PUBLICZNE GIMNAZJUM NR 2 W ZBYDNIOWIE MARZEC 2016

PUBLICZNE GIMNAZJUM NR 2 W ZBYDNIOWIE
MARZEC 2016
2
KURIER SZKOLNY
1 marca - Narodowy Dzień Pamięci
Żołnierzy Wyklętych
Ustanowiony 9 lutego 2010 r. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy
Wyklętych jest hołdem wyrażonym bohaterom antykomunistycznego podziemia,
którzy przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu reżimowi
komunistycznemu.
Dzień ten jest upamiętnieniem egzekucji, siedmiu członków Zrzeszenia „Wolność
i Niezawisłość” (WiN), która odbyła się 1 marca 1951 r. w więzieniu
mokotowskim w Warszawie. Wśród straconych byli: prezes IV Zarządu
Głównego WiN – ppłk Łukasz Ciepliński oraz mjr Adam Lazarowicz,
mjr Mieczysław Kawalec, kpt. Józef Batory, kpt. Franciszek Błażej, kpt. Józef
Rzepa i por. Karol Chmiel.
Dzień ten podkreśla zasługi organizacji i oddziałów niepodległościowych,
które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie walki
o suwerenność i niepodległość Polski. Jest wyrazem hołdu dla żołnierzy
tzw. drugiej konspiracji, za okazane męstwo, niezłomną postawę i przywiązanie
do polskich tradycji patriotycznych.
Polskie podziemie antykomunistyczne miało w swoich szeregach ok. 250 000
członków, w tym ok. 40 000 żołnierzy prowadziło walkę z bronią w ręku. Bronili
ludności wiejskiej przed rabunkami i prześladowaniami NKWD i administracji
okupacyjnej, wyzwalali aresztowanych z więzień, piętnowali kolaborantów
i likwidowali zdrajców. Ostatnie oddziały walczyły jeszcze w latach 60-tych
XX w.
Konrad Nowak
3
KURIER SZKOLNY
Dzień Kobiet!
Dzień Kobiet to święto znane chyba wszystkim Polakom. Wielu z nich
sądzi również, że to typowo polskie święto, wywodzące się z naszego
kraju i obchodzone tylko tutaj. Nic bardziej mylnego! Dzień Kobiet
obchodzony jest w wielu krajach na świecie. Warto zacząć od tego,
jak Dzień Kobiet obchodzony był i jest w Polsce. W czasach PRL-u święto
wszystkich Pań było obchodzone bardzo hucznie. Kobiety obdarowywano,
lecz inaczej niż dzisiaj. Wówczas zamiast wytwornych czekoladek,
biżuterii czy innych przedmiotów, kobiety za każdym razem dostawały
rajstopy, kawę i obowiązkowo goździki. Panowie pytani o Dzień Kobiet z
dawnych
lat,
mówią,
że
kobiety
cieszyły
się
z tych skromnych podarków inaczej niż dziś - teraz trudno im dogodzić
nawet najbardziej wymyślnym prezentem.
Najważniejsze
w
obchodach
Dnia
Kobiet
było
wolne
od
pracy,
bo w tym szczególnym dniu w zakładach pracy było luźniej,
a mężczyźni cieszyli się może nawet bardziej niż kobiety,
bo za pamiętnego goździka często do rana balowali. Najważniejsze,
że dzień ten przetrwał do dziś i choć teraz kojarzy się wielu paniom
głównie z komercją i ubijaniem interesu przez kwiaciarki, to wciąż spore
grono kobiet lubi w tym dniu poczuć się szczególnie i dostać upominek.
8 marca w naszej szkole był bardzo uroczysty. Czuć było
wyjątkową atmosferę tego święta. Chłopcy przygotowali akademię.
Przedstawili na wesoło życie kobiet z ich codziennymi troskami
i radościami. Po uroczystości każda pani z grona pedagogicznego
otrzymała piękną samodzielnie przygotowaną przez uczniów różę wraz z
najlepszymi życzeniami. Mężczyźni z poszczególnych klas także stanęli na
wysokości zadania i zaopatrzyli się w kwiaty i czekoladki
dla dziewcząt ze swoich klas. Dzień Kobiet jest świętem, w którym
mężczyźni sprawiają, że kobiety czują się wyjątkowo. Tak też było
w naszej szkole. Chciałoby się powiedzieć.... chwilo trwaj!
4
KURIER SZKOLNY
5
KURIER SZKOLNY
Z okazji Dnia Kobiet, 8 marca, odbył się w naszej szkole turniej
pomiędzy uczniami i rodzicami/nauczycielami. Uczniowie wystawili dwie
drużyny. W każdym meczu miały być rozegrane po dwa sety,
z ewentualnym tie break’iem. Wszystkie drużyny bardzo chciały wygrać
i dały z siebie wszystko. Pierwszy team uczniów przegrał niestety
z rodzicami 1:2. Następny mecz poszedł troszeczkę, lepiej ponieważ w nim
górowała młodzież, wygrywając 2:1. Cały turniej wygrali jednak
bezsprzecznie rodzice. Na koniec obie drużyny uczniów zagrały mecz
o drugie miejsce. Po ciężkim spotkaniu pełnym zaciętej walki wygrał
pierwszy zespół, pokonując drugi 2:0. Na koniec wszystkie drużyny
podziękowały sobie za sportową postawę. Wszyscy byli zadowoleni nie
tylko z zajętych miejsc, ale przede wszystkim z siatkarskiej rywalizacji.
Ola Krajanowska
6
KURIER SZKOLNY
Piękno niejedno ma imię,
czyli jak się zmieniały kobiece ideały
Pulchną Wenus z dzisiejszą modelką łączy co najwyżej to,
że obie są kobietami. Czy piękno może aż tak zmieniać
rozmiarówkę?
Szybki
przegląd
„ideałów” poprzednich epok
pokazuje,
że
każda
z nich nieco inaczej definiowała
pojęcie piękna. Zmieniały się
„idealne” proporcje, fryzury,
stroje. Zmieniało się także
postrzeganie roli i charakteru
kobiety.
Jedno
spojrzenie
na
glinianą
figurkę
prehistorycznej Wenus wystarczy, aby stwierdzić, że proporcje idealnego ciała
mogą się mieścić w niezwykle szerokim zakresie. W czasach naszych przodków
ideałem kobiety była niewiasta zaokrąglona, pulchna, niekiedy wręcz otyła. Ideał
ten jednak szybko poszedł w odstawkę. Starożytni Egipcjanie preferowali
bowiem kobiety o smukłej sylwetce, wąskiej talii, a więc – dokładne
przeciwieństwo ubóstwianej wcześniej bogini płodności. Dla starożytnych
Greków i Rzymian najważniejsze były harmonia i proporcjonalność – ich kobiety
musiały więc posiadać mały biust, szerokie biodra i równie szerokie ramiona.
Podczas jednak, gdy Grecy cenili sobie świeżość, młodość i naturalność, w
Rzymie bardziej podziwiano kobiety dorosłe, raczej matki i żony, niż córki. Jeżeli
wziąć pod uwagę jedynie ciało, ideał kobiety średniowiecznej mocno zbliża się
do współczesnego. Ciało wychudzone, marne, blade – niektóre źródła uznają
wieki średnie za pierwszą epokę, w której kobiety zaczęły chorować na anoreksję.
Patrząc jednak na sztukę renesansu, można uznać, że panie tego okresu częściej
niż ich średniowieczne koleżanki zaspokajały swoje żywnościowe potrzeby.
7
KURIER SZKOLNY
Zaokrąglone
kształty,
barczysta
sylwetka i pełna twarz – idealna kobieta
tamtych czasów to niewiasta o obfitych
(choć nie przesadnie) kształtach. Barok
z jeszcze większą aprobatą wita
puszyste panie. Duże brzuchy, krągłe
pupy, grube ramiona, szerokie biodra
i obfite uda – oto podstawowe
wyznaczniki
kobiety
idealnej.
