docBrazylijska suszarnia z amerykańskim systemem
download 
Reklamacja Transkrypt
Brazylijska suszarnia z amerykańskim systemem
16 Temat z bliska: Materiały drewnopochodne REKLAMA Produkcja sklejki w Polsce trochę załamała się w 2011 r., ale obecnie rośnie i w minionym roku wynosiła 197 631 m3. Na II półrocze 2013 r. branża sklejek potrzebuje około 118 000 m3 brzozy, a oferta LP opiewała na około 19 000 m3. Ä s. 30-33 Nr 5 (196) maj 2013 ISSN 1732-4017 Nakład 20 000 egz. Giełda maszyn w każdym numerze. Ä s. 57-58 Z kraju Ze świata Ekonomia i rynek Temat z bliska Produkty i komponenty Technika i technologia Brazylijska suszarnia z amerykańskim systemem pomiaru wilgotności Po uruchomieniu nowego zakładu w Ełku, produkcja sklejki pod skrzydłami Paged Sklejka wzrosła ośmiokrotnie w minionym dziesięcioleciu. Uruchomienie w lipcu zeszłego roku w Zakładzie Produkcji Sklejek w Ełku nowoczesnej suszarni arkuszy łuszczki brazylijskiego producenta zaowocowało wzrostem produkcji o około 20 proc. Obecnie możliwości produkcyjne zakładu sięgają 1800 m3 sklejki na miesiąc. mieckich producentów. Nasze urządzenie jest bardzo poprawne technicznie i dobrze suszy łuszczkę. Suszarnia jest grzana parą technologiczną z własnej kotłowni. Jest czteropiętrowa – na każdym piętrze położone są obok siebie jednocześnie trzy kwadraty łuszczki. Ma ona sześć sekcji gorących i jedną sekcję chłodzącą. Załadunek arkuPrędkością suszenia steruje szy łuszczki jest całkowicie automatyczny. wilgotnościomierz – Jest to jedyna tego typu suszarnia Zadaniem obsługi jest jedynie nadzór nad w krajowych zakładach sklejki – mówi ssawkami, które podrywają początek arkuZbigniew Michał Malinowski, dyrektor sza łuszczki. Proces podnoszenia arkusza Zakładu Produkcji Sklejek – bo w więk- wspierają wentylatory nadmuchowe. Po szości pracują suszarnie fińskich i nie- osiągnięciu pewnego poziomu, automa- Wstępnie sprasowane arkusze poddawane są prasowaniu gorącemu. tycznie uruchamiają się obrotowe rolki, które podają arkusz do środka suszarni. W jej wnętrzu panuje temperatura rzędu 170OC. Arkusze wytracają wilgotność przez około 5 min. O czasie ich przebywania w suszarni decyduje zainstalowany wewnątrz wilgotnościomierz amerykańskiej firmy Elliott Bay Industries z Seattle, która zalicza się do światowych liderów automatycznych urządzeń mierzących wilgot- ność sklejek i oklein w procesie suszenia. Są to bardzo zaawansowane rozwiązania, praktycznie sterujące pracą suszarni i mające duży wpływ na program optymalizacji procesu suszenia. Pomiar wilgotności jest dokonywany w czasie rzeczywistym i połączony z systemem automatyki, który steruje czasem przebywania mokrej łuszczki w suszarni i wpływa na wydajność suszenia. I właśnie ta cecha systemu za- instalowanego w suszarni brazylijskiego producenta powoduje wzrost produkcji wysuszonej łuszczki o 20 proc. Producent przekonywał, że żaden inny system nie pozwala na osiąganie lepszych wyników. Paromiesięczna eksploatacja w Ełku potwierdza jego wysokie walory. – Zainstalowanie tej suszarni daje nam nadzieję na dalszy wzrost produkcji – dodaje dyrektor zakładu. Ä s. 32 LIGNA też dotknięta kryzysową zadyszką Nowości Instytutu Technologii Drewna Wyłącznymi produktami pelety i energia elektryczna Ä s. 22-23 Ä s. 28-29 Ä s. 50-52 REKLAMA 2 maj 2013 Felieton | Listy | Cytat miesiąca Pal sęk Spontaniczne oklaski skłonią do szanowania nabywców drewna? Przed prezydentem RP leśnicy chwalili się, że więcej drewna to więcej pracy, ale jakoś branża drzewna nie pamięta, żeby sternicy LP reagowali na ten argument większym pozyskaniem i bardziej realnymi cenami wyjściowymi na przetargach. Janusz Bekas Nie przypuszczałem, że dane mi będzie słyszeć spontaniczne oklaski starannie dobranego grona przedstawicieli różnych jednostek Lasów Państwowych, zebranych na zamku w Niepołomicach na obchodach Ogólnopolskiego Święta Lasu, po słowach prezydenta Bronisława Komorowskiego, iż nonsensem jest zamiar nabycia przez Lasy Państwowe kolejki linowej na Kasprowy Wierch. Czego, jak czego, ale takiej nielojalności Dyrekcja Generalna LP na pewno nie spodziewała się od wybrańców ponad 25-tysięcznej załogi. Przecież zapewne ktoś w warszawskiej centrali przy ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r., (a może w Ministerstwie Środowiska przy ul. Wawelskiej!) wpadł na ten pomysł w trosce o dobro ludzi w zielonych mundurach. No bo ceny drewna trochę teraz dołują, zyski z gospodarki łowieckiej są tak mizerne, że nawet prezydentowi RP nie dają spokoju, więc dla utrzymania przyzwoitego poziomu majątku leśnego, a głównie leśniczówek, obwodów łowieckich i stale rosnących wynagrodzeń, dobrze byłoby zarabiać na wygodnych turystach, którzy chcą być wywiezieni i zwiezieni przez dopiero co zmodernizowaną za budżetowe pieniądze kolejkę linową. Wystarczy tylko zmienić szyldy i pieczątki, a obsługę ubrać w zielone mundury. Utrzymanie takiej kolejki jest dużo łatwiejsze niż zarządzanie lasami na powierzchni 7,6 mln ha i toczenie pyskówek z ZUL-ami, którym nie chce się za grosze sadzić każdego roku 500 mln sadzonek drzew i pozyskiwać na granicy rentowności 36 mln m3 drewna. A później na okrągło tłumaczyć się przemysłowi drzewnemu – dlaczego drewno jest takie, a nie inne, dla jednych za grube, dla drugich za cienkie, a dla wszystkich – za drogie, no i wysłuchiwać, że go za mało. A z drugiej strony – zmagać się z eko- logami, myśliwymi, a przede wszystkim z pazernym Ministerstwem Finansów, które chciałoby się dobrać do kasy LP, gdyż 7,6 mld zł przychodu w 2012 r. to sumka nie do pogardzenia. Wciąż uważa ono, że kilkaset milionów podatku leśnego i dochodowego to raczej skromna danina do kasy państwowej z firmy gospodarującej na powierzchni prawie jednej trzeciej kraju. Przed prezydentem nie omieszkano się pochwalić, że każde 100 m3 drewna dostarczone na rynek tworzy jedno miejsce pracy, ale sęk w tym, że gdy o tym mówi przemysł drzewny i prosi o bezpieczne dla przyszłości lasów zwiększenie rocznie pozyskania drewna o 3-4 mln m3 rocznie, żeby zakłady przerobu drewna mogły wywiązać się z kontraktów, utrzymać stanowiska pracy i osiągnąć sensowną rentowność, to ludzie w mundurach pozostają głusi! Ci na górze, bo gdy zaproszeni przedstawiciele branży drzewnej po oficjalnych uroczystościach usiedli do biesiadnych stołów z leśniczymi i nadleśniczymi, to obie strony – daję słowo – mówiły… prawie jednym głosem! Że w każdym nadleśnictwie przybywa obszarów drewna przeszłorębnego, że w rejonach uboższych w zakłady drzewne nadleśniczowie mają świadomość, iż wystawiane przez nich ceny wyjściowe są za wysokie, ale zgodne z… centralnymi zaleceniami. Natomiast tylko nadleśniczowie muszą się głowić, jak tego surowca się pozbyć, żeby im się kasa zgadzała i mogli wykonać plan pozyskania surowca. Choć z podawanych oficjalnych zestawień wynika, że sprzedaż drewna realizowana jest… prawie normalnie, to ten i ów nadleśniczy z Podkarpacia czy z Lubelszczyzny podpytywał, czy któremuś z przedsiębiorców drzewnych nie potrzeba więcej dłużycy sosnowej, po cenie znacznie niższej niż z nadleśnictw z zachodnich dyrekcji regionalnych. Więc jeden po drugim sięgali po kalkulator w komórce, by przeliczyć, czy by się opłacało wozić drewno 250 km, ale po tej niższej cenie. Wymiana wizytówek pozwala mi twierdzić, że te bezpośrednie pogaduszki mogą zakończyć się korzystnymi dla obu stron umowami. Mogę też zdradzić, iż nasi leśni współbiesiadnicy unikali jak ognia wypowiadania się o kolejce linowej czy innych tego typu „inicjatywach” zwierzchników, jednak jakoś ich też nie bronili, koncentrując się raczej na potrzebie partnerstwa leśników z drzewiarzami. Ale tak, by nie być posądzonym o korupcyjne współdziałanie, bo jeszcze nie tak dawno nie były mile widziane spotkania i rozmowy leśników z ZUL-owcami czy przedsiębiorcami drzewnymi. Więc czy można się dziwić, że reakcją na przestrogę prezydenta, żeby nie zostali administracją lasów państwowych i kolejek linowych, były oklaski, cichnące z każdą sekundą, chyba w obawie, że klaszczących pokażą telewizyjne kamery i uwiecznią cyfrowe aparaty fotograficzne? No i będzie się trzeba tłumaczyć albo żegnać ze stanowiskiem z powodu utraty zaufania kierownictwa do myślących inaczej… Po tym niepołomickim incydencie z prezydencką oceną angażowania się LP w kolejki linowe rozmawiałem z kilkoma przedstawicielami największych nabywców drewna i branżowych stowarzyszeń, którzy, jak mówili, w cuda nie wierzą, ale myślą, że może ten przytyk prezydenta RP skłoni leśników do przywrócenia bardziej normalnych stosunków ze swoimi klientami. Siedząc w zielonych mundurach na pełnej kasie, trzymają głowy tak wysoko, że trudno przebić się z postulatami do ich uszu i trafiają one do zupełnie innych części ciała. L Cytat miesiąca Dzisiaj, po latach widać, że to nie było naturalne, a wymuszone przez konkretny rozwój ekonomiczny, doprowadzenie do takiej dominacji sosny w lasach. Są obecnie z tego powodu problemy, więc warto o sprawach lasu rozmawiać z wyprzedzeniem i zastanowić się, co warto dzisiaj zrobić, żeby w przyszłości było lepiej. Wypowiedź na obchodach Ogólnopolskiego Święta Lasu w Niepołomicach 20 kwietnia. 16 Wydawca: Prezes zarządu: ISSN 1732-4017 Nakład 20 000 egz. Wiceprezes zarządu: Zbigniew Owsiak Rafał Sidor 1754 placówki o profilu zawodowym. Proporcje w branży drzewnej są pewnie jeszcze gorsze. Ale dlaczego brakuje im uczniów do nauki? Nie tylko z powodu konkurencji liceów, ale od 1995 r. wciąż maleje liczba dzieci w wieku szkolnym. Na początku lat 90. w szkołach zawodowych naukę pobierało 814 000 osób, a obecnie około 230 000. Można przypuszczać, że jeżeli liczba absolwentów gimnazjów nadal będzie się zmniejszać, to kolejne szkoły zawodowe będą zamykane z powodu niewystarczającej liczby chętnych do nauki. Ale pewnie też z powodu przestarzałej bazy szkoleniowej. Uczę w szkole, której władze powiatu odmawiają jakiegokolwiek wsparcia finansowego na zakup maszyn czy narzędzi stolarskich, albowiem każdy grosz kierują na budowę powiatowego szpitala. Więc ile możemy wybłagać od firm, które teraz tłumaczą swoje ograniczone możliwości spadkiem sprzedaży? Mieliśmy niedawno „dni otwarte” szkoły z pokazami kilku dystrybutorów, ale po zakończeniu prezentacji zostawili nam… parę ołówków i firmowych smyczy, a nie papier ścierny, lakier czy akcesoria meblowe, już o jakimś narzędziu nie wspominając. Aż dziw, że nasi absolwenci podczas końcowych egzaminów mają więcej kłopotów ze zdaniem egzaminu pisemnego z wiedzy teoretycznej niż z egzaminem praktycznym, gdzie zdawalność sięga 95,5 proc. Zresztą, prace uczniów zgłaszane na Wasz konkurs „Wyczarowane z drewna”, które od lat podziwiam, potwierdzają, że do zawodówek trafiają przyszli zdolni rzemieślnicy, jednak system kształcenia preferuje zupełnie inne umiejętności niż te oczekiwane przez pracodawców. Dostępnymi w warsztatach starymi heblami, piłami ręcznymi i pilnikami możemy ich nauczyć perfekcyjnego ręcznego szlifowania, docinania, wymiarowania, ale nie budowy gniazda CNC, bo nawet podręczników na ten temat nie ma! Jako nauczyciela jednej z nielicznych już drzewnych szkół zawodowych cieszy mnie, że na łamach „Gazety Przemysłu Drzewnego” dosyć systematycznie pojawiają się artykuły o wegetacji tych szkół i kłopotach z naborem uczniów. Jednocześnie na rynku pracy obserwujemy niedobór fachowców – stolarzy, tapicerów, mechaników maszyn, operatorów CNC, a pracodawcy narzekają, że absolwenci szkół zawodowych nie są dobrze przygotowani do wykonywania zawodu. Od reformy systemu oświaty z 1999 r. możliwości kontynuowania nauki na studiach stały się dużo większe. Z tego względu plany edukacyjne młodego pokolenia coraz częściej obejmują zdobycie wyższego wykształcenia. Zmiany w szkolnictwie oraz nieustanny postęp technologiczny i masowość produkcji sprawiły, że pracownie rzemieślnicze przestały być rentowne. Część zawodów zupełnie odeszła w zapomnienie, inne diametralnie zmieniły swoją społeczną użyteczność. Mimo to wciąż trudno wyobrazić sobie życie bez szewca, krawca, tapicera czy stolarza. A tymczasem wykształcenie zawodowe traktowane jest jak „towar drugiej kategorii”, pozbawiony prestiżu i renomy. Z każdym kolejnym rokiem okazuje się, że niesłusznie, bo jak pokazuje rynek pracy, skończenie szkoły zawodowej jest w wielu miejscowościach jedyną szansą na znalezienie zatrudnienia. Zasadnicze szkoły zawodowe i technika funkcjonują obecnie w nieco innej formule i na odmiennej podstawie programowej. Mają przede wszystkim na celu wykształcenie umiejętności i kwalifikacji przydatnych do pracy w konkretnym zawodzie. Nauka trwa dwa lub trzy lata, a po jej zakończeniu zdaje się egzamin potwierdzający zdobyte kwalifikacje zawodowe. Niestety, szkoły zawodowe stanowią zaledwie 21 proc. ogólnej liczby szkół ponadgimnazjalnych w Polsce. Czytałem niedawno, że na początku lat 90. funkcjonowało prawie 3000 szkół przygotowujących do wykonyNauczyciel zawodów wania konkretnego zawodu, zaś w roku drzewnych z Małopolski szkolnym 2011/2012 działały tylko się utożsamia. Czekamy na telefony i listy naszych Czytelników, będące polemiką do aktualnych wydarzeń w branży drzewnej. Bronisław Komorowski, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Redaktor naczelny: Sekretarz redakcji: Nr 5 (196) maj 2013 Można nauczyć tylko rzemiosła Å Opinie Czytelników są ich subiektywnymi ocenami, z którymi redakcja nie zawsze Janusz Bekas [email protected] tel. 519 516 113 Wydawnictwo Inwestor sp. z o.o. 83-110 Tczew, ul. 30 Stycznia 42 tel. centrali 58/531 27 53 www.wydawnictwoinwestor.pl listy do redakcji Sylwia Modzelewska [email protected] tel. 519 516 103 Dziennikarze: Tomasz Bogacki [email protected] tel. 603 764 478 Małgorzata Gackowska [email protected] tel. 607 373 966 ul. 30 Stycznia 42, 83-110 Tczew e-mail: [email protected] tel. 58/531 27 53 Irena Muszałowska [email protected] tel. 519 516 112 Korekta: Katarzyna Orlikowska [email protected] tel. 519 516 118 Kierownik działu DTP: Sylwia Wojtanowska [email protected] Grzegorz Pastwa [email protected] tel. 519 516 106 Projekt graficzny: Agnieszka i Michał Warda Druk: Wiesław Dobosz Mariusz Wroński [email protected] tel. 519 516 108 Dział graficzny DTP: Współpracownicy: Katarzyna Łukowicz Halina Nowak – Chojnice Grzegorz Kowaluk – Warszawa Bogdan Nowak - Szczecin Sekretariat: Opiekunowie klienta: Katarzyna Kaszubowska [email protected] Redakcja: [email protected] Agata Schulz-Szatkowska [email protected] tel. 519 516 107 Damian Kargul [email protected] tel. 519 516 104 Dział prenumeraty: [email protected] Krzysztof Kargul [email protected] tel. 691 355 660 Drukarnia Księży Werbistów, Górna Grupa, 86-134 Dragacz ul. Klasztorna 4 maj 2013 3 Branża drzewna też czeka na tę ustawę! AKTUALNE PYTANIE | Kiedy regulacja prawna dotycząca odnawialnych źródeł energii? Od roku ceny świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł zaczęły spadać, a gdy straciły ponad połowę swojej wartości, to zrywane są umowy na zrębki i trociny. Jerzy Piątkowski Około tysiąc nazwisk osób, które wysłały do premiera Donalda Tuska e-maile z apelem o wprowadzenie ustawy o odnawialnych źródłach energii, znalazło się w całostronicowej reklamie Greenpeace opublikowanej 30 kwietnia w ogólnopolskim dzienniku, w której pada jedno pytanie: kiedy rząd przyjmie tę ustawę? W ostatnim okresie skutki braku ustawy odczuła też branża drzewna. Przedsiębiorcy zainwestowali duże środki w inwestycje pozwalające przetworzyć poprodukcyjny materiał drzewny i leśny w paliwo energetyczne (zrębki, brykiety, pelety), tymczasem spadek cen tzw. zielonych certyfikatów spowodował załamanie na rynku zbytu tych paliw, skutkując nie tylko spadkiem cen peletów czy trocin dostarczanych zakładom energetycznym, ale wręcz zrywaniem przez nie umów, co zakłady drzewne stawia w sytuacji bez wyjścia. Kontynuowanie obróbki drzewnej wiąże się z powstawaniem poprodukcyjnych odpadów, z którymi teraz nie bardzo wiadomo, co robić. Ustawa o OZE ma respektować unijne zobowiązania dotyczące 15-proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii do 2020 r., ale też – jak niedawno stwierdził premier – zawierać rozwiązania preferujące „adekwatne do polskich możliwości” źródła energii. Zgodnie z zapowiedziami przedstawicieli rządu w ustawie nie będzie faworyzowania najdroższych sposobów produkowania energii odnawialnej, za jaki uważa się współspalanie węgla z biomasą w kotłach elektrowni i elektrociepłowni. Za przykładem wielu krajów zachodniej i północnej Europy zamierza się wspierać efektywniejsze REKLAMA i rozsądniejsze rozwiązania, choćby nieduże i rozproszone źródła ciepła i prądu, wykorzystujące paliwa odnawialne. Zamiary te wspiera Greenpeace, uważając, że takie rozwiązanie likwiduje bariery dotyczące powstawania przydomowych elektrowni i innego rodzaju rozproszonych źródeł energii, których rozwój poprawi bilans energetyczny kraju oraz wpłynie pozytywnie na rozwój przedsiębiorczości w Polsce. – Obecny system wspierania OZE jest kosztowny i często nie ma nic wspólnego z ochroną środowiska – przekonują ekolodzy z Greenpeace. – Dofinansowanie współspalania węgla z biomasą w olbrzymich kotłach konwencjonalnych elektrowni jest u nas najwyższe na świecie. Doprowadziło to do patologii w systemie wsparcia w sektorze energetyki odnawialnej. – Dodatkowo, import biomasy z Ukrainy, Afryki czy Azji przyczynia się do wzrostu zanieczyszczeń, a nie ich ograniczania – napisał Robert Cyglicki, dyrektor programowy Greenpeace Polska w liście do premiera. Na ustawę o OZE polscy przedsiębiorcy czekają już trzeci rok. Termin wdrożenia przez Polskę Dyrektywy 2009/28/WE minął 5 grudnia 2010 r. Od tego czasu zaprezentowano już cztery projekty ustawy o OZE, ale każdy wywoływał kontrowersje. Tymczasem Komisja Europejska, nie czekając dłużej na efekt prac polskiego rządu, pozwała Polskę za niewdrożenie dyrektywy o odnawialnych źródłach energii. Możemy zapłacić ponad 133 000 euro za każdy dzień zwłoki od dnia wydania wyroku do dnia zakończenia pełnej transpozycji. Obecnie Ministerstwo Gospodarki lansuje przekazanie do parlamentu ustaw tzw. trójpaku energetycznego, zawierającego między innymi projekt ustawy o OZE. W ramach tego rozwiązania resort chce zweryfikować tzw. współczynniki korekcyjne decydujące o wysokości wsparcia poszczególnych technologii OZE. Problem w tym, że rozbieżne są poglądy dotyczące „godziwej” rekompensaty dla inwestorów. Najwięcej zastrzeżeń co do systemu wsparcia OZE zgłasza resort finansów i są to zastrzeżenia powodujące spowolnienie prac na rzecz rozwoju energetyki prosumenckiej. Ministerstwo Finansów sprzeciwia się proponowanym w projekcie stałym gwarantowanym taryfom i rozwiązaniom przewidzianym dla małych prosumenckich źródeł. Ma ono także zastrzeżenia co do kształtu współczynników korekcyjnych w systemie zielonych certyfikatów. W odpowiedzi na liczne obecnie postulaty poprawy sytuacji na rynku biomasy, Ministerstwo Gospodarki zaproponowało, aby wsparcie dla współspalania zostało wydłużone do 2017 r., ale nie chce się zgodzić na zwiększenie współczynnika korekcyjnego. Uważa natomiast, że aby doprowadzić rynek zielonych certyfikatów do równowagi, poziom obowiązkowego umorzenia świadectw pochodzenia powinien wzrosnąć z około 12 proc. do 14,54 proc. w 2013 r. i 25,34 proc. w 2020 r., co powinno doprowadzić do ustabilizowania się cen zielonych certyfikatów na poziomie zbliżonym do opłaty zastępczej, czyli 286 zł, z obecnego poziomu 130 zł. – W przypadku ostatecznego załamania się rynku świadectw pochodzenia, a w ślad za nim procesu inwestycyjnego w obszarze OZE, trudno będzie je na nowo odbudować – przekonuje stowarzyszenie skupiające producentów biomasy. – Odkładanie tego problemu na okres planowanych prac nad tzw. dużym trójpakiem energetycznym przyniesie katastrofalne skutki dla już zrealizowanych inwestycji o wartości rzędu 12-15 mld zł i zahamuje rozwój nowych. L 4 maj 2013 Z kraju Pięć gwoździ wbił pięcioma uderzeniami! Ä s. 6 | Rzemiosło w najlepszym wykonaniu Ä s. 8-9 | Miastotwórcza rola targów jest oczywista Ä s. 13 | Drewno kłodowane za drogie do produkcji palet Ä s. 16 „Cenny surowiec” znowu kłopotem branży drzewnej! Ä s. 20 Po targach sprzedaje się wiele pokazanych maszyn TARGI | 30. edycja Dremy w niezłej formie w trudnych czasach Nawet jeśli na targach nie podejmuje się decyzji o zakupie maszyny, to często jej obejrzenie i rozmowa z handlowcem są impulsem do sfinalizowania transakcji. Tak twierdzą wystawcy i nabywcy! wych problemów z podobnymi targami w Niemczech i we Włoszech, MTP wchodzą w paradę wystawcom targów po wschodniej stronie granicy, które – choć nieporadnie organizowane – rosną w siłę, gdyż stoi za nimi duży, potencjalny rynek zbytu. I tak źle, i tak niedobrze, ale TEKST I FOT. Janusz Bekas wczesną jesienią, a dokładnie w dniach docenić trzeba ruch do przodu. Można Po 30 edycjach Międzynarodowych 16-19 września 2014 r. I jak to zwykle jednak było odnieść wrażenie, że więkTargów Maszyn i Narzędzi dla Prze- bywa, od razu tą wiadomością podzie- szość z ulgą przyjęła jesienny termin, mysłu Drzewnego i Meblarskiego DRE- lili wystawców na zadowolonych i… od- choćby dlatego, że… kolejny wydatek fiMA, organizowanych dotąd tradycyjnie grażających się, że ich noga nie posta- nansowy czeka ich za 1,5 roku. w pierwszej połowie roku, organizatorzy nie w tym terminie w Poznaniu. W tej zdecydowali się na terminową rewolucję sprawie staję po stronie zadowolonych, Duże, małe, ale czy owocne? i na przyszłoroczną Dremę zapraszają… mając świadomość, że unikając termino- Nie są zaś niespodzianką dla targoweBudziły zainteresowanie produkty krajowego producenta maszyn do obróbki drewna. REKLAMA go bywalca podzielone opinie wystawców i zwiedzających o kolejnej edycji targów Drema, kształtowane często na podstawie… liczby samochodów na terenach targowych i na okolicznych parkingach albo… wolnej przestrzeni między rzędami stoisk. Od lat słyszę, jak to podupada Drema, by od tych samych wystawców po latach usłyszeć, że „tegoroczne targi to już nie to, co dawniej”. Pewnie więc mniej krytyczna będzie ocena tegorocznej imprezy za jakiś czas, albowiem wiele ocen formułowanych na gorąco pomija kryzysowe uwarunkowania gospodarcze, no Kolejna wersja Powermata zawiera kilka nowych rozwiązań. i fakt, że światowi liderzy – Weinig, Homag, Cef la, SCM i inni, nawet jeśli pokazali się w Poznaniu na obszernych stoiskach, to prezentacje swoich nowości zaplanowali na majowych targach Ligna w Hanowerze. Nie znaczy to jednak, że Drema oparła się powszechnemu spadkowi zainteresowania publiczności oraz targowej aktywności producentów maszyn i wytwórców różnych produktów. Wystarczy nawet porównać oficjalne dane udostępniane przez organizatorów po każdej kolejnej edycji Dremy i Furniki, żeby z pewną ostrożnością przyjmować ich nazbyt optymistyczne oceny. W tym roku obwieścili sukces w postaci „blisko 21 000 profesjonalnych zwiedzających, 525 wystawców na terenie 7 pawilonów wystawienniczych o powierzchni ekspozycyjnej ponad 23 000 m 2”. Ale – dla przypomnienia młodym targowym PR-owcom – w zeszłym roku podawali, że Dremę odwiedziło 24 500 specjalistów, a na przestrzeni 24 300 m 2 swoje produkty zaprezentowało 555 firm z 17 państw. A jeszcze rok wcześniej w obu wydarzeniach targowych uczestniczyło 780 firm z 18 krajów. Takie są fakty, więc spostrzeżenia o mniejszej liczbie wystawców są w pełni uzasadnione. maj 2013 wciąż mało okazale i efektywnie wychodzi to krajowym producentom skupionym w stowarzyszeniu Droma. Wielka szkoda, bo krajowe maszyny nawet wzornictwem podążają za europejską czołówką, a pod wieloma względami technicznie są lepiej dostosowane do potrzeb małych i średnich zakładów, no i nie powalają ceną, jednak wciąż pokazywane są jak 20 lat temu, gdy były po nie zapisy u producentów. Widać, że naszym producentom zależy na pokazaniu możliwości kompleksowego