wiedza – innowacje – biznes
Transkrypt
wiedza – innowacje – biznes
WIEDZA – INNOWACJE – BIZNES Uniwersytet to przede wszystkim edukacja i badania. Jednakże nowoczesny uniwersytet chce i musi wspierać rozwój gospodarczy i współpracować z biznesem rektor UJ prof. Karol Musioł A Archiwum CITTRU by odnaleźć się w świecie zapełnionym danymi, faktami Po kilku miesiącach działania „Gazeta Wyborcza” opisywała i sprawozdaniami, ludzie ciągle wymyślają nowe ułatwienia. CITTRU jako „biznesowe skrzydło promocji Uniwersytetu”, Większość z nich wywodzi się jednak z metod znanych od dawna: a wspomniane prorynkowe zadania zostały włączone w misję skrótów, spisów, rekomendacji. tej jednostki: promowanie uniTakim narzędziem jest z pewnośwersyteckiej wiedzy, wspieracią tag, powszechnie stosowany nie innowacji oraz kreowanie w nowych multimediach. współpracy z biznesem. Hasła Wikipedia definiuje tag jako te wymagają dodatkowego [...] znak lub słowo kluczorozwinięcia. we przypisane do określonego Wiedza – ponieważ kofragmentu informacji. Tagi są rzystamy z intelektualnego powszechnie stosowane przy zaplecza Uniwersytetu Jagielopisywaniu informacji tekstowej. lońskiego. Jest to słowo opisujące pewną Innowacje – ponieważ promuszerszą całość. Różni się od słojemy rozwój inspirowany nowymi wa (wyrażenia) wpisywanego do technologiami, metodami badawinternetowej wyszukiwarki tym, czymi i rynkowym wdrażaniem że wybrał go i do tekstu przypaproduktów oraz usług. Podpisanie porozumienia pomiędzy Uniwersytetem Jagiellońskim sował sam autor. Innymi słowy, Biznes – ponieważ wiemy, a Plivą Kraków w tekście na przykład o nowych że nauka nie może istnieć bez odkryciach naukowych może nie występować słowo „wynala- współpracy z firmami komercyjnymi, a gospodarka będzie się zek”, ale autor opisał tekst takim określeniem i każdy szukający szybciej rozwijać przy wsparciu nauki. wynalazków znajdzie również tę konkretną wypowiedź. TAGI: REGULACJE NA UJ, Dlaczego piszę o tym wszystkim, jeśli moim podstawowym OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ, zamiarem jest opisanie planów i osiągnięć Centrum Innowacji, FIRMA AKADEMICKA, BIZLAB, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu? Po pierwsze, aby INICJATYWA TECHNOLOGICZNA ułatwić czytelnikowi poruszanie się po tekście, który dotyka różnorodnych zagadnień. Po drugie, chcę za pomocą tagów pokazać Przez pierwsze lata funkcjonowania w ramach wielu procałe spektrum „zjawiska CITTRU”, unaocznić wielozakresowość tematów, jakimi się zajmuje, oraz przede wszystkim ich przenika- jektów (ponad 20 współfinansowanych tylko z funduszy euronie się; sytuację, kiedy jeden tag, jedno słowo pasuje do różnych pejskich) sprawdziliśmy efektywność różnorodnych narzędzi dziedzin i zastosowań. I po trzecie, sam tytuł jest zbiorem trzech związanych z transferem wiedzy oraz rozwojem przedsiębiortagów określających naszą rolę i cele działania. Tę myśl rozwinę czości akademickiej. Doprowadziło to do powstania jednolitej w następnych akapitach. koncepcji wdrożenia uczelnianego systemu komercjalizacji. W lutym 2007 roku Senat UJ uchwalił i wprowadził do stoTAGI: 2003, CITTRU, UJ, WIEDZA, INNOWACJE, sowania zestaw procedur oraz przepisów dotyczących ochrony BIZNES, FRANCISZEK ZIEJKA, ANDRZEJ RYŚ, własności intelektualnej i tworzenia firm uniwersyteckich. ZADANIA CITTRU, STRUKTURA CITTRU Regulują one między innymi: budowanie współpracy z przemysłem, poszukiwanie potencjalnych partnerów licencjobiorców, CITTRU