Nie na długo jednak. Wiek XVIII,
zwany także wiekiem klasycyzmu,
to powrót do form prostych, inspiracja sztuką starożytną, a co za tym idzie –
zwrot w stronę natury, wolności, harmonii i proporcji. Tak więc to swoboda,
lekkość i zwiewność najlepiej opisują wizerunek oświeceniowej damy. Do łask
wraca kobieta szczupła, wysoka, o smukłej, odpowiednio wyprofilowanej
i zachowującej właściwe proporcje sylwetce. W epoce romantyzmu z kolei,
szczupłe, wychudzone wręcz ciało, było znakiem pozytywnych cech kobiety.
Dopiero wiek XX odstąpił nieco od wyznaczania sztywnych schematów
kobiecej sylwetki. Wprawdzie ikony piękna różniły się z dekady na dekadę
(wystarczy spojrzeć na pełną sylwetką Marylin Monroe i wychudzone ciało Kate
Moss), jednak większy nacisk kładziono na określone stroje. Dzisiaj wiemy,
że była to jedynie – cisza przed sztormem. A raczej szturmem – ciał
wychudzonych, poprawionych i sztucznych.
8
KURIER SZKOLNY
11 marca odbył się wyjazd na mecz Asseco Resovia Rzeszów i MKS Cerrad Czarni
Radom, na który z niecierpliwością czekaliśmy. Na miejscu byliśmy pół godziny
przed meczem, więc mogliśmy podziwiać rozgrzewkę zawodników. Oczywiście
większości podobały się tzw. „gwoździe”, które zawodnicy wbijali, w parkiet Hali
Podpromie. Na początku spotkania przedstawieni zostali zawodnicy wraz
z kapitanami: Alkiem Achremem i Danielem Plińskim. Mecz oczywiście był
niesamowity. Obie drużyny walczyły do końca, ale to nasz zespół był faworytem
i ostatecznie wygraliśmy 3:1. MVP został nasz wspaniały atakujący Bartosz
Kurek, który w pięknym stylu poprowadził Sovię do zwycięstwa. Mimo iż
zawodnicy grają w przeciwnych drużynach, po meczu przyjacielsko ze sobą
rozmawiali, bo przecież są to przeciwnicy na jeden mecz, nie wrogowie. Jednak
nie wszyscy kibice to rozumieją. Nie podobały się nam gwizdy niektórych osób
w kierunku przeciwnej drużyny. Do samego końca z kibicami pozostali zawodnicy
właśnie Cerradu - Artur Szalpuk i Lukas Kampa. Niestety siatkarze z Resovii
szybko wyszli. Oczywiście obu drużynom gratulujemy wspaniałej rywalizacji.
Mamy nadzieję, że odbędzie się jeszcze wiele takich wyjazdów.
Ola Krajanowska
9
KURIER SZKOLNY
Dzień Wiosny
21 marca 2016 r. w naszej
szkole świętowaliśmy Dzień Wiosny.
Zorganizował
go
oczywiście
Samorząd
Uczniowski,
przygotowując
wiele ciekawych
zabaw. Uczniowie zostali podzieleni
na
grupy
według
klas.
Do wszystkich konkurencji był wybierany jeden lub dwóch ochotników.
Zadania, które były wykonywane, zostały ocenione w skali od 1-5 przez jury
złożone przez uczniów i nauczycieli. Cała zabawa zaczęła się od konkursu
na najsmaczniejszą
kanapkę. Wszystkie były oczywiście bardzo dobre,
ale wygrała klasa III. Następnie uczniowie przygotowywali stylizacje i fryzury.
Poszczególne klasy przygotowywały także rysunki związane z wiosnę.
Po wszystkich interesujących konkurencjach prowadzące nagrodziły uczestników
zabaw cukierkami. Dzień ten w naszej szkole przebiegł w bardzo miłej
atmosferze.
Anita
10
KURIER SZKOLNY
Jak się wyznacza datę Wielkanocy?
Od czego zależy, kiedy wypadają Święta Wielkiej Nocy?
Wielkanoc, jak wszyscy wiemy, jest świętem
ruchomym — może trafić się zarówno w marcu,
jak i pod koniec kwietnia. Być może jednak nie
wszyscy wiedzą, jak dokładnie wyznacza się tę datę
oraz jaki związek z wiosennymi świętami ma pełnia
Księżyca. A to właśnie od naszego satelity wszystko
zależy…
Ustalenie daty Wielkanocy zawsze było
kwestią sporną, już od pierwszych wieków naszej ery.
Sobór nicejski powiązał to święto z równonocą wiosenną i pełnią Księżyca, co
oznaczało, że każdego roku trzeba będzie datę wyznaczać od początku. Teraz nie
jest to problemem , ale kilkanaście wieków temu, zarówno dokładne określenie
równonocy, jak i samego terminu pełni Księżyca, było cokolwiek kłopotliwe.
Niedzielę Wielkanocną wyznacza pełnia Księżyca - jest to po prostu pierwsza
niedziela, po pierwszej pełni wiosennej. Tu może w kolejnych latach pojawić
się problem, ponieważ coraz częściej występować będzie rozbieżność między
kalendarzowymi astronomicznym pierwszym dniem wiosny. Jeżeli pozostaniemy
przy umownym 21 marca, to nic się nie zmieni — gdybyśmy jednak chcieli
dostosowywać się do astronomicznego początku wiosny, to od roku 2044
wypada on coraz częściej… 19 marca. Jak widać, wyliczenie daty Wielkanocy
nie jest najłatwiejsze. Na szczęście — my tego robić nie musimy.
Przygotowała Maryla Paterek
11
KURIER SZKOLNY
Najdziwniejsze zwyczaje
wielkanocne
POLSKA:
Każdy Polak zna takie zwyczaje wielkanocne jak Lany Poniedziałek
czy malowanie pisanek. Istnieje jednak cały szereg mniej znanych tradycji
i zwyczajów, które niestety powoli odchodzą w zapomnienie, zachowując się
tylko na niektórych polskich wsiach.
Jednym z tradycyjnych symboli wiązanych z tym świętem jest palemka.
Kiedyś nazywano ją kwietnią lub wierzebną, a wykonywano z gałązek
wierzbowych, gałązek bukszpanu i ozdabiano kwiatami, mchem, kolorowymi
piórkami. Niosło się ją do kościoła na świecenie. Po wyświęceniu uderzano nią
lekko domowników, by zapewnić im szczęście na cały rok.
Popiół używany w Środę Popielcową zawsze pochodzi ze spalonych palm
wielkanocnych poświęconych w poprzednim roku, choć znajdą się i tacy,
którzy uważają, że są to spopielone kości nieboszczyków. Z Popielcem wiążą się
także inne zwyczaje. Tego dnia dawniej,
zwłaszcza na wsi i w małych miasteczkach,
popularna była zabawa o nazwie kłoda
popielcowa. Polegała ona na tym, że kawalerów
oraz panny na wydaniu przywiązywano
do kłody. Z ciężarem na plecach przybywali
do karczmy, w której wykupywali się… wódką.
W czasie Środy Popielcowej powszechne były
także tańce kobiet, które gromadziły się
w karczmach na tzw. popłuczynach.
Niegdyś ważnym elementem obchodów
Wielkiego Tygodnia była Wielka Środa,
kiedy to młodzieńcy topili Judasza. Kukła
Judasza wykonywana była ze słomy i starych
ubrań, a następnie wleczona na łańcuchach
przez całą wieś – po drodze okoliczni
mieszkańcy okładali ją kijami. Na koniec
"zdrajca" wrzucany był do stawu lub okolicznej
rzeki jako wyraz sprawiedliwej kary za zdradę Chrystusa.
Inną tradycją związaną może bardziej z przygotowaniami do Wielkanocy był
tzw. pogrzeb żuru – postnej potrawy spożywanej przez cały Post. Na dwa dni
przed nadejściem świąt, całe sagany żuru lądowały na dworze. Podobnie żegnano
się ze śledziem – również typowo postną potrawą. Z wielką radością wieszano go
lub przybijano gwoździem do drzewa jako karę za "wygnanie" z jadłospisu mięsa.
