LogistikNetz Berlin
Transkrypt
LogistikNetz Berlin
Sieć kompetencyjna w zakresie logistyki w regionie stołecznym LogistikNetz Berlin-Brandenburg Sieć kompetencyjna n Inicjatywa Logistyczna n Status quo n Członkowie n Cele n Wizja n Świadczenia n Kompetencje n Grupy docelowe n Co osiągnęliśmy dotychczas? n Targi / działania n Lokalizacje n Czynniki lokalizacyjne Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 2 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Inicjatywa Logistyczna Berlina-Brandenburgii Brandenburski minister gospodarki Ulrich Junghanns oraz berliński senator ds. gospodarki Harald Wolf 2 marca 2006 r. dali sygnał do rozpoczęcia wspólnej inicjatywy logistycznej obu landów. Celem jest międzynarodowe zorientowanie regionu stołecznego jako miejsca o znaczeniu logistycznym oraz utrzymanie dotychczasowych i stworzenie nowych miejsc pracy. Pakiet roboczy AP1: marketing lokalizacji Pakiet roboczy AP2: doskonała edukacja Branże gospodarcze Sieci komunikacyjne Powierzchnie logistyczne Przedsiębiorstwa partnerskie § Platforma informacyjna § § § § § § § § Strategie edukacyjne Doskonałe dokształcanie Wspieranie zastosowania Nowe technologie (RFID, systemy agentów) Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) Pakiet roboczy AP3: sieci logistyczne transfer innowacji § Sieci tworzenia wartości dodanej § Partnerzy logistyczni: sąsiednie regiony w D i UE § Partnerskie sieci logistyczne krajowe i międzynarodowe (Europa Wschodnia) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 3 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Inicjatywa Logistyczna LogistikNetz stanowi pierwszy projekt Inicjatywy Logistycznej n Inicjatywa Logistyczna jako dach organizacyjny n Drugi projekt: „Sieci logistyczne i transfer innowacji“ n Trzeci projekt: „Doskonała edukacja i dokształcanie“ Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 4 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Organizacja Inicjatywy Logistycznej Wspólna baza Działania i projekty Kierownictwo LogistikNetz stanowi pierwszy projekt Inicjatywy Logistycznej Rzecznik Inicjatywy Logistycznej B-B oraz grupa kierownicza Dalsze projekty Inicjatywy Logistycznej Doskonała edukacja Projekt GA Berlina LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Dalsze projekty Inicjatywy Logistycznej Branżowy Punkt Transferu Wiedzy Logistycznej na Wyższej Szkole Technicznej w Wildau Audyty innowacji PROFIL Marketing lokalizacji + Projekt sieciowy GA Berlina-Brandenburgii - Urynkowienie lokalizacji logistycznej - Współpraca z sieciami logistycznymi - Plasowanie na rynku partnerów - Współpraca polityki i gospodarki z koordynatorem projektu Korzystanie ze wspólnej bazy komunikacyjnej: • Obecność w Internecie oraz portal • Obecność na targach • Imprezy Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 5 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Status quo Doskonałe warunki logistyczne w Berlinie-Brandenburgii n Berlin-Brandenburgia leży w centrum nowej Europy n Doskonałe połączenie ze wszystkimi ważnymi rynkami w Europie Wschodniej i Zachodniej n Z ponad 6%-owym wzrostem logistyka stanowi branżę przeżywającą boom gospodarczy n Duży potencjał wzrostu n Międzynarodowa renoma jako lokalizacji logistycznej wciąż jeszcze wykazuje możliwość wzrostu Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 6 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Członkowie LogistikNetz (1/2) LogistikNetz została założona i jest finansowana jako „Public Private Partnership“ n Założono ją w styczniu 2006 r. z inicjatywy landów Berlina i Brandenburgii n 15 członków regularnych: agiplan, BEHALA, Gazeley, Investor Center Ostbrandenburg (dział handlowy: ETTC), IPG Infrastruktur-und Projektentwicklungsgesellschaft, IVG Immobilien, ReiCo Spedition, Rieck Logistik, Struktur- und