RAPORT OGRZEWANIE DOMU

RAPORT
RAPORT
Ogrzewanie domu
Kotïy na paliwo
staïe 72
Kotïy
gazowe
Jarosïaw Antkiewicz
Kotïy gazowe i olejowe sÈ w zasadzie
bezobsïugowe i dajÈ
ogromne moĝliwoĂci
regulacji sposobu
pracy instalacji c.o.
Ich budowa generalnie jest podobna,
ale „diabeï tkwi w
szczegóïach” – czym
tak naprawdÚ siÚ
róĝniÈ i jakie warunki trzeba speïniÊ, by
móc zainstalowaÊ
kocioï na gaz ziemny, pïynny lub olej?
Konieczne warunki
Kocioï na gaz ziemny
Wymaga oczywiĂcie dostÚpu do sieci gazowej. Koszt budowy przyïÈcza moĝe byÊ doĂÊ
wysoki (nawet kilkanaĂcie tysiÚcy zïotych),
lecz nie musimy siÚ juĝ martwiÊ o transport i skïadowanie paliwa, jak ma to miejsce
w przypadku innych ěródeï ciepïa. Z drugiej jednak strony jesteĂmy uzaleĝnieni od
jednego dostawcy gazu, który dyktuje nam
ceny.
Miejsce i sposób instalacji kotïa o mocy
do 30 kW podlega nastÚpujÈcym reguïom:
– kocioï moĝe byÊ zainstalowane nie tylko
w wydzielonej kotïowni, ale takĝe w kuchni,
ïazience lub innym pomieszczeniu nieprzeznaczonym na staïy pobyt ludzi;
– kubatura pomieszczenia nie moĝe byÊ
mniejsza niĝ:
8 m3 jeĂli kocioï ma otwartÈ komorÚ spalania (pobiera powietrze z pomieszczenia,
w którym jest zainstalowany);
6,5 m3 jeĂli kocioï ma komorÚ zamkniÚtÈ
66
BUDUJEMY DOM
OGRZEWANIE DOMU
7–8/2010
Grzejniki 82
Ogrzewanie
podïogowe 88
Podïogówka
z grzejnikami 96
Kotïy
na gazie
(pobiera powietrze bezpoĂrednio z zewnÈtrz
a nie z pomieszczenia, gdzie zostaï zainstalowany);
– pomieszczenie nie moĝe byÊ niĝsze
niĝ 2,2 m lub 1,9 m, jeĂli dom wybudowano przed 2002 r., przepisy nie okreĂlajÈ przy
tym jak traktowaÊ pomieszczenia na poddaszach (pod skosami dachu);
– jeĂli moc kotïa z zamkniÚtÈ komorÈ spalania nie przekracza 21 kW i dom jest wolnostojÈcy, to przewody doprowadzajÈce powietrze oraz odprowadzajÈce spaliny moĝna
wyprowadziÊ bezpoĂrednio przez ĂcianÚ budynku. W pozostaïych sytuacjach konieczne
jest podïÈczenie do komina;
– kocioï z otwartÈ komorÈ spalania wymaga wydajnej wentylacji pomieszczenia. Pole
przekroju kanaïu nawiewnego musi mieÊ co
najmniej 200 cm2, a otwór wywiewny powinien mieÊ wymiary co najmniej 14 × 14 cm
i musi byÊ umieszczony moĝliwie blisko sufitu (gaz ziemny, jako lĝejszy od powietrza,
w razie wycieku gromadzi siÚ pod sufitem).
fot. Viessmann
W pomieszczeniu z takim kotïem nie wolno
stosowaÊ mechanicznej wentylacji wyciÈgowej, np. okapu kuchennego z wentylatorem).
– w przypadku kotïa z zamkniÚtÈ komorÈ spalania, wentylacja moĝe byÊ dowolnego rodzaju, ale nie wolno z niej rezygnowaÊ,
bo zawsze istnieje niebezpieczeñstwo przedostania siÚ gazu z nieszczelnej instalacji do
pomieszczenia.
Kocioï na gaz pïynny
Wymaga umieszczenia zbiornika paliwa na
dziaïce, poza budynkiem. Najpopularniejsze
sÈ zbiorniki naziemne, firmy dostarczajÈce
paliwo montujÈ je niekiedy za symbolicznÈ
zïotówkÚ, pod warunkiem podpisania umowy na dostarczenie okreĂlonej iloĂci gazu.
