try…catch

Temat: Klasa Exception. Generowanie, chwytanie i obsługa
wyj tków. Instrukcja „try…catch” i „try finally”.
Strumienie plikowe. Wła ciwo ci. Przestrzenie nazw.
Kolekcja ArrayList.
1. Klasa Exception
Rodzaje bł dów w programach :
•
bł dy kompilacji (bł dy składniowe)
•
bł dy logiczne
•
bł dy wykonania
Wyst pienie bł du wykonania mo e skutkowa
zaprzestaniem działania
programu, systemu, w którym ten pogram jest uruchomiony albo urz dzenia z
którym współpracuje. Dlatego te programista powinien :
• przewidzie
wszystkie mo liwo ci wyst pienia bł dów wykonania
(wyj tków programu),
• obsługi sytuacji wyst pienia bł dów wykonania (obsługi wyj tków),
Bł dy wykonania mo e generowa sam program, jego u ytkownik, system
operacyjny w którym program pracuje czy urz dzenia z którym program
współpracuje.
Generowanie, chwytanie i obsług
wyj tków w programach napisanych w
j zyku C# mo na realizowa wykorzystuj c specjaln hierarchi klas.
Przykład 1
Przykłady wyj tków
int[] arr = new int[20];
for (int i = 1; i <= 20; i++)
arr[i] = i;
Wykonanie powy szego kodu generuje wyj tek klasy
IndexOutOfRangeException – indeks wykracza poza granice (tablicy)
string s = "abc";
int n = int.Parse(s);
Wykonanie powy szego kodu generuje wyj tek klasy FormatException –
nieprawidłowy format ci gu wej ciowego.
string s = null;
Console.WriteLine("Pierwszy znak =" + s[0]);
Wykonanie powy szego kodu generuje wyj tek klasy NullReferenceException odwołanie do obiektu nie zostało ustawione na wyst pienie obiektu.
• Gdy system stwierdzi bł d, tworzona jest instancja (obiekt) klasy, która
opisuje dany bł d.
• Nazwa klasy zawiera słowo Exception i przedrostek specyfikuj cy
wyj tek, np : NullReferenceException. Klasa wyj tku jest zawsze
potomna w stosunku do klasy Exception.
• Do „chwytanie” („łapania”) i obsługi wyj tków słu y specjalna
konstrukcja j zykowa try … catch.
• Do „rzucania” (generowania) wyj tku słu y specjalny rozkaz throw.
2. Generowanie, chwytanie i obsługa wyj tków. Instrukcja “try-catch”
i “try-finally”
Przykład 2
Chwytanie i obsługa wyj tku
static void Main(string[] args)
{
int[] A = new int[20];
int i, k;
i = 21; k = 3;
try
{
int temp = A[i] / k;//bł d wykonania!!!
A[i + 1] = A[i] / k;
A[i + 1] = int.Parse("10" + temp);
}
catch (System.IndexOutOfRangeException e)
{
Console.WriteLine("Bład:{0}",e.ToString());
}
}
Komunikat na ekranie:
Bł d: System.IndexOutOfRangeException: Indeks wykraczał poza
granice tablicy w wyk8.Program.Main(String[] args) w H:\PPO\wyk8\
Program.cs:wiersz 16
Przykład 3
Chwytanie i obsługa wyj tków
static void Main(string[] args)
{
int [] A=new int [20];
int i,k;
for (i = 0; i < 20; i++) A[i] = i + 1;
try
{
Console.Write("Podaj liczb :");
k = int.Parse(Console.ReadLine());
i = 21;
int temp = A[i] / k;
Console.WriteLine("Wszystko w porz dku");
}
catch (System.IndexOutOfRangeException e)
{
Console.WriteLine("Bł dny indeks !!!");
}
catch (System.DivideByZeroException)
{
Console.WriteLine("Dzielenie przez zero
!!!");
}
catch (System.FormatException)
{
Console.WriteLine("Bł d konwersji napisu na
liczb całkowita !!!");
}
}
Przykład 4
Uogólniona obsługa wyj tków
static void Main()
{
int[] A = new int[20];
int i, k;
for (i = 0; i < 20; i++) A[i] = i + 1;
try
{
Console.Write("Podaj liczb :");
k=int.Parse(Console.ReadLine());
i = 21;
int temp = A[i] / k;
}
catch (System.Exception e)
{
Console.WriteLine("Jaki bł d !!!: {0}",
e.ToString());
}
}
Przykład 5
Uogólniona obsługa wyj tków
static void Main()
{
int[] A = new int[20];
int i, k;
for (i = 0; i < 20; i++) A[i] = i + 1;
try
{
Console.Write("Podaj liczb :");
k=int.Parse(Console.ReadLine());
i = 21;
int temp = A[i] / k;
}
catch
{
Console.WriteLine("Jaki bł d !!!");
}
}
• W ka dym z bloków catch typ wyj tku musi by inny.
