INICJATYWNA GRUPA ODNOWY

Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
INICJATYWNA GRUPA ODNOWY
MIEJSCOWOŚCI JADWININ
Załącznik Nr 1
do Uchwały Nr XXII/285/09
Rady Miejskiej w Tłuszczu
z dnia 2 czerwca 2009 r.
Plan Odnowy Miejscowości
Jadwinin
w Gminie Tłuszcz
na lata 2009 – 2016
Jadwinin, maj 2009 r.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
Spis treści:
I. Wstęp
I. 1. Cel opracowania Planu Odnowy Miejscowości
3
II. Charakterystyka miejscowości Jadwinin
II. 1. Położenie geograficzno – przestrzenne
II. 2. Zasoby miejscowości i zagospodarowanie terenu
II. 3. Walory kulturowe, krajobrazowe i ochrona przyrody
II. 4. Tradycje i obyczaje
4
4
7
8
III. Analiza SWOT miejscowości Jadwinin
9
IV. Kierunki rozwoju miejscowości Jadwinin
10
V. Arkusz planowania
V. 1. Zarządzanie
11
V. 2. Cel planowanych inwestycji
11
Planowane do realizacji zadania w ramach Planu Odnowy Miejscowości
12
Jadwinin na lata 2009 – 2016
I. Wstęp
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
I. 1. Cel opracowania Planu Odnowy Miejscowości
Obszarem realizacji Planu Odnowy Miejscowości Jadwinin jest obszar wsi Jadwinin,
a czas jego realizacji obejmuje lata 2009 – 2016.
Na wielu spotkaniach mieszkańców dyskutowano o potrzebach dokonania zmian na
terenie miejscowości. Wiele pomysłów i inicjatyw postanowiono zanotować, aby ustalić
wspólną, spójną wizję rozwoju miejscowości i wyjść naprzeciw potrzebom wszystkich
mieszkańców. Powołano w tym celu Inicjatywną Grupę Odnowy Miejscowości Jadwinin,
której zadaniem było zredagowanie ostatecznego kształtu Planu. Dokonano tego po
konsultacjach z zaangażowaniem różnorodnych gremiów:
1. Mieszkańcami sołectwa Jadwinin.
2. Radą Sołecką.
3. Przedstawicielami samorządu terytorialnego.
Plan Odnowy Miejscowości Miąse jest zgodny z następującymi dokumentami:
1.
Planem Rozwoju Lokalnego.
2.
Strategią Rozwoju Gminy Tłuszcz.
3.
Strategią Powiatu Wołomińskiego.
4.
Strategią Województwa Mazowieckiego.
Opracowanie planu odnowy miejscowości to wyzwanie, przed którym stanęły wszystkie
aktywne społeczności lokalne zaangażowane w działania rozwojowe podejmowane na terenie
ich małych ojczyzn.
Wdrożenie planu odnowy ma na celu:
- możliwość korzystania z funduszy strukturalnych i innych zewnętrznych źródeł finansowania działań rozwojowych;
- poprawę warunków i wzrost atrakcyjności życia społeczno – kulturalnego;
- umożliwienie dzieciom rozwijania zainteresowań i zagospodarowania czasu wolnego;
- kultywowanie tradycji i obyczajów;
- poprawę estetyki miejscowości;
- integrowanie społeczności lokalnej;
- przeciwdziałanie patologiom społecznym;
- aktywizację społeczności lokalnej – wzrost tożsamości z miejscem zamieszkania
i stopnia integracji mieszkańców wokół działania na rzecz własnego środowiska –
miejscowości.
Plan zawiera oczekiwania mieszkańców, wynikające ze szczegółowej analizy mocnych stron
miejscowości, zasobów i ich wykorzystania, planowanych przedsięwzięć.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
II. Charakterystyka miejscowości Jadwinin
II. 1. Położenie geograficzno – przestrzenne
Miejscowość Jadwinin położona jest na Mazowszu, po prawej stronie Wisły,
w województwie Mazowieckim, w powiecie Wołomińskim i gminie Tłuszcz.
Jadwinin leży w południowo – zachodniej części gminy.
Jadwinin położony jest w odległości ok. 35 km od centrum Warszawy i 15 km od miasta
powiatowego Wołomin.
Czas dojazdu do centrum Warszawy samochodem nie przekracza 50 min.
Administracyjnie wieś stanowi sołectwo Jadwinin.