wyposażenia niewielkiego przedsiębiorstwa przemysłu drzewnego w krajowe maszyny, skoro kolejny raz przywieźli je do Polskiej Fabryki Mebli, organizowanej od paru lat przez Stowarzyszenie Producentów Maszyn, Urządzeń i Narzędzi do Obróbki Drewna Droma, i ponoszą koszty tej prezentacji. Cóż to jednak za promocja, skoro fabryka, jeśli już pracuje, to w najgorszym stylu minionej epoki. Znowu było jak w minionym roku – na jednej maszynie ktoś coś tam obrabiał, ale pięć sąsiednich było unieruchomionych. Więc który z przedsiębiorców zainteresuje się zakupem maszyn z takiej „fabryki”? Daję wiarę prasowej informacji, że „wyprodukowany został zestaw kuchenny: stół i kredens z drewna sosnowego”. W ciągu czterech dni jeden zestaw? Zaiste, sukces! Nie brakowało eksponatów polecanych jako „nowość”. A w ramach targowej Fabryki Mebli na Żywo podobno powstały… dwa designerskie biurka. Naprawdę, nie ma się Jak by jednak nie patrzeć, Drema nie wypadła w tym czym chwalić, i albo należałoby kontynuować ideę z pioroku najgorzej, a firmy, które do prezentacji swoich pro- nierskiej edycji w 2008 r., albo nie zawracać głowy produduktów przygotowały się merytorycznie, zapisały swoje centom maszyn i zwiedzającym smętnym przedsięwzięuczestnictwo po stronie zysków, a nie strat. Wciąż bowiem ciem, skoro ciągle coś stoi na przeszkodzie uruchomienia dostrzec można stoiska urządzone jakby z obowiązku (?!), zebranych maszyn. a znudzona albo dobrze „bawiąca się” obsługa spogląda na potencjalnych nabywców i specjalistów jak na natrętów. Dla każdego coś ciekawego Na pewno więc na brak zainteresowania swoją ofertą nie W Gorzowie Wielkopolskim ostał się dobrze znany Gomad, narzekają BizeA, Homag, Weinig, Felder, Ekopol, Gomad choć wkrótce przeniesie się do Skwierzyny, i na kolejne edyczy Teknika, których przedstawiciele handlowi mieli nie- cje Dremy przywozi nowy produkt. W tym roku była to linia wiele wolnych chwil i w większości byli dobrze przygo- do wzdłużnego łączenia drewna. Składa się ona z frezarkotowani do przekonywania klientów, dobrze znając poka- -czopiarki FPL, na której następuje obróbka czół listew zywane produkty. Ale każdy zwiedzający przyzna, że nie z wykonaniem mikrowczepów i nałożeniem kleju, oraz wszędzie tak jest. z prasy PWL do łączenia na długości, gdzie elementy są łączone i ściskane w listwę o długości do 3, a nawet 6 m. Linię uzupełniają obrotowy rolkowy stół podawczy materiału Kupili, bo zobaczyli… na targach Teknika, reprezentująca kilkunastu włoskich producentów, oraz stół pośredni pomiędzy czopiarką a prasą. Ekopol z Nowego Sącza przekonywał tartaczników nie na pewno swoje sukcesy w sprzedaży maszyn krajowym tartakom i zakładom meblowym zawdzięcza w pewnej mie- tylko do zakupu wciąż modernizowanych komór suszarnirze konsekwentnej strategii prezentacji obszernej oferty, na czych, wyposażanych ostatnio w rewizyjne drzwi oraz wyzasadzie: dla każdego coś innego, ale na pewno potrzebne- korzystujących nowe profile i uszczelki, ale też do modergo. W ilu to zakładach słyszałem: „Kupiliśmy ten kocioł, op- nizacji już posiadanych suszarń i wzbogacenia ich o nowe tymalizerkę czy CNC, bo widzieliśmy je na Dremie i dogada- systemy odzyskiwania ciepła oraz o płynną regulację ilości liśmy się”. Podobną strategię, w mniejszej lub większej skali, powietrza w komorze podczas procesu suszenia, pozwalająrealizują Felder, grupy Homag, SCM czy Weinig, natomiast ce zmniejszyć zużycie energii elektrycznej. Ä s. 7 REKLAMA 5 6 maj 2013 Z kraju Ä AKTUALNOŚCI Ä REMA prywatna. Minister Skarbu Państwa poinformował o podpisaniu umowy sprzedaży akcji spółki REMA w Reszlu. Nabywcą 85 proc. akcji spółki jest Stefan Kołakowski z Warszawy. Pozostałe 15 proc. akcji przypadnie nieodpłatnie uprawnionym pracownikom spółki. Nowy właściciel zaoferował cenę wywoławczą opiewającą na 2,762 mln zł, czyli 14,13 zł za jedną akcję. Ä Proekologiczna modernizacja. Kronospan Szczecinek do wytwarzania ciepła do systemu ogrzewania suszarni MDF I i MDF II będzie wykorzystywał biomasę. Ma to zminimalizować negatywny wpływ Kronospanu na lokalne środowisko. Zostanie wybudowany generator gorącego powietrza o mocy 45 MWt wraz z wymiennikiem i elektrofiltrem. Gorące powietrze, wytworzone w generatorze, zostanie oczyszczone w wysokosprawnym elektrofiltrze, dzięki czemu zmniejszy się emisja pyłu do powietrza. XII Mistrzostwa Polski we Wbijaniu Gwoździ zgromadziły dużą grupę obserwatorów oraz kibiców. Ä Drewno za inwestycje. W wyniku trybu ofertowego przeprowadzonego w Portalu Leśno-Drzewnym sprzedane zostało 703 849 m3 surowca drzewnego, czyli 85,1 proc. wystawionej masy, przeznaczonej dla przedsiębiorstw, które wykazały przeprowadzenie w ostatnich trzech latach inwestycji we wzrost mocy produkcyjnych o co najmniej 5000 m3. Złożonych zostało ponad 80 wniosków, z czego 10 nie spełniało wymagań formalnych. Do drugiego etapu sprzedaży w postaci dogrywki ofert skierowane zostało 187 615 m3 drewna. Ä Obiekty z drewna. Fabryka Konstrukcji Drewnianych w Nowym Tomyślu, która zadebiutowała na rynku NewConnect, zawarła w kwietniu umowę na budowę hali stoczni jachtowej w gminie Kąty Wrocławskie. FKD zbuduje również trzy magazyny soli w województwie lubelskim w ramach umowy z Warbud SA. Pięć gwoździ wbił pięcioma uderzeniami! MISTRZOSTWA POLSKI | Piotr Nowicki mistrzem na 2013 rok Ä Cło zahamuje import do Polski. Ukraiński rząd pracuje nad zmianą prawa, któ- re ma doprowadzić do zmniejszenia eksportu nieprzerobionego drewna. Zaplanowano wprowadzenie na okres pięciu lat podatku eksportowego dotyczącego wywozu zrębków i trocin z drewna gatunków iglastych i liściastych. Cło na kłody ma sięgnąć 40 proc., ale nie mniej niż 17 euro za 1 m3. Cłem objęte zostaną także zrębki. Obecnie eksport drewna z Ukrainy wynosi około 3 mln m3 rocznie. Ustawa ma na celu stymulowanie inwestycji w przemyśle drzewnym na Ukrainie. Ä OSB ze Strzelec Opolskich. Na wybudowanie zakładu produkcyjnego i wdrożenie innowacyjnej technologii produkcji nowoczesnych płyt wiórowych OSB o udoskonalonej jakości powierzchni Kronospan OSB w Strzelcach Opolskich otrzyma ponad 125 mln zł unijnego wsparcia. Komisja Europejska przyznała środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z działania „Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki”. Początkowo realizacja inwestycji miała rozpocząć się 1 lutego 2010 r., jednak ze względu na zmieniające się przepisy prawa oraz trudną sytuację na rynku płyt drewnopochodnych, zdecydowano o jej przesunięciu na 1 czerwca 2012 r. Inwestycja realizowana jest w Strzelcach Opolskich i skalkulowana została na ponad 432 mln zł. W nowej fabryce zatrudnienie znajdzie 201 osób. Ä Biłgoraj bez TimberOne. Zarząd TimberOne SA złożył w sądzie w Lublinie wniosek o upadłość likwidacyjną spółki, która miała inwestować w produkcję drewna klejonego, termodrewna i peletu. Nie powiodło się pozyskanie środków na budowę zakładu przetwórstwa drewna w Biłgoraju, który miał przerabiać około 180 000 m3 tarcicy i zatrudniać około 200 osób. Ä Homag wygrał przetarg. Maszyny do głównej linii produkcyjnej nowej fabryki mebli Nowego Stylu w Jaśle dostarczy Grupa Homag. W skład wyposażenia wejdzie gniazdo rozkroju płyty, automatyczny system transportowy, maszyny do okleinowania wąskich płaszczyzn, gniazdo wiertarek, linie do montażu i pakowania. Ma tam być realizowana produkcja komponentów do montażu standardowych, ale też indywidualnych projektów mebli biurowych. Planowana wartość projektu to 106 mln zł, który w 40 proc. jest dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Inwestycja ma być zakończona w początku 2015 r. Ä Nadzieja na młodych pracowników. Po kilku latach przerwy do Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu (Wielkopolska) wróci od września klasa stolarsko-tapicerska. O jej utworzenie starały się dwie duże lokalne firmy meblowe oraz miejscowy cech stolarzy. Przez kilkadziesiąt lat meble były znakiem rozpoznawczym Swarzędza i choć nie ma już śladu po Swarzędzkich Fabrykach Mebli, to wiele nowych firm odczuwających brak fachowców, jest gotowych zapewnić pracę młodym ludziom wykształconym w zawodzie stolarza. Ä Drewno na obwodnicy. Na trójmiejskiej obwodnicy, na wysokości węzła Kowale, w jadącej w połowie kwietnia w stronę Łodzi ciężarówce przewożącej drewno kłodowane pękła przednia opona, w wyniku czego scania uderzyła w barierki rozdzielające pasy jedni i 23 m 3 drewna wypadły na drogę, uszkadzając trzy samochody osobowe jadące w kierunku Gdyni. Droga była całkowicie zablokowana przez wiele godzin. Ä Uniewinnieni! Sąd Okręgowy w Białymstoku uniewinnił Andrzeja Matysiaka, byłego dyrektora generalnego Lasów Państwowych, Konrada Tomaszewskiego, głównego analityka LP, Piotra Zbrożka, byłego dyrektora RDLP w Białymstoku, Cezarego Świstaka, byłego zastępcę dyrektora RDLP oraz Zenona Angielczyka z działu marketingu Lasów Państwowych, którym w 2007 r. prokuratura postawiła zarzuty przekroczenia uprawnień przy sprzedaży drewna. Orzeczenie jest prawomocne. L Już nie raz Piotr Nowicki uczestniczył w finałowej rozgrywce, ale tytuł Mistrza Polski we Wbijaniu Gwoździ zdobył po raz pierwszy. TEKST I FOT. Tomasz Bogacki Poznańskie targi Drema to nie tylko hale wypełnione maszynami, urządzeniami i narzędziami, które odwiedzający mogą obejrzeć i których mogą dotknąć. Przez cały czas trwania targów mogli oni bowiem uczestniczyć w XII Mistrzostwach Polski we Wbijaniu Gwoździ, zorganizowanych przez Wydawnictwo Inwestor i MTP. Udział w mistrzostwach zarezerwowany jest tylko i wyłącznie dla prenumeratorów „Gazety Przemysłu Drzewnego” i „Meblarstwa – Komponentów i Technologii”. Tradycyjnie gromadziły one jednak dużą grupę obserwatorów oraz kibiców. Wystarczy tylko pięć uderzeń młotka Mistrzostwa przebiegają dwuetapowo i składają się z eliminacji i finału. Zadanie postawione przed uczestnikami zarówno pierwszego, jak i drugiego etapu wydaje się na pozór proste. Wystarczy wbić w drewnianą kantówkę pięć 3,5-calowych gwoździ. Gdyby w rzeczywistości było to tak proste, to nie towarzyszyłoby temu tyle emocji. Ale tych pięć gwoździ trzeba wbić… pięcioma uderzeniami młotka o masie jednego kilograma. Trzeba być nie lada mistrzem, aby jednym uderzeniem wbić wystający z belki na około 8 cm gwóźdź. Przez cztery dni eliminacji do finału zakwalifikowało się zaledwie i aż sześciu zawodników. Byli to: Jerzy Stańczyk, Tomasz Dryjański, Piotr Nowicki, Sławomir Wojtczak, Krzysztof Matczak i Łukasz Rosa. Należy dodać, że większość z nich bierze udział w mistrzostwach już kilka lat z rzędu, a uzyskanie awansującego do finału rezultatu wymagało kilkudziesięciominutowego machania młotkiem i mokrego od potu czoła. Zwycięzca z kontuzjowanym nadgarstkiem Jak co roku, imprezę prowadził, a jednocześnie pilnował przestrzegania regulaminu, Dawid Marecki, aktor i konferansjer z Krakowa. Kantówki dostarczyła firma Buda z Porażyna koło Opalenicy, natomiast gwoździe firma W&W z Marcelowa koło Łodzi. Nagrody o łącznej wartości 10 000 zł ufundowała ITA Tools z Krakowa. Finał rozpoczął się ostatniego dnia targów. Wokół podium zgromadził się tłum kibiców. Na rezultat oczekiwali także Zbigniew Owsiak, prezes Wydawnictwa Inwestor, Andrzej Półrolniczak, dyrektor targów Drema oraz przedstawiciele sponsorów: Tomasz Nieciąg z ITA Tools i Łukasz Piechocki z W&W. Wyraz skupienia na twarzach zawodników zapowiadał zażartą walkę. Startujący jako trzeci Piotr Nowicki z Chludowa w woj. wielkopolskim, pomimo kontuzjowanego nadgarstka, szybko i sprawnie wbił pięć gwoździ pięcioma uderzeniami. Pozostałych uczestników zjadły trema i emocje. Trafiona nagroda główna Nagroda główna składała się z kilku pozycji, a jej wartość przekraczała 6000 zł. Jej podstawowym elementem była frezarka ręczna CMT 7E o mocy 2000 W. Oprócz tego do rąk zwycięzcy powędrowały: zestaw do ustawiania noży na głowicy CMT 792, przyrząd do łączenia blatów CMT 650, uniwersalny router do frezarki CMT 300-SB1, przyrząd do łączeń na jaskółczy ogon CMT 300, plastyczny krzywik o długości 2000 mm, zestaw do wykonywania okręgów i elips CMT 3000, zestaw frezów do wykonywania drzwiczek 900.513.11 oraz płyn do czyszczenia i konserwacji narzędzi. Pozostali zawodnicy otrzymali również nagrody w postaci zestawu składającego się z: piły z powłoką chromową do cięcia płyt meblowych, cyfrowego kątomierza z wyświetlaczem LCD DAF-001 oraz cyfrowego wskaźnika nachylenia DAG-01 lub plastycznego krzywika. Wartość takiego zestawu przekraczała 700 zł. Wbrew pozorom wbijanie gwoździ nie jest chlebem powszednim dla Piotra Nowickiego. – Od ponad dwudziestu lat prowadzę zakład stolarski specjalizujący się w wyposażaniu biur, szkół, aptek oraz innych budynków użyteczności publicznej – powiedział Piotr Nowicki. – Gwoździe stosujemy sporadycznie, więc nie można powiedzieć, że posiadam praktykę w tej dziedzinie. Wszystko zależy od szczęścia. W mistrzostwach biorę udział od sześciu lat. Do finału wchodziłem kilka razy, ale tytuł Mistrza Polski zdobyłem po raz pierwszy. Zwycięzcy jeszcze raz gratulujemy i liczymy na to, że w przyszłym roku również da popis swoich umiejętności. Główna nagroda wydaje się w tym przypadku trafiona i pewnie niejednokrotnie pomoże przy realizacji nietypowych zamówień. L Piotr Nowicki, pomimo kontuzjowanego nadgarstka, szybko i sprawnie wbił pięć gwoździ pięcioma uderzeniami. maj 2013 7 à s. 5 Pilarka dwutarczowa T350 do cięcia listew do ram obrazów, mebli, okien i drzwi. Handlowcy firmy Felder nie mieli chwili wytchnienia. Po targach sprzedaje się wiele... Felder wydał nawet drukiem gruby informator na temat swoich targowych nowości, ale na pewno cichy wał strugarski przekonał swoimi zaletami wielu posiadaczy nowych strugarek Felder, Format-4 i Hammer do ich zastosowania. Na stoisku firmy N-Pol z Bielska-Białej fachowców interesowały frezy multispiralne, pozwalające na wydajne struganie lub frezowanie drewna ze względu na układ drobnych zębów rozmieszczonych po linii śrubowej. W rezultacie uzyskuje się gładką i czystą powierzchnię drewna, niezależnie od tego, czy materiał obrabiany jest wzdłuż, czy w poprzek włókien. Polski producent z powodzeniem sprzedaje na europejREKLAMA skich rynkach swoje frezy VHM do specjalnego przeznaczenia, choćby do nestingu czy do obróbki płyt wiórowych. Na stoisku Penny Gondek zainteresowaniem cieszyła się automatyczna, dwuosiowa szlifierka do ostrzenia pił trakowych „na mikro” GS4 firmy Iseli oraz hydrauliczne urządzenie napinające piły trakowe austriackiej firmy Thöress. Ergonomiczny kształt pistoletów elektrostatycznych GM 5000 firmy Wagner nie jest ich jedyną zaletą, ponieważ uniwersalna konstrukcja kaptura powietrznego i dysz zapewnia doskonałe rezultaty lakierowania. Innym ciekawym wyrobem Wagnera jest wy- sokociśnieniowa pompa dwumembranowa Cobra z dozownikiem, która jest pierwszą pompą wysokociśnieniową bez uszczelnień. Wśród wielu maszyn i narzędzi na stoisku BizeA, na uwagę zasługiwał pneumatyczny nóż do pianki tapicerskiej, pistolet klejowy Bizon B270 do klejów termotopliwych z wymiennymi dyszami i regulacją temperatury albo lekkie i wytrzymałe pistolety tec 805-12 i tec 820-12, wyposażone w wydajne grzałki oraz efektywny klej do naprawy ubytków drewna. Pokazano też pilarkę dwutarczową T350 do cięcia listew do ram obrazów, mebli, okien i drzwi. Najczęściej gromadzono się przy automa- Gass posiadł sztukę atrakcyjnego pokazania swoich produktów. mi czy znaczącym obniżeniem kosztów dowozu maszyny do firmy. Wystawcy, w tym także Wydawnictwo Inwestor, które zajęło sporo powierzchni w hali nr 5, a eksponatami konkursu „Wyczarowane z drewna” oraz Mistrzostwami Polski we Wbijaniu Gwoździ zainteresowało kilka tyNa ekspozycji maszyny sięcy zwiedzających, żegnali się z wio„w drodze” do nabywców Z każdym dniem przybywało na eks- senną Dremą z nadzieją, że następna, ponatach informacji „Sprzedano do wczesnojesienna w 2014 r. odbędzie firmy….”. Nie wszystkie transakcje się już w okresie ożywienia gospodarbyły dziełem targowych pertraktacji, czego, co wszystkim poprawi nastroje ponieważ część targowych maszyn i zachęci do uczestnictwa więcej niż tylko na cztery dni „zatrzymała się” 525 tegorocznych wystawców. Każw Poznaniu w drodze do firm, które demu producentowi i dystrybutorowi je wcześniej zamówiły u producentów przydaje się bowiem i niezbędna jest z Włoch, Niemiec czy Austrii. Cóż, bezpośrednia, targowa konfrontacja nowa „kryzysowa tradycja”. Wystawcy z potencjalnymi nabywcami, której nie muszą ponosić kosztów logistyki nie zastąpią Internet, e-mailowa kona targi i z powrotem, a nabywcy ma- respondencja, telefoniczne rozmowy szyn, godząc się na ich pokazanie na i kolorowe prospekty. Biznes wymaga targach, są wynagradzani bonifikata- osobistych spotkań i rozmów. L tycznym i precyzyjnym urządzeniu do mocowania zaczepów RapidClip. Specjaliści penetrujący stoiska dostrzegali wiele innych nowości, choćby na stoisku firm Wirex, Gass, Cefla, Posch czy Schuko. 16 maj 2013 Z kraju Drewno kłodowane za drogie do produkcji palet SPOTKANIE BRANŻOWE | Tanieją opakowania oraz zrębki i trociny Lasy Państwowe nie są zobowiązane do zapewnienia przemysłowi surowca, tylko do sprzedaży drewna na zasadzie najwyższej opłacalności – oświadczył producentom palet Andrzej Ballaun, naczelnik wydziału marketingu DGLP! TEKST I FOT. Janusz Bekas W tym roku polepszyła się sytuacja na rynku drewna okrągłego, dramatyczna sytuacja powstała natomiast na rynku biomasy drzewnej. Zrębki energetyczne i trociny odpadowe, sprzedające się od kilku lat niczym ciepłe bułeczki, z tygodnia na tydzień stały się surowcem… zbędnym albo o połowę tańszym. Jeszcze na początku roku elektrownie płaciły producentom palet drewnianych – którzy wobec wysokich cen mało dostępnego surowca S2A i S2B ratowali się przed bankructwem dochodami ze sprzedaży poprodukcyjnego materiału drzewnego – za zrębki energetyczne 243 zł/m 3, a za trociny – 195 zł/m 3. Pod koniec marca oferowały zakup zrębków jedynie za 127 zł/m 3, a trocin – za 120 zł/m 3. Temat zaopatrzenia branży paletowej w drewno S2A, zbytu wyrobów opakowaniowych oraz sytuacji na rynku poprodukcyjnych surowców drzewnych zdominował kwietniowe spotkanie członków Związku Producentów i Eksporterów Palet Drewnianych w Polsce, zorganizowane w Sławie (Lubuskie) z udziałem Andrzeja Ballauna, naczelnika Wydziału Marketingu i Handlu Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Wniosek do UOKiK – Alarmujące informacje napływające z całego kraju skłoniły Związek Producentów i Eksporterów Palet Drewnianych w Polsce do przesłania Małgorzacie Krasnodębskiej-Tomkiel, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wniosku o zbadanie przez UOKiK, czy elektrownie i elektrociepłownie w Polsce nie zawarły niedozwolonego prawem porozumienia cenowego – poinformował Marian Dobrzyński, prezes Związku. – W uzasadnieniu napisaliśmy, że elektrownie i elektrociepłownie przysyłają przedsiębiorstwom pisma radykalnie zmieniające warunki dostawy zrębków energetycznych i trocin odpadowych. Proponują obniżkę cen zrębków o około jedną trzecią, co czyni przerób Firma Erma uruchomiła linię produkcji palet EUR. odpadów na ten produkt przeznaczony dla energetyki całkowicie nieopłacalnym. – Zaproponowane przez energetykę tak niskie ceny nie mogą zostać zaakceptowane przez odpowiedzialnych przedsiębiorców, którzy nie chcą pogrążyć swych biznesów – mówił Krzysztof Prymas, właściciel firmy produkującej palety z Bierzwinka (Zachodniopomorskie). – Brak możliwości opłacalnego zbycia materiałów poprodukcyjnych spowodować może powrót do znanej sprzed kilkunastu lat sytuacji, gdy trociny i nieprzydatne już odpady drzewne trafiały na wysypiska odpadów komunalnych, a nawet porzucane były w lasach. – Sytuacja taka w krótkim czasie przełoży się na znaczące ograniczenie zakupów drewna z Lasów Państwowych, na masową rezygnację z zawartych już w 2013 r. umów na zakup drewna z jednostkami organizacyjnymi LP, a to już grozi poważną destabilizacją rynku surowca drzewnego w Polsce – przestrzegał Stanisław Kiepura z firmy Metrol, producent palet z okolic Buska Zdroju. Kłody nie na palety – Oferuje nam się bardzo cienkie drewno S2A, z którego trudno uzyskać deskę paletową – żaliła się Jolanta Milosz z firmy Metrol. – Ratujemy się droższym drewnem tartacznym oraz oferowanym nam drewnem kłodowanym, które jest dużo droższe od S2A i S2B. Zresztą drewno S2B praktycznie znika z rynku. – Problemem staje się też utrudnianie przez jednostki LP zamiany sortymentów – mówił Andrzej Szmania z firmy Erma w Kandlewie k. Wschowy. – Rynek drewna grupy S bardzo maleje, a grupy W (wielkowymiarowe) bardzo rośnie. Są nadleśnictwa, gdzie pula drewna grupy handlowej S spadła o 50 proc. Drewna grupy S nie mogę kupić, bo go nie ma w moim rejonie, a W nie mogę kupić, bo nie mam historii. Ponadto, jeśli raz kupi się 100 m3 drewna liściastego, to dla utrzymania historii trzeba kontynuować zakup tego surowca, żeby nie być Stanisław Zajączkowski (od lewej) z firmy Euroblock poinformował producentów palet o poszerzeniu oferty klocków paletowych o wymiar 90 x 90 mm. pozbawionym puli drewna. A chętnie bym wymienił na papierówkę, zaś inny przedsiębiorca pewnie pozbyłby się papierówki na rzecz drewna liściastego. – W znanym mi nadleśnictwie – dodał Jerzy Gadomski, producent palet z Kowar – pula drewna grupy S spadła kosztem kłody o… 1000 proc. Kiedyś oferowano rocznie 10 000 m3 drewna grupy S, a w tym roku – niewiele ponad 1000 m3. Sęk w tym, że papierówka osiągnęła cenę 172 zł/m3, a kłoda – 360 zł/m3. Ta dysproporcja cen między kłodą a papierówką kładzie na łopatki branżę opakowaniową, bo nie ma możliwości podwyższania cen palet z powodu dostępności głównie droższego surowca. – Grozi nam sytuacja – wtrącił Andrzej Szmania – że mając gwarantowaną masę surowca, na przykład 10 000 m3 drewna na rok, nie będziemy mieli możliwości zakupu takiej ilości potrzebnego i przydatnego nam drewna, a wciskać nam się będzie znacznie droższy surowiec kłodowany. Na pytanie jednego z paleciarzy, jak Lasy Państwowe planują zapewnić surowiec średniowymiarowy branży opakowaniowej w 2014 r. i w latach następnych, padła natychmiast odpowiedź Andrzeja Ballauna: Lasy Państwowe nie są zobowiązane do zapewnienia przemysłowi surowca, tylko do sprzedaży drew- na na zasadzie najwyższej opłacalności! I wszystkich zebranych „zatkało”! Wypadną z europejskiego rynku? Zapotrzebowanie na palety, jak wynika z informacji producentów, nie zmniejsza się, ale ceny palet spadają w krajach strefy euro. – Nasze drewno jest za drogie – mówił Krzysztof Prymas. – Już ceny wyjściowe w przetargach na drewno były za wysokie, więc także na aukcjach nie wszystko daje się sprzedać. Nie obniża się jednak cen, ale… pozyskanie drewna i ZUL-e nie mają pracy. A nam grozi utrata zagranicznych nabywców. Na to tylko czekają firmy z Rumunii, Ukrainy, Litwy, Słowacji. – Nadleśnictwa uciekają w kłody, bo są droższe, i to jest zrozumiałe, bo każdy postępuje najkorzystniej dla siebie, ale dajcie nam możliwość egzystencji – apelował Andrzej Szmania do Andrzeja Ballauna. – Palet i produktów programu ogrodowego nie da się dzisiaj wykonywać z kłód, jeśli nie chce się dopłacać do biznesu – stwierdził Zygmunt Stanula ze Stelmetu. – Problem w tym, że dla tych dwóch branż Lasy oferują rocznie około 2 mln m3 odpowiedniego surowca S2B, a realne potrzeby sięgają przynajmniej 5-6 mln m3. Stąd próby ratowania się producentów opakowań i programów ogrodowych zakupem drewna tartacznego wielkowymiarowego i przecieraniem drewna na zautomatyzo- Jerzy Gadomski i Stanisław Kiepura wyrażali obawy o los producentów opakowań drewnianych. wanych liniach. Nie wpływa to jednak dobrze na opłacalność takiej produkcji i wielu zakładom tych branż grozi upadek. Odpowiadając na wiele innych pytań i pretensji, Andrzej Ballaun stwierdził w końcu, że „wszystkie pomysły przemysłu zawsze rodziły