Lubelski Wojewódzki Inspektor

Informacja z wyników kontroli wyrobów pirotechnicznych
widowiskowych za IV kwartał 2010 r.
Kontrole przeprowadzono u trzech importerów, w 1 hurtowni oraz dwóch
jednostkach handlu detalicznego, w tym jednym sklepie wielko
powierzchniowym.
Realizując ustalone programem kontroli zadania, ogółem zbadano 68 partii
wyrobów pirotechnicznych widowiskowych zaimportowanych z Chin w tym:
 58 partii przez importerów krajowych,
 9 partii przez firmę niemiecką (pierwszy dystrybutor w Polsce firma
krajowa)
W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych zakwestionowano
ogółem 24 partie wyrobów (tj. 35,3 % wyrobów zbadanych), z uwagi na brak
dołączenia do wyrobu ostrzeżeń związanych z ich bezpiecznym użytkowaniem.
Z dokumentów okazanych przez kontrolowanych (faktury zakupu,
dokumenty odpraw celnych SAD oraz certyfikaty ADR) jednoznacznie
wynikało, iż objęte kontrolą wyroby pirotechniczne widowiskowe zostały
wprowadzone do obrotu po raz pierwszy na terytorium RP przed 09 września
2010r.
Ocena bezpieczeństwa wyrobów pirotechnicznych widowiskowych. Badania
organoleptyczne.
Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym
bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275 ze zm.), ocenę
bezpieczeństwa i prawidłowości oznakowania wyrobów pirotechnicznych
przeprowadzono m.in. w oparciu o postanowienia dobrowolnych norm
przedmiotowych
oraz
stan
wiedzy
i uzasadnione oczekiwania konsumentów co do bezpieczeństwa produktu.
W poddanych ocenie organoleptycznej wyrobach nie stwierdzono uszkodzeń
mechanicznych oraz wad mających wpływ na bezpieczeństwo użytkowania.
Oznakowanie wyrobów pirotechnicznych widowiskowych w zakresie
ogólnego bezpieczeństwa
W wyniku sprawdzenia zgodności oznakowania poszczególnych typów
wyrobów pirotechnicznych z wymaganiami określonymi w rozdziale 2 ustawy z
dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów, w przypadku 24
partii stwierdzono brak zamieszczenia na wyrobie lub opakowaniu informacji i
ostrzeżeń istotnych dla bezpiecznego stosowania, o treści „Stojąc z boku zapalić
system inicjujący na końcu i oddalić się natychmiast na odległość co najmniej
8 metrów”, wymaganego postanowieniami normy PN - EN 14035 - 5:2007
Wyroby pirotechniczne widowiskowe - Część 5: Baterie i kombinacje.
Wymagania i metody badań oraz normy PN - EN 14035 - 15:2009 Wyroby
pirotechniczne widowiskowe - Część 15: Fontanny. Wymagania i metody
badań.
2
-
-
Powyższe dotyczyło :
baterii 25 strzałowych CYPR P 7451 kod EAN 5907604903629 oraz baterii
9 strzałowych PUNK P7013 kod EAN 5907604902103,
baterii 19 strzałowych GOLD WILLOW JW - 036 kod EAN 5907603400365,
wyrzutni HE 1063 (baterii 19 strzałowych) kod EAN 5907486397660,
wyrzutni HE 0957 (baterii 49 strzałowych) kod EAN 5907486392009 oraz
wyrzutni podwójnej HE 1068 (baterii 100 + 50 strzałowych) kod EAN
5907486398445,
wyrzutni CK 1901 (baterii 19 strzałowych), wyrzutni CK 1601 (baterii 16
strzałowych), wyrzutni CK 0901 (baterii 9 strzałowych), wyrzutni CK 0701
(baterii 7 strzałowych), wyrzutni CK 4943 (baterii 49 strzałowych), wyrzutni
CK 3635 (baterii 36 strzałowych), wyrzutni CK 1691 (baterii 16strzałowych),
wyrzutni CK 2019 (baterii 20 strzałowych), oraz fontanny F 13 - 1 i F 9 – 1.
