1-15 listopada 2007 k2

1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 1
Fot. Krzysztof St´pkowski
DW U T Y G O D N I K O R DY N A R I AT U P O LO W E G O W O J S K A P O L S K I E G O
Rok XVI nr 19 (347) 1-15 listopada 2007 r.
Demokracja mo˝e s∏u˝yç wolnoÊci i niepodleg∏oÊci
lub niszczyç wolnoÊç i niepodleg∏oÊç.
Biskup Polowy WP Tadeusz P∏oski,
Bazylika Âwi´tego Krzy˝a, 11 listopada 2007 r.
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 2
Polityka troskà o wspólne dobro
Mi∏oÊç okazywana i s∏u˝àca osobie nigdy nie
mo˝e byç oderwana od sprawiedliwoÊci: tak
jedna, jak i druga – ka˝da na swój sposób
– wymaga pe∏nego i rzeczywistego uznania
praw osoby, której podporzàdkowane jest
spo∏eczeƒstwo ze wszystkimi swoimi strukturami i instytucjami.
Aby o˝ywiaç duchem chrzeÊcijaƒskim doczesnà rzeczywistoÊç, s∏u˝àc – jak zosta∏o powiedziane – osobie i spo∏eczeƒstwu, Êwieccy
nie mogà rezygnowaç z udzia∏u w „polityce”,
czyli w ró˝nego rodzaju dzia∏alnoÊci gospodarczej, spo∏ecznej i prawodawczej, która
w sposób organiczny s∏u˝y wzrastaniu
wspólnego dobra; Ojcowie synodalni stwierdzali wielokrotnie, ˝e prawo i obowiàzek
uczestniczenia w polityce dotyczy wszystkich
i ka˝dego; formy tego udzia∏u, p∏aszczyzny,
na jakich on si´ dokonuje, zadania i odpowiedzialnoÊç mogà byç bardzo ró˝ne i wzajemnie si´ uzupe∏niaç. Ani oskar˝enia o karierowiczostwo, o kult w∏adzy, egoizm i korupcj´, które nierzadko sà kierowane
pod adresem ludzi wchodzàcych w sk∏ad
rzàdu, parlamentu, klasy panujàcej czy partii politycznej, ani doÊç rozpowszechniony
poglàd, ˝e polityka musi byç terenem moralnego zagro˝enia, bynajmniej nie usprawiedliwiajà sceptycyzmu i nieobecnoÊci chrzeÊcijan w sprawach publicznych.
Przeciwnie, Sobór Watykaƒski II mówi o tym
w sposób niezwykle znaczàcy: „KoÊció∏
uznaje za godnà pochwa∏y i szacunku prac´
tych, którzy dla pos∏ugi ludziom poÊwi´cajà
swoje si∏y dobru paƒstwa i podejmujà si´ tego trudnego obowiàzku”.
Podstawowym kryterium polityki uprawianej
na rzecz osoby i spo∏eczeƒstwa jest dà˝enie
do wspólnego dobra jako dobra wszystkich
ludzi i ca∏ego cz∏owieka, dobra, które jest
dane i które gwarantuje, ˝e jego przyj´cie
jest sprawà wolnego i odpowiedzialnego
wyboru poszczególnych osób czy stowarzyszeƒ: „Wspólnota polityczna – czytamy
w Konstytucji Gaudium et spes – istnieje wi´c
dla dobra wspólnego, w którym znajduje
ona pe∏ne uzasadnienie i sens, i z którego
bierze swoje pierwotne i sobie w∏aÊciwe prawo. Dobro zaÊ wspólne obejmuje sum´ tych
warunków ˝ycia spo∏ecznego, dzi´ki którym
jednostki, rodziny i zrzeszenia mogà pe∏niej
i ∏atwiej osiàgnàç swojà w∏asnà doskona∏oÊç”.
Ponadto polityka na rzecz osoby i spo∏eczeƒstwa przyjmuje jako sta∏y kierunek post´powania obron´ i promocj´ sprawiedliwoÊci,
rozumiane jako „cnota”, w której wszyscy
winni byç wychowywani, i jako „si∏a” moralna, która wspiera zaanga˝owanie na rzecz
praw i obowiàzków ka˝dego i wszystkich,
majàc za podstaw´ osobistà godnoÊç ludzkiej istoty.
Porzàdek spo∏eczny b´dzie tym trwalszy, im
w wi´kszej mierze b´dzie uwzgl´dnia∏ ten
fakt i nie b´dzie przeciwstawia∏ korzyÊci osobistej interesowi spo∏eczeƒstwa jako ca∏oÊci,
a raczej szukaç b´dzie sposobów ich owocnej koordynacji. W istocie, tam gdzie indywidualny zysk jest przemocà zniesiony, zast´puje si´ go ci´˝kim systemem biurokratycznej kontroli, który pozbawia cz∏owieka inicjatywy i zdolnoÊci twórczej. Gdy ludzie sàdzà, ˝e posiedli tajemnice doskona∏ej organizacji spo∏ecznej, która eliminuje z∏o, sàdzà
tak˝e, i˝ mogà stosowaç wszelkie Êrodki,
tak˝e przemoc czy k∏amstwo, by jà urzeczywistniç. Polityka staje si´ wówczas „Êwieckà
religià”, która ∏udzi si´, ˝e buduje w ten sposób raj na ziemi. ˚adnego jednak wyposa˝onego w organizacj´ politycznà spo∏eczeƒstwa, które posiada w∏asnà autonomi´ i prawa, nie mo˝na nigdy myliç z Królestwem Bo˝ym. Ewangeliczna przypowieÊç o dobrym
nasieniu i chwaÊcie (Mt 13, 24-30, 36-43)
uczy nas, ˝e jedynie Bóg mo˝e oddzielaç
tych, którzy nale˝à do Królestwa, od tych,
którzy nale˝à do Z∏ego, i ˝e tego rodzaju sàd
b´dzie mia∏ miejsce na koƒcu czasów. Roszczàc sobie prawo do formu∏owania tego sàdu ju˝ teraz, cz∏owiek stawia siebie na miejscu Boga i sprzeciwia si´ Jego cierpliwoÊci.
(z Encykliki „Centesimus annus”, 1991 r.,
Jan Pawe∏ II)
˚ycz´ wam przeto, i o to co dzieƒ ˝arliwie si´ modl´, abyÊcie w∏adz´, która zosta∏a wam powierzona, mogli sprawowaç „dla dobra powszechnego,
dla ugruntowania wolnoÊci”, pami´tajàc, ˝e wolnoÊci nie gruntuje si´ inaczej, jak tylko przez prawd´. Chrystus powiedzia∏: „Prawda was wyzwoli”
(J 8,32).
(Jan Pawe∏ II, Warszawa, 8 VI 1991 r.)
PAPIESKIE INTENCJE MISYJNE NA LISTOPAD
Aby na Pó∏wyspie Koreaƒskim wzrasta∏ duch
pojednania i pokoju.
2
18 listopada – niedziela
XXXIII niedziela w ciàgu roku
„Nie trwó˝cie si´, gdy us∏yszycie o wojnach
i przewrotach” – to s∏owa z dzisiejszej Ewangelii. S∏yszymy o kataklizmach, wojnach,
atakach terrorystycznych. Ludzie sà przera˝eni ró˝nymi wydarzeniami pokazywanymi
w mediach – „To najpierw musi si´ staç, ale
nie zaraz nastàpi koniec”. Znaki na niebie
i ziemi nieustannie majà nas umacniaç
w stanie czuwania, ˝ebyÊmy nie zapomnieli,
gdzie jest nasze ocalenie.
20 listopada – wtorek
Wspomnienie Êw. Rafa∏a Kalinowskiego, kap∏ana
Oficer–saper, wyk∏adowca w Akademii In˝ynierii Wojskowej, powstaniec, zes∏aniec
na Syberi´, karmelita, kap∏an. Bez reszty oddany Bogu, którego potrafi∏ mi∏owaç w drugim cz∏owieku. Potrafi∏ zachowaç szacunek
dla cz∏owieka i jego godnoÊci nawet tam,
gdzie obowiàzywa∏a pogarda. Patron Sybiraków i Saperów.
21 listopada – Êroda
Ofiarowanie NajÊwi´tszej Maryi Panny
Dzisiejsze Êwi´to nawiàzywa∏o na poczàtku
swej historii, w Êredniowieczu, do apokryficznej Protoewangelii Êw. Jakuba, opisujàcej
przyniesienie trzyletniej Maryi przez rodziców, Joachima i Ann´, na s∏u˝b´ do Êwiàtyni. Swà treÊcià wskazuje jednak na wybranie
Maryi na Matk´ Boga, które przejawia si´
w Jej niepokalanym pocz´ciu i ofiarowaniu
swego ˝ycia planom Boga.
25 listopada – niedziela
UroczystoÊç Jezusa Chrystusa, Króla WszechÊwiata
UroczystoÊç dzisiejsza wskazuje na zakoƒczenie dziejów zbawienia, ods∏aniajàc ich
koƒcowy etap: zjednoczenie wszystkiego
i wszystkich w Bogu. „A Ja, gdy zostan´
nad ziemi´ wywy˝szony, przyciàgn´ wszystkich do siebie”. Takim szczególnym spe∏nieniem tego zbli˝enia si´ do Boga jest Eucharystia. Uczestniczàc aktywnie w niej, zbli˝amy si´ do Boga.
30 listopada – piàtek
Âwi´to Êw. Andrzeja, Aposto∏a
Âw. Andrzej wraz ze swoim bratem Piotrem
byli poczàtkowo uczniami Êw. Jana Chrzciciela. Zostali powo∏ani na Aposto∏ów Jezusa
w czasie swoich codziennych zaj´ç rybackich. To tam Jezus wypowiedzia∏ znamienne
s∏owa: „Pójdêcie za Mnà, a uczyni´ was rybakami ludzi”. Od tego momentu pozostali
z Nim na zawsze. Âw. Andrzej g∏osi∏ Ewangeli´ na Wschodzie. Zosta∏ pojmany w mieÊcie Patras na Peloponezie. Wed∏ug podaƒ
zosta∏ ukrzy˝owany publicznie w obecnoÊci
12 tys. ludzi, a krzy˝ mia∏ kszta∏t litery X.
Na ok∏adce:
Plac Pi∏sudskiego – Âwi´to Niepodleg∏oÊci.
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 3
ÂWI¢TO NIEPODLEG¸OÂCI – 11 LISTOPADA 2007 R.
Bóg nie jest Bogiem umar∏ych,
lecz ˝ywych
Sprawa zmartwychwstania i ˝ycia wiecznego
to niewàtpliwie najwa˝niejszy problem ka˝dego cz∏owieka, chocia˝ niekoniecznie najbardziej
aktualny. I dlatego zajmujemy si´ nim raczej
rzadko. Cz∏owiek jest istotà nieÊmiertelnà, chocia˝ ka˝dy musi umrzeç. Ale Êmierç jest tylko
pewnym etapem, punktem zwrotnym w dziejach cz∏owieka, który koƒczy jeden rodzaj egzystencji, a rozpoczyna drugi, nieznany.
Cz∏owiek nie mo˝e byç szcz´Êliwym bez mi∏oÊci czy wbrew mi∏oÊci. Nie mo˝e byç szcz´Êliwym bez Boga, który jest Mi∏oÊcià (por. 1
J 4,8). Bo˝a mi∏oÊç w cz∏owieku jest jednak
ciàgle zagro˝ona: grzechem, s∏aboÊcià, zniech´ceniem, doznanà krzywdà, utratà nadziei.
W miar´ jak mi∏oÊç s∏abnie czy przymiera, ˝ycie – zamiast byç êród∏em radoÊci i nadziei
– staje si´ stopniowo koszmarem i nieznoÊnym ci´˝arem. ˚yjàc bez mi∏oÊci czy przeciw
mi∏oÊci, cz∏owiek zaczyna patrzeç na siebie
i na otaczajàcy go Êwiat z rosnàcym niepokojem, nieufnoÊcià, nienawiÊcià, buntem, niezrozumieniem. Prze˝ywa l´k, rozgoryczenie,
rozpacz, poczucie bezradnoÊci i bezsensu.
Prawdziwa mi∏oÊç wszystko jednak zwyci´˝a:
nie tylko Êmierç, ale tak˝e jej êród∏o: egoizm,
grzech, wszelkie s∏aboÊci i zniewolenia.
ChrzeÊcijanin to cz∏owiek, który tak mocno
i tak ufnie z∏àczy∏ swe ˝ycie z Chrystusem, ˝e
mo˝e w nim zmartwychwstawaç mi∏oÊç.
Droga do zmartwychwstania mi∏oÊci w naszym ˝yciu prowadzi przez pojednanie: pojednanie z Bogiem, z samym sobà i drugim
cz∏owiekiem. Przy koƒcu ˝ycia bowiem b´dziemy sàdzeni tylko z mi∏oÊci (por.
Mt 25,31-46).
DziÊ w polskich koÊcio∏ach mówi si´ tak˝e
o innym zmartwychwstaniu. 89 lat temu,
po 123 latach niewoli, zmartwychwsta∏a Polska. DziÊ jest stosowna okazja, aby Bogu
dzi´kowaç za ten cud. S∏owami S∏ugi Bo˝ego
Stefana Kardyna∏a Wyszyƒskiego dzi´kujemy
Najlepszemu Ojcu, ˝e „wzbudzi∏ w naszym
Narodzie wielkich m´˝ów, mocarzy ducha,
natchnionych wiarà i mi∏oÊcià do Ojczyzny, ˝e
byli dla nas natchnieniem i nauczycielami, ˝e
podnosili ducha, krzepili nas i przygotowywali do momentu zmartwychwstania... Wspominamy dziÊ wszystkich, którzy polegli w walce
o wolnoÊç Ojczyzny we wszystkich powstaniach, ruchach narodowych i spo∏ecznych,
we wszystkich poczynaniach i wysi∏kach,
w najszlachetniejszych porywach, pe∏ni ˝ywej
wiary”.
(...)
Bo od wrzeÊnia, od siedemnastego,
D∏u˝szà drogà znów szed∏ ka˝dy z nas:
1-15 listopada 2007
Przez lód spod bieguna pó∏nocnego,
Przez ¸ubiank´, przez Katyƒski Las!
Na nieludzkiej ziemi znowu polski trakt
Wyznaczy∏y bezimienne krzy˝e...
Nie zatrzyma∏ nas czerwony kat.
Bo przed nami Polska – coraz bli˝ej!
I myÊmy szli i szli – dziesiàtkowani!
Choç zdradà pragnà∏ nas podzieliç wróg...
I przez Ludowà przeszliÊmy – niepokonani
A˝ wolnà Polsk´ raczy∏ wróciç Bóg!!!
