Projektowanie i wytyczanie osnowy realizacyjnej 311[10].Z2.01

Transkrypt

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Zbigniew Lankiewicz
Projektowanie i wytyczanie osnowy realizacyjnej
311[10].Z2.01
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Recenzenci:
mgr inŜ. Wanda Brześcińska
mgr inŜ. Sylwia Mikulska
Opracowanie redakcyjne:
mgr inŜ. Barbara Kapruziak
Konsultacja:
mgr Małgorzata Sienna
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[10].Z2.01
,,Projektowanie i wytyczanie osnowy realizacyjnej”, zawartej w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik geodeta.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
1
SPIS TREŚCI
3
Wprowadzenie
5
Wymagania wstępne
6
Cele kształcenia
7
Materiał nauczania
4.1. Pomiary geodezyjne w procesie projektowania i realizacji obiektów
7
budowlanych
4.1.1. Materiał nauczania
7
4.1.2. Pytania sprawdzające
15
4.1.3. Ćwiczenia
16
4.1.4. Sprawdzian postępów
16
17
4.2. Pomiary realizacyjne
17
22
4.2.3. Ćwiczenia
22
24
25
5. Sprawdzian osiągnięć
30
6. Literatura
1.
2.
3.
4.
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o podstawowych zasadach
projektowania oraz wytyczania osnowy realizacyjnej.
W poradniku znajdziesz:
− wymagania wstępne, które są niezbędne do realizacji tej jednostki modułowej,
− cele kształcenia, które określą jaką wiedzą i jakimi umiejętnościami powinieneś
dysponować po realizacji jednostki,
− materiał nauczania, który składa się z następujących zagadnień:
− przedmiot i zadania geodezji inŜynieryjnej,
− techniki pomiarowe stosowane w geodezji inŜynieryjnej,
− planowanie przestrzenne,
− plany zagospodarowania przestrzennego,
− przepisy prawa budowlanego,
− przepisy prawa geodezyjnego oraz instrukcje i wytyczne techniczne dotyczące obsługi
inwestycji,
− podział osnów realizacyjnych,
− osnowy realizacyjne: projektowanie, pomiar, wyrównanie, wytyczenie,
− specyfika pomiarów realizacyjnych,
− opracowanie geodezyjne planu realizacyjnego inwestycji,
− szkic dokumentacyjny,
− szkic tyczenia,
− metody tyczenia lokalizującego,
− zasady ustalania dokładności tyczenia,
− tyczenie jedno- i dwuetapowe,
− pomiary kontrolne,
− tyczenie projektowanej odległości,
− tyczenie kąta o projektowanej wartości,
− tyczenie punktu o zadanej wysokości,
− tyczenie linii o zadanym spadku,
− przenoszenie wysokości na róŜne poziomy,
− pytania sprawdzające, które pozwolą Ci upewnić się, Ŝe poziom Twoich wiadomości jest
wystarczający do realizacji ćwiczeń,
− ćwiczenia, które pozwolą Ci na praktyczne wykorzystanie zdobytych wcześniej
wiadomości,
− sprawdzian postępów, czyli zestaw kilku pytań dający Ci moŜliwość sprawdzenia, czy
orientujesz się w zagadnieniach dotyczących zrealizowanego materiału nauczania,
− sprawdzian osiągnięć, czyli przykładowy test sprawdzający wiadomości z zakresu całej
jednostki.
3
311[10].Z2
Geodezja inŜynieryjna
311[10]. Z2.01
Projektowanie i wytyczanie
osnowy realizacyjnej
311[10]. Z2.02
Prowadzenie geodezyjnej obsługi
budowy i eksploatacji obiektów
budowlanych
311[10]. Z2.03
Prowadzenie geodezyjnej obsługi
budownictwa drogowego,
kolejowego i wodnego
311[10]. Z2.04
Tyczenie i inwentaryzacja obiektów
sieci uzbrojenia terenu
311[10]. Z2.05
Wykonywanie pomiarów
realizacyjnych w terenie
Schemat układu jednostek modułowych
4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
−
−
−
−
−
−
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
korzystać z róŜnych źródeł informacji,
posługiwać się jednostkami miar stosowanymi w geodezji,
charakteryzować pojęcia dotyczące osnów geodezyjnych,
dobierać podstawowe instrumenty geodezyjne w zaleŜności od mierzonych wielkości,
obsługiwać podstawowe instrumenty geodezyjne,
mierzyć odległości, kąty poziome i pionowe.
5
3. CELE KSZTAŁCENIA
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
wyjaśnić cele i zadania geodezji inŜynieryjnej,
wyjaśnić pojęcie planowania przestrzennego,
posłuŜyć się planami zagospodarowania przestrzennego,
zastosować przepisy prawa budowlanego, geodezyjnego i kartograficznego w geodezji
inŜynieryjnej,
posłuŜyć się projektem inwestycji,
sklasyfikować geodezyjne osnowy realizacyjne,
zaprojektować osnowę realizacyjną,
dobrać sprzęt geodezyjny,
dokonać pomiaru osnowy realizacyjnej,
wyrównać osnowę realizacyjną,
wytyczyć osnowę realizacyjną,
opracować szkice dokumentacyjne,
opracować szkice tyczenia,
wytyczyć punkty projektu róŜnymi metodami,
odłoŜyć projektowaną wartość kąta,
odłoŜyć projektowaną odległość,
wytyczyć punkty linii równoległej do danej,
wytyczyć punkty linii o stałym spadku,
wyznaczyć punkt o projektowanej wysokości,
ustalić dokładność tyczenia,
zastosować techniki obliczeniowe i graficzne z wykorzystaniem geodezyjnych
programów komputerowych.
6
4.
MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Pomiary geodezyjne w procesie projektowania i realizacji
obiektów budowlanych
Geodezja inŜynieryjna
Geodezja inŜynieryjna zajmuje się między innymi projektowaniem, obsługą budów
i eksploatacją następujących obiektów inŜynierskich:
– budowli wieŜowych (kominy, chłodnie kominowe itp.),
– budowli przemysłowych (hale, suwnice itp.),
– dróg,
– linii kolejowych,
– mostów,
– statków oraz doków pływających,
– morskich platform wiertniczych,
– budowli wodnych (zapory, jazy itp.),
– budynków mieszkalnych.
W zakres zadań geodezji inŜynieryjnej wchodzą takŜe prace geodezyjne wykonywane
przy regulacji rzek oraz obliczanie objętości robót ziemnych.