Mniej popularne sÈ zbiorniki podziemne,
ich instalacja nawet na promocyjnych warunkach jest droĝsza (1500–2000 zï). Zbiornik
podziemny ma jednak pewne zalety – nie
szpeci dziaïki, a zawarte w nim paliwo nie
jest naraĝone na dziaïanie mrozu, co takĝe
fot. Baxi Calefacción
w sezonie zimowym pozwala stosowaÊ tañszÈ
mieszankÚ propan-butan
(zamiast samego propanu).
W przypadku zbiorników
naziemnych to niemoĝliwe, bo butan przestaje odparowywaÊ w temperaturze ok. 0°C.
Wymagania odnoĂnie
sposobu instalacji kotïa sÈ
praktycznie takie same,
co w przypadku kotïowni z kotïami na gaz ziemny. Róĝnice wynikajÈ ze
specyficznych cech gazu
pïynnego, który jest ciÚĝa
szy od powietrza:
– kotïownia nie moĝe znajdowaÊ siÚ poniĝej
poziomu terenu (np. w piwnicy), bo w razie
wycieku gromadziïby siÚ w niej gaz;
– z tych samych powodów w kotïowni nie
moĝe byÊ wpustów podïogowych do kanalizacji, studzienek itp.;
– zaleca siÚ wykonanie otworów wentylacyjnych nisko nad podïogÈ, przez nie zostanie usuniÚty gaz w razie nieszczelnoĂci w instalacji.
b
Kotïy olejowe zwykle róĝniÈ
od gazowych wiÚksze wymiary
i masa: (a) kocioï olejowy wykonany z tego wzglÚdu jako stojÈcy; (b) mniejszy i lĝejszy gazowy kocioï wiszÈcy
Kotïy olejowe
Zasilane sÈ ze zbiornika lub zbiorników umieszczonych w domu. Instalacji
na zewnÈtrz domu raczej siÚ nie praktykuje, bo olej trzeba by zabezpieczyÊ przed mrozem i speïniÊ doĂÊ ostre wymogi bezpieczeñstwa. Zbiorniki paliwa umieszcza siÚ wiÚc
w domu, w wydzielonym pomieszczeniu.
Zbiornik moĝe znaleěÊ siÚ teĝ w samej kotïowni, pod warunkiem jednak, ĝe jego pojemnoĂÊ nie przekracza 1 m3, oraz speïnione
sÈ wymagania podane na rysunku na nastÚpnej stronie.
fot. Immergas
Kotïy gazowe
Uwaga! Zbiornik musi mieÊ podwójne Ăcianki lub umieszcza siÚ go w „wannie” wychwytujÈcej olej w razie wycieku.
Zasady instalacji kotïa sÈ nastÚpujÈce:
– kocioï zwykle umieszcza siÚ w wydzielonej kotïowni, z moĝliwoĂci instalacji w kuchni czy ïazience raczej siÚ nie korzysta ze
wzglÚdu na przykry zapach paliwa;
– kotïownia musi mieÊ kubaturÚ co najmniej 8 m3;
– kocioï wymaga podïÈczenia do komina
wyprowadzonego ponad dach;
– wymagania odnoĂnie wentylacji sÈ analogiczne jak dla kotïów na gaz ziemny, uzaleĝnione sÈ od tego, czy kocioï ma otwartÈ czy
zamkniÚtÈ komorÚ spalania.
Róĝne konstrukcje, róĝne
moĝliwoĂci
Przygotowanie ciepïej wody
Kocioï dwufunkcyjny podgrzewa wodÚ przepïywowo, na bieĝÈco gdy z niej korzystamy.
Moc kotïa musi byÊ w zwiÈzku z tym nawet
3–4 razy wiÚksza niĝ wynika to z zapotrzebowania na ciepïo do ogrzewania pomieszczeñ. Wszystkie punkty poboru powinny byÊ
usytuowane jak najbliĝej kotïa, bo inaczej
po odkrÚceniu kranu dïugo bÚdziemy muREKLAMA
JUNKERS RADZI
Kocioï olejowy i pompa ciepïa?
Do wiÚkszoĂci instalacji grzewczych wyposaĝonych w kocioï staïopalny, albo olejowy moĝna bez wiÚkszego problemu
podïÈczyÊ pompÚ ciepïa typu powietrze-woda. NiewÈtpliwÈ
zaletÈ tego typu urzÈdzeñ jest ich prosty montaĝ – nie wymagajÈ pozwoleñ oraz nie potrzebujÈ duĝo miejsca, ale wraz ze
spadkiem temperatury zewnÚtrznej spada moc pompy.