powstało pięć lat temu. To wtedy ówczesny rektor opracowywanie sposobów wdrożenia wynalazku, pobudzanie UJ prof. Franciszek Ziejka postanowił powołać nową jednostkę przedsiębiorczości akademickiej. Uporządkowanie zagadnień i powierzyć jej sprawy związane z probiznesowym otwieraniem dotyczących ochrony dóbr intelektualnych pozwoli skuteczniej się Uczelni. Do połowy 2006 roku CITTRU kierował Andrzej promować osiągnięcia naukowe UJ. Jest również kolejnym Ryś, obecnie dyrektor generalny jednego z departamentów Ko- elementem przystosowywania Uczelni do funkcjonowania w warunkach rynkowych. misji Europejskiej. ALMA MATER 7 w ostatnim czasie kilka firm naukowych. Jedną z nich jest stworzony w Instytucie Biologii Molekularnej UJ MicroBioLab. Jak zaznacza Magdalena Kulczycka, założycielka firmy i doktorantka UJ, korzystając z potencjału naukowego i technologicznego Uniwersytetu, podejmuje ona analizy komercyjne. – Jako młoda i prężna firma jesteśmy w stanie wykonać oznaczenia z biochemii czy mikrobiologii, a nawet przeprowadzić badania testowe na organizmach żywych. W pierwszym etapie rozwoju MicroBioLab skupia się na oznaczeniu występowania bakterii Legionella pneumophila. Pobrane próbki są analizowane bardzo czułą metodą, bazującą na analizach DNA. Takie ekspertyzy są szczególnie przydatne do utrzymania wysokiej jakości systemów TAGI: PATENTY, klimatyzacyjnych i wody MAPY BURZOWE, (np. w basenach). Strategia ASTRONOMOWIE rozwojowa firmy zakłada stopniowe zwiększenie Jednymi z pierwszych zakresu badań, obejmując realnych efektów wspomiędzy innymi reakcje mnianej komercjalizacyjnej komórek na substancje strategii Uniwersytetu są lecznicze oraz diagnostykę nowe zgłoszenia patentowe wirusów. mające znaczny potencjał Magdalena Kulczycka biznesowy. Bardzo ciewierzy w powodzenie swokawym i rokującym projego przedsięwzięcia. – jektem, który przechodzi Wiem, że na wiedzy biotechwłaśnie procedurę patennologicznej można zarobić. towania, jest odkrycie uniWidziałam to w trakcie wersyteckich astronomów. mojego kilkumiesięcznego Wyniki kilkuletnich testów pobytu na Uniwersytecie potwierdzają, że przygoDni Przedsiębiorczości Uniwersytetu Jagiellońskiego Lund w Szwecji. My w Poltowana na UJ technologia opracowywania tak zwanych map burzowych będzie znaczącym sce także mamy sprzęt, wykształcone kadry i zapotrzebowanie na naukowe analizy – podkreśla. postępem w meteorologii. CITTRU aktywnie wspiera także nowatorskie firmy tworzone Obserwując aktywność Słońca i rozprzestrzenianie się fal elektromagnetycznych w otoczeniu Ziemi, astronomowie odkryli przez studentów lub doktorantów. W większości wprawdzie nie nowatorską metodę rejestrowania fal ultraniskich częstotliwości. Ich transferują one do biznesu stricte naukowych wynalazków, są jedanaliza umożliwia śledzenie zmian pogodowych nie tylko w bliskim nak świetnym filtrem dla uniwersyteckich innowacji: z kilkunastu otoczeniu, ale i tysiące kilometrów od odbiorników. Jedyna dotąd uru- firm „stowarzyszonych” z CITTRU po uszczegółowieniu stratechomiona stacja w Bieszczadach ma na przykład możliwość śledze- gii rozwoju powstały między innymi biotechnologiczna spółka nia wyży pogodowych w Afryce. Szacunkowo około dziesięciu stacji usługowa (Biospekt) oraz firma młodych chemików zajmująca odbiorczych rozmieszczonych w odpowiednich punktach (z dala od się badaniem tak zwanych hydrożeli (AquapacK). cywilizacji) pokryłoby swym zasięgiem całą kulę ziemską. Wstępne analizy