Wirtschaftsförderungsgesellschaft des Landkreises Teltow-Fläming, TFH Wildau, Ullrich Transport, Verband Verkehr und Logistik Berlin und Brandenburg, Wagener & Herbst Management Consultants, WWZ Immobilien, ZAB ZukunftsAgentur Brandenburg n Rzecznik Inicjatywy Logistycznej oraz Prezes LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V.: prof. dr Ludger W. Wilken n Koordynator: dr Norbert Wagener Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 7 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Członkowie LogistikNetz (2/2) Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 8 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Cele zorientowane na przedsiębiorstwa Konkretne wsparcie na miejscu n Wspieranie kontaktów n Wspieranie na miejscu międzynarodowych sieci handlowych, przedsiębiorstw produkcyjnych oraz usługodawców logistycznych n Ścisła współpraca pomiędzy polityką a gospodarką Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 9 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Cele regionalne Konkretne wsparcie na miejscu n Silne profilowanie Berlina-Brandenburgii jako lokalizacji logistycznej n Silna współpraca z portami morskimi n Przenoszenie szeregu funkcji świadczonych dotychczas przez porty morskie w głąb regionu jako tarczy obrotowej komunikacji wschód-zachód/północ-południe n Rozwój strategii branżowej Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 10 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Wizja Od miejsca zlokalizowania infrastruktury logistycznej do komunikacyjnej tarczy obrotowej n Do 2020 r. Berlin-Brandenburgia będzie należeć do Ligii Mistrzów lokalizacji logistycznych w Europie n Berlin-Brandenburgia w roli komunikacyjnej tarczy obrotowej na zapleczu portów morskich n Region stołeczny jako międzynarodowe centrum kompetencji logistycznej Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 11 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Świadczenia LogistikNetz oferuje szeroko zakrojone spektrum świadczeń n Działania ogólne: – Komunikowanie ofert dotyczących infrastruktury i powierzchni – Tworzenie sieci partnerów z akcentem na Europę Wschodnią – Mieszanka imprez: konferencje, targi, wystąpienia prasowe oraz spotkania na miejscu n Działania wykraczające poza ramy ogólne: – Wspieranie projektów rozwoju przedsiębiorstw – Szkolenie i dokształcanie zawodowe – Wspieranie marketingowe przedsiębiorstw w mediach Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 12 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Kompetencja branżowa Kompetencja branżowa partnerów LogistikNetz jest szeroko rozbudowana n Nieruchomości logistyczne – Rozwój infrastruktury oraz projektów komunikacyjnych (centra przewozu towarów, parki logistyczne) n Usługi logistyczne – Ponadgraniczne usługi logistyczne – Transporty chłodnicze – Dystrybucja żywności, logistyka towarów dla sprzedawców detalicznych oraz towarów wrażliwych – Logistyka targowa oraz związana z imprezami okolicznościowymi – Logistyka mebli oraz przeprowadzek – Przeładunek oraz składowanie towarów ciężkich i masowych – Ogólny transport pojazdami plandekowymi i chłodniczymi n Transfer wiedzy – Szkolenie i dokształcanie – Badania – Reprezentowanie interesów komunikacji i logistyki – Doradztwo w zakresie zarządzania przedsiębiorstwami – Wspieranie ekonomiczne Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 13 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Kompetencje członków Planowanie Całościowe wspieranie inwestorów Udostępnianie powierzchni przemysłowych Planowanie + rozwój centrów logistycznych Finansowanie Zarządzanie dotacjami Planowanie i nadzór budowlany nad infrastrukturą kolejową Planowanie projektów hurtowni Realizacja projektów hurtowni Usługi logistyczne Składowanie hurtowe Przeładunek towarów