Nieumieszczenie informacji „Nie używać pod przeszkodą, Nigdy nie
umieszczać jakiejkolwiek części ciała nad wylotem moździerza, Widzowie
powinni znajdować się w odległości przynajmniej 25 m, Odpalający powinien
oddalić się przynajmniej na 15 m”, na opakowaniach moździerzy (bomby w
moździerzu): Tiger P 6006, kod EAN 5907604900307,
Brak ostrzeżenia o treści „Odpalający powinien oddalić się na przynajmniej
15 m. Nigdy nie umieszczać jakiejkolwiek części ciała nad wylotem
moździerza” stwierdzono na opakowaniach wyrzutni (bomby w moździerzu)
HE 0041, kod EAN 5907486396137,
Brak informacji „Nie używać pod przeszkodą, Odpalający powinien oddalić
się przynajmniej na 15 m”, stwierdzono na opakowaniach moździerzy (bomby
w moździerzu) Scorpion JM - 323, kod EAN 5907603403236
W/w wymagania określone są w normie PN - EN 14035 - 31:2009 Wyroby
pirotechniczne widowiskowe - Część 31: Bomby w moździerzach. Wymagania i
metody badań.
Ponadto stwierdzono brak następujących ostrzeżeń i informacji:
1) „Unikać przeszkód nad wyrobem, Odpalający powinien oddalić się
przynajmniej na 15 m. Widzowie powinni znajdować się w odległości
przynajmniej 25m”, wymaganych postanowieniami normy PN - EN
14035 - 28:2008 Wyroby pirotechniczne widowiskowe - Część 28:
Rzymskie ognie. Wymagania i metody badań, na rzymskich ogniach
HIPER STORM P2330 klasa 3, kod EAN 5907604900550,
2) „Oddalić się natychmiast na odległość wynoszącą co najmniej 8 metrów”
wymaganego postanowieniami normy PN - EN 14035-17:2009 Wyroby
pirotechniczne widowiskowe - Część 17: Bączki. Wymagania i metody
badań, na opakowaniach bączka Żuki P 003, kod EAN 5907604900345
oraz bączka BZYK JD - 001,
3) „Tylko do użycia na wolnym powietrzu” wymaganego postanowieniami
normy PN - EN 14035 - 19:2009 Wyroby pirotechniczne widowiskowe Część 19: Zimne ognie. Wymagania i metody badań, na opakowaniach
zimnych ogni P 0006, kod EAN 5907604901144 oraz zimnych ogni P
3
0012, kod EAN5907604905975,
pirotechnicznego.
dla
podanej
klasy
2
wyrobu
Do pozostałych typów wyrobów pirotechnicznych widowiskowych objętych
kontrolą dołączono informacje i ostrzeżenia umożliwiające prawidłowe
i bezpieczne ich stosowanie.
W przypadku wszystkich kwestionowanych wyrobów podjęto działania
naprawcze polegające na uzupełnieniu brakujących oznaczeń przez jednostki
kontrolowane jak również importerów.
Do importerów zakwestionowanych wyrobów pirotechnicznych skierowano
pisma informujące o możliwości podjęcia dobrowolnych działań naprawczych w
stosunku do wszystkich znajdujących się w obrocie handlowym wyrobów
pirotechnicznych.
Przedsiębiorcy w udzielonych odpowiedziach poinformowali o podjętych
działaniach naprawczych, wobec wyrobów znajdujących się w obrocie
handlowym lub w magazynach.
Ponadto informowali, że ze względu na sezonowy charakter sprzedaży
przedmiotowych wyrobów, uzupełnianie brakujących oznaczeń nastąpi również
we własnych magazynach, po zakończeniu procedury odbierania
niesprzedanych towarów od kontrahentów handlowych.
Z wyjaśnień złożonych przez przedsiębiorców wynika, że znaczną część
informacji i ostrzeżeń zamieszczonych na objętych kontrolą wyrobach
pirotechnicznych opracowano w oparciu o normę PN - C 86061, która w 2007 r.
została wycofana ze zbioru Polskich Norm, natomiast w jej miejsce
wprowadzono
normy przedmiotowe na poszczególne typy wyrobów
pirotechnicznych.
Należy nadmienić, że w pkt 4.3. w/w normy PN - C 86061 dot.
etykietowania opakowań jednostkowych zamieszczono ogólny zapis, cyt. „W
instrukcji obsługi powinien być określony sposób bezpiecznego
użytkowania WPW”.
Niezależnie od w/w ogólnego zapisu w normie (bez wskazania treści
wymaganych ostrzeżeń), zdaniem tut. Inspektoratu tego typu informacje
i ostrzeżenia jak, np.:
- konieczność oddalenia się osoby podpalającej lont na bezpieczną
odległość (co najmniej 8 m dla baterii oraz co najmniej 15 m dla
moździerzy i rzymskich),
- nie stosowanie wyrobu pirotechnicznego pod przeszkodami
oraz
konieczność oddalenia widzów na odległość przynajmniej 25 m
w przypadku moździerzy i rzymskich ogni,
- nieumieszczanie jakiejkolwiek części ciała nad wylotem moździerza,
- możliwość użycia zimnych ogni klasy 2 tylko na wolnym powietrzu
winny się znaleźć na wyrobach gdyż warunkują one bezpieczne stosowanie
produktu.
4
W toku prowadzonych czynności kontrolnych nie wydawano decyzji z art. 19
ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów w
odniesieniu do kwestionowanych wyrobów pirotechnicznych, z uwagi na
natychmiastowe podjęcie dobrowolnych działań przez przedsiębiorców.
Do pozostałych rodzajów wyrobów pirotechnicznych widowiskowych
dołączono informacje i ostrzeżenia umożliwiające prawidłowe i bezpieczne ich
stosowanie.
Dodatkowe zagadnienia kontroli
Oznakowanie wyrobów
Prawidłowość oznakowania wyrobów badano także w oparciu o przepisy art.
20 ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst
jednolity Dz. U. z 2007r. nr 155, poz. 1095 ze zm.) oraz przepisy art. 7 i 7a
ustawy z dnia 7 października 1999r. o języku polskim (Dz. U. nr 90, poz. 999 ze
zm.) i nieprawidłowości w tym zakresie nie stwierdzono.
Legalność prowadzonej działalności
Wszystkie kontrolowane jednostki posiadały aktualne zgłoszenia
prowadzonej działalności do ewidencji lub rejestru sądowego oraz były
oznaczone na zewnątrz szyldem.
W kontrolowanych jednostkach nie stwierdzono niezgodności prowadzonej
działalności gospodarczej z okazanymi odpisami z rejestru handlowego KRS lub
zaświadczeniami o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
Rzetelność prowadzonej działalności
W toku kontroli placówek detalicznych sprawdzono również przestrzeganie
przepisów ustawy z dnia 05 lipca 2001r. o cenach (Dz. U. nr 97, poz. 1050 z
późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dn. 10 czerwca 2002r. w
sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu
oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. nr 99, poz. 894
ze zm.) – nieprawidłowości w tym zakresie nie stwierdzono.
UWAGI I WNIOSKI
Jedną z głównych trudności w przeprowadzeniu kontroli był fakt nie
zamieszczania klasy na niektórych typach wyrobu pirotechnicznego, istotnej
dla oceny zagrożenia związanego z produktem, co w znacznym stopniu
ograniczało lub uniemożliwiało ustalenie, jakie informacje i ostrzeżenia dot.
bezpieczeństwa winny znaleźć się na wyrobie.
5
W toku kontroli przedsiębiorcy informowali, iż po wycofaniu normy
PN - C 86061 ze zbioru Polskich Norm brak było podstawy prawnej do
ustalania i zamieszczania klasy na wyrobach.
Z treści złożonych wyjaśnień wynika, iż dopiero uchwalona w 2010r. ustawa
o zmianie ustawy o materiałach wybuchowych do użytku cywilnego oraz ustawy
o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu
materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o
przeznaczeniu wojskowym i policyjnym (Dz. U. z 2010r. nr 155, poz. 1039), daje
możliwość jednostkom certyfikującym do przeprowadzenia badań i ustalenia
klas (wg norm zharmonizowanych z dyrektywą 2007/23/WE), dla nowo
wprowadzanych do obrotu wyrobów pirotechnicznych.
Przeprowadzone kontrole wykazały również, iż większość importerów nie
posiada wystarczającej wiedzy odnośnie wymagań dot. oznakowania
wprowadzanych do obrotu wyrobów pirotechnicznych na podstawie ustawy
o ogólnym bezpieczeństwie produktów, a z udzielonych dopowiedzi na
wystąpienia pokontrolne wynikało, iż dla przedsiębiorców wystarczające jest
posiadanie certyfikatu ADR, który umożliwia sprzedaż
wyrobów
pirotechnicznych do 2017r.
W IV kwartale 2010 r. na adres tut. Inspektoratu nie wpłynął żaden wniosek
z Urzędu Celnego o wydanie opinii dotyczących wyrobów pirotechnicznych
widowiskowych.