(Marian Jonkajtys, „Marsz Sybiraków”)
Przez lata niewoli myÊl o niepodleg∏oÊci ˝y∏a
w sercach Polaków dzi´ki KoÊcio∏owi i jego
pracy narodowej wÊród wszystkich warstw
i stanów. Idea „Polak–katolik” jednoczy∏a Naród w najszerszej p∏aszczyênie, ratujàc nas
przed utratà to˝samoÊci. Dom rodzinny by∏
szaƒcem, o który rozbija∏y si´ wszelkie zap´dy rusyfikacyjne czy germanizacyjne. Okowy
niewoli – przede wszystkim duchowej – pomagali zrzuciç wielcy Êwi´ci – Brat Albert
Chmielowski, Honorat Koêmiƒski, Rafa∏ Kalinowski, Marcelina Darowska, Franciszka Siedliska, którzy pracowali nad religijnym i moralnym odrodzeniem Narodu.
11 listopada chylimy te˝ czo∏a przed geniuszem polityków, którzy „w∏asnych po˝ytków
zapomniawszy”, potrafili wspólnie i bezinteresownie podjàç s∏u˝b´ dla Narodu. Roman
Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Józef Pi∏sudski, Wincenty Witos, Wojciech Korfanty,
choç pochodzili z ró˝nych zaborów i reprezentowali odmienne orientacje polityczne,
tam, gdzie chodzi∏o o sprawy najwa˝niejsze,
odk∏adali na bok interesy partyjne, przedk∏adajàc nad wszystko dobro wspólne.
OpatrznoÊç Bo˝a wyposa˝y∏a ongiÊ Polsk´
na drog´ dziejów w Krzy˝ i miecz. Krzy˝
i miecz wiod∏y Polsk´ przez stulecia zmagaƒ
i chwa∏y. Krzy˝em i mieczem wypowiada∏ naród w niewoli swe prawa do bytu. Krzy˝em
prze˝egna∏a zmartwychwsta∏a Polska swe nowe pos∏annictwa, mieczem podpisa∏a swà
wolnoÊç. Dalej idà przed Polskà Krzy˝ jako
stró˝ ducha i dobra, miecz jako gwarant niezawodny polskiego honoru i granic Rzeczypospolitej.
Dobrze zdajemy sobie dziÊ spraw´ z tego, ˝e
wolna Ojczyzna jest dla nas wielkim darem.
Ale jest ona tak˝e wielkim zadaniem. S∏uga
Bo˝y, ksiàdz Jerzy Popie∏uszko, w trudnych
czasach stanu wojennego, gdy gromadzi∏
robotników na comiesi´czne Msze Âwi´te
za Ojczyzn´, mówi∏ mi´dzy innymi: „Nie jesteÊmy Narodem tylko na dziÊ. JesteÊmy Narodem, który ma przekazaç w dalekà przy-
sz∏oÊç moce nagromadzone przez ca∏e tysiàclecie”.
„My, Polacy, umiemy byç bohaterami w niewoli, lecz ˝yç dla Ojczyzny nikt nas nie nauczy∏” – te s∏owa cz´sto powtarza∏a Anna Jenke, nieprzeci´tny pedagog i wychowawczyni
wielu m∏odych pokoleƒ.
Nasi przodkowie mieli ÊwiadomoÊç, ˝e mi∏oÊç
do matki-Ojczyzny – jest „Êwi´tà mi∏oÊcià”
i otwiera drog´ do niebieskiej Ojczyzny. Jan
Kochanowski napisa∏: „A jeÊli komu droga
otwarta do nieba, Tym, co s∏u˝à Ojczyênie”.
Taki testament zostawili nam Ojcowie.
A co nasze pokolenie Polaków zostawi w testamencie m∏odym ludziom? Co swoim dzieciom zareprezentujà wspó∏czeÊni ojcowie?
Czego ich nauczymy?
Chyba przeka˝emy im ducha podzia∏ów, nienawiÊci, niesnasek, oczerniania. WykreÊliliÊmy ze s∏ownika ˝yciowego s∏owa: zgoda,
dialog, wspó∏praca. Nie interesuje nas dobro
wspólne: Ona – Ojczyzna, Niepodleg∏a...
A Ona b∏aga szczególnie dziÊ o jednoÊç,
o zjednoczenie, o przejÊcie ponad ambicjami
i podzia∏ami. Ona mówi nam – jesteÊcie chorzy. Macie serca i umys∏y zniewolone. Zniewolone umys∏y szukajà rekompensaty w majàtku, w dobrobycie, we w∏adzy. W∏adza sta∏a
si´ celem. To sta∏o si´ normalnoÊcià. Do tego
mo˝na si´ przyzwyczaiç. Do srebrników te˝
mo˝na si´ przyzwyczaiç. Judasz jednak, chocia˝ je kocha∏, nie potrafi∏ si´ przyzwyczaiç
– pope∏ni∏ samobójstwo.
A Êwiat dzisiejszy? Âwiat dzisiejszy poszed∏ dalej. Nada∏ tej postawie prawo obywatelstwa
i nazwa∏ s∏owem „polityka”. Usypia uspokojony, bo ju˝ nie zdradza, nie oszukuje, nie wprowadza podzia∏ów, nie oczernia, nie szkaluje,
nie k∏amie, nie walczy, ale uprawia polityk´...
Uprawia polityk´ z mandatu spo∏ecznego...
Czy nie popadliÊmy w nowà – mo˝e groêniejszà jeszcze niewol´? Mo˝e nale˝y i dzisiaj rozpoczàç b∏aganie:
Ojczyzn´ wolnà od bezsensownych podzia∏ów,
Ojczyzn´ wolnà od chorych ambicji,
Ojczyzn´ wolnà od zniewolonych umys∏ów
racz nam wróciç, Panie!
Zadajemy w dzisiejsze Âwi´to równie˝ pytanie:
czego nauczy∏a nas historia przesz∏oÊci? M∏odzi
ludzie powiedzà: przecie˝ dzisiaj w krajach cywilizowanych nie odbiera si´ wolnoÊci z bronià
w r´ku. Dzisiaj zamiast czo∏gów wkraczajà
banki, pot´˝ne koncerny. Dzisiaj suwerennoÊç
mo˝na straciç przez umowy mi´dzynarodowe,
przez z∏e traktaty, przez z∏e ustawy. Niepodleg∏oÊç mo˝na utraciç przez wyprzeda˝. Nale˝y
Ciàg dalszy na str. 4
3
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Ciàg dalszy ze str. 3
darowaç obywatelom wolnoÊç ludzkà. W koƒcu
nale˝y tak˝e zdetronizowaç Boga, wprowadzajàc sekularyzm jako system uznajàcy tylko Êwiecki styl ˝ycia. Na miejsce Boga wprowadziç nale˝y demokracj´... Demokracj´, która dzisiaj staje
si´ sumieniem. W tak poj´tej demokracji nie liczy si´ sprawiedliwoÊç – tylko liczba g∏osów.
Nie liczy si´ prawda – tylko liczba g∏osów.
Nie liczy si´ rozsàdek – tylko liczba g∏osów.
Nie liczy si´ prawo do ˝ycia – tylko liczba g∏osów.
Nie liczy si´ prawo do w∏asnoÊci – tylko liczba
g∏osów.
Nie liczy si´ moralnoÊç – tylko liczba g∏osów.
Nie liczy si´ sumienie – tylko liczba g∏osów.
Na stra˝y takiej wolnoÊci stoi interes grupy,
stoi opcja partii, stoi korzyÊç koalicji, stoi ch´ç
rewan˝u. Takà wolnoÊç gwarantuje odmie-
Page 4
niany przez wszystkie przypadki nowy bóg,
któremu na imi´ „demokracja”. Taki bóg jest
nowoczesny, post´powy, tolerancyjny... Nie
czyni nam wyrzutów sumienia...
Demokracja mo˝e byç sumà prawdy lub sumà k∏amstwa.
Mo˝e byç sumà màdroÊci lub sumà g∏upoty.
Mo˝e byç sumà zemsty lub sumà sprawiedliwoÊci.
Mo˝e s∏u˝yç wolnoÊci i niepodleg∏oÊci lub
niszczyç wolnoÊç i niepodleg∏oÊç.
Demokracja bez wartoÊci przeradza si´ w terroryzm grupy.
Na zakoƒczenie naszych dzisiejszych rozwa˝aƒ pragn´ i ja zawo∏aç s∏owami niezapomnianego Ojca Âwi´tego Jana Paw∏a II:
„Nie l´kajcie si´! Otwórzcie drzwi Chrystusowi! Staƒcie si´ ludêmi sumienia!”. Tylko
ludzie sumienia zdolni sà utrzymaç niepodleg∏oÊç...
BAZYLIKA ÂWI¢TEGO KRZY˚A:
Tylko ludzie sumienia zdolni sà
utrzymaç Niepodleg∏oÊç
– Zadajemy w dzisiejsze Âwi´to pytanie
– mówi∏ w homilii wyg∏oszonej w Âwi´to Niepodleg∏oÊci w Bazylice Êw. Krzy˝a, 11 listopada 2007 r., Biskup Polowy Tadeusz P∏oski:
czego nauczy∏a nas historia przesz∏oÊci?
M∏odzi ludzie powiedzà: przecie˝ dzisiaj
w krajach cywilizowanych nie odbiera si´
wolnoÊci z bronià w r´ku. Dzisiaj zamiast
czo∏gów wkraczajà banki, pot´˝ne koncerny.
Dzisiaj suwerennoÊç mo˝na straciç przez
umowy mi´dzynarodowe, przez z∏e traktaty,
przez z∏e ustawy. Niepodleg∏oÊç mo˝na utraciç przez wyprzeda˝. Nale˝y darowaç obywatelom wolnoÊç ludzkà. W koƒcu nale˝y tak˝e zdetronizowaç Boga, wprowadzajàc sekularyzm jako system uznajàcy tylko Êwiecki
styl ˝ycia. Na miejsce Boga wprowadziç nale˝y demokracj´... Demokracj´, która dzisiaj
staje si´ sumieniem. W tak poj´tej demokracji nie liczy si´ sprawiedliwoÊç – tylko
liczba g∏osów – powiedzia∏, wskazujàc na
obecne zagro˝enia dla Niepodleg∏oÊci Polski,
Biskup Polowy WP.
Robert Draba z prezydenckiej kancelarii,
parlamentarzystów nowo wybranego sejmu marsza∏ek Bronis∏aw Komorowski.
Przyby∏ Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczyg∏o. W∏adze wojskowe reprezentowa∏ Szef Sztabu Generalnego gen.
Franciszek Gàgor wraz z dowódcami rodzajów si∏ zbrojnych i nowo mianowanymi
genera∏ami.
Przed ropocz´ciem liturgii harcerze przekazali na r´ce Biskupa P∏oskiego Ogieƒ
Niepodleg∏oÊci. – Gdy patrzymy na pokr´tne linie polskich dróg, które wiod∏y ku
Niepodleg∏ej, powiedzia∏ rozpoczynajàc
Msz´ Êw. Biskup P∏oski, dostrzegamy
(...)
DziÊ Europa znów jest z nami
I z pomocà skora biec,
Ale wolnej Polski granic
Polski ˝o∏nierz musi strzec
I dochowaç musi wiary
Tym, co dali za nià krew,
NieÊç wysoko ich sztandary
I pami´taç tamten Êpiew.
Póki Polska ˝yje w nas,
Póty nie zginie...
Wierzysz w to? – Wierz´ w jednego Boga, Ojca Wszechmogàcego... Amen.
+ Tadeusz P∏oski
Biskup Polowy Wojska Polskiego
na nich Êlady cierpienia, upokorzenia,
zdeptanych nadziei. W s∏owie pasterskim
skierowanym do wiernych w Bazylice
i wszystkich rodaków, którzy làczyli si´ z tà
Êwi´tokrzyskà wspólnotà za poÊrednictwem mediów, Biskup P∏oski odda∏ m.in.
ho∏d tym politykom, ludziom kultury, mocarzom ducha, Âwi´tym Polakom, którzy
w naszej historii krzepili ducha Narodu,
budzili nadziej´ i wskazywali na jej èród∏o
– Krzy˝ Chrystusa.
Niepodleg∏oÊci zagra˝a dziÊ demokracja
bez wartoÊci – przypomnia∏ Biskup P∏oski
nauczanie Jana Paw∏a II.
Przed b∏ogos∏awieƒstwem Biskup wraz z synem Franciszka ˚wirki, Henrykiem, oraz
pocztem polskich lotników poÊwi´ci∏ tablic´
w 75. rocznic´ pogrzebu s∏ynnych polskich
lotników – ˚wirki i Wigury.
Tablica znajduje si´ obok budowanego O∏tarza NajÊwi´tszego Sakramentu, który
z woli Jana Paw∏a II zosta∏ podniesiony
do rangi O∏tarza Ojczyzny.
4
Fot. Krzysztof St´pkowski
PieÊnià Maryjnà i Hymnem Polski rozpocz´∏a si´ Msza Êw. w narodowe Âwi´to Niepodleg∏oÊci w Bazylice Êw. Krzy˝a w Warszawie 11 listopada 2007 r. Mszy Êw. koncelebrowanej przewodniczy∏ i homili´ wyg∏osi∏ Biskup Polowy Wojska Polskiego gen.
dyw. Tadeusz P∏oski. Eucharysti´ z Biskupem Polowym sprawowali m.in.: Kapelan
Prezydenta RP ks. Roman Indrzejczyk i Wikariusz Biskupa Polowego p∏k S∏awomir
˚arski
W stallach Bazyliki zasiedli prominentni
politycy, dowódcy wojskowi i duchowni.
Prezydenta Kaczyƒskiego reprezentowa∏
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Przed Grobem
Nieznanego ˚o∏nierza
Spotkanie w Pa∏acu Prezydenckim poprzedzi∏a uroczysta odprawa wart przed Grobem Nieznanego ˚o∏nierza. Prezydent
w okolicznoÊciowym przemówieniu zwróci∏ uwag´, ˝e odzyskanie niepodleg∏oÊci
przez Polsk´, 89 lat temu, nie by∏o cudem,
bo zdarzajà si´ one niezmiernie rzadko,
ale efektem ci´˝kiej walki i pracy. Z tego
ogromnego wysi∏ku powsta∏a II Rzeczypospolita, która wychowywa∏a pokolenie ludzi w duchu g∏´bokiego i autentycznego
patriotyzmu – przysz∏ych dzia∏aczy konspiracyjnych, ˝o∏nierzy AK, powojennego
podziemia niepodleg∏oÊciowego.
W uroczystoÊci, poza najwy˝szymi w∏adzami Rzeczypospolitej, uczestniczy∏ tak˝e Prezydent Litwy Valdas Adamkus, który wyrazi∏
zadowolenie z pog∏´biania si´ wzajemnych
relacji pomi´dzy naszymi paƒstwami.
Prezydent do odznaczonych: B´dziemy
kontynuowaç polityk´ pami´ci,
budowania prawdziwych autorytetów
W narodowe Âwi´to Niepodleg∏oÊci Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej odznaczy∏ orderami zas∏u˝onych ˝o∏nierzy-kombatantów oraz wr´czy∏ nominacje generalskie.