12
KURIER SZKOLNY
Dawniej Wielkanoc była także okazją do urządzania "wielkiego grzechotania".
Kiedy
milkły
kościelne
dzwony rozlegał się dźwięk
kołatek. Obyczaj ten był
okazją do urządzania psot.
Młodzież biegała po mieście
z grzechotkami, hałasując i
strasząc przechodniów. Do
dziś zachował się zwyczaj
obdarowywania
dzieci
w
Wielkim
Tygodniu
grzechotkami.
EUROPA:
Z ciekawym zwyczajem spotkać się można między innymi we Florencji. Nosi
on nazwę Scoppio del Carro co w bezpośrednim tłumaczeniu oznacza "wybuch
wozu". Sięga on czasów aż pierwszej wyprawy krzyżowej, kiedy to jako pierwszy
mury odbijanej przez chrześcijan Jerozolimy pokonać miał właśnie Florentczyk
Pazzino de' Pazzi. Za jego odwagę dowódca dał mu trzy krzesiwa z samej
Bazyliki Grobu Świętego, które zostały przewiezione z powrotem do Włoch
i trzymane są we florenckim kościele Santi Apostoli. Przez lata od krzesiw tych
odpalany jest święty ogień, który niegdyś ludzie nieśli przez miasto, a z czasem
zaczęto puszczać jego ulicami wyładowany fajerwerkami wóz. Fajerwerki te są
następnie odpalane przy pomocy świętego ognia.
Na Malcie natomiast podczas Wielkiego Tygodnia odbywają się tradycyjne
procesje w wielu miejscowościach. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to,
że często bardziej przypominają one... sprint. Powód jest prosty: w XIX wieku
procesje były ograniczone czasowo przez władze. Za przekroczenie godzinowego
limitu groziły wysokie kary pieniężne. Od dekad mieszkańcy Malty kroczą więc
przez swoje miasta w zawrotnym tempie.
Jednym z ciekawych zwyczajów wielkanocnych w Europie może się
poszczycić także Irlandia. W Wielką Sobotę w miastach odbywa się pochód,
podczas którego ludzie demonstrują swoje zmęczenie długim postem i chęć
rozpoczęcia świętowania. Przemarszowi przewodzi lokalny rzeźnik.
Najciekawszy jest jednak fakt, że niesie on zawieszonego na kiju śledzia, którego
mieszkańcy biją kijami, pałkami i czym popadnie.
Tak zmaltretowany śledź symbolizujący post zostaje wrzucony do rzeki.
Następnie rzeźnik nakłada na ten sam kij udekorowany kwiatami barani udziec,
który ma zwiastować czas ucztowania.
Izabela Skucińska (na podstawie Internetu)
13
KURIER SZKOLNY
Wielkanocne pisanki
Ważną rolę w obrzędach wielkanocnych
odgrywają pisanki wielkanocne. Legenda głosi,
że święta Magdalena, gdy szła w niedzielę
wielkanocną do grobu Chrystusa, po drodze
nakupiła jajek na posiłek dla Apostołów.
Po spotkaniu zmartwychwstałego Chrystusa
spostrzegła, że nawet jajka, które niosła,
z radości zmieniły kolor, stały się czerwone
i do dziś na pamiątkę tego zdarzenia ludzie
malują jajka na Wielkanoc.
Malowanie pisanek to zwyczaj znany w wielu krajach Europy i poza nią. U nas
łączy się z Wielkanocą. W Polsce występuje kilka odmian barwnych jaj.
Popularnie wszystkie zwie się pisankami. W rzeczywistości należy tu odróżnić
najczęściej spotykane pisanki od występujących głównie w północnej części kraju
- "kraszanek", w Krakowskiem i Łowickiem zaś - "nalepianek"
oraz mazowieckich - "wyklejanek".
Najprostsze w wykonaniu są kraszanki.
Wywar z łusek cebuli daje kolor czerwonawo-żółty, z kory dzikiej jabłoni
lub nasion wrotyczu daje kolor żółty, z piołunu, bylicy dzikiego bzu, sasanki
lub zielonych pędów świeżo zebranego żyta daje różne odmiany zieleni,
z płatków kwiatu bławatka barwi na niebiesko. Można też wykorzystać, dający
czarną barwę, wywar z łupin orzecha włoskiego, kory olchowej i dębowej.
Do każdego wywaru roślinnego dla utrwalenia barwy dodaje się nieco octu.
Nalepiankami zwiemy jajka ozdobione nalepionymi na skorupkę różnobarwnymi
wycinankami z papieru, wyklejankami zaś jajka z wzorami powstałymi
przez naklejenie na skorupkę ornamentu z rdzenia sitowia.
Najczęściej jednak spotykane w Polsce są pisanki ozdobione ornamentem jednolub wielobarwnym. Ornament ten uzyskuje się zazwyczaj przez batikowanie,
które polega na tym, że pokrywa się najpierw skorupki jajka wzorem
z roztopionego wosku, a następnie zanurza w barwniku. Po wyjęciu jajka
z barwnika i przeschnięciu usuwa się wosk, przez co otrzymuje się biały wzór
na barwnym tle. Powtarzając tę operację kilka razy przez nakładanie wosku
na coraz to inne miejsca i zmienianie barwników, możemy otrzymać pisankę
14
KURIER SZKOLNY
wielobarwną. Do nakładania wosku używa się "pisaka", czyli patyczka
z osadzonym na końcu metalowym lejkiem, wykonanym np. ze skuwki
od sznurowadła, przez który wosk lejąc się rysuje na jajku linię ciągłą,
albo szpilki, której łebek maczany w wosku pozwala kreślić na jajku kropki
i przecinki. Wosk topi się na ogniu w małym naczyniu; doskonale nadaje się
do tego pudełko po paście do butów. Pewną odmianą tego sposobu jest metoda
trawienia, polegająca na pokryciu woskiem ornamentu na zabarwionym już jajku,
a następnie włożeniu jajka do roztworu kwasu buraczanego, z kiszonej kapusty
lub do serwatki, ponieważ rozpuszczają one barwnik nie pokryty woskiem.
W obu przypadkach, już po zakończeniu barwienia pisanki, usuwamy z niej wosk
przez zanurzenie jej w gorącej wodzie.
Techniki wykonywania pisanek są w wielu krajach podobne. Natomiast
zasadniczo różnią się ornamenty, a tu nie tylko poszczególne kraje, ale i regiony
mają własne charakterystyczne motywy.
Polskie pisanki należą do najpiękniejszych na świecie.
Opracowała Natalia Herdzik
15
KURIER SZKOLNY
KOSZYK
WIELKANOCNY
Każdemu z nas święta wielkanocne kojarzą się głównie ze święceniem jajek.
Koszyczek Wielkanocny jest nieodłączną częścią tych świąt. To właśnie
z produktów w nim zawartych gotowany jest przepyszny żurek.
Co powinno znaleźć się w naszym koszyku wielkanocnym?
Zgodnie z tradycją powinien zawierać:








Chleb - symbolizuje Ciało Chrystusa. Wkładamy go do koszyczka,
by zapewnić sobie dobrobyt i pomyślność.
Wędlina - symbol zdrowia i płodności dla nas i rodziny.
Sól - symbolizuje oczyszczenie i prawdę, włożona do koszyczka będzie
miała moc odstraszającą zło.
Jajko - symbol życia, włóżmy go do koszyczka, by pamiętać o wciąż
odradzającym się życiu.
Ser - jest symbolem związku człowieka z przyrodą.
Chrzan - symbolizuje siłę fizyczną, którą powinien nam zapewnić
przez cały rok.
Ciasto - symbol umiejętności i doskonałości.
Baranek - najbardziej znamienny symbol świąt wielkanocnych, uosabia
przezwyciężenie zła.
Do koszyka można również włożyć coś od siebie. Mogą to być ulubione
przedmioty mające dla nas symboliczne
znaczenie.
