Przekształcenie spółki sposobem na uniknięcie podatku od

echo
Rzeczpospolita 11 września 2008
Przekształcenie spółki sposobem na uniknięcie podatku od
dywidendy
Marcin Jamroży , Marcin Sobieszek 11-09-2008, ostatnia aktualizacja 11-09-2008 07:02
Gromadzenie zysków w spółce kapitałowej, przekształcenie jej w osobową i nieopodatkowana wypłata wkładu dla wspólnika
osoby fizycznej – urzędy długo akceptowały taką metodę zmniejszania fiskalnych obciążeń
Ostatnio zmieniły poglądy, a Ministerstwo Finansów planuje nowelizację, która ma „ukrócić” optymalizację. Część firm ma
jednak korzystne interpretacje organów podatkowych, a ci, którzy nie obawiają się ewentualnego sporu z fiskusem, mogą
zdążyć jeszcze do końca roku przeprowadzić proces przekształcenia.
Bez podwójnego obciążenia
Zyski wypracowane przez spółkę kapitałową są w pierwszej kolejności opodatkowane na poziomie spółki podatkiem
dochodowym od osób prawnych w wysokości 19 proc. (art. 19 ust. 1 ustawy o CIT). Przy wypłacie dywidendy – w
przypadku kiedy wspólnikami są osoby fizyczne – pobiera się dodatkowo zryczałtowany podatek w wysokości 19 proc.
(art. 30a ustawy o PIT). Natomiast przekazanie zysku spółki kapitałowej na kapitał rezerwowy (zapasowy) jest
zasadniczo neutralne podatkowo. Dopiero późniejsza wypłata zysków w formie dywidendy bądź np. przekazanie na
kapitał zakładowy spółki powoduje obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku w wysokości 19 proc. (art. 10 ust. 1 pkt
4 ustawy o CIT i art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PIT).
Czy podwójnego obciążenia można uniknąć poprzez przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę osobową?
Przykład
Spółka z o.o. Alfa, mająca dominującego wspólnika Jana Nowaka, zatrzymywała wypracowane zyski, przenosząc je po
opodatkowaniu CIT na kapitał zapasowy (2 000 000 zł). Jan Nowak planuje rozbudowę swojej rezydencji i potrzebuje
środków finansowych, którymi dysponuje spółka. Wypłata dywidendy prowadziłaby do zmniejszenia otrzymanej kwoty o
380 000 zł (19 proc. x 2 000 000 zł). Dlatego Jan Nowak planuje przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową,
przeniesienie zysków zgromadzonych na kapitale zapasowym spółki z o.o. na kapitał podstawowy spółki osobowej i
następnie zwrot wkładu ze spółki osobowej.
Fiskus długo pozwalał...
Czy dzięki takiej operacji można uniknąć podatku od dywidendy? Nie ma jednoznacznych przepisów dotyczących
opodatkowania zysków z lat ubiegłych na dzień przekształcenia, a liczne interpretacje organów podatkowych
wskazywały, że tak.
Zarówno bowiem na dzień przekształcenia, jak i na dzień zwrotu przez spółkę osobową wkładów, które powstały z
„niepodzielonych” zysków z lat ubiegłych wypracowanych przez spółkę kapitałową, u wspólników spółki osobowej nie
wystąpi obowiązek opodatkowania przychodów. Tak wynikało np. z interpretacji Pierwszego Mazowieckiego Urzędu
Skarbowego w Warszawie z 24 września 2007 r. (1471/DPR1/ 423-118/07/MM) oraz interpretacji Świętokrzyskiego
Urzędu Skarbowego z 19 stycznia 2007 r. (RO/423-60/06). Chronią one wnioskującego o wykładnię podatnika i
zapewniają „bezpieczeństwo” podatkowe omawianego wariantu restrukturyzacji.
...ale zmienił zdanie...