Z ràk Prezydenta RP Lecha Kaczyƒskiego
w obecnym roku 2007 Krzy˝ Komandorski
z Gwiazdà Orderu Odrodzenia Polski
otrzyma∏ Ambasador w Iraku gen. broni
w st. spocz. Edward Pietrzyk, poszkodowany w wyniku zorganizowanego na niego
zamachu terrorystycznego.
Krzy˝em Komandorskim z Gwiazdà Orderu Odrodzenia Polski zosta∏ odznaczony
o. gen. bryg. w st. spocz. Adam Studziƒski,
Krzy˝em Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski ksiàdz Leon Kantorski i ojciec ¸u-
Page 5
cjan Królikowski, zaÊ Krzy˝em Oficerskim
Orderu Odrodzenia Polski ksiàdz Stanis∏aw
Falkowski.
Nominacje prezydenckie na stopieƒ genera∏a brygady otrzymali: p∏k Kazimierz Draczyƒski i p∏k Mieczys∏aw Huchla; na stopieƒ
genera∏a dywizji: gen. bryg. Wies∏aw Michnowicz, gen. bryg. Marek Tomaszycki, gen.
bryg. Jan ˚ukowski; na stopieƒ wiceadmira∏a: kontradmira∏ Andrzej Karweta;
na stopieƒ genera∏a brygady: p∏k Jan Brzozowski, p∏k Jan Dziedzic, p∏k Jerzy Fryczyƒski, p∏k Józef Nasiadka, p∏k Czes∏aw Rolik,
p∏k Andrzej WiÊniewski, p∏k Anatol Wojtan,
p∏k Zbigniew Woêniak, p∏k Witold Marczuk; na stopieƒ nadinspektora Policji: inspektor Tadeusz Budzik, inspektor Arkadiusz Pawe∏czyk, inspektor Tadeusz Pawlaczyk, inspektor Ferdynand Skiba; na stopieƒ genera∏a S∏u˝by Wi´ziennej: p∏k Jacek
Pomiankiewicz i p∏k Pawe∏ Nasi∏owski.
Prezydent ze stanowiska Dowódcy Marynarki Wojennej odwo∏a∏ admira∏a floty Romana Krzy˝elewskiego, zaÊ na to stanowisko mianowa∏ wiceadmira∏a Andrzeja Karwet´. Prezydent RP odznaczy∏ m.in. poÊmiertnie Ann´ St´pkowskà, ˝o∏nierza AK,
babci´ fotoreportera „Naszej S∏u˝by”,
Krzysztofa.
Prezydent RP wyg∏osi∏ okolicznoÊciowe
przemówienie: …B´dziemy kontynuowaç
polityk´ pami´ci, polityk´ budowania
prawdziwych autorytetów, b´dziemy te˝
pami´taç o tych, którzy odznaczajà si´
w ˝yciu dzisiejszej Polski.
Czy ja jestem szcz´Êliwy z tego powodu, ˝e
tysiàce ju˝ polskich ˝o∏nierzy s∏u˝à, w warunkach cz´sto niebezpiecznych, w Iraku,
Afganistanie, na Wzgórzach Golan, w BoÊni i w innych miejscach, s∏u˝à pokojowi,
s∏u˝à walce z terroryzmem? Nie. Wola∏-
Âwi´to Sztabu Generalnego WP
Biskup Polowy WP gen. dyw. Tadeusz P∏oski
przewodniczy∏ 25 paêdziernika Mszy Êw.
w dniu Âwi´ta Sztabu Generalnego WP.
Po zakoƒczeniu Eucharystii gen. Mieczys∏aw
Stachowiak, zast´pca szefa Sztabu Generalnego WP, z∏o˝y∏ wieniec w Kaplicy Katyƒskiej Katedry Polowej. 25 paêdziernika
przypad∏a 89. rocznica powo∏ania do ˝ycia
Sztabu Generalnego WP.
W kazaniu Biskup Polowy przedstawi∏ symbolik´ ognia, który oÊwieca
i oczyszcza. „Ten ogieƒ nieustannie
wypala rdz´ k∏amstwa, ob∏udy, s∏aboÊci, letnioÊci. Nieustannie oÊwieca
nasze sumienia, nieuchronnie ukazujàc wszystko w prawdzie – i to co
dobre, i to co z∏e” – powiedzia∏. Biskup P∏oski zach´ci∏ ˝o∏nierzy Sztabu
do tego, aby oczyszczeni, w prawdzie, stawali przed obliczem Boga
„bliskiego ludzi skruszonych w sercu”. Biskup Polowy przypomnia∏ hi1-15 listopada 2007
stori´ i zadania Sztabu Generalnego WP
w okresie mi´dzywojennym, w czasie II wojny Êwiatowej oraz po odzyskaniu
przez Polsk´ pe∏nej niepodleg∏oÊci.
Ordynariusz Wojskowy zawierzy∏ dowódców, ˝o∏nierzy, pracowników oraz ich rodziny OpatrznoÊci Bo˝ej. W modlitwie pami´tajmy równie˝ o tych pracownikach
Sztabu, „którzy odeszli do wiecznoÊci
bym, ˝eby tak nie by∏o, ale Êwiat wspó∏czesny jest taki, jaki jest, a nie taki, jaki chcielibyÊmy, ˝eby by∏, a wi´c ta s∏u˝ba jest konieczna. Mo˝liwoÊci ekspedycyjne, jak to
si´ dziÊ mówi, Polski sà niezmiernie wr´cz
istotne. Sà jednym z podstawowych przejawów tego, ˝e wÊród tych, którzy nasz kraj
oceniajà w sposób realistyczny, Polska
uchodzi za paƒstwo mobilne, zdolne
do dzia∏ania. Dzi´kuj´ za tà s∏u˝b´. Bardzo
serdecznie dzi´kuj´.
DziÊ wÊród tych, którzy uzyskali najwy˝sze
odznaczenia czy zostali odznaczeni najwy˝szymi odznaczeniami, jest wielu „˝o∏nierzy wykl´tych” – ˝o∏nierzy drugiej konspiracji. Tych, którzy w warunkach beznadziejnych toczyli walk´ po roku 1945, cz´sto po lata 50. Byli oni zapomniani w sposób szczególny – o ˝o∏nierzach pierwszej
konspiracji, choç cz´sto fa∏szywie, ale mówiç by∏o wolno. Druga konspiracja by∏a
…zapomniana… Pierwsze lata III Rzeczypospolitej tak˝e dziwnie omija∏y ten okres.
Omija∏y w imi´ nies∏usznych interesów, pojednania z tymi, którzy w tamtych czasach
walczyli po drugiej stronie. Pojednanie narodowe jest rzeczà s∏usznà, ale musi byç
oparte na sprawiedliwoÊci: kto ma zas∏ugi,
a kto ma winy, za które co najmniej powinien przeprosiç, jeÊli nie odpokutowaç…
Dopóki b´d´ Prezydentem… b´d´ pami´ta∏ o konspiracji pierwszej, drugiej i trzeciej,
ale b´d´ te˝ pami´ta∏ o tych, którzy dzisiaj
reprezentujà nasz kraj, cz´sto niestety
z bronià w r´ku, w najtrudniejszych okolicznoÊciach.
Biskup Polowy Wojska Polskiego wraz
z ksi´˝mi kapelanami z∏o˝yli nowo mianowanym gratulacje i zapewnili o modlitwie.
Zjk/jes/ ap
i na pe∏ni´ zbawienia jeszcze oczekujà”
– zakoƒczy∏ bp P∏oski.
Msz´ Êw. koncelebrowali ks. kmdr Leon
Szot, kanclerz Kurii Polowej i ks. p∏k Jan
Domian, dziekan Garnizonu Warszawa,
Instytucji Centralnych MON i Sztabu Generalnego WP.
Po Mszy Êw. gen. Mieczys∏aw Stachowiak
w towarzystwie Biskupa Polowego z∏o˝y∏
kwiaty w Kaplicy Katyƒskiej.
W dniu 25 paêdziernika 1918 r. ukaza∏ si´
dekret Rady Regencyjnej „O organizacji
Naczelnego Dowództwa i administracji wojskowej”. Dekret ten powo∏ywa∏ do istnienia Sztab Generalny.
Pierwszym szefem Sztabu Generalnego Wojsk Polskich, Rada Regencyjna mianowa∏a gen. Tadeusza Jordana-Rozwadowskiego.
Obecnie Sztab Generalny Wojska
Polskiego jest naczelnà jednostkà organizacyjnà Polskich Si∏ Zbrojnych.
Do jego zadaƒ nale˝y planowanie
rozwoju, mobilizacji i kierowania
szkoleniem Si∏ Zbrojnych RP.
Krzysztof St´pkowski
5
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 6
KATY¡ – PAMI¢TAMY
Zap∏onà∏ wielki krzy˝
ze zniczy na Placu Pi∏sudskiego
Ta pami´ç by∏a przez dziesiàtki lat
zakazana, mówi∏ na Placu Pi∏sudskiego Prezydent Lech Kaczyƒski.
Gdy Prezydent przechodzi∏ ko∏o sektora, gdzie siedzia∏y Rodziny Katyƒskie, wstali i z wdzi´cznoÊcià go
oklaskiwali. I choç sam przyzna∏
w swoim przemówieniu, ˝e ten gest
– awans na wy˝szy stopieƒ – nie jest
Pomordowanym potrzebny, jest jednak wyrazem naszej pami´ci i naszej wdzi´cznoÊci.
– Polsce potrzebna jest pami´ç
o tych, którzy o nià walczyli – mówi∏
Prezydent Kaczyƒski. Bo Polska odrodzi∏a si´ z walki w roku 1918,
obroni∏a swojà niepodleg∏oÊç w roku 1920, walczy∏a w latach 1939-45
w II wojnie Êwiatowej, a naród polski stawia∏
opór komunizmowi przez prawie 45 lat
– mówi∏ Lech Kaczyƒski podczas uroczystoÊci
na Placu Pi∏sudskiego w Warszawie. Obowiàzek pami´ci nie ma nic wspólnego z ch´cià odwetu, podkreÊli∏ Prezydent.
Podczas dwudniowych uroczystoÊci: „Katyƒ
– pami´tamy. Uczcijmy pami´ç Bohaterów”
odczytane zosta∏y publicznie nazwiska
ok. 14 tys. awansowanych oficerów. WÊród
nich by∏o oko∏o 8 tys. ˝o∏nierzy, ponad 5 tys.
funkcjonariuszy Policji Paƒstwowej, 30 funkcjonariuszy Stra˝y Granicznej i ok. 400 funkcjonariuszy S∏u˝by Wi´ziennej. Prezydent Kaczyƒski odczyta∏ 32 nazwiska najstarszych
stopniem oficerów.
Fot. kes
– Nie uwierzy pan, ˝e tak móg∏ wyglàdaç polski oficer – opowiada∏a jedna z krewnych ofiary Katynia, która przysz∏a do punktu rejestracyjnego, by dowiedzieç si´, o której b´dzie
czytane nazwisko jej bliskiego na placu Pi∏sudskiego. Chocia˝ Katyƒ brzmi tu raczej jak
symbol; tych miejsc m´czeƒstwa, znanych
i nieznanych, jest wiele. – Zginà∏ w Charkowie,
to zdj´cie przysz∏o z Londynu, przyÊl´ je, kontynuowa∏a wstrzàsajàcà histori´. – Nasza rodzina przesz∏a wiele; gdy tylko us∏yszeli o Katyniu, cz∏owiek zostawa∏ bez pracy.
Skierski – zamordowany w Charkowie…
Przedstawiciele najwy˝szych w∏adz paƒstwowych, wojskowych, ambasad, Policji, Stra˝y
Granicznej, duchowieƒstwa u∏o˝yli krzy˝ ze
Êwiate∏, podawanych przez ˝o∏nierzy, przed
Grobem Nieznanego ˚o∏nierza. W imieniu
Ordynariatu Polowego znicze postawili Biskup Polowy Tadeusz P∏oski i wicedziekan
Stra˝y Granicznej ks. p∏k Zbigniew K´pa.
Drugi krzy˝ ze zniczy, w miejscu, gdzie Jan
Pawe∏ II odprawi∏ Msz´ Êw. w 1979 r., zapalili wszyscy, którzy pragn´li oddaç ho∏d ofiarom zbrodni ludobójstwa na „nieludzkiej ziemi”.
S∏uga Bo˝y Jan Pawe∏ II zostawi∏ nam przecie˝ w depozycie pami´ci te s∏owa: „Prawda
o Katyniu jest stale obecna w naszej ÊwiadomoÊci i nie mo˝e byç wymazana z pami´ci
Europy”.
Kolejne nazwiska do pó∏nocy odczytywali artyÊci i oficerowie Wojska Polskiego,
Policji, Stra˝y Granicznej i S∏u˝by
Wi´ziennej. Nast´pnie odczytywanie nazwisk awansowanych zosta∏o
przerwane i wznowione o godz. 6
rano w sobot´…
Z fotogramów rozmieszczonych wokó∏ Placu Pi∏sudskiego patrzy∏y
na nas twarze z tamtych lat. Galowe
mundury, ró˝ne szar˝e. Na telebimach by∏y kadry z widokiem lasu,
przeÊwietlonego s∏oƒcem. A zaraz
obok wstrzàsajàce zdj´cia z ekshumacji. Harcerze rozdawali repliki
˝o∏nierskich guzików z orze∏kiem
z katyƒskich do∏ów Êmierci. Czy
w naszej zbiorowej pami´ci pozostanà „tylko guziki”, jak w wierszu Zbigniewa
Herberta?
Pad∏y pierwsze nazwiska: gen. dyw. Stanis∏aw Haller – zamordowany w Charkowie,
gen. dyw. Henryk Minkiewicz-Odrowà˝ – zamordowany w Katyniu i gen. dyw. Leonard
El˝bieta Szmigielska-Jezierska
KONCERT ORKIESTRY STRA˚Y GRANICZNEJ W HO¸DZIE POMORDOWANYM NA WSCHODZIE
Ojczyzny swej nie zdradzili za nic
(z Hymnu KOP)
– Jedynà ich winà by∏o to, ˝e byli obywatelami
polskimi – powiedzia∏ na wst´pie koncertu
dedykowanego Pomordowanym na Wschodzie Biskup Polowy Tadeusz P∏oski. – Przebaczamy, ale nie zapominamy, choç to trudne,
doda∏ ordynariusz wojskowy. – Nadal bowiem
prawda o Katyniu jest relatywizowana i nie
nazwana zbrodnià ludobójstwa – podkreÊli∏.
W Katedrze Polowej 9 listopada 2007 r. zabrzmia∏y m.in. szopenowskie polonezy, góralskie nuty Moniuszki, u∏aƒskie piosenki. W Kaplicy Katyƒskiej zap∏onà∏ znicz, przed o∏tarzem wybrzmia∏y s∏owa modlitwy „Wieczny
odpoczynek, racz im daç, Panie”. A wszystko
to dla Nich – naszych Rodaków, m´czenników
Golgoty Wschodu.