Z dekoracją koszyczka jest podobnie. Należy
jednak pamiętać o gałązkach bukszpanu i
koronkowej serwetce na wierzchu. Reszta to
nasza
kreatywność
i wolna wola.
Marcela Słomianny
16
KURIER SZKOLNY
Wielkanocne potrawy Podkarpacia i nie tylko
Rosół „z gwoździa”
Składniki: ziemniaki, marchew, cebula, czosnek, mięta, sól.
Wykonanie: Ugotuj ziemniaki. Osobno zagotuj wodę, dodaj miętę, czosnek,
marchew, cebulę i sól. Ugotowany wywar podawaj z ziemniakami.
Żurek z kwaśnego mleka
Składniki: 1 litr zsiadłego mleka, 1 litr wody, 25 dag włoszczyzny, 3 suszone
grzybki, 2 ząbki czosnku, 2 łyżki mąki, pół szklanki śmietany, liść laurowy,
ziele angielskie, sól, pieprz
Wykonanie:
Ugotować
wywar,
dodać
namoczone
wcześniej
grzyby,
sól
oraz włoszczyznę - a pod koniec gotowania liść
laurowy i ziele angielskie. Przecedzony wywar
połączyć z dobrze roztrzepanym zsiadłym
mlekiem – całość energicznie mieszać
do zagotowania. W małej ilości wody rozpuścić
mąkę
oraz śmietanę, dodać do zupy i zagotować. Doprawić solą, pieprzem i roztartym
czosnkiem. Podawać z ziemniakami, jajem ugotowanym na twardo
lub pieczywem.
Ziemniaki podawane do żurku można posypać koperkiem lub zrumienioną
na słoninie cebulą. Wybornym dodatkiem są również ziemniaki upieczone
w piecu lub piekarniku.
Żur postny
Składniki: 25 dag włoszczyzny, 3 ząbki czosnku, 1 łyżka suszonych
grzybków, 2,5 szklanki zakwasu, sól, pieprz, kminek
Wykonanie: Przygotowanie zakwasu - po 1 szklance mąki żytniej i owsianej
wsypać do kamiennego garnka lub słoja i zalać przegotowaną ciepłą wodą. Dodać
skórkę chleba, obrany czosnek, obwiązać czystą ściereczką. Pozostawić w
ciepłym miejscu na kilka dni. Gdy jest ukwaszony, ma charakterystyczny zapach i
kwaśny smak. Używać około jednej szklanki zakwasu na litr żuru.
Grzyby umyć, zalać przegotowaną wodą na kilka godzin i ugotować. Do garnka
wlać około 2 litrów wody, dodać oczyszczoną włoszczyznę, sól i kminek.
Gdy warzywa będą miękkie odcedzić wywar. Połączyć wywar z zakwasem,
17
KURIER SZKOLNY
posiekanymi grzybami, zmiażdżonym czosnkiem - wszystko zagotować.
Przyprawić do smaku. Znany jest, również żur świąteczny gotowany na boczku
lub żeberkach. Do tego żuru dodawano dobrą wiejską śmietanę oraz pokrojone
w grubą kostkę różnego rodzaju wędliny (swojską kiełbasą, boczek, szynkę,
kawałki pieczonego mięsa).
Zupa szczawiowa
Składniki: Wywar: 0,5 litra posiekanych liści szczawiu, 1,5 litra młodej
serwatki. Dodatki: 0,25 litra śmietany, 1 litr młodej maślanki, 2 łyżki mąki,
2 jajka ugotowane na twardo, sól
Wykonanie: Szczaw starannie opłukać, posiekać i szybko ugotować w małej
ilości wody. Serwatkę podgrzać, dodać do niej szczawiu i zagotować. Część
maślanki wykłócić z mąką na gładką masę, wlać do wrzącej zupy i zagotować.
Zupę wymieszać z resztą maślanki i surową śmietaną, posolić do smaku (jeżeli
trzeba, dodać szczyptę cukru). Jaja ugotować na twardo, posiekać i dodać
do zupy. Podawać z omaszczonymi ziemniakami.
Zupa wiejska
Składniki: 3 marchewki, 1 pietruszka, 1 nieduży seler, ćwiartka małej główki
kapusty, 10 małych ziemniaków, pół szklanki pokrojonej fasolki
szparagowej, pół szklanki groszku zielonego, pół szklanki bobu, 1 łyżka
masła lub skwarek ze słoniny, 1 szklanka śmietany, maślanki lub mleka,
1 liść laurowy, 2 ziarna ziela angielskiego, sól, pieprz ziołowy, 2,5 litra wody
Wykonanie: Zagotować wodę, dodać sól, oczyszczone i pokrojone
w kostkę warzywa, liść laurowy oraz ziele angielskie. Gdy warzywa będą
miękkie, omaścić zupę masłem lub skwarkami. Zagęścić zupę mąką połączoną
ze śmietaną, maślanką lub mlekiem. Zagotować i doprawić do smaku. Posypać
posiekaną natką pietruszki lub koperkiem.
Zupa jest najsmaczniejsza z młodych warzyw, a jej wartość odżywcza będzie
wysoka, gdy warzyw nie rozgotujemy. Wskazane jest również, zagęszczać zupę
niewielką ilością mąki połączonej z zimną wodą. Śmietanę, maślankę lub mleko
dodać po zahartowaniu na witaminowo – czyli, po dodaniu tych składników
już nie gotować.
18
KURIER SZKOLNY
Sodra
Tradycyjne wielkanocne danie mieszkańców Podhala, zwane również chrzonicą,
krzonowicą i święceliną.
Składniki: pół litra żentycy (serwatki z mleka owczego), pół litra serwatki
z mleka krowiego, 200 ml wody, 4 święcone jajka, 4 święcone kiełbasy, 300 g
święconych wędlin, duża marchewka, średnia pietruszka, 5 dag korzenia
selera, 2 dag święconego chrzanu, łyżeczka święconej soli, pół łyżeczki
pieprzu, liść laurowy, 5 kulek ziela angielskiego, pół łyżeczki suszonego
majeranku.
Wykonanie: jarzyny pokroić na duże kawałki. Ugotować z liściem i zielem
w wodzie. Gdy zmiękną, dodać białą kiełbasę oraz pokrojone w większe kawałki
święcone wędliny. Gotować na wolnym ogniu przez pięć minut. Wyjąć liść
oraz ziele, dodać starty na tarce o drobnych oczkach chrzan, doprawić solą,
pieprzem i majerankiem. Zagotować. Wlać żentycę i serwatkę. Podgrzać (nie
doprowadzać do wrzenia!). Przed wlaniem sodry do każdego talerza włożyć
po jednym ugotowanym na twardo, święconym jajku.
Podlasie: Migdałowa baba
Na żadnym wielkanocnym stole nie
mogło zabraknąć mazurków oraz bab,
ale ta migdałowa babka to wielkanocny
przysmak podlaski.
Składniki: 10 dag mąki gryczanej,
kostka masła, 4 jajka, szklanka
cukru, 10 dag posiekanych migdałów
bez skórki, tłuszcz, bułka tarta
(do formy).
Wykonanie: żółtka oddzielić od białek, masło utrzeć z cukrem na puch. Podczas
ucierania dodawać po łyżce mąki i po jednym żółtku. Następnie wsypać migdały
i wszystko wymieszać. Białka ubić na sztywną pianę i stopniowo dodawać
do ciasta, delikatnie mieszając. Natłuścić formę do baby, oprószyć ją bułką tartą,
przełożyć ciasto. Piec przez 30 minut w temperaturze 180 stopni.
Przygotował Hubert Hara
19
KURIER SZKOLNY
Już Wielkanoc
W środę, 23 marca, odbyła się w naszej szkole na sali
gimnastycznej akademia z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych.
Uczniowie ze szkoły podstawowej i przedszkola zaprezentowali ciekawy
program artystyczny. Przedstawili szczegółowo obrzędy wielkanocne
od Niedzieli Palmowej do Lanego Poniedziałku. Przypomnieli tradycje
i obyczaje wielkanocne, które już prawie zanikły. Były życzenia, wiersze,
piosenki i inscenizacje związane z Wielkanocą. Na koniec chłopcy
dyngusiarze dopełnili tradycji, polewając publiczność wodą. Po występie
młodych artystów głos zabrała pani dyrektor
Małgorzata Janusz.
