Przegląd raportu OOŚ
Transkrypt
Przegląd raportu OOŚ
Środowisko Komisja Europejska Ogólne Woda Ziemia Powietrze Przemysł Podręcznik postępowa oceny odd środowisk Przegląd rap Odpady Natura Urbanizacja Finansowanie Prawo Czerwiec 2001 Ekonomia Ocena Energia atomowa Ryzyko Dodatkowe informacje na temat Unii Europejskiej dostępne są w Internecie, na serwerze Europa (http://europa.eu.int). Informacje katalogowe znajdą Państwo na końcu niniejszej publikacji. Luksemburg: Biuro Wydawnictw Oficjalnych Wspólnot Europejskich, 2001 ISBN 92-894-1336-0 © Wspólnoty Europejskie, 2001 Reprodukcja dozwolona pod warunkiem podania źródła. PODRĘCZNIK OOŚ Podręcznik postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko Przegląd raportu OOŚ Czerwiec 2001 Environmental Resources Management Norloch House, 36 King's Stables Road, Edinburgh EH1 2EU Telefon 0131 4786000 Faks 0131 4783636 E-mail [email protected] http://Www.ermuk.com SPIS TREŚCI SŁOWO WSTĘPNE DO PODRĘCZNIKA OOŚ PRZEDMOWA DO PODRĘCZNIKA PRZEGLĄDU RAPORTU OOŚ CZĘŚĆ A PRZEGLĄD W POSTĘPOWANIU OOŚ A1 Ocena Oddziaływania na Środowisko (OOŚ) A2 Wymogi informacyjne ustanowione Dyrektywami 85/337/EWG i 97/11/WE A3 Implementacja przeglądu w UE CZĘŚĆ B PRAKTYCZNE PORADY DOTYCZĄCE PRZEGLĄDU RAPORTU B1 Wprowadzenie B2 Stosowanie porad B3 Zarys LISTA POMOCNICZA PRZEGLĄDU RAPORTU OOŚ Załącznik A WYMOGI DOTYCZĄCE INFORMACJI O ŚRODOWISKU USTANOWIONE ZAŁĄCZNIKU IV DO DYREKTYWY 97/11/WE SŁOWO WSTĘPNE DO PODRĘCZNIKA UE O POSTĘPOWANIU W SPRAWIE OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO (OOŚ) Ocena Oddziaływania na Środowisko (OOŚ) jest kluczowym elementem unijnej polityki ochrony środowiska. Od czasu przyjęcia pierwszej Dyrektywy OOŚ w 1985 roku (Dyrektywa 85/337/EWG) rozwijało się zarówno prawo, jak i praktyka OOŚ. W 1997 roku opublikowano Dyrektywę zmieniającą (Dyrektywa 97/11/WE), a obecnie Komisja Europejska ma przyjemność przedstawić trzy dokumenty stanowiące podręcznik odzwierciedlający aktualny stan ustawodawstwa UE oraz dobrych praktyk. Dokumenty te dotyczą trzech konkretnych etapów w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko: • • • Screeningu Scopingu Przeglądu raportu OOŚ. Przedstawiany podręcznik ma na celu zapewnienie praktycznej pomocy wszystkim podmiotom zaangażowanym w wymienionych etapach postępowania OOŚ, w oparciu od doświadczenia zgromadzone w Europie i na całym świecie. Stosowanie podręcznika Etap kwalifikowania w postępowaniu OOŚ oraz Scoping w postępowaniu OOŚ powinno przynieść poprawę jakości decyzji o potrzebie przeprowadzenia postępowania OOŚ oraz o warunkach odniesienia dla wymaganych analiz, dając tym samym lepsze podstawy całemu postępowaniu OOŚ. Podręcznik Przegląd raportu OOŚ ma na celu dopomóc inwestorom oraz ich konsultantom w przygotowaniu wysokiej jakości raportów o oddziaływaniu na środowisko, a właściwym organom i innym zainteresowanym stronom w poprawie efektywności procesu przeglądu tychże raportów, zapewniając tym samym możliwość podjęcia decyzji w warunkach jak najlepszej informacji. Niniejszy podręcznik przygotowano specjalnie do użytku właściwych organów, inwestorów oraz praktyków OOŚ w Państwach Członkowskich Unii Europejskiej oraz Krajach Kandydujących. Mamy nadzieję, że wzbudzi on również zainteresowanie w kręgach akademickich i innych organizacjach uczestniczących w szkoleniach i kształceniu z dziedziny OOŚ oraz praktyków na całym świecie. Przedstawiany podręcznik przeznaczony jest do stosowania w całej Europie i nie może odzwierciedlać szczególnych wymogów oraz praktyk dotyczących OOŚ obowiązujących w różnych krajach. Nie może on również zastąpić wytycznych dotyczących OOŚ wydawanych w poszczególnych Państwach Członkowskich, do których należy się odwoływać zawsze w pierwszej kolejności. Należy również czytać go zawsze w powiązaniu z Dyrektywami oraz krajowymi i miejscowymi przepisami w sprawie OOŚ, jako że szczegółowe wymagania różnią się w poszczególnych Państwach Członkowskich i Krajach Kandydujących. Niniejszy podręcznik przygotowany został przez Environmental Resources Management (ERM) w ramach kontraktu badawczego Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Środowiska. Na następnej stronie wymieniono uczestników badań. Wyjaśnienia podstawowych terminów stosowanych w niniejszym podręczniku przedstawiono w Słowniczku terminów. O dodatkowe egzemplarze podręcznika prosimy zwracać się do Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Środowiska pod adresem: http://www.europa.eu.int/comm/ environment/eia/eia-support.htm Główni autorzy: UE Karen Raymond i Andrew Coates (ERM) Kierownik projektu: Marc Vanderhaegen (ENV B4 Komisja Europejska, DG ds. Środowiska) Grupa sterująca z ramienia Komisji Europejskiej: Jim Burns (Departament Środowiska, Transportu i Regionów, Wielka Brytania) Gert Johansen (Ministerstwo Środowiska i Energii, Dania) Emilio Herranz (Ministerstwo Środowiska, Hiszpania) Ros Coverley (W S Atkins, Wielka Brytania) Alessandro Colombo (Wspólne Centrum Badawcze, Komisja Europejska) Alain Bozet (Ministerstwo Regionu Walonii, DGRNE - Administracja Środowiska, Belgia) Seppo Martikainen ( ENV R4, Komisja Europejska, DG ds. Środowiska) Rupert Willis (ENV A1, Komisja Europejska, DG ds. Środowiska) Fotios Papoulias (ENV B2, Komisja Europejska, DG ds. Środowiska) Jan de Mulder (Ministerstwo Regionu Flandrii AMINAL – Administracja Środowiska, Belgia) Francesco La Camera (Ministerstwo Środowiska, Włochy) Jose Luis Salazar (Europejska Agencja ds. Środowiska) Panel ekspertów: Rob Verheem (Prywatny konsultant, Holandia) Prof. Maria do Rosario Partidario (Wydział Nauk i Technologii Nowego Uniwersytetu Lizbońskiego, Portugalia) Thierry Clement (Breche & Oreade, Francja) Peter Brokking (Departament Infrastruktury i Planowania, Królewski Instytut Technologii, Szwecja) Petra Winkler (Instytut Studiów Regionalnych i Planowania Przestrzennego, Austria) Prof. Constantinos Cassios (Centrum OOŚ Departament Geografii i Planowania Regionalnego, Politechnika Narodowa w Atenach, Grecja) Zespół badawczy: Dr Norbert Raschke (Niemcy) Catherine Sibley (Wielka Brytania) Rui Pimenta (Portugalia) Wim Van Breusegem (Belgia) SŁOWNICZEK TERMINÓW Termin Wyjaśnienie Kraje Kandydujące właściwe organy (WO) Kraje ubiegające się o przyjęcie do Unii Europejskiej. organy wskazane przez Państwa Członkowskie jako odpowiedzialne za wypełnianie obowiązków wynikających z Dyrektywy. Wnioskodawca o pozwolenie na prywatne przedsięwzięcie bądź instytucja publiczna inicjująca przedsięwzięcie. Decyzja właściwych organów uprawniająca inwestora do realizacji przedsięwzięcia. Wszelkie zmiany w środowisku fizycznym, naturalnym lub kulturowym spowodowane realizacją przedsięwzięcia. Terminy „skutki” i „oddziaływanie” stosowane są zamiennie. Zespół prowadzący badania środowiska i przygotowujący Informacje o Środowisku dla właściwych organów Termin stosowany w niniejszym dokumencie w odniesieniu do procedury spełniającej wymogi oceny ustanowione Dyrektywą 97/11/WE. W wielu choć nie we wszystkich systemach OOŚ, informacje o środowisku dostarczane właściwym organom przez inwestora przedstawiane są w formie raportu o oddziaływaniu na środowisko. Jest to dokument bądź szereg dokumentów zawierających informacje o środowisku wymagane zgodnie z postanowieniami art. 5 Dyrektywy 85/337/EWG z późniejszymi zmianami zgodnie z Dyrektywą 97/11/WE. Termin „raport OOŚ” w niniejszym podręczniku stosowany jest zarówno w odniesieniu do raportów o oddziaływaniu na środowisko, jak i innych form przekazywania informacji o środowisku. Informacje dostarczane właściwym organom przez inwestora dotyczące m. in. przedsięwzięcia i jego skutków dla środowiska. Wymogi dotyczące wspomnianych informacji ustalone zostały w art. 5 oraz Załączniku IV do Dyrektywy (por. ocena oddziaływania na środowisko). Badania i analizy przeprowadzane przez inwestora oraz zespół OOŚ celem przygotowania informacji o środowisku przedstawianych właściwym organom. Lista wartości progowych i kryteriów dla określonych kategorii przedsięwzięć, wskazująca przedsięwzięcia, dla których OOŚ nie jest wymagana z uwagi na niewielkie prawdopodobieństwo wywierania znaczącego oddziaływania na środowisko. Lista