Przed koncertem Orkiestry Reprezentacyjnej
Stra˝y Granicznej wicedziekan Stra˝y Granicznej p∏k Zbigniew K´pa przybli˝y∏ s∏uchaczom Kaplic´ Katyƒskà w Katedrze Polowej.
Wspomnia∏ równie˝ Biskupa Polowego Józe-
6
fa Gawlin´, który towarzyszy∏ ˝o∏nierzom zes∏aƒcom. By∏ pierwszym biskupem katolickim, który w 1941 r. wjecha∏ do Rosji sowieckiej. Obok Kaplicy Katyƒskiej, w kruchcie,
jest Êciana z 7. tysiàcami tabliczek NN, mówi∏ ks. K´pa. – Mo˝e przyjdzie czas, ˝e poznamy z imienia i nazwiska te kolejne bezimienne ofiary, które zosta∏y na Wschodzie –
wyrazi∏ nadziej´. Zach´ci∏ równie˝ uczestników koncertu do refleksji nad ofiarà poprzedników dzisiejszej Stra˝y Granicznej.
– ˝o∏nierzy Korpusu Ochrony Pogranicza. Jeden z nich, przypomnia∏ kapelan SG, zosta∏
awansowany na stopieƒ genera∏a brygady,
podczas uroczystoÊci katyƒskich – Ks. Wojtyniak. W ˝o∏nierskà ofiar´ na Wschodzie wpisuje si´ równie˝ m´cz´ƒstwo polskiego duchowieƒstwa. W Rosji sowieckiej zgin´∏o 200
duchownych, wÊród nich by∏o 32 kapelanów
wojskowych – przypomnia∏ ks. p∏k SG Zbigniew K´pa. Biskup Polowy Tadeusz P∏oski,
prezentujàc muzyków Stra˝y Granicznej,
podkreÊli∏, ˝e Êpiew to niejako podwójna forma modlitwy. Z wielkà mocà brzmia∏y
g∏osy solistów: Natalii Zabrzeskiej, Ryszarda
Wróblewskiego, Wac∏awa Wac∏awika.
M´skie g∏osy wyÊpiewa∏y ma∏o znany Hymn
KOP – S. Nawrota. Tej przedwojennej formacji, która jako pierwsza przyj´∏a na swoje
piersi uderzenie Armii Czerwonej 17 wrzeÊnia 1939 r., a – w plecy – strza∏y nacierajàcej armii niemieckiej. „Ojczyzny mej nie
zdradz´ za nic” – Êpiewali w refrenie swojego Hymnu m´˝ni funkcjonariusze KOP (ich
trwajàca 15 lat historia, 1924-1939, by∏a
przemilczana przez komunistycznà historiografi´). I nie zdradzili…
W postawie stojàcej obecni w Katedrze wys∏uchali jednej z naszych narodowych patriotycznych pieÊni: „Marsz, marsz Polonia, nasz
dzielny Narodzie”.
Orkiestra pod dyrekcjà por. SG Leszka
Mieczkowskiego wykona∏a utwory nast´pujàcych autorów: Fr. Chopin – Polonez A-dur;
S. Niewiadomski – Maki; Anonim – Przybyli
u∏ani; S. Moniuszko – Taƒce góralskie z opery „Halka”; R. Gleinert – Ballada Polska; M.
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Zieliƒski – Serce w plecaku; W. Lutos∏awski
– Ma∏a Suita (fragmenty), Anonim – Pieʃ
o Wodzu Mi∏ym; S. Nawrot – Hymn KOP i B.
Szulia – „Marsz, marsz Polonia”.
Biskup Polowy WP Tadeusz P∏oski, Minister
Spraw Zagranicznych Anna Fotyga oraz
przedstawiciele Stra˝y Granicznej udali si´
do Kaplicy Katyƒskiej z wieƒcem i zniczem
na krótkà modlitw´ w intencji pomordowa-
Page 7
nych w Katyniu, Charkowie i Miednoje oraz
miejscach dotàd nieznanych na obszarze
dawnej Rosji sowieckiej.
UroczystoÊç uczczenia pami´ci Pomordowanych na Wschodzie zwieƒczy∏o uhonorowanie 16. lat pracy dla formacji Stra˝y Granicznej, awansem na stopieƒ pu∏kownika, wicedziekana SG Ksi´dza Zbigniewa K´py.
Awansowany podzi´kowa∏ Biskupowi Polo-
wemu, Ministrowi MSWiA W∏adys∏awowi
Stasiakowi. Komendantowi SG gen. bryg.
Miros∏awowi KuÊmierczykowi i wszystkim,
którzy wspierajà dzie∏a, jakie przysz∏o mu
prowadziç.
Awans na pu∏kownika wr´czy∏ ks. Zbigniewowi K´pie zast´pca Komendanta SG Lucjan Be∏za.
(jes)
Kapelani wojskowi, duszpasterze ró˝nych wyznaƒ i religii, awansowani
na kolejne stopnie podczas uroczystoÊci 9 i 10 listopada 2007 roku
Podczas uroczystoÊci „Katyƒ – pami´tamy.
Uczcijmy pami´ç bohaterów”, która odby∏a
si´ na Placu Marsza∏ka Pi∏sudskiego w Warszawie, zosta∏o mianowanych na wy˝sze
stopnie wojskowe i s∏u˝bowe ponad 14 tys.
osób zamordowanych na Wschodzie przez
NKWD. W gronie zamordowanych ok. 200
duchownych ró˝nych wyznaƒ by∏o ok. 30
ksi´˝y kapelanów, którzy zgin´li na Wschodzie w 1940 roku i zostali promowani
na wy˝sze stopnie wojskowe. Lista ofiar z powodu braku pe∏nej dokumentacji archiwalnej
z pewnoÊcià nie jest kompletna. Dlatego te˝
proÊba do czytelników, o informacj´ dotyczàcà duchownych, którzy zgin´li na Wschodzie
w 1940 roku, a nie figurujà na poni˝szej liÊcie.
1) Ks. Paszko Ryszard, s. Adolfa, ur. 1878, zginà∏
w Twerze; mianowany na stopieƒ genera∏a brygady;
2. Ks. Wojtyniak Czes∏aw, s. Walentego, ur. 1891,
zginà∏ w Twerze; mianowany na stopieƒ genera∏a
brygady;
3) Ks. Fedoroƒko Szymon, s. Micha∏a, ur. 1893, zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ pu∏kownika;
4) Ks. Nowak Edmund, s. Franciszka, ur. 1891,
zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ pu∏kownika;
5) Ks. Aleksandrowicz Antoni, s. Leopolda, ur. 1893, zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
6) Ks. Choma Edward, s. Micha∏a, ur. 1889, zginà∏
w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
7) Ks. Ilków Miko∏aj (Myko∏a Ilkiw), s. Miko∏aja,
ur. 1890, zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ
podpu∏kownika;
8) Ks. Kontek Stanis∏aw, s. Jana, ur. 1904, zginà∏
w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
9) Ks. Niwa Andrzej, s. Jana, ur. 1900, zginà∏
w Charkowie, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika
10) Steinberg Baruch, s. Szmaji, ur. 1897, zginà∏
w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika
11) Ks. Potocki Jan, s. Juliana, ur. 1888, zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
12) Ks. Skorel Józef, s. Aleksandra, ur. 1893, zginà∏
w Twerze, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
13) Ks. Urban W∏adys∏aw, s. Andrzeja, ur. 1891, zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
14) Ks. Zió∏kowski Jan, s. Jana, ur. 1889, zginà∏
w Katyniu, mianowany na stopieƒ podpu∏kownika;
15) Ks. Cichowicz Miko∏aj, s. Jakuba, ur. 1895, zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ majora;
16) Ks. Drozdowicz Ignacy, s. Juliana, ur. 1903, zginà∏ w Charkowie, mianowany na stopieƒ majora;
17) Ks. Dubiel Aleksander, s. Franciszka, ur. 1906,
zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
Katyƒ – cenà za trwanie przy polskoÊci
Do pojednania i przebaczenia wezwa∏ Biskup
Polowy WP gen. dyw. Tadeusz P∏oski podczas
Mszy Êw. w intencji ofiar Katynia, ich rodzin
oraz Ojczyzny sprawowanej przy Grobie Nieznanego ˚o∏nierza w Warszawie. Eucharystia,
sprawowana pod przewodnictwem Abp. S∏awoja Leszka G∏ódzia, zakoƒczy∏a dwudniowe
uroczystoÊci „Katyƒ – pami´tamy”, podczas
których odczytano list´ 14 tys. ˝o∏nierzy, funkcjonariuszy i pracowników administracji pomordowanych na Wschodzie. ˚o∏nierze
i funkcjonariusze pomordowani w Katyniu zostali decyzjà Prezydenta RP awansowani
na wy˝sze stopnie. Msz´ Êw. wraz z Arcybiskupem G∏ódziem koncelebrowali Arcybiskup Józef Kowalczyk, Nuncjusz apostolski w Polsce,
Biskup Marian DuÊ oraz kapelani Ordynariatu
Polowego WP.
W homilii Biskup P∏oski zaznaczy∏ koniecznoÊç rozwiàzywania konfliktów na drodze
pokoju. „Dzisiaj, wraz z Rodzinami Katyƒski1-15 listopada 2007
mi, wo∏amy: Bo˝e, daj nam si∏y przebaczyç
i pojednaç si´. Pob∏ogos∏aw, byÊmy na drodze pokojowej rozstrzygali nasze ˝yciowe
problemy, a naszà obowiàzujàcà ˝yciowà
zasadà by by∏o: Przebaczenie – Pojednanie
– Zgoda” – powiedzia∏. Biskup P∏oski przypomnia∏, ˝e wÊród nazwisk odczytanych
podczas uroczystoÊci byli równie˝ kapelani,
którzy obok oficerów, pracowników wymiaru
sprawiedliwoÊci oraz funkcjonariuszy Policji
i Stra˝y Granicznej nale˝eli do elity intelektualnej narodu.
W homilii Biskup P∏oski przywo∏a∏ postaç
zmar∏ego niedawno ks. pra∏. Zdzis∏awa Peszkowskiego, kapelana Rodzin Katyƒskich, który by∏ or´downikiem przebaczenia i pojednania. Pod jego wp∏ywem – mówi∏ Biskup Polowy – obie Izby naszego Parlamentu podj´∏y
jednoznacznà uchwa∏´, ˝e Zbrodnia Katyƒska jest oczywistym ludobójstwem. Zbrodnia
Katyƒska jest tak˝e precedensowà zbrodnià
wojennà. Z ust ksi´dza kapelana wyszed∏ te˝,
18) Ks. Janas Mieczys∏aw, s. Tomasza, ur. 1904, zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
19. Ks. Kacprzak Józef, s. Tomasza, ur. 1886, zginà∏
w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
20. Ks. Mas∏oƒ W∏adys∏aw, s. Mateusza, ur. 1896,
zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
21. Ks. Mikuczewski Józef, s. Dominika, ur. 1910,
zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
22. Ks. Mioduszewski Jan, s. Józefa, ur. 1908, zginà∏
w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
23. Ks. Ochab W∏odzimierz, s. Piotra, ur. 1900, zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
24. Ks. Szwed Bronis∏aw, s. Micha∏a, ur. 1895, zginà∏
w Twerze, mianowany na stopieƒ majora;
25. Ks. Swirtun Alfred, s. Lucjana, ur. 1895, zginà∏
w Charkowie, mianowany na stopieƒ majora;
26. Ks. Wrazid∏o Jerzy, s. Jana, ur. 1905, zginà∏
w Charkowie, mianowany na stopieƒ majora;
27. ks. Czemerajda Józef, s. Miko∏aja, ur. 1903, zginà∏ w Charkowie, mianowany na stopieƒ kapitana;
28. O. Drabczyƒski Ignacy, s. Ignacego, ur. 1916,
zginà∏ w Katyniu, mianowany na stopieƒ kapitana;
29. Ks. Plewik W∏adys∏aw, s. Paw∏a, ur. 1905, zginà∏
w Charkowie, mianowany na stopieƒ kapitana;
30. Ks. Zakrzewski Franciszek, s. Bronis∏awa,
ur. 1902, zginà∏ w Twerze, mianowany na stopieƒ
kapitana;
Oprac. ks. p∏k Zbigniew K´pa
z ponad „do∏ów Êmierci”, apel pami´ci, przebaczenia, pojednania i zawierzenia.
Biskup P∏oski podzi´kowa∏ wszystkim, którzy
przez okres powojenny, nie zwa˝ajàc na zakazy i szykany, piel´gnowali pami´ç o Katyniu. Wyrazi∏ jednak ubolewanie, ˝e nadal
docieranie prawdy o Katyniu do ÊwiadomoÊci Êwiata jest utrudniane. Ordynariusz Wojskowy zakoƒczy∏ homili´ s∏owami wiersza
Kazimiery I∏∏akiewiczówny „Matka Boska Katyƒska”.
We Mszy Êw. uczestniczy∏ m.in. Prezydent RP,
marsza∏ek Sejmu, rodziny pomordowanych
i wielu warszawian.
Przed Mszà odby∏ si´ apel pami´ci, w którym
przywo∏ywano cienie pomordowanych
na Wschodzie Polaków. Z udzia∏em duchownych wyznaƒ chrzeÊcijaƒskich, muzu∏maƒskich oraz ˝ydowskich odmówione zosta∏y
modlitwy ekumeniczne. Prezydent zakoƒczy∏
równie˝ ceremoni´ odczytywania nazwisk
awansowanych ˝o∏nierzy, oficerów i funkcjonariuszy.
Krzysztof St´pkowski
7
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 8
Po˝egnanie Êp. sier˝anta
Andrzeja Filipka (1976–2007)
W pó∏nocnej cz´Êci Diwaniji, 2 listopada
wczesnym przedpo∏udniem, w wyniku wybuchu miny-pu∏apki zginà∏ polski ˝o∏nierz, 31-letni Andrzej Filipek, a trzech innych zosta∏o rannych, w tym jeden ci´˝ko.
„JesteÊmy przygn´bieni tym, co si´ sta∏o”
– powiedzia∏ w dniu ataku na polski patrol
ze sk∏adu Grupy Bojowej ks. pp∏k Sebastian Piekarski, kapelan IX zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego. „Ka˝dy
z nas odczuwa strat´, na którà mo˝e jesteÊmy przygotowani jako ˝o∏nierze, ale nie
jako ludzie”.
Kapelan spotka∏ si´ równie˝ z rannymi
w szpitalu wojskowym: „Rozmawia∏em
z nimi. Sà w szoku. Ich równie˝ otaczaç
b´dziemy naszà modlitwà” – powiedzia∏.
