Odcinek Sędziszów Małopolski – Rzeszów (od km 133.600 do km
Transkrypt
Odcinek Sędziszów Małopolski – Rzeszów (od km 133.600 do km
2.3-28 – 2.3-32 Odcinek Sędziszów Małopolski – Rzeszów (od km 133.600 do km 154.900) 1.10. RCO RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO OŚ.1. Część tekstowa czerwiec 2012 r. Egz. 1 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE .............................................................................................................................4 1.1. FORMALNO-PRAWNA PODSTAWA OPRACOWANIA .........................................................................4 1.2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA .....................................................................................................5 1.3. AUTORZY RAPORTU...................................................................................................................5 2. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ..................................................................................6 2.1. CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘWZIĘCIA .......................................................................................6 2.1.1. Stan istniejący.....................................................................................................................6 2.1.2. Stan projektowany ............................................................................................................12 2.2. WARUNKI UŻYTKOWANIA TERENU W FAZIE BUDOWY I EKSPLOATACJI LUB UŻYTKOWANIA ..............21 2.2.1. Faza budowy ....................................................................................................................21 2.2.2. Faza eksploatacji ..............................................................................................................22 2.2.3. Faza likwidacji...................................................................................................................23 2.3. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ...........................................................................................23 3. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO ................................................................................................................................24 3.1. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE I ADMINISTRACYJNE .......................................................................24 3.2. BUDOWA GEOLOGICZNA I RZEŹBA TERENU ................................................................................26 3.3. SUROWCE NATURALNE ............................................................................................................26 3.4. GLEBY I ICH UŻYTKOWANIE ......................................................................................................27 3.5. WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE ...............................................................................................28 3.6. WARUNKI HYDROGRAFICZNE....................................................................................................30 3.7. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE I WARUNKI KLIMATYCZNE ............................................................32 3.8. FLORA I FAUNA - WYNIKI INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ .......................................................32 3.8.1. Inwentaryzacja siedlisk i chronionych gatunków roślin ....................................................32 3.8.2. Inwentaryzacja faunistyczna.............................................................................................37 3.9. KORYTARZE EKOLOGICZNE I SZLAKI MIGRACJI ...........................................................................46 3.10. OBSZARY I OBIEKTY CHRONIONE NA MOCY PRAWA KRAJOWEGO.................................................47 3.11. OBSZARY NATURA 2000 .........................................................................................................47 3.12. CHARAKTERYSTYKA KRAJOBRAZU W OTOCZENIU LINII ...............................................................48 3.13. DOBRA KULTURY I STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE ...................................................................49 4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA ...................................................................................51 4.1. EMISJE ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO ..................................................51 4.2. EMISJE HAŁASU I WIBRACJI ......................................................................................................51 4.3. EMISJA ŚCIEKÓW ....................................................................................................................52 4.4. EMISJA ODPADÓW ...................................................................................................................52 4.5. FLORA I FAUNA........................................................................................................................53 4.6. DOBRA KULTURY .....................................................................................................................53 4.7. BEZPIECZEŃSTWO I ZDROWIE LUDZI .........................................................................................53 5. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW .......................................................................................54 5.1. WARIANTY ANALIZOWANE NA WCZEŚNIEJSZYCH ETAPACH PRZEDSIĘWZIĘCIA ..............................54 5.2. WARIANTY TECHNICZNE NA ETAPIE PROJEKTU BUDOWLANEGO ..................................................54 6. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO REALIZOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ........................................................................................................................55 6.1. ODDZIAŁYWANIE NA POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ....................................................................55 6.2. ODDZIAŁYWANIE W ZAKRESIE HAŁASU I WIBRACJI ......................................................................55 6.3. ODDZIAŁYWANIE W ZAKRESIE POLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO .................................................58 6.4. ODDZIAŁYWANIE NA WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE .......................................................58 6.5. ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI I GLEBY.....................................................................60 6.6. POWSTAWANIE ODPADÓW .......................................................................................................61 6.7. WPŁYW INWESTYCJI NA FLORĘ I FAUNĘ, OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ, W TYM OBSZARY NATURA 2000 ......................................................................................................................................62 6.8. WPŁYW INWESTYCJI NA WALORY KRAJOBRAZOWO-PRZESTRZENNE ............................................66 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 1 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 6.9. WPŁYW INWESTYCJI NA ZABYTKI I STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE ............................................67 6.10. W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ...............................................67 6.11. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ................................................................67 6.12. WPŁYW INWESTYCJI NA WARUNKI ZDROWIA I ŻYCIA LUDZI ..........................................................68 7. OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO......................69 8. OPIS DZIAŁAŃ MINIMALIZUJĄCYCH NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ..73 8.1. OCHRONA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO .............................................................................73 8.2. OCHRONA PRZED HAŁASEM I WIBRACJAMI.................................................................................73 8.3. OCHRONA WÓD POWIERZCHNIOWYCH, PODZIEMNYCH I ŚRODOWISKA GRUNTOWO-WODNEGO .....76 8.4. GOSPODARKA ODPADAMI ........................................................................................................77 8.5. KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU .................................................................................................78 8.6. FLORA I FAUNA ORAZ PRZYRODNICZE OBSZARY CHRONIONE ......................................................78 8.7. DOBRA KULTURY, STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE I DOBRA MATERIALNE....................................81 8.8. WARUNKI ZDROWIA I ŻYCIA LUDZI .............................................................................................81 8.9. WYSTĄPIENIE POWAŻNEJ AWARII .............................................................................................82 9. OBSZAR OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA.............................................................................85 10. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI ORAZ ANALIZA POREALIZACYJNA............................................86 10.1. FAZA BUDOWY ........................................................................................................................86 10.2. ANALIZA POREALIZACYJNA .......................................................................................................86 10.3. FAZA EKSPLOATACJI ................................................................................................................86 11. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM......................................................................................................................88 12. OPARCIE PRZEDSIĘWZIĘCIA W DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH I PLANISTYCZNYCH ..........................................................................................................................................................90 12.1 DOKUMENTY STRATEGICZNE ....................................................................................................90 12.2 DOKUMENTY PLANISTYCZNE ....................................................................................................90 13. WYMAGANIA DOTYCZĄCE OCHRONY ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z WYDANYCH DECYZJI UWZGLĘDNIONE W PROJEKCIE BUDOWLANYM .....................................................91 14. PODSUMOWANIE, WNIOSKI I ZALECENIA .................................................................................97 14.1. PROGNOZOWANE SKUTKI REALIZACJI INWESTYCJI .....................................................................97 14.2. WARUNKI REALIZACJI PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA, W TYM WYKONANIA URZĄDZEŃ ZABEZPIECZAJĄCYCH ŚRODOWISKO .........................................................................................97 14.3. WARUNKI EKSPLOATACJI .........................................................................................................97 14.4. STOPIEŃ I SPOSÓB UWZGLĘDNIENIA W PROJEKCIE BUDOWLANYM WYMAGAŃ OCHRONY ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCYCH Z DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH ..................98 14.5. W NIOSKI .................................................................................................................................98 15. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT .........................99 15.1. OCENA STANU ŚRODOWISKA I JEGO WRAŻLIWOŚCI ....................................................................99 15.2. WYTWARZANIE ODPADÓW .......................................................................................................99 15.3. MINIMALIZACJA NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ .........................................................................99 16. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ...............100 16.1. PROGNOZA RUCHU................................................................................................................100 16.2. WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE I JAKOŚĆ WÓD .......................................................................100 16.3. HAŁAS I WIBRACJE ................................................................................................................102 16.4. FLORA I FAUNA......................................................................................................................103 16.5. ILOŚCI I RODZAJE ODPADÓW ..................................................................................................104 17. ŹRÓDŁA INFORMACJI .................................................................................................................105 17.1. AKTY PRAWNE ......................................................................................................................105 17.2. NORMY I PRZEPISY BRANŻOWE ..............................................................................................106 17.3. DOKUMENTACJA TECHNICZNA ................................................................................................106 17.4. LITERATURA .........................................................................................................................107 17.5. ZASOBY INTERNETU ..............................................................................................................108 2 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni SPIS ZAŁĄCZNIKÓW 1. 2. 3. 4. Lokalizacja inwestycji na tle obszarów chronionych, skala 1:25 000 Środowiskowe uwarunkowania modernizacji linii E 30/C-E 30, skala 1:2 500 Lokalizacja ujęć wód oraz zagrożenia wód podziemnych, skala 1:25 000 Identyfikacja obszarów wymagających ochrony akustycznej, lokalizacja urządzeń ochrony środowiska przed hałasem, skala 1:2 500 5. Lokalizacja obiektów zabytkowych i stanowisk archeologicznych, skala 1:25 000 6. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 3 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 1. 1.1. Wprowadzenie Formalno-prawna podstawa opracowania Przedmiotem opracowania jest planowana modernizacja (przebudowa) linii kolejowej nr E 30 na odcinku Sędziszów Małopolski – Rzeszów Zachodni, km 133.600 – 154.900. Dla przedmiotowego przedsięwzięcia Wojewoda Podkarpacki w dniu 28.08.2008 r. wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (decyzja nr Śr.IV-6613-8/08) – zwaną dalej decyzją środowiskową1. W dniu 06.12.2011 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie, postanowieniem nr: WOOŚ.400.3.71.2011.AH-2 sprostował oczywistą omyłkę w ww. decyzji. Ww. decyzja środowiskowa dotyczy całego odcinka linii kolejowej położonego na terenie województwa podkarpackiego, obejmuje więc swym zakresem dłuższy odcinek linii, aniżeli odcinek będący przedmiotem niniejszego opracowania. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt. 27 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.) obowiązującym na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, przedmiotowa inwestycja została zakwalifikowana do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko jest wymagane (tzw. I grupa). Po zmianie przepisów w 2010 r. (po uchyleniu ww. rozporządzenia) nowe Rozporządzenie2 nie zmieniło kwalifikacji przedmiotowej inwestycji. Obecnie przedmiotowe przedsięwzięcie należy do przedsięwzięć wymienionych w § 2 ust. 1 pkt 29 ww. Rozporządzenia. Niniejszy raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia polegającego na modernizacji linii kolejowej E 30/C-E 30, zgodnie z art. 72 i 88 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) - w dalszej części opracowania zwanej ustawą ocenową - jest sporządzany w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko. Ponowna ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy ocenowej, przeprowadzona zostanie na wniosek Inwestora, w ramach postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Projekt jest umieszczony na liście projektów indywidualnych pod nr POIiŚ 7.1-30. 1 2 4 Decyzja środowiskowa wydana została na podstawie raportu oceny oddziaływania na środowisko opracowanego przez zespół pod nadzorem Lecha Poprawskiego, Wrocław lipiec 2007 – dalszy sposób cytowania: Raport OOŚ, Wrocław, 2007. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397). Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 1.2. Cel i zakres opracowania Celem raportu o oddziaływaniu planowanej inwestycji na środowisko jest prognoza wpływu projektowanego przedsięwzięcia na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego oraz kulturowego z uwzględnieniem aspektów związanych z ochroną zdrowia i życia ludzi. Dodatkowo niniejsze opracowanie określa stopień oraz sposób uwzględnienia w projekcie budowlanym wymagań dotyczących ochrony środowiska zawartych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wydanej przez Wojewodę Podkarpackiego. Zakres niniejszego raportu o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko jest zgodny z zakresem określonym w art. 66 i 67 ustawy ocenowej. 1.3. Autorzy raportu Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko został sporządzony przez zespół specjalistów z różnych dziedzin. Autorami raportu są: mgr inż. Krzysztof Czechowski – kierownik zespołu mgr Katarzyna Mieczkowska – redakcja opracowania mgr inż. Marta Romanowska mgr inż. Adrian Kuśmierz mgr Agata Krzemińska mgr Iwona Rajkiewicz mgr inż. Maciej Januszewski mgr Anna Rzeczycka – Kliszcz mgr inż. Hanna Fiedler – Krukowicz dr Jarosław Sieradzki dr Marcin Podlaszczuk dr Radomir Jaskuła dr Józef Mikołajków F.U.H.P. AQS - s.c. Tomasz Góra, Łukasz Gorazd, Tomasz Gruszka projektanci firmy Jacobs Polska Sp. z o.o. – zagadnienia i rozwiązania techniczne. Autorami zdjęć zawartych w raporcie są: Mariusz Glubowski, Dominik Kopeć, Jarosław Sieradzki, zdjęcia z lotni. Jacobs Polska Sp. z o.o. Al. Niepodległości 58 02-626 Warszawa Tel.: (22) 564 06 00, Fax: (22) 564 06 01 E-mail: [email protected] [email protected] Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 5 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 2. 2.1. Opis planowanego przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia Planowana inwestycja polega na modernizacji (przebudowie) linii kolejowej nr E 30/C-E 30 Drezno – Wrocław – Katowice – Kraków – Medyka – Lwów – Kijów – Moskwa na odcinku Sędziszów Małopolski – Rzeszów Zachodni, km 133.600 – 154.900. Głównym celem inwestycji jest dostosowanie linii nr 91 (wchodzącej w skład linii E 30/C-E 30) Kraków Główny Osobowy – Medyka – Granica Państwa do warunków technicznych wynikających z umów AGC i AGTC dla korytarzy transportowych, tj. do kursowania pociągów pasażerskich z taborem klasycznym z prędkością Vmax = 160 km/h i pociągów towarowych o długości 750 m z Vtmax = 120 km/h. Modernizacja obejmuje przebudowę infrastruktury kolejowej w zakresie następujących branż: - układ torowy i odwodnienie torów; - obiekty inżynieryjne; - obiekty kubaturowe, perony, mała architektura i sieci sanitarne; - skrzyżowania z drogami w poziomie szyn i drogi dojazdowe; - urządzenia sterowania ruchem i diagnostyki; - sieci i urządzenia teletechniczne; - sieć trakcyjna; - sieci i urządzenia elektroenergetyki nietrakcyjnej. W ramach realizacji ww. zadań spełnione zostaną uwarunkowania nałożone w obowiązującej decyzji środowiskowej. W niniejszym opracowaniu wyniki przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej, lokalizacja urządzeń ochrony środowiska (w tym ekranów akustycznych) itp. przedstawiona została zgodnie z nowym kilometrażem linii. Również wszystkie informacje przedstawione na załącznikach graficznych dotyczą zmienionego kilometrażu linii. Zmiana kilometrażu w stosunku do informacji zawartych w dokumentach opracowanych na potrzeby uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wynika z konieczności korekty łuków. Na załącznikach, na których podkładem jest ortofotomapa widoczne są wszystkie miejsca, w których planowana jest korekta łuków. Informacje te przedstawione zostały również poniżej w części dotyczącej zakresu planowanych prac. Poniżej przedstawiono istniejący stan infrastruktury oraz opis planowanych prac. 2.1.1. Stan istniejący Istniejąca linia kolejowa E 30/C-E30 na odcinku Sędziszów Małopolski Rzeszów przebiega po kierunku zachód – wschód. Jest to odcinek dwutorowy, zelektryfikowany, przebiegający głównie przez tereny rolnicze. Linia E-30 wchodzi w skład międzynarodowego korytarza przewozowego E-30 relacji Drezno -Wrocław - Katowice - Kraków - Rzeszów - Lwów - Kijów. Poniżej przedstawiono istniejący stan poszczególnych elementów infrastruktury. Układ torowy Układ torowy przystosowany jest do prędkości 120 km/h w ruchu pasażerskim i 70 km/h w ruchu towarowym. Układ torowy obejmuje: - na szlaku Sędziszów Małopolski-Trzciana (133.600 – 142.400): 6 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni tory nr 1 i 2 przebiegające na wspólnym torowisku (szyny UIC60 bezstykowe, podkłady z drewna miękkiego, wybudowane w latach 80-tych) na stacji Trzciana (położonej w km 142.400 – 143.900): o tory główne zasadnicze nr 1 i 2 (nawierzchnia stalowa UIC60 bezstykowa na podkładach z drewna miękkiego wybudowana w latach 80-tych) o tory główne dodatkowe nr 3 i 4 (nawierzchnia stalowa UIC60 bezstykowa na podkładach z drewna miękkiego wbudowane w latach 80-tych) na szlaku Trzciana – Rudna Wielka (km 143.900 – 149.700): o tory nr 1 i nr 2 przebiegające na wspólnym torowisku (szyny 60E1 (UIC60) bezstykowe na podkładach z drewna miękkiego wbudowane w latach 1985-86) na stacji Rudna Wielka (km 149.700 – 151.100): o tory główne zasadnicze nr 1 i 2 (nawierzchnia S60 na podkładach drewnianych) o tory główne dodatkowe nr 3 i 4 (nawierzchnia S60 na podkładach strunobetonowych), o tor boczny nr 6 (nawierzchnia S49 na podkładach drewnianych. na szlaku Rudna Wielka – Rzeszów (km 151.100 – 154.900): o tory nr 1 i nr 2 przebiegające na wspólnym torowisku (szyny 60E1 (UIC60)), tor nr 1 do km 155.150 posiada nawierzchnię stalową bezstykową na podkładach z drewna miękkiego wybudowaną w latach 1985-86. W torze nr 2 w km 151.100-151.300 i 153.300-155.186 nawierzchnia jest stalowa bezstykowa na podkładach z drewna miękkiego wybudowana w latach 1985-86. W km 151.300-153.300 zabudowana jest nawierzchnia S60 na pokładach strunobetonowych z mocowaniem SB. o - - - - Szlaki i stacje kolejowe W poniższej tabeli przedstawiono podział analizowanego odcinka linii kolejowej na szlaki i stacje kolejowe wraz ze wskazaniem lokalizacji przystanków osobowych. Tab. 2-1 Podział odcinka na szlaki i stacje kolejowe wraz z lokalizacją przystanków osobowych Lokalizacja przystanku Km linii Nazwa przystanku Szlak/Stacja osobowego [km] osobowego [km] Szlak Sędziszów Małopolski – 133.600 – 142.400 138.044 P.O. Będziemyśl Trzciana 142.400 – 143.900 Stacja Trzciana Szlak Trzciana – Rudna 143.900 – 149.700 147.310 P.O. Świlcza Wielka 149.700 – 151.100 Stacja Rudna Wielka Szlak Rudna Wielka-Rzeszów 151.100 – 154.900 Zachodni Dla obsługi podróżnych poszczególne przystanki i stacje wyposażone są w następujące perony: - przystanek osobowy Będziemyśl: dwa perony jednokrawędziowe o długości 200 m i szerokości od 3,50 m. do 3,70 m. Na peronach znajduje się 6 wiat, dojście do peronu przy torze nr 1 prowadzi wokół budynku obsługi podróżnych natomiast peron przy torze nr 2 posiada trzy dojścia z terenu schodami betonowymi. - Stacja Trzciana: jeden peron dwukrawędziowy o długości 290 m i szerokości 6 m. Na peronie znajdują się trzy wiaty, dojście do peronu odbywa się ze stalowej kładki dla pieszych - przystanek osobowy Świlcza: dwa perony jednokrawędziowe zewnętrzne o dł. 200 m. i szerokości 3,1 m. Na każdym peronie usytuowane są po 3 wiaty. W km 147.293 oraz w km 147.500 znajdują się dojścia do peronów (schody terenowe z przejściem pod wiaduktem oraz ścieżka dla pieszych). Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 7 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - Stacja Rudna Wielka: ruch pasażerski obsługuje usytuowany na międzytorzu torów nr 1 i 2 niski peron wyspowy o dł. 299 m i szer. 7.00 m. Dojście do peronu przez przejście w poziomie szyn (kładka dla pieszych zamknięta ze względu na zły stan techniczny. Odwodnienie Szlak Sędziszów Małopolski - Trzciana Istniejące urządzenia odwadniające to rowy ziemne, w wielu miejscach zarośnięte i niedrożne. Na znacznej długości trasy wokół nasypów kolejowych występują zastoiska wody. Na odcinkach, gdzie tory przebiegają po terenie lub w płytkich przekopach brak jest urządzeń odwadniających. Stacja Trzciana: Wody opadowe odprowadzane są do korytek betonowych a następnie do rowów. Na fragmentach peronów wody opadowe odprowadzane są do korytek systemowych. Szlak Trzciana-Rudna Wielka; Stacja Rudna Wielka, Szlak Rudna Wielka – Rzeszów: Istniejący układ torowy odwadniany jest poprzez przytorowe rowy ziemne, które na znacznej długości są zdeformowane co powoduje nieprawidłowy spływ wód deszczowych do odbiorników. Skrzyżowanie linii kolejowej z ciekami: Szlak Sędziszów Małopolski - Trzciana: Na odcinku szlaku kolejowego układ torowy przekraczają cieki wodne w mostach kolejowych w następujących lokalizacjach: - km 134.576 – rzeka Bystrzyca, - km 139.834 – rów. Stacja Trzciana: Na Stacji Trzciana układ torowy przekraczają cieki wodne poprzez mosty kolejowe i przepusty w następujących lokalizacjach: - km 142.923 – ciek „dopływ z Trzciany”, - km 143.660 – ciek „bez nazwy”, Cieki te są dopływem rz. Mrowli, która jest dopływem rz. Czarnej a ta wpada do rz. Wisłoki. Szlak Trzciana – Rudna Wielka: Odcinek szlaku kolejowego Trzciana – Rudna Wielka układ torowy przekraczają cieki wodne, rowy w następujących lokalizacjach: - km 144.380 – ciek „bez nazwy”, - km 144.845 – rów r-5 – rów melioracji szczegółowej, - km 147.273 – potok Wężówka w miejscowości Świlcza, Cieki te są dopływem rz. Mrowli, która jest dopływem rz. Czarnej a ta wpada do rz. Wisłoki. Stacja Rudna Wielka Na Stacji Rudna Wielka układ torowy przekracza rów w następującej lokalizacji: - km 150.360 – rów bez nazwy. Szlak Rudna Wielka - Rzeszów Odcinek szlaku kolejowego Rudna Wielka - Rzeszów układ torowy przekracza rów w następującej lokalizacji: - km 150.596 – rów nr 3. 8 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Skrzyżowania linii kolejowej z drogami i przejściami dla pieszych Szlak Sędziszów Małopolski - Trzciana: Na szlaku kolejowym Sędziszów Małopolski - Trzciana układ torowy przekraczają drogi kołowe w następujących km: - km 134.468 – skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą o powierzchni asfaltowej - km 135.010 – skrzyżowanie z wiaduktem drogowym (droga krajowa nr 4) - km 136.808 – skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą powiatową nr 1332R - km 138.547 – skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą powiatową nr 1335R - km 139.418 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie z drogą krajową nr 4) - km 140.190 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie z drogą gruntową) - km 141.410 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie z drogą gruntową) Stacja Trzciana: Stację kolejową Trzciana przekraczają drogi kołowe: - km 142.412 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie z drogą gruntową) - km 142.010 – skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą asfaltową - km 143.660 – skrzyżowanie z drogą polną (przejazd w przepuście kolejowym) Szlak Trzciana – Rudna Wielka: Szlak kolejowy Trzciana – Rudna Wielka przekraczają drogi kołowe w km: - km 145.694 – skrzyżowanie z drogą polną (wiadukt kolejowy) - km 146.697 – skrzyżowanie z drogą gruntową (wiadukt kolejowy) - km147.273 – skrzyżowanie z drogą powiatową nr 1386R i droga dojazdową do posesji (most kolejowy) - km 148.560 – skrzyżowanie z drogą gruntową (wiadukt kolejowy) - km 149.554 – skrzyżowanie z droga polną (wiadukt kolejowy) - km 149.700 – skrzyżowanie z drogą polną (wiadukt kolejowy) Stacja Rudna Wielka: Stację kolejową Rudna Wielka przekraczają drogi kołowe: - km 149.982 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą gminną), - km 150.944 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie z drogą powiatową), Szlak Rudna Wielka - Rzeszów: Szlak kolejowy Rudna Wielka - Rzeszów przekraczają drogi kołowe w km: - km 151.472 – wiadukt kolejowy (skrzyżowanie z drogą powiatową), - km 152.611 – skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą niepubliczną, - km 153.374 – skrzyżowanie w poziomie szyn z drogą gminną. Drogi równoległe Szlak Sędziszów Małopolski - Trzciana: Wzdłuż linii kolejowej E-30, równolegle do torów, usytuowane są drogi obsługujące przyległe tereny, głównie rolnicze. Są to drogi o nawierzchni gruntowej lub twardej nieulepszonej, o szerokości wahającej się od 2 do 4,5m. Obiekty inżynieryjne Szlak Sędziszów Małopolski - Trzciana: Na szlaku kolejowym Sędziszów Małopolski - Trzciana zlokalizowane są następujące obiekty inżynieryjne: - km 133.816 – wiadukt - km 134.576 – most stalowy - km 135.364 – wiadukt Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 9 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - km km km km km km km km km km km 136.083 – wiadukt 136.334 – wiadukt 136.475 – przepust 136.890 – przepust 137.409 – wiadukt 137.715 – wiadukt 138.159 – przepust 139.418 – wiadukt 139.834 – most 140.090 – wiadukt 140.995 – wiadukt Stacja Trzciana: Na stacji kolejowej Trzciana zlokalizowane są następujące obiekty inżynieryjne: - km 142.377 – przepust - km 142.412 – wiadukt - km 142.923 – most - km 142.968 – przejście pod torami - km 143.040 – kładka - km 143.660 – przepust Szlak Trzciana – Rudna Wielka: Na szlaku kolejowym Trzciana – Rudna Wielka zlokalizowane są następujące obiekty inżynieryjne: - km 144.380 – most - km 144.845 – most - km 145.694 – wiadukt - km 146.697 – wiadukt - km 147.273 – most - km 147.707 – przepust - km 148.560 – wiadukt - km 149.554 – wiadukt Stacja Rudna Wielka: Na stacji kolejowej Rudna Wielka zlokalizowane są następujące obiekty inżynieryjne: - km 150.360 – przepust - km 150.353 – kładka dla pieszych, - km 150.944 – wiadukt kolejowy, Szlak Rudna Wielka - Rzeszów: Na szlaku kolejowym Rudna Wielka - Rzeszów zlokalizowane są następujące obiekty inżynieryjne: - km 151.472 – wiadukt kolejowy, - km 152.603 – przepust, - km 153.596 – przepust, - km 154.146 – przepust. Obiekty budowlane Szlak Sędziszów Małopolski – Trzciana: - km 138.044 (przystanek osobowy Będziemyśl) dwa perony jednokrawędziowe, zewnętrzne o szerokości od 3,5 do 3,7 m i długości 200 m i dwa obiekty kubaturowe, murowane – budynek służący niegdyś do obsługi podróżnych – z kasą biletową i poczekalnią oraz WC wolnostojące. 10 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Stacja Trzciana: - jeden peron dwukrawędziowy o długości 290 m i szerokości 6 m. Na peronie zlokalizowane po 3 wiaty peronowe. Szlak Trzciana – Rudna Wielka: - km 147.250 – budynek techniczny ASDEK, położony między torem nr 1 linii kolejowej 91 a drogą gruntową równoległą do torów, - km 147.315 – budynek stacyjny na przystanku osobowym Świlcza, położony przy istniejącym peronie od strony toru nr 1 linii kolejowej 91, - km 147.390 – budynek mieszkalny położony przy istniejącym peronie, od strony toru 1 linii kolejowej 91, - km 147.520 – budynek gospodarczy położony między torem nr 2 a drogą gruntową przebiegająca równolegle do torów, - km 147.310 – Przystanek Osobowy Świlcza – dwa perony jednokrawędziowe zewnętrzne o długości 200m i szerokości 3.1m. Stacja Rudna Wielka: - km 150.026 – budynek mieszkalny położony od strony toru nr 2, - km 150.675 – budynek nastawni położony pomiędzy torem nr 2 a drogą dojazdową przebiegającą od północy, równolegle do torów. Szlak Rudna Wielka - Rzeszów: - km 153.792 – budynek mieszkalny i gospodarczy położony od strony toru nr 2 wraz z przylegającą szopą. Szopa jest budynkiem wolnostojącym, położonym za budynkiem mieszkalnym w odległości 2,69 m od niego. Skrzyżowania linii kolejowej z sieciami wod-kan, gaz Szlak Sędziszów Małopolski – Trzciana - sieć gazowa: km 135.55, km 138.91, 139,43, 139,62, 139,64, - sieć wodociągowa: km 136.89, Stacja Trzciana - sieć gazowa: km 142.560 - sieć wodociągowa: km 142.540 - sieć kanalizacji sanitarnej: km 142.425 Szlak Trzciana – Rudna - sieć gazowa: km 147.260; km 147.270; km 147.280; km 147.707 - sieć wodociągowa: km 147.260 - sieć kanalizacji sanitarnej: km 147.260 Stacja Rudna Wielka, brak Szlak Rudna Wielka - Rzeszów - sieć gazowa: km 153.340; km 154.550; km 154.580; - sieć wodociągowa: km 154.200 - sieć kanalizacji sanitarnej: km 152.630 Sieć trakcyjna Szlak Sędziszów Małopolski – Trzciana Na odcinku Sędziszów Małopolski – Trzciana eksploatowana jest sieć trakcyjna z jedną liną nośną miedzianą o przekroju 120 mm² i dwoma przewodami jezdnymi miedzianymi o przekroju 100 mm² każdy, typu C120-2c Sieć trakcyjna wywieszona jest na słupach Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 11 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni trakcyjnych stalowych ceownikowych mocno skorodowanych. Słupy te wykonane są ze stali zwykłej jakości, malowane. Konstrukcje wsporcze posadowione są w fundamentach betonowych. Sieć trakcyjna podwieszona jest na wysięgnikach teownikowych stalowych na których występują duże ubytki w powierzchni ocynkowanej. Konstrukcje wsporcze uszynione są indywidualnie. Uszynienia wykonane są prętem stalowym połączonym bezpośrednio do szyny. Konstrukcje wsporcze są skorodowane, głowice fundamentowe popękane. Stacja Trzciana Na Stacji Trzciana linii E30 funkcjonuje sieć trakcyjna wybudowana w latach sześćdziesiątych XX wieku. Na modernizowanych torach szlakowych i głównych zasadniczych stacji występuje sieć typu YKB95-2C. Eksploatacja w/w sieci wymagała częściowej wymiany na sieć C120-2C. Na stacji Trzciana w torach dodatkowych i w przejściach rozjazdowych zawieszone są sieci typu C95-C oraz SKB70-C. Sieci podwieszone są na słupach stalowych ceownikowych i bramkach. Konstrukcje wsporcze wykonane są ze stali zwykłej, malowane. Podwieszenia sieci teownikowe stalowe, na peronach występują konsole stalowe. Większość konstrukcji posadowionych jest na fundamentach wylewanych na mokro wymienianych na fundamenty betonowe prefabrykowane podczas realizacji późniejszych prac remontowych. Uszynienia konstrukcji wsporczych wykonano jako uszynienia indywidualne z bezpośrednim podłączeniem do szyn. Szlak Trzciana – Rudna Wielka W torach szlakowych na odcinku od stacji Trzciana do stacji Rudna Wielka, istnieje sieć trakcyjna typu C120-2C. Sieć wywieszona jest na słupach stalowych ceownikowych, konstrukcje wsporcze posadowione są na fundamentach blokowych. Sieć podwieszona jest na wysięgnikach teownikowych, stalowych. Uszynienia konstrukcji wsporczych wykonane są jako indywidualne, prętowe z bezpośrednim podłączeniem do szyn. Stacja Rudna Wielka i szlak Rudna Wielka - Rzeszów W torach szlakowych i głównych zasadniczych istnieje sieć trakcyjna typu C120-2C. Na stacjach w torach dodatkowych i w przejściach rozjazdowych wywieszone są sieci typu: C95C i SKB70-C oraz KB70-C. Sieć wywieszona jest na słupach stalowych ceownikowych i bramkach oraz w niewielkim zakresie na słupach żelbetowych. Konstrukcje wsporcze wykonane są ze stali zwykłej jakości, malowane. Konstrukcje wsporcze posadowione są na fundamentach betonowych blokowych. Sieć podwieszona jest na wysięgnikach teownikowych, stalowych. Uczynienia konstrukcji wsporczych wykonane są jako indywidualne, prętowe z bezpośrednim podłączeniem do szyn. Konstrukcje stalowe są mocno skorodowane, głowice fundamentowe popękane, co powoduje wnikanie wody i miejscowo głęboką korozję. Stalowy osprzęt sieciowy jest w złym stanie technicznym. Nastąpiła utrata ocynkowania i występuje korozja osprzętu stalowego. 