„Normy compliance na przykładzie bankowości. Studium

„Normy compliance na przykładzie bankowości. Studium teoretycznoprawne”
STRESZCZENIE
Praca jest podsumowaniem teoretycznoprawnych badań nad tworzonymi przez korporacje
międzynarodowe normami compliance na przykładzie bankowości. Zastosowana w badaniach
metodologia stanowiła połączenie krytycznej analizy literatury z dziedzin prawa, ekonomii,
finansów i zarządzania oraz autentycznych dokumentów bankowych zawierających bądź
odnoszących się do norm zgodnościowych. Ponadto, informacje i wnioski zawarte w pracy są
efektem obserwacji uczestniczącej autora, który przez kilkanaście lat pełnił w bankach
międzynarodowych funkcję osoby odpowiedzialnej za zagadnienia prawne i compliance.
Badania dotyczyły norm compliance powstających w bankach międzynarodowych od
początku lat dwutysięcznych. Punktem wyjścia dla przeprowadzonych badań była obserwacja
dotycząca rosnącej aktywności korporacji międzynarodowych, w tym zwłaszcza banków w
dziedzinie tworzenia norm regulujących ich sposób działania. W pracy wykazano w jaki
sposób treść i zakres tworzonych norm wykracza obecnie poza zagadnienia dotyczące
zapewnienia zgodności z zewnętrznym otoczeniem normatywnym. Normy compliance w
bankach to współcześnie rozbudowane autonomiczne systemy aksjonormatywne zmierzające
nie tylko do stworzenia warunków dla prowadzenia przez banki działalności niesprzecznego z
prawem i regulacjami nadzorczymi, ale również wspomagające osiąganie celów
wizerunkowych i gospodarczych. W pracy dokonano opisu znaczenia tworzenia przez
korporacje zbiorów norm równoległych do publicznych systemów normatywnych dla
spójności całego systemu normatywnego. Usystematyzowano i przedstawiono również
zadania, funkcje i strukturę służb compliance w bankach. Dzięki temu możliwe było
uszeregowanie i opisanie powstających w bankach norm zgodnościowych. Międzynarodowa
działalność wielkich grup bankowych i z definicji globalny charakter prowadzonych przez nie
operacji spowodowały konieczność zwrócenia uwagi na komplikacje wynikające z
kulturowych różnic prawnych mających wpływ na tworzenie, stosowanie i interpretację norm
compliance w ramach tych samych banków. Wynikiem badań porównawczych są zawarte
w pracy wnioski systematyzujące i porządkujące terminologicznie powstające w bankach
normy compliance. Istnieje wiele podejść do obowiązku zapewnienia zgodności, w zależności
od specyficznych właściwości poszczególnych korporacji, na które składają się ich otoczenie
prawne i kulturowe, oczekiwania interesariuszy, potrzeby krótko i długofalowej polityki
państwa oraz decyzje regulatorów dbających o stabilność systemu. Żadne z tych podejść nie
jest dominujące, żadnego nie można uznać za wyłącznie właściwe. Wszystkie natomiast są
reaktywne w tym rozumieniu, że są odpowiedzią na zaistniałe problemy, otrzymane kary, czy
w najlepszym dla tych banków wypadku są efektem problemów i kar otrzymanych przez
banki konkurencyjne. Niezależnie od istniejących różnic wspólną cechą norm compliance jest
ich rosnące znaczenie w złożonej, multipolarnej rzeczywistości normatywnej współczesnych
społeczeństw.