Ksiàdz kapelan odprawi∏ nabo˝eƒstwo
w intencji poleg∏ego Êp. Andrzeja Filipka
w kaplicy pw. Êw. Judy Tadeusza, a dzieƒ
póêniej, 3 listopada, w sobotni poranek,
na uroczystym apelu po˝egnano tragicznie zmar∏ego ˝o∏nierza. Poza polskimi ˝o∏nierzami licznie zgromadzi∏y si´ równie˝
inne kontyngenty narodowe, wchodzàce
w sk∏ad Wielonarodowej Dywizji Centrum–Po∏udnie. Dowódca WD CP gen.
dyw. Tadeusz Buk w swojej mowie
nad trumnà podkreÊli∏: „Jego Êmierç zobowiàzuje wszystkich ˝o∏nierzy do wype∏nienia misji do koƒca (...). Mimo smutku
i ˝alu, jaki nas ogarnia, pozostajemy
w przekonaniu, ˝e przyjechaliÊmy tu, przynieÊç pokój i stabilizacj´”.
UroczystoÊci pogrzebowe Êp. Andrzeja Filipka odby∏y si´ 7 listopada w rodzinnym
Lublinie. „Niós∏ wraz ze swoimi kolegami–˝o∏nierzami oliwnà ga∏àzk´ pokoju
8
na ziemi naszpikowanej minami i ludzkà
nienawiÊcià” – mówi∏ w homilii Biskup Polowy WP Tadeusz P∏oski, w czasie Mszy Êw.
˝a∏obnej sprawowanej w Archikatedrze
Lubelskiej w intencji poleg∏ego ˝o∏nierza.
Eucharystii przewodniczy∏ Arcybiskup Metropolita Lubelski Józef ˚yciƒski, a koncelebrowali kapelani wojskowi oraz kap∏ani
archidiecezji lubelskiej.
W uroczystoÊciach pogrzebowych uczestniczy∏ Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczyg∏o, który w uznaniu zas∏ug
i bohaterstwa Êp. Andrzeja Filipka poÊmiertnie awansowa∏ go do stopnia sier˝anta. Prezydenta RP reprezentowa∏ p.o.
Szefa Biura Bezpieczeƒstwa Narodowego
gen. dyw. Roman Polko, który odczyta∏ list
Lecha Kaczyƒskiego o nadaniu zmar∏emu
Krzy˝a Komandorskiego Orderu Krzy˝a
Wojskowego. Przybyli równie˝ m.in.: Szef
Sztabu Generalnego WP – gen. Franciszek Gàgor, Dowódca Wojsk Làdowych
– gen. broni Waldemar Skrzypczak i Dowódca Operacyjny Si∏ Zbrojnych – gen.
broni Bronis∏aw Kwiatkowski.
3. Brygada Zmechanizowana w Lublinie,
w której s∏u˝y∏ Andrzej Filipek, wystawi∏a
kompani´ honorowà – zmar∏ego pochowano z pe∏nym ceremonia∏em wojskowym.
O poleg∏ym w Iraku Andrzeju Filipku mo˝na powiedzieç, ˝e by∏ ˝o∏nierzem–„misjonarzem”, zaÊ jego misjà by∏o niesienie
pokoju i stabilizacji w niespokojnych rejonach Êwiata. Na misje zagraniczne wyrusza∏ szeÊciokrotnie, by∏: w Syrii, dwa razy
w BoÊni i Hercegowinie i trzy razy w Iraku.
„Ch´tnie dzieli∏ si´ swoim misyjnym doÊwiadczeniem z innymi kolegami. W czasie swojej ostatniej, trzymiesi´cznej, s∏u˝by, pe∏nionej od lipca 2007 r. w ramach
IX zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku, by∏ czterokrotnie wyró˝niany przez swoich prze∏o˝onych za wzorowe
wype∏nianie swoich zadaƒ” – mówi∏
do zebranych w Âwiàtyni lubelskiej Biskup
P∏oski.
Poleg∏y w Iraku dzielny ˝o∏nierz polski pozostawi∏ ˝on´ – Katarzyn´ i dwójk´ ma∏ych
dzieci – Eryka, który chodzi do zerówki
i 2-letnià Nicole. Niedawno ca∏a rodzina przenios∏a si´ do nowego mieszkania,
w którym Andrzej Filipek zdà˝y∏ pomieszkaç dwa tygodnie. Jak powiedzia∏ biskup
P∏oski, koƒczàc homili´: „Andrzej przeprowadzi∏ si´ jako ˝o∏nierz do innego
mieszkania, mieszkania w Domu Boga
Ojca. Zaciàgnà∏ innà wart´ – wiecznà
– na ordynansach u Chrystusa”.
Na cmentarzu na Majdanku, gdzie pochowano zmar∏ego, przedstawiciel amerykaƒskiej ambasady – attache obrony p∏k
Richard Runner, na kolanach przekaza∏ list
kondolencyjny ˝onie poleg∏ego ˝o∏nierza.
Prezydent Lech Kaczyƒski w liÊcie, odczytanym na cmentarzu przez p.o. Szefa BBN
gen. dyw. Romana Polko, podkreÊli∏, ˝e
sier˝. Filipek odda∏ ˝ycie za pokój i bezpieczeƒstwo nas wszystkich: „Musimy bowiem pami´taç, ˝e w najwi´kszych zamachach terrorystycznych ostatnich lat:
w Nowym Jorku, w Londynie, w Madrycie
gin´li tak˝e Polacy. Terroryzm jest straszliwym z∏em, które zagra˝a ka˝demu cz∏owiekowi i wszystkim narodom. Dlatego
dzisiaj nasi ˝o∏nierze strzegà nie tylko granic ojczyzny, ale bronià pokoju i walczà
z terroryzmem, tak˝e w odleg∏ych od Polski misjach w Iraku, Afganistanie i wielu
innych krajach” – napisa∏ prezydent.
Minister Obrony Narodowej Aleksander
Szczyg∏o podkreÊli∏, ˝e sier˝. Filipek by∏ cenionym, dobrym ˝o∏nierzem misji wojskowych za granicà. „Dzisiaj polscy ˝o∏nierze
w Iraku wraz z tysiàcami sojuszników z ca∏ego Êwiata pomagajà s∏abszym i dajà im
nadziej´ na lepsze ˝ycie. Ta trudna misja,
majàca g∏´boki humanitarny wymiar dla
Irakijczyków, jest jednoczeÊnie niezwykle
wa˝na dla naszego bezpieczeƒstwa” – powiedzia∏ min. Szczyg∏o.
oprac. ap
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 9
KONFERENCJA NAUKOWA W AKADEMII OBRONY NARODOWEJ
115. rocznica urodzin Biskupa Polowego Józefa Gawliny oraz 115. rocznica urodzin Genera∏a W∏adys∏awa Andersa by∏y okazjà
do zorganizowania 29 paêdziernika 2007 r.
konferencji naukowej w Akademii Obrony
Narodowej poÊwi´conej pracy duszpasterstwa wojskowego w II RP i wspó∏czeÊnie.
Organizatorami konferencji byli: Ordynariat Polowy WP, Akademia Obrony Narodowej, Uniwersytet Kardyna∏a Stefana Wyszyƒskiego, Centralne Archiwum Wojskowe.
Konferencj´ otworzy∏ oraz powita∏ goÊci
i uczestników gospodarz AON, komendant gen. bryg. Janusz Kr´cikij.
– ˚o∏nierzowi nie jest ∏atwo mówiç o patriotyzmie, powiedzia∏ m.in. gen. Kr´cikij,
bo ˝o∏nierz patriotyzm nosi w sercu. PodkreÊli∏, ˝e nie mo˝na si´ zgodziç z opinià,
˝e w nowoczesnym Êwiecie patriotyzm jest
zb´dny, bo nale˝y on do kanonu wartoÊci
ponadczasowych i uniwersalnych, takich
jak mi∏oÊç, uczciwoÊç, sprawiedliwoÊç itp.
Biskup Polowy Tadeusz P∏oski podzieli∏ si´
z zebranymi kilkoma refleksjami zwiàzanymi z Janem Paw∏em II i Jego Êwiadectwem umi∏owania Boga i Ojczyzny. Wskaza∏ te˝ na Jego wielkie umi∏owanie ludzi
wojska. Biskup wezwa∏ te˝ do wyzbycia si´
l´ku przed stani´ciem w prawdzie sumienia, nawet jeÊli ta prawda z przesz∏oÊci jest
raniàca i niewygodna. Ale tylko taka operacja jest gwarancjà wewn´trznego wyzwolenia cz∏owieka. Przypomnia∏ tu s∏owa
Chrystusa: „Prawda was wyzwoli” oraz „Ja
po to przyszed∏em na Êwiat, by daç Êwiadectwo prawdzie”. Wyzwoleƒczej mocy
prawdy doÊwiadcza cz∏owiek w sakramencie spowiedzi i pojednania, podkreÊli∏
Biskup P∏oski.
O dzia∏alnoÊci niepodleg∏oÊciowej Biskupa Bandurskiego, jego osobistych zwiàzkach z marsza∏kiem Pi∏sudskim mówi∏ dyr.
CAW dr Andrzej ˚ak, autor ksià˝ki o Biskupie Bandurskim. Ten p∏omienny kaznodzieja wniós∏ wielki wk∏ad w ide´ niepodleg∏oÊciowà, w ide´ legionowà. Zyska∏ nawet miano „hetmana dusz ˝o∏nierskich”.
Jak niebezpieczna by∏a pami´ç o jego dokonaniach w budzeniu ducha patriotycznego, Êwiadczy choçby zamurowanie
przez sowietów jego grobu w Katedrze Wileƒskiej. Staraniem Biskupa G∏ódzia Jego
szczàtki zosta∏y w 1996 r. przeniesione
do Katedry Polowej WP i dziÊ spoczywajà
w kruchcie, w Kaplicy Lotników (Matki Bo˝ej Ostrobramskiej).
Ks. p∏k dr Marek Weso∏owski mówi∏ o pos∏udze kapelanów w 2. korpusie Andersa,
o wielkim wsparciu i zrozumieniu przez
1-15 listopada 2007
Genera∏a Andersa pracy kapelanów wojskowych. Kapelan AON przybli˝y∏ m.in.
polityczne kulisy budowania duszpasterstwa wojskowego w Rosji sowieckiej przez
szefa duszpasterstwa ks. Cieƒskiego.
W referacie ks. Marka Weso∏owskiego pojawi∏y si´ heroiczne postaci kapelanów
spod Monte Cassino, np. o. Waculika czy
ks. Stanis∏awa Targosza.
O roli kapelanów w budzeniu motywacji
patriotycznej wÊród ˝o∏nierzy polskich
w wojnie polsko–rosyjskiej 1920 r. mówi∏
prof. dr Janusz Odziemkowski. Prof. Odziemkowski wskaza∏ na kapitalne znaczenie postawy ówczesnego ˝o∏nierza,
decydujàcej o zwyci´stwie mimo s∏abego
nasycenia armii nowoczesnymi Êrodkami
techniki bojowej, a nawet brakami podstawowego umundurowania. PodkreÊli∏,
˝e ˝o∏nierz sowiecki uchodzi∏ wówczas
za najbardziej wytrzyma∏ego. Si∏a ducha
polskiego, w wi´kszoÊci ch∏opskiego, ˝o∏nierza (80 proc.) sprawi∏a, ˝e „ma∏a Polska” pokona∏a „wielkà Rosj´”. Pi∏sudski
docenia∏ nieocenionà prac´ kapelanów
i apelowa∏: dajcie mi kapelanów do armii. Dla ch∏opskiego ˝o∏nierza byli oni
bowiem znakiem oswojonego Êwiata ich
wioski, z którego wyszli nieraz po raz
pierwszy w szeroki Êwiat. Ówczesne w∏adze wojskowe nie ˝a∏owa∏y Êrodków
na cele wychowawcze, mimo braków
uzbrojenia i umundurowania. – Ta wojna 20. roku to by∏a ostatnia „romantyczna” wojna Europy. O zwyci´stwie bowiem zadecydowa∏a nie technika wojskowa, ale morale ˝o∏nierza, powiedzia∏
Odziemkowski.
Histori´ Grobu Nieznanego ˚o∏nierza
i jego rol´ symbolicznà w umacnianiu patriotyzmu polskiego ˝o∏nierza przybli˝y∏
p∏k Wies∏aw Grudziƒski.
O roli Caritas Wojskowej w popularyzacji
treÊci patriotycznych i najnowszej publikacji „Pieʃ Ojczysta” mówi∏ Eugeniusz Ratajczak.
Niezwykle interesujàcy referat o „buforowej” roli Biskupa Gawliny w zderzeniach
mi´dzy Êwiatem polityki i KoÊcio∏a mówi∏
w swoim wystàpieniu dyr. Archiwum Akt
Nowych Tadeusz Krawczak. Niezwyk∏a
postaç Biskupa ze Âlàska i jego zas∏ugi nie
tylko dla Wojska, ale i emigracji polskiej
pozostajà jeszcze do odkrycia i sà przedmiotem badaƒ historyków. Cz´Êç wiedzy
na ten temat kryje np. Archiwum szefa CIA
Hoovera oraz niepublikowane (50 lat
po Êmierci) Dzienniki Biskupa Józefa
Gawliny. Poznamy wtedy byç mo˝e np.
kulisy prowokacji, które dà˝y∏y do skonfliktowania Kardyna∏a Wyszyƒskiego z Bi-
Fot. zjk
Duszpasterstwo wojskowe w kszta∏towaniu
patriotycznych postaw ˝o∏nierzy Wojska Polskiego
skupem Gawlinà i wiele innych zawirowaƒ
wspó∏czesnej historii.
Nadal zbyt ma∏o znana pozostaje rola kapelanów wojskowych w Powstaniu Warszawskim, tych „˝o∏nierzy Bo˝ych”, o których pisa∏ frontowy reporter tamtych lat.
Jak powiedzia∏ prof. dr. Wies∏aw Wysocki,
przywo∏ujàc niejako symbolicznà kwintesencj´ Powstania – biel Or∏a i czerƒ sutanny z bia∏o–czerwonà opaskà to symbole
walczàcej stolicy i katolickiej Polski.
Prof. Wysocki mówi∏ m.in. o naczelnym
kapelanie Powstania ks. Kowalczyku i jego
„maryjnym” apelu, wezwaniu do modlitwy, o B∏ogos∏awionym Ksi´dzu Stanku,
Ks. Salamusze, Ks. Tworkowskim, Ks. Ziai,
Ks. Wyszyƒskim.