2.1.2. Stan projektowany Układ torowy Przewidziana modernizacja układu torowego linii kolejowej nr 91 zakłada uzyskanie prędkości V=160 km/h w ruchu pasażerskim z taborem klasycznym i 120 km/h w ruchu towarowym. Na całym analizowanym odcinku zakłada się wbudowanie nawierzchni z nowych szyn bezstykowych typu 60E1 na podkładach strunobetonowych PS94 z umocowaniem SB o rozstawie 0,60 m na podsypce o gr. 0,35 m. (Przewiduje się zabudowę subwarstwy gr. 20 cm z tłucznia staroużytecznego). Typowy przekrój przez nasyp przedstawiono na Rys. 2-1 12 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni W celu umożliwienia osiągnięcia zakładanych prędkości konieczna jest korekta łuków. Planowane korekty łuków przedstawiono w Tab. 2-2 oraz na mapach w załączniku 2. Tab. 2-2 Parametry projektowanych łuków Km od - do Nr toru R [m] Szlak Sędziszów Młp.-Trzciana 135.800 – 136.800 1 1400 135.800 – 136.800 2 138.638 – 139.279 1 1445 138.638 – 139.279 2 1400 139.279 – 139.910 1 1400 139.279 – 139.910 2 1405 141.932 – 142.624 1 1400 141.934 - 142.626 2 Stacja Trzciana Przesunięcie [m] 80 80 20 20 28 28 8,00 8,00 143.320 – 143.384 2 16400 0,5 143.448 – 143.512 2 16400 0,5 148.001 – 148.453 149.362 – 149.438 150.156 – 150.892 151.969 – 153.111 154.460 – 155.076 Szlak Trzciana – Rudna Wielka 1 1504 2 1500 1 10000 2 10000 Szlak Rudna Wielka - Rzeszów 1 1500 2 1500 1 1400 2 1404 1 930/915/942 2 934/908/944 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 2,60 2,85 0,28 0,28 5,69 10,19 27.18 27.15 0,10 0,10 13 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Rys. 2-1 Przekrój normalny przez projektowany nasyp kolejowy. 14 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Stacje i przystanki osobowe Lokalizacja przystanków osobowych: P.O. Będziemyśl i P. O. Świlcza nie ulegnie zmianie, pozostanie również Stacja Trzciana, zostanie natomiast zlikwidowana stacja Rudna Wielka a w jej miejsce powstanie Przystanek Osobowy Rudna Wielka. Szczegółowy opis prac na przystankach (dotyczący budynków stacji oraz peronów) przedstawiono poniżej w punkcie dotyczącym obiektów budowlanych a nowy podział odcinka na szlaki i stacje kolejowe wraz z lokalizacją przystanków osobowych przedstawiono w poniższej tabeli. Tab. 2-3 Podział odcinka na szlaki i stacje kolejowe wraz z lokalizacją przystanków osobowych Lokalizacja przystanku Km linii Nazwa przystanku Szlak/Stacja osobowego [km] osobowego [km] Szlak Sędziszów Małopolski – 133.600 – 142.400 138.044 P.O. Będziemyśl Trzciana 142.400 – 143.900 Stacja Trzciana Szlak Trzciana – Rudna 143.900 – 149.700 147.310 P.O. Świlcza Wielka Szlak Rudna Wielka-Rzeszów 149.700 – 154.900 150.326 P.O. Rudna Wielka Zachodni Odwodnienie Projektuje się układ torowy z koroną torowiska o kształcie daszkowym, skierowanym na zewnątrz. Odwodnienie torowiska projektuje się poprzez rowy przytorowe. Projektowane są rowy ziemne lub szczelne. Ponadto na niektórych odcinkach szlaku zaprojektowane zostało odwodnienie wgłębne za pomocą sączków drenarskich czy drenów francuskich. Odbiornikami dla odprowadzanych wód będą istniejące cieki wodne lub rowy melioracyjne przecinające układ torowy, a w miejscach gdzie takich odbiorników brak projektowane są zbiorniki (rowy) odparowujące. Dno i skarpy tych odbiorników przewiduje się szczelne. Rowy, których pochylenie podłużne jest mniejsze niż 0.3% oraz jeśli przekracza 1,5% będą umocnione płytkimi elementami betonowymi umożliwiającymi migrację zwierząt. Poniżej przedstawione zostały odcinki linii kolejowej, na których przewidziany został szczelny system odwodnienia: - km 133.600 - 135.950 - km 139.400 - 142.800 - km 143.000 - 151.850 - km 153.000 - 154.900 Poniższa tabela przedstawia przewidywane odbiorniki wód pochodzących z odwodnienia torowiska. Tab. 2-4 Projektowany sposób zagospodarowania wód z odwodnienia linii kolejowej Lp. km linii od - do Sposób zagospodarowania wód Szlak Sędziszów Małopolski - Trzciana Odbiorniki: 134.477 – korytka przytorowe – odwodnienie przystanku osobowego Będziemyśl 1. 133.600 - 142.400 dla pozostałego odcinka szlaku odbiornikami będą rowy przytorowe oraz przecinane cieki. Stacja Trzciana 2. 142.400 - 143.900 Odbiorniki: rowy przytorowe Szlak Trzciana – Rudna Wielka 143.900 - 145.694 (tor nr 2) 3. Odbiornik: rów bez nazwy przecinający układ torowy w km 144.380 143.900 - 145.950 (tor nr 1) 4. 145.694 - 146.050 Odbiornik: zbiornik (rów) odparowujący w km ok.145.700 do km 145.800, Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 15 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. 7. 8. km linii od - do (tor nr 2) 145.950 - 146.975 (tor nr 1) 146.050 - 147.273 (tor nr 2) 146.975 - 147.273 (tor nr 1) 147.275 - 147.530 147.530 - 148.000 9. 148.000 - 148.560 5. 6. 10. 148.570 - 148.850 11. 148.850 - 149.700 12. 149.700 - 151.100 149.845 - 150.300 (tor nr 1 i nr 2) 150.300 - 150.400 (tor nr 1) 14. 150.300 - 150.541 (tor nr 2) 150.400 - 150.944 (tor nr 1) 15. 150.541 - 150.944 (tor nr 2) 150.950 - 151.100 16. (tor nr 1 i nr 2) 13. 17. 151.100 - 151.300 18. 151.300 - 152.100 19. 152.100 - 153.150 20. 153.150 - 153.596 21. 153.596 - 154.600 Sposób zagospodarowania wód Odbiornik: rów melioracyjny odprowadzający w km 146.900 Odbiornik: zbiornik (rów) odparowujący w km od 147.060 do km 147.115, P.O. Świlcza – odbiornik: rzeka Wężówka zbiornik odparowujący w km 147.713, Odbiornik: zbiorniki (rowy) odparowujące po stronie toru nr 1 i toru nr 2 w km od 148.480 do km 148.540 Odbiornik: zbiorniki (rowy) odparowujące po stronie toru nr 1 i toru nr 2 w km od 148.580 do km 148.640 Odbiornik: zbiornik (rów) odparowujący po stronie toru nr 1 od km 149.560 do km ok. 149.650 i po stronie toru nr 2 , jeden zbiornik od km 149.450 do km 149.530 i drugi zbiornik od km 149.565 do km 149.625. Odbiorniki: rów bez nazwy, którego końcówka znajduje się w km 150.360, rów w km 153.596 (rów nr 3), rów w km 154.146 (rów nr 2), zbiorniki odparowujące, rów przydrożny drogi S19. Stacja Rudna Odbiorniki: zbiorniki odparowujące przy torze nr 1 od km 149.850 do km 149.920 i po stronie nr 2 od km 149.845 do km 199.915 Odbiornik: zbiornik odparowujący przy torze nr 2 w km 150.360 Odbiornik: zbiornik odparowujący po stronie toru nr 1 w km 150.670 - km 150.800 Odbiornik: zbiorniki odparowujące przy torze nr 1 w km 151.065 - km 151.143 i przy torze nr 2 w km 151.080 - km 151.158 Szlak Rudna Wielka – Rzeszów Odbiornik: rowy odparowujące umieszczone po stronie toru nr 1 i toru nr 2 w km ok. 151.100. Odbiornik: zbiorniki odparowujące zlokalizowane po stronie toru nr 2 i toru nr 1 w km ok.151.500 Odbiornik: zbiornik odparowujący zlokalizowany w km ok. 152.900 (po str. toru nr 1), po str. toru nr 2 dwa zbiorniki odparowujące w km 152.700 i w km 152.950. Odbiornik: rów melioracyjny o nazwie „Rów 3” biegnący po stronie toru nr 1 od km 153.596 Odbiornik: kanalizacja deszczowa w km ok. 154.600 Skrzyżowanie z układem drogowym W ramach realizacji projektu konieczne jest dostosowanie sieci drogowej powiązanej z trasą linii kolejowej do zakresu przebudowy. Szczególnie dotyczy to skrzyżowań z drogami w poziomie szyn, skrzyżowań dwupoziomowych, dróg usytuowanych wzdłuż linii kolejowej z uwzględnieniem warunków jakie wynikają ze zwiększenia prędkości pociągów. Zwiększenie prędkości do V=160 km/h wymaga zmiany sposobu zabezpieczenia m.in. przez zmianę kategorii przejazdu z przekwalifikowaniem do kategorii A lub B. Poniżej przedstawiono planowany zakres prac na poszczególnych stacjach i szlakach. 16 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Szlak Sędziszów Młp. – Trzciana - km 134.468 - likwidacja przejazdu kolejowego w ciągu ulic Grunwaldzkiej i Księżomost w miejscowości Przedmieście Sędziszowskie oraz budowę w jego miejsce przejścia podziemnego dla ruchu pieszego; - km 135.600 – 136.500 - przebudowa układu dróg gminnych (o nieulepszonej nawierzchni) związana ze zmianą przebiegu linii kolejowej E-30 wraz z odwodnieniem oraz budową dwóch wiaduktów drogowych prowadzących drogi gminne nad linią kolejową; - km 136.808 - likwidacja przejazdu kolejowego w ciągu drogi powiatowej w miejscowości Olchowa oraz budowę w jego miejsce estakady drogowej wraz z przebudową, na odcinku około 330 metrów, drogi powiatowej i krzyżujących się z nią dróg gminnych, budową zjazdów publicznych i indywidualnych oraz odwodnieniem; - km 138.547 - przebudowa przejazdu kolejowego w ciągu drogi powiatowej w miejscowości Klęczany oraz przebudowę, na odcinku około 130 metrów, drogi powiatowej w jego rejonie wraz z odwodnieniem, w celu doprowadzenia jej parametrów do wymogów normatywnych; - km 139.418 - przebudowa drogi krajowej nr 4 w rejonie wiaduktu kolejowego; Stacja Trzciana - km 142.414 - przebudowa istniejącej, asfaltowej nawierzchni drogi prowadzącej od przejazdu pod wiadukt, - km 142.414 – budowa nowej drogi; Szlak Trzciana – Rudna Wielka - km 148.560 - przebudowa drogi gminnej wraz z odwodnieniem pod wiaduktem, Szlak Rudna Wielka – Rzeszów Zachodni - km 150.944 – przebudowa dróg na skrzyżowaniu dwupoziomowym z drogą powiatową nr 1377R, - km 151.472 - przebudowa drogi gminnej pod wiaduktem i na dojazdach do wiaduktu, - km 152.611 - likwidacja przejazdu kat. F, - km 151.472 do km 153.374 po stronie toru nr 1 – budowa drogi równoległej do torów, - km 152.611 do km 153.374 po stronie toru nr 2 - budowa drogi równoległej do torów, - km 153.374 - przebudowa przejazdu ze zmianą kategorii przejazdu z D na B, - przebudowa dróg dojazdowych po obu stronach torów na odcinku od skrzyżowania z drogą ekspresową S19 (km 149.750) do likwidowanego przejazdu w km 149.982, - km 153.374 - przebudowa przejazdu ze zmianą kategorii przejazdu z D na B. Obiekty inżynieryjne W poniższej tabeli przedstawiona została lokalizacja projektowanych obiektów inżynieryjnych wraz z zakresem projektowanych prac oraz parametrami poszczególnych obiektów. Przedstawione w tabeli szerokości i wysokości obiektów oznaczają wymiary obiektów w świetle. Szlak Sędziszów Młp. – Trzciana Lp. 1. Kilometr linii 133.816 Obiekt wiadukt przejście pod torami Zakres przebudowy przebudowa likwidacja obiektu i budowa nowego 2. 134.468 3. 134.576 most stalowy przebudowa 4. 135.364 wiadukt kolejowy 5. 136.060 wiadukt kolejowy 6. 136.323 wiadukt kolejowy przebudowa likwidacja obiektu i budowa nowego likwidacja obiektu i budowa nowego Parametry projektowanego obiektu szerokość ok 3,8 m, wysokość 2,4 m szerokość 4,5 m, Wysokość 2,5 m szerokość ok 24,15 m, wysokość ok. 3,88 m szerokość ok 6,4m, wysokość ok. 5,5m szerokość 9,2 m, wysokość 6,1 m szerokość 9,2 m, wysokość 6,1 m Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 17 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. Kilometr linii Obiekt Zakres przebudowy 7. 136.728 wiadukt kolejowy budowa 8. 136.796 przepust likwidacja obiektu i budowa nowego 9. 137.409 wiadukt drogowy przebudowa 10. 137.715 wiadukt kolejowy przebudowa 11. 138.009 przejście pod torami budowa 12. 138.074 przepust przebudowa 13. 139.351 wiadukt kolejowy 14. 139.834 most 15. 16. 17. 18. 140.090 140.995 141.323 141.706 wiadukt kolejowy wiadukt kolejowy wiadukt kolejowy przepust likwidacja obiektu i budowa nowego likwidacja obiektu i budowa nowego przebudowa przebudowa przebudowa remont Parametry projektowanego obiektu szerokość ok. 10,98 m wysokość ok. 6,11 m przepust z ramą żelbetową szerokość 1,5 m, wysokość 1,5 m szerokość ok. 3,74m, wysokość 1,5 – 1,7 m szerokość ok 3,74m, wysokość 1,5-1,7 m szerokość ok. 3 m, wysokość ok. 2,4 m przepust z elementów prefabrykowanych. Szerokość 1,5m, wysokość 1,0 m szerokość: ok. 61,9 m, wysokość ok. 4,74m szerokość 6 m, wysokość ok. 4,73 m, szerokość 4,0m, wysokość 3,8m szerokość 5,6m, wysokość 2,95m szerokość 5,55m, wysokość 2,6m szerokość 2x1,5m, wysokość 1,5m Stacja Trzciana: Lp. Kilometr linii Obiekt Zakres przebudowy 1. 142.377 przepust budowa 2. 142.412 wiadukt kolejowy budowa 3. 142.923 most przebudowa 4. 142.968 przejście pod torami budowa 5. 143.660 przepust budowa Parametry projektowanego obiektu konstrukcja żelbetowa ramowa Szerokość 1m, długość ok. 31m konstrukcja żelbetowa ramowa zamknięta, szerokość ok. 11m, wysokość ok. 2m budowa nowej konstrukcji mostu o nowej geometrii, wymiary: 2x3,55x1,6m konstrukcja żelbetowa ramowa zamknięta, szerokość ok. 4m, wysokość ok. 2,5 m konstrukcja żelbetowa ramowa, szerokość 2m. Szlak Trzciana-Rudna Wielka: Lp. Kilometr linii Obiekt Zakres przebudowy 1. 144.380 most przebudowa 2. 144.845 most przebudowa 3. 145.694 4. 146.697 5. 147.707 6. 7. 18 wiadukt kolejowy wiadukt kolejowy Parametry projektowanego obiektu obiekt jest przystosowany do pełnienia funkcji przejścia dla zwierząt drobnych, wzdłuż koryta przewidziano obustronne półki szer. 1 m i umocnienie koryta rzeki w rejonie mostu oraz stożków przyczółków, szerokość – 7 m, długość 2,75. obiekt jest przystosowany do pełnienia funkcji przejścia dla zwierząt drobnych. wzdłuż koryta przewidziano obustronne półki szer. 1 m i umocnienie koryta rzeki w rejonie mostu, szerokość – 7 m, wysokość1,7 m. przebudowa szerokość – 5 m, wysokość 3 m. przebudowa poprawa stanu technicznego, parametry bez zmian przepust likwidacja obiektu i budowa nowego w km 147.713 szerokość – 2 m, wysokość 2 m. 148.273 most kolejowy przebudowa przewiduje się wymianę konstrukcji nośnej 149.554 wiadukt kolejowy likwidacja obiektu i budowa nowego szerokość 6 m, wysokość 4,58 m Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Szlak Rudna Wielka-Rzeszów: Lp. Kilometr linii Obiekt Zakres przebudowy 1. 150.360 przepust przebudowa 2. 150.353 kładka dla pieszych rozbiórka 3. 150.944 wiadukt kolejowy przebudowa 4. 151.472 wiadukt kolejowy przebudowa 5. 152.603 przepust rozbiórka 6. 153.596 przepust przebudowa 7. 154.146 przepust rozbiórka 8. 154.212 przepust budowa Parametry projektowanego obiektu Istniejący obiekt zostanie wyburzony a w jego miejsce projektuje się nowy 2oczkowy, wysokość – 1 m, szerokość – 1 m, stan techniczny obiektu nie pozwala na jego użytkowanie i nadaje się do rozbiórki rozbiórka starego i budowa nowego wiaduktu o szerokości – 11 m, wysokości 3.69 m. Istniejący obiekt zostanie rozebrany a w jego miejsce projektuje się nowy jednoprzęsłowy żelbetowy, wysokość – 4.5 m, szerokość – 8 m, obiekt jest w średnim stanie technicznym, ze względu na kolizje i układ topograficzny podlega rozbiórce remont obiektu i wykonanie zabezpieczenia antykorozyjnego obiekt jest w średnim stanie technicznym, ze względu na kolizje i układ topograficzny podlega rozbiórce budowa nowego przepustu, który będzie przeprowadzał wody rowu nr 2 poprzez rowy kolejowe wysokość – 1.5 m, szerokość – 2x 1.5 m, Obiekty budowlane szlak Sędziszów Małopolski – Trzciana: Obiekty przeznaczone do rozbiórki: - km 134.429 – budynek mieszkalny, - km 136.475 – przepust kolejowy, - km 136.715 – budynek, - km 136.890 – przepust kolejowy, - km 137.950 – szalety, - km 138.430 – budynek P.O. Będziemyśl - km 138.451 – budynek mieszkalny i szopa gospodarcza, - km 138.482 – barak gospodarczy, - km 139.418 – wiadukt kolejowy, - km 139.834 – most kolejowy (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy most), - km 141.672 – budynek mieszkalny. Obiekty projektowane na terenie inwestycji - km 138.044 - (przystanek osobowy Będziemyśl) – projektowane są dwa perony zewnętrzne naprzemianległe, jednokrawędziowe usytuowane po zewnętrznej stronie torów szlakowych nr 1 i 2. Długość krawędzi peronowych – 200 m, szerokość peronów 4 m, z poszerzeniem do 6 m w miejscach lokalizacji wiat oraz z poszerzeniem do 5,5 m w miejscach lokalizacji ławek. Dojścia do peronów wraz z przejściem podziemnym i z zaprojektowanymi rozwiązaniami komunikacyjnymi dla osób o ograniczonych możliwościach poruszania się. Stacja Trzciana: Obiekty przeznaczone do rozbiórki: - km 142.566 – nastawnia dysponująca Ta Trzciana ze studnia i szambem, - km 143.040 – kładka, - km 143.225 – nastawnia wykonawcza Ta1 Trzciana, - km 143.229 – budynek mieszkalny ze studnia i szambem, Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 19 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - km 143.230 – budynek gospodarczy, - fundamenty betonowe, ogrodzenia betonowe, przejście w poziomie torów. Obiekty projektowane na terenie inwestycji: - km 143.437 (nastawnia Trzciana): budynek jednokondygnacyjny, niepodpiwniczony, o powierzchni zabudowy 97,45 m2 i kubaturze 536 m3. - na stacji projektuje się dwa perony zewnętrzne naprzemianległe, jednokrawędziowe usytuowane po zewnętrznej stronie torów szlakowych nr 1 i 2. Długość krawędzi peronowych – 200 m, szerokość peronów 4 m, z poszerzeniem do 6 m w miejscach lokalizacji wiat oraz z poszerzeniem do 5,5 m w miejscach lokalizacji ławek. Dostęp na peron dla osób niepełnosprawnych umożliwiają projektowane pochylnie, stanowiące równocześnie komunikację ogólnodostępną. Szlak Trzciana-Rudna Wielka: Obiekty przeznaczone do rozbiórki: - km 144.380 – most (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy most), - km 144.845 – most (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy most), - km 145.694 – most (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy most), - km 147.707 – przepust (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy przepust), - km 148.560 – wiadukt (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy wiadukt), - km 149.554 – wiadukt (w miejscu zburzonego obiektu powstanie nowy wiadukt). Obiekty projektowane na terenie inwestycji: - km 147.310 (przystanek osobowy Świlcza): projektowane są dwa perony zewnętrzne naprzeciwległe, jednokrawędziowe usytuowane po zewnętrznej stronie torów szlakowych nr 1 i 2. Długość krawędzi peronowych – 200 m, szerokość peronów 4.00 m, z poszerzeniem do 6.00 m w miejscach lokalizacji wiat oraz z poszerzeniem do 5.50 m w miejscach lokalizacji ławek. Jako dojście do peronu zaprojektowano pochylnie biegnące od drogi powiatowej nr 186R Mrowla-Świlcza. Dostęp na peron dla osób niepełnosprawnych umożliwiają projektowane pochylnie, stanowiące równocześnie komunikację ogólnodostępną. Szlak Rudna Wielka - Rzeszów: Obiekty przeznaczone do rozbiórki: - km 149.910 – budynek mieszkalny, - km 150.562 – nastawnia dysponująca, - km 153.664 – budynek mieszkalny. Obiekty projektowane na terenie inwestycji: - km 150.326 (przystanek osobowy Rudna Wielka): projektowane są dwa perony zewnętrzne naprzemianległe, jednokrawędziowe usytuowane po zewnętrznej stronie torów szlakowych nr 1 i 2. Długość krawędzi peronowych – 200 m, szerokość peronów 4 m, z poszerzeniem do 6 m w miejscach lokalizacji wiat oraz z poszeżenim do 5,5 m w miejscach lokalizacji ławek. Dojście do peronów od projektowanego przejścia pod torami w km 150.327. Dostęp na perony dla osób niepełnosprawnych umożliwiają projektowane dźwigi przyścienne i pochylnie, stanowiące równocześnie komunikację ogólnodostępną. Sieć trakcyjna Szlak Sędziszów Małopolski – Trzciana Przewiduje się wymianę istniejącej sieci trakcyjnej na sieć trakcyjną typu YC150-2CS150. Stacja Trzciana Nad torami szlakowymi i głównymi zasadniczymi stacji zostanie wywieszona sieć trakcyjna typu YC150-2CS150, a nad torami dodatkowymi i przejściami rozjazdowymi sieć typu C95-C. Szlak Trzciana – Rudna Wielka, Szlak Rudna Wielka – Rzeszów 20 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Przewiduje się modernizację sieci trakcyjnej w torach szlakowych na sieć typu YC150 2CS150. 2.2. Warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji lub użytkowania 2.2.1. Faza budowy Etap budowy powinien zapewniać ochronę interesów osób trzecich w odniesieniu do ochrony środowiska (hałas, zanieczyszczenia) oraz zapewnienia dojazdu do posesji. W wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zostały nałożone następujące warunki realizacji robót (kolorem szarym zapisano zalecenia, które nie dotyczą odcinka linii kolejowej analizowanego w niniejszym opracowaniu): 1. Place budowy, ich zaplecza oraz drogi techniczne będą zorganizowane w sposób zapewniający oszczędne korzystanie z terenu i minimalne przekształcenie jego powierzchni, a po zakończeniu prac tereny te przywrócone zostaną do stanu poprzedniego i poddane rekultywacji. 2. Wycinka drzew i krzewów będzie ograniczona do niezbędnego minimum, natomiast drzewa znajdujące się w obrębie placu budowy, nieprzeznaczone do wycinki będą zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi. W zasięgu strefy korzeniowej tych drzew nie będą składowane materiały budowlane. 3. Wycinka drzew i krzewów prowadzona będzie poza okresami lęgowymi ptaków, tj. poza okresem od początku marca do końca sierpnia. 4. Na odcinkach, gdzie prace ziemne i budowlane będą prowadzone w pobliżu cieków wprowadzone będą rozwiązania zabezpieczające cieki i zbiorniki wodne z przed zasypaniem lub zanieczyszczeniem substancjami chemicznymi pochodzącymi z prac budowlanych. 5. Roboty ziemne na projektowanej linii kolejowej poprzedzone zostaną usunięciem warstwy ziemi próchniczej oraz zgromadzeniami jej poza obszarem robót ziemnych i zapewnieniem możliwości jej ponownego wykorzystania do odtworzenia warstwy urodzajnej na późniejszych etapach budowy lub do innych celów. 6. Na odcinkach linii kolejowej krzyżujących się z ciekami po 100 m z każdej strony mostu lub przepustu będzie w trakcie eksploatacji ograniczone stosowanie herbicydów na rzecz koszenia lub ręcznego usuwania roślinności. 7. W trakcie eksploatacji przedsięwzięcia zapewniona będzie właściwa obsługa i konserwacja urządzeń oraz elementów systemu odprowadzania i oczyszczania wód opadowych tak, aby utrzymane były w pełnej sprawności. 8. W obrębie występowania siedlisk gatunków ryb chronionych (...) prace związane z realizacją przedsięwzięcia należy prowadzić poza okresem tarła ryb przypadającym w terminie od początku marca do końca lipca. 9. Prace związane z realizacją przedsięwzięcia mogące oddziaływać na rezerwat „Torfy” będą wykonane w sposób wykluczający zmianę stosunków wodnych - Nie dotyczy. 10. Prace związane z realizacją i eksploatacją linii kolejowej: a. w okolicy miejscowości Hurko (...), Strażów (...) i Betulin (...) należy prowadzić w sposób zapewniający utrzymanie poziomu wód gruntowych na niezmienionym poziomie oraz zapewniający zachowanie starorzeczy b. w obrębie muraw kserotermicznych (kod:6210) koło miejscowości Ostrów pod Radymnem (...) i na wschód od Przeworska, koło miejscowości Wierzbna (...) należy prowadzić w sposób zapewniający utrzymanie siedlisk w stanie niepogorszonym, c. w obrębie zbiorowisk nawiązujących do niżowych i górskich łąk użytkowanych ekstensywnie (kod: 6510, ...) należy prowadzić w sposób zapewniający utrzymanie siedlisk w stanie niepogorszonym, d. w obrębie siedlisk łęgowych (kod:91E0) w rejonie miejscowości Głuchów (...) nalezy prowadzić w sposób zapewniający utrzymanie siedliska w stanie niepogorszonym. - Nie dotyczy. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 21 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 11. Wytworzone podczas realizacji inwestycji masy ziemne (pochodzące z wymiany nawierzchni tj. zdjęty humus i ziemia z wykopów) będą mogły zostać zagospodarowane na terenie inwestycji jedynie w przypadku stwierdzenia, że jest to ziemia, która nie przekracza standardów jakości gleby i ziemi, określonych w przepisach szczegółowych. 12. Masy ziemne zanieczyszczone tj. przekraczająca standardy jakości gleby i ziemi, klasyfikowane będą pod kodem 17 05 03*, zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112 poz. 1206) i magazynowane będą w miejscu zabezpieczonym przed dostępem osób nieupoważnionych, na folii o odpowiedniej grubości do czasu odbioru przez firmę posiadającą stosowne zezwolenie, w celu unieszkodliwienia. 13. Powierzchnie w miejscach przechowywania odpadów będą utwardzone i utrzymywane w czystości i porządku, w taki sposób, aby wykluczyć przedostawanie się zanieczyszczeń do kanalizacji lub gruntu. 14. Przed decyzją o sposobie zagospodarowania podkładów kolejowych należy określić czy są to odpady z grupy niebezpiecznych, czy innych niż niebezpieczne, a w tym celu należy przeprowadzić ich badania w kierunku stwierdzenia stężenia substancji niebezpiecznych w nich zawartych. 15. Realizacja i eksploatacja inwestycji nastąpi przy pełnym uwzględnieniu technologii, parametrów rozwiązań i zabezpieczeń zaproponowanych w sporządzonym dla niej raporcie oddziaływania na środowisko. Przeprowadzone na potrzeby opracowania niniejszego raportu analizy pozwoliły na uszczegółowienie oraz wskazanie dodatkowych zaleceń do prowadzenia robót budowlanych. - Prace budowlane powinny byś prowadzone pod ścisłym nadzorem herpetologicznym, z którym uzgadniane będą: o terminy wykonania i szczegółowa lokalizacja ogrodzeń zabezpieczających siedliska płazów. o ewentualna budowa i lokalizacja zbiorników zastępczych - w razie stwierdzenia konieczności całkowitego zniszczenia zinwentaryzowanego siedliska płazów. o terminy i zakres planowanej wycinki zakrzaczeń. - W trakcie budowy powinien być wykorzystywany sprawny technicznie sprzęt i środki transportu, a ich eksploatacja powinna być zgodna z instrukcjami obsługi. Sprzęt i środki transportu powinny być dostosowane do wielkości zadania. - Prace budowlane powinny być prowadzone w sąsiedztwie terenów objętych ochroną przed hałasem w godzinach 6.00 – 22.00; 2.2.2. Faza eksploatacji Wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach nałożyła warunki dotyczące przeprowadzenia monitoringu linii kolejowej i analizy porealizacyjnej: 1. Przedsięwzięcie wymaga przeprowadzenia monitoringu przyrodniczego w pierwszym po zakończeniu prac sezonie przypadającym od początku marca do końca września, w zakresie śmiertelności gatunków zwierząt przekraczających instalacje odwadniające, obejmującego pięć stumetrowych odcinków reprezentatywnych dla najważniejszych korytarzy ekologicznych oraz rodzajów zastosowanej konstrukcji systemów odwodnienia (odcinki urządzeń odwadniających po obu stronach linii). Wyniki monitoringu zawierać winny dane dotyczące liczebności żywych i martwych zwierząt dla poszczególnych gatunków, dat i odcinków linii, notowane o tej samej porze dnia, raz w tygodniu, natomiast w okresie od 15 marca do 15 kwietnia, co drugi dzień. Wyniki monitoringu należy przedstawić właściwemu organowi w terminie 3 miesięcy od zakończenia obserwacji. 2. Przedsięwzięcie wymaga wykonania analizy porealizacyjnej, w tym w szczególności - stopnia realizacji warunków decyzji, - zastosowanych rozwiązań służących wypełnieniu warunków decyzji, - zakresu uszczupleń i zniszczeń cennych siedlisk przyrodniczych, 22 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - zastosowanych rozwiązań alternatywnych, minimalizujących negatywne oddziaływanie linii kolejowej na środowisko przyrodnicze oraz przeprowadzonych i planowanych działań naprawczych, - emisji hałasu kolejowego na tereny chronione akustycznie, pod kątem zbadania konieczności wprowadzenia dodatkowych rozwiązań technicznych minimalizujących ewentualne oddziaływania, bądź utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania. Analiza porealizacyjna powinna zostać sporządzona po upływie 6 miesięcy od dnia oddania obiektu do użytkowania i przedstawiona w terminie 12 miesięcy od dnia oddania obiektu do użytkowania. Na etapie eksploatacji linii kolejowej należy również przestrzegać zalecenia zawartego w punkcie I.7 decyzji środowiskowej: „W trakcie eksploatacji przedsięwzięcia zapewniona będzie właściwa obsługa i konserwacja urządzeń oraz elementów systemu odprowadzania i oczyszczania wód opadowych tak, aby utrzymane były w pełnej sprawności”. 2.2.3. Faza likwidacji W wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie zostały nałożone żadne warunki dotyczące fazy likwidacji linii kolejowej. Ze względu na charakter inwestycji w możliwej do przewidzenia przyszłości nie przewiduje się likwidacji linii. 2.3. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia W wyniku eksploatacji linii kolejowej występuje negatywne oddziaływanie na środowisko poprzez wytwarzanie odpadów oraz emisję zanieczyszczeń do gleb i wód. Ponadto istnienie linii kolejowej powoduje zmiany w krajobrazie oraz stanowi przeszkodę w migracji zwierząt. Jednakże głównym sposobem oddziaływania linii kolejowej na środowisko w trakcie jej eksploatacji jest emisja hałasu. Wielkość emisji jest ściśle związana z obciążeniem linii kolejowej ruchem. Poniżej przedstawiono dane dotyczące przewidywanego ruchu na linii kolejowej po jej modernizacji oraz przewidywaną wielkość emisji hałasu, jako czynnika oddziaływującego w największym stopniu. Szczegółowe dane dotyczące oddziaływania linii kolejowej na etapie modernizacji i późniejszej eksploatacji na poszczególne komponenty środowiska przedstawiono w rozdziale 6. Prognoza ruchu Prognoza ruchu pociągów na linii kolejowej po zakończeniu modernizacji opracowana została na etapie opracowywania studium wykonalności dla przedmiotowej inwestycji. Na 2025 rok przewidziano ruch w ilości po około 60 pociągów pasażerskich i około 60 pociągów towarowych na dobę (oba kierunki łącznie). Emisja hałasu W wyniku przeprowadzonej symulacji otrzymano maksymalne zasięgi izofon o wartościach dopuszczalnych: - maksymalny zasięg izofony 50 dB – 122 m, - maksymalny zasięg izofony 55 dB – 80 m. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 23 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 3. 3.1. Opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko Położenie geograficzne i administracyjne Przedmiotowy odcinek linii kolejowej E30 zlokalizowany jest na terenie województwa podkarpackiego i przebiega przez powiaty: - ropczycko-sędziszowski (gminy: Sędziszów Małopolski, Miasto Sędziszów Małopolski, Iwierzyce) - rzeszowski (gminy: Świlcza, Miasto Głogów Małopolski, Miasto Rzeszów). Analizowany odcinek linii kolejowej położony jest w prowincji Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincjach: Północne Podkarpacie i Zewnętrzne Karpaty Zachodnie oraz makroregionach: Kotlina Sandomierska i Pogórze Środkowobeskidzkie. Obejmuje on swoim obszarem trzy mezoregiony: Pradolinę Podkarpacką, Podgórze Reszowskie i Pogórze Strzyżowskie. Lokalizację przedmiotowego odcinka linii przedstawiono schematycznie na poniższym rysunku. 24 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Rys. 3-1 Przebieg analizowanego odcinka linii kolejowej na tle jednostek administracyjnych Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 25 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 3.2. Budowa geologiczna i rzeźba terenu Rzeźba Podkarpacia została ukształtowana przez rzeki w pliocenie i plejstocenie. W starszym plejstocenie miało miejsce zlodowacenie sańskie, które objęło cały obszar podprowincji oraz odrzańskie, które objęło tylko zachodnią część Podkarpacia Północnego. Kotlina Sandomierska powstała w okresie trzeciorzędu, natomiast ukształtowanie jej powierzchni dokonało się w czwartorzędzie, głównie w epoce lodowcowej (plejstocen) oraz w epoce polodowcowej (holocen),w wyniku działania wód, erozji i czynników atmosferycznych. Na skutek wiatrów nastąpiło przewianie piasków, które ukształtowały pola niekiedy wyniosłych wydm. Budowę geologiczną Kotliny Sandomierskiej tworzą osady tzw. morza mioceńskiego, głównie iły i piaski zalegające na starszych osadach paleozoicznych i mezozoicznych. Warstwy mioceńskie pokrywają osady deluwialne pochodzenia skandynawskiego. Są to piaski, żwiry i gliny naniesione przez lodowiec i wody rzek. Pradolina Podkarpacka jest bruzdą rozciągającą się od Doliny Dolnej Wisłoki po Dolinę Dolnego Sanu, z którą łączy się bez wyraźnej granicy. Bruzda ma około 70 km długości, kilkanaście kilometrów szerokości i powierzchnię prawie 1000 km². Płynie nią ku zachodowi dopływ Wisłoki Wielopolka, a ku wschodowi Wisłok. Dno tej bruzdy jest nierówne i nad rzekami leży na wysokości 180-200 m n.p.m. W zboczach pradoliny występuje kilka stopni tarasowych. Podgórze Rzeszowskie jest to przykarpacka część Kotliny Sandomierskiej położona pomiędzy dolinami Sanu i Wisłoka o powierzchni 860 km². Podgórze zbudowane jest z iłów mioceńskich przykrywających piaski i gliny czwartorzędowe oraz less. Wysokości nad poziomem morza wynoszą do 240-280 m. Zewnętrzne Karpaty Zachodnie zostały ukształtowane od dolnej kredy po oligocen. Ruchy górotwórcze zapoczątkowane z końcem tego okresu powodowały fałdowanie osadów płytkiego morza i nasunięcie się wielkich pakietów skalnych w postaci płaszczowin. Młodsze ruchy tektoniczne o kierunku pionowym były związane z kształtowaniem się urzeźbienia terenu przez wody płynące i denudację. Pogórze Środkowobeskidzkie jest pasmem wzgórz i kotlin śródgórskich o wysokości od 300 do 500 m nad poziomem morza z kilkoma pasmami wyższymi. Teren jest poprzecinany dolinami: Białej, Wisłoki, Wisłoka i Sanu. Pogórze Strzyżowskie położone jest między dolinami Wisłoki i Wisłoka. Region zajmuje ok. 900 km² powierzchni, w części środkowej wyodrębnia się pasmo Chełmu (540 m n.p.m.) pokryte lasem i centralną depresję karpacką a w północnej części znajduje się płaszczowina skolska. Północna część Pogórza Strzyżowskiego charakteryzuje się glebami o wysokiej produktywności a południowa jest bardziej zalesiona z przewagą gleb uboższych. Na początku omawianego odcinka przeważają holoceńskie osady wykształcone w postaci madów rzecznych, mułków, piasków i żwirów rzecznych. Przed miejscowością Świlcza pojawiają się lessy piaszczyste i gliniaste pochodzące z okresu zlodowacenia północnopolskiego. Utwory te występują do końca omawianego odcinka, tylko na wysokości Świlczy pojawiają się gliny zwałowe, piaski, żwiry i głazy lodowcowe zlodowacenia południowopolskiego. 