Wspóïpraca pompy ciepïa i kotïa olejowego opiera siÚ na
pïynnej regulacji. Regulator steruje pompÈ ciepïa wedïug
ustawionej krzywej grzewczej wykorzystujÈc odczyty czujników temperatury zewnÚtrznej i temperatury na zasilaniu
instalacji c.o. Jeĝeli pompa ciepïa nie jest w stanie sama
pokryÊ zapotrzebowania na ciepïo w zimniejsze dni, automatycznie uruchamia siÚ kocioï olejowy i wspomaga osiÈgniÚcie ĝÈdanej temperatury w budynku. Priorytet ma podgrzewanie ciepïej wody uĝytkowej. Podczas podgrzewania
wody w podgrzewaczu, instalacja grzewcza jest wyïÈczona
poprzez zawór 3-droĝny. Jeĝeli kocioï jest uruchomiony, to
podaje on wodÚ o ĝÈdanej temperaturze do systemu grzewczego. Jeĝeli podgrzewacz c.w.u. osiÈgnie zadanÈ temperaturÚ, to zostaje ponownie zasilony przez kocioï. W naszych warunkach klimatycznych – jeĝeli pompa ciepïa powietrze/woda
ma wspóïpracowaÊ z ogrzewaniem olejowym, to przy temperaturach zewnÚtrznych poniĝej ok. -15°C, naleĝaïoby wïÈczyÊ kocioï olejowy. Natomiast,
jeĝeli pompa ma wspóïpracowaÊ z kotïem kondensacyjnym, to przy temperaturach zewnÚtrznych poniĝej -2…5°C, moĝna myĂleÊ o uruchomieniu
kotïa kondensacyjnego na gaz pïynny.
Jerzy Grabek
Kierownik ds. rozwoju biznesu energie odnawialne
www.junkers.pl
BUDUJEMY DOM
7–8/2010
67
RAPORT
Ogrzewanie domu
murowana Ăciana gruboĂci min. 12 cm, wyĝsza
od zbiornika o co najmniej 30 cm i szersza o 60 cm
kanaï wywiewny
kanaï nawiewny
zbiornik
oleju
wanna
wychwytujÈca
olej w razie
wycieku
kocioï
(oddalony
od zbiornika
o min. 1 m)
Zbiornik oleju opaïowego umieszczony w kotïowni
sieli czekaÊ aĝ wypïynie wychïodzona juĝ
woda znajdujÈca siÚ w rurach. Jest to uciÈĝliwe, gdy dïugoĂÊ rur przekracza 3–4 metry.
Ponadto korzystanie z ciepïej wody w kilku
miejscach jednoczeĂnie powoduje spadek jej
ciĂnienia.
ZaletÈ kotïów dwufunkcyjnych sÈ niewielkie rozmiary.
Kotïy jednofunkcyjne z zasobnikiem podgrzewajÈ wodÚ zgromadzonÈ w zbiorniku.
W zwiÈzku z tym dodatek mocy na potrzeby c.w.u. moĝe byÊ niewielki (zwykle ok.
0,3 kW/osobÚ). Oddalenie punktów poboru
od kotïa nie wpïynie na wygodÚ korzystania
z ciepïej wody, bo moĝna zastosowaÊ jej cyrkulacjÚ, dziÚki czemu zaraz po odkrÚceniu
kranu dysponujemy gorÈcÈ wodÈ. Ogranicza
nas tylko pojemnoĂÊ zasobnika – z c.w.u.
moĝemy swobodnie korzystaÊ we wszystkich punktach, aĝ go nie opróĝnimy.
PojemnoĂÊ zasobnika dobiera siÚ zaleĝnie od liczby mieszkañców. Standard to 50 litrów na osobÚ, przy zaïoĝeniu ĝe woda podgrzewana jest do 45°C. Wiele zaleĝy jednak
od sposobu korzystania z wody. JeĂli np. domownicy korzystajÈ z wody rano, po czym
nastÚpuje kilkunastogodzinna przerwa, to
wystarczy nieco mniejszy zasobnik, bo kocioï w miÚdzyczasie uzupeïni ubytek gorÈcej
wody. Zasobnik wiÚkszy niĝ typowy moĝe
byÊ za to niezbÚdny jeĂli czÚsto napeïniamy
duĝÈ wannÚ.
Uwaga! IloĂÊ ciepïej wody do dyspozycji
moĝemy zwiÚkszyÊ podnoszÈc jej temperaturÚ w zasobniku – w czasie korzystania domieszamy do niej wiÚcej zimnej.