Na zakoƒczenie referaty wyg∏osili dwaj kapelani wojskowi: ks. pp∏k SG dr Zbigniew
K´pa oraz Wikariusz Biskupa Polowego ks.
p∏k S∏awomir ˚arski. Wicedziekan Stra˝y
Granicznej ks. pp∏k Zbigniew K´pa przypomnia∏ postaç ks. p∏k. Józefa Joƒcy, kapelana spod Tobruku i Monte Cassino. Jego imi´ nosi dziÊ szko∏a w Limanowej,
skàd pochodzi∏. To postaç, którà z niepami´ci duszpasterstwo wojskowe wydoby∏o
dopiero w latach 90. Do Polski wróci∏
w 1946 r., ze wzgl´du na swojà pi´knà
przesz∏oÊç frontowà by∏ niepokojony przez
UB. Umar∏ w OÊwi´cimiu w 1956 r., gdzie
spoczywa. – To Kap∏an, którego postawa
odzwierciedla∏a zgodnoÊç s∏ów z czynami,
podkreÊli∏ ks. K´pa. Na zakoƒczenie zacytowa∏ jego ulubiony wiersz–modlitw´:
„Dzi´ki Ci, Bo˝e za wygnanie, za te Krzy˝e… daj mi si´ ugiàç jeszcze ni˝ej”.
Ostatni referat pt.: „By ukszta∏towaç nowych ludzi plemi´: formacja serc i sumieƒ
˝o∏nierzy w mi∏oÊci do Ojczyzny w dzia∏alnoÊci Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego”, wyg∏osi∏ ks. p∏k S∏awomir ˚arski.
Organizatorzy zapowiedzieli wydanie publikacji b´dàcej plonem tej konferencji.
El˝bieta Szmigielska-Jezierska
9
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 10
Garnizony wojskowe
powierzajà si´ Mi∏osierdziu Bo˝emu...
Parafia Wojskowa pw. b∏. Jana XXIII – Papie˝a
w Bartoszycach (20–25 wrzeÊnia 2007)
Duchowieƒstwo cywilnych parafii w Bartoszycach, ˝o∏nierze, wierni wraz z ks. Sylwestrem
Fieçko SAC – misjonarzem, Êpiewem powitali obraz Mi∏osierdzia Bo˝ego i relikwie Êwi´tej
siostry Faustyny. Obraz i relikwie zosta∏y przewiezione pojazdem wojskowym z granicy RP
w Bezledach w towarzystwie ks. pp∏k. Marka Jaraszka z ˝o∏nierzami 20. Bartoszyckiej Brygady Zmechanizowanej w eskorcie ˚andarmerii Wojskowej. Po wniesieniu relikwii i obrazu
do koÊcio∏a wojskowego s∏owa powitania wypowiedzieli kolejno: pe∏niàcy obowiàzki Dowódcy 20. Brygady pp∏k Ryszard Klinkowski, przedstawiciele rodzin wojskowych, lektor
oraz ksiàdz proboszcz.
Ksiàdz misjonarz poprowadzi∏ nabo˝eƒstwa Godziny Mi∏osierdzia. Wierni uczestniczàcy w Misjach ws∏uchiwali si´ w treÊci
konferencji, uczyli si´ Êpiewu nowych pieÊni o Bo˝ym Mi∏osierdziu i uczestniczyli
w uroczystych Mszach Êw. W chwilach ciszy
i adoracji zanosili osobiste intencje, modlitwy i przyst´powali do sakramentu pokuty.
Na zakoƒczenie nabo˝eƒstw z wielkà czcià
ca∏owali relikwie Êw. siostry Faustyny.
Na uwag´ zas∏uguje piàty dzieƒ Misji Êw.
W Godzinie Mi∏osierdzia, po odpowied-
nim przygotowaniu, z wielkim wzruszeniem wszyscy uczestniczyli w podniesieniu
Krzy˝a Misyjnego. Krzy˝ (d´bowy, o wysokoÊci 7,1 m) podnosili ˝o∏nierze w∏asnymi
r´kami.
Wierni z zapalonymi Êwiecami i lampionami odnowili Przyrzeczenia Chrztu Âwi´tego, dost´pujàc ∏aski odpustu z racji
prze˝ycia Misji Êw. w Parafii Wojskowej.
Msza Êwi´ta koƒczàca czas Misji i Nawiedzenia by∏a koncelebrowana przez
duchowieƒstwo parafii Dekanatu Bartoszyce pod przewodnictwem ks. inf. Adolfa
Setlaka.
mj
Parafia Wojskowa pw. Êw. Wojciecha
w Braniewie (29 wrzeÊnia – 2 paêdziernika 2007)
W dniach 29.09 – 02.10.2007 r. odby∏y si´
w Wojskowej Parafii w Braniewie Misje
o Bo˝ym Mi∏osierdziu. Obraz oraz relikwie
s. Faustyny zosta∏y przywiezione z Moràga
przez ks. Bogdana S∏otwiƒskiego, proboszcza parafii, oraz przez ˝o∏nierzy Kompanii
Radiotechnicznej z ChruÊciela.
Witamy Ci´ Panie Jezu w naszej parafii.
Twoja Mi∏oÊç do ludzi zawiod∏a Ci´
na krzy˝, a Twoje serce zosta∏o przebite
w∏ócznià dla naszego zbawienia. Przybywasz do naszej parafii, aby spotkaç si´
z nami, dlatego witajàc Ci´ Jezu Mi∏osierny w Braniewie, powtarzamy za wielkà
or´downiczkà Twojego Mi∏osierdzia, Êw.
Faustynà, „Jezu, ufam Tobie”. Tymi s∏owami przywita∏ obraz Jezusa Mi∏osiernego
i relikwie Êw. siostry Faustyny ks. pp∏k Bogdan S∏owiƒski w asyÊcie pocztów sztandarowych w KoÊciele Garnizonowym 29.09
o godz. 16.30. Nast´pnie zosta∏a odprawiona Msza Êw., którà wspólnie celebrowali: Dziekan Dekanatu Braniewo ks. kan.
Edward Woliƒski, ks. kpt. Tomasz Paroƒ,
ks. pp∏k Bogdan S∏otwiƒski. W powitaniu
oraz we Mszy Êw. udzia∏ wzi´li: pe∏niàcy
obowiàzki dowódcy 9. BK Panc. pp∏k
Edward Kasprzak, dowódca 16. PPA p∏k
dypl. Andrzej Konior, kadra Garnizonu
Braniewo, cywilni pracownicy wojska, rodziny wojskowe oraz mieszkaƒcy osiedla
wojskowego.
Podczas kazania prowadzàcy Misje ks.
Tomasz Paroƒ zach´ca∏ wszystkich
do wi´kszego otwarcia serc dla Chrystu-
10
sa i przyj´cia zbawczych darów Jego mi∏osierdzia. G∏ównym mottem kazaƒ podczas Mszy Êw. i nabo˝eƒstwa liturgicznego w niedziel´ 30 wrzeÊnia by∏y s∏owa:
„Komu wiele odpuszczono, ten wiele mi∏owa∏ b´dzie”. Przewodnià myÊl trzeciego
dnia Misji o Mi∏osierdziu Bo˝ym zawiera∏y s∏owa: „Uczynki mi∏osierdzia wzgl´dem cia∏a i duszy, êród∏em ∏ask Chrystusa Mi∏osiernego”.
W tym dniu obraz Jezusa Mi∏osiernego
nawiedzi∏ 16. Pomorski Pu∏k Artylerii.
W bramie koszar przywita∏ Go dowódca 16. PPA p∏k dypl. Andrzej Konior. Obraz przeniesiono do Klubu ˚o∏nierskiego,
gdzie wszyscy mogli wziàç udzia∏ w Eucharystii, wys∏uchaç kazania oraz czuwaç
przy obrazie Chrystusa Mi∏osiernego.
W ostatnim dniu Misji Âwi´tych obraz Mi∏osiernego Chrystusa przyby∏ do 9. Brygady Kawalerii Pancernej, gdzie zosta∏ powitany przez pe∏niàcego obowiàzki dowódcy
pp∏k Edwarda Kasprzaka. Znaczna cz´Êç
˝o∏nierzy tej jednostki przebywa∏a na poligonie w Bemowie Piskim, jednak ˝o∏nierze
licznie zgromadzili si´ na Mszy Êw. w sali
gimnastycznej, przyst´pujàc równie˝ do
spowiedzi.
Mottem by∏a myÊl: „Dary Bo˝e udzielane
przy odmawianiu Koronki do Mi∏osierdzia
Bo˝ego”. W czuwaniach przy obrazie Mi∏osiernego Chrystusa bra∏y równie˝ udzia∏
siostry katarzynki z klasztoru w Braniewie,
prowadzàc g∏´bokie rozwa˝ania o Bo˝ym
Mi∏osierdziu i o ˝yciu duchowym Êw. siostry Faustyny.
W ostatnim dniu, po b∏ogos∏awieƒstwie
na zakoƒczenie Mszy Êw., zosta∏y uca∏owane przez uczestników Misji relikwie Êw.
Faustyny. Na pamiàtk´ Misji zosta∏y tak˝e
rozdane obrazki z tekstem Koronki do Bo˝ego Mi∏osierdzia.
Wielu parafian podczas Misji wzi´∏o
udzia∏ w Mszach Êw., wys∏ucha∏o nauk,
bra∏o udzia∏ w czuwaniach oraz przystàpi∏o do spowiedzi Êw. Dnia 3 paêdziernika
po obraz Jezusa Mi∏osiernego i relikwie
Êw. siostry Faustyny przyby∏ ksiàdz kapelan
z Parafii Wojskowej w Elblàgu.
bs
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 11
Niebanalne
˝yciorysy
B∏ogos∏awiona Salomea, dziewica
Salomea by∏a córkà
ksi´cia ma∏opolskiego Leszka Bia∏ego
i Grzymis∏awy, ksi´˝niczki ruskiej. Urodzi∏a si´ na prze∏omie
1211 i 1212 r. Majàc
zaledwie 6 lat, zosta∏a zar´czona z ksi´ciem
w´gierskim Kolomanem, co mia∏o utrwaliç
pokój mi´dzy Polskà a W´grami. Salomea
poÊlubi∏a wkrótce Kolomana, od poczàtku
przyrzekajàc – za zgodà m´˝a – zachowanie dziewictwa. W roku 1219, w wieku 8 lat,
zasiad∏a z m´˝em na tronie halickim.
Wkrótce potem, po kl´sce z wojskami ksi´cia nowogrodzkiego MÊcis∏awa, zostali
zmuszeni do rezygnacji z Halicza i udali si´
na W´gry. W 1241 r. Koloman zmar∏ na
skutek ran odniesionych w bitwie z Tatarami.
Po jego Êmierci niedosz∏a królowa W´gier
wróci∏a do Polski. Salomea jednak˝e nie
chcia∏a pozostaç na dworze ksià˝´cym i postanowi∏a poÊwi´ciç si´ ˝yciu zakonnemu.
W 1245 r. wstàpi∏a do ufundowanego
przez Boles∏awa Wstydliwego klasztoru klarysek w ZawichoÊcie ko∏o Sandomierza.
KilkanaÊcie lat póêniej Boles∏aw Wstydliwy
uposa˝y∏ drugi klasztor sióstr klarysek
pod Krakowem, opodal miejscowoÊci Ska∏a
i tam w 1260 r. przeniós∏ siostry z Salomeà.
Tu sp´dzi∏a pozosta∏e lata swego ˝ycia.
Choç Salomea nie by∏a nigdy ksienià, jej
troskà by∏o zabezpieczenie siostrom utrzymania. Jeszcze po Êmierci pami´ta∏a o nich,
wyposa˝ajàc testamentem koÊció∏ klasztorny w kosztowne paramenty i naczynia liturgiczne. Zaopatrzy∏a równie˝ klasztor w odpowiednie ksià˝ki. Za∏o˝y∏a przy klasztorze
miasto na prawie niemieckim. W 1268 r.
powa˝nie rozchorowa∏a si´. W spisanym testamencie wszystko, co mia∏a, przekaza∏a
klasztorowi. Umar∏a w opinii ÊwiàtobliwoÊci 17 listopada 1268 r. i zosta∏a pochowana pod koÊcio∏em klasztornym na Grodzisku. Starania o jej kanonizacj´ rozpocz´to
zaraz po Êmierci. Proces trwa∏ d∏ugo. Zwieƒczy∏a go beatyfikacja dokonana przez papie˝a Klemensa X z 17 maja 1672 r.
kw
Istniejà trzy rodzaje przyjaêni, które nam s∏u˝à:
z ludêmi szczerymi, sta∏ymi i doÊwiadczonymi
i trzy, które nam szkodzà: z ludêmi fa∏szywymi,
pochlebcami i plotkarzami.
Konfucjusz
Pieʃ Ojczysta – zbiór
najpi´kniejszych Êpiewów
patriotycznych
Wac∏aw Panek, w wydanej w 1990 roku
ksià˝ce „Gaude, Mater Polonia”, pisze
o pieÊniach patriotycznych: O pieÊniach
tych, bez ˝adnej szowinistycznej przesady,
mo˝emy mówiç tylko z dumà. Ale czy je znamy? Czy znamy nawet te najbli˝sze w czasie,
które naszym ojcom przypomina∏y o godnoÊci narodowej lub zach´ca∏y naszych dziadków do walki o Polsk´ niepodleg∏à?
Próbujàc odpowiedzieç na to pytanie, dochodzimy do smutnej refleksji: w naszym
spo∏eczeƒstwie zanika znajomoÊç tradycyjnych pieÊni patriotycznych. Przyczyn jest
z pewnoÊcià wiele, a jednà z nich jest zalew
prostej i taniej kultury masowej, w której
cz´sto nie ma miejsca na kszta∏towanie postaw patriotycznych. W zwiàzku z tym
z wielkà radoÊcià nale˝y powitaç najnowsze
wydawnictwo Caritas Ordynariatu Polowego – Pieʃ Ojczysta.
1-15 listopada 2007
Publikacja sk∏ada si´
z dwóch cz´Êci. Obie znajdujà si´ w sztywnym
ozdobnym etui, utrzymanym w kolorystyce przynoszàcej na myÊl polskà flag´. Jedna cz´Êç to cztery
p∏yty CD, druga zaÊ to imponujàcych rozmiarów album.
Wydawnictwo otwiera interesujàcy wst´p pióra Eugeniusza Ratajczyka. Wyczytamy w nim o roli i specyfice polskich pieÊni patriotycznych. Na czterech
p∏ytach CD umieszczono 89 kompozycji, podzielonych na zestawy: Popularne arie i pieÊni
oraz Êpiewy rycerskie i staropolskie, Hymny
i pieÊni powstaƒ narodowych, Polskie pieÊni
˝o∏nierskie I i II wojny Êwiatowej, Polskie
wspó∏czesne pieÊni patriotyczne.
Kompozycje wykonujà najwybitniejsi polscy
artyÊci, m.in.: Teresa ˚ylis-Gara, Maria Fo∏tyn, Krystyna Szostek-Radkowa, Ewa PodleÊ,
Bernard ¸adysz czy Wies∏aw Ochman, Zespó∏ PieÊni i Taƒca „Âlàsk”, Orkiestra Polskiego Radia z Bydgoszczy, ¸odzi, Krakowa
i Warszawy, Orkiestra Teatru Wielkiego i Filharmonii Narodowej w Warszawie, Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia i Telewizji
oraz Chór i Orkiestra Reprezentacyjnego Zespo∏u
Artystycznego Wojska Polskiego.