Organy podatkowe dostrzegły jednak, że unikanie opodatkowania zysków spółki z o.o. na poziomie wspólników poprzez
jej przekształcenie w spółkę osobową staje się coraz popularniejsze i – mimo niezmienionego stanu prawnego –
zweryfikowały swoje stanowisko. Nową linię interpretacyjną zapoczątkowała odpowiedź podsekretarza stanu w
Ministerstwie Finansów z 16 kwietnia 2007 r. na zapytanie poselskie nr 2352. W piśmie tym rozróżniono dwa przypadki, a
mianowicie jeżeli „pozostawione w spółce kapitałowej środki:
- przypadające na wspólnika staną się majątkiem spółki osobowej po przekształceniu, wówczas podlegają
opodatkowaniu w momencie wyjścia wspólnika ze spółki osobowej jako przychód z tytułu udziału w zyskach osób
prawnych;
- podwyższą wartość wkładów w spółce osobowej w stosunku do wartości udziałów w kapitale zakładowym spółki
kapitałowej, wówczas podlegają opodatkowaniu jako przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w momencie
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest specjalista ds. marketingu w Rödl & Partner ul. Górki 7, 60-204 Poznań, tel. +48(61) 86 44 900
wykreślenia spółki kapitałowej z krajowego rejestru sądowego”.Pogląd taki, wobec braku wyraźnego uzasadnienia w
przepisach, spotkał się z krytyką (D. Szubielska, „Zatrzymany zysk nie powinien być opodatkowany”, DF z 2 sierpnia
2007 r.). Jest jednak prezentowany w najnowszych interpretacjach, np. Izby Skarbowej w Katowicach z 9 lipca 2008 r.
(IBPB1/ 415W-29/08/BK), Izby Skarbowej w Warszawie z 31 stycznia 2008 r. (IPPB1/415-414/ 07-2/AG), Izby Skarbowej
w Bydgoszczy z 22 lutego 2008 r. (ITPB1/415-674/07/HD).
...i planuje nowelizację...
Stanowisko Ministerstwa Finansów jest częściowo odzwierciedlone w rządowym projekcie zmian w ustawie o CIT i
ustawie o PIT, gdzie planowane jest rozszerzenie katalogu przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych o
„wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia tych spółek w spółki osobowe”.
Dodatkowo w projekcie zmian wskazany jest wyraźnie dzień, na jaki określany będzie przychód. Będzie to dzień
przekształcenia. W przeciwieństwie do stanowiska Ministerstwa Finansów z 16 kwietnia 2007 r. w projekcie zmian do
ustawy o CIT nie znalazło się już rozróżnienie, czy „niewypłacone zyski” spółki z o.o. podwyższają wkłady wspólników w
spółce osobowej, czy nie.
Można więc mieć wątpliwości, czy w sytuacji gdy zyski takie nie podwyższą wkładów wspólników a następnie będzie
dokonywana ich wypłata, dojdzie do kolejnego ich opodatkowania u wspólnika (raz na dzień przekształcenia, po raz drugi
na dzień wypłaty). Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o PIT zwolnione od podatku są przychody otrzymane ze
zwrotem wkładów w spółce osobowej do wysokości wniesionych wkładów. Projekt nowelizacji ustawy o PIT nie
przewiduje zmian w tym artykule.
...trzeba więc się spieszyć
Planowane w ustawie o CIT i ustawie o PIT zmiany dają jednak argument podatnikom, że obecne przepisy nie przewidują
opodatkowania „niewypłaconych zysków” na dzień przekształcenia. Gdyby bowiem przewidywały, to nowelizacja byłaby
niepotrzebna. Można więc bronić tezy, że jeszcze do końca roku przekształcenie to sposób na uniknięcie podatku od
dywidendy. Podatnicy, którzy planują taką optymalizację, muszą się jednak pospieszyć.
Autorzy są doradcami podatkowymi w Rödl & Partner
Nie ma przychodu od niepodzielonego zysku
Wspólnik spółki kapitałowej, która przekształciła się w osobową, nie uzyskuje przychodu z pozostawionego w tej
pierwszej zysku, który został przeznaczony na kapitał podstawowy tej drugiej. To stanowisko spółki, która wygrała spór z
fiskusem zarówno przed WSA (wyrok z 28 stycznia 2008 r., I SA/Wr 935/07), jak i NSA (wyrok z 8 sierpnia 2008 r., II FSK
871/08). Art. 24 ust. 5 ustawy o PIT, który wskazuje, co jest dochodem z udziału w zyskach osób prawnych, nie wymienia
sytuacji przekazania skumulowanych zysków spółki kapitałowej na kapitał podstawowy (wkłady) spółki osobowej. Nie
można więc ich opodatkować. Poza tym w przypadku przekształcenia kapitału zapasowego spółki z o.o. na wkłady
wspólników spółki osobowej nie można mówić o faktycznym uzyskaniu przez nich dochodu. Spółka nie musi więc
pobierać zryczałtowanego podatku przy tej operacji.
—wp
www.rzeczpospolita.pl
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest specjalista ds. marketingu w Rödl & Partner ul. Górki 7, 60-204 Poznań, tel. +48(61) 86 44 900