Kotïy dwufunkcyjne z niewielkim zasobnikiem podgrzewajÈ wodÚ w zbiorniku o pojemnoĂci kilkudziesiÚciu litrów, a gdy zostanie ona wyczerpana podgrzewajÈ wodÚ
przepïywowo. Takie rozwiÈzanie pozwala na
zastosowanie cyrkulacji c.w.u. – jak w kotle
68
BUDUJEMY DOM
7–8/2010
w porównaniu z tradycyjnymi (niekondensacyjnymi) zuĝywajÈ mniej paliwa do wytworzenia tej samej iloĂci ciepïa. To konsekwencja
ich wyĝszej o kilkanaĂcie procent sprawnoĂci.
Utarïo siÚ przekonanie, ĝe kotïy kondensacyjne wymagajÈ ogrzewania niskotemperaturowego, np. podïogowego, nie do koñca jest
to jednak prawda. RzeczywiĂcie najwyĝszÈ
sprawnoĂÊ osiÈgajÈ wïaĂnie w takiej sytuacji
(kocioï na gaz ziemny teoretycznie do 111%),
ale nawet wspóïpracujÈc z grzejnikami przy
temperaturze wody 70/55°C (zasilanie/powrót)
ich sprawnoĂÊ moĝe siÚgnÈÊ 104%. Obecnie
praktycznie nie projektuje siÚ instalacje z kotïem gazowym, w których temperatura wody
SprawnoĂÊ ponad 100%
Tradycyjna definicja sprawnoĂci nie
woda
wymiennik
odprowadzanie
powracajÈca
spalin
wtórny
uwzglÚdnia ciepïa potrzebnego do odparoz instalacji
wania wody, która jest jednym z produktów
c.o.
spalania. SpalajÈc jednÈ czÈsteczkÚ metanu
(gïównego skïadnika gazu ziemnego) otrzymujemy jedna czÈsteczka dwutlenku wÚgla
zbiornik
i 2 czÈsteczki wody. Reakcja wyglÈda tak:
kondensatu
CH4+2O2=CO2+2H2O
ogrzana woda
Powstaje zatem caïkiem sporo wody – okopïynÈca do
instalacji c.o.
ïo 2 kilogramy z kaĝdego spalonego kilograma gazu ziemnego. W kotle niekondensacyjodprowadzenie
nym woda, w postaci pary, uchodzi przez
kondensatu
komin jako skïadnik spalin, a wiÚc pobrane
wymiennik
przez niÈ ciepïo jest tracone. W kotle kondenpierwotny
sacyjnym spaliny, zanim trafiÈ do komina,
opïywajÈ bardzo rozbudowany (lub dodatkowy) wymiennik ciepïa. JeĂli jego temperatupalnik
ra jest wystarczajÈco niska (okoïo 50°C), to
para wodna zawarta w spalinach ulega skropleniu (kondensacji), oddajÈc przy tym cieSchemat budowy kotïa kondensacyjnego
pïo zawartej w wymienniku wodzie.
Dawniej zakïadano, ĝe ciepïa zawartego w parze wodnej w praktyce nie da siÚ odzyskaÊ, choÊ
sam proces kondensacji doskonale znano. Dlatego w obliczaniach sprawnoĂci kotïa nie uwzglÚdniano rzeczywistej caïkowitej iloĂci energii moĝliwej do uzyskania (tzw. ciepïa spalania), lecz jedynie iloĂÊ energii od razu pomniejszonÈ o tÚ wykorzystanÈ do odparowania wody (to tzw. wartoĂÊ opaïowa). Stary sposób obliczania jednak pozostaï – dziÚki temu ïatwiej moĝna porównaÊ
stare i nowe urzÈdzenia, a bardzo wysoka sprawnoĂÊ bardziej przemawia do wyobraěni.
jednofunkcyjnym, zasobnik zajmuje jednak
stosunkowo niewiele miejsca. Gdy potrzebujemy duĝej iloĂci wody, np. do napeïnienia wanny, to jej nam nie zabraknie, bo bÚdzie podgrzewana przepïywowo. Kotïy tego typu sÈ
obecnie bardzo popularne.
Kondensacyjny czy tradycyjny?
