Piotrkowski Ekspres Żelazny, czyli podróż pociągiem przez 170. lat

Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim
Piotrkowski Ekspres Żelazny, czyli podróż pociągiem
przez 170. lat historii
W piątek 2 września 2016 r., na zabytkowym Dworcu Kolejowym w Piotrkowie Trybunalskim miała miejsce
impreza historyczna upamiętniająca 170. rocznicę pierwszego przejazdu pociągu przez Piotrków. Wspólną podróż w
czasie odbyli zarówno najmłodsi piotrkowianie, jak i starsi mieszkańcy miasta. Zapraszamy do zapoznania się z
fotorelacją z imprezy – przeżyjmy to jeszcze raz!
W związku ze wspominaną rocznicą Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim podjęło się realizacji
projektu edukacyjnego pod hasłem „Piotrkowski Ekspres Żelazny”. Dzięki wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów
Państwowych oraz przy współpracy z Europejskim Stowarzyszeniem Miłośników Modelarstwa Kolejowego w Piotrkowie
Trybunalskim udało się przygotować zarówno jednodniową gazetę okolicznościową, jak i bogatą ofertę
historyczno-archiwalną rocznicowego eventu. Nasza inicjatywa spotkała się również z zainteresowaniem szeregu
instytucji kultury, dzięki czemu w gronie partnerów projektu znalazły się Stacja Muzeum w Warszawie, Skansen Rzeki
Pilicy – Filia Miejskiego Centrum Kultury w Tomaszowie Mazowieckim oraz Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim.
Ciekawy pomysł na promowanie historii zaowocował również współpracą z Piotrkowskim Towarzystwem
Fotograficznym „Fcztery”. Dzięki gościnności Polskich Kolei Państwowych S.A. przedsięwzięcie zrealizowano na
piotrkowskim Dworcu Kolejowym.
Przygotowania do imprezy skupiały się w dużej mierze na opracowaniu jednodniowej gazety pt. „Piotrkowski
Ekspres Żelazny”. Na jej dwunastu stronach opublikowano szereg ciekawych artykułów dotyczących dziejów
piotrkowskiego kolejnictwa. W wydawnictwie tym nie zabrakło również ilustracji – w tym przypadku kopii materiałów
archiwalnych z zasobu Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim oraz ze zbiorów partnerów projektu.
Bogata treść ujęta została w formie graficznej, stylizowanej na formę gazety z dawnych czasów. W ten sposób
powstała publikacja kolportowana bezpłatnie w dniu imprezy. Niecodzienna forma promocji spotkała się ze znacznym
zainteresowaniem szerokiego grona odbiorców. Kolejne stronice wydawnictwa z zaciekawieniem wertowali zarówno
pracownicy kolei, pasażerowie przejeżdżających pociągów, jak i znaczna liczba osób przebywających w okolicy
dworca w dniu rocznicy. Na miłośników historii oczekiwały również pamiątkowe bilety „kasowane” ozdobą pieczęcią
archiwum, czy szereg innych materiałów promujących historię. Dla pasjonatów kolejnictwa przygotowano również
quiz historyczny. Odpowiadając na pytania inspirowane treścią gazety można było wygrać nagrody książkowe. Ale to
nie wszystkie atrakcje...
W tracie trwania imprezy organizatorzy przygotowali dwa stoiska ekspozycyjno-informacyjne. Pierwsze z nich
zlokalizowane było w budynku dworca. Zaprezentowano na nim wydawnictwa archiwum, a także prezentacje
multimedialne dotyczące jego zasobu. Odwiedzający je goście mieli możliwość skorzystać z informacji archiwalnej
dotyczącej dokumentacji osobowej i płacowej, genealogii czy archiwów rodzinnych. Piotrkowscy modelarze kolejowi
udostępnili natomiast zasilaną elektrycznie makietę stacji kolejowej. Drugi punkt rozwinięty został w kolejarskim
plenerze – w sąsiedztwie peronów i zabudowań kolejowych. Również i na nim prezentowano zagadnienia związane z
działalnością archiwum, uzupełniając ofertę o konkurs plastyczny zorganizowany z myślą o najmłodszych
1
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim
uczestnikach imprezy, w tym również dzieci z Przedszkola Niepublicznego im. Jana Pawła II w Piotrkowie Trybunalskim.
Na obydwu stanowiskach „kasowano” okolicznościowe bilety oraz rozpowszechniano „Piotrkowski Ekspres Żelazny”.
Barwnym i intrygującym przechodniów akcentem byli piotrkowscy archiwiści, którzy na potrzeby eventu
wcielili się w role kolejarzy z różnych okresów historycznych. Dzięki kolejarskim czapkom, mundurom, czy
trąbce-sygnałówce – pozyskanym od partnerów, a także elementom historycznej garderoby z własnych kolekcji budzili
oni zainteresowanie kolportując gazetę oraz zapraszając do skorzystania z oferty archiwalnych punktów. Nie zabrakło
osób pragnących sfotografować się z archiwistami, czy wymienić kilka słów, głównie wyrazów uznania dla podjętej
inicjatywy. Wszystko to uważnie śledziła kamera ekipy telewizyjnej, a także przedstawiciele lokalnego radia i prasy.
Nie zabrakło również przedstawicieli władz samorządowych miasta i powiatu. Archiwalne ekspozycje odwiedzili m.in.
Pan Andrzej Kacperek – Zastępca Prezydenta Miasta Piotrkowa Trybunalskiego oraz Pan Ireneusz Czerwiński –
Sekretarz Powiatu Piotrkowskiego.
Wspólna inicjatywa Archiwum Państwowego w Piotrowie Trybunalskim oraz Europejskiego Stowarzyszenia
Miłośników Modelarstwa Kolejowego spotkały się z entuzjastycznym odbiorem społecznym. Tysiące odsłon zapowiedzi
imprezy, publikowanych na witrynach internetowych organizatorów oraz w mediach regionalnych przyczyniły się do
dużej frekwencji. Przez cały dzień z oferty edukacyjnej i popularyzatorskiej skorzystało kilkuset piotrkowian, a liczne
osoby wczytujące się w treści okolicznościowego wydawnictwa były częstym widokiem w okolicach dworca.
Dziękujemy za wspólną zabawę i owocne odkrywanie historii naszej małej ojczyzny.
2