ekonomiczne przeprowadzone w CITTRU TAGI: SZKOLENIA, SZKOLENIA DLA FIRM, pokazują, że przedstawiona metoda ma ogromne szanse znaleźć SZKOLENIA NA UNIWERSYTECIE, zastosowanie w globalnym transporcie, wojskowości, a przede SZKOLENIA BIZNESOWE, wszystkim w polepszeniu jakości map pogodowych. Stacje odbiorWARSZTATY INNOWACYJNOŚCI, cze korzystające z opracowanej na UJ metody są o wiele tańsze od DOKTORANCI, STYPENDIA sieci satelitarnej i mają o wiele szerszy zasięg w stosunku do stacji tradycyjnych – mogą na przykład pokrywać obszary oceanów. Wspomniane działania związane z tworzeniem nowych firm, Oczywiście, zgłoszenie patentowe to jeden z początkowych a także wszystkie pozostałe rodzaje aktywności CITTRU nie byłyby etapów myślenia o komercyjnym wdrożeniu wynalazku. CITTRU możliwe bez rozbudowanych modułów edukacyjnych i promocyjplanuje zainteresować odkryciem potencjalnych inwestorów, chce nych. też rozszerzyć ochronę innowacji w skali europejskiej. Trenerzy CITTRU prowadzą specjalistyczne zajęcia dla firm (m.in. cykl szkoleń dla Bahlsen Sweet, rozwijających proinnowacyjTAGI: FIRMA NAUKOWA, ne kompetencje pracowników). Od ponad trzech lat rozbudowujemy FIRMA STUDENCKA, MICROBIOLAB, LEGIONELLA program szkoleń dla pracowników Uniwersytetu. Są to różnorodne warsztaty, związane na przykład z możliwością aplikowania o nowe Komercjalizacja to – oprócz obrotu prawami patentowymi fundusze na rozwój nauki. Istotną działalnością są również szkolenia – także tworzenie firm akademickich. Na Uczelni powstało dla studentów, doktorantów i młodych naukowców. Kwestie bizneArchiwum CITTRU Wspomniane regulacje przygotowało CITTRU we współpracy z prorektorem do spraw badań i współpracy międzynarodowej oraz prawnikami z Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ. CITTRU zaproponowało także uzupełniający pakiet wspomagający biznesowe działania naukowców. Funkcjonujący od wiosny 2007 roku projekt bizLAB – Laboratorium Akademickiego Biznesu, umożliwia wynajęcie ekspertów patentowych, konsultacje biznesowe czy organizację spotkań z inwestorami. Wspieranie prac naukowo-wdrożeniowych zapewniał także prowadzony przez CITTRU punkt kontaktowy ministerialnego programu Inicjatywa Technologiczna, w ramach którego można było pozyskać środki na badania aplikacyjne. 8 ALMA MATER sowe (negocjacje, biznesplan, marketing, prowadzenie firmy) były przedmiotami zajęć w ramach projektu „Zostań skutecznym przedsiębiorcą”. Natomiast spotkania koncentrujące się na rozwoju pasji naukowych, kreatywności, multidyscyplinarności i integracji badań stanowią podstawę corocznych Warsztatów Innowacyjności. Kontynuując temat doktorantów UJ, warto wskazać na kończący się właśnie ponaddwuletni program wsparcia stypendialnego (Akademicka Innowacyjność dla Małopolski) najlepszych i innowacyjnych doktoranckich projektów badawczych. Korzystając z funduszy strukturalnych, CITTRU wypłaciło 50 doktorantom ponad 1,1 miliona złotych. Za te pieniądze stypendyści mogli kontynuować badania, mogli zainwestować je w sprzęt, uczestniczyć w międzynarodowym życiu naukowym. A że byli to rzeczywiście najlepiej rokujący naukowcy, świadczą nagrody, jakie uzyskują, wymieniając dla przykładu stypendium „Polityki” dla młodego fizyka Szymona Pustelnego czy prestiżową Nagrodę im. Christopha Schmelzera dla zajmującej się radiobiologią Katarzyny Psonki. TAGI: PLANY, ŚWIADOMOŚĆ MOŻLIWOŚCI NAUKOWO-BIZNESOWYCH, EDUKACJA I INFORMACJA, KOMERCJALIZACJA, WSPÓŁPRACA Chcemy rozwijać wspomniane działania. Sprawdziliśmy je w praktyce, dostosowaliśmy do możliwości. Część z nich na pewno będzie rozbudowywana (choćby tworzenie katalogu usług naukowych świadczonych firmom przez UJ), część dokładniej dopasowana do potrzeb naukowców i biznesu. Będziemy się starali położyć jeszcze większy nacisk na identyfikację naukowców zainteresowanych rynkowym wdrożeniem swoich odkryć – w formie badań zleconych, biznesowo ukierunkowanych projektów badawczych, patentów lub uniwersyteckich spółek typu spin-off. Z pewnością będziemy również mocno angażować się w budowanie fundamentów świadomości i wiedzy o możliwych związkach nauki z gospodarką. Stąd pomysły na kompleksowy program edukacyjno-informacyjny dla doktorantów, cykl prezentacji dla studentów, szkolenia i doradztwo dla naukowców próbujących zawierać alianse z biznesem. Jesteśmy także bardzo silnie nastawieni na partnerstwo z pokrewnymi instytucjami, firmami, administracją. Wspólnie możemy wyjść poza „jednostkową” promocję Uczelni, oferować więcej i zyskiwać w większym wymiarze. Śmiało do naszych firmowych tagów wiedza – innowacje – biznes możemy dopisać słowo „współpraca”. Piotr Żabicki Tekst powstał na bazie artykułu zamieszczonego w czasopiśmie „Sprawy Nauki”. Szczegółowe informacje, propozycje, projekty CITTRU można znaleźć na stronie internetowej: www.cittru.uj.edu.pl. WIZYTA NA UNIWERSYTECIE W WIEDNIU W dniach 9–12 marca W trakcie wizyty delegacja br. prorektor UJ ds. z Collegium Medicum UJ miała CM prof. Wiesław Pawlik, okazję zapoznać się z nowym pełnomocnik rektora UJ ds. zreformowanym curriculum, dydaktyki i współpracy z zaopartym na zintegrowanym granicą w CM prof. Beata programie nauczania medycyTobiasz-Adamczyk, prof. Tony, oraz zwiedzała uniwersytecmasz Grodzicki – prodziekan ki szpital kliniczny w Wiedniu Wydziału Lekarskiego ds. na 2500 łóżek, ze szczególnym Klinicznych, oraz prof. Alfred uwzględnieniem oddziału interReroń – kierownik Kliniki nistycznego (w tym oddziału Położnictwa i Perinatologii intensywnej terapii) i ginekoloKatedry Ginekologii i Położgicznego. Delegacja zapoznała nictwa CM UJ przebywali się również z działalnością zaw Wiedniu na zaproszenie kładów fizjologii, patofizjologii rektora Uniwersytetu Me- Od lewej: pełnomocnik rektora UJ ds. dydaktyki i współpracy z zagranicą i patomorfologii. dycznego prof. Wolfganga w CM prof. Beata Tobiasz-Adamczyk, kierownik Kliniki Położnictwa i PeriObie strony zadeklarowały Schutza. Rozmowy ze strony natologii Katedry Ginekologii i Położnictwa CM UJ prof. Alfred Reroń, pro- podpisanie umowy o współUniwersytetu Medycznego rektor ds. dydaktycznych Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu prof. Rudolf pracy obejmującej wymianę w Wiedniu, oprócz rektora Mallinger, prorektor UJ ds. CM prof. Wiesław Pawlik i rektor Uniwersytetu studentów w czasie praktyk Medycznego w Wiedniu prof. Wolfgang Schutz Schutza, prowadzili: prowakacyjnych, pracowników narektor ds. dydaktycznych prof. Rudolf Mallinger, prorektor ds. ukowych oraz realizację wspólnych projektów badawczych w dzieklinicznych prof. Christoph Zielinski, pełnomocnik ds. badań dzinie ginekologii, immunologii, chorób wewnętrznych, onkologii, naukowych prof. Otto Scheiner, pełnomocnik ds. curriculum chirurgii i patofizjologii. Termin rewizyty w Krakowie uzgodniono prof. Anita Rieder oraz kierownicy poszczególnych jednostek na okres rozpoczęcia nowego roku akademickiego. klinicznych i teoretycznych. Maciej Rogala ALMA MATER 9