Z punktu widzenia uĝytkownika najwaĝniejszÈ cechÈ kotïów kondensacyjnych jest to, ĝe
jest wyĝsza niĝ 75/60°C. Ponadto okreĂlone w projekcie wartoĂci temperatury wody
grzewczej dotyczÈ sytuacji, gdy na zewnÈtrz
panuje tzw. temperatura obliczeniowa, dla
wiÚkszoĂci kraju wynoszÈca -18°C. Tak duĝe
mrozy zdarzajÈ siÚ jednak rzadko i przez ponad 90% sezonu grzewczego wystarczy by
temperatura wody byïa niĝsza. A niĝsza temperatura wody, to lepsze wykorzystanie efektu kondensacji.
Kotïy gazowe
ZamkniÚta czy otwarta komora spalania?
Warto wybraÊ kocioï z komorÈ zamkniÚtÈ, ich
wybór na rynku jest bardzo duĝy. ZamkniÚcie
komory spalania ma niewÈtpliwe zalety:
zwiÚksza siÚ bezpieczeñstwo – mniejsze
jest ryzyko przedostania siÚ spalin do pomieszczenia;
kocioï dziaïa niezaleĝnie od mniej lub
bardziej sprawnej wentylacji w pomieszczeniu w którym jest zainstalowany.
Wentylacja moĝe byÊ wiÚc dowolnego rodzaju, takĝe mechaniczna wyciÈgowa;
powietrze do spalania pobierane jest z zewnÈtrz, co nie powoduje wychïodzenia pomieszczenia z kotïem – w przypadku kotïa
z komorÈ otwartÈ na miejsce pobranego powietrza wpïywaïoby nieraz bardzo zimne
powietrze zewnÚtrzne.
Kotïy z zamkniÚtÈ komorÈ spalania to
obecnie w wiÚkszoĂci kotïy kondensacyjne,
ponadto przystosowane do pracy z przewodami powietrzno-spalinowymi, stosowanymi najczÚĂciej gdy wyrzut spalin odbywa siÚ
przez ĂcianÚ zewnÚtrznÈ. Jednak praktycznie kaĝdy kocioï moĝna ïatwo przystosowaÊ
do pracy z kominem wyprowadzonym ponad dach. SïuĝÈ do tego specjalne adaptery,
oferowane przede wszystkim przez producentów kominów prefabrykowanych.
Jak pozbyÊ siÚ spalin?
Przewody powietrzno-spalinowe wyprowadzone przez ĂcianÚ, pozwalajÈ zrezygnowaÊ
z komina, a to oznacza mniejsze koszty i czÚsto takĝe mniej kïopotów z wykonawstwem.
Szczególnie doceniÈ to wïaĂciciele remontowanych domów.
Stosowanie takich przewodów wiÈĝe siÚ
jednak z ograniczeniami:
budynek musi byÊ wolnostojÈcy – eliminuje to zabudowÚ bliěniaczÈ i szeregowÈ;
sÈ dopuszczalne tylko w przypadku kotïów
gazowych z zamkniÚtÈ komorÈ spalania;
moc kotïa nie moĝe przekroczyÊ 21 kW;
wylot kanaïu musi znaleěÊ siÚ na odpowiedniej wysokoĂci i w okreĂlonej odlegïoĂci
od chodnika, drogi, miejsca wypoczynku czy
zabaw dla dzieci;
substancje zawarte w spalinach z czasem
niszczÈ elewacjÚ.
Kominy wyprowadzone ponad dach sÈ
droĝsze i trudniejsze w budowie.
Kominy mogÈ byÊ:
tradycyjne murowane z wkïadem ze stali
nierdzewnej lub tworzywa sztucznego. W ten
sposób w remontowanych domach czÚto wykorzystuje siÚ istniejÈcy komin;
prefabrykowane ceramiczne lub stalowe
umieszczone wewnÈtrz domu;
prefabrykowane ceramiczne lub stalowe
umieszczone na zewnÈtrz.
kominy bÚdÈce w istocie systemami powietrzno-spalinowymi. Spaliny sÈ odprowadzane przez stalowy wkïad umieszczony
w obudowie np. z lekkiego betonu, a z przestrzeni pomiÚdzy wkïadem a obudowÈ czerpane jest powietrze do spalania.
Uwaga! Polskie prawo jest bardzo niejasne
w kwestii moĝliwoĂci stosowania kanaïów
spalinowych z tworzyw sztucznych. Ponadto
wielu kominiarzy podkreĂla ich sïabÈ wytrzymaïoĂÊ, praktycznie uniemoĝliwiajÈcÈ
czyszczenie, a zgodnie z prawem powinny
byÊ czyszczone dwa razy w roku.
Jaki palnik?