• Dla jednego bloku try mo na u y tylko jednego bloku catch, w którym
typ wyj tku nie jest okre lony.
• Blok catch z typem wyj tku klasy potomnej musi si pojawi przed
blokiem catch wyj tku klasy bazowej.
catch (Exception e) {…}
catch (OutOfMemoryException e) {…} // bł d !!!
Przykład 6
Generowanie wyj tku
class ZlyFormatCzasu: Exception
{
public ZlyFormatCzasu(string Message):
base(Message) { }
// dana Message w klasie Exception jest prywatna
// i ustawia j konstruktor tej klasy
// base(Message) to wywołanie tego konstruktora
}
class Program
{
static void Main()
{
bool blad=false;
do
{
try
{
blad=false;
Console.Write("Podaj czas hh mm:");
string napis=Console.ReadLine();
string [] napisy=napis.Split();
// Split - metoda dziel ca lini napisu na
// cz
wg spacji
int hh=int.Parse(napisy[0]);
int mm=int.Parse(napisy[1]);
if (hh<0 || hh>24 || mm<0 || mm>60)
{
blad=true;
throw new ZlyFormatCzasu("Zle podany czas
!!!");
}
Console.WriteLine("{0}:{1}\n",napisy[0],napisy[1]);
}
catch (ZlyFormatCzasu e)
{
Console.WriteLine(e.Message);
}
} while (blad);
}
}
• Instrukcje try-catch i try-finally mo na zagnie d a .
• Je eli wyj tek jest rzucany w bloku finally, to jest de facto
przerzucany do nast pnego bloku catch.
Przykład 7
Blok finally. Przerzucanie wyj tku.
class ExampleException : Exception
{
public ExampleException(string Message) :
base(Message) { }
}
class Program
{
static void Main()
{
int i,j=-6;
try
{
try
{
Console.Write("Podaj liczb :");
i =int.Parse(Console.ReadLine());
}
catch
{
Console.WriteLine("Jaki bł d !!!");
}
finally
{
int k = j++;
if (k < 0) throw new
ExampleException("Liczba ujemna ");
}
}
catch (ExampleException e)
{
Console.WriteLine("Bł d !!! : {0}",
e.Message);
}
}
}
3. Strumienie plikowe
Przykład 8
Tworzenie pliku do zapisu z obsług wyj tku
using System.IO; // przestrze zawieraj ca klasy
//StreamWriter i StreamReader
static void Main()
{
StreamWriter outFile = null;
string outFileName = "mydata.txt";
try
{
outFile = new StreamWriter(outFileName);
// tutaj mo e realizowa operacje zapisu do pliku
}
catch (Exception e)
{
Console.WriteLine("Bł d tworzenia pliku {0},
powód:{1}", outFileName, e.ToString());
}
}
Przykład 9
Tworzenie pliku do zapisu z obsług wyj tku
static void Main()
{
StreamWriter outFile = null;
try
{
outFile = new StreamWriter(„c:\\temp\\dane.dat”);
// tutaj mo e realizowa operacje zapisu do pliku
}
catch (Exception e)
{
Console.WriteLine("Bł d tworzenia pliku
dane.dat,powód:{0}", e.ToString());
}
}
• Metody klasy StreamWriter, które realizuj zapis do pliku to
metody: Write i WriteLine
Przykład 10
Zapis do pliku
static void Main()
{
StreamWriter outFile=null;
string outFileName="c:\\temp\\mydata.txt";
try
{
outFile=new StreamWriter(outFileName);
}
catch (Exception e)
{
Console.WriteLine("Bł d tworzenia pliku
{0},powód:{1}",outFileName,e.ToString());
}
int i=2,j=3;
double f=4.0;
outFile.WriteLine("To jest pierwsza linia pliku");
outFile.Write("i = {0} ",i);
outFile.WriteLine("j ={0},f*2 = {1:F2}",j,f*2.0);
outFile.Close(); //zamkni cie strumienia plikowego
}
• Metody klasy StreamReader, które realizuj odczyt z pliku
to metody: Read i ReadLine oraz ReadToEnd.