Pogratulowała dzieciom udanego występu i życzyła wszystkim uczniom,
nauczycielom i rodzicom radosnych, ciepłych Świąt Wielkanocnych.
20
KURIER SZKOLNY
KONKURSY, KONKURSY, KONKURSY...
W tym miesiącu w naszej szkole zorganizowane zostały dwa konkursy
wychowania fizycznego.
z
Pierwszym był test z wiedzy na temat gier zespołowych. Konkurs został podzielony na
trzy etapy. Pierwszy odbył się 01.03.2016, kolejny 09.03.2016. Ostatni etap konkursu miał
miejsce 16 marca 2016 roku. Konkurs cieszył się dość dużym zainteresowaniem wśród
uczniów.
Wystarczyło
wykazać
się
wiedzą
na temat podstawowych dyscyplin sportowych np. piłki nożnej czy koszykówki.
Ostatecznie nagrodzona została trójka uczniów naszego gimnazjum.
1 miejsce zajął Paweł Fietko z klasy III z wynikiem 91 punktów!
2 miejsce zajęła Kamila Mierzwa z klasy II z wynikiem 71 punktów!
3 miejsce zajęła Aleksandra Krajanowska z klasy II z wynikiem 61 punktów!
Laureatom serdecznie gratulujemy!
Wszystkich uczniów zapraszamy do udziału
w konkursie za rok!
Kolejnym konkursem, który miał miejsce w naszym gimnazjum był "Konkurs
sprawności specjalnej z piłki siatkowej na najlepszą siatkarkę i siatkarza
w Publicznym Gimnazjum nr 2 w Zbydniowie". Konkurs obejmował 6 prób sprawności
specjalnej w piłce siatkowej
1. Odbicie piłki sposobem górnym i dolnym naprzemian stronnie nad sobą.
2. Przyjęcie z podaniem piłki sposobem górnym (nagranie)
3.Odbicie sposobem oburącz dolnym (nagranie)
4. Odbicie sposobem oburącz górnym w wyskoku
5. Zagrywka dolna, zagrywka górna
6. Zbicie tenisowe.
Do konkursu zapisało się 11 uczniów, jednak tylko dziewiątka przystąpiła
do zmagań. Zliczenie 6 prób sprawności specjalnej w piłce siatkowej odbywało się w
każdy wtorek od godziny 14.05 do 15.00 zaczynając od 08.03.2016 roku. Ostatecznie
najlepszym
siatkarzem
w
naszym
gimnazjum
został
Paweł
Fietko
z wynikiem 28 punktów!
Drugie miejsce przypadło Konradowi Cyganowi z klasy III, który konkurs zakończył
z wynikiem 26 punktów!
Trzecie miejsce zajął Mateusz Bidas także z klasy III, który uzyskał łącznie
23 punkty!
W kategorii dziewcząt pierwsze miejsce zajęła Kamila Mierzwa z klasy II
z wynikiem 37 punktów!
Drugie miejsce trafiło do Aleksandry Krajanowskiej, która uzyskała
34 punkty !
Trzecie miejsce w konkursie zajęła Paulina Drozd z klasy I z wynikiem
22 punktów !
Na zwycięzców czekały atrakcyjne nagrody. Wszystkim serdecznie gratulujemy!
Zachęcamy do udziału w organizowanych przez szkołę konkursach!
Ola Galek
21
KURIER SZKOLNY
Telewizor - złodziej czasu...
W zeszłym miesiącu w naszej szkole
została przeprowadzona ankieta dotycząca tego,
ile czasu dziennie uczniowie przeznaczają
na oglądanie telewizji. W ankiecie brali udział
uczniowie Publicznego Gimnazjum nr 2
w Zbydniowie.
Z ankiet wynika, że na oglądanie telewizji
uczniowie przeznaczają średnio od 3 do nawet
6 godzin. Niewielki odsetek uczniów nie ogląda
telewizji prawie wcale lub robi to sporadycznie.
Okazuje się, że ulubionymi programami
telewizyjnymi uczniów są programy sportowe, muzyczne lub rozrywkowe.
Często pojawiającą się odpowiedzią są także programy historyczne czy
popularnonaukowe.
Zdecydowanie ulubionymi serialami telewizyjnymi uczniów jest „Ranczo”,
„Ojciec Mateusz”, „Szkoła”, „Trudne sprawy”, „Dlaczego ja ? „ oraz „Ukryta
prawda”. Wśród odpowiedzi pojawiały się także „Barwy szczęścia”, „Na dobre
i na złe”, „Plotkara” oraz „Wspaniałe stulecie”.
Na pytanie „Czy oglądasz programy telewizyjne dla dzieci ? Jeśli tak to jakie ?”
większość odpowiedziała „Nie”, choć pojawiały się także odpowiedzi twierdzące.
Uczniom zdarza się oglądać programy dla dzieci, jednak tylko w obecności
młodszego rodzeństwa lub kuzynów. Najczęściej oglądane kanały to Minimini
oraz Polsat Jim-jam.
Z ankiety wynika, że rodzice kontrolują to, co oglądają ich dzieci, lub oglądają
telewizję razem z nimi.
Podsumowując, uczniowie na oglądanie telewizji poświęcają bardzo dużo czasu,
który mógłby zostać spożytkowany lepiej i ciekawiej.
Ola Galek
22
KURIER SZKOLNY
Egzaminy
nadchodzą…
Już w kwietniu tego roku nasi koledzy i koleżanki z klasy trzeciej przystąpią
do egzaminu sprawdzającego ich umiejętności, zdobyte przez trzy lata
gimnazjum.
Oto rozkład dni tegorocznych egzaminów :
część humanistyczna –18 kwietnia 2016r. (poniedziałek)
§z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie –godz.9:00
§z zakresu języka polskiego –godz. 11:00
część matematyczno - przyrodnicza –19 kwietnia 2016r.(wtorek)
§z zakresu przedmiotów przyrodniczych –godz. 9:00
§z zakresu matematyki –godz. 11:00
język obcy nowożytny –20 kwietnia 2016r. (środa)
§na poziomie podstawowym –godz. 9:00
§na poziomie rozszerzonym –godz. 11:00.
Każdemu egzaminowi towarzyszy nie mały stres. Co zatem robić, aby nie dać się
zwariować ? Niewątpliwie uczymy się dla siebie. Niestety, nasi nauczyciele
wydają się być ludźmi małej wiary i raz na jakiś czas (zdecydowanie za często)
sprawdzają naszą wiedzę. Poniżej kilka rad, które pomogą wyjść zwycięsko z tej
konfrontacji.
Ucz się systematycznie
Spróbujmy nie odkładać nauki na ostatnią chwilę. Dużo lepiej zapamiętamy
materiał, ucząc się codziennie po parę godzin, niż wkuwając przez dzień lub dwa
przed egzaminem.
Odpocznij dzień przed egzaminem
Jeśli zastosowaliśmy się do punktu pierwszego, odpuśćmy sobie ostrą naukę
na dzień przed egzaminem. Ostatecznie możemy przejrzeć notatki,
ale bez fanatyzmu. Lepiej pójść do kina, na spacer, na spotkanie ze znajomymi
lub randkę.
23
KURIER SZKOLNY
Pamiętajmy też o wczesnym położeniu się spać. Dzięki temu nasz mózg
następnego dnia będzie w dobrej formie.
Opanuj stres
Każdy wielki artysta czy sportowiec denerwuje się przed swoim występem. I nie
ma w tym nic złego, o ile mamy do czynienia ze zwykłą tremą, a nie z paniką lekkie podenerwowanie sprzyja aktywności umysłu. Podobno tylko miernoty nie
mają tremy.