Typowe etapy prac geodezyjnych w geodezji inŜynieryjnej:
1) wykonanie projektu zagospodarowania działki lub terenu,
2) zaprojektowanie i załoŜenie w terenie osnowy realizacyjnej,
3) geodezyjne wyznaczenie w terenie obiektów budowlanych,
4) geodezyjna obsługa budowy obiektu budowlanego,
5) kontrola przemieszczeń i odkształceń wznoszonego obiektu,
6) geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza wzniesionych obiektów,
7) opracowanie na podstawie pomiarów inwentaryzacyjnych dokumentacji powykonawczej,
8) jeŜeli istnieje taka konieczność wykonuje się pomiary kontrolne przemieszczeń
i odkształceń wzniesionego obiektu.
Techniki pomiarów inŜynierskich
W dzisiejszych czasach nastąpił bardzo szybki rozwój technologiczny co przełoŜyło się
równieŜ na geodezję, powstało bardzo duŜo nowych instrumentów geodezyjnych, duŜy wpływ
na prace geodezyjne mają takŜe nowoczesne komputery, a takŜe wiele nowych programów
wspomagających prace geodezyjne. Dzięki rozwojowi technicznemu i powstaniu
nowoczesnych urządzeń pomiarowych cały czas udoskonala się metody pomiarowe
i technologie geodezyjne.
Obecnie w geodezji inŜynieryjnej stosuje się bardzo nowoczesne, a co za tym idzie
bardzo dokładne instrumenty geodezyjne. Najczęściej stosuje się nowoczesne tachimetry,
które dzięki szybkości pomiaru, wysokiej dokładności, a takŜe szerokim moŜliwościom, są
podstawowym instrumentem geodezji inŜynieryjnej. W dzisiejszych czasach coraz częściej
stosowane są takŜe pomiary GPS, jednak ich stosowanie w geodezji inŜynieryjnej jest dość
ograniczone, aczkolwiek w niektórych dziedzinach pomiarów inŜynierskich urządzenia GPS
zaczynają wypierać inne urządzenia. W geodezji coraz częściej uŜywane jest światło lasera,
które jest spójne dzięki czemu umoŜliwia wytworzenie w przestrzeni widocznej linii. Dzięki
7
wprawieniu wiązki lasera moŜna otrzymać płaszczyznę - takie rozwiązanie zastosowano
w niwelatorach laserowych. Światło lasera wykorzystywane jest takŜe w ręcznych
dalmierzach.
Oczywiście w pomiarach inŜynierskich stosowane są takŜe róŜne inne specjalistyczne
urządzenia, takie jak nowoczesne libele elektroniczne, okulary autokolimacyjne, nowoczesne
pionowniki optyczne. NaleŜy tu takŜe wspomnieć o wkraczaniu metod fotogrametrycznych
wykorzystywanych zarówno do sporządzania map słuŜących jako podkłady geodezyjne, jak
równieŜ do wykonywania pomiarów inwentaryzacyjnych, a takŜe do wykonywania pomiarów
przemieszczeń.
Planowanie przestrzenne [10] rozumiane jest jako całokształt działań zmierzających do
zapewnienia prawidłowego rozwoju poszczególnych obszarów kraju, jako sztuka
organizowania przestrzeni na potrzeby człowieka, przy jednoczesnym uwzględnieniu
wzajemnych powiązań poszczególnych regionów, a nawet nadrzędnych interesów
ogólnokrajowych.1
Podział osnów realizacyjnych
Według Instrukcji Technicznej G-3 osnowy realizacyjne poziome i wysokościowe dzieli
się na:
– podstawową, która wykorzystywana jest do powiązania tyczonego obiektu z otaczającym
go terenem i jego uzbrojeniem, a takŜe do wyznaczenia szczegółowej osnowy
realizacyjnej oraz w miarę moŜliwości do bezpośredniego wykonywania pomiarów
realizacyjnych,
– szczegółową, która słuŜy do bezpośredniego wykonywania pomiarów realizacyjnych.
Przepisy prawa budowlanego
Działalność budowlana z uwzględnieniem wszystkich przepisów prawnych została
przedstawiona na rysunku 1, z uwzględnieniem ustaw związanych z inwestycjami
budowlanymi, ustaw o zagospodarowaniu przestrzennym, ustawy prawo budowlane.
1
http://pl.wikipedia.org/
8
Rys. 1. Działalność budowlana z uwzględnieniem wszystkich przepisów prawnych [7]
9
Przepisy prawa geodezyjnego oraz instrukcje i wytyczne techniczne dotyczące obsługi
inwestycji
Normy ISO z zakresu metod pomiarowych w budownictwie zostały pokazane na
rysunku 2.
Rys. 2. Normy ISO z zakresu metod pomiarowych w budownictwie.[7]
Instrukcje i wytyczne techniczne dotyczące obsługi inwestycji, w sposób bezpośredni
i pośredni [11]:
1) O-1 Ogólne zasady wykonywania prac geodezyjnych.
2) O-2 Ogólne zasady opracowania map dla celów gospodarczych.
3) O-3 Zasady kompletowania dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.
5) G-1 Pozioma osnowa geodezyjna.
6) G-2 Wysokościowa osnowa geodezyjna.
7) G-3 Geodezyjna obsługa inwestycji.
8) G-4 Pomiary sytuacyjne i wysokościowe.
9) G-7 Geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu.
10) K-1 Mapa zasadnicza.
Wytyczne techniczne zalecane do stosowania [11]:
1) G-1.5 Szczegółowa osnowa pozioma. Projektowanie, pomiar i opracowanie wyników.
2) G-1.9 Katalog znaków geodezyjnych oraz zasady stabilizacji punktów.
10
3) G-1.10 Formuły odwzorowawcze i parametry układów współrzędnych.
4) G-2.1 Podstawowa osnowa wysokościowa. Projektowanie, pomiar i opracowanie
wyników.
5) G-2.2 Szczegółowa osnowa wysokościowa. Projektowanie. pomiar i opracowanie
wyników.
6) G-3.1 Osnowy realizacyjne.
7) G-3.2 Pomiary realizacyjne.
8) G-3.4 Inwentaryzacja zespołów urbanistycznych, zespołów zieleni i obiektów
architektury.
9) G-4.3 Bezpośrednie pomiary wysokościowe.
10 G-4.4 Prace geodezyjne związane z podziemnym uzbrojeniem terenu.
11) K-1.2 Mapa zasadnicza. Aktualizacja i modernizacja.
12) K-3.2 Sporządzanie map inŜynieryjno-gospodarczych zakładów przemysłowych metodą
stereofotogrametryczną.