problemy nie tylko dla przemysłu, ale i dla Lasów. Historycznie można by książkę o tym napisać. To reprezentanci przemysłu na spotkaniach domagali się ograniczenia możliwości zmiany zakupu asortymentów, skłaniając Lasy do zmiany oprogramowania, a teraz próbują <<odkręcić>> zapisy. My oferujemy od lat stabilne ilości poszczególnych grup drewna i bez względu na zapisy w zasadach sprzedaży, nie mamy możliwości dowolnego kształtowania pozysku drewna liściastego czy iglastego, średniowymiarowego czy wielkowymiarowego”. Niewielki związek producentów palet od lat prowadzi dosyć twórcze rozmowy z przedstawicielami DGLP, więc wciąż ma nadzieję, że specyfika branży, sporo ostatnio inwestującej w nowoczesne linie produkcyjne, zostanie uwzględniona w ofercie drewna oferowanego przez nadleśnictwa LP w tym i w kolejnych latach. W Kandlewie k. Wschowy odwiedzili więc firmę Erma, która właśnie uruchomiła nową linię przetarcia Storti oraz skandynawską linię montażową do drewnianych palet. L – Lasy Państwowe chcą sprzedaży drewna na zasadzie najwyższej opłacalności – powiedział w Sławie Andrzej Ballaun. maj 2013 Niepotrzebna nam administracja lasów państwowych i kolejek linowych! ŚWIĘTO LASU | Obchody pod patronatem prezydenta RP Leśnicy powinni skoncentrować się przede wszystkim na działalności podstawowej, czyli gospodarce leśnej i łowieckiej – powiedział prezydent Bronisław Komorowski podczas Ogólnopolskiego Święta Lasu. TEKST I FOT. Janusz Bekas – Z niepokojem patrzę, jak ludzie odnoszący się z największą sympatią do lasów, z największym zaangażowaniem wymyślają rozwiązania, które mogą stanowić dzisiaj i w przyszłości bardzo poważne zagrożenie dla logiki funkcjonowania lasów w ramach państwa nie tylko demokratycznego, ale państwa o gospodarce wolnorynkowej – mówił Bronisław Komorowski, prezydent RP podczas Krajowej Narady Leśników na Zamku Królewskim w Niepołomicach, dawnej rezydencji polskich królów, m.in. Władysława Jagiełły i królowej Bony. Prezydent wyraźnie nawiązał do uczestnictwa LP w procesie sprzedaży Polskich Kolei Linowych, oceniając krytycznie ten pomysł. – Życzę państwu, żebyście pozostali administracją lasów państwowych i nie stali się administracją lasów państwowych i kolejek linowych – powiedział prezydent. – Bo to jest nonsens, z punktu widzenia logiki systemu, myślenia o tym, co ma się stać w przyszłości z lasami, gdyż ktoś może za chwilę zaproponować: niech sobie Lasy kupią przedsiębiorstwo LOT. Też można znaleźć uzasadnienie ekologiczne lub jakiekolwiek inne. Ale nie o to chodzi! Chodzi o to, żeby administracja lasów państwowych koncentrowała się na tym, aby Lasy Państwowe funkcjonowały lepiej, to znaczy z większym naciskiem na problemy ekologicznej natury, ale także z większą troską o rentowność z tytułu gospodarki leśnej, a nie wszelkiej, jaką można sobie wymyśleć. Życzę, żeby z sadzonym młodym lasem łączyły się młode, nowe, nietuzinkowe i niepowielane myśli o tym, co należy zrobić, aby las i leśnicy funkcjonowali z większą korzyścią dla siebie i państwa polskiego. – Naprawdę, warto sadzić las, bo to się opłaca dzisiaj i za 60 lat – apelował prezydent RP, sadząc sadzonkę buka w niepołomickim lesie. dowych. Znajdują się tu tereny tak bardzo związane z historią Polski i rodu Jagiellonów jak Puszcza Niepołomicka w widłach Wisły i Raby, kiedyś wchodząca w skład Puszczy Sandomierskiej, a teraz stanowiąca „Zielone Płuca Krakowa”. Po mszy świętej za leśników w Niepołomicach, następnym punktem Ogólnopolskiego Święta Lasu, które pierwszy raz zorganizowano w 1933 r., a po przerwie trwającej pół wieku wznowiono w 1993 r. w Gołuchowie, było sadzenie lasu na terenie pobliskiego Leśnictwa Sitowiec. W przededniu 90-lecia Lasów Państwowych leśnicy postanowili bowiem powrócić do przedwojennej formuły imprezy organizowanej pod patronatem prezydenta kraju. Goście przybyli na uroczystość posadzili kilkadziesiąt sadzonek buków, a prezydent Bronisław Komorowski ponadto mierzący 3,5 m dąb szypułkowy, wyhodowany w szkółce Leśnictwa Ispina. Obok Dębu Prezydenckiego stanął głaz z tablicą pamiątkową. Jak polepszyć efektywność lasów? W Zamku Królewskim Adam Wasiak, dyrektor generalny LP, zapewniał o dobrym stanie państwowych lasów, o wielofunkcyjnej gospodarce leśnej, o zasilaniu budżetów państwa i samorządów setkami milionów złotych z tytułu podatków, oraz o tym, że finansują liczne projekty naukowe i wspierają parki narodowe. Prezydent w 10-minutowym wystąpieniu takie działania chwalił i podkreślił, że zawód leśnika cieszy się wciąż zainteresowaniem młodych ludzi. Zapewniał, że docenia przyjęty i ukształtowany w ciągu ostatnich dekad model leśnictwa z doZnowu pod patronatem minującą pozycją własności publicznej. prezydenta Krajowa Narada Leśników z udziałem Zmienia się jednak sposób zarządzania parlamentarzystów, naukowców, eko- lasem, zmienia się gospodarka leśna. Wilogów i przedsiębiorców z branży leśno- dać, jak ważne jest podjęcie w porę nowej -drzewnej była kolejnym wydarzeniem wizji tego, co służy polskim lasom. – Warto rozmawiać o sprawach lasu w ramach Ogólnopolskiego Święta Lasu pod patronatem obecnego prezydenta RP, z wyprzedzeniem – mówił Bronisław którego gospodarzem była w tym roku Komorowski. – Nie, gdy trzeba reagoRegionalna Dyrekcja LP w Krakowie. To wać na zaistniałą sytuację, ale zastajedna z mniejszych dyrekcji w kraju, ale nawiać się dzisiaj, co warto zrobić, żeby na jej terenie jest aż sześć parków naro- w przyszłości było lepiej. Bo młody las będzie z czasem starodrzewem. Cieszy sadzenie młodego lasu, ale co z lasem w ogóle powinno się robić, żeby z czasem starodrzew nie tylko cieszył oczy, ale także cieszył polską kieszeń, polskie państwo, polskie społeczeństwo? Co zatem warto robić dzisiaj, żeby lasy były jeszcze bardziej efektywne? Bo niewątpliwie jest problem ich rentowności. Szukając sposobów na poprawienie rentowności lasów, warto pamiętać, że jest to 11 mln ha powierzchni i że lesistość wzrosła z 20 do 30 proc., przy średniej europejskiej 32 proc. Co zrobić, żeby lasu było więcej i więcej z lasów? Połowa młodego lasu jest dzisiaj sadzona na gruntach prywatnych. Jest to sygnał świadczący o tym, że przynależność Polski do UE stworzyła mechanizmy zachęty do sadzenia lasów przez osoby prywatne. Warto mówić o rentowności i w innych aspektach – kontynuował prezydent. – Z całym szacunkiem, z podziękowaniem za słowa „Darzbór!”, chcę powiedzieć, że oznacza to łączenie gospodarki leśnej i łowieckiej, bardziej korzystne dla całego państwa. Ze zdumieniem odnotowałem, że dochód z tytułu funkcjonowania ponad 220 obszarów hodowli zwierząt i starań całej administracji LP daje zaledwie 6 mln zł nadwyżki. Są zatem jeszcze ogromne obszary działania, które mogłyby poprawić rentowność funkcjonowania lasów państwowych i niepaństwowych. Dlatego leśnicy powinni skoncentrować się przede wszystkim na działalności podstawowej, czyli gospodarce leśnej. Janusz Zaleski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska i główny konserwator przyrody, dziękował prezydentowi za jego zaangażowanie w sprawy leśnictwa i przekonywał, że Lasy Państwowe udowadniają, że w dziedzinie leśnictwa dobre nie musi być tylko to, co prywatne. Bardzo skromne były w tym roku odznaczenia dla leśników. Sześciu z nich otrzymało Kordelasy Leśnika Polskiego i tyleż osób wyróżniono odznakami honorowymi ministra środowiska. Wręczono też trzy medale „Za zasługi dla obronności kraju”. L REKLAMA 17 18 maj 2013 Z kraju Producenci sklejki określili swoje zapotrzebowanie na surowiec SPOTKANIA BRANŻOWE | Dla trójki zasłużonych tytuły Członka Honorowego SPPD Niemiecki Homanit, który kupił zakłady w Karlinie i Krośnie Odrzańskim, nie widzi potrzeby współpracy z branżowym stowarzyszeniem w Polsce. TEKST I FOT. Janusz Bekas 42. walne zebranie członków Stowarzyszenia Producentów Płyt Drewnopochodnych w Polsce, zorganizowane w Ełku we współpracy ze Sklejką-Pisz Paged, pozwoliło jego uczestnikom zobaczyć przemiany dokonane w Zakładzie Produkcji Sklejek w Ełku po zakupie przez Paged Sklejkę. Przede wszystkim zmieniono jego lokalizację, budując nowy obiekt na terenie strefy ekonomicznej na obrzeżach miasta oraz wyposażając go w nowe technologie. Dzięki temu produkcja w Ełku w minionym dziesięcioleciu wzrosła ośmiokrotnie. Tradycyjne wiosenne spotkania, choć tym razem w zimowej scenerii, zdominowane są przez tematykę rozliczeniowo-budżetową. Stowarzyszenie wyróżnia się wśród innych otwartością i jawnością swojej działalności. Na walnym zebraniu przedstawia dokładne rozliczenie przychodów i wydatków oraz omawia szczegółowy plan wydatków na kolejny rok działalności. Tak było i tym razem. Dzięki ubiegłorocznej regulacji wysokości składek i ich zróżnicowaniu w stosunku do wielkości produkcji i deklaracji firmy – od 2 200 do 25 000 zł – udało się zrealizować planowane zadania i zamknąć bilans dodatnim wynikiem finansowym. Jednomyślnie więc poparto wniosek Komisji Rewizyjnej pod przewodnictwem Leszka Daneckiego, dotyczący udzielenia absolutorium członkom dwóch składów zarządów SPPD. Jesienią doszło bowiem do częściowej zmiany składu z powodu rezygnacji Andrzeja Zientarskiego z funkcji prezydenta SPPD. Obecnie Stowarzyszeniem kieruje Marek Kasprzak, dyrektor ds. produkcji Orzechowskich Zakładów Przemysłu Sklejek, natomiast funkcję wiceprezydenta sprawuje Janusz Zowade, prezes zarządu i dyrektor generalny spółki Silekol z Kędzierzyna-Koźla, należącej do Grupy Pfleiderer. Producenci sklejki, z inicjatywy Waldemara Czarnockiego, prezesa zarządu Paged Sklejka, określili swoje rzeczywiste zapotrzebowanie i zestawili je z poziomem dostaw z LP oraz z rynków zagranicznych. Okazało się, że w przypadku niektórych gatunków drzew połowę dostaw surowca stanowi import. Rzetelny raport potrzeb i oczekiwań przedstawili na początku kwietnia podczas bardzo merytorycznego spotkania z dyrektorem generalnym LP i dyrektorami wszystkich regionalnych dyrekcji, ponieważ wiele z nich w niewielkim W Zakładzie Produkcji Sklejek w Ełku produkcja wzrosła ośmiokrotnie. zakresie pozyskuje surowiec dla branży sklejkowej, pochodzący głównie z dyrekcji białostockiej i olsztyńskiej. Podczas spotkania okazało się, że niektóre dyrekcje najzwyczajniej nie przykładają się do pozyskiwania surowca sklejkowego. Stąd nieomal odwrotne zapewnienia o wzroście dostaw w najbliższym okresie. Inicjatywa zakładów sklejkowych wydaje się godna podchwycenia przez inne branże, ponieważ rozmowa wsparta liczbami bardzo studzi atmosferę spotkań z leśnikami i wydaje się korzystna dla obu stron. Kontrowersyjne vademecum O ile bez emocji wysłuchano informacji Waldemara Czarnockiego o rozmowach w Malinówce k. Ełku, to w SPPD nadal trwa spór o kształt planowanego wydawnictwa – vademecum poświęconego płytom drewnopochodnym. Prace koordynowane przez Forestor Communication są zaawansowane, albowiem ta pierwsza, obszerna pozycja o produktach drewnopochodnych, wzorowana na podobnym angielskim wydawnictwie, miała być gotowa w lutym tego roku. Zarząd SPPD podpisał jednak aneks dotyczący wydania vademecum do połowy roku. Środowiska naukowe skupione w SPPD poczuły się jednak zmarginalizowane. Szczególnie krytycznie ocenia przedsięwzięcie Władysław Strykowski, Raport ukazał skalę dostaw dyrektor Instytutu Technologii Drewna, i potrzeb O ile dotychczas wiele emocji na spotka- formułując wciąż krytyczne uwagi pod niach budził system sprzedaży drewna, adresem zarządu Stowarzyszenia. Rówa szczególnie jego niedobór dla branży nie niecierpliwie oczekiwana jest książka sklejkowej, to podjęte działania, choć jesz- uzasadniająca stosowanie płyt drewnocze nie spowodowały znaczącej popra- pochodnych w budownictwie, zgodnie wy zaopatrzenia, owocują perspektywą z europejskim Eurokodem 5. Prace redakzwiększenia dostaw przez jednostki LP. cyjne podjęte z inicjatywy SPPD z różnych REKLAMA Zarząd SPPD zasłużył na absolutorium, które przegłosowano jednomyślnie. powodów opóźniły się, ale dr Ewa Kotwica z Politechniki Szczecińskiej już opracowuje tekst i przeprowadza niezbędne badania, żeby tak potrzebna pozycja ukazała się jeszcze w tym roku. wymusił rezygnację z niektórych przedsięwzięć planowanych przez zarząd SPPD. Niestety, także liczba członków zwyczajnych zmalała o trzy osoby, które wystąpiły z wnioskami dotyczącymi rezygnacji z członkostwa po zakończeniu pracy zawodowej lub z innych powodów. Wspólny problem formaldehydu Oklaskami skwitowano natomiast Producenci płyt drewnopochodnych, ale uchwały o nadaniu tytułów Członek Hotakże sklejki podjęli inicjatywę opraco- Odejścia po konsolidacji wania projektu badawczego dotyczącego Przykrą dla SPPD konsekwencją konso- norowy SPPD trzem bardzo zasłużonym emisji formaldehydu nie tylko z wyrobów lidacji producentów sklejek i płyt drew- dla branży osobom. Otrzymali je: Tadegotowych, ale również na etapie ich pro- nopochodnych są wnioski o skreślenie usz Olejnik, były dyrektor zjednoczenia dukcji, żeby dostosować się do rosnących z listy członków wspierających firm przej- producentów płyt drewnopochodnych wymagań instytucji unijnych. mowanych albo stanowiących w całości i sklejek, Jan Kowalski, zasłużony dyrek– Takie przedsięwzięcie, wiążące się własność zachodnich przedsiębiorców. tor kilku zakładów, w tym w Orzechoz badaniami, ale też modernizacją urzą- Z tego powodu musiano przegłosować wie i w Grajewie oraz Jan Gwiazda, były dzeń technicznych, ma szansę uzyska- uchwały o utracie członkostwa przez Ho- emerytowany dyrektor Koniecpolskich nia środków finansowych z Narodowego manit Karlino i Homanit Krosno z Kros- Zakładów Płyt Pilśniowych, który praCentrum Badań i Rozwoju – przekonywał na Odrzańskiego, które są już własnoś- cował 37 lat w tych zakładach, obecnie Władysław Strykowski, koordynator cią niemieckiej Grupy Homanit. Ubytek postawionych w stan likwidacji przez Polskiej Platformy Technologicznej Sek- składek członkowskich z tych zakładów prywatnego właściciela. L tora Leśno-Drzewnego. – Do dyspozycji jest wiele środków na programy badawczo-wdrożeniowe obejmujące poszczególne segmenty produkcji i służące wielu zakładom. Potrzeba pomysłów, integracji i trochę odwagi, żeby mieć szansę konkurowania na europejskim czy światowym rynku. 22 maj 2013 Ze świata Nowe wózki widłowe zgodne z normą IIIB | Mniej maszyn trafia również do Polski | Rosną produkcja i rentowność Ä s. 24 | Przetworzone produkty drzewne bardziej doceniane | Połączenie znaczących producentów podłóg Ä s. 25 LIGNA też dotknięta kryzysową zadyszką TARGI | 1637 wystawców z 46 krajów w Hanowerze Więcej nowości pokazali na Lignie producenci maszyn i technologii dla meblarstwa niż dla tartacznictwa. TEKST I FOT. Janusz Bekas Żaden z wystawców czy zwiedzających tegoroczne targi LIGNA w dniach 6-10 maja nie może mieć wątpliwości, gdzie odbywają się wiodące międzynarodowe targi branży drzewnej i leśnictwa. Na pewno w Hanowerze, choć i one odczuwają kryzysową zadyszkę. Niechętnie do niej przyznają się organizatorzy Ligny, informując na podsumowującej imprezę konferencji prasowej, że 1637 wystawców z 46 krajów zaprezen- Traki W-Irex dla małych zakładów też budziły zainteresowanie. towało się w Hanowerze na powierzchni 124 000 m2, a zwiedziło ją 90 000 specjalistów ze 100 krajów świata. Jednak po poprzedniej Lignie w 2011 r. organizatorzy ogłosili, że swoje produkty na 130 000 m2 powierzchni wystawienniczej zaprezentowało 1765 firm z 52 krajów. Cefla nie zdecydowała się pokazać opatentowanej nowości. Nieźle, na tle konkurencji – Tym samym Ligna potwierdziła swoją przewagę w targowej konkurencji – zapewniał dr Jochen Köckler, członek zarządu Deutsche Messe AG. Jego zdaniem wszystko było idealne: liczba wystawców, jakość odwiedzających targi, liczba zaprezentowanych innowacji i międzynarodowość wystawców oraz zwiedzających. Co istotne, o 52 proc. wzrosła liczba zwiedzających z Ameryki Południowej, czyli regionu, gdzie obecnie sprzedaje się najwięcej maszyn do obróbki drewna. Ta prawidłowość potwierdza się też w przypadku rynku rosyjskiego. Odnotowano imponujący wzrost zwiedzających z Rosji, czego chyba wielu wystawców spodziewało się, zapewniając na stoiskach obecność jeśli już nie handlowców władających językiem rosyjskim, to przynajmniej tłumaczy języka rosyjskiego. Gdyby jednak na kondycję europejskiej i światowej branży drzewnej spojrzeć z perspektywy międzynarodowych targów branży drzewnej i gospodarki leśnej LIGNA, to trzeba stwierdzić, że w tych sektorach widać pogorszenie koniunktury, o czym mówili też na konferencjach prasowych szefowie takich firm, jak Weinig, Homag czy IMA. Za optymistyczną uznawali jedynie liczbę nowych rozwiązań w pre- W ramach prezentacji „Energia z drewna” nowa łuparka firmy Pezzolato. Mobilne stoisko Tartaku Olczyk, a jakie zainteresowanie produktami! zentowanych maszynach, bo to oznacza, że branża producentów maszyn nie spoczywa na laurach i usiłuje uaktywnić potencjalnych użytkowników nowościami w atrakcyjnych cenach. W kryzysie bowiem produkty tanieją, więc co bardziej odważni właśnie teraz realizują inwestycje, decydując się na innowacyjne rozwiązania, żeby wyprzedzić konkurencję i ewentualnie zebrać „śmietankę”, gdy popyt na określone produkty wzrośnie. Moskwie czy w Kijowie. Dlatego na stoiskach takich firm, jak Weinig, Homag, Cefla, SCM, Bürkle, Holz-Her, Wagner, Störi Mantel, Limab, Cape, Stela i wielu, wielu innych, oryginalnych rozwiązań było sporo. Nie zawsze przełomowych, ale na pewno istotnych, wykorzystujących rozwój techniki oraz będących reakcją na zgłaszane przez potencjalnych nabywców sugestie. bardziej konkurencji niż zwiedzających. A ta, jak w przypadku Bürkle, zaprezentowała zdjęcie swego rozwiązania, sugerując, że to nic nowego, bo oni coś podobnego już stosują, bez ukrywania. Cóż, typowe gierki konkurentów, usiłujących zabiegami marketingowymi sugerować, że są lepsi od rywali, nowocześniejsi, sprawniejsi itp. Nigdzie indziej światowi liderzy maszyn i technologii do obróbki drewna nie konfrontują się w takiej skali jak na Lignie. Hanower wciąż jest bowiem najlepszym miejscem prezentacji wszelakich Istotne, ale czy godne nowości, które – jak wynika z moich ob„skrywania”? Czy nowości pokazywane na Lignie można serwacji – wejdą po targach do programu zawsze uznać za „przełomowe”? Na pewno produkcyjnego firm i za rok, dwa, trzy te nie, choć pomysł Cefli, żeby fragment swo- maszyny i urządzenia będą nagradzane jej nowej linii szczelnie obudować i opisać medalami za nowoczesność i innowajako „patent”, wzbudzał zainteresowanie cyjność na targach w… Poznaniu, Brnie, Przebój w stoisku IMA – centrum obróbcze Bima Gx50E. FABA nie opuszcza kolejnych edycji Ligny. drewna mogą zainteresować oryginalne rozwiązania w strugarkach Powermat 600 i Powermat 2400XL – z wrzecionami oscylującymi w poziomie i pionie, optymalizerkach OptiCut S 90 XL Superdrill i OptiCut S90, piłach do manipulacji drewna czy w targowym przeboju – linii dwuwymiarowej optymalizacji drewna na długości i szerokości dwoma skanerami, w których 16 fotokomórek „prześwietla” drewno w przelocie, rejestrując nie tylko wady naturalne, ale i pęknięcia. Jedną z nowości Promocja… u producenta Miarą zainteresowania ofertą jest na pew- – łączarkę ProfiJoint 8 można było zresztą no frekwencja zwiedzających w firmowym zobaczyć jeszcze nie na targach, ale już stoisku. A ta była rekordowa w stoisku w fabryce Grecon Dimter, położonej w AlWeiniga, który zaprezentował 23 maszy- feld koło Hannoweru. ny i rozwiązania wcześniej nieoferowane. Wrócimy do ich opisu w kolejnych wyda- Milowe kroki w meblarstwie niach „GPD”, bo krajowych przetwórców To, co pokazała Grupa IMA, Schelling i Priess&Horstmann, przerasta wyobrażenie branży meblarskiej. Kompetencja każdej z tych firm, a w szczególności firmy IMA, owocuje systemami rewolucjonizującymi obróbkę elementów meblowych i całych mebli. Pokazane rozwiązania rzeczywiście wyróżniają się nowoczesnością techniczną, wzornictwem i technologią laserową. To rezultat strategii, że potentatom łatwiej się wspólnie utrzymać na konkurencyjnym rynku, oferując nowatorskie technologie, a klient jest zadowolony, gdy ma stałego partnera dla wszystkich faz projektu. – Kiedy dzisiaj w Brazylii lub Rosji powstają nowe centra produkcji wykorzystujące najnowsze technologie, naszą siłą jest możliwość dostarczenia rozwiązań kompletnych, jak i specyficznych – przekonywał maj 2013 na konferencji prasowej przedstawiciel firmy Priess&Horstmann. Równie szokujące zmiany w technologii lakierowania, ale też nadruku na różnych materiałach oraz dokładnego oklejania wprowadza w swoich urządzeniach Cefla. Kroku dotrzymują firmy Bürkle, Giardina albo hiszpański Barberan. Producenci materiałów lakierniczych – Becker Acroma, BASF, Henkel, ICA wspierają ich produktami przystosowanymi na przykład do suszenia oszczędniejszymi lampami LED czy wykorzystywanymi w procesie nadruku na materiały drewnopochodne, szkło, ceramikę, stosowanymi w różnego typu meblach kuchennych czy użyteczności publicznej. Odniosłem wrażenie, że więcej nowości wprowadzają producenci maszyn i technologii dla meblarstwa niż dla tartacznictwa. Praktycznie jedyną nowością technologiczną pozostaje w tartacznictwie nadal technologia Flying Bandsaw firmy EWD, natomiast intensywnie rozwijane są maszyny do optymalizacji drewna, skanowania, rozcinania na cienkie lamele, a przede wszystkim transportu wewnętrznego i logistyki, z wykorzystaniem robotów i automatyzujących rozwiązań. Homag, SCM Group, Biesse, Schelling czynią milowe kroki w zakresie automatycznego przenoszenia i rozkroju płyt drewnopochodnych oraz ich okleinowania, rozcinania drewna, szlifowania, łączenia i optymalizacji. Rozwój urządzeń do biomasy Bardzo duży ruch panował w stoisku dostawców narzędzi dla rzemiosła oraz wielu firm informatycznych, oferujących różnorodne programy informatyczne. Dostrzegalna była też tematyka pozyskiwania energii z drewna. Widać, że jest pożądanym elementem miksu energetycznego i przez to tematem chętnie podejmowanym przez firmy z różnych krajów. Nie uchodziło uwadze zbiorcze wystąpienie niemieckiego związku producentów okien drewnianych, natomiast chyba nigdy w jednej hali nie spotkało się aż tylu wytwórców REKLAMA 23 Projektant stoiska wykorzystał płyty OSB obrobione przez maszyny SCM. Kolejna edycja targów Ligna w Hanowerze odbędzie się w dniach 11-15 maja 2015 r. Właściciela LE.KO. – Leszka Kożucha EWD rozwija swoje innowacyjne rozwiązanie. maszyn do produkcji palet drewnianych. Obok hiszpańskiego Cape, były zbijarki zapytałem, dlaczego zdecydował się na targowy debiut na Lignie, a „odpuścił” i całe linie firm. niedawną Dremę? – To jakby moja świadoma droga Na wschodni rynek na… wschód Europy. Do Hanoweru przyprzez… Hanower Na Lignie doliczyłem się 13 polskich firm jeżdża teraz wielu przedsiębiorców z Roi to wcale nie rynkowych potentatów, jeśli sji, Ukrainy, Białorusi czy Litwy, którzy nie liczyć firmy Faba i Grupy GASS z Su- uznają te targi za ciekawsze od Dremy, wałk oraz Ro-Ma z Siestrzeni, czyli produ- a przejazd i pobyt zbyt wiele ich nie centów pił tartacznych i frezów. Tradycyj- kosztuje. Tu więc mogę prowadzić pernie, na placu obok słynnego drewnianego traktacje, do których by nie doszło w Podachu zainteresowanie budziły pilarki fir- znaniu, bo tam ich nie było, a tutaj są. my W-Irex i rębaki firmy Teknamotor, ale Jestem więc bardzo zadowolony z decyzji także produkty Tartaku Olczyk. Była spora zaprezentowania się na Lignie. Niestety dla Dremy, podobne opinie ekspozycja firmy PolishStyl z Warszawy, ale też niewielkie stoiska firm: LE.KO. ze słyszałem w stoiskach Ro-Ma, TeknaŚwiebodzina – producenta suszarń do motor lub od przedstawicieli takich firm, drewna, Mechanika Nawrocki ze Żnina jak Dimar, Ligum i paru innych, którzy z minipeleciarkami, a także firmy Zapoto- przekonywali, że w Hanowerze zawierają cki Schody Drewniane z Piechowic, która kontakty biznesowe, dzięki którym pre90 proc. produkcji sprzedaje za granicę, miery targowe stają się rozwiązaniami głównie do Niemiec, Austrii, Czech, Ho- rynkowymi przynoszącymi konkretne Agregat laserowy w linii lakierniczej skłaniał do wielu pytań. korzyści finansowe. L landii oraz Szwajcarii. 