Regulacja mocy palnika pozwala dostosowaÊ moc kotïa do chwilowego zapotrzebowania na ciepïo. Inaczej czÚsto pracowaïby impulsowo – wïÈczajÈc siÚ i wyïÈczajÈc siÚ co
chwilÚ. Obniĝyïoby to trwaïoĂÊ kotïa, a jego
sprawnoĂÊ znacznie by spadaïa.
Regulacja moĝe byÊ:
jedno- lub kilkustopniowa, odbywa siÚ
wówczas skokowo (np. 50% lub 100%);
pïynna, w z góry zadanym zakresie (palniki modulowane) – zwykle od 30%, choÊ niektóre kotïy pozwalajÈ na regulacjÚ poczynajÈc
juĝ od kilkunastu procent mocy.
Palniki modulowane w kotïach dwufunkcyjnych mogÈ pracowaÊ np. z mocÈ 30 kW – gdy
chcemy napeïniÊ wannÚ, lub z mocÈ poniĝej
10 kW, gdy nie korzystamy z ciepïej wody.
Co daje automatyka?
Wszystkie elementy instalacji c.o. muszÈ byÊ
dopasowane:
gorÈce spaliny
powietrze zewnÚtrzne
fot. Komin-Flex
Czy w takiej sytuacji instalacja kotïa tradycyjnego ma w ogóle sens? ChoÊ kotïy kondensacyjne przez ostatnie lata bardzo staniaïy
i zdominowaïy rynek, na korzyĂÊ tradycyjnych przemawia wciÈĝ niĝsza cena. JeĂli zuĝycie gazu jest niewielkie, róĝnica w cenie zakupu zwróci siÚ nam dopiero po wielu latach
uĝytkowania. Kocioï tradycyjny moĝe byÊ teĝ
rozsÈdniejszym wyborem w remontowanym
domu, w którym wymieniamy kocioï pracujÈcy na wysokich parametrach, np. 90/70°C,
a remont nie ïÈczy siÚ z termomodernizacjÈ.
W takich warunkach i tak nie wykorzystalibyĂmy efektu kondensacji.
Uwaga! Kocioï kondensacyjny wymaga odprowadzenia skroplin do kanalizacji, trzeba
o tym pamiÚtaÊ na etapie budowy instalacji
kanalizacyjnej.
Najpopularniejsze sposoby odprowadzenia
spalin z kotïów gazowych i olejowych:
a) wspóïosiowy kanaï powietrzno-spalinowy, b) komin powietrzno-spalinowy w którym
spaliny wyrzucane sÈ ponad dach a powietrze czerpane przewodem wyprowadzonym
przez ĂcianÚ
do budynku, który charakteryzujÈ okreĂlone straty ciepïa, zdolnoĂÊ do jego akumulacji,
zyski ciepïa od sïoñca itd.;
do siebie nawzajem – moc grzejników musi
np. odpowiadaÊ mocy kotïa, waĝny jest teĝ odpowiedni dobór pomp wymuszajÈcych ruch
wody, zaworów odpowiedzialnych za regulacjÚ ciĂnienia, odpowietrzników itd. CaïoĂÊ
musi ponadto zostaÊ zrównowaĝona hydraulicznie (regulacja przepïywów) przez dobrego
fachowca, bo inaczej np. grzejniki na parterze
bÚdÈ gorÈce, a te na poddaszu – zawsze zbyt
chïodne.
CaïoĂciÈ instalacji steruje zaĂ automatyka,
tak by ciepïo byïo przekazywane wtedy kiedy trzeba i tam gdzie trzeba, tak by nie marnowaÊ energii np. na ogrzewanie sypialni
w Ărodku dnia, albo salonu w nocy, gdy nikogo w nim nie ma. Bez automatyki instalacja
nie bÚdzie pracowaÊ prawidïowo – czÚsto bÚdziemy traciÊ ciepïo przegrzewajÈc pomieszczenia albo bÚdÈ one niedogrzane. Oznacza
to zarówno brak komfortu, jak i czÚsto wyĝsze rachunki.
Automatyzacja pracy instalacji moĝe osiÈgnÈÊ róĝny poziom.
Kocioï staïotemperaturowy, regulator pokojowy. Taki kocioï zawsze utrzymuje takÈ
temperaturÚ wody grzewczej, jakÈ ustawimy
BUDUJEMY DOM
7–8/2010
69
RAPORT
Ogrzewanie domu
fot. Baxi Calefacción
terystycznym dla kaĝdego z nich stratom
ciepïa, zdolnoĂci do
jego akumulacji itp.