13) K-3.3 Mapa przeglądowa uzbrojenia terenu.2
Osnowa realizacyjna [9]
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
2
Wskazówki projektowe
Pomiary realizacyjne wykonuje się w oparciu o geodezyjną osnowę szczegółową
i osnowę pomiarową. JeŜeli bezpośrednio z istniejącej osnowy geodezyjnej nie moŜna
dokonać tyczenia lub dokładność istniejącej osnowy jest niewystarczająca, wówczas
zakłada się osnowę realizacyjną. Zasady projektowania i pomiaru osnowy realizacyjnej
podaje norma PN-ISO 4463-1 Metody pomiarowe w budownictwie – tyczenie i pomiar.
Projekt osnowy realizacyjnej opracowuje się na podstawie istniejących materiałów (map
przeglądowych osnów, operatów pomiarowych osnowy pomiarowej, wydruków
z banków osnów), dokumentacji projektowej (sposobu realizacji inwestycji i wymagań
dokładnościowych) oraz wywiadu terenowego.
Osnowę realizacyjną dowiązuje się do osnowy geodezyjnej co najmniej III klasy
poziomej i IV klasy wysokościowej.
W przypadku konieczności zastosowania sieci lokalnej, zakładanej metodami
tradycyjnymi, włącza się istniejące na obszarze inwestycji i w jej pobliŜu punkty
geodezyjnej osnowy poziomej do zakładanej osnowy. Punkty te później wykorzystuje się
jako punkty wiąŜące przy transformacji współrzędnych z układu lokalnego na
obowiązujący układ państwowy.
Poziomą osnowę realizacyjną projektuje się tak, aby było moŜliwe tyczenie punktów
głównych i osi konstrukcyjnych bezpośrednio z punktów lub boków osnowy.
W konstrukcji geometrycznej określającej połoŜenie wyznaczanego punktu osnowy
powinny występować co najmniej trzy miejsca geometryczne prawdopodobnych połoŜeń
punktu, a kąt przecięcia jednej dowolnie wybranej pary prostych wyznaczających te
miejsca geometryczne powinien zawierać się w granicach 50 g -150g, natomiast stosunek
długości odcinków prostych wyznaczających nie powinien być większy niŜ 4:1.
Poziomą osnowę realizacyjną moŜe stanowić:
1. sieć dowolnego kształtu: punkty połoŜone w większości poza terenem obiektu,
sygnalizacja sygnałami wieŜowymi lub znakami na budynkach, z wykorzystaniem
masztów, anten;
2. sieć regularna: punkty rozmieszczone regularnie (siatka prostokątów), posiadające
nominalne współrzędne, stabilizacja głównie słupami z płytkami metalowymi;
www.gugik.gov.pl
11
3. układ baz: punkty rozmieszczone nieregularnie, posiadające nominalne współrzędne,
stabilizacja głównie słupami z płytkami metalowymi, bazy zakładane stosownie do
potrzeb, punkty przecięcia się baz nie muszą być wyznaczane i stabilizowane;
4. sieć wydłuŜona poligonowa lub w formie łańcuchów figur mikrotriangulacji;
5. czworobok geodezyjny, układ linii pomiarowych;
6. sieć punktów mierzonych techniką GPS.
8. Wysokościową osnowę realizacyjną projektuje się tak, aby liczba i połoŜenie reperów
roboczych zapewniały osiągnięcie kaŜdego punktu jednym stanowiskiem, z co najmniej
dwóch reperów (tyczenie i kontrola). Jednocześnie naleŜy zadbać, aby repery te
znajdowały się poza zasięgiem przemieszczeń podłoŜa, spowodowanych przez
wznoszony obiekt (w odległości większej niŜ 5 m od obiektu, wykopów lub nasypów).
9. Dla obiektów wymagających duŜych dokładności tyczenia wysokościowego (długie
tunele tyczone z dwóch stron, akwedukty itp.) zakłada się sieci lokalne metodą niwelacji
precyzyjnej, nawiązane do państwowego układu odniesień.
10. Przy projektowaniu wysokościowej osnowy realizacyjnej na terenie, na którym mogą
występować zmiany wysokości wierzchniej warstwy gruntu (np. wskutek odwodnienia),
stosuje się zasadę prowadzenia obwodnicy ciągów niwelacyjnych, których repery
znajdują się poza zasięgiem większych deformacji wierzchniej warstwy gruntu.
11. Usytuowanie punktów osnowy realizacyjnej uzgadnia się z projektantem inwestycji
i kierownikiem budowy.
12. Dla punktów osnów geodezyjnych I i II klasy, których znaki mogą ulec przemieszczeniu
lub zniszczeniu w czasie robót budowlanych naleŜy dokonać przeniesienia
współrzędnych i wysokości w sposób właściwy dla klasy tych punktów.
Wskazówki pomiarowe i obliczeniowe [9]
1. PołoŜenie (poziome i wysokościowe) punktów osnowy realizacyjnej wyznacza się
z dokładnością nie niŜszą niŜ dokładność punktów osnów pomiarowych, która zapewni
zachowanie wymaganej dokładności tyczenia. Zasady pomiaru osnów pomiarowych są
opisane w wytycznych technicznych G-4.1.
2. Dokładność pomiarów liniowych i kątowych osnowy realizacyjnej nie moŜe być mniejsza
od dokładności określonej dla osnów pomiarowych, tj. błąd średni pomiaru odległości md
≤ 0,01 m + 0,01 m/km, błąd średni pomiaru kierunku mk ≤ 6"(20cc), błąd średni pomiaru
róŜnic wysokości m∆H ≤ 20 mm/km (przy wyznaczaniu wysokości w układzie
państwowym).
3. Zgodnie z ustaleniami normy PN – ISO 4463-1, repery I-rzędu osnowy realizacyjnej
niweluje się za pomocą instrumentu z mikrometryczną płytką płaskorównoległą
i z uŜyciem taśm inwarowych z taką dokładnością, aby odchyłka przewyŜszenia miedzy
reperem nawiązania (w państwowym układzie wysokości) i reperem I rzędu nie
przekroczyła ± 5 mm.
4. Osnowę realizacyjną wyrównuje się metodą najmniejszych kwadratów. W przypadku,
gdy dokładność osnowy realizacyjnej przewyŜsza dokładność osnowy nawiązania,
osnowę realizacyjną wyrównuje się z odrzuceniem bezbłędności punktów nawiązania.
5. Jako główne kryteria oceny dokładności poziomej osnowy realizacyjnej przyjmuje się
błąd średni po wyrównaniu długości najsłabiej wyznaczonego boku. Pomocniczymi
kryteriami dokładności są błędy średnie obserwacji, błędy średnie połoŜenia punktów
oraz parametry elipsy błędów średnich połoŜenia punktów.