24 maj 2013 Ze świata Nowe wózki widłowe zgodne z normą IIIB UNIA EUROPEJSKA | Ważne skutki mniejszej emisji spalin Mniej maszyn trafia również do Polski WŁOCHY | Eksport nadzieją dla włoskich producentów Obowiązujący od początku stycznia tego roku w Unii Europejskiej kolejny etap ograniczania emisji spalin – Stage IIIB ma się przyczynić do ochrony zdrowia i środowiska naturalnego. Uchwalona przez Parlament Europejski i Radę Dyrektywa 97/68/WE obliguje producentów do wprowadzenia zmian technologicznych w silnikach spalinowych i zmniejszenia ilości emitowanych zanieczyszczeń przez różne typy pojazdów, m.in. samochodów osobowych, maszyn rolniczych czy budowlanych. Od 1 stycznia regulacja obejmuje także wózki widłowe o mocy silnika od 37 do 55 kW, wyprodukowane w 2013 r. Emisja tlenków azotu musi zostać zmniejszona o 50 proc., cząstek stałych natomiast o 90 proc. Może to mieć znaczący wpływ zarówno na producentów, jak i użytkowników wózków widłowych. Dostosowanie nowych wózków widłowych do wymogów kolejnego etapu ograniczania emisji spalin wymusza wprowadzenie istotnych zmian w produkcji silników. Ustawodawca, narzucając normy, nie okre- ślił rozwiązań technologicznych niezbędnych do uzyskania niższej emisji spalin, pozostawiając to w gestii samych producentów. Modele starej generacji mogą być zastępowane na przykład przez silniki wykorzystujące technologię „common rail”. Polega ona na ciągłym wytwarzaniu wysokiego ciśnienia paliwa przez pompę paliwową, co umożliwia bezpośredni wtrysk paliwa. Dzięki temu silnik wytwarza mniejszą ilość ciepła i spalin, zredukowany zostaje także poziom hałasu podczas jazdy. Aby sprostać nowym normom, stosuje się także tzw. „downsizing”. Metoda ta pozwala na zmniejszenie pojemności skokowej silnika – przy zachowaniu jego mocy obniża się zużycie paliwa. Zastępowanie większego zespołu napędowego mniejszym, przy utrzymaniu pozostałych parametrów, ma na celu minimalizację strat paliwa i zwiększenie sprawności pojazdu. Jednym z najbardziej efektywnych rozwiązań jest zastosowanie hybrydowych zespołów napędowych. Połączenie dwóch jednostek napędowych – silnika spalinowego i elektrycznego znacznie ogranicza emisję gazów. Moc wózka nie musi być przy tym zmniejszona, a wydzielanie dwutlenku węgla można zredukować w ten sposób nawet o 20 proc., w porównaniu do modeli korzystających wyłącznie z silników spalinowych. Na rynku dostępne są także modele wyposażone w tzw. UltraCaps. Kondensato- ry te gromadzą energię, która wytwarzana jest podczas hamowania. Energia kinetyczna przetwarzana jest w nich w elektryczną i magazynowana, co zmniejsza zapotrzebowanie silnika spalinowego na paliwo. Wejście w życie normy IIIB ma istotne znaczenie także z punktu widzenia branży logistycznej. Wszystkie nowe wózki widłowe o mocy 37-55 kW wyprodukowane od początku roku muszą ją spełniać, w innym przypadku niemożliwe będzie uzyskanie homologacji. Jednocześnie warto dodać, że przepisy zostają zrównane z tymi, które obowiązują w Stanach Zjednoczonych – Tier 4 Interim, co ułatwia sprzedaż produktów na rynku globalnym. Norma IIIB jest jedynie drogą do całkowitej eliminacji cząstek stałych i tlenków azotu ze spalin pojazdów, co będzie miało znaczny wpływ na popularność ekologicznych rozwiązań. W 2012 r. regulacji poddano silniki o mocy 55-75 kW, natomiast na rok 2017 planowane jest objęcie nią silników w klasie 19-37 kW. Dla firm korzystających z wózków widłowych, wprowadzenie normy IIIB może mieć przede wszystkim znaczenie finansowe. Zakup wózka od producenta, który stopniowo wprowadzał zmiany techniczne, nie powinien wiązać się ze wzrostem cen. Jednak w dłuższej perspektywie modyfikacje będą przynosiły oszczędności, głównie ze względu na mniejsze zużycie paliwa. L bej Rosną produkcja i rentowność FINLANDIA | Kluczowe znaczenie eksportu Ubiegłoroczny spadek rentowności dał się we znaki fińskiej branży drzewnej. Wyniki z pierwszego kwartału tego roku pozwalają patrzeć optymistycznie w najbliższą przyszłość. bowanie na drewno konstrukcyjne w Europie jest kompensowane wzrostem popytu w innych rejonach świata. Konkurencyjność fińskiej tarcicy jest również wspierana przez kursy walut. Przewidywane osłabienie euro wobec szwedzkiej korony sprzyja przemysłowi drzewnemu w Finlandii. Wzrost eksportu produktów drzewnych jest priorytetem dla całej branży, ponieważ od lat stanowią one główną grupę eksportowanych towarów. Razem z sektorem celulozowo-papierniczym przyczyniają się do wytworzenia 4 proc. PKB Finlandii. Małgorzata Gackowska Biorąc pod uwagę wartości, cztery na dziesięć eksportowanych z FinUtrzymujące się spowolnienie gospodarcze w Europie nie ominę- landii towarów pochodzą z branży drzewnej. W 2012 r. łączna warło również Finlandii. Branża drzewna, zwłaszcza w zeszłym roku, tość eksportowanych towarów związanych z przetwórstwem drewodnotowała znaczący spadek rentowności. Wydaje się, że Finowie na wyniosła około 7,8 bln euro. Optymistyczne prognozy dotyczą mają ten trudny czas już za sobą. Jak wskazują wyniki dla poszcze- również handlu drewnem okrągłym. Choć jego ceny powoli rosną, to gólnych sektorów z pierwszego kwartału, a także prognozy fińskie- PTT przewiduje sprzedaż na poziomie 61 mln m3. Z kolei prognozogo Pellervo Economic Research Institute (PTT), bieżący rok będzie wana wartość kłód importowanych wyniesie 11 mln m3. Kondycja cazdecydowanie lepszy. łej fińskiej branży drzewnej ma również wpływ na sytuację na rynku Wzrost rentowności odczuje przede wszystkim przemysł tar- peletu. W ubiegłym roku PTT odnotowało zużycie peletu drzewnego taczny, a to za sprawą zwiększonej produkcji, a także podniesienia do celów energetycznych na poziomie 8 mln m3. Tegoroczne prognośrednich cen eksportowanych towarów. Ograniczone zapotrze- zy wskazują na wzrost do poziomu 9 mln m3. L Doceniona efektywność energetyczna NIEMCY | Domy prefabrykowane chętnie kupowane Lekki spadek ilości zezwoleń na budowę drewnianych domów prefabrykowanych pozwala producentom na optymizm. Miniony rok okazał się najlepszy dla producentów prefabrykowanych domów drewnianych od 2006 r. W zeszłym roku wydano w Niemczech 15 475 zezwoleń na budowę domów 1- i 2-rodzinnych. Budownictwo domów prefabrykowanych już od dwóch lat wykazuje rozwój, ale jego udział w rynku pozostaje na poziomie 15 proc. W pierwszej połowie 2012 r. liczba zezwoleń wydanych na budowę prefabrykowanych 1i 2-rodzinnych domów lekko spadła – o 0,8 proc. Dla porównania – budownictwo tradycyjne odnotowało spadek o 5,5 proc. Producenci domów prefabrykowanych są nastawieni optymistycznie do ogólnej sprzedaży w obecnym roku. Trzy czwarte badanych firm mówi o dobrym klimacie ekonomicznym dla prefabrykowanego budownictwa drewnianego, a 16 proc. przewiduje nawet zwiększenie sprzedaży. Raport niemieckiej federacji budowy domów prefabrykowanych wskazuje, że efektywność energetyczna pozostaje najważniejszym argumentem przemawiającym za zakupem domów prefabrykowanych. Połowa takich domów spełnia już podstawowe wymagania KfW Efficiency House 70, a część – jeszcze wyższe wymagania. L bej Brak popytu na maszyny dla przemysłu drzewnego we Włoszech przyczynia się do spadku rentowności całej branży. Nadzieją dla Włochów i głównym motorem napędzającym rynek jest wciąż eksport. Małgorzata Gackowska Ubiegły rok dla włoskiego przemysłu maszynowego nie był udany. Choć pod koniec 2012 r. wartość eksportu osiągnęła kwotę 1,153 mln euro, był to spadek o 3,7 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Mimo iż sprzedaż maszyn dla przemysłu drzewnego sukcesywnie spada, Włosi mogą być ciągle zadowoleni z eksportu. Głównym problemem jest bowiem kurczący się rynek krajowy. W porównaniu do 2011 r. produkcja maszyn spadła o 9,8 proc. i wydaje się, że ta tendencja nie zmieni się szybko. Sytuacja rynkowa we Włoszech nie sprzyja bowiem inwestycjom w nowe technologie. Jak wskazują dane opublikowane przez włoskie Stowarzyszenie Producentów Maszyn i Narzędzi dla Przemysłu Drzewnego (Acimall), w UE głównym odbiorcą włoskich maszyn są Niemcy. W ubiegłym roku sprzedano tam technologie za łączną kwotę 104,6 mln euro, co oznacza wzrost o 7,6 proc. w stosunku do 2011 r. Tuż za Niemcami plasuje się Francja, ale tutaj już wyniki nie są pozytywne. Sprzedaż włoskich maszyn dla przemysłu drzewnego spadła aż o 16,9 proc., osiągając wartość 88,1 mln euro. Mniej maszyn zakupiły również polskie fabryki. W 2012 r. była to kwota 49,4 mln euro, czyli o 12,3 proc. mniej niż w roku poprzednim. Ważnym odbiorcą jest również Wielka Brytania, gdzie w zeszłym roku sprzedano maszyny o wartości 46,8 mln euro, co oznacza niemal 50-proc. wzrost w stosunku do 2011 r. Poza krajami członkowskimi UE włoski przemysł maszyn odnotował pozytywne wskaźniki w kontaktach z państwami Europy Wschodniej. Największym odbiorcą jest Rosja, dokąd sprzedano maszyny o wartości 76 mln euro, czyli o 20,9 proc. więcej niż w 2011 r. Również kontakty z Ukrainą (10 mln euro) i Białorusią (20 mln euro) można uznać za udane. Jeśli chodzi o kraje pozaeuropejskie, najważniejszymi rynkami zbytu są USA i Brazylia. W zeszłym roku do Stanów Zjednoczonych sprzedano maszyny o łącznej wartości 73,7 mln euro. Choć to o 23,5 proc. więcej niż w roku poprzednim, to jednak daleko do obrotów sprzed kryzysu, kiedy to wartość ta wynosiła ponad 110 mln euro. Dla Włochów jako odbiorca liczą się również Chiny i Indie, choć sprzedaż maszyn do tych krajów spada z roku na rok. W 2012 r. Chińczycy zakupili maszyny o łącznej wartości 38,8 mln euro, co oznacza spadek o 22,7 proc. L Eksport włoskich maszyn (mln euro) Źródło: Acimall Zmniejszenie ilości emitowanego dwutlenku węgla, cząstek stałych i tlenku azotu przez spalinowe wózki widłowe. Kraj 2012 Różnica w stosunku do 2011 Niemcy 104,6 + 7,6 Francja 88,1 - 16,9 Rosja 76,0 + 20,9 USA 73,7 + 23,5 Brazylia 61,2 + 18,1 Polska 49,4 - 12,3 Belgia 47,1 - 4,7 Wielka Brytania 46,8 + 49,4 Turcja 39,8 - 6,1 Chiny 38,8 - 22,7 Mniej sprzedawali i mniej kupowali NIEMCY | Spadek eksportu tarcicy iglastej Niekorzystne warunki na europejskich rynkach tarcicy doprowadziły w 2012 r. do 12-proc. spadku niemieckiego eksportu tarcicy iglastej do innych krajów Europy i wyniosły 3,938 mln m3. Poza wzrostem dostaw tarcicy iglastej z Niemiec do Czech o 32 proc., w eksporcie do pozostałych krajów odnotowano spadki. Najbardziej zauważalne to: Hiszpania – spadek o 36 proc., Wielka Brytania – spadek o 27 proc., Polska – spadek o 19 proc., Włochy – spadek o 18 proc. i Francja – o 17 proc. Spadków na rynku wewnątrzeuropejskim nie dało się skompensować wzrostem dostaw do krajów spoza starego kontynentu, bo eksport wzrósł zaledwie o 2 proc., do poziomu 1,194 mln m3, choć eksport do Algierii zwiększył się nawet czterokrotnie. Skok w górę odnotowano też w Egipcie i Indiach. Dostawy do Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Japonii spadły wobec roku ubiegłego odpowiednio o 12, 3 i 1 proc. Dane z Federalnego Biura Statystycznego z Wiesbaden wskazują, że sam eksport niemieckiej tarcicy iglastej obrzynanej zmalał w 2012 r. o 9 proc. do poziomu 5,132 mln m3. Eksport tarcicy świerkowej spadł w 2012 r. o 14 proc., a sosnowej wzrósł o 9 proc. Wartość wyeksportowanej tarcicy spadła o 8 proc. do 912,6 mln euro. Z powodu niskiego popytu w przemyśle drzewnym, niemiecki import tarcicy iglastej w 2012 r. spadł o 10 proc. do 3,127 mln m3. Pomimo iż dostawy ze skandynawskich krajów: Szwecji, Finlandii i Norwegii zmalały o 5 proc., to ich udział w imporcie całkowitym wzrósł do 21 proc. Import z Europy Wschodniej ograniczono o 11 proc. do 1,404 mln3. Import z Rosji i Ukrainy zmalał o 8 proc., podczas gdy dostawy bej z Białorusi skoczyły w górę o 6 proc. L maj 2013 28 INSTYTUT TECHNOLOGII DREWNA Nowości Instytutu Technologii Drewna Drewno surowcem strategicznym? fot. ITD WYDAWNICTWO BRANŻOWE | Głos w dyskusji Książka pt. „Drewno – surowiec strategiczny?” powstała w wyniku dyskusji i wymiany poglądów specjalistów z zakresu drzewnictwa, leśnictwa, energii odnawialnej, ochrony środowiska i wielu innych zagadnień związanych z tymi dziedzinami polskiej gospodarki, podczas sesji tematycznej pod tym samym tytułem, zorganizowanej 15 maja 2012 r. w ramach IV Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. cią większego niż dotychczas uwzględniania kwestii społecznych w kreowaniu rozwoju sektora leśno-drzewnego. Chodzi m.in. o zmianę wizerunku pozyskiwania drewna w społeczeństwie (postrzeganego niekiedy jako niszczenie lasów), o zaspokajanie różnorodnego popytu na zasoby lasów i zrównoważone zarządzanie nimi, a także o uwzględnianie rodzącego się powoli popytu na ekologiczne produkty drzewne (np. „zielone budownictwo”) czy zmiany w popycie Władysław Strykowski nie, dużego eksportu drewna w posta- w kontekście gospodarki elektronicznej W roku ubiegłym już po raz drugi odbyła ci przetworzonej oraz wysokiej jakości (np. spadek znaczenia papierowych nośsię sesja tematyczna Kongresu dotyczą- produkcji i nowoczesności wyrobów. ników informacji). Ważne jest również ca roli, znaczenia i przyszłości drewna Ponadto, o wyraźnej przewadze sekto- urzeczywistnianie idei zrównoważonejako strategicznego surowca w polskiej ra leśno-drzewnego w odniesieniu do go rozwoju w przemysłach opartych na konkurujących z nim dziedzin gospo- drewnie poprzez holistyczne podejście gospodarce. Polski sektor leśno-drzewny, posia- darki decyduje odnawialność drewna. do rozwoju, tj. łączenie celów ekonomiczdający liczące się tradycje, w ostatnich Ważnym atutem tego sektora jest też nych, społecznych i środowiskowych dla dwudziestu latach w szczególny sposób pełnienie przez lasy funkcji pozaproduk- ochrony zasobów. Możliwe to będzie nabrał i nadal nabiera coraz większego cyjnych, co w dużym stopniu decyduje dzięki takim działaniom, jak: zrównoznaczenia gospodarczego i społecznego. o tworzeniu niezbędnych warunków ważony rozwój leśnej bazy surowcowej, Przede wszystkim zajmuje wysoką po- życia na naszej planecie (klimat, woda, wielokrotny recykling, wykorzystywanie drewna poużytkowego, surowco- i enerzycję w Unii Europejskiej pod względem powietrze itp.). Już teraz, a także w dalszej perspekty- gooszczędne technologie, wdrażanie inwielkości i zasobności lasów, poziomu rozwoju przemysłów opartych na drew- wie czasu, należy liczyć się z koniecznoś- nowacyjnych rozwiązań produktowych, Naukowcy z Instytutu jadą do Doliny Krzemowej Pierwsza w kraju publikacja ukazująca drewno jako surowiec strategiczny. procesowych oraz marketingowych i organizacyjnych. Te wszystkie zagadnienia zostały poruszone w poszczególnych częściach książki, która zgodnie z zamysłem autorów i wydawców stanowi źródło interesujących opracowań, a także powinna być inspiracją i kolejnym głosem w dyskusji nad istotnymi elementami otaczającego nas świata. L 14 maja br. w pałacu Goldsteinów w Katowicach odbędzie się kolejna sesja tematyczna poświęcona zagadnieniom drzewnym pt.: „Zrównoważona produkcja i konsumpcja drewna i materiałów drewnopochodnych w Europie”, zorganizowana w ramach V Europejskiego Kongresu Gospodarczego. Wezmą w niej udział politycy, pracownicy naukowi oraz specjaliści z sektora leśno-drzewnego, którzy będą debatować na takie tematy, jak: leśnictwo i przemysły oparte na drewnie liderami rozwoju gospodarczego i społecznego Europy i Polski, zrównoważona produkcja i konsumpcja surowca drzewnego, badania naukowe i innowacyjne w zaspokajaniu potrzeb dotyczących drewna i materiałów drzewnych, leśnictwo i przemysły oparte na drewnie podstawowymi ogniwami „zielonej gospodarki”, dyskusyjne problemy w zakresie wykorzystania surowców drzewnych oraz prognozy i trendy rozwojowe w europejskim i krajowym sektorze leśno-drzewnym. Dr Władysław Strykowski, prof. nadzw., jest dyrektorem Instytutu Technologii Drewna. fot. A. Gałecka czącą rolę odgrywa wysoka jakość kształ- Member (przedstawiciela Polski z ramiecenia oraz skuteczna działalność na rzecz nia Instytutu Technologii Drewna) w akcji COST FP1105. transferu technologii. Dr Zbigniew Karaszewski, jako leśnik zarówno z wykształcenia, jak i z doWybrańcy z ITD W trzeciej edycji programu, w 2013 r. wśród świadczenia (wieloletnia praca w Lasach 160 uczestników projektu, wybranych Państwowych) zajmuje się zagadnieniami w drodze konkursu, znalazło się także pozyskiwania drewna oraz oceną jego jadwoje naukowców z Instytutu Technologii kości i przydatności do dalszego przerobu. Drewna: dr inż. Dominika Janiszewska i dr Obecnie realizuje projekt badawczy we PROGRAMY STAŻOWE | współpracy z Wydziałem Leśnym Uniinż. Zbigniew Karaszewski. Komercjalizacja wyników badań Dr Dominika Janiszewska jest absol- wersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wentką Wydziału Technologii Chemicz- dotyczący wykorzystania harwesterów do nej Politechniki Poznańskiej. Specjalizu- pozyskiwania drzew liściastych. W ramach projektu Podczas stażu w Dolinie Krzemowej je się w chemii soli czwartorzędowych, „Top 500 Innovators a zwłaszcza cieczy jonowych. Obecnie będą mogli przyjrzeć się działaniu zagrazajmuje się opracowywaniem nowych nicznych firm, w których istotną rolę odScience – Management kompozytów drewnopochodnych z al- grywa komercjalizacja wyników badań, – Commercialization” w ciągu ternatywnych surowców lignocelulozo- spotkać się z przedsiębiorcami i przedstasześciu lat na zagraniczne D. Janiszewska i Z. Karaszewski pojadą na staż do zagranicznych ośrodków naukowych. wych. Jest współtwórcą kilku uzyskanych wicielami venture capital oraz zweryfikoszkolenia wyjedzie łącznie patentów i zgłoszeń patentowych. Była wać i wzbogacić swoje pomysły na zakres 500 osób – w tym, w roku ków. Program skierowany jest do polskich wyników do gospodarki. Trwające dzie- m.in. stypendystką w ramach projektu pt.: i sposób prowadzenia badań naukowych. bieżącym, dwoje naukowców naukowców oraz pracowników centrów więć tygodni programy stażowo-szkole- „Wsparcie stypendialne dla doktorantów W trakcie warsztatów, seminariów i wytransferu technologii, zajmujących się niowe na najlepszych uczelniach świata na kierunkach uznanych za strategiczne kładów prowadzonych przez światowej z Instytutu Technologii komercjalizacją wyników badań. Jego (np. Stanford University, University of Ca- z punktu widzenia rozwoju Wielkopolski” klasy ekspertów z doświadczeniem w sekDrewna. głównym celem jest podniesienie kwalifi- lifornia w Berkeley, University of Camb- (2010) oraz laureatką konkursu Kuźnia torach nauki i biznesu, będą poznawać kacji polskich kadr w zakresie współpracy ridge) w całości finansowane są przez Talentów, organizowanego przez Urząd zasady myślenia projektowego, kultury z gospodarką, zarządzania badaniami na- Ministerstwo ze środków Programu Ope- Marszałkowski Województwa Wielkopol- prototypowania, ewaluacji technologii, Anna Gałecka ukowymi oraz komercjalizacji ich wyni- racyjnego Kapitał Ludzki, a całkowity bu- skiego w ramach projektu systemowego własności intelektualnej, pozyskiwania Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyż- ków. Zakłada się, że realizacja projektu na dżet projektu wynosi 35 mln zł. Jednostki „Regionalne sieci innowacji i promocja finansowania zewnętrznego i komercjaliszego rozpoczęło realizację największego tak dużą skalę powinna przyczynić się do przyjmujące stażystów zajmują czołowe innowacji w regionie’’, współfinansowa- zacji wyników badań. L w historii programu stażowo-szkolenio- optymalizacji wykorzystania krajowych miejsca w rankingu szanghajskim, który nego ze środków Unii Europejskiej w raMgr Anna Gałecka jest kierownikiem Zakładu Informacji i Promocji wego dla osób zajmujących się badaniami i europejskich środków przeznaczonych pozycjonuje światowe uczelnie w oparciu mach Europejskiego Funduszu SpołeczInstytutu Technologii Drewna. naukowymi i komercjalizacją ich wyni- na badania, aby zapewnić transfer ich o szereg kryteriów, wśród których zna- nego (2011). Obecnie pełni funkcję MC maj 2013 Nowości Instytutu Technologii Drewna 29 Drewno i materiały drewnopochodne w budownictwie TECHNOLOGIE | Zielone budownictwo rys. „Dom Architektów” Drewno jako jeden z nielicznych surowców odnawialnych stwarza niemal nieograniczone możliwości zrealizowania wizji i inwencji twórczych współczesnych architektów i konstruktorów, w tym także tych zainteresowanych rozwojem „zielonego budownictwa”. BUDYNEK WARTOŚĆ EKOWSKAŹNIKA [Pt] murowany, konwencjonalny 19,6 murowany, pasywny 21,6 drewniany, konwencjonalny 7,5 drewniany, pasywny 12,0 Wartości ekowskaźnika dla analizowanych budynków z wyłączeniem etapu użytkowania. Andrzej Noskowiak Przeciwnicy stosowania drewna w gospodarce, a w szczególności w budownictwie, wysuwają argumenty o jego palności, małej trwałości czy nawet takie, że budowanie domów z drewna jest równoznaczne z nadmiernym wycinaniem lasów. Coraz bardziej staje się oczywiste, że domy z drewna to specyficzny „magazyn” dwutlenku węgla. Warto powtarzać, że drewno, jak mało który materiał, łączy w sobie wiele walorów, np. jest wystarczająco wytrzymałe mechanicznie i stosunkowo lekkie, ma korzystny współczynnik przewodności cieplnej, jest ciepłe w dotyku, wykazuje stabilność wymiarów przy zmianach temperatury, posiada korzystne właściwości akustyczne, wysoką odporność na działanie destrukcyjnych czynników chemicznych, „ostrzegające” zachowanie podczas poddawania siłom niszczącym, umożliwiające ewakuację (np. trzeszczenie w kopalniach), zdolność do adsorpcji i desorpcji wilgoci, co w warunkach nadmiaru wilgoci w otoczeniu objawia się jej wchłanianiem, natomiast w sytuacji niedoboru jej oddawaniem (korzystnie kształtując mikroklimat pomieszczeń). Przy odpowiednim potraktowaniu wykazuje trwałość i odporność na działanie destrukcyjnych czynników biologicznych, podatność na obróbkę mechaniczną oraz modyfikacje. Możliwości zastosowania drewna w budownictwie są różnorodne. Jednym z ważniejszych kierunków jest produkcja lekkich i wytrzymałych elementów konstrukcyjnych. Coraz powszechniejsze w krajobrazie polskich miast, miasteczek i wsi są zespoły wyrobów drewnianej stolarki budowlanej. Drewniane elewacje stają się w ostatnich latach widocznym znakiem wzrostu popularności stosowania drewna w budownictwie. Szczególne walory estetyczne i techniczne drewna sprzyjają rosnącej dominacji tego materiału w produkcji podłóg i tarasów. Coraz więcej architektów wnętrz sięga po drewno jako atrakcyjne tworzywo do produkcji wyrobów stolarki wewnętrznej i mebli. Drewno lite i tworzywa drzewne doskonale nadają się do budowy domów jednorodzinnych, zarówno o tradycyjnej, jak i nowoczesnej architekturze. W ostatnich latach powstało w Polsce wiele osiedli z budynkami wielorodzinnymi ze ścianami, stropami i dachami prefabrykowanymi z drewna i płyt drewnopochodnych. Projektanci pływalni, hal sportowych, hal widowiskowych, kościołów, hoteli, zajazdów także coraz śmielej sięgają po drewno. Wchodzące w życie z dniem 1 lipca 2013 r. Rozporządzenie Parlamentu Euro- INSTYTUT TECHNOLOGII DREWNA pejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106 EWG wprowadza nowe wymaganie podstawowe dotyczące obiektów budowlanych, określone jako „Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych”. Zgodnie z tym wymogiem obiekty budowlane muszą być zaprojektowane, wykonane i rozebrane w taki sposób, aby wykorzystanie zasobów naturalnych było zrównoważone i zapewniało: ponowne wykorzystanie lub recykling obiektów budowlanych oraz wchodzących w ich skład materiałów i części po rozbiórce, trwałość obiektów budowlanych oraz wykorzystanie w obiektach budowlanych przyjaznych środowisku surowców i materiałów wtórnych. Jak