Automatyka pogodowa uwzglÚdnia przy
tym nie tylko chwilowe wartoĂci temperatury zewnÚtrznej, ale takĝe szybkoĂÊ
i kierunek jej zmian,
SprawnoĂÊ kotïa zaleĝnie od obciÈĝenia:(a) kocioï niekondensacyjny z palnikiem modulowanym pracujÈcy w instalacji o parametrach 75/60°C – jego
co pozwala prognosprawnoĂÊ prawie siÚ nie zmienia; (b) kocioï kondensacyjny z palnikiem mozowaÊ zmiany zapodulowanym, w instalacji o parametrach 75/60°C – jego sprawnoĂÊ spada ponitrzebowania na cieĝej 100% gdy pracuje z peïnÈ mocÈ, bo nie dochodzi do zjawiska kondensacji
pïo z kilkugodzinnym
na jego panelu sterujÈcym. WïÈcza siÚ on i wy- wyprzedzeniem, uwzglÚdniajÈc bezwïadnoĂÊ
ïÈcza zaleĝnie od tego, jaki sygnaï otrzyma od
cieplnÈ budynku.
umieszczonego w którymĂ z pomieszczeñ reNajpopularniejsze sÈ stosunkowo progulatora temperatury.
ste kotïy i sterowniki traktujÈce caïÈ instaTaki kocioï moĝe niekiedy, szczególnie wiolacjÚ grzewczÈ jako jeden obieg oraz sterujÈsnÈ i jesieniÈ, pracowaÊ „pulsacyjnie” wïÈce jej pracÈ zawsze wedïug zawsze tej samej
czajÈc siÚ na bardzo krótko. Gdy temperatura
krzywej grzewczej. Straty ciepïa oraz zdolw pomieszczeniu z czujnikiem spadnie poninoĂÊ do akumulacji sÈ jednak róĝne w róĝĝej nastawionej kocioï wïÈczy siÚ. JeĂli ustanych czÚĂciach domu (np. parter i poddasze).
wiona na kotle temperatura wody jest wysoInnÈ charakterystykÚ ma teĝ tradycyjne ogrzeka, grzejniki szybko ogrzejÈ pomieszczenie
wanie grzejnikami Ăciennymi, a innÈ podïo(bo straty ciepïa sÈ niewielkie z racji stosungowe. A sÈ obecnie doĂÊ czÚsto ïÈczone. Jest
kowo wysokiej temperatury zewnÚtrznej) i koto szczególnie odczuwalne w duĝych domach
cioï rychïo siÚ wyïÈczy. Tego zjawiska moĝna
o rozczïonkowanej bryle. W domu niewielkim
uniknÈÊ jeĂli sami bÚdziemy zmieniaÊ tempei zwartym temperatura i tak bÚdzie siÚ sama
raturÚ wody w zaleĝnoĂci od temperatury zewyrównywaÊ pomiÚdzy pomieszczeniami.
wnÚtrznej. Regulatory pokojowe czÚsto sÈ poKocioï sterowany w ten sposób w zasaïÈczone z zegarem, dziÚki któremu moĝemy
dzie nigdy nie powinien pracowaÊ pulsacyjustawiÊ nocne obniĝenie temperatury lub pronie. Po wïÈczeniu zawsze pracuje przez dïuĝgramowaÊ cykl tygodniowy, np. obniĝyÊ temszy czas, ale w róĝnym stopniu wykorzystujÈ
peraturÚ tylko w dni powszednie, gdy mieszswojÈ moc.
kañcy sÈ poza domem – w pracy lub szkole.
Kocioï sterowany pogodowo, ale obsïuguNigdy nie zdobyïy zaĂ wiÚkszej popularnojÈcy kilka obiegów, kaĝdy pracujÈcy wedïug
Ăci regulatory pokojowe „uczÈce siÚ” budyninnej krzywej grzewczej. To rozwiÈzanie poku. Taki regulator, jeĂli ma zaprogramowane
zwala wyeliminowaÊ problemy zwiÈzane
np. obniĝenie temperatury o 23.00, wyïÈczy
z obsïugÈ odmiennie pracujÈcego ogrzewania
ogrzewanie odpowiednio wczeĂniej, uwzglÚdpodïogowego i grzejników Ăciennych oraz odniajÈc bezwïadnoĂÊ instalacji zwiÈzanÈ ze
miennÈ charakterystykÈ cieplnÈ róĝnych czÚzdolnoĂciÈ budynku do akumulacji ciepïa.