3.3. Surowce naturalne Kotlina Sandomierska charakteryzuje się różnorodnością występowania surowców naturalnych. Na odcinku obejmującym niniejsze opracowanie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego: 2 pola w otworach trzeciorzędowych (2 km od Sędziszowa Młp., km 135), 1 pole w miejscowości Olchowa (km 138 pod trasą linii kolejowej) oraz kilka w miejscowości Klęczany (km 140). Dodatkowo na północ od miejscowości Rudna (km 151) występuje perspektywiczny obszar występowania złoża piasku czwartorzędowego, 26 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni w miejscowości Lipie występują liczne kopalnie piasków i żwirów czwartorzędowych a w rejonie Klęczan zlokalizowane są zasoby czwartorzędowego piasku i żwiru (km 140). 3.4. Gleby i ich użytkowanie Na odcinku Sędziszów Małopolski-Rzeszów występują mady utworzone z pyłów ilastych oraz gleby płowe powstałe na pyłach różnego pochodzenia. Są to gleby orne średnie lub słabe wykorzystywane jako kompleks uprawno-łąkowy zaliczany do IVa, IVb, V klasy bonitacyjnej. Bez względu na położenie fizjograficzne i rodzaj skały macierzystej, z jakiej gleba powstała, ponad 70% użytków rolnych województwa podkarpackiego posiada odczyn bardzo kwaśny i kwaśny (współczynnik pH do 5) oraz najwyższe w kraju potrzeby wapnowania, sięgające 6180% gruntów użytkowanych rolniczo. Badania środowiska glebowego, tzw. Monitoring gleb, dla obszaru województwa podkarpackiego prowadzony jest przez Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą w Rzeszowie. Szczegółową charakterystykę dotyczącą gleb użytków rolnych zlokalizowanych na terenie dwóch powiatów pod względem ich zakwaszenia, potrzeb wapnowania, zasobności w fosfor, potas i magnez prezentuje poniższa tabela. Tab. 3-1 Zakwaszenie, potrzeby wapnowania, zasobność w fosfor, potas i magnes gleb użytków rolnych województwa podkarpackiego w latach 2009-2010 (źródło: Raport o stanie środowiska 2010 r. WIOŚ). Powiat ropczyckosędziszowski rzeszowski Zasobność składników bardzo niska i niska Mg P 2O 5 K 2O [%] [%] [%] Przebadana powierzchnia [ha] Ilość przebadanyc h próbek [szt.] Odczyn bardzo kwaśny i kwaśny [%] Potrzeby wapnowani a konieczne i potrzebne 1159 1335 48 45 48 62 23 1939 2057 71 67 46 51 29 Gmina Sędziszów Małopolski Pokrywa glebowa w obszarze gminy jest zróżnicowana, w północnej zalesionej części, w obrębie Płaskowyżu Kolbuszowskiego występują gleby bielicoziemne o niskiej klasie bonitacyjnej V i VI klasy, powstałe na utworach piaskowych, słabo gliniastych i luźnych. Na gruntach ornych występują gleby brunatno-rdzawe i brunatno-bielicowe. Na zachodzie występuje pasmo gleb bielicowych przechodzące w kierunku wschodnim w gleby wytworzone z lessów i utworów lessopodobnych. Wzdłuż dolin rzecznych występują mady o różnym uziarnieniu pasmem o szerokości ok. 3 km. W dolinach rzek oraz na powierzchniach o utrudnionym odpływie występują gleby bagienne i pobagienne. Stan gleb w gminie jest dobry, a ich stopień zanieczyszczenia chemicznego jest niewielki, nie stwierdza się znaczącego wpływu emisji przemysłowych na stężenie metali ciężkich w glebie ani aktywności promieniotwórczej. Zanieczyszczenia gleb mają tutaj charakter punktowy lub liniowy. Głównym czynnikiem dewastacji gleb są: rozwój przestrzenny zabudowy, poszukiwania złóż mineralnych, niekontrolowany pobór kruszyw naturalnych oraz zanieczyszczenia bytowe i przemysłowe. Naturalne zagrożenie dla pokrywy glebowej stanowi intensywna erozja eoliczna, zubażająca glebę o ważne składniki mineralne. Gmina Świlcza Na terenie gminy przeważają gleby II i III klasy bonitacji, gleby chronione. W północnej części gminy oraz w całej Pradolinie Podkarpackiej, w rejonie Bratkowic oraz Klęczan, występują gleby brunatne właściwe powstałe z utworów lessowych i lessopodobnych. W dolinie Mrowli znajdują się gleby brunatne, czarnoziemne, torfowe i murszowe. Pod względem kompleksów przydatności rolniczej, w gminie przeważa kompleks pszenny bardzo dobry i dobry (50% pow. gruntów ornych) oraz kompleks żytni bardzo dobry (12.1%). Występują użytki zielone bardzo dobre i dobre. Gmina Głogów Małopolski Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 27 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni W obszarze gminy dominują gleby pseudobielicowe, brunatne oraz czarnoziemy. Gleby te cechuje mała wilgotność, prawidłowe stosunki wodne występują w glebach hydrogenicznych typowych dla dolin rzecznych. Gleby w rejonie Rogoźnicy to gleby lekkie. Najlepsze gleby (brunatne) występują w południowej części gminy. Należą one do wyższych klas bonitacyjnych II-IV, które w gminie stanowią nieco powyżej 57% pow. gruntów ornych. Pod względem kompleksów przydatności rolniczej, w gminie przeważa kompleks pszenny bardzo dobry i dobry (50% pow. gruntów ornych), kompleks żytni słaby i bardzo słaby (20% pow. gruntów ornych) oraz kompleks żytni bardzo dobry (12% pow. gruntów ornych). W gminie występuje przewaga użytków zielonych bardzo dobrych i dobrych. Stopień zanieczyszczenia gleb w gminie Głogów Małopolski, na podstawie wyników badań prowadzanych przez WIOŚ Rzeszów oraz inne jednostki, należy uznać za niewielki. Badania prowadzone np. przez Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach określiły stan zanieczyszczenia gleb gminy metalami ciężkimi jako „0” – wykazujące naturalną zawartość. Zawartość w glebie siarki dostępnej dla roślin była oceniana na poziomie zawartości niskiej (naturalnej) „1”. 3.5. Warunki hydrogeologiczne Analizowany odcinek linii kolejowej zlokalizowany jest w makroregionie południowym w regionie przedkarpackim - zgodnie z klasyfikacją podaną w Atlasie Hydrogeologicznym Polski opracowanym w 1995 r. przez Państwowy Instytut Geologiczny. Na początkowym fragmencie analizowanego odcinka (od km 138.000 do km 142.000) przeważają osady lodowcowe, w przewadze gliniaste piaski, żwiry i głazy. Do ok. km 146.000 w podłożu trasy występują ponownie osady typu rzecznego – mady, mułki, piaski. Dalej do końca analizowanego odcinka na powierzchni terenu występują lessy piaszczyste i gliniaste. W podłożu linii kolejowej dominują osady o średniej i dobrej przepuszczalności. Pierwszy poziom wodonośny, będący jednocześnie głównym użytkowym poziomem wodonośnym, występuje w tych utworach. Początkowy fragment analizowanego odcinka linii przebiega przez dolinę rzeki Wielopolki, a następnie przecinając małe cieki i potok Budzisz biegnie obszarem lokalnie zmeliorowanej i podmokłej pradoliny podkarpackiej do ok. km 136, do doliny rzeki Bystrzycy. Na tym odcinku w podłożu linii kolejowej występują osady piaszczysto – żwirowe z wkładkami mułków, pyłów, lessów. Z osadami tymi związany jest pierwszy, będący jednocześnie użytkowym, poziom wodonośny, praktycznie nieizolowany od powierzchni terenu, a wody podziemne są zagrożone oddziaływaniem linii kolejowej. Pierwszy poziom wodonośny drenowany jest przez cieki powierzchniowe, co dodatkowo stwarza potencjalnie zagrożenie wód powierzchniowych. W rejonie km 136 lokalnie warstwa wodonośna może być znacznie zredukowana, nie spełniając warunków użytkowej warstwy wodonośnej, a możliwość jej eksploatacji jest znacznie ograniczona, możliwa jedynie słabo wydajnymi studniami kopanymi. Od ok. km 142 (dolina Mrowli) do ok. km 146 linia kolejowa biegnie znowu poprzez obszar o podobnej budowie geologicznej i warunkach hydrogeologicznych jak na początkowym odcinku (do km. 136.000) – pierwszy poziom wodonośny nieizolowany w osadach piaszczysto żwirowych. Dalej, do końca analizowanego odcinka na powierzchni pojawiają się osady lessowe, stanowiące słabą lub średnią izolację użytkowego poziomu wodonośnego. Na tym odcinku linia kolejowa przecina szereg dopływów Mrowli, z których największe to m.in. potoki Węgorzyn i Wężówka. Od ok. km 151 miąższość osadów lessowych rośnie zwiększając izolację poziomu wodonośnego. Na odcinku od początku opracowania do km 148,200 użytkowy poziom wodonośny zaliczony jest do Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 425 Dębica – Stalowa Wola – Rzeszów. Na odcinku 148,200 – 152,200 linia kolejowa stanowi południową granicę tego zbiornika. Jednocześnie na docinku 142,250 – 152,200 wzdłuż linii kolejowej poprowadzono projektowaną granicę obszaru ochronnego tego zbiornika. Użytkowy poziom wodonośny jest więc na przeważającej części omawianego odcinka linii kolejowej słabo lub nieizolowany, podatny na zanieczyszczenia antropogeniczne. 28 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Ujęcia wód Według raportu WIOŚ w Rzeszowie pt.: „Stan środowiska w województwie podkarpackim” za 2010 r. na terenie ww. województwa zasoby wód podziemnych w porównaniu z zasobami innych regionów kraju są niewielkie (województwo podkarpackie zajmuje piętnaste miejsce w kraju pod względem zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych). Dla dziewięciu Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP), zlokalizowanych w województwie podkarpackim, znaczenie użytkowe mają wody z utworów czwartorzędowych. Zgodnie z opracowaną w Zakładzie Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie, Mapą Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP), badany odcinek linii kolejowej znajduje się na obszarze zbiornika nr 425 DębicaStalowa Wola-Rzeszów. Jest to czwartorzędowy zbiornik o charakterze porowym, o powierzchni 2194,00 km² z szacowanymi zasobami dyspozycyjnymi na poziomie 576 tyś m³/d. Średnia głębokość ujęcia wód podziemnych wynosi od 10 - 30 m. Omawiana linia kolejowa przebiega przez opisywany powyżej Główny Zbiornik Wód Podziemnych od km 139.350 do km 154.600. Zgodnie z danymi przekazanymi przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie i Starostwo Powiatowe w Rzeszowie analizowany odcinek linii kolejowej położony jest w pobliżu ujęć wód, które zostały zaznaczone na mapie w załączniku 3 i wyszczególnione w Tab. 3-2. Tab. 3-2 Spis ujęć podziemnych oraz stref ochronnych zlokalizowanych w pobliżu linii kolejowej (źródło: Starostwo Powiatowe w Rzeszowie). Czy została Odległość ujęcia Km linii ustanowiona strefa Lp. Użytkownik lub ujęć od linii kolejowej ochrony kolejowej [m] pośredniej? 145.250 1. ujęcie wodociągowe „Świlcza-Woliczka” 835 (2 studnie) Nie 149.800 – ujęcie wodociągowe” Przybyszówka – 250 – 640 2. Nie 150.050 Bzianka” (3 studnie) Jakość wód Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie dysponuje 2 punktami monitoringu jakości wód podziemnych w okolicy analizowanego odcinka linii kolejowej. Są to następujące punkty pomiarowo-kontrolne sieci monitoringowej WIOŚ w Rzeszowie: Kawęczyn Sędziszowski oraz Rzeszów. Wyniki klasyfikacji wód (według obowiązujących wówczas przepisów) w tych punktach przedstawiono w poniższej tabeli. Tab. 3-3 Jakość wód podziemnych (źródło: dane z WIOŚ) Lp. Wskaźnik Wartość 1. Nr otworu 1874 2. Numer GZWP 425 3. Miejscowość Kawęczyn Sędziszowski 4. Województwo Podkarpackie 5. RZGW Kraków 6. Data wykonania pomiaru 2010 7. JCWP 139 8. PUWG X 694978,4475 9. PUWG Y 249868,7092 10. Stratygrafia Q 11. Typ ośrodka3 porowy Klasa jakości wody w 12. V 4 punkcie Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Wartość 758 425 Rzeszów Podkarpackie Kraków 2007 127 715809,3547 245714,0175 Q porowy IV 29 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. 13. Wskaźnik Wskaźniki w granicach stężeń Wartość III klasy jakości: Mn, Ca IV klasy jakości: SO4, temperatura V klasy jakości: Zn, Fe Wartość IV klasy jakości : HCO3, NH4 V klasy jakości: Fe Wody pitne - przekroczone wskaźniki: Mn, Fe, N_NH4, NH4 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie w latach 2002 – 2007 wykonał również ocenę jakości wód podziemnych w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych5. Ocena poziomu azotanów w punkcie pomiarowym Kawęczyn Sędziszowski wykazała, że stężenie azotanów, nie przekracza wartości 50 mg NO3/l, która jest charakterystyczna dla wód zanieczyszczonych. 3.6. Warunki hydrograficzne Analizowany odcinek linii kolejowej przecinają następujące cieki wodne: − ciek „dopływ z Trzciany” - km 142.923, − ciek bez nazwy - km 143.660, − ciek bez nazwy - km 144.380, − rów R-5 – km 144.845, − rzeka Wężówka w miejscowości Świlcza - km 147.273, − rów bez nazwy – km 150.360, − rów nr 3 – km 153.596. Jakość wód Na etapie opracowywania niniejszego raportu wystąpiono do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie z prośbą o przesłanie badań dotyczących jakości wód powierzchniowych zlokalizowanych w pobliżu analizowanego odcinka linii kolejowej które zostały przedstawione w poniższej tabeli. Przekazane dane wskazują na to, iż woda w rzece Mrowla charakteryzuje się słabym potencjałem ekologicznym. 4 Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 2004 r. w sprawie klasyfikacji wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. Nr 32, poz. 284), które obowiązywało do 31.12.2004 r. W 2006 i 2007 r. nie zostały wydane przepisy w tej sprawie. Zgodnie z sugestią Głównego Inspektora Ochrony Środowiska jakość środowiska w podanych latach oceniana była na podstawie cytowanego rozporządzenia. 5 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. (Dz. U. Nr 241; poz. 2093). 30 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Stan JCWP I Stan chemiczny I Stan/Potencjał ekologiczny 4. Zakwaszenie PPD Klasa elementów fizykochemicznyc h 3.Zasolenie II 5. Substancje biogenne 2. Warunki tlenowe Nazwa punktu pomiarowokontrolnego/Wsp ółrzędne punktu Klasyfikacja grup wskaźników fizykochemicznych 1. Stan fizyczny Kod punktu pomiarowokontrolnego Klasyfikacja elementów biologicznych (fitobentos) Kod i nazwa klasyfikowanej jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (TAK/NIE) Lp. Typ abiotyczny Tab. 3-4 Klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz ocena stanu jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) w 2010 r. w rejonie projektowanej inwestycji modernizacji linii kolejowej E30 na odcinku Sędziszów Młp. – Rzeszów dane z WIOŚ) Potencjał słaby Brak oceny Brak oceny Rok badań 2010 1. PLRW Wisłoka 20001722669 Mrowla PLO1S1601_1938 Mrowla-Nowa Wieś N 50º05΄50,3΄΄ E22˚03΄14,8΄΄ 17 TAK IV PPD PPD (IO=0,25) Objaśnienia skrótów użytych w tabeli: PSD-poniżej stanu dobrego, PPD – poniżej potencjału dobrego podstawa prawna oceny: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008). Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 31 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 3.7. Powietrze atmosferyczne i warunki klimatyczne Na potrzeby opracowania niniejszego raportu z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie uzyskano dane dotyczące jakości powietrza atmosferycznego na terenie przecinanym przez analizowaną linię kolejową. Uzyskane dane przedstawiono w poniższej tabeli. Tab. 3-5 Aktualny stan jakości powietrza wokół analizowanej linii kolejowej (źródło: dane WIOŚ Rzeszów, 2012r.) Poziom stężenia Lp. Zanieczyszczenie % wartości dopuszczalnej 3 [µg/m ] 1. Dwutlenek siarki* 4,0 – 7,0 20 - 35 2. Dwutlenek azotu 11,7 – 17,0 29,25 – 42,5 3. Pył zawieszony PM10 25,0 – 29,0 62,5 – 72,5 4. Benzen 1,4 – 3,3 28,0 – 66,0 5. Ołów 0,02 4,0 * Dwutlenek siarki – dopuszczalne stężenie średnioroczne normowane jedynie za względu na ochronę roślin. Jak wynika z powyższych danych stężenie żadnej z normowanych substancji z nie przekracza wartości dopuszczalnej. 3.8. Flora i fauna - wyniki inwentaryzacji przyrodniczej Na potrzeby opracowania niniejszego raportu przeprowadzona została inwentaryzacja chronionych siedlisk i gatunków roślin, a także inwentaryzacja zoologiczna. Poniżej przedstawione zostały wyniki przeprowadzonych inwentaryzacji. Badaniami objęto pas o szerokości 400 m, tj. 200 m po obu stronach linii kolejowej, obszar wszystkich projektowanych korekt łuków został objęty inwentaryzacją przyrodniczą. Szczegółowy opis zastosowanej metodyki oraz terminów przeprowadzonej inwentaryzacji przedstawiono w rozdziale 16.4, str. 103. 3.8.1. Inwentaryzacja siedlisk i chronionych gatunków roślin Na opisywanym odcinku linia kolejowa przebiega przez tereny silnie zmienione przez działalność rolniczą oraz - w mniejszym stopniu - przez tereny zurbanizowane. W strukturze użytkowania gruntów dominują tereny rolnicze zajęte pod uprawy oraz użytki zielone. Towarzyszą im nieużytki, osiedla i obszary zabudowy wiejskiej. Brak tu typowo wykształconych, naturalnych ekosystemów zarówno leśnych, jak i łąkowych. Roślinność naturalna reprezentowana jest przez spontaniczne zadrzewienia i zakrzewienia, które wykształciły na nasypie linii kolejowej, lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Towarzyszą one linii kolejowej na całym jej odcinku, niekiedy są wycinane, niszczone, a wiosną nawet wypalane. Miejscami niektóre krzewy rosną bezpośrednio przy torowisku i wręcz ocierają się o nie przejeżdżające pociągi. Zakrzewienia te zbudowane są głównie z samosiewów klonu jesionolistnego Acer negundo, któremu towarzyszą: ałycza Prunus cerasifera, głóg jednoszyjkowy Crataegus monogyna, tarnina Prunus spinosa, bez czarny Sambucus nigra, a także różne gatunki topoli Populus sp. W niektórych miejscach budują je różne gatunki wierzb (wierzba krucha Salix fragilis, wierzba biała S. alba i ich mieszańce, wierzba szara i wierzba iwa Salix cinerea S. caprea), a także inne gatunki jak olsza czarna Alnus glutinosa rzadziej trzmielina pospolita Euonymus europaea, czeremcha amerykańska Padus serotina, czereśnia Cerasus avium, a także różne gatunki róż Rosa sp. Ponadto odnotowano w nich stanowiska kaliny koralowej Viburnum opulus – gatunku objętego ochroną częściową. W zadrzewieniach (zakrzewieniach) tych występują w podszyciu liczne gatunki zaroślowe i nitrofilne jak np. kuklik pospolity Geum urbanum, pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, powojnik kieliszkowy Calystegia sepium, jeżyny Rubus sp., glistnik jaskółcze ziele Chelidonium majus, kolczurka klapowana Echinocystis lobata, chmiel zwyczajny Humulus lupulus, liczne gatunki 32 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni traw, jak np. perz Elymus repens, kupkówka Dactylis glomerata, a w miejscach wilgotniejszych u podstawy nasypu często trzcina Phragmites australis, mozga trzcinowata Phalaris arundinacea i inne pospolite. Obok zarośli i zadrzewień na odcinkach linii przebiegających przez tereny zabudowane np. w Sędziszowie czy Trzcianie dla terenów kolejowych charakterystyczna jest roślinność ruderalna, typowa dla miejskich zaburzonych siedlisk oraz nieużytków. Roślinność tę tworzą zbiorowiska, których trzonem struktury są wysokie byliny – głównie inwazyjne gatunki nawłoci: Solidago gigantea i S. canadensis, którym towarzyszą inne, pospolite rośliny typowe dla tego typu siedlisk, jak np. wrotycz pospolity Tanacetum vulgare, przymiotno kanadyjskie Conyza canadensis, bylica pospolita Artemisia vulgaris, cykoria podróżnik Cichorium intybus, krwawnik pospolity Achillea millefolium, oraz liczne gatunki traw jak np.: wiechlina łąkowa Poa pratensis, kupkówka Dactylis glomerata, trzcinnik piaskowy Calamagrostis epigeios, kłosówka wełnista Holcus lanatus i inne pospolite. Opisane powyżej typy roślinności znajdują się w bezpośrednim otoczeniu linii kolejowej i realizowana inwestycja będzie miała na nie wpływ bezpośredni zarówno na etapie realizacji jak i funkcjonowania linii kolejowej. Poza opisywanymi zbiorowiskami w odległości z reguły eliminującej jakiekolwiek bezpośrednie oddziaływanie znajdują się najczęściej pola uprawne jak i użytki zielone. Grunty orne wykorzystane są głównie pod uprawy zbóż, ale także roślin okopowych i warzyw. Łąki odnotowane na opisywanym terenie są z reguły nawożone, podsiewane i intensywnie użytkowane pozbawione większych walorów fitocenotycznych stąd też nie zaliczane do siedlisk chronionych. Miejscami wzdłuż linii kolejowej u podstawy nasypu znajdują się niewielkie zagłębienia terenu często nawet wypełnione wodą. Towarzyszy im roślinność szuwarowa - najczęściej szuwar trzcinowy i mozgowy, a także łozowiska z wierzbą szarą. Nie odnotowano tu gatunków roślin chronionych jednak są to tereny o wysokiej różnorodności biologicznej - głównie jako habitaty wielu gatunków zwierząt. W początkowej części opisywanego odcinka linia kolejowa od północnej strony prawie sąsiaduje z doliną i korytem rzeki Bystrzycy. Wzdłuż jej brzegów rozwijają się zadrzewienia zbudowane z wierzb, topoli, a także innych gatunków drzew i krzewów. Niektóre z nich można uznać za silnie zmienione płaty łęgu wierzbowego, który zapewne w przeszłości zajmował większe powierzchnie. Obok wymienionych płatów łęgu wierzbowego na opisywanym odcinku odnotowano także silnie przekształcone płaty lasów łęgowych. Są to młodociane postaci łęgu olszowo-jesionowego. Są one silnie zmienione, pozbawione typowej struktury przestrzennej głównie za sprawą stałej presji rolników - zwłaszcza w sąsiedztwie łąk pól uprawnych np. niekontrolowanego wycinania drzew). Pomimo silnych przekształceń niektóre z płatów należy jednak zaliczyć do chronionych typów siedlisk przyrodniczych. Płaty takie odnotowano po południowej stronie linii kolejowej w 136.100 km jej przebiegu. Opisywana linia kolejowa na odcinku pomiędzy km 135.700 a km 136.900 przebiegać ma nowym śladem. Na odcinku tym przetnie ona tereny rolnicze – głównie grunty orne i użytki zielone z zadrzewieniami, w związku z tym nie dojdzie tu do zniszczenia ani płatów siedlisk chronionych ani stanowisk chronionych gatunków roślin. Na odcinku od Trzciany do miejscowości Rudna Wielka opisywana linia kolejowa przebiega przez tereny rolnicze, w różnym stopniu zagospodarowane. Są to zarówno pola uprawne jak i użytki zielone oraz nieużytki. Grunty orne wykorzystane są głównie pod uprawy zbóż, ale także roślin okopowych i warzyw, Łąki reprezentuję różne postaci łąk świeżych i wilgotnych, w większości zdegradowanych, z uwagi na brak gospodarczego wykorzystania. Większość z nich jest także przesuszona i zdominowana obecnie przez śmiałka darniowego Deschampsia caespitosa. Częściowo zarastają one także spontaniczne przez zarośla wierzby szarej i wierzby iwy Salix cinerea S. caprea, miejscami ałyczy Prunus ceresifera, brzozy Betula pendula, topoli osiki Populus tremula i innych gatunków topoli, olszy czarnej i szarej Alnus glutinosa A. incana, a także innych gatunków krzewów jak np. trzmieliny pospolitej Euonymus europaea. Zarośla i zadrzewienia o podobnym składzie gatunkowym (z większym udziałem klonu jesionolistnego Acer negundo) porastają także brzegi nasypu kolejowego. Odnotowano w nich pojedyncze stanowiska chronionej kaliny koralowej Viburnum opulus i kruszyny Frangula alnus. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 33 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Istotne powierzchnie na opisywanym odcinku zajmują także nieużytki. Są one porośnięte różnego typu roślinnością. Od zbiorowisk szuwarowych, np. - luźny szuwar trzcinowy (np. po północnej stronie torów na wschód od Trzciny), miejscami także w zagłębieniach w sąsiedztwie nasypu kolejowego szuwary wielkoturzycowe i szuwar sitowy - po zbiorowiska wysokich bylin i traw z udziałem inwazyjnych gatunków nawłoci: Solidago gigantea i S. canadensis, którym towarzyszą pospolite rośliny typowe dla tego typu siedlisk, jak np. wrotycz pospolity Tanacetum vulgare, przymiotno kanadyjskie Conyza canadensis, bylica pospolita Artemisia vulgaris, cykoria podróżnik Cichorium intybus, krwawnik pospolity Achillea millefolium, liczne gatunki traw jak wiechlina łąkowa Poa pratensis, kupkówka Dactylis glomerata, kłosówka wełnista Holcus lanatus i inne pospolite gatunki. W końcowym odcinku linii kolejowej towarzyszą zwarte zadrzewienia zbudowane głównie z klonu jesionolistnego Acer negundo, topoli osiki Populus tremula, olszy czarnej Alnus glutinosa i innych gatunków drzew i krzewów. Charakterystycznymi elementami krajobrazu końcowego odcinka linii kolejowej są liczne pola uprawne małe lub średniej wielkości poprzecinane szerokimi miedzami, tworzące mozaikę różnorodnych upraw. Poniżej w formie tabeli przedstawiono ogólną charakterystykę opisywanego odcinka linii kolejowej z podziałem na wyróżniające się sposobem zagospodarowania fragmenty. 34 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Tab. 3-6 Chronione typy siedlisk przyrodniczych i chronione gatunki roślin naczyniowych w bezpośrednim otoczeniu linii kolejowej E-30 na odcinku Sędziszów Małopolski (km: 133.600) – Rzeszów (km 154.900) Siedliska chronione Kilometraż Ogólna charakterystyka odcinka Chronione gatunki roślin NATURA 2000 Tereny zurbanizowane Przedmieścia Sędziszowskiego. Na dużym odcinku zabudowa jednorodzinna. Z linią kolejową sąsiadują płaty roślinności ruderalnej, pozbawione większych walorów kalina koralowa 133.600 – 134.500 łęg wierzbowy (kod 91E0) fitocenotycznych. Po północnej stronie torów dolina i koryto rzeki pierwiosnka lekarska Bystrzycy - wzdłuż niej zadrzewienia wierzbowo olszowo topolowe, miejscami także niewielkie płaty łęgu wierzbowego. Tereny rolnicze - głównie użytki zielone wraz z zadrzewieniami olszowymi i wierzbowymi wzdłuż rowów melioracyjnych oraz pola 134.500 – 135.700 uprawne. Luźna zabudowa zagrodowa z zadrzewieniami. brak brak Roślinność ruderalna związana z terenami zmodernizowanej drogi nr 4 przechodzącej wiaduktem nad linią kolejową. Na tym odcinku linia kolejowa ma przebiegać nowym śladem. Tereny rolnicze – głównie grunty orne i użytki zielone z łęg olszowo-jesionowy (kod 135.700 – 136.900 zadrzewieniami towarzyszącymi ciekom oraz drogom i granicom brak 91E0) pól. Po południowej stronie linii kolejowej (136.100) silnie przekształcone płaty łęgu olszowo jesionowego Linia kolejowa przebiega przez tereny intensywnie wykorzystywane rolniczo. Rozległe połacie intensywnie wykorzystywanych łąk i miejscami wielkopowierzchniowe pola uprawne. Linii kolejowej towarzyszą miejscami zwarte zakrzewienia rosnące na nasypie i w 136.900 – 141.800 jego bezpośrednim sąsiedztwie. kalina koralowa brak Po północnej stronie linii kolejowej (139.300 – 139.700 oraz 140.800-141.200) odnotowano okresowe zbiorniki wodne, którym towarzysza płaty szuwarów, łozowisk i zarośli wierzbowoolszowych. Linia przecina obszary zabudowy wiejskiej Trzciany (osiedle Za Koleją) oraz terenów kolejowych z towarzysząca im roślinnością ruderalną, w tym także różnogatunkowymi zakrzewieniami wzdłuż 141.800 – 143.200 brak brak nasypu i u jego podstawy. Miejscami w obniżeniach terenu u podstawy nasypu zarośla wierzbowe i płaty szuwaru - głównie trzcinowego. 143.200 – 146.800 Linia kolejowa przebiega przez tereny intensywnie wykorzystywane brak kalina koralowa Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 35 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Kilometraż 146.800 – 147.700 147.700 – 149.700 149.700 – 153.800 153.800 – 154.900 36 Ogólna charakterystyka odcinka rolniczo w tym grunty orne i rozległe połacie intensywnie wykorzystywanych łąk. Linii kolejowej towarzyszą miejscami zwarte zakrzewienia rosnące na nasypie i w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Tereny zabudowy jednorodzinnej w granicach miejscowości Świlcza. W sąsiedztwie linii kolejowej zakrzewienia częściowo już usunięte i niewielkie powierzchnie nieużytków. Obszar intensywnie wykorzystywane rolniczo. Po południowej stronie linii kolejowej, wielkopowierzchniowe pola uprawne. Linii kolejowej towarzyszą miejscami zwarte zakrzewienia rosnące na nasypie i w jego bezpośrednim sąsiedztwie. W końcowym odcinku linia przebiega prze teren budowy autostrady A-4. Tereny wykorzystywane rolniczo. Po północnej stronie linii kolejowej liczne porzucone pola uprawne z zadrzewieniami w różnych stadiach rozwoju, po stronie południowej pola uprawne. Linii kolejowej towarzyszą miejscami zwarte zakrzewienia rosnące na nasypie i u jego podstawy. Przedmieścia Rzeszowa z luźną zabudową jednorodzinną, terenami kolejowymi, gruntami zainwestowanymi porośnięte roślinnością ruderalną. Siedliska chronione NATURA 2000 Chronione gatunki roślin kruszyna pospolita brak brak brak kalina koralowa brak kalina koralowa brak brak Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Siedliska i gatunki Natura 2000 Siedliska przyrodnicze w Dyrektywie Siedliskowej definiowane są jako „obszary lądowe lub wodne wyodrębniane w oparciu o cechy geograficzne, abiotyczne i biotyczne, zarówno całkowicie naturalne, jak i półnaturalne”. Spośród tych siedlisk szczególne znaczenie mają siedliska przyrodnicze będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, które najczęściej są zagrożone w swoim naturalnym zasięgu, mają niewielki obszar występowania w wyniku regresji czy też uwarunkowań naturalnych lub są przykładem cech typowych dla regionów biogeograficznych, na obszarze których leżą kraje członkowskie. Za tzw. „priorytetowe siedliska przyrodnicze” Wspólnota ponosi szczególną odpowiedzialność . Na badanym terenie stwierdzono występowanie 1 typu siedliska chronionego spośród wymienionych w załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Są to płaty lasów łęgowych (kod: 91E0) rozwijające się w dolinach rzek. Stwierdzono tu dwa podtypy tego rodzaju lasów: starsze i niewielkie powierzchniowo płaty nadrzecznego łęgu wierzbowego (kod: 91E0-1 - km ok.: 134.200 – 134.400) oraz juvenilne postaci łęgu olszowo-jesionowego (kod: 91E0-3 – km ok. 136.100 – 136.250). Płaty łęgów odnotowano tu pojedynczo i na niewielkich powierzchniach. Mają one silnie zmienioną i zaburzoną strukturę jednak na zaznaczonych powierzchniach należy je traktować jako chronione typy siedlisk, które mimo zmian wykazują cechy wskazujące na możliwości ich potencjalnego odtworzenia. Chronione gatunki roślin Ochrona gatunkowa jest jedną z prawnych form ochrony przyrody w Polsce (Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. tekst jednolity Dz.U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.). Lista gatunków roślin chronionych stanowi załącznik do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. Nr 0, poz. 81). Spośród roślin zamieszczonych w załączniku, na terenie opracowania stwierdzono występowanie 3 gatunków. Ich zestawienie wraz z liczbą odnotowanych stanowisk przedstawia poniższa tabela. Tab. 3-7 Chronione gatunki roślin naczyniowych Nazwa polska Nazwa łacińska Rodzaj ochrony* Liczba stanowisk Kalina koralowa Viburnutum opulus ch.cz. 8 Pierwiosnka lekarska Primula veris ch.cz. 2 Kruszyna pospolita Frangula alnus ch.cz. 1 * - chr. cz. – ochrona częściowa 3.8.2. Inwentaryzacja faunistyczna W trakcie przeprowadzania inwentaryzacji faunistycznej szczególną uwagę zwrócono na inwentaryzację płazów, jako grupy zwierząt najbardziej narażonych podczas realizacji tego rodzaju przedsięwzięć. W wyniku przeprowadzonych badań terenowych zinwentaryzowano 11 gatunków płazów. W poniższej tabeli przedstawiono informacje na temat statusu ochrony poszczególnych zinwentaryzowanych gatunków płazów. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 37 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Pelobates fuscus Bombina bombina Bufo bufo Bufo viridis Hyla arborea Triturus cristatus Triturus vulgaris żaba jeziorkowa Rana lessonae żaba moczarowa żaba trawna żaba śmieszka Rana arvalis Rana temporaria Rana ridibunda + + + + + + + w okresie od 01.03 do 31.05 + + + Polska Czerwona Księga Zwierząt grzebiuszka ziemna kumak ropucha szara ropucha zielona rzekotka traszka grzebieniasta traszka zwyczajna Załącznik IV Dyrektywy Siedliskowej nazwa łacińska Załącznik II Dyrektywy Siedliskowej nazwa polska ochrona ścisła Tab. 3-8 Status ochronny gatunków płazów zinwentaryzowanych na terenie planowanej inwestycji (wg Dyrektywy 92/43/EWG) forma ochrony + + - + + + + - - - + - - + - - Poniżej przedstawiono opis lokalizacji zinwentaryzowanych gatunków. Lokalizacja przedstawiona została również na mapach stanowiących załącznik 2 do niniejszego opracowania. W nawiasach podano numery arkuszy z zał. 2, na których widoczne są zinwentaryzowane stanowiska. Poniżej przedstawiono również dokumentację fotograficzną wybranych stanowisk. W Tab. 3-9 podano łączną liczbę osobników zinwentaryzowanych na całym opisanym odcinku linii kolejowej. Rząd: Ogoniaste (Caudata) 1. Traszka zwyczajna Lissotriton vulgaris – miejsca rozrodu zlokalizowane były w płytkich zbiornikach wody stojącej. Głównie były to rowy położone wzdłuż torowiska pomiędzy km 143.500 i km 144.800 inwestycji. Łącznie zinwentaryzowano 4 stanowiska. Na terenie inwestycji gatunek ten jest rozmieszczony równomiernie, jednak nigdzie nie osiąga on znacznych liczebności (10, 15, 16). 2. Traszka grzebieniasta Triturus cristatus – Na miejsca rozrodu wybiera przede wszystkim płytkie, zarośnięte roślinnością zanurzoną i żyzne zbiorniki o długo utrzymującej się wodzie, położone w mozaikowatym terenie. Łącznie zinwentaryzowano 2 stanowiska (10, 15). Rząd: Bezogonowe (Anura) 3. Ropucha szara Bufo bufo – gatunek najliczniejszy wśród ropuch, spotykany na całym badanym terenie. Łącznie zinwentaryzowano 3 stanowiska. W przypadku tego gatunku niedoszacowanie stanowisk może być znaczne z uwagi na to, że są to płazy wybitnie lądowe i większość życia spędzają poza zbiornikami wodnymi. Rzeki, niewielkie cieki i stawy wykorzystywane są w okresie rozrodu (10, 15). 4. Ropucha zielona Bufo viridis – znacznie rzadsza od poprzedniej, obserwowana głównie w pobliżu pól uprawnych, często w stawach pochodzenia antropogenicznego. Na całym terenie zinwentaryzowano 2 stanowiska (10, 15). 5. Grzebiuszka ziemna Paleobates fuscus – gatunek średnio liczny, spotykany na całym terenie. Szczególnie chętnie zajmuje głębsze stawy. Zinwentaryzowano 3 stanowiska tego gatunku (10, 15). 6. Żaba moczarowa Rana arvalis – średnio liczny gatunek płaza, na całym terenie razem zanotowano 4 stanowiska (10, 15, 16). 38 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 7. Żaba trawna Rana temporaria– najliczniejszy gatunek płaza na łąkach. Stwierdzono 5 stanowisk. Szczególnie dużo osobników stwierdzono pomiędzy km 143,9 – 144,1. Prawie na każdym stanowisku płazy te osiągały znaczną liczebność (10, 15, 16). 8. Żaba jeziorkowa Pelophylax lessonae – Jest to w skali Polski pospolity gatunek. Wszędzie jest liczny lub średnio liczny. Na badanym terenie występuje w zbiornikach wodnych pomiędzy km 144.600-144.700 na 2 stanowiskach (10, 16). 9. Kumak nizinny Bombina bombina - jest najsilniej związanym z wodą krajowym płazem bezogonowym. Preferuje płytkie zbiorniki wodne i rozlewiska zarośnięte przez rośliny porastające dno i wystające ponad lustro wody. Opuszcza wodę w zasadzie tylko na okres zimowania. Miejsce rozrodu spotykane było we wszystkich zbiornikach wody stojącej. Głównie były to rowy położone wzdłuż torowiska pomiędzy km 143.500 i 144.800. Łącznie zanotowano 5 stanowisk. Nigdzie kumaki nie osiągnęły znacznych liczności (10, 15, 16). 