zatem w świetle tego wymogu kształtować się będzie pozycja drewna w budownictwie? Szukając odpowiedzi na to pytanie, Instytut Technologii Drewna przy współpracy z pracownikami Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu podjął się realizacji projektu badawczego finansowanego przez MNiSW. Wyniki realizacji tego projektu przedstawione zostały w monografii pt.: „Środowiskowa ocena cyklu życia modelowych budynków drewnianych i murowanych jako przykład zastosowania techniki LCA”. Ocena cyklu życia (LCA) to opisane w grupie norm: ISO 14040x nowoczesne narzędzie umożliwiające obiektywizację oceny wpływu różnych procesów i zjawisk gospodarczych na środowisko. Za obiekty badań przyjęto cztery modelowe jednorodzinne budynki mieszkalne przeznaczone do użytkowania przez czteroosobową rodzinę, o powierzchni użytkowej 98,04 m 2. Budynki te różniły się strukturą materiałową, technologią wykonania i spełnianym standardem energetycznym. Analizie poddano następujące budynki: murowany konwencjonalny, murowany pasywny, drewniany konwencjonalny oraz drewniany pasywny. Wszystkie analizowane obiekty stanowiły budynki parterowe o następującym programie funkcyjnym: sień wejściowa (hol), WC, pokój dzienny z aneksem jadalnym, kuchnia, sypialnia dwuosobowa, dwa pokoje jednoosobowe, łazienka oraz pralnia. Dla każdego z wymienionych budynków został przygotowany przez biuro architektów oddzielny projekt architektoniczny. Zużycie materiałów, parametry użytkowe, wyposażenie instalacji oraz zużycie nośników energii zostało obliczone indywidualnie dla każdego z budynków. Budynki zostały usytuowane względem stron świata w taki Domy drewniane wypadają najlepiej pod względem energetycznego użytkowania. sposób, aby zmaksymalizować zysk od promieniowania słonecznego (duże okna w ścianie południowej), co ma szczególne znaczenie dla budynków pasywnych. Budynki pełnią różnorakie funkcje, do których zaliczyć można: użytkową, osłonową, higieniczną, estetyczną oraz konstrukcyjną. W ramach realizowanych badań przyjęto za główne funkcję mieszkalną oraz osłonową i na tej podstawie zdefiniowano jednostkę funkcjonalną badań jako: „zapewnienie 98,04 m 2 powierzchni użytkowej mieszkalnej zdatnej do użytkowania w okresie 100 lat i zapewnienie w tym czasie użytkownikom oraz przedmiotom ochrony przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych”. W zakres oceny cyklu życia wchodziły odpowiednio następujące etapy: Etap 1 – produkcja materiałów budowlanych. Etap 2 – transport materiałów budowlanych na plac budowy: – transport materiałów budowlanych bezpośrednio na plac, – transport materiałów budowlanych do miejsca prefabrykacji, – transport prefabrykowanych elementów na plac budowy. Etap 3 – budowa: – prefabrykacja, – plac budowy (wznoszenie budynku). Etap 4 – użytkowanie (eksploatacja; wymiany i remonty; odnowienia i konserwacje; transport; zajmowanie powierzchni terenu; zagospodarowanie ścieków i odpadów). Etap 5 – rozbiórka. Etap 6 – transport odpadów porozbiórkowych do miejsca końcowego zagospodarowania. Etap 7 – końcowe zagospodarowanie odpadów porozbiórkowych. Ocena wpływu cyklu życia została przeprowadzona za pomocą programu SimaPro z zastosowaniem metody IMPACT 2002+. Przeprowadzone analizy materiałów drzewnych i drewnopochodnych, jako jedynych spośród analizowanych materiałów budowlanych, wykazały korzyść środowiskową zarówno z perspektywy „od kołyski do bramy” (etap 1), jak i „od bramy do grobu/reinkarnacji” (etap 7). W pierwszym przypadku było to bezpośrednio związane z pozytywnym dla globalnego ocieplenia efektem fotosyn- tezy i wychwytywania dwutlenku węgla, który następuje w „kołysce”, czyli podczas wzrostu drzew w lesie. Ponieważ nie tylko produkty z drewna, ale także wyroby drewnopochodne (płyty OSB, MDF/HDF, sklejka, celuloza) oparte są na surowcu drzewnym, to pozytywny efekt ekologiczny „kołyski” zanotowano także w ich przypadku. Ujemny końcowy wynik ekowskaźnika dla tej grupy materiałów oznacza, że korzyść środowiskowa w zakresie globalnego ocieplenia przewyższała negatywne oddziaływanie na środowisko wykazywane dla pozostałych kategorii wpływu. Wyjątkiem okazała się tutaj celuloza, użyta jako materiał izolacyjny ścian zewnętrznych i stropu domu drewnianego pasywnego, w przypadku której negatywny wpływ energochłonności oraz zużycia związków chemicznych w produkcji przewyższał pozytywny efekt ekologiczny z tytułu wykorzystania surowca drzewnego. Ale nawet w przypadku budynku drewnianego pasywnego, po dodaniu wyniku wskaźnika dla celulozy i uzyskaniu dzięki temu niewielkiego dodatniego (negatywnego) oddziaływania na środowisko, materiały drzewne nadal należały do najmniej oddziałujących na środowisko spośród wszystkich wykorzystanych w analizowanych budynkach. W odniesieniu do materiałów drzewnych traktowanych jako odpady, nie stwierdzono istnienia źródła korzyści środowiskowej w samym surowcu, ale wynikała ona z przyjętego w analizie scenariusza spalania, w którym założono odzysk energii elektrycznej i cieplnej. Ponieważ był to scenariusz przyjęty także dla wielu innych materiałów odpadowych, toteż w wynikach dla etapu końcowego zagospodarowania odpadów, drewno i odpady drewnopochodne nie były jedynymi materiałami wykazującymi finalnie pozytywne oddziaływanie na środowisko (ujemny wynik wskaźnika środowiskowego). Znamienny może być jednak fakt, że jeśli przyjrzeć się wynikom dla wszystkich etapów cyklu życia, z pominięciem zdominowanego przez kwestie energetyczne użytkowania, domy drewniane wypadają najlepiej, co musi być pochodną struktury materiałowej tych budynków. Ocena materiałów budowlanych powinna być dokonywana w szerszej perspektywie i nie powinna ograniczać się tylko do zakresu „od kołyski do bramy”. Dobrym dowodem na to są takie materiały, jak szkło spienione, celuloza czy kable elektryczne, które postrzegane tylko z perspektywy etapu 1 – produkcji materiałów budowlanych – wypadają niekorzystnie w ocenie, natomiast po uwzględnieniu ich podatności na recykling czy możliwości odzysku energii z tytułu spalania klasyfikują się do odpadów generujących korzyść środowiskową. Jednak korzyści ze stosowania drewna w budownictwie nie sprowadzają się tylko do jego neutralnego bilansu węglowego oraz zdolności do odzysku energii podczas spalania. W przeprowadzonych analizach korzyści uwidoczniły się także w innych etapach cykli życia budynków i dotyczyły następujących obszarów: transportu (mniejsza masa ładunku transportowego powstałego zarówno z nowych materiałów budowlanych jadących na plac budowy, jak i z odpadów porozbiórkowych przemieszczanych do miejsca ich zagospodarowania), placu budowy (krótszy czas budowy z tytułu prefabrykacji wybranych modułów i innej technologii budowy, mniejsze zużycie wody i energii elektrycznej, mniejsza ilość odpadów budowlanych) oraz rozbiórki (mniejsze zużycie energii elektrycznej). Jedynym słabszym punktem wykorzystania drewna okazała się konieczność podejmowania częstszych działań na rzecz konserwacji i odnowień (malowanie, impregnowanie) podczas użytkowania budynku i związane z tym niemal dwukrotnie wyższe zużycie środków impregnacyjnych i farb (co posiada swoje konsekwencje środowiskowe zarówno od strony produkcji tych materiałów, jak i zagospodarowania powstałych z nich odpadów). Przeprowadzone badania wyraźnie wskazują na zasadność intensyfikacji zużycia drewna i wyrobów drewnopochodnych w budownictwie. Jednocześnie są dobrym argumentem na rzecz prowadzenia szeroko zakrojonych i wieloaspektowych badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych zmierzających do coraz szerszego, nowocześnie pojmowanego stosowania drewna w budownictwie. L Mgr inż. Andrzej Noskowiak jest kierownikiem Zakładu Badania i Zastosowań Drewna Nr 11/21 - maj 2013 INSTYTUT TECHNOLOGII DREWNA, ul. Winiarska 1, 60-654 Poznań (+48 61) 849 24 00, faks (+48 61) 822 43 72, [email protected] www.itd.poznan.pl Dyrektor: dr Władysław Strykowski, prof. nadzw. Zastępca dyrektora ds. naukowych: dr hab. Ewa Ratajczak, prof. nadzw. Przewodniczący Rady Naukowej: prof. dr hab. Włodzimierz Prądzyński Nowości Instytutu Technologii Drewna zostały opracowane w ITD przy współpracy mgr Anny Gałeckiej dla Instytutu Technologii Drewna. maj 2013 30 Temat z bliska Produkcja sklejki pnie się w górę! Ä s. 30 | Rozwój w obu zakładach Homanitu Ä s. 31 | Brazylijska suszarnia z amerykańskim systemem pomiaru wilgotności Ä s. 32-33 Produkcja sklejki pnie się w górę! SUROWIEC | Zapotrzebowanie na drewno sklejkowe zaspokojone tylko w połowie Branża sklejkowa przekonuje leśników, że możliwe jest zwiększenie pozysku drewna sklejkowego, bo w wielu regionach nie przekracza ono 1 proc. Źródło: SPPD w Polsce wa odczuwa coraz większy niedobór surowca drzewnego, skoro jego zużycie w minionych sześciu latach wzrosło z 297 000 m 3 do prawie 500 000 m 3 w tym roku. I wg przewidywań w 2014 r. wzrośnie prawie do 600 000 m 3 . Janusz Bekas – A leśnicy oferują nam obecnie nieilości jest importowana między innymi spełna połowę naszych potrzeb, czyli Branża sklejkowa odczuwa duży nie- z Polski. dobór krajowego surowca. Szczególnie Zużycie surowca sklejkowego przez 250 000 m3 – mówił Waldemar Czarobecnie, przy dynamicznym wzroście branżę sklejkową w Europie też rośnie nocki, prezes Paged Sklejka Morąg produkcji sklejek, jest zmuszona prze- od 2009 r. i wynosi obecnie 16 mln m 3 podczas kwietniowego spotkania z kiekonywać Lasy Państwowe do zwiększe- w krajach członkowskich FEIC. W naj- rownictwem DGLP i dyrektorami regionia dostaw drewna cennego, żeby nie gorszym – 2009 r. wynosiło 10,3 mln m 3 . nalnymi LP. – W zeszłym roku zużyliśmy tylko zwiększać produkcję, ale też nie W krajach UE nie przekracza obecnie 68 775 m3 drewna iglastego i 427 090 tracić zagranicznych odbiorców, jak to 7 mln m 3 i jest o 1 mln m 3 mniejsze niż m3 drewna liściastego. Na ten rok pomiało miejsce w minionych latach. w roku 2007. trzeba nam 75 626 m3 drewna iglastego i 415 000 m3 drewna liściastego. NajbarRośnie popyt na sklejkę Przekroczą granicę 200 000 m 3 dziej potrzeba nam brzozy sklejkowej Obecnie w Europie odnotowuje się duży Produkcja sklejki w Polsce trochę za- i niewielkiej ilości buka – 30 000-40 000 popyt na sklejkę, więc jej produkcja roś- łamała się w 2011 r. (wynosiła tylko m3 oraz sosny sklejkowej – 70 000 m3 . nie na całym kontynencie i już przekra- 132 598 m 3), ale obecnie rośnie i w mi- 2013 r. jest pierwszym rokiem, w którym cza poziom z rekordowego dotychczas nionym roku wynosiła 197 631 m 3 . Pro- drewno iglaste zostanie dostarczone 2007 r., gdy w krajach członkowskich ducenci zrzeszeni w Stowarzyszeniu w zamówionych ilościach. Obecna DyEuropejskiej Federacji Przemysłu Skle- Producentów Płyt Drewnopochodnych rekcja Generalna LP przychylnym okiem jek (reprezentuje 18 krajów w ramach w Polsce, czyli Bydgoskie Zakłady Skle- spojrzała na potrzeby branży sklejkowej, Unii Europejskiej i Europy Środko- jek „Sklejka-Multi”, fabryka „Sklejka- więc jesteśmy w stanie zwiększyć prowo-Wschodniej) wynosiła 5,8 mln m 3 . -Pisz”, Orzechowskie Zakłady Przemy- dukcję i starać się odzyskać rynki zbytu W kryzysowym 2009 r. produkcja spad- słu Sklejek, Paged Sklejka Morąg, Sklej- utracone w minionych latach z powodu ła do 4,1 mln m 3 , ale w zeszłym roku wy- ka-Eko Ostrów Wielkopolski, Zakłady niedoboru surowca. Przemysłu Sklejek „Biaform” Białystok nosiła już 6,4 mln m 3 . Z danych dla 27 krajów Unii Euro- i Piotrkowskie Zakłady Przemysłu Skle- Produkt głównie eksportowy pejskiej wynika, że produkcja sklejki jek Piotrków Trybunalski przewidują Krajowymi potentatami w produkcji w 2012 r. wyniosła 2,745 mln m 3 i wzrosła wzrost produkcji w tym roku do pozio- sklejek są zakłady Paged Sklejka Morąg w niewielkim zakresie, ponieważ w kra- mu 217 394 m 3 , a w 2014 r. – do poziomu – 70 000-80 000 m 3 oraz Sklejka-Pisz jach zachodniej Europy, szczególnie ba- 239 133 m 3 . To nieomal podwojenie pro- – 60 000-72 000 m 3 . OZPS Orzechowo senu Morza Śródziemnego, produkuje dukcji w stosunku do roku 2011. może wyprodukować 11 000-13 000 się coraz mniej sklejki, która w większej Nic dziwnego, że branża sklejko- m 3 , Biaform – 14 000-17 000 m 3 , Sklejka-Multi – 17 000-22 000 m 3 , Sklejka-Eko – 22 000-26 000 m 3 i Piotrkowskie Oferty LP i propozycje pozysku surowca w 2014 roku (m 3) Zakłady Przemysłu Sklejek – 4 000Drewno brzozowe Drewno olchowe Drewno sosnowe -5 000 m 3 . Dyrekcja Oferta propozycja Oferta propozycja Oferta propozycja Do tej produkcji, jak wynika z poLP LP pozysku LP pozysku LP pozysku trzeb przedstawionych Lasom PaństwoBiałystok 36989 50555 22707 26146 12901 14327 wym, Biaform potrzebuje 40 000-45 000 Gdańsk 1490 3185 46660 720 0 0 m 3 surowca, Sklejka-Multi – 50 000-55 Katowice 3579 8007 3437 5548 12714 15672 000 m 3 , Orzechowo – 30 000-35 000 m 3 , Kraków 0 240 0 403 0 0 Sklejka-Eko – 60 000-70 000 m 3 , PiotrKrosno 733 3764 1157 2257 0 0 ków – 12 000-13 000 m 3 , Paged Morąg Lublin 2347 7352 2991 6015 1009 5543 – 200 000 m 3 i Sklejka-Pisz – 150 000-180 000 m 3 surowca. Z tego wyliczenia Łódź 836 4789 1906 3459 1024 2981 Olsztyn 55860 16241 21878 17151 0 853 0 170 1214 3353 Poznań 331 2320 1523 2447 466 4769 Radom 0 3015 71 931 0 0 20369 24410 18939 19930 4041 6553 Szczecin Szczecinek Toruń Warszawa Wrocław 21420 4143 5143 5740 10339 367 2655 0 501 3247 3946 2007 3644 2276 3374 774 1711 186 3990 0 1092 1073 2677 Zielona Góra 0 551 0 223 1434 2295 Ogółem 127196 REKLAMA 122051 100237 62788 Surowiec zza wschodniej granicy Różnice między podażą krajowego surowca sklejkowego a zapotrzebowaniem są ogromne. – Zabezpieczenie jest w połowie, więc resztę surowca musimy importować ze Wschodu i decydować się na zużycie drewna tartacznego – mówił Waldemar Czarnocki. – Biorąc pod uwagę wolumen drewna wielkowymiarowego tartacznego przeznaczonego do sprzedaży, uważamy, że oferta drewna sklejkowego powinna być większa, przynajmniej na poziomie 10-15 proc., choć są dyrekcje regionalne LP, które mają w ofercie drewno sklejkowe w ponad 60 proc. Na II półrocze 2013 r. branża sklejek potrzebuje około 118 000 m 3 brzozy, a oferta LP opiewała na około 19 000 m 3 . Odbiorcy naciskają, żeby dostawy brzozy sklejkowej zwiększyć do 60 000 m 3 , bo według przemysłu takie są realne możliwości pozyskania tego drewna. Zapotrzebowanie na olchę wynosi prawie 50 000 m 3 , a dostawy krajowe mają sięgnąć 11 000 m 3 . Branżę zadowalałby w tym roku wzrost do 22 000 m 3 . Praktycznie tylko dostawy sosny i buku przekraczają potrzeby sklejkarzy. Buku jest nawet nadmiar, gdyż branża meblo- 19936 21286 196610 Drogi transport 94102 Produkcja sklejki i zużycie drewna sklejkowego w Polsce. (*Dane prognozowane) Produkcja (m3) Rok zużycie drewna sklejkowego (m3) liściaste iglaste ogółem 2008 157 237 334 480 62 280 2009 145 345 297 307 50 210 396 760 347 517 2010 146 176 335 075 63 398 398 473 2011 132 598 406 865 59 343 466 208 2012 197 631 427 090 68 775 495 865 * 2013 217 394 469 799 75 626 545 425 * 2014 239 133 516 779 83 188 599 967 źródło: FEIC 36676 Piła wa nie ma ochoty na sklejkę bukową i jej produkcja jest ograniczana. Brakujący surowiec jest sprowadzany z zagranicy, ale koszty transportu negatywnie wpływają na efektywność produkcji sklejki i przez to jej utrudniony zbyt na konkurencyjnych rynkach. wynika, że dwie trzecie wolumenu wykorzystują zakłady Pagedu – prawie 380 000 m 3 drewna. Ponadto, około 12 000 m 3 drewna zakłady sklejkowe w Orzechowie i Morągu zużywają do produkcji płyt stolarskich i meblowych ze sklejek. Trzy zakłady – w Piszu, Ostrowie i Bydgoszczy – specjalizują się w przerobie drewna iglastego na sklejkę sosnową, więc na przykład w zakładzie w Ostrowie Wielkopolskim kupuje się około 30 000 m 3 drewna sklejkowego iglastego, w Bydgoszczy – około 20 000 m 3 , a w Piszu – około 22 000 m 3 . Biaform, OZPS, Paged Sklejka Morąg i Piotrkowskie Zakłady Przemysłu Sklejek zużywają wyłącznie drewno liściaste. Koszty transportu drewna z odległych miejsc w kraju sięgają już 15 proc. wartości surowca. Do Sklejki-Multi w Bydgoszczy surowiec bukowy dowożony jest nawet z RDLP Kraków, a do Morąga – z RDLP Krosno. Jedynie drewno sosnowe można kupować z bliskich odległości, natomiast inny surowiec podróżuje wzdłuż i wszerz kraju. Proces wyrobienia drewna sklejkowego z drewna wielkowymiarowego sosnowego jest średnio na poziomie 1 proc. Jedynie w Olsztynie i Białymstoku sięga 3-4 proc., ze względu na naciski fabryk Pagedu. Gdyby w większości regionalnych dyrekcji LP położono większy nacisk na wyrabianie drewna sklejkowego WB1 w stosunku do W0, to zdaniem przemysłu w przyszłym roku można by pozyskać o 50 tys. m 3 surowca sklejkowego więcej, uwzględniwszy nawet ograniczenia pozyskania drewna sklejkowego w Puszczy Białowieskiej, związane z postulatami grupy ekologów. Jeśli przejdzie ich propozycja, żeby w okresach lęgowych w ogóle nie ciąć drewna, to wrócimy do dawno minionych lat cięcia w okresach późnojesiennych i zimowych, co branża sklejek bardzo odczuje. Może stracić odbiorców i… wielu pracowników. Gdyby każdego roku leśnikom udawało się zwiększać dostawy surowca sklejkowego o 50 000 m 3 , to przemysł sklejkowy byłby usatysfakcjonowany. I o dziwo, nie są to pobożne postulaty, ponieważ po wspomnianym spotkaniu w okolicach Ełku padają już konkretne deklaracje, a nawet mają miejsce działania leśników. Bo skoro są takie dyrekcje LP, szczególnie na południu kraju, gdzie pozyskanie drewna sklejkowego jest na poziomie 1-2 proc. całej masy, a na północy – Olsztyn, Białystok, Szczecinek, Szczecin – te wskaźniki wynoszą od 60 do ponad 90 proc., to realne wydaje się postulowane średnie pozyskanie na poziomie 10-20 proc. Pertraktacje są konstruktywne, bo branża sklejkowa jasno określiła swoje zapotrzebowanie na surowiec przynajmniej do 2015 r., z czym, niestety, inne branże przemysłu drzewnego nie bardzo mogą sobie poradzić. L 32 maj 2013 Temat z bliska à s. 1 Załadunek arkuszy łuszczki do suszarni jest praktycznie automatyczny. Arkusze po suszeniu mają wilgotność 10 proc. Brazylijska suszarnia z amerykańskim systemem pomiaru wilgotności INWESTYCJA | Sklejka pokryta filmem stanowi obecnie 70 proc. produkcji TEKST I FOT. Janusz Bekas – Tym bardziej że pozostawiliśmy jeszcze poprzednią suszarnię łuszczki, bo jest technicznie sprawna, ale nie tak wydajna. Suszenie bez „poprawek” W przypadku produkcji sklejki trudno wyróżnić jakiś proces technologiczny, albowiem wszystkie są jednakowo istotne, ale niewątpliwie proces suszenia wpływa na wydajność i jakość gotowego produktu. Procesowi suszenia poddawane są arkusze łuszczki o wilgotności w granicach 80-90 proc. W ciągu około 5 min przebywania parometrowej drogi w suszarni ich wilgotność spada do 10 proc. Każdy arkusz jest kontrolowany i ponownie kierowany do suszenia, jeśli jego wilgotność nie osiągnęła założonego poziomu. Nowa suszarnia do minimum ogranicza takie przypadki, więc rolą odbierających arkusze jest prawie wyłącznie ich sortowanie pod względem dalszej przydatności. Te najlepszej jakości przeznaczone są na warstwę zewnętrzną sklejki, a gorszej – na wewnętrzne warstwy wielowarstwowej sklejki. Do dalszej produkcji trafiają po 8-16 godzinach stygnięcia. Ciąg technologiczny w jednej hali Zakład Produkcji Sklejek w Ełku był w 2003 r. pierwszym zakładem kupionym przez Paged Sklejkę, który swego czasu przejął zakład produkcji sklejek w Morągu. Wówczas firma mieściła się w centrum Ełku i nie miała perspektyw rozwojowych, choćby ze względu REKLAMA na lokalizację i ochronę środowiska. Nowy właściciel zdecydował się na wybudowanie pomieszczeń na obrzeżach miasta, w ełckiej strefie ekonomicznej, i dzisiaj praktycznie cały proces produkcyjny jest realizowany w jednej, dużej hali. Surowiec magazynowany jest na zewnątrz, na placu mieszczącym kilka tysięcy m 3 drewna, głównie brzozy i olchy oraz w niewielkim stopniu sosny. Jest ono później przecinane na wyrzynki o długości 2 lub 3 x 163 cm i kierowane do korowarki. Kora musi być dokładnie zdjęta, ponieważ utrudnia dalsze procesy obróbcze drewna, a jednocześnie jest atrakcyjnym surowcem energetycznym i przeznaczonym na inne cele. Pozbawienie drewna kory jest również konieczne w celu uniknięcia kontaktu narzędzi obróbczych w łuszczarce z piaskiem znajdującym się w korze. Poza halą prowadzony jest też proces obróbki termicznej drewna, polegający na uplastycznieniu surowca w komorach parzelnianych. Drewno zraszane jest wodą o temperaturze 55OC przez okres uzależniony od jego gatunku, średnicy oraz pory roku. W porze zimowej proces ten trwa nawet dwa dni, w lecie często wystarcza jeden dzień, aby drewno nadawało się do skierowania do łuszczarki znajdującej się w hali, gdzie prowadzony jest proces produkcji sklejek. Linia łuszczarska firmy Raute umożliwia skrawanie wyrzynków o długości 163 cm. Są one wprawiane w ruch obrotowy, a specjalne noże skrawają je obwodowo na kilkunastometrową wstęgę o grubości około 1,5 mm. Przez cały proces skrawania grubość jest kontrolo- Stanowią one wsad do produkcji sklejki. Specjalne walce obustronnie nakładają na co drugi arkusz odpowiednią ilość żywicy fenolowej lub mocznikowej. Tak posmarowany fornir jest poddawany zespoleniu z naprzemiennie układanymi krzyżowo arkuszami niepokrytego klejem forniru. Czas prasowania zależy Przygotowane zestawy kierowane od grubości sklejki W schłodzonych arkuszach trudno są do prasowania wstępnego na małych uniknąć drobnych wad i braków, więc prasach, gdzie temperatura nie jest zbyt na kilku stanowiskach realizowany jest wysoka. Przez około 15 min, pod wyproces naprawy łuszczki i sękowania, sokim ciśnieniem, następuje wiązanie a następnie spajania części arkuszy się arkuszy w przyszłą sklejkę. Dopieforniru w spajarkach wzdłużnych i po- ro tak wstępnie sprasowane arkusze przecznych. Brzegi mniejszych arkuszy poddawane są prasowaniu gorącemu, są pokrywane klejem, a następnie spaja- w temperaturze 130-140 OC o ciśnieniu do ne w większe formaty. Najczęściej są to 16 barów. arkusze o długości 2,5 i 3 m. Ciepło przenika przez całą grubość wana przez system laserów. W kolejnym etapie wstęga jest rozcinana na arkusze o wymiarach 160 x 170 cm. Mniejsze formaty nie są niszczone, ale podlegają odrębnej obróbce. Tak pocięte arkusze forniru trafiają do wspomnianej suszarni. Nowa suszarnia ma sześć sekcji gorących i jedną sekcję chłodzącą. wsadu i zapewnia doskonałe połączenie między warstwami forniru. Czas prasowania uzależniony jest od grubości sklejki, bo do pięciu podstawowych minut trzeba doliczyć minutę na każde 0,5 mm grubości. Przykładowo sklejka o grubości 16 mm przebywa w prasie 13 min. Wierzchnia warstwa wzdłużnie spajana Obrzynanie i szlifowanie to kolejne etapy obróbki arkuszy sklejki. Dla części sklejki na tym kończy się etap produkcji i zaczyna etap kontroli jakości i pakowania. Ale w zakładzie w Ełku znaczna część wytworzonej sklejki liściastej jest poddawana procesowi nakładania filmu, czyli pokrywania war- maj 2013 33 Po sortowaniu arkusze forniru studzą się przez kilka godzin. Wierzchnie arkusze sklejki spajane są w Ełku wzdłużnie. Arkusze forniru są skrzętnie sortowane pod względem jakości. Najczęściej sklejkę pokrywa się czarnym filmem fenolowym. stwy wierzchniej i spodniej papierem nasączonym żywicą. Te arkusze sklejki trafiają do prasy szybkiego taktu, ale wcześniej zostają obłożone papierem melaminowym. Proces pokrywania płyt filmem trwa Linia łuszczarska firmy Raute. REKLAMA około 90 s w temperaturze około 160 OC. Wyrównywanie krawędzi i pokrycie farbą w kolorze filmu kończy proces obróbki. Jeszcze tylko czterogodzinne sezonowanie i można je skierować do magazynu. – Nasze sklejki z filmami wyróżnia to, że film nakładany jest na sklejkę, której arkusze wierzchnie spajane są w spajarkach wzdłużnych – tłumaczy Zbigniew Michał Malinowski. – Ta technologia wymaga dużej dokładności i jest stosowana tylko w naszym