Nawet prosta automatyka kotïów gazowych ma
Kocioï pracujÈcy zgodnie z tzw. krzywÈ
nieporównywalnie wiÚksze moĝliwoĂci niĝ np. tragrzewczÈ, sterowany regulatorem pogododycyjnych, zasypowych kotïów wÚglowych
wym. W tej sytuacji temperatura wody jest
tym wyĝsza im chïodniej jest na zewnÈtrz.
ZaleĝnoĂÊ jest tak dobrana, by zapewniÊ
utrzymanie wymaganej temperatury w domu.
Do róĝnych budynków trzeba dopasowaÊ róĝne krzywe grzewcze, odpowiadajÈce charak-
Ăci budynku. Kaĝdy obieg jest bowiem sterowany niezaleĝnie.
Najbardziej zaawansowane regulatory potrafiÈ ponadto samoczynnie zmieniÊ krzywÈ grzewczÈ przypisanÈ do danego obiegu
i pozwalajÈ programowaÊ wïasne krzywe. Niektóre „stacje pogodowe” rejestrujÈ
nie tylko zmiany temperatury, ale równieĝ
siïÚ wiatru czy opady, bo te czynniki takĝe
wpïywajÈ na zapotrzebowanie na ciepïo.
DecyzjÚ o tym, co wybraÊ kaĝdy musi
podjÈÊ sam, uwzglÚdniajÈc potrzeby, a takĝe moĝliwoĂci finansowe, bo automatyka
jest po prostu droga. Nie zawsze jest nam
potrzebne najbardziej zaawansowane urzÈdzenie obsïugujÈce np. kilkanaĂcie obiegów
grzewczych, bo jego moĝliwoĂci w typowym
domu jednorodzinnym nigdy nie wykorzystamy.
Ile to kosztuje?
Najtañsze kotïy gazowe kupimy juĝ za 3000–
–4000 zï, najdroĝsze kosztujÈ zaĂ ponad
15 000 zï. Kotïy olejowe sÈ droĝsze i zwykle kosztujÈ powyĝej 10 000 zï. Zanim siÚ
zdecydujemy sprawděmy jednak, za co pïacimy. Droĝszy kocioï moĝe byÊ sprzedawany np. razem z pompÈ obiegowÈ, naczyniem
wzbiorczym, zasobnikiem ciepïej wody oraz
zaawansowanym sterownikiem (sÈ kompaktowe zestawy kryjÈce to wszystko w jednej
obudowie). W przypadku tañszego kotïa za to
wszystko bÚdziemy musieli dodatkowo zapïaciÊ, i byÊ moĝe wcale nie okaĝe siÚ on tañszy.
Nie sugerujmy siÚ zbytnio niewielkimi róĝnicami sprawnoĂci. Zawsze pytajmy w jakich warunkach jÈ osiÈgniÚto – moĝe siÚ okazaÊ, ĝe imponujÈce 110% kocioï osiÈga tylko
wspóïpracujÈc z ogrzewaniem podïogowym
o bardzo niskich parametrach, np. 40/30°C
i badanie byïo prowadzone w warunkach niemieckich, gdzie klimat jest nieco ïagodniejszy,
a my w naszej instalacji z grzejnikami Ăciennymi nigdy takiej sprawnoĂci nie uzyskamy.
Dowiedzmy siÚ koniecznie jakie moĝliwoĂci regulacji daje palnik – to przesÈdza o zdolnoĂci kotïa do efektywnej, czyli ekonomicznej,
pracy ze zmiennym obciÈĝeniem.
Nie zapomnijmy teĝ o tym czy kocioï ma
otwartÈ czy zamkniÚtÈ komorÚ spalania,
bo od tego zaleĝÈ moĝliwoĂci jego instalacji
w domu.
PRZYDATNE ADRESY
BAXI CALEFACCIÓN
IMMERGAS
JUNKERS
32 254 47 63
42 684 52 74
801 600 801
www.baxicalefaccion.com
www.immergas.com.pl
www.junkers.com
SAUNIER DUVAL
TERMET
VIESSMANN
801 806 666
74 854 05 42
71 360 71 00
www.saunierduval.pl
www.termet.com.pl
www.viessmann.pl
– c e ny b r u t to –
70
pl
BUDUJEMY DOM W i7–8/2010
Ú c e j . . . c e n y, f i r m y, p r o d u k t y, k a l k u l a t o r y, a r t y k u ï y. K l i k n i j n a w w w . b u d u j e m y d o m . p l
Jako jedyni publikujemy aktualne RANKINGI PRODUKTÓW!