Terminal kombinowanego transportu towarowego Fracht powietrzny i morski Transport kolejowy Transport drogowy Logistyka drobnicy Dystrybucja w obrębie Berlina/Brandenburgii Logistyka kontraktowa Rozwiązania IT dla przedsiębiorstw logistycznych Naprawa i konserwacja Transfer know-how Badania stosowane Doradztwo dla przedsiębiorstw Rekrutacja Szkolenie i dokształcanie Wytwarzanie biopaliw Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 14 ZAB - ZukunftsAgentur Brandenburg GmbH WWZ Immobilien Havelland GmbH Wagener & Herbst Management Consultants GmbH Verband Verkehr und Logistik Berlin und Brandenburg e. V. Ullrich GmbH Technische Fachhochschule Wildau SWFG des Landkreises Teltow-Flämimg mbH Rieck-Logistik Holding GmbH & Co. KG ReiCo Spedition GmbH & Co. KG IVG Immobilien AG IPG Infrastruktur und Projektentwicklungsgesellschaft mbH Gazeley Deutschland ETTC - Euro Transport & Trade Center Behala Berliner Hafen- und Lagerhausgesellschaft mbH Członkowie LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Obszary kompetencji Agiplan GmbH LogistikNetz oferuje „one-stop-shopping“ w zakresie logistyki w rejonie stołecznym. LogistikNetz Berlin-Brandenburg Grupy docelowe Kogo LogistikNetz chce pozyskać? n Międzynarodowi inwestorzy n Usługodawcy logistyczni n Gospodarka przeładunkowa w przemyśle i handlu Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 15 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Co osiągnęliśmy dotychczas? Opracowano i wdrożono koncepcję komunikacyjną (logo, strona internetowa, prezentacja itp.). Sieć logistyczna odnosi sukcesy i rozwija się dalej. Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 16 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Co osiągnęliśmy dotychczas? Imprezy zrealizowane dotychczas w 2007 r. Miejscowość Rodzaj uczestnictwa LogistikNetz 22.01.07 Konferencja dot. innowacyjnych przedsiębiorstw, placówek nauki oraz pośredników technologicznych Frankfurt (nad Odrą) Odczyt LNBB i BTL 25.01.07 Innowacyjne rozwiązania dot. dysponowania towarami i śledzenia towarów Wildau Warsztat 07.-09.02.07 Niemiecko-rosyjska konferencja logistyczna Moskwa Stoisko LNBB, odczyt p. Hage nt. centrów dystrybucji towarów w Niemczech 20.-22.02.07 Logistic Platform Conference Kijów Prezentacja LNBB oraz zawarcie umowy o współpracy 27.03.30.03.07 Transrussia Moskwa Stoisko LNBB Data Impreza Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 17 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Co osiągnęliśmy dotychczas? Imprezy planowane w 2007 roku Data Impreza Miejscowość Rodzaj uczestnictwa LogistikNetz 23.05.07 Warsztat nt. jakości edukacji logistycznej w Berlinie i Brandenburgii, 14:00 – 18:00 Izba PrzemysłowoHandlowa w Poczdamie Organizatorzy: VVL i LNBB 12.15.06.07 transport logistic, Monachium Targi w Monachium, hala B5, stanowisko 329/426 Stoisko LNBB 12.06.07 Berlińsko-brandenburski dialog logistyczny 11:00 – 12:00 Targi w Monachium, hala B5, stanowisko 329/426 „Berlin-Brandenburgia jako zaplecze portów morskich“ z ministrem infrastruktury Brandenburgii, Reinholdem Dellmannem 13.06.07 Berlińsko-brandenburski dialog logistyczny 11:00 – 12:00 Targi w Monachium, hala B5, stanowisko 329/426 „Lokalizacje logistyczne w Rosji i współpraca z Berlinem-Brandenburgią“ 14.06.07 Berlińsko-brandenburski dialog logistyczny 11:00 – 12:00 Targi w Monachium, hala B5, stanowisko 329/426 „Berlin-Brandenburgia jako lokalizacja logistyczna“ z ministrem gospodarki Brandenburgii, Ulrichem Junghansem 17.19.10.07 Niemiecki kongres logistyczny Berlin Stoisko LNBB 13.11.07 Zebranie członków LNBB Poczdam Organizator: LNBB 13.11.07 Spotkanie polityki i gospodarki Poczdam Organizator: LNBB, jedynie dla pełnych członków LNBB Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 18 LogistikNetz Berlin-Brandenburg transport & logistic, Szanghaj 19.