10. Rzekotka drzewna Hyla arborea - jest jedynym krajowym płazem nadrzewnym. Żyje w bardzo różnorodnych środowiskach, lecz najwyższe zagęszczenia osiąga w mozaice łąk i luźnych zadrzewień i krzewów. Jako miejsca rozrodu chętnie wykorzystuje najmniejsze zbiorniki wodne, jak np. przeżyźnione dołki na łąkach ze stagnującą wodą. Jako płaz wybitnie lądowy, do wody wchodzi tylko na noc, spędzając dnie na lądzie. Rzekotki na badanym terenie występują na 3 stanowiskach pomiędzy km 143.500 – 150.000. Nigdzie nie są jednak bardzo liczne i często są reprezentowane przez kilka – kilkanaście osobników (10, 15). 11. Żaba śmieszka Rana ridibunda – jest największym krajowym płazem, przez cały rok silnie związanym z wodą. Występuje tylko w dużych kompleksach stawów i w dolinach rzek dużych i średniej wielkości. Wykazano tylko jedno stanowisko tego gatunku (10). Fot. 3-1 Stanowisko płazów w km ok. 134.600 Fot. 3-2 Stanowisko płazów w km ok. 139.600 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 39 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Fot. 3-3 Stanowisko płazów w km ok. 139.550 Fot. 3-4 Stanowisko płazów w km ok. 143.400 Fot. 3-5 Stanowisko płazów w km ok. 144.300 Fot. 3-6 Stanowisko płazów w km ok. 144.600 Tab. 3-9 Łączna liczba zinwentaryzowanych osobników poszczególnych gatunków na analizowanym odcinku Łączna liczba zinwentaryzowanych Lp. Gatunek osobników 1. Traszka zwyczajna Lissotriton vulgaris 20 - 60 2. Traszka grzebieniasta Triturus cristatus 2 - 20 3. Ropucha szara Bufo bufo 150 - 190 4. Ropucha zielona Bufo viridis 2- 20 5. Grzebiuszka ziemna Paleobates fuscus 80 - 120 6. Żaba moczarowa Rana arvalis 121 - 200 7. Żaba trawna Rana temporaria 410 - 570 8. Żaba jeziorkowa Pelophylax lessonae 70 - 90 9. Kumak nizinny Bombina bombina 110 - 160 10. Rzekotka drzewna Hyla arborea 40 – 70 11. Żaba śmieszka Rana ridibunda 1-10 Podsumowując, na badanej powierzchni fauna płazów charakteryzuje się małą różnorodnością gatunkową. Zagęszczenia osobników poszczególnych gatunków są niewielkie. Wiąże się to z postępującym osuszeniem i użytkowaniem rolnym terenu, a także z brakiem naturalnych zbiorników wodnych. W jednolitym, agrocenotycznym terenie nasyp kolejowy kuriozalnie pełni pozytywną dla płazów funkcję. Poprzez stworzenie zapory wolniejszy jest spływ powierzchniowy i możliwa jest mała retencja. Rowy, trzcinowiska i niewielkie stawy są na osuszonym terenie ważnymi miejscami rozrodu. 40 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Na analizowanym odcinku linii kolejowej (stanowisko zlokalizowane pomiędzy km 144.00 a km 144.100) stwierdzono również występowanie jednego gatunku ssaka chronionego: łasicy (Mustela nivalis) oraz następujących ssaków nie będących pod ochroną: - jeleń (Cervus elaphus) (15), - sarna (Carpreolus carpreolus) (15), - dzik (Sus scrofa) (15), - lis (Vulpes vulpes) (15), - tchórz (Mustela putorius (15), - ryjówka malutka (Sorex minutus) (15). Spośród chronionych gatunków ptaków na badanym terenie zinwentaryzowano następujące gatunki: - jarzębatka (Sylvia nisoria) – km ok. 139.800, 144.000 (15, 10) - rokitniczka (Acrocephalus schoenobaenus) – km ok. 144.000 (15), - gąsiorek (Lanius collurio) – km ok. 139.800, 143.800 (10, 15), - derkacz (Crex crex) km ok. 144.000 (15), - kukułka (Cuculus canorus ) – km ok. 144.000 (15), - myszołów (Buteo buteo) – km ok. 144.300 (15). Nie zinwentaryzowano gatunków gadów. Na inwentaryzowanym terenie stwierdzono obecność 15 chronionych i zagrożonych wyginięciem gatunków bezkręgowców. Wśród nich znalazło się 13 gatunków owadów (5 gatunków chrząszczy, 8 gatunków błonkówek) oraz 2 gatunki mięczaków. Jeden gatunek umieszczony jest w Czerwonej Księdze i na Czerwonej Liście Zwierząt Zagrożonych i Ginących w Polsce (małż – skójka grubo skorupowa Unio crassus, kategoria EN - zagrożone) (Dyduch-Falniowska i Zając 2002, Zając 2004). Stanowiska, na których stwierdzono chronione gatunki bezkręgowców umieszczone zostały na mapie w załączniku nr 2 oraz zestawione w poniższej tabeli. Tab. 3-10 Występowanie chronionych i zagrożonych gatunków bezkręgowców w pasie linii kolejowej E30 pomiędzy Sędziszowem Małopolskim a Rzeszowem. Odcinek linii Gatunki Uwagi kolejowej Ślimaki: Helix pomatia, Unio crassus Stanowisko skójki Chrząszcze: Carabus cancellatus, Carabus gruboskorupowej (Unio granulatus, Carabus hortensis, Carabus ulrichii crassus), gatunku 133.300 – 134.500 Błonkoskrzydłe: Bombus bohemicus, Bombus umieszczonego w Czerwonej hornotum, Bombus lapidarius, Bombus Księdze i na Czerwonej Liście pascuorum, Bombus terrestris (kategoria: zagrożone – EN) Chrząszcze: Carabus cancellatus, Carabus nemoralis 134.800 – 134.900 Błonkoskrzydłe: Bombus lapidarius, Bombus pascuorum, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus lapidarius, Bombus 135.400 – 135.600 terrestris Chrząszcze: Carabus cancellatus 136.100 – 136.200 Błonkoskrzydłe: Bombus bohemicus, Bombus lapidarius, Bombus terrestris Ślimaki:: Helix pomatia Chrząszcze: Carabus hortensis, Carabus ulrichii 137.100 – 137.300 Błonkoskrzydłe: Bombus lapidarius, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus 138.400 – 138.500 lapidarius, Bombus terrestris 139.300 – 139.700 Chrząszcze: Carabus cancellatus Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 41 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Odcinek linii kolejowej 140.800 – 141.000 141.600 – 142.200 143.200 – 143.400 144.000 – 144.000 145.900 – 146.100 146.800 – 146.900 147.700 – 148.100 149.200 – 149.600 150.600 – 150.800 151.300 – 151.500 152.800 – 153.000 Gatunki Uwagi Błonkoskrzydłe: Bombus bohemicus, Bombus hornotum, Bombus lapidarius, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus lapidarius, Bombus ruderarius, Bombus terrestris Chrząszcze: Carabus cancellatus Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus lapidarius, Bombus muscuorum, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus hornotum, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus lapidarius, Bombus ruderarius, Bombus terrestris Chrząszcze: Carabus granulatus Błonkoskrzydłe: Bombus lapidarius, Bombus pascuorum, Bombus ruderarius, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus hornotum, Bombus lapidarius, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus lapidarius, Bombus ruderarius, Bombus terrestris Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus lapidarius, Bombus pascuorum, Bombus terrestris Ślimaki: Helix pomatia Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus lapidarius, Bombus terrestris Ślimaki: Helix pomatia Błonkoskrzydłe: Bombus hornotum, Bombus lapidarius, Bombus terrestris Chrząszcze: Carabus cancellatus Błonkoskrzydłe: Bombus hypnorum, Bombus lapidarius, Bombus pascuorum, Bombus terrestris Poniżej przedstawiono wykaz oraz charakterystykę zinwentaryzowanych gatunków: Mięczaki (Mollusca) Ślimaki (Gastropoda) Ślimakowate (Helicidae) 1. Helix pomatia – ślimak winniczek Jeden z największych europejskich ślimaków i jednocześnie największy lądowy krajowy przedstawiciel Gastropoda. Osiąga wielkość do 55-57 mm średnicy muszli. Zamieszkuje zarówno tereny otwarte, jak i leśne, a także parki. Przebywa zwykle w miejscach wilgotniejszych (Wiktor 2004). Gatunek podlega ochronie częściowej. Na badanym terenie gatunek stwierdzony przede wszystkim w wilgotnych siedliskach w pasach roślinności związanej z ciekami oraz większymi zadrzewieniami. Liczne martwe osobniki (zniszczone muszle) znaleziono również na torowiskach. 2. Unio crassus – skójka gruboskorupowal Gatunek słodkowodnego małża spotykany na terenie całego kraju. Zamieszkuje czyste wody płynące. Osiąga rozmiary muszli 5-7 cm długości (Wąsowski i Penkowski 2003). Gatunek podlega ochronie całkowitej, został także wpisany na krajową Czerwoną Listę oraz do Czerwonej Księgi (kategoria EN – zagrożone) (Dyduch-Falniowska i Zając 2002, Zając 2004). 42 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Jeden martwy osobnik tego gatunku został znaleziony nad brzegiem rzeki na odcinku linii kolejowej w km ok. 134.500 – 134.600. Fot. 3-7 Ślimak winniczek (Helix pomatia) Fot. 3-8 Muszla skójki gruboskorupowej (Unio crassus) Owady (Insecta) Chrząszcze (Coleoptera) Biegaczowate (Carabidae) 3. Carabus cancellatus – biegacza wręgaty Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w Polsce, zamieszkuje głównie tereny otwarte (łąki, pola uprawne), rzadziej spotykany w lasach (np. na zimowiskach) (Burakowski i in. 1973). Osiąga wielkość 18-24 mm. Gatunek podlega ochronie ścisłej. Gatunek odnotowany z kilku stanowisk, głównie z terenów pól uprawnych i wilgotnych łąk. Fot. 3-9 Jedno z siedlisk biegacza wręgatego (Carabus cancellatus) km ok. 155.400 – 145.700 4. Carabus granulatus – biegacz granulowany Pospolity gatunek, występujący na terenie całego kraju. Zamieszkuje zarówno tereny otwarte (łąki, pola), jak i obszary zadrzewione (lasy, duże parki). Osiąga wielkość 18-24 mm. Drapieżnik. Gatunek podlega ochronie ścisłej. Gatunek odnotowywany zarówno łąk, śródpolnych zadrzewień, jak i terenów rolnych. 5. Carabus hortensis – biegacz ogrodowy Jeden z najpospolitszych gatunków z tego rodzaju w Polsce. Występuje przede wszystkim na terenach zalesionych (także w parkach dużych miast), od niżu po obszary górskie Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 43 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni (Burakowski i in. 1973). Drapieżnik osiągający 18-24 mm długości. Gatunek podlega ochronie ścisłej. Gatunek stwierdzony na terenach zadrzewionych. 6. Carabus nemoralis – biegacz gajowy Jeden z najpospolitszych gatunków rodzaju w Polsce. Występuje przede wszystkim na terenach zalesionych (także w parkach dużych miast), od niżu po obszary górskie (Burakowski i in. 1973). Drapieżnik osiągający 18-24 mm długości. Gatunek podlega ochronie ścisłej. Gatunek stwierdzony na dwóch powierzchniach (zadrzewienia śródpolne). 7. Carabus ulrichii – biegacz Ulrichiego Gatunek rozmieszczony przede wszystkim w Polsce południowej, gdzie zamieszkuje otwarte tereny, zasiedlając gleby gliniaste, margliste i wapienne, unika piaszczystych (Burakowski i in. 1973). Osiąga wielkość 18-26 mm. Gatunek podlega ochronie ścisłej. Pojedyncze osobniki tego gatunku stwierdzono na terenach łąkowych i polach uprawnych. Błonkoskrzydłe (Hymenoptera) Pszczołowate (Apidae) 8. Bombus bohemicus - trzmielec gajowy Szeroko rozmieszczony w Polsce gatunek związany z trzmielem gajowym (Bombus lucorum), w którego gniazdach pasożytuje. Osiąga rozmiary 12-20 mm. Aktywność sezonowa imagines przypada na maj-wrzesień (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek podlega ochronie ścisłej. Kilka osobników stwierdzonych na głównie na kwitnących roślinach rosnących na nasypach kolejowych. 9. Bombus hornotum – trzmiel ogrodowy W całej Polsce jest to gatunek pospolity. Buduje gniazda napowierzchniowe (w gniazdach ptaków) lub podziemne. Aktywność imagines przypada na kwiecień-wrzesień (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Jest gatunkiem objętym ochroną ścisłą. Kilka osobników stwierdzonych na głównie na kwitnących roślinach rosnących na nasypach kolejowych oraz na kwiatach ziemniaka. 10. Bombus hypnorum – trzmiel parkowy (trzmiel drzewny) Pospolity gatunek trzmiela, spotykany w Polsce od nizin po rejony górskie. Buduje gniazda napowierzchniowe. Aktywność owadów dorosłych przypada na kwiecień-sierpień (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek objęty ochroną całkowitą. Pojedyncze osobniki stwierdzone głównie na kwitnących roślinach rosnących na nasypach kolejowych. 11. Bombus lapidarius – trzmiel kamiennik W całej Polsce jest to gatunek bardzo pospolity, budujący gniazda podziemne, rzadziej napowierzchniowe. Osiąga rozmiary 9-22 mm. Aktywność sezonowa imagines przypada na marzec-październik (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek podlega ochronie częściowej. Jeden z najpospolitszych gatunków wykazany w niemal całym pasie inwentaryzacji, stwierdzany przede wszystkim w bliskim sąsiedztwie śródpolnych zakrzaczeń oraz na kwitnących roślinach porastających nasypy kolejowe. 44 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Fot. 3-10 Jedno z siedlisk trzmiela kamiennika (Bombus lapidarius) i trzmiela ziemnego (Bombus terrestris), km ok. 150.800 – 151.000 12. Bombus muscorum – trzmiel żółty Gatunek w Polsce dość pospolity, spotykany zarówno na terenach otwartych, jak i polanach śródleśnych. Buduje gniazda napowierzchniowe. Osiąga rozmiary 10-19 mm. Aktywność imagines przypada na maj-wrzesień (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek podlega ochronie ścisłej. Pojedyncze osobniki odnotowane na kwitnących roślinach rosnących na nasypach kolejowych. 13. Bombus pascuorum – trzmiel rudy Jeden z najpospolitszych krajowych przedstawicieli tego rodzaju. Buduje gniazda napowierzchniowe lub podziemne. Osiąga rozmiary 9-18 mm. Aktywność sezonowa imagines przypada na kwiecień-październik (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek podlega ochronie ścisłej. Jeden z najpospolitszych gatunków trzmieli w pasie inwentaryzacji, spotykany w różnych typach siedlisk (łąki, brzegi zadrzewień śródpolnych, torowiska). Fot. 3-11 Jedno ze stanowisk trzmiela rudego (Bombus pascuorum), trzmiela ziemnego (Bombus terrestis) i trzmiela kamiennika (Bombus lapidarius), km ok. 145.800 – 146.100 14. Bombus ruderarius – trzmiel rudonogi Gatunek w Polsce pospolity, spotykany od nizin po obszary górskie. Buduje gniazda podziemne. Osiąga rozmiary 9-19 mm. Aktywność sezonowa imagines przypada na Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 45 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni kwiecień-wrzesień (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek podlega ochronie ścisłej. Pojedyncze osobniki tego gatunku stwierdzono w pobliżu nasypów kolejowych. 15. Bombus terrestris – trzmiel ziemny W Polsce gatunek pospolity. Spotykany w różnych typach środowisk, od terenów otwartych po leśne. Buduje gniazda podziemne, przede wszystkim w gniazdach gryzoni. Aktywność imagines przypada na marzec-październik (Pawlikowski 1999, 2008, Krzysztofiak i in. 2004). Gatunek podlega ochronie częściowej. Obok trzmiela kamiennika najpospolitszy z gatunków trzmieli odnotowanych w inwentaryzowanym terenie. Wykazany w niemal całym pasie inwentaryzacji, zarówno w bliskim sąsiedztwie zadrzewień (np. śródpolne zakrzaczenia) oraz na kwitnących roślinach porastających nasypy kolejowe. Fot. 3-12 Jedno ze stanowisk trzmiela ziemnego (Bombus terrestis) i trzmiela kamiennika (Bombus lapidarius), km ok. 150.800 – 151.000 Lokalizacja wszystkich ww. gatunków przedstawiona została na mapach w załączniku 2. 3.9. Korytarze ekologiczne i szlaki migracji W rejonie opisywanego odcinka linii kolejowej występuje korytarz ekologiczny „RoztoczePogórze Przemyskie” o znaczeniu regionalnym oraz lokalne szlaki migracji zwierząt, których lokalizacja została przedstawiona na mapach na podstawie danych przekazanych przez Polski Związek Łowiecki - Zarząd Okręgowy w Rzeszowie. Występujący na analizowanym obszarze korytarz ekologiczny jest częścią Korytarza Południowo-Centralnego (KPdC), który łączy Roztocze, Puszcze Solską z Lasami Janowskimi, następnie przechodzi lasami wzdłuż doliny Wisły. Potem skręca na Zachód i łukiem nad Puszczą Świętokrzyską dochodzi do Przedborskiego oraz Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Następnie poprzez Lasy Lublinieckie i Bory Stobrawskie idzie do Lasów Milickich, Doliny Baryczy i kończy się w Borach Dolnośląskich. Granica pomiędzy Pogórzem a Kotliną Sandomierską była naturalnym szlakiem komunikacyjno-transportowym człowieka. Powstał więc pas ludzkiego osadnictwa, fragmentujący siedliska Pogórza i Kotliny Sandomierskiej. W tym pasie następowało wylesienie, lokowanie miast i sołectw. Dodatkowo Puszcza Sandomierska była systematycznie wylesiana (fragmentowana) od początku XVI wieku. Wybudowana w XIX w. trasa kolejowa Kraków – Lwów, a później droga ekspresowa Kraków - Przemyśl przypieczętowały opisywaną fragmentację. Z większych kompleksów leśnych o przebiegu północ-południe pozostały: - lasy w gminie Sędziszów Małopolski, las Bratkowski i Mrowelski, lasy Kolbuszowskie i Mieleckie i dalej na północ w dolinę Wisły oraz północny wschód dolinę dolnego Sanu. Wiele lokalnych korytarzy prowadzi wzdłuż dolin rzecznych. Funkcję 46 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni regionalnych i lokalnych korytarzy ekologicznych pełnią także obszary zalesione i zadrzewione, mozaikowe tereny łąkowo-leśne oraz duże niezagospodarowane obszary. Lokalizacja szlaków migracji przedstawiona jest na mapach w załączniku 2 i w tabeli poniżej. Natomiast lokalizacja korytarza ekologicznego usytuowanego pomiędzy miejscowościami Trzciana i Świlcza nie została zaznaczona graficznie ze względu na zapewnienie czytelności map, tylko przedstawiona w poniższej tabeli. Tab. 3-11 Lokalizacja szlaków migracji i korytarza ekologicznego Lp. Rodzaj Lokalizacja 1. Korytarz ekologiczny „RoztoczePogórze Przemyskie” południowy pomiędzy miejscowościami Trzciana i Świlcza pomiędzy miejscowościami Dąbrowa i Świlcza pomiędzy miejscowościami Trzciana i Świlcza za miejscowością Świlcza 2. 3. szlak migracji jeleni, dzików, saren, zajęcy 4. Przecięcie z linią kolejową [km] 144.000 - 146.500 141.500 144.800 148.800 3.10. Obszary i obiekty chronione na mocy prawa krajowego Obszary chronione Modernizowany odcinek linii kolejowej przebiega w odległości ok. 1000 m na południe od Mielecko-Kolbuszowsko-Głogowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Mielecko-Kolbuszowsko-Głogowski Obszar Chronionego Krajobrazu Obszar funkcjonuje na podstawie rozporządzenia Nr 79 Wojewody Podkarpackiego z dnia 31 października 2005 r. w sprawie Mielecko-Kolbuszowsko-Głogowskiego OChK (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego Nr 138, poz. 2105). Obszar ten zlokalizowany na północ od linii kolejowej. Zajmuje powierzchnię 50 099 ha na terenie gmin: Cmolas, Kolbuszowa, Niwiska, Mielec, Przecław, Tuszów Narodowy, Ostrów, Sędziszów Małopolski, Głogów Małopolski i Świlcza. Na jego terenie występuje duża mozaikowość środowisk od piaszczystych wydm do bagien, torfowisk oraz wód otwartych. Przeważają gleby bielicowe, mady piaszczyste, gleby mułowobagienne, morenowe. Na wydmach rosną bory sosnowe i mieszane, na terasach zalewowych: ols, łęg olszowo-jesionowy, w miejscach wyżej położonych buczyny, a na terenach torfowiskowych bór bagienny. Wśród roślinności częstymi są młaki turzycowe szuwary i ziołorośla, torfowiska różnego typu, szuwary oczeretowo-trzcinowe, mannowe, potokowe, zbiorowiska wydmowe, trzęślicowe, łąki ostrożeniowe i rajgrasowe. Punktowo występują tu takie rośliny jak: rosiczka okrągłolistna, widłak torfowy (Lycopodiella inundata), grążel żółty (Nuphar luteum), długosz królewski (Osmunda regalis), gnidosz rozesłany (Pedicularis sylvatica), bulwnik mieczolistny (Cephalantera longifolia), wawrzynek wilczełyko, goździk piaskowy. Na liście chronionych zwierząt znajduje się tu m. in.: bóbr europejski, łoś, wilk, nietoperze, bocian czarny, puchacz, cietrzew, czapla biała. Dodatkowo występuje orzesznica, gronostaj, żbik, borsuk, kuna leśna i domowa oraz około 160 gatunków ptaków takich, jak: kania ruda, orzełek włochaty, trzmielojad, orlik krzykliwy, pustułeczka, dzieżba rudogłowa, błotniak zbożowy i popielaty, krogulec, puszczyk. Pomniki przyrody W pasie o szerokości 500 m przylegającym od analizowanego odcinka linii kolejowej nie zlokalizowano pomników przyrody. 3.11. Obszary Natura 2000 Linia kolejowa E30 na odcinku Sędziszów Małopolski – Rzeszów nie przecina żadnego obszaru Natura 2000, przebiega natomiast w odległości ok. 1100 m na południe od obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty (OZW) Mrowle Łąki PLH180043. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 47 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Mrowle Łąki PLH180043 Obszar położony jest w Kotlinie Sandomierskiej na Płaskowyżu Kolbuszowskim. Obszar "Mrowle Łąki" składa się z czterech enklaw koncentrujących się w większej części w dolinie rzeki Mrowla. Enklawy w całości są obszarami występowanie gatunków z listy załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Na terenie tym dominują nieużytki, miejscami tylko wykorzystywane jako łąki kośne. Teren ten ze względu na postępującą sukcesję zarastanie oraz lokalne podtopienia - miejscami jest trudno dostępny. Typy siedlisk wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Ssaki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1337 Bóbr europejski (Castor fiber) Bezkręgowce wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1059 Modraszek teleius (Maculinea teleius) 1060 Czerwończyk nieparek (Lycaena dispar) 1061 Modraszek nausithous (Maculinea nausithous) 4038 Czerwończyk fioletek (Lycaena helle) Inne ważne gatunki roślin i zwierząt Bezkręgowce: Argyronome laodice, Maculinea alcon Rośliny: Gentiana pneumonanthe Jako zagrożenia dla obszaru wymienia się: zaniechanie użytkowania kośnego, zalesianie łąk i nieużytków, sukcesję naturalną i zarastanie, zmiany stosunków wodnych - melioracje osuszające, intensyfikację gospodarki na łąkach. Żadne z ww. zagrożeń nie jest związane z eksploatacją linii kolejowej. W związku z powyższym oraz biorąc pod uwagę odległość obszaru od linii kolejowej należy stwierdzić, że realizacja inwestycji nie spowoduje zagrożenia dla spójności obszaru i nie wpłynie na przedmiot ochrony obszaru Natura 2000. 3.12. Charakterystyka krajobrazu w otoczeniu linii Na opisywanym odcinku linia kolejowa przebiega przez tereny rolne zajęte pod uprawy i użytki zielone oraz w mniejszym stopniu - przez tereny zurbanizowane. Na nasypie linii kolejowej, lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie zlokalizowane są osiedla i obszary zabudowy wiejskiej oraz spontaniczne zadrzewienia i zakrzewienia. Miejscami niektóre krzewy rosną bezpośrednio przy torowisku Obok zarośli i zadrzewień na odcinkach linii przebiegających przez tereny zabudowane np. w Sędziszowie czy Trzcianie dla terenów kolejowych charakterystyczna jest roślinność ruderalna, typowa dla miejskich zaburzonych siedlisk oraz nieużytków. W początkowej części opisywanego odcinka linia kolejowa od północnej strony prawie sąsiaduje z doliną i korytem rzeki Bystrzycy. Wzdłuż jej brzegów rozwijają się zadrzewienia zbudowane z wierzb, topoli, a także innych gatunków drzew i krzewów. Niektóre z nich można uznać za silnie zmienione płaty łęgu wierzbowego, który zapewne w przeszłości zajmował większe powierzchnie. Obok wymienionych płatów łęgu wierzbowego na opisywanym odcinku odnotowano także silnie przekształcone płaty lasów łęgowych. Opisywana linia kolejowa na odcinku pomiędzy km 135.700 a km 136.900 przebiegać ma nowym śladem. Na odcinku tym przetnie ona tereny rolnicze – głównie grunty orne i użytki zielone z zadrzewieniami. Na odcinku od Trzciany do miejscowości Rudna Wielka opisywana linia kolejowa przebiega przez tereny rolnicze, w różnym stopniu zagospodarowane. Są to zarówno pola uprawne jak i użytki zielone oraz nieużytki. Grunty orne wykorzystane są głównie pod uprawy zbóż, ale także roślin okopowych i warzyw. Grunty te są w większości zdegradowane, z uwagi na brak gospodarczego wykorzystania. Częściowo zarastają one także spontaniczne przez zarośla 48 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni wierzby szarej i wierzby iwy, miejscami ałyczy, brzozy, topoli osiki i innych gatunków topoli, olszy czarnej i szarej, a także innych gatunków krzewów Zarośla i zadrzewienia o podobnym składzie gatunkowym porastają także brzegi nasypu kolejowego. Istotne powierzchnie na opisywanym odcinku zajmują także nieużytki. Są one porośnięte różnego typu roślinnością. Końcowy odcinek bezpośrednio przed Rudną przebiega przez tereny zdegradowane, pozbawione roślinności stanowiące, obecnie rozległy plac budowy autostrady A-4. Na odcinku Rudna Wielka – Rzeszów charakterystycznymi elementami krajobrazu są liczne pola uprawne małe lub średniej wielkości, poprzecinane szerokimi miedzami, tworzące mozaikę różnorodnych upraw z płatami drzew i krzewów. Fot. 3-13 Typowe zagospodarowanie terenu na analizowanym odcinku – km ok. 133.850 kierunek P.O. Będziemyśl. Fot. 3-14 Typowe zagospodarowanie terenu na analizowanym odcinku – km ok. 147.700 kierunek stacja Rudna Wlk. 3.13. Dobra kultury i stanowiska archeologiczne Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Przemyślu (delegatura w Rzeszowie) na terenie inwestycji nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków, pomniki historii oraz parki kulturowe. Natomiast w bliskiej okolicy modernizowanej linii kolejowej występują 3 obiekty zabytkowe figurujące w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz obiekty, posiadające cechy zabytkowe i wybudowane w XX w., które zostały przedstawione w Tab. 3-12. Należy również zwrócić uwagę na zabytkową infrastrukturę kolejową (np. nastawnie, mosty, przepusty drogowe, wiadukty, zwrotnice itp.) zlokalizowane w obrębie linii kolejowej i widoczny od strony torów zabytkowy park w Trzcianie, oddalony o ok. 380 m od linii (km 142.800). Tab. 3-12 Lokalizacja obiektów zabytkowych oraz obiektów o cechach zabytkowych miejscowość / ulica Sędziszów Młp. ul. Grunwaldzka km linii kolejowej datowanie 134.429 pocz. XX w. 2. Olchowa 136.780 pocz. XX w. 3. Będziemyśl 138.530 pocz. XX w. 4. Trzciana 141.776 pocz. XX w. 5. 6. Trzciana Rudna Wielka 142.950 150.950 pocz. XX w. pocz. XX w. Lp. 1. opis obiektu Dom dróżnika kolejowego Budynek strażnicy przejazdowej Budynek mieszkalny Budynek mieszkalny i strażnica Budynek stacyjny Budynek stacji Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko odległość od E30 [m] strona toru 40 P 15 P 15 P 15 L 10 15 P L 49 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. miejscowość / ulica km linii kolejowej datowanie opis obiektu 7. Rzeszów Miłocin 153.100 1862 kolejowej Strażnica kolejowa odległość od E30 [m] strona toru 20 L Na terenie inwestycji oraz w obrębie wyznaczonego po obu jej stronach pasa występują również stanowiska archeologiczne będące dowodem na istnienie bogatego osadnictwa na tym obszarze już w epoce kamienia. Rozmieszczenie stanowisk archeologicznych przedstawiono na mapie stanowiącej załącznik nr 5 do opracowania oraz zostały one wyszczególnione w poniższej tabeli. Tab. 3-13 Stanowiska archeologiczne w okolicy projektowanego odcinka linii kolejowej Lp. 1 2 3 miejscowość/gmina Kawęczyn Sędziszowski/Sędzisów Młp Kawęczyn Sędziszowski/Sędzisów Młp Kawęczyn Sędziszowski/Sędzisów Młp Nr AZP km linii zasięg datowanie opis stanowiska odległość od E30 [m] 795 134.800 > 0,5 ha OWR ślad osadnictwa 80 796 135.000 > 0,5 ha nieokreślona osada 100 794 135.080 > 5 ha OWR osada 90 4 Olchowa/Iwierzyce 793 135.650 nieokreśl ony epoka brązu ślady osadnictwa 100 5 Kawęczyn Sędziszowski/Sędzisów Młp 810 135.750 > 1 ha nieokreślone osada 50 6 Olchowa/Iwierzyce 1917 135.950 osada 300 765 137.300 ślady osadnictwa 150 późne średniowiecze nieokreśl wczesne ony średniowiecze > 1 ha 764 137.850 > 0,5 ha średniowiecze osada 180 9 Będziemyśl/Sędziszów Młp. Będziemyśl/Sędziszów Młp. Dąbrowa/Świlcza 771 140.250 > 0,5 ha OWR 115 10 Dąbrowa/Świlcza 770 140.400 > 0,5 ha średniowiecze osada ślady osadnictwa/osada > 1 ha OWR, wcz. epoka brązu, wcz. średniowiecze osada 7 8 11 Dąbrowa/Świlcza 769 140.550 12 Dąbrowa/Świlcza 774 141.300 13 Trzciana/Świlcza 811 14 Trzciana/Świlcza 15 Świlcza Świlcza 16 neolit ślady osadnictwa 300 141.750 nieokreślona 230 3487 143.300 > 1 ha neolit 354 145.150 > 1 ar neolit, OWR 345 145.400 > 1 ar nieokreślone osada punkt osadnictwa, osada ślady osadnictwa ślady produkcji szklarskiej 17 344 146.200 > 1 ar 18 19 Świlcza Świlcza Świlcza 355 343 146.500 146.750 > 1 ar > 1 ar wczesne średniowiecze EB pradzieje 351 147.800 > 5 ha neolit, EB 21 22 23 Świlcza Świlcza Świlcza 358 359 342 147.650 148.400 148.450 > 1 ar > 1 ar > 0,5 ha 24 Świlcza 341 148.700 > 5 ha 25 Świlcza 3484 149.250 > 0,5 ha neolit średniowiecze OWR neolit, OWR, późne średniowiecze OWR, wczesne średniowiecze 50 130 nieokreśl ony > 0,5 ha Świlcza 20 120 165 270 270 ślady osadnictwa 280 ślady osadnictwa ślady osadnictwa osada, punkt osadnictwa ślady osadnictwa punkt osadnictwa ślady osadnictwa 170 300 330 50 210 180 punkt osadnictwa, ślady osadnictwa 70 punkt osadnictwa, ślady osadnictwa 110 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 4. 4.1. Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia Emisje zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego Ze względu na charakter linii (cały analizowany odcinek linii jest zelektryfikowany) w związku z jej eksploatacją nie występuje znaczące oddziaływanie na jakość powietrza atmosferycznego. Nieznaczna emisja zanieczyszczeń do powietrza związana jest z emisją drobin ze ścierania szyn oraz ze sporadycznym ruchem pojazdów mechanicznych poruszających się w przypadku konieczności wykonania prac konserwacyjnych lub naprawczych. Ilości emitowanych zanieczyszczeń nie stanowią zagrożenia dla jakości powietrza. 4.2. Emisje hałasu i wibracji Na etapie opracowywania raportu o oddziaływaniu na środowisko przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przeprowadzone zostały pomiary hałasu emitowanego w wyniku eksploatacji linii kolejowej. W poniższej tabeli przedstawiono wyniki przeprowadzonych pomiarów na odcinku Dębica – Rzeszów, zawierającego odcinek linii kolejowej objęty niniejszym opracowaniem: Tab. 4-1 Poziomy i zasięgi hałasu emitowanego w wyniku eksploatacji linii kolejowej (źródło: Raport OOŚ,Wrocław, 2007) Tereny „poza” miastem Modernizacja Linii Lokalizacja linii kolejowej - po terenie lub na niskim nasypie Kolejowej E30 o wysokości do 5 m Pora dnia Pora nocy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zasięg Długość Poziom hałasu Zasięg hałasu Poziom hałasu hałasu Lp. Odcinek odcinka LAeqD [dB] dz [m] LAeqN [dB] dz [m] d = 25 d = 50 LA=60d LA=55d d = 25 d = 50 LA=50d km m m B B m m B DĘBICA 1. 46,9 65,1 61,9 71 181 63,3 60,1 320 RZESZÓW Teren zwartej zabudowy „miasto”, Lokalizacja linii kolejowej - po terenie lub na niskim nasypie o wysokości do 5 m DĘBICA – 2 46,9 65,1 61,2 60 110 63,3 59,4 163 RZESZÓW Jak wynika z powyższych danych w stanie istniejącym występują dopuszczalnych wartości hałasu określonych obowiązującymi przepisami6. przekroczenia W przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia – zgodnie z zapisami Raportu Oceny Oddziaływania z 2007 roku – konieczne będzie przeprowadzenie rehabilitacji istniejącej linii w celu zapewnienia jej założonych parametrów technicznych i trakcyjnych, które obecnie nie są dotrzymywane. Dotyczy to zapewnienia stanu technicznego linii pozwalającego na osiągania maksymalnych prędkości V = 120 km/h dla pociągów pasażerskich i V = 70 km/h dla pociągów towarowych. Poprawa stanu technicznego torowiska związana będzie z czynnikami zwiększającymi i zmniejszającymi poziom emisji hałasu, których wpływ na wypadkowy poziom emisji hałasu będzie się z dużym prawdopodobieństwem kompensował: 6 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 51 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - wzrost prędkości ruchu, na odcinkach gdzie obecnie występują ograniczenia prędkości głównie z powodu złego stanu technicznego torowiska – zwiększenie poziomu emisji hałasu, - poprawa stanu technicznego torowiska – ograniczenie poziomu emisji hałasu. W przypadku nie podejmowania przedsięwzięcia nadal będą występować przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu. 4.3. Emisja ścieków W stanie istniejącym odwodnienie linii kolejowej odbywa się poprzez rowy odwadniające, które na znacznej długości są zdeformowane, co powoduje nieprawidłowy spływ wód deszczowych do odbiorników. W przypadku zaniechania realizacji inwestycji sytuacja nie ulegnie zmianie. 4.4. Emisja odpadów Na etapie opracowywania raportu wystąpiono do Zakładu Linii Kolejowych w Rzeszowie z prośbą o udostępnienie danych dotyczących ilości odpadów wytwarzanych w związku z eksploatacją analizowanego odcinka. Uzyskano informacje z ewidencji odpadów prowadzonej dla całego zakładu obsługującego 743,724 km linii kolejowej, które zostały przedstawione w Tab. 4-2. Tab. 4-2 Szacunkowa ilość odpadów wytwarzanych w wyniku eksploatacji linii kolejowej o długości 743.724 km. Ilość odpadów Rodzaj odpadu kod odpadu [Mg] 08 03 17* odpadowy toner drukarski zawierający substancje niebezpieczne 0,32 08 03 18 odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 080317* 0,03 10 01 01 żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów 250 13 02 08* Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 0,3 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych 0,1 sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania 15 02 02* 0,2 ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi 16 01 03 zużyte opony 0,4 16 01 04* zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy 2,5 16 01 07* filtry olejowe 0,07 16 01 13* płyny hamulcowe 0,05 Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż 16 02 13* 0,5 wymienione w 160209* do 160212* Elementy usunięte z zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 16 0,2 160215* 16 06 01* baterie i akumulatory ołowiowe 1,6 16 06 02* baterie i akumulatory niklowo-kadmowe 1,5 17 01 01 odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 120 zmieszane odpady z betonu, gruz, materiały ceramiczne i 17 01 06 5 wyposażenia 17 02 01 Drewno 147 odpady drewniane, szkło, tworzywa sztuczne zawierające lub 17 02 04* 38 zanieczyszczone substancje niebezpieczne 17 04 01 miedź, brąz, mosiądz 0,3 17 04 02 aluminium 0,4 17 04 03 ołów 0,1 17 04 05 żelazo i stal 2000 17 05 07* tłuczeń torowy (kruszywo) zawierający substancje niebezpieczne 500 17 05 08 tłuczeń torowy (kruszywo) inne niż 170507* 7000 17 0605* materiały konstrukcyjne zawierające azbest 9,5 W przypadku zaniechania realizacji przedsięwzięcia liści i rodzaje wytwarzanych odpadów nie będą różnić się znacząco od ilości odpadów wytwarzanych obecnie. 52 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Ewidencja rodzajów i ilości wytwarzanych odpadów prowadzona jest przez Zakład Linii Kolejowych w Rzeszowie. Gospodarka odpadami odbywa się na podstawie Decyzji zezwalającej na wytwarzanie odpadów (nr Ś.R.IV.6620/1/14/04) wydanej przez Wojewodę Podkarpackiego oraz decyzji zmieniającej ww. decyzję (decyzja nr Ś.R.IV.6620/77/05). Obowiązująca decyzja ważna jest do 30.06.2014r. Po tym czasie konieczne będzie uzyskanie nowej decyzji, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 4.5. Flora i fauna Oddziaływanie na florę: W przypadku niepodejmowania realizacji inwestycji oddziaływanie na florę będzie wiązało się jedynie z okresową wycinką roślinności wzdłuż linii kolejowej, wynikającą z obowiązujących przepisów7. Oddziaływanie to nie będzie znaczące. Oddziaływanie na faunę: Niedrożny miejscami system odwodnienia linii kolejowej powoduje, że w rowach przytorowych tworzą się warunki sprzyjające występowaniu płazów. Ponadto wokół linii istnieją lokalne zbiorniki wodne, również stanowiące miejsca występowania płazów. W stanie istniejącym nasyp kolejowy nie stanowi znaczącej bariery dla migracji ssaków. Zwierzęta bez przeszkód mogą pokonywać linię po powierzchni nasypu kolejowego. W przypadku zaniechania realizacji inwestycji sytuacja ta nie ulegnie zmianie. 