaleta opuszczana jest hydraulicznie. Agregat obsługuje pięć osób. W zależności od sprawności załogi zebranie plonu z jednego drzewa zajmuje ok. 1–1,5 minuty. Dziennie doświadczeni pracownicy są w stanie dzięki maszynie zebrać owoce z około 0,5–0,7 ha. Zastosowanie agregatu ułatwiło pracę przy zbiorach. Zautomatyzowanie tego procesu pozwoliło wyeliminować koszty związane z koniecznością zatrudnienia dużej liczby pracowników sezonowych. ◘ Mariusz Przybylski Województwo wielkopolskie, gmina Kazimierz Biskupi Województwo łódzkie, gmina Dmosin Wysokość dofinansowania: 50 000 zł Wysokość dofinansowania: 50 000 zł Wysokość dofinansowania w ramach EFRROW: 37 500 zł Wysokość dofinansowania w ramach EFRROW: 37 500 zł XII | luty 2011 aktualności Wspólna Polityka Rolna w kontekście zmian klimatycznych Dobry klimat dla rolnictwa Jednym z sektorów, na które zmiany klimatu mają szczególny wpływ, jest rolnictwo. Znalazło to odzwierciedlenie w komunikacie KE dotyczącym WPR po 2013 r. „Wspólna Polityka Rolna (WPR) do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi”. fot. Archiwum MRiRW W komunikacie podkreślano, że europejskie rolnictwo powinno być konkurencyjne nie tylko pod względem gospodarczym, lecz również środowiskowym. Jednocześnie jako jeden z celów WPR określono zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi i działania w kierunku łagodzenia zmian klimatu. Ponadto wskazano, że istnieje konieczność utrzymania kierunku działań mających na celu przeznaczanie większych funduszy na wyzwania związane ze zmianami klimatu. Rodzaje i źródła gazów cieplarnianych Jako że w ramach sektora rolnego kwestie zmian klimatu są niezwykle ważne, warto zwrócić uwagę na wielkość emisji gazów cieplarnianych (GC) z rolnictwa. Głównymi gazami cieplarnianymi mającymi wpływ na efekt cieplarniany są: dwutlenek węgla (CO2), metan (CH4), podtlenek azotu (N2O), Emisja CO2 w roku 2009 stanowiła 82,4 proc. całkowitej emisji GC w Polsce. Głównym źródłem emisji CO2 jest przemysł energetyczny – 53,7 proc. Przemysł wytwórczy i budownictwo generują 9,7 proc., transport – 14,1 proc., inne sektory – 16 proc. Dla równowagi, pochłanianie CO2 w roku 2009 oszacowano na ok. 40,4 mln ton. Oznacza to, że ok. 10,7 proc. całkowitej emisji CO2 jest pochłanianych przez lasy. W związku z tym można stwierdzić, iż sektor rolnictwa ma niewielki wpływ na emisję CO2, czyli główny składnik GC. Niemniej jednak sektor rolnictwa jest jednym z głównych źródeł emisji metanu, którego udział w całkowitej krajowej emisji GC w roku 2009 wyniósł 9,2 proc., w tym z sektora rolnego – 35,5 proc., na co składa się głównie fermentacja jelitowa zwierząt gospodarskich. Innymi źródłami emisji metanu są emisja lotna z paliw oraz odpady. Ich udział w krajowej emisji metanu w roku 2009 wynosił odpowiednio 33,6 i 21,6 proc. Udział emisji podtlenku azotu N2O stanowił 7,3 proc. całkowitej emisji GC w Procentowy udział poszczególnych gazów w emisji krajowej GC bez emisji i pochłaniania w roku 2009 Źródło: Krajowy raport inwentaryzacyjny 2011 CH4 9,22 % N 2O 7,30 % CO2 82,42 % HFC 1,04 % PFC 0,01 % SF6 0,01 % gazy przemysłowe roku 2009. Jego głównymi źródłami są gleby rolne – 65,9 proc., odchody zwierzęce – 18,3 proc., przemysł chemiczny – 3,9 proc. oraz spalanie paliw – 7,2 proc. Sumaryczny udział źródeł emisji gazów cieplarnianych z rolnictwa w całkowitej emisji krajowej wynosił w 2009 roku 8,5 proc. Obejmuje to odpowiednio: fermentację jelitową (emisja CH4), udział w całkowitej emisji 2,4 proc.; odchody zwierzęce (emisja N2O), udział w całkowitej emisji 1,3 proc.; emisję bezpośrednią z gleb (emisja N2O), udział w całkowitej emisji 3,4 proc.; emisję pośrednią z gleb (emisja N2O), udział w całkowitej emisji 1,3 proc. W rolnictwie drzemie istotny potencjał przeciwdziałania zmianom klimatycznym, w tym poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych m.in. w drodze ograniczenia zużycia energii, racjonalnego zużycia nawozów mineralnych i innych środków produkcji. Rolnictwo pełni znaczącą rolę w procesie sekwestracji węgla na obszarach wiejskich, odpowiadając jednocześnie jedynie za 9 proc. całkowitej emisji CO2 do atmosfery. Ten korzystny bilans wpływu polskiego rolnictwa na zmiany klimatyczne utrzymuje się dzięki racjonalnej gospodarce ziemią w procesach produkcyjnych w rolnictwie. Niemniej jednak warto pamiętać, że zmiany zasobów cieplnych oraz większa zmienność warunków meteorologicznych powodują potrzebę wprowadzenia do produkcji nowych upraw lub zwiększenia areału obecnie już uprawianych. Emisje GC, a sektor rolnictwa Chociaż rolnictwo, jak obrazują powyższe dane, nie jest głównym emitentem | XIII aktualności XIV | Podkreślenia wymaga jednak to, iż całkowita emisja gazów cieplarnianych w polskim rolnictwie w latach 1988–2009 wyrażona w ekwiwalencie CO2 ulega ciągłemu spadkowi w stosunku do roku 1988 r. Otrzymanie wsparcia bezpośredniego w pełnej wysokości uzależnione jest od spełniania wskazań środowiskowych wynikających ze wspólnotowych dyrektyw i rozporządzeń oraz od spełnienia wytycznych dobrej kultury rolnej zgodnej z wymogami środowiska w ramach tzw. zasady cross compliance. Wypełnianie tych warunków przyczynia się zarówno do ograniczania emisji gazów cieplarnianych (w tym poprzez zwiększenie sekwestracji węgla w glebie i w biomasie), jak i do adaptacji do zmian klimatycznych (np. poprzez zwiększanie pojemności wodnej gleb). Powszechny charakter płatności bezpośrednich gwarantuje również duży efekt środowiskowy. Podsumowując, można powiedzieć, że jeśli chodzi o dostarczanie dóbr środowiskowych i spełnianie wymogów środowiskowych, WPR już dziś stanowi jeden z kluczowych elementów wspólnotowego instrumentarium realizacji celów środowiskowych. Patrząc w przyszłość W przypadku rolnictwa ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery może być realizowane poprzez: racjonalne użytkowanie ziemi i przestrzeganie przez rolników wymogów wzajemnej zgodności Całkowita emisja gazów cieplarnianych w polskim rolnictwie w latach 1988–2009 wyrażona w ekwiwalencie CO2. Źródło: Krajowy raport inwentaryzacyjny 2011 (cross compliance), promocję rolnictwa ekologicznego, upowszechnianie doradztwa rolniczego w zakresie stosowania zasad dobrej praktyki rolniczej, stosowanie energooszczędnych technologii w produkcji rolniczej, stosowanie niekonwencjonalnych źródeł energii w rolnictwie i na obszarach wiejskich, zalesianie gruntów rolnych. Ponadto edukacja i świadomość społeczna powinny stanowić jeden z podstawowych warunków realizacji polityki klimatycznej. Z tego względu należy rozszerzyć i zintensyfikować takie działania, jak publikowanie informacji, organizowanie seminariów oraz konferencji na temat wpływu rolnictwa na emisję gazów cieplarnianych i związanych z tym zmian klimatycznych. Choć nieznany jest jeszcze ostateczny kształt WPR po 2013 roku, komunikat KE w tej sprawie pozwala sądzić, że ochrona środowiska, w tym ograniczanie wpływu zmian klimatu, będzie jej ważnym elementem. Doświadczenia z dotychczasowego wdrażania WPR zdają się potwierdzać zasadność takiego podejścia. Chociaż działania podejmowane przez UE na rzecz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz efektywności energetycznej nie rozwiążą problemów związanych ze zmianami klimatu, mogą służyć realizacji niektórych europejskich celów gospodarczych, takich jak przewag gospodarczych poprzez budowę gospodarki niskoemisyjnej i jako takie powinny zostać poddane analizie kosztów i korzyści. ◘ Departament Płatności Bezpośrednich MRiRW Literatura: 1. Krajowy raport inwentaryzacyjny 2011 „Inwentaryzacja gazów cieplarnianych w Polsce dla lat 1988– 2009”. Raport przygotowany na potrzeby ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz protokołu z Kioto. Warszawa, luty 2011 60 000 2. Ekspertyza wykonana na zlecenie MRiRW: „Jak 50 000 Wspólna Polityka Rolna, w tym w szczególno- 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 do zmian klimatu oraz przeciwdziałania jego skut1991 2007–2013 są ukierunkowane na proces adaptacji 20 000 1990 ści działania Programu Obszarów Wiejskich 30 000 1989 40 000 1988 gazów cieplarnianych, to właśnie na ten sektor największy wpływ mają zachodzące zmiany klimatu. W związku z tym można przypuszczać, że w ramach WPR wspierane będą coraz intensywniej prośrodowiskowe działania polegające na zachętach finansowych dla rolników, których realizacja w założeniu prowadzi do ochrony środowiska, zachowania różnorodności biologicznej oraz ograniczania skutków zmian klimatycznych. Należy przy tym zauważyć, że już obecnie realizowane są tego rodzaju działania w ramach Osi 2 PROW 2007–2013. Przykładowo, w ramach programu rolnośrodowiskowego można skorzystać z pakietów: rolnictwo zrównoważone, ochrona gleb i wód oraz strefy buforowe, które wpisują się w zakres celów adaptacyjnych do zmian klimatu. Zapobieganie uwalnianiu się dwutlenku węgla do atmosfery może być realizowane poprzez zwiększenie lesistości w Polsce. Bardzo duże znaczenie ma tu działanie „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne” wdrażane w ramach PROW 2007–2013, które wpisuje się bezpośrednio w kierunki polityki ekologicznej państwa. Sprawne wdrażanie tego działania przyczyni się do ograniczenia emisji CO2 do atmosfery, jednocześnie nie ingerując w sposób drastyczny w siedliska zwierząt i roślin. We wnioskach końcowych oceny ex post PROW 2004–2006 wskazano, że analiza potencjału sekwestracji węgla wykazała, iż obszary nowo zalesione magazynują 122 788 ton węgla na rok. Stanowi to ok. 0,21 proc. rocznego potencjału sekwestracji węgla przez lasy w Polsce. Pamiętać również warto, że działanie „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych” pozwoli na utrzymanie i odtworzenie zniszczonych lasów, czyli również dotychczasowego potencjału sekwestracji węgla. Istotny i znaczący wkład w realizację wspólnotowych celów środowiskowych ma także I filar WPR obejmujący płatności bezpośrednie, z których korzysta większość rolników