6. Kryterium dokładności wysokościowej osnowy realizacyjnej stanowi błąd średni
niwelacji po wyrównaniu wyraŜony w mm na 1 km linii niwelacyjnej. Pomocniczym
kryterium dokładności jest błąd średni wysokości punktów po wyrównaniu.
12
7.
Zgodnie z wymaganiami normy PN-ISO 4463-1, róŜnice między odległościami, kątami
i wysokościami z pomiaru sprawdzającego a otrzymanymi z wyrównanych
współrzędnych i wysokości nie mogą przekroczyć odchyłek podanych w tej normie.
8. W przypadku powiększania osnowy realizacyjnej lub konieczności wznowienia
zniszczonego punktu naleŜy dokładność pomiaru dostosować do dokładności pomiaru
istniejącej osnowy. Nowo załoŜone punkty nawiązuje się do co najmniej trzech punktów
osnowy istniejącej. Wykonane obserwacje wyrównuje się metodą ścisłą z odrzuceniem
bezbłędności punktów nawiązania.
9. Dokumentację powstałą wyniku pomiaru osnowy realizacyjnej, której punkty pozostają
w terenie po zakończeniu prac realizacyjnych, przekazuje się do ośrodka dokumentacji
geodezyjnej i kartograficznej.3
Pomiary realizacyjne [9]
Pomiary realizacyjne według Wytycznych Technicznych G-3.2 „Pomiary realizacyjne”
obejmują:
– geodezyjne opracowanie planu realizacyjnego oraz projektów obiektów budowlanych,
– tyczenie lokalizujące obiektów budowlanych,
– tyczenie szczegółów,
– pomiary kontrolne,
– pomiary przemieszczeń i odkształceń podczas budowy,
– pomiary powykonawcze.
Opracowanie geodezyjne planu realizacyjnego inwestycji [9]
Przedmiotem opracowania geodezyjnego i głównym źródłem informacji dla pomiarów
realizacyjnych jest projekt zagospodarowania działki lub terenu.
Geodezyjne opracowanie polega na określeniu danych geodezyjnych, potrzebnych do
wyznaczenia w terenie połoŜenia projektowanych obiektów budowlanych, w stosunku do
osnowy geodezyjnej.
Geodezyjne opracowanie projektu zagospodarowania działki lub terenu obejmuje:
– ustalenie układu współrzędnych osnowy,
– przeniesienie z projektu zagospodarowania działki lub terenu i projektu architektonicznobudowlanego na szkice dokumentacyjne rysunku, miar i współrzędnych elementów
obiektów budowlanych podlegających wytyczeniu,
– sprawdzenie wewnętrznej zgodności miar i współrzędnych,
– obliczenie współrzędnych punktów głównych (charakterystycznych) budowli, tj. punktów
granic, naroŜy budynków i hal, punktów przecięcia osi, punktów załamania osi i innych,
– obliczenie elementów pomiarowych, tzw. miar realizacyjnych (długości, kątów,
wysokości, róŜnic wysokości, spadków), słuŜących do wytyczenia punktów w terenie,
– obliczenie miar kontrolnych niezbędnych do kontroli usytuowania, kształtu i wymiarów
obiektów.
W trakcie geodezyjnego opracowania projektu naleŜy:
– sprawdzić, czy projekt nie koliduje z obiektami istniejącymi, szczególnie z urządzeniami
podziemnymi naniesionymi na mapę zasadniczą, a takŜe z innymi projektami
branŜowymi (na podstawie nakładki realizacyjnej),
– sprawdzić jednoznaczność wymiarową i geometryczną projektu,
– sporządzić wykaz elementów kontrolnych, słuŜących do przeprowadzenia kontroli
wyników pomiaru i oceny dokładności pomiaru.4
3
4
Wytyczne Techniczne G-3.1 „Pomiary i opracowania Realizacyjne”
Wytyczne Techniczne G-3.1 „Pomiary i opracowania Realizacyjne”
13
Szkic dokumentacyjny [9] jest podstawowym dokumentem do wykonania tyczenia;
sporządzany jest na podstawie dokumentacji projektowej. Jego treść powinna zawierać
następujące elementy:
– rysunek istniejących w terenie obiektów powierzchniowych (czarny),
– rysunek istniejących w terenie obiektów podziemnego uzbrojenia (czarny),
– dane dotyczące połoŜenia osnowy geodezyjnej i innych punktów oparcia (czarny),
– rysunek obiektów projektowanych (czerwony),
– obliczone miary konieczne do wytyczenia projektu w terenie (czerwony),
– obliczone miary kontrolne (czerwony).5
Szkic tyczenia [9] – jest dokumentem potwierdzającym wytyczenie wszystkich lub
wybranych elementów, które zawarte były na szkicu dokumentacyjnym. Na szkicu tym
wpisuje się wszystkie dane liczbowe do wytyczenia, miary otrzymane w trakcie tyczenia
terenowego odłoŜone i pomierzone, miary kontrolne, a takŜe dane uzyskane z pomiaru
istniejących urządzeń podziemnych.
Metody tyczenia lokalizującego punktów sytuacyjnych [9]:
– metoda biegunowa,
– metoda wcięcia kątowego w przód,
– metoda ortogonalna,
– metoda przecięć,
– metoda trygonometryczna.
Metoda biegunowa [9] polega na wyznaczeniu prostej odniesienia (kierunek od stanowiska –
do punktu osnowy realizacyjnej), odłoŜeniu zadanego kąta od prostej odniesienia i odłoŜeniu
na zadanym kierunku projektowanej odległości.
Metoda wcięcia kątowego w przód [9] wykonywana jest z dwóch punktów o znanych
współrzędnych i polega na odłoŜeniu z dwóch stanowisk wcinających kątów obliczonych
ze współrzędnych.
Metoda ortogonalna [9] opiera się na zasadzie bardzo podobnej do metody ortogonalnej,
stosowanej do pomiarów szczegółów sytuacyjnych, czyli mając znany bok odciętych,
odmierzamy na nim właściwe odległości, a w nich wyznaczamy kierunki prostopadłe
i odmierzamy na nich właściwe odległości.
Metoda przecięć [9] polega ona na określeniu czterech punktów wyznaczających dwie proste
przecinające się w tyczonym punkcie.