4.6. Dobra kultury W przypadku niepodejmowania realizacji inwestycji oddziaływanie na zabytki i stanowiska archeologiczne pozostanie bez zmian. 4.7. Bezpieczeństwo i zdrowie ludzi Stan współczesnej wiedzy nie pozwala na dokładne określenie wpływu budowy i eksploatacji linii kolejowej na zdrowie ludzi. Obiektywną ocenę uniemożliwia fakt, że na to samo oddziaływanie różnie reagują różne organizmy. Transport kolejowy na liniach zelektryfikowanych nie jest źródłem emisji substancji szkodliwych dla zdrowia człowieka. Czynnikiem o największej uciążliwości jest hałas, oddziałujący negatywnie na psychikę i zdrowie człowieka, a także utrudniający wypoczynek i zmniejszający wydajność pracy. Ze względu na zły stan infrastruktury kolejowej w chwili obecnej występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (opisane w rozdziale 4.2). Zaniechanie realizacji inwestycji spowoduje dalsze pogarszanie stanu infrastruktury i rosnący negatywny wpływ na zdrowie ludzi. Ponadto zaniechanie realizacji inwestycji spowoduje zaniechanie budowy nowych przejazdów i kładek dla pieszych, co również będzie miało negatywny wpływ na bezpieczeństwo ludzi. 7 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej, a także sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych (Dz. U. nr 153, poz. 955) Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 53 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 5. 5.1. Opis analizowanych wariantów Warianty analizowane na wcześniejszych etapach przedsięwzięcia W ramach oceny oddziaływania na środowisko przeprowadzonej na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach ocenie poddane zostały następujące opcje realizacji przedsięwzięcia: Opcja „0” – odbudowa istniejącej infrastruktury w zakresie niezbędnym dla spełnienia obecnych potrzeb uwzględniających funkcje eksploatacyjne i prognozy ruchu (odtworzenie obecnej infrastruktury). Opcja „1” – modernizacja infrastruktury do standardów AGC i AGTC dla korytarzy transportowych (V=160 km/h w ruchu pasażerskim, V=120 km/h w ruchu towarowym oraz nacisk na oś 221 kN). Zakłada się wykorzystanie klasycznego taboru w ruchu pasażerskim. Opcja „2” - modernizacja i dostosowanie infrastruktury do V=160 km/h dla pociągów pasażerskich i V=120 km/h dla pociągów towarowych przy nacisku na oś 221 kN dla konwencjonalnego taboru (tak jak opcja 1). Ta opcja obejmuje również zakres modernizacji infrastruktury dla maksymalnej prędkości Vmax do 200 km/h przy założeniu pociągów pasażerskich z wychylnym nadwoziem. Po przeprowadzonej ocenie ostatecznie do realizacji wybrana została Opcja 1, dla której wydana została obowiązująca decyzji środowiskowa. 5.2. Warianty techniczne na etapie projektu budowlanego Na etapie opracowywania projektu rozważano sposób realizacji dostępu do peronów osobom o ograniczonej możliwości poruszania się. Na P.O. Będziemyśl oraz P.O. Świlcza pomimo założeń instalacji wind, po analizie i uwzględnieniu problemów utrzymaniowych i dostępności do wind, jak również możliwości ich dewastacji, jako dojście do peronów zaprojektowano pochylnie. Natomiast na stacji Trzciana przewidziana została instalacja dźwigu przyściennego w przejściu podziemnym między peronami i pochylni na dojściu do poszczególnych peronów. Na P.O. Rudna Wielka dostęp na peron dla osób niepełnosprawnych będą umożliwiały projektowane dźwigi przyścienne i pochylnie, stanowiące równocześnie komunikację ogólnodostępną. Szczegółowy opis wariantu projektowanego przedstawiono w rozdziale 2.1.2 54 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 6. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko realizowanego przedsięwzięcia W niniejszym rozdziale przedstawione zostało przewidywane oddziaływanie realizacji planowego przedsięwzięcia na poszczególne komponenty środowiska. W rozdziale 8 przedstawione zostały środki minimalizujące oddziaływanie. 6.1. Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Faza realizacji przedsięwzięcia Na etapie realizacji przedsięwzięcia oddziaływanie na powietrze atmosferyczne związane będzie z koniecznością pracy ciężkiego sprzętu wykorzystywanego standardowo przy realizacji tego typu inwestycji. Przewiduje się, że w trakcie prac budowlanych wykorzystywane będą m.in.: koparki, spychacze, ładowarki, wywrotki i inny sprzęt budowlany. Praca tego rodzaju maszyn powoduje emisję do atmosfery m.in. CO, C6H6, HC al., HC ar., NOx, SOx. Oddziaływanie tego etapu będzie miało charakter lokalny i okresowy. Ustąpi z chwilą zakończenia prac budowlanych. Ilości emitowanych do atmosfery zanieczyszczeń nie spowodują przekroczenia norm jakości powietrza atmosferycznego. Faza eksploatacji Rozpatrywany odcinek linii kolejowej nr E 30/C-E30 jest zelektryfikowany na całej długości. Nie przewiduje się zatem znaczących emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego. Emisja związana będzie jedynie ze ścieraniem szyn oraz ze sporadycznie prowadzonymi pracami naprawczymi lub konserwatorskimi z wykorzystaniem sprzętu budowlanego. Ewentualna emisja będzie miała charakter lokalny, okresowy i nie spowoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów substancji w środowisku. 6.2. Oddziaływanie w zakresie hałasu i wibracji Faza realizacji przedsięwzięcia W trakcie realizacji inwestycji w zakresie modernizacji linii i prowadzenia robót budowlanych nastąpi zwiększona emisja hałasu do środowiska, wynikająca z konieczności zastosowania ciężkiego sprzętu oraz konieczności transportu materiałów przy użyciu samochodów ciężarowych. Spowoduje to zwiększoną uciążliwość emitowanego hałasu, jednakże sytuacja ta będzie miała miejsce wyłącznie w trakcie budowy i zostanie zakończona w chwili zakończenia prowadzonych robót. Prognozowanie hałasu związanego z pracami prowadzonymi przy modernizacji linii kolejowej nie jest możliwe bez znajomości parametrów wpływających na wielkość emisji, tzn. rodzaju, stanu technicznego, liczby maszyn użytych do robót oraz czasu ich pracy. Podobnie, problem konserwacji i utrzymania również sprowadza się do uciążliwości akustycznej związanej z ew. użyciem ciężkiego sprzętu. W opracowaniu wykonanym przez firmę Jacobs Polska Sp. z o.o. w roku 2007 pt. „Poprawa stanu infrastruktury kolejowej w Polsce” na podstawie wykazu podstawowych maszyn i urządzeń stosowanych do poszczególnych prac remontowo-budowlanych oszacowano potencjalny wpływ emisji hałasu podczas etapu realizacji tego typu przedsięwzięć. Z analiz akustycznych wykonanych dla różnych rodzajów prac wynika, że w punktach obserwacji zlokalizowanych w odległości 10 m, 20 m i 50 m od torowiska – przy założeniu, że w takiej odległości znajduje się zabudowa mieszkaniowa, mogą występować przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku (60 dB). Obliczone w przytoczonym opracowaniu wartości równoważnego poziomu dźwięku były wyższe od dopuszczalnego poziomu w odległości do 50 m od toru (dla robót torowych i podtorowych). Dla punktów zlokalizowanych w odległości Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 55 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 100 m i 200 m faza budowy nie powinna stanowić zagrożenia dla środowiska w zakresie emisji hałasu. Z doświadczeń wynika, że w fazie budowy drgania mogą stanowić problem dla obiektów położonych w odległości do 20 m od terenu robót. Drgania mogą być szkodliwe zarówno dla stanu technicznego budynków, jak i ludzi w nich przebywających. W odniesieniu do budynków zlokalizowanych w większej odległości od linii drgania wynikające z zakresu prowadzonych prac nie będą stanowiły zagrożenia. Faza eksploatacji Prognoza ruchu Obciążenie linii kolejowej ruchem pociągów po jej modernizacji założone w celu oceny oddziaływania inwestycji na środowisko przedstawiono w poniższej tabeli: Tab. 6-1 Zakładane obciążenie linii kuchem kolejowym po modernizacji [pociągi, oba kierunki] Natężenie ruchu Prędkość Kategoria Razem Dzień Noc [km/h] Dalekobieżne (pospieszne) 28 24 4 160 Lokalne (osobowe) 33 26 7 160 Towarowe 50 32 18 80 Towarowe premium* 6 4 2 120 * - Pociągi premium (priorytetowe) to pociągi najwyższej kategorii, kursujące z maksymalną prędkością 120 km/h i priorytetowe, jeśli chodzi o tworzenie rozkładu jazdy. Maksymalna masa brutto jest niższa od 1500 ton. Do pociągów priorytetowych zalicza się pociągi intermodalne (kontenerowe) oraz inne pospieszne pociągi towarowe (np. obecne pociągi typu TX i TE). Wyniki symulacji W wyniku przeprowadzonej symulacji otrzymano mapy hałasu dla analizowanego odcinka (przedstawione w załączniku 4), na podstawie, których określono obszary wymagające prowadzenie działań minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko – podane w poniższej tabeli. Ze względu na dysponowanie na tym etapie bardziej dokładnymi danymi projektowymi, w wyniku przeprowadzonego na tym etapie modelowania uzyskano inne wyniki, aniżeli wyniki uzyskane na etapie opracowywania raportu OOŚ na potrzeby uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W poniższej tabeli przedstawiono obszary wymagające ochrony. Tab. 6-2 Obszary przekroczeń wartości dopuszczalnych* Nr Od km Do km 1 134+070 134+450 2 136+700 136+800 3 138+480 138+620 4 139+020 139+240 5 142+050 143+030 6 147+000 147+650 7 150+500 150+600 8 154+580 154+630 * - Na szaro w tabeli zaznaczono obszary, które nie były wskazane do ochrony na etapie uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Analiza zabudowy mieszkaniowej pod kątem zagrożenia hałasem W wyniku symulacji otrzymano liczbę budynków mieszkalnych zagrożonych ponadnormatywnym hałasem dla stanu projektowanego. Liczba zagrożonych budynków została przedstawiona w tabeli poniżej. 56 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Tab. 6-3 Liczba budynków mieszkalnych zagrożonych hałasem Liczba budynków mieszkalnych zagrożonych hałasem 73 Maksymalny zasięg izofony 50dB [m] 55dB [m] 122 80 Poniżej przedstawiona została lista działek, na których zlokalizowane są budynki zagrożone ponadnormatywnym oddziaływaniem hałasu. Lp 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 Powiat ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski ropczycko-sędziszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Gmina Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp gm. Iwierzyce Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Obręb Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Sędziszów Młp Olchowa Klęczany Klęczany Klęczany Klęczany Klęczany Klęczany Będziemyśl Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Trzciana Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Nr działki 797 799/2 800/1 800/2 803/1 803/2 802/2 803/3 805 818/1 818/2 818/15 817/1 812 391/4 1720/1 1699 1697/2 1697/3 1694 1698/4 466 175 189/1 193 194 199 200 201/1 202 205/2 206 336/2 335 325/1 340 341 342 343/1 652/1 344 799 991/4 989 988/1 986/2 984/1 983/2 57 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 6.3. Powiat Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Rzeszowski Gmina Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Rzeszów Obręb Trzciana Trzciana Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Świlcza Rudna Wielka Rudna Wielka Rzeszów-213 Nr działki 982/1 982/2 727/2 729/1 729/2 728 730/1 730/2 733 734 735 737 738 740 1306 1442 1452 2350 2351 2346 2352/1 2345 2343 2179/1 2178 1958 962/1 954/1 421/9 Oddziaływanie w zakresie pola elektromagnetycznego Do zasilania pojazdów kolejowych w Polsce używa się sieci prądu stałego o napięciu 3 kV, czyli o wartości znacznie niższej niż wartość określana w przepisach krajowych, dotyczących podziału przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Wartość napięcia znamionowego równa 110 kV dla linii energetycznych, jest wartością rozgraniczającą, poniżej której przedsięwzięcia nie wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Zgodnie z obowiązującymi normami8 w polskich przepisach, a także wartościami dopuszczalnymi pól elektromagnetycznych zapisanymi w rekomendacji Council recommendation of 12 July 1999, linie oraz stacje elektroenergetyczne o napięciu poniżej 110 kV nie stanowią źródeł pól elektromagnetycznych o poziomach znaczących z punktu widzenia ochrony środowiska. 6.4. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Faza realizacji przedsięwzięcia W czasie budowy wpływ wykonywanych robót na jakość i ilość odprowadzanych ścieków oraz na wody gruntowe i powierzchniowe może być wyraźny jedynie w obszarze zaplecza budowy oraz placu budowy obiektów inżynierskich. Ścieki powstające podczas budowy mogą obejmować głównie ścieki bytowe, wody opadowe i roztopowe oraz ścieki przemysłowe, w tym wody z mycia pojazdów, a także wody z odwodnień. 8 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) 58 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Prace wykonywane na placu budowy nie będą powodować powstawania istotnych ilości ścieków przemysłowych. Lokalnie niewielkie place zaplecza budowy służą głównie jako miejsca postojowe maszyn i pojazdów oraz zaplecza socjalne pracowników. Prace związane z przebudową linii kolejowej stanowią potencjalne zagrożenie dla jakości wód na skutek: - zamulenia wskutek erozji gruntu podczas prac naprawczych, - zanieczyszczeń mechanicznych podczas wykonywania prac na obiektach bezpośrednio nad ciekami, - wypłukiwania zanieczyszczeń z materiałów odpadowych oraz materiałów stosowanych podczas przebudowy, - przenikania do wód podziemnych i powierzchniowych substancji chemicznych z pracujących maszyn, urządzeń budowlanych i pojazdów (np. w wyniku awarii) odprowadzania do wód lub do ziemi bez oczyszczenia ścieków bytowych i technologicznych (przemysłowych) z baz budowlanych, - przedostania się do gruntu ścieków bytowo-gospodarczych z zaplecza budowy. Faza eksploatacji Na etapie opracowywania niniejszego raportu szczegółowej analizie poddana została potencjalna możliwość negatywnego oddziaływania na jakość wód. Na omawianym odcinku linii kolejowej, ze względu na budowę geologiczną, warunki hydrogeologiczne oraz dosyć szerokie wykorzystanie płytkich wód podziemnych w rejonie linii kolejowej oraz możliwe sposoby zabezpieczenia wód podziemnych zaproponowano 3 stopnie zagrożenia. Na omawianym odcinku linii kolejowej na podstawie budowy geologicznej oraz warunków występowania wód podziemnych wyróżniono następujące stopnie zagrożenia: 1. niskie – izolacja GPU 10 – 15 metrów osadów słabo przepuszczalnych, na niektórych odcinkach do głębokości 15 m brak jest warstwy wodonośnej. Na obszarze niskiego stopnia zagrożenia nie przewiduje się możliwego istotnego negatywnego oddziaływania linii kolejowej na wody podziemne użytkowego poziomu wodonośnego. 2. średnie: – izolacja kilku metrów zwartego kompleksu osadów słabo przepuszczalnych, warstwa wodonośna o zwierciadle napiętym, poza strefami oddziaływania ujęć wód podziemnych zbiorowego zaopatrzenia w wodę, wody podziemne wykorzystywane są jedynie przez studnie indywidualne, – izolacja rzędu 10 – 15 m osadów słabo przepuszczalnych, pomiędzy którymi występują przewarstwienia o lepszej przepuszczalności, potencjalnie mogą pojawiać się nieciągłości warstwy izolującej, W przypadku zagrożenia średniego potencjalna możliwość zanieczyszczenia wód podziemnych jest większa, jednak częściowa izolacja poziomu wodonośnego i brak bezpośredniego zagrożenia dla większych ujęć wód podziemnych pozwala na zastosowanie ograniczonych środków zabezpieczenia wód podziemnych. 3. wysokie i bardzo wysokie – brak izolacji lub izolacja słaba – do 5 metrów miąższości utworów średnio przepuszczalnych (pyły, lessy) lub słabo przepuszczalnych (gliny iły, namuły), potencjalnie nieciągłych – możliwość przenikania zanieczyszczeń wysoka. Wysoki stopień zagrożenia oznacza możliwość bezpośredniej i szybkiej migracji zanieczyszczeń z powierzchni terenu do pierwszego i jednocześnie użytkowego poziomu wód podziemnych, wykorzystywanego do zaopatrzenia w wodę zarówno przez pojedyncze gospodarstwa, jak i przez duże ujęcia zbiorowego zaopatrzenia w wodę, zakłady przemysłowe i instytucje publiczne. Istniejące kontakty hydrauliczne zwiększają z kolei możliwość migracji zanieczyszczeń do głębszych poziomów wodonośnych. Wymaga to zastosowania środków zapobiegających możliwości przenikania zanieczyszczeń z rejonu linii kolejowej do wód podziemnych. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 59 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Ponadto wzdłuż linii występują lokalne ujęcia wód. W poniższej tabeli przedstawiono odcinki linii kolejowej, dla których określone zostały stopnie zagrożenia wód biorąc pod uwagę lokalne uwarunkowania geologiczne, istniejące ujęcia wód i ich strefy ochronne oraz kierunek spływu wód. Lokalizacja ujęć wód oraz stopień zagrożenia wód przedstawiony został również graficznie na mapach w załączniku 3. Zastosowane środki ochronne przedstawiono w rozdziale 8.3. Tab. 6-4 Stopień zagrożenia wód Stopień zagrożenia wód Uwagi 133.600 – 135.950 wysoki 135.950 – 136.440 niski na południe (ok. 400 m) od odcinka 137.500 – 139.500 strefa 136.440 – 139.400 średni ochronna ujęcia Będziemyśl, niezagrożona 139.400 – 142.200 wysoki 142.200 – 142.800 wysoki 142.800 – 143.000 średni odcinek km 143.00 – 150.00 liczne studnie na północ od torów na kierunku spływu (miejscowości Trzciana, Świlcza) łącznie ze 143.000 – 151.850 wysoki studniami dla wodociągu, zagrożone, izolacja od braku do 8 - 10 m pyłów i lessów 151.850 – 153.000 średni 153.000 – 154.900 wysoki 6.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i gleby W ramach realizacji inwestycji planowana jest m.in. korekta łuków, wynikająca z dostosowania infrastruktury do poruszania się pociągów z prędkością Vmax.=160 km/h. W km ok. 136.100 planowana jest największa korekta łuku – planowane jest przesunięcie torów o ok. 80 m. Ponadto, w km ok. 152.000 planowana jest korekta łuku o ok. 27 m. W wyniku korekty zajęte zostaną głównie obszary obecnie użytkowane jako pola oraz częściowo łąki. Na poniższych zdjęciach przedstawiono istniejące obecnie łuki oraz teren przyległy, na który przesunięte zostanie korona torowiska. Fot. 6-1 Miejsce planowanej korekty łuku o ok. 80 m, km ok. 136.100 60 Fot. 6-2 Miejsce planowanej korekty łuku o ok. 27 m, km ok. 152.000 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni W związku z powyższym nieuniknione będzie oddziaływanie na powierzchniową warstwę ziemi oraz powstawanie znacznych ilości mas ziemnych stanowiących odpad. Przewiduje się, że w ramach realizacji inwestycji na całym analizowanym odcinku powstaną ok. 95 tys. m3 mas ziemi. W zdecydowanej większości masy te będą stanowiły odpad. Ponadto w związku z realizacją inwestycji zniszczeniu ulegnie wierzchnia warstwa ziemi w wyniku poruszania się ciężkiego sprzętu budowlanego. Po zakończeniu prac budowlanych oddziaływanie na gleby i powierzchnię ziemi będzie znikome. 6.6. Powstawanie odpadów Powstawanie odpadów na etapie realizacji inwestycji będzie nieuniknione i wiązać się będzie z demontażem zużytej infrastruktury kolejowej, koniecznością wykorzystania nowych elementów, jak również z obecnością osób na placu budowy. W trakcie budowy powstawać będą odpady z grupy 17 – Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę z terenów zanieczyszczonych). Ponadto w trakcie realizacji inwestycji na placu budowy powstawać będą odpady komunalne – grupa 20. Na podstawie planowanych prac oszacowana została ilość odpadów, jaka powstanie w wyniku realizacji inwestycji. Szacunkowe dane przedstawione zostały w poniższej tabeli. Tab. 6-5 Rodzaje i szacunkowe ilości odpadów, które powstaną w wyniku realizacji przedsięwzięcia Szacunkowa Lp. Kod odpadu Rodzaj odpadów Ilość odpadów [Mg] Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i 1 17 01 01 5 006 remontów (gruz betonowy) 2 17 01 02 Gruz ceglany 2 685 3 17 01 82 Inne niewymienione odpady** 720 4 17 02 01 Drewno 34,5 5 17 02 02 Szkło 3,1 6 17 03 80 Odpadowa papa 79 7 17 04 01 Miedź, brąz, mosiądz (złom miedziany) 1444,5 8 17 04 02 Aluminium (złom aluminiowy) 1,7 9 17 04 05 Żelazo i stal (złom stalowy) 3 845,7 Kable zawierające ropę naftową, smołę i inne 10 17 04 10* 50,9 substancje niebezpieczne 11 17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10* 6,5 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione 12 17 05 04 190 000 w 17 05 03 (grunt z wykopów) Tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony 13 17 05 08 51 042 w 17 05 07 ** - do odpadów tych zaliczone zostały demontowane podkłady strunobetonowe Oprócz odpadów wymienionych w powyższej tabeli w wyniku realizacji przedsięwzięcia powstawać będą odpady w postaci demontowanych podkładów kolejowych. Ilość tych odpadów szacuje się na 2 570 Mg. Zgodnie z zaleceniami decyzji środowiskowej (pkt. I.14): „Przed decyzją o sposobie zagospodarowania podkładów kolejowych należy określić czy są to odpady z grupy niebezpiecznych, czy innych niż niebezpieczne, a w tym celu należy przeprowadzić ich badania w kierunku stwierdzenia stężenia substancji niebezpiecznych w nich zawartych”. W zależności od wyników ww. badań powstające odpady należy zakwalifikować do grupy 17 02 04* (odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (podkłady kolejowe)) lub do grupy 17 02 01 (drewno) i Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 61 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni zagospodarować w sposób przedstawionymi w rozdz. 8.4. zgodny z obowiązującymi przepisami oraz wytycznymi Faza eksploatacji Eksploatacja linii kolejowej będzie wiązała się z wytwarzaniem odpadów niebezpiecznych oraz odpadów innych niż niebezpieczne. Ilości odpadów powstających po zrealizowaniu inwestycji będą zbliżone do ilości odpadów powstających w stanie istniejącym (przedstawionych w rozdziale 4.4). Prawidłowa gospodarka odpadami – zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz przy zastosowaniu zaleceń przedstawionych w rozdziale 8.4 zapewni brak negatywnego oddziaływania na środowisko. 6.7. Wpływ inwestycji na florę i faunę, obszary objęte ochroną, w tym obszary Natura 2000 Analizowany odcinek linii kolejowej nie przecina żadnego obszaru objętego ochroną na mocy prawa krajowego i międzynarodowego. Najbliższy obszar chroniony (Mielecko-KolbuszowskoGłogowski Obszar Chronionego Krajobrazu) oddalony jest ok. 1000 m od linii kolejowej. Jest to odległość, która zapewnia brak negatywnego wpływu realizacji przedsięwzięcia na cele ochrony i spójność obszaru. Najbliższy obszar Natura 2000 oddalony jest o 1600 m, co również zapewnia brak negatywnego wpływu na cele ochronne oraz spójność obszaru. Szczegółowy opis obszarów chronionych na mocy prawa krajowego przedstawiony został w rozdz. 3.10, natomiast opis obszaru Natura 2000 w rozdz. 3.11. Ponadto lokalizację obszarów chronionych przedstawiono na mapach w załączniku nr 1. Faza realizacji przedsięwzięcia Oddziaływanie na florę W celu oceny oddziaływania na florę przyjęto, że wszystkie stanowiska roślin i płaty siedlisk leżące w liniach rozgraniczających są bezpośrednio zagrożone realizacją inwestycji i zostaną zniszczone. Za zagrożone podczas realizacji inwestycji uznano stanowiska zlokalizowane w granicach obszaru przeznaczonego na czasowe zajęcie. W poniższych tabelach przedstawiono przewidywany wpływ realizacji inwestycji na zinwentaryzowane stanowiska roślin oraz chronione typy siedlisk przyrodniczych. W przypadku określania wpływu na siedliska chronione obliczona została powierzchnia poszczególnych siedlisk jaka zostanie zniszczona oraz procent całego zinwentaryzowanego siedliska. W przypadku konieczności zniszczenia stanowisk roślin chronionych należy uzyskać zgodę Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie na odstępstwa od zakazów niszczenia siedlisk i gatunków chronionych9. Numer stanowiska Kilometraż GATUNEK Status ochrony* Strona torów Czy stanowisko zostanie zniszczone Czy stanowisko jest zagrożone Tab. 6-6 Analiza narażenia poszczególnych stanowisk roślin chronionych podczas realizacji przedsięwzięcia 1 1 2 3 4 2 133.550 133.710 134.010 134.360 3 Kalina koralowa Viburnum opulus Kalina koralowa Viburnum opulus Kalina koralowa Viburnum opulus Pierwiosnka lekarska Primula veris 4 chr.cz chr.cz chr.cz chr.cz 5 L L L L 6 T T T T 7 N N N N 9 Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. Nr 0, poz. 81); 62 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Numer stanowiska Kilometraż GATUNEK Status ochrony* Strona torów Czy stanowisko zostanie zniszczone Czy stanowisko jest zagrożone Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 5 6 7 8 9 10 11 12 134.400 137.290 141.040 141.260 144.250 148.930 149.240 151.810 Pierwiosnka lekarska Primula veris Kalina koralowa Viburnum opulus Kalina koralowa Viburnum opulus Kalina koralowa Viburnum opulus Kruszyna pospolita Frangula alnus Kalina koralowa Viburnum opulus Kalina koralowa Viburnum opulus Kalina koralowa Viburnum opulus chr.cz chr.cz chr.cz chr.cz chr.cz chr.cz chr.cz chr.cz L L L L P L L L T T T T N T T T N N N N N N N N * - chr. cz. – ochrona częściowa Powierzchnia zagrożona (poza liniami rozgraniczającymi) [ha] Stopień zniszczenia siedliska [%] Stopień zagrożenia siedliska [%] 2 134.200 – 134.400 136.090 – 136.210 Powierzchnia w liniach rozgraniczających (do zniszczenia) [ha] 1 1. 2. Siedliska chronione Powierzchnia całkowita [ha] Kilometraż Dokładne położenie - strona linii kolejowej (L - lewa, P - prawa) i odległość od linii osi torów [m] Numer obiektu na mapie Tab. 6-7 Analiza narażenia poszczególnych siedlisk przyrodniczych 3 L-40 P – 115* 4 las łęgowy (91E0) las łęgowy (91E0) 6 0,67 1 7 0 0.05 8 0 0.11 9 0 5 10 0 11 * - od śladu torów po korekcie łuku, w stanie istniejącym płat siedliska przylega do torów. Lokalizacja obszarów siedlisk wymienionych w powyższej tabeli przedstawiona została na poniższych zdjęciach. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 63 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Fot. 6-3 Las łęgowy w km ok. 134.300 Fot. 6-4 Las łęgowy w km ok. 136.100 Jak wynika z danych przedstawionych w powyższych tabelach, w wyniku realizacji inwestycji zniszczeniu ulec może 11 stanowisk roślin chronionych (Kalina koralowa Viburnum opulus i Pierwiosnka lekarska Primula veris) oraz część jednego siedliska chronionego (las łęgowy w km ok. 136.090 – 136.210). Ewentualne zniszczenia pojedynczych stanowisk gatunków chronionych nie mają znaczenia dla zachowania ich populacji w kraju czy regionie. W przypadku zajęcia płatu siedliska łęgu w km ok. 136.100 zajęcie to nie stanowi znacznego udziału w powierzchni całkowitej zinwentaryzowanego siedliska (5%). W wyniku planowanych korekt łuków nie ulegną zniszczeniu żadne cenne siedliska przyrodnicze. Ponadto, w celu realizacji przedsięwzięcia konieczne będzie przeprowadzenie wycinki roślinności w tzw. pasie bezpieczeństwa, czyli w odległości 15 m od linii kolejowej, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przewiduje się, że konieczna będzie wycinka ok. 600 sztuk drzew wymagająca uzyskania zgody właściwego organu, w tym takie gatunki jak m.in.: olsza czarna (Alnus glutinosa), brzoza brodawkowata (Betula pendula roth), wierzba krucha (Salix fragilis), sosna pospolita (Pinus sylvestris), topola osika (Populus tremula), dąb szypułkowy (Quercus robur). Dodatkowo konieczna będzie wycinka krzewów wymagająca uzyskania zgody właściwego organu na łącznej powierzchni ok. 7,44ha. Oddziaływanie na faunę Przy ocenie zagrożenia zinwentaryzowanych stanowisk płazów przyjęto generalną zasadę, że stanowiska znajdujące się w granicach linii rozgraniczających przedsięwzięcia ulegną zniszczeniu, natomiast stanowiska zlokalizowane w obszarze przeznaczonym na czasowe zajęcie są zagrożone. W niektórych przypadkach jednak zakres prac przewidzianych w obszarze zinwentaryzowanego siedliska pozwala na stwierdzenie, że siedlisko nie ulegnie w 100% zniszczeniu, pomimo, że leży w całości w granicach linii rozgraniczających. W celu dokładnego określenia stopnia zagrożenia poszczególnych stanowisk na mapę z lokalizacją siedlisk płazów nałożone zostały rysunki przedstawiające zakres planowanych prac w konkretnym miejscu. Na tej podstawie oszacowano faktyczne zagrożenie poszczególnych stanowisk płazów. 64 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Każdemu siedlisku, biorąc pod uwagę skalę jego narażenia, przypisano ocenę zagrożenia oznaczoną cyfrą 1-5, gdzie poszczególne oceny zagrożenia oznaczają: 1– 2– 3– 4– stanowisko ulegnie bezpośredniemu i całkowitemu zniszczeniu w wyniku budowy stanowisko ulegnie częściowemu zniszczeniu w wyniku budowy stanowisko zagrożone ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo planowanej linii kolejowej stanowisko położone w bezpiecznej odległości od planowanej inwestycji i nie zagrożone bezpośrednio jej budową 5 – stanowisko o charakterze liniowym, którego część zostanie przecięta budowaną inwestycją i objęta przepustem. Jego istnienie nie wydaje się zagrożone Szczegółowe rysunki będące podstawą do dokonania oceny stopnia zagrożenia przedstawione zostały w załączniku 2a, natomiast wyniki analizy uwzględniające powyższe założenia przedstawiono w poniższej tabeli. Po dokonaniu oceny stopnia zagrożenia, dla poszczególnych stanowisk określone zostały zalecane środki minimalizujące oddziaływanie, przedstawione w rozdziale 8 Powierzchnia zagrożona (poza liniami rozgraniczającymi) [ha] Stopień zniszczenia stanowiska [%] Stopień zagrożenia stanowiska [%] Ocena zagrożenia siedliska [1-5] 139.500 – 139.640 143.250 – 143.800 143.270 – 144.400 144.480 – 144.840 144.580 – 144.840 Powierzchnia w liniach rozgraniczających (do zniszczenia) [ha] 1. 2. 3. 4. 5. Stanowiska chronione Powierzchnia całkowita [ha] Kilometraż Dokładne położenie - strona linii kolejowej (L - lewa, P - prawa) i odległość od linii osi torów [m] Numer obiektu na mapie Tab. 6-8 Analiza narażenia poszczególnych stanowisk płazów L - 35 P–5 L-5 P-5 L-5 płazy płazy płazy płazy płazy 0.4 0,6 5,85 0,95 0,23 0.4 0,6 1,8 0,7 0,23 0 0 0,3 0 0 100 100 30 73 100 0 0 5 0 0 3 2 2 2 1 Ponadto, na etapie realizacji inwestycji może wystąpić zniszczenie pojedynczych stanowisk ptaków, poprzez usunięcie roślinności. Z wyłączeniem jednego gatunku mięczaka, skójki grubo skorupowej (Unio crassus) wszystkie z chronionych gatunków bezkręgowców stwierdzonych w trakcie inwentaryzacji przyrodniczej na badanym odcinku linii kolejowej E30 to gatunki szeroko rozmieszczone w Polsce i województwie podkarpackim. Są to także bezkręgowce na ogół często spotykane. Ochrona tych zwierząt podyktowana jest znaczeniem gospodarczym, a nie rzadkością występowania, w tym trzmielce i trzmiele (rodzaj Bombus) odgrywają istotną rolę w zapylaniu roślin a drapieżne chrząszcze z rodzaju biegacz (Carabus) uznawane są za naturalnych sprzymierzeńców człowieka w regulacji owadów uznawanych w gospodarce leśnej i rolnej za szkodniki. Ochrona częściowa ślimaka winniczka podyktowana jest z kolei znaczeniem tego mięczaka w przemyśle spożywczym. Spośród 15 chronionych i zagrożonych gatunków bezkręgowców tylko jeden (skójka gruboskorupowa Unio crassus) został wpisany do krajowej Czerwonej Księgi oraz Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 65 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni umieszczony na Czerwonej Liście. W obu przypadkach zakwalifikowano tego mięczaka do kategorii zagrożone (EN) (Dyduch-Falniowska i Zając 2002, Zając 2004). Pod względem bogactwa gatunkowego chronionych i zagrożonych gatunków bezkręgowców wykazanych w trakcie inwentaryzacji za najcenniejsze siedliska należy uznać przede wszystkim te znajdujące się w bezpośrednim położeniu cieków wodnych i innych zbiorników wodnych (rowy melioracyjne, okresowe zbiorniki przy nasypach kolejowych). Rzeka Bystrzyca stanowi siedlisko występowania zagrożonego wyginięciem małża, skójki gruboskorupowej (Unio crassus). Brzegi zbiorników wodnych stanowią również miejsce, gdzie na kwiatach licznie spotykane są różne gatunki chronionych błonkówek z rodzaju Bombus. Obszary te są również miejscem występowania wilgociolubnego ślimaka winniczka (Helix pomatia) oraz kilku gatunków biegaczy (rodzaj Carabus). Faza eksploatacji Odległość stanowisk chronionych gatunków roślin od linii kolejowej eliminuje negatywne oddziaływanie inwestycji na te gatunki na etapie eksploatacji linii kolejowej. Ze względów bezpieczeństwa na etapie eksploatacji linii konieczna będzie okresowa wycinka roślinności wzdłuż torowiska, zgodnie z obowiązującymi przepisami. W przypadku oddziaływania na płazy eksploatacja linii kolejowej nie będzie stanowiła istotnego zagrożenia, ze względu na fakt, że migracja płazów zostanie zapewniona poprzez zachowanie szczeliny pomiędzy szyną a górną warstwą podsypki. Ponadto w obrębie szlaków wzmożonej migracji płazów obiekty zostaną dostosowane do pełnienia funkcji przejść dla zwierząt. Dla pozostałych grup zwierząt linia kolejowa nie stanowi obecnie znaczącego zagrożenia i sytuacja ta nie ulegnie zmianie po zakończeniu modernizacji. Projektowany nasyp kolejowy jest niski, linia kolejowa nie przebiega w głębokich wykopach, co umożliwia zwierzętom migrację po powierzchni terenu. 6.8. Wpływ inwestycji na walory krajobrazowo-przestrzenne Faza realizacji przedsięwzięcia Na etapie budowy nastąpi czasowe pogorszenie walorów krajobrazowych wokół linii ze względu na konieczność organizacji miejsc magazynowania materiałów budowlanych oraz zdemontowanych elementów infrastruktury kolejowej. Oddziaływanie to będzie miało charakter lokalny i przestanie występować w momencie zakończenia budowy i po uporządkowaniu terenu wokół zmodernizowanej linii. Faza eksploatacji W ramach realizacji inwestycji planowana jest budowa ekranów akustycznych w celu zabezpieczenia mieszkańców terenów przyległych do linii przed oddziaływaniem hałasu. Planowana jest budowa ekranów na odcinkach o łącznej długości 2 838 m i wysokości 3-4 m. Parametry poszczególnych ekranów (lokalizacja, długość i wysokość) przedstawione zostały w rozdziale 8.2. Budowa ekranów wiązać się będzie z wprowadzeniem nowego elementu w krajobrazie. Ekrany akustyczne będą stanowiły barierę widokową zarówno dla pasażerów, jak i mieszkańców i użytkowników terenów przyległych. Na odcinkach linii kolejowej, na których nie będzie konieczności budowy ekranów, nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na krajobraz. Linia kolejowa E 30/C-E 30 jest elementem od dawna istniejącym na tym terenie i stała się jego integralną częścią. Odnowienie infrastruktury przyczyni się do poprawy estetyki. 