UE. kom?” – Jerzy Kozyra, IUNG, Puławy 2009 marzec 2011 Nazwa działania 388 2 637 7 491 783 893,93 346 641 532,75 5 609 081 021,73 2 748 445 788,58 1 894 951 106,24 9 989 045 194,43 462 188 710,33 7 424 625 912,03 3 664 594 384,78 2 497 206 358,00 16 187 14 996 173 1 018 16 909 945 912,17 7 726 726 911,03 7 367 397 352,57 1 621 346 408,75 317 200 000,00 10 341 323 894,20 1 033 587 962,83 3 044 594 791,03 4 572 007 809,19 1 738 013 083,12 2 468 674 680,35 1 944 153 379,12 46 993 329,96 477 527 971,27 783 708 840,52 52 729 009 503,62 9 603 959 556,86 9 130 298 774,17 2 006 125 021,22 391 610 000,00 13 735 313 649,97 1 364 148 795,27 4 010 921 874,08 6 042 047 743,21 2 318 195 237,41 3 086 600 573,66 2 430 291 352,16 58 742 614,56 597 566 606,94 1 044 945 120,71 68 549 150 245,49 649 3 602 510 18 538 897 899,98 232 878 590,59 44 050 009 979,18 536 725 399,80 1 755 921 843,05 1 213 123 011,12 6 073 432,13 3 763 678 189,29 368 668 892,30 151 957 579,10 15 617 278 922,14 1 430 641 835,54 331 309 319,62 306 845 566,33 792 486 949,59 2 870 698 496,12 803 494 975,55 2 067 203 520,57 7 552 260 401,19 169 107 41 099 16 705 4 050 3 838 8 817 15 523 4 983 10 540 2 493 6 378 520 626 471,40 276 3 703 461 385,98 1 295 451 370,57 2 408 010 015,41 227 681 264,35 219 141 854,00 8 539 410,35 9 167 522 057,67 401 3 392 981 735 5 177 4 388 54 7 361 554 715,91 125 084 773,00 26 115 613 031,70 196 733 088,56 685 805 616,01 487 241 354,70 1 831 172,75 1 723 765 027,03 237 992 648,00 0,00 7 590 415 785,14 509 992 148,00 171 490 600,50 186 752 289,00 151 749 258,50 449 853 053,83 340 540 043,33 109 313 010,50 4 906 805 556,28 98 0 14 557 6 008 2 056 2 321 1 631 2 850 2 249 601 2 005 3 694 237 992 648,00 1 345 217 611,26 1 361 451 650,49 1 359 204 210,95 1 227 678 930,76 3 497 237 327,40 1 147 479 601,30 2 349 757 726,10 138 739 678,81 133 230 490,81 5 509 188,00 5 293 552 403,46 98 737 734 744 588 741 803 698 106 348 715 114 553 234 162 6 358 5 624 734 756 344 755 658 751 203 734 516 367 648 124 520 243 128 10 860 9 679 1 181 3 277 402 105 324 692,73 105 324 692,73 514 514 2 922 231 4 451 769 121,73 16 854 560,32 65 585 610,00 294 013,00 305 916 974 854,75 12 527 3 265 14 209 6 712 7 051 446 34 373 14 436 19 937 0 959 503 431 25 95 444 52 16 276 5 058 941 10 277 15 961 6 693 6 985 2 283 4,71 337 056 300,50 40 233 498,06 21 318 125 839,99 88 281 582,08 112 187 781,25 23 849 594,91 56 604,26 3,77 30,69 -13 104 416 149,04 12,32 3,05 0,85 0,04 20,71 3,26 133 041 513,98 133 041 513,98 534 232 547,37 8,27 17,90 0,00 18,28 36,78 55,07 42,66 0,89 0,14 81,59 28,51 0,00 1,49 1 257 335 247,94 253 004 886,09 253 004 886,09 0,00 0,00 186 168 518,02 3 401 538 298,47 1 077 017 965,34 2 324 520 333,13 362 883 149,64 176 714 631,62 5 295 673 681,35 5 295 673 681,35 2 843 944,83 168 964,84 1 916 701 408,01 161 970 757,98 117 828 552,63 44 142 205,35 9 060 095 129,46 0,00 38 125 272,55 Zrealizowane płatności wykorzystanie kwota umów / decyzji wypłacona kwota (zł) limitu środków (zł) EFRROW** 8 546 784 799,87 10 848 274 183,28 36,10 46 818 025,00 0,00 0,00 1 071 975 000,00 413 250 000,00 25,43 252 900 000,00 413 250 000,00 48 300 000,00 770 775 000,00 19 670 069,27 4 090 726 983,93 40,93 8 253 974,15 503 789 775,64 8 675 618,12 2 740 477,00 3 586 937 208,29 59 751 050,00 6 343 320,00 1,35 24 175 550,00 6 343 320,00 33 345 800,00 2 229 700,00 4 734 978 978,15 3 596 212 912,71 46,78 1 832 789 337,37 3 596 212 912,71 2 902 189 640,78 0,00 1 508 557 946,65 621 930 618,43 16,63 829 106 245,22 621 930 618,43 662 427 658,28 17 024 043,15 Zawarte umowy / wydane decyzje liczba umów / decyzji 2 997 721 3 376 505 107 876 655,80 107 876 655,80 528 528 21 131 993 352,25 81 914 420,00 46 494 924,33 189 448 702,10 1 752 515 077,15 82 907 700,00 29 183 500,00 47 626 500,00 6 097 700,00 11 202 511 400,15 2 278 479 151,99 3 709 253 089,17 5 214 779 158,99 6 899 440 092,11 1 631 536 714,11 1 902 297 255,36 3 365 606 122,64 21 992 161 501,66 244 572 195,51 1 353 800 000,00 324 750 000,00 61 700 000,00 967 350 000,00 30 680 334,51 7 839 708,02 8 091 874,49 14 748 752,00 15 691 8 293 707 500,00 235 001 742,46 88 115 120,98 1 756 609 394,11 413 745 387,85 391 610 000,00 313 335 657,00 117 486 827,97 2 342 145 806,02 551 693 781,37 18 841 8 139 9 536 1 166 77 912 18 372 24 863 34 677 2 614 818 807 989 168 070 321 20 602 6 495 1 209 12 898 28 528 8 884 8 181 11 463 wnioskowana kwota (zł) Złożone wnioski środki EFRROW 22 225 356 176,37 117 483 000,00 1 229 790 687,74 liczba publiczne ogółem 29 550 297 548,92 156 644 000,00 1 639 720 916,98 Limit środków dla działań na lata 2007-2013 w PLN*** * prezentowane kwoty przedstawiają prognozowane wysokości miesięcznych płatności ** wykorzystanie limitu środków EFRROW według zapotrzebowań ARiMR *** szacunkowe limity finansowe obowiązujące od 16 lutego 2011 r. do 15 marca 2011 r. zostały przeliczone wg kursu 3,9161 (kurs EBC z przedostatniego dnia roboczego Komisji Europejskiej miesiąca poprzedzającego miesiąc, dla którego dokonuje się wyliczenia limitu alokacji środków wspólnotowych) Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie 112 Ułatwianie startu młodym rolnikom - Nabór 2008 w tym: - Nabór 2009 - Nabór 2010 113 Renty strukturalne* - Kampania 2007 - Kampania 2008 w tym: - Kampania 2010 - zobowiązania za okres 2004-2006 114 Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów - Nabór 2009 w tym: - Nabór 2010 - Nabór 2011 121 Modernizacja gospodarstw rolnych w tym: - Nabór 2007 - Nabór 2009 - Nabór 2011 123 Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej - Nabór 2008 w tym: - Nabór 2009 - Nabór 2010 Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i 125 dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku 126 wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych 132 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności 133 Działania informacyjne i promocyjne 141 Wspieranie gospodarstw niskotowarowych-zob. z lat 2004-2006 142 Grupy producentów rolnych - zobowiązania za okres 2007-2013 w tym: - zobowiązania za okres 2004-2006 Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o 211/212 niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) - Kampania 2007 w tym: - Kampania 2008 - Kampania 2009 - Kampania 2010 214 Program rolnośrodowiskowy (płatności rolnośrodowiskowe) Program rolnośrodowiskowy (płatności rolnośrodowiskowe) - (nowe) - zobowiązania za okres 2004-2006 221/223 Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne Zalesianie gruntów rolnych - (nowe) w tym: Zalesianie gruntów innych niż rolne - (nowe) - zobowiązania za okres 2004-2006 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy 226 oraz wprowadzenie instrumentów zapobiegawczych - Nabór 2009 - Nabór 2010 Oś 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - Nabór 2008 w tym: - Nabór 2009 - Nabór 2010 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - Nabór 2009 w tym: - Nabór 2010 321 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej 313/322 Odnowa i rozwój wsi /323 Oś 4 LEADER 413 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju 421 Wdrażanie projektów współpracy Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i 431 aktywizacja Pomoc techniczna RAZEM Kod działania Informacja syntetyczna z realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 | Dane narastająco według stanu na 28.02.2011 r. za w 21 Dzi kład ww 4 a Bi . P łan ka P .min bl ro ia R ro iot gr P OW l. g ec am RO zk ro W 200 ov.p a r ln 20 7 l oln oś 07 -20 oś rod -20 01 ro ow 01 3 do is 3 wi ko / sk w ow y/ a Redakcja PROWieści: Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich tel. + 48 22 623 18 42, faks + 48 22 623 20 51 Wydawca: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa Nakład: 5500 egz. Koordynacja redakcyjna: www.ppress.pl Projekt i skład: www.projektyprasowe.pl Druk: Chromapress Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 (PROW 2007 – 2013): Informacja ogólna Działania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 – 2013 Działanie 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie Działanie 112 Ułatwianie startu młodym rolnikom Działanie 113 Renty strukturalne Działanie 114 Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów Działanie 121 Modernizacja gospodarstw rolnych Działanie 123 Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej Działanie 125 Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Działanie 126 Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych Działanie 132 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności Działanie 133 Działania informacyjne i promocyjne Działanie 142 Grupy producentów rolnych Działanie 211/212 Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) Działanie 214 Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) Działanie 221/223 Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne Działanie 226 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzenie instrumentów zapobiegawczych Działanie 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 321 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Działanie 313/322/323 Odnowa i rozwój wsi Działanie 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Działanie 421 Wdrażanie projektów współpracy Działanie 431 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja Pomoc techniczna Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 – 2013 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 2 INFORMACJA OGÓLNA Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (PROW 2007 – 2013) jest dokumentem określającym zakres i formę wsparcia obszarów wiejskich w Polsce w kolejnym okresie programowania, to jest w latach 2007 – 2013. Duża część przewidzianych w Programie działań jest kontynuacją instrumentów wdrażanych w latach 2004 – 2006 w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004 – 2006, realizującego w Polsce tzw. działania towarzyszące Wspólnej Polityce Rolnej oraz Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006”, realizującego cele Polityki Spójności UE. PROW 2007 – 2013 został przyjęty w dniu 24 lipca 2007 roku na posiedzeniu Komitetu ds. Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej. Zaś w dniu 7 września 2007 r. decyzją Komisji Wspólnot Europejskich nr CCI2007PL06RPO001 został zatwierdzony do realizacji. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 jest finansowany zarówno z budżetu UE (Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich – EFRROW), jak i z krajowych środków publicznych. Łączna kwota dofinansowania ze środków publicznych w ramach Programu to ponad 17,4 mld euro. Alokacja środków z budżetu UE wynosi ok. 13,4 mld euro. Udział krajowych środków publicznych wyniesie ok. 4 mld euro. Faktycznie do rozdysponowania jest około 14,4 mld euro, ponieważ blisko 3 mld stanowią zobowiązania z lat 2004 – 2006 podjęte w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004 – 2006. Plan finansowy PROW 2007 – 2013 w podziale na osie (w euro na cały okres programowania) Wkład publiczny (EUR) Oś Oś 1 Oś 2 Oś 3 Oś 4 Pomoc techniczna Razem Ogółem wkład publiczny 7 379 532 000,00 5 366 001 520,00 3 430 183 920,00 787 500 000,00 Stawka wkładu EFRROW (%) 75,00 80,00 75,00 80,00 Kwota EFRROW 5 534 649 000,00 4 292 801 216,00 2 572 637 940,00 630 000 000,00 266 600 000,00 75,00 199 950 000,00 17 229 817 440,00 76,79 13 230 038 156,00 Tabela finansowa w podziale na osie, dodatkowe środki, o których mowa w art. 69 (5a) rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 – regiony konwergencji Oś Oś 1 Oś 2 Oś 3 Oś 4 Razem Ogółem wkład publiczny (EUR) 106 667 222,00 11 111 111,00 69 877 222,00 0 187 655 555,00 Stawka wkładu EFRROW (%) 90,00 90,00 90,00 0 90,00 Kwota EFRROW (EUR) 96 000 500,00 10 000 000,00 62 889 500,00 0 168 890 000,00 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 3 DZIAŁANIA PROGRAMU ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2007 – 2013 Działania PROW 2007 – 2013 realizowane będą w ramach czterech osi priorytetowych. Oś 1 (gospodarcza) „Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego”: Działanie 111 – Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie Działanie 112 – Ułatwianie startu młodym rolnikom Działanie 113 – Renty strukturalne Działanie 114 – Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów Działanie 121 – Modernizacja gospodarstw rolnych Działanie 123 – Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej Działanie 125 – Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Działanie 126 – Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych Działanie 132 – Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności Działanie 133 – Działania informacyjne i promocyjne Działanie 142 – Grupy producentów rolnych Oś 2 (środowiskowa) „Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich”: Działanie 211/212 – Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) Działanie 214 – Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) Działanie 221/223 – Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne Działanie 226 – Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych Oś 3 (społeczna) „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej”: Działanie 311 – Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Działanie 312 – Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 321 – Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Działanie 322/323/313 – Odnowa i rozwój wsi Oś 4 LEADER: Działanie 4.1/413 – Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Działanie 421 – Wdrażanie projektów współpracy Działanie 431 – Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja Pomoc Techniczna Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 4 Działanie 111 SZKOLENIA ZAWODOWE DLA OSÓB ZATRUDNIONYCH W ROLNICTWIE I LEŚNICTWIE Działanie ma na celu doskonalenie zawodowe rolników i posiadaczy lasów, prowadzące do restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa, zwiększenia konkurencyjności i dochodowości działalności rolniczej lub leśnej oraz do spełnienia odpowiednich norm krajowych i UE. Wsparcie nie obejmuje szkoleń, które stanowią część programów nauczania obowiązujących w szkołach rolniczych i leśnych na poziomie szkoły średniej lub wyższej. Beneficjentami szkoleń są instytucje lub prywatne i publiczne podmioty, prowadzące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność szkoleniową. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 40 000 000 euro Termin naboru wniosków: 5.10. – 13.11.2009 r. 30.09. – 29.10.2010 r. Liczba złożonych wniosków ogółem: 321 Liczba zawartych umów ogółem: 52 Liczba złożonych wniosków i zawartych umów w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” w poszczególnych województwach: 0 Cały kraj Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 5 10 15 wnioski złożone 25 30 35 34 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 20 16 19 24 18 23 13 20 17 15 20 16 18 14 18 20 16 zawarte umowy Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 5 Celem działania jest stymulowanie zmian strukturalnych w sektorze rolnym przez ułatwienie przejmowania lub zakładania gospodarstw rolnych przez osoby młode o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych. Pomoc przeznaczona jest wyłącznie dla osób, które po raz pierwszy rozpoczynają samodzielne prowadzenie gospodarstwa rolnego. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 420 000 000 euro Złożone wnioski i wydane decyzje w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom”: Terminy naborów wniosków: 03.03. – 31.12.2008 r. 25.03. – 31.12.2009 r. 17.08. – 31.12.2010 r. 14 000 12 898 12 000 10 277 10 000 % realizacji alokacji – 25,43 8 000 6 000 Liczba złożonych wniosków ogółem: 20 602 6 495 5 058 4 000 Liczba wydanych decyzji ogółem: 16 276 1 209 2 000 941 0 2008 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 7 398 2009 złożone wnioski 2010 wydane decyzje Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” w ujęciu miesięcznym: 80 67,6 60 42,8 36,5 37,6 40 20 26,0 16,8 5,3 4,6 3,5 26,5 18,3 19,7 13,3 9,6 8,0 9,9 6,6 6,5 4,0 5,32,55,2 3,9 2,9 2,8 3,3 1,6 1,4 1,0 11,2 7,6 2,0 20 08 ń li s 20 to 08 pa d sty 200 8 cz eń 20 m 09 ar ze c2 00 9 m aj 2 lip 009 iec w 20 rz 0 es ień 9 li s 20 to 09 pa d sty 200 9 cz eń 20 m 1 ar ze 0 c2 01 0 m aj 2 lip 010 iec w 20 rz 1 es ień 0 20 li s 10 to pa d sty 201 0 cz eń 20 11 0 w rz es ie li p iec Działanie 112 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 6 Działanie to ma na celu poprawę struktury agrarnej kraju oraz przyspieszenie procesu wymiany pokoleniowej wśród osób prowadzących gospodarstwa rolne, a także poprawę rentowności i konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez ich przejmowanie przez osoby młodsze, dobrze przygotowane do zawodu rolnika. Pomoc będzie udzielana producentom rolnym, którzy zdecydują się na zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej w celu przekazania gospodarstw rolnych następcom lub innym producentom rolnym na powiększenie prowadzonego już przez nich gospodarstwa rolnego. Pomoc będzie skierowana do producentów rolnych będących w wieku przedemerytalnym, podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników, którzy prowadzą działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym będącym ich własnością (bądź własnością ich małżonka) i którzy zdecydują się na przekazanie posiadanego gospodarstwa rolnego. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 2 549 600 000 euro Złożone wnioski i wydane decyzje w ramach działania „Renty strukturalne”: 11 463 12 000 Terminy naborów wniosków: 25.06. – 20.08.2007 r. 30.06. – 08.07.2008 r. 01.09. – 10.09.2010 r. 8 884 8 000 8 181 6 985 6 693 % realizacji alokacji – 40,93 4 000 Liczba złożonych wniosków ogółem: 28 528 Liczba wydanych decyzji ogółem: 15 961 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 2 506 268 2 283 0 kampania 2007 kampania 2008 złożone wnioski kampania 2010 wydane decyzje w tym: zobowiązania z lat 2004 – 2006 2 058 854 dla 53 072 beneficjentów zobowiązania z lat 2007 – 2013 447 414 dla 14 522 beneficjentów Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Renty strukturalne” w ujęciu miesięcznym: 100 80 60 40 20 0 l is to pa st y d 2 cz 007 eń 2 m ar 00 ze 8 c2 0 m 08 aj lip 200 w iec 8 rz es 200 8 i l i s eń 2 to pa 008 st y d 2 cz 008 eń 2 m ar 00 ze 9 c2 0 m 09 aj lip 200 w iec 9 rz es 200 i 9 l i s eń 2 to 00 pa 9 st y d 2 0 cz 0 eń 9 20 m ar ze 1 0 c2 0 m 10 aj lip 201 w iec 0 rz es 201 i l i s eń 2 0 to pa 010 sty d 20 cz 1 eń 0 20 11 Działanie 113 RENTY STRUKTURALNE zobowiązania z lat 2004-2006 zobowiązania z lat 2007-2013 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 7 Celem działania jest umożliwienie rolnikom i posiadaczom lasów otrzymanie wsparcia poprzez korzystanie z doradztwa w celu: • dostosowania gospodarstwa rolnego do zasady wzajemnej zgodności (cross – compliance) tj. w zakresie gospodarki gruntami, ochrony środowiska, zdrowia publicznego, dobrostanu i zdrowia zwierząt, zdrowotności roślin; • zwiększenia konkurencyjności i dochodowości gospodarstw rolnych i leśnych; • wspierania restrukturyzacji, rozwoju i innowacji w gospodarstwach rolnych i leśnych; • ochrony środowiska naturalnego; • poprawy bezpieczeństwa pracy. Beneficjentem działania są rolnicy i posiadacze lasów, którzy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej posiadają gospodarstwo rolne (i w roku poprzedzającym rozpoczęcie wykonywania usługi uzyskali płatności bezpośrednie) lub las. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 118 000 000 euro Złożone wnioski i wydane decyzje w ramach działania „Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów” 9 536 10 000 Terminy naborów wniosków: 15.04. – 31.12.2009 r. 16.08. – 31.12.2010 r. od 01.01.2011 r. 8 139 8 000 6 712 7 051 6 000 % realizacji alokacji – 1,35 4 000 Liczba złożonych wniosków ogółem: 18 841 2 000 1 166 446 0 Liczba wydanych decyzji ogółem: 14 209 2009 złożone wnioski 2010 2011 wydane decyzje Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 2 835 Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów” w ujęciu miesięcznym: 1,6 2,0 1,3 1,5 1,0 0,5 0,7 0,8 0,7 0,2 0,3 0,2 0,3 0,2 0,0 m cz aj er 2 0 wi 1 ec 0 2 l ip 0 1 0 i sie ec 2 01 rp i w eń 0 20 rz pa es ie 10 źd ń zie 20 rn 10 lis ik 2 to p 01 g r ad 2 0 ud 0 zie 10 ń sty 2 cz 010 eń 20 lu 1 1 ty 20 11 Działanie 114 121 KORZYSTANIE Z USŁUG DORADCZYCH PRZEZ ROLNIKÓW I POSIADACZY LASÓW Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 8 MODERNIZACJA GOSPODARSTW ROLNYCH Działanie to ma na celu wsparcie modernizacji gospodarstw w celu zwiększenia ich efektywności poprzez lepsze wykorzystanie czynników produkcji, w tym wprowadzenie nowych technologii produkcji, poprawę jakości produkcji, różnicowanie działalności rolniczej, a także zharmonizowanie warunków produkcji rolnej z wymogami dotyczącymi ochrony środowiska naturalnego, higieny produkcji oraz warunków utrzymania zwierząt. Pomoc jest udzielana na inwestycje dotyczące modernizacji lub rozwoju pierwotnej produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem produkcji leśnej i rybnej. Beneficjentem działania może być osoba fizyczna, osoba prawna, spółka osobowa, prowadząca działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej. W przypadku osoby fizycznej jest to osoba pełnoletnia i taka, która nie osiągnęła wieku emerytalnego. Pomoc ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne w ramach działania, w okresie realizacji PROW 2007 – 2013, nie może przekroczyć 300 000 zł. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 1 849 068 111 euro Złożone wnioski i zawarte umowy w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”: Terminy naborów wniosków: 09.11. – 13.12.2007 r. 21.04. – 28.04.2009 r. 03.01. – 28.01.2011 r. 40 000 34 677 30 000 24 863 % realizacji alokacji – 46,78 20 000 Liczba złożonych wniosków ogółem: 77 912 19 937 18 372 14 436 10 000 Liczba zawartych umów ogółem: 34 373 0 0 kampania 2007 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 34 906 kampania 2009 złożone wnioski kampania 2011 zawarte umowy Płatności realizowane w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” w ujęciu miesięcznym: Miliony zł Działanie 121 D 300 204,8 200 100 0,3 5,4 115,9 94,5 68,3 68,3 31,3 252,2 228,4 217,6 190,5 163,4 148,6 157,6 151,5 163,6 133,8 141,9 111,1 105,6 113,5 90,7 96,6 87,6 70,7 240,4 142,1 0 9 0 9 0 9 0 9 9 0 9 1 10 10 00 01 00 01 00 01 00 00 01 00 01 2 2 2 2 2 20 2 2 2 20 2 2 2 j j c c c c ń ń a a ad ad ad eń ie eń eń ie ie ie ze ze m m ar ar es es cz cz cz op op op lip lip t t t z z y y y s s s m m r r t t t s s s li li li w w 08 20 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 9 W ramach działania realizowane będą przedsięwzięcia służące poprawie konkurencyjności przedsiębiorstw w sektorze przetwórstwa i wprowadzaniu do obrotu produktów rolnych, uwarunkowanej wzrostem wartości dodanej, jakości produkcji, obniżeniem kosztów oraz rozwojem nowych produktów, procesów i technologii produkcji, jak również poprawie warunków produkcji w odniesieniu do obowiązujących lub nowowprowadzanych standardów. Beneficjentem działania jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która: • posiada zarejestrowaną działalność w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych; • działa jako przedsiębiorca wykonujący działalność jako małe lub średnie przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 750 pracowników, lub przedsiębiorstwo, którego obrót nie przekracza równowartości w zł 200 mln euro. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 932 000 000 euro Terminy naborów wniosków: 23.04. – 09.05.2008 r. 15.04. – 21.04.2009 r. 17.11. – 16.12.2009 r. 12.08. – 10.09.2010 r. Złożone wnioski i zawarte umowy w ramach działania „Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej”: 989 1 000 818 807 800 600 % realizacji alokacji – 16,63 503 431 400 Liczba złożonych wniosków ogółem: 2 614 Liczba zawartych umów ogółem: 959 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 646 200 25 0 2008 2009 złożone wnioski 2010 zawarte umowy w rz es ie ń 20 lis 09 to pa d 20 09 st y cz eń 20 10 m ar ze c2 01 0 m aj 20 10 lip iec 20 w 10 rz es ień 20 lis 10 to pa d 20 10 st y cz eń 20 11 92,5 100 69,9 58,9 80 46,0 41,0 60 37,3 32,7 30,3 28,9 24,2 20,6 26,8 28,4 40 20,0 18,4 12,0 16,1 11,4 20 2,9 3,5 0 20 09 Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej” w ujęciu miesięcznym: lip iec Działanie 123 ZWIĘKSZANIE WARTOŚCI DODANEJ PODSTAWOWEJ PRODUKCJI ROLNEJ I LEŚNEJ Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 10 Działanie wdrażane w ramach dwóch schematów: • schemat I – Scalanie gruntów; • schemat II – Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi. Cel działania: Schemat I • Poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych poprzez wykonanie prac scaleniowych; • Wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań gospodarczych; • Wydzielenie, bez procedury wywłaszczeniowej, niezbędnych gruntów na cele infrastruktury technicznej i społecznej w ramach postępowania scaleniowego. Schemat II • Poprawa jakości gleb poprzez regulację stosunków wodnych; • Zwiększenie retencji wodnej; • Poprawa ochrony użytków rolnych przed powodziami. Beneficjentem działania jest : Schemat I – Starosta Schemat II – Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych Terminy naborów wniosków: terminy naboru wniosków są różne w zależności od województw % realizacji alokacji – 1,49 Liczba złożonych wniosków ogółem: 388 w tym: schemat I – 72 schemat II – 316 Płatności realizowane w ramach działania „Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa” w ujęciu miesięcznym: Miliony zł Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 637 531 111 euro w tym: schemat I Scalanie gruntów – 160 000 000 euro, schemat II Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi – 477 531 111 euro 9,45 10 8,48 8 5,21 5,63 6 4 2 1,30 0,12 1,76 0,36 2,41 1,00 1,82 0,60 0 m ar k w zec ie 20 cie 10 ń2 0 m 10 cz aj er 2 0 wi ec 1 0 lip 201 sie iec 0 rp 201 w ień 0 rz 2 pa es i 010 e źd zie ń 20 1 r lis nik 0 to 20 p 1 g r ad 0 ud 20 zie 10 sty ń 2 cz 010 eń 2 lu 011 ty 20 11 Działanie 125 POPRAWIANIE I ROZWIJANIE INFRASTRUKTURY ZWIĄZANEJ Z ROZWOJEM I DOSTOSOWANIEM ROLNICTWA I LEŚNICTWA Liczba wydanych decyzji ogółem: 265 w tym: schemat I – 46 schemat II – 219 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 72 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 11 Działanie 126 PRZYWRACANIE POTENCJAŁU PRODUKCJI ROLNEJ ZNISZCZONEGO W WYNIKU WYSTĄPIENIA KLĘSK ŻYWIOŁOWYCH ORAZ WPROWADZENIE ODPOWIEDNICH DZIAŁAŃ ZAPOBIEGAWCZYCH Pomoc może być przeznaczona na inwestycje związane z przywracaniem potencjału produkcji rolnej w gospodarstwach rolnych, w których wystąpiły szkody w wyniki działania niekorzystnych zjawisk atmosferycznych (powódź, osuwiska ziemi). Pomoc ma formę refundacji do 90% kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez beneficjenta. Wsparcie przyznaje się i wypłaca do wysokości nieprzekraczającej 130% wartości szkód w majątku trwałym, plantacjach, wieloletnich, maszynach oraz w pogłowiu zwierząt gospodarskich, spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne, oszacowanych przez komisję i do wysokości limitu, który w okresie realizacji Programu wynosi na jedno gospodarstwo maksymalnie 300 tys. zł. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 100 000 000 euro Terminy naborów wniosków: 30.09. – 12.11.2010 r. 30.11. – 30.12.2010 r. 02.02. – 15.03.2011 r. Liczba złożonych wniosków ogółem:2 637 Liczba wydanych decyzji ogółem: 305 Liczba złożonych wniosków w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych” w poszczególnych województwach: 0 Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 200 400 600 800 1000 29 73 805 15 12 306 275 137 230 1 1 39 683 0 26 5 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 12 Cel działania: • Poprawa jakości produkcji i produktów rolnych przeznaczonych do spożycia przez ludzi; • Zwiększenie spożycia żywności wysokiej jakości; • Wsparcie rolników wytwarzających żywność wysokiej jakości. Cel działania realizowany jest poprzez finansowe wsparcie rolników uczestniczących w systemach jakości żywności. Działanie jest realizowane na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Beneficjentem działania jest producent rolny – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która została wpisana do ewidencji producentów na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2004 r. Nr 10, poz. 76) oraz wytwarza produkty uczestniczące w systemach jakości żywności. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 80 000 000 euro Terminy naborów wniosków: od 15.04.2009 r. % realizacji alokacji – 0,89 Liczba złożonych wniosków ogółem: 15 691 Liczba wydanych decyzji ogółem: 12 527 Liczba zrealizowanych płatności: 4 703 Tysiące zł Płatności realizowane w ramach działania „Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności” w ujęciu miesięcznym: 706,5 800 545,8 600 400 200 29,3 77,9 163,6 256,6 235,7 475,5 353,2 er wi e c2 01 lip 0 iec 20 sie 1 rp ień 0 20 w rz 10 es ień pa źd 20 zie 10 rn ik lis 20 to 10 pa d 20 gr ud 10 zie ń 20 st y 10 cz eń 20 11 lu ty 20 11 0 cz Działanie 132 UCZESTNICTWO ROLNIKÓW W SYSTEMACH JAKOŚCI ŻYWNOŚCI Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 13 Celem działania jest: • zwiększenie popytu na produkty rolne i środki spożywcze objęte mechanizmami jakości żywności; • pogłębienie wiedzy konsumentów o zaletach produktów objętych mechanizmami jakości żywności; • pogłębienie wiedzy konsumentów o mechanizmach jakości żywności; • wsparcie grup producentów skupiających podmioty aktywnie uczestniczące w systemach jakości żywności. Beneficjentem działania są grupy producentów. Aby kwalifikować się do wsparcia grupa producentów musi: • skupiać podmioty, które aktywnie uczestniczą w systemach jakości żywności w odniesieniu do określonych produktów lub sposobu produkcji co musi być potwierdzone przedstawieniem dokumentów potwierdzających, że grupa producentów, osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej skupione w tej grupie producentów wytwarzają lub produkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produkty, których dotyczy działanie; • pochodzić z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i działać na podstawie stosownej umowy lub innego właściwego dokumentu określającego jej strukturę, cel i sposób działania. Za grupę producentów nie uznaje się organizacji branżowych i międzybranżowych reprezentujących jeden lub więcej sektorów. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 30 000 000 euro Terminy naborów wniosków: od 28.09.2009 r. % realizacji alokacji – 0,14 Liczba złożonych wniosków ogółem: 8 Liczba zawartych umów ogółem: 3 Liczba zrealizowanych płatności: 4 dla 2 różnych beneficjentów Tysiące zł Płatności realizowane w ramach działania „Działania informacyjne i promocyjne” w ujęciu miesięcznym: 105,4 120 90 60 35,2 30 28,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 20 10 rp ień 20 w rz 10 es ień pa 20 źd 10 zie rn ik 20 lis 10 to pa d 20 gr 10 ud zie ń 20 st y 10 cz eń 20 11 lu ty 20 11 0 sie lip iec Działanie 133 DZIAŁANIA INFORMACYJNE I PROMOCYJNE Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 14 Celem działania jest wzmocnienie struktury instytucjonalnej w sektorze pierwotnej produkcji rolnej w celu wsparcia funkcjonowania producentów rolnych poprzez zachęcanie ich do tworzenia grup producentów rolnych i współpracy. W szczególności, celem jest dostosowanie produkcji prowadzonej w gospodarstwach członków grup producentów rolnych do wymogów rynkowych, wspólne wprowadzanie towarów do obrotu, w tym przygotowanie do sprzedaży, centralizacja sprzedaży oraz dostarczenie do odbiorców hurtowych. Ponadto, działanie sprzyjać będzie utworzeniu wspólnych zasad dotyczących informacji o produktach. Zryczałtowana pomoc jest udzielana grupom producentów rolnych w pierwszych 5 latach ich funkcjonowania w celu ułatwienia tworzenia i działalności administracyjnej. Z pomocy grupa może skorzystać tylko raz w okresie swojej działalności. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 140 000 000 euro Terminy naborów wniosków: od 16.07.2007 r. % realizacji alokacji – 28,51 Liczba złożonych wniosków ogółem: 528 Liczba wydanych decyzji ogółem: 514 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 932 w tym: zobowiązania z lat 2004 – 2006 – 268 zobowiązania z lat 2007 – 2013 – 664 Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Grupy producentów rolnych” w ujęciu miesięcznym: 12 10 8 6 4 2 li p iec 2 rz es 008 ień li s 20 to pa 08 d sty 20 08 cz eń 20 m 0 ar ze 9 c2 0 m 09 aj 2 lip 009 iec w 2 rz es 009 ie li s ń 2 0 to pa 09 d sty 20 09 cz eń 20 m 1 ar ze 0 c2 0 m 10 aj 2 lip 010 iec w 2 rz es 010 ień li s 20 to pa 10 d sty 20 10 cz eń 20 11 20 08 0 w m aj Działanie 142 GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH zobowiązania z lat 2007 - 2013 zobowiązania z lat 2004-2006 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 15 Działanie jest instrumentem wsparcia finansowego gospodarstw rolnych położonych na obszarach, na których produkcja rolnicza jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki naturalne. Dopłaty wyrównawcze dla gospodarstw rolnych, położonych na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, kompensują istniejące utrudnienia w stosunku do gospodarstw położonych poza granicami ONW. Celem działania jest zapewnienie ciągłości rolniczego użytkowania ziemi i tym samym utrzymanie żywotności obszarów wiejskich, zachowanie walorów krajobrazowych obszarów wiejskich oraz utrzymanie zrównoważonego sposobu gospodarowania uwzględniającego, aspekty ochrony środowiska. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 2 448 750 000 euro Liczba złożonych wniosków ogółem: 2 997 721 Terminy naborów wniosków: 15.03. – 11.06.2007 r. 15.03. – 09.06.2008 r. 15.03. – 09.06.2009 r. 15.03. – 11.06.2010 r. Liczba wydanych decyzji ogółem: 2 922 231 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 3 004 855 % realizacji alokacji – 55,07 Złożone wnioski i wydane decyzje w ramach działania „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)”: 800 000 756 344 737 734 755 658 744 588 751 203 741 803 734 516 698 106 600 000 400 000 200 000 0 2007 2008 złożone wnioski 2009 2010 wydane decyzje Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)” w ujęciu miesięcznym: 800 600 400 200 eń 2 m ar 008 ze c2 0 m 08 aj lip 200 8 w iec rz 2 es 00 8 ie l is ń 2 0 to pa 08 d sty 20 0 cz eń 8 2 m ar 009 ze c2 0 m 09 aj lip 200 9 w iec 20 rz es ie 09 l is ń 2 0 to pa 09 d sty 20 0 cz eń 9 2 m ar 010 ze c2 0 m 10 aj lip 201 0 w iec 20 rz es ie 10 l is ń 2 0 to pa 10 d sty 20 cz 1 eń 0 20 11 0 st y cz Działanie 211/212 WSPIERANIE GOSPODAROWANIA NA OBSZARACH GÓRSKICH I INNYCH OBSZARACH O NIEKORZYSTNYCH WARUNKACH GOSPODAROWANIA (ONW) Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 16 W ramach programu rolnośrodowiskowego będzie realizowanych 9 pakietów rolnośrodowiskowych: Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone Pakiet 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 Pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000 Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Pakiet 8. Ochrona gleb i wód Pakiet 9. Strefy buforowe W ramach każdego pakietu znajdują się warianty rolnośrodowiskowe, które zawierają zestawy zadań, wykraczających poza obowiązujące podstawowe wymagania, i które nie pokrywają się z innymi instrumentami Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Celem działania jest poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich, w szczególności przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich, promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania, odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód oraz ochrona zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych. Beneficjentem działania jest rolnik. Limit środków dla działania na lata 2007–2013: 2 314 861 111 euro Terminy naborów wniosków: 15.03. – 09.06.2008 r. 15.03. – 09.06.2009 r. 15.03. – 11.06.2010 r. % realizacji alokacji – 36,78 Liczba złożonych wniosków ogółem: 367 648 w tym: zobowiązania z lat 2004 – 2006 – 243 128 zobowiązania z lat 2007 – 2013 – 124 520 Liczba wydanych decyzji ogółem: 348 715 w tym: zobowiązania z lat 2004-2006 – 234 162 zobowiązania z lat 2007-2013 – 114 553 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 525 500 w tym: zobowiązania z lat 2004 – 2006 – 317 889 zobowiązania z lat 2007 – 2013 – 207 611 Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe)” w ujęciu miesięcznym: 600 500 400 300 200 100 0 lu kw ty 2 00 ie ci 8 cz eń 2 er 0 wi 08 sie ec 2 0 pa rpie 08 źd ń zie 20 rn 08 gr ik ud 20 zie 08 ń 20 lu 08 t kw y 2 00 ie ci 9 cz eń 2 er 0 wi 09 sie ec 2 0 pa rpie 09 źd ń 2 zie 00 9 r gr nik ud 20 zie 09 ń 20 lu 09 t kw y ie 201 ci 0 cz eń 2 er wi 010 sie ec 2 0 pa rpie 10 źd ń 2 zie 01 0 r gr nik ud 20 zie 10 ń 20 lu 10 ty 20 11 Działanie 214 PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY (PŁATNOŚCI ROLNOŚRODOWISKOWE) zobowiązania z lat 2004-2006 zobowiązania z lat 2007-2013 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 17 Działanie to wdrażane będzie w ramach dwóch schematów: • Schemat I – zalesianie gruntów rolnych; • Schemat II – zalesianie gruntów innych niż rolne. Schemat I dotyczy leśnego zagospodarowania gruntów uprawianych rolniczo, zakładanych sztucznie (poprzez sadzenie). Pomoc udzielana w ramach Schematu I dotyczy: • założenia uprawy leśnej (wsparcie na zalesienie); • pielęgnacji uprawy leśnej (premia pielęgnacyjna); • utraconego dochodu z tytułu wyłączenia gruntów spod uprawy rolnej (premia zalesieniowa). Schemat II dotyczy wyłącznie leśnego zagospodarowania opuszczonych gruntów rolniczych lub innych gruntów odłogowanych, dla których zalesienie stanowi racjonalny sposób zagospodarowania, w tym ochrona przed erozją. Zakłada się tu możliwość wykorzystania sukcesji naturalnej w obrębie ww. gruntów. Celem działania jest powiększenie obszarów leśnych poprzez zalesianie, utrzymanie i wzmocnienie ekologicznej stabilności obszarów leśnych poprzez zmniejszenie fragmentacji kompleksów leśnych i tworzenie korytarzy ekologicznych oraz zwiększenie udziału lasów w globalnym bilansie węgla oraz ograniczeniu zmian klimatu. Beneficjentem działania jest rolnik – właściciel gruntów rolnych oraz gruntów innych niż rolne, z wyłączeniem jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej reprezentujących Skarb Państwa w zakresie zarządzania mieniem stanowiącym własność Skarbu Państwa. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 513 501 520 euro Liczba złożonych wniosków ogółem: 10 860 Liczba wydanych decyzji ogółem: 6 358 Terminy naborów wniosków: 01.08. – 01.10.2007 r. 01.08. – 30.09.2008 r. 01.06. – 31.07.2009 r. 01.06. – 31.08.2010 r. Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 35 737 w tym: zobowiązania z lat 2004 – 2006 – 23 707 zobowiązania z lat 2007 – 2013 – 12 030 % realizacji alokacji – 18,28 Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne” w ujęciu miesięcznym: 50 40 30 20 10 0 l ip i w ec 2 rz es 008 ie lis ń 20 to pa 08 d sty 20 08 cz eń 20 m 0 ar ze 9 c2 00 9 m aj 2 lip 009 iec w 2 rz es 009 ień li s 20 to pa 09 d sty 20 09 cz eń 20 m 1 ar ze 0 c2 01 0 m aj 2 lip 010 iec w 2 rz es 010 ień li s 20 to pa 10 d sty 20 10 cz eń 20 11 Działanie 221/223 ZALESIANIE GRUNTÓW ROLNYCH ORAZ ZALESIANIE GRUNTÓW INNYCH NIŻ ROLNE zobowiązania z lat 2004-2006 zobowiązania z lat 2007-2013 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 18 Działanie 226 ODTWARZANIE POTENCJAŁU PRODUKCJI LEŚNEJ ZNISZCZONEGO PRZEZ KATASTROFY I WPROWADZENIE INSTRUMENTÓW ZAPOBIEGAWCZYCH Działanie ma na celu odnawianie i pielęgnowanie drzewostanów zniszczonych przez czynniki biotyczne i abiotyczne oraz wprowadzanie mechanizmów zapobiegających katastrofom naturalnym, ze szczególnym uwzględnieniem zabezpieczeń przeciwpożarowych. Pomoc będzie realizowana w oparciu o kompleksowe projekty obejmujące lasy. Beneficjentem pomocy są jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej – Nadleśnictwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 100 000 000 euro Złożone wnioski i zawarte umowy w ramach działania „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzenie instrumentów zapobiegawczych”: Terminy naborów wniosków: 16.12. – 17.12.2009 r. 5.10. – 13.12.2010 r. 200 Liczba złożonych wniosków ogółem: 276 100 169 150 98 107 50 Liczba zawartych umów ogółem: 98 0 0 2009 2010 złożone wnioski zawarte umowy Liczba złożonych wniosków w naborze 2010 w ramach działania „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzenie instrumentów zapobiegawczych” w ujęciu miesięcznym: 0 Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 5 10 15 20 19 7 2 5 7 10 4 7 4 5 6 6 7 7 8 3 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 19 Celem działania jest różnicowanie działalności rolniczej w kierunku podejmowania lub rozwijania przez rolników, domowników i małżonków rolników, działalności nierolniczej lub związanej z rolnictwem, co wpłynie na tworzenie pozarolniczych źródeł dochodów oraz promocję zatrudnienia poza rolnictwem na obszarach wiejskich. Beneficjentem działania jest osoba fizyczna ubezpieczona na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jako rolnik, małżonek rolnika lub domownik co najmniej przez 12 miesięcy przed złożeniem wniosku o pomoc. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 345 580 000 euro Złożone wnioski i zawarte umowy w ramach działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”: Terminy naborów wniosków: 05.06. – 07.11.2008 r. 15.04. – 31.12.2009 r. 24.08. – 31.12.2010 r. 10 000 8 817 8 000 6 000 4 050 % realizacji alokacji – 17,90 3 838 4 000 2 321 2 056 Liczba złożonych wniosków ogółem: 16 705 1 631 2 000 0 Liczba zawartych umów ogółem: 6 008 2008 2009 złożone wnioski 2010 zawarte umowy Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 3 451 Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” w ujęciu miesięcznym: 25 20,6 19,3 20 15 8,7 7,8 10 16,2 14,3 13,3 10,010,1 15,7 14,0 13,8 12,5 11,511,9 7,7 9,0 7,9 7,7 8,2 7,5 c2 00 9 rp ień pa 20 źd 09 zie rn ik 20 gr 09 ud zie ń 20 09 lu ty 20 kw 10 ie cie ń2 01 cz 0 er wi ec 20 sie 10 rp ień pa 20 źd 10 zie rn ik 20 gr 10 ud zie ń 20 10 lu ty 20 11 2,9 sie 00 9 er wi e ń2 cz kw ie cie 20 09 5 0,1 0,8 1,5 0 lu ty Działanie 311 RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 20 Celem działanie jest wzrost konkurencyjności gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy, a w konsekwencji – wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich. Beneficjentem działania jest osoba fizyczna lub osoba prawna, lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadzi (podejmuje) działalność jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób, i mające obrót nieprzekraczający równowartości w zł 2 mln euro. Limit środków dla działania na lata 2007 – 2013: 1 023 583 600 euro Złożone wnioski i zawarte umowy w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” : 12 000 Terminy naborów wniosków: 05.05. – 18.05.2009 r. 28.06. – 09.07.2010 r. 10 540 9 000 % realizacji alokacji – 3,26 6 000 Liczba złożonych wniosków ogółem: 15 523 4 983 2 249 3 000 Liczba zawartych umów ogółem: 2 850 601 0 2009 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 1 239 2010 złożone wnioski zawarte umowy Miliony zł Płatności realizowane w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” w ujęciu miesięcznym: 18,05 20 13,99 15 10 5 6,29 5,33 0,04 0,55 0,28 17,86 12,37 12,27 11,69 7,82 6,94 8,15 9,22 2,21 0 li s to pa gr d 2 0 ud zie 09 ń 20 sty 0 cz eń 9 20 lu 1 0 ty 2 m ar 010 ze kw c 2 0 ie cie 10 ń2 01 0 m a j2 cz er wi 010 ec 2 li p 0 1 iec 0 sie 20 rp 1 ień 0 w 2 rz es 010 i pa eń źd zie 201 0 rn lis ik 2 0 to pa 10 d gr ud 201 0 zie ń 20 sty 1 cz eń 0 20 lu 1 1 ty 20 11 Działanie 312 TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 21 Celem działania jest poprawa podstawowych usług na obszarach wiejskich, obejmujących elementy infrastruktury technicznej, warunkujących rozwój społeczno – gospodarczy, co przyczyni się do poprawy warunków życia oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Pomocy udziela się na realizację projektów w zakresie: • gospodarki wodno – ściekowej w szczególności: a) zaopatrzenia w wodę, b) odprowadzania i oczyszczania ścieków, w tym systemów kanalizacji sieciowej lub kanalizacji zagrodowej; • tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych; • wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy. Beneficjentem działania jest gmina lub jednostka organizacyjna, dla której organizatorem jest j.s.t. wykonująca zadania określone w zakresie pomocy. Limit środków EFRROW dla działania na lata Płatności realizowane w ramach działania „Podstawowe 2007 – 2013: usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” w ujęciu miesięcznym: 1 166 469 740 euro Miliony zł Terminy naborów wniosków: terminy naboru wniosków są różne w zależności od województw 100 84,9 80 46,8 60 40 % realizacji alokacji – 4,71 20 2,4 2,6 2,8 63,8 51,1 19,7 29,6 12,9 12,3 8,0 0 Liczba złożonych wniosków ogółem: 2 493 m ar ze c2 01 0 m aj 20 10 lip ie c2 01 w rz 0 es ie ń 20 10 lis to pa d 20 10 sty cz eń 20 11 Działanie 321 PODSTAWOWE USŁUGI DLA GOSPODARKI I LUDNOŚCI WIEJSKIEJ Liczba zawartych umów ogółem: 2 005 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 457 Liczba złożonych wniosków i zawartych umów w ramach działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” w poszczególnych województwach: 0 Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 50 100 150 200 108 127 169 187 6269 125 115 119 102 189 66 61 130 146 121135 80 103 121 102 93 92 117 wnioski złożone 250 300 350 212 228 215 185 201 152 251 315 zawarte umowy Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 22 Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Beneficjentem działania jest osoba prawna: gmina, instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, kościół lub inny związek wyznaniowy, organizacja pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego (w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie). Limit środków EFRROW dla działania na lata 2007 – 2013: 442 185 000 euro Płatności realizowane w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” w ujęciu miesięcznym: Terminy naborów wniosków: terminy naboru wniosków są różne w zależności od województw Miliony zł Działanie 313/322/323 ODNOWA I ROZWÓJ WSI % realizacji alokacji – 20,71 91,4 100 63,0 50,1 53,1 54,6 31,6 45,2 31,0 26,4 26,4 40 23,822,9 10,7 20 0,1 1,92,0 80 60 0 Liczba złożonych wniosków ogółem: 6 378 0 0 0 0 0 1 09 010 01 201 201 201 201 01 2 20 2 2 j c c ń a ad ad eń ie eń ie ze m op ycz mar lip rzes stop tycz t s t s s li li w Liczba zawartych umów ogółem: 3 694 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 1 580 Liczba złożonych wniosków i zawartych umów w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” w poszczególnych województwach: 0 Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 200 400 600 316 132 472 241 220 192 108 132 wnioski złożone 527 543 832 291 246 218 250 275 238 138 1000 399 179 95 89 800 238 219 265 428 366 411 428 391 551 642 zawarte umowy Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 23 Działanie 413 WDRAŻANIE LOKALNYCH STRATEGII ROZWOJU Działanie ma na celu umożliwienie mieszkańcom obszaru objętego lokalną strategią rozwoju (LSR) realizacji projektów w ramach tej strategii. Realizacja strategii powinna przyczynić się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich m.in. poprzez wzrost aktywności lokalnych społeczności oraz stymulowanie powstawania nowych miejsc pracy. Pracownicy LGD pomagają wnioskodawcom w przygotowaniu projektów. Wnioski te mogą dotyczyć projektów kwalifikujących się do udzielenia pomocy w ramach działań: • Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej; • Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw; • Odnowa i rozwój wsi, oraz innych projektów zwanych „małymi projektami”, które przyczyniają się do poprawy jakości życia lub zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania LGD. Limit środków EFRROW dla działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” na lata 2007 – 2013: 496 400 000 euro Terminy naborów wniosków: terminy naboru wniosków są różne w zależności od województw % realizacji alokacji – 0,85 Liczba złożonych wniosków ogółem: 14 996 Liczba zawartych umów ogółem: 4 388 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 1 184 Liczba złożonych wniosków i zawartych umów w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” w poszczególnych województwach: 0 Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 500 264 183 1000 1500 880 621 1400 541 535 477 143 215 221 2000 1432 325 166 1801 605 1043 312 315 233 171 369 300 634 908 865 918 707 541 89 wnioski złożone 1486 684 zawarte umowy Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 24 Działanie 421 WDRAŻANIE PROJEKTÓW WSPÓŁPRACY W ramach działania pomoc jest przyznawana LGD na realizacje projektów współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej: • zawartych w LSR; • nieuwzględnionych w LSR, ale zgodnych z celami LSR, opracowanej i realizowanej przez LGD. Projekty współpracy: • muszą zakładać realizację wspólnych przedsięwzięć; • mogą angażować, poza LGD, inne partnerstwa będące grupami lokalnych partnerów, które zajmują się zagadnieniem Rozwoju obszarów wiejskich; • jeżeli angażują inne partnerstwa będące grupami lokalnych partnerów, wówczas poniesione przez nie koszty nie stanowią kosztu kwalifikowanego projektu; tylko koszty koordynacji są kwalifikowane; • jeżeli dotyczą obszarów spoza Unii Europejskiej, wówczas wydatki poniesione w ramach realizacji tej części projektu, nie kwalifikują się do wsparcia z Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW); • jeżeli występują koszty związane z planowaniem i przygotowaniem projektu współpracy, tj. koszty organizacji spotkania partnerów w celu poszukiwania partnerów, zapoznania się i ustalenia warunków projektu współpracy, koszty takie są uznawane za koszt kwalifikowany i powinny stanowić integralną cześć projektu współpracy. Limit środków EFRROW dla działania „Wdrażanie projektów współpracy” na lata 2007 – 2013: 12 000 000 euro Terminy naborów wniosków: terminy naboru wniosków są różne w zależności od województw % realizacji alokacji – 0,04 Liczba złożonych wniosków ogółem: 173 Liczba zawartych umów ogółem: 54 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 12 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 25 Miliony zł Działanie ma na celu zapewnienie sprawnej i efektywnej pracy lokalnych grup działania wybranych w ramach realizacji osi 4 PROW 2007 – 2013 oraz doskonalenie zawodowe osób uczestniczących w realizacji lokalnych strategii rozwoju. Działanie przyczyni się także do budowania kapitału społecznego na wsi, a poprzez to do pobudzenia zaangażowania społeczności lokalnej w rozwój obszaru oraz lepszego wykorzystania potencjału obszarów wiejskich. W 2008 r. Samorządy Województw ogłosiły konkursy na wybór lokalnych grup działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Wraz z wnioskiem o wybór lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej strategii rozwoju składano pierwszy wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja ”. Limit środków EFRROW dla działania Płatności realizowane w ramach działania „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, i aktywizacja” w ujęciu miesięcznym: nabywanie umiejętności i aktywizacja” na lata 2007 – 2013: 121 600 000 euro 10 8,5 Terminy naborów wniosków: 6,7 8 7,4 7,4 terminy naboru wniosków są różne 6,3 4,7 6,3 6,2 6 5,3 6,0 5,0 w zależności od województw 4,0 4 4,0 3,8 1,7 2,5 2 1,4 % realizacji alokacji – 12,32 1,0 0 Liczba złożonych wniosków ogółem: 1 018 w rz es lis ień to 20 p 0 sty ad 2 9 cz 00 m eń 2 9 ar 0 ze 10 c2 m 010 a lip j 20 w iec 10 rz es 20 1 lis ień 0 to 20 p 1 sty ad 2 0 cz 01 eń 0 20 11 Działanie 431 FUNKCJONOWANIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA, NABYWANIE UMIEJĘTNOŚCI I AKTYWIZACJA Liczba zawartych umów ogółem: 735 Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 1 714 Liczba złożonych wniosków i zawartych umów w ramach działania „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja” w poszczególnych województwach: 0 Dolnośląskie Kujawsko - pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko - mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 30 60 65 31 37 29 31 wnioski złożone 78 48 48 45 107 93 56 39 40 25 120 76 76 36 33 78 60 39 29 120 57 60 37 39 23 90 45 79 94 zawarte umowy Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 26 Pomoc jest udzielana na realizację projektów związanych ze wzmocnieniem systemu zarządzania, monitorowania, oceny i kontroli stopnia realizacji Programu. Ponadto ma na celu wdrożenie sprawnego i efektywnego funkcjonowania systemu informacji o PROW i jego promocji a także utworzenie i zapewnienie funkcjonowania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. W ramach pomocy możliwe jest finansowanie działań informacyjno – promocyjnych dotyczących następnego okresu programowania oraz ocen ex post, audytów i przygotowywania końcowych sprawozdań dotyczących poprzedniego okresu programowania. W ramach Pomocy technicznej realizowane będą trzy schematy: Schemat I: Wzmocnienie systemu zarządzania, monitorowania, wdrażania, kontroli i oceny stopnia realizacji Programu Schemat II: Działania informacyjne i promocyjne Schemat III: Stworzenie i utrzymanie Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Limit środków dla „Pomocy Technicznej” na lata 2007 – 2013: 266 600 000 euro Płatności realizowane w ramach „Pomocy Technicznej” w ujęciu miesięcznym: Miliony zł Terminy naborów wniosków: od 11.03.2009 r. % realizacji alokacji – 3,77 Liczba złożonych wniosków ogółem: 649 Liczba zawartych umów ogółem: 401 8 7 6 5 4 3 2 1 0 6,8 5,5 2,1 3,7 2,5 3,7 2,7 2,6 2,1 2,6 2,1 2,0 0,7 0,6 0,4 gr ud zi eń 20 kw luty 09 ie 20 c cz ień 10 er w 201 sie iec 0 pa rp 201 źd ień 0 zi er 20 gr nik 10 ud 20 zi eń 10 2 lu 010 ty 20 11 Pomoc techniczna POMOC TECHNICZNA Liczba zrealizowanych płatności ogółem: 234 Liczba złożonych wniosków i zawartych umów w ramach działania „Pomoc Techniczna”: 0 MRiRW ARiMR MF UZP ARR FAPA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 20 5 1 1 2 2 4 3 40 8 100 17 21 27 15 17 33 38 40 38 28 16 58 46 19 8 8 8 80 41 25 7 60 24 20 23 100 45 16 39 23 17 15 19 wnioski złożone 27 33 50 36 27 zawarte umowy Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 27 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 wg stanu na dzień 28 lutego 2011 r. Kod działania Nazwa działania Terminy naboru wniosków oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie 112 Ułatwianie startu młodym rolnikom 113 05.10.2009 r. - 13.11.2009 r. 30.09.2010 r. - 29.10.2010 r. Limit środków dla działania na lata 2007-2013 (EUR) wkład UE Złożone wnioski Zawarte umowy / wydane decyzje (czynne) Kwota umów / decyzji (zł) liczba Ogółem EFRROW liczba umów / decyzji % złożonych wniosków Zrealizowane płatności Kwota umów / decyzji (zł) Ogółem liczba płatności EFRROW 121 123 125 Ogółem EFRROW 168 070 21 992 161 501,66 16 514 795 510,55 95 444 56,79% 8 546 784 799,87 6 410 090 275,66 2 947 717 256 426 10 848 274 183,28 8 134 480 512,65 30 000 000,00 321 244 572 195,51 183 429 146,63 52 16,20% 46 818 025,00 35 113 518,75 0 0 0,00 0,00 315 000 000,00 20 602 1 353 800 000,00 1 015 350 000,00 16 276 79,00% 1 071 975 000,00 803 981 250,00 7 398 7 398 413 250 000,00 309 937 500,00 nabór 2008 03.03.2008r. - 31.12.2008r. 6 495 324 750 000,00 243 562 500,00 5 058 77,88% 252 900 000,00 189 675 000,00 7 398 7 398 413 250 000,00 309 937 500,00 nabór 2009 25.03.2009 r. - 31.12.2009 r. 1 209 61 700 000,00 46 275 000,00 941 77,83% 48 300 000,00 36 225 000,00 nabór 2010 17.08.2010 r. - 31.12.2010 r. Renty strukturalne² 1 912 200 000,00 12 898 967 350 000,00 725 512 500,00 10 277 770 775 000,00 578 081 250,00 28 528 30 680 334,51 23 010 250,88 15 961 55,95% 19 670 069,27 14 752 551,95 2 506 268 67 594 4 090 726 983,93 3 068 032 300,68 zobowiązania za okres 2007-2013 - Kampania 2007 25.06.2007 r. - 20.08.2007 r. 8 884 7 839 708,02 5 879 781,01 6 693 75,34% 8 253 974,15 6 190 480,61 447 414 14 522 503 789 775,64 377 841 080,37 zobowiązania za okres 2007-2013 - Kampania 2008 30.06.2008 r. - 08.07.2008 r. 8 181 8 091 874,49 6 068 905,87 6 985 85,38% 8 675 618,12 6 506 713,59 zobowiązania za okres 2007-2013 - Kampania 2010 01.09.2010 r. - 10.09.2010 r. 11 463 14 748 752,00 11 061 564,00 2 283 2 740 477,00 2 055 357,75 2 058 854 53 072 3 586 937 208,29 2 690 191 220,31 18 841 82 907 700,00 62 180 775,00 14 209 59 751 050,00 44 813 287,50 2 835 2 827 6 343 320,00 4 757 490,00 8 139 29 183 500,00 21 887 625,00 6 712 24 175 550,00 18 131 662,50 25 009 350,00 Korzystanie z usług doradczych 88 500 000,00 75,42% kampania 2009 15.04.2009 r. - 31.12.2009 r. kampania 2010 16.08.2010 r. - 31.12.2010 r. 9 536 47 626 500,00 35 719 875,00 7 051 33 345 800,00 kampania 2011 od 01.01.2011 r. 1 166 6 097 700,00 4 573 275,00 446 2 229 700,00 1 672 275,00 77 912 11 202 511 400,15 8 401 883 550,11 34 373 44,12% 4 734 978 978,15 3 551 234 233,61 34 906 27 276 3 596 212 912,71 2 697 159 400,02 34 906 27 276 3 596 212 912,71 2 697 159 400,02 Modernizacja gospodarstw rolnych 1 397 171 500,00 nabór 2007 09.11.2007r. - 13.12.2007r. 18 372 2 278 479 151,99 1 708 859 363,99 14 436 78,58% 1 832 789 337,37 1 374 592 003,03 nabór 2009 21.04.2009r. - 28.04.2009r. 24 863 3 709 253 089,17 2 781 939 816,88 19 937 80,19% 2 902 189 640,78 2 176 642 230,59 nabór 2011 03.01.2011 r. - 28.01.2011 r. 34 677 5 214 779 158,99 3 911 084 369,24 0 0,00 0,00 2 614 6 899 440 092,11 5 174 580 069,08 959 36,69% 1 508 557 946,65 1 131 418 459,99 646 514 621 930 618,43 466 447 963,37 1 223 652 535,58 503 61,49% 829 106 245,22 621 829 683,92 646 514 621 930 618,43 466 447 963,37 53,41% 662 427 658,28 496 820 743,71 Zwiększenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej 699 000 000,00 nabór 2008 23.04.2008r. - 09.05.2008 r. 818 1 631 536 714,11 nabór 2009 15.04.2009 r. - 21.04.2009 r. 17.11.2009 r. - 16.12.2009 r. 807 1 902 297 255,36 1 426 722 941,52 431 nabór 2010 12.08.2010 r.