Metoda trygonometryczna [9] polega na wstępnym wyznaczeniu połoŜenia punktu
tyczonego i późniejszym pomiarze kątów i odległości w trójkącie, którego jednym
z wierzchołków jest tyczony punkt, a dwoma pozostałymi punkty osnowy. W oparciu
o pomierzone kąty i odległości oraz współrzędne punktów osnowy oblicza się – poprzez
wyrównanie – współrzędne wstępnie wytyczonego punktu, który przez wprowadzenie
poprawek trasowania przesuwa się w połoŜenie zgodne z projektowanym
Tyczenie wysokościowe punktów wykonuje się metodą niwelacji geometrycznej lub
trygonometrycznej.6
Dokładność tyczenia [9]
Miarą dokładności tyczenia jest błąd średni tyczenia mt i jego wielokrotności. Z błędem
średnim związany jest stopień zaufania do wyniku (w statystyce nazywany poziomem
ufności), określany wielkością prawdopodobieństwa Pr oznaczającego, Ŝe czynność tyczenia
dokonana zostanie z błędem nie większym niŜ r∗m, czyli r-krotną wielkością jej błędu
5
6
Wytyczne Techniczne G-3.2 „Pomiary realizacyjne”
Wytyczne Techniczne G-3.2 „Pomiary realizacyjne”
14
średniego. Najczęściej uŜywane wielkości Pr , obliczone przy załoŜeniu rozkładu normalnego
błędów, przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Wartości prawdopodobieństwa Pr w powiązaniu z wartością r
)
Błąd graniczny tyczenia nie moŜe przekroczyć wartości określonej wzorem:
gdzie:
Tp – tolerancja połoŜenia, tj. przedział, w którym powinien znaleźć się obiekt lub jego
element (np. wybrana oś), aby nie spowodować ujemnych skutków dla prawidłowości
montaŜu, działania, wytrzymałości lub walorów architektonicznych. Tolerancja
połoŜenia jest określona w projekcie lub w razie potrzeby przez projektanta bądź
kierownika budowy,
B – współczynnik bezpieczeństwa tyczenia, zaleŜny od stopnia waŜności tyczonego
elementu i zawiera się w granicach od 1,0 (waŜność niska) do 2,5 (waŜność wysoka);
w szczególnie uzasadnionych przypadkach zakres zmienności moŜna przekroczyć.
Wielkość współczynnika bezpieczeństwa tyczenia uzgadnia się z kierownikiem
budowy.
Błąd średni tyczenia, na podstawie którego określa się metody tyczenia i narzędzia oblicza
się ze wzoru:
Norma PN-ISO 4463-1 nie traktuje kryteriów dokładności w kategoriach błędów
średnich. Kryteria dokładności w tej normie podane są jako dopuszczalne odchyłki odległości,
kątów i wysokości.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak dzieli się osnowy realizacyjne?
2. Jakie instrukcje dotyczą obsługi inwestycji?
3. W jakim przypadku zakłada się osnowy realizacyjne?
4. Jak projektuje się poziomą osnowę realizacyjną?
5. Co moŜe stanowić poziomą osnowę realizacyjną?
6. W jaki sposób projektuje się wysokościową osnowę realizacyjną?
7. Kiedy stosuje się szkic dokumentacyjny?
8. Kiedy stosuje się szkic tyczenia?
9. Jakie są metody tyczenia lokalizującego punktów sytuacyjnych?
10. Od czego zaleŜy błąd tyczenia?
15
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opracuj szkic dokumentacyjny.
Sposób wykonania ćwiczenia
7)
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
dokonać analizy dokumentacji projektowej,
wykonać rysunek istniejących w terenie obiektów powierzchniowych (kolorem czarnym),
wykonać rysunek istniejących w terenie obiektów podziemnego uzbrojenia (kolorem
czarnym),
nanieść dane dotyczące połoŜenia osnowy geodezyjnej i innych punktów oparcia
(kolorem czarnym),
wykonać rysunek obiektów projektowanych (kolorem czerwonym),
obliczyć i nanieść miary konieczne do wytyczenia projektu w terenie (kolorem
czerwonym),
obliczyć i nanieść miary kontrolne (kolorem czerwonym).
−
−
−
−
−
WyposaŜenie stanowiska pracy:
dokumentacja projektowa,
kartka A4,
przybory kreślarskie,
ołówki,
długopisy: czarny i czerwony.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Czy potrafisz:
Tak
1) wyjaśnić cele i zadania geodezji inŜynieryjnej?
2) zastosować
przepisy
prawa
budowlanego,
i kartograficznego w geodezji inŜynieryjnej?
3) posłuŜyć się projektem inwestycji?
4) określić rodzaje osnów realizacyjnych?
5) zaprojektować osnowę realizacyjną?
6) dokonać pomiaru osnowy realizacyjnej?
7) wytyczyć osnowę realizacyjną?
8) opracować szkic dokumentacyjny?
9) opracować szkic tyczenia?
geodezyjnego
16
Nie
4.2. Pomiary realizacyjne
Tyczenie jednoetapowe i dwuetapowe [3]
Przykłady tyczenia jednoetapowego przedstawiono na rysunkach 3 i 4. Rysunek 3
przedstawia połoŜenie punktu P na przecięciu linii pozycyjnych wyznaczonych przez
odłoŜenie kąta αl i długości ll. Rysunek 4 przedstawia połoŜenie punktu P wyznaczone
zadanym kierunkiem (przez odłoŜenie kąta αl), przy ciągłym pomiarze odległości do wolno
przesuwającego się celu.
Rys. 3. PołoŜenie punktu P na przecięciu linii pozycyjnych wyznaczonych przez odłoŜenie kąta αl i długości ll
Rys. 4. PołoŜenie punktu P wyznaczone zadanym kierunkiem (przez odłoŜenie kąta αl), przy ciągłym pomiarze
odległości do wolno przesuwającego się celu.
17
Przykłady tyczenia dwuetapowego przedstawiono na rysunkach 5 i 6. Rysunek 5
przedstawia połoŜenie punktu P na podstawie wprowadzonych poprawek dx’l i dy’l. Rysunek
6 przedstawia połoŜenie punktu P na podstawie wprowadzonych poprawek dl i φl.7
Rys. 5. PołoŜenie punktu P na podstawie wprowadzonych poprawek dx’l i dy’l
Rys. 6. PołoŜenie punktu P na podstawie wprowadzonych poprawek dl i φl
Pomiary kontrolne [9]
Pomiar kontrolny połoŜenia i/lub wymiarów zrealizowanych obiektów budowlanych i ich
elementów konstrukcyjnych dokumentuje się na szkicu pomiaru kontrolnego. Na szkicu
pomiaru kontrolnego zamieszcza się klauzulę o zgodności/niezgodności z projektem. W razie
stwierdzenia niezgodności z projektem naleŜy ten fakt odnotować w dzienniku budowy.
7
Prószyński W. „Sposoby prowadzenia wstępnych analiz dokładnościowych dla wybranych prostych
przypadków tyczenia. Geodezja inŜynieryjna” Warszawa PPWK 1999.