66 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 6.9. Wpływ inwestycji na zabytki i stanowiska archeologiczne Faza realizacji przedsięwzięcia Na terenie inwestycji nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków i nie przewiduje się rozbiórki obiektów zabytkowych figurujących w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz obiektów posiadających cechy zabytkowe. W pobliżu inwestycji występują również stanowiska archeologiczne, w rejonie których prowadzone będą prace budowlane mogące mieć negatywny wpływ na ich stan. Lokalizacja wymienionych stanowisk archeologicznych przedstawiona jest na mapie nr 5 a wykaz wszystkich stanowisk wyszczególniony został w rozdziale 3.13. Faza eksploatacji Na etapie eksploatacji linii kolejowej negatywny wpływ na istniejące obiekty zabytkowe oraz stanowiska archeologiczne nie będzie występował. 6.10. W przypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej Spośród wyróżnionych w Instrukcji PKP Ir-8 rodzajów wypadków, zagrożenie poważną awarią stwarzają w szczególności: - naruszenia stanu ładunku i zabezpieczenia przesyłki, wypadnięcia oraz usypu lub wysypu ładunku w trakcie przewozu (zwłaszcza w przypadku transportu ładunków niebezpiecznych), - pożar w pociągu, niezależnie od jego przyczyny, - eksplozja w pociągu: kotła parowozu, wagonu ogrzewczego, kotła samodzielnego ogrzewania wagonu, względnie eksplozja cysterny, zbiornika, butli itp. w tym także połączona z zagrożeniem związanym z wydostaniem się z wagonu (opakowania) materiałów niebezpiecznych, a także wydarzenia, jak wysypywanie się środka chemicznego, wyciek cieczy, ulatnianie się gazów z cystern lub innych pojemników wymagające zastosowania środków do likwidacji zagrożenia pożarowego, chemicznego, biologicznego na stacji lub na szlaku. Każde z tych zdarzeń wiąże się z zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi – przede wszystkim obsługi i pasażerów pociągu, a także ludzi mieszkających czy przebywających czasowo przy linii kolejowej w zasięgu oddziaływania. Wypadki takie mogą mieć bezpośredni wpływ na powierzchnię ziemi, gleby, szatę roślinną i faunę w rejonie zdarzenia, a w wyniku przemieszczania się zanieczyszczeń także na wody podziemne, powierzchniowe oraz zwierzęta i rośliny na dalszych obszarach. Charakter i zasięg tych oddziaływań zdeterminowany będzie rodzajem wypadku, jaki miał miejsce, a także rodzajem i ilością substancji, jakie przedostały się do środowiska. Ewentualne katastrofy kolejowe nie będą wpływać na warunki akustyczne w otoczeniu przedmiotowego odcinka modernizowanej linii kolejowej. Incydentalne dźwięki, powstałe przy usuwaniu skutków awarii i katastrof nie są odbierane jako dokuczliwe. W sensie definicyjnym dźwięki te nie stanowią więc hałasu. Wyniki badań psychoakustycznych potwierdzają, że człowiek nie kwestionuje hałasu, jeżeli ma on uzasadnienie i wynika z potrzeby wyższej, np. ratowania życia. Jako przykład można podać fakt, iż nikt nie skarży się na hałas wywoływany przez pojazdy uprzywilejowane. 6.11. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko Biorąc pod uwagę lokalizację oraz skalę planowanej modernizacji, transgraniczne oddziaływanie na środowisko nie wystąpi zarówno na etapie realizacji inwestycji, jak również jej eksploatacji. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 67 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 6.12. Wpływ inwestycji na warunki zdrowia i życia ludzi Faza realizacji przedsięwzięcia Na etapie realizacji inwestycji może nastąpić czasowe pogorszenie warunków użytkowania linii kolejowej. Konieczne będą zmiany w rozkładzie jazdy pociągów, mogą również wystąpić opóźnienia. W trakcie rozbiórki i późniejszej budowy nowych obiektów inżynieryjnych konieczne będzie wyłączanie z ruchu poszczególnych torów. Na etapie remontów obiektów inżynieryjnych możliwa będzie konieczność wytyczenia objazdów. Prace te mogą spowodować utrudnienia w komunikacji, jednakże oddziaływanie to będzie miało charakter okresowy i ustąpi wraz z zakończeniem prac budowlanych. Faza eksploatacji W ramach realizacji przedsięwzięcia do wszystkich peronów zapewniony zostanie dostęp dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się. Dostęp zapewniony zostanie poprzez budowę pochylni (P.O. Będziemyśl, P.O. Świlcza), lub w razie braku technicznej możliwości jej budowy zainstalowane zostaną dźwigi przyścienne na stacji Trzciana i P.O. Rudna Wielka. 68 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 7. Opis przewidywanych znaczących oddziaływań na środowisko Oddziaływania bezpośrednie to skutki realizacji przedsięwzięcia występujące bez udziału pośrednich mediatorów oddziaływań. Do tej kategorii należy zaliczyć wszystkie uciążliwości okresu budowy, a także emisje związane z eksploatacją linii kolejowej. Oddziaływania pośrednie to skutki realizacji przedsięwzięcia będące wynikiem przekształceń kolejnych składowych środowiska. Oddziaływania wtórne obejmują potencjalne skutki dodatkowych zmian, jakie prawdopodobnie wystąpią w późniejszym czasie lub w innym miejscu w rezultacie realizacji danej inwestycji, np. zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obszarów sąsiadujących z linią, zmiany w funkcjonowaniu ekosystemów. Oddziaływania skumulowane mogą pojawić się w wyniku nakładania się na te same składowe środowiska oddziaływań, będących wynikiem realizacji osobnych inwestycji w ciągu pewnego okresu czasu. Kumulacja oddziaływań zanieczyszczeń i hałasu może dotyczyć terenu w sąsiedztwie skrzyżowań linii kolejowej z istniejącą albo planowaną siecią drogową. Oddziaływania krótkoterminowe to oddziaływania związane głównie z okresem budowy lub skutkami okresu budowy przedsięwzięcia odczuwalnymi do ok. 5 lat. Oddziaływania średnioterminowe to oddziaływania związane ze skutkami okresu budowy odczuwalnymi do 15-20 lat. Oddziaływania długoterminowe to przede wszystkim oddziaływania związane ze zmianą użytkowania terenu – bezpośrednie na trasie korekty łuków. Oddziaływania stałe występują, kiedy realizacja nieodwracalne przekształcenie środowiska. przedsięwzięcia powoduje trwałe, Oddziaływania chwilowe są typem oddziaływania ograniczonego w skali czasu. Należą do nich sytuacje awaryjne. Oddziaływania pozytywne Realizacja inwestycji pozwoli na znaczne skrócenie czasu podróży pomiędzy miejscowościami znajdującymi się wzdłuż linii kolejowej, a także poprawi komfort i bezpieczeństwo podróży. Efekty te są głównymi pozytywnymi skutkami realizacji inwestycji, jakie będą zauważane przez ludzi. Ponadto realizacja inwestycji przyczyni się do zmniejszenia negatywnego oddziaływania na środowisko. W chwili obecnej stan infrastruktury kolejowej jest niezadowalający – zła jakość systemu odwodnienia linii, nawierzchni, oraz taboru sprawia, że jakość środowiska jest zagrożona. Brak uregulowanego systemu odwodnienia linii sprawia, że zanieczyszczenia powstające na skutek eksploatacji linii są emitowane do środowiska i mogą stanowić zagrożenie dla jakości wód powierzchniowych oraz podziemnych. Realizacja inwestycji pozwoli na zmianę niekorzystnej sytuacji. Innym pozytywnym skutkiem realizacji inwestycji będzie zmniejszenie oddziaływania na wody powierzchniowe oraz podziemne. Dzięki uregulowaniu systemu odwadniania linii kolejowej zanieczyszczenia nie będą odprowadzane do gleb. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 69 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Oddziaływania negatywne Do oddziaływań negatywnych zaliczyć należy przede wszystkim emisję hałasu do środowiska. Głównie emisja ta będzie miała miejsce na etapie budowy – wynikać będzie z konieczności wykorzystania ciężkich maszyn. W wyniku realizacji inwestycji zastosowane zostaną środki zabezpieczające przed wystąpieniem ponadnormatywnych poziomów hałasu w środowisku. W związku z tym na etapie eksploatacji uciążliwość linii na klimat akustyczny ulegnie zmniejszeniu. Oddziaływania pierwotne i wtórne Za oddziaływania pierwotne uznawane są oddziaływania powodowane przez inwestycję i występujące bezpośrednio w czasie i miejscu jej realizacji. W przypadku planowanej inwestycji obejmują one wszystkie opisane powyżej oddziaływania. Za oddziaływania wtórne uznać należy te oddziaływania, które wystąpią w wyniku zmian powstających w zagospodarowaniu przestrzennym, populacji i rozwoju gospodarczym. Obejmują potencjalne skutki dodatkowych zmian, jakie prawdopodobnie wystąpią w późniejszym czasie w innym miejscu w rezultacie realizacji danej inwestycji. Za tereny dotknięte oddziaływaniem wtórnym należy uznać obszary, które obecnie nie są zajmowane w związku z eksploatacją linii. Będą to tereny, na których występować będzie ruch maszyn w trakcie budowy. Oddziaływania krótko – i długoterminowe Za oddziaływania krótkoterminowe uznać można wszelkie oddziaływania, które wystąpią na etapie budowy. Będzie to zwiększone oddziaływanie w porównaniu do oddziaływań etapu eksploatacji linii kolejowej, uciążliwość tych oddziaływań będzie odczuwana przez większą ilość osób. Za oddziaływanie długoterminowe uznać można oddziaływania występujące po zakończeniu realizacji inwestycji. Do oddziaływań tych należeć będzie hałas, zanieczyszczenie wód oraz gleb, a także wycinka drzew konieczna w przypadku poszerzenia terenu kolejowego. Docelowo modernizacja linii wpłynie pozytywnie na bezpieczeństwo zarówno ludzi, roślin, zwierząt jak i przyrody nieożywionej. Ponadto oddziaływaniem długoterminowym będzie zadowolenie społeczeństwa korzystającego z linii kolejowej. Oddziaływanie skumulowane Największy wpływ oddziaływania skumulowanego obserwuje się w na klimat akustyczny oraz ciągłość szlaków migracji zwierząt. Na odcinkach linii kolejowej przebiegającej w pobliżu innych tras komunikacyjnych dochodzi i dochodzić będzie do skumulowanego oddziaływania hałasu linii kolejowej i hałasu pochodzącego z tych tras (w szczególności dróg). W poniższej tabeli przedstawiono odcinki linii, dla których może występować skumulowane oddziaływanie z drogami. Pod uwagę wzięto drogi o znacznym natężeniu ruchu (drogi wojewódzkie, krajowe). Dla dróg niższych kategorii natężenie ruchu jest na tyle niskie, że kumulacja oddziaływania wynikającego z eksploatacji linii kolejowej oraz z dróg nie będzie powodowała przekroczeń dopuszczalnych wartości hałasu. W miejscach tych przeanalizowano zagospodarowanie terenów pod kątem przestrzegania dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Przedstawione zostały również zaproponowane środki minimalizujące. 70 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Tab. 7-1 Analiza odcinków linii, dla których może wystąpić skumulowane oddziaływanie na środowisko Położenie Km linii Środki Zagospodarowanie Typ źródła względem linii Lp. [km] minimalizujące terenu kolejowej Droga poprzeczne, nad brak zabudowy 1. 135.010 krajowa nr 4 linią kolejową mieszkaniowej Zalecenie Droga poprzeczne, pod zabudowa mieszkaniowa 2. 139.418 analizy krajowa nr 4 linią kolejową jednorodzinna porealizacyjnej Droga poprzeczne, pod brak zabudowy 3. 149.750 krajowa nr linią kolejową mieszkaniowej 19 W poniższej tabeli przedstawione zostało podsumowanie przewidywanych oddziaływań wynikających z realizacji inwestycji. Przewidywane oddziaływania w większości nie będą znaczące. Do najważniejszych sposobów oddziaływania zaliczyć należy oddziaływanie hałasu, jako głównego sposobu oddziaływania na środowiska tego rodzaju inwestycji. Ocena przewidywanych oddziaływań przeprowadzona została przez autorów raportu i jest oceną subiektywną. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 71 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Tab. 7-2 Rodzaje przewidywanych oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujące bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio-, i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko Skutek istnienia przedsięwzięcia Zmiana zagosp. terenu Wzrost bezpieczeństwa ruchu Wycinka drzew Wpływ na zabytki i stanowiska archeologiczne Efekt rozcięcia powierzchni i więzi Zmiana stosunków wodnych Zmiana krajobrazu Zasoby środowiska Powierzchnia ziemi Surowce mineralne Woda Energia Rodzaje emisji Emisja zanieczyszczeń do powietrza Emisja zanieczyszczeń do wody Hałas Drgania Wytwarzanie odpadów 72 bezpośrednie pośrednie + + wtórne Rodzaje oddziaływań średniotermino długoterminow skumulowane krótkoterminowe we e Oddziaływania wynikające z istnienia przedsięwzięcia + + + + stałe chwilowe + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Oddziaływania wynikające z wykorzystania zasobów środowiska + + + + + + + + Oddziaływania wynikające z emisji + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko + Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 8. 8.1. Opis działań minimalizujących negatywne oddziaływania na środowisko Ochrona powietrza atmosferycznego Faza realizacji przedsięwzięcia W celu minimalizacji negatywnego wpływu realizacji inwestycji na środowisko w trakcie budowy powinien być wykorzystywany sprawny technicznie sprzęt i środki transportu, a ich eksploatacja powinna być zgodna z instrukcjami obsługi. Sprzęt i środki transportu powinny być dostosowane do wielkości zadania. Faza eksploatacji Ze względu na fakt, że cały analizowany odcinek linii kolejowej jest zelektryfikowany, jej eksploatacja nie będzie stanowiła zagrożenia dla jakości powietrza atmosferycznego. W związku z powyższym nie ma konieczności podejmowania specjalnych działań minimalizujących oddziaływanie. 8.2. Ochrona przed hałasem i wibracjami Faza realizacji przedsięwzięcia W celu minimalizacji negatywnego oddziaływania etapu realizacji przedsięwzięcia na klimat akustyczny: - prace budowlane powinny być prowadzone w sąsiedztwie terenów objętych ochroną przed hałasem w godzinach 6.00 – 22.00; - w trakcie budowy powinien być wykorzystywany sprawny technicznie sprzęt i środki transportu, a ich eksploatacja powinna być zgodna z instrukcjami obsługi. Sprzęt i środki transportu powinny być dostosowane do wielkości zadania. Faza eksploatacji Lokalizacja działań minimalizujących negatywne oddziaływania na środowisko Lokalizacja ekranów akustycznych została przedstawiona w załączniku graficznym nr 4 oraz w poniższej tabeli. W wyniku przeprowadzonego modelowania wskazane zostały budynki, dla których wystąpią przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu po zakończeniu modernizacji. Jednakże w przypadku, gdy przekroczenia wartości dopuszczalnych mieściły się w granicach błędu obliczeniowego – mieszczącego się w granicach błędu modelu, budynki te zostały wskazane jako budynki, dla których konieczne jest przeprowadzenie badań porealizacyjnych, na podstawie których podjęta zostanie decyzja o ewentualnej konieczności budowy ekranu. W niniejszym opracowaniu przedstawiona została lokalizacja wszystkich ekranów – koniecznych do realizacji oraz ekranów potencjalnych, wraz ze wskazaniem dokładnej lokalizacji oraz parametrów. Ekrany, których budowa będzie uzależniona od wyników analizy porealizacyjnej w poniższej tabeli przedstawione zostały na szaro, natomiast na mapach w załączniku 4 przedstawione zostały linią przerywaną. Tab. 8-1 Zestawienie lokalizacji ekranów akustycznych* Nr Od km 1a 133.600 1b 134.000 2 139.000 3 142.257 4 142.200 5 146.795 Do km 134.000 134.500 139.265 142.947 142.812 147.600 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Strona P P L L P P 73 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Nr 6 7 * Od km 146.965 154.773 Do km 147.684 154.873 Strona L L - w tabeli na szaro zaznaczono ekrany, o budowie których decyzja zostanie podjęta po wykonaniu pomiarów porealizacyjnych. Przykładowa zabudowa mieszkaniowa, której ochrona nastąpi poprzez budowę ekranów akustycznych przedstawiona została na poniższych zdjęciach. 74 Fot. 8-1 Zabudowa przeznaczona ochrony, km ok. 133.600, str. P do Fot. 8-2 Zabudowa przeznaczona do potencjalnej ochrony, km ok. 133.100, str. L Fot. 8-3 Zabudowa przeznaczona ochrony, km ok. 142.500, str. L, P do Fot. 8-4 Zabudowa przeznaczona ochrony, km ok. 147.200, str. L, P Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko do Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Parametry zabezpieczeń Zestawienie ekranów zaprojektowanych i potencjalnych przedstawiono w Tab. 8-2. Zaprojektowano 5 odcinków ekranów akustycznych o wysokości 3-4 m licząc od powierzchni terenu. Łączna ich długość wynosi 2 838 m. Długość ekranów podano na podstawie danych przedstawionych w Tab. 8-2, gdzie podano dokładny km początku i końca poszczególnych ekranów z uwzględnieniem lokalizacji pozostałych elementów infrastruktury. Dodatkowo wyznaczono 4 odcinki lokalizacji potencjalnych ekranów akustycznych, dla których ostateczna decyzja o ich budowie może zostać podjęta po przeprowadzeniu pomiarów porealizacyjnych. Wynika to wykonanych prognoz – w miejscach tych hałas przy budynkach mieszkalnych osiągał wartości na granicy poziomów dopuszczalnych (w granicy dopuszczalnego błędu metody obliczeniowej). Łączna długość ekranów potencjalnych wynosi 1 281,5 m. Długość ekranów również podano na podstawie danych przedstawionych w Tab. 8-2. Zestawienie ekranów zaprojektowanych i potencjalnych przedstawiono w Tab. 8-2. Dobór parametrów zabezpieczeń W wyniku przeprowadzonej symulacji otrzymano mapę hałasu dla analizowanego odcinka. Otrzymane wartości poziomu hałasu w dalszej kolejności posłużyły określeniu przynależności terenu do odpowiedniej kategorii obciążenia hałasem. Dla terenów zagrożonych ponadnormatywnym poziomem dźwięku zastosowano bariery ochronne w postaci ekranów akustycznych. Ekrany zaprojektowano wszędzie tam, gdzie istniały techniczne możliwości. Wykonane analizy obejmowały także obliczenia poziomu dźwięku dla każdej z kondygnacji budynków wysokich, na podstawie, których wybrano rozwiązanie optymalne – maksymalną wysokość ekranu, powyżej której efekt dalszego zwiększania wysokości był nieznaczny. Dobrano ekrany akustyczne o klasie A3 (DLα od 8 do 11dB, zgodnie z klasą właściwości pochłaniających wg PN-EN 1793-1:2001), B3 (DLR >24dB, zgodnie z klasą izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych wg PN-EN 1793-1:2001). Wysokości oraz długości ekranów przedstawiono w tabelach poniżej. Tab. 8-2 Zestawienie parametrów ekranów akustycznych Ekran objęty Wysokość Długość Strona Klasa wnioskiem h** [m] l [m] pozwolenia na budowę Nr Od km* Do km* 1a 1b 133.600 134.000 134.000 134.500 P P A3/B2 A3/B2 4 4 400 499 2a 139.000 139.265 P A3/B2 4 265 3a 3b 142.257 142.907 142.895 142.947 L L A3/B2 A3/B2 4 4 651,5 43,5 4a 4b 142.200 142.714 142.705 142.812 P P A3/B2 A3/B2 4 4 510,5 106 5a 5b 146.795 147.250 147.250 147.292 P P A3/B2 A1/B2 4 3 455 42 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Ekrany proponowane (decyzja na podstawie analizy porealizacyjnej) X X X X X X X X X 75 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Ekran objęty Wysokość Długość Strona Klasa wnioskiem h** [m] l [m] pozwolenia na budowę Nr Od km* Do km* 5c 5d 5e 5f 147.292 147.376 147.405 147.545 147.373 147.406 147.549 147.600 P P P P A3/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 4 4 4 4 82 30 147 55 X X X X 6a 6b 6c 6d 6e 6f 6g 6h 6i 6j 146.965 147.251 147.289 147.326 147.368 147.392 147.421 147.425 147.482 147.486 147.251 147.289 147.330 147.363 147.396 147.422 147.426 147.484 147.487 147.684 L L L L L L L L L L A3/B2 A1/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 A3/B2 4 3 4 4 4 4 4 4 4 4 286 38 41 37 29 31 5 60 5 201 X X X X X X X X X X 7a 154.773 154.873 L A3/B2 4 100 X Ekrany proponowane (decyzja na podstawie analizy porealizacyjnej) * - Dla lokalizacji słupów przyjmuje się dopuszczalne przesunięcie +/- 2 m ze względu na możliwe kolizje z uzbrojeniem terenu. ** - Na obiektach inżynieryjnych przyjęto minimalną wysokość ekranu równą 3 m. Rzeczywista wysokość ekranu uzależniona zostanie od wysokości ekranów na terenie przyległym do obiektów. Mapy hałasu z uwzględnieniem ekranów akustycznych przedstawiono w załączniku 4. Analiza zabudowy mieszkaniowej pod kątem zagrożenia hałasem W wyniku symulacji otrzymano liczbę budynków mieszkalnych zagrożonych ponadnormatywnym hałasem dla stanu projektowanego. W dalszej kolejności obliczono ile spośród zagrożonych budynków zostanie ochronionych po zastosowaniu barier w postaci ekranów akustycznych. Liczba zagrożonych i ochronionych budynków w zależności od odcinka/węzła została przedstawiona w tabeli poniżej. Dodatkowo tabela przedstawia całkowite długości zabezpieczeń akustycznych zastosowanych dla poszczególnych odcinków oraz maksymalne zasięgi izofony 50dB dla nocy i 55dB dla dnia. Liczba budynków mieszkalnych zagrożonych hałasem ochronionych budynków 73 52 Całkowita długość ekranów [m] 2 838 Maksymalny zasięg izofony 50dB 55dB [m] [m] 122 72,6 Decyzja o konieczności ochrony pozostałych budynków zostanie podjęta po przeprowadzeniu pomiarów porealizacyjnych. 8.3. Ochrona wód powierzchniowych, podziemnych i środowiska gruntowo-wodnego Faza realizacji przedsięwzięcia W zakresie działań minimalizujących oddziaływanie na jakość i ilość wód oraz środowisko gruntowo-wodne warunki nałożone w wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (wymienione w rozdziale 2.2.1) uznaje się za wystarczające. 76 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Faza eksploatacji Jak wspomniano w rozdziale 6.4 dla poszczególnych odcinków linii kolejowej wyznaczone zostały 3 stopnie zagrożenia wód, biorąc pod uwagę m.in. budowę geologiczną i lokalizację ujęć wód. Dla stopnia 1 (niskiego) żadne środki ochronne nie są wymagane. Niski stopień zagrożenia nie wymaga stosowania dodatkowych zabezpieczeń dla wód podziemnych. Możliwe jest stosowanie rowów trawiastych odprowadzających wody deszczowe i roztopowe. Dla stopnia 2 (średniego) środki ochronne ograniczają się głównie do minimalizacji potencjalnej infiltracji wód zanieczyszczonych z linii kolejowej i obiektów infrastruktury związanej z koleją oraz wody retencjonowanej w poszerzonych odcinkach rowów i zbiornikach. Najważniejszym elementem, na który należy zwrócić uwagę na tych odcinkach jest ograniczenie potencjalnego ryzyka zanieczyszczenia wód podziemnych na etapie budowy. Dla stopnia 3 (wysokiego i bardzo wysokiego) zastosowano uszczelnione zbiorniki na wody opadowe i roztopowe odprowadzane rowami. Na niektórych odcinkach zaprojektowano rowy uszczelnione odprowadzające wodę do odbiorników. Poniżej przedstawione zostały odcinki linii kolejowej, na których przewidziany został szczelny system odwodnienia (rowy umocnione płytkimi korytkami betonowymi, umożliwiającymi migrację zwierząt): - km 133.600 - 135.950 - km 139.400 - 142.800 - km 143.000 - 151.850 - km 153.000 - 154.900 Na pozostałych odcinkach linii kolejowej stopień zagrożenia wód określono jako średni/niski. Na tych odcinkach zastosowane zostaną rowy trawiaste, w których zachodzić będą procesy samooczyszczania wód opadowych. 8.4. Gospodarka odpadami Faza realizacji przedsięwzięcia W celu minimalizacji ilości powstających odpadów, w odniesieniu do mas ziemnych, których powstanie wynikać będzie z konieczności korekty łuków zaleca się przeprowadzanie badań zgodnie z warunkiem decyzji środowiskowej (pkt I.11) oraz maksymalne wykorzystanie surowca do konstrukcji nowego nasypu, ze szczególnym uwzględnieniem zaleceń decyzji środowiskowej, w szczególności punktów I.11 – I.13 (przedstawionych w rozdziale 2.2.1). W przypadku braku możliwości ponownego wykorzystania powstałych mas ziemnych należy zakwalifikować je jako odpad i zagospodarować zgodnie z obowiązującymi przepisami10,11, przy czym w przypadku kwalifikacji jako odpad niebezpieczny konieczne jest przekazanie specjalistycznej firmie posiadającej stosowane uprawnienia. W odniesieniu do demontowanych podkładów kolejowych, zgodnie z pisami decyzji środowiskowej (pkt I.14), przed kwalifikacją odpadów należy przeprowadzić ich badania. W przypadku kwalifikacji podkładów do odpadów niebezpiecznych należy zastosować następujące środki minimalizujące: - zakazuje się mieszania odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszania odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne. - odpady należy magazynować w sposób uniemożliwiający negatywne oddziaływanie na środowisko (teren musi być ogrodzony i zabezpieczony przed dostępem osób trzecich. 10 11 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. nr 49, poz. 356). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie listy odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. nr 235, poz. 1614) Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 77 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Sposób magazynowania powinien zabezpieczyć odpady przed ich zmieszaniem, uniemożliwić zanieczyszczenie przez nie gleb, wód czy powietrza, oraz zapewnić bezpieczeństwo dla życia i zdrowia ludzi związanych z postępowaniem z tymi odpadami), - konieczne jest przekazanie odpadów specjalistycznej firmie posiadającej stosowne uprawnienia. W przypadku pozostałych rodzajów odpadów warunki nałożone w decyzji środowiskowej (również przedstawione w rozdziale 2.2.1) uznaje się za wystarczające. Faza eksploatacji Na etapie eksploatacji linii kolejowej należy prowadzić systematyczny przegląd infrastruktury oraz przeprowadzać bieżące naprawy w sytuacjach tego wymagających. 8.5. Kształtowanie krajobrazu Zapisy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w zakresie organizacji robót oraz zaplecza budowy (wskazane w rozdziale 2.2.1) uznaje się za wystarczające w celu ochrony krajobrazu. Faza eksploatacji Na etapie eksploatacji linii kolejowej należy prowadzić systematyczny przegląd infrastruktury oraz przeprowadzać bieżące naprawy w sytuacjach tego wymagających. 8.6. Flora i fauna oraz przyrodnicze obszary chronione Faza realizacji przedsięwzięcia Minimalizacja oddziaływania na florę Jak wspomniano w rozdziale 6 realizacja inwestycji nie spowoduje znaczącego negatywnego wpływu na stanowiska roślin chronionych. Gdyby zachodziła jednak konieczność zniszczenia (należy na to uzyskać zgodę odpowiedniego RDOŚ) stanowisk kaliny koralowej i pierwiosnki lekarskiej można podjąć próbę przeniesienia poszczególnych egzemplarzy na stanowiska zastępcze. Planowana wycinka drzew i krzewów przeprowadzona zostanie po uzyskaniu wymaganego przepisami prawnymi pozwolenia.12 Minimalizacja oddziaływania na faunę W Tab. 6-8 przedstawiona została ocena narażenia poszczególnych stanowisk płazów w wyniku realizacji planowanej inwestycji. W celu minimalizacji przewidywanego oddziaływania dla każdego stopnia zagrożenia (oznaczonego cyframi 1-5) przewidziano środki minimalizujące, oznaczone literami A-F, gdzie poszczególne działania oznaczają: A – likwidacja stanowiska w okresie 1 września – 15 marca. Działanie takie ma na celu uniknięcie śmierci płazów odbywających gody na stanowiskach, które zostaną zlikwidowane, a także ich larw. Stwarza szansę na znalezienie nowych miejsc rozrodu; B – przeniesienie larw i ewentualnie osobników dorosłych do pobliskich zbiorników. Miejsce przeniesienia powinno zostać wskazane przez nadzór herpetologiczny; C – ogrodzenie miejsca rozrodu od strony placu budowy. Ma na celu wykluczenie możliwości przejazdu maszyn, ruchu robotników czy składowania materiałów budowlanych, które mogłyby zagrażać godującym czy świeżo przeobrażonym płazom. Ogrodzenie ma zapobiegać przedostawaniu się płazów na plac budowy. W celu minimalizacji ryzyka uwięzienia płazów w obrębie ogrodzenia zaleca się jego wykonanie w okresie 1 listopada- 10 marca. Gdyby nie było to możliwe, konieczna jest szczegółowa kontrola 12 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. 2009, Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.); 78 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni ogrodzonego odcinka przez nadzór herpetologiczny i przeniesienie wszystkich gadów i płazów poza ogrodzenie; D – budowa zbiorników zastępczych. Decyzja o zastosowaniu tego środka powinna zostać podjęta przez osobę pełniącą nadzór herpetologiczny, biorąc pod uwagę faktyczny zakres prowadzonych prac oraz stopień zniszczenia siedliska; E – ograniczenie zakresu prac do niezbędnego minimum tak, aby pozostawić stanowisko w możliwie nie zmienionym stanie. Dotyczy to zwłaszcza stanowisk o charakterze liniowym, jak np. rowy melioracyjne, na których będą budowane przepusty, a także stanowisk, które znajdują się na granicy oraz w obrębie linii rozgraniczających, ale nie będą likwidowane; F – nowy przepust dla płazów lub dostosowanie obiektu istniejącego do pełnienia funkcji przejścia dla płazów. W celu minimalizacji oddziaływania założono, że dla poszczególnych stopni oddziaływania (przestawionych w rozdz. 6) zastosowane zostaną następujące działania minimalizujące: Tab. 8-3 Przewidywane środki minimalizujące poszczególne stopnie oddziaływania na siedliska płazów Lp. Stopień oddziaływania Stosowane środki minimalizujące 1 – stanowisko ulegnie bezpośredniemu i 1. A, B, C, D całkowitemu zniszczeniu w wyniku budowy 2 – stanowisko ulegnie częściowemu A, B, C 2. zniszczeniu w wyniku budowy 3 – stanowisko zagrożone ze względu na 3. C bezpośrednie sąsiedztwo planowanej linii kolejowej 4 – stanowisko położone w bezpiecznej 4. odległości od planowanej inwestycji i nie BRAK zagrożone bezpośrednio jej budową 5 – stanowisko o charakterze liniowym, którego część zostanie przecięta 5. E, F budowaną inwestycją i objęta przepustem/mostem. Jego istnienie nie wydaje się zagrożone W poniższej tabeli zestawiono poszczególne stanowiska płazów, przypisany im stopień zagrożenia oraz zalecane środki minimalizujące. Lp. Kilometraż Dokładne położenie strona linii kolejowej (L - lewa, P - prawa) i odległość od linii osi torów [m] Ocena zagrożenia stanowiska [1-5] Zalecane środki minimalizujące [A-F] Tab. 8-4 Środki minimalizujące negatywne oddziaływanie na poszczególne stanowiska płazów 1. 2. 3. 4. 5. 139.500 – 139.640 143.250 – 143.800 143.270 – 144.400 144.480 – 144.840 144.580 – 144.840 L - 35 P–5 L-5 P-5 L-5 3 2 2 2 1 C A,B,C A,B,C A,B,C A,B,C,D* * - decyzja o konieczności i lokalizacji zbiornika zastępczego powinna zostać podjęta przez osobę pełniącą nadzór herpetologiczny na budowie. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 79 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni W celu zapewnienia prawidłowej realizacji ww. środków minimalizujących w czasie prowadzenia prac budowlanych powinien być zapewniony stały nadzór herpetologiczny. Z osobą pełniącą nadzór herpetologiczny uzgadniać należy: o terminy wykonania i szczegółową lokalizację ogrodzeń zabezpieczających stanowiska płazów. o ewentualną budowę i lokalizację zbiorników zastępczych - w razie stwierdzenia konieczności całkowitego zniszczenia zinwentaryzowanego siedliska płazów. o terminy i zakres planowanej wycinki zakrzaczeń. Aby zapobiec negatywnemu oddziaływaniu realizacji inwestycji na zinwentaryzowane stanowiska ptaków, wycinkę roślinności należy przeprowadzić poza okresem lęgowym, czyli, zgodnie z zapisami pkt. I.3 decyzji środowiskowej poza okresem od początku marca do końca sierpnia. Szczególną ostrożność należy zachować w trakcie prowadzenia prac w obrębie rzeki Brzezówki ze względu na zinwentaryzowanie na tym terenie sójki gruboskorupowej (Unio crassus), gatunku wpisanego do Czerwonej Księgi i na Czerwoną Listę w kategorii EN (zagrożone). Konieczne jest ograniczenie robót do niezbędnego minimum, w miarę możliwości zachowanie pasa roślinności przybrzeżnej, nie rozkopywanie brzegów i dna ponad niezbędne minimum wynikające z zakresu planowanych prac. W przypadku pozostałych zinwentaryzowanych grup zwierząt środki minimalizujące wskazane w decyzji środowiskowej uznaje się za wystarczające. Faza eksploatacji Na etapie eksploatacji linii kolejowej ochrona zwierząt zostanie zapewniona poprzez przejścia dla zwierząt oraz odpowiednią konstrukcję torowiska. W poniższej tabeli przedstawiona została lokalizacja i parametry obiektów, które będą spełniały rolę przejść dla zwierząt. Dostosowanie wszystkich wymienionych obiektów stanowi spełnienie warunków obowiązującej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Obiekty mostowe, które zostaną przystosowane do pełnienia przejść dla zwierząt przedstawione zostały również na poniższych zdjęciach. Tab. 8-5 Lokalizacja i parametry obiektów pełniących funkcję przejść dla zwierząt. Lp. Kilometr linii Obiekt Zakres przebudowy 1. 144.380 most przebudowa 2. 144.845 most przebudowa 80 Parametry projektowanego obiektu obiekt będzie spełniać przystosowany do pełnienia funkcji przejścia dla zwierząt drobnych, wzdłuż koryta przewidziano obustronne półki szer. 1 m, szerokość – 7 m, długość 2,75. obiekt jest przystosowany do pełnienia funkcji przejścia dla zwierząt drobnych. wzdłuż koryta przewidziano obustronne półki szer. 1 m szerokość – 7 m, wysokość1,7 m. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Fot. 8-5 Most kolejowy w km 144.380 Fot. 8-6 Most kolejowy w km 144.845 Oprócz umożliwienia migracji zwierząt dzięki przystosowaniu ww. obiektów do pełnienia funkcji przejść dla zwierząt, migracja płazów i drobnych ssaków pod szynami (po powierzchni torowiska) możliwa również będzie ze względu na zachowany prześwit pomiędzy górną powierzchnią podsypki a dolną powierzchnią stopki szyny. Prześwit wynosić będzie ok. 5 cm. Jest to wymóg techniczny wynikający z wewnętrznych przepisów PKP PLK S.A. - Id-1 Warunki Techniczne utrzymania nawierzchni na terenach kolejowych Fot. 8-7 Szczelina pomiędzy stopkami szyn i górną warstwą podsypki. 8.7. Dobra kultury, stanowiska archeologiczne i dobra materialne Faza realizacji przedsięwzięcia Zgodnie ze wskazaniami Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków należy zapewnić ścisły nadzór archeologiczny nad pracami budowlanymi prowadzonymi w obrębie stanowisk w celu ich zabezpieczenia w czasie trwania wykopów lub ewentualnie wykonać ratownicze badania wykopaliskowe przed przystąpieniem do robót. Faza eksploatacji Po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia negatywne oddziaływanie na stanowiska archeologiczne oraz obiekty zabytkowe nie będzie występować, w związku z powyższym nie ma konieczności podejmowania działań minimalizujących. 