Warto o tym pomyśleć, jeśli nasz stres przedegzaminacyjny przyjmuje formę
paniki. Jeśli to nie pomoże, dobrze wiedzieć, że napięcie nerwowe można
zmniejszyć, rąbiąc głębokie wdechy i wydechy, słuchając muzyki, lub też
wykonując ćwiczenia.
Jeśli stres u nas jest tak wielki, że podczas egzaminu nie możemy myśleć,
spróbujmy pogodzić się z tym, że... nie zdamy. Gdy to zrobimy, napięcie się
zmniejszy.
A wtedy w rezultacie mamy szansę na zaliczenie. Jeśli nic nie pomaga, warto
zasięgnąć porady psychologa.
Godzina W, czyli techniki egzaminacyjne
O czym warto pamiętać kiedy stajemy twarzą w twarz z komisją egzaminacyjną?
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że egzaminator też człowiek. I choć wydaje się to
nieprawdopodobne, również jemu zależy na tym, abyśmy ten egzamin zaliczyli.
Pobudki litościwie przemilczmy.
Po drugie, pamiętajmy, aby zawsze dokładnie
czytać (słuchać) poleceń. Czasem jedna litera
czy jedno słowo może mieć ogromne
znaczenie.
Mam nadzieję, że powyższe rady pomogą
naszym kolegom i koleżankom zdać egzamin
gimnazjalny z jak najlepszym wynikiem.
Wszystkim życzymy powodzenia.
Ola Galek
24
KURIER SZKOLNY
Alfabet Sportów… Z!!!
Zapasy to sport
walki, polegający na fizycznym zmaganiu dwóch
zawodników - walka odbywa się wręcz przez stosowanie chwytów.
Początki tego sportu sięgają czasów starożytnych, kiedy to zmagania zapaśników
były jedną z atrakcji igrzysk olimpijskich organizowanych w Grecji. Były to
pierwsze zmagania o charakterze sportowym. Zapasy jako forma bezkrwawego
współzawodnictwa znane są z okresów poprzedzających kulturę hellenistyczną.
W Japonii odpowiednikiem zapasów są zawody sumo. Walka w zapasach trwa
dwie rundy po 3 min. z przerwą 30 sek. lub dwie rundy po 2 min. z przerwą
30 sek. Zawody zapaśnicze polegają na zmaganiu się na macie (najczęściej
okrągłej) dwóch zawodników jednakowej kategorii wagowej, jeden
w czerwonym trykocie, drugi w niebieskim.
Zapasy, podobnie jak wiele innych
dyscyplin sportowych, podlegają
określonym
zasadom,
które
stanowią „reguły gry” i określają
ich
zastosowanie
w praktyce.
Celem walki zapaśniczej jest
zwycięstwo
przez
położenie
przeciwnika
na
łopatki
lub przez przewagę punktową.
Styl klasyczny i styl wolny różnią
się następująco:
-w stylu klasycznym kategorycznie
zabronione
jest
chwytanie
przeciwnika poniżej linii bioder,
podstawianie
nóg
podczas
wykonywania akcji;
- natomiast w stylu wolnym dozwolone jest chwytanie przeciwnika za nogi,
podstawianie nóg i aktywne używanie nóg przy wykonywaniu akcji.
W zapasach kobiet zabronione jest wykonywanie „podwójnego klucza”
(tzw. podwójnego Nelsona). Zapasy plażowe oraz Sambo podlegają odrębnemu
regulaminowi.
Zapasy tradycyjne podlegają regulaminom regionalnym specyficznym dla miejsca
ich uprawiania.
Opracował Paweł Fietko
25
KURIER SZKOLNY
W tym m wydaniu gazetki przedstawimy kilka ciekawostek językowych.
Czy wie, że…
zasady polszczyzny są otwarte i wyrazy dźwiękonaśladowcze pozwalają
zapisywać
tak,
jak chcemy. Np. śmiech: „ha ha” lub „cha cha”; „hi
hi” lub „chi chi”. Niektórzy uważają jednak,
że wyrazy te pochodzą od słowa „chichot” i powinny
być pisane przez „ch”.
Czy wie, że…
przyimek ze stoi przed wyrazami zaczynającymi się
grupą spółgłosek, z których pierwszą jest z, s, ż, sz, ź,
ś: ze strachu, ze żniw, ze świniami, ze zdrowego.
Czy wie, że…
mówimy trzydziesty stycznia, pierwszy lutego, a nie trzydziesty styczeń,
pierwszy luty? Tych ostatnich określeń moglibyśmy użyć w innych kontekstach:
To już trzydziesty.
Czy wie, że…
sytuacji, gdy mamy jasne odcienie kilku różnych kolorów, nazwę trzeba rozpisać,
np. jasnoniebiesko-jasnoczerwono-jasnożółty.
Czy wie, że…
zresztą i z resztą mają różne znaczenia? Przybyła pani młoda. Pan młody zresztą
też. Ale: Przybyli pani młoda i pan młody z resztą towarzystwa.
Opracowała: Weronika Drozd na podstawie: http://www.jezykowedylematy.pl/
26
KURIER SZKOLNY
Światowy Dzień Zdrowia
2016
Tematem przewodnim jest cukrzyca
Cukrzyca – choroba przewlekła, do której dochodzi, gdy organizm nie wytwarza
wystarczającej ilości insuliny lub nie jest w stanie skutecznie wykorzystywać
własnej insuliny w procesie metabolizmu cukrów pochodzących ze spożywanej
żywności.
Insulina to hormon regulujący poziom cukru we krwi, będącego źródłem energii
potrzebnej nam do życia. Jeżeli glukoza nie może przeniknąć do komórek
organizmu i pozostaje w krwiobiegu, jej stężenie może wzrastać do szkodliwego
poziomu.
Rozróżniamy dwa główne typy choroby.
Osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 na ogół w ogóle nie wytwarzają własnej
insuliny i dlatego, aby przeżyć, muszą przyjmować insulinę w formie iniekcji.
Chorzy na cukrzycę typu 2, którzy stanowią około 90% wszystkich
przypadków zachorowań, najczęściej wytwarzają własną insulinę,
ale w niewystarczającej ilości lub ich organizm nie jest w stanie jej właściwie
wykorzystywać. Osoby chore na cukrzycę typu 2 na ogół mają nadwagę
i prowadzą siedzący tryb życia.
W rozpoznawaniu cukrzycy najważniejszy jest poziom cukru we krwi. Ale nie
tylko to może świadczyć o postępie choroby. Cukrzyca lubi się ukrywać, daje
wielokrotnie objawy, które trudno od razu powiązać z tą chorobą.
Oto niektóre skutki zaburzeń w gospodarowaniu glukozą.
Cukrzyca może objawiać się w różny sposób, a dolegliwości
z nią związane bywają niestety
bagatelizowane. Warto zwrócić na
nie uwagę, a także regularnie badać
krew, szczególnie, jeśli jesteśmy
w
grupie
ryzyka.
Czynniki
zwiększające ryzyko pojawienia się
cukrzycy to:
 otyłość i nadwaga,
 nieprawidłowa dieta,
 występowanie cukrzycy
w rodzinie,
 wiek powyżej 40. lat,
 zawał serca lub udar.
27
KURIER SZKOLNY
Objawy cukrzycy to przede wszystkim:
 osłabienie,
 senność,
 szybkie męczenie się,
 poliuria, czyli wielomocz (częste oddawanie dużej ilości moczu),
 polidypsja, czyli zwiększone pragnienie (do kilku litrów dziennie więcej,
niż ma się to w zwyczaju),
 uczucie suchości w ustach,
 zwiększony lub zmniejszony apetyt,
 nadmierne chudnięcie,
 infekcje drożdżakowe w okolicach narządów płciowych, w fałdach skórnych
lub w jamie ustnej,
 czyraki na skórze,
 stany zapalne skóry i śluzówki,
 świąd sromu,
 zaburzenia widzenia,
 drętwienia kończyn,
 spowolnione gojenie ran,
 uczucie mrowienia w kończynach,
 zapach acetonu w wydychanym przez chorego powietrzu,
 śpiączka.