18
Wynik kontroli uznaje się za pozytywny, jeŜeli róŜnica pomiędzy wynikiem pomiaru
kontrolnego a wartością projektowaną jest mniejsza od podwójnej wartości błędu średniego
kontrolowanej wielkości. Stosując normę PN-ISO 4463-1, wynik kontroli uznaje się za
pozytywny, jeŜeli nie są przekroczone dopuszczalne odchyłki odległości, kątów i wysokości,
określone w tej normie.
W przypadku sieci uzbrojenia terenu połoŜenie jest zgodne z projektem, gdy odchylenia
od projektu nie przekraczają 0,30 m na obszarach zabudowanych i 0,50 m na obszarach
rolnych i leśnych. Do porównania słuŜy nakładka realizacyjna mapy zasadniczej i uzgodniony
projekt.8
Realizacja zadanego kąta
Zadanie to rozpoczynamy od określenia punktu P’ połoŜonego w pobliŜu interesującego
nas punktu P. Wykonujemy pomiar kąta α0, znając wartość kąta, który mamy wytyczyć
(rysunek 7). Poprawkę, którą naleŜy odłoŜyć wzdłuŜ prostopadłej do tyczonego kierunku
obliczamy ze wzoru:
α −α 0
∆P =
∗d
ρ
gdzie:
ρ– zamiennik miary kątowej na liniową,
d – odległość stanowiska do wyznaczanego punktu (dokładność do kilku decymetrów).
Rys. 7. Realizacja zadanego kąta
Realizacja zadanej długości
Na zadanym kierunku wyznaczamy odległość zbliŜoną do odległości projektowanej (L0),
dokładnie ją mierzymy, następnie ustalamy poprawkę ∆L o którą przedłuŜamy, bądź skracamy
wyznaczony wcześniej odcinek (rysunek 8).
8
Wytyczne Techniczne G-3.1
19
Rys. 8. Realizacja zadanej odległości
Realizacja zadanej wysokości
Zadanie wykonujemy ustawiając niwelator między reperem o znanej wysokości (HRp1)
a danym punktem, któremu chcemy nadać odpowiednią wysokość. Po dokonaniu odczytu na
łacie ustawionej na reperze (NRp1), na podstawie projektowanej wysokości (H1) jaką chcemy
wyznaczyć na projektowanym punkcie dokonujemy obliczenia odczytu jaki powinien
wystąpić na łacie ustawionej na interesującym nas punkcie (N1).W projektowanym punkcie
wbijamy drewniany palik i regulujemy jego wysokością tak, by otrzymać obliczony wcześniej
odczyt na łacie (rysunek 9).
N1=HRp1+NRp1-H1
Rys. 9. Realizacja zadanej wysokości
Realizacja linii o zadanym spadku
Mając punkt A o znanej nam wysokości, określony spadek 1/n (spadek realizowany na
1 ∆h AB
=
) i odległość punktu A do punktu
odległości dAB obliczany jest z zaleŜności
n
d AB
20
końcowego B, naleŜy wyznaczyć wysokości punktów znajdujących się na prostej AB, a takŜe
odczyty, jakie muszą wystąpić na poszczególnych łatach tak, by w rezultacie otrzymać linię
o zadanym spadku.
Ustawiamy niwelator w punkcie A, mierzymy wysokość instrumentu i, dokonujemy
obliczenia wysokości, jaką powinien mieć punkt B, by linia miała spadek 1/n. Dokonujemy
tego za pomocą wzoru:
HB = HA −
d AB
n
Po obliczeniu wysokości punktu moŜemy obliczyć odczyt na łacie ustawionej w punkcie
B, jaki musi wystąpić, by zrealizować zadany spadek:
N B = iA +
d AB
n
W punkcie B wbijamy palik i regulujemy jego wysokością tak, by uzyskać obliczony
wcześniej odczyt.
Wysokości i odczyty na łatach ww. punktach pośrednich oblicza się według ww. wzorów
zamieniając w nich odległość dAB na odległości od stanowiska A do poszczególnych punktów
pośrednich.
Jeśli tyczymy linie o zadanym spadku bez punktu o znanej wysokości, tyczenie
przeprowadzamy inaczej. Ustawiamy niwelator tak, by móc określić odczyt na łatach
ustawionych w punktach: końcowym, początkowym i punktach pośrednich. Mierzymy
odległości między punktami pośrednimi Li, a za pomocą niwelatora dokonujemy odczytu na
łacie ustawionej w punkcie początkowym A (NA), Na podstawie tego odczytu i pomierzonych
wcześniej odległości, obliczamy odczyty na łatach, jakie muszą wystąpić, by otrzymać linię
o zadanym spadku:
p = N ± i% • L
i
A
i
gdzie:
pi – odczyty z łat ustawionych w punktach pośrednich,
NA – odczyt z łaty ustawionej na punkcie początkowym,
i% – spadek.
Przenoszenie wysokości na róŜne poziomy
Przenoszenie wysokości na róŜne poziomy moŜna zrealizować róŜnymi sposobami.
ZaleŜnie od wysokości na jakiej chcemy wyznaczyć reper, do przeniesienia wysokości stosuje
się łaty niwelacyjne lub taśmy stalowe, przy czym niezbędnym przyrządem jest tu oczywiście
niwelator.
Zadanie to omówione zostanie na przykładzie przeniesienia wysokości na drugą
kondygnację budynku, przy pomocy łat i niwelatora.
21
Rys. 10. Przenoszenie wysokości na róŜne poziomy
Jak widać na rysunku 10 pierwszą czynnością, jaką naleŜy wykonać, jest odczyt
dokonany z łaty stojącej na reperze Rp1 (N1); następnie dokonujemy odczytu N2, później N3 i
N4. Wysokość punktu p1 obliczamy z zaleŜności:
Hp1=HRp1+N1+N3–N2–N4
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
Jakie są zasady tyczenia jedno- i dwuetapowego?
Jakie są zasady tyczenia projektowanej odległości?
Jakie są zasady tyczenia kąta o projektowanej wartości?
Na czym polega tyczenie punktu o zadanej wysokości?
Jak odbywa się realizacja linii o zadanym spadku?
Jak realizuje się przenoszenie wysokości na róŜne poziomy?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj wytyczenia projektowanej odległości.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
sporządzić szkic dokumentacyjny,
odłoŜyć przybliŜoną odległość Lo i zaznaczyć ją punktem P’,
pomierzyć dokładnie odłoŜoną odległość Lo,
obliczyć poprawkę odległości ∆L=L-Lo,
odłoŜyć obliczoną poprawkę i wyznaczyć punkt P,
pomierzyć zrealizowaną odległość,
sporządzić szkic tyczenia.