Na p∏ytach opublikowano
najbardziej reprezentatywne, znane i lubiane
pieÊni patriotyczne. Razem z p∏ytami wydano
w przepi´knej szacie edytorskiej album – Êpiewnik
z nutami, który, jak czytamy w przedmowie, stanowi rodzaj przewodnika
do 46, spoÊród 89 nagranych kompozycji.
Autorami koncepcji albumu sà Adam Buszko i Boles∏aw Szulia. Wydanie albumu dofinansowano z dotacji Ministerstwa Obrony Narodowej, a patronat medialny obj´∏y: Nasza
S∏u˝ba, Niedziela, TVP Historia, Hi – END.pl,
Polska Zbrojna i Muzyka 21.
Wydana publikacja to przede wszystkim
lekcja patriotyzmu. Przeglàdajàc strony albumu i s∏uchajàc kolejnych p∏yt CD, zag∏´biamy si´ w histori´ Polski, pieÊnià pisanà.
To doskona∏y i przyst´pny podr´cznik narodowych dziejów, niezastàpiona pomoc dydaktyczna dla nauczycieli i m∏odzie˝y.
Leszek Mateusz Gorecki
11
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 12
Si∏à KoÊcio∏a jest wiara aposto∏ów
W homilii Biskup Stanis∏aw Budzik, dzi´kujàc za dar pos∏ugi biskupiej w tej historycznej Âwiàtyni, podkreÊli∏, ˝e si∏à KoÊcio∏a jest wiara aposto∏ów: „KoÊció∏ jest tylko
wtedy apostolski, kiedy ˝yje w nim wiara
jego uczniów”. Biskup Polowy Tadeusz
P∏oski, mocà decyzji Jana Paw∏a II, zosta∏
w∏àczony do „sztafety zbawienia”, stajàc
si´ sukcesorem biskupów polowych: Stanis∏awa Galla, Józefa Gawliny, S∏awoja
Leszka G∏ódzia. Biskup Budzik przybli˝y∏
zebranym postaç Êw. Judy Tadeusza, patrona biskupa P∏oskiego.
Na koniec ˝yczy∏ Ordynariuszowi Polowemu, aby: „Wszystkim jego podró˝om towarzyszy∏ niepokój Êw. Judy Tadeusza
z Wieczernika, ˝e Chrystus nie objawi∏ si´
jeszcze ca∏emu Êwiatu”.
Na uroczystoÊç rocznicowà przyby∏o wielu
znamienitych goÊci, m.in. przedstawiciel
Prezydenta RP i Zwierzchnika Si∏ Zbrojnych,
Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta
Micha∏ Kamiƒski, zast´pca Szefa Sztabu
Generalnego WP, gen. broni Mieczys∏aw
Stachowiak, wiceminister spraw zagranicznych Pawe∏ Kowal, sekretarz Rady Pami´ci
Walk i M´czeƒstwa Andrzej Przewoênik, przedstawiciele MSWiA, reprezentacja parlamentu
na czele z przewodniczàcà Sejmowej Komisji
Obrony El˝bietà Radziszewskà, reprezentacje
ró˝nych jednostek si∏
zbrojnych.
Po Mszy Êw., w ogrodach Rezydencji Biskupów Polowych, rodzina,
przyjaciele, wspó∏pracownicy i licznie
przybyli goÊcie sk∏adali ˝yczenia. Orkiestra Reprezentacyjna Policji wykona∏a wiàzank´ utworów, a Bractwo Kurkowe odda∏o honorowà salw´ na czeÊç dostojnego
Jubilata.
Anna Polaƒska
Fot. kes
„30 paêdziernika 2004 r. Biskup Tadeusz
P∏oski sta∏ si´ ogniwem nieprzerwanej
zbawczej sukcesji apostolskiej” – powiedzia∏ Sekretarz Generalny Episkopatu Polski biskup Stanis∏aw Budzik w czasie Mszy
Êw. dzi´kczynnej, sprawowanej w Katedrze
Polowej WP w trzecià rocznic´ Êwi´ceƒ i ingresu Ordynariusza Polowego.
Kustosz zbiorów jasnogórskich – pu∏kownikiem
W dniu 24 paêdziernika br. w Sali Rycerskiej na Jasnej Górze, w obecnoÊci genera∏ów, wspó∏braci zakonnych, a tak˝e pielgrzymów, odby∏a si´ uroczystoÊç mianowania ojca Jana Golonki, paulina, na pu∏kownika Wojska Polskiego. Akt mianowania
wr´czy∏ Biskup Polowy Wojska Polskiego
gen. dyw. Tadeusz P∏oski wraz z Dyrektorem Generalnym Ministerstwa Obrony Narodowej Jackiem Olbrychtem, gen. dyw.
Zbigniewem G∏owienkà i dowódcà 5. Batalionu Chemicznego pp∏k. Andrzejem ˚mudà. Na uroczystoÊç przyby∏o zacne grono
goÊci – ojciec Izydor Matuszewski, genera∏owie: gen. bryg. Marek Witczak, gen. dyw.
Edward Gruszka i gen. bryg. Andrzej ¸osiƒski oraz ks. pp∏k Stanis∏aw Gulak – Dziekan
Krakowskiego Dekanatu Wojskowego, ks.
pp∏k Boles∏aw Lichnerowicz oraz Notariusz
Kurii Polowej WP.
Przyby∏ych goÊci przywita∏ przeor klasztoru Ojców Paulinów
na Jasnej Górze, ojciec Bogdan
Waliczko. Wyrazi∏ radoÊç, ˝e
mury klasztoru jasnogórskiego
sà miejscem niecodziennej
uroczystoÊci mianowania jednego z ojców, Jana Golonki,
na stopieƒ pu∏kownika. Kapitan Kubiak odczyta∏ decyzj´
Ministra Obrony Narodowej
o mianowaniu o. Jana Golonki na wy˝szy stopieƒ oficerski.
„Dzi´kuj´ Bo˝ej OpatrznoÊci,
˝e na drogach duszpasterstwa
12
wojskowego postawi∏a ojca Jana Golonk´” – rozpoczà∏ Biskup Polowy gen. dyw.
Tadeusz P∏oski. Ojciec Jan zosta∏ przyj´ty
na kapelana po reaktywowaniu Ordynariatu Polowego. Biskup wspomnia∏ o zadaniach, które ojciec Golonka spe∏nia
w Diecezji Polowej. „Ojcze Janie, dzi´kujemy za umi∏owanie s∏u˝by Bogu, KoÊcio∏owi i Ojczyênie” – mówi∏ Biskup. „Je˝eli kap∏an kocha tych, do których zosta∏ pos∏any, ta s∏u˝ba staje si´ radosnà”. Ordynariusz Wojskowy w pos∏udze ojca Jana podkreÊli∏ wymiar cichego, ale wiarygodnego Êwiadectwa. Biskup P∏oski podkreÊli∏ trosk´ kustosza jasnogórskich zbiorów o ciàg∏oÊç pos∏ugi kapelaƒskiej
w klasztorze. Jej wyrazem by∏y starania
o nast´pc´. W pos∏ug´ duszpasterskà
wÊród wojskowych wchodzi ojciec Kamil
Szustak, paulin, który we wrzeÊniu br.,
po ukoƒczonym kursie oficerskim, zosta∏
mianowany na stopieƒ podporucznika. Biskup ze s∏owami podzi´kowania zwróci∏
si´ tak˝e do ojca p∏k. Jana Wolnego, paulina, emerytowanego ksi´dza kapelana,
który jako duchowny wiele razy towarzyszy∏ skazanym na Êmierç w okresie komunistycznym, przygotowujàc ich do godnej
Êmierci.
Dyrektor Generalny Ministerstwa Obrony
Narodowej, Jacek Olbrycht rozpoczà∏
swoje wystàpienie od pochwa∏y ojca Jana, za przyk∏ad postawy patriotycznej i humanistycznej. „Najwa˝niejszà miarà patriotyzmu jest Êwiadectwo. Âwiadectwem
zaÊ jest s∏u˝ba” – podkreÊli∏ Dyrektor Generalny MON. Ojciec pu∏kownik Jan Golonka podzi´kowa∏ Dyrektorowi Generalnemu oraz Biskupowi Polowemu za nominacj´.
Po uroczystoÊci, w Kaplicy Cudownego Obrazu, Biskup Polowy gen. dyw. Tadeusz P∏oski
odmówi∏ modlitw´ Piotra Skargi za Ojczyzn´ i udzieli∏ ojcu
pu∏kownikowi Janowi Golonce
i wszystkim obecnym pasterskiego b∏ogos∏awieƒstwa.
Po zakoƒczonej modlitwie gratulacje z∏o˝yli tak˝e Tadeusz
Wrona – prezydent Cz´stochowy, wojskowi, przyjaciele i znajomi Ojca.
Ks. p∏k Zbigniew K´pa
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 13
Wojskowe pielgrzymowanie z Bydgoszczy do W∏och
Z pasterskim b∏ogos∏awieƒstwem Biskupa
Polowego oraz wsparciem szefa Inspektoratu Wojskowej S∏u˝by Zdrowia p∏k. Andrzeja WiÊniewskiego i szefa Departamentu Wychowania i Promocji ObronnoÊci p∏k.
Marka Paterka 13 paêdziernika 2007 r. wyruszy∏a z Bydgoszczy autokarowa pielgrzymka do grobu S∏ugi Bo˝ego Jana Paw∏a II w Rzymie. Pielgrzymk´ zorganizowa∏
i poprowadzi∏ ks. por. Krzysztof Kara z KoÊcio∏a Garnizonowego w Bydgoszczy.
rzy polegli na wszystkich frontach II wojny
Êwiatowej i po jej zakoƒczeniu.
Kolejnym miejscem naszego pielgrzymowania by∏ Asy˝, gdzie pogrà˝yliÊmy si´
w zadumie przy grobie Êwi´tego Franciszka. W dniu tym przypada∏o liturgiczne
wspomnienie Êw. ¸ukasza – patrona lekarzy i s∏u˝by zdrowia. Podczas Eucharystii
modliliÊmy si´ za ca∏à wojskowà s∏u˝b´
zdrowia – lekarzy, piel´gniarki i pracowników cywilnych. ZwiedzaliÊmy tak˝e koÊció∏
Êw. Klary, podziwiajàc przepi´kne freski
i rzeêby. Na koniec – wszyscy razem – ju˝
uÊmiechni´ci – podziwialiÊmy uroki Wenecji. W trakcie zwiedzania miasta dosz∏o
do mi∏ego i niespodziewanego spotkania
z Hannà Suchockà – ambasador RP
w Watykanie.
Pielgrzymka, w której uczestniczyliÊmy, by∏a dla ka˝dego z nas êród∏em wielkich
prze˝yç i emocjonalnych doÊwiadczeƒ. Pozwoli∏a zrozumieç istot´ chrzeÊcijaƒstwa
i znaleêç w∏asnà drog´ do Boga.
kpt. Iwona Manos, por. Agnieszka Cho∏ody
Pierwsze miejsce na trasie naszego zwiedzania i pielgrzymowania stanowi∏a Florencja, gdzie podziwialiÊmy zabytkowe
obiekty sakralne – Santa Croce, Baptysterium, Piazza della Singoria. Z Florencji
udaliÊmy si´ do Rzymu, gdzie modliliÊmy
si´ w Bazylice Êw. Jana na Lateranie, Bazylice Êw. Paw∏a za Murami, Bazylice Sancta Maria Maggiore.
ModliliÊmy si´ tak˝e w Bazylice Êw. Piotra
podczas Mszy Êw. celebrowanej przez biskupów polskich w 29. rocznic´ wyboru
Polaka na Papie˝a. OddaliÊmy ho∏d Janowi Paw∏owi II, modlàc si´ przy jego grobie.
Podczas generalnej audiencji Papie˝a Benedykta XVI przyj´liÊmy papieskie b∏ogos∏awieƒstwo.
Z∏o˝yliÊmy te˝ kwiaty i modliliÊmy si´ za tysiàce polskich ˝o∏nierzy poleg∏ych na wzgórzach Monte Cassino oraz za ˝o∏nierzy, któ-
Bàdêcie wiarygodni…
Biskup Polowy WP gen. dyw. Tadeusz P∏oski
udzieli∏ 26 paêdziernika 2007 roku sakramentu bierzmowania m∏odzie˝y z rodzin
wojskowych oraz ˝o∏nierzom ze Âlàskiego
Okr´gu Wojskowego. Na pok∏adzie Êmig∏owca MI-8 Biskup P∏oski przeby∏ kilkusetkilometrowà drog´ dzielàcà Warszaw´
od ˚agania oraz W´drzyna, gdzie przygotowana przez ksi´˝y kapelanów m∏odzie˝ stawi∏a si´, aby dostàpiç zaszczytu sakramentu bierzmowania.
Na poczàtku w swojà chrzeÊcijaƒskà doros∏oÊç wkroczy∏o 200
ch∏opców i dziewczàt z ˚agania
i ˚ar, którzy oczekiwali momentu
namaszczenia Êwi´tymi olejami
w koÊciele garnizonowym pw.
Matki Bo˝ej Hetmanki ˚o∏nierza
Polskiego w ˚aganiu. Biskup P∏oski uczyni∏ zadoÊç ich ˝yczeniu.
Zach´ci∏ m∏odzie˝ podczas uroczystego b∏ogos∏awieƒstwa, ˝eby
zawsze podà˝a∏a Êladami Chrystusa i w sercu pami´ta∏a o haÊle
widniejàcym na wojskowych
sztandarach: „Bóg-Honor-Ojczyzna”. „Niech moc Ducha Âwi´tego towarzyszy nam ka˝dego dnia,
1-15 listopada 2007
niech pozwala nam wychodziç na zewnàtrz, do innych, i niech sprawi, abyÊmy
budowali jednoÊç” – powiedzia∏.
WÊród 200 kandydatów, którzy otrzymali
sakrament, znalaz∏o si´ 80 ˝o∏nierzy, którym Êwiadkowali ich dowódcy. Biskup P∏oski pogratulowa∏ proboszczowi – ks. p∏k.
Stanis∏awowi Szymaƒskiemu, Dziekanowi
Âlàskiego Okr´gu Wojskowego oraz ks.
mjr. Piotrowi ¸uƒskiemu ˝ywego KoÊcio∏a,
czego dowodem by∏a bierzmowana m∏odzie˝.