8.8. Warunki zdrowia i życia ludzi Faza realizacji przedsięwzięcia Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 81 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Bezpieczeństwo ludzi zapewnione będzie przez odpowiednie, zgodne z obowiązującymi przepisami, oznakowanie terenu budowy oraz stosowanie sprawnego sprzętu. Minimalizacja negatywnego oddziaływania na zdrowie i życie ludzi zapewniona zostanie przez stosowanie sprzętu wysokiej jakości oraz minimalizację jego ilości. W celu minimalizacji utrudnień w ruchu pociągów przewidywana jest etapowa rozbiórka i budowa obiektów inżynieryjnych. Obiekty będą wykonywane etapowo z fazowaniem robót i utrzymaniem ruchu w całości na jednym torze. Faza eksploatacji W celu ochrony życia i zdrowia ludzi zaprojektowane zostały: - przejazdy bezkolizyjne, - przejazdy przez linię kolejową zostaną zapewnione poprzez projektowane lub modernizowane wiadukty lub strzeżone przejazdy w poziomie szyn. - istniejący przejazd kolejowy w km 136.468 zostanie zlikwidowany i zastąpiony przez przejście podziemne dla ruchu pieszego; - przejazd kolejowy w km 138.547 zostanie przebudowany w celu doprowadzenia jego parametrów do wymogów normatywnych. - zostanie wybudowane przejście pod torami w km 142.968. Ponadto w celu ochrony przed hałasem zastosowane zostaną środki minimalizujące. Zaprojektowane zostały ekrany akustyczne o wysokości 3-4 m na odcinku o łącznej długości 2 838 m. W celu zapewnienia dostępności peronów osobom o ograniczonej możliwości poruszania się na P.O. zaprojektowane zostały pochylnie, a na stacjach ze względu na brak technicznej możliwości budowy pochylni przewidziane zostały dźwigi przyścienne. 8.9. Wystąpienie poważnej awarii Przepisy regulujące bezpieczeństwo transportu kolejowego Przepisy dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu kolejowym regulowane są przez Ustawę o transporcie kolejowym13. Zasady postępowania w razie szczególnych wydarzeń, zagrożenia bezpieczeństwa ruchu i wypadków kolejowych precyzuje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji14. Określa ono tryb powiadamiania, ostrzegania, wstrzymywania ruchu i minimalizowania skutków wypadku. Bardziej szczegółowe zapisy znalazły się w wewnętrznej Instrukcji PKP (Ir-8) o postępowaniu w sprawach poważnych wypadków, wypadków, incydentów oraz trudności eksploatacyjnych na liniach kolejowych15, w której wyróżniono szereg rodzajów wypadków kolejowych. Instrukcja precyzuje tryb zawiadamiania o zaistniałych wypadkach i wydarzeniach, uzależniając konieczność zawiadomienia służb specjalnych (np. pogotowie ratunkowe, straż pożarna, pociąg (wagon) ratunkowy) od rozmiarów i skutków wypadku. W sytuacji zagrożenia środowiska należy powiadomić terenowe organy ochrony środowiska, wg ustaleń władz lokalnych. W pierwszej kolejności należy ratować ludzi oraz chronić środowisko przed skażeniami, a następnie usuwać skutki wypadku i przywracać ruch pociągów. Wszystkie powyższe przepisy są przepisami ogólnymi, dotyczącymi wszelkich przewozów. Ze względu na szczególne zagrożenia, jakie niesie ze sobą transport towarów niebezpiecznych, którego warunki regulowane są przez szereg szczegółowych dyrektyw Wspólnoty Europejskiej, w ramach transpozycji prawa wspólnotowego do prawodawstwa polskiego 13 14 15 Ustawa z dnia 28 marca 2003 roku o transporcie kolejowym (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r., nr 16, poz. 94 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. Nr 172, poz. 1444 z póżn. zm.); Ir-8 Instrukcja o postępowaniu w sprawach poważnych wypadków, wypadków, incydentów oraz trudności eksploatacyjnych na liniach kolejowych, zatwierdzona Zarządzeniem Nr 11/2006 Zarządu PKP PLK S.A. z dnia 7 listopada 2007 r.; 82 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni a w szczególności Dyrektywy 2008/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 września 2008 r. w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych16, uchwalono Ustawę o przewozie towarów niebezpiecznych17. Określa ona m.in. zasady przewozu koleją towarów niebezpiecznych, obowiązki uczestników tego przewozu, zasady dokonywania oceny zgodności ciśnieniowych urządzeń transportowych, uprawnienia doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu oraz organy i jednostki właściwe do sprawowania nadzoru i kontroli w tych sprawach. Podstawowym dokumentem międzynarodowym przywoływanym w ustawie jest Regulamin do międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID), stanowiący załącznik C do Konwencji o międzynarodowym przewozie towarów kolejami (COTIF)18. Zabrania się przewozu koleją towarów niebezpiecznych określonych w przepisach Regulaminu RID jako towary niedopuszczone do przewozu. Zezwala się na przewóz koleją towarów niebezpiecznych określonych w przepisach Regulaminu RID jako towary dopuszczone do międzynarodowego przewozu koleją, na warunkach określonych w tym regulaminie. Wymagania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach W wydanej decyzji środowiskowej w celu przeciwdziałania skutkom poważnych awarii znalazł się następujący warunek: „W zakresie przeciwdziałania ewentualnym skutkom zagrożeń spowodowanych wystąpieniem poważnej awarii podczas transportu lub przeładunku towarów niebezpiecznych – należy zachowywać procedury, zawarte w zatwierdzonym „Planie zapewnienia bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych wysokiego ryzyka”, opracowanym na podstawie Regulaminu dla międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych (RID)”. Prawidłowa realizacja przedsięwzięcia oraz eksploatacja linii kolejowej po modernizacji zgodnie z ww. zapisami stanowią podstawowe środki zapobiegawcze przed wystąpieniem poważnej awarii. Minimalizacja zagrożenia wystąpienia poważnych awarii Jednym z celów analizowanego przedsięwzięcia jest likwidacja miejsc, które ze względu na zły stan infrastruktury stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa transportu. Po wykonaniu modernizacji odcinka linii kolejowej nr E 30/C-E 30 poprawie ulegnie stan całej infrastruktury. W związku z poprawą jakości nawierzchni torowej ruch pociągów będzie się odbywał bardziej płynnie, przez co zmniejszeniu ulegnie potencjalne ryzyko wystąpienia awarii. Modernizacja systemu odwadniania linii kolejowej będzie miała pozytywny wpływ na jakość gleb oraz wód i również w razie ewentualnej awarii zmniejszy ich negatywny wpływ na te komponenty środowiska. Realizacja zadania przyniesie zwiększenie bezpieczeństwa ładunków w transporcie i zmniejszenie prawdopodobieństwa wypadków kolejowych, a tym samym zmniejszenie zagrożenia oddziaływania ładunków niebezpiecznych na środowisko. Ponadto niezależnie od dokonywanej w ramach niniejszego Projektu poprawy stanu infrastruktury należy oczekiwać, że w ramach innych działań spółek PKP modernizowany 16 Dyrektywa 2008/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 września 2008 r. w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych (Dz. Urz. UE L 260 z 30.09.2008); 17 Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. z 2011 nr 227 poz. 1367); 18 Konwencja o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF) sporządzona w Bernie dnia 9 maja 1980 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 100, poz. 674 i 675, z 2009 r. Nr 167, poz. 1318 oraz z 2011 r. Nr 137, poz. 804 i 805), wraz ze zmianami obowiązującymi od dnia ich wejścia w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, ogłoszonymi we właściwy sposób; Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 83 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni będzie tabor kolejowy, a także doskonalona będzie organizacja i wyposażenie służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo transportu kolejowego oraz służb ratowniczych. Wszystkie te działania zagwarantują sprawną i efektywną minimalizację skutków, jeśli nie uda się uniknąć wypadku lub wydarzenia, stanowiącego zagrożenie dla środowiska. Minimalizacja skutków poważnych awarii Minimalizacja skutków poważnych awarii jest zadaniem specjalistycznych służb technicznych. Współdziałanie różnych służb w usuwaniu skutków wypadków kolejowych precyzuje wewnętrzna instrukcja PKP (Mt 38) - o pogotowiach technicznych służby taboru PKP oraz postępowaniu w razie wypadków kolejowych. W akcjach usuwania skutków wypadków bezpośrednio uczestniczą jednostki kolejowe: a) pogotowia techniczne służby taboru, b) pogotowia sieciowe służby elektroenergetycznej (na liniach zelektryfikowanych), c) jednostki liniowe służby drogowej, d) jednostki liniowe służby automatyki, e) Kolejowe Ratownictwo Techniczne (tj. Pociągi Ratunkowe oraz Specjalne Pociągi Ratunkowe). W usuwaniu skutków wypadków, których następstwem są ofiary w ludziach, powstanie pożaru lub zagrożenia pożarowego, toksycznego, wybuchowego przy przewozie materiałów niebezpiecznych bądź innego zagrożenia dla życia i zdrowia poza jednostkami kolejowymi uczestniczą: 1) jednostki straży pożarnej, 2) jednostki ratownictwa chemicznego, 3) jednostki Policji, 4) zespoły pogotowia ratunkowego zakładów opieki zdrowotnej podległych wojewodom, 5) właściwi państwowi terenowi inspektorzy sanitarni, 6) Inspekcja Ochrony Środowiska. Metody zabezpieczania miejsca wypadku, ograniczania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, neutralizacji ewentualnych skażeń zależeć będą od rodzaju miejsca wypadku oraz rodzaju i ilości substancji, jakie przedostały się do środowiska. Sposób postępowania, niezbędny sprzęt i środki do likwidacji zagrożenia precyzują wewnętrzne instrukcje i regulaminy poszczególnych służb ratowniczych. Po zakończeniu akcji ratowniczej i likwidacji zagrożeń tereny przyległe do linii kolejowej w miejscu wystąpienia poważnej awarii należy w porozumieniu z ich właścicielami/ użytkownikami przywrócić do stanu poprzedniego (odtworzenie powierzchni ziemi, pokrycia roślinnego, ew. uszkodzonych elementów infrastruktury i zagospodarowania). 84 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 9. Obszar Ograniczonego Użytkowania Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska19 na liniach kolejowych o natężeniu ruchu powyżej 30 tys. pociągów rocznie należy co pięć lat przeprowadzać okresowe pomiary poziomu hałasu. Referencyjne metodyki wykonywania pomiarów oraz lokalizacji punktów pomiarowych dla tego typu okresowych pomiarów hałasu znajdują się w Załączniku nr 1 do ww. Rozporządzenia. Wyniki przeprowadzonych pomiarów poziomu hałasu wykonane w związku z eksploatacją linii kolejowej są ewidencjonowane w formie zestawień tabelarycznych, opisów i map sytuacyjnych zapisanych w postaci drukowanej i elektronicznej. Stanowią one również podstawę do prowadzenia działań minimalizujących wpływ hałasu na obiekty i tereny chronione akustycznie np. poprzez budowę ekranów akustycznych czy utworzenie strefy ograniczonego użytkowania i zmianę przeznaczenia budynków. Zgodnie z ustawą Prawo Ochrony środowiska, z art. 135 wynika, że jeżeli z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko lub z analizy porealizacyjnej wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem trasy komunikacyjnej tworzy się obszar ograniczonego użytkowania (OOU). Z przeprowadzonych analiz wynika, że przy uwzględnieniu dostępnych rozwiązań technicznych i technologicznych istnieje możliwość zapewnienia standardów akustycznych środowiska, w związku z powyższym na obecnym etapie opracowywania dokumentacji nie wnosi się o ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania. 19 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824) Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 85 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 10. Przedstawienie propozycji monitoringu przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji oraz analiza porealizacyjna 10.1. Faza budowy Prace prowadzone w rejonie zinwentaryzowanych siedlisk przyrodniczych należy prowadzić przy udziale specjalistycznego nadzoru przyrodniczego. 10.2. Analiza porealizacyjna Obowiązek wykonania analizy porealizacyjnej został nałożony w obowiązującej decyzji środowiskowej. Wymagania te zostały przedstawione w punkcie 2.2.2 Na podstawie przeprowadzonych symulacji wyznaczono miejsca proponowanych analiz porealizacyjnych. Miejsca te wskazano w sytuacjach, w których nie istniały techniczne możliwości zaprojektowania ekranów akustycznych (na chwilę przeprowadzanych analiz) oraz w miejscach gdzie hałas przy budynkach mieszkalnych osiągał poziomy na granicy wartości dopuszczalnych. Lokalizacja budynków przeznaczonych do analizy porealizacyjnej przedstawiona została w poniższej tabeli oraz w formie graficznej na załączniku nr 4. Ponadto w załącznikach rysunkowych zaznaczono ekrany akustyczne (nr: 2, 4, patrz Tab. 8-2), których budowę (z uwagi na przekroczenia sięgające wartości do 5 dB) należy uzależnić od wyników analiz porealizacyjnych przeprowadzonych przy budynkach znajdujących się najbliżej linii kolejowej. Tab. 10-1 Lokalizacja budynków wymagających analizy porealizacyjnej Nr km 1 136.750 2 138.500 3 138.580 4 142.060 5 150.500 do 150.600 6 154.600 strona L L P L L P W rozdziale 6.2 przedstawione zostały obszary, w których w wyniku przeprowadzonego modelowania stwierdzono, że po zrealizowaniu inwestycji wystąpią przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu (Tab. 6-2). Dla wskazanych obszarów wyznaczona została lokalizacja ekranów koniecznych do wybudowania w trakcie modernizacji linii oraz ekrany potencjalne, o budowie których zadecydować powinny wyniki analizy porealizacyjnej. Ponadto w wyniku przeprowadzonej analizy wyznaczono pojedyncze lokalizacje, w których potencjalne przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu dotyczyć będą pojedynczych budynków będących często w złym stanie technicznym, lub budynków, które po modernizacji będą zlokalizowane np. za projektowanym peronem, który będzie stanowił dla nich naturalną ochronę. W takich pojedynczych przypadkach nie zaprojektowano ekranów akustycznych. Decyzja o potrzebie i sposobie ich ochrony również powinna zostać podjęta po wykonaniu analizy porealizacyjnej. 10.3. Faza eksploatacji W punkcie 2.2.2 przedstawione zostały zapisy decyzji środowiskowej dotyczące obowiązku przeprowadzenia monitoringu po wykonaniu modernizacji linii kolejowej. Nałożony został obowiązek monitoringu w zakresie śmiertelności gatunków zwierząt przekraczających instalacje odwadniające. Zapisy decyzji środowiskowej uznaje się za wystarczające. 86 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni W celu minimalizacji negatywnego oddziaływania na gleby oraz wody – zarówno powierzchniowe, jak i podziemne – zaleca się prowadzenie stałej kontroli sprawności systemu odwodnienia linii kolejowej i utrzymywanie jej w dobrym stanie technicznym. W przypadku pozostałych komponentów środowiska nie ma potrzeby realizacji badań monitoringowych. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 87 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 11. Analiza możliwych konfliktów z planowanym przedsięwzięciem społecznych związanych Na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zapewniony został udział społeczeństwa20. W ramach zapewnienia udziału społeczeństwa przeprowadzona została rozprawa administracyjna. W przewidzianym ustawowo terminie do Urzędu wpłynęły uwagi i wnioski, które zostały rozpatrzone a informacja o odniesieniu się do zgłoszonych uwag i wniosków została zawarta w wydanej decyzji środowiskowej. Analiza możliwych konfliktów społecznych Przeprowadzono analizę możliwości wystąpienia konfliktów społecznych na dwóch etapach na etapie realizacji przedsięwzięcia oraz późniejszej eksploatacji linii. W obu przypadkach przewiduje się, że ilość zaangażowanych podmiotów konfliktu będzie raczej niewielka i mało zróżnicowana. Faza realizacji przedsięwzięcia Przewiduje się, że negatywne nastawienie do realizacji przedsięwzięcia może wystąpić jedynie w przypadku mieszkańców i właścicieli terenów bezpośrednio sąsiadujących z torowiskiem. Osoby te mogą obawiać się m.in. o: - uciążliwości związane z oddziaływaniem hałasu na etapie budowy i eksploatacji; - negatywne skutki emisji zanieczyszczeń podczas budowy (pośrednio mogą mieć wpływ na płody rolne); - zniszczenie krajobrazu (obawy związane z chęcią zachowania środowiska naturalnego w bezpośrednim miejscu zamieszkania). Należy pamiętać, że często argumenty ekologiczne stosowane są jako pretekst w sporze z inwestorem o uzyskanie odszkodowań z innych przyczyn; - utrudnienia w ruchu w czasie budowy. W czasie realizacji przedsięwzięcia może dochodzić do niezorganizowanej emisji pyłów i gazów do powietrza związanych z pracą ciężkiego sprzętu. Należy także pamiętać, że wszelkie prace wymagające użycia ciężkiego sprzętu są przede wszystkim źródłem hałasu. Są one szczególnie uciążliwe, gdy prace prowadzone są w terenie z zabudową. Jest to jednak oddziaływanie krótkotrwałe i chwilowe. Zalecenia opisane w rozdziale 8 pozwolą zminimalizować niekorzystne oddziaływanie na środowisko, w tym na człowieka. We wszystkich przypadkach podstawą do rozwiązania konfliktów o każdym podłożu jest informowanie zainteresowanych stron zarówno o szczegółach przedsięwzięcia na etapie planowania, uwzględnienie interesów zaangażowanych stron (co miało miejsce na etapie wydawania decyzji środowiskowej) jak i szczegółowych rozwiązaniach technologicznych, a wreszcie informowanie o samym przebiegu budowy i organizacji robót, w tym np. zmiana organizacji ruchu, jak również zakaz prowadzenia prac w porze nocnej w obszarze zabudowanym. Wszelkie wprowadzane zmiany w organizacji w ruchu na drogach publicznych wykonawcy robót powinni uzgadniać z zarządcami poszczególnych dróg (trasy, terminy, niezbędne oznakowanie). Planowane zmiany powinny być z wyprzedzeniem podane do publicznej wiadomości (w gminach, sołectwach, prasie lokalnej). Faza eksploatacji Do negatywnych skutków funkcjonowania linii kolejowej, które mogą być przyczyną konfliktów społecznych, można zaliczyć przede wszystkim emisję hałasu. Jednak prawidłowe przeprowadzenie działań mających na celu zapobieganie lub ograniczanie negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na życie człowieka, jak np. zastosowanie środków ochrony 20 Zgodnie z art. 53 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U z 2008 r. nr 25, poz. 150 z późn. zm.). Według obecnie obowiązujących przepisów wymóg ten wynika z art. 33 ustawy ocenowej. 88 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni akustycznej (wskazanych w niniejszym raporcie) w miejscach przekroczenia dopuszczalnych poziomów emisji hałasu, pozwoli zminimalizować uciążliwość akustyczną przedsięwzięcia. Należy również podkreślić, iż czynnikiem, który znacząco wpływa na relacje między warunkami akustycznymi a człowiekiem, jest tzw. subiektywna wrażliwość na hałas. Hałas kolejowy uznawany jest zazwyczaj przez ludzi za mniej uciążliwy niż hałas uliczny drogowy, sąsiedzki czy osiedlowy o tym samym natężeniu dźwięku. Należy zatem przypuszczać, że ze względu na okres dotychczasowego istnienia linii kolejowej w środowisku na etapie eksploatacji linii nie wystąpią protesty społeczeństwa. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 89 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 12. Oparcie przedsięwzięcia i planistycznych 12.1 w dokumentach strategicznych Dokumenty strategiczne Polityka Transportowa Państwa Planowana modernizacja linii kolejowej nr E 3-/C-E 30 spełnia główne założenia Polityki Transportowej Państwa, opracowanej na lata 2006 – 2025. W zakresie rozwoju infrastruktury kolejowej za kluczowe uznaje się m.in.: - zahamowanie degradacji i stopniową poprawę stanu infrastruktury kolejowej w skali sieci; - zapewnienie wszystkim przewoźnikom kolejowym dostępu do infrastruktury liniowej oraz punktowej; - dostosowanie infrastruktury do rozwoju międzyregionalnych przewozów pasażerskich. Cele realizacji planowanej inwestycji w pełni wpisują się w ww. cele priorytetowe. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 – 2013 (POIIŚ) Projekt Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III został ujęty w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 – 2013. Projekt ten został wymieniony na liście „priorytetowych ciągów kolejowych, na których skupione zostaną wysiłki inwestycyjne”. Jak wspomniano we wstępie do niniejszego raportu planowany projekt jest umieszczony na liście projektów indywidualnych pod nr POIiŚ 7.1-30. 12.2 Dokumenty planistyczne Plan zagospodarowania przestrzennego województwa Linia kolejowa E 30/C-E 30 została uwzględniona w planie zagospodarowania województwa podkarpackiego. W planie ustalenia z zakresu systemu komunikacji kolejowej przewidują „przebudowę magistrali E 30 do parametrów linii ekspresowej zgodnie z umowami międzynarodowymi AGC i AGTC”. Planowane przedsięwzięcie jest więc zgodne z zapisami planu zagospodarowania województwa. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (MPZP) Analizowany odcinek linii kolejowej nie przecina żadnego obszaru objętego ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Najbliższe dwa obszary, dla których uchwalone zostały MPZP zlokalizowane są w odległości ok. 150 m od linii kolejowej. Na mapach w załączniku 4 przedstawione zostały obszary, dla których uchwalone zostały MPZP. W poniższej tabeli przedstawiono wykaz obowiązujących MPZP wraz z określeniem odległości obszaru od linii kolejowej. Lp. km linii 1. 141.950 – 142.050 2. 143.500 – 143.100 3. 144.000 – 144.500 4. 152.000 – 152.700 5. 153.000 – 154.000 90 Uchwała Uchwała nr XV/140/2000 Rady Gminy Świlczy z dnia 27.09.2000 r. Uchwała nr XV/140/2000 Rady Gminy Świlczy z dnia 27.09.2000 r. Uchwała nr VII/58/2003 Rady Gminy Świlcza z dnia 30.07.2003 Uchwała nr XXXIX/353/2001 Rady Miejskiej w Głogowie Młp. z dnia 15.11.2001 Uchwała nr II/36/2002 Rady Miejskiej w Głogowie Młp. z dnia 6.12.2002 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Odległość obszaru objętego MPZP od linii kolejowej [m] 150 215 210 150 145 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 13. Wymagania dotyczące ochrony środowiska wynikające z wydanych decyzji uwzględnione w projekcie budowlanym Jak wspomniano we wstępie, dla planowanej modernizacji linii E 30/C-E 30 Wojewoda Podkarpacki, po przeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko, wydał 28 sierpnia 2008 r. decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia nr Śr.IV-6613-8/08. Do ww. decyzji wydane zostało Postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie nr WOOŚ.400.3.71.2011.AH-2 z dnia 06.12.2011 r. prostujące oczywistą omyłkę pisarską w treści decyzji. W opracowanym projekcie uwzględnione zostały zalecenia nałożone w decyzji środowiskowej. Jedyne różnice pomiędzy zapisami decyzji środowiskowej a projektem budowlanym dotyczą lokalizacji ekranów akustycznych oraz zabezpieczenia jakości wód podziemnych. Poniżej przedstawiono opis różnic. Ekrany akustyczne: Na etapie opracowywania niniejszego raportu dysponowano bardziej dokładnymi danymi aniżeli na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej. Z tego względu możliwe było przeprowadzenie dokładniejszego modelowania oddziaływania analizowanego odcinka linii kolejowej na klimat akustyczny. W wyniku przeprowadzonych analiz zalecono budowę ekranów akustycznych na innych odcinkach aniżeli zalecone w decyzji środowiskowej. Porównanie zaleceń decyzji środowiskowej oraz odcinków ekranów zaproponowanych na obecnym etapie projektowania przedstawiono w poniższej tabeli. Należy również podkreślić, że w wyniku przeprowadzonych analiz zaproponowano również odcinki ekranów, o budowie których ostateczna decyzja powinna zostać podjęta po przeprowadzeniu analizy porealizacyjnej. Tab. 13-1 Porównanie lokalizacji ekranów akustycznych wg decyzji środowiskowej oraz projektu budowlanego Strona Strona Lokalizacja ekranu Lokalizacja ekranu linii linii Opis zmian wg decyzji wg proj. bud. środowiskowej [L, P] [L, P] 133.600-134.400 P 133.600-134.500* P Wydłużenie końca ekranu 142.000-143.400 L 142.257-142.947 L Skrócenie ekranu 146.700-147.800 P 146.795-147.600 P Skrócenie ekranu 146.900-147.800 L 146.965-147.684 L Skrócenie ekranu Wydłużenie początku ekranu, 154.800-156.100 L 154.773-154.873 L skrócenie końca ekranu. * - decyzja o budowie ekranu na odcinku 133.600 – 134.000 powinna zostać podjęta po przeprowadzeniu analizy porealizacyjnej. Ochrona wód: W wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach znalazło się zalecenie wykonania drenażu rurowego lub kamiennego na odcinkach przebiegu linii kolejowej przez obszar GZWP. Na etapie opracowywania niniejszego raportu dokładnej analizie poddano stopnie zagrożenia wód podziemnych, biorąc pod uwagę budowę geologiczną przecinanego terenu, lokalizację ujęć wód, występowanie GZWP oraz kierunki spływu wód. W wyniku przeprowadzonych analiz wskazano jako zabezpieczenie zastosowanie szczelnych rowów na następujących odcinkach linii: - km 133.600 - 135.950 - km 139.400 - 142.800 - km 143.000 - 151.850 - km 153.000 - 154.900 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 91 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Różnice wynikające z zaleceń wskazanych na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej oraz wskazanych na obecnym etapie wynikają przede wszystkim ze szczegółowości dostępnych danych projektowych na poszczególnych etapach opracowywania dokumentacji oraz ze szczegółowości analizowanych danych (w raporcie opracowanym na potrzeby uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach analiza stopni zagrożenia wód podziemnych opierała się o dane zawarte na mapie w skali 1:50 000). W poniższej tabeli przedstawiono sposób, w jaki poszczególne zalecenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zostały uwzględnione w opracowanym projekcie budowlanym. 92 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Tab. 13-2 Sposób uwzględnienia zaleceń decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w projekcie budowlanym Nr zalecenia w decyzji Lp. Treść zalecenia* Sposób uwzględnienia w projekcie budowlanym środowiskowej 1. II.1. Uwzględnić zalecenia wynikające z zapisów punktu I decyzji Zapewnić rozwiązania projektowe i organizację prac w obrębie siedlisk gatunków ryb chronionych w szczególności przy pracach remontowych W obiekcie w km 146,697 w celu złagodzenia efektu progu na mostów, które: odcinku za przyczółkiem zastosowano na dł. 20 m przed i za a) wykluczą tworzenie barier piętrzących wodę w postaci budowli 2. II.2. obiektem geokratę o wysokości 10 cm i 20 cm ułożoną na warstwie hydrotechnicznych, niesortu i geomembranie w osłonie z geowłókniny. b) uniemożliwią spływ powierzchniowy z placu budowy, c) na etapie eksploatacji mostów zabezpieczą rzekę przed zanieczyszczeniem. Dojazd do torów i pozostałą infrastrukturę w pobliżu rezerwatu „Torfy” 3. II.3. Nie dotyczy zlokalizować do północnej strony linii kolejowej. Należy zaprojektować odprowadzanie wód odpadowych za pomocą systemu rowów trawiastych, a w miejscach przebiegu linii kolejowej W celu zabezpieczenia wód podziemnych na odcinkach o wysokim przez tereny GZWP (nr 425 Dębica – Stalowa Wola – Rzeszów, (...)) stopniu zagrożenia wód zaprojektowano szczelne rowy. Dokładna należy wykonać drenaż kamienny lub rurowy. W miejscach niewielkich lokalizacja odcinków o szczelnym systemie odwodnienia 4. II.4 spadków projektowanych rowów umocnić je korytkami żelbetowymi, przedstawiona została w rozdz. 8.3. W rowach zastosowano płytkie jako zabezpieczenie przed zamulaniem. Korytka krakowskie mogą być korytka umożliwiające drobnym zwierzętom możliwość ich zastosowane po modyfikacji, która zapewni ochronę zwierząt przed opuszczenia. Tym samym spełniony został również warunek przedostawaniem się do systemu odwodnienia, bez możliwości nałożony w punkcie II.10 decyzji środowiskowej. opuszczenia. W obiektach w km: - 144.380 zaplanowano budowę nowego mostu i przystosowanie obiektu jako przejście dla zwierząt drobnych. Wzdłuż koryta przewidziano obustronne półki szer. 1 m Przewidziano Należy zapewnić modernizację mostów spełniających funkcje przejść umocnienie koryta rzeki w rejonie mostu oraz stożków dla zwierząt małych w km ok.:(…) 144.380, 144.845 przez zachowanie przyczółków. Koryto - narzut kamienny, półki materace siatkowo 5. II.5 naturalnych lub stworzenie sztucznych fragmentów linii brzegowej po kamienne. obu stronach rzeki oraz zachowanie lub odtworzenie fragmentu dna - 144.845 - zaplanowano budowę nowego mostu i przystosowanie cieku wodnego pod mostem. obiektu jako przejście dla zwierząt drobnych. Wzdłuż koryta przewidziano obustronne półki szer.1 m Przewidziano umocnienie koryta rzeki w rejonie mostu, Koryto - narzut kamienny, półki materace siatkowo - kamienne. Należy zaplanować modernizację przepustów spełniających funkcję 6. II.6. Nie dotyczy przejść dla zwierząt małych w km ok.: (...), 117.354, 117.368, 118.313, Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 93 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. Nr zalecenia w decyzji środowiskowej 7. II.7. 8. II.8. 9. II.9. 10. 11. 94 II.10. II.11. Treść zalecenia* 118.323, 118.589, 121.743 przez sztuczne stworzenie (zainstalowanie półek o szerokości ok. 20 cm) lub naturalne zachowanie fragmentów linii brzegowej wewnątrz przepustów, umożliwiające migrację drobnych zwierząt przy normalnym stanie wód oraz zachowanie lub odtworzenie fragmentów naturalnego dna cieku wodnego pod mostem. Przepusty powinny mieć min. 1,5 m szerokości i 1 m wysokości. Zaprojektować przejścia dla płazów: i. ok. km 168.500 – 169.500 – 10 przepustów o szerokości min. 1 m i wysokości min. 1 m rozmieszczonych w odległości ok. 50 m, ii. ok. km 170.500 – 171.500 – 5-10 przepustów o szerokości min. 1 m i wysokości min. 1 m rozmieszczonych w odległości ok. 50 m, iii. ok. km 179.500 – 180.500 – 5 przepustów o szerokości min 1 m i wysokości 1 m rozmieszczonych w odległości ok. 50 m Przejścia dla płazów muszą być wyposażone w system ogrodzeń naprowadzających zwierzęta w postaci płotków w kształcie odwróconej litery „L” o wysokości 40-50 cm. W przypadku, gdy wyniknie konieczność zajęcia dwóch stawów, zlokalizowanych w miejscowościach Betulin i Podpiaszcze wzdłuż nasypu kolejowego, gdzie stwierdzono występowanie kumaka górskiego (Bombina vageriata), celem złagodzenia skutków realizacji inwestycji należy wykonać dwa nowe stawy (o powierzchni 200 – 1500 m2, głębokości: 1 – 1,5 m) za każdy utracony. Stawy należy lokalizować możliwie najbliżej stawów utraconych w lokalizacjach przy km ok. 169.200 oraz 180.000 w okolicy liczniejszego występowania miejsc rozrodu płazów. W odniesieniu do całego przedsięwzięcia zastosować rozwiązania alternatywne dla korytek betonowych/żelbetonowych lub zabezpieczyć je od góry warstwą tłucznia na siatce metalowej, bądź też zmodyfikować ich konstrukcję w inny sposób ograniczający do minimum efekt bariery oraz śmiertelność migrujących zwierząt. Określić ilości mas ziemnych usuwanych lub przemieszczanych w wyniku realizacji inwestycji wraz z określeniem sposobów postępowania z nimi. Sposób uwzględnienia w projekcie budowlanym Nie dotyczy Nie dotyczy Nie dotyczy W miejscach zastosowania szczelnych rowów zastosowano płytkie korytka umożliwiające drobnym płazom możliwość ich opuszczenia minimalizując w ten sposób zagrożenie dla zwierząt i spełniając wymóg nałożony w decyzji środowiskowej. Ilości mas ziemnych powstałych na etapie realizacji projektu szacuje się na 190 000 Mg. Masy ziemne, zgodnie z wymogiem decyzji środowiskowej będą badane i w razie możliwości będą wykorzystywane w trakcie budowy. Masy ziemne zakwalifikowane Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. Nr zalecenia w decyzji środowiskowej Treść zalecenia* Sposób uwzględnienia w projekcie budowlanym jako odpad będą odzyskiwane lub unieszkodliwiane zgodnie z obowiązującymi przepisami. 12. II.12. 13. II.13. 14. II.14. 15. II.15. Uwzględnić modernizację istniejącego przejścia podziemnego dla pieszych przez tory w miejscowości Żurawica Osobowa, polegającej na jego wydłużeniu na drugą stronę linii kolejowej, do istniejącej drogi w miejscowości Bolestraszyce. W celu zmniejszenia emisji hałasu oraz drgań akustycznych do środowiska należy zastosować szyny bezstykowe, montowane sprężyście na podkładach strunobetonowych. Należy opracować szczegółowy program działań w zakresie ochrony środowiska przed hałasem w uwzględnieniem wszystkich możliwych rozwiązań technicznych i organizacyjnych. Ekrany akustyczne należy zaprojektować indywidualnie dla każdego obszaru newralgicznego, z uwzględnieniem lokalnych warunków urbanistycznych oraz zaprojektować ekrany akustyczne wskazane w tabeli Nr 1 Tabela Nr 1 - Lokalizacja ekranów akustycznych Wysokość Lp. ekranu Orientacyjny kilometraż ekranu [m] 1. 4-5 97.900-98.700 ekran po lewej stronie 2. 4-5 99.100-99.700 ekran po prawej stronie 3. 4-5 105.200-105.80 ekran po lewej stronie 4. 4-5 111.000-112.100 ekran po prawej stronie 5. 4-5 119.300-119.900 ekran po lewej stronie 6. 4-5 121.300-122.000 ekran po prawej stronie 7. 4-5 122.500-123.700 ekran po lewej stronie 8. 4-5 126.500-127.200 ekran po lewej stronie 9. 4-5 126.800-127.200 ekran po prawej stronie 10. 4-5 133.500-134.400 ekran po prawej stronie 11. 4-5 142.000-143.400 ekran po lewej stronie 12. 4-5 146.700-147.800 ekran po prawej stronie 13. 4-5 146.900-147.800 ekran po lewej stronie Nie dotyczy Przewidziano konstrukcję torowiska zgodnie z wymogami decyzji środowiskowej. W celu ochrony środowiska przed oddziaływaniem zaprojektowane zostały ekrany akustyczne. hałasu W wyniki modelowania przeprowadzonego na etapie opracowywania niniejszego raportu pozwoliły na uszczegółowienie lokalizacji i parametrów ekranów akustycznych. W poniższej tabeli przedstawiono km projektowanych ekranów z odniesieniem do ekranów zaleconych w decyzji środowiskowej. Lp ekranu w Wysokość km projektowanego decyzji projektowanego ekranu środowiskowej ekranu [m] 10 133.600 – 134.500* 4 11 142.257 – 142.947 4 12 146.795 – 147.600 4 13 146.965 – 147.684 4 14 154.773 – 154.873 4 * - decyzja o budowie ekranu na odcinku 133.600 – 134.000 powinna zostać podjęta po przeprowadzeniu analizy porealizacyjnej. Szczegółowa lokalizacja ekranów przedstawione w rozdziale 8.2. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i ich parametry zostały 95 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Lp. 16. Nr zalecenia w decyzji środowiskowej II.16. Treść zalecenia* Sposób uwzględnienia w projekcie budowlanym 14. 4-5 154.800-156.100 ekran po lewej stronie 15. 4-5 156.400-157.100 ekran po prawej stronie 16. 4-5 157.900-158.500 ekran po lewej stronie 17. 4-5 165.900-166.600 ekran po lewej stronie 18. 4-5 166.200-167.300 ekran po prawej stronie 19. 4-5 176.900-177.800 ekran po prawej stronie 20. 4-5 177.000-178.200 ekran po prawej stronie 21. 4-5 181.000-182.500 ekran po prawej stronie 22. 4-5 184.700-185.200 ekran po prawej stronie 23. 4-5 190.300-191.100 ekran po prawej stronie 24. 4-5 193.200-194.000 ekran po prawej stronie 25. 4-5 207.300-207.900 ekran po lewej stronie 26. 4-5 219.300-219.800 ekran po prawej stronie 27. 4-5 219.300-219.800 ekran po prawej stronie 28. 4-5 221.500-223.000 ekran po prawej stronie 29. 4-5 221.500-223.500 ekran po lewej stronie 30. 