zakładzie. Najczęściej pokrywamy sklejkę czarnym filmem fenolowym, a rzadko filmem kolorowym, dekoracyjnym. Sklejka z filmami wykorzystywana jest głównie jako gładka, wytrzymała Wstęga łuszczki jest rozcinana na arkusze o wymiarach 160 x 170 cm. i wodoodporna płyta na szalunki w budownictwie oraz na podłogi różnych pojazdów i podesty. Nadaje się do użytkowania w warunkach zewnętrznych, bo spełnia warunki określone w normie PN-EN 636. L maj 2013 37 fot. Salvador Idealne centrum do optymalizacji i cięć pod kątem Praca jest prosta i elastyczna, ponieważ nie jest wymagana regulacja przy poszczególnych cięciach. Tak naprawdę operator musi położyć materiał na stole podawczym i ustawić takie parametry, jak długość, kąty cięcia i ilości elementów. Na wykonanie wszystkich obliczeń wystarczą dwie tysięczne sekundy. Maszyna jest bardzo dokładna dzięki zastosowaniu specjalnego napędu i oprzyrządowania dla ruchów zmiany kątów cięcia. – SuperAngle 600 skonstruowaliśmy z myślą o producentach parkietów, mebli tapicerowanych, ramek obrazowych, konstrukcji domów drewnianych, palet i mebli ogrodowych, ale także dla tartaOPTYMALIZERKA | SuperAngle 600 kolejnym centrum Salvadora ków podejmujących się głębszej obróbki tarcic – mówi Christian Salvador. – Wysoka wytrzymałość, prędkość, niezawodmentów trzeba je docinać, żeby idealnie do ność i bezpieczeństwo pracy, niezależna Na jednej stronie siebie pasowały. Optymalizerka do cięcia regulacja pneumatyczna do ustawień elementu można dokonać pod kątem oraz kompletnej optymalizacji różnych typów pracy, optyczny system cięć nawet pod trzema drewna wykonuje cięcie idealne i wszystko różnymi kątami. jest dopasowane. Jest to bardzo przydatne R E K L A M A np. przy układaniu mozaiki czy składaniu dociętych elementów konstrukcji drewJanusz Bekas nianej. Ponadto, o połowę mniejszy jest Pilarka optymalizująca SuperAngle 600 czas obróbki i potrzeba mniej obsługi. Stół obrotowy jest osadzony na innowłoskiej firmy Salvador nie wycina, jak typowa optymalizerka, wyłącznie zazna- wacyjnym, bardzo precyzyjnym mechaczonych fragmentów listew i krawędzia- nizmie, który gwarantuje precyzję kątów ków pod kątem prostym, ale tnie też pod oraz jest zarządzany przez nowoczesny innymi kątami, jednocześnie optymalizu- technologicznie elektroniczny silnik, zając rozkrój w celu uzyskania minimalnego silany również podczas hamowania. Dzięodpadu. Maszyna posiada funkcje odczytu ki kombinacji tych dwóch innowacyjnych i cięcia na znakach fluorescencyjnych, ale i nowoczesnych rozwiązań SuperAngle także dokonuje cięć zgodnie z zapisanym 600 osiąga w tym samym czasie dużą preprogramem obróbki. W oprogramowaniu cyzję i prędkość posuwu. – Jest też w maszynie opcja powodująwpisuje się długość elementu, który chce się uzyskać i podaje kąty. Na jednej stronie ca, że jeżeli zadana jest długość elementu, elementu można dokonać cięć nawet pod a piła trafi na wadę drewna, to następuje przesunięcie listwy o 2-3 mm, żeby dokonać trzema różnymi kątami. – SuperAngle 600 jest idealnym cen- cięcia poza wadą i uzyskać pełną długość trum do optymalizacji i cięć kątowych elementu – dodaje Christian Salvador. – mówi Christian Salvador, właściciel – Istnieje też możliwość obracania obrabiafirmy. – Tnie ono na długość z możliwoś- nej listwy w celu ograniczenia strat zwiącią docinania pod kątem. Posuw drewna zanych z eliminacją wad. Jeśli zapisze się odbywa się z prędkością do 60 m/min, w programie symetryczną kombinację elea napęd popychacza sterowany jest przez mentów, to centrum docina końcówki tak, komputer umieszczony pod stołem ob- żeby pasowały do siebie jak puzzle. róbczym. Sterowany przez komputer stół Maszyna posiada pneumatyczny syroboczy jest obrotowy w zakresie 0+/-70O stem sterowania skokiem roboczym piły dla wykonywania cięć kątowych drewna i ma przednie dociski boczne z niezależną regulacją sterowaną elektronicznie przez o wysokości 550 mm. Na zakup tego innowacyjnego cen- komputer, co pozwala na precyzyjny dotrum, pokazanego podczas Dremy, zde- cisk materiału do prowadnicy oraz zespocydowała się firma PHU Ryszard Kuchta łu popychacza. Na wyjściu znajduje się z Gołańczy, producent drewnianych sortownik służący do klasyfikowania postelaży do sof, która zażyczyła sobie ma- ciętych elementów. O jego pracy decyduszyny z przesuwem drewna od lewej do je precyzyjna fotokomórka firmy Sick ze specjalnym odblaskiem, który eliminuje prawej strony. W porównaniu z obróbką wykonywaną zakłócenia w pomiarze długości elemenręcznie, pilarka optymalizująca ma wiele tów, zwykle pokrytych po operacji cięcia innych zalet. Pierwsza to oszczędność su- trocinami i wiórami. Mocny napęd przenośnika umożliwia rowca, bo maszyna optymalizuje, z jakiego surowca najefektywniej da się wyciąć za- przesuwanie ładunku drewna o masie do pisany w programie element. Producent 805 kg. Na stole podawczym mieszczą się lipodaje, że można przez to zaoszczędzić 10 stwy i kantówki o długości do 3500 mm i szeproc. drewna. Precyzja cięcia to druga za- rokości do 100 mm oraz wysokości do 160 leta. Gdy cięcia pod kątem są wykonywane mm. Piła ma średnicę 600 mm, a ustawienia ręcznie, to zwykle podczas składania ele- kątowe realizuje silnik bezszczotkowy. Centrum docina końcówki tak, żeby pasowały do siebie jak puzzle. fot. Salvador Optymalizerka wykonuje idealne cięcia pod kątem. odczytu, inteligentne belki dociskowe, bezpieczna osłona z tyłu maszyny i oprogramowanie w środowisku Windows oraz kilka innych innowacji technologicznych to walory uzasadniające nazwanie tego centrum maszyną przyszłości. L 38 maj 2013 Technika i technologia Ekonomiczna linia do wzdłużnego łączenia drewna NOWOŚĆ | Wykorzystanie surowca w małych zakładach Na obrotowy stół obróbczy nakłada się pakiet około 20 kawałków listew o różnej długości, który następnie jest ręcznie dociskany pneumatycznymi zaciskami do zderzaka, a z góry dociskany jest przez listwę dwoma siłownikami. Zespół obróbczy czopiarki składa się (od prawej) z podcinaczy, rębaka, wrzeciennika frezarskiego i nakładarki kleju. Ze względu na dążenie do wykorzystania każdego kawałka drewna GOMAD liczy na zainteresowanie jego nowością. TEKST I FOT. Janusz Bekas – W mniejszych zakładach wysoka wydajność i ograniczenie liczby pracowników nie są najważniejsze, ale docenia się wszechstronność posiadanego parku maszynowego i możliwość wykorzystania każdego kawałka surowca, nawet jeśli wiąże się to z pracochłonnością – mówi Andrzej Graczykowski, prezes zarządu Fabryki Maszyn do Drewna GOMAD z Gorzowa Wielkopolskiego, tłumacząc ideę skonstruowania małej linii do wzdłużnego łączenia drewna. – O ile filozofia łączenia kawałków drewna na długość jest genialna ze względów ekonomicznych i w zakresie drzewnictwa zasługuje na Nagrodę Nobla, to rozwiązań prowadzących do realizacji tego procesu jest już wiele. Dotychczas pracuje jednak niewiele prostych linii do wykorzystania mniejszej ilości surowca drzewnego, powstającego po procesie cięcia czy REKLAMA optymalizacji, żeby wykonać niewielkie ilości listew czy desek. Fabryka Maszyn do Drewna Gomad, mająca w swej ofercie wiele obrabiarek do drewna, zdecydowała się skonstruować i rozpocząć produkcję małej linii do łączenia drewna na długość, która zadebiutowała na targach Drema. – Skonstruowana jest ona z myślą o wykorzystaniu nawet małych kawałków drewna, po procesie optymalizacji. Jej koszt, rzędu 130 000-150 000 zł, wydaje się przystępny i opłacalny dla średnich zakładów drzewnych – mówi Andrzej Graczykowski. – Jest ona przeznaczona dla zakładów wykorzystujących klejenie drewna wzdłuż na mikrowczepy. Linia składa się z czopiarki do mikrowczepów FPL oraz prasy do wzdłużnego łączenia drewna PWL. Proces jest realizowany w jednym ciągu. Najkrótszy kawałek drewna powinien mieć 20 cm, ale tylko dlatego, żeby pracownik nie miał zbyt bliskiego kontaktu z narzędziem obróbczym, albowiem teoretycznie można łączyć krótsze kawałki. Na obrotowy stół obróbczy nakłada się pakiet około 20 kawałków listew o różnej długości i łącznej szerokości 0,5 m. Wysokość pakie- Łączenie elementów z mikrowczepami i klejem na prasie PWL. tu na stole powinna się mieścić w zakresie 30-120 mm. Taki pakiet jest następnie ręcznie dociskany pneumatycznymi zaciskami do zderzaka, a z góry dociskany jest przez listwę dwoma siłownikami, żeby nie następowało podnoszenie czy podrywanie się listew w trakcie obróbki. Pakiet listewek jest dosuwany do czopiarki FPL i wstępnie obrabiany przez górne i dolne podcinacze piłami o średnicy 160 mm, napędzanymi silnikiem o mocy 1,5 kW, sterowanym falownikiem. Przesuw wgłębny oraz góra-dół odbywa się na sankach żeliwnych śrubami trapezowymi. Podcinacz nacina ślad i odcina ząbek. Rolę rębaka spełnia piła o średnicy 300 mm, poruszana silnikiem o mocy 3,5 kW, która docina pakiet listewek. Następnie czoła listewek są nacinane wrzeciennikiem frezarskim, poruszanym odrębnym silnikiem o mocy 11 kW. Wykonuje on mikrowczep na każdej listewce. Następnie obrotowy stół obróbczy cofa się od gniazd obróbczych i wykonuje obrót o 180O, po czym następuje dosunięcie drugiej strony listewek do równego docięcia i wykonania mikrowczepu na drugim czole listewki. Po tej operacji następuje nałożenie kleju z nakładarki na każdy mikrowczep. Dysza kle- Linia do wzdłużnego łączenia drewna w małych i średnich zakładach. jowa ma regulację strefy nakładania kleju, a odskok i doskok jest automatyczny. Po tej operacji następuje przesunięcie transporterem rolkowym każdej listewki z mikrowczepami na obu czołach i z nałożonym klejem na jednej stronie na stół prasy PWL do wzdłużnego łączenia drewna. Górna belka dociskowa opada na wysokość łączonych elementów i następuje prasowanie od góry oraz dociśnięcie listewek od tyłu siłownikiem o nacisku 4 t. W ten sposób może powstać klejona deska o długości 3 m w wersji prasy z układem pneumatycznym i o długości 6 m w wersji hydraulicznej. Po ściśnięciu uwalnia się siłownik i podnosi belka na zawiasach, co pozwala na wypchnięcie sklejonej listwy czy deski i docięcie na pilarce włączanej i przesuwanej ręcznie. Do sprawnej obsługi potrzeba dwóch pracowników, z których jeden nakłada elementy do łączenia, a drugi sortuje i układa sklejony materiał. Może on mieć szerokość 30-120 mm i grubość 18-40 mm. – W naszej linii czopiarka jest automatyczna, jak w czterokrotnie drożnych zautomatyzowanych liniach do łączenia drewna na mikrowczepy – mówi prezes Gomadu. – Umożliwia także połączenie „na kreskę”, ale wówczas podaje się elementy drzewne nie w pionie, a w poziomie i wykorzystuje się zespół wypychania pakietu po pierwszym cyklu. W linii można umieścić różne odmiany czopiarek do mikrowczepów oferowanych przez Gomad, z mniej lub bardziej bogatym wyposażeniem. L maj 2013 39 Ä MEBLARSTWO Cyfrowe nadruki na drewnie i płytach WYKAŃCZANIE POWIERZCHNI | Dwie wersje drukarki Pixart firmy Cefla Walorem maszyny Pixart jest możliwość drukowania nie tylko elementów płaskich, ale również profilowych. TEKST I FOT. Janusz Bekas W hali Tekniki na targach Drema/Furnica w Poznaniu uwagę zwiedzających przykuwała drukarka cyfrowa Pixart by Decodigit prezentowana przez firmę Cefla. – Drukowanie drukarkami cyfrowymi w branży meblarskiej to technologia będąca jeszcze w powijakach, która dopiero się pojawia i powoli znajduje zastosowanie – mówi Andrzej Sauś, dyrektor Cefla Polska. – Bazując na doświadczeniu firmy Intesa, która wykonała ponad 100 drukarek do nadruków na ceramicznych płytkach, zrobiliśmy w Cefli jej hybrydę, czyli drukarkę do aplikacji na materiałach typu drewno, płyta, szkło, plastik, i zaczynamy ją promować. Jest to rozwiązanie do zastosowania przemysłowego. Maszyny będą wykonywane w dwóch wersjach: jako ploter, gdzie element podjeżdża, zatrzymuje się i maszyna z niewielką wydajnością, ale z bardzo dużą dokładnością drukuje element na określonym materiale, albo jako maszyna typu przelotowego, w której zestawia się nieruchomo kilka głowic, a elementy przesuwają się pod nimi ze stosunkowo dużą prędkością i przez to osiąga się duże wydajności robocze. W tej chwili takich maszyn sprzedano w Europie już kilka, między innymi jedną zakupił w Polsce producent paneli ściennych. Nadruk utrwalony na płaszczyźnie Na Dremie pokazano maszynę Pixart z sześcioma głowicami. Pixart dobrze sobie radzi z pokrywaniem elementów profilowych. porter podawczy, można pokrywać długie elementy. Będzie też oferowana wersja maszyny z szerszym polem obróbczym, ale raczej dla branży szklanej, na fasady. Stosując urządzenie Pixart i decydując się na całkowite krycie materiału z najwyższą rozdzielczością, można zadrukować powierzchnię 6 m 2 na godzinę. Jeżeli zmniejszy się rozdzielczość, czyli zwiększy rozstęp przejścia głowicy, można na niej zadrukować nawet 15-16 m 2 na godzinę. – Wykonując prosty nadruk, typu napis na płycie, znacząco zwiększa się wydajność, nawet wielokrotnie – dodaje Maszyna dla branży meblarskiej może mieć szerokość roboczą 1600 mm, natomiast jej długość nie ma ograniczeń, ponieważ przed nią i za nią stawia się stół podawczo-odbiorczy. Zasadnicze pole robocze maszyny drukującej ma Andrzej Sauś. powierzchnię 1600 x 1600 mm, natoStosowane farby czy tusze drukarmiast dokładając przed i za nią trans- skie to produkty organiczne, utwardza- REKLAMA ne lampą UV. W warunkach roboczych wskazane jest, jak przy każdej innej operacji dekorowania elementów, nałożenie na wydruk jeszcze warstwy nawierzchniowego lakieru transparentnego, w wariancie mat czy połysk. Natomiast zastosowanie lampy UV w maszynie Pixart zapewnia zwiększoną twardość powierzchni elementu prosto po wyjściu z maszyny. Nadruk jest już na tyle utwardzony, że nie ma obaw, iż dekor zmaże się po przetarciu palcem. Jest już solidnie utrwalony na płaszczyźnie. Pokrywanie elementów profilowych W maszynie pokazanej na Dremie zainstalowanych było sześć głowic – cztery Zasadnicze pole robocze maszyny drukującej ma powierzchnię 1600 x 1600 mm. kolory podstawowe, plus biały i bezbarwny. – Plusem tej maszyny jest możliwość drukowania nie tylko elementów płaskich, ale również do pewnego poziomu wklęsłości elementów profilowych, choćby frontów drzwiowych – dodaje dyrektor Cefla Polska. – Dzięki konstrukcji głowic i wielkości podawanych kropli farby można się decydować na pokrywanie profili o głębokości do 20 mm. Niewiele urządzeń potrafi to wykonać, dlatego drukarka cyfrowa Cefli spotyka się z dużym zainteresowaniem. Jakość wydruku zależy od rozdzielczości. Najlepiej, gdy głowica pracuje bardzo blisko elementu. Na powierzchni płaskiej uzyskuje się lepsze odwzorowanie obrazu zapisanego w programie maszyny cyfrowej. Na targach porównywano identycznie pokryte elementy drukowane, niezabezpieczone na zewnątrz lakierem i pokryte nim. Opinia była zgodna: jeśli położy się jedną cienką warstwę lakieru połyskowego czy matowego, dodaje on obrazowi głębi. piecza więc powierzchnię przed zniszczeniem i gwarantuje finalną trwałość rysunku na elemencie meblowym. Ozdabianie szkła na fronty Na tej samej maszynie będzie można też nanosić produkty ceramiczne, czyli takie, które będzie można stosować do szkła, poddawanego później hartowaniu. Ale wówczas należy się liczyć z tym, że finalny kolor uzyskany po procesie wypalania czy hartowania będzie się trochę różnił od pierwotnego. Nałożenie nadruku na szkło i jego zahartowanie powoduje, że poprzez wytapianie w piecu kolory trochę „gasną”, zaleca się więc wstępne przyciemnianie barw dla uzyskania końcowego koloru. Na szkle hartowanym kolor ostateczny widzi się dopiero wtedy, gdy element wyjedzie z pieca. Natomiast plusem tej technologii jest to, że farba drukarska przeznaczona do hartowania głęboko wnika w wewnętrzne struktury i przez to jest niezniszczalna. Jest jakby wtopiona w powłokę szkła i odporna na uszkodzenia. Na targach rozwiązaniem tym inteCo chroni przed zniszczeniem? Odporność nadrukowanej formatki na resowało się sporo firm. Problemem jest przykład na zadrapania czy odciśnięcia tylko wymyślenie dla niego szerszego będzie zależała od odporności lakie- zastosowania w taflach drzwiowych ru nawierzchniowego pokrywającego czy innych elementach dekoracyjnych nadruk. Jeżeli to będzie lakier UV, to mebli, witryn, stolarki drzwiowej. element będzie miał dokładnie taką od- Właściwie nie ma żadnych ograniczeń, porność jak każdy inny element pokryty poza mniejszą lub większą fantazją prolakierem. Lakier nawierzchniowy zabez- jektanta i końcowego użytkownika. L maj 2013 41 Technologiczny skok w technice szlifowania PREMIERA NA DREMIE | Innowacyjne krążki wielootworowe fot. BTS fot. BTS fot. BTS Projekt rozlokowania otworów w krążku ściernym zgodnie z ciągiem Fibonacciego został zgłoszony do opatentowania i uzyskania wyłączności dla sia Abrasives. Janusz Bekas Poszukując sposobów na znaczne zwiększenie wydajności materiału ściernego, specjaliści szwajcarskiej firmy sia Abrasives pomyśleli o tym, że liczba otworów i ich odpowiednie rozmieszczenie na krążku ściernym mają ogromny wpływ na tempo jego zaklejania się. Prowadzone badania doprowadziły do powstania krążków z rewolucyjnym szablonem otworów rozlokowanych przy wykorzystaniu tak zwanego ciągu Fibonacciego. – Na podstawie jego definicji można wyrysować spiralę, według której w naturze rozmieszczone są np. nasiona słonecznika – tłumaczy Piotr Jaszczak, prezes zarządu BTS z Łozienicy k. Goleniowa. – Ale wzór ten można zaobserwować także w szyszkach, muszlach, kształcie fal czy nawet w formach galaktyk spiralnych. Efektywniejsze rozlokowanie otworów na krążku Na podobne usytuowanie otworów w innowacyjnym krążku ściernym, pokazanym na stoisku firmy BTS podczas tegorocznych targów Drema w Poznaniu, zdecydowali się właśnie projektanci z sia Abrasives. – Firma sia Abrasives, dążąc do innowacyjności, nie chce kopiować konkurencyjnych rozwiązań – mówi Piotr Jaszczak. – Zlecone badania wskazały doskonały sposób na skuteczniejsze rozlokowanie otworów na krążku, dzięki wykorzystaniu właśnie ciągu Fibonacciego. Zastosowanie tej matematycznej zasady pozwoliło naukowcom sia Abrasives opracować dwa nowe wzory otworów. Jeden dla granulacji niskich – do P80 – z 60 otworami, przy średnicy krążka 150 mm i drugi dla wszystkich granulacji – ze 119 otworami na krążku o średnicy 150 mm. REKLAMA Więcej otworów, większa żywotność Dotychczas oferowane produkty wielootworowe, np. krążek 56+1-otworowy, znany również jako Bosch-Design, oraz paski wielootworowe wycinane były konwencjonalnie. Obecnie, dzięki zakupowi laserowej wycinarki, sia Abrasives dostarczać może produkty o każdym kształcie i dowolnej liczbie otworów! Teraz gama możliwości znacząco wzrosła. Krążek ścierny z 60 otworami wyciętymi po linii spirali nie tylko fantazyjnie wygląda, ale przede wszystkim zwiększa wydajność materiału ściernego, co potwierdziły testy. Krążek wielootworowy zakleja się minimalnie, a czas pracy nim wydłuża się 3-4-krotnie w stosunku do standardowego krążka 15-otworowego. Dlaczego tak się dzieje? Bo wycięcie otworów po linii spirali zgodnie z ciągiem Fibonacciego powoduje, że każdy otwór w krążku ściernym w czasie szlifowania zmienia swoją pozycję na obrabianym materiale. Dzięki temu pokrywają całe pole pracy od wewnątrz do strony zewnętrznej krążka. Normalnie otwory zaklejają się, gdyż zbierają wewnątrz pył tam, gdzie jest realizowany proces szlifowania. Układ Fibonacciego powoduje jakby… wynoszenie pyłu na zewnątrz, dlatego otwory nie zaklejają się jak w standardowych krążkach. To światowy ewenement. Takie krążki są wycinane laserem w papierze ściernym z ogromną dokładnością i dużą szybkością. Dla wygody użytkownika wielkość granulacji też została zaznaczona laserowo. Od granulacji P100 wzwyż jest ona wycięta przy zewnętrznej krawędzi, więc nie trzeba odrywać krążka, żeby zobaczyć, jaką ma granulację. To też unikalne rozwiązanie, Krążek 1960 siarexx nowej generacji podczas testów zebrał dużo więcej nadmiaru materiału, niemal wcale nie zaklejając się. Stopień zużycia jest minimalny, co pozwala na długą pracę. Montaż na talerzu podporowym jest łatwy, bo nie ma potrzeby dopasowywania otworów na krążku do otworów w talerzu szlifierki. dotychczas niestosowane przez żadnego producenta. Przeszkodą było szybkie zaklejanie się powierzchni zewnętrznej, które przy nowej technologii zostało zniwelowane. W krążkach FiboTec informacja o granulacji ziarna wycięta laserem pozostaje widoczna przez cały okres eksploatacji. żek FiboTec wykazał znikome zaklejanie, większe zbieranie nadmiaru i mniejszy spadek agresywności w drugim cyklu, co daje bardzo dużą wydajność. Pozostał niezaklejony przez cały test. Nadal mógł pracować prawidłowo, podczas gdy pozostałe dwa krążki nie nadawały się do dalszego użytkowania. Wszystkie krążki były wykonane z tego samego materiału i szlifowały w analogicznych warunkach, nie ma więc wątpliwości, że większa odporność na zaklejanie spowodowana jest jedynie różnicą w ilości otworów i ich rozmieszczeniem. Rezultaty testów na drewnie i materiałach naturalnych też są bardzo korzystne dla krążków z projektu Fibonacci. Przy użyciu ręcznej szlifierki Festool ETS porównywano ze sobą krążek 15-otworowy, krążek Bosch 56+1-otworowy oraz krążek z projektu Fibonacci. – Próby wykonano w warunkach praktycznych przy wykorzystaniu granulacji P240 na wodnym lakierze OW34 – mówi Zbigniew Kaczmarczyk. – Szlifowano kilkakrotnie, za każdym razem przez jedną minutę, zawsze mierząc zebrany nadmiar. Krążek Fibonacci zebrał dużo więcej nadmiaru, niemal wcale nie zaklejając się. rią z nowym projektem rozmieszczenia otworów będzie produkt 1960 siarexx nowej generacji. W nieodległej przyszłości wzór ten będzie zastosowany jeszcze w wysokich granulacjach serii 1748 sia rexx nowej generacji. Do powłok i kompozytów krążki z nowego projektu FiboTec pojawiły się w serii 1950 siaspeed nowej generacji. W przyszłości wzór ten będzie zastosowany jeszcze w linii 5550 siaprime. – Nie wszystkie serie krążków wielootworowych będą produkowane ze wzorem według ciągu Fibonacciego – studzi nadzieje Piotr Jaszczak. – To, co oferujemy, to najwyższa technologia, dostępna tylko w produktach o najwyższej jakości. Badania rynku wykażą rzeczywiste zapotrzebowanie na produkt z najwyższej półki. Krążek FiboTec wciąż niezaklejony Rezultaty testów na różnych powłokach i kompozytach w pełni potwierdzają zalety podkreślane przez producenta. Testy zostały przeprowadzone w centrum testowym sia Abrasives, przy użyciu automatu oraz materiału 1950 siaspeed nowej generacji, z otwartym nasypem. Jednocześnie porównywano krążek 15-otworowy, krążek Bosch 56+1-otworowy i krążek z ciągiem Fibonacciego. – Pierwszy test przeprowadzony był na miękkiej szpachli, przy wykorzystaniu granulacji P240 i urządzenia testowego Angela – objaśnia Zbigniew Kaczmarczyk, dyrektor techniczny. – Szlifowano przez sześć minut, mierząc zebrany nadmiar po każdych dwóch minutach. Krążek FiboTec wykazał znikome zaklejanie, dużo większe zbieranie nadmiaru i niemal zupełny brak utraty agresywności w drugim i trzecim cyklu testu, co zapewnia bardzo dużą wydajność. Drugi test przeprowadzono analogicznie na twardej szpachli. Szlifowano przez cztery minuty, mierząc zebrany nadmiar po każdych dwóch minutach. W tym przypadku również krą- To najwyższa technologia Na podstawie wielu testów firma sia Abrasives zdecydowała się wprowadzić do swojej oferty nowe produkty do drewna i materiałów naturalnych. Pierwszą se- Zalet jest wiele Czy warto będzie sięgnąć po wielootworowe krążki wycinane laserowo? Zalet jest na pewno wiele: łatwy montaż na talerzu podporowym, bez potrzeby dopasowywania otworów na krążku do otworów w talerzu szlifierki, udoskonalone odprowadzanie pyłu, znaczący wzrost żywotności i zbierania nadmiaru, lepsze warunki pracy dzięki redukcji zapylenia, eliminacja utraty wydajności, która powstawała podczas wycinania krążków za pomocą wykrojnika. Walorem będzie też łatwe utrzymywanie