• Metoda Read czyta jeden znak z pliku.
• Metoda ReadLine czyta lini pliku.
• Metoda ReadToEnd czyta cały plik.
Przykład 11
Odczyt z pliku
static void Main()
{
StreamReader inFile=null;
string inFileName="c:\\temp\\mydata.txt";
try
{
inFile=new StreamReader(inFileName);
}
catch (Exception e)
{
Console.WriteLine("Bł d tworzenia pliku {0},
powód:{1}",inFileName,e.ToString());
}
string s=inFile.ReadLine();
Console.WriteLine(s);
char k;
while (!inFile.EndOfStream)
{
k=(char)inFile.Read();
Console.Write(k);
}
inFile.Close();
}
Przykład 12
Odczyt z pliku do tablicy
………
string dane=inFile.ReadToEnd();
string [] nums=dane.Split(' ','\n','\r');
int [,] T=new int [3,3];
int ix=0;
for (int i=0;i<3;i++) {
for (int j=0;j<3;j++) {
while (nums[ix]=="") ix++;
T[i,j]=int.Parse(nums[ix++]);
}
}
inFile.Close();
• Metoda statyczna Exists klasy File zwraca warto
true, gdy plik
przygotowany do odczytu istnieje w podanej parametrem cie ce:
bool File.Exists( cie ka);
• Metoda statyczna Copy klasy File kopiuje plik:
File.Copy( cie ka_pliku_zródłowego,
Je eli parametr nadpisz ma warto
cie ka_kopii, nadpisz);
true, to kopia pliku nadpisuje plik o
tej samej cie ce
• Metoda statyczna Delete klasy File kasuje plik z podanej parametrem
cie ki File.Delete( cie ka)
4. Wła ciwo ci
• Wła ciwo ci upraszczaj realizacj dost pu do danych w sensie operacji
read/write
Przykład 13
Klasa bez wła ciwo ci
class Klasa
{
int v;
public void SetValue(int v)
{
if (v < 10) this.v = v; else v = 10;
}
public int GetValue()
{
return v;
}
class Program
{
static void Main()
{
Klasa o = new Klasa();
o.SetValue(o.GetValue()+1);//skomplikowane!
o.Value++; // proste i wygodne
}
}
• Własciwo
jest składnikiem klasy, który realizuje dost p do danych
składowych obiektu.
• Akcesory to metody dost powe, okre laj ce sposób odczytu warto ci
danej z obiektu (akcesor get) albo zapisu warto ci danej w obiekcie
(akcesor set).
• Akcesory s metodami bez parametrów.
Przykład 14
Klasa z wła ciwo ci
class Klasa
{
int v;
public int Value
{
set
{
if (value < 10) v = value; else v = 10;
}
get { return v; }
}
}
class Program
{
static void Main()
{
Klasa o = new Klasa();
o.Value++;
}
}
Przykład 14
Wła ciwo
typu read-only
class BankAccount
{
private double balance;
public double Balance
{
get { return balance; }
}
}
class Program
{
static void Main()
{
BankAccount acc = new BankAccount();
acc.Balance = 1000000; // bł d !!!
Console.ReadLine();
}
}
5. Przestrzenie nazw
• Klasy w programie napisanym w j zyku C# pogrupowane s w
rozł cznych przestrzeniach nazw (tzw. namespace'ach).
• Dost p do klas umieszczonych w okre lonej przestrzeni nazw mo liwy
jest dzi ki konstrukcji:
NazwaPrzestrzeniKlas.NazwaFunkcji(…);
System.Console.WriteLine(...);
• Mo na zadeklarowa na pocz tku programu ch
dost pu do okre lonej
przestrzeni nazw
using NazwaPrzestrzeniKlas;
using System;
Dzi ki temu do funkcji z tej przestrzeni nazw mo na odwoływa si bez
poprzedzania ich nazw nazw przestrzeni nazw.