22
−
−
−
−
−
taśma 20 metrowa,
paliki drewniane,
kartka A4,
ołówki,
długopisy.
Ćwiczenie 2
Dokonaj wytyczenia projektowanego kąta.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
odłoŜyć przybliŜony kąt αo i zaznaczyć go punktem P’,
pomierzyć dokładnie odłoŜony kąt αo,
obliczyć róŜnicę ∆α=α-αo,
zmierzyć odległość stanowiska do punktu P’,
odłoŜyć obliczoną poprawkę i wyznaczyć punkt P,
pomierzyć zrealizowany kąt,
−
−
−
−
−
−
teodolit,
taśma 20 metrowa,
komplet szpilek,
kartka A4,
ołówki,
długopisy.
Ćwiczenie 3
Wykonaj realizację zadanej wysokości.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
ustawić niwelator między reperem o znanej wysokości a punktem, któremu zadać
odpowiednią wysokość,
dokonać odczytu na łacie ustawionej na reperze,
wykonać obliczenie odczytu, jaki musi wystąpić na łacie (znając wcześniej projektowaną
wysokość punktu), ustawionej na projektowanym punkcie, by zrealizować projektowaną
wysokość,
regulować wysokością palika drewnianego, by na łacie uzyskać wcześniej obliczony
odczyt,
dokonać po zmianie wysokości niwelatora pomiaru wysokości zaprojektowanego punktu,
23
−
−
−
−
−
−
−
niwelator,
2 łaty niwelacyjne,
paliki drewniane,
szkicownik,
kartka A4,
ołówki,
długopisy.
Ćwiczenie 4
Dokonaj wytyczenia linii o zadanym spadku.
1) sporządzić szkic dokumentacyjny,
2) wytyczyć linię między wskazanymi punktami,
3) zmierzyć odległość między punktami, między którymi chcesz wytyczyć linie o zadanym
spadku,
4) wykonać odczyt na łacie ustawionej w punkcie „wyjściowym”,
5) obliczyć odczyt na łacie „końcowej” by zrealizować zadany spadek,
6) wyznaczyć wysokość palika drewnianego ustawionego w punkcie końcowym, regulując
jego wysokością tak, by otrzymać wyliczony wcześniej odczyt,
7) skontrolować poprawność tyczenia,
8) sporządzić szkic tyczenia.
−
−
−
−
−
−
niwelator,
2 łaty niwelacyjne,
kołki drewniane,
szkicownik,
kartka A4,
ołówki, długopisy.
Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
Tak
określić zasady tyczenia jedno- i dwuetapowego?
określić zasady tyczenia projektowanej odległości?
określić zasady tyczenia projektowanego kąta?
odłoŜyć projektowaną wartość kąta?
wytyczyć linię o zadanym spadku?
wytyczyć punkty linii równoległej do danej?
wyznaczyć punkt o projektowanej wysokości?
przenieść wysokości na róŜne poziomy?
ustalić dokładność tyczenia?
24
Nie
5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1.
Przeczytaj uwaŜnie instrukcję – masz na tę czynność 5 minut; jeŜeli są wątpliwości
zapytaj nauczyciela.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Za kaŜdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt, za złą odpowiedź lub jej brak
otrzymasz 0 punktów.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi; zaznacz poprawną
odpowiedź stawiając w odpowiedniej rubryce znak X.
7. W przypadku pomyłki weź błędną odpowiedź w kółko, a następnie zaznacz odpowiedź
prawidłową.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi na kolejne zadanie będzie Ci sprawiało trudność, odłóŜ jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
10. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.
11. Po zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj, aŜ nauczyciel odbierze od Ciebie pracę.
Powodzenia !
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1.
Do zadań geodezji inŜynieryjnej naleŜy
a) budowa budowli wieŜowych.
b) wykonywanie podziałów i rozgraniczeń nieruchomości.
c) budowa zapór wodnych.
d) obliczanie objętości robót ziemnych.
2.
Osnowę realizacyjną dzielimy na
a) podstawową i szczegółową.
b) osnowę realizacyjną I, II i III klasy.
c) podstawową.
d) szczegółową.
3.
Instrukcja Techniczna G-3 dotyczy
a) wysokościowej osnowy geodezyjnej.
b) geodezyjnej obsługi inwestycji.
c) osnów realizacyjnych.
d) poziomej osnowy geodezyjnej.
4.
Wytyczne Techniczne G-3.1 dotyczą
a) wysokościowej osnowy geodezyjnej.
b) geodezyjnej obsługi inwestycji.
c) osnów realizacyjnych.
d) poziomej osnowy geodezyjnej.
25
5.
Norma podająca zasady projektowania i pomiaru osnowy realizacyjnej to
a) PN-ISO 4463-1.
b) PN-ISO 9001-1.
c) PN-ISO 4565-1.
d) PN-ISO 4435-1.
6.
Geodezyjne opracowanie projektu zagospodarowania działki lub terenu polega na
a) naniesieniu projektu na kopie planu zagospodarowania przestrzennego.
b) wytyczeniu w terenie połoŜenia projektowanych obiektów budowlanych.
c) określeniu danych geodezyjnych, potrzebnych do wyznaczenia w terenie połoŜenia
projektowanych obiektów budowlanych.
d) opracowaniu mapy do celów projektowych dla działki lub terenu.
7.
Szkic dokumentacyjny jest dokumentem do
a) wykonania tyczenia.
b) zestawienia wszystkich dokumentów dotyczących inwestycji.
c) skartowania na mapie wykonanej i zainwentaryzowanej inwestycji.
d) potwierdzenia wykonania tyczenia.
8.
Szkic tyczenia jest dokumentem do
a) wykonania tyczenia.
b) zestawienia wszystkich dokumentów dotyczących inwestycji.
c) skartowania na mapie wykonanej i zainwentaryzowanej inwestycji.
d) potwierdzenia wykonania tyczenia.
9.
Metodą tyczenia lokalizującego punktów sytuacyjnych nie jest
a) metoda biegunowa.
b) metoda ortogonalna.
c) metoda przecięć.
d) metoda tachimetryczna.
10. Tyczenie punktów sytuacyjnych metodą wcięcia kątowego w przód polega na
a) odmierzaniu na znanym boku właściwych odległości, a w nich wyznaczaniu
kierunków prostopadłych i odmierzaniu na nich właściwych odległości.
b) wyznaczeniu prostej odniesienia (kierunek od stanowiska – do punktu osnowy
realizacyjnej) i odłoŜeniu zadanego kąta od prostej odniesienia i odłoŜeniu na
zadanym kierunku projektowanej odległości.
c) wstępnym wyznaczeniu połoŜenia punktu tyczonego i późniejszym pomiarze kątów
i odległości w trójkącie, którego jednym z wierzchołków jest toczony punkt, a
dwoma pozostałymi punkty osnowy.
d) odłoŜeniu z dwóch stanowisk wcinających kątów obliczonych ze współrzędnych.