zapasów magazynowych, gdyż całe zapotrzebowanie pokrywa jeden typ krążka. L maj 2013 45 Obróbka detali wygiętych w dwóch płaszczyznach CENTRA CNC | Sigma Fast ZM z sześcioma interpolowanymi osiami Stół belkowy z dwoma niezależnymi obszarami roboczymi i możliwością utworzenia jednego obszaru pozwala na obróbkę zarówno małych elementów, jak i wielkogabarytowych, przestrzennych modeli. TEKST I FOT. Tomasz Bogacki W praktyce obydwie strefy robocze można połączyć w jedną i obrabiać podzespoły wielkogabarytowe. Dzięki zamontowanym w obu polach obróbczych podajnikom elementów centrum może pracować w cyklu w pełni zautomatyzowanym. Możliwe jest także zainstalowanie podajnika tylko w jednym polu, wówczas drugi obszar roboczy obsługiwany jest ręcznie. Zasobniki przystosowane są także do pobierania elementów łukowych. Stojaki podajników umieszczone są na specjalnym łożu pozwalającym na ich przesunięcie w strefę postoju, poza obszar stołu. Ma to ogromne znaczenie w przypadku konieczności Stojaki podajnika przesuwane ręcznego załadunku na przykład dużych, poza obszar stołu Sigma Fast ZM posiada zwartą konstrukcję przestrzennych detali. W trybie automabramową wykonaną ze spawanych, stalo- tycznym maksymalna długość podawawych, grubościennych profili zamkniętych nych elementów to 1200 mm, natomiast oraz płaskowników. Maszyna wyposażona w ręcznym 3000 mm. Magazynek posiada jest w dwa niezależne, belkowe stoły robo- opatentowany i niezwykle przydatny sycze, które przemieszczają się wzdłuż osi Y stem bezkolizyjnego podawania. na precyzyjnych prowadnicach liniowych. Zakres obróbczy w tym kierunku wynosi Dwa falowniki eliminują 1550 mm. W opcji możliwe jest jego zwięk- przestoje szenie do 2300 mm. Na belkach zamoco- W wersji standardowej na bramie Sigmy wane są zaciskowe podzespoły mocujące zamontowana jest pryzmatyczna głowica z opatentowanym systemem automatycz- T2MAN z czterema niezależnymi wrzenego pozycjonowania. Pozwala on na szyb- cionami o mocy 7,5 kW i maksymalnej kie i precyzyjne ustawienie maszyny nawet prędkości obrotowej wynoszącej 18 000 w przypadku detali wygiętych w dwóch obr./min. Maksymalną moc wrzeciona płaszczyznach. Układy napędowe stołów uzyskują przy 12 000 obr./min. Model ten oraz transportery kabli pracują w chro- stanowi doskonały kompromis pomiędzy niących je osłonach harmonijkowych. gabarytami głowicy a ilością dostępnych Polski producent maszyn CNC – firma FANUM z Wielopola Skrzyńskiego w województwie podkarpackim zaprezentowała na tegorocznych targach Drema nowe centrum Sigma Fast ZM z sześcioma interpolowanymi osiami. Obrabiarka przeznaczona jest do produkcji elementów krzeseł, stołów, łóżek, schodów oraz form i modeli przestrzennych. Dodatkowym atutem jest możliwość rozcinania płyt z materiałów drewnopochodnych, w trzech osiach, o maksymalnej długości 2800 mm. REKLAMA Firma FANUM zaprezentowała na tegorocznych targach Drema nowe centrum Sigma Fast ZM z sześcioma interpolowanymi osiami i automatycznym podajnikiem dla dwóch obszarów roboczych. narzędzi. Opcjonalnie możliwe jest zainstalowanie wrzecion o mocy 10 kW i prędkości obrotowej 24 000 obr./min. Zarówno słabsze, jak i mocniejsze wrzeciona wyposażone są w łożyska ceramiczne i system chłodzenia sprężonym powietrzem. Mocowanie narzędzi odbywa się z wykorzystaniem dwóch rodzajów koszyczków narzędziowych ER32 i ER40. Pozwalają one na stosowanie narzędzi o średnicach trzpienia od 2 do 20 i od 3 do 30 mm. Do sterowania silnikami zastosowano dwa falowniki, co pozwoliło na wyeliminowanie przestojów wynikających z konieczności rozpędzenia kolejnego narzędzia. W katalogu wyposażenia dodatkowego znaleźć można jeszcze sześć różnych typów głowic, z inną ilością wrzecion i systemem chłodzenia. Napęd wzdłuż osi X odbywa się poprzez listwy zębate. Standardowy zakres pracy wynosi 3400 mm z możliwością jego zwiększenia na specjalne życzenie klienta. Ruch wzdłuż osi Z realizowany jest za pomocą siłownika pneumatycznego i odbywa się w zakresie do 700 mm. W opcji parametr ten można zwiększyć do 1000 mm. Oś A posiada nieograniczony zakres ruchu, natomiast oś C od -200 do +200 stopni, a w opcji od -240 do +240 stopni. Jako wyposażenie dodatkowe przewidziano także czujnik automatycznego pomiaru długości narzędzia. Czytelny interfejs w języku polskim Centrum Sigma Fast ZM wyposażone jest w szybkie, wydajne i intuicyjne oprogra- mowanie sterujące 3D o nazwie VisioCNC z funkcją optymalizacji ścieżki narzędzia. Służy ono do tworzenia i edycji programów obróbczych, testowania ich, przeprowadzania symulacji i optymalizacji przejść międzyoperacyjnych. Oprogramowanie w pełni odzwierciedla wszystkie funkcje sterownika numerycznego, co w praktyce oznacza jego stuprocentową kompatybilność z maszyną. Jego cechą charakterystyczną jest duży i czytelny interfejs w języku polskim. Program w łatwy sposób pozwala skalkulować rzeczywiste czasy obróbcze, co ułatwia wykonywanie dokładnych kalkulacji kosztów już na początkowym etapie przygotowania produkcji, bez konieczności przeprowadzania fizycznych testów. Możliwość eliminacji potencjalnych kolizji oraz optymalizacji ścieżki narzędzia w momencie tworzenia programu znacznie redukuje czas wdrożenia produkcji, a przede wszystkim redukuje do niezbędnego minimum czas trwania obróbki. Wśród innych ciekawych funkcji na uwagę zasługuje możliwość obróbki elementów w odbiciu lustrzanym. Jest ona szczególnie przydatna w przypadku podzespołów krzeseł. Ważna jest także funkcja importu i optymalizacji kodu NC z innych programów CAD/CAM (na przykład Alpha CAM) w celu dostosowania ich do obrabiarki i optymalizacji przejść międzyoperacyjnych. Centrum może współpracować z dowolnym oprogramowaniem dostępnym na rynku, przeznaczonym do obróbek stolarskich. Jego wybór uzależniony jest od profilu produkcji, intuicyjności, jakości generowanego kodu NC oraz preferencji programisty. L 46 maj 2013 Technika i technologia fot. K. Orlikowska fot. IMA BIMA Gx30, która może być produkowana zarówno w wersji cztero-, jak i pięcioosiowej, posiada konstrukcję portalową. Wymiana narzędzi w ciągu trzech sekund INNOWACJA | Centrum obróbcze BIMA Gx30 w firmie Frontres BIMA Gx30 firmy IMA zapewnia możliwość szybkiego przezbrajania technologii produkcji oraz zwiększania portfolio wytwarzanych wyrobów, co znacząco wpływa na wzrost konkurencyjności firmy. Katarzyna Orlikowska Centrum obróbcze o nazwie BIMA Gx30 to nowość niemieckiej firmy IMA Klessmann. Zaskakuje ono wieloma nowatorskimi rozwiązaniami. Jednym z nich jest zastosowanie współjeżdżącego w osiach X i Y magazynka narzędzi, co skraca czas ich wymiany z około 15 do 3-5 s. – To prawdziwa innowacja pozwalająca na uzyskanie bardzo dużej wydajności – mówi Piotr Domański, prezes firmy IMA Polska, w której stoisku w czasie targów Drema BIMA Gx30 debiutowała na polskim rynku. – Co ciekawe, maszyna ta jest tańsza od wcześniejszych modeli centrów obróbczych IMA, takich jak BIMA 200 czy BIMA 300/V. Ten nowatorski magazynek narzędzi porusza się przy wrzecionie głównym REKLAMA o dużej mocy z łożyskami ceramicznymi chłodzonymi cieczą lub powietrzem, z możliwością bezstopniowej regulacji prędkości obrotowej w zakresie od 0 do 24 000 obr./min. Zastosowanie uchwytów narzędziowych typu HSK F63 umożliwia automatyczną wymianę narzędzi znajdujących się w 8-miejscowym magazynku narzędzi, współjeżdżącym w osiach X i Y. – Centrum to wyposażone jest również w dwie osie Z – informuje Piotr Domański. – Oznacza to, że zarówno agregat wiertarski, jak i wrzeciono frezarskie mają swoje niezależne osie Z i dzięki temu w czasie wiercenia elementu może być wykonywana wymiana narzędzi we wrzecionie frezarskim; ma to istotne znaczenie dla zwiększenia wydajności maszyny. Centrum wyposażone jest w dwie osie Z. Zarówno agregat wiertarski, jak i wrzeciono frezarskie mają swoje niezależne osie Z. Innowacyjne wykorzystanie stołu belkowego BIMA Gx30, która może być produkowana zarówno w wersji cztero-, jak i pięcioosiowej, posiada konstrukcję portalową. Napęd portalu w osi X realizowany jest z dwóch stron, z wykorzystaniem dwóch nowoczesnych silników typu Gantry-Antrieb. Portalowa konstrukcja centrum gwarantuje dla wszystkich agregatów zasięg roboczy w osi Y wynoszący 1300 mm, a więc na całej szerokości stołu. – Wprowadzenie portalowego rozwiązania konstrukcyjnego i dużych zasięgów obróbczych w osi Y, dla tego segmentu maszyn, stanowi innowacyjne osiągnięcie techniczne – pisze dr hab. inż. Andrzej Krauss, kierownik Katedry Obrabiarek i Podstaw Konstrukcji Maszyn na Wydziale Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w opinii na temat innowacyjności BIMA Gx30. – Bardzo korzystnym rozwiązaniem jest zastosowanie zarówno w osi X, jak i Y napędu z wykorzystaniem przekładni zębatkowej, z optymalnym systemem smarowania prowadnic i napędów osi, odnoszącym się do całego okresu eksploatacji – dodaje Andrzej Krauss. – Daje to możliwość znacznego zwiększenia prędkości posuwu wrzecion obróbczych w tych osiach oraz zapewnia większą dokładność i trwałość eksploatacyjną. Napęd zębatkowy jest napędem całkowicie sztywnym, niezależnie od kierunku przemieszczania zespołu roboczego. Centrum ma także jednomiejscowe magazynki do automatycznego pobierania agregatów obróbczych Pick-Up: dwa ustawione na portalu maszyny i jeden na korpusie maszyny lub zamiennie w 18-miejscowy magazynek narzędzi i pobieranych agregatów obróbczych. Nowatorskie rozwiązanie stanowi także konstrukcja wielowrzecionowego agregatu wiertarskiego obejmującego 21 lub 24 wrzeciona, z agregatem do wykonania rowków, z osobną osią Z (obroty wrzeciona od 6 000 do 9 000 obr./min). Agregat wiertarski można konfigurować pod kątem wierceń pionowych i poziomych, w dwóch układach przekładni wiertarskich, z różną ilością wrzecion pionowych i poziomych. Innowacyjne jest także wykorzystanie stołu belkowego. – Prawie wszystkie agregaty (wrzeciono i agregat wiertarski) pracują na całej szerokości stołu – wyjaśnia Piotr Domański. Ponadto korpus BIMA Gx30 ma nowoczesną i trwałą konstrukcję. Wykonany jest ze stali wypełnionej mieszanką betonową, zapewniającą bardzo dużą sztywność oraz odporność na drgania, co gwarantuje dokładną obróbkę. Sterowanie Do komputerowego sterowania maszyny zastosowano program IMA WOP 8.0, na bieżąco uaktualniany, który umożliwia kontrolę wszystkich trybów pracy, jak również kontrolę podzespołów maszyny. Złącze DXF umożliwia współpracę oprogramowania obrabiarki z programami wspomagającymi programowanie i obsługę maszyny. Nowoczesne centrum kupiła już polska firma Frontres, producent frontów z Krasnego (Podkarpackie). L 48 maj 2013 Technika i technologia Mechanizacja elastycznych linii tartacznych PILARKI TARCZOWE | Nowa generacja wielopił z FOD Maksymalnie osiem pił, z czego cztery na tulejach przesuwanych automatycznie za pomocą serwonapędów, pozwala na zaprogramowanie dwudziestu różnych zakresów szerokości cięcia. TEKST I FOT. Tomasz Bogacki Drzewiarze, którzy odwiedzili na tegorocznej Dremie stoisko Fabryki Obrabiarek do Drewna z Bydgoszczy, z pewnością zauważyli jej nowy produkt, a mianowicie wielopiłę DPPE-65 rozpoczynającą jednocześnie nową generację tego typu obrabiarek w ofercie handlowej producenta. Jest ona przeznaczona do wzdłużnego rozkroju desek i bali, i została wyposażona w programowalne sterowanie szerokości cięcia dla czterech nastawnych tulei piłowych jednocześnie. Pilarka może być wykorzystywana jako obrzynarka oraz jako wielopiła. Przystosowana jest do pracy jako maszyna wolno stojąca, a także może współpracować na przykład z trakiem i innymi urządzeniami, tworząc automatyczną linię produkcyjną. Wielopiła DPPE-65, rozpoczynająca nową generację tego typu obrabiarek w ofercie handlowej FOD, przeznaczona jest do wzdłużnego rozkroju desek i bali. riału, a co za tym idzie i średnicą pił. Model mniejszy, charakteryzujący się prześwitem pionowym wynoszącym 130 mm, pozwala na cięcie desek lub pryzm o grubości od 12 do 125 mm. Został on wyposażony w piły o średnicy 400 mm. Większy posiada prześwit 146 mm, co umożliwia cięcie elementów o maksymalnej grubości 140 mm, przy zastosowaniu pił o średnicy 425 mm. Prześwit poziomy, określający maksymalną szerokość ciętego drewna, jest taki sam Dwa modele o różnym prześwicie dla obydwóch modeli i wynosi 730 mm. Uwzględniając szerokość zewnętrznych pionowym Masywny i sztywny korpus maszyny wy- tulei dystansowych, pozwala to na obróbkę konany jest ze spawanych, stalowych, materiału mającego 650 mm. Z kolei minigrubościennych kształtowników i pła- malna szerokość to 26 mm. W przypadku skowników. Konstrukcja taka daje nieomal długości ciętych elementów określona jest stuprocentową gwarancję stabilności pa- tylko jej minimalna wartość wynosząca rametrów cięcia. Pilarka produkowana 800 mm. Maksymalna uzależniona jest jest w dwóch wariantach różniących się tylko i wyłącznie od długości zastosowamaksymalną grubością rozcinanego mate- nego stołu podawczego. Standardowo ma on 5400 mm, jednak na specjalne życzenie klienta możliwe jest uzbrojenie maszyny w stół praktycznie każdej długości. Pod względem usytuowania stanowiska operatora w ofercie znajduje się tylko wersja prawa pilarki, co oznacza, że pracownik znajduje się po lewej stronie stołu podawczego. Szybki proces regulacji szerokości cięcia System sterowania pilarki umożliwia zaprogramowanie dwudziestu różnych zakresów szerokości cięcia desek lub bali. Dla każdego zakresu szerokości można przypisać osiem wariantów rozkroju. Wszystkie dane dotyczące zarówno programów, jak i ich wariantów wyświetlane są na terminalu w postaci cyfrowej i graficznej. Maszyna wyposażona została także w laserowe wskaźniki położenia pił. Są one przesuwane na prowadnicy, umieszczonej nad stołem podawczym, za System sterowania pilarki umożliwia zaprogramowanie dwudziestu różnych zakresów szerokości cięcia desek lub bali. pomocą silnika odpowiedzialnego również za pozycjonowanie pił. Proces przestawiania odbywa się bardzo szybko i zajmuje zaledwie około jednej sekundy. W połączeniu z dokładnością prowadzenia rozcinanego drewna przez kliny prowadzące uzyskano nowe możliwości mechanizacji elastycznych linii tartacznych. Na wale można zamontować maksymalnie osiem pił. Cztery z nich (dwie na stronę) to tak zwane piły stałe. Dystans między nimi regulowany jest za pomocą różnej szerokości tulei dystansowych. Cztery wewnętrzne zamontowane są natomiast na tulejach przesuwnych. Regulacja odległości między nimi odbywa się automatycznie, za pomocą serwonapędów z pozycji pulpitu wyposażonego w sterownik PLC. Zakres szerokości cięcia na tulejach środkowych wynosi od 30 do 230 mm, natomiast na tulejach zewnętrznych – od 52 do 200 mm. Prędkość posuwu do 90 m/min W zależności od potrzeb jednostka tnąca może być napędzana silnikiem elektrycznym o mocy: 22, 30, 45 lub 55 kW. Napęd na wał przekazywany jest za pomocą przekładni pasowej. Piły pracują z prędkością obrotową wynoszącą 3675 obr./min. Ryflowane walce posuwowe napędzane są, sterowanym przemiennikiem częstotliwości, silnikiem o mocy 3 kW. Pozwala to na uzyskanie prędkości posuwu w zakresie od 10 do 90 m/min. Walce górne pozycjonowane są za pomocą silnika elektrycznego, a operacja odbywa się z wykorzystaniem pulpitu sterującego. Obrabiarka wyposażona jest w system zabezpieczający przed odrzutem obrabianego materiału, elektryczne blokady unieruchamiające maszynę w przypadku wystąpienia zakłóceń oraz w ekrany tłumiące hałas. Wszystko to gwarantuje bezpieczną oraz komfortową pracę. L Ekonomiczne zbijarki mechaniczne OPAKOWANIA DREWNIANE | Szeroki wachlarz wymiarów palet Storti reaguje na oczekiwania klientów i promuje mechaniczne zbijarki do palet. ma. Należy podkreślić, że jest to maszyna mechaniczna, a nie hydrauliczna, co jest odpowiedzią na oczekiwania klientów, którzy coraz mniej chętnie kupują urządzenia z hydrauliką, ze względu na koszty energii elektrycznej potrzebnej do napędu pomp. Używając maszyny mechanicznej TEKST I FOT. Janusz Bekas do zbijania palet, można zaoszczędzić do Producenci palet oczekują od producen- 40 proc. energii elektrycznej, a to już znatów zbijarek do palet rozwiązań pozwala- cząco wpływa na koszt produkcji palety, jących na szybkie przestawianie produkcji co na mocno konkurencyjnym rynku ma znaczenie. na inny wymiar palet. Na targach pokazano tylko część linii – Czas przezbrajania na różne wymiary nie powinien przekraczać 10-15 Storti, a konkretnie maszynę, która służy min – mówi Andrzej Kachel, manager do zbijania dekli palet razem z klockami. handlowy Tekniki. – Odpowiedzią firmy Posiada ona prowadnice desek, które są Storti, specjalizującej się między innymi napędzane mechanicznie, podobnie jak w produkcji linii do zbijania palet, jest dolne prowadnice klocków. Wymiary palet możliwych do zbijawłaśnie mechaniczna zbijarka do palet GSI 170 CV9, pokazana na targach Dre- nia dostosowuje się zwykle do potrzeb klienta, ale standardowo maszyna jest przygotowana do zbijania palet o wymiarach: szerokość i długość – od 700 do 1500 mm, wysokość od 80 do 180 mm. Pozwala to na produkcję wielu typów palet niestandardowych. Maszyna wyposażona jest w jeden zbiornik na gwoździe, ale może ich być więcej. Podajnik pozwala wykorzystywać jednocześnie 12 gwoździ. Aby zbić całą paletę, potrzebne są trzy tego typu zbijarki w linii. Na jednej wykonuje się dekle, na drugiej wierzchy, a na trzeciej zbija palety na gotowo. Między maszynami może być robot albo brama załadowcza, lub pracownik, który będzie podawał elementy na zbijarkę końcową. Mechaniczna zbijarka jest w stanie produkować 7-8 palet na minutę. W li- Zbijarka jest wyposażona w podajnik na 12 gwoździ. niach z tego typu zbijarkami można zbić nawet 2700 palet na zmianę, zakładając przerwy na cztery przestawienia wymiarów palet. – Tego typu maszyn szukają firmy, które robią palety niestandardowe – mówi Andrzej Kachel. – Linię można z powodzeniem dostosować do produkcji palet standardowych typu Epal, uzyskując wyższą wydajność. Firmy paletowe decydują się jednak na linie umożliwiające łatwe przestawianie wymiarów palet. Dzięki temu mogą być elastyczne w realizacji zleceń, gdyż zamówień na kilkanaście tysięcy palet jednego wymiaru jest mniej. Storti projektuje więc linie na potrzeby średnich i dużych zakładów produkcji palet, które decydują się na zastąpienie przestarzałych, kosztownych technologii, zwykle mało dochodowych, na technologie zwiększające wydajność i zapewniające elastyczność produkcji. Proces ich przestawiania i sterowania jest zautomatyzowany i stosunkowo prosty. L maj 2013 53 Jednoczesne cięcie podwójne lub do przodu i do tyłu PILARKA | Pełna automatyka w nowości firmy W-Irex Trakiem dwugłowicowym można pracować, nie tracąc czasu na puste przebiegi powrotne głowicy tnącej. TEKST I FOT. Janusz Bekas W debiutującej na Dremie dwugłowicowej pilarce CZ-1 do grubych kłód Przedsiębiorstwo Prywatne W-Irex z miejscowości Kiełczygłów zastosowało kilka oryginalnych rozwiązań podwyższających funkcjonalność maszyny, jak i jej wydajność. Przede wszystkim oferowana jest w wersji całkowicie automatycznej, eliminującej potrzebę bieżącego sterowania i nadzoru przez operatora. – Wykorzystaliśmy program firmy Mitsubishi, której przedstawiciele pomagali nam w opracowaniu koncepcji pracy maszyny – mówi Bogusław Michalski, dyrektor handlowy W-Irex. – Praktycznie oferujemy do wyboru dwie opcje pracy w automacie. W pierwszej można wybrać następujący wariant: jedna głowica rozcina drewno podczas przesuwania się w jedną stronę, następnie się wyłącza, a załącza się automatycznie druga głowica i wykonuje cięcie deski na określony wymiar podczas powrotu do pozycji wyjściowej. W drugim wariancie można zaprogramować cięcie jednocześnie dwiema głowicami w jednym kierunku i szybki powrót głowic do pozycji wyjściowej. Ale jeśli żaden z tych wariantów nie może być stosowany, choćby ze względu na konieczność cięcia kolejnych desek o in- Nowa pilarka oferowana jest w wersji w pełni automatycznej. Głowice są przesunięte względem siebie i usytuowane na różnej wysokości. nym wymiarze, to operator może przejść na manualne obsługiwanie pilarki i wtedy można ustawiać dowolne grubości cięcia. Polski producent, znający realia zakładów drzewnych borykających się w małych miejscowościach z problemem niedoboru mocy elektrycznej, wziął to pod uwagę i dlatego nie trzeba pracować dwiema głowicami jednocześnie, co oznacza konieczność poboru energii przez dwa silniki o mocy po 15 kW. – Więc jeżeli producent nie może pobierać mocy 30 kW i ustawiać dwóch pił do pracy w jednym kierunku, ale chce uzyskiwać wyższą wydajność rozcinania kłody, to wybiera wariant cięcia do przodu i do tyłu – tłumaczy Bogusław Michalski. – Najpierw na łagodnym rozruchu załącza się jeden silnik 15 kW, a drugi jest Zadziwia dokładność cięcia przy tego typu maszynie. Prezentowano rozcinanie kłody na deseczki o grubości rzędu 1 mm, ale też kilkunastu centymetrów. Niejako standardową grubością jest 25 mm, ale w dużym stopniu zależy to od jakości drewna oraz narzędzi tnących, czyli używanych pił. Producent przeprowadzał testy z różnymi typami pił, także bimetalowymi i ze stellitami. Zakłada stosowanie pił o szerokości 42 mm, a maksymalnie 50 mm i grubości 1,25 mm. Pozwala to zwiększyć nieco naciąg pił na kołach i przez to zwiększyć prędkość cięcia. Głowice są przesunięte względem siebie, a jeśli pracują jednocześnie, to w momencie cięcia w jednym kierunku piła pierwsza jest wyżej położona i tnie na wymiar grubszy, a piła dolna rozcina na mniejszą grubość. W opcjonalnym wyposażeniu pilar- Naostrzone i jednakowo wysunięte SERWIS | Ostrzenie bezpośrednio na głowicy REKLAMA wyłączony. W momencie wyjścia głowicy z kłody wyłącza się jej silnik, następuje przestawienie głowic i na łagodnym rozruchu załącza się silnik drugiej głowicy. Tak więc trakiem dwugłowicowym można pracować, dysponując standardową mocą w sieci, nie tracąc czasu na puste przebiegi powrotne głowicy tnącej. Pilarkę wyposażono w podnoszące komfort pracy rampy: załadowczą do wrzucania kłód wózkiem widłowym i wyładowczą – do rozładowania materiału już rozciętego, przeważnie desek i kantówek. Jest to istotne udogodnienie, ponieważ na tej pilarce o standardowych wymiarach można rozcinać kłody o średnicy do 1 m, ale można także zamówić ją w wersji poszerzonej, dla kłód o średnicy 1,30 m. Wówczas cała rama jest rozszerzana o 30 cm. Ostrzarka SOG-125/P pozwala naostrzyć noże bezpośrednio na głowicy strugarskiej, bez konieczności ich wyjmowania z głowicy, a następnie ponownego ustawiania i mocowania. Prawidłowe ustawienie noży, ich naostrzenie, a także jednakowe wysunięcie z głowicy strugarskiej są gwarancją optymalnej pracy, która przekłada się na jakość procesu strugania. Aby zatem przyspieszyć i ułatwić ten proces, firma BORAN oferuje ostrzarkę SOG-125/P przeznaczoną do ostrzenia noży prostych bezpośrednio na głowicy strugarskiej. Zastosowanie ostrzarki, która pozwala naostrzyć noże bezpośrednio na głowicy strugarskiej, bez ko- nieczności ich wyjmowania z głowicy, a następnie ponownego ustawiania i mocowania, znacznie skraca czas procesu ostrzenia. Czynności te wykonuje się jedynie co kilka ostrzeń, ponieważ po każdym ostrzeniu wysokość noży maleje o pewną wartość i trzeba je ponownie wysunąć z głowicy. Ponadto dzięki zastosowaniu ostrzenia noży w głowicy uzyskuje się jednakową wartość wysunięcia każdego noża. Maksymalna średnica głowic ostrzonych za pomocą SOG-125/P wynosi 200 mm oraz 250 mm szerokości. Ostrzarka jest wyposażona w programator ilości cykli ostrzenia, co pozwala ograniczyć ilość wykonywanych czynności podczas ostrzenia. Głowica ostrząca porusza się po prowadnicy liniowej wzdłuż ostrzonego noża. Zapewnia to doskonałą sztywność całego układu. Przesuw realizowany jest mechanicznie poprzez trapezową śrubę pociągową z prędkością ki znajduje się sterownik grubości cięcia ISP-10, podcinak kory oraz przedłużenie łoża do 5 m. Układ hydrauliczny obejmuje widły załadowcze, obracak kłody, dwa dociski kłody, cztery rolki poziomujące i zespół ramion oporowych. Pilarka prezentuje się okazale, bo zestaw podstawowy ma długość 8 m, szerokość 2900 mm, wysokość 2850 mm i ciężar ok. 2800 kg. Długość cięcia w standardzie to 5,6 m. Posuw poziomy mechaniczny jest płynnie sterowany przez falownik. Prędkość posuwu wózka głowic mieści się w granicach 4-20 m/min, a brzeszczoty piły mają długość 4800 mm; w wersji poszerzonej – 5412 mm. Producent określa wydajność tej pilarki dwugłowicowej w granicach 3,5-4 3 m /h pracy. L fot. Boran SOG-125/P umożliwia ostrzenie noży bezpośrednio na głowicy strugarskiej. 