Biskup Polowy uda∏ si´ równie˝ do W´drzyna, gdzie w koÊciele pw. Êw. Sebastiana udzieli∏ sakramentu bierzmowania 80 ch∏opcom i dziewcz´tom z miejscowej parafii oraz z Mi´dzyrzecza. Biskup P∏oski pogratulowa∏ proboszczowi,
ks. pp∏k. Krzysztofowi Pietrzniakowi, ks.
kpt. Rafa∏owi Kaproniowi oraz siostrze
katechetce widocznych Êladów ich duszpasterskiej dzia∏alnoÊci. Przypomnia∏, ˝e
od ka˝dego Êwiadka, a zw∏aszcza
od Êwiadka Chrystusa, „oczekuje si´ jednej cechy, wiarygodnoÊci”. ˚yczy∏ m∏odym ludziom, aby w codziennym post´powaniu byli wiarygodnymi Êwiadkami
chrzeÊcijaƒskiej mi∏oÊci bliêniego.
Dzi´kujàc w imieniu m∏odzie˝y
za udzielenie sakramentu, ks.
Pietrzniak poprosi∏ emerytowanego pu∏kownika Wies∏awa Borowczyka, prezesa miejscowego ko∏a
∏owieckiego, aby wr´czy∏ Biskupowi P∏oskiemu wykonany przez niego krucyfiks z poro˝a jelenia.
W imieniu rodziców Ordynariuszowi podzi´kowa∏ gen. bryg. Mieczys∏aw Ró˝aƒski, dowódca 17.
Brygady Zmechanizowanej.
Po Mszy Êw. Biskup Polowy spotka∏
si´ ze wspólnotà parafialnà podczas pocz´stunku na plebani.
Krzysztof St´pkowski
13
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 14
Przysi´gamy!
˚o∏nierze 2. Kompanii Reprezentacyjnej
Wojska Polskiego Batalionu Reprezentacyjnego WP z∏o˝yli przysi´g´ wojskowà w czasie uroczystego apelu 26 paêdziernika 2007
roku. UroczystoÊç odby∏a si´ w rejonie zakwaterowania pododdzia∏ów przy ul. Hynka.
Przyby∏ych na uroczystoÊç goÊci powita∏
dowódca batalionu pp∏k dypl. Tomasz
Dominikowski. WÊród uczestników byli
m.in.: Pe∏nomocnik Dowódcy Garnizonu
Warszawa ds. Ceremonia∏u Wojskowego,
p∏k Andrzej Âmietana, gen. bryg. Stanis∏aw Ferenz, by∏y Komendant Garnizonu
Warszawa, przedstawiciele Policji, ˚andarmerii Wojskowej, dowódcy jednostek
wojskowych, burmistrzowie i reprezentanci w∏adz samorzàdowych stolicy, a tak˝e
mali goÊcie ze Szko∏y Podstawowej Nr 2
w Piastowie, którzy przybyli odwiedziç Batalion Reprezentacyjny WP.
WÊród bohaterów uroczystoÊci wyró˝niono szer. ¸ukasza Barszczewskiego, szer.
Grzegorza Kliszcza, szer. S∏awomira Zieb´
i szer. Jakuba S´ka, którzy dostàpili zaszczytu z∏o˝enia przysi´gi na sztandar
Kompanii Reprezentacyjnej WP. Jak podkreÊli∏ p∏k Andrzej Âmietana: „Przysi´ga
na sztandar, b´dàcy symbolem wojennej
chwa∏y, wiernoÊci i przywiàzania do macierzystej jednostki, to ogromna satysfakcja i du˝e wyró˝nienie”.
Najm∏odsi ˝o∏nierze Warszawskiego Garnizonu gromkim g∏osem powtarzali rot´
przysi´gi: „Ja, ˝o∏nierz WP, przysi´gam
s∏u˝yç wiernie Rzeczypospolitej Polskiej,
broniç jej niepodleg∏oÊci i granic, staç
na stra˝y Konstytucji, strzec honoru ˝o∏nierza polskiego, sztandaru wojskowego
broniç, za spraw´ mojej Ojczyzny w potrzebie krwi w∏asnej ani ˝ycia nie szcz´dziç. Tak mi dopomó˝ Bóg”.
S∏owa te wywo∏a∏y wyraêne wzruszenie na
twarzach przyby∏ych
na uroczystoÊç rodziców i krewnych, do
których zwróci∏ si´ p∏k
Âmietana, dzi´kujàc
za ich trud w∏o˝ony
w wychowanie synów
na prawych obywateli:
„Wasi synowie nie
uchylili si´ od obowiàzku s∏u˝by wojskowej i za∏o˝yli wojskowy
mundur”. I doda∏
z satysfakcjà: „Nowo zaprzysi´˝eni ˝o∏nierze pe∏nià s∏u˝b´ w jednostce o bogatych
tradycjach (…). Wiosnà tego roku Batalion Reprezentacyjny WP otrzyma∏ znak
Honorowych Si∏ Zbrojnych – najbardziej
presti˝owe wyró˝nienie w naszej armii,
a pododdzia∏y reprezentacyjne, b´dàce
swego rodzaju wizytówkà Garnizonu Warszawa, sà podziwiane w kraju i za granicà za nienagannà prezencj´, perfekcyjne
pokazy musztry paradnej, za godny udzia∏
w oprawie ceremonialnej uroczystoÊci
wojskowych i patriotyczno-religijnych”.
B∏ogos∏awieƒstwa nowo zaprzysi´˝onym
udzieli∏ kapelan batalionu ks. kpt. Mateusz Hebda, a uroczystoÊç zakoƒczy∏a defilada pododdzia∏ów i nienaganny pokaz
musztry paradnej.
Anna Polaƒska
W dobrych
„zawodach”
wystàpi∏em
W Akademii Obrony Narodowej przeprowadzono 29 paêdziernika 2007 r., mocà decyzji Ministra Obrony Narodowej, doroczny
sprawdzian sprawnoÊci fizycznej kapelanów wojskowych.
Sprawdzian, w czterech konkurencjach, przeprowadzi∏a Centralna Komisja Egzaminacyjna. Wojskowi duchowni biegali
na dystansie 3 km. Bezkonkurencyjny okaza∏ si´ ks. mjr Marek
Kwieciƒski, kapelan Wojskowego Instytutu Medycznego przy ul.
Szaserów, który pokona∏ dystans w 11 min. i 55 sek. Kapelani
podciàgali si´ na drà˝ku, biegali w slalomie i w okreÊlonym czasie çwiczyli „brzuszki”.
Cz∏onkowie komisji pozytywnie wyrazili si´ o uzyskanych wynikach sprawnoÊciowych.
ap
14
Rok XVI nr 19 (347)
1-15 listopada 2007 k2
11/15/07
10:48 AM
Page 15
IRAK
MI¢DZYRZECZ
WARSZAWA
˚o∏nierze Wojskowego Klubu Honorowych Dawców Krwi „˚o∏nierska Krew”
z 17. Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej (17. WBZ) z Mi´dzyrzecza oddali ponad 40 litrów krwi. W akcji, zorganizowanej w podzi´kowaniu dla Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala
w S∏upsku za udzielenie pomocy ˝o∏nierzom rannym podczas wypadku na poligonie w Wicku Morskim, udzia∏ wzi´∏o 93 krwiodawców z Garnizonów Mi´dzyrzecz i W´drzyn.
„Jest to najcenniejszy dar, jaki mo˝na
przekazaç drugiemu cz∏owiekowi” –
mówi∏ dowódca 17. WBZ, gen. bryg.
Miros∏aw Ró˝aƒski. „W tym roku jest to
ju˝ 25. tego typu akcja. ZebraliÊmy
w nich ∏àcznie ponad 450 litrów krwi”
– podsumowa∏ organizator, kpt. Miros∏aw Filipkiewicz, który od 1999 r. regularnie organizuje akcje oddawania krwi.
Delegacja Chóru Alexandrowa z∏o˝y∏a 29 paêdziernika 2007 r. wizyt´ u Biskupa Polowego Tadeusza P∏oskiego,
sk∏adajàc Ordynariuszowi Wojskowemu
najlepsze ˝yczenia imieninowe.
S∏ynny na ca∏ym Êwiecie Chór Armii
Czerwonej, zwany od nazwiska za∏o˝yciela Chórem Alexandrowa, istnieje ju˝
prawie 80 lat – powsta∏ w 1928 r. Koncertuje na ca∏ym Êwiecie, wsz´dzie budzàc wielki aplauz. Wyst´py Chóru
wzbogacone sà uk∏adami choreograficznymi rosyjskiego baletu i tancerek.
W repertuarze znajdujà si´ pieÊni narodowych kompozytorów, pieÊni ludowe,
muzyka sakralna, klasyczne utwory rosyjskich i zagranicznych kompozytorów
oraz arcydzie∏a Êwiatowej muzyki popularnej.
ChórzyÊci z∏o˝yli Biskupowi ˝yczenia
oraz zaÊpiewali kilka pi´knych rosyjskich pieÊni. Ordynariusz Polowy obdarowa∏ goÊci wydaniem albumowym
„Pieʃ Ojczysta” i dzi´kujàc za odwiedziny, wspomnia∏ o koncercie Chóru
u Ojca Âwi´tego Jana Paw∏a II i o ciep∏ych s∏owach papie˝a o artystach i Rosji.
Biskup P∏oski na zakoƒczenie spotkania
udzieli∏ Chórowi b∏ogos∏awieƒstwa.
sz. g.
IRAK
1 listopada br. w bazie wojskowej Echo
w Diwaniji odby∏y si´ obchody dnia
Wszystkich Âwi´tych. Na uroczystym
apelu oddano ho∏d ˝o∏nierzom Wielonarodowej Dywizji Centrum–Po∏udnie
(WD CP), poleg∏ym w operacji „Iracka
WolnoÊç”.
UroczystoÊci rozpocz´∏y si´ Mszà Êw.,
sprawowanà w kaplicy pw. Êw. Judy Tadeusza, w intencji poleg∏ych ˝o∏nierzy,
którà celebrowa∏ kapelan IX zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego, pp∏k
Sebastian Piekarski. Po zakoƒczonej Eucharystii, w czasie uroczystego apelu,
˝o∏nierze wszystkich paƒstw wchodzàcych w sk∏ad WD CP uczcili minutà ciszy
pami´ç poleg∏ych oraz zapalili znicze.
UroczystoÊç zakoƒczy∏a salwa honorowa, oddana przez ˝o∏nierzy z Grupy Bojowej.
w. g.
zjk
AFGANISTAN
Caritas Ordynariatu Polowego Wojska
Polskiego przekaza∏a 5 listopada br.
600 kg leków i sprz´tu medycznego
z przeznaczeniem dla ludnoÊci cywilnej
w Afganistanie. Odbiorcà darów by∏ Zespó∏ Caritas Wojskowej przy PKW Afganistan z ks. kapelanem Paw∏em Wójcikiem. Zespó∏ ten wraz z pracownikami
CIMIC by∏ równie˝ dystrybutorem darów
na miejscu.
j. r.
˚o∏nierze MND CS licznie zgromadzili
si´ 28 paêdziernika 2007 r. na odpuÊcie
w kaplicy pw. Êw. Judy Tadeusza, aby
podzi´kowaç Bogu, przez wstawiennictwo Êwi´tego patrona, za dotychczasowy czas s∏u˝by na misji w Iraku – w tych
dniach min´∏a po∏owa czasu pobytu IX zmiany PKW. ˚o∏nierze modlili si´
równie˝ o opiek´ Bo˝à na kolejne miesiàce misji. ¸àczono si´ tak˝e duchowo
z pasterzem diecezji polowej Tadeuszem
P∏oskim, który obchodzi∏ dzieƒ swojego
Êwi´tego patrona.
˚o∏nierze dzi´kowali Bogu za trzy lata
przewodzenia KoÊcio∏owi Polowemu
przez biskupa P∏oskiego i wypraszali ∏aski na dalszy czas pos∏ugi biskupiej.
JednoczeÊnie dzieƒ swojego Êwi´tego
patrona obchodzi∏ dowódca MND CS
gen. dyw. Tadeusz Buk. Ksiàdz pp∏k Sebastian Piekarski poleci∏ dowódc´ opiece Êwi´tego patrona i wr´czy∏ mu krzy˝
wykonany z od∏amków, które dosi´g∏y
Baz´ Echo podczas s∏u˝by IX zmiany
PKW.
s. p.
GDYNIA-OKSYWIE
W dniu Wszystkich Âwi´tych, 1 listopada 2007 r., Dziekan Marynarki Wojennej ks. kmdr Bogus∏aw Wrona, inicjator
ca∏ego przedsi´wzi´cia, ods∏oni∏ i poÊwi´ci∏ replik´ – pomnik latarni morskiej
w Gdyni-Oksywiu. UroczystoÊç rozpocz´∏a Msza Êw. w KoÊciele Garnizonowym pw. Matki Boskiej Cz´stochowskiej
w Gdyni, której proboszczem jest ksiàdz
Bogus∏aw Wrona.
„Latarnia morska” stan´∏a na terenie
Cmentarza Wojskowego, w miejscu
zniszczonej we wrzeÊniu 1939 r. swojej
poprzedniczki. Replika starej latarni
oksywskiej jest oczywiÊcie granitowym
pomnikiem, który postawiono po 120 latach od momentu, gdy po raz pierwszy
latarnia na Oksywiu oÊwietli∏a drog´ statkom szukajàcym schronienia przed sztormem za Pó∏wyspem Helskim. Zaprojektowana przez ks. Wron´ granitowa replika mierzy ok. 190 cm i jest pi´ciokrotnie
mniejsza od orygina∏u. Latarnia na
Oksywiu, czynna od 1 paêdziernika
1887 r., by∏a w owym czasie najmniejszà
polskà latarnià morskà.
jes
Wi´cej informacji na stronie internetowej: www.ordynariat.pl
– pismo Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego. Redaktor naczelny – ks. p∏k Krzysztof Wyl´˝ek, sekretarz redakcji i fotoreporter – Krzysztof
St´pkowski, starszy redaktor – El˝bieta Szmigielska-Jezierska, redaktor-fotoreporter – Anna Polaƒska, wiadomoÊci internetowe – ks. p∏k SG Zbigniew K´pa,
obs∏uga internetu – m∏. chor. sztab. Jaros∏aw Berkieta.
Adres redakcji: 00-911 Warszawa 62, ul. Tokarzewskiego-Karaszewicza 4, tel./fax: 022 687-31-30, tel. 022 687-33-01, fax: 022 826-93-37,
e-mail: [email protected], www.ns.ordynariat.pl; www.ordynariat.pl
Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do ich redagowania, skracania i zmiany tytu∏ów.
Opracowanie graficzne, sk∏ad, ∏amanie, korekta i druk:
Zak∏ady Graficzne TAURUS S.p. z o.o., 05-074 Halinów, Kazimierów, ul. Zastawie 12, tel./fax: 022 783 66 82, 022 783 60 00.
ISSN 1231-6911
1-15 listopada 2007
15
„JeÊli zapomn´ o Nich,
Ty, Panie na niebie,
zapomnij o mnie"
(A. Mickiewicz, Dziady cz. III)
Fot. Izabela Szymczak (KGSG)
Page 16
10:48 AM
11/15/07
1-15 listopada 2007 k2