Cukrzyca typu 1 daje silniejsze i gwałtowniejsze, a przez to łatwiejsze
do wykrycia, objawy. Także wyniki badań są jednoznaczne, a glukoza pojawia
się także w moczu.
Cukrzyca typu 2 pozostaje niewykrywana nawet u połowy chorych. Ten typ
cukrzycy może być także bezobjawowy, a jedynym sposobem na jego wykrycie
są badania. Same objawy cukrzycy mogą być niezauważone przez długi czas.
Dlatego bardzo ważne są regularne, profilaktyczne badania krwi na poziom
glukozy – nieprawidłowy poziom, niezależnie od ostatniego posiłku, aktywności
fizycznej i pory dnia to powyżej 200 mg%. Także badanie moczu pomaga wykryć
cukrzycę, jeśli w moczu pojawi się glukoza. Dzięki nim z całą pewnością można
zdiagnozować lub wykluczyć cukrzycę.
Wczesne wykrycie cukrzycy jest bardzo ważne dla zdrowia chorego. Dzięki
wdrożeniu odpowiedniego leczenia i kontroli cukrzycy, chory jest w mniejszym
stopniu narażony na powikłania cukrzycy takie jak:
 neuropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie układu nerwowego prowadzące
np. do polineuropatii powodujących zaburzenia czucia;
 nefropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenia nerek prowadzące do ich
niewydolności,
28
KURIER SZKOLNY
 retinopatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie oka
prowadzące do zmętnienia soczewki, a nawet
do ślepoty,
 stopa cukrzycowa, czyli zaburzenie ukrwienia
stopy, prowadzące do pojawienia się wrzodów,
infekcji, a nawet do martwicy i konieczności
amputacji chorej kończyny,
 choroba niedokrwienna ośrodkowego układu
nerwowego, czyli niedokrwienie mózgu,
które może prowadzić do uszkodzeń,
 choroba wieńcowa, czyli niewydolność serca
i jego niewystarczające ukrwienie, to choroba,
która
może
doprowadzić
do
zawału
i w konsekwencji do śmierci
Wskutek hipoglikemii, czyli niedocukrzenia
oraz hiperglikemii, czyli zbyt wysokiego poziomu
cukru we krwi, może dojść także do śpiączki cukrzycowej. Duże wahania cukru
we krwi są wywołane nieprawidłową kontrolą cukrzycy lub jej brakiem.
Cukrzyca jest chorobą zaliczaną do grupy chorób metabolicznych, której leczenie
przebiega kompleksowo. Leczenie cukrzycy jako choroby przewlekłej jest
długotrwałe i dla osiągnięcia pomyślnych wyników wymaga ścisłej, świadomej
współpracy chorego z lekarzem.
W leczeniu cukrzycy dysponuje się:
• insuliną (insulinami) do uzupełnienia jej niedoborów w organizmie drogą
wstrzyknięć,
• lekami do stosowania doustnego, które pobudzają wewnątrzustrojowe komórki
beta wysp trzustkowych do wytwarzania własnej endogennej insuliny.
Leczenie cukrzycy jest wciąż jeszcze leczeniem objawowym.
Celem długotrwałego leczenia cukrzycy jest:
• normalizacja klinicznych i biochemicznych wskaźników zaburzeń gospodarki
węglowodanowej w organizmie chorego, czyli uzyskanie tzw. normoglikemii
wyrażającej się fizjologicznymi stężeniami glukozy we krwi,
• uzyskanie dobrego samopoczucia chorego,
• uzyskanie najpełniejszych możliwości realizacji
indywidualnych celów
i zamierzeń chorego,
• uzyskanie najpełniejszych możliwości realizacji
społecznych aspiracji chorego.
29
KURIER SZKOLNY
Długotrwałe leczenie cukrzycy obejmuje:
• odpowiednie leczenie dietetyczne ustalone według należnej masy ciała chorego,
• leczenie normalizujące biochemiczne wskaźniki gospodarki węglowodanowej w
organizmie chorego za pomocą regularnego podawania dobranej przez lekarza
dawki insuliny lub odpowiednich doustnych preparatów farmaceutycznych
(tzw. leczenie hipoglikemizujące),
• leczenie psychiczne (tzw. psychoterapia) w celu uzyskania akceptacji tej
choroby,
• leczenie odpowiednią aktywnością fizyczną (wysiłkiem fizycznym) w celu
zwiększenia przemiany materii i tym samym
zwiększenia
spalania
węglowodanów,
•
kształcenie
zdrowotne
zmierzające
do samokontroli przez oznaczanie stężenia cukru
we krwi (tzw. glikemii) i zawartości cukru
w moczu (tzw. glikozurii)
przez
samych
chorych
w domu za pomocą suchych
testów papierkowych.




ZASADY ŻYWIENIA W CUKRZYCY
Istotnym elementem leczenia każdego typu cukrzycy jest
zmiana nawyków żywieniowych.
Celem tych zmian jest:
poprawa metabolizmu węglowodanów i tłuszczów;
powstrzymanie rozwoju powikłań,
zmniejszenie ryzyka rozwoju miażdżycy .
indywidualne podejście do każdego chorego i jego realnych możliwości.
Dieta powinna być ustalona i obliczona na należną masę ciała. Chory nie
może wprowadzać żadnej dowolności w odżywianiu się, tzn. nie może
samowolnie zmieniać pory posiłków, pomijać niektórych z nich,
nie spożywać w pełni przygotowanych mu posiłków, radykalnie zmieniać
ich składu itd. Z lekarskiego punktu widzenia chory na cukrzycę nie
powinien być głodny, ale także nie powinien samowolnie, bez wiedzy
lekarza, spożywać dodatkowych posiłków lub w istotny sposób zmieniać
ich składu.
Przygotował: SZP
30
KURIER SZKOLNY
Klasycystyczny gmach biblioteki
wybudowano w l. 1822-29, wg planów
przypisywanych francuskim architektom
Charlesowi Percierowi i Pierre-François
Leonardowi
Fontainowi.
Elewacja
Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu
frontowa budynku wzorowana na wschodniej ścianie paryskiego Luwru odznacza się
imponującą kolumnadą utworzoną przez 12 par żeliwnych kolumn korynckich. Był to
pierwszy w Polsce budynek wzniesiony wyłącznie dla celów bibliotecznych,
a zarazem pierwsza na ziemiach polskich publiczna książnica. Fundatorem biblioteki,
której otwarcie nastąpiło 5 maja 1829 r., był hrabia Edward Raczyński, który oprócz
budynku ofiarował także kilkanaście tysięcy tomów. Zgodnie ze statutem
fundacyjnym biblioteka przeszła na własność miasta. Pierwszym bibliotekarzem był
historyk Józef Łukaszewicz. Pod zaborem pruskim biblioteka była ostoją i symbolem
kultury polskiej, a z jej zbiorów "korzystać mógł każdy bez różnicy osób".
W przeddzień wybuchu II wojny światowej biblioteka posiadała ok. 165 tys.
woluminów. W czasie wojny najcenniejszą część zbiorów wywieziono
do majątku Józefa Aleksandra Raczyńskiego w Obrzycku i dzięki temu ocalało
17 tys. tomów (głównie rękopisów, inkunabułów i starodruków),
podczas gdy zbiory pozostawione w Poznaniu spłonęły w 1945 r. Zniszczony
w 1945 r. gmach odbudowano w l. 1953-56, a jego elewację odnowiono w 1998 r.
Obecnie Biblioteka Raczyńskich jest drugą co do wielkości biblioteką
w Poznaniu (po Bibliotece Uniwersyteckiej). Najcenniejsze pozycje zgromadzono w
zbiorach
specjalnych,
m.in.
ponad
9
tys.
rękopisów
(w
tym
ok. 100 dokumentów pergaminowych), blisko 18 tys. starodruków (w tym
ok. 250 inkunabułów) i ok. 10 tys. jednostek kartograficznych.