26
11. Tyczenie punktów sytuacyjnych metodą ortogonalną polega na
a) odmierzaniu na znanym boku właściwych odległości, a w nich wyznaczaniu
kierunków prostopadłych i odmierzaniu na nich właściwych odległości.
b) wyznaczeniu prostej odniesienia (kierunek od stanowiska – do punktu osnowy
realizacyjnej) i odłoŜeniu zadanego kąta od prostej odniesienia i odłoŜeniu na
zadanym kierunku projektowanej odległości.
c) wstępnym wyznaczeniu połoŜenia punktu tyczonego i późniejszym pomiarze kątów
i odległości w trójkącie, którego jednym z wierzchołków jest toczony punkt,
a dwoma pozostałymi punkty osnowy.
d) polega na odłoŜeniu z dwóch stanowisk wcinających kątów obliczonych
ze współrzędnych.
12. Szczegółowa osnowa realizacyjna wykorzystywana jest do
a) wyznaczenia podstawowej osnowy realizacyjnej.
b) wyznaczenia osnowy realizacyjnej I, II i III klasy.
c) wykonywania pomiarów realizacyjnych.
d) powiązania tyczonego obiektu z otaczającym go terenem i jego uzbrojeniem.
13. Jest dana wysokość punktu A wynoszącą 100 m i projektowaną wysokość punktu B
wynoszącą 101 m, a takŜe odczyt na łacie ustawionej w punkcie A wynoszący 2000.
Obliczony odczyt, jaki powinien wystąpić na łacie w punkcie B, by wytyczyć zadaną
wysokość wynosi
a) 0100.
b) 0010.
c) 1000.
d) 0500.
14. W skład treści szkicu dokumentacyjnego nie wchodzi
a) rysunek istniejących w terenie obiektów powierzchniowych.
b) dane dotyczące połoŜenia osnowy geodezyjnej i innych punktów oparcia.
c) rysunek obiektów projektowanych.
d) miary otrzymane w trakcie tyczenia.
15. W skład treści szkicu tyczenia wchodzi
a) rysunek istniejących w terenie obiektów powierzchniowych.
b) dane dotyczące połoŜenia osnowy geodezyjnej i innych punktów oparcia.
c) rysunek obiektów projektowanych.
d) miary otrzymane w trakcie tyczenia terenowego.
16. Po zakończeniu prac realizacyjnych dokumentacja powstała w wyniku pomiaru osnowy
realizacyjnej, której punkty są trwale zastabilizowane w terenie, przekazywana jest do
a) ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.
b) ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej i inwestora.
c) inwestora.
d) nie jest przekazywana do Ŝadnej z ww. instytucji.
27
17. Geodezyjne opracowanie projektu zagospodarowania działki lub terenu nie obejmuje
a) ustalenia układu współrzędnych osnowy.
b) sprawdzenia wewnętrznej zgodności miar i współrzędnych.
c) obliczenia współrzędnych punktów głównych budowli.
d) pomiaru zrealizowanych budowli.
18. Jest dana odległość punktu A do punktu B wynoszącą 100 m, projektowany spadek i=1%
i odczyt na łacie ustawionej na punkcie A=1000. Obliczony odczyt, jaki powinien
wystąpić na łacie ustawionej w punkcie B, by wytyczyć linię o zadanym spadku
wynoszącym 1% to
a) 1500.
b) 2000.
c) 2500.
d) 3000.
19. Mamy dane: HRp1=100m, odczyt N1=1000, odczyt N2=0500, odczyt N3=4500 i odczyt
N4=1000; dane uzyskano w wyniku pomiaru, którego schemat przedstawia poniŜszy
rysunek.
Punkt p1 ma wysokość równą
a) 102 m.
b) 103 m.
c) 104 m.
d) 105 m.
20. Jest dana odległość punktu A do punktu B wynoszącą 50 m, projektowany spadek i=1%
i odczyt na łacie ustawionej na punkcie A=2000. Obliczony odczyt, jaki powinien
wystąpić na łacie ustawionej w punkcie B, by wytyczyć linię o zadanym spadku
wynoszącym 1% to
a) 1500.
b) 2000.
c) 2500.
d) 3000.
28
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Projektowanie i wytyczanie osnowy realizacyjnej
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
1.
a
2.
a
3.
a
4.
a
5.
a
6.
a
7.
a
8.
a
9.
a
10.
a
11.
a
12.
a
13.
a
14.
a
15.
a
16.
a
17.
a
18.
a
19.
a
20.
a
Odpowiedź
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
Punkty
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
29
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
Razem:
6. LITERATURA
1.
Kietlińska Z., Sułek M., Walczak S.: „Podstawy inŜynierskich pomiarów geodezyjnych”.
Wydawnictwo PW, Warszawa 1991
2. Kosiński W.: „Geodezja”. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1999
3. Prószyński W.: „Sposoby prowadzenia wstępnych analiz dokładnościowych dla
wybranych prostych przypadków tyczenia. Geodezja inŜynieryjna”. PPWK, Warszawa
1999.
4. Przewłocki S.: „Geodezja dla architektów”. Wydawnictwo PŁ, Łódź 2001
5. Wójcik M., Wyczółek I.: „Geodezja”. Wydawnictwo PP, Poznań 1997
6. Ząbek J.: „Geodezja I”. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa
1998
7. „Geodezja inŜynieryjna” tom I, praca zbiorowa. PPWK, Warszawa 1979
8. Instrukcje Techniczne G-3, G-4
9. Wytyczne Techniczne G-3.1 i G-3.2
10. http://pl.wikipedia.org/
11. www.gugik.gov.pl
30

Projektowanie i wytyczanie osnowy realizacyjnej 311[10].Z2.01

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zestaw pytań egzaminacyjnych z 2014 r. zakres 433.0 KB2015-06-09

O1F205 spis dokumentów operatu technicznego - mapa

Karta inwentaryzacyjna punktów osnowy ewidencyjnej

XYZ 1965. P6

Uszczegółowienie wniosku o udostępnienie danych zbiorów danych

B.35-X-14.05

Hasło mapa-stanu-posiadania

instrukcja do uaktualnienia aplikacji „osnowy”

XYZ 1965. P6 - czestochowa.um.gov.pl