Od zachodu Jadwinin graniczy z gminą Klembów.
Podstawowymi funkcjami tej miejscowości są funkcje rolniczo – mieszkalne.
Jadwinin przynależy do Równiny Wołomińskiej wchodzącej w skład Niziny
Środkowo – Mazowieckiej.
Wzniesienia nad poziom morza sięgają 110 m.
II. 2. Zasoby miejscowości i zagospodarowanie terenu
Na dzień 31.12.2008 roku powierzchnia Jadwinina wynosiła ok. 2,35 km2, co łącznie
stanowi 2,28 % ogólnej powierzchni gminy. Pod względem powierzchni wieś ta należy do
jednych z mniejszych miejscowości w gminie Tłuszcz.
Największą powierzchnię Jadwinina zajmują użytki rolne, bo ponad 57% całej powierzchni
miejscowości. Następne w kolejności są wszelkiego rodzaju użytki zielone, zajmujące ponad
19% powierzchni wsi. Lasy zajmują w Jadwininie prawie 16% całego obszaru miejscowości,
co jest wynikiem stosunkowo wysokim w porównaniu z innymi miejscowościami naszej
gminy. Ponadto Jadwinin graniczy z dużym kompleksem leśnym – Rezerwatem Dębina.
Na granicy Jadwinina i sąsiedniej miejscowości – Miąse znajduje się największa ilość
stanowisk archeologicznych w gminie, co świadczy o bogatej historii tych terenów.
Struktura wykorzystania gruntów w sołectwie Jadwinin
Wyszczególnienie
Powierzchnia w ha
Użytki rolne
Udział % w ogólnej
powierzchni sołectwa
133,99
57,13
Użytki zielone (pastwiska, łąki)
45,74
19,50
Użytki leśne
36,67
15,63
Tereny zabudowane (w tym także siedliska)
4,59
1,96
Sady
1,67
0,71
Nieużytki
1,57
0,67
Drogi
4,36
1,86
Tereny kolejowe
4,08
1,74
Wody
1,88
0,80
234,55
100
Razem
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
Na dzień 31.12.2008 roku wieś Jadwinin zamieszkiwało 139 mieszkańców
zameldowanych na pobyt stały. Liczba ta stanowi 0,74 % mieszkańców całej gminy Tłuszcz.
Przed ostatnią reformą administracyjną wieś Jadwinin należała do Sołectwa Miąse.
Wsie te terytorialnie i społecznie są silnie powiązane.
Liczba mieszkańców zameldowanych na stałe w miejscowości
Jadwinin w 2008 roku.
Miejscowość
Jadwinin
Razem
mieszkańcó
w
139
Wiek
Przedprodukcyjny
Produkcyjny
Poprodukcyjny
K
M
Razem
K
M
Razem
K
M
Razem
14
13
27
31
59
90
17
5
22
W tym:
- kobiety
62
- mężczyźni
77
Pod względem liczby mieszkańców Jadwinin należy do najmniejszych miejscowości
na terenie gminy Tłuszcz. Średnia gęstość zaludnienia wynosi ok. 59 osób/km2 i jest niższa,
niż w kraju i województwie, a także w gminie.
Na przestrzeni ostatnich 10 lat liczba mieszkańców zmniejszyła się o blisko 8 % (w 1999 r.
było 151 mieszkańców, natomiast w 2008 r. – 139 osób). Z liczby tej 45 % stanowią kobiety i
55 % mężczyźni.
Niewysokie ceny gruntów, dogodne połączenie komunikacyjne z Warszawą i innymi
miastami w kraju mogą stać się przyczyną do zmiany tej tendencji i stopniowego wzrostu
salda migracji.
Jadwinin zamieszkują głównie rolnicy, emeryci i renciści oraz spora grupa osób
młodych. Głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest praca w rolnictwie oraz
wszelkiego rodzaju świadczenia socjalne jak renty, emerytury czy zasiłki dla bezrobotnych.
Dużym problemem miejscowości Jadwinin jest bezrobocie.
Sporym problemem dla miejscowości jest też bieda panująca wśród części mieszkańców.
Dotyka ona głównie rolników gospodarujących na małych gospodarstwach, osoby stare oraz
chore.
Przez teren wsi przebiega droga gminna, która jest głównym „nerwem” miejscowości.
Stanowi ona (wraz z drogą wojewódzką nr 634) ważne połączenie komunikacyjne z miastem
Tłuszcz oraz stolicą powiatu i kraju.