4-5 241.700-242.600 ekran po prawej stronie 31. 4-5 242.200-243.800 ekran po lewej stronie 32. 4-5 243.400-246.500 ekran po prawej stronie 33. 4-5 243.800-244.600 ekran po lewej stronie Dokładna lokalizacja ekranów akustycznych i ich parametry techniczne Na obecnym etapie projektowania określona została dokładna powinny być określone na etapie opracowania programu projektu lokalizacja oraz parametry ekranów. wstępnego modernizacji. * W tabeli na szaro zaznaczone zostały zalecenia, które nie dotyczą odcinka linii kolejowej analizowanego w niniejszym opracowaniu. 96 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 14. Podsumowanie, wnioski i zalecenia 14.1. Prognozowane skutki realizacji inwestycji Opisywany, planowany do modernizacji odcinek linii kolejowej pomiędzy Sędziszowem Małopolskim a Rzeszowem przebiega w większości przez tereny rolnicze oraz (w początkowej i końcowej części odcinka) przez obszary miejskie. Największy udział w powierzchni mają tu grunty orne i użytki zielone, zdecydowanie mniejszy nieużytki. Ekosystemy naturalne stanowią jedynie niewielkie powierzchniowo płaty spontanicznych zarośli i zadrzewień oraz lasów łęgowych. W granicach opracowania spośród siedlisk chronionych, wymienionych w załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG odnotowano występowanie niewielkich płatów lasów łęgowych. W granicach opracowania odnotowano występowanie 3 gatunków chronionych roślin naczyniowych – kaliny koralowej, pierwiosnki lekarskiej i kruszyny pospolitej. Ewentualne zniszczenie pojedynczych stanowisk tych gatunków nie ma znaczenia dla zachowania ich populacji w regionie i kraju. Z uwagi na charakter inwestycji, ograniczony powierzchniowo do istniejącego nasypu kolejowego, nie przewiduje się negatywnego jej oddziaływania na siedliska chronione. Jednak w bezpośrednim sąsiedztwie łęgów, w dolinach rzek, prace należy prowadzić szczególnie ostrożnie i ograniczać je jedynie do torowiska i strefy nasypu kolejowego. Głównym pozytywnym skutkiem realizacji inwestycji będzie poprawa stanu infrastruktury kolejowej i w związku z tym ograniczenie jej negatywnego wpływu na środowisko. Poprawa stanu infrastruktury zapewni likwidację ograniczeń prędkości pociągów oraz zwiększy przepustowość linii. Głównym sposobem negatywnego oddziaływania na środowisko po realizacji przedsięwzięcia będzie emisja hałasu, jednakże oddziaływanie to zostanie ograniczone dzięki zastosowaniu środków minimalizujących – budowie ekranów akustycznych. Zaprojektowanych zostało 2 838 m ekranów akustycznych o wysokości 3-4 m. Ponadto wyznaczono lokalizację ekranów akustycznych o łącznej długości 1 281,5 m. Decyzja o budowie tych ekranów powinna zostać podjęta po przeprowadzeniu pomiarów hałasu po zakończeniu modernizacji linii. 14.2. Warunki realizacji planowanego przedsięwzięcia, w tym wykonania urządzeń zabezpieczających środowisko Prace budowlane powinny być wykonywane zgodnie z zaleceniami obowiązującej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, przedstawionych w punkcie 2.2 oraz przedstawionych w niniejszym raporcie zaleceń dodatkowych, również przedstawionych w ww. rozdziale. Ponadto w bezpośrednim sąsiedztwie łęgów, nie należy organizować składowisk materiałów, zaplecza budowy, czy też dróg pomocniczych. Zakres robót budowlanych i zastosowane metody muszą zagwarantować oszczędne gospodarowanie gruntami. W trakcie realizacji inwestycji należy zastosować metody i technologie najmniej inwazyjne, które zapewnią ograniczenie do minimum niekorzystnego wpływu tej inwestycji na środowisko. Organizacja prac i realizacja inwestycji powinny ograniczyć do minimum ingerencję w strukturę obszarów przyległych, zwłaszcza w stosunki hydrologiczne. 14.3. Warunki eksploatacji Po zakończeniu realizacji inwestycji, zgodnie z zaleceniami decyzji środowiskowej, konieczne jest przeprowadzenie analizy porealizacyjnej w zakresie oddziaływania na klimat akustyczny. Na etapie eksploatacji linii kolejowej konieczne jest przestrzeganie obowiązku dotyczącego monitoringu nałożonego w decyzji środowiskowej. Ponadto eksploatacja linii kolejowej Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 97 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni powinna odbywać się zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi oraz regulaminami wewnętrznymi PKP. 14.4. Stopień i sposób uwzględnienia w projekcie budowlanym wymagań ochrony środowiska wynikających z decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Wszystkie zalecenia decyzji środowiskowej zostały uwzględnione w projekcie budowlanym z uwzględnieniem uszczegółowień opracowanych na etapie sporządzania niniejszego raportu. Różnice pomiędzy zaleceniami decyzji środowiskowej oraz zaleceniami wynikającymi z analiz przeprowadzonych na obecnym etapie dotyczą lokalizacji ekranów akustycznych oraz sposobu zabezpieczenia jakości wód podziemnych. Szczegółowo różnice te omówione zostały w rozdz. 13. 14.5. Wnioski Planowana realizacja inwestycji przyczyni się do poprawy komfortu i bezpieczeństwa podróży. W ramach planowanych prac modernizacji ulegnie cała infrastruktura – konstrukcja torowiska, obiekty inżynieryjne, perony na stacjach i przystankach osobowych, mała architektura, zasilanie linii, drogi dojazdowe. Prowadzenie prac będzie związane z emisją do środowiska hałasu, nieznacznych ilości zanieczyszczeń powietrza, emisją odpadów. Oddziaływanie na etapie realizacji przedsięwzięcia będzie jednak krótkotrwałe i ustąpi w momencie zakończenia prac. Na etapie eksploatacji linii głównym sposobem negatywnego oddziaływania na środowisko będzie emisja hałasu. W celu minimalizacji tego oddziaływania zaprojektowane zostały ekrany akustyczne. Ich realizacja zapewni dotrzymanie obowiązujących standardów jakości środowiska. W zakresie minimalizacji oddziaływania na jakość wód podziemnych przewidziano zastosowanie szczelnego systemu odwodnienia. W zakresie ochrony pozostałych komponentów środowiska zalecenia przedstawione w decyzji środowiskowej uznano za wystarczające. Ich przestrzeganie zapewni ochronę środowiska przed zanieczyszczeniem. 98 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 15. Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano opracowując raport 15.1. Ocena stanu środowiska i jego wrażliwości W analizach akustycznych wykorzystano (zgodnie z Dyrektywą 2002/49/WE) model obliczeniowy, bazujący na metodzie RMR – jest to holenderska krajowa metoda obliczania opublikowana w „Reken-en Meetvoorschrift Railverkeerslawaai ’96. Ministerie Volkshuisvesting. Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, 20 listopad 1996’. Szczegółowe wykorzystanie w/w metody nie było możliwe z uwagi na: - brak polskiej bazy wyjściowych wskaźników emisyjnych hałasu kolejowego, - stopień uogólnienia, który został wyznaczony zakresem oceny (niektóre parametry musiały zostać uogólnione dla uzyskania ujednoliconej oceny wzdłuż całego rozpatrywanego odcinka). Posługując się w/w wytycznymi dokonano adaptacji scharakteryzowanych niżej.: - Zastosowano wskaźniki hałasu LDi LN (odpowiednio dla pory dnia i nocy). - W analizach zastosowano wysokość punktu odbioru tj. 4m nad powierzchnią gruntu. - Z uwagi na brak szczegółowych informacji dotyczących warunków pogodowych dla dużego obszaru objętego analizą (położonego wzdłuż obiektu liniowego), zastosowano upraszczających uśrednień. - Dla oceny absorbcji dźwięku w atmosferze w funkcji temperatury oraz wilgotności względnej, pod uwagę bierze się współczynniki obliczone w oparciu o metodę opisaną w normie PN ISO 9613-1. Z uwagi na scharakteryzowaną wyżej sytuację - współczynnik ten został uproszczony. - Oceniając warunki propagacji dźwięku przyjęto, iż współczynnik powierzchni utwardzonej wynosi 0%. - Z uwagi na brak cyfrowego modelu terenu uwzględniającego warstwy podsypki z tłucznia pod torami w obliczeniach uwzględniono jedynie cyfrowy model podtorza wzdłuż linii kolejowej, który dla całego przebiegu znajdował się poniżej torowiska. Samo torowisko znajdowało się na docelowej wysokości. 15.2. Wytwarzanie odpadów W rozdziale 4.4 przedstawione zostały ilości odpadów wytwarzanych w wyniku eksploatacji linii kolejowej o długości 743,724 km zarządzanej przez Zakład Linii Kolejowych w Rzeszowie, który udostępnił przedmiotowe dane. W związku z tym, iż ewidencja rodzajów i ilości wytwarzanych odpadów prowadzona jest dla całego ZLK – nie było możliwe uzyskanie bardziej szczegółowych danych. Faktyczne dane dotyczące rodzajów i ilości odpadów będą znane dopiero po zakończeniu realizacji projektu. 15.3. Minimalizacja negatywnych oddziaływań W wyniku przeprowadzonego modelowania wskazane zostały budynki, dla których wystąpią przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu po zakończeniu modernizacji. Jednakże w przypadku, gdy przekroczenia wartości dopuszczalnych mieściły się w granicach błędu obliczeniowego – mieszczącego się w granicach błędu modelu, budynki te zostały wskazane jako budynki, dla których konieczne jest przeprowadzenie badań porealizacyjnych, na podstawie których podjęta zostanie decyzja o ewentualnej budowie ekranu. W niniejszym opracowaniu przedstawiona została lokalizacja wszystkich ekranów – koniecznych do realizacji oraz ekranów potencjalnych, wraz ze wskazaniem dokładnej lokalizacji oraz parametrów. Informacje te przedstawione zostały w rozdziale 8.2 raportu oraz na mapach w załączniku 4. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 99 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 16. Opis metod wnioskodawcę prognozowania zastosowanych przez 16.1. Prognoza ruchu Prognoza ruchu przedstawiona w rozdziale 2.3 opracowana została na wcześniejszym etapie opracowywania dokumentacji projektowej. W niniejszym raporcie wykorzystano prognozę ruchu uwzględnioną w raporcie o oodziaływaniu przedisewzięcia na środowisko opracowanym na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, uwzględniając wskaźniki wzrostu natężenia ruchu dla roku 2025 (również wskazane w ww. raporcie). Przedstawione planowane obciążenie ruchem kolejowym wykorzystne zostało do opracowania prognozowanego oddziaływania linii kolejowej na klimat akustyczny. 16.2. Warunki hydrogeologiczne i jakość wód Charakterystykę budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych oraz stopień izolacji i zagrożenia wód podziemnych oparto na dostępnych materiałach archiwalnych obejmujących: - szczegółowe mapy geologiczne Polski w skali 1:50 000 - mapy geologiczne i hydrogeologiczne w skali 1:50 000 głównego poziomu użytkowego - dokumentacje hydrogeologiczne poszczególnych ujęć wód podziemnych, - dokumentację hydrogeologiczną zbiorników wód podziemnych nr 425, 426 i 427 (wykonana w 1994 r.) - dodatek do dokumentacji hydrogeologicznej określającej warunki hydrogeologiczne w związku z ustanawianiem obszarów ochronnych Głównego Zbiornika Wód Podziemnych n4 425 Dębica- -Stalowa Wola – Rzeszów, - mapę wrażliwości wód podziemnych Polski na zanieczyszczenie 1:500 000. - wynikach wierceń i badań geotechnicznych wykonanych na potrzeby projektowanej modernizacji linii kolejowej. Głębokość wykonanych otworów wynosiła od 3 do kilkunastu metrów. Dla celów oceny potencjalnego oddziaływania inwestycji liniowych na środowisko przyjmuje się na ogół cztery stopnie zagrożenia wód podziemnych. Przy określaniu stopnia zagrożenia kolejnych wydzieleń istotna jest nie tylko miąższość nadkładu słabo przepuszczalnego, izolującego użytkowy poziom wód podziemnych. Dodatkowymi czynnikami uwzględnianymi przy ocenie są: - rodzaj gruntu tworzącego izolację pierwszego, użytkowego poziomu wodonośnego (gliny piaszczyste, gliny zwięzłe, iły). Od typu gruntu zależy prędkość przepływu wody z zanieczyszczeniami, która (choć wolna, liczona w latach) szybsza będzie w glinach piaszczystych niż w iłach; - rozprzestrzenienie warstw izolujących, możliwość występowania nieciągłości lub stref o mniejszej miąższości; - głębokość występowania warstw izolujących – brana musi być pod uwagę możliwość zmniejszenia miąższości (rozcięcia) warstw izolujących w trakcie posadowienia obiektów inżynieryjnych linii kolejowej. Dotyczy to wykopów pod fundamenty, palowania itp, które mogą naruszyć ciągłość izolacji. - znaczenia poszczególnych warstw wodonośnych dla ekosystemów i zaopatrzenia ludności w wodę. Według dostępnych materiałów archiwalnych w omawianym obszarze dominuje bardzo duża, duża i średnia podatność wód podziemnych na zanieczyszczenia. Podatność oceniana jest na podstawie czasu wymiany wody w profilu strefy aeracji i warstw izolujących pierwszy poziom wodonośny co odpowiada czasowi migracji wraz z infiltrującą wodą potencjalnych zanieczyszczeń konserwatywnych. Przyjmuje się następujące przedziały czasowe: - bardzo duża podatność – czas przepływu wody poniżej 5 lat - duża podatność – czas przepływu wody 5 – 25 lat, - średnia podatność – czas przepływu wody 25 – 50 lat, 100 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - mała i bardzo mała podatność – czas przepływu wody powyżej 50 lat. Ze względu na użytkowy charakter pierwszej warstwy wodonośnej obszary o bardzo dużej i dużej podatności w analizie zakwalifikowano razem. Określenie czasu pionowego przesiąkania wód Czas pionowej migracji zanieczyszczeń konserwatywnych (przepływu wody) z powierzchni terenu do warstwy wodonośnej (t) jest sumą czasu przesączania przez strefę aeracji (ta) i czasu przesiąkania przez nadkład słabo przepuszczalny warstwy wodonośnej (tp): t = ta + tp. Czas przesączania przez strefę aeracji (ta) szacowano według wzoru: n ta = ∑ i =1 mi ⋅ ϖo I gdzie: mi - miąższość kolejnych warstw profilu gruntu (aeracji) ωo - przeciętna wilgotność objętościowa warstw strefy aeracji I - infiltracja efektywna poniżej gleby = M·wi M - wysokość opadu [m/rok] – przyjęto wartość średnią – 750 mm/rok (wg Dokumentacji GZWP 425). wi - wskaźnik infiltracji. W omawianym obszarze występuje jedna użytkowa czwartorzędowa warstwa wodonośna, dlatego czas pionowej migracji jest równoznaczny z czasem przesączania przez strefę aeracji. Miąższość strefy aeracji oceniano na podstawie dostępnych materiałów archiwalnych doprecyzowując na podstawie wierceń wykonanych wzdłuż modernizowanej linii kolejowej. Do obliczeń przyjęto następujące wartości wilgotności objętościowej (pojemności wodnej) ωo i wskaźnika infiltracji wi dla poszczególnych typów litologicznych utworów powierzchniowych występujących w omawianym rejonie: Tabela 16-1 wartości wilgotności objętościowej (pojemności wodnej) ωo i wskaźnika infiltracji wi dla poszczególnych typów litologicznych utworów powierzchniowych L.p. Litologia Wilgotność objętościowa ωo Wskaźnik infiltracji wi 1 piaski drobnoziarniste 0,10 0,20 2 piaski różnoziarniste 0,10 0,25 3 piaski pylaste 0,20 0,17 4 piaski gliniaste 0,20 0,15 5 piaski zailone 0,20 0,15 6 iły 0,35 0,05 7 iły zapiaszczone 0,35 0,05 8 mułki 0,30 0,11 9 glina 0,30 0,10 10 glina pylasta 0,30 0,10 11 glina piaszczysta 0,25 0,13 12 glina zwałowa 0,25 0,13 13 żwiry i pospółki 0,08 0,35 14 pyły 0,30 0,13 15 pyły piaszczyste 0,30 0,13 16 lessy 0,30 0,13 Ponieważ na omawianym odcinku linii kolejowej pierwszy poziom wodonośny jest jednocześnie głównym użytkowym poziomem wodonośnym, przy ocenie stopnia zagrożenia wód podziemnych brano również pod uwagę istotną rolę tego poziomu w zaopatrzeniu w wodę i potencjalną możliwość oddziaływania zanieczyszczeń na ujęcia. Na niektórych odcinkach uwzględniono również doliny cieków powierzchniowych, stanowiących lokalną bazę drenażu dla wód gruntowych. W dolinach wypełnionych osadami piaszczystymi zwierciadło Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 101 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni wód podziemnych występuje bezpośrednio pod powierzchnią terenu. Łatwo może zachodzić migracja wód potencjalnie zanieczyszczonych z rowów do płytkich wód podziemnych, a w efekcie spływu podpowierzchniowego bezpośrednio może to mieć wpływ na jakość wód w cieku powierzchniowym. Dla dolin cieków przyjęto wysoki stopień zagrożenia, co w konsekwencji spowodowało zaprojektowanie izolacji rowów i stawów retencyjnych. 16.3. Hałas i wibracje W celu określenia lokalizacji budynków mieszkalnych, dla których określone są dopuszczalne normy, z serwisu budowlanego Wolters Kluwer pozyskane zostały informacje o obowiązujących MPZP w okolicy analizowanej linii kolejowej. Ponadto na potrzeby niniejszego opracowania z poszczególnych urzędów miast i gmin pozyskane zostały informacje o lokalizacji obiektów chronionych akustycznie. Metody przeprowadzenia symulacji hałasu Podstawą do przeprowadzenia symulacji były obliczenia dokonane w programie SoundPlan 7.0 wykonane na modelu sytuacyjnym. W wyniku obliczeń generowano izofony odpowiadające dopuszczalnym poziomom hałasu na terenach z zabudową mieszkaniową, a wiec odpowiednio dla pory dnia i nocy 55 i 50 [dB]. Cyfrowy Model Ukształtowania Terenu Pierwszą czynnością którą wykonano były obliczenia modelu ukształtowania terenu (DGM). Obliczenia zostały przeprowadzone w oparciu o mapę terenu objętego analizą. Modelowanie sytuacji Modele sytuacji obejmowały budynki znajdujące się w analizowanym zakresie obliczeniowym oddziaływania hałasu oraz ślad linii torowisk wrysowany na podstawie dokumentacji projektowej. W modelu wprowadzono wysokość domów (na podstawie ortofotomap i zdjęć z lotni) oraz siatkę obliczeń o wysokości 4m, zgodnie z aktualnymi przepisami. W wyniku obliczeń otrzymano izofony hałasu dla stanu bez zabezpieczeń. W dalszych analizach wprowadzono do modelu ślady ekranów, które były podstawą do wyznaczenia wysokości ekranów skutecznie zabezpieczającej zabudowę mieszkaniową przed ponadnormatywnym hałasem. W ramach doboru wysokości ekranów wykonywano dodatkowe obliczenia w punktach zlokalizowanych przy elewacji zagrożonych budynków. Obliczeń dokonano dla kolejnych kondygnacji budynków. Kalkulacja W analizach akustycznych wykorzystano (zgodnie z Dyrektywą 2002/49/WE) model obliczeniowy, bazujący na metodzie RMR – jest to holenderska krajowa metoda obliczania opublikowana w „Reken-en Meetvoorschrift Railverkeerslawaai ’96. Ministerie Volkshuisvesting. Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, 20 listopad 1996’. Do modelowania zastosowano jej aktualną wersję z 2002 roku. Siatka obliczeniowa zgodnie z normą PN ISO 9613-2-2002 została ustawiona na wysokości 4 [m]. Wykonując adaptację metody wykorzystano holenderskie zależności emisyjne hałasu kolejowego, przyjmując następujące kategorie pociągów: Oznaczenie KW Pos Osób IR R Tow. Nazwa Pociągi kwalifikowane Pociągi pospieszne Pociągi osobowe Pociągi międzyregionalne Pociągi regionalne Pociągi towarowe Grupa wg. SRM II C02 C08 C01 C02 C08 C04 Z kilku proponowanych zastępczych wysokości źródła hałasu, wybrano do ocen wysokości 0,5m. Do analiz przyjęto jednolity typ torowiska (wg przyjętej metody obliczeniowej kat. bb=1): - tory bezstykowe (bez spoinowe), 102 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni - na podkładach betonowych, - mocowane sprężyście, - ułożone w podsypce. W obliczeniach nie uwzględniono takich parametrów jak: - Zużycie faliste szyn, - Przerw w torowisku (przyjęto zgodnie z metodą współczynnik m=1). Założenia powyższe dają wyniki analiz odpowiadające: - Nowym torowiskom, lub świeżo po szlifowaniu szyn. - Torowiskom bezstykowym. 16.4. Flora i fauna Inwentaryzacja siedlisk i chronionych gatunków roślin Obserwacje terenowe wykonano we wrześniu 2011 r. oraz w maju 2012 r. Badaniami objęto obszar o szerokości 400 m, tj. 200 m po obu stronach linii kolejowej. W terenie miejsca występowania chronionych siedlisk i gatunków nanoszone były na podkłady mapowe (ortofotomapy) w skali 1:2000. Nanoszono jedynie te typy siedlisk przyrodniczych, które znajdują się na liście typów siedlisk przyrodniczych będących w kręgu zainteresowań Wspólnoty, tzn. z Załącznika I do tzw. Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). Na mapy naniesiono stanowiska chronionych gatunków roślin naczyniowych. Punktowo zaznaczano miejsca występowania pojedynczych osobników. Jako gatunki chronione rozumie się gatunki znajdujące się na liście gatunków chronionych stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Środowiska z 5 stycznia 2012 roku w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. Nr 0, poz. 81) oraz załącznika II do wspomnianej powyżej Dyrektywy Siedliskowej. Inwentaryzacja faunistyczna Badania zostały przeprowadzone w okresie od końca sierpnia do 20 września 2011 oraz w okresie 15 marca do 15 maja 2012r. Badania były wieloetapowe. Pierwszy etap polegał na jednokrotnym przejściu wzdłuż planowanej inwestycji. Penetrowany był cały pas podlegający inwentaryzacji, w tym pas linii kolejowej i przylegające do niego po obu stronach pasy szerokości 200 m. Celem tego etapu było przede wszystkim wykrycie wszelkich zbiorników wodnych, które były lub potencjalnie mogły być miejscem rozrodu płazów. Wszystkie te miejsca zostały naniesione na mapy robocze. Ponadto, została określona ich pobieżna charakterystyka, której celem było określenie na podstawie preferencji środowiskowych poszczególnych gatunków, możliwości występowania płazów należących do różnych taksonów. W kolejnym okresie badań, określano sukces rozrodczy w poszczególnych miejscach rozrodu. Określano też gatunki napotkanych w tych miejscach płazów. Identyfikacji gatunków płazów dokonano na podstawie klucza Bergera (2000). Żerowiska i miejsca obfitego występowania w okresie życia lądowego, identyfikowano na podstawie analizy habitatów i obecności ponadprzeciętnych zagęszczeń płazów. Inwentaryzacją bezkręgowców objęto pas 200 m po obu stronach linii kolejowej. Prace nakierowane były na zinwentaryzowanie badanego obszaru pod kątem występowania gatunków chronionych i zagrożonych. Prace podzielono na dwie główne części: - analizę danych literaturowych, - prace terenowe. Inwentaryzację przyrodniczą przeprowadzono w czerwcu 2012 roku. Bezkręgowców poszukiwano z zastosowaniem szeroko stosowanych w tego typu badaniach metod: - tzw. „metodą na upatrzonego” polegającą na aktywnym przeszukiwaniu środowiska (wszystkie grupy bezkręgowców), - siatka entomologiczna (owady aktywnie latające), - czerpak hydrobiologiczny (bezkręgowce słodkowodne). Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 103 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni Wszystkie osobniki gatunków stwierdzonych w trakcie inwentaryzacji były bezpośrednio po przyżyciowym oznaczeniu wypuszczane w miejsce odłowu. Do identyfikacji poszczególnych gatunków chronionych i zagrożonych bezkręgowców posłużono się następującymi kluczami i atlasami do oznaczania: - chrząszczy z rodziny biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae): Hurka (1996), - błonkówek z rodzaju trzmiel i trzmielec (Hymenoptera, Apidae: Bombus): Krzysztofiak i in. (2004), Pawlikowski (1999, 2008), Edwards i Jenner (2009), - błonkówek z rodziny mrówkowatych (Hymenotera: Formicidae: Formica): Krzysztofiak i Krzysztofiak (2006), - mięczaków: Wąsowski i Penkowski (2003). Ocena oddziaływania realizacji inwestycji W celu oceny oddziaływania na florę przyjęto, że wszystkie stanowiska roślin i płaty siedlisk leżące w liniach rozgraniczających są bezpośrednio zagrożone realizacją inwestycji i zostaną zniszczone. Za zagrożone podczas realizacji inwestycji uznano stanowiska zlokalizowane w granicach obszaru przeznaczonego na czasowe zajęcie. 16.5. Ilości i rodzaje odpadów Ilości oraz rodzaje odpadów, których powstanie przewiduje się na etapie realizacji inwestycji zostały oszacowane przez projektantów poszczególnych branż na podstawie zakładanych rozwiązań projektowych oraz doświadczenia z realizacji innych tego rodzaju inwestycji. Należy podkreślić, że dane przedstawione w raporcie są szacunkowe, a faktyczne ilości odpadów jakie powstaną w związku z realizacją przedsięwzięcia będą możliwe do określenia po zakończeniu robót budowlanych. Jak wspomniano w rozdz. 4.4 ilości rodzajów powstających w wyniku eksploatacji linii kolejowej – w stanie istniejącym oraz po zakończeniu jej modernizacji określone zostały na podstawie danych uzyskanych z Zakładu Linii Kolejowych w Rzeszowie. Ze względu na brak bardziej szczegółowych danych informacje o ilościach powstających odpadów podane zostały dla całego ZLK. 104 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 17. Źródła informacji 17.1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Akty prawne Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady Unii Europejskiej z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania hałasem w środowisku (Dz.U.UE L z dnia 18 lipca 2002 r.); Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dziko żyjącej fauny i flory (Dz. U, UE L.92.206.7, Dz. U. UE-sp. 15-2-102 z póżn. zm.); Dyrektywa 79/409/EWG o ochronie dzikich ptaków, wersja skonsolidowana – Dyrektywa 2009/147/WE (Dz. U UE L 20/7 z 26.1.2010); Dyrektywa 2008/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 września 2008 r. w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych (Dz. Urz. UE L 260 z 30.09.2008); Konwencja o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF) sporządzona w Bernie dnia 9 maja 1980 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 100, poz. 674 i 675, z 2009 r. Nr 167, poz. 1318 oraz z 2011 r. Nr 137, poz. 804 i 805), wraz ze zmianami obowiązującymi od dnia ich wejścia w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, ogłoszonymi we właściwy sposób; Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku. Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity: Dz.U. 2008 nr 25, poz. 150 późn. zm ); Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. 2010, Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.); Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz. U 2012, poz. 145); Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 2003, Nr 162 poz. 1568, z późn. zm.); Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. 2009, Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.); Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r., nr 16, poz. 94 ze zm.); Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. z 2011 nr 227 poz. 1367); Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (tekst jednolity: Dz. U. 2007, Nr 44, poz. 287 z późn. zm.); Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm); Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. 2010, Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.); Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. 2000 Nr 98, poz. 1071 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47, poz. 281); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16, poz. 87); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2009, Nr 5, poz. 31); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573, z poźn. zm.) – rozporządzenie straciło moc z dniem 15.11.2010 r.; Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. Nr 213, poz. 1397); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich prezentacji. (Dz. U. Nr 18, poz. 164); Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 105 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 24. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824); 25. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883); 26. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206); 27. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. Nr 32, poz. 284) rozporządzenie uchylone z dniem 01.01.2005 r.; 28. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143, poz. 896); 29. Rozporządzenie Ministra Środowiska dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008) rozporządzenie straciło moc z dniem 15.11.2010 r. - rozporządzenie uchylone z dniem 14.12.2011 r., obowiązuje do czasu wydania nowego aktu wykonawczego; 30. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków NATURA 2000 (Dz. U. Nr 25, poz. 133, z późn. zm.); 31. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz.1419); 32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. Nr 0, poz. 81); 33. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej, a także sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych. (Dz. U. nr 153, poz. 955); 34. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883); 35. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. Nr 172, poz. 1444 z późn. zm.). 17.2. Normy i przepisy branżowe 36. Ir-8 Instrukcja o postępowaniu w sprawach poważnych wypadków, wypadków, incydentów oraz trudności eksploatacyjnych na liniach kolejowych, wprowadzona Zarządzeniem Nr 11/2006 Zarządu PKP PLK S.A. z dnia 15 maja 2006 r. wraz ze zmianami wprowadzonymi Zarządzeniem nr 27/2007 Zarządu PKP PLK S. A z dnia 7 listopada 2007 r. 37. Ir-15 Instrukcja o kolejowym ratownictwie technicznym wprowadzona Zarządzeniem Zarządu PKP PLK S.A. nr 142/2007 z dnia 26.04.2007 r. 38. Id-1 Warunki Techniczne utrzymania nawierzchni na terenach kolejowych, zatwierdzona zarządzeniem nr 14/2005 Zarządu PKP PLK S.A. z dnia 18 maja 2005 r. 39. Polska Norma PN-ISO 1996-1:2006. Akustyka. Opis i pomiary hałasu środowiskowego. Podstawowe wielkości i procedury. 40. PN-EN 1793-1:2001 - "Drogowe urządzenia przeciwhałasowe - Metoda badania w celu wyznaczenia właściwości akustycznych. Część 1: Właściwa charakterystyka pochłaniania dźwięku " Załącznik A. 41. PN-EN 1793-2:2001 - "Drogowe urządzenia przeciwhałasowe - Metoda badania w celu wyznaczenia właściwości akustycznych. Część 2: Właściwa charakterystyka izolacyjności od dźwięków " Załącznik A. 17.3. Dokumentacja techniczna 42. Decyzja Wojewody Podkarpackiego z dnia 28.08.2008 r. nr Śr.IV-6613-8/08 o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia pn.” Modernizacja linii kolejowej E-30 (korytarz III) na odcinku Kraków – Medyka – granica państwa, w obszarze województwa podkarpackiego” 106 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 43. Postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 06.12.2011 r. nr: WOOŚ.400.3.71.2011.AH-2 o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej w decyzji z dnia 28.08.2008r.. 44. Modernizacja linii kolejowej E 30 na odcinku Kraków-Tarnów-Medyka/granica Państwa w obrębie woj. podkarpackiego, Etap III, Zadanie 15, Raport Oceny Oddziaływania; COWI A/S Parallelvej 2, 2800 Kongens Lyngby, Dania – Lider Konsorcjum; Przedsiębiorstwo Projektowania, Realizacji i Wdrożeń BPK Katowice Sp. z o.o. ul. Wolnego 12; Movares Polska Sp. z o.o. Oddział Regionalny w Lublinie ul. Okopowa 5; Elekol Wrocław L. Paśko i Wspólnicy Spółka Jawna, Wrocław ul. Wiśniowa 36a; ETC Transport Consultants GmbH, 10785 Berlin, Am Karlsbad 11; Wrocław, lipiec 2007. 45. Modernizacja linii kolejowej E 30 na odcinku Kraków-Tarnów-Medyka/granica Państwa w obrębie woj. podkarpackiego, Etap I Raport, Zadanie 2, Prognoza ruchu pasażerskiego COWI A/S Parallelvej 2, 2800 Kongens Lyngby, Dania; Przedsiębiorstwo Projektowania, Realizacji i Wdrożeń BPK Katowice Sp. z o.o. ul. Wolnego 12; Movares Polska Sp. z o.o. Oddział Regionalny w Lublinie ul. Okopowa 5; Elekol Wrocław L. Paśko i Wspólnicy Spółka Jawna, Wrocław ul. Wiśniowa 36a; ETC Transport Consultants GmbH, 10785 Berlin, Am Karlsbad 11; Wrocław, czerwiec 2006. 46. Dokumentacja projektowa, Jacobs Polska Sp. z o.o., Torprojekt 17.4. Literatura 47. Berger L. 2000. Płazy i gady. Klucz do oznaczania. PWN, Warszawa-Poznań; 48. Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. 1973. Chrząszcze – Coleoptera, Biegaczowate – Carabidae. Kat. Fauny Polski. Warszawa, XXIII. 2: 1 – 215. 49. Dyduch-Falniowska A., Zając K. 2002. Bivalvia – Małże. 23-26 ss. [W:] Głowaciński Z. (red.). 2002. Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Polska Akademia Nauk, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków. 50. Edwards M., Jenner M. 2009. Field guide to the bumblebees of Great Britain and Irenald. Ocelli, 108 ss. 51. Herbih J. (red.) Lasy i Bory. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska. Warszawa. T.5, s.344., 2004; 52. Hurka K. 1996. Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlín. 53. Jędrzejewski W., Ławreszuka D. Ochrona łączności ekologicznej w Polsce, Zakład Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk, Białowieża, 2009; 54. Jędrzejewski W., Ławreszuka D. Ochrona łączności ekologicznej w Polsce, Zakład Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk, Białowieża, 2009; 55. Jonsson L. 2006. Ptaki Europy. Muza, Warszawa; 56. Juszczyk W. 1987. Płazy i gady krajowe. PWN, Warszawa; 57. Kondracki J., Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa, 2001; 58. Krzysztofiak A., Krzysztofiak L., Pawlikowski T. 2004. Trzmiele Polski – przewodnik terenowy. Global Environment Facility, 46 ss. 59. Krzysztofiak L., Krzysztofiak A. 2006. Mrówki środowisk leśnych Polski - przewodnik terenowy. Global Environment Facility, Suwałki, 55ss. 60. Kurek R., Poradnik projektowania przejść dla zwierząt i działań ograniczających śmiertelność fauny przy drogach, GDOŚ, Warszawa, 2010; 61. Państwowy Instytut Geologiczny. Atlas Hydrogeologiczny Polski, 1995 r.; 62. Pawlikowski T. 1999. Przewodnik terenowy do oznaczania trzmieli i trzmielowców Polski (Hymenoptera: Apidae: Bombini). Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. 63. Pawlikowski T. 2008. A distributional atlas of bumblebees in Poland. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 103 ss. 64. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego, Rzeszów, 2002 r.; 65. Polityka Transportowa Państwa na lata 2006 – 2025, Warszawa 2005; 66. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 – 2013; 67. Pucek Z. (red.) 1984. Klucz do oznaczania ssaków Polski. PWN, Warszawa; 68. Rączkowski G., Smogorzewska M., Janczewska A., Wójcik J., Walczak M., Pisarski Z.: Parki krajobrazowe w Polsce, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, 2002; 69. Roche J. 1997. All the birds songs of Britain and Europe. Wildsounds. 70. Wąsowski R., Penkowski A. 2003. Ślimaki i małże Polski. Multico, 128 ss. 71. Wiktor A. 2004. Ślimaki lądowe Polski. Wydawnictwo Mantis, Olsztyn: 302 ss. 72. Zając K. 2004. Unio crassus Philipsson, 1788. [W:] Głowaciński Z., Nowacki J. (red.). 2004. Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce. Polska Akademia Nauk, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 107 Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, Etap III.` Odcinek Sędziszów Małopolski - Rzeszów Zachodni 17.5. Zasoby Internetu 73. 74. 75. 76. 77. Serwis budowlany Wolters Kluwer http://crfop.gdos.gov.pl/ www.pgi.gov.pl www.wios.rzeszow.pl http://www.s2-s79.pulawskamarynarska.pl/index.php?jezyk=pl&grupa=9&dzi=1265975542&art=1266078168&id_menu=1&jk_ m=1 78. http://psh.pgi.gov.pl/epsh.html 79. Strony internetowe poszczególnych urzędów starostw, miast oraz gmin. 108 Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko