Kontrolowanie

Spis treści
Kontrolowanie
• Definicje kontroli
• Funkcje kontroli: inspirująca,
pobudzająca, instruktażowa,
informacyjna i zapobiegawcza;
• Etapy kontroli: ustalenie celów,
działania organizacji, pomiar
wyników, stan rzeczywisty=stan
porządany, ocena wyników;
Spis treści
• Rodzaje kontroli wg: cech organizacji,
podmiotu, przedmiotu, zasobów
organizacji, formy kontroli
operacyjnej, formy kontroli
organizacyjnej, usytuowania organu
kontroli, zakresu działań kontrolnych,
trybu podejmowania kontroli, stopnia
formalizacji, rodzaju planu,
charakteru;
• Cechy systemu kontroli: elastyczność,
terminowość, zintegrowanie z
planowaniem, obiektywność;
Definicje kontroli
• proces, przez który kierownicy
zapewniają, by rzeczywiste
działania były zgodne z
działaniami planowanymi;
• proces, dzięki któremu możliwe
jest zapewnienie zgodności
rzeczywistych działań
przedsiębiorstwa z uprzednio
zaplanowanymi;
• Współczesne problemy kontroli
• Audity
Funkcje kontroli:
• Inspirująca – powinna przyczyniać się do
pobudzania działań podejmowanych w
organizacji, które mają zwiększyć sprawność,
skuteczność i efektywność;
• Pobudzająca- motywuje pracowników
do lepszej realizacji powierzonych im zadań
(nagrody, kary);
• Instruktażowa - przejawia się w
pomaganiu i doradzaniu osobie kontrolowanej
przez osobę kontrolującą, jak skorygować
odchylenia;
• Informacyjna - polega na
informowaniu przełożonych o stopniu
realizacji celów, osiąganych przez
podwładnych wynikach oraz
nieprawidłowościach w wykonywanych
zadaniach;
• Zapobiegawcza - ma
zabezpieczyć instytucję przed
pomniejszaniem sprawności, skuteczności i
efektywności.
Etapy procesu kontrolowania
1 Ustalanie norm
2 Mierzenie
wyników
3 Porównanie
wyników
z normami
Utrzymanie
status Quo
Kryterium wyróżnienia
Cechy organizacyjne
Podmiot kontroli
Usytuowanie organu kontroli
Forma kontroli operacji
Zakres działań kontrolnych
Tryb podejmowania kontroli
Zasoby organizacji
Przedmiot kontroli
Stopień formalizacji kontroli
Korekta
odchyleń
Rodzaje kontroli
4 Ocena wyników
działania (reakcja)
Zmiana
norm
Rodzaje kontroli

funkcjonalna

instytucjonalna
dokonywana:
przez każdego wykonawcę (samokontrola)
przez kierownika
przez zawodowych kontrolerów

wewnętrzna

zewnętrzna

wstępna (zasilania, sterująca)

bieżąca (równoległa, selekcyjna)

końcowa

pełna (kompleksowa)

wycinkowa

planowa

doraźna
dotycząca:
zasobów ludzkich
zasobów rzeczowych
zasobów finansowych
zasobów informacyjnych
dotyczący:
produkcji
finansów
działań marketingowych
prac badawczo-rozwojowych
aspektów prawnych

formalna

nieformalna
Cechy systemu kontroli:
• elastyczność (burzliwe warunki),
• terminowość (aktualne
informacje),
• zintegrowanie z planowaniem,
• obiektywność (jak największy
stopień obiektywizmu).
Współczesne problemy kontroli
Kontrolę zewnętrzną możemy podzielić na
następujące grupy:
• Kontrola przestrzegania przepisów
dotyczących zasad prowadzenia
gospodarki finansowej, wywiązywania się z
obowiązku podatkowego i innych
należności publicznych (kontrola
skarbowa, podatkowa, celna, Najwyższa
Izba Kontroli);
• Kontrola poszanowania praw osób
wykonujących pracę najemną
(Państwowa Inspekcja Pracy, Zakład
Ubezpieczeń Społecznych);
• Kontrola przestrzegania praw osób
trzecich, zasad obrotu gospodarczego
oraz wymaganych przez prawo cech
towarów (Urząd Ochrony Konkurencji i
Konsumentów, Państwowa Inspekcja
Handlowa, Centralny Inspektorat Ochrony
Danych Osobowych, Inspekcja Jakości
Handlowej Artykułów RolnoSpożywczych);
• Kontrola technicznych aspektów
prowadzenia działalności gospodarczej
(dozór techniczny, Państwowa Straż
Pożarna, Państwowa Inspekcja Sanitarna,
Inspekcja Ochrony Środowiska, Inspekcja
ds. Substancji i Preparatów Chemicznych,
Inspekcja Farmaceutyczna).