-10.09.2010 r. 989 3 365 606 122,64 2 524 204 591,98 25 388 1 752 515 077,15 1 335 060 692,16 265 72 330 731 059,92 261 097 918,12 316 1 421 784 017,23 2 637 Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Schemat I Schemat II 126 wykor lim śro EFR wypłacona kwota (zł) 5 630 649 500,00 zobowiązania za okres 2004-2006 114 liczba różnych beneficjentów 483 778 000,00 termin naboru wniosków w zależności od województwa Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych 75 000 000,00 17 024 043,15 12 768 032,36 68,30% 916 974 854,75 687 732 816,82 72 21 38 125 272,55 28 577 959,86 46 63,89% 233 137 252,37 174 851 615,08 72 21 38 125 272,55 28 577 959,86 1 073 962 774,04 219 69,30% 683 837 602,38 512 881 201,74 189 448 702,10 142 086 526,58 305 16 854 560,32 12 640 920,24 0 0 0,00 0,00 12 640 920,24 2 132 941,35 nabór 2010 30.09.2010 r. - 12.11.2010 r. 30.11.2010 r. - 30.12.2010 r. 2 544 181 767 941,30 136 325 955,98 305 16 854 560,32 nabór 2011 02.02.2011 r. -15.03.2011 r. 93 7 680 760,80 5 760 570,60 0 0,00 0,00 132 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności od 15.04.2009 r. 60 000 000,00 15 691 81 914 420,00 61 435 815,00 12 527 79,84% 65 585 610,00 49 189 207,50 4 703 4 327 2 843 944,83 133 Działania informacyjne i promocyjne od 28.09.2009 r. 22 500 000,00 8 46 494 924,33 34 871 193,25 3 37,50% 294 013,00 220 509,75 4 2 168 964,84 126 723,63 141 Wspieranie gospodarstw niskotowarowych - zobowiązania z lat 20042006 389 953 152 512 1 916 701 408,01 1 437 525 399,90 142 Grupy producentów rolnych 119 782 833,84 zobowiązania za okres 2007-2013 442 500 000,00 105 000 000,00 od 16.07.2007 r. 528 107 876 655,80 80 907 491,85 514 97,35% 105 324 692,73 78 993 519,55 932 472 161 970 757,98 528 107 876 655,80 80 907 491,85 514 97,35% 105 324 692,73 78 993 519,55 664 378 117 828 552,63 86 676 180,67 268 94 44 142 205,35 33 106 653,17 zobowiązania za okres 2004-2006 oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich 211/212 214 Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania 4 302 801 216,00 3 376 505 3 277 402 97,06% 9 167 522 057,67 7 334 017 646,14 3 566 092 1 959 000 000,00 858 392 9 060 095 129,46 7 248 065 140,99 2 997 721 2 922 231 97,48% 5 293 552 403,46 4 234 841 922,77 3 004 855 815 090 5 295 673 681,35 4 236 527 793,92 3 004 855 815 090 5 295 673 681,35 4 236 527 793,92 4 451 769 121,73 3 561 415 297,38 kampania 2007 15.03.2007 r. - 11.06.2007 r. 756 344 737 734 97,54% 1 345 217 611,26 1 076 174 089,01 kampania 2008 15.03.2008 r. - 09.06.2008 r. 755 658 744 588 98,54% 1 361 451 650,49 1 089 161 320,39 kampania 2009 16.03.2009 r. - 09.06.2009 r. 751 203 741 803 1 359 204 210,95 1 087 363 368,76 kampania 2010 15.03.2010 r. - 11.06.2010 r. 734 516 698 106 95,04% 1 227 678 930,76 982 143 144,61 Program rolnośrodowiskowy (płatności rolnośrodowiskowe) 1 853 000 000,00 367 648 3 703 461 385,98 2 962 769 108,78 348 715 94,85% 3 497 237 327,40 2 797 789 861,92 525 500 117 288 3 401 538 298,47 2 721 230 565,96 207 611 59 502 1 077 017 965,34 861 614 330,22 zobowiązania PROW 2007-2013 - kampania 2008 15.03.2008 r. - 09.06.2008 r. 21 724 184 017 523,32 147 214 018,66 20 537 94,54% 168 937 556,61 135 150 045,29 zobowiązania PROW 2007-2013 - kampania 2009 15.03.2009 r. - 09.06.2009 r. 16 940 170 491 484,30 136 393 187,44 16 230 95,81% 156 083 982,72 124 867 186,18 Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 28 3 4 221/223 zobowiązania PROW 2007-2013 - kampania 2009 - kontyn. 15.03.2009 r. - 09.06.2009 r. 20 439 198 172 982,28 158 538 385,82 20 190 189 758 177,48 151 806 541,98 zobowiązania PROW 2007-2013 - kampania 2010 15.03.2010 r. - 11.06.2010 r. 29 094 378 746 461,58 302 997 169,26 25 275 323 446 265,88 258 757 012,70 zobowiązania PROW 2007-2013 - kampania 2010 - kontyn. 15.03.2010 r. - 11.06.2010 r. 36 323 364 022 919,09 291 218 335,27 32 321 309 253 618,61 247 402 894,89 zobowiązania PROW 2004-2006 - (część nowe 2007) 15.05.2006 r. - 31.08.2006 r. 18 759 170 905 245,14 136 724 196,11 18 288 97,49% 166 751 536,11 133 401 228,89 zobowiązania PROW 2004-2006 - (kontyn. 2007) 01.03.2007 r. - 11.06.2007 r. 44 497 516 416 137,21 413 132 909,77 43 210 97,11% 508 771 069,64 407 016 855,71 zobowiązania PROW 2004-2006 - (kontyn. 2008) 15.03.2008 r. - 09.06.2008 r. 68 054 683 626 078,37 546 900 862,70 66 062 97,07% 679 453 253,40 543 562 602,72 zobowiązania PROW 2004-2006 - (kontyn. 2009) 15.03.2009 r. - 09.06.2009 r. 64 376 626 173 266,73 500 938 613,38 63 164 zobowiązania PROW 2004-2006 - (kontyn. 2010) 15.03.2010 r. - 11.06.2010 r. 47 442 410 889 287,96 328 711 430,37 43 438 Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne 410 801 216,00 98,78% 624 360 106,91 499 488 085,53 91,56% 370 421 760,04 296 337 408,03 312 321 313/322/323 4.1/413 227 681 264,35 182 145 011,48 6 358 58,55% 138 739 678,81 110 991 743,05 35 737 11 529 362 883 149,64 290 306 781,11 2 713 72 277 231,76 57 821 785,41 2 036 75,05% 51 794 803,60 41 435 842,88 12 030 4 536 176 714 631,62 141 371 704,90 Zalesianie gruntów rolnych nabór 2008 01.08.2008 r. - 30.09.2008 r. (kontyn.) 01.06.- 31.07.2008 r. 1 851 35 191 961,86 28 153 569,49 1 163 62,83% 24 157 366,80 19 325 893,44 Zalesianie gruntów rolnych nabór 2009 01.06.2009 r. - 31.07.2009 r. (kontyn.) 15.03.- 09.06.2009 r. 2 438 51 070 021,40 40 856 017,12 2 065 84,70% 45 368 932,30 36 295 145,84 Zalesianie gruntów rolnych nabór 2010 01.06.2010 r. - 31.08.2010 r. (kontyn.) 15.03.- 11.06.2010 r. 23 707 7 730 186 168 518,02 148 935 076,21 0 0 0,00 0,00 2 677 60 602 638,98 48 482 111,18 360 11 909 388,11 9 527 510,49 Zalesianie gruntów innych niż rolne nabór 2008 01.08.2008 r. - 30.09.2008 r. 413 4 091 477,05 3 273 181,64 268 64,89% 2 475 417,10 1 980 333,68 Zalesianie gruntów innych niż rolne nabór 2009 01.06.2009 r. - 31.07.2009 r. (kontyn.) 15.03.2009 r. 09.06.2009 r. 398 2 397 442,00 1 917 953,60 304 76,38% 2 030 623,40 1 624 498,72 Zalesianie gruntów innych niż rolne nabór 2010 01.06.2010 r. - 31.08.2010 r.(kontyn.) 15.03.- 11.06.2010 r. 370 2 050 491,30 1 640 393,04 162 1 003 147,50 802 518,00 276 520 626 471,40 416 501 177,12 98 237 992 648,00 190 394 118,40 169 368 668 892,30 294 935 113,84 98 237 992 648,00 190 394 118,40 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzenie instrumentów zapobiegawczych 80 000 000,00 nabór 2009 16.12.2009 r. - 17.12.2009 r. nabór 2010 5.10.2010 r. -13.12.2010 r. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 107 151 957 579,10 121 566 063,28 0 0,00 0,00 2 635 527 440,00 41 099 15 617 278 922,14 10 151 523 993,31 14 557 35,42% 7 590 415 785,14 4 972 038 687,02 6 727 6 034 1 257 335 247,94 873 531 895,05 259 185 000,00 16 705 1 430 641 835,54 1 072 981 376,54 6 008 35,97% 509 992 148,00 382 494 110,97 3 451 3 189 253 004 886,09 189 753 661,85 3 451 3 189 253 004 886,09 189 753 661,85 05.06.2008r. - 07.11.2008 r 4 050 331 309 319,62 248 481 989,72 2 056 50,77% 171 490 600,50 128 617 950,38 nabór 2009 15.04.2009 r. - 31.12.2009 r. 3 838 306 845 566,33 230 134 174,69 2 321 60,47% 186 752 289,00 140 064 216,72 nabór 2010 24.08.2010 r. -31.12.2010 r. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 767 687 700,00 8 817 792 486 949,59 594 365 212,13 1 631 15 523 2 870 698 496,12 2 153 023 871,99 2 850 18,36% 151 749 258,50 113 811 943,88 449 853 053,83 337 389 790,28 1 239 1 157 133 041 513,98 99 781 134,06 1 239 1 157 133 041 513,98 99 781 134,06 218 920 778,57 nabór 2009 05.05.2009 r. - 18.05.2009 r. 4 983 803 494 975,55 602 621 231,62 2 249 340 540 043,33 255 405 032,45 nabór 2010 28.06.2010r. - 09.07.2010r. 10 540 2 067 203 520,57 1 550 402 640,37 601 109 313 010,50 81 984 757,83 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej termin naboru wniosków w zależności od województwa 1 166 469 740,00 2 493 7 552 260 401,19 4 709 709 391,33 2 005 80,43% 4 906 805 556,28 3 143 252 445,76 457 432 337 056 300,50 Odnowa i rozwój wsi termin naboru wniosków w zależności od województwa 442 185 000,00 6 378 3 763 678 189,29 2 215 809 353,45 3 694 57,92% 1 723 765 027,03 1 108 902 340,01 1 580 1 455 534 232 547,37 365 076 320,57 630 000 000,00 16 187 1 755 921 843,05 1 244 070 906,87 5 177 31,98% 685 805 616,01 477 369 193,10 2 910 1 280 112 187 781,25 76 743 111,78 16 750 468,24 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju termin naboru wniosków w zależności od województwa 496 400 000,00 "małe projekty" Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 4.1/413 - 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 4.1/413 313/322/323 Odnowa i rozwój wsi 431 35,51% nabór 2008 4.1/413 - 311 421 1 859 616 235,74 10 860 oś 4 LEADER 413 2 324 520 333,13 01.08.2007 r. - 01.10.2007 r. oś 3 Jakość życia na obszarach wiejskich 311 70 735 Zalesianie gruntów rolnych nabór 2007 zobowiązania PROW 2004-2006 226 317 889 Wdrażanie projektów współpracy termin naboru wniosków w zależności od województwa Funkcjonowanie lokalnej grupy działania termin naboru wniosków w zależności od województwa Pomoc Techniczna od 11.03.2009 r. 14 996 1 213 123 011,12 809 831 841,26 4 388 29,26% 487 241 354,70 318 517 745,32 1 184 943 23 849 594,91 11 176 199 706 033,94 159 727 433,83 2 980 26,66% 47 724 095,42 38 157 844,52 1 071 845 10 933 736,01 7 835 262,35 506 34 196 021,83 27 356 817,46 104 20,55% 6 765 936,00 5 412 748,80 28 27 1 423 962,50 1 055 532,40 745 75 305 545,41 60 244 436,33 94 12,62% 8 251 105,00 6 600 884,00 31 29 1 537 452,30 1 020 180,40 2 569 903 915 409,94 562 503 153,64 1 210 47,10% 424 500 218,28 268 346 268,00 54 54 9 954 444,10 6 839 493,09 12 000 000,00 173 6 073 432,13 4 858 745,90 54 31,21% 1 831 172,75 1 464 938,18 12 8 56 604,26 17 095,65 121 600 000,00 1 018 536 725 399,80 429 380 319,71 735 72,20% 196 733 088,56 157 386 509,60 1 714 337 88 281 582,08 59 975 547,89 199 950 000,00 649 232 878 590,59 174 658 942,94 401 61,79% 125 084 773,00 93 813 579,75 234 21 40 233 498,06 30 175 123,09 Wzmocnienie systemu zarządzania, monitorowania, kontroli i oceny stopnia realizacji Programu od 11.03.2009 r. 309 199 010 258,63 149 257 693,97 186 60,19% 104 656 864,00 78 492 648,00 118 21 30 322 236,02 22 741 676,81 Działania informacyjne i promocyjne od 11.03.2009 r. 134 15 397 683,59 11 548 262,69 81 60,45% 10 516 719,00 7 887 539,25 47 18 6 138 271,37 4 603 703,41 Stworzenie i utrzymanie Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich od 11.03.2009 r. 206 18 470 648,37 13 852 986,28 134 65,05% 9 911 190,00 7 433 392,50 69 11 3 772 990,67 2 829 742,87 3 602 510 44 050 009 979,18 31 646 464 651,05 3 392 981 94,18% 26 115 613 031,70 19 287 329 381,67 6 523 680 999 126 21 318 125 839,99 16 362 995 783,56 RAZEM³ 13 398 928 156,00 1. Zaczernione pola nie są wypełniane ze względu na specyfikę działań 2. Prezentowane kwoty przedstawiają prognozowane wysokości miesięcznych płatności (dotyczy kwot przy złożonych wnioskach oraz wydanych decyzjach) 3. Kwota podana w pozycji limit środków RAZEM odnosi się do wszystkich działań wdrażanych w ramach PROW 2007-2013 4. Wykorzystanie limitu środków EFRROW według zapotrzebowań ARiMR Informacja o stanie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 – dane na dzień 28 lutego 2011 r. 29 3