600 mm/min. SOG-125/P umożliwia ostrzenie noży z HSS oraz z nakładkami HM, w zależności od rodzaju nasypu zastosowanej ściernicy (odpowiednio: nasyp borazonowy lub diamentowy). L rr maj 2013 Ä CNC Giełda maszyn 57 Ä CZOPIARKI Ä OBTACZARKI Ä STRUGARKI Ä RĘBAKI Ä KOROWARKI Ä OKLEINIARKI Ä SPAJARKI DO FORNIRU Ä LAKIERNIE I OSPRZĘT Ä PILARKI Ä SYSTEMY OGRZEWANIA C.O. Ä LINIE PRODUKCYJNE maj 2013 Ä NIERUCHOMOŚCI Sprzedaż 59 Ä Tarcica sosnowa odziomkowa 550 zł, więźba przekroje, długość 5,0 m, w cenie od 11,10 zł m.b./netto (przekrój 60 x 120 mm). 721 527 667. [email protected] www.drewnoplaneta.pl Ä Tarcicę dębową suchą oraz fryzy dębowe Ä Sprzedam z powodów zdrowotnych dobrze prosperujący zakład stolarski produkujący stoły, krzesła, komody. Okolice Konina. 608 822 089. Okolice Wrocławia. 604 968 207, 62 785 01 42. Ä Posiadamy w sprzedaży drewno KVH, różne dachowa, łaty, kantówka 630 zł (impregnowane). 519 526 042. [email protected] sprzedam. 605 050 280. [email protected] Ä Fryzy i obłogi dębowe suche oraz elementy do Ä Grunt inwestycyjny bezpośrednio przy drodze woj. 449 (gm. Kobyla Góra), 18 km od zagłębia meblowego w Kępnie; pow. 1,3 ha, zezwolenie na budowę zakładu prod., hali magazynowej itd. Wszystkie media w granicy działki. 62 731 62 09, 880 335 782. produkcji schodów sprzedam. 605 050 280. [email protected] www.sakmar.pl Ä 100 m³ – płyty klejone lite z dębu B/C, mikrowczep 20 mm. Kontakt po polsku: Beate Sagorny. +49 17 21 960 083. [email protected] Ä Tarcica: dąb, buk, jesion. Sucha, powietrznosucha, grubości 26-50 mm. Dostawy całosamochodowe, stała współpraca. 508 342 756. Ä Promocyjnie obłogi, buk 1,2 mm po 5 zł/m2. Ekstraobłogi dąb/jesion/buk/olcha 1/1,5/2/2,5/3 mm. Okleiny. 600 356 666. Ä Mały tartak z domem jednorodzinnym i do- mkiem biurowym (dwupoziomowy), 30 km od Szczecina sprzedam lub wydzierżawię. 509 749 416. [email protected] Ä Tarcica sucha dąb gr. 27, 50, buk gr. 50. 506 148 365. Ä Zakład produkcji oklein naturalnych, kompletÄ Tartak, woj. pomorskie, sprzeda tarcicę iglastą, nie wyposażony w maszyny włoskie i niemieckie wraz z halą o pow. 2400 m2 w Lubartowie sprzedam, przyjmę wspólnika lub wynajmę. 693 328 000. Ä TRANSPORT Sprzedaż gr. 25, 32, 40, 65, łaty 40/60, krawędziaki. 601 659 958. Ä Sprzedam surowiec drzewny SOS2B i ŚWS2B Ä Sprzedam tarcicę dębową mokrą, nieobrzynaną - kontakt telefoniczny, cena do uzgodnienia. 604 408 189 lub 774 668 927. [email protected] w grubości 26 i 50 mm. Atrakcyjne ceny. 691 743 765. [email protected] Ä Klejonka meblowa bukowa i dębowa na zamó- Ä HDS Meiller MK 106RSL-9,5/2, z rotatorem, rok prod. 1994, udźwig 1050 kg na 9,5 m. Cena do uzgodnienia. 691 936 753. [email protected] wienie klienta. Atrakcyjne ceny, krótki termin realizacji zamówienia. Zapytania z opisem jakościowym proszę kierować na adres e-mail. 691 743 765. [email protected] Ä Sprzedam ładowarkę Fadroma Ł-200, rok prod. Ä Drewno tartaczne - dłużyca sosna, świerk, 1979. Łyżka + widły. Cena 12 000 zł. 606 392 170. [email protected] akacja, modrzew + liściaste opałowe sprzedam. Woj. lubuskie, wielkopolskie. 606 361 942. Ä Drewno kominkowe dąb - sezonowane, wilgot- ność 20-22%, pocięte, porąbane na szczapy o dł. 40-45 cm, ułożone ściśle w skrzyniopaletach, dostępność ok. 500 m3/miesiąc, tylko hurt. 796 166 925. [email protected] Ä MATERIAŁY DRZEWNE Sprzedaż Ä MATERIAŁY DRZEWNE Kupno Ä Do produkcji podłogi dwuwarstwowej oferuję Ä Tarcica oraz fryzy dąb, dąb czerwony, suche i mokre. Czereśnia gr. 5 cm, dł. 125 cm. 691 936 753, 604 057 646. [email protected] Ä Bezpośredni importer sklejki rosyjskiej brzo- zowej o wymiarach 1525 x 1525, 1250 x 2500. Importer pilśni gr. 2-5 mm, HDF, OSB. 501 521 065, 509 844 770. Ä Oferuję sklejkę brzozową wodoodporną w jako- sklejkę brzozową wodoodporną w formatkach lub w arkuszach. 691 743 765. [email protected] ści II/III, grubość 11 i 15 mm, format 1230 x 2230 mm. Atrakcyjna cena. 691 743 765. [email protected] Ä Bezpośredni importer - sklejka, płyta pilśniowa, Ä Importer tarcicy sosnowej. 501 521 065, 509 844 770. Ä Obłogi cięte na minitraku do wysokości 210 mm, grubość wg zamówienia, możliwość klejenia w dowolne formatki. Również rozkrój z materiału klienta. 446 838 267, 502 550 568. Sprzedam kantówkę klejoną 72 x 86 x 600 mm I kl., duże ilości oraz elementy klejone na wymiar. Stała współpraca. Okolice Wrocławia. 604 968 207. [email protected] Ä Kantówka okienna: 72 x 86 x 600 mm w I kl., 72 x 115 x 600 mm, łaty teatralne. Duże ilości oraz inne wymiary wg zamówienia. Stała współpraca. 604 968 207, 62 785 01 42. Ä Tarcica sucha gr. 25 i 50 mm: dąb, buk, jesion, sosna oraz drewno konstrukcyjne z certyfikatem, suszone, heblowane, fazowane, impregnowane. Ä Sprzedam jesion, wymiary: dł. 2,5 m, gr. 5 cm, Ä Kupię odpady drzewne bez kory, zrzyny tartacz- szerokości różne, niesztorcowane, sezonowany 6 lat, cena 1000 zł/m3 (nieprzebierany) i 1200 zł (przebierany). Odbiór pod Częstochową. 502 047 834. [email protected] Ä Sklejki, sklejki elastyczne, okleiny naturalne, okleiny modyfikowane, fornirowanie płyt. 606 121 214, 25 757 77 21. Ä MDF kl. II, HDF kl. II, płyta wiórowa. 608 292 869. Ä Sprzedam klejonkę dębową w jakości A/B, gr. Ä Tarcica liściasta, kłody i fryzy dąb, jesion, cze- reśnia, buk, olcha, modrzew, jodła, sosna, sucha, sezonowana, mokra. 510 244 999. 20 mm. 691 743 765. [email protected] ne, własny odbiór, płatność gotówką. 530 303 300. [email protected] Ä Kupię dębowe, jesionowe fryzy parkietowe oraz deskę do kantu. 85 683 46 38. Kupon na bezpłatne ogłoszenia drobne Treść ogłoszenia (maksimum 15 słów) DZIAŁ TELEFON KONTAKTOWY * Przypominamy, że ogłoszenia drobne przyjmujemy do 29 maja, tylko wysłane pocztą na oryginalnych kuponach. Nasz adres: WYDAWNICTWO INWESTOR, 83-110 Tczew, ul. 30 Stycznia 42 * kupon wypełniony nieczytelnie nie zostanie przyjęty do emisji * nie odpowiadamy za treść ogłoszeń NAZWA I ADRES OGŁOSZENIODAWCY maj 2013 60 501 639 028. [email protected] Ä Ä Ä Kupię drewno opałowe, zrzyny, bukowe, sosno- we z transportem. Łódzkie. 501 658 261. Ä URZĄDZENIA CIEPŁOWNICZE Sprzedaż Ä NARZĘDZIA Ä Kupno Ä Ä Kupię katery do mikrowczepów lub frez do mikrowczepów (długość), podziałka 3,8 mm. 605 218 774. Ä Ä Sprzedam suszarnię drewna dwukomorową Nardi 15 x 9 m, 1999 r. 602 230 508. Ä MASZYNY Sprzedaż Ä Sprzedam piec Pleszew 180 kW oraz AZSO-100 Hajnówka. 608 464 591. Ä URZĄDZENIA CIEPŁOWNICZE Kupno Ä Ä Kocioł Justsen 1,3 MW, opalany trocinami, w pełni automatyczny, rok prod. 2004, 3 sztuki. 504 465 955. www.plomex-pol.pl Kotły trocinowe: skup – sprzedaż – remont. 504 465 955. www.plomex-pol.pl Ä Ä Sprzedaż Szlifierkę szerokotaśmową Stefani SbF, szerokość szlifowania 110 mm, dwa agregaty, dwa wały gumowe, twarda i miękka guma, moc przyłączeniowa 24 kW. Elektrycznie podnoszona, wyświetlacz cyfrowy, 1997 r., waga ok. 3 t, długość pasa 2600 mm. Tanio. 501 639 028. [email protected] Nowe. 516 793 985. [email protected] Ä Automatyczna ostrzarka pił trakowych Vollmer Cana H, CNHV, pił okrągłych CNE, rozwodnik ręczny Vollmer, wielopiła Paul. 518 897 881, 32 645 66 17. Sprzedam frezarkę profilową. Na poziomym wrzecionie montuje się frezy profilowe, a stolik z materiałem przemieszcza się względem wrzeciona w górę. Idealna maszyna do szuflad, skrzynek, półokrągłych zakończeń sztachet itp., długość wrzeciona 40 cm. 501 639 028. [email protected] Ä Ä Ä Ä Sprzedaż – siekiery, motyki i narzędzia kute leśne, ogrodowe i rolnicze. 668 44 12 19. [email protected] [email protected] Ä Sprzedam strugarkę czterostronną czterogłowicową Gubisch, maks. zakres obróbki 200 x 120 mm, docisk pneumatyczny, posuw na Cardanie. Supertanio. 10 000 zł. 501 639 028. [email protected] Prasa hydrauliczna do klejenia kantówki Famad Paczków typ HSGK w bdb. stanie. 501 639 028. [email protected] Wiertarko-czopiarka oscylacyjna Balestrini, dwustolikowa, maszyna z 1999 r., w perfekcyjnym stanie. 501 639 028. [email protected] Zszywarka do forniru Kuper typ FW 1150. Maszyna przemysłowa z pełną regulacją prędkości posuwu i temperatury topienia nici. Do maszyny posiadam DTR-kę. wyrówniarkę 410 Żefam. 608 464 591. Ä Sprzedam strugarkę czterostronną marki Sten- berg produkcji szwedzkiej. Cena 20 tys. zł. 692 587 564, 413 742 552. Ä Gubisch typ 172/4, szerokość robocza 170 mm, wysokość robocza 140 mm, 6 głowic skrawających, docisk kół posuwu, pneumatyczny posuw, płynna regulacja prędkości 8-30 m/min, napęd kół posuwu: wał Kardana. 17 581 22 05. [email protected] Ä Wielopiła, Brodnica, wys. cięcia 14 cm, szer. 60 cm + stoły podawczo-odbiorczy. 503 318 630. Grubościówka Jaroma DSMD 63 w idealnym stanie. 501 639 028. Ä Wyciąg do trocin bez silnika, tanio. 503 318 630 Ä Sprzedam tokarnię DNKA-40, średnica toczenia Wanny do zanurzeniowej impregnacji drewna, z siłownikami hydraulicznymi i dociskami „góra-dół”, używane, w długościach 8,0 do 12,5 m (załadunek drewna wózkiem widłowym). 502 783 658. Strugarka Griggio - 5 głowic, 2005 r., stan bardzo dobry – 35 tys. zł, scania do lasu z wózkiem – 1998 r., ładowarka Zeppelin ZL10C, 1996 r., 3,5 t udźwigu. 604 968 207. 40 cm, długość toczenia 130 cm, żeliwna, sprawna technicznie. 503 318 630. Ä Sprzedam kompresor Atlas Copco AIRLET LE 9, rok produkcji 1989, sprawny, z dokumentacją i książką serwisową, maks. bar 10, maks. rpm 1800, 5,5 kw. Cena 2900 zł do uzgodnienia. Posiadam też osuszacz do kompletu. 605 885 996. [email protected] SSR ML 11, rok prod. 1990-2, w dobrym stanie technicznym z przeglądami serwisowymi, motor 11 kW, maks. bar 7,5 ze zbiornikiem. Cena do uzgodnienia. 605 885 996. [email protected] Sprzedam wiertarkę poziomą Pemal Malbork typ DWLA 25. Maszyna o bardzo solidnej konstrukcji. 501 639 028. [email protected] Ä Trak Goltad 2006 r., wielopiłę WLR 500, 2004 r., Ä Korowarka Cambio 66, po generalnym remoncie, gwarancja 1 rok, serwis pogwarancyjny. 664 737 651. ostrzarkę Wood-Mizer, grubościówkę, sztaplarkę Takraft. 509 749 416. [email protected] Ä Sprzedam GKT-60 na platformie. PPHU Newa- Ä pił taśmowych. Urządzenia do regeneracji pił. Promocje. 61 662 12 61. [email protected] Wielopiło-obrzynarka FOD Bydgoszcz typ DPPA. Supertanio. 501 639 028. [email protected] Ä Sprzedam urządzenie rozdzielcze DTKA-55. Ä Sprzedam sprężarkę śrubową Ingersoll-Rand Ä NARZĘDZIA Ä Zgrzewarki doczołowe, ostrzarki, rozwieraki Pilarka stolikowa z wózkiem Rema typ DMMA 35. 501 639 028. [email protected] i pomocniczy do traka DTRA FOD po remoncie, przygotowane do pracy. 42 214 05 96, 509 677 281. Ä Sprowadzam maszyny z całej Europy w pełnym Ä Ä Pilarka kapowa pneumatyczna podstolikowa Rema typ DMDK 50, wielopiło-obrzynarka bydgoska DPPA. 501 639 028. [email protected] Ä Sprzedam dłutarko-wiertarkę Haffner oraz Ä Sprzedam wózki hydrauliczny podawczy Ä Ä Ä Trak GKT-60 na panewki, walcarkę do pił trakowych, szrankownik używany Drozdowski, piła tarczowa OPTA40 Rema Reszel, silniki na łapach 3-3,3 kW, n-1430 obr. – tanio. 89 642 04 27. Ostrzarka do frezów i głowic – 9.500 zł + VAT, wyrówniarka 400 mm – 3.900 zł + VAT, grubościówka Schneider 500 mm – 7.900 zł + VAT. 605 893 029. Prasa pneumatyczna pozioma do klejonki – 3.900 zł + VAT, frezarka z wózkiem i posuwem – 6.500 zł + VAT, wiertarka do puszek 4.900 zł + VAT. 605 893 029. Okleiniarka na taśmę z klejem – 3.500 zł + VAT, frezarko-kopiarka jednostronna – 9.000 zł + VAT, prasa hydrauliczna na wodę 2250 x 1250 – 14.900 zł + VAT, szlifierka długotaśmowa – 3.900 zł + VAT. 605 893 029. da-Trak Marta Barbarska. 602 13 13 36. Ä Sprzedam linię do produkcji oklein naturalnych, skrawarka pionowa, suszarnia siatkowa, suwnica, kotłownia parowa, gilotyna. 660 809 171. Ä Sprzedam prasę do klejenia drewna, stan tech- niczny bdb, rok prod. 2007, cena netto 55 tys. zł. 609 034 234. Ä Sprzedam gilotynę MORSO, zszywarkę MORSO. zakresie. Całe linie technologiczne; tartaczne, meblarskie oraz stolarskie. Maszyny specjalistyczne i nietypowe. 608 505 850. [email protected] Ä Rębaki stacjonarne i przewoźne: nożowe i młotkowe o mocach od 10 do 800 KM. Maszyny najczęściej po przeglądach lub remontach. Nietypowe zlecenia w różnym zakresie. 608 505 850. [email protected] Ä Linie do produkcji palet, parkietów i domów z drewna. Suszarnie od 2 do 2000 m3. Całe linie technologiczne; tartaczne, meblarskie oraz stolarskie. Rębaki stałe i mobilne: nożowe i młotkowe. 608 505 850. [email protected] Ä Traki zachodnie różne, ramowe, Neva, taśmo- we, wielopiły, CNC, suszarnie, prasy, ostrzarki, strugarki, rębaki, maszyny specjalistyczne tartaczne, meblarskie, linie technologiczne. 608 505 850. Ä Grubościówko-wyrówniarka, mały cyklon, szli- fierki taśmowe, wyrówniarki, frezarki, ostrzarki, grubościówki, wiertarki i inne. 601 305 677. Ä Wiertarka dwuwrzecionowa o rozstawie wierteł 71 mm, sterowana mikroprocesorem. Rok produkcji 2010. Cena 21 000 zł + VAT. 87 429 30 59. [email protected] 601 789 774. Ä Wiertarka dwuwrzecionowa o rozstawie wierteł Ä Piła gąsienicowa BAUERLE, silnik 18 kW, cena 6200 zł. 694 631 608. Ä Sprzedam TRAK GKT 60, nowa rama, komplet- ny. Małopolska. Cena 30 000 zł. 606 789 852. 16 mm. Rok produkcji 2010. Cena 2000 zł + VAT. 87 429 30 59. [email protected] Ä Czopiarka z mechanicznym posuwem stołu do produkcji mikrowczepów, z narzędziami. Rok produkcji 1997. Cena 4500 zł + VAT. 87 429 30 59. maj 2013 61 [email protected] Ä Wiertarka dwuwrzecionowa o rozstawie wierteł 12 mm. Rok produkcji 2010. Cena 2800 zł + VAT. 87 429 30 59. [email protected] sprawna technicznie. Dwa trzpienie 30 oraz 40 mm. Cztery prędkości obrotowe, silnik dwa biegi. Cena: 4700 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Frezarka z wózkiem i wychyłem. Cena: 4100 zł. Ä Strugarka Weinig PFA-14-N, szerokość struga- nia 150 mm, wys. 130 mm, Kardan, cena 16 tys. zł. Grubościówka 2-stronna TOS SVITAVY, szer. 500 mm, gr. 200 mm, 1985 r., cena 11 tys. zł. 792 424 690. [email protected] 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Odciąg dwu- i czteroworkowy. Produkt wy- konany w Polsce. Mocna konstrukcja i solidne wykonanie. Silnik od 2,2 do 5,5 kW. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Okleiniarka IMA COMPACT 209. Cena: 10 000 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Pilarka tarczowa Hamech KS-400. Średnica piły 400 mm. Największa wysokość cięcia 130 mm. Cena 6000 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Frezarko-pilarka JAROMA. Może pracować jako Ä Szlifierka szerokotaśmowa Castelli 3A-130, szer. szlif. 1300 mm, 3 agregaty, 1985 r., cena 19 tys. zł. Formatówka 2-piłowa, dł. cięcia 2,5 m, 1986 r., Szwecja, cena 3 tys. zł. 792 424 690. [email protected] frezarka z wychyłem i wózkiem lub pilarka tarczowa z wózkiem i wychyłem. Stan bardzo dobry. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Pilarka formatowa z podcinakiem REMA DMMD 40/340. Maszyna w bardzo dobrym stanie. Wózek na prętach. Cena: 15 500 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Import maszyn. 602 459 611. Ä Wiertarka wielowrzecionowa, frezarka gór- nowrzecionowa, ścisk pneumatyczny, wyciąg, kompresor śrubowy, prasa próżniowa ORMA, agregat lakierniczy hydrodynamiczny. 502 550 568. Ä Pilarka taśmowa pozioma, dwugłowicowa Virex, 2005 r. w bardzo dobrym stanie. Zbijarka palet Bohm&Kruse. Ceny do uzgodnienia. 664 881 204. Ä Strugarka 4-stronna 4-głowicowa Anthon, szli- fierka długotaśmowa Safo z korpusem żeliwnym, szlifierka przelotowa dwuagregatowa półotwarta KED, gwinciarka do metalu. 502 722 226. [email protected] Ä Rębak wałowy czteronożowy bez silnika, tartaczny, gardziel 55 x 30 cm. 600 787 837. Ä Pilarka taśmowa SIPA 600, sprowadzona z Niemiec stan b. dobry. Cena: 4600 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Wyrówniarko-grubościówka JAROMA 410. Ä Strugarka 4-stronna, szer. 230 mm, 6 wrzecion, prod. Gubisch, Niemcy. Cena 18 600 zł + VAT. 602 389 784. Cztery noże, cztery prędkości posuwu, dwa wałki w blacie. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Cztery noże, blat podnoszony elektrycznie, dwa Ä Sprzedam korowarkę Cambio, cena netto wałki w blacie, dzielony wał posuwowy (segmentowy). Posuw płynny. Cena: 7300 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] 85 000 zł, nieużywana. 32 212 33 80, 606 958 641. [email protected] Ä Obtaczarki, korowarki Wema Probst - nowe i używane, traki tarczowe do 1-osobowej obsługi, suszarnie próżniowe energooszczędne firmy Eberl. 500 106 404, 601 299 933. Ä Wyrówniarka Jaroma DSVA 40, szerokość strugania 410 mm. Cztery noże, grzebienie wyciszające, hamulec. Cena: 6700 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä Frezarka dolnowrzecionowa GOMAD DFDA 2, maj 2013 62 Ä Szlifierka taśmowa renomowanej firmy BUT- FERING stół 2,6 m. Stan idealny. Cena: 5200 zł. 502 120 897, 500 514 314. [email protected] Ä OFERTY PRODUCENTÓW na, postarzana, szlifowana) – dąb, jesion, sosna. Nawiążemy współpracę z odbiorcami, monterami, parkieciarzami. Okolice Wrocławia. 604 968 207, fax 62 781 00 30, 62 785 00 30. Ä Produkcja boazerii i podbitki o szer. 9 cm, gr. 15 Ä MASZYNY mm, gontów łupanych na pokrycie dachu. 503 550 147, 18 27 71 087. Kupno uslugi-stolarskie.eu n/o. Kantówki, łaty, deski. Tartak k. Olsztynka zaprasza do współpracy. 89 519 00 59, 508 266 563. Ä Zakład stolarski podejmie się masowej produkcji www.for-meb.pl słowego. 607 032 979. Ä Kupię strugarkę czterostronną pow. 2000 r., najchętniej SCM Compact. 605 218 774. Ä Skład tarcicy nawiąże współpracę z produ- centami materiałów drzewnych: płyta klejona, kantówka, obłogi, fornir, płyta meblowa, OSB, tarcica egzotyczna. 609 315 877, 501 439 642. Ä Formatki z oklein naturalnych – producent. Ä Kupię maszynę do produkcji parkietu przemy- elementów powtarzalnych. Zapraszamy zakłady tapicerskie do współpracy. 880 064 874. [email protected] Ä Wkłady (leżyska) do łóżek, łóżeczek. Listwy strugane. Drążki i kołki drewniane gładkie 10-46 mm, ryflowane 12-18 mm. 501 731 775. [email protected] Ä Wyprodukuję nóżki drewniane do mebli tapice- rowanych. Zapytania proszę kierować na adres e-mail. 691 743 765. [email protected] Ä Kupię wyrówniarkę. 503 318 630. Ä Kupię linię do olejowania i lakierowania podłóg. Ä Obłogi cięte na minitraku, grubość 2-8 mm, 85 683 23 31. Ä Sprzedam kantówkę klejoną 72 x 86 x 600 mm - I kl., duże ilości oraz elementy klejone na wymiar. Stała współpraca. Okolice Wrocławia. 604 968 207. [email protected] możliwość klejenia w dowolne formatki, również rozkrój z materiału klienta. 502 550 568. Ä Skup maszyn. 602 459 611. Ä Sprzedam tarcicę bukową mokrą bezklaso- wą w grubości 26 mm. Atrakcyjna cena, stała współpraca. 691 743 765. [email protected] Ä Podejmiemy współpracę z producentami mebli Ä CZĘŚCI DO MASZYN Ä Produkuję nogi typu ludwik do wszystkich mebli litych. Dostarczymy po atrakcyjnych cenach klejonkę bukową i dębową. Zapytania z opisem jakościowym proszę kierować na adres e-mail. 691 743 765. [email protected] od 9 do 120 cm oraz inne elementy. 62 78 23 126. Sprzedaż Ä Producent stopni schodowych oferuje stopień je- Ä Silnik 55 kW, 2970 obr./min, mało używany, woj. warmińsko-mazurskie. 503 318 630. Ä 503 942 969. Ä Tarcica iglasta, sucha, mokra. Tarcica lamelowa sion 88 zł, dąb 98 zł, buk 78 zł, materiał bezsęczny. 506 124 779. 62 505 30 90, 697 915 073. [email protected] Ä Suszenie drewna liściastego, małe ilości, krótkie Ä Producent drewnianych regałów, stojaków na terminy, Parszów gm. Wąchock. 693 63 53 61. wino, drobnych mebli oraz elementów meblowych poszukuje odbiorców. Tokarstwo w drewnie. 24 277 61 32. [email protected] Ä Projektowanie klatek schodowych, projekt wstępny gratis. Szablony 1:1, cena 120 zł. Produkcja i montaż schodów. 18 33 46 292, 508 111 992. Ä Silnik SE-75 kW, n-730 obr., wózek podawczy DTBC po remoncie, ostrzarka Vollmer do pił trakowych; podzespół posuwu traka GRA-65, ostrzarka do pił trakowych Drozdowski. 89 646 84 14. Ä OFERTY WSPÓŁPRACY Ä Nawiążemy współpracę z salonami sprzedaży podłóg na terenie kraju. Firmy zainteresowane proszę o kontakt telefoniczny z Działem Handlowym. 59 821 39 57, 59 821 39 56. [email protected] Ä Podłoga i parkiet z drewna litego (szczotkowa- Ä Kantówka okienna: 72 x 86 x 600 mm w I kl., 72 x Ä Cięcie i formatowanie płyt na wymiar - wolne cha, gr. 26-50 mm. Dostawy całosamochodowe, stała współpraca. 508 342 756. moce przerobowe. 608 292 869. Ä Przyjmę zlecenia na formatki płyt okleinowa- Ä Solidna firma (pewny płatnik) poszukuje cało- nych okleiną naturalną. 605 218 774. rocznych i wieloletnich dostawców (z VAT) tarcicy oraz fryzy doklejkowej sosnowej. 609 443 325. kantówki, deski calówki, łaty, kontrłaty, drewno kominkowe, drewno opałowe. Nawiążemy współpracę w sprawie regularnych dostaw surowca. 602 797 035. Ä Nawiążemy współpracę z firmami układającymi podłogi w kraju i za granicą. Gwarantujemy atrakcyjne ceny i dobre warunki współpracy. 691 743 765. [email protected] Ä Zakład produkcji mebli sosnowych w Piszu poszukuje dostawców komponentów drzewnych wykonanych na gotowo, przygotowanych pod lakierowanie. Mile widziane doświadczenie we współpracy ze Swedwoodami. 607 987 151. Ä Szukam zleceń na produkcję mebli, schodów, rownika produkcji z branży mebli tapicerowanych. Wymagane doświadczenie i znajomość języka angielskiego. CV prosimy wysyłać na adres e-mail. 61 818 80 01. [email protected] Ä RÓŻNE Ä Poszukujemy dostawcy profili stalowych raży, altanek w obrębie woj. pomorskiego; małych domków dla królików i gołębi. Ä Fabryka Mebli w Kostrzynie Wlkp. zatrudni kie- planistę produkcji z branży mebli tapicerowanych. Wymagane doświadczenie i znajomość języka angielskiego. CV prosimy wysyłać na adres e-mail. 61 818 80 01. [email protected] wymiar. Produkujemy meble na wymiar wysokiej jakości. 662 110 420, 606 608 631. Ä Szukam zleceń na produkcję domków, wiat, ga- Ä PRACA Ä Fabryka Mebli w Kostrzynie Wlkp. zatrudni Ä Nawiążę współpracę z projektantami mebli na zimnogiętych. 601 350 640. mm, grubość wg zamówienia, możliwość klejenia w dowolne formatki. Również rozkrój z materiału klienta. 446 838 267, 502 550 568. i doświadczenie w przemyśle drzewnym. 508 066 519. Ä Tarcica: dąb, buk, jesion. Sucha, powietrznosu- Ä Skład Drzewny Samir oferuje więźby dachowe, Ä Obłogi cięte na minitraku do wysokości 210 Ä Tłumaczę na angielski i niemiecki. Referencje 115 x 600 mm, łaty teatralne. Duże ilości oraz inne wymiary wg zamówienia. Stała współpraca. 604 968 207, 62 785 01 42. wego w Grudziądzu, nawiążemy współpracę z producentami mebli kuchennych na wymiar, szaf, biurowych itd. Oferta ważna do 31 maja 2013 r. 513 481 511. [email protected] Ä USŁUGI Ä Producent sprzeda fryzy dębowe parkietowe. Silnik SE-18,5 kW; SE-37 kW, n-1430 obr., kły strugarki DDGA - tanio, zmiana posuwów w GKT, montaż hydrauliki, części do traków DTRA, DTPC, GKT, FTAA, DTRB, obrzynarki DPPA, DPPC. 601 86 42 79. Ä W związku z otwarciem nowego Studia Meblo- deski podłogowej z drewna litego, podejmę stałą współpracę. 692 587 564. [email protected] Ä Usługi w zakresie zarządzania produkcją, wdra- żanie nowoczesnych metod organizacji pracy, poprawianie wydajności pracy i materiałowej. Redukcja kosztów. 723 230 648. maj 2013 63 64 maj 2013