Jadwinin jest w całości zelektryfikowany.
Odpady komunalne (stałe) są odbierane na podstawie zawartych umów.
Natomiast nieczystości płynne przyjmuje oczyszczalnia ścieków położona w Tłuszczu.
Największym problemem miejscowości jest brak wody. Na terenie Jadwinina
przeważają obszary z występującym poziomem wód gruntowych na głębokości od 1,5 do 2,5
m. Z racji położenia terenu woda ta zawiera duże ilości związków manganu i żelaza i nie
nadaje się do celów użytkowych.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
Podstawą gospodarki Jadwinina jest rolnictwo. Na koniec 2008 roku w Jadwininie
było 13 gospodarstw rolnych. Wszystkie gospodarstwa stanowią własność indywidualną
rolników. Jest to typowa wieś z gospodarstwami o małej powierzchni.
Gleby na terenie Jadwinina należą do gleb mało urodzajnych. Są to gleby 5 i 6 klasy
bonitacyjnej – przeważnie bielicowe. Główne uprawy w Jadwininie, to zboża jare i ozime,
żyto, owies i ziemniaki. Rolnicy uprawiają dużo warzyw na własne potrzeby.
Główne zwierzęta hodowlane, to trzoda chlewna oraz bydło mleczne.
Oprócz prowadzenia gospodarstw rolnych mieszkańcy czerpią także dochody z pracy
najemnej w innych miejscowościach oraz z prac sezonowych.
Na terenie miejscowości nie znajdują się żadne obiekty użyteczności publicznej.
Jadwinin samodzielnym sołectwem stał się w latach osiemdziesiątych XX w.
Wcześniej wchodził w skład sołectwa Miąse. Obie wsie są ze sobą do dnia dzisiejszego
mocno powiązane.
Dzieci uczęszczają do Zespołu Szkół w Miąsem. Tam też znajduje się kościół parafialny, filia
biblioteki gminnej, sklep.
Szkoła w Miąsem pełni również rolę „skrzynki kontaktowej” dla okolicy. Tu
organizuje się spotkania sołeckie i inne, rozwiązujące problemy wsi. Na wszelkich
spotkaniach wiejskich odnotowuje się bardzo wysoką frekwencję. Częstymi gośćmi w szkole
są przedstawiciele samorządu terytorialnego – Burmistrz, Przewodniczący Rady Gminy,
Radny i Sołtysi oraz przedstawiciele Rady Rodziców, Rady Szkoły. Wspólnie uczestniczą w
życiu szkolnym, uroczystościach i ważnych wydarzeniach w życiu szkoły. Zapraszani są na
imprezy patriotyczne, ale też na tradycyjne dzielenie się opłatkiem czy popularne potańcówki.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
II. 3. Walory kulturowe, krajobrazowe i ochrona przyrody
Jadwinin położony jest w rejonie o wysokich walorach przyrodniczych i
ekologicznych. Krajobraz jest tu mało przekształcony przez człowieka. Na terenie gminy
praktycznie brak przemysłu, stąd nie ma na tym obszarze ekologicznego zagrożenia.
Jadwinin graniczy z dużym kompleksem leśnym – Rezerwatem Dębina, gdzie
występuje bogata fauna i flora. Od strony zachodniej niedaleko do obszaru „Zielonych płuc
Polski”. Łatwo spotkać tu można gniazdo bociana i usłyszeć można żurawia. Aby umożliwić
osiedlenie się bocianów na naturalnych stanowiskach, wykonuje się w tym celu platformy.
Na terenie całej gminy nie istnieją podmioty gospodarcze, które powodowałyby
zatruwanie wód podziemnych i powierzchniowych. Głównym źródłem jej zatruwania są
nieszczelne szamba ściekowe.
Głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza są procesy spalania paliw dla
ogrzewania budynków mieszkalnych.
Wartości zanieczyszczeń powietrza w całej gminie Tłuszcz nie przekraczają dopuszczalnych
norm.
Lasy stanowią na terenie Jadwinina 15,63% powierzchni całej miejscowości. Licznie
występują tu kępy leśne z drzewostanami sosnowymi i brzozowymi. Rowy porastają olchy z
charakterystyczna olchą czarną. Bardzo popularne są tu również wierzby, które tak w
Jadwininie, jak i w całej okolicy stanowią symbol krajobrazu Mazowsza. Miejscami
zachowały się fragmenty starych drzewostanów naturalnego pochodzenia. Spotkać tu można
jesiony, dęby szypułkowe i lipy.