• Podział programu na ró ne przestrzenie nazw zwykle wynika z
logicznego podziału programu na moduły. Nie wnikaj c w struktur ,
moduł zawiera opis klas, przy czym moduł wykonywalny (*.exe) ró ni sie
od modułu-biblioteki (*.dll) tylko tym, e w jednej z klas zawiera kod
startowy (tu: funkcje Main()).
Przykład 15
Przestrze nazw
namespace ExampleModule
{
public class ExampleClass
{
public int Metoda()
{
return 17;
}
}
}
Program wykorzystuj cy przestrze nazw ExampleModule
using ExampleModule;
namespace Example
{
public class CMain
{
public static void Main()
{
ExampleClass e = new ExampleClass();
int x=e.Metoda();
}
}
}
• Moduł główny i biblioteka mog
by
kompilowane niezale nie.
Prawidłowe wykonanie kodu modułu mo liwe jest tylko wtedy, kiedy
biblioteka b dzie dost pna dla rodowiska uruchomieniowego w czasie
wykonania programu, czyli na przykład znajdzie sie w tym samym
folderze co moduł główny.
• Je eli nie zostanie zastosowany aden modyfikator dost pu, to wszystkie
typy zadeklarowane w danej przestrzeni b d typu internal, co oznacza,
e typ taki jest dost pny tylko w innych typach tej samej przestrzeni. Aby
okre lony typ był dost pny w innej przestrzeni, nale y wpisa przed jego
deklaracj słowo public. Inne modyfikatory nie s dozwolone.
6. Kolekcja ArrayList
• Najwa niejsze wła ciwo ci i metody klasy ArrayList:
wła ciwo ci:
Capacity - zwraca pojemno
kolekcji,
Count – zwraca liczb elementów kolekcji
metody:
int
IndexOf(v)
-
zwraca
indeks
pierwszego
wyst pienia
poszukiwanego elementu v albo –1, gdy elementu v nie ma w
kolekcji, stosuj c wyszukiwanie liniowe,
int LastIndexOf(v)
- zwraca indeks ostatniego wyst pienia
poszukiwanego elementu v albo –1, gdy elementu v nie ma w
kolekcji, stosuj c wyszukiwanie liniowe,
bool Contains(v) – zwraca true, gdy element v wyst puje w
kolekcji,
void Clear(first, num) – usuwa num elementów od indeksu first
void Clear() – usuwa wszystkie elementy,
void RemoveAt(i) – usuwa element z indeksu i
void Sort() – sortuje elementy kolekcji. Metoda mo e by
wywołana pod warunkiem,
e klasy wszystkich obiektów
znajduj cych sie w kolekcji maj
zaimplementowany interfejs
System.Colletions.IComparer. Do interfejsu tego nale y metoda
Compare(object,object), która definiuje sposób porównywania
obiektów.
Inne kolekcje dost pne z przestrzeni System.Collections:
- StringList,
- SortedList,
- BitArray,
- HashTable,
- Queue,
- Stack
• Do przegl dania kolekcji wygodniejsz p tl od p tli typu for jest p tla
typ foreach.
Posta ogólna:
foreach (typ_elementów_kolekcji
zmienna_iteruj ca in kolekcja)
{
// instrukcje wykonywane w p tli
}
Sposób realizacji:
Zmienna iteruj ca przyjmuje warto ci kolejnych elementów kolekcji, na których
mog by wykonywane instrukcje zawarte w bloku p tli.
Przykład 16
using System.Collections;
class Element1
{
string napis;
public Element1(string napis)
{
this.napis = napis;
}
public string Napis
{
get { return napis; }
}
}
class Element2
{
int liczba;
public Element2(int liczba)
{
this.liczba = liczba;
}
public int Liczba
{
get { return liczba; }
}
}
class Program
{
static void Main()
{
ArrayList Lista = new ArrayList(100);
Element1 A1 = new Element1("Ula");
Element1 B1 = new Element1("Ewa");
Element2 A2 = new Element2(1);
Element2 B2 = new Element2(2);
Lista.Add(A1);
Lista.Add(A2);
Lista.Add(B1);
Lista.Add(B2);
int s = 0;
foreach (object z in Lista)
{
if (z is Element2) s += ((Element2)z).Liczba;
}
Console.WriteLine("Suma wynosi: {0}:", s);
foreach (object z in Lista)
{
if (z is Element1)
Console.WriteLine(((Element1)z).Napis);
}
}
}