wykluczeń może być uchylona przez inne wymogi, np. mówiące, że OOŚ jest obowiązkowe dla wszystkich przedsięwzięć w określonych lokalizacjach. Por. skutki. Lista wartości progowych i kryteriów dla określonych kategorii przedsięwzięć, wskazująca przedsięwzięcia, dla których OOŚ jest zawsze wymagana z uwagi na możliwość znacznego oddziaływania na środowisko. Por. lista wyłączeń Por. lista obowiązkowa Realizacja prac budowlanych bądź innych instalacji lub projektów, a także inne interwencje w naturalne otoczenie i krajobraz, w tym przedsięwzięcia dotyczące wydobycia kopalin. Proces ustalania, czy dany raport OOŚ jest wystarczający dla właściwych organów do podjęcia na jego podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Należy zwrócić uwagę, że podjęcie decyzji wymagać będzie zazwyczaj rozważenia innych informacji oprócz informacji o środowisku, niemniej przegląd ma na celu sprawdzenie, czy przedstawione informacje o środowisku są wystarczające. Procedura, w której wydawana jest decyzja, czy w odniesieniu danego przedsięwzięcia wymagana jest OOŚ czy też nie. Proces określania treści i zakresu informacji o środowisku, jakie należy przedstawić właściwym organom w ramach postępowania OOŚ. Inwestor Pozwolenie na budowę Skutki / oddziaływanie Zespół OOŚ Ocenia oddziaływania na środowisko (OOŚ) Raport o oddziaływaniu na środowisko (raport OOŚ) Informacje o środowisku Badania środowiska Lista wykluczeń Oddziaływanie Lista obowiązkowa Lista negatywna Lista pozytywna Przedsięwzięcie Przegląd Screening/Etap kwalifikowania Scoping PRZEDMOWA DO PODRĘCZNIKA PRZEGLĄDU RAPORTU OOŚ Niniejszy dokument przedstawia wytyczne dotyczące przeglądu raportu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (raport OOŚ). Jest to jeden z trzech dokumentów zawierających wytyczne dotyczące postępowania OOŚ wydawane przez Komisję Europejską. Pozostałe dwa to: Etap kwalifikowania w postępowaniu OOŚ oraz Scoping w postępowaniu OOŚ. Przegląd jest procedurą ustalania, czy informacje o środowisku przedstawione właściwym organom przez inwestora w ramach postępowania OOŚ są wystarczające do podjęcia decyzji w sprawie wydania pozwolenia na budowę. W wielu Państwach Członkowskich informacje te przedstawiane są w formie raportu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, w niniejszym dokumencie określanego dla zwięzłości mianem „raportu OOŚ”. Przedstawianego podręcznika nie przygotowano z myślą o wykorzystywaniu do weryfikacji, czy dany raport OOŚ spełnia wymogi prawne, jako że weryfikacja taka możliwa jest jedynie poprzez odniesienie się do regulacji obowiązujących w poszczególnych Państwach Członkowskich, ma on tylko na celu odzwierciedlać wymogi stawiane dyrektywami UE oraz aktualne dobre praktyki w postępowaniu OOŚ. Dokument składa się z dwóch części (Część A i B) oraz obejmuje listę pomocniczą i załącznik. • Część A podręcznika opisuje wymagania Dyrektyw Rady Europejskiej w sprawie OOŚ (85/337/EWG z późniejszymi zmianami w drodze Dyrektywy 97/11/WE) oraz omawia rolę przeglądu w postępowaniu OOŚ. Wytyczne zawarte w części A należy czytać zawsze w powiązaniu z dyrektywami UE w sprawie postępowania OOŚ oraz regulacjami Państw Członkowskich, jako że szczegółowe wymagania różnią się w poszczególnych krajach. • Część B podręcznika przedstawia praktyczne porady dotyczące przeglądu raportu OOŚ oraz prezentuje zaprojektowaną w tym celu listę pomocniczą. Wyjaśnienie podstawowych terminów stosowanych w niniejszym podręczniku przedstawiono w Słowniczku terminów. O dodatkowe egzemplarze podręcznika prosimy zwracać się do Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Środowiska (pod adresem: http://www.europa.eu.int/comm/environment/eia/eia-support.htm). Niniejszy podręcznik przygotowano przede wszystkim do użytku właściwych organów, inwestorów oraz praktyków OOŚ w Państwach Członkowskich Unii Europejskiej oraz Krajach Kandydujących. Mamy nadzieję, że wzbudzi on również zainteresowanie w kręgach akademickich i innych organizacjach uczestniczących w szkoleniach i kształceniu z dziedziny OOŚ oraz praktyków na całym świecie. CZĘŚĆ A PRZEGLĄD W OCENIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO A1 Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) OOŚ jest postępowaniem wymaganym zgodnie z postanowieniami Dyrektyw Unii Europejskiej nr 85/337/EWG i 97/11/WE o ocenie skutków niektórych przedsięwzięć o charakterze publicznym i prywatnym dla środowiska. Artykuł 2 Dyrektyw stanowi: „Państwa Członkowskie podejmą wszystkie konieczne działania dla zapewnienia, że przed udzieleniem pozwolenia, przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko, na podstawie, między innymi ich charakteru, rozmiaru lub położenia, podlegają wymaganiu pozwolenia na budowę i ocenie w odniesieniu do ich skutków.” Dalej, artykuł 8 stanowi: „Wyniki konsultacji i informacje zebrane zgodnie z [procedurą OOŚ] muszą być uwzględnione w procedurze wydawania pozwoleń na budowę”. Wymagania te rozwinięte są dalej w treści Dyrektywy oraz w ramach systemów OOŚ wprowadzonych w Państwach Członkowskich. Procedury OOŚ obowiązujące w poszczególnych Państwach Członkowskich w swych szczegółach różnią się między sobą znacząco, jednak ich etapy praktyczne w większości systemów przedstawiają się jak na Schemacie 1. Etapy oznaczone na Schemacie 1 kolorem regulują postanowienia Dyrektywy. Pozostałe etapy są częścią dobrych praktyk w postępowaniu OOŚ i niektóre z nich zostały przyjęte i wprowadzone w niektórych Państwach Członkowskich. A2 Wymogi informacyjne ustanowione Dyrektywami 85/337/EWG i 97/11/WE Informacje o środowisku, jakie inwestorzy zobowiązani są dostarczyć w ramach postępowania OOŚ określone zostały w art. 5 ust. 3 oraz Załączniku IV do Dyrektywy 97/11/WE. Artykuł 5 ust. 3 stanowi, że informacje te powinny obejmować „przynajmniej • opis przedsięwzięcia obejmujący informacje o umiejscowieniu, projekcie i wielkości inwestycji, • opis działań przewidzianych w celu uniknięcia, zmniejszenia i jeśli możliwe naprawy znaczących szkodliwych skutków inwestycji, • dane wymagane do rozpoznania i oceny głównych skutków, jakie przedsięwzięcie może mieć dla środowiska, • zarys głównych alternatyw przestudiowanych przez inwestora i wskazanie głównych powodów jego wyboru, z uwzględnieniem skutków dla środowiska, • nietechniczne podsumowanie informacji wymienionych w poprzednich akapitach”. Załącznik IV przedstawiono jako Załącznik A do niniejszego dokumentu, a zawiera on bardziej szczegółowy wykaz informacji, jakie mogą być wymagane. Artykuł 5 ust. 1 stanowi, że inwestorzy zobowiązani są dostarczyć informacje wyszczególnione w Załączniku IV „w należytej formie (…) o ile: (a) Państwa członkowskie uznają, że informacja jest istotna dla danego etapu procedury wydawania zezwoleń i dla specyficznej charakterystyki określonego przedsięwzięcia lub typu przedsięwzięcia i elementów środowiska, na które może mieć wpływ;(…)” Schemat 1 Procedura Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOŚ) GŁÓWNE ETAPY Przygotowanie przedsięwzięcia UWAGI Inwestor przygotowuje propozycję przedsięwzięcia. Powiadomienie właściwych organów W niektórych PC istnieje wymóg powiadomienia przez inwestora WO z wyprzedzeniem o wniosku o wydanie pozwolenia na budowę. Inwestor może również dokonać wspomnianego powiadomienia dobrowolnie i w sposób nieformalny. Etap kwalifikowania (Screening) WO podejmują decyzję o konieczności przeprowadzenia OOŚ. Etap ten może mieć miejsce po otrzymaniu przez WO powiadomienia o zamiarze złożenia wniosku o pozwolenie na budowę bądź inwestor może złożyć wniosek o wydanie opinii kwalifikującej. Decyzja na etapie kwalifikowania rejestrowana jest w aktach i ogłaszana publicznie. (Por. podręcznik Etap kwalifikowania w postępowaniu OOŚ) (Artykuł 4). Etap określania zakresu (Scoping) Dyrektywa stanowi, że inwestorzy mogą zwracać się do WO z wnioskiem o wydanie opinii w ramach scopingu. W opinii tej określone zostaną zagadnienia, jakie obejmować mają informacje o środowisku. Może ona również dotyczyć innych aspektów postępowania OOŚ (por. Podręcznik Scoping w postępowaniu OOŚ). Przygotowując swoją opinię, WO zobowiązane są do przeprowadzenia konsultacji z organami odpowiedzialnymi za środowisko (art. 5 ust. 2). W niektórych PC Scoping jest obowiązkowy. Badania środowiska Inwestor przeprowadza badania środowiska celem zebrania i przygotowania informacji o środowisku wymaganych postanowieniami artykułu 5 Dyrektywy (por. Załącznik D). Przedstawienie informacji o środowisku właściwym organom Inwestor przedstawia WO informacje o środowisku wraz z wnioskiem o pozwolenie na budowę. Jeżeli wniosek w sprawie przedsięwzięcia objętego Załącznikiem I lub II składany jest bez przedstawienia informacji o środowisku, WO zobowiązane są dokonać kwalifikacji przedsięwzięcia w celu ustalenia konieczności przeprowadzenia OOŚ (por. powyżej). (Art. 5 ust 1 i art. 5 ust. 3). W większości PC informacje o środowisku przedstawiane są w postaci raportu OOŚ. Przegląd wystarczalności informacji o środowisku Konsultacje z państwowymi organami ds. środowiska, innymi zainteresowanymi stronami i opinią publiczną Rozpatrzenie informacji o środowisku przez właściwe organy przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę Ogłoszenie decyzji Monitoring podecyzyjny jeśli wydano pozwolenie W niektórych PC istnieje formalny wymóg przeprowadzenia niezależnego przeglądu wystarczalności informacji o środowisku zanim zostaną one rozpatrzone przez WO. W innych PC za orzeczenie wystarczalności informacji o środowisku odpowiadają WO. Do pomocy na tym etapie przygotowano podręcznik Przegląd raportu OOŚ. Jeśli przedstawione informacje zostaną uznane za niewystarczające, inwestor może zostać zobowiązany do ich uzupełnienia. Informacje o środowisku należy udostępnić organom odpowiedzialnym za środowisko oraz innym zainteresowanym organizacjom i opinii publicznej. Podmiotom tym należy zapewnić możliwość wypowiedzenia się na temat przedsięwzięcia i jego skutków dla środowiska zanim podjęta zostanie decyzja w sprawie pozwolenia na budowę. Jeśli prawdopodobne jest wystąpienie znaczących skutków transgranicznych, należy obowiązkowo przeprowadzić konsultacje z innymi PC, które odczują owe skutki (art. 6 i 7). WO muszą rozpatrzyć informacje o środowisku i wyniki przeprowadzonych konsultacji przed podjęciem decyzji w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę (art. 8). Decyzję należy ogłosić publicznie wraz z podaniem jej powodów oraz opisem środków, jakich podjęcie wymagane będzie w celu złagodzenia negatywnego oddziaływania na środowisko (art. 9). Można wprowadzić wymóg prowadzenia monitoringu skutków zrealizowanego przedsięwzięcia. Etapy oznaczone kolorem są obowiązkowe we wszystkich Państwach Członkowskich na mocy Dyrektyw 85/337/EWG i 97/11/WE. Scoping nie jest etapem obowiązkowym na mocy Dyrektyw, jednak Państwa Członkowskie zobowiązane są do ustanowienia dobrowolnej procedury, w której inwestorzy mogą występować do właściwych organów z wnioskiem o opinię w ramach scopingu, jeśli mają takie życzenie. Etapy, które nie zostały zaznaczone kolorem są częścią dobrych praktyk w postępowaniu OOŚ i zostały sformalizowane w niektórych Państwach Członkowskich. Na niektórych z przedstawionych dodatkowych etapów, niektóre Państwa Członkowskie mogą wymagać przeprowadzenia konsultacji z organami odpowiedzialnymi za środowisko oraz innymi zainteresowanymi stronami. Stosowane skróty: WO = właściwe organy; PC = Państwo(a) Członkowskie. (b) Państwa członkowskie uznają, że od inwestora można realnie wymagać zebrania tych informacji, mając między innymi wzgląd na obecny stan wiedzy i metody ocen." W większości Państw Członkowskich, choć nie we wszystkich, informacje te przedstawiane są w formie raportu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko – raportu OOŚ, którym to terminem posługiwać się będziemy w dalszej części podręcznika, w odniesieniu do informacji o środowisku wymaganych na podstawie wspomnianych Dyrektyw. A3 Implementacja przeglądu w UE W niektórych Państwach Członkowskich przegląd wystarczalności raportu OOŚ przed jego wykorzystaniem w procesie wydawania decyzji stanowi obowiązkowy etap postępowania OOŚ. W tych przypadkach, przeglądu dokonują właściwe organy lub niezależna instytucja występująca w imieniu właściwych organów. W przypadku gdy raport OOŚ zostanie uznany za niewystarczający, od inwestora wymagać się będzie przedstawienia dodatkowych informacji, a proces wydawania decyzji w sprawie pozwolenia na budowę nie rozpocznie się, dopóki żądane informacje nie zostaną dostarczone. Zazwyczaj występuje procedura umożliwiająca odwołanie się od żądania przedstawienia dodatkowych informacji. W innych Państwach Członkowskich formalny etap polegający na przeglądzie raportu nie występuje w postępowaniu OOŚ, jednak właściwe organy dokonują zazwyczaj swego rodzaju przeglądu przed rozpoczęciem procesu decyzyjnego, aby zagwarantować spełnianie wymogów ustawowych. Zazwyczaj przysługuje im prawo do żądania od inwestora dodatkowych informacji przed rozpoczęciem procesu wydawania decyzji, jeżeli ich zdaniem przedstawiony raport OOŚ jest niewystarczający. Przegląd może być również przeprowadzony nieformalnie przez samego inwestora zanim przedstawi on raport OOŚ właściwym organom lub przez konsultantów po jego złożeniu celem sprawdzenia, czy przygotowane informacje są wystarczające. Różne instytucje, na przykład Instytut Zarządzania i Oceny Środowiska w Wielkiej Brytanii (http://www.iem.org.uk) czy ośrodki badawcze OOŚ (por. http://europa.eu.int/comm/environment/eia/contacts2.htm, gdzie przedstawiono wykaz Ośrodków OOŚ) dokonują przeglądów raportów OOŚ w ramach usług świadczonych przez siebie właściwym organom, inwestorom i innym zainteresowanym stronom, jeżeli zachodzi taka konieczność. Zarys wymogów Państw Członkowskich dotyczących przeglądu raportu OOŚ według stanu z sierpnia 1999 roku dostępny jest w Internecie, pod adresem: http://europa.eu.int/comm/environment/eia/eia-studies-and-reports/study1.htm. CZĘŚĆ B PRAKTYCZNE PORADY DOTYCZĄCE PRZEGLĄDU RAPORTU B1 Wprowadzenie W tej części podręcznika przedstawiono praktyczne wskazówki dotyczące przeglądu raportu OOŚ B2 Stosowanie porad Wskazówki te zostały przygotowane do użytku różnych uczestników postępowania OOŚ. właściwe organy właściwe organy przed wykorzystaniem przedstawionych informacji w procesie wydawania decyzji zazwyczaj podejmują swego rodzaju przegląd raportu OOŚ. Przegląd ten może mieć charakter formalny, zgodny z wymogami prawa lub nieformalny. właściwe organy czasami zlecają takie badania organizacjom zewnętrznym lub wyspecjalizowanym instytucjom, które dokonują przeglądu raportu w ich imieniu (por. poniżej). W przypadku gdy w wyniku przeglądu właściwe organy stwierdzą, że przedstawiony raport jest niewystarczający, zazwyczaj uprawnione są one do żądania uzupełnienia podanych informacji przez inwestora. Niezależne instytucje dokonujące przeglądu W niektórych systemach OOŚ utworzono niezależne ciała zajmujące się przeglądem informacji o środowisku przedstawianych w ramach postępowania OOŚ oraz doradzające właściwym organom w sprawie wystarczalności przedstawionego raportu przed jego wykorzystaniem w procesie wydawania decyzji. Jak zaznaczono wyżej, niezależne instytucje mogą dokonywać przeglądu raportu również na zlecenie właściwych organów. Inwestorzy i zespoły OOŚ Przed złożeniem raportu OOŚ wielu inwestorów pragnie dokonać jego przeglądu, aby sprawdzić, czy przedstawione informacje mogą być wystarczające. Oczywiście przegląd taki nie może zagwarantować, że właściwe organy podzielą pogląd o wystarczalności raportu, niemniej powinien on wzmocnić przekonanie inwestora, iż nie będzie ewentualnych opóźnień z uwagi na żądania przedstawienia dodatkowych informacji. Podobnie jak w przypadku właściwych organów, przeglądu raportu inwestorzy dokonać mogą osobiście lub zlecić go niezależnej instytucji. Konsultanci Niektórzy konsultanci szczególnie zaangażowani w określone projekty również mogą dokonywać przeglądów z własnej inicjatywy, by upewnić się, że ich raport należycie reprezentuje ich interesy oraz że stanowi on dobrą podstawę do wydania decyzji. W Europie i poza nią występuje szereg narzędzi opracowanych z myślą o przeglądzie raportu OOŚ. Wszystkie one opierają się na różnego rodzaju listach pomocniczych i dlatego w niniejszym podręczniku również przyjmujemy takie podejście. Listę pomocniczą przeglądu raportu OOŚ przedstawioną na końcu tego rozdziału opracowano w oparciu o Dyrektywę oraz wymogi ustanowione w artykule 5 i Załączniku IV. Opiera się ona również na innych listach pomocniczych oraz podręcznikach i różnego pochodzenia literaturze naukowej traktującej o dobrych raportach w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Przedstawioną listę pomocniczą przygotowano jako narzędzie oceny wystarczalności raportu OOŚ pod względem jego zgodności z wymogami stawianymi przez Dyrektywę oraz ogólnie przyjęte dobre praktyki w dziedzinie OOŚ. Wystarczalność oznacza tu kompletność i odpowiedniość informacji z merytorycznego punktu widzenia oraz z perspektywy procesu wydawania decyzji. W szczególności ma ona na celu dopomóc osobom dokonującym przeglądu w stwierdzeniu, czy przedstawione informacje realizują dwa główne cele: • dostarczenia organom wydającym decyzję wszelkich informacji niezbędnych do wydania decyzji; • skutecznej komunikacji z konsultantami oraz opinią publiczną, tak by mogli oni wypowiedzieć się w użyteczny sposób na temat przedsięwzięcia i jego skutków dla środowiska. Należy jednak pamiętać, że za pomocą przedstawionej listy pomocniczej nie można sprawdzić, czy informacje odpowiadają wymogom prawnym. Możliwe jest to wyłącznie poprzez odniesienie do szczegółowych regulacji obowiązujących w Państwach Członkowskich. Lista pomocnicza nie nadaje się również do weryfikacji technicznej i naukowej wartości przedstawianych informacji ani wystarczalności badań środowiska poprzedzających przygotowanie raportu. W przypadku gdy osoby dokonujące przeglądu obawiają się o techniczną wartość badań lub przedstawionych informacji, powinny one zwrócić się o poradę do odpowiednich ekspertów. Przedstawioną Listę pomocniczą przeglądu raportu OOŚ przygotowano do użytku w jednym z dwóch poniższych celów. • Albo w celu dokonania oceny wystarczalności raportu do wydania decyzji, w którym to przypadku wynikiem zastosowania listy pomocniczej jest stwierdzenie, że raport jest wystarczający lub niewystarczający. Jeżeli przedstawione informacje są niewystarczające, lista pomocnicza wskazuje użytkownikowi, jakie dodatkowe dane są konieczne. • Albo w celu oceny jakości raportu OOŚ ogólnie dla potrzeb badań naukowych lub prowadzenia monitoringu. A zatem, listę pomocniczą zastosować można na przykład, próbując ustalić, które informacje wymagane Dyrektywą przedstawiane są zazwyczaj najlepiej, a które najgorzej w określonej próbie raportów OOŚ bądź też badając ogólną jakość raportów OOŚ składanych w związku z przedsięwzięciami różnego rodzaju, czy wreszcie analizując zmiany jakości raportów na przestrzeni określonego czasu. B3 Zarys Lista pomocnicza jest dosyć długą listą pytań na temat raportu OOŚ. Należy jednak podkreślić, że głównym celem raportu OOŚ jest dostarczenie informacji właściwych dla dwóch rodzajów odbiorców – organów wydających decyzje oraz osób, na które przedsięwzięcie będzie potencjalnie oddziaływać. A zatem, kwestią najważniejszą jest skuteczny przekaz informacji wspomnianym dwóm rodzajom adresatów. Poniższe podsumowanie wydobywa z listy pomocniczej główne cechy, jakie powinien posiadać dobry raport OOŚ, aby realizować wspomniany cel. Cechy dobrego raportu • Przejrzysta struktura o logicznej konstrukcji, na przykład opisująca obecne warunki wyjściowe, przewidywane oddziaływania (charakter, zasięg i wielkość), możliwy zakres złagodzenia oddziaływań, ustalone metody łagodzenia, znaczenie nieuniknionych / pozostałych oddziaływań dla poszczególnych aspektów środowiska. • Spis treści na początku dokumentu. • Jasny opis procedury wydawania pozwolenia na budowę oraz miejsca OOŚ w tym procesie. • Czyta się jak pojedynczy dokument z odpowiednimi odniesieniami pomiędzy rozdziałami. • Jest zwięzły, pełny i obiektywny. • Napisany jest w sposób bezstronny. • Zawiera pełen opis proponowanych inwestycji. • Korzysta ze schematów, ilustracji, fotografii i innych materiałów graficznych jako elementów wspierających informacje tekstowe. • Posługuje się konsekwentną terminologią oraz zawiera słowniczek terminów. • Podaje źródła wszelkich przedstawianych informacji. • Jasno tłumaczy skomplikowane zagadnienia. • Zawiera dobry opis metod zastosowanych w badaniach poszczególnych aspektów środowiska. • Obejmuje wszystkie aspekty środowiska w sposób proporcjonalny do ich ważności. • Przedstawia dowody przeprowadzenia należytych konsultacji. • Zawiera przejrzyste omówienie możliwych wariantów alternatywnych. • Zawiera zobowiązanie do łagodzenia oddziaływań (wraz ze stosownym programem) oraz ich monitorowania. • Zawiera streszczenie nietechniczne pozbawione wszelkiego specjalistycznego żargonu. LISTA POMOCNICZA PRZEGLĄDU RAPORTU OOŚ Wprowadzenie Listę tę przygotowano z myślą o użytkownikach pragnących dokonać przeglądu jakości raportu OOŚ (tj. informacji o środowisku przedstawianych przez inwestorów) celem sprawdzenia ich wystarczalności dla potrzeb wydania decyzji i konsultacji. Zaprezentowano dwa zestawy instrukcji dotyczących stosowania listy pomocniczej. • Pierwszy, dla użytkowników pragnących dokonać przeglądu pojedynczego raportu OOŚ w celu stwierdzenia jego wystarczalności dla potrzeb wydania decyzji i konsultacji, a jeżeli raport jest niewystarczający, w celu określenia, jakie dodatkowe informacje są konieczne. • Drugi, dla użytkowników pragnących przeanalizować szereg raportów OOŚ i dokonać ich oceny dla potrzeb badań porównawczych lub monitoringu. W obydwu metodach wykorzystuje się tę samą listę pomocniczą. Składa się ona z siedmiu części: • • • • • • • opis przedsięwzięcia, rozważane warianty przedsięwzięcia, opis środowiska, które może podlegać oddziaływaniom ze strony przedsięwzięcia, opis potencjalnych istotnych oddziaływań, łagodzenie oddziaływań, streszczenie nietechniczne, jakość prezentacji. Każda część zawiera ponumerowane pytania przeglądu. W przypadku niektórych pytań przedstawiono uwagi pomocne dla osoby dokonującej przeglądu. Instrukcje dla przeglądu pojedynczego raportu Krok 1 Należy przejrzeć raport pokrótce, zapoznając się z jego strukturą oraz umiejscowieniem poszczególnych informacji. Krok 2 Dla każdego pytania przeglądu należy zdecydować, czy ma ono zastosowanie do określonego przedsięwzięcia. Jeżeli tak, w kolumnie 2 należy wpisać „Tak”. Na końcu każdej części listy pomocniczej należy zastanowić się, czy przedsięwzięcie ma jakieś szczególne cechy oznaczające, że wszelkiego rodzaju informacje nieuwzględnione w liście kontrolnej mogłyby być istotne oraz ewentualnie dopisać je w przeznaczonym w tym celu miejscu. Krok 3 Jeżeli dane pytanie uznane zostanie za istotne, należy przejrzeć raport bardziej szczegółowo i zdecydować, czy informacje, o których mowa w pytaniu zostały podane i czy są wystarczające do wydania decyzji. Jeżeli są wystarczające, w kolumnie 3 należy wpisać „Tak”. Jeśli nie, w kolumnie tej wpisujemy „Nie”. Rozpatrując wystarczalność informacji do wydania decyzji, osoba dokonująca przeglądu powinna zastanowić się, czy w podanych informacjach występują jakieś braki i jeśli tak, to czy braki te są istotne z punktu widzenia procesu wydawania decyzji. Jeżeli nie, wówczas nie trzeba będzie żądać ich uzupełnienia, unikając w ten sposób zbędnego opóźnienia. Wśród czynników, jakie należy rozważyć wyróżnić można: • przepisy mające zastosowanie oraz czynniki, jakie organ podejmujący decyzję zobowiązany jest uwzględnić na tym etapie procedury wydawania pozwolenia na realizację przedsięwzięcia; • czy etap postępowanie OOŚ w sprawie danego pozwolenia dotyczy założeń przedsięwzięcia czy szczegółowego projektu; • czy występują inne zezwolenia, których uzyskanie konieczne będzie na dalszym etapie, a które wymagać będą bardziej szczegółowej analizy istotnych zagadnień związanych ze środowiskiem, jak na przykład zezwolenia związane z kontrolą emisji zanieczyszczeń takie jak IPPC; • skalę oraz złożoność przedsięwzięcia oraz wrażliwość środowiska docelowego; • czy kwestie środowiskowe, jakich dotyka przedsięwzięcie są znaczące; • opinię społeczeństwa oraz konsultantów na temat przedsięwzięcia oraz zakres wzbudzanych przez nie kontrowersji. Krok 4 Jeżeli odpowiedź na dane pytanie brzmi „Nie”, należy zastanowić się, jakie dodatkowe informacje są wymagane oraz odnotować ten fakt w kolumnie 4. Osoba dokonująca przeglądu może również wyrazić tutaj swoje sugestie dotyczące źródeł i sposobów pozyskania wymaganych informacji. Instrukcje dla przeglądu w ramach badań porównawczych i monitoringu Przedstawioną listę pomocniczą wykorzystać można również w badaniach porównawczych raportów OOŚ. Badacze mogą zechcieć porównać jakość raportów w przypadku szeregu podobnych przedsięwzięć lub pomiędzy różnymi rodzajami przedsięwzięć, przeanalizować trendy dotyczące jakości raportów, czy wreszcie zbadać jakość poszczególnych części raportu OOŚ. Poszczególne kroki w procedurze postępowania w tym przypadku są takie same jak opisane powyżej, za wyjątkiem kroku 3. Krok 3 Oceniając jakość raportów dotyczących szeregu przedsięwzięć, zamiast wpisywać w kolumnie 3 „tak” lub „nie”, osoba dokonująca przeglądu powinna posłużyć się jakąś skalą ocen. Poniżej przedstawiono proponowany zarys takiej skali, jednak użytkownicy listy zastosować mogą dowolny inny system oceniania odpowiadający ich potrzebom. A: B: C: D: E: Pełne informacje, brak luk czy niedostatków. Dobrze przedstawiono dostępne informacje, przy czym występują niewielkie braki, które jednak nie są istotne z punktu widzenia procesu decyzyjnego. Informacje wystarczające, luki i niedostatki nie są kluczowe z punktu widzenia procesu decyzyjnego. Informacje niepełne, zawierające luki i niedostatki utrudniające proces wydawania decyzji, jednak wymagające niewiele wysiłku, aby je uzupełnić. Informacje bardzo niepełne, zawierające istotne luki i niedostatki, które mogłyby uniemożliwić kontynuowanie procesu wydawania decyzji oraz wymagać znacznego nakładu pracy celem uzupełnienia. Ocenę zakończyć może wystawienie ogólnego stopnia całemu raportowi OOŚ. Właśnie w tym celu przygotowano ostatnią część listy pomocniczej. Dokonujący przeglądu ocenia jakość informacji w każdej części, sumując oceny poszczególnych pytań, a następnie składając je w ocenę ogólną. Sumowanie ocen wymagać będzie przyjęcia rozsądnych zasad. Na przykład, jeśli w danej części występuje dziesięć pytań, z których dziewięć oceniono na B, a jedno na A, wówczas najprawdopodobniej rozsądne będzie przyznanie ogólnej oceny B. Jeżeli dziewięć pytań oceniono na B, a jedno na E, wówczas prawdopodobnie najodpowiedniejszą oceną jest D, jako że łącznie przedstawione informacje są nadal niewystarczające. Lista pomocnicza przeglądu raportu OOŚ CZĘŚĆ 1 OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Cele i cechy fizyczne przedsięwzięcia 1.1 Czy wyjaśniono potrzebę i cele realizacji przedsięwzięcia? 1.2 Czy opisano program realizacji przedsięwzięcia z podaniem przewidywanej długości okresu oraz datę rozpoczęcia i zakończenia realizacji, eksploatacji i likwidacji? (opis powinien obejmować wszystkie fazy różnych czynności w ramach głównych etapów przedsięwzięcia, np. fazy wydobycia dla działalności górniczej) 1.3 Czy opisano wszystkie główne elementy przedsięwzięcia (por. lista pomocnicza procesów w ramach przedsięwzięcia w części C podręcznika z tej serii „Etap kwalifikowania w postępowaniu OOŚ”) 1.4 1.5 Czy, o ile to konieczne, wskazano lokalizację poszczególnych elementów przedsięwzięcia przy pomocy map, planów i diagramów? Czy opisano rozmieszczenie terenu (lub terenów) zajmowanych przez przedsięwzięcie? (w tym poziomy terenu, budynki, inne konstrukcje fizyczne, prace podziemne, prace przybrzeżne, magazyny, zbiorniki wodne, instalacje, korytarze dostępowe, granice) 1.6 1.7 1.8 1.9 W przypadku przedsięwzięcia liniowego, czy opisano jego przebieg i korytarz lądowy, układ sytuacyjno-wysokościowy oraz potrzebę budowy tuneli i prac ziemnych? Czy opisano wszystkie procesy dotyczące budowy i realizacji przedsięwzięcia? Czy opisano wszystkie procesy związane z eksploatacją przedsięwzięcia? Czy opisano wszystkie procesy związane z likwidacją przedsięwzięcia? (np. zamknięcie, demontaż, rozbiórka, rekultywacja terenu, ponowne wykorzystanie, itp.) 1.10 Czy opisano działalność pomocniczą związaną z przedsięwzięciem (np. w zakresie dróg dojazdowych, dostawy wody, energii elektrycznej, usług telekomunikacyjnych, odprowadzania ścieków i usuwania odpadów) lub innymi inwestycjami (np. drogi, porty, linie do przesyłu energii elektrycznej, rurociągi)? 1.11 Czy określono, jakie dodatkowe inwestycje spowodować może realizacja przedsięwzięcia? (np. nowa infrastruktura mieszkaniowa, drogowa, wodnokanalizacyjna, wydobycie kruszywa) 1.12 1.13 Czy określono istniejące rodzaje działalności, które w wyniku realizacji przedsięwzięcia ulegną zmianie lub zaprzestaniu? Czy określono inne istniejące lub planowane inwestycje, z którymi oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko mogłoby się kumulować? Skala przedsięwzięcia właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA Zagadnienie 1.14 Czy przedstawiono ilościowo i graficznie, w skali, teren zajęty przez poszczególne stałe elementy przedsięwzięcia? (w tym wszelkie Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Istotne? Lp. związane z nim trasy dojazdowe, przekształcenia powierzchni terenu i obiekty pomocnicze) 1.15 Czy opisano graficznie i ilościowo tereny wykorzystywane czasowo w trakcie realizacji przedsięwzięcia? 1.16 Czy opisano rekultywację i przyszłe sposoby użytkowania terenu wykorzystywanego czasowo w trakcie eksploatacji przedsięwzięcia? (np. tereny wykorzystywane w górnictwie i kopalnictwie odkrywkowym) 1.17 Czy określono rozmiary konstrukcji i innych prac wykonywanych w ramach przedsięwzięcia? (np. powierzchnia i wysokość budynków, rozmiary wykopów, powierzchnia i wysokość konstrukcji takich jak nabrzeża, mosty czy kominy, przepływ i głębokość wody) 1.18 Czy opisano formę i wygląd konstrukcji i innych obiektów wznoszonych w ramach przedsięwzięcia? (np. rodzaj, wykończenie i kolor materiałów, projekt architektoniczny budynków i konstrukcji, rodzaje instalacji, zagospodarowanie powierzchni, itp.) 1.19 1.20 1.21 W przypadku przedsięwzięć o charakterze miejskim lub podobnym, czy opisano liczebność i inne cechy nowej ludności lub podmiotów gospodarczych? W przypadku przedsięwzięć wymagających przesiedlenia ludności lub przeniesienia przedsiębiorstw, czy opisano ich liczebność i inne cechy? W przypadku przedsięwzięć związanych z infrastrukturą transportową lub innych generujących znaczny napływ ruchu, czy opisano rodzaj, natężenie, rozkład czasowy i geograficzny ruchu nowego lub przeniesionego w wyniku realizacji przedsięwzięcia? Eksploatacja i wykorzystywane surowce 1.22 Czy opisano wszystkie procesy stosowane w czasie eksploatacji przedsięwzięcia? (np. procesy produkcyjne lub inżynieryjne, podstawowe metody produkcji surowców, rolniczej i leśnej, procesy wydobywcze) 1,23 Czy opisano rodzaj i ilości produktów wytwarzanych w czasie eksploatacji przedsięwzięcia? (mogą to być produkty podstawowe lub wyroby gotowe, produkty takie jak energia elektryczna lub woda, czy usługi takie jak mieszkalnictwo, transport, handel detaliczny, rekreacja, edukacja, usługi komunalne (dostawa wody, odprowadzanie ścieków, itp.)) 1.24 Czy opisano rodzaj i ilości surowców oraz energii potrzebnych w fazie realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia? właściwie opisane? CZĘŚĆ 1 OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA Zagadnienie 1.25 Czy omówiono skutki bazy surowcowej dla środowiska? 1.26 Czy przedstawiono efektywność wykorzystania surowców i energii? Czy określono niebezpieczne materiały wykorzystywane, przechowywane, przetwarzane lub wytwarzane w ramach przedsięwzięcia w czasie: • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Istotne? Lp. 1.27 1.28 Czy omówiono sposób przywozu surowców oraz związany z tym ruch w czasie: • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? (w tym transport drogowy, kolejowy i morski) 1.29 Czy określono wpływ przedsięwzięcia na zatrudnienie w regionie w czasie: • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? 1.30 Czy opisano sposób dojazdu do przedsięwzięcia zapewnionego dla pracowników i osób odwiedzających oraz oszacowano natężenie ruchu w czasie: • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? 1.32 Czy omówiono warunki mieszkaniowe i usługowe dla tymczasowych lub stałych pracowników? (dotyczy przedsięwzięć wymagających znacznego napływu nowej siły roboczej na czas realizacji przedsięwzięcia lub na dłużej) Odpady i emisje 1.33 Czy oszacowano rodzaje i ilości odpadów stałych wytwarzanych w ramach przedsięwzięcia w czasie: • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? (w tym odpady budowlane lub związane z rozbiórką, odkład gruntu, odpady z procesu technologicznego, produkty uboczne, nadmiarowe i odpadowe, niebezpieczne odpady, odpady pochodzące z gospodarstw domowych lub obiektów gospodarczych i handlowych, odpady z produkcji rolnej lub leśnej, odpady w wyniku oczyszczania terenu, górnicze i likwidacyjne) 1.34 1.35 Czy określono skład, toksyczność i inną szkodliwość odpadów stałych wytwarzanych w ramach przedsięwzięcia? Czy opisano sposoby gromadzenia, przechowywania, utylizacji, transportu i unieszkodliwiania odpadów stałych? właściwie opisane? CZĘŚĆ 1 OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA Zagadnienie 1.36 Czy omówiono lokalizację ostatecznego usuwania odpadów stałych? 1.37 Czy oszacowano rodzaje i ilości ścieków wytwarzanych w ramach przedsięwzięcia w czasie: • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Istotne? Lp. (w tym odwadnianie terenu, przetwarzanie ścieków, woda chłodnicza, ścieki przetworzone, kanalizacja) 1.38 1.39 1.40 1.41 Czy określono skład, toksyczność i inną szkodliwość wszelkich ścieków wytwarzanych w ramach przedsięwzięcia? Czy opisano sposoby gromadzenia, przechowywania, utylizacji, transportu i unieszkodliwiania ścieków? Czy omówiono lokalizację ostatecznego usuwania ścieków? Czy oszacowano rodzaje i ilości zanieczyszczeń gazowych i zawiesinowych wprowadzanych do powietrza w ramach przedsięwzięcia w czasie • realizacji, • eksploatacji, • likwidacji? (w tym emisje zanieczyszczeń pochodzących z procesów technologicznych, ulotnych, powstałych w wyniku spalania paliw kopalnych w instalacjach stacjonarnych i ruchomych, emisje zanieczyszczeń w wyniku ruchu drogowego, kurzu i pyłów wskutek przetwarzania materiałów, fetoru) 1.42 1.43 1.44 Czy określono skład, toksyczność i inną szkodliwość wszelkich substancji wprowadzanych do powietrza, wytwarzanych w ramach przedsięwzięcia? Czy opisano sposoby gromadzenia, przechowywania i wreszcie odprowadzania wspomnianych substancji do atmosfery? Czy wskazano lokalizację odprowadzania substancji do powietrza oraz cechy instalacji emitujących? (np. wysokość komina, prędkość i temperatura wypuszczanych substancji) 1.45 Czy omówiono możliwości odzysku surowców i energii z odpadów? (w tym ponowne wykorzystanie, recykling lub odzysk energii z odpadów stałych i ścieków) 1.46 Czy określono źródła emisji hałasu, ciepła, światła, pola elektromagnetycznego? (w tym sprzęt, procesy technologiczne, prace budowlane, ruch, oświetlenie, itp.) 1.47 Czy określono metody szacowania ilości i składu odpadów, ścieków i substancji wprowadzanych do środowiska oraz omówiono wszelkie związane z tym problemy? 1.48 Czy omówiono zakres niewiadomych związany z szacowaną ilością i składem odpadów? właściwie opisane? CZĘŚĆ 1 CZĘŚĆ 1 Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Ryzyko awarii, wypadków i zagrożeń 1.49 Czy omówiono ryzyka związane z przedsięwzięciem? • ryzyko związane z operowaniem niebezpiecznymi materiałami, • ryzyko zaprószenia ognia, wybuchu, • ryzyko wypadków drogowych, • ryzyko awarii instalacji i urządzeń technologicznych, • ryzyko wynikające z narażenia przedsięwzięcia na klęski żywiołowe (trzęsienia ziemi, powodzie, osunięcia gruntu, itp.) 1.50 Czy przedstawiono metody zapobiegania i reagowania na nieprzewidziane wypadki i zdarzenia?(środki zaradcze, szkolenia, plany awaryjne, plany postępowania w przypadku zagrożenia, itp.) Inne zagadnienia związane z opisem przedsięwzięcia właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA ROZWAŻANE WARIANTY PRZEDSIĘWZIĘCIA Zagadnienie 2.1 Czy opisano proces opracowywania przedsięwzięcia oraz rozważane w nim rozwiązania alternatywne? (por. wskazówki dotyczące Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Istotne? Lp. właściwie opisane? CZĘŚĆ 2 rodzajów rozwiązań alternatywnych, które mogą mieć zastosowanie, przedstawione w części B3 podręcznika z tej serii „Scoping w postępowaniu OOŚ”) 2.2 2.3 2.4 2.5 Inne Czy opisano podstawową sytuację w przypadku wariantu polegającym na niepodejmowaniu realizacji przedsięwzięcia? Czy przedstawione warianty są realistyczne i czy są odmienne od wybranego wariantu realizacji przedsięwzięcia? Czy wyjaśniono główne powody, dla których dokonano wyboru wariantu przedsięwzięcia, w tym wszelkie powody związane z oddziaływaniem na środowisko? Czy porównano główne oddziaływania poszczególnych wariantów na środowisko z oddziaływaniami wybranego wariantu realizacji przedsięwzięcia? zagadnienia związane z rozważanymi wariantami przedsięwzięcia CZĘŚĆ 3 OPIS ŚRODOWISKA, KTÓRE MOŻE PODLEGAĆ ODDZIAŁYWANIOM ZE STRONY PRZEDSIĘWZIĘCIA Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Aspekty środowiskowe 3.1 Czy opisano obecny sposób użytkowania terenu lokalizacji przedsięwzięcia oraz jego otoczenia, a także osoby zamieszkujące lub użytkujące owe tereny? (w tym tereny mieszkalne, handlowe, przemysłowe, rolnicze, rekreacyjne i użytkowane dla potrzeb użyteczności publicznej, a także wszelkie budynki, konstrukcje i inne obiekty) 3.2 3.3 Czy opisano topografię, geologię i gleby terenu przewidzianego pod przedsięwzięcie oraz jego otoczenia? Czy opisano wszelkie istotne warunki topograficzne, geologiczne terenu oraz stan i wykorzystanie gleb? (w tym jakość, stabilność i erozję gruntów, zastosowanie gleb w rolnictwie i ich jakość) 3.4 3.5 3.6 Czy opisano i zilustrowano odpowiednimi mapami zwierzęta, roślinność i siedliska na terenach przewidzianych pod przedsięwzięcie oraz w ich otoczeniu? Czy opisano populacje i cechy gatunków, na które przedsięwzięcie może oddziaływać oraz czy określono gatunki bądź obszary specjalne lub chronione? Czy opisano środowisko wodne w otoczeniu? (w tym powierzchniowe zbiorniki i cieki wodne, wody gruntowe, estuaria, wody przybrzeżne i morskie, a także odwodnienie i meliorację. Uwaga: nieistotne jeżeli przedsięwzięcie nie będzie oddziaływać na środowisko wodne) 3.7 Czy opisano warunki hydrologiczne, jakość wód oraz wykorzystanie zasobów wodnych, na które przedsięwzięcie może oddziaływać? (w tym wykorzystanie dla potrzeb zaopatrzenia w wodę, rybołówstwa, wędkarstwa, rekreacji i kąpieli, nawigacji, użyteczności publicznej, odprowadzania ścieków) 3.8 Czy opisano lokalne warunki klimatyczne i meteorologiczne oraz obecną jakość powietrza w otoczeniu? (UWAGA: nieistotne jeżeli przedsięwzięcie nie będzie oddziaływać na środowisko atmosferyczne) 3.9 Czy opisano obecny poziom hałasu i warunki klimatyczne? (UWAGA: nieistotne jeżeli przedsięwzięcie nie będzie oddziaływać na wspomniane elementy środowiska) 3.10 Czy opisano obecną sytuację dotyczącą oświetlenia, emisji ciepła oraz pól elektromagnetycznych? (UWAGA: nieistotne jeżeli przedsięwzięcie nie będzie oddziaływać na wspomniane elementy środowiska) 3.11 Czy opisano wszelkie aktywa materialne w otoczeniu, na jakie przedsięwzięcie może oddziaływać? (w tym budynki, inne konstrukcje, zasoby naturalne, wodne) 3.12 Czy opisano wszelkie elementy środowiska archeologicznego, historycznego, architektonicznego, społecznego lub kulturowego w rejonie przedsięwzięcia, na które oddziaływać może realizacja przedsięwzięcia, w tym wszelkie obszary specjalne lub chronione? właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. CZĘŚĆ 3 OPIS ŚRODOWISKA, KTÓRE MOŻE PODLEGAĆ ODDZIAŁYWANIOM ZE STRONY PRZEDSIĘWZIĘCIA 3.13 Czy opisano warunki krajobrazowe i urbanistyczne, na które oddziaływać może realizacja przedsięwzięcia, w tym wszelkie specjalne lub chronione obszary krajobrazowe czy punkty widokowe? Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 3.14 3.15 Czy opisano warunki demograficzne, społeczne i społeczno-ekonomiczne (np. zatrudnienie) panujące w rejonie realizacji przedsięwzięcia? Czy opisano wszelkie przyszłe zmiany dotyczące powyższych aspektów środowiska, jakie mogą wystąpić w przypadku nieprzystąpienia do realizacji przedsięwzięcia? (tzw. ruchomy wariant podstawowy lub wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia) Zbieranie danych i metody badawcze 3.16 Czy objęto analizą obszar wystarczająco duży, aby uwzględnić wszystkie możliwe oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko? 3.17 Czy skontaktowano się z wszystkimi właściwymi instytucjami państwowymi i lokalnymi celem zebrania informacji na temat wyjściowego stanu środowiska? 3.18 Czy wykorzystano i odpowiednio wskazano wszystkie dostępne źródła istotnych danych i informacji? W przypadku gdy analizę przeprowadzono w ramach badań środowiska zmierzających do przedstawienia wyjściowego stanu środowiska, czy opisano zastosowane metody, napotkane trudności oraz wszelkie niewiadome w dostępnych danych? 3.19 3.20 3.21 3.22 Czy zastosowane metody były odpowiednie dla danych celów? Czy wskazano wszelkie istotne luki w dostępnych danych na temat obecnego środowiska i czy wyjaśniono metody ich uzupełnienia w procesie oceny? Jeżeli w celu należytego scharakteryzowania wyjściowego stanu środowiska konieczne byłoby przeprowadzenie badań, jednak nie zostały one przeprowadzono z uwagi na brak takowych możliwości, czy wyjaśniono powody owego braku możliwości oraz zaproponowano przeprowadzenie badań na dalszym etapie? Inne zagadnienia związane z opisem środowiska właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. CZĘŚĆ 4 OPIS POTENCJALNYCH ISTOTNYCH ODDZIAŁYWAŃ Jakie dodatkowe informacje są konieczne? Identyfikacja oddziaływań 4.1 Czy opisano procedurę, w której określono zakres badań środowiska? (por. podręcznik z tej serii „Scoping w postępowaniu OOŚ”) 4.2 4.3 4.4 Czy wyraźnie widać, że przyjęto systematyczne podejście do procesu scopingu (ustalania zakresu)? Czy wyraźnie widać, że przeprowadzono wyczerpujące konsultacje na etapie scopingu? Czy przedstawiono uwagi i poglądy konsultantów? Przewidywane oddziaływania bezpośrednie 4.5 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na sposoby wykorzystania terenów, ludność i mienie? 4.6 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na warunki geologiczne i glebowe? 4.7 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na zwierzęta, roślinność i siedliska naturalne? 4.8 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na warunki hydrologiczne oraz jakość wód w zbiornikach wodnych? 4.9 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na wykorzystanie środowiska wodnego? 4.10 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na jakość powietrza i warunki klimatyczne? 4.11 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na środowisko akustyczne (hałas lub wibracje)? 4.12 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na warunki cieplne, oświetleniowe oraz pola elektromagnetyczne? 4.13 Czy opisano bezpośrednie oddziaływania na aktywa materialne oraz zubożenie nieodnawialnych zasobów naturalnych (np. paliwa kopalne, zasoby mineralne)? właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. CZĘŚĆ 4 OPIS POTENCJALNYCH ISTOTNYCH ODDZIAŁYWAŃ 4.14 Czy opisano bezpośrednie oddziaływania na miejsca lub obiekty o znaczeniu dla kultury? 4.15 Czy opisano i zilustrowano, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na walory krajobrazowe i punkty widokowe? Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, bezpośrednie oddziaływania na warunki demograficzne, społeczne i społeczno-ekonomiczne panujące w rejonie przedsięwzięcia? Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 4.16 właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. Przewidywane oddziaływania wtórne, tymczasowe, krótkotrwałe, stałe, długotrwałe, przypadkowe, pośrednie, skumulowane 4.17 Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, oddziaływania wtórne na powyższe aspekty środowiska wywołane bezpośrednimi oddziaływaniami na inne aspekty? (np. oddziaływanie na zwierzęta, roślinność lub siedliska naturalne spowodowane zanieczyszczeniem gleby, powietrza lub wód bądź hałasem; oddziaływania na wykorzystanie wód spowodowane zmianami warunków hydrologicznych czy jakości wód; oddziaływania na stanowiska archeologiczne spowodowane wysychaniem gruntów) 4.18 Czy opisano tymczasowe, krótkotrwałe oddziaływania spowodowane realizacją przedsięwzięcia bądź ograniczonymi w czasie etapami jego eksploatacji lub likwidacji? 4.19 Czy opisano trwałe skutki dla środowiska spowodowane realizacją, eksploatacją lub likwidacją przedsięwzięcia? Czy opisano długotrwałe skutki dla środowiska spowodowane w całym okresie eksploatacji przedsięwzięcia lub nagromadzeniem zanieczyszczeń? Czy opisano oraz wyrażono w postaci ilościowej, o ile to możliwe, oddziaływania w wyniku wypadków, nieprzewidzianych zdarzeń czy narażenia przedsięwzięcia na katastrofy naturalne lub spowodowane działaniami człowieka? 4.20 4.21 4.22 Czy opisano oddziaływania na środowisko spowodowane działalnością o charakterze pomocniczym dla głównego przedsięwzięcia? (działalność pomocnicza stanowi część przedsięwzięcia, jednak zazwyczaj prowadzona jest z dala od lokalizacji przedsięwzięcia głównego, np. budowa szlaków i infrastruktury dojazdowej, przesunięcia ruchu drogowego, wydobycie kruszywa lub surowców, wytwarzanie i dostarczanie energii elektrycznej, usuwanie ścieków i odpadów) CZĘŚĆ 4 OPIS POTENCJALNYCH ISTOTNYCH ODDZIAŁYWAŃ Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 4.23 właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. Czy opisano pośrednie oddziaływania na środowisko spowodowane inwestycjami wtórnymi? (inwestycje wtórne to inne przedsięwzięcia nie będące częścią głównego przedsięwzięcia, wywołane jego realizacja, np. w celu zapewnienia nowych towarów i usług niezbędnych dla przedsięwzięcia, w celu zapewnienia bazy lokalowej dla nowej ludności lub przedsiębiorstw przyciągniętych realizacją przedsięwzięcia) 4.24 Czy opisano oddziaływania na środowisko wywołane przez przedsięwzięcie, kumulujące się z oddziaływaniem innych bieżących lub planowanych przedsięwzięć w tej samej okolicy? (należy opisać różne przyszłe scenariusze, w tym scenariusz najgorszy). Więcej wskazówek dotyczących oceny oddziaływań skumulowanych znaleźć można w Internecie, pod adresem: http://europa.eu.int/comm/environment/eia/eia-support 4.25 Czy należycie wskazano zasięg geograficzny, czas trwania, odwracalność oraz prawdopodobieństwo wystąpienia poszczególnych oddziaływań? Przewidywane oddziaływanie na zdrowie ludzi oraz kwestie dotyczące zrównoważonego rozwoju 4.26 Czy opisano i wyrażono w postaci ilościowej (o ile to możliwe) główne i poboczne oddziaływania na zdrowie ludzi? (np. wpływ na zdrowie spowodowany emisją substancji toksycznych, zagrożenie dla zdrowia wynikające z głównych niebezpieczeństw wiązanych z przedsięwzięciem, skutki spowodowane zmianami czynników przenoszących zarazki wynikającymi z realizacji przedsięwzięcia, zmiany warunków życiowych, oddziaływanie na grupy zwiększonego ryzyka) 4.27 Czy w przypadkach gdy ma to zastosowanie omówiono oddziaływania na takie aspekty środowiska jak różnorodność biologiczna, globalne zmiany klimatyczne oraz zrównoważony rozwój? Ocena znaczenia oddziaływań 4.28 4.29 4.30 4.31 Czy omówiono znaczenie poszczególnych przewidywanych oddziaływań, biorąc pod uwagę ich zgodność z wymogami prawnymi oraz liczebność, ważność i wrażliwość populacji? W przypadku gdy oddziaływania oceniane są na podstawie standardów lub wymogów prawnych, czy zastosowano odpowiednie standardy miejscowe, krajowe lub międzynarodowe oraz stosowne wytyczne? Czy opisano zarówno pozytywne, jak i negatywne oddziaływania na środowisko? Czy wyjaśniono zrozumiale znaczenie poszczególnych oddziaływań? Metody oceny oddziaływań 4.32 Czy omówiono zastosowane metody przewidywania oddziaływań, powody ich wyboru, napotkane trudności oraz wszelkie niewiadome? CZĘŚĆ 4 OPIS POTENCJALNYCH ISTOTNYCH ODDZIAŁYWAŃ Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 4.33 4.34 4.35 4.36 4.37 4.38 Jeżeli w zakresie szczegółowych danych przedsięwzięcia oraz jego oddziaływania na środowisko występują niewiadome, czy opisano najgorszy możliwy przypadek? W przypadku trudności napotkanych przy przygotowywaniu danych niezbędnych do sporządzenia prognozy lub oszacowania oddziaływań, czy zostały one wskazane oraz czy omówiono ich znaczenie dla uzyskanych wyników? Czy opisano w jasny sposób podstawę oceny znaczenia oddziaływań? Czy oddziaływania opisane zostały przy założeniu, że wszystkie proponowane metody łagodzenia zostaną zastosowane, tj. czy opisano pozostałe oddziaływania? Czy zakres, w jakim omówiono poszczególne oddziaływania odpowiada ich znaczeniu dla procesu wydawania decyzji w sprawie pozwolenia na budowę? Czy omówienie koncentruje się na kluczowych zagadnieniach i czy unika kwestii nieistotnych oraz podawania zbędnych informacji? Czy położono właściwy nacisk na najpoważniejsze, negatywne oddziaływania przedsięwzięcia, w mniejszym stopniu akcentując mniej istotne oddziaływania? Inne zagadnienia związane z opisem oddziaływań właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. CZĘŚĆ 5 ŁAGODZENIE ODDZIAŁYWAŃ 5.1 W przypadku znacznych negatywnych oddziaływań na jakikolwiek element środowiska, czy omówiono możliwości ich złagodzenia? 5.2 Czy zaproponowane przez inwestora metody łagodzenia oddziaływań zostały opisane w jasny sposób wraz z ich skutkami dla wielkości i znaczenia oddziaływań? 5.3 Jeśli skutki zastosowania metod łagodzenia dla wielkości i znaczenia oddziaływań są niepewne, czy zostało to wyjaśnione? 5.4 Czy jest jasne, czy inwestor zobowiązuje się do wdrożenia proponowanych środków łagodzenia oddziaływań, czy może przedstawione metody łagodzenia są jedynie propozycjami lub zaleceniami? Czy podano uzasadnienie dla wyboru danej metody łagodzenia oddziaływań? Czy określono w jasny sposób osoby odpowiedzialne za realizację łagodzenia oddziaływań, w tym za jego finansowanie? Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 Jeśli złagodzenie znacznych, negatywnych oddziaływań jest niemożliwe lub inwestor nie zaproponował żadnych metod łagodzenia, czy przedstawiono wystarczające uzasadnienie? Czy wyraźnie widać, że zespół OOŚ i inwestor rozważyli pełen zakres możliwych podejść do problemu łagodzenia oddziaływań, w tym wszelkie środki mające na celu minimalizację lub uniknięcie oddziaływań poprzez przyjęcie alternatywnych strategii lub wybór innych lokalizacji, modyfikacje projektu i rozmieszczenia, zmiany metod i procesów, uzdatnianie „na końcu rury”, zmiany w planie realizacji oraz praktyce zarządzania, środki zmierzające do naprawy skutków oddziaływania lub ich wynagrodzenia? Czy zaproponowano rozwiązania dotyczące monitoringu i zarządzania pozostałymi oddziaływaniami? Czy opisano negatywne skutki proponowanych metod łagodzenia oddziaływań? Inne zagadnienia związane z łagodzeniem oddziaływań właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. CZĘŚĆ 6 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 6.1 6.2 6.3 6.4 Czy informacje o środowisku zawierają streszczenie nietechniczne? Czy streszczenie zawiera zwięzły, ale pełen opis przedsięwzięcia, jego otoczenia, oddziaływań na środowisko oraz proponowanych metod ich łagodzenia? Czy streszczenie wskazuje wszelkie istotne niewiadome dotyczące przedsięwzięcia i jego oddziaływania na środowisko? Czy streszczenie wyjaśnia procedurę wydawania pozwolenia na realizację przedsięwzięcia oraz rolę OOŚ w tym postępowaniu? 6.5 Czy w streszczeniu zawarto zwięzłe wyjaśnienie ogólnego podejścia przyjętego w ocenie? 6.6 Czy streszczenie napisano językiem nietechnicznym, unikając fachowych terminów oraz szczegółowych wykazów danych i naukowych wyjaśnień? 6.7 właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. Czy streszczenie może być zrozumiałe dla osób nie będących specjalistami w dziedzinie ochrony środowiska? Inne zagadnienia związane ze streszczeniem nietechnicznym CZĘŚĆ 7 JAKOŚĆ PREZENTACJI 8.1 Czy informacje o środowisku przedstawiono w jednym czy większej liczbie jasno określonych dokumentów? 8.2 Czy raport jest logicznie skonstruowany i ma jasną strukturę, tak aby czytelnik bez trudu znaleźć mógł potrzebne informacje? Czy raport zawiera na początku spis treści? Jakie dodatkowe informacje są konieczne? 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 8.10 8.11 8.12 Czy przedstawiono jasny opis zastosowanej procedury? Czy informacje przedstawiono w sposób pełny, lecz jednocześnie zwięźle i unikając prezentowania danych nieistotnych? Czy informacje i analizy przedstawiono, w miarę możliwości, z wykorzystaniem tabel, schematów, map, fotografii i materiału graficznego? Czy w prezentacji skutecznie wykorzystano załączniki jako sposób przedstawiania szczegółowych danych niekoniecznych do zrozumienia zasadniczej części tekstu? Czy wszystkie analizy i wnioski należycie poparto danymi i materiałem dowodowym? Czy należycie podano wszystkie źródła danych? Czy terminologia stosowana w raporcie jest spójna? Czy raport czyta się jak pojedynczy dokument zawierający odniesienia pomiędzy poszczególnymi rozdziałami mające na celu dopomóc czytelnikowi w poruszaniu się? Czy informacje podane są w sposób rzetelny oraz możliwie bezstronny i obiektywny? Inne zagadnienia związane z jakością prezentacji właściwie opisane? Zagadnienie Istotne? Lp. OGÓLNA OCENA RAPORTU Jeżeli osoba dokonująca przeglądu raportu pragnie posłużyć się przedstawioną listą pomocniczą celem dokonania ogólnej oceny raportu, poniższa tabela może być do tego pomocna. Lp. Część przeglądu Ocena Uwagi 1 CECHY PRZEDSIĘWZIĘCIA 2 ROZWAŻANE WARIANTY 3 LOKALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA 4 METODY ŁAGODZENIA ODDZIAŁYWAŃ 5 CECHY POTENCJALNYCH ODDZIAŁYWAŃ 6 KWESTIE DOTYCZĄCE PREZENTACJI Ocena ogólna: Uwagi: ZAŁĄCZNIK A WYMOGI DOTYCZĄCE INFORMACJI O ŚRODOWISKU USTANOWIONE ZAŁĄCZNIKU IV DO DYREKTYWY 97/11/WE Artykuł 5 ust. 1 Dyrektywy 97/11/WE wymaga od Inwestora przedstawienia właściwym organom wymienionych poniżej informacji w zakresie, w jakim są one istotne na danym etapie procedury wydawania pozwolenia oraz dla określonych cech przedsięwzięcia i elementów środowiska, na które potencjalnie oddziaływać będzie dana inwestycja. Od inwestora można w uzasadnionym zakresie wymagać opracowania wspomnianych informacji, mając na względzie m. in. aktualny stan wiedzy oraz metody oceny. Wymogi dotyczące informacji w postępowaniu OOŚ ______________________________________________ 1. Opis przedsięwzięcia obejmujący w szczególności: - fizyczną charakterystykę całego przedsięwzięcia oraz potrzeb dotyczących terenu zarówno w fazie realizacji, jak i eksploatacji, - ogólną charakterystykę procesów produkcyjnych, np. rodzaje i ilości zużywanych materiałów, - szacunki dotyczące spodziewanych rodzajów i wielkości pozostałości oraz emisji (wód, zanieczyszczeń powietrza i gleby, hałasu, drgań, światła, ciepła, promieniowania, itp.) w wyniku eksploatacji proponowanego przedsięwzięcia. 2. Zarys przeanalizowanych przez Inwestora głównych rozwiązań alternatywnych wraz ze wskazaniem najważniejszych powodów stojących za dokonanym przez niego wyborem, uwzględniając skutki dla środowiska. 3. Opis elementów środowiska, na jakie proponowane przedsięwzięcie może oddziaływać w znaczący sposób, ze szczególnym uwzględnieniem populacji, fauny, flory, gleby, wód, powietrza, czynników klimatycznych, aktywów materialnych, w tym spuścizny architektonicznej i archeologicznej, krajobrazu, jak również współzależności pomiędzy wymienionymi czynnikami. 4. Opis prawdopodobnych istotnych skutków proponowanego przedsięwzięcia dla środowiska wynikających z: - istnienia przedsięwzięcia, - wykorzystania zasobów naturalnych, - emisji zanieczyszczeń, uciążliwości oraz usuwania odpadów, a także wyjaśnienia Inwestora dotyczące metod prognostycznych zastosowanych przy ocenie oddziaływania na środowisko. 5. Opis przewidywanych środków zapobiegania, łagodzenia oraz, o ile to możliwe, równoważenia wszelkich negatywnych skutków dla środowiska. 6. Nietechniczne streszczenie informacji przedstawionych zgodnie z powyższymi punktami. 5. Wskazanie wszelkich trudności (niedoborów technicznych lub braku know-how) napotkanych przez Inwestora w trakcie opracowywania informacji. Komisja Europejska Podręcznik postępowania w sprawie OOŚ – Przegląd raportu OOŚ Luksemburg: Biuro Wydawnictw Oficjalnych Wspólnot Europejskich 2001 29 ss. — 21 x 29.7 cm ISBN 92-894-1336-0