Typowo rolniczy charakter Jadwinina, wielość małych gospodarstw przyczynia się do
utrwalenia niepowtarzalnego charakteru terenu – mozaiki pól uprawnych i łąk.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
II. 4. Tradycje i obyczaje
Trudno jednoznacznie określić skąd wzięła się nazwa Jadwinin. Według podań
historycznych pochodzi ona od imienia – Jadwiga, które nosiła jedna z córek byłego
właściciela ziemskiego z tego terenu. Początkowo nazwa odnosiła się do dworku – majątku
i brzmiała – Jadwisin. Obok istniała inna posiadłość ziemska o nazwie Zuzanki (od imienia
Zuzanna).
Z połączenia tych dwóch majątków powstała jedna wieś o nazwie Jadwinin.
Wieś ma na swoim terenie zabytkową kapliczkę przydrożną pochodzącą z roku 1881.
Przy niej gromadzą się okoliczni mieszkańcy odprawiając nabożeństwa majowe i
październikowe. W tych miesiącach młodzież razem z osobami starszymi dbają o estetykę
kapliczki i przystrajają ją kwiatami i wstążkami.
Typowo rolniczy charakter Jadwinina powoduje kultywowanie tradycyjnego
rzemiosła. Na terenie powiatu Wołomińskiego trudno dziś o miejscowość, której mieszkańcy
mogą przekazać swoim wnukom umiejętności w ramach tzw. ginących zawodów. Chodniki
tkane ręcznie z resztek materiałów są w wielu domostwach powszechnie używane. Prawie
każdy mężczyzna, który utrzymuje się z pracy na roli, potrafi naostrzyć swoje narzędzia
pracy, czyli „poklepać” kosę.
Obrzędy związane z narzeczeństwem i zawieraniem małżeństwa są do dziś żywe
nawet wśród tych młodych ludzi, którzy nie utrzymują się już z pracy na roli. Świadczy to o
bardzo mocnej pozycji rodziny i instytucji małżeństwa na tym terenie.
Szczęśliwe zakończenie zbierania zbóż to powszechne w całej Polsce dożynki.
W gminie Tłuszcz każdego roku w innej miejscowości odbywa się to święto ludzi
pracujących na roli. Okoliczni mieszkańcy prezentują tradycje związane z tym świętem,
śpiewy i obrzędy.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
III. Analiza SWOT miejscowości Jadwinin
Poprzez analizę SWOT postarano się przeanalizować mocne i słabe strony
miejscowości Jadwinin oraz jej szanse i zagrożenia występujące w otoczeniu, które mogą
mieć wpływ na przyszłość sołectwa i jego mieszkańców. Pozwala to na określenie obecnej
sytuacji w tej miejscowości oraz przyszłych kierunków jej rozwoju.
Skrót SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: Strenghts (mocne strony),
Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse), Threats (zagrożenia).
Mocne strony:
 mocne zaangażowanie społeczne mieszkańców,
 czyste powietrze, gleby i wody,
 piękny, mało przekształcony krajobraz naturalny,
 korzystne położenie komunikacyjne – możliwość transportu drogowego i kolejowego,
 telefonia stacjonarna,
 długie tradycje rolnicze,
 silne więzi rodzinne,
 bliskość Warszawy.
Słabe strony:
 niski poziom technologiczny niektórych gospodarstw,
 mała aktywność ekonomiczna mieszkańców,
 bezrobocie,
 słabe gleby i niski poziom dochodów rolniczych,
 niski poziom życia wśród części mieszkańców,
 brak sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,
 brak chodników i częściowo oświetlenia ulicznego,
 brak dostępu do internetu w przeważającej części rodzin,
 mała powierzchnia gospodarstw.
Szanse:
 rozwój agroturystyki,
 rozwój rolnictwa ekologicznego,
 dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa,
 rozwój sportu i rekreacji,
 wzrost migracji z miast,
 rozwój edukacji.
Zagrożenia:
 wzrost bezrobocia,
 ubożenie części społeczeństwa,
 wzrost zachowań patologicznych.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
IV. Kierunki rozwoju miejscowości Jadwinin
Miejscowość Jadwinin jest najdalej na południowy – zachód położoną miejscowością
gminy Tłuszcz. Leży na styku gmin Tłuszcz i Klembów.