Do najcenniejszych pozycji należą: rękopis kodeksu z 1460 r., zawierający zbiór
traktatów teologicznych Augustyna Triumphusa z Ankony, starodruki - polonica, np.
dzieła Stanisława Hozjusza (1553 r.), Łukasza Górnickiego (1566 r.), Mikołaja Reja
(1568 r.), druki poznańskie z oficyny Melchiora Nehringa (1577 r.) i z drukarni
jezuitów
(XVII-XVIII
w.).
Biblioteka
rozwinęła
też
sieć
filii
i punktów bibliotecznych na terenie całego miasta. Oddziałami Biblioteki są muzea
literackie:
Józefa
Ignacego
Kraszewskiego,
Henryka
Sienkiewicza
i Kazimiery Iłłakowiczówny oraz Izba Pamięci poznańskiego marynisty Jerzego
Pertka.
Opracowała: Sara Stadnik na podstawie Internetu
31
KURIER SZKOLNY
KSIĄŻKA NA WIOSNĘ
Niewątpliwie
każdy
po przeczytaniu może zgodzić się
z tym, że najpiękniejsze cytaty
można znaleźć w "Małym
Księciu" pióra Antoine de SaintExuperego. Jest to powieść
filozoficzna idealna na każdą porę
roku napisana prostym językiem
z nutą dziecięcej logiki, w pełni
odpowiednia dla gimnazjalistów.
Bardzo szybko się ją czyta, nawet
jeżeli czytasz wolno, zajmie ci to
zaledwie 1,5 godziny. Skłania ona
do refleksji nad sobą, światem
i marzeniami, a także poucza,
aby nie stać się jak przedstawieni
tam dorośli.
Książka ta traktuje o spotkaniu tajemniczego przybysza na pustyni
przez narratora – pilota. Ów przybysz z planety B-612 jest dzieckiem,
zatem
zadaje
wiele
pytań,
lecz
sam
niewiele
mówi
i wykazuje się niezwykle jasnym, niewinnym umysłem. Wyruszył
w podróż przez sześć planet na Ziemię w poszukiwaniu pewnych wartości.
Udało mu się to dzięki lisowi i róży, poznał się na tym, co znaczy
prawdziwa przyjaźń. Książka ta mówi o skomplikowanym i dziwnym
świecie dorosłych, do którego nie należy się spieszyć, bo można zatracić
gdzieś człowieczeństwo. Jeśli jeszcze nie zapoznaliście się z treścią tej
lektury, to co tutaj jeszcze robicie? :) Gwarantuję, że będą to wasze
najlepsze minuty życia!
E.G
32
KURIER SZKOLNY
Kwietniowi solenizanci
08.04.2016-Julia-jest uwodzicielską kobietą, pełną majestatu i wdzięku.
Potrafi do tego być skryta i nieśmiała. Aby nie pokazać po sobie emocji,
wyhamowuje swoje reakcję do tego stopnia, iż może się wydawać
nieczuła lub obojętna. Posiada dar przewidywania wielkich etapów
w swym życiu. Nie wygłasza innym moralizatorskich mów, ani nie robi
wyrzutów.
10.04.2016-Michał-posiada skłonność do zamykania się w sobie
i osądzania innych z pewną surowością. Jest niezbicie przeświadczony,
iż życie powinno się toczyć wokół niego. W postępowaniu kieruje się
logiką, stąd charakterystyczna sztywność zachowań i sądów
oraz całkowity brak dyplomacji. Jego ulubione powiedzenie to „wóz
albo przewóz” .
11.04.2016-Filip-obdarzony jest bardzo wrażliwą naturą. To wspaniały
przyjaciel, który zawsze pomoże, wesprze i doradzi. Dostrzega wartość
ludzi wokół siebie. Posiada przy tym dużo energii oraz pomysłowości.
Jego niezwykła żywotność sprawia, iż jest cenionym towarzyszem zabaw,
imprez, wypadów poza miasto.
13.04.2016-Marcin-to osoba o niespokojnym charakterze. Jest pełen lęku,
napięty i gotowy do ucieczki. Ciężko go czasem zrozumieć i trudno tak
naprawdę poznać, ponieważ jest introwertykiem – zamyka się w sobie,
traci wiarę we własne siły i bywa nieśmiały. Jest bardzo wrażliwy
na porażki, dlatego niechętnie podejmuje ryzyko. Nie lubi dwuznacznych
czy wątpliwych sytuacji
21.04.2016-Bartek- jest sumiennym, poważnym i odpowiedzialnym
człowiekiem. Zawsze wie, co mówi i robi. Stara się także przy tym
kontrolować każdy ruch swój oraz swojego otoczenia. Ludzie go drażnią,
jeśli nie są tak zorganizowani jak on. Ceni sobie uporządkowany tryb życia
i bardzo źle się czuje, gdy coś idzie nie po jego myśli. We wszystkim
cechuje go wielka precyzja.
33
KURIER SZKOLNY
22.04.2016-Łukasz-to osoba systematyczna, dokładna i pracowita.
To spokojny i cierpliwy flegmatyk. Jego dewiza brzmi „powoli, ale do celu”.
Zanim się wypowie czy podejmie decyzję, waży starannie wszystkie
za i przeciw. Nigdy się nie załamuje na widok przeszkód. Jest bardzo
obowiązkowy i sumienny. Posiada dar niezwykłej koncentracji, dzięki
czemu analizuje i trafnie rozwiązuje napotykane problemy.
28.04.2016-Paweł-charakteryzuje
się
precyzyjnym
umysłem,
prawie zawsze udaje mu się to, co zamierzył, chociaż jest dość
humorzasty i uparty. Nie jest łatwo się z nim przyjaźnić. Na każdym kroku
i we wszystkim musi być lepszy. Wydaje mu się, iż ma prawo do robienia
wszystkim niegrzecznych uwag, narzucania swojej woli i uszczęśliwiania
innych na siłę. Mimo to jest dobrym i oddanym przyjacielem.
29.04.2016-Piotr- jest ambitny, zdolny i osiąga świetne wyniki
we wszystkim, czego się podejmie. Musi jednak mieć narzucony rygor
obowiązków, inaczej staje się leniwy i zatraca się w marzeniach. Niestety
sam nie potrafi zorganizować czasu pracy – przyjmuje zbyt wiele
obowiązków i zleceń, pracuje nocami i całkowicie nie dba o swoje
zdrowie. Potrzebuje nadzorcy albo twardych reguł.
34
KURIER SZKOLNY
Mama pyta syna:
- Jasiu, jakiś czas temu były w szafce
dwa ciasteczka, a teraz widzę tylko
jedno. Możesz mi powiedzieć, czemu?
- No bo było ciemno i nie zauważyłem
tego drugiego!
- Królowie nie zdejmują kapeluszy
przed nikim - mówi nauczycielka.
- Nieprawda! - krzyczy Jasiu.
- To powiedz nam, Jasiu, przed kim niby
zdejmują?
- Przed fryzjerem.
Mama pyta Jasia:
- No i co tam było dzisiaj w szkole?
- Normalnie - odpowiada Jaś.
- A na religii?
- Pani opowiadała jak Mojżesz
wyprowadził lud wybrany z Egiptu.
- To powiedz mi jak to było.
- Doszli nad Morze Czerwone,
Mojżesz wyjął telefon komórkowy,
wezwał ekipę budowlaną. Ekipa
zbudowała most, lud wybrany
przeszedł na drugą stronę i poszedł
dalej.
Mama woła zdziwiona:
- Jasiu, pani wam to powiedziała?
- Mamo, jak ja powtórzyłbym Ci co
mówiła pani, nigdy byś nie uwierzyła.
Koniec roku szkolnego. Synek
przychodzi ze szkoły.
- Tato, Ty to masz szczęście do
pieniędzy.
- Dlaczego?
- Nie musisz kupować książek na
przyszły rok. Zostaję w tej samej
klasie!
Nauczyciel sprawdza zadanie domowe:
- Otwórzcie zeszyty. Jagoda, kiedy
odrabiasz lekcje?
- Po obiedzie.
- To dlaczego tej pracy nie zrobiłaś?
- Bo jestem na diecie.
Dominika Ludwik
35
KURIER SZKOLNY