-22.09.2006 Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 19 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Kongres Logistyczny BVL, Berlin 18.-20.10.2006 Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 20 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Jakie działania planujemy? LogistikNetz planuje następujące działania: n Impreza nt. rozwoju lokalizacji oraz nieruchomości logistycznych w regionie stołecznym n Połączenie w sieć z innymi inicjatywami oraz platformami logistycznymi n Impreza informacyjna dla portów morskich w Hamburgu i Bremie n Koła kierownicze „Infrastruktura“ oraz „Marketing lokalizacji“ w celu opracowania strategii, planowania działań oraz doradztwa politycznego n Dalszy rozwój organizacji Prezentacja regionu stołecznego w „World Market Journal”, wrzesień 2006 n Wspieranie dalszych projektów Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 21 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Lokalizacja logistyczna n Komunikacyjne koło obrotowe n Połączenia komunikacyjne n Centra komunikacji towarowej n Możliwości wsparcia n Kluczowe miejscowości n Infrastruktura n Miejsca pracy n Wzrost n Struktura przedsiębiorstw n Jakość życia n Partnerzy kontaktowi Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 22 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Komunikacyjne koło obrotowe Berlin-Brandenburgia to pod względem strategicznym doskonała lokalizacja! n W wyniku rozszerzenia UE region Berlina-Brandenburgii znalazł się w centrum Europy n Berlin-Brandenburg rozwija się dzięki swojemu centralnemu położeniu w Europie w komunikacyjne koło obrotowe n Powstają nowe korytarze transportowe oraz osie rozwoju gospodarczego n W ciągu jednego dnia można dotrzeć samochodami ciężarowymi względnie koleją do ponad 200 mln konsumentów n Sam region posiada ponad 6 mln mieszkańców Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 23 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Połączenia komunikacyjne Berlin-Brandenburgia posiada najnowocześniejszą infrastrukturę komunikacyjną n Doskonałe połączenia drogowe, kolejowe, wodne i powietrzne n 12 autostrad o długości 790 km, nowo wybudowanych n Trzy międzynarodowe porty lotnicze, rozbudowa Portu Lotniczego Schönefeld w port lotniczy Berlin Brandenburg International do 2011 r. n 1485 km głównych linii kolejowych, kompletnie zmodernizowanych n 900 km federalnych dróg wodnych, ostatnie wąskie gardła zostaną usunięte do 2008 r. Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 24 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Lokalizacje logistyczne Zaplecza dla przedsiębiorstw logistycznych każdej wielkości n Rozbudowa Portu Zachodniego w terminal kontenerowy n Rozbudowa lokalizacji logistycznych wokół Portu Lotniczego Schönefeld n Centra komunikacji towarowej Berlin Süd i West to numery 3 i 4 w Niemczech n Wybrane lokalizacje: 1. City GVZ BEHALA 2. GVZ Berlin West Wustermark 3. GVZ Berlin Süd Großbeeren 4. GVZ Berlin Ost Freienbrink 5. Logistik Park BerlinSchönefelder Kreuz 6. GVZ ETTC Frankfurt/Oder 7. Magnapark Berlin Werder Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 25 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Miejsca pracy Doskonale wykształceni specjaliści, wysoka gotowość do pracy Zatrudnieni w regionie stołecznym w 2004 r. n Już obecnie w Berlinie-Brandenburgii pracuje ponad 150.000 osób (9 %) w branży logistycznej n Wysokie kwalifikacje zawodowe n Bardzo dobre wykształcenie we wszystkich zawodach logistycznych n Wysoka dostępność specjalistów w dziedzinie logistyki n Czas pracy jest dłuższy niż średnia w Republice Federalnej n Place i wynagrodzenia są niższe do 37 % niż w porównywalnych lokalizacjach Źródło: StaBau, KÖNIG, 2005 Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 26 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Czynnik lokalizacyjny: korzyści w zakresie kosztów i zbytu Region stołeczny, oddalony zaledwie o 270 km 1) od największego niemieckiego portu w Hamburgu, oferuje znaczne Koszty terenów budowlanych w wybranych landach w €/m2 korzyści w zakresie lokalizacji np. centrów dystrybucji towarów: n Niższe koszty terenów budowlanych n Niższe koszty najmu powierzchni magazynowych (miesięcznie 3,75 €/m2 w Berlinie, 4,18 €/m2 w Hamburgu 2)) n Niższe koszty płac (do 33%) (11,64 €/godz. w Brandenburgii, 17,33 €/godz. w Hamburgu 3)) n Niższe podatki przemysłowe (stawka podatkowa w Berlinie 410%, w Hamburgu 470% 4)) Brandenburgia 50,51 € Hesja 114,72 € Berlin 115,47 € Brema 137,15 € Badenia-Wirtembergia 156,46 € Bawaria 156,96 € Hamburg n Większy rynek zbytu: 6 milionów mieszkańców 383,33 € 0 50 100 150 200 250 300 350 400 n Krótsze drogi i terminy dostawy do wschodnich Niemiec i zachodniej Polski Źródło: ZAB, Support Ansiedlung; Statistisches Bundesamt Deutschland, 1) Odległość drogowa pomiędzy Hamburgiem-Veddel a GVZ Berlin Ost (Wustermark) 2) Źródło: ZAB, Jones Lang LaSalle: Der Immobilienmarkt für Lagerflächen, Q3 2006 3) Źródło: Rocznik Statystyczny 2005 4) Źródło : ZAB, DIHK 2006 Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) listopad 2006 LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 27 450 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Wzrost Liczby przemawiają za branżą logistyczną n Logistyka to trzecia pod względem wielkości branża w Niemczech n Obrót branży logistycznej w Niemczech wynosi ok. 165 mld EUR, co stanowi 7,5 % produktu krajowego brutto n Ciągły wzrost zarówno pod względem obrotu, jak i liczby zatrudnionych n Stopa wzrostu wynosi obecnie ok. 6 % n W porównaniu z innymi lokalizacjami region Berlina-Brandenburgii wykazuje wyraźne korzyści Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 28 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Struktura przedsiębiorstw Wiele przedsiębiorstw już osiadło w Berlinie-Brandenburgii n Klasyczni usługodawcy logistyczni oraz lokalizacje centrów dystrybucji towarów, np. Fiege, Dachser, Transfracht, Schenker, a także wszyscy usługodawcy kurierscy i pocztowi, jak UPS, DHL, TNT, ponadto ReiCo, Rieck, Rewico, Bauer, Ullrich Transport, BEHALA, GVZ z ETTC, GVZ Berlin Süd + West, Logistik Park Schönefelder Kreuz n Gospodarka przeładunkowa w przemyśle i handlu, np. DaimlerChrysler, BMW, Gillette, VW, Rolls-Royce, Schering, Berlin-Chemie, BASF, Arcelor n Know-how np. TU Berlin, FHTW Berlin, BTU Cottbus, FHW Berlin, TFH Wildau, Hasso-Plattner-Institut Potsdam oraz wiele innych Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 29 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Jakość życia Kulturalna i przyrodnicza różnorodność Berlina-Brandenburgii n Region oferuje szeroką paletę atrakcji kulturalnych – ponad 500 pałaców, zamków, parków i kościołów – ponad 130 teatrów w Berlinie i Brandenburgii – 3 opery – ponad 220 muzeów – liczne orkiestry n Brandenburgia dysponuje ekscytującymi terenami krajobrazowymi, np. – Spreewald – Fläming – Uckermark n Berlin jest najtańszą stolicą w Europie Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 30 LogistikNetz Berlin-Brandenburg Partnerzy kontaktowi Są Państwo zainteresowani LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. oraz lokalizacją w Berlinie-Brandenburgii? n Kontakt: dr Norbert Wagener Telefon +49/331/275040 Telefaks +49/331/2750441 E-mail [email protected] n Biuro: Große Weinmeisterstr. 9 D – 14469 Potsdam n Prezes Zarządu: prof. dr Ludger W. Wilken Hauptstadtbüro Berlin Fechnerstr.12 D – 10717 Berlin www.logistiknetz-bb.de Finanziert durch Bund, Länder und Mitglieder (Public-Private-Partnership) LogistikNetz Berlin-Brandenburg e.V. Seite 31