Ludność tam mieszkająca zajmuje się głównie rolnictwem. Na tych terenach nie ma
gospodarstw dużych, ale są ekologicznie czyste.
Niewiele osób pracuje zawodowo lub prowadzi działalność gospodarczą, lecz tereny te są
wyjątkowo atrakcyjne. Dlatego rolnictwo i agroturystyka są podstawą rozwoju tej
miejscowości.
W najbliższych latach przewiduje się, że wśród gospodarstw rolnych
Jadwinina zajdą duże zmiany. Przede wszystkim zmniejszy się liczba gospodarstw rolnych,
a w zamian zwiększy się ich powierzchnia.
Znikną głównie gospodarstwa małe i nieekonomiczne, natomiast rozwijać będą się
gospodarstwa większe, stosujące nowoczesne technologie. Zmniejszenie się liczby
gospodarstw spowoduje między innymi odejście z rolnictwa sporej liczby osób tam
pracujących. Osoby takie będą mogły się utrzymywać z pracy zawodowej w okolicy gminy
lub powiatu (dogodne połączenie komunikacyjne) lub rozpocząć własną działalność
gospodarczą.
Szansą dla takich osób jest także możliwość rozwoju na terenie wsi małego ruchu
turystycznego. Wówczas mogłyby one czerpać dochody z jego obsługi. A możliwość napływu
do Jadwinina turystów jest dość duża, gdyż wieś ta ma czyste powietrze, piękne krajobrazy
oraz jest położona blisko Warszawy i miasta powiatowego Wołomina.
Ważnym elementem życia mieszkańców w ciągu najbliższych kilku lat jest rozwój
działalności społecznej i wdrażanie inicjatyw społecznych.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
V. Arkusz planowania
V. 1. Zarządzanie
Za realizację Planu Rozwoju Miejscowości Jadwinin odpowiedzialni będą:
1. Radny Rady Miejskiej w Tłuszczu z terenu objętego planem.
2. Sołtys Jadwinina.
3. Rada Sołecka.
V. 2. Cel planowanych inwestycji
Celem planowanych inwestycji jest przede wszystkim zaspokojenie potrzeb
społecznych i kulturalnych społeczeństwa, poprawa estetyki oraz stanu bezpieczeństwa
Jadwinina.
Największym problemem miejscowości Jadwinin jest niedostatek, a nawet brak wody
zarówno pitnej, jak i do celów gospodarczych. Brak wody szczególnie jest odczuwalny w
okresie miesięcy letnich i suchych.
Dlatego przedsięwzięciem o największym znaczeniu dla mieszkańców wsi jest budowa sieci
wodociągowej. Wybudowanie sieci przyczyni się do zdecydowanej poprawy warunków życia
i zlikwiduje problemy z zaopatrzeniem gospodarstw domowych w wodę (obecnie woda jest
gromadzona w zakupionych przez gminę zbiornikach).
Ponadto wybudowany wodociąg może przyczynić się do rozwoju miejscowości poprzez
wzrost atrakcyjności terenu dla budownictwa.
Duże znaczenie, szczególnie dla ochrony środowiska naturalnego będzie miała
planowana budowa sieci kanalizacji sanitarnej i przydomowych oczyszczalni ścieków.
Realizacja inwestycji infrastrukturalnych wpłynie na zdecydowaną poprawę
warunków życia i poprawi kondycję zdrowotną mieszkańców.
Plan Odnowy Miejscowości Jadwinin
--------------------------------------------
Przewidywane do realizacji przedsięwzięcia w ramach Planu Odnowy Miejscowości Jadwinin
w latach 2009 – 2016
Lp.
Nazwa planowanego działania
Czas
realizacji
działania
1
2
3
1.
Budowa sieci wodociągowej
2.
Budowa chodników przy drodze
gminnej
2009 – 10
3.
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej i
przydomowych oczyszczalni ścieków
2014 – 16
2009 – 14
Oczekiwane rezultaty
Szacunkowy koszt
w złotych
4
5
Zapewni wodę, zmniejszy zachorowalność, pozwoli rozwijać
się gospodarstwom, wpłynie na rozwój budownictwa
Poprawi bezpieczeństwo pieszych
Zapewnieni ochronę środowiska, wzrost budownictwa i